MATERIAŁ PARTNERA

Umowa z pilotem wycieczek, przewodnikiem i rezydentem

7/23

LIPIEC 2023 UKAZUJE SIę OD 1999 r.

NR 7 (479), LIPIEC 2023

XXX.XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX.XX XXX.XXXXXXXX.XXX/XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

MATERIAŁ PARTNERA

DOśWIADcZENIE, ZMIANY

I PARTNERSKIE RELAcJE WIN-WIN

Xxxx Xxxxx, COO Coral Travel Poland: Ukierunkowani

na klienta pracownicy, lata doświadczeń i współpraca z partnerami pozwalają nam osiągać oczekiwane cele.

PO cO BANKOWI BIZNES TURYSTYcZNY?

cena 26 zł (8% VAT) INDEX 363669 ISSN 1641-2451

Amerykański bank otworzył poczekalnię dla pasażerów na lotnisku w Bostonie. To nie jedyna działalność instytucji fnansowej związana z branżą turystyczną.

NIEMIEcKA BRANŻA W SZOKU

Dane to podstawa prowadzenia biznesu.

Jeśli jednak informacje nie są wykorzystywane tak, jak było to zakładane, zaufanie pryska.

POLAcY cHĘTNIE KUPUJĄ WAKAcJE ONLINE

Komentarze

3 Xxxxx Xxxxxx: Lato 2023. Pogoda

sprzyja także touroperatorom

4 Xxxxxxx Xxxxxx:Za branżą niezły rok. Oby ten był jeszcze lepszy

5 Xxxxx Xxxxxxxxx: Musimy nakarmić sztuczną inteligencję Polską

6 Xxxxxx Xxxxxx: Mocny złoty, wakacje będą tańsze

7 Xxxxxx Xxxxxxxxx: Skarby Roztocza

zebrane w turystyczną krainę

Branża

8 Po co bankowi biznes turystyczny?

Do lojalizacji klientów

Amerykański bank Chase otworzył kolejną poczekalnię dla pasażerów – ostatnio dla tych podróżujących

z lotniska w Bostonie.

10 Podróże do dalekich krajów coraz bliżej stanu sprzed pandemii

Raport Touroperatorzy 2023

xxx.xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx.xx

Na najważniejszych rynkach źródło- wych w Europie liczba miejsc

Xxxx Xxxxxxxxx-Person: W turystyce ważny jest dobry kontakt z ludźmi

w samolotach do dalekich krajów coraz bardziej przybliża się

do wartości notowanych przed pandemią.

11 Xxxxxxx.xxx to nie tylko hotele Domek na plaży, a może domek na drzewie – to przykłady obiektów noclegowych, które można zarezerwo- wać przez Xxxxxxx.xxx.

Biura

16 Doświadczenie, dostrzeganie zmian i silne, partnerskie relacje win-win to architekci naszego sukcesu Ukierunkowany na klienta zespół

pracowników, 24 lata doświadczenia

i dobra współpraca z partnerami bizne- sowymi pozwalają nam osiągać oczekiwane cele i wyniki – mówi Xxxx Xxxxx, COO Coral Travel Poland.

18 Klienci biur podróży stawiają

na sprawdzone kierunki urlopowe Tego lata do Turcji, Grecji i Egiptu wybierze się dwie trzecie wszystkich klientów Xxxxxxx.xx.

20 Niemiecka branża w szoku.

Powodem nieuprawnione wykorzy- stanie danych

Dane to podstawa prowadzenia bizne- su. Jeśli jednak informacje nie są wykorzystywane tak, jak było to zakła- dane, zaufanie pryska.

22 Kuba zwiększa obecność na polskim rynku

Aktywności marketingowe będą skierowane do konsumentów i branży turystycznej.

#CzasNaPolskę

24 Polacy coraz częściej kupują

wakacje w sieci

Większość Polaków, którzy kupują wakacyjny wyjazd za granicę w biurze podróży, zrobi to online.

25 Polsko-bułgarskie spotkanie na szczycie

W Sofii odbyło się spotkanie wicemini- strów turystyki Polski i Bułgarii.

26 Wrocław miastem przygody w stylu Indiany Jonesa

Poszukiwanie legendarnego skarbu to motyw przewodni najnowszej kampa- nii turystycznej promującej stolicę Dolnego Śląska.

30 Europa w Brukseli dyskutuje

o swojej turystycznej przyszłości

Pod koniec czerwca odbył się szczyt

poświęcony kluczowym zagadnieniom kształtującym turystykę w Europie.

32 Targi turystyczne – niezbędne na Śląsku

Kolejna edycja plenerowych Targów Turystyki Weekendowej „Atrakcje Re- gionów” w Chorzowie, pokazała poten- cjał województwa śląskiego.

Destynacje

36 Niemcy promują się miejscami z listy UNESCO

Niemcy są najważniejszym kierunkiem kulturowym dla Europejczyków

i drugim na kontynencie krajem z naj- większą liczbą miejsc wpisanych na Li- stę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

38 Teneryfa odświeża ofertę

po pandemicznej przerwie

Największa wyspa archipelagu kana- ryjskiego przeprowadziła pod koniec maja serię warsztatów pod hasłem

„Meet Tenerife”.

40 Bułgaria w konkurencyjnym otocze- niu potrzebuje więcej promocji

W biurach podróży w Polsce pracuje pokolenie sprzedawców, które nie zna Bułgarii tak dobrze, jak ich rodzice.

Konieczna jest promocja tego kierunku na polskim rynku.

Prawo

42 Umowa z pilotem wycieczek, przewodnikiem i rezydentem

Okres realizacji imprezy turystycznych to czas masowego zatrudniania przez organizatorów osób świadczących usługi w zakresie bezpośredniej obsłu- gi nad turystami.

Sylwetka

44 Xxxx Xxxxxxxxx-Person: W turystyce ważny jest dobry kontakt z ludźmi

Jeśli cierpliwie wysłuchamy klien- ta i okażemy, że jest dla nas ważny, to przy kolejnych wyjazdach będzie chciał rozmawiać tylko z nami.

45 Zmiany personalne

Kronika

46 Power lunch z Lithuania Travel 46 Kajko i Kokosz na szlaku

46 Gastronomia tematem naukowym 47 Turystyka w Parku Śląskim

47 Podkarpacki Study Tour 48 Małopolska – cel podróży

48 Obchody Dnia Przewodnika

48 Słoneczna oferta na rynku w Opolu

Xxxxx Xxxxxx

wiceprezes Itaka Holdings, wiceprezes PIT

CENY W SEZONIE NIE BęDĄ GWAŁTOWNIE ROSNĄĆ, CO POZYTYWNIE WPŁYNIE NA RENTOWNOŚĆ BRANŻY.

Lato 2023. Pogoda sprzyja

także touroperatorom

xxxxx 3 lata czekaliśmy, aby w końcu osiągnąć poziom sprzedaży wyższy niż w rekordowym roku 2019. Wracamy do dawnej dynamiki sprzedaży i o ile nie będzie żadnych

większych zawirowań w sytuacji geopolitycznej, możemy liczyć na naprawdę udany sezon Lato 2023.

Nie zakłócą go podejmowane próby wejścia na polski rynek nowej organizacji, próbującej zainteresować polskiego klienta niskimi cenami. To zdarzyło się już nie raz w przeszłości

i byliśmy świadkami spektakularnych odwrotów touroperatorów przez źle kalkulowane ryzyko towarzyszące dumpingowi cenowymi.

Największe nasilenie konkurencyjnych starć, przeradzających się w wojny cenowe, miało miejsce w latach poprzedzających pandemię. Wtedy to touroperatorzy bili rekordy w liczbie obsługiwanych klientów, co niekoniecznie miało przełożenie

na rentowność firm. Większość działających w Polsce touroperatorów, szczególnie tych z ugruntowaną pozycją na rynku, zmieniła swoją politykę po pandemii, dążąc do równowagi między ceną produktu, zachowaniem rentowności i jakością usług.

Stabilność na rynku paliw i walut sprawiają, że ceny w sezonie nie będą gwałtownie rosnąć, co pozytywnie wpłynie na rentowność branży.

Za nami pierwsze wyloty z lotniska Warszawa-Radom. Chociaż rozpoczęciu działalności operacyjnej lotniska towarzyszył nie zawsze pozytywny szum medialny, to pierwsze recenzje klientów są pozytywne, zarówno odnośnie do jego walorów estetycznych, jak i funkcjonalności.

W Itace jak zawsze dużo się dzieje, stale podejmujemy działania mające jeszcze bardziej zbliżyć nas do klienta, pokazujące nas jako nowoczesną firmę, otwartą na nowe trendy

i technologie. Wprowadzamy kolejne innowacje: od oczekiwanej rezerwacji miejsc w samolocie, przez nowe atrakcyjne rodzaje ubezpieczenia np. od deszczu na wakacjach, po lifestylowy product firmowany przez Viva! x Itaka czy coraz bardziej rozpoznawalny produkt Itaka Smart. Całkiem niedawno ruszył nasz najnowszy projekt „Itaka podróżuje i inspiruje”, który będąc

oryginalną bazą wiedzy o podróżach, ma inspirować i zachęcać do wyjazdów z Itaką.

Muszę się także pochwalić niezmiennie cenną dla nas nagrodą

„Zabytek na medal”, ufundowaną przez Urząd Marszałkowski, za rewitalizację na potrzeby naszej firmy 100-letniego budynku, byłej siedziby banków, z zachowaniem możliwie

największej liczby elementów świadczących o historii i wartości architektonicznej zabytku. To nowa inicjatywa Zarządu Województwa Opolskiego mająca podkreślić znaczenie ochrony materialnego dziedzictwa kulturowego regionu.

Przez nami bardzo dobrze zapowiadająca się Zima 2023/24 z powrotami do takich kierunków jak Sri Lanka czy Kenia, niezwykle kompleksowym podejściem do Tajlandii oraz absolutną nowością – Brazylią w najlepszym podróżniczym wydaniu.

Chociaż trudno w to uwierzyć – już w przyszłym roku będziemy odchodzić 35. już rocznicę naszej działalności.

Xxxxxxx Xxxxxx dziennikarka „Wiadomości Turystycznych”

PODRÓŻE WYSZŁY Z KATEGORII WYDATKÓW LUKSUSOWYCH I TRAFIŁY DO GRUPY NIEZBęDNYCH.

Za branżą niezły rok.

Oby ten był jeszcze lepszy

radycyjnie, jak co roku, redakcja Wiadomości Turystycznych przygotowuje „Raport Touroperatorzy”, w którym prezentowane są potwierdzone wyniki

finansowe biur podróży za ostatni rok w zestawieniu z rezultatami za lata poprzednie. Analizujemy w nim sytuację na głównych rynkach turystycznych za granicą, piszemy również o bieżących trendach kształtujących branżę, głównie w Europie.

Podsumowanie danych przesłanych przez wiodących touroperatorów pokazuje, że zeszły rok był dla segmentu turystyki zorganizowanej udany, szczególnie jeśli weźmie się pod uwagę potencjalny wpływ czynników, mogących determinować decyzje konsumenckie. Chodzi oczywiście o pandemię, która zimą jeszcze nie odpuszczała, choć

największym wyzwaniem było zmierzenie się ze skutkami wojny wywołanej napaścią Xxxxxx na Ukrainę. Faktem jest, że skutek sprzedażowy tego strasznego i nieuzasadnionego ataku nie był tak tragiczny dla branży jak wybuch pandemii. O ile ten ostatni zatrzymał sprzedaż na wiele tygodni, o tyle ten drugi wywołał jej spowolnienie na kilkanaście dni.

Jednak wojna przyniosła nie tyko wściekłość i oburzenie, uruchomiła nie tylko falę pomocy uchodźcom, wywołała też poważne skutki gospodarcze. Szalały inflacja, kursy walut i ceny ropy naftowej – jakie znaczenie miało to dla touroperatorów, nie trzeba nikomu tłumaczyć. Co gorsza, to wszystko wydarzyło się w czasie, kiedy branża ciągle jeszcze lizała rany po pandemii.

Jednak wpływ wojny z perspektywy klientów uwidocznił się dopiero w tym roku. Biura musiały podnieść ceny, które zwiększyły się przeciętnie od kilkunastu do 20 proc. Media o podwyżki chętnie pytały i nadal to robią, a do szerszej

publiczności komunikat o wzrostach cen szybko się przebija. Tymczasem w dalszym ciągu można znaleźć oferty na poziomach podobnych do tych przed rokiem. Wystarczy mądrze rezerwować.

Jaki będzie zatem ten rok? Na razie zapowiada się dobrze. Tak wynika zarówno z prowadzonych badań, jak i z wyników sprzedaży. Wydaje się, że podróże wyszły z kategorii wydatków luksusowych i trafiły do grupy niezbędnych. Polacy oszczędzają w innych obszarach – z różnych doniesień wynika, że mniej chodzą do restauracji, rzadziej kupują towary, chcą za to doświadczać nowego i korzystać z możliwości podróżowania,

póki nikt im jej nie zabiera. Ciągle jeszcze pamiętają, jak to było,

kiedy wyjazdy zostały zakazane. O rosnącym rynku turystyki wyjazdowej mówią wszyscy – biura podróży, które przygotowały większe programy, linie lotnicze, które chwalą się dużym zapotrzebowaniem na swoje usługi - część z nich domawia nowe maszyny, by sprostać popytowi. Na rekord idą też lotniska. Jak zwykle na podsumowania trzeba będzie poczekać, ale już za kilka tygodni przekonamy się, czy plany organizatorów, a nadzieje innych uczestników rynku nie były przesadzone, i czy faktycznie biura utrzymają ceny na planowanym poziomie. Jeśli zaczną je obniżać przy ofertach last minute, zimą trudno będzie przekonać klientów do rezerwacji kolejnego lata z dużym wyprzedzeniem. Przez ostatnie miesiące wszyscy ciężko pracowali nad tym, by poinformować jak najszersze grono odbiorców, że wyjazdy

last minute należy rozumieć dosłownie – jako oferty kupowane w ostatniej chwili, a nie jako wyjątkowe okazje cenowe.

Tymczasem już pojawiają się „perełki” w postaci pakietów za tysiąc złotych, na przykład do Bułgarii. Pozostaje mieć nadzieję, że takie okazje pozostaną w tym sezonie wyjątkiem, a lato przyniesie potrzebny oddech i zbuduje poduszkę finansową na przyszłość.

ISTOTNE JEST STOSOWANIE NARZęDZI WYKORZYSTUJĄCYCH AI DO PLANOWANIA DZIAŁAŃ PROMOCYJNYCH.

Musimy nakarmić sztuczną inteligencję Polską

ztuczna inteligencja (AI) wkroczyła z przytupem do codziennego życia szarego człowieka. Nie do końca nawet zdajemy sobie sprawę, gdzie i jakie algorytmy pracują „na

Xxxxx Xxxxxxxxx wiceprezes Oddziału Turystyki Przyjazdowej PIT, prezes Oddziału Małopolskiego.

zapleczu” znanych nam procesów, ale widzimy, że świat dąży do jak najszerszego zastosowania tej technologii. Możliwości ogólnodostępnego ChatGPT są jeszcze dość mocno ograniczone, natomiast jego nowsze generacje (x.xx. dostępna jako wtyczka zintegrowana z przeglądarką Microsoft Bing) powodują, że sposób dostarczania treści końcowemu użytkownikowi zmienia się w fundamentalny sposób.

W tym miejscu pojawia się pytanie, czy jako polska turystyka przyjazdowa jesteśmy na to gotowi. W mojej opinii zdecydowanie nie, i prosta „rozmowa z Chatem GPT” pozwala przekonać się, że żadne z polskich miast jako takie, ani Polska jako kraj, nie występuje w poleceniach na krótki wyjazd typu city break dla przeciętnego mieszkańca Wielkiej

Brytanii. O potencjalnym skorzystaniu z polskiego pośrednika w organizacji wyjazdu do Polski już nie wspominając.

Wyzwanie jakie stoi przed naszą branżą – mowa tu nie tylko o poszczególnych organizatorach turystyki przyjazdowej do Polski, ale głównie myślę o Polskiej Organizacji Turystycznej

i osobach odpowiedzialnych w niej za aktywność marketingową

– to wzniesienie storytellingu nt. Polski na wyższy poziom. To jest ten moment, w którym wszyscy zaczynają dostrzegać potencjał drzemiący w AI i widzą, jakie zmiany w kreowaniu

treści ona wymusza. Wszyscy startują na tym polu praktycznie od zera i musimy spróbować wsiąść do tego pociągu, zanim nam odjedzie, i zanim wszyscy się już wygodnie w nim rozsiądą, inaczej będziemy przyglądać się całej sytuacji z peronu.

Rolą Polskiej Organizacji Turystycznej jest według mnie skoordynowanie systemowe i narzucenie zmian w kreowaniu treści na temat Polski i próba jak najszerszej ich dystrybucji.

Musimy wesprzeć się wiedzą ekspertów, którzy nauczą nas

i podpowiedzą, jak na każdym szczeblu uzyskać efekt synergii w działaniach promocyjnych pod kątem ich użyteczności

dla algorytmów sztucznej inteligencji. Oczywiście my, jako przedsiębiorcy, też powinniśmy tutaj dołożyć swoją cegiełkę

i również w ramach swoich kanałów (strona WWW, media społecznościowe, treści dostarczane kontrahentom i publikowane przez nich) jak najszerzej wesprzeć takie działania.

Powinniśmy, tak jak określiłem to w tytule tego felietonu,

„nakarmić AI Polską”, tak żeby na końcu najnowsze algorytmy same były przekonane o tym, że Polska jest najlepszą możliwą destynacją turystyczną, niezależnie od tego, czy szukamy miejsca na wyjazd rowerowy, rodzinny city break, czy też dużą

biznesową konferencję o zasięgu globalnym. Jednocześnie istotne jest stosowanie narzędzi wykorzystujących AI do planowania działań promocyjnych (badanie wydźwięku wypowiedzi turystów, umiejętność tworzenia spersonalizowanych rekomendacji, interaktywne chatboty itp.) i tu też widzę sporą rolę edukacyjną POT na rzecz przedsiębiorców.

Uważam że koniecznością jest szybkie wypracowanie modelu współpracy na linii POT – przedsiębiorcy, w którym efektywnie rozpoczniemy ten proces i w mojej opinii działania te powinny być w dużej mierze sfinansowane z pieniędzy publicznych, gdyż ich efektem końcowym będzie skuteczna promocja Polski jako destynacji turystycznej, a finalnie przełoży się to na napływ pieniędzy do polskiej gospodarki. Potraktujmy to jako priorytetową inwestycję służącą rozwojowi i unowocześnieniu polskiej turystyki, podkreślając jej znaczenie dla gospodarki kraju.

Zapraszam całą branżę do szerokiej dyskusji na ten temat (np. w ramach forum Oddziału Przyjazdowego Polskiej Izby

Turystyki na Facebooku) i jednocześnie zachęcam do korzystania i testowania z możliwości, jakie daje nam nowa technologia.

PISALIŚMY O TYM

Model językowy ChatGPT – rewelacja czy sensacja?

WT, czerwiec 2023, strona 12

Xxxxxx Xxxxxx

analityk Tickmill

PRZYCZYNĄ STOJĄCĄ ZA SIŁĄ ZŁOTEGO SĄ LEPSZE PERSPEKTYWY DLA WZROSTU GOSPODARCZEGO W POLSCE.

Mocny złoty, wakacje będą tańsze

szyscy planujący zagraniczne wojaże mogą być zadowoleni. W czerwcu złoty wciąż pozostaje mocny w relacji do koszyka głównych walut, co obniża

koszt ich zakupu i jednocześnie obniża koszt urlopu. Trzeba się jednak spieszyć z zakupem walut przed wakacyjnym wyjazdem, bo przynajmniej w przypadku niektórych z nich, skala osłabienia w relacji do złotego wydaje się nadmierna i nieuzasadniona przez czynniki fundamentalne, przez co rośnie ryzyko ruchu

w drugą stronę.

W pierwszej połowie czerwca kurs euro spadł do 4,43 zł z okolic 4,54 zł pod koniec maja i ponad 4,60 zł na początku maja. W efekcie wspólna waluta, która do złotego osłabia się od października

(z przerwą w styczniu i lutym), była najtańsza od końca 2020 roku.

W ostatnich miesiącach mocno potaniał również dolar. W czerwcu kosztował on już mniej niż 4,06 zł i był najtańszy od ponad roku, podczas gdy jeszcze pod koniec maja amerykańska waluta atakowała poziomy powyżej 4,25 zł, a na jesieni za dolara trzeba było zapłacić nawet powyżej 5 zł.

Pierwszy miesiąc lata przyniósł również umocnienie złotego x.xx. w relacji do czeskiej korony, szwedzkiej korony i węgierskiego forinta, ale jednocześnie wyhamowała trwająca już rok aprecjacja do norweskiej korony. Kurs NOK/PLN po tym jak w maju spadł

w okolicę 37 groszy z prawie 50 groszy w sierpniu 2022 roku,

w połowie czerwca odbił w górę i za norweską walutę trzeba było zapłacić nawet powyżej 39 groszy.

Stabilne za to pozostają wahania pary GBP/PLN. Od drugiej połowy kwietnia kurs brytyjskiego funta konsoliduje się (z małą przerwą) w przedziale między 5,15 zł a 5,25 zł. Takie zachowanie, a także relatywna siła funta w relacji do wielu innych walut każe założyć, że to prawdopodobnie koniec osuwania się notowań GBP/PLN i wstęp do przyszłego odbicia w kierunku 5,40 zł.

Obserwowana siła złotego to z jednej strony wciąż coraz lepszy sentyment do polskich aktywów wśród inwestorów zagranicznych, co znajduje potwierdzenie także w dobrym zachowaniu Giełdy

Papierów Wartościowych w Warszawie. Drugą przyczyną stojącą za siłą złotego są lepsze perspektywy dla wzrostu gospodarczego w Polsce i ogólnie w regionie.

Niestety w tej beczce miodu jest też łyżka dziegciu. Jest nim ponownie pogorszenie bilansu płatniczego, co oznacza, że zniknął jeden z czynników, który od wcześniej wiosny również pomagał złotemu. I to prawdopodobnie zniknął na minimum kilka miesięcy. Dlatego obecnie szanse na dalsze umocnienie polskiej waluty są znacznie mniejsze niż jeszcze miesiąc temu, a jednocześnie mocno rośnie ryzyko tego, że w kolejnych tygodniach może ona się osłabić do koszyka walut. Dotyczy to nie tylko wspomnianego funta,

czy też norweskiej korony, która już zaczęła się korygować, ale przede wszystkim euro. Szczególnie, że gdy popatrzymy na kurs EUR/PLN przez pryzmat analizy technicznej, czyli sytuacji na wykresie tej pary, to łatwo dostrzec spore już wyprzedanie

europejskiej waluty. Strona popytowa próbowała to wykorzystać już w drugiej połowie maja i doprowadzić do wzrostowej korekty. Wtedy się nie udało. Teraz jednak są na to większe szanse. Stąd wydaje

się, że okolice 4,43 zł będą kusić do kupna euro, które w kolejnych tygodniach prawdopodobnie wróci powyżej 4,50 zł i następnie będzie kierować się ku poziomowi 4,55 zł.

NADAL JEST TO REGION NIEZBYT OBLEGANY PRZEZ TURYSTÓW.

Skarby Roztocza zebrane

w turystyczną krainę

eżę na trawie na podwórku przed naszym agroturystycznym domkiem

w roztoczańskiej wsi Zawadki niedaleko Suśca. Usiłuję czytać. Ale nie jest to łatwe. Uwagę rozpraszają ptaki, których jest tu mnóstwo – za płotem

mamy bowiem ścianę lasu, a z drugiej strony niezwykle malownicze pasiaste pagórki pól (można na nie patrzeć i patrzeć, ten widok nigdy się nie nudzi). Czasem wyjdzie na skraj lasu sarna, czasem wyskoczy zając. Do tego mnóstwo zapachów od których aż kręci w nosie – kwitnące dzikie róże, czarne bzy i akacje, młode pędy sosen, polne kwiatki.

Powróciłam na Roztocze po latach i nie mogę się nacieszyć tym tygodniowym wczesnowakacyjnym wypadem w połowie czerwca. Nadal jest to region niezbyt oblegany przez turystów (a w każdym razie Zawadki to wciąż prawdziwa wieś, nie ma tu nawet żadnego sklepiku ani turystycznych udogodnień), czysty i przepiękny.

Tak się składa, że nasz pobyt przypadł w dodatku na coś w rodzaju dni otwartych - mianowicie na czas imprezy o nazwie „Skarby Roztocza. Tu mieszka słońce”. A w jej ramach spotkania, wycieczki, warsztaty, koncerty, rajdy. I przede wszystkim – dostęp do miejsc i zabytków, które zazwyczaj pozostają niedostępne bądź trudno dostępne (tak było właśnie choćby podczas moich poprzednich w tych okolicach bytności).

Zatem „Skarby Roztocza” pozwoliły nam zwiedzić między innymi restaurowany od lat pałac Łosiów w Narolu (obecnie w prywatnych rękach), niesamowite cerkwie w Łówczy i w Gorajcu, stare cmentarze i kirkuty. W dodatku w wielu

z tych miejsc byli obecni niezwykle kompetentni przewodnicy, którzy ze swadą i zaangażowaniem potrafili przedstawić małą lokalną historię, powiązaną z tą

wielką tragicznymi na ogół więzami.

Ów bogaty program wydarzeń przygotowała Podkarpacka Regionalna Organizacja Turystyczna wraz z partnerami tworzącymi Krainę Turystyczną Roztocze (ich lista dość długa, nie sposób wymienić wszystkich).

Muszę tam znowu niebawem wrócić, tym razem już baczniej pilnując kalendarza. Może więc wybiorę się na folkowisko do Gorajca, przy okazji sprawdzając, jak udaje się na tamtejszych terenach reintrodukcja konika polskiego.

A może na Zamojskie Lato Teatralne. Albo

do Szczebrzeszyna, na Festiwal Stolica Języka

LIPIEC 2023

Miesięcznik branży turystycznej Zespół:

Xxxxxx Xxxxxxxx-Xxxxxx Xxxxxxx Xxxxxx

Xxxxx Xxxxxxxx Xxxxxxxxxx Xxxxxxxxxx

Dyrektor zarządzająca:

Xxxxxx Xxxxxxx

Dział reklamy:

Xxxxx Xxxxxxxx, Xxxxxx Xxxxx Xxxx

Prenumerata: xxxxxxxxxxx@0xxxxxxx.xx tel.: (00) 000 00 00

Xxxx, Xxxxxxxxx, Garmond

Wydawca:

Xxxxxxxx Xxxxxxxxxx, Eurosystem, tel.: (00) 000 00 00

Redakcja:

ul. Zadumana 3/5 lok. 163 02–206 Warszawa

tel.: (00) 000 00 00

xx@xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx.xx xxx.xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx.xx

Pozostałe publikacje:

„Destination Poland“ (wydanie zagra-

Xxxxxx Xxxxxxxxx dziennikarka „Gazety Wyborczej”

Polskiego. No, chyba że do Zwierzyńca, na Letnią Akademię Filmową. Albo po prostu na grzyby, bo roztoczańskie lasy wyglądają bardzo obiecująco.

niczne „Wiadomości Turystycznych”)

„MICE Poland”

Studio graficzne:

Studio4you, Xxxxxx Xxxxxxxxx

Korekta: Xxxx Xxxxxxxxx-Xxxxxxxxx

Druk: Drukarnia Jantar

Nakład: 6 000 egzemplarzy

Po co bankowi biznes turystyczny? Do lojalizacji klientów

Amerykański bank Chase otworzył kolejną poczekalnię dla pasażerów – ostatnio dla tych podróżujących z lotniska w Bostonie. To nie jedyna działalność instytucji finansowej związana z branżą turystyczną.

Xxxxxxx Xxxxxx

ank jest przekonany, że dzięki niej będzie mógł zdobyć więcej lojal- nych klientów. JP Xxxxxx Xxxxx

spodziewa się, że w 2025 roku rynek podróży w Stanach Zjednoczonych będzie wart

15 mld dol. Z jego wyliczeń wynika, że w zeszłym roku było to 8 mld dol., w tym ma to być o 2 mld dol. więcej, podaje portal Phocuswire.

ATRAKCYjNY KAWAŁEK TORTU

W swoich szacunkach instytucja musiała do- strzec potencjał do dalszego rozwoju, bo w ze-

szłym roku uruchomiła platformę turystyczną XxxxxXxxxxx.xxx. Podczas Dnia Inwestorów w maju tego roku firma stwierdziła, że znaj- duje się w pierwszej piątce największych do- stawców usług turystycznych i związanych z czasem wolnym. Z jej wyliczeń wynika też, że co czwarty dolar wydawany w tym seg- mencie przechodzi przez kartę wydaną przez Xxxxx. Co więcej już teraz bank widzi wzrost liczby transakcji za pośrednictwem Xxxxx Travel o 24 proc. rok do roku, zwiększyła się również liczba klientów kupujących usługi tu- rystyczne – jest ich więcej o 40 proc. Bank zapowiedział, że zamierza dalej rozwijać seg- ment działalności związany ze stylem życia,

a głównym motorem napędzającym ten ka- wałek biznesu będzie turystyka. Jak podaje w jednej z informacji prasowych – jego klien- ci są podróżnikami z natury. Firma chce do- cierać do zamożnych konsumentów za po- średnictwem swoich produktów lajfstajlo- wych. Ma to być nawet jeden z trzech kluczo- wych obszarów jej wzrostów i dawać „wyjąt- kową przewagę konkurencyjną”.

OFERTY TYLKO DLA SWOICH

Chase Travel to platforma, przez którą klien- ci mogą zarezerwować noclegi, bilety lot- nicze, mają też dostęp do atrakcji w odwie- dzanych miejscach. By z niej skorzystać,

15

miliardów dolarów będzie wart rynek podróży w Stanach Zjednoczonych, prognozuje

JP Xxxxxx Xxxxx. Z wyliczeń wynika, że co czwarty dolar wydawany w tym segmencie przechodzi przez kartę wydaną przez Chase.

muszą być klientami banku. Firma współpra- cuje z największymi markami turystyczny- mi takimi jak Marriott, InterContinental Ho- tel Group, czy United – dotyczy to między in- nymi wydawania nowych kart kredytowych, dzięki którym łatwiej zdobyć punkty w pro- gramach lojalnościowych, otwiera też pocze- kalnie lotniskowe – w sumie działają już trzy, dwie kolejne mają zacząć działać jeszcze w tym roku, a pięć kolejnych jest w przygo- towaniu. Xxxxxxx Xxxx, dyrektor generalna ds. kart i handlu połączonego w JPMorgan Cha- se, mówi, że nowe produkty znajdują zainte- resowanie wśród klientów z młodszych poko- leń, a około 70 proc. popytu na karty kredyto-

we pochodzi od konsumentów z pokoleń mi- lenialsów i zetek. Jak informuje, bank chce być firmą typu „high-tech, high-touch” – no- woczesną, ale rozumiejącą i dbającą o klien- xxx. Xxxxxxx Xxxx nie kryje, że doświadcze- nia zdobyte w zakresie działalności związa- nej z podróżami, są obecnie wykorzystywane do wprowadzania innowacji w innych kate- goriach takich jak zakupy i restauracje.

WYMIERNE OSZCZęDNOŚCI

Xxxxx nie jest jedyną instytucją finansową, która współpracuje z turystyką lub przejmuje firmy z tego sektora, by zwiększyć lojalność swoich klientów. W marcu 2021 roku Capital One poprowadził rundę pozyskiwania fundu- szy dla firmy Hopper z pulą 170 mln dol. In- westycja ta umożliwiła uruchomienie Hopper Cloud, inicjatywy B2B z Capital One jako pierwszym klientem. We wrześniu 2021 roku firma zaprezentowała odnowiony portal Ca- pital One Travel obsługiwany przez Hoppe- ra. – Dzięki temu strategicznemu partnerstwu jesteśmy dobrze przygotowani, aby dosto- sować się do szybko zmieniającego się śro- dowiska turystycznego i stworzyć wiodące rozwiązania podróżnicze dla naszych klien- tów – tłumaczył Xxxx Xxxxx, wiceprezes za- rządzający US Card w Capital Jeden. Capi- tal One Travel w ramach współpracy z Hop- per Cloud oferuje klientom alerty cenowe, gwarancję ceny i możliwość anulowania lotu z dowolnego powodu. Z kolei brytyjska apli- kacja bankowa Revolut uruchomiła nowy produkt turystyczny o nazwie Stays, który pozwala klientom zarezerwować wyciecz- kę i otrzymać natychmiastowy zwrot gotów- ki w wysokości 10 proc. Jak twierdzi startup, to pierwsze tego typu rozwiązanie w segmen- cie platform fintech, które pozwala przecięt- nemu klientowi zaoszczędzić 69 funtów rocz- nie. Revolut Stays współpracuje w zakresie rezerwacji noclegów z Expedią.

Takich przykładów przejęć lub urucha- miania firm turystycznych przez instytu- cje finansowe można znaleźć o wiele wię- cej. Z jednej strony są one na pewno dodat- kowym źródłem przychodów, z drugiej spo- sobem na uatrakcyjnienie oferty, wyróż- nienie się na tle konkurencji i dostarczenia klientom jeszcze lepszych usług, a tym sa- mym zwiększenia ich lojalności. To pokazu- je, że turystyka jest nie tylko ważnym sekto- rem dla gospodarki światowej, ale też instru- mentem, który napędza inne obszary działal- ności, pozornie wcale niezwiązane z obsługą ruchu turystycznego.

PODATKI

Prostszy VAT dla małych podatników

W dniu 5 czerw- ca 2023 r. opu- blikowana zo- stała nowe- lizacja usta-

wy o podat- ku od towarów i usług oraz niektórych in-

nych ustaw, zwana Slim VAT 3. Celem zmian ma być uproszczenie i przyspieszenie rozlicza-

xxx XXX, dzięki czemu poprawiona zostanie także płynność finansowa firm. Będzie to możliwe x.xx. poprzez podwyższenie limitu sprzedaży małego podatnika z 1,2 do 2 mln euro. Przepisy zmniej- szą formalności dla przedsiębiorstw w obro-

cie międzynarodowym. Dzięki zaproponowanym rozwiązaniom, prowadzenie firmy – z punktu wi- dzenia rozliczania podatku VAT – ma być łatwiej- sze i mniej czasochłonne. Z 1,2 do 2 mln euro podwyższony zostanie limit sprzedaży dla ma- łego podatnika. Dzięki temu zwiększy się liczba przedsiębiorców, którzy będą mogli skorzystać ze stosowania metody kasowej oraz rozliczeń kwartalnych w VAT. Nowe przepisy przewidują, że przedsiębiorca będzie mógł łatwiej prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas re- jestrujących. Chodzi x.xx. o możliwość rezygna- cji z obowiązku drukowania dokumentów fiskal- nych. Zmniejszone zostaną formalności w obro- cie międzynarodowym. Nie będzie już x.xx. for- malnego wymogu posiadania faktury dotyczącej wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, przy odliczaniu podatku naliczonego z tego tytułu.

Wprowadzone zostaną uproszczenia związane z raportowaniem rozliczeń dotyczących fakturo-

wania. Dotyczy to x.xx. dostosowania warunków wystawienia faktury do e-paragonu. Zlikwidowa- na zostanie opłata za wniosek o wydanie Wią- żącej Informacji Stawkowej (WIS). Wprowadzo- ny zostanie system miarkowania sankcji VAT, na- kazujący brać pod uwagę sytuację ekonomiczną podatnika. Oznacza to, że organy podatkowe, podczas ustalania sankcji VAT, będą uwzględnia- ły konkretne okoliczności danej sprawy, a sank- cje będą miały charakter zindywidualizowany.

Ustawa co do zasady wejdzie w życie z dniem 1 lipca 2023 roku, ale wiele jej przepisów ma ustalone odrębne daty wejścia w życie. KW

Podróże do dalekich krajów coraz bliżej stanu sprzed pandem i

Na najważniejszych rynkach źródłowych w Europie liczba miejsc w samolotach do dalekich krajów coraz bardziej przybliża się do wartości notowanych przed pandemią. Do pełnego odrodzenia brakuje już tylko kilku procent.

Xxxxxxxx Xxxx

abrian Technologies, firma bada- jąca rynek turystyczny w Euro- pie, sprawdził, jakie trendy moż-

na obecnie zaobserwować w segmencie lotów do dalekich krajów. Analiza była prowadzona dla Włoch, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii i Nie- miec dla wylotów w bieżącym sezonie let- nim – konkretnie od kwietnia do października 2023 r. Wynika z niej, że do wyników sprzed pandemii rynkom brakuje już tylko kilku pro- cent, maksymalnie 11. Dla porównania, w ze- szłym roku wskaźniki te były w zależności od kraju źródłowego niższe od 30 do 60 proc. Na bieżący stan wpływ mają nadal skutki pande- mii, bo nie we wszystkich krajach ogranicze-

nia były znoszone w tym samym czasie i stop- niu, nie wszyscy klienci odzyskali też zaufa- nie do podróżowania, szczególnie do dalekich krajów. – Chociaż rynek podróży długody- stansowych odradza się, trzeba pamiętać, że poza samym popytem wpływ na niego mają także inne czynniki – mówi Xxxxxx Xxxxxx, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu w Ma- xxxxx Technologies.

AZjA Z PRZESIADKĄ

Szczegółowa analiza pokazuje, że w Wiel- kiej Brytanii liczba dostępnych miejsc na tra- sach do dalekich krajów jest o 7 proc. niższa niż przed pandemią, a segment ten odbudowu- je się nierównomiernie. Przykładowo na lotni- sku Londyn Gatwick wolumeny są nadal niż-

sze o 37 proc. niż przed pandemią, ale na He- athrow i Stansted odpowiednio o 3 i 30 proc. wyższe. W tym roku podróżni spragnieni eg- zotycznych wakacji mogą polecieć bezpośred- nio między innymi na Malediwy, do Tryni- dadu i Tobago. Ci, którzy planują wyjazd do krajów azjatyckich, szczególnie do Indone- zji albo na Filipiny, muszą liczyć się z mię- dzylądowaniami. Spośród analizowanych ryn- ków europejskich ten niemiecki odbudowu- je się najwolniej. Obecnie dostępnych miejsc jest o 11 proc. mniej niż przed pandemią, spa- dła też liczba dalekich krajów, do których re- alizowane są loty bezpośrednie – konkretnie o 24 proc. Spośród głównych lotnisk ruch naj- wolniej odradza się w Düsseldorfie – tu prze- pustowość jest o 64 proc. niższa niż w 2019 r.

Z drugiej strony pojawiły się też nowe połą- czenia, na przykład na Sri Lankę, Bahamy, do Malezji, Gambii oraz Trynidadu i Toba- go, które mocno zyskują na popularności. Ry- nek włoski zachowuje się podobnie jak nie- miecki – tu wolumeny w segmencie lotów do dalekich krajów są również o 11 proc. niższe niż w 2019 r., ale pojawiły się nowe połącze- nia, choćby do Australii, na Bahamy i Mauri- tius. Mabrian zauważa również, że siatka po- łączeń egzotycznych poszerzyła się na mniej- szych lotniskach, a za przykład podaje Ne- apol, skąd wolumeny w samolotach do Sta- nów Zjednoczonych, Arabii Saudyjskiej czy Zjednoczonych Emiratów Arabskich wzro- sły w sumie o 121 proc. Nowością są też bez- pośrednie loty z Bergamo do Zjednoczonych Emiratów Arabskich, Arabii Saudyjskiej i Re- publiki Zielonego Przylądka. Z drugiej strony x Xxxxx pasażerowie nie polecą w tym roku bez przesiadki do Tajlandii, Chile czy RPA –

Xxxxxxx.xxx to nie tylko hotele

Domek na plaży, a może domek na drzewie – to przykłady obiek- tów noclegowych, które można zarezerwować przez Xxxxxxx.xxx. Portal takie miejsca reklamował na Super Bowl.

a Super Bowl, rozgrywkach fut- bolu amerykańskiego, reklamu- ją się największe amerykańskie

marki, bo impreza przyciąga miliony wi- dzów. Jedną z nich był Xxxxxxx.xxx, któ- ry w swoim przekazie promocyjnym po- stawił na niestandardowe obiekty nocle- gowe. Aktorka Xxxxxxx XxXxxxxx zachę-

w 2019 r. kierunki te były dostępne w takiej konfiguracji.

HISZPANIA I FRANCjA Z BOgATSZĄ SIATKĄ

Nieco lepiej niż w Niemczech i we Włoszech sytuacja przedstawia się w Hiszpanii. Liczba dalekich krajów, do których istnieją loty bezpo- średnie, jest już tylko o 8 proc. niższa niż czte- ry lata temu. Pojawiły się również nowe trasy do Angoli, Salwadoru, brakuje natomiast po- łączeń do Japonii, RPA i Etiopii. Najtrudniej było odnowić połączenia do dalekich krajów z Gran Canarii i Teneryfy, przy czym w tym ostatnim przypadku mowa o porcie znajdują- cym się w północnej części kraju. Tu spadki wynoszą odpowiednio 52 i 70 proc. Z drugiej strony poprawiła się sytuacja w Maladze, któ- ra zyskała nowe trasy do Zjednoczonych Emi- ratów Arabskich i Kataru, ale również do Egip- tu. Innym ważnym i nowym połączeniem jest to z Palmy na Majorce do Nowego Jorku. Fran- cja w podsumowaniu wygląda podobnie jak Hiszpania – tu połączeń długodystansowych jest o 8 proc. mniej niż przed pandemią, a licz- ba krajów, do których są one realizowane, po- zostaje niższa o 9 proc. w porównaniu z 2019 r. O ile na Sri Lankę można dolecieć bezpośred- nio, to już do Ekwadoru, Wenezueli czy na Se- szele trzeba podróżować z przesiadkami. Naj- większe wzrosty w segmencie połączeń z kie- runkami egzotycznymi zanotowało lotnisko w Tuluzie – wzbogaciło się o loty do Kataru, Senegalu x Xxxxxx. Z kolei lotnisko w Borde- aux dodało nowe bezpośrednie połączenia do Senegalu i Gwadelupy.

cała do wynajęcia domku na drzewie, na plaży, małego domku, albo jakiekolwiek innego miejsca na swój pobyt. – Włącza- my alternatywne oferty zakwaterowa- nia do niektórych z naszych ostatnich re- klam, aby zwiększyć świadomość klien- tów na temat tego produktu, szczególnie w Stanach Zjednoczonych – mówił dyrek- tor generalny i prezes Booking Holdings Xxxxx Xxxxx. Prezes dodaje, że w zeszłym roku liczba noclegów w niestandardo- wych obiektach wzrosła o około 56 proc. w porównaniu z 2021 r. i około 11 proc. wobec 2019 r.

Jak podaje firma Phocuswright, analizu- jąca rynek turystyczny za pośrednictwem swojego portalu Phocuswire, w zeszłym roku Booking Holdings wydał na działa- nia marketingowe 6 mld dol. Dla porów- nania, w 2021 roku było to 3,8 mld dol. W ostatnich latach firma poszerzyła swoją działalność i włączyła do oferty przeloty. W przyszłości chce łączyć te dwie usługi turystyczne w pakiety, aby zapewnić klien- tom „bardziej płynne i elastyczne wraże- nia z podróży”. Z funkcji rezerwowania lo- tów mogą korzystać obecnie użytkowni- cy w ponad 50 krajach, a ponad 20 proc. klientów zamawiających przeloty w serwi- sie to nowi użytkownicy Xxxxxxx.xxx.

Prezes zaznacza, że firma czerpie coraz więcej korzyści z programu lojalnościowe- go Genius i nadal poprawia jakość swoich aplikacji mobilnych. Około 45 proc. poko- jonocy w 2022 r. zostało zarezerwowanych właśnie przez aplikacje, co oznacza wzrost

W czasie Super Bowl Xxxxxxx XxXxxxxx zachęcała do wynajęcia domku na drzewie, na plaży, małego domku, albo jakiekolwiek innego miejsca na swój pobyt.

o 13 pkt. proc. w porównaniu z 2019 r. – Aplikacja jest ważną platformą, ponieważ daje nam więcej możliwości bezpośrednie- go kontaktu z podróżnymi, dla nas to ser- ce naszej wizji połączonej podróży – tłu- maczy szef Booking Holdings. W zeszłym roku w Stanach Zjednoczonych narzędzie zyskało na popularności – z danych App- topii, firmy analizującej segment aplikacji mobilnych, wynika, że Xxxxxxx.xxx był na piątym miejscu na liście najczęściej po- bieranych aplikacji turystycznych. Firma chętnie korzysta też ze sztucznej inteligen- cji, a rozwiązania takie jak ChatGPT osta- tecznie poprawią jakość wyszukiwania po- dróży. Już teraz Booking widzi, że dzięki takim rozwiązaniom można ulepszyć pro- dukty i współpracę z partnerami.

W zeszłym roku wartość rezerwacji po- zyskanych przez Booking Holdings wy- niosła 121,3 mld dol., co stanowi wzrost

o 58 proc. w porównaniu z 2021 roku. Cał- kowite przychody ukształtowały się na po- ziomie 17,1 mld dol., to jak dotąd najwyż- sza wartość w historii i wzrost o 56 proc. rok do roku i o 13 proc. niż w 2019 roku. Dochód netto za cały rok 2022 wyniósł 3,1 mld dol. i był o 162 proc. wyższy niż przed rokiem, a skorygowana EBITDA 5,3 mld dol. (+ 82 proc.). MG

12 xxx.xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx.xx

xxx.xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx.xx 13

PROFESJONALNE INFORMACJE NIEZBĘDNE W TWOJEJ PRACY

Czytaj „Wiadomości Turystyczne” w wersji papierowej lub elektronicznej.

Poruszamy tematy najważniejsze dla branży turystycznej.

Publikujemy komentarze wiodących touroperatorów, praktyków, opinie specjalistów, analizy ekspertów. Piszemy o prawie, technologiach, biznesie, prezentujemy badania.

LUDZIE, BIZNES WIEDZA, PRAKTYKA KOMPETENCJE

Zamów już dzisiaj

14 xxx.xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx.xx

xxx.xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx.xx | 22 822 20 16 | xxxxxxxxxxx@0xxxxxxx.xx

Itaka chwali się wynikami

■ 3,8 mld zł przychodów to wynik Xxxxx za zeszły rok. Zysk netto dla całego holdingu obejmującego także spółki touroperatorskie na Litwie, w Czechach oraz na Węgrzech,

a także biura incomingowe w Hiszpanii, na Wyspach Kanaryjskich, w Grecji oraz w Tur- cji osiągnął wartość 73,7 mln zł. Nowa Itaka, czyli touroperator działający w Polsce wypra- cował zysk netto na poziomie 21,7 mln zł.

Na koniec zeszłego roku kapitały własne spółki wynosiły 414,8 mln zł. W ostatnich la- tach firma rozwija się również za granicą – w 2016 r. przejęła czeskiego Xxxxxx i od tej pory zdołała czterokrotnie zwiększyć liczbę jego klientów czarterowych. Cedok zajmu- je się również obsługą ruchu przyjazdowe- go. W 2018 r. firma rozpoczęła działalność na Litwie, a w lipcu 2022 r. na Węgrzech.

W jej ofercie znajduje się ponad 3,5 tys. ho- teli w ponad 150 kierunkach. Klienci mogą wybierać również spośród ponad tysiąca wy- cieczek objazdowych. MG

Mimo inflacji ludzie kupują wakacje

BIURA

■ Ceny wycieczek pozostaną na wysokim poziomie z powodu utrzymującej się inflacji, ostrze- ga szef brytyjskiego biura podróży Jet2holidays. Jednocześnie Xxxxx Xxxxx zauważa, że wyż- sze koszty życia jak dotąd nie przełożyły się na sektor w stopniu, którego wcześniej wiele osób się obawiało. – Wydaje się, że ludzie poświęcają inne rzeczy, wystarczy spojrzeć na spadającą sprzedaż biletów na loterie czy zakup usług serwisów streamingowych, by mieć wakacje – tłu- maczył w czasie wywiadu z brytyjskim portalem branży turystycznej Travel Weekly. Wiele osób do zeszłego roku nie było na wakacjach przez trzy lata, dlatego dla nich zakup wycieczki jest czymś koniecznym. Heapy podkreśla jednak, że w dalszym ciągu trzeba zmagać się z inflacją, a im dłużej będzie się ona utrzymywać, tym trudniejsze stanie się usprawiedliwianie tych wy- datków. Prezes mówi, że o ile obniżenie inflacji jest konieczne, to niestety, wbrew temu co my- śli wiele osób, jej spadek nie oznacza automatycznie niższych cen. One w dalszym ciągu ro- sną, tyle że o mniejszą wartość. Xxxxxx uważa, że mimo różnych wyzwań niezależni agenci tu- rystyczni mają przed sobą dobrą przyszłość. W Wielkiej Brytanii klienci wracają do biur i wypró- bowanych sposobów rezerwacji wyjazdów. MG

foto: TUI Deutschland

TUI da agentom więcej samodzielności

Xxxxxxxx Xxxxxx. TUI zapowiada wprowadzenie

nowych funkcjonalno- ści w systemie rezerwacyjnym Iris.

mln

funtów stracili w zeszłym roku Brytyjczy- cy, reagując na fałszywe oferty. Klienci korzystali często z podrobionych stron internetowych touroperatorów, hoteli

i linii lotniczych, na których znajdowało się logo Atol (odpowiednik naszej gwa- rancji ubezpieczeniowej). MG

xxxxxxx Xxxxxx, szef sprzedaży

w TUI Deutschland, zapowiada, że firma zamierza dalej inwestować

w technologię. Dzięki temu agenci sami za- łatwią pewne sprawy, o które do tej pory mu- sieli dopytywać w centrali.

Jednym z zarzutów, jakie w ostatnich cza- sach stawiali firmie agenci, była niedostęp- ność konsultantów. Problem był szczególnie dotkliwy w czasie pandemii, ale teraz sytu- acja się poprawiła, a dostępność zwiększyła do ponad 80 proc. Xxxxxx obiecuje, że TUI po- pracuje też nad jakością odpowiedzi, ale rów- nie ważna jest zapowiedź wprowadzenia no-

wych funkcjonalności w systemie rezerwa-

cyjnym Iris. Dzięki temu, że koncern spła- cił pożyczkę udzieloną mu przez Skarb Pań- stwa w czasie pandemii, ma o wiele większe możliwości rozwijania się. Konkretnie chodzi o poszerzenie informacji dotyczących specy- fiki poszczególnych pokojów, pisze niemiec- ki portal branży turystycznej Touristik Aktu- ell. Inna kwestia to lepsze dopasowanie ofer- ty lotniczej – agenci będą mogli samodzielnie rezerwować przelot w pierwszej klasie, w kla- sie biznes lub premium eco przy połączeniach liniami regularnymi. Do tej pory trzeba było dopytywać o ceny takich biletów. MG

MATERIAŁ PARTNERA

Doświadczenie, dostrzeganie zmian i silne, partnerskie relacje win-win to architekci naszego sukcesu

Ukierunkowany na klienta zespół pracowników, 24 lata doświadczenia i dobra współpraca z partnerami biznesowymi w połączeniu z przewidywaniem, planowaniem i wsparciem międzynarodowej grupy pozwala nam osiągać oczekiwane cele i wyniki – mówi Xxxx Xxxxx, COO Coral Travel Poland.

O

statnie lata, choć naznaczone kryzysem pandemicznym i ekonomicznym, były dla Coral Travel Poland bardzo udane,

pod wieloma względami. Jak prowadzi się firmę do dobrych wyników w tak trudnych warunkach rynkowych?

To prawda, nie licząc pandemii, rośliśmy w tempie dwucyfrowym. W 2021 r. obsłużyliśmy 368 tys. klientów, w 2022 r. już 610 tys., a w tym roku, jak szacujemy, obsłużymy 730 tys., co oznacza 20-procentowy wzrost. Ten wynik to składowa wielu czynników.

To, po pierwsze, doświadczenie i zaufanie klientów. Po 24 latach obecności w Polsce mamy ugruntowaną pozycję na rynku, nasza marka jest rozpoznawalna. Turyści chętnie wyjeżdżają z nami kolejny raz, a my premiujemy

ich w programie lojalnościowym. Chętnie też polecają nas innym turystom jako sprawdzonego organizatora wakacji. Mamy dynamicznie rosnącą grupę stałych klientów.

To, po drugie, kompetentny zespół pracowników.

Średni staż pracy naszych menedżerów wynosi

12 lat. Ich zaangażowanie i doświadczenie mają znaczący wpływ na obsługę klientów i partnerów biznesowych, a to przekłada się na sukces operacyjny i finansowy firmy. Obecnie zatrudniamy prawie 400 pracowników w Polsce i ponad 200 w destynacjach. Mamy przy tym małą rotację pracowników i wciąż powiększamy nasz zespół.

To, po trzecie, siła międzynarodowej grupy Coral Travel Group, której jesteśmy częścią, a która działa z 13 touroperatorami w 40 krajach. Korzystamy z dużej skali operacji całej grupy, także

przy wyborze i negocjowaniu oferty produktowej. Dzięki temu jesteśmy też w stanie zapewnić odpowiednią dostępność miejsc. Ponadto, co istotne z punktu widzenia naszego celu, jakim jest jakość usług, dzięki naszym wieloletnim partnerom w destynacjach, w tym Odeon Tours, który też należy do naszej grupy, mamy bezpośredni wpływ i nadzór nad serwisem świadczonym naszym klientom w miejscach wakacyjnych.

To, po czwarte, wieloletnie, dobre relacje z siecią sprzedaży. Nasza sieć sprzedaży, w tym zarówno agencyjne, franchisingowe, jak i sieciowe biura podróży, pełnią bardzo ważną rolę w naszej działalności. Łączą nas tradycje i silne relacje budowane i pielęgnowane przez

24 lata współpracy. Nie tylko razem dbamy o naszych wspólnych klientów i dzielimy się

MATERIAŁ PARTNERA

prowizjami, ale także wielokrotnie dzieliliśmy się naszymi radościami i smutkami, celebrowaliśmy i docenialiśmy wspólne sukcesy. Nasze podejście do agencji nie zmieniło się i zawsze mówimy, że z naszymi partnerami budujemy relacje win-win.

To, po piąte, dobre planowanie i dostrzeganie zmian. W prowadzeniu firmy ważne jest dostrzeganie zmian i przekuwanie ich w szanse na rozwój. Dostrzegliśmy je, a jednocześnie jesteśmy dobrzy w planowaniu operacyjnym. Kiedy widzimy, że popyt rośnie, a jednocześnie zmieniają się potrzeby i oczekiwania, bardzo szybko jesteśmy w stanie odpowiedzieć na to zapotrzebowanie, rozszerzając siatkę połączeń i miejsc w hotelach, a także tworzyć elastyczną ofertę i usługi dodatkowe. I tak, gdy połączymy doświadczony i ukierunkowany na satysfakcję klientów zespół pracowników i dobrą współpracę z partnerami biznesowymi z przewidywaniem, planowaniem i z celami operacyjnymi, to jako firma osiągamy oczekiwane wyniki.

Jakie wyzwania aktualnie stoją przed Coral Travel Poland?

Tym, na co musimy teraz zwracać większą uwagę, jest technologia, która szybko rozwija się, zmienia modele biznesowe i przyzwyczajenia klientów. Musimy dostosować się do tych zmian szybciej niż nam się wydaje. Ponadto wciąż dostajemy sygnały o potrzebie rozbudowywania naszego portfolio

o kolejne kierunki. Klienci oczekują więcej nowych miejsc do odkrywania, a sieć sprzedaży więcej produktu do oferowania, by rozwijać swój biznes turystyczny.

Jaki jest zatem wasz cel na ten rok i kolejne lata? Jakie wyniki chcecie osiągnąć i na jakich aspektach waszej działalności zamierzacie się skupić?

Ważne jest dla nas zapewnienie szerokiej oferty i odpowiedniej liczby miejsc, bo tego potrzebuje rynek. Naszym celem nie jest jednak zwiększanie liczby klientów. Kiedy się szybko rośnie ilościowo, łatwo stracić na jakości, a tego nie chcemy. Koncentrujemy się na powiększaniu oferty, ale zgodnie z naszym know how, dbaniu

o jakość obsługi i poziom satysfakcji klientów oraz rozwijaniu sieci sprzedaży. Chcemy, by wyjazdy pod marką Coral Travel były szeroko dostępne w całej Polsce. Obecnie mamy 50 własnych salonów sprzedaży, zbudowaliśmy dział call center w Katowicach. Rozwijamy system franczyzowy, liczący obecnie 35 biur, do końca roku zwiększymy ich liczbę do 100. Widzimy świetne efekty tego modelu biznesowego. Nawet nowo otwierane biura osiągają zadowalające wyniki sprzedaży, a w już działających wolumen rośnie z roku na rok. Wszystkie nasze obecne biura franczyzowe pod

szyldem Coral Travel to rzetelni, doświadczeni i ambitni partnerzy biznesowi funkcjonujący od wielu lat na polskim rynku turystycznym. Od lat współpracujemy też z siecią sprzedaży w systemie autoryzowany agent. To 75 salonów pod marką Coral Travel w całej Polsce i również w tym modelu biznesowym dostrzegamy wiele możliwości rozwoju.

Jak ewoluować będzie w najbliższych latach katalog Coral Travel Poland – specjalisty od Turcji? W jakich kierunkach xxxxxxx, pana zdaniem, największy potencjał?

Jesteśmy liderem w organizacji wakacji w Turcji i chcemy tę pozycję utrzymać. Naszym głównym kierunkiem pozostanie więc Xxxxxx, znamy ją od dzieciństwa i wiemy, jak wiele ma jeszcze do zaoferowania. Obserwujemy również rosnący popyt na Egipt i Tunezję. Zwłaszcza w Egipcie, gdzie również jesteśmy liderem rynku, rysuje się więcej miejsca na rozwój. I te kierunki też będziemy rozbudowywać. Z drugiej strony widzimy, że nie wykorzystujemy jeszcze całego potencjału w europejskich destynacjach, jak np. Grecja. W tym roku mamy w ofercie Kretę, Rodos i Korfu, w przyszłym planujemy rozszerzyć ją o dodatkowe miejsca na różnych wyspach. Planujemy też urozmaicić Hiszpanię, a być może wzbogacić katalog o jeden czy dwa nowe kierunki. Coraz bogatsze doświadczenia i świadomość klientów motywują nas, by rozwijać nie tylko standardowy produkt, ale i nowe koncepty produktowe, takie jak Coral Family z polską animacją, Coral Elite Service i inne. Nowy katalog będzie więc ewaluował również w stronę segmentacji klientów pod kątem ich zmieniających się potrzeb i oczekiwań.

Coral Travel Poland miał dalekosiężne plany związane z egzotyką, ale pokrzyżowała je pandemia, a potem nagły wzrost cen paliwa lotniczego. Jak będzie rozwijał się ten segment waszej oferty?

Będziemy go rozbudowywać, bo na wyjazdy egzotyczne jest na polskim rynku duże zapotrzebowanie, poza tym chcemy zapewnić również urlop zimowy klientom, którzy korzystają z oferty letnich wakacji z Coral Travel. To także duże zapotrzebowanie ze strony sieci sprzedaży. W zeszłym roku mieliśmy udany start Dominikany, Tajlandii i Wietnamu, zwiększyliśmy też swój udział w sprzedaży ZEA. Na tych kierunkach mamy do obsługi klientów należącą do Coral Travel Group spółkę Odeon Tours i innych sprawdzonych partnerów, z którym współpracujemy od lat. Dzięki temu produkt hotelowy, ceny, obsługa w destynacjach są zgodne ze standardami Coral Travel.

Trendy na globalnym rynku turystycznym kształtuje dziś nowe pokolenie cyfrowe, zmieniają się zachowania zakupowe klientów i sposób ich obsługi. Także w Coral Travel Poland w ciągu ostatnich lat wzrosła sprzedaż online. Czy w związku z tym wasz model sprzedaży wycieczek też będzie się zmieniał?

Niezależnie od tego, co robimy, wykorzystanie technologii będzie rosło. Pandemia przyspieszyła ten proces i istotnie zmieniła zachowania konsumentów. W ostatnim czasie dostali oni więcej nowych narzędzi, platform sprzedaży, serwisów internetowych. Trzeba jednak pamiętać, że w Polsce klienci preferują różne modele zakupów. Jedni szukają i kupują online, inni idą do stacjonarnych biur podróży, a jeszcze inni wybierają mieszany sposób, czyli szukają online, ale kupują offline w stacjonarnym punkcie. Jak wspomniałem, wykorzystanie nowych technologii będzie rosło, dlatego my też wdrażamy niezbędne inwestycje technologiczne, aby nadążyć za rynkiem. Wspomnę choćby o aplikacji mobilnej dla klientów do obsługi ich rezerwacji, nowym serwisie internetowym ze sprzedażą online, nad którym pracujemy, dynamicznym systemie rezerwacji GDS czy uruchomieniu sprzedaży wycieczek fakultatywnych dla kanału B2B i B2C. Z całą pewnością rynek się zmienia. Sprzedaż online to proces, którego nie można zaniedbać ani mu się oprzeć. Sieć sprzedaży stacjonarnej również dostosowuje się do świata online.

Od 24 lat współtworzymy polski rynek turystyczny, szanujemy jego wzajemne zaleźności i potrzeby.

Nie zmieniamy zasad gry, ale wnosimy dodatkowe wartości, doceniając jednocześnie znaczenie i wkład wszystkich architektów branźy.

A dopóki nasi partnerzy chcą się z nami rozwijać i polegają na nas, będziemy dalej budować z nimi owocną współpracę i relacje win-win.

Xxxx Xxxxx,

COO Coral Travel Poland

Klienci biur podróży stawiają

na sprawdzone kierunki urlopowe

Tego lata do Turcji, Grecji i Egiptu wybierze się dwie trzecie wszystkich klientów Xxxxxxx.xx.

Xxxxxxxxxx Xxxxxxxxxx

czerwcu multiagent internetowy Xxxxxxx.xx zorganizował serię konferencji prasowych, podczas

których podsumował sprzedaż ofert na Lato 2023. Agent nie podał co prawda statystyk do- tyczących wysokości sprzedaży, przyznał jed- nak, że „ta była na dobrym poziomie i z tren- dem wzrostowym”. Zadowalające wyniki osią- gnięto we wszystkich kanałach sprzedaży: on- line, hybrydowym oraz franczyzowym, dlate- go Xxxxxxx.xx planują ich dalsze wspieranie. Podczas spotkań z dziennikarzami przedstawi- cielki Xxxxxxx.xx: Xxxxx Xxxxxxx, specjalista ds. komunikacji oraz Xxxxxxx Xxxxxx, eks- pert ds. komunikacji zew. i obsługi medial- nej, prezentowały wyniki raportu dotyczącego

tego, jak Polacy przygotowywali się do tego- rocznego sezonu turystycznego i dokąd udadzą się na letni wypoczynek.

LOTNISKO WYLOTU BLISKO DOMU

Podsumowanie powstało na bazie danych o sprzedaży imprez turystycznych z datą re- alizacji między 19 czerwca a 30 września br., której dokonali klienci Xxxxxxx.xx od mo- mentu pojawienia się ofert w sprzedaży do połowy maja br.

Raport potwierdził, że Polacy stawiają na sprawdzone kierunki. 64 proc. klientów Wa- xxxxx.xx pojedzie tego lata do Turcji, Grecji i Egiptu. W Turcji wypoczywać będą głów- nie na Riwierze Tureckiej, w Grecji wybio- rą Kretę, a w Egipcie – Hurghadę z okolicz- nymi kurortami. W pierwszej dziesiątce wa-

kacyjnych destynacji znalazły się też Tune- zja i Hiszpania, Bułgaria, Cypr, Albania (któ- ra zastąpiła Zjednoczone Emiraty Arabskie

– popularne wśród turystów w ubiegłym se- zonie), Włochy i Chorwacja. Wyjeżdżając na urlopy klienci będą korzystać z lotnisk lokal- nych. W badaniach przeprowadzonych przez multiagenta w ubiegłym roku wynika, że bli- skość lotniska wylotowego od miejsca za- mieszkania ma dla turystów duże znaczenie w kontekście wyboru miejsca urlopu. – Dwie trzecie klientów rozpocznie podróż w War- szawie, Katowicach, Wrocławiu, ale porty lotnicze w Poznaniu i Gdańsku również cie- szą się popularnością – informowała pod- czas konferencji Xxxxx Xxxxxxx, dodając, że w przypadku Lotniska Chopina w Warszawie prym wiodą kierunki typowo wakacyjne, jak

korzystanie z oferty sportowej czy animacy- ji – wymienia.

Xxxxxxx Xxxxxx: Klienci wydają więcej, nie re- zygnując ze swoich przyzwyczajeń w zakresie standardu czy formy wyżywienia.

Turcja, Grecja, Egipt, Hiszpania czy Tunezja, a w przypadku lotniska w Modlinie – kierun- ki obsługiwane przez niskokosztowych prze- woźników i bazujące na dynamicznym pakie- towaniu – wyjaśniała.

Xxxxx Xxxxxxx: Można znaleźć całkiem do- bre lasty i pojechać na wakacje przed szczy- tem sezonu.

wyjeżdżać głównie na tygodniowy wypo- czynek. Na taką opcję decyduje się 65 proc. z nich. Na drugim miejscu znalazły się pobyty dłuższe niż 7-dniowe, ale krótsze niż 14-dnio- we. Niecałe 4 proc. zakupiło wypady trwające

KLIENCI ZNÓW KUPUjĄ WCZEŚNIEj

Jeśli wziąć pod uwagę, że Polacy najchętniej wypoczywają z rodzinami, nie dziwi, że naj- popularniejszym terminem podróży jest lipiec i sierpień (po 25 proc. klientów wykupiło wa- kacje w tych miesiącach). Podczas konferencji prasowych reprezentantki Xxxxxxx.xx wska- zywały, że z roku na rok rośnie zainteresowa- nie wypoczynkiem poza ścisłym okresem wa- kacyjnym. Na wrzesień wyjazdy zarezerwo- wało 21 proc. klientów Xxxxxxx.xx, tj. prawie o 6 proc. więcej niż przed rokiem, w czerwcu na urlop wybierze się natomiast 15 proc. klien- tów. To pozytywny trend, zwłaszcza że multia- gent od jakiegoś czasu zachęca swoich klien- tów do planowania wypoczynku poza lipcem

Z analizy przeprowadzonej przez mul- tiagenta wiosną tego roku wynika, że nie- mal połowa klientów wypoczywa z rodzi- ną, nieco ponad jedna trzecia wybiera się na wakacje z drugą połówką, 13 proc. ze zna- jomymi, a 5 proc. – samotnie. Poszczegól- ne grupy mają zbliżone preferencje jeśli cho- dzi o miejsce wypoczynku. Zarówno pary, rodziny, jak i single najchętniej wypoczy- wają w Turcji i Grecji. Na trzecim miejscu jest Egipt (w przypadku rodzin) lub Tunezja (w przypadku pozostałych grup).

ALL INCLUSIVE CIĄgLE POPULARNE

ROŚNIE ZAINTERESOWANIE WYPOCZYNKIEM POZA ŚCISŁYM OKRESEM WAKACYjNYM

Zarezerwowało wyjazdy na wrzesień – prawie o 6 proc. więcej niż przed rokiem. W czerwcu na urlop wybierze się 15 proc. klientów.

Jeśli podróżujemy w czerwcu i wrześniu ceny mogą być niższe o 12–15 proc. w porównaniu z terminem lipcowym.

Klientów, którzy kupili wyjazd z programu Lato 2023 do poło- wy maja, z co najmniej trzymiesięcznym wyprzedzeniem. Klienci wracają do wcześniejszego planowania wypoczynku.

źródło: Xxxxxxx.xx

90 PROC.

12–15 PROC.

21 PROC.

Z podziałem na poszczególne grupy wyjeż- dżających przeanalizowano również to ile wydali turyści na tegoroczne wakacje. Ma- rzena German, zwróciła uwagę, że ceny im- prez turystycznych wzrosły średnio o około 20 proc., przy czym jest to wartość umowna, bo przy tak szerokiej ofercie i w sytuacji kie- dy na cenę każdej rezerwacji wpływają róż- ne czynniki (x.xx. to kiedy dokonuje się zaku- pu), nie da się podać bardziej zbliżonej warto- ści. Przedstawicielka multiagenta podała ceny pakietów turystycznych w wybranych desty- nacjach, np. za wakacje w Turcji para płaciła 7,7 tys. zł, rodzina z 1 dzieckiem – 10,7 tys. zł, a rodzina z 2 dzieci – 13,5 tys. zł. – Widać że klienci wydają więcej, co potwierdza, że nie rezygnują ze swoich przyzwyczajeń w zakre- sie standardu, długości pobytu czy formy wy- żywienia – komentowała, wskazując, że pol- scy konsumenci, podobnie jak ma to miejsce na świecie, szybciej rezygnują z dóbr łatwo dostępnych, niż z kosztownych przyjemno- ści, takich jak podróże. W tym roku, podobnie jak w poprzednim, klienci biur podróży będą

maksymalnie 6 dni. Podobnie jak w poprzed- nich sezonach, Polacy dotrą na urlop dro- gą lotniczą (95 proc. Wszystkich klientów), będą wypoczywać w hotelach wyższej kate- gorii: 4- i 5-gwiazdkowych, przede wszyst- kim z opcją all inclusive (84,8 proc. klientów zdecydowało się na tę formułę). Xxxx Xxxxx- ra, szefowa działu rozwoju produktu w Wa- xxxxx.xx, uważa, że o popularności all inclu- sive przesądza kilka czynników. – Po pierw- sze, to najwygodniejsza opcja dla osób, które chcą na wakacjach cieszyć się wypoczynkiem w resorcie hotelowym. Dzięki niej nie mu- szą martwić się o dodatkowe koszty związane z jedzeniem czy napojami w ciągu dnia. Dru- gi powód to dominująca pozycja w sprzeda- ży Turcji, Grecji czy Egiptu, czyli kierunków, w których hotele w przeważającej części ofe- rują taką formę wyżywienia. Trzecia kwestia to zakres usług wliczonych w cenę. Poza po- siłkami i napojami all inclusive obejmuje czę- sto dostęp do dodatkowych usług takich jak

i sierpniem. Z analiz cen wyjazdów przepro- wadzonych przez Xxxxxxx.xx wynika, że po- dróżując w maju lub październiku do krajów basenu Morza Śródziemnego klient może za- oszczędzić nawet 15 proc. na wyjeździe w po- równaniu do wyjazdu w lipcu, jeśli natomiast podróżuje w czerwcu i wrześniu ceny mogą być niższe o 12–15 proc. w porównaniu z ter- minem lipcowym.

Kolejnym trendem wśród klientów Wa- xxxxx.xx jest powrót do wcześniejszego pla- nowania wypoczynku. W tym roku pra- wie 90 proc. klientów, którzy kupili wyjazd z programu Lato 2023 do połowy maja, zro- biło to na co najmniej trzy miesiące wcze- śniej. Wskaźnik ten był o 7 proc. wyższy niż przed rokiem. Klientów którzy zarezerwo- wali wakacje na 61 do 90 dni przed wyjaz- dem było 9 proc. (prawie 5 proc. mniej niż rok wcześniej), a tych, którzy kupowali mak- symalnie 60 dni przed wyjazdem niespełna 2 proc. (-2,2 proc. niż rok wcześniej).

Niemiecka branża w szoku. Powodem nieuprawnione wykorzystanie danych

Dane to podstawa prowadzenia biznesu w dzisiejszym świecie. Kiedy uczestnicy rynku są skłonni się nimi dzielić, łatwiej ocenić jego potencjał i perspektywy rozwoju. Jeśli jednak informacje nie są wykorzystywane tak, jak było to zakładane, zaufanie pryska, a wraz z nim chęć do odkrywania swoich kart.

Niemiecka gazeta

„Handelsblatt” ujawniła, że kooperatywa RTK przekazywała w okresie

2015–marzec 2023 obszerne dane dotyczące sprzedaży agencyjnej do FTI.

Xxxxxxx Xxxxxx

urystyka to branża, która najwyraź- niej nie umie żyć bez problemów. Je- śli nie wynikają one z niezależnych

czynników zewnętrznych, to gotuje je sobie sama. Ostatnim tego przykładem jest skan- dal, który wybuchł w Niemczech. Okazało się, że kooperatywa RTK, zrzeszająca ponad 3 tysiące agentów, przez lata przekazywa- ła informacje sprzedażowe do FTI. Co praw- da w tym przypadku nie chodziło o przejęcie klientów – ich dane są bezpieczne, tak wy- kazało dochodzenie prowadzone przez kan- celarię prawną – ale touroperator zyskiwał

dodatkową wiedzę, dzięki której mógł lepiej sterować swoją sprzedażą i produktem.

AKClA SIę ZACALOPOWAŁA

Zacznijmy od początku. W połowie marca niemiecka gazeta „Handelsblatt” ujawniła, że kooperatywa RTK przekazywała w okre- sie 2015–marzec 2023 obszerne dane doty- czące sprzedaży agencyjnej do FTI. Potwier- dziła to analiza zlecona przez RTK kancela- rii prawnej CMS Hasche Sigle. Z informa- cji, które publikuje niemiecki portal bran- ży turystycznej Touristik Aktuell, wynika, że proceder dotyczył też sieci agencyjnych zrzeszonych w RTK takich jak Alpha i TUI

Travel Star. Niemiecka branża doznała szo- ku, a jak mówią jej menedżerowie, wielolet- nie zaufanie do kooperatywy zostało znisz- czone. RTK tłumaczy, że pierwotnym celem współpracy z FTI było stworzenie możliwo- ści pozyskiwania dodatkowych prowizji dla biur partnerskich, „niestety współpraca, któ- rej intencje były dobre, usamodzielniła i wy- paczyła się”. Tak mówi Xxxxxx Xxxx, szef RTK. Prezes podkreśla, że agenci zawsze sa- modzielnie decydowali, które oferty sprze- dają. Jednocześnie pojedyncze akcje prowa- dzone przez RTK nigdy nie stały w sprzecz- ności z uczciwym i partnerskim podejściem do innych współpracowników branżowych.

TRANSPORT

Zmiany lotów nadal proble- mem branży

Bösl deklaruje dokładne przeanalizowanie procesów, jakie zachodziły w RTK, chce też odzyskać utracone zaufanie agentów i touro- peratorów.

FTI NIE KORZYSTA lUŻ Z DANYCH

Na razie RTK podjęło decyzje personalne, ale raczej w ograniczonym zakresie. Dy- rektor zarządzający RTK Xxxx Xxxxxxxxx nie będzie pełnił swojej funkcji do momen- tu wyjaśnienia sprawy – dotyczy to zarówno stanowiska w RTK, jak i w TUI Travel Star, w dalszym ciągu pozostanie jednak w zarzą- dzie Raiffeisen-Vertrieb GmbH, w firmie, w której oddziały Grupy są ulokowane. Tho- mas Xxxx też twierdzi, że nie chce uciekać od odpowiedzialności – RTK zamówiło od- dzielną ekspertyzę w renomowanej kancela- rii zajmującej się audytami gospodarczymi. Na razie oficjalnie nie wypowiada się nato- miast FTI. Na pytanie Touristik Aktuell fir- ma odpowiada jedynie, że przyjęła do wia- domości wynik analizy prawnej i dodaje, że do tej pory nie miała wiedzy na temat wa- runków współpracy między agentami a cen- tralą RTK. FTI twierdzi też, że przestał ko- rzystać z danych kooperatywy i podejmie własne kroki w tej sprawie, aby podobna sy- tuacja w przyszłości nie miała już miejsca.

XXXXXXX XXXXXXXXXXXX

Współpracujący z RTK agenci różnie pod- chodzą do problemu. Niektórzy twierdzą, że rozstaną się z kooperatywą, sieć agen- tów mobilnych Solamento już to nawet zro- biła – członkiem RTK pozostanie do koń- ca października. Jako powód decyzji poda- ła utratę zaufania. Z kolei jeden z touropera- torów – Schauinsland Reisen, zapowiedział, że zwróci się o pomoc do kancelarii praw-

Xxxxxx Xxxx. Współpracujący z RTK agenci różnie podcho- dzą do problemu.

Niektórzy twierdzą, że rozstaną się z koope- ratywą.

nej. – Zadaliśmy wiele pytań, ale otrzyma- liśmy tylko kilka odpowiedzi i to wyłącznie w formie ustnej – mówi Xxxxxx Xxxxxxx, szef sprzedaży, cytowany przez Touristik Aktu- ell. On sam jest oburzony postawą Xxxxxxx Xxxxx, którego wcześniejsze stwierdzenie, że RTK „nie obchodził się z danymi z należytą starannością” nie przystoi do faktu, że wiele informacji trafiało do FTI, który jest bezpo- średnim konkurentem innych organizatorów współpracujących z kooperatywą. Z audytu przeprowadzonego przez kancelarię praw- ną wynika, że dane biur nie tylko były prze- kazywane przez osiem ostatnich lat, ale że w organizacji istniała nawet oddzielna gru- pa projektowa, którą najwyraźniej kierował Xxxx Xxxxxxxxx. Do sprawy ustosunkowa- ło się również Stowarzyszenie Niezależnych Agentów Turystycznych VUSR. Jego pre- zes, Xxxxxx Xxxxxxxx mówi, że sprawy nie można potraktować jako błahostki, a samo przyznanie się do winy nie wystarczy. Na- leży zapobiec dalszym szkodom, bo ujaw- nienie wewnętrznych informacji nie jest nie- wielkim wykroczeniem, ale narusza zasady współpracy partnerskiej w rażący sposób.

O dane walczą wszyscy, bo ich umiejętne zebranie, a później odpowiednia interpreta- cja pozwalają podejmować decyzje bizneso- we i przewidywać trendy rządzące turysty- ką. Od biznesu trudno oczywiście wymagać, by odkrywał swoje karty, każdy z przedsię- biorców nawet jeśli dostrzega zalety współ- pracy z innymi uczestnikami rynku, musi działać w wyważony sposób, by się zbytnio nie odsłonić przed konkurencją. Z drugiej strony współpraca jest potrzebna, bo bez niej w wielu obszarach nie udałoby się pójść do przodu. Bez uczciwości będzie jednak o nią coraz trudniej.

Niemieccy agenci i touroperatorzy twier- dzą, że w dalszym ciągu zmiany godzin wy- lotu przysparzają im bardzo dużo dodatko- wej pracy, wynika z ankiety przeprowadzo- nej przez portal Reise-vor9. W Niemczech godziny, ale i miejsca wylotów zmieniają się nie tylko w ostatniej chwili – są one zgłasza- ne także przy wyjazdach, które będą realizo- wane w dłuższej perspektywie czasowej. To sprawia, że zarówno agenci, jak i touropera- torzy mają bardzo dużo dodatkowej pracy. Potwierdzają to uczestnicy ankiety przepro- wadzonej przez niemiecki portal branży tu- rystycznej Reise-vor9, w której udział wzięło 600 przedstawicieli branży. Większość z nich to pracownicy salonów agencyjnych. Dobre 90 proc. z obu segmentów przedsiębiorstw potwierdza, że zmiany wylotów przysparzają im w tym roku „bardzo dużo” lub „dużo” do-

datkowej pracy. W przypadku touroperatorów przeważa odpowiedź „bardzo dużo dodatko- wej pracy” – udzieliło jej 55 proc., dla porów- nania przy agentach wskaźnik ten wyniósł

40 proc. Około połowa mówi, że w przewa- żającej mierze

chodzi o ko- rekty w ostat- niej chwili, ale 40 proc. twier- dzi, że muszą zajmować się zmianami za- równo dla wy- lotów, które

odbędą się w perspektywie krótko-, jak i dłu- goczasowej. W komentarzu jeden z uczestni- ków stwierdza, że sytuacja nie jest tak zła jak przed rokiem, choć mogłoby być lepiej. Inni podkreślają jednak, że zmiany mocno burzą codzienną pracę. Nie wszyscy to rozumie- ją, pojawiają się nawet zapowiedzi rezygna- cji z wyjazdów. Inny sprzedawca donosi, że prawie połową rezerwacji trzeba zajmować się dwukrotnie, a nawet więcej. Niezadowo- lenie pojawia się też wśród klientów – część z nich świadomie płaci więcej za lepsze go- dziny przelotu, później są z powodu zmian zwyczajnie wściekli, szczególnie kiedy wylot przesuwany jest na później. MG

Kuba zwiększa obecność na polskim rynku

Aktywności marketingowe będą skierowane do konsumentów i branży turystycznej.

urystyka na Kubie powoli odradza się po pandemii. Okres kryzysu wyspiar- ski kraj wykorzystał do tego, by popra-

wić i rozwinąć ofertę turystyczną (odnowio- no ok. 70 proc. pokoi hotelowych, udostęp- niono 6 tys. nowych pokoi, przede wszystkim w obiektach 5-gwiazdkowych w topowych de- stynacjach: Hawanie, Varadero, Cayo Coco,

pamiętać, że liczba odwiedzających z Polski była przed pandemią dużo wyższa (w 2017 r.: 40,5 tys., w 2019: 33,1 tys.). Regionalne biu- ro Ministerstwa Turystyki Kuby w Warsza- wie chce wzmocnić marketingowe aktywno- ści w naszym kraju. Radca ds. turystyki Osnier Xxxxxxx Xxxxxxx, zapewniał w czasie targów ITTF Warsaw, na których Kuba się wystawia- ła, że karaibska destynacja będzie w tym roku promocyjnie dużo bardziej widoczna na pol- skim rynku, niż w poprzednich latach. Ak- tywności realizowane będą między kwietniem a czerwcem oraz wrześniem a listopadem. Uzupełnieniem są akcje online podejmowane w ramach kampanii „Cuba Unica”. To projekt adresowany do turystów i osób podróżujących służbowo na Kubę, który ma udowodnić, że wyspiarski kraj kojarzony z pięknymi plaża- mi, znakomitym klimatem, rumem, tytoniem, tańcem i Kubańczykami, jest pod pewnymi względami unikatowy. O jego niepowtarzal- ności stanowią x.xx. ludzie: przyjaźni, uważ- ni, gościnni, o niezwykłych historiach i zainte- resowaniach. – Pod hasłem „Cuba Unica” kry- ją się wyjątkowi ludzie, którzy są ambasadora- mi kraju, reprezentują różne środowiska i róż- ne profesje, takie które można znaleźć tylko na wyspie – wyjaśnia Osnier Xxxxxxx Xxxxxxx.

Wśród najpopularniej- szych miejsc, które od- wiedzają turyści znaj- dują się stolica kraju Hawana, Viñales – sły- nące z uprawy tytoniu i Trynidad.

KUBA Z BIUREM PODRÓŻY

Kuba współpracując z największymi organi- zatorami w kraju, wciąż poszukuje nowych biur podróży. W marcu radca promował swój kraj w czasie warsztatów AllinTOO, w czerw- cu będzie obecny na wydarzeniu Meet the Bidder. – Na listopad 2023 r. planujemy eks- kluzywne warsztaty w Warszawie poświęco- ne egzotycznej Kubie. Dołączą do nas wybra- ni partnerzy hotelowi i kubańskie DMC. Do- kładna data i miejsce wciąż czeka na potwier- dzenie – informuje radca ds. turystyki. Uści- śla, że już teraz ok. 90 proc. polskich turystów wyjeżdżających na Kubę korzysta z usług biur podróży. W wyspiarskim kraju spędzają śred- nio 10 do 14 nocy. Wśród najpopularniejszych miejsc, które odwiedzają znajduje się stolica kraju Hawana z licznymi zabytkami i atrakcja-

Cayo Largo). W tym roku przewidywanych jest ich aż 3,5 mln, czyli o 700 tys. mniej niż w bardzo dobrym 2019 r.

WIęCEl PROMOClI W POLSCE

Władze kraju liczą, że Polska będzie jednym z rynków, które przyczynią się do osiągnięcia wyznaczonego celu. W 2022 r. nasz kraj był

13. najważniejszym rynkiem źródłowym dla Kuby. Wyspiarskie państwo wizytowało wte-

Osnier Xxxxxxx Xxxxxxx: Projekt „Cuba Unica” ma udowodnić, że kraj kojarzony

z pięknymi plażami i znakomitym klimatem

jest unikatowy.

dy 16,3 tys. Polaków. Wydaje się to niewiele w porównaniu do dwóch najważniejszych ryn- ków źródłowych Xxxxxx (532 tys.) czy Sta- nów Zjednoczonych (100 tys.), warto jednak

mi kulturalnymi, Viñales – miasteczko poło- żone w regionie słynącym z uprawy tytoniu, znane z pięknych krajobrazów, niezadeptanej przez tłumy przyrody i tradycyjnej kubańskiej architektury. Wreszcie Trynidad – miasto ko- lonialne znajdujące się w prowincji Sancti Spiritus, uwielbiane przez odwiedzających ze względu na znakomite połączenie atrakcji kul- turowych z możliwościami uprawiania trek- kingu i aktywności nad wodą. MO

Wydanie specjalne

lipiec 2023

Wiadomości Turystyczne – pismo branżowe pracowników turystyki Wydawca: Eurosystem xxx.xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx.xx

#czasNaPolskę

POLAcY W BIURAcH PODRÓŻY cZĘścIEJ KUPUJĄ WAKAcJE ONLINE

Większość Polaków, którzy kupują wakacyjny wyjazd za granicę w biurze podróży, robi to online.

WROcŁAW MIASTEM PRZYGODY W STYLU INDIANY JONESA

Poszukiwanie legendarnego skarbu to motyw przewodni kampanii turystycznej promującej stolicę Dolnego Śląska.

TARGI TURYSTYcZNE – NIEZBĘDNE NA śLĄSKU?

Kolejna edycja plenerowych Targów Turystyki Weekendowej „Atrakcje Regionów” w Chorzowie, pokazała potencjał województwa śląskiego.

Polacy coraz częściej kupują wakacje w sieci

Większość Polaków, którzy kupują wakacyjny wyjazd za granicę w biurze podróży, robi to online. Internet jest też miejscem zakupu noclegu dla urlopowiczów z Polski, którzy wyjazd organizują samodzielnie.

Xxxxxxx Xxxxxx

isa przeprowadziła badania doty- czące planów wyjazdowych kon- sumentów w Europie Środkowo- Wschodniej, w tym w Polsce. Okazuje się, że 91 proc. Polaków samodzielnie organizu- jących zagraniczny wyjazd co najmniej jed- ną usługę wakacyjną kupi online, przy czym 75 proc. zarezerwuje w ten sposób nocleg, 48 proc. opłaci transport, a 25 proc. wyku- pi bilety wstępu lub dodatkowe wycieczki. Na ten kanał dystrybucji decyduje się rów- nież 62 proc. klientów biur podróży. Ponad połowa polskich turystów rezerwujących te usługi w internecie zapłaci za nie kartą lub cyfrowym portfelem, a najpopularniejszy-

Xxxxxx Xxxxxxxx: Podróże i turystyka są waż- nym czynnikiem, który przyczynia się do rozwo- ju gospodarczego i tworzenia miejsc pracy.

mi formami płatności cyfrowych są smartfo- ny i smartwatche – ponad trzy czwarte z nich zamierza płacić w ten sposób podczas tego- rocznego urlopu za granicą. Najczęściej do-

tyczyć to będzie wydatków związanych z ko- rzystaniem z restauracji, zakupami w skle- pach spożywczych, na lokalnych targowi- skach, w muzeach i w komunikacji miejskiej.

WZROST CEN NIE ODSTRASZA

Mimo inflacji Polacy chcą wyjechać na wa- kacje za granicę – taką deklarację składa 38 proc. ankietowanych. Dwie piąte zamie- rza wydać na wakacje od 400 do 800 euro na osobę, a średnia długość wyjazdu wyniesie 8 dni. 44 proc. Polaków nie zakłada rezygna- cji z planów urlopowych nawet, jeśli inflacja utrzyma się na wysokim poziomie, a koszty życia będą rosły. Jednak 55 proc. planujących wyjazd za granicę poszuka w takim wypad- ku tańszych opcji noclegowych, a 54 proc.

#CzasNaPolskę

rozważy skrócenie wyjazdu. Niemal 60 proc. twierdzi, że sytuacja międzynarodowa w re- gionie nie spowoduje zmiany ich zagranicz- nych planów wakacyjnych. Co trzeci dekla- ruje, że w tym roku w końcu wybierze na wy- cieczkę odkładaną wcześniej z powodu pan- demii – takiej odpowiedzi udzielali przede wszystkim młodsi respondenci. – Podró- że i turystyka są ważnym czynnikiem, któ- ry przyczynia się do rozwoju gospodarczego i tworzenia miejsc pracy, a jednocześnie po- zwala zrozumieć i docenić kulturowe bogac- two otaczającego nas świata. Nasze badanie dowodzi, że Polacy w tym roku chcą wrócić do zwiedzania świata – mówi Xxxxxx Xxxxx- ski, dyrektor generalny Visa w Polsce.

MORZE ŚRÓDZIEMNE KRÓLUlE

Badanie ujawniło też, dokąd najchętniej w tym roku wyjadą Polacy. Na pierwszym miej- scu znalazły się Włochy (24 proc.), na dru- gim Hiszpania (17 proc.), a na trzecim Gre- cja i Chorwacja (po 14 proc.). Wakacje wią- żą się z wypoczynkiem, ale relaks zamierza- ją połączyć ze zwiedzaniem. Jedynie co pią- ty planuje spędzić wakacje za granicą aktyw- nie, uprawiając sport i turystykę pieszą. Oko- ło dwie trzecie Polaków, którzy planują zagra- niczne wakacje, chce w tym roku wyjechać za granicę co najmniej dwa razy, przy czym dru- gi wyjazd będzie trwał zazwyczaj 1–2 dni. Są to głównie krótkie wycieczki do zagranicz- nych miast (city breaki), popularne zwłasz-

cza wśród millenialsów i osób z pokolenia Z.

– Powrót do podróżowania – bez względu na to, czy to dłuższy wyjazd urlopowy czy wypad na weekend – sugeruje, że polscy konsumen- ci nabierają poczucia pewności. To może być pozytywnym impulsem dla lokalnych gospo- darek i wielu branż, w tym sektora turystycz- nego – komentuje Xxxxxx Xxxxxxxx.

Badanie Visa CEE Travel and Payment In- tentions Study 2023 objęło Polskę, Czechy, Węgry, Rumunię, Bułgarię, Słowację, Sło- wenię i Chorwację. Przeprowadziła je fir- ma badawcza Kantar w marcu 2023 r. na re- prezentatywnej próbie 1000 respondentów (18–65 lat) w każdym z tych krajów.

Polsko-bułgarskie spotkanie na szczycie

W Sofii odbyło się spotkanie wiceministrów turystyki Polski i Bułgarii.

od koniec maja delegacja przedstawicieli polskiej turysty- ki z wiceministrem sportu i turystyki Xxxxxxxxx Xxxxx-Mo- stowym na czele wzięła udział w polsko-bułgarskim spotka-

niu w Sofii. Delegacji bułgarskiej przewodziła wiceminister turysty- ki Xxxxx Xxxxxxxxx. Tematem rozmów była współpraca turystyczna, promocja atrakcji turystycznych, perspektywy rozwoju współpracy między oboma krajami. Dyrektor departamentu turystyki Minister- stwa Sportu i Turystyki Xxxxxxx Xxxxx opowiedział o Turystycznym Funduszu Gwarancyjnym i regulacjach prawnych w obszarze turysty- ki, a także programie Polskie Uzdrowiska. Wiceprezes Polskiej Orga- nizacji Turystycznej Xxxx Xxxxxxxxxxx-Xxxxxx zaprezentowała go- spodarcze i społeczne efekty programu Polski Bon Turystyczny, a dy- rektor departamentu marketingu i komunikacji POT Xxxxxxxxx Xxx- iman skupił się na działaniach promocyjnych POT. NEL

Wrocław miastem przygody w stylu Indiany Jonesa

Poszukiwanie legendarnego skarbu to motyw przewodni najnowszej kampanii turystycznej promującej stolicę Dolnego Śląska.

Xxxxx Xxxxxxxx

rocław miasto przygody to ha- sło najnowszej kampanii pro- mocyjnej zorganizowanej przez

Urząd Miejski Wrocławia we współpracy z Wrocławską Organizację Turystyczną, Muzeum Narodowym we Wrocławiu, ZOO i aquaparkiem. Jej motywem przewodnim jest poszukiwanie skarbu.

TURYŚCI ODKRYWAlĄ SKARBY

▼

Kampania nawiązuje do historii XII-wiecz- nego opactwa benedyktyńskiego na Ołbinie (dziś śródmiejskie osiedle Wrocławia) i skar- bu ukrytego, jak mówi legenda, w sarkofa- gu pochowanego tam Xxxxxx Xxxxxxxxxx, ślą-

skiego możnowładcy i fundatora klasztoru. W XVI w., w obliczu groźby najazdu Tur- ków, klasztor rozebrano. Pozyskany w ten sposób materiał budowalny wykorzystano do budowy innych obiektów w mieście (relikty te identyfikowane są do dziś w ramach badań archeologicznych). W czasie rozbiórki zagi- nął sarkofag Włostowica i od tamtej pory le- gendarnego skarbu szukali x.xx. Turcy, na- ziści i sowieci. – Klasztor benedyktynów był zjawiskową budowlą, stworzoną przez naj- wybitniejszych artystów tamtych czasów – mówił podczas konferencji prasowej inau- gurującej kampanię Xxxxx Xxxxxxxxxxx, dy- rektor Muzeum Narodowego we Wrocławiu.

– Czy skarb rzeczywiście istniał? Mamy pra- wo przypuszczać, że tak, ale nawet jeśli nie,

to to, co pozostało z klasztoru w postaci re- liktów już zasługuje na miano skarbu. Sam Wrocław jest swoistym skarbem – dodawał. Przekonuje o tym spot promocyjny, na- kręcony w konwencji filmów przygodo- wych w stylu „Kodu Xxxxxxxx xx Xxxxx” czy serii „Xxxxxxx Xxxxx”, którego motywem przewodnim jest poszukiwanie skarbu przez dwie konkurencyjne grupy. Oprócz akto- rów młodego pokolenia Xxxxxx Xxxxxxxxxx- go i Xxxxxxxx Xxxxx, wystąpił w nim, w roli czarnego charakteru, Xxxxxx Xxxxxxxxxx. Film przenosi widzów do najpopularniej- szych miejsc w mieście – Hali Stulecia, Na- rodowego Forum Muzyki, na Ostrów Tum- ski, Bulwary Dunikowskiego czy Rynek. Malownicza sceneria, wartka akcja, suspens,

Zespół pałacowo-parkowy w Nieborowie, archiwum UMWŁ

Park w Arkadii, archiwum UMWŁ

TURYSTYKA ROZKWITA W ŁÓDZKIEM!

Województwo Łódzkie Ogrodem Polski jest projektem, który docenia przyrodę regionu.

A ta w Łódzkiem potrafi zachwycić. Nasze parki i ogrody urzekają zarówno mieszkańców, jak i turystów, dlatego zapraszamy do przygody na łonie natury!

PARK W NIEBOROWIE

Zespół pałacowo-parkowy jest jedną z turystycz- nych wizytówek zarówno ziemi łowickiej, jak i ca- łego województwa łódzkiego. Park został zapro- jektowany zgodnie z zasadami francuskiej szko- ły ogrodowej. Spacerując, możemy podziwiać ro- dzime gatunki drzew, jednak najokazalsze są dwa platany posadzone ok. 1770 r. Przed południową elewacją zachwycają swoim wyglądem partery kwiatowe i niskie labirynty bukszpanowe oraz aleja lipowa z trawnikiem dywanowym. Boki alei zdobią symetrycznie rozplanowane gabinety i boskiety, ciekawie uformowane ze strzyżonych szpalerów grabowo-lipowych. Od strony zachodniej, ogród opiera się o malowniczy kanał w kształcie węgiel- nicy, gdzie odpoczniemy po zwiedzaniu.

PARK W ARKADII

Fascynujące spotkanie z naturą i historią w Niebo- rowie, warto dopełnić wizytą w pobliskiej Arkadii. Zgodnie z założeniami angielskich ogrodów krajo- brazowych, park w Arkadii wyłamuje się ze sztyw- nych schematów gospodarowania przestrzenią, da- jąc odwiedzającym poczucie swobody i większy kon- takt z przyrodą. W parku można dostrzec wiele od- niesień do antyku i mitologii, natomiast prąd roman- tyczny wzbogacił go o symbolikę gotycką, ludową, a nawet baśniową. Ten niezwykły kompleks skła- nia do refleksji nad pomysłowością ludzi tamtej epo- ki. To idealne miejsce na relaks wśród zieleni z dala od codziennego zgiełku miasta, a także plener wie- lu romantycznych i ślubnych sesji zdjęciowych. War- to wiedzieć, że zarówno Zespół pałacowo-parkowy, jak i Arkadia Xxxxxx Xxxxxxxxxxxxx zajmują zaszczyt- ne miejsce na liście Pomników Historii.

ARBORETUM W ROGOWIE

Kolejnym przystankiem na szlaku miejsc atrakcyj- nych przyrodniczo jest barwny świat kwiatów, krze- wów i drzew, kwitnących o różnych porach roku i oszałamiających kolorami, czyli Arboretum Szko- ły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Rogowie. Ten ciekawy zakątek położony jest na terenie daw- nego siedliska leśnego i ma charakter parku kra-

jobrazowego. Na jego obszarze występują jedne z najciekawszych i najbogatszych kolekcji drzew i krzewów Europy-Wschodniej. Całości dopełnia- ją leśne powierzchnie doświadczalne z obcymi ga- tunkami drzew leśnych i alpinarium, znane przede wszystkim z prawie 900 gatunków i odmian roślin, pochodzących z gór całego świata.

OGRÓD ZMYSŁÓW PODDĘBICACH

Mnóstwo atrakcji, ale też upragnione czasem ci- szę i spokój zapewni wizyta w Ogrodzie Zmysłów w Poddębicach, czyli parku zdrojowym w woje- wództwie łódzkim. Park składa się z pięciu części, odpowiadającym ludzkim zmysłom wzroku, słu- chu, węchu, dotyku i orientacji przestrzennej.

Arboretum w Rogowie, archiwum UMWŁ

Znajduje się tu wiele niezwykle pomysłowych atrakcji: wodne kaskady, gniazda muzyczne, sie- dziska zapachowe, grota luster, echo studnie czy też mega kalejdoskop. Poddębickim złotem, wy- dobywanym z głębokości ponad 2 km, jest woda geotermalna o właściwościach leczniczych, dlate- go też w byłym kościele ewangelickim na terenie parku urządzono Pijalnię Wód Termalnych.

PARK MIEJSKI W SKIERNIEWICACH

Park Miejski w Skierniewicach, archiwum UMWŁ

Planując wycieczkę do Skierniewic, należy obo- wiązkowo wybrać się do Parku Miejskiego, któ- ry kiedyś był ogrodem przy dworze arcybiskupów, a obecnie jest jednym z najpiękniej zrewitalizowa- nych parków regionu łódzkiego. Całość została za- aranżowana tak, aby o każdej porze roku urzeka- ła kompozycjami zieleni. Sercem parku jest ogród francuski, obsadzony tysiącami tulipanów, zachwy- cających feerią barw. Wiosną, w części krajobra- zowej, możemy podziwiać fioletowe łany krokusów. Unikalny klimat zrewitalizowanego ogrodu Pryma- sów Polski tworzy kilka białych, podświetlonych mostków, które łączą główne aleje. Enklawy ziele- ni Park Miejskiego przedłuża ogród, otaczający po- bliski pałac prymasowski, będący siedzibą Instytu- tu Ogrodnictwa. Gdy rozkoszujemy się przyrodą, warto wejść do środka pałacowych wnętrz z XIX w. Łódzkie zachęca do spokojnego wypoczynku w zgodzie z naturą!

▼

niedopowiedziane zakończenie mają zachę- cić widzów do przeżycia we Wrocławiu swo- jej przygody. – Chcemy pokazać, że we Wro- cławiu każdy może ją przeżyć, niekoniecznie poszukując skarbu z grobowca, i że skarbem najbardziej wartym odkrycia jest samo mia- sto – wyjaśnia ideę kampanii Xxxxxxxx Xx- xxxxxxx, dyrektor Wydziału Promocji Miasta i Turystyki Urzędu Miejskiego Wrocławia.

– Wrocław to miasto, w którym przygoda czai się tuż za rogiem, w każdym miejscu, można ją przeżyć na różne sposoby – w poje- dynkę, z rodziną czy ze znajomymi, spaceru- jąc, jeżdżąc na rowerze czy pływając po Od- rze. Nasza kampania ma pokazać miasto z in- nej, zaskakującej strony, wzbudzić emocje i proste skojarzenie – Wrocław to przygoda, chcę tam być – dodaje Xxxxxx Xxxxxx, wi-

Chcemy pokazać, że we Wrocławiu każdy może ją [przygodę] przeżyć, niekoniecznie poszukując skarbu z grobowca, i że skarbem najbardziej wartym odkrycia jest samo miasto.

Xxxxxxxx Xxxxxxxxx, WPMiT, Urząd Miejski Wrocławia.

cedyrektor Wydziału Promocji Miasta i Tu- rystyki Urzędu Miejskiego Wrocławia i pre- zes Wrocławskiej Organizacji Turystycznej.

TOKARCZUK, XXXXXXXXX X XXXXXX ZAPRASZAlĄ

W ramach kampanii miasto nagrało również krótkie wypowiedzi znanych ludzi, x.xx. Xxxx Xxxxxxxxx, Xxxxxxx Xxxxxxxxxx, Xxxx- xx Xxxxxxxx, Xxxxxxx Xxxxxxx, Xxxxxxx Xxxx- xxxxxxxxx czy Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxx, za- chęcające do przyjazdu do Wrocławia.

Kampanii towarzyszyć będą wydarzenia specjalne, anonsowane na stronie visitwroc- xxx.xx. Organizowane cyklicznie bezpłat- ne wakacyjne spacery z przewodnikiem też będą miały charakter przygodowy i angażu- jący. Kampania, prowadzona w 170 kinach (spot) w dużych miastach, na ulicznych no- śnikach reklamy (zdjęcia z filmu) i w inter- necie, potrwa do końca września. To pierw- sza po pandemii tak szeroko zakrojona akcja promocyjna – podkreślają jej autorzy.

Kampania została przygotowana z myślą o turyście krajowym, ale w przyszłym roku twórcy chcieliby rozszerzyć jej zasięg na za- granicę. – Przyszłoroczna odsłona kampanii adresowana będzie przede wszystkim do tu- rystów z Czech x Xxxxxxx, bo tych przyjeż- dża do nas najwięcej. Uważamy, że kampa- nia ma potencjał zagraniczny i chcemy go wykorzystać – przekonuje Xxxxxxxx Xx- xxxxxxx.

Ostatnie badania wskazują, że w ubiegłym roku ruch turystyczny wrócił już do pozio- mu sprzed pandemicznego tąpnięcia. – Przed pandemią Wrocław był rozpędzoną maszyną turystyczną. W roku 2018, w którym prze- prowadziliśmy ostatnie przed pandemią ba-

dania ruchu turystycznego, gościliśmy po- nad 5,7 mln turystów, w tym 4 mln z Pol- ski i 1,7 mln z zagranicy. Był to drugi wynik w Polsce, po Warszawie, która ma więcej tu- rystów z racji swoich biznesowych i między- narodowych powiązań. Obłożenie obiektów noclegowych w roku 2019 i dwóch pierw- szych miesiącach 2020 r. wskazywało na ten- dencję wzrostową – mówi Xxxxxxxx Xxxxxx- ski. – W pandemii nie zasypialiśmy gruszek w popiele, to był dla nas czas intensywnej pracy. Powstała „Wrocławska deklaracja tu- rystyczna”, mówiąca o konieczności współ- pracy i konsolidacji działań wszystkich pod- miotów zajmujących się turystyką, następnie Wrocławska Rada Turystyki przy prezyden- cie Wrocławia i wreszcie Wrocławska Orga- nizacja Turystyczna – autor i patron najnow- szej kampanii – przypomina dyrektor.

MNIEl TURYSTÓW, WIęCEl ODWIEDZAlĄCYCH

W 2022 r. Wrocław odwiedziło prawie 5,8 mln turystów, czyli tyle, ile przed pande- mią. – Zostawili oni we Wrocławiu 3,7 mld złotych, z czego do kasy miasta wpłynęło 370 mln, co stanowi 8 proc. budżetu Wro- cławia. To niebagatelna kwota. Trzeba też pamiętać, że 8 proc. wszystkich przedsię- biorców działających we Wrocławiu zajmu- je się bezpośrednio lub pośrednio turystyką

– zwraca uwagę Xxxxxxxx Xxxxxxxxx. – Wie- rzymy, że jest perspektywa goszczenia więk- szej liczby turystów we Wrocławiu. Chce- my, aby turystyka była najsilniejszym ogni- wem promocyjnym miasta – dodaje. Najczę- ściej odwiedzane w ubiegłym roku atrakcje to Aquapark Wrocław (2 mln wejść), ZOO (ponad 1,7 mln), Muzeum Narodowe we

Wrocławiu (580 tys.) i Hydropolis (ponad 400 tys.).

Jednocześnie ostatnie badania ujawniły niekorzystne dla branży turystycznej zjawi- sko. – Proporcje między odwiedzającymi, którzy przyjeżdżają na jeden dzień i nie ko- rzystają z noclegu, a nocującymi turystami zmieniły się dość radykalnie. W 2019 r. roz- kładały się one mniej więcej pół na pół, dzi- siaj odwiedzających jednodniowych mamy dwa razy więcej niż turystów. Liczba go- ści ogółem się nie zmieniła, ale zmienił się ich profil i tę zmianę niestety odczuwamy – mówi Xxxxxx Xxxxxx.

Nastąpiły też przetasowania w rankingu turystów zagranicznych. Pierwsze miejsce niezmiennie należy do Niemców (35 proc.), ale Czesi, którzy zawsze zajmowali trzecią pozycję, awansowali na drugą, wyprzedza- jąc Brytyjczyków. Co ciekawe, w czołówce, tuż za podium, znaleźli się Amerykanie – to x.xx. pracownicy baz wojskowych (po ata- ku Rosji na Ukrainę ich liczebność wzrosła dwukrotnie) i rodziny odwiedzające stacjo- nujących w nich żołnierzy.

Oprócz Niemiec, Czech i Wielkiej Bryta- nii Wrocław traktuje priorytetowo także x.xx. Hiszpanię i Włochy, wysoko ocenia też po- tencjał Holandii. Ale szanse dla siebie widzi również w rynkach pozaeuropejskich. – My- ślimy o Dubaju i Izraelu, które są rynkami potencjału, rozwoju i zamożnego turysty. To rynki dalekie, trudne, uzależnione od połą- czeń lotniczych, ale cały czas nad nimi pra- cujemy, uczestnicząc w targach turystycz- nych i zapraszając dziennikarzy. Zależy nam na przyciągnięciu najzamożniejszego turysty, bardzo pożądanego przez całą branżę tury- styczną – podsumowuje Xxxxxx Xxxxxx.

#CzasNaPolskę

xxx.xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx.xx 29

Europa w Brukseli dyskutuje o swojej turystycznej przyszłości

Pod koniec czerwca odbył się szczyt poświęcony kluczowym zagadnieniom kształtującym turystykę w Europie. Można było na nim usłyszeć przedstawicieli Komisji Europejskiej oraz organizacji i instytucji pracujących w sektorze.

estination Europe to szczyt poświę- cony zagadnieniom kształtującym branżę turystyczną. Udział w nim

wzięli decydenci unijni, stowarzyszenia tu- rystyczne, liderzy branży lotniczej i hotelar- skiej, którzy dyskutowali o sposobach roz- wiązania najpilniejszych problemów sektora. Wydarzenie odbyło się 27 czerwca w Bruk- seli z transmisją na stronie internetowej Xx- xxxxxx, który jest jego współorganizatorem. Z zapowiedzi wynikało, że będzie to cyklicz- ne wydarzenie, odbywające się co roku.

DOŚWIADCZENIA NAlWAŻNIElSZE

Na tegorocznym spotkaniu poruszane były tematy dotyczące zrównoważonego rozwoju. Xxxxxxx Xxxxxx, europejski komisarz ds. ryn- ku wewnętrznego, mówił o tym, co decyden- ci, destynacje i dostawcy usług branżowych mogą zrobić, aby poprawić doświadczenia podróżnych, przyspieszyć odbudowę sektora i zwiększyć mobilność. Tuż przed wejściem turystycznej Europy w najbardziej pracowi- ty sezon letni od czasów sprzed pandemii li- nie lotnicze, hotelarze i organizacje turystycz- ne analizowali, w jaki sposób mogą stać się bardziej odporne biznesowo. Ważne też jest poszukiwanie rozwiązań prawnych dotyczą- cych zasad wjazdu do Europy – mowa o no- wym systemie autoryzacji podróży ETIAS i systemu wjazdu/wyjazdu EES – chodzi

Xxxxxxx Xxxxxxxxx: Branża turystyczna ma za- równo obowiązek, jak i możliwość ochrony za- sobów, od których jest zależna.

o korzystanie z elektronicznych stanowisk odprawy paszportowej. Ich sposób funkcjo- nowania będzie miał kluczowe znaczenie dla zapewnienia pozytywnych wrażeń turystom wjeżdżającym do Europy w 2024 r. Ponie- waż Wielka Brytania zajmuje pierwsze miej- sce wśród krajów europejskich, z których do UE deklarację przyjazdu składa najwięcej osób, przezwyciężenie problemów granicz- nych wynikających z brexitu będzie również bardzo ważne.

NIE TYLKO SAMOLOT

Według ETC na początku tego roku liczba lotów w Europie była o 14 proc. niższa niż w 2019 r., a popyt na loty przewyższał podaż. Z raportu prezentującego stan sektora przygo-

towanego przez ETC wynika, że w pełni od- rodzi się dopiero w 2025 r. Aby przyspieszyć odbudowę, przedstawiciele krajów dyskutu- ją, jak poprawić łączność powietrzną, pora- dzić sobie z niedoborami pracowników, prze- zwyciężyć wąskie gardła i problemy z prze- strzenią powietrzną. Współpraca w zakresie rozbudowy kolei transgranicznej jako alter- natywy dla latania mogłaby również pomóc krajom poprawić łączność w zrównoważony sposób. Zmierzając w kierunku bardziej eko- logicznej przyszłości, destynacje muszą uła- twiać turystom podróżowanie w sposób bar- dziej przyjazny środowisku. Oprócz promo- wania transportu publicznego, powinny zwró- cić uwagę na mniej znane miejsca docelowe, jednocześnie ograniczając liczbę odwiedza- jących w miejscach o dużym natężeniu ru- chu. – Branża turystyczna ma zarówno obo- wiązek, jak i możliwość ochrony zasobów, od których jest zależna, w tym środowiska natu- ralnego, dzikiej przyrody i dziedzictwa kultu- rowego, które poprawiają doświadczenia po- dróżnicze – mówi Xxxxxxx Xxxxxxxxx, dyrek- tor wykonawczy ETC. Rozmowy o tym to- czyły się właśnie w czasie Destination Euro- pe, a jednym z przesłań jest to, by kraje sku- piły się na rozwoju turystyki nie tylko w kon- tekście liczb, ale też biorąc pod uwagę możli- wości dostosowania polityki klimatycznej do celów zrównoważonej turystyki. MG

Targi turystyczne – niezbędne na śląsku

Kolejna edycja plenerowych Targów Turystyki Weekendowej „Atrakcje Regionów” w Chorzowie, pokazała potencjał województwa śląskiego, jako regionu ważnego dla branży turystycznej.

Xxxx Xxxxxx

tym roku odwołana została sztan- darowa, największa impreza tury- styczna na Śląsku – targi GLOB

alnie w Katowicach, wydarzenie o prawie trzydziestoletnim stażu. Na znaczeniu zyska- ły mniejsze, tematyczne eventy turystycz- ne, takie jak Międzynarodowe Targi Tury- styki Przemysłowej w Zabrzu czy „Atrak- cje Regionów” w Chorzowie. – Dla nas sam fakt, że impreza się odbyła jest już sukce- sem. Z niepokojem obserwujemy to, że od- wołano targi, nie tylko w Katowicach, ale i w Toruniu czy Łodzi. Cieszę się, że tu je-

steśmy i prezentujemy ofertę wypoczyn- ku mieszkańcom województwa śląskiego

– mówi Xxxxxxxxxx Xxxxxxx, Dyrektor Tar- gów „Atrakcje Regionów”.

DOCENIAlĄC POTENClAŁ RYNKU

Wielu wystawców podkreślało, że Śląskie, a zwłaszcza teren śląsko-zagłębiowskiej me- tropolii to gros ich stałych, dobrych albo po- tencjalnych klientów. – Wcześniej prezento- waliśmy się na targach w Katowicach i po- tem wiele osób, dzięki takiemu poleceniu, wybierało nasz obiekt. Notowaliśmy dobry zwrot reklamowy. Targi na Śląsku są po- trzebne. Tutaj mieszkają osoby, które szuka-

ją nowych miejsc wypadowych i ciekawych doświadczeń, a branża turystyczna ma moż- liwość przedstawienia swojej oferty zainte- resowanym – wyjaśniała Xxxxxx Xxxxxxxxx, Termy Gorący Potok w Szaflarach.

– Ponieważ obserwujemy mało zapytań o nocleg z tego regionu, postanowiliśmy sami znaleźć tutaj naszego klienta docelo- wego. Stąd pomysł, żeby pokazać się na tar- gach w Chorzowie. Już mamy kilka rezerwa- cji – cieszyła się Xxxxxxxxx Xxxxxxxxx, Dy- rektor Hotelu Aspen Prime Ski & Bike Re- sort w Podlesiu.

▼

Stałym wystawcą „Atrakcji Regionów” jest Gran Canaria. W trakcie tegorocznej

MATERIAŁ PARTNERA

City helpers po raz trzeci pojawią się

na ulicach Krakowa

Historyczne centrum Krakowa, tętni życiem niemal przez całą dobę.

Krzyżują się tu drogi

i interesy turystów

z całego świata, mieszkańców miasta i przedsiębiorców!

Duża koncentracja ruchu turystycznego, ma wiele pozytywnych efektów, ale gene- ruje również negatywne zjawiska, których konsekwencje najdotkliwiej odczuwają mieszkańcy Starego Miasta. Odpowiedzią na ten problem jest miejska inicjatywa #RespectKraków oraz projekt City Helpers.

W ramach kampanii Respect Kraków na ulicach Krakowa już po raz trzeci po- jawią się miejscy pomocnicy, których za- daniem jest zwracanie uwagi na niewła- ściwe zachowania w zabytkowym cen- trum miasta, takie jak śmiecenie, zakłó- canie ciszy nocnej, spożywanie alkoholu w miejscu publicznym. Będą też przybli- żać ofertę instytucji kultury i promować lokalne wydarzenia.

City Helpers dostarczą także praktycz- nych informacji związanych z bezpie- czeństwem i zachowaniem się w sytu- acjach kryzysowych. Są przygotowani do udzielenia pierwszej pomocy i przeszko- leni przez Straż Miejską w zakresie sytu- acji kryzysowych.

Pilotażowy projekt City Helpers, prze- prowadzony latem 2021 r. jako narzę- dzie wspierające politykę zrównowa- żonej turystyki, okazał się dobrze przy- jętym rozwiązaniem i osiągnął zamie- rzone rezultaty. Z myślą o mieszkańcach, w tym roku wydłużony został czas pracy City Helpers – będą oni obecni w prze- strzeni miasta do godziny 21:00 w dni powszednie, w weekendy zaś aż do 1:00 w nocy. Umożliwi to lepsze zarządzanie gospodarką nocną w Krakowie, zwłasz-

cza w perspektywie rosnącego ruchu tu- rystycznego.

Projekt City Helpers jest częścią pro- gramu Respect Kraków, którego pod- stawą są współpraca i wzajemne zrozu- mienie pomiędzy interesariuszami rynku turystycznego. Naczelną ideą programu jest zwrócenie uwagi turystom, że Kra- ków jest nie tylko atrakcyjną destynacją turystyczną, ale także domem dla tysięcy mieszkańców. Kontynuacja działań jest bardzo ważna w kontekście budowania wi- zerunku Krakowa wśród mieszkańców i tu- rystów. Chcemy jasno przekazać, że zapra- szamy do Krakowa, ale jednocześnie pro- simy o respektowanie zasad. Zależy nam na turystach, ale przede wszystkim myślimy o mieszkańcach, którzy są tutaj gospoda- rzami i współtworzą wyjątkowy klimat mia- sta. Budując poczucie współodpowiedzial- ności dążymy do zrównoważonej turystyki w Krakowie – podkreśla Xxxxxxxx Xxxxxx, dyrektor Wydziału ds. Turystyki Urzędu Miasta Krakowa.

W tegorocznej kampanii Respect Kra-

ków odświeżono kreację graficzną. Go-

ście witani są w mieście UNESCO, przy- jaznym turystom, gościnnym i bezpiecz- nym. Zachęcani są do korzystania z bo- gatej oferty wydarzeń kulturalnych, od- krywania nowych miejsc poza utar- tym szlakiem oraz kosztowania lokalnej kuchni – wszystko to w poszanowaniu uniwersalnych zasad, takich jak zachowa- nie ciszy nocnej, stosowny ubiór w prze- strzeni miasta, czy niespożywanie alko- holu w miejscach publicznych.

W kampanii pojawiły się także nowe hasła, dotyczące rozsądnego korzysta- nia z hulajnóg i rowerów, najmu krótko- terminowego oraz szeroko rozumianych postaw proekologicznych. Dzięki tego rodzaju komunikatom, wyświetlanym na krakowskim lotnisku, goście odwiedza- jący miasto mogą zetknąć się z ideą Re- spect Kraków zaraz po przylocie.

Dodatkowo od 1 czerwca do 15 wrze- śnia w Internecie prowadzona jest kam- pania informacyjna, skierowana do tury- stów planujących odwiedzić Kraków oraz zagranicznych gości, którzy już przeby- wają w mieście.

▼

edycji „Wyspa Wiecznej Wiosny” zaprezen- towała się jako partner targów, by bardziej zaakcentować swoją obecność. – Widzi- my, że polscy turyści to spora i ciągle rosną- ca liczba. Jesteśmy tam zauważani. Podam jako ciekawostkę, że Muzeum – Dom Ko- lumba najczęściej statystycznie odwiedzają Polacy, mimo że liczebnie nie stanowią naj- liczniejszej grupy turystów na wyspie. Gran Canaria chce więcej takich turystów i wierzy w ten region. Większość lotów czarterowych na wyspę realizowanych jest z Lotniska Ka- towice Airport i to przez cały rok – zazna- czała Xxxxxxxxx Xxxxxxxx, Urząd ds. Pro- mocji Gran Canarii.

W tym roku widoczna jest tendencja obci- nania wydatków na promocję na imprezach turystycznych przez większość miast, gmin czy regionów. Środki są kierowane x.xx. na bieżące opłaty za media w obiektach należą- cych do samorządów. – Trzy razy oglądamy każdą złotówkę, ale na szczęście znalazły się na promocję na tych targach. To obie- cujący region. Przecież mieszkańcy woje- wództwa śląskiego chętnie jeżdżą nad Mo- rze Bałtyckie, a Bydgoszcz to idealne miej- sce na postój i odpoczynek w trakcie takiej podróży. Topowa atrakcja naszego mia- sta to rejs tramwajem wodnym po Brdzie, Muzeum Mydła i Historii Brudu albo wy- stawy i eventy w Młynach Rothera na Wy- spie Młyńskiej. Polecamy wszystkim tury- stom Bydgoską Kartę Turysty – sposób na oszczędności w czasach inflacji – polecała

Czy na pewno

Xxxxxx Xxxxxxxxx z Bydgoskiego Centrum Informacji.

INFORMAClA IMPULSEM DLA PODRÓŻY

Jubileusz 25-lecia istnienia województwa opolskiego i 20-lecia Opolskiej Regional- nej Organizacji Turystycznej zobowiązu- je do świętowania i wzmożonej aktywno- ści promocyjnej w Opolu i całym regionie.

– Przez cały rok będziemy organizować coś ciekawego dla turystów. Promujemy Opol- ski Bifyj, czyli szlak kulinarny z certyfiko- wanymi restauracjami regionalnymi z lokal- nym jedzeniem. W każdy wakacyjny week- end będziemy ze stoiskami informacyjnymi w różnych miejscach naszego regionu. Tury- ści będą mogli otrzymać mapę, potrzebne in- formacje, pobrać różnego rodzaju aplikacje. Mamy wiele szlaków rowerowych, pieszych, trasy kajakowe, góry, jeziora, zamki i pała- ce do zwiedzania, ekskluzywne hotele, czy- li dla każdego coś miłego – zachęcała Nata- xxx Xxxxxx z Opolskiej Regionalnej Organi- zacji Turystycznej.

Podobnie jest w przypadku Jastrzębia- Zdroju. Śląskie miasto, obchodzące w tym roku 60 lat, nie chce być kojarzone wyłącz- nie z węglem i kopalniami. – Nie jesteśmy już uzdrowiskiem, ale Zdrój w nazwie zobo- wiązuje. Chcemy by Jastrzębie było zielone i przyciągało turystów. Dla nich przygoto- waliśmy Top 10 atrakcji, które należy zoba- czyć. Np. Inhalatorium, jedyne w Polsce Mu- zeum Dzwonków, Park Zdrojowy. To ideal-

ne miejsce na weekendową wyprawę – wyli- czała Xxxxx Xxxxxxx z Wydziału Informacji i Promocji UM Jastrzębie-Zdrój. – Chcemy pokazać także historię Jastrzębia. Będziemy otwierać Łazienki Trzy, galerię sztuki i hi- storii miasta w jednym ze starych uzdrowisk. Planujemy zrobić zlot mieszkańców Jastrzę- bia z całego świata w Ośrodku Wypoczynku Niedzielnego, otoczonym lasem, miejscem do rekreacji i wypoczynku – dodawała Sy- xxxxx Xxxxxxxxxx z UM Jastrzębie-Zdrój.

Po okresie pandemii widoczny jest nowy trend i zmiana podejścia turystów do plano- wania oraz organizowania wypadów week- endowych czy wakacyjnych. Coraz częściej decydują się na wyjazd na ostatnią chwilę. Często impulsem staje się informacja o no- wej atrakcji, trasie rowerowej albo produkcie turystycznym. – To, że pokazujemy się tuż przed wakacjami z ofertami jest w tej sytu- acji jak najbardziej uzasadnione. Gdy turystę coś zachwyci albo zainspiruje – to tam poje- dzie – reasumuje Xxxxxxxxxx Xxxxxxx, Dy- rektor Targów „Atrakcje Regionów”.

Propozycji spędzenia wolnego czasu w Polsce jest mnóstwo. Ważne jest by nie brakowało środków finansowych na działa- nia wspierające turystykę regionalną i akty- wizujące przedstawicieli pięknych miejsc w Polsce do promocji. To pozwoli na podno- szenie jakości oferty, by była jak najbardziej konkurencyjna w stosunku do innych rejo- nów kraju, z czego korzysta zarówno turysta, jak i w zasadzie cały region.

wiesz wszystko?

Aktualne wydanie cyfrowe w Twoim smartfonie

„Wiadomości Turystyczne” – pismo branży turystycznej. Na bieżąco poruszamy tematy najważniejsze dla branży turystycznej. Prezentujemy komentarze, opinie praktyków, specjalistów, analizy ekspertów z różnych dziedzin,

w tym organizacji pracy, prawa i nowych technologii.

34 xxx.xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx.xx

Zamów prenumeratę, papierową lub elektroniczną xxx.xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx.xx; xx@xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx.xx

Włochy: Ceny zakwaterowania i lotów w górę

■ Jeśli czteroosobowa rodzina będzie chciała spędzić urlop we Włoszech, w tym samym bu- dżecie co przed rokiem, będzie musiała skró- cić pobyt średnio o dwa dni, twierdzi włoska organizacja konsumencka Federconsumato- ri. Gazeta Il Sole 24 Ore poprosiła ją o spraw- dzenie cen typowych tygodniowych pobytów wakacyjnych. W porównaniu z zeszłym rokiem ci, którzy chcą wybrać się na rejs, wydadzą

o 21 proc. więcej, przy czym sam bilet kosztu- je 46 proc. więcej. Pobyt nad morzem to wyda- tek wyższym o 17 proc., ale samo zakwatero- wanie w hotelu podrożało o 28 proc. Najmniej- sze różnice widać przy wyjazdach w góry – tu zwyżka wynosi 9 proc., a najdroższym elemen- tem tej podróży są wycieczki (+15 proc.). Jak mówi Xxxxxxxx Xxxxxxx, xxxxxxxxxx Xxxxx- consumatori, średnia różnica rok do roku w ce- nie wyjazdów wakacyjnych to 800 euro. Dobrą wiadomością jest to, że obecnie pełny bak pa- liwa jest tańszy o 9 proc. niż przed rokiem, bile- ty na pociąg zdrożały „tylko” o 10 proc., a po- łączenia promowe potaniały. MG

Egipt chce konkurować o turystów medycznych

DESTYNACJE

■ Do 2025 roku segment turystyki medycznej może być wart ponad 180 mld dol., a to dla wielu kra- jów powód, by mocniej postawić na jego rozwój. Jednym z państw zainteresowanych pozyskaniem klientów przyjeżdżających na leczenie, jest Egipt, pisze amerykański portal Skift. Jak wynika x xxxxxx- gu Medical Tourism Index, obecnie zajmuje 14. miejsce na świecie w tej branży. Władze Egiptu ogło- siły, że zamierzają wykorzystać świat metaverse, by potencjalni pacjenci mogli odwiedzić wirtualnie placówki zdrowia. Zanim jednak sektor będzie mógł się mocniej rozwinąć, trzeba uporać się z różny- mi wyzwaniami. Po pierwsze w Egipcie nie istnieje instytucja, która zarządzałby tą dziedziną turysty- ki, po drugie w wielu przypadkach koszty leczenia trzeba pokryć z własnej kieszeni, bo krajowe pro- gramy ubezpieczeniowe nie dają możliwości bezpłatnego korzystania z usług medycznych w Egip- cie. Kraj musi też zmierzyć się ze swoimi konkurentami działającymi na tym polu – mowa chociażby o RPA, Turcji i Maroku. Tu może próbować grać ceną. MG

Minister Turystyki Izraela zadba o tanie wakacje

Xxxx Xxxx: Pracujemy nad zmniejszeniem biurokracji w procesie tworzenia hoteli.

67,2 mld.

dolarów wydali od stycznia do kwietnia turyści zagraniczni w Stanach Zjedno- czonych. To oznacza, że średnio zosta- wiali w kraju 560 mln dol. dziennie. MG

remier Xxxxxxx Xxxxxxxx Xxxxxxx- hu zapowiedział stworzenie komi- tetu ds. walki z wysokimi kosztami

życia. Rząd przyjął tę propozycję, a wśród członków nowo powołanego ciała znalazł się minister turystyki Xxxx Xxxx. Będzie on działał we współpracy z ministrem finan- sów. Organ ma monitorować wdrażanie de- cyzji w obu resortach oraz podejmowanie działań na rzecz zwiększenia konkurencyj- ności i decentralizacji. Jego zadaniem bę- dzie również promowanie reform i przepi-

sów, które pozwolą osiągnąć założone cele. W piśmie do premiera Xxxx napisał, że Xx- xxxxxxxxxx Turystyki pod jego wodzą xxx- xxxx plan stworzenia „przystępnych waka- cji”, tak by z jednej strony wypoczynek był tańszy, z drugiej wysokiej jakości. Z ofer- ty korzystać mają zarówno podróżni, krajo- wi jak i zagraniczni. „Jednocześnie pracu- jemy nad zmniejszeniem biurokracji w pro- cesie tworzenia hoteli, by zwiększyć podaż i konkurencyjność” – pisze minister xxxx- xxxx przez portal ITT. MG

Niemcy promują się miejscami z listy UNEScO

Niemcy są najważniejszym kierunkiem kulturowym dla Europejczyków i drugim na kontynencie krajem z największą liczbą miejsc wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Xxxxxxxxxx Xxxxxxxxxx

maju br. Niemiecka Centrala Tu- rystyki (Deutsche Zentrale für To- urismus, DZT) poinformowała

podczas konferencji prasowej o starcie kam- panii Historic.Modern.Germany promującej miejsca w Niemczech wpisane na Listę Świa- towego Dziedzictwa UNESCO. Temat prze- wodni kampanii wybrano z kilku względów: 26 proc. wszystkich podróży zagranicznych do Niemiec to przyjazdy kulturoznawcze, kraj ten pozostaje też dla Europejczyków destyna- cją numer jeden jeśli chodzi o podróże kul- turalne, przede wszystkim jednak Niemcy są

trzecim na świecie, po Chinach i Włoszech, krajem o największym zagęszczeniu skarbów kultury. Obecnie na obszarze kraju znajduje się 51 miejsc posiadających wpis na słynną li- stę, z czego 3 to obiekty przyrodnicze, a 48 kulturowe. Jako pierwsza na Liście UNESCO znalazła się katedra św. Xxxxx w Akwizgranie (w 1978 r.), jako ostatnie dołączyły: kolonia artystów w Darmstadt, uzdrowiska Bad Ems, Baden-Baden i Bad Kissingen; żydowskie dziedzictwo w Spirze, Wormacji i Moguncji; oraz Limes Dunajski i Limes Dolnogermań- sko-Retycki wpisane w 2021 r. Jak wyjaśniał podczas konferencji Xxxxxx Xxxxxx, dyrektor polskiego oddziału DZT, kampania ma po-

zycjonować Niemcy jako zrównoważony cel podróży, promować zabytki UNESCO jako element różnorodności produktowej w mia- stach i na terenach wiejskich z dobrą dostęp- nością komunikacyjną, również zwrócić uwa- gę na wyjątkowe i autentyczne doświadcze- nia w segmencie „Miasto i kultura” oraz pod- czas wypadów na wieś w celu przedłużenia pobytu. By pomóc turystom poznawać miej- sca wpisane na słynną listę, DZT opracowa- ło specjalną podstronę w ramach witryny ger- xxxx.xxxxxx zawierającą informacje i materia- ły promocyjne na temat miejsc z Listy UNE- SCO (dostępna jest również po polsku). Po- wstało też 8 tras tematycznych, które ułatwią

turystom odkrywanie kulturalnego i przy- rodniczego dziedzictwa Niemiec. Wszyst- kie można pokonać przy pomocy komunika- cji publicznej.

TURYNCIA KULTURĄ STOI

Część wspomnianych tras przebiega przez miasta znajdujące się w Turyngii, kraju związ-

Xxxx Xxxxxxx: Turyści odwiedzają Erfurt ośrodek nie tylko po to, by przejść się po urokliwych uliczkach, ale również poznać historię żydowskiej społeczności.

która przez lata kształtowała życie muzycz- ne miasta. Fani kompozytora mogą zapoznać się z jego twórczością podczas organizowane- go co roku na wiosnę Święta Bacha w Turyn- gii odbywającego się w różnych lokalizacjach w regionie.

W MIEŚCIE COETHECO I SCHILLERA

Z okazji przypadającego w 2023 r. 100-lecia Bauhausu fundacja Klassik Stiftung Weimar prowadzi cykl spotkań np. w ramach Żywe- go Laboratorium, w czasie których zachęca uczestników do odpowiedzi na pytanie posta- wione kiedyś przez twórcę Bauhausu, Walte- ra Gropiusa: Jak będziemy żyć? w kontekście wyzwań dzisiejszego świata.

POLSKA WAŻNA DLA TURYNCII

Atrakcje kulturowe przyciągają turystów do obydwu miast. Ze statystyk podanych przez Erfurt Tourismus und Marketing GmbH wy- nika, że rocznie miasto odwiedza około pół miliona gości (w 2022 r.: 472 tys.), głównie z krajów ościennych: Szwajcarii, Holandii, Austrii, ale i USA, także Polski. Tych ostat- nich przed pandemią przyjeżdżało do Erfur- tu około 2 tys. rocznie. Po pandemii polski ry- nek jeszcze się nie odbudował (odnotowano 1,7 tys. wizyt), niemniej wciąż jest uznawa- ny za jeden z głównych rynków źródłowych. Póki co organizacja nie podejmuje na naszym rynku działań promocyjnych, ale to się może

kowym. Land zlokalizowany w centralnej części Niemiec jest interesującym kierunkiem dla miłośników kultury, nie tylko ze względu na funkcjonujące tam miejsca UNESCO czy zabytki, również przez wzgląd na ciekawą hi- storię i jej najważniejszych bohaterów, którzy związali swoje życie właśnie z Turyngią. Mo- gli się o tym przekonać dziennikarze między- narodowych mediów uczestniczący w kwiet- niowym wyjeździe prasowym do Turyngii.

Jednym z wyjątkowych miejsc na kultu- rowej mapie landu jest z pewnością Erfurt. 200-tysięczne miasto nad rzeką Gerą, z góru- jącą nad nim zabytkową katedrą Najświętszej Maryi Panny i Kościołem św. Sewera, urzeka niezwykłą architekturą, w tym unikatowym na skalę europejską Mostem Kramarzy zabu- dowanym kolorowymi domami z muru pru- skiego. Turyści odwiedzają ośrodek nie tylko po to, by przejść się po urokliwych uliczkach najstarszej części miasta, również poznać hi- storię żydowskiej społeczności Erfurtu, po której dziś pozostała XIII-wieczna Stara Sy- nagoga (w 2015. została zgłoszona na Listę UNESCO) i mykwa, również podążać ślada- mi słynnych mieszkańców Erfurtu, np. Mar- cina Lutra, który studiował na tamtejszym uniwersytecie, a potem wstąpił do Klaszto- ru Augustianów. Dziś w klasztorze znajdu- je się stała ekspozycja, która przybliża życie i dzieło twórcy luteranizmu. Z Erfurtem zwią- zana była również rodzina słynnego baroko- wego kompozytora, Xxxx Xxxxxxxxxx Xxxxx,

Kulturalny wizerunek Turyngii wzmacnia- ją też Eisenach (miejsce urodzenia Xxxx Xx- xxxxxxxx Xxxxx), Jena, przede wszystkim jed- nak Weimar. 60-tysięczne miasteczko w prze- szłości uchodziło za centrum niemieckiego oświecenia (mieszkali tam czołowi przedsta- wiciele tego nurtu: Xxxxxx xxx Xxxxxx, Frie- xxxxx Xxxxxxxx), muzyki (x.xx. dzięki Xxxx- xxxx Xxxxxxxx, Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxx Xx- xxxxx), a w XX w. polityki (tu wypracowano konstytucję Republiki Weimarskiej), wresz- cie architektury i designu, kiedy powołano do życia Bauhaus – uczelnię wyznaczającą nowe trendy w projektowaniu budynków i wzor- nictwie przemysłowym. Dziś turyści odwie- dzający Weimar na każdym kroku mogą ob- cować z niezwykle bogatą spuścizną kulturo- wą miasta. Dość wspomnieć o Muzeum Bau- hausu, Muzeum Nowego Weimaru czy Domu Republiki Weimarskiej. Wiele atrakcji to obiekty wpisane na Listę UNESCO. Niewiel- ki ośrodek ma aż 3 wpisy: „Klasyczny We- imar” obejmuje obiekty i zespoły architekto- niczne nawiązujące do dawnych dziejów mia- sta; „Bauhaus” przypomina o tym, że w ośrod- ku narodził się jeden z najważniejszych odła- mów niemieckiego modernizmu; zaś „Pamięć świata” gromadzi rękopisy Goethego. Co istotne, w Weimarze dba się o to, by to dzie- dzictwo kulturowe przełożyć na język współ- czesności, stąd organizowane w wystawy i wydarzenia próbujące dostarczać nowych znaczeń i interpretacji dobrze znanym ideom.

wkrótce zmienić. – Obecnie nie prowadzimy żadnych działań, ale kampanie są zaplanowa- ne, np. Dotyczące światowego dziedzictwa UNESCO – informuje Xxxx Xxxxxxx repre- zentująca Erfurt Tourismus.

Bardziej konkretne plany wobec naszego kraju ma Weimar. Z ponad 27 tys. xxxxx, któ- ry w nim gościli w 2022 r., 2 tys. było z Pol- ski (wygenerowali 3,2 tys. noclegów), co daje im 7. miejsce wśród najważniejszych rynków źródłowych dla Weimaru, x.xx. za Niemcami, Holendrami (3,1 tys. przyjazdów), Szwajca- rami i Amerykanami. – Od tego roku mamy polskojęzycznego przewodnika po mieście, co jest pierwszym krokiem ku temu, żeby posta- rać się o przyciągnięcie większej liczby Pola- ków – mówi Xxxxx Xxxxxxxxx z Weimar Tourist Board. Stekotin zaznacza, że Weimar to miej- sce dla osób zainteresowanych kulturą, pozna- waniem niemieckiej historii, jednocześnie ta- kich, które chcą się cieszyć życiem i niespiesz- nym wypoczynkiem, z dala od zgiełku wiel- kiego miasta. – Nie mamy tu luksusowych ho- teli ani wielkich atrakcji, które mogłyby przy- ciągnąć masy turystów. Mamy za to ciekawą historię i bogatą kulturę. Być może to czyni Weimar kierunkiem niszowym, ale nam to od- powiada. Stawiamy na zrównoważony roz- wój, dbając by czerpał z tego cały region – mówi Strekotin, nawiązując do Weimar Card i Weimar Card+, które są owocem współpra- cy z wybranymi miastami, umożliwiając jej zwiedzanie w atrakcyjnych cenach.

Teneryfa odświeża ofertę po pandemicznej przerwie

Hiszpania dostrzega potencjał polskiego rynku, dlatego coraz chętniej się tu promuje. Największa wyspa archipelagu kanaryjskiego przeprowadziła pod koniec maja serię warsztatów pod hasłem „Meet Tenerife”.

Wśród hiszpańskich wystawców najwięcej było hotelarzy reprezentujących różne rodzaje obiektów.

Xxxxxxxxxx Xxxxxxxxxx

tym, że Hiszpania zajmuje wśród Po- laków ważne miejsce na turystycz- nej mapie świata, świadczą x.xx. dane

o ruchu turystycznym za ubiegły rok. Z ponad 71 mln wszystkich turystów, którzy w 2022 r. odwiedzili ten kraj, 1,5 mln stanowili Pola- cy. Było ich o około 200 tys. więcej niż w re- kordowym dla turystyki 2019 r. W 2022 r. po- nad 27 proc. rodaków, którzy odwiedzili Hisz- panię, wypoczywało na Wyspach Kanaryjskich (w sumie przyjechało na nie prawie 15 mln od- wiedzających). Powtórzyła się więc sytuacja z 2019 r., kiedy na wypoczynek na Wyspach zdecydowała się nieco ponad jedna czwarta pol- skich turystów przyjeżdżających do Hiszpanii.

HOTELARZE CHCĄ ROZUMIEĆ RYNEK

Choć Polska nie znajduje się w ścisłej czo- łówce rynków źródłowych dla kanaryjskiej turystyki, Hiszpanie dostrzegają potencjał w naszego rynku, coraz intensywniej promu- jąc się w Polsce. Robi to x.xx. Teneryfa, któ- ra w 2022 r. odnotowała 74 tys. polskich tury- stów, podobnie jak w 2019 r. Największa wy- spa archipelagu kanaryjskiego przeprowadzi- ła pod koniec maja serię warsztatów pod ha- słem „Meet Tenerife”. Było to drugie wyda- rzenie tego typu zorganizowane w celu wypro- mowania wśród rodzimej branży turystycznej destynacji znanej x.xx. z przepięknych plaż, licznych obszarów chronionych, najwyższego szczytu w Hiszpanii – wulkanu Teide, zróżni- cowanej bazy noclegowej oraz pól golfowych.

Poprzednie warsztaty, przeprowadzone w pan- demii, zrealizowano online, tegoroczne odby- wały się na żywo w czterech miastach: Kato- wicach, Wrocławiu, Poznaniu i Warszawie.

– Choć warsztaty są organizowane po to, żeby przybliżyć polskiemu rynkowi Teneryfę, zale- żało nam również na tym, żeby Hiszpanie mie- li okazję poznać i zrozumieć polski rynek. To dlatego do programu objazdu włączyliśmy de- gustacje polskich potraw i zwiedzanie atrakcji w miastach, w których odbywały się warsztaty, a same spotkania przeprowadziliśmy w formu- le rozmów stolikowych połączonych z networ- kingiem, żeby wystawcy i kupujący mieli wy- starczająco dużo czasu na wymianę informacji i nawiązanie relacji biznesowych – mówi Xxx- na Dybaś, która wraz z Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxx

i Xxxxxxx Xxxxxxx w ramach Hiszpania de Luxe zajęła się organizacją roadshow. Doda- je, że w czterech spotkaniach wzięło udział 10 partnerów z Teneryfy, dodatkowo dwóch pol- skich wystawców, oraz około 180 rodzimych biur podróży.

Wśród hiszpańskich wystawców najwięcej było hotelarzy reprezentujących różne rodza- je obiektów. Jednym z nich był Xxxxx XxXxx- xxxx z Palladium Hotel Group, który na pol- skim rynku promował hotel Hard Xxxx Xxxx- xxxx. XxXxxxxxx przyznał, że choć xxxxx Xxxx Rock jest kojarzona na całym świecie, wciąż są tacy, którzy jej nie znają. Przyjazd do Polski po- traktował więc jako rozeznanie rynku, spraw- dzenie, czy obiekty sieci Hard Rock są popular- ne wśród polskich turystów, także by przybli- żyć specyfikę hotelu na Teneryfie. – To hotel

Społeczność Teneryfy: samorządy, branża turystyczna i mieszkańcy, podjęła działania na rzecz wspierania lokalnego dziedzictwa, aby uczynić wyspę miejscem przyjaznym zarówno dla turystów, jak i mieszkańców.

Xxxxx Xxxxxxx Xxxxxxxxx, Turismo de Tenerife.

familijny, w którym dobrze poczuje się turysta w każdym wieku. Króluje w nim dobra zaba- wa, pozytywna energia i muzyka, której dźwię- ki rozbrzmiewają wszędzie. Tym właśnie róż- nimy się od innych hoteli na wyspie. Co wię- cej, jeśli ktoś chciałby podczas pobytu w hote- lu pograć na gitarze, może wypożyczyć w re- cepcji elektryczną gitarę Fendera i grać na niej do woli w swoim pokoju. Nie ma obaw, że bę- dzie przeszkadzać innym gościom – wszystkie pokoje są dźwiękoszczelne – mówił podczas warszawskich warsztatów przedstawiciel Pal- ladium Hotel Group. Przyznał też, że dostrze- ga w naszym rynku potencjał. – Widzę tu sporo energii, entuzjazmu i pełnych zaangażowania ludzi. To dobrze wróży na przyszłość w kon- tekście rozwijania zainteresowania Teneryfą i jej ofertą wśród polskich konsumentów.

Pozytywnie zaskoczona polskim rynkiem była też Xxxxxxxxx Xxxxxxxx reprezentująca Turisbeds Incoming DMC Canary Islands. Jak mówiła, firma działa od 60 lat, ma więc spo- re doświadczenie w organizacji wypoczynku i wyrobione kontakty na lokalnym rynku tu- rystycznym, przez co jest w stanie zapropono- wać jakościowe i ciekawe pakiety obejmują- ce np. jeep safari, wizyty na plantacji bananów czy degustacje win. Firma miała już okazję ob- sługiwać polskich turystów, przeważnie indy- widualnych, chce jednak zwiększyć współpra- cę z polskimi biurami podróży. Po rozmowach z uczestnikami warsztatów przedstawicielka biura jest dobrej myśli, widać bowiem wśród nich duże zainteresowanie ofertą i wolę pozna- wania destynacji. – To cieszy, uczulałam jed- nak moich rozmówców, żeby namawiali klien- tów do wcześniejszego rezerwowania wypo- czynku na Wyspach Kanaryjskich. Jesteśmy destynacją, do której przyjeżdżają turyści z ca-

łego świata, więc trudno zorganizować pobyt na ostatnią chwilę – przekonywała.

ZRÓWNOWAŻONA TENERYFA

O dobór wystawców w czasie roadshow za- dbała organizacja turystyczna Teneryfy – Tu- rismo de Tenerife, które wraz z Hiszpańskim Biurem Informacji Turystycznej w Warsza- wie – Turespaña pełniła rolę gospodarza road- show. Odpowiadająca za międzynarodową pro- mocję w Turismo de Tenerife Xxxxx Xxxxxxx Xxxxxxxxx nie kryła zadowolenia z powodu du- żego zainteresowania polskich biur warsztata- mi. Zależało jej na tym, by miały najświeższą wiedzę o ofercie turystycznej Teneryfy, ponie- waż w pandemicznych latach na wyspie zaszło dużo zmian, które wpłynęły na jej atrakcyjność i jakość. Mowa nie tylko o ponownym otwar- ciu wybranych hoteli po pandemii czy nowych wydarzeniach jakie pojawiły się na kulturalnej mapie Teneryfy, również o działaniach ukie- runkowanych na zrównoważony rozwój desty- nacji. Dość wspomnieć, że w 2021 r. wody po- między La Gomerą a sąsiednią wyspą – Tene- ryfą – są schronieniem dla wielorybów, dla któ- rych utworzono pierwsze w Europie miejsca dziedzictwa naturalnego. Dodatkowo społecz- ność Teneryfy: samorządy, branża turystycz- na i mieszkańcy, podjęła działania na rzecz wspierania lokalnego dziedzictwa i gospodarki, w tym produkcji żywności, zużywania wody, żeby uczynić wyspę miejscem przyjaznym za- równo dla turystów, jak i mieszkańców. Z dru- giej strony zwiększyła się dostępność komuni- kacyjna Teneryfy. Odczują to również polscy turyści. W październiku 2023 r. Wizz Air zain- auguruje połączenia lotnicze Gdańsk – Tenery- fa. Tym sposobem Polacy będą mogli dotrzeć na wyspę z trzech lotnisk w kraju. – Pracujemy

nad utworzeniem nowych połączeń – zapew- niała przedstawicielka Turismo de Tenerife.

Xxxxx Xxxxxxx Xxxxxxxxx zaznaczała, że głównymi rynkami źródłowymi dla Tenery- fy są kraje Europy Zachodniej. Z 5,8 mln tury- stów, którzy w ubiegłym roku odwiedzili wy- spę, 2,2 mln stanowili Brytyjczycy, 613 tys.

– Niemcy, a 211 tys. – Francuzi, i to na nich skupiają się siłą rzeczy działania promocyj- ne. Turismo de Tenerife nie poprzestaje jed- nak wyłącznie na nich, czego dowodem jest np. współpraca z Emirates w dotarciu do rynków arabskich, rozwijanie w ostatnich latach siat- ki połączeń ze Stanami Zjednoczonymi, by do- trzeć do rynku amerykańskiego, tworzenie siat- ki połączeń lotniczych z krajami Ameryki Po- łudniowej czy majowe warsztaty w Polsce. Na- leży podkreślić, że „Meet Tenerife” nie są jedy- nym przejawem promocyjnej aktywności Te- neryfy na naszym rynku. Turismo de Tenerife organizuje razem z Biurem Turespaña wyjaz- dy studyjne na wyspę dla najlepszych agentów w Polsce, wspiera też organizację takich wyjaz- dów realizowanych przez polskich touroperato- rów. – Dla nas to bardzo ważny element promo- cji. Pracownicy biur mogą tym sposobem po- znać i doświadczyć Teneryfy, poznać jej zaple- cze hotelowe i przekonać się, że mamy do za- oferowania dużo więcej niż plaże. Dzięki temu są w stanie skuteczniej sprzedawać ten kieru- nek swoim klientom – wyjaśniała Nuria, doda- jąc, że w tym roku planowane jest przeprowa- dzenie na polskim rynku kampanii promocyjnej Teneryfy na Facebooku.

W przyszłym roku organizacja ma nadzieję powrócić do Polski na warsztaty branżowe, by spotkać się z biurami podróży i ponow- nie porozmawiać o możliwościach wsparcia promocyjnego.

Bułgaria w konkurencyjnym otoczeniu potrzebuje więcej promocji

W biurach podróży w Polsce pracuje pokolenie sprzedawców, które nie zna Bułgarii tak dobrze, jak ich rodzice. Konieczna jest promocja tego kierunku na polskim rynku.

Xxxxxxxxxx Xxxxxxxxxx

od koniec maja br. w miejscowości uzdrowiskowej Św. Konstantyn i Hele- na w Bułgarii – świętującej w tym roku

115. rocznicę powstania – odbyła się inaugu- racja sezonu letniego w tym kraju. Oficjalne- go otwarcia dokonał ówczesny minister tury- styki Bułgarii, Xxxx Xxxxxxxx, wraz z przed- stawicielami administracji publicznej, lokal- nych samorządów i władz kościelnych. Mini- ster wyraził nadzieję, że w trakcie tegoroczne- go sezonu turystycznego uda się pobić staty- styki przyjazdów turystów sprzed pandemii. Spodziewanych jest około 4,9 mln gości. Je-

śli faktycznie tyle przybędzie, oznaczałoby to 5-proc. wzrost w porównaniu do 2019 r. – Te- raz najważniejszym wyzwaniem jest zapew- nienie odwiedzającym wypoczynku jak naj- lepszej jakości. Jestem pewien, że nam się to uda. Mamy obiekty hotelowe w bardzo do- brym standardzie, ale też znakomite warun- ki naturalne i usługi na odpowiednim pozio- mie – stwierdził Xxxxxxxx podczas konferen- cji prasowej towarzyszącej wydarzeniu. Nie ukrywał przy tym, że liczy na polskich tury- stów, którzy od lat utrzymują się w czołówce ważnych rynków źródłowych dla tamtejszej turystyki. Tego lata w spodziewanych jest ich 250–300 tys. (dla porównania, w 2022 r. od-

notowano ponad 260 tys. przyjazdów Pola- ków na lotniska w Burgas i Warnie). Aby za- chęcić Polaków do odwiedzenia Bułgarii, roz- szerzono siatkę połączeń lotniczych z Polską. Pojawiły się połączenia z Krakowa do Warny, z Wrocławia do Sofii i z Katowic do Warny.

BUŁCARII POTRZEBNA lEST INTENSYWNA PROMOClA

W otwarciu sezonu turystycznego w Św. Kon- stantynie i Xxxxxxx brała udział reprezentacja polskich dziennikarzy, która do Bułgarii przy- jechała na zaproszenie Bułgarskiego Xxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxx (Bulgarian Black Sea Allian- ce, BBSA). Stowarzyszenie powstało niespełna

2 lata temu. Obecnie skupia 33 podmioty samo- rządy lokalne oraz branżę reprezentującą róż- ne sektory turystyki: hotelarzy, biura podróży, stowarzyszenia branżowe, przewoźników sa- molotowych i porty lotnicze. – Naszym celem jest wzmocnienie promocji Bułgarii za grani- cą – wskazuje Xxxxx Xxxxxx, prezes Sojuszu jednocześnie szef Fraport Bułgaria, firmy za- rządzającej lotniskami w Xxxxxx x Xxxxxx. Wy- jaśnia, że w ostatnich latach Bułgaria znajduje się w stanie politycznej niestabilności. Z wy- bieranymi co kilka miesięcy rządami tymcza- sowymi kraj ma ograniczone możliwości two- rzenia długoterminowych strategii dotyczących x.xx. rozwoju turystyki, w tym promocji Buł- garii w świecie. Te są niezbędne, by kraj wy- raźnie zaznaczał się na bardzo konkurencyjnej turystycznej mapie świata. – Obecnie naszym największym problemem jest brak promocji. Bułgaria leży w sąsiedztwie Grecji i Turcji, które prowadzą bardzo intensywne działania marketingowe. Bez podobnego pozycjonowa- nia się Bułgaria nie będzie widoczna dla po- tencjalnych odwiedzających. To kraj mały, mniej odkryty niż jego konkurentki, ale o bar- dzo szerokiej ofercie turystycznej. Musimy do- łożyć starań, by informacja o tej ofercie do- tarła do wszystkich zainteresowanych, w tym osób odpowiedzialnych za sprzedaż Bułgarii w biurach podróży i mediów, które przekazu- ją wiedzę o kierunkach konsumentom – uwa- ża szef Fraport Bułgaria. Stąd x.xx. pomysł na utworzenie Sojuszu, który w miarę możliwo- ści wspiera i uzupełnia działania promocyjne podejmowane przez Ministerstwo Turystyki. W kooperacji z resortem turystyki udało się Sojuszowi w 2022 r. przeprowadzić w naszym kraju bułgarsko-polskie warsztaty branżowe. Spotkania ujawniły, że działania promocyjne potrzebne są również na polskim rynku. – Za- uważyliśmy, że choć Bułgaria jest w Polsce popularna i Polacy jeżdżą do niej od dawna, znajomość kraju nie jest duża. Prawdopodob- nie to efekt tego, że następuje zmiana pokole- niowa. Na rynek konsumencki i rynek pracy wchodzą przedstawiciele młodego pokolenia, którzy do niej wcześniej nie jeździli lub którzy nie znają jej tak dobrze, jak ich rodzice – za- uważa Xxxxxx Xxxxxxxx, odpowiedzialna za marketing w BBSA. To dlatego stowarzysze- nie planuje organizować podobne warsztaty re- gularnie raz do roku, w planach ma też prze- prowadzanie wizyt studyjnych dla dziennika- rzy i promocję Bułgarii w mediach. Działania chce realizować przede wszystkim na priory- tetowych rynkach polskim, niemieckim, izra- elskim i brytyjskim, nie zaniedbując rynków:

Xxxx Xxxxxxxx: Najważniejszym wyzwaniem jest zapewnienie odwiedzającym wypoczynku jak najlepszej jakości. Jestem pewien, że nam się to uda.

Xxxxx Xxxxxx: Z wybieranymi co kilka miesię- cy rządami tymczasowymi kraj ma ograniczo- ne możliwości tworzenia długoterminowych strategii dotyczących x.xx. rozwoju turystyki.

czeskiego, serbskiego, krajów bałtyckich i in- nych, które w miarę rozwijania siatki połączeń lotniczych z Bułgarią, wykazują coraz większe zainteresowanie tym kierunkiem.

ALBENA STAWIA

NA ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓl

Głównym celem pobytu polskich dziennika- rzy w Bułgarii było poznanie oferty turystycz- nej czarnomorskiego wybrzeża, od lat stano- wiącego główny cel wypraw turystów do tego kraju. Przyjęło się patrzeć na tę część Buł- garii przez pryzmat jej oferty wypoczynko- wej. Nic dziwnego, najpopularniejsze kuror- ty jak np. te w Słonecznym Brzegu, Złotych Piaskach czy Primorsku od dawna wzmacnia- ją wizerunek Bułgarii jako kierunku plażowe- go. W ostatnich latach polscy turyści odkry- wają też uroki mniej znanych destynacji, np. Albeny. Położony w północnej części wybrze- ża kurort obejmuje 33 hotele oraz infrastruk- turę sportową i rekreacyjną, która jest zarzą- dzana przez jednego właściciela. Jak przeko- nuje Xxxxxxxxx Xxxxxxxxx, menedżer w Al- bena Tour PLC, to z jednej strony daje bar- dzo szerokie możliwości wypoczynku tury- stom (mogą korzystać z oferty gastronomicz- nej, rekreacyjnej, medycznej wszystkich ho- teli), z drugiej – ułatwia właścicielowi zarzą- dzanie obiektami i wyznaczanie ścieżek roz-

woju kompleksu. Z uwagi na sąsiedztwo Re- zerwatu Bałtata Albena ma co prawda bardzo ograniczone możliwości rozbudowy, nie po- wstrzymuje jej to jednak przed modernizacją infrastruktury hotelowej. Co istotne, sam ku- rort dba o to, by jego funkcjonowanie i roz- wój odbywały się w sposób zrównoważony.

– Albena sama wytwarza 50 proc. energii po- trzebnej do funkcjonowania i 60 proc. żyw- ności wykorzystywanej w hotelowych kuch- niach. Używamy energii odnawialnej i mamy własną biogazownię, pomagającą utylizować resztki z restauracji. Produkujemy też własną wodę, którą można pić prosto z kranów i któ- rą napełniane są baseny – wymienia Stojano- wa. Dodaje, że w ostatnich latach w Albenie wypoczywa coraz więcej Polaków. W ubie- głym roku, wraz z gośćmi z Czech, stanowi- li 1/3 wszystkich odwiedzających, plasując się na 3. miejscu pod względem frekwencji. Manager nie ukrywa, że chciałaby zwiększyć tę liczbę, dlatego jest otwarta na współpracę z polskimi biurami podróży.

BUŁCARSKIE WYBRZEŻE RÓWNIEŻ DLA MIŁOŚNIKÓW HISTORII I PRZYRODY

Podczas pobytu w Bułgarii dziennikarze mie- li okazję przekonać się, że wybrzeże czarno- morskie to nie tylko plaże, również interesu- jący kierunek dla miłośników kultury, histo- rii i przyrody. W południowej części wybrze- ża, w okolicach Burgas, najciekawsze wydają się wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO Nesebyr z licznymi cerkwiami oraz Sozopol z urokliwą starówką, również bogaty w zabytkowe obiekty sakralne. W północnej części natomiast warta odwiedzenia jest War- na z pamiętającymi czasy rzymskie termami i imponującym Muzeum Archeologicznym, a w jej okolicach: tajemniczy Kamienny Las, czyli utworzone ponad 50 mln lat temu forma- cje skalne o nietypowych kształtach znajdu- jące się na niewielkiej pustyni; Bałczik z pa- łacykiem należącym niegdyś do rumuńskiej królowej Xxxxx otoczony ogrodem botanicz- nym z jedną z największych w Europie kolek- cji roślin; wreszcie Kaliakra – niezwykły przy- lądek utworzony z kilkudziesięciometrowych klifów, który niegdyś był ważnym ośrodkiem handlowym, dziś dziś jest stanowiskiem arche- ologicznym i historycznym chętnie odwiedza- nym przez turystów.

PISALIŚMY O TYM

Bułgaria chce w tym roku dogonić przedpande- miczny wynik w turystyce.

WT, czerwiec 2023, strona 40.

PRAWO

Umowa z pilotem wycieczek, przewodnikiem i rezydentem

Okres realizacji imprezy turystycznych to czas masowego zatrudniania przez organizatorów osób świadczących usługi w zakresie bezpośredniej obsługi nad turystami.

Pilot zawsze może wypo- wiedzieć umowę powołu- jąc się na ważne powody i na tym etapie nie można go na siłę zatrzymać.

Xxxxxxxxx Xxxx

OBOWIĄZKI PILOTA, PRZEWODNIKA, REZYDENTA

Zgodnie z ustawą o usługach hotelarskich oraz usługach pilotów wycieczek i przewod- ników turystycznych pilot wycieczek to oso- ba towarzyszącą, w imieniu organizatora tu- rystyki, uczestnikom imprezy turystycznej, sprawującą opiekę nad nimi i czuwającą nad sposobem wykonania na ich rzecz usług oraz przekazującą podstawowe informacje, doty- czące odwiedzanego kraju i miejsca.

Natomiast przewodnik turystyczny to osoba zawodowo oprowadzającą turystów lub od- wiedzających po wybranych obszarach, miej- scowościach i obiektach, udzielającą o nich

fachowej informacji oraz sprawującą nad tu- rystami lub odwiedzającymi opiekę w zakre- sie wynikającym z umowy.

Funkcja rezydenta nie została ustawowo zdefiniowana ale należy przyjąć, że jest to de facto pilot wycieczki z uwzględnieniem bar- dziej stacjonarnego trybu działania. Zazwy- czaj pilot jest z grupą od początku do końca wyjazdu, natomiast rezydent oczekuje na tu- rystów na miejscu i świadczy usługi dla wielu grup w danym sezonie.

Xxxxx dodatkowe zapisy powinny znaleźć się w umowie z pilotem? Obowiązki ustawo- we mogą być oczywiście w umowach rozsze- rzane. Organizator turystyki w umowie z pilo- tem, przewodnikiem lub rezydentem (nazwij- my ich łącznie pilotami) powinien bez wątpie-

nia wprowadzić zapisy dotyczące odpowie- dzialności za powierzone pieniądze na wydat- ki programowe z uwzględnieniem koniecz- ności przedstawienia stosownego rozliczenia i rachunków. W przypadku gdy pilot podczas imprezy nie skompletuje np. faktur za zaku- pione na rzecz klientów usługi (bilety wstę- pu, wycieczki fakultatywne, dodatkowe atrak- cje) i nie przekaże ich organizatorowi, to ten ostatni nie będzie mógł zaliczyć ich w poczet kosztów imprezy turystycznej, co spowoduje zwiększenie jego marży i obowiązku w podat- ku VAT oraz zwiększenie dochodu skutkują- ce wzrostem podatku dochodowego.

Kolejnym bardzo istotnym obowiąz- kiem, który powinien się znaleźć dodat- kowo w umowie, jest obowiązek zebrania

42 xxx.xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx.xx

PRAWO

pełnej dokumentacji w przypadku nieszczęśli- wych zdarzeń dotyczących turystów podczas wyjazdu, koniecznej dla przeprowadzenia pro- cedury odszkodowawczej w zakładzie ubez- pieczeniowym. Brak tych dokumentów może skutkować odmową wypłaty z ubezpieczenia i w konsekwencji koniecznością poniesienia dodatkowych kosztów przez organizatora.

Ważne jest również, aby każdy zatrudniany pilot, przewodnik, czy rezydent miał wpisane w umowie zasady odpowiedzialności w przy- padku niestawienia się na zbiórkę lub porzu- cenia pracy w tracie imprezy, o czym w dal- szej części artykułu.

FORMA ZATRUDNIENIA

Najczęściej stosowaną formą zatrudnienia pi- lotów, przewodników i rezydentów jest umo- wa zlecenie. Od kilku lat są one już w pełni oskładkowane, dlatego wiąże się to z pono- szeniem pełnych obciążeń podatkowych. Inną możliwością jest współpraca na zasadzie jed- noosobowej działalności gospodarczej. Więk- szość osób, które stale, a nie dorywczo, trud- nią się tym zajęciem, posiada firmy i wystawia rachunki, co z punktu widzenia obu stron umo- wy jest znacznie korzystniejsze finansowo. Pi- lot otrzymuje całkowitą wartość wynagrodze- nia i samodzielnie rozlicza podatki z uwzględ- nieniem indywidualnych zwolnień i stawek, natomiast przedsiębiorca nie musi uiszczać do- datkowych składek i odprowadzać podatku do- chodowego, jak w przypadku umowy zlecenia. Podkreślę, że rozwiązanie to jest powszechne i aprobowane przez urzędy skarbowe.

Ostatnią z możliwości jest zatrudnienie na podstawie umowy o pracę na czas określo- ny, co zdarza się niezwykle rzadko. Minusem tego rozwiązania jest zupełnie nieadekwatne stosowanie kodeksu pracy oraz ograniczenie odpowiedzialności pilota za wyrządzone or- ganizatorowi szkody.

PORZUCENIE PRACY

Co do zasady piloci, rezydencji i przewodnicy zatrudniani są na podstawie umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, co do której stosuje się przepisy o zleceniu. Zgodnie z art. 746 kodeksu cywilnego przyjmujący zlecenie (w naszym przypadku pilot) może je wypo- wiedzieć w każdym czasie. Jednakże gdy zle- cenie jest odpłatne, a wypowiedzenie nastą- piło bez ważnego powodu, przyjmujący zle- cenie jest odpowiedzialny za szkodę. Jak wi- dać z powyższego wypowiedzenie co do za- sady jest zawsze możliwe, a od tego, czy były ku temu ważne powody czy nie będzie zale-

Xxxxxxxxx Xxxx – radca prawny specjalizujący się w obsłudze prawnej przedsiębiorców branży turystycznej, xxx.xxxx.xx

żało, czy pilot będzie odpowiadał za szko- dę organizatora. Co prawda w umowie moż- na zastrzec brak możliwości wypowiedzenia umowy przez pilota, ale zapis taki może do- tyczyć tylko bezzasadnego wypowiedzenia, albowiem art. 746 § 3 mówi, że nie można zrzec się z góry uprawnienia do wypowiedze- nia zlecenia z ważnych powodów. Oznacza to, że pilot zawsze może wypowiedzieć umo- wę z ważnych powodów, nawet jeżeli coś in- nego zapisaliśmy w umowie.

Ważne powody to pojęcie nieostre, któ- re ostatecznie daje swobodę uznania dla sądu w przypadku ewentualnego procesu odszko- dowawczego. Wydaje się, że w różnych przy- padkach ważne powody będą definiowane od- miennie i każda konkretna sytuacja wymaga odrębnego spojrzenia na ten temat. Ważnym powodem będzie takie zdarzenie, które czy- ni dalsze wykonywanie umowy przez pilota niemożliwym (np. nagłe zachorowanie), choć w różnych sytuacjach ocena tego może być różna. Niemniej jednak pilot zawsze może wypowiedzieć umowę powołując się na waż- ne powody i na tym etapie nie można go na siłę zatrzymać, a należy skupić się na konse- kwencjach dla organizatora.

OBOWIĄZKI ORCANIZATORA WZCLęDEM TURYSTÓW

W przypadku porzucenia przez pilota grupy, zwłaszcza gdy dzieje się to podczas wyciecz- ki objazdowej, pierwszą i podstawową ko- niecznością organizatora jest zapewnienie tu- rystom należytej opieki czy to przez zatrud- nienie i przetransportowanie nowego pilota z Polski, czy też zatrudnienie kogoś w miej- scu pobytu, kto będzie mógł kontynuować re- alizację programu.

Każda godzina zwłoki to kolejne punkty pro- gramu, które nie zostaną zrealizowane i rosną- ce potencjalne roszczenia klientów, a także ry- zyko że podczas nieobecności przedstawiciela biura może się przytrafić któremuś z podróż- nych jakiś wypadek. Wydaje się, że w takiej

sytuacji, nie patrząc na koszty, organizator po- winien przede wszystkim zapewnić zastępstwo.

ROSZCZENIA TURYSTÓW DO ORCANI- ZATORA

Opisywana sytuacja jest dla organizatora o tyle trudna, iż nie dość, że musi on w trybie pilnym poszukiwać zastępstwa dla pilota, któ- ry zrezygnował z pracy, to jeszcze cały czas jest narażony na roszczenia klientów o niena- leżyte wykonywanie usługi.

Należy zaznaczyć, iż fakt, że niewykonanie usługi nastąpiło z winy pilota, a nie organizato- ra, nie ma żadnego znaczenia, albowiem to or- ganizator ponosi pełną odpowiedzialność za re- alizację imprezy, w tym za działania wszyst- kich swoich podwykonawców – w tym pilota wycieczek. Zatem każde zaniechanie pilota jest de facto zaniechaniem organizatora, z którego nie może się od uwolnić od odpowiedzialności. Roszczenia turystów będą tym większe, im dłuższy będzie okres braku opieki nad grupą. W przypadku wycieczki objazdowej brak pi- lota może całkowicie zatrzymać realizację imprezy i klienci mogą domagać się zwrotu zapłaty za niewykorzystane świadczenia lub nawet zapłaty za całą imprezę, jeżeli na sku- tek zaniechań pilota nie został osiągnięty jej

główny cel.

ODSZKODOWANIE OD PILOTA

Jak wskazano powyżej, pilot wycieczek może uwolnić się od odpowiedzialności odszkodo- wawczej tylko wtedy, gdy jego rezygnacja z pracy nastąpiła z tzw. ważnych powodów. Będą to niezwykle rzadkie przypadki, a za wszystkie inne pilot ponosi odpowiedzialność na zasadach ogólnych kodeksu cywilnego, to jest odpowiada za szkodę powstałą w majątku organizatora w takim zakresie, w jakim sta- nowi ona normalne następstwo jego działania lub zaniechania. Upraszczając, co do zasady, pilot ponosi odpowiedzialność za szkodę rze- czywistą, czyli straty, jakie organizator fak- tycznie poniósł, a które by nie nastąpiły, gdy- by pilot należycie wykonał umowę. W umo- wie cywilnoprawnej można wprowadzić zapis o karze umownej na wypadek, gdyby pilot bez ważnego powodu zrezygnował z pełnienia funkcji przed lub w trakcie wyjazdu. W takich sytuacjach organizatorzy zmuszeni są poszu- kiwać zastępstwa w ostatnim momencie pła- cąc niejednokrotnie znacznie wyższe kwoty niż ta zaplanowana pierwotnie w kalkulacji imprezy. Jest to bez wątpienia szkoda po stro- nie organizatora, która może być obwarowana stosowną karą umowną.

xxx.xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx.xx 43

SYLWETKA

W turystyce ważny jest dobry kontakt z ludźmi

XXXX XXXXXXXXX-PERSON: Jeśli cierpliwie wysłuchamy klienta i okażemy, że jest dla nas ważny, to przy kolejnych wyjazdach będzie chciał rozmawiać tylko z nami.

Xxxxx Xxxxxxxx

arszawskie Biuro Turystycz- ne Amitur (na rynku od 1990 r.) wyspecjalizowało się w dziedzi-

nie, która w ostatnich latach znacząco uro- sła w siłę – wyjazdach o charakterze zdro- wotnym. Jak wskazują badania, podró- że motywowane troską o zdrowie i kondy- cję to dziś jeden z najsilniejszych trendów w turystyce.

ZDROWIE DLA SENIORÓW

Właścicielka Amituru Xxxx Xxxxxxxxx- Person przyznaje, że do założenia biura po- dróży skłoniły ją życiowe okoliczności. – Po studiach pracowałam w Instytucie Badań Jądrowych w Świerku, a potem w Instytucie Technologii Materiałów Elektronicznych w Warszawie. Dopiero kiedy urodziła się moja córka, która przez pierwsze lata była dzieckiem szczególnej troski, zaczęłam my- śleć o działalności na własny rachunek, któ- rą mogłabym prowadzić w domu. Najpierw wystartowałam z pomysłem wakacyjnej za- miany mieszkań między osobami z róż- nych stron kraju. Pomysł nie wypalił, ale spowodował, że zgłosili się do mnie wła- ściciele prywatnych kwater, którzy chcieli, abym pośredniczyła w ich wynajmie. Z cza- sem doszły też pensjonaty i ośrodki wczaso- we – wspomina początki swojej działalności Xxxx Xxxxxxxxx-Xxxxxx.

Właścicielka Amituru jest zarówno or- ganizatorem, jak i agentem. Te dwa rodza- je działalności uzupełniają się i wydłuża- ją sprzedaż, której kumulacja przypada na miesiące letnie. – Jako organizator działam tylko w wakacje, organizując obozy odchu- dzająco-kondycyjne dla młodzieży, a poza wakacjami jako agent ośrodków wczaso- wych i pensjonatów, sprzedając ich ofertę adresowaną do dorosłych, głównie wczasy dla seniorów, wczasy odchudzające, turnu-

sy rehabilitacyjne i lecznicze – mówi Xxxx Xxxxxxxxx-Xxxxxx. Oferta ta ma swoich stałych, regularnie powracających do biu- ra odbiorców.

STANDARD ROŚNIE

Wczasy odchudzające dla dzieci to specja- lizacja skrojona na potrzeby współczesnych czasów. Skąd pomysł na nią? – W 2004 r. szukałam niszy na rynku. Ponieważ organi- zowałam już wczasy odchudzające dla doro- słych, a zaczynały się wtedy w Polsce pro- blemy z otyłością dzieci, z pomocą dietety- ków z Instytutu Żywności i Żywienia urucho-

miłam pierwsze turnusy obozów odchudza- jących dla dzieci – wyjaśnia Xxxx Xxxxxx- ska-Person.

Właścicielka Amituru przez ponad trzy de- kady obserwowała, jak ewoluował ten seg- ment rynku turystycznego. – Gdy zaczyna- łam działalność, klienci jeździli do pokojów ze wspólną łazienką i siermiężnych domków kempingowych bez kanalizacji. Pamiętam, jak namawiałam właścicieli kwater, żeby za- inwestowali chociaż w umywalki w poko- jach. Ci, którzy je zainstalowali, byli mi po- tem wdzięczni. Obecnie nikt nie pojedzie do pokoju bez łazienki, tapczany i wersalki też

odstraszają klientów, którzy oczekują wygodnych łóżek hotelowych, ręczników w pokojach, wyżywienia w formie bufetu. Ośrodki, któ- re nie nadążają za tymi oczekiwaniami, wypadają z rynku – dzieli się swoimi spostrzeżeniami Xxxx Xxxxxxxxx-Person.

Na przestrzeni lat zmieniał się nie tylko standard obiektów i ja- kość usług. – Sukcesywnie rosło też zapotrzebowanie na wypoczy- nek połączony z dbaniem o zdrowie, np. wczasy lecznicze czy wcza- sy ze zdrową dietą. Mody na diety zmieniały się, ale jest jedna, któ- ra mimo upływu lat trzyma się świetnie i ciągle przybywa jej zwo- lenników – dieta warzywno-owocowa xx Xxx Xxxxxxxxxxx. Ośrodki wczasowe, które na nią postawiły, a jest ich w Polsce całkiem sporo, mają stałych klientów, którzy pojawiają się na turnusach co najmniej raz w roku – referuje Xxxx Xxxxxxxxx-Person.

UMIElęTNOŚĆ SŁUCHANIA

Jednym z kluczy do sukcesu w branży turystycznej jest dobry kon- takt z ludźmi. – Pracę z klientem xxxxxx xxxxx. Nie można tracić cier- pliwości, nawet gdy ten rozgada się o swoich chorobach, opowia- da o poprzednich wyjazdach czy streszcza swój życiorys. Trzeba też okazywać klientowi, że jest on dla nas ważny i dokładamy wszelkich starań, aby spełnić jego oczekiwania. Nie każdy to potrafi, ale je- śli potrafi, to ma wiernego klienta, który przy następnych wyjazdach chce rozmawiać tylko z nim – zwraca uwagę Xxxx Xxxxxxxxx-Xxx- son. – Staramy się też pracować rzetelnie, dawać klientom prawdzi- we informacje o ośrodkach wczasowych, nie upiększać, być pomoc- nym na każdym etapie, np. szukamy możliwości dojazdu, jeśli klient o to prosi – dodaje.

– Niewątpliwie jest to praca, którą lubię. Dzięki corocznemu wio- sennemu i jesiennemu objazdowi prywatnych kwater w pierwszych kilkunastu latach działalności, które trwały po kilka tygodni, pozna- łam dokładnie wszystkie miejscowości o walorach turystycznych nad morzem, jeziorami i w górach. Obserwowałam, jak się zmienia- ły, piękniały na przestrzeni lat. W trakcie podróży przeżyłam sporo przygód, część z nich strasznych, jak jazda w górach serpentynami, we mgle czy zgubienie się na leśnych drogach Borów Tucholskich, a część zabawnych, jak wyciąganie samochodu, który wpadł jednym kołem do rowu, przez miejscowego siłacza, który podniósł tył auta jak piórko i przestawił w bezpieczne miejsce – opowiada Xxxx Xxx- nowska-Person.

W jej opinii w turystyce technologia nie zastąpi człowieka. – Xxxxxx, który znalazł interesującą go ofertę w internecie, i tak potrze- buje kogoś, kto mu doradzi i utwierdzi w przekonaniu, że dokonał do- brego wyboru – podkreśla organizatorka.

PRYWATNIE: Xxxx Xxxxxxxxx-Xxxxxx urodziła się w 1951 r. w Kiel- cach. Ukończyła Wydział Elektroniki Politechniki Warszawskiej. Jest mężatką, ma córkę i wnuczkę. Jej hobby to uprawa kwiatów, nordic walking i czytanie książek.

ZAWODOWO: Przed założeniem w 1990 r. Biura Turystycznego Amitur pracowała w Instytucie Badań Jądrowych w Świerku i Instytucie Tech- nologii Materiałów Elektronicznych w Warszawie. Jest członkiem Pol- skiej Izby Turystyki Młodzieżowej.

Zmiany personalne

Xxxxxxxx Xxxxxxx na czele LOT „Zamość i Roztocze”

W połowie maja LOT „Zamość i Roz- tocze” wybrał władze na kadencję 2023–2027. Na czele organizacji, któ- rą dotychczas kierowała Xxxxxx Xxxx- xxxxxx-Xxxxx, stanął Xxxxxxxx Xxxxxxx

– pełniący dotąd funkcję wiceprezesa. Nowy prezes LOT jest wieloletnim pra- cownikiem Urzędu Gminy Nielisz. Od- powiada w nim za promocję. Wcześniej

związany był z mediami. Pracował w Radiu VOX. Dotychczasowa prezes LOT objęła funkcję wiceprezes. W zarządzie stowarzyszenia znaleźli się też Xxxxxxxx Xxxxxxxxx jako sekretarz, Xxxxxxxx Sa- xxxxxx jako skarbnik oraz Xxxxx Xxxxxx. MO

Xxxxxxx Xxxxxxx minister turystyki Bułgarii W początkach czerwca bułgarskiemu parlamentowi udało się wreszcie wybrać koalicyjny rząd, dzięki któremu – jak wie- rzą eksperci – uda się przełamać kryzys polityczny w kraju. Wśród 19 ministrów

jest też minister odpowiedzialny za tu- rystykę. To Xxxxxxx Xxxxxxx. Urodzona

w Xxxxx Xxxxxxx jest absolwentką stosun- ków międzynarodowych na Uniwersyte-

cie Gospodarki Narodowej i Światowej oraz Szkoły Dyplomatycznej Ministerstwa Spraw Zagranicznych Królestwa Hiszpanii w Madrycie. Swoje życie zawodowe związała z administracją publiczną i polityką. W przeszłości pracowała jako urzędniczka w Ministerstwie Rolnic- twa i Żywności, była też kierownikiem projektów prowadzonych przez ONZ-etowską komisję ds. wyżywienia i żywności oraz dyrekcje gene- ralne Komisji Europejskiej oraz doradczynią ds. politycznych w Parla- mencie Europejskim. W 2021 r. objęła funkcję wiceminister spraw za- granicznych w dwóch rządach tymczasowych. MO

Xxxxxx Xxxxxx kieruje Ministerstwem Turystyki w tymczasowym rządzie Xxxxxx

Pod koniec maja w Grecji utworzono tym- czasowy rząd. Zasiada w nim x.xx. Xxxx- na Dretta, która objęła resort turystyki. Za- stąpiła na tym stanowisku poprzedniego ministra – Xxxxxxxxx Xxxxxxxxx. Xxxxxx Xxxx- ta jest absolwentką inżynierii lądowej na Narodowym Uniwersytecie Technicznym w Atenach, studiów podyplomowych

w Imperial College London oraz admini-

stracji publicznej na Harvard Xxxxxxx School. Z turystyką jest zwią- zana od ponad 20 lat. Zanim w maju stanęła na czele Ministerstwa Turystyki, od 2017 r. pracowała – jako dyrektor generalna i dyrektor zarządzająca w Marketing Greece, organizacji pozarządowej pro- mującej Grecję (obecnie pozostaje w Radzie Dyrektorów stowarzy- szenia). Podczas pandemii kierowała projektami marketingowymi Grecji, współpracując z Ministerstwem Turystyki Grecji i Grecką Na- rodową Organizacją Turystyczną. MO

Power lunch

z Lithuania Travel

Litwa promowała w Polsce swoją ofertę turystyczną.

Narodowa organizacja turystyczna Litwy Lithuania Travel zorganizowała

fot. Travel Advance

6 czerwca w warszawskiej Fabryce Norblina „power lunch” dla przedstawi- cieli polskiej branży turystycznej z segmentu leisure i MICE oraz dziennikarzy branżowych. Spotkanie poprowadziła Xxxxx Xxxxxxxx z centrali Lithuania Travel. – Mimo że Litwa sąsiaduje z Polską, wciąż widzimy potrzebę eduko- xxxxx Xxxxxxx w zakresie znajomości litewskiej oferty turystycznej. Litwa ma do zaoferowania dużo więcej niż popularne miejsca historyczne, obiekty kultu religijnego czy pobyty w uzdrowisku w Druskiennikach. Podczas spo- tkania wspólnie odkrywaliśmy warte zobaczenia litewskie miasta, region nadmorski i przyrodę, omawialiśmy możliwości uprawiania turystyki aktyw- nej, a także wyjazdy motywacyjne – podsumowała Xxxxx Xxxxxxxx. NEL

Kajko i Kokosz na szlaku

Znani bohaterowie komiksu Kajko i Kokosz razem z Wielkopolską Organizacją Turystyczną zapraszają na Szlak Piastowski – najstarszy szlak turystyki kulturowej w Polsce.

W nowej kampanii promocyjnej Wielkopolski postacie w serii te- matycznych grafik i filmów odwiedzą miejsca związane z począt- kami Polski, a także pojawią się na żywo na imprezach promują- cych region. Wielkopolska Organizacja Turystyczna pozyskała od Fundacji Kreska im. Xxxxxxx Xxxxxxx licencję na wykorzystanie wi- zerunku postaci z komiksów o Xxxxx i Kokoszu w celu turystycz- nej promocji regionu. Przez całe lato i aż do późnej jesieni będzie można spotkać Kajka wraz z Kokoszem na najróżniejszych wyda- rzeniach w całym regionie. Dla najmłodszych zachętą do podróży po Szlaku Piastowskim będzie książeczka ukazująca postacie po- dróżujące po miejscach związanych z Piastami oraz tematyczna kolorowanka. WOT

Gastronomia tematem naukowym

Eksperci omawiali szerokie spek- trum tematów dotyczących ga- stronomii.

„Gastronomia - turystyka - rynek pracy - kwalifikacje” to temat kon- ferencji naukowej zorganizowanej 19 czerwca w Warszawie przez Sek- torową Radę ds. Kompetencji – Tu- rystyka. Wzięli w niej udział x.xx. przedstawiciele Ministerstwa Spor- tu i Turystyki, Ministerstwa Eduka- cji i Nauki, a także przedsiębiorcy

fot. M. CGrochowski

fot. X. Xxxxxxxxxx

z branży gastronomicznej. Program wypełniły prelekcje x.xx. na temat stanu polskiej gastronomii po pan- demii i jej perspektyw na przyszłość, panel dyskusyjny, prezentacja wyni- ków badań dotyczących współpracy przedsiębiorców ze szkołami bran- żowymi w zakresie szkolenia kadr dla gastronomii, prezentacja zało- żeń ogólnopolskiego konkursu „Pra- codawca jutra”. Po konferencji od- było się otwarte posiedzenie Sekto- rowej Rady ds. Kompetencji – Tury- styka, podczas którego rozmawiano x.xx. o zadaniach stojących przed radą w przyszłości. NEL

Turystyka

w Parku śląskim

Kilkudziesięciu wystawców zaprezentowało ofertę turystyki weekendowej w Parku Śląskim w Chorzowie.

Już po raz jedenasty w trakcie Targów Turystyki Weekendowej

„Atrakcje Regionów”, odwiedzający mieli okazję zapoznać się

z kompleksową ofertą turystyczną regionów, miast, obiektów. Ple- nerowa formuła trzydniowego imprezy z dodatkowymi wydarze- niami, takimi jak; warsztaty rękodzielnicze, degustacje, pokazy tań- ca i artystycznego kowalstwa, występy kapeli góralskiej, prezenta- cja Gran Canarii przyciągnęły wielu zainteresowanych wyjazdami

i ciekawym spędzaniem wolnego czasu. – Na każdej edycji targów wystawcy mają coś nowego w swojej ofercie. Ważny jest kontakt i rozmowa z człowiekiem, który zna daną atrakcję i potrafi o niej opowiedzieć. – podkreśla Xxxxxxxxxx Xxxxxxx, dyrektor targów. JK

XI Targi Turystyki Weekendowej „Atrakcje Regionów”,

16–18 czerwca br. Chorzów, Park Śląski.

Podkarpacki Study Tour

Organizatorzy turystyki przyjazdowej poznawali atrakcje Podkarpacia.

fot. POT

Zorganizowany w dniach 27–30 maja przez Polską Organizację Tu- rystyczną i Podkarpacką Regionalną Organizację Turystyczną study tour na Podkarpaciu był pierwszym wyjazdem z cyklu podróży studyj- nych dla touroperatorów i innych podmiotów związanych z turysty- ką. Celem inicjatywy jest zaprezentowanie im oferty polskich regio- nów i promocja najlepszych produktów turystycznych. W programie czterodniowej podróży znalazły się x.xx. zwiedzanie kościoła Wszyst- kich Świętych w Bliznem, Muzeum Historycznego w Sanoku, Podkar- packiej Destylarni Okowity, zamku w Krasiczynie i Przemyśla, warsz- taty w Bieszczadzkiej Szkole Rzemiosła, wyprawa na punkt widokowy na Przełęczy Wyżniańskiej z widokiem na Połoniny Wetlińską i Xxxxx- ską, spływ pontonami po Sanie, rejs łodziami elektrycznymi z Soliny do Polańczyka i przejazd kolejką gondolową nad Soliną. NEL

Małopolska – cel podróży

Region promuje gościnność i zaprasza na III Igrzyska Europejski.

14 czerwca na Zamku Królewskim na Wawelu odbyła się konferencja prasowa poświęcona kampanii promocyjnej „Małopolska – cel podróży”. Głównym celem projektu realizowanego przez Małopolską Organizację Turystyczną we współpracy z województwem małopolskim i Krakowem jest odbudowa ruchu turystycznego w regionie po pandemii. O jej zało- żeniach, a także o zbliżających się Igrzyskach Europejskich mówili Iwo- na Xxxxx z zarządu województwa, prezes MOT Xxxxxxxx Xxxxxxx i prezes spółki Igrzyska Europejskie Xxxxxx Xxxxx. Reklamy przygotowane w ra- mach kampanii kładą nacisk na gościnność, otwartość i życzliwość, bo te właśnie walory najwyżej oceniają turyści odwiedzający Małopolskę.

fot. OROT

fot. UMWM

W pierwszym etapie kampania skupia się na zaproszeniu gości do Krako- wa i Małopolski na III Igrzyska Europejskie. NEL

Słoneczna oferta na rynku w Opolu

W Opolu odbyły się 21. Międzynarodowe Targi Turystyki „W stronę słońca”.

Targi na stałe wpisały się w kalendarz im- prez województwa opolskiego. – To najwięk- sza tego typu impreza turystyczna w regio- nie. Pokazuje jego mieszkańcom to, co dzie- je się w kraju, a także promuje Opolszczyznę

– mówi wicemarszałek województwa opol- skiego Xxxxxxxx Xxxxxxxxx. 21. edycja tar- gów odbyła się od 26 do 28 maja. Zaprezen- towało się 80 wystawców, x.xx. regiony, mia- sta, regionalne i lokalne organizacje turystycz- ne, muzea i atrakcje turystyczne. NEL

Obchody Dnia Przewodnika

Na zamku w Radzyniu Chełmińskim (woj. kujawsko-pomor- skie) odbyły się wojewódzkie obchody Międzynarodowego Dnia Przewodnika. To już 13 edycja tego wydarzenia.

fot. Xxxxxxx Xxxxx

W ramach obchodów święta wręczono wyróżnienia 16 zasłu- żonym przewodnikom turystycznym z regionu, x.xx. z Torunia, Grudziądza, Włocławka i Żnina. Jedna z wyróżnionych osób

jest nie tylko przewodnikiem, ale i dzierżawcą zamku w Radzy- niu Chełmińskim. – Nie działam na zamku dla nagród, jednak jest to docenienie mojej dotychczasowej działalności, co bar- dzo cieszy.– mówi Xxxxxxxx Xxxxx. Obchody Dnia Przewodnika zostały połączone z podsumowaniem akcji „Eskapada. Poznaj swój region z przewodnikiem”. Uczestniczyło w niej przeszło 70 organizatorów, wśród nich przewodnicy. MGO

Document Metadata

Table of Contents

MATERIAŁ PARTNERA

Document Metadata