UMOWA

1750

UMOWA

między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Federalnej Niemiec

o czasowym pobycie członków sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i członków sił zbrojnych Republiki Federalnej Niemiec na terytorium drugiego państwa,

sporządzona w Warszawie dnia 23 sierpnia 2000 r.

W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 23 sierpnia 2000 r. została sporządzona w Warszawie Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Federalnej Niemiec o czasowym pobycie członków sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i członków sił zbrojnych Republiki Federalnej Niemiec na terytorium drugiego państwa, w następującym brzmieniu:

UMOWA

między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej

a Rządem Republiki Federalnej Niemiec o czasowym pobycie członków sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i członków sił zbrojnych Republiki Federalnej Niemiec na terytorium drugiego państwa

Rząd Rzeczypospolitej Polskiej i

Rząd Republiki Federalnej Niemiec,

— biorąc pod uwagę przystąpienie przez Rzeczpo- spolitą Polską w dniu 2 lutego 1994 r. do programu Partnerstwo dla Pokoju,

— biorąc pod uwagę Umowę między Państwami-

-Stronami Traktatu Północnoatlantyckiego doty- czącą statusu ich sił zbrojnych, podpisaną w Lon- dynie dnia 19 czerwca 1951 r., zwaną dalej NATO-

-SOFA, oraz Umowę między Państwami-Stronami Traktatu Północnoatlantyckiego a innymi pań- stwami uczestniczącymi w Partnerstwie dla Poko- ju, dotyczącą statusu ich sił zbrojnych, podpisaną w Brukseli dnia 19 czerwca 1995 r.,

— uwzględniając Umowę między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec o wzajem- nej pomocy podczas katastrof i klęsk żywiołowych lub innych poważnych wypadków, z dnia 10 kwiet- nia 1997 r.,

— dążąc do uregulowania czasowego pobytu człon- ków sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w Re- publice Federalnej Niemiec oraz członków sił zbroj- nych Republiki Federalnej Niemiec w Rzeczypo- spolitej Polskiej,

uzgodniły, co następuje:

Artykuł 1

Przedmiot umowy

1. Niniejsza umowa reguluje sprawy wjazdu, wyjaz- du oraz czasowego pobytu członków sił zbrojnych Pań- stwa jednej Umawiającej się Strony na terytorium Pań-

stwa drugiej Umawiającej się Strony w celu wspólnych ćwiczeń, szkolenia jednostek i tranzytu, jak również pro- wadzenia akcji humanitarnych, poszukiwawczych i ra- tunkowych, pod kierownictwem właściwych organów Państwa Przyjmującego. Może w nich uczestniczyć do 3000 członków sił zbrojnych Państwa Wysyłającego przez okres pobytu nieprzekraczający z reguły 30 dni.

2. Dla celów realizacji niniejszej umowy stosuje się przepisy prawa wewnętrznego Państwa Przyjmujące- go, chyba że niniejsza umowa stanowi inaczej.

3. W sprawach nieuregulowanych niniejszą umo- wą stosuje się postanowienia NATO-SOFA.

Artykuł 2

Członkowie sił zbrojnych

Na potrzeby niniejszej umowy przez pojęcie „czło- nek sił zbrojnych” rozumie się personel wojskowy i cy- wilnych pracowników towarzyszących siłom zbrojnym.

Artykuł 3

Zezwolenie na wjazd, wyjazd i pobyt

Członkowie sił zbrojnych Państwa Wysyłającego mają prawo do wjazdu, wyjazdu i czasowego pobytu na terytorium Państwa Przyjmującego na warunkach określonych niniejszą umową i przez NATO-SOFA.

Artykuł 4

Bezpieczeństwo i porządek publiczny

W razie zagrożenia bezpieczeństwa lub porządku publicznego Państwa Przyjmującego przez członka sił zbrojnych Państwa Wysyłającego Ministerstwo Obro- ny Państwa Przyjmującego może zażądać jego bez- zwłocznego odesłania do Państwa Wysyłającego. Obowiązuje to również w przypadkach, w których Pań- stwo Przyjmujące odstąpi od wykonania przysługują- cej mu jurysdykcji karnej. Organy Państwa Wysyłają- cego przyjmą osobę wydaloną w tym trybie.

Artykuł 5

Ochrona zdrowia

1. Państwo Wysyłające zobowiązuje się do prze- strzegania międzynarodowych przepisów sanitarnych oraz przepisów sanitarnych Państwa Przyjmującego. Przy wjeździe może być wymagane przedłożenie urzę- dowego świadectwa zdrowia wystawionego przez or- gany Państwa Wysyłającego, z którego wynika, że wjeżdżający członkowie sił zbrojnych nie cierpią na choroby zakaźne. Właściwe organy wojskowe Państwa Przyjmującego przekazują właściwym organom woj- skowym Państwa Wysyłającego informację o istnieniu takiego wymogu, nie później niż na siedem dni przed planowanym wjazdem.

2. Właściwe organy Sił Zbrojnych obu Państw bę- dą ułatwiać wymianę informacji, o których mowa w ustępie 1.

3. W zakresie zapobiegania i zwalczania chorób za- kaźnych u ludzi, zwierząt, roślin, jak również w zakresie zwalczania szkodników roślin w Państwie Przyjmują- cym obowiązują przepisy prawa wewnętrznego Pań- stwa Przyjmującego. O ile umowy międzynarodowe wiążące oba Państwa nie stanowią inaczej, właściwe organy wojskowe Państwa Przyjmującego podejmują czynności wynikające z przepisów o postępowaniu w przypadkach epidemii, epidemii chorób zwierzę- cych, z przepisów o środkach żywności dotyczących produktów mięsnych i drobiowych oraz z przepisów sanitarnych.

Artykuł 6

Jurysdykcja karna i środki przymusu

1. W przypadku gdy Państwu Przyjmującemu przy- sługuje wyłączna jurysdykcja karna lub pierwszeństwo w wykonywaniu takiej jurysdykcji wobec członków sił zbrojnych Państwa Wysyłającego, odstąpi ono od jej wykonania, chyba że wykonanie jurysdykcji będzie nie- zbędne ze względu na szczególny interes wymiaru sprawiedliwości Państwa Przyjmującego. Szczególny interes wymiaru sprawiedliwości może wymagać wy- konania jurysdykcji karnej, zwłaszcza w przypadku na- stępujących przestępstw: pozbawienia życia, rabunku lub zgwałcenia, o ile przestępstwa te nie były skierowa- ne przeciwko członkowi sił zbrojnych Państwa Wysyła- jącego, w przypadku czynów karalnych o dużym zna- czeniu dla interesów bezpieczeństwa Państwa Przyj- mującego, jak również w przypadku przygotowywania takich czynów bądź usiłowania ich popełnienia lub uczestnictwa w takich czynach, jeżeli prawo Państwa Przyjmującego przewiduje odpowiedzialność karną za takie działania. W przypadku odstąpienia od wykona- nia jurysdykcji karnej Państwo Wysyłające na wniosek Państwa Przyjmującego bezzwłocznie wycofa sprawcę z terytorium Państwa Przyjmującego i przekaże sprawę swoim właściwym organom w celu podjęcia decyzji co do wszczęcia postępowania karnego.

2. Sądy i inne organy Państwa Wysyłającego nie wykonują w Państwie Przyjmującym jurysdykcji karnej.

3. Sądy i inne organy obu Państw udzielają sobie wzajemnie pomocy prawnej w postępowaniu karnym zgodnie z przepisami swojego prawa wewnętrznego oraz zobowiązaniami wynikającymi z umów międzyna- rodowych wiążących oba Państwa. Jeżeli Państwo Przyjmujące nie odstąpi od wykonania jurysdykcji kar- nej, Państwo Wysyłające podejmie działania w ramach swego porządku prawnego w celu zapewnienia, aby członkowie jego sił zbrojnych, podejrzewani o popeł- nienie czynu karalnego podczas pobytu w Państwie Przyjmującym, stawili się przed sądami i innymi orga- nami Państwa Przyjmującego, o ile są oni do tego zo- bowiązani zgodnie z prawem Państwa Przyjmującego.

4. Sądy i inne organy Państwa Przyjmującego są uprawnione, w ramach swoich kompetencji, do orze- kania i stosowania środków przymusu wobec człon- ków sił zbrojnych Państwa Wysyłającego podczas ich pobytu w Państwie Przyjmującym.

5. W razie zatrzymania członka sił zbrojnych Państwa Wysyłającego przez organy Państwa Przyjmującego lub w przypadku zastosowania innych środków przymusu skutkujących pozbawieniem wolności, właściwy organ Państwa Przyjmującego bezzwłocznie poinformuje przedstawicielstwo dyplomatyczne Państwa Wysyłają- cego w Państwie Przyjmującym o tym fakcie. Zawiada- mia on przy tym, który sąd lub organ Państwa Przyjmu- jącego jest właściwy dla dalszego postępowania.

6. Postanowienia ustępów 1—5 stosuje się również do pobytu członków sił zbrojnych Państwa Wysyłającego na terytorium Państwa Przyjmującego w innych celach służbowych niż wyszczególnione w artykule 1 ustęp 1.

Artykuł 7

Kary i środki dyscyplinarne

Przełożeni dyscyplinarni w siłach zbrojnych Pań- stwa Wysyłającego mają w ramach swoich kompeten- cji również w Państwie Przyjmującym prawo do nakła- dania i egzekwowania wobec członków swoich sił zbrojnych kar i środków dyscyplinarnych, przewidzia- nych prawem wewnętrznym Państwa Wysyłającego, celem utrzymania porządku i dyscypliny.

Artykuł 8

Telekomunikacja

1. Przy korzystaniu z usług telekomunikacyjnych oferowanych publicznie w Państwie Przyjmującym obok ogólnych przepisów Państwa Przyjmującego stosuje się przepisy danego podmiotu świadczącego usługi, odnoszące się w szczególności do sposobu na- liczania opłat, wystawiania oraz opłacania rachunków.

2. Członkowie sił zbrojnych Państwa Wysyłającego mogą, o ile jest to konieczne do osiągnięcia celu poby- tu, za zgodą właściwych władz Państwa Przyjmującego przejściowo rozmieszczać i eksploatować sprzęt tele- komunikacyjny, w tym również aparaturę radiową. Ko- rzystanie z częstotliwości radiowych musi być uzgod- nione z właściwym w tym zakresie organem Państwa Przyjmującego.

3. Urządzenia telekomunikacyjne sił zbrojnych Pań- stwa Wysyłającego, które mają być eksploatowane na terytorium Państwa Przyjmującego lub mają być pod- łączone do sieci telekomunikacyjnych użytku publicz- nego w Państwie Przyjmującym, powinny spełniać wy- mogi zgodnie z prawem Państwa Przyjmującego.

4. Członkowie sił zbrojnych Państwa Wysyłającego używają w Państwie Przyjmującym wyłącznie częstotli- wości radiowych przydzielonych im przez właściwe władze Państwa Przyjmującego. Ze względu na ko- nieczność dokonania krajowej i międzynarodowej ko- ordynacji wykorzystania częstotliwości radiowych, sto- sowny wniosek o przydział częstotliwości należy skła- dać co najmniej 30 dni przed planowanym terminem rozpoczęcia ich używania. Po zakończeniu pobytu czę- stotliwości radiowe przechodzą ponownie w gestię właściwych władz Państwa Przyjmującego.

5. Członkowie sił zbrojnych Państwa Wysyłającego podejmują wszelkie konieczne działania, aby uniknąć zakłóceń w sieciach telekomunikacyjnych Państwa Przyjmującego spowodowanych ich urządzeniami te- lekomunikacyjnymi lub innymi urządzeniami elektrycz- nymi. W razie spowodowania przez radiostacje człon- ków sił zbrojnych Państwa Wysyłającego zakłóceń ra- diostacji poza terytorium Państwa Przyjmującego lub w razie spowodowania przez te radiostacje zakłóceń radiostacji sił zbrojnych Państwa Wysyłającego, wła- ściwe organy Państwa Przyjmującego będą postępo- wać zgodnie z obowiązującą Konstytucją i Konwencją Międzynarodowego Związku Telekomunikacyjnego oraz Przepisami Wykonawczymi Służby Radiokomuni- kacyjnej. Właściwe organy Państwa Przyjmującego po- dejmą w ramach obowiązujących przepisów wszelkie konieczne działania w celu uniknięcia zakłóceń urzą- dzeń telekomunikacyjnych sił zbrojnych Państwa Wy- syłającego przez urządzenia telekomunikacyjne lub in- ne urządzenia elektryczne Państwa Przyjmującego. W razie zakłóceń elektromagnetycznych będą stoso- wane uregulowania o kompatybilności elektromagne- tycznej urządzeń. Jeżeli na podstawie tych uregulowań wyniknie konieczność wyłączenia źródła zakłóceń, siły zbrojne Państwa Wysyłającego bezzwłocznie się do niej zastosują.

należy usuwać przez zastosowanie odpowiednich środków.

4. Do transportu broni, ciężkiego sprzętu albo ma- teriałów niebezpiecznych używa się w pierwszej kolej- ności linii kolejowych lub dróg wodnych. Ustalenia od- nośnie do dróg transportu są uzgadniane między Mini- sterstwami Obrony w porozumieniu z właściwymi or- ganami Państwa Przyjmującego.

5. Członkowie sił zbrojnych Państwa Wysyłającego będą używać przy eksploatacji swoich pojazdów po- wietrznych, wodnych i lądowych w Państwie Przyjmu- jącym, o ile da się to pogodzić z wymogami technicz- nymi tych pojazdów, tylko takich paliw, smarów i do- datków, które zawierają zredukowaną ilość czynników zanieczyszczających, w myśl przepisów prawa Pań- stwa Przyjmującego. Odnośnie do pojazdów osobo- wych oraz użytkowych będą przestrzegane przepisy prawa Państwa Przyjmującego dotyczące ograniczenia hałasu oraz emisji spalin, o ile nie będzie to oznaczać niewspółmiernego ograniczenia.

6. Podczas użytkowania infrastruktury poligonowo-

-ćwiczebnej członkowie sił zbrojnych Państwa Wysyła- jącego przestrzegają przepisów dotyczących użytko- wania infrastruktury poligonowo-ćwiczebnej Państwa Przyjmującego, w szczególności zaś przepisów bezpie- czeństwa, ochrony przeciwpożarowej oraz przepisów mających na celu ochronę środowiska. Dotyczy to rów- nież przepisów służbowych sił zbrojnych Państwa Przyjmującego odnoszących się do ćwiczeń. Ministro- wie Obrony obu Państw określą we własnym zakresie szczegółowe zasady wykonywania strzelań w porze nocnej, w soboty, niedziele i święta.

7. Członkowie sił zbrojnych Państwa Wysyłającego przestrzegają przepisów prawa Państwa Przyjmujące- go dotyczących nieszkodliwej dla środowiska utylizacji lub innej nieszkodliwej utylizacji odpadów. Pozbywa- nie się niewykorzystanych środków bojowych przez detonację lub spalanie w nieprzewidzianych do tego urządzeniach jest niedozwolone.

Artykuł 10

Artykuł 9

Ochrona środowiska

1. Państwo Wysyłające jest świadome i uznaje zna- czenie ochrony środowiska podczas działania człon- ków jego sił zbrojnych w Państwie Przyjmującym. Członkowie sił zbrojnych Państwa Wysyłającego prze- strzegają przepisów prawa Państwa Przyjmującego odnoszących się do ochrony środowiska.

2. Właściwe organy oraz członkowie sił zbrojnych obu Państw ściśle współpracują ze sobą we wszystkich kwestiach dotyczących ochrony środowiska, w szcze- gólności podczas przygotowywania ćwiczeń.

3. Niezależnie od przestrzegania przepisów prawa Państwa Przyjmującego dotyczących ochrony środo- wiska należy unikać negatywnego oddziaływania na środowisko, a nieuniknione degradacje środowiska

Uczestnictwo pojazdów sił zbrojnych Państwa Wysyłającego w ruchu drogowym oraz korzystanie z lotnisk Państwa Przyjmującego

1. Pojazdy mechaniczne oraz przyczepy do pojaz- dów mechanicznych sił zbrojnych Państwa Wysyłają- cego są rejestrowane oraz dopuszczane do ruchu przez właściwe władze Państwa Wysyłającego. Posiadają one numer rejestracyjny oraz widoczny symbol swoje- go państwa.

2. Za dozwolony uważa się przejazd pojazdów oraz przewóz członków sił zbrojnych Państwa Wysyłające- go na podstawie przepisów prawa wewnętrznego Pań- stwa Przyjmującego oraz umów międzynarodowych wiążących obie strony, jak również związanych z nimi porozumień i procedur technicznych. W razie koniecz- ności posiadania zezwoleń specjalnych bądź zwolnień dotyczących transportu niebezpiecznych materiałów w ramach przejazdów transportów wojskowych, ich

udzielaniem lub uzyskaniem zajmą się organy wojsko- we Państwa Przyjmującego.

3. Organy wojskowe Państwa Przyjmującego koor- dynują reprezentowanie interesów wojskowych Pań- stwa Wysyłającego w sprawach komunikacyjnych przed organami cywilnymi i przedsiębiorstwami.

4. W razie konieczności przewozu członków sił zbrojnych oraz sprzętu wojskowego Państwa Wysyłają- cego własnymi wagonami towarowymi i pasażerskimi oraz w sprawie użytkowania infrastruktury kolejowej w Państwie Przyjmującym zostaną zawarte porozumie- nia między przedsiębiorstwami kolejowymi z udziałem organów wojskowych obu Państw. W przypadku gdy w odniesieniu do taboru kolejowego Państwa Wysyła- jącego zajdzie konieczność odstąpienia od przepisów prawa Państwa Przyjmującego, dotyczących wymo- gów w zakresie konstrukcji, wyposażenia i eksploatacji, przedsiębiorstwo kolejowe Państwa Wysyłającego zło- ży w administracji kolejowej Państwa Przyjmującego wniosek o wydanie koniecznych zezwoleń.

5. Członkowie sił zbrojnych Państwa Wysyłającego przestrzegają przepisów ruchu drogowego Państwa Przyjmującego, włącznie z przepisami o odpowiednim zachowaniu się na miejscu wypadku oraz przepisami o transporcie niebezpiecznych materiałów. Właściwe organy Państwa Przyjmującego kontrolują przestrze- ganie tych przepisów. Kontrola w tym zakresie może być przeprowadzana wspólnie z właściwymi organami Państwa Wysyłającego. W ramach tych przepisów członkowie sił zbrojnych Państwa Wysyłającego mogą stosować w odniesieniu do konstrukcji, wykonania oraz wyposażenia pojazdów, przyczep, statków śródlą- dowych oraz statków powietrznych dodatkowo własne normy. Organy obu Państw ściśle współpracują ze so- bą przy realizacji tych postanowień.

6. Ruch pojazdów mechanicznych oraz przyczep do tych pojazdów, których wymiary, nacisk na oś, ciężar całkowity lub liczba przekracza ograniczenia obowiązu- jące według prawa drogowego Państwa Przyjmujące- go, odbywa się, z wyjątkiem nadzwyczajnych wypad- ków, tylko za zezwoleniem właściwych władz Państwa Przyjmującego. Ruch pojazdów gąsienicowych poza poligonami odbywa się generalnie transportem szyno- wym, względnie, o ile okaże się to konieczne — na od- powiednich przyczepach niskopodwoziowych. Poru- szanie się pojazdami gąsienicowymi po ulicach i dro- gach publicznych bez używania nakładek gumowych jest niedozwolone.

7. Z wyjątkiem nadzwyczajnych przypadków, człon- kowie sił zbrojnych Państwa Wysyłającego korzystają- cy z wojskowych statków powietrznych mogą używać cywilnych lotnisk Państwa Przyjmującego tylko za ze- zwoleniem właściwych władz Państwa Przyjmującego, zgodnie z przepisami obowiązującymi w Państwie Przyjmującym.

8. O ile jest to konieczne, dla zapewnienia bezpie- czeństwa ruchu lotniczego oraz osiągnięcia celu poby- tu członków swoich sił zbrojnych właściwe organy obu Państw koordynują działanie wszystkich zainstalowa- nych i eksploatowanych przez nie systemów kontrol-

nych ruchu powietrznego oraz związanych z nimi sys- temów łączności.

Artykuł 11

Likwidacja szkód

1. W sprawach związanych z likwidacją szkód oba Państwa będą postępować, z wyjątkiem niżej wymie- nionych uregulowań, zgodnie z postanowieniami NATO-SOFA.

2. W sprawach likwidacji szkód wyrządzonych oso- bom trzecim obowiązują postanowienia zawarte w za- łączniku. Załącznik ten jest integralną częścią niniejszej umowy.

Artykuł 12

Ćwiczenia lądowe

1. Ćwiczenia lądowe odbywają się na zasadach pra- wa Państwa Przyjmującego i regulaminów służbowych stosowanych w jego siłach zbrojnych.

2. Ćwiczenia lądowe odbywają się na poligonach, strzelnicach i w innych obiektach szkoleniowych.

Artykuł 13

Ćwiczenia w przestrzeni powietrznej

1. Ćwiczenia w przestrzeni powietrznej odbywają się zgodnie z przepisami prawa Państwa Przyjmujące- go wydanymi na podstawie wytycznych i zaleceń Mię- dzynarodowej Organizacji Lotnictwa Cywilnego doty- czących wejścia w przestrzeń powietrzną i korzystania z przestrzeni powietrznej tego państwa, jak również użytkowania urządzeń i instalacji lotniczych, a także z obowiązującymi procedurami zgłaszania, zgody i ko- ordynacji zawartymi w odpowiednich przepisach pra- wa Państwa Przyjmującego.

2. Przepisy prawa Państwa Przyjmującego dotyczą- ce wejścia w przestrzeń powietrzną i korzystania z jego przestrzeni powietrznej oraz użytkowania urządzeń i in- stalacji lotniczych, jak również obowiązujące procedu- ry zgłaszania, zgody i koordynacji zawarte w tych prze- pisach obejmują przepisy prawa Państwa Przyjmujące- go o ruchu lotniczym i wydane do nich rozporządzenia oraz uregulowania administracyjne o charakterze cy- wilnym i wojskowym.

3. Załogi statków powietrznych biorące udział w ćwiczeniach muszą władać językiem angielskim, o ile jest to konieczne ze względów bezpieczeństwa i kontroli lotów.

Artykuł 14

Ćwiczenia na wodach terytorialnych

1. Ćwiczenia okrętów wojennych oraz pomocni- czych przeprowadzane na wodach terytorialnych i wo- dach wewnętrznych odbywają się zgodnie z przepisa- mi prawa Państwa Przyjmującego.

2. Użytkowanie pokładowych statków powietrz- nych odbywa się według zasad określonych w artyku- le 13 niniejszej umowy.

Artykuł 15

Koszty

1. Przed przeprowadzeniem ćwiczeń właściwe or- gany Państw Umawiających się Stron uzgadniają szczegółowe świadczenia i koszty.

2. Organy sił zbrojnych Państwa Przyjmującego udzielają pomocy organom sił zbrojnych Państwa Wy- syłającego przy korzystaniu ze świadczeń odpłatnych.

Artykuł 16

Nienaruszalność przywilejów i immunitetów dyplomatycznych

Niniejszej umowy nie stosuje się wobec osób po- siadających status dyplomatyczny bądź konsularny.

Artykuł 17

Rozstrzyganie sporów

Wszelkie spory dotyczące interpretacji i stosowa- nia niniejszej umowy będą rozstrzygane polubownie na drodze rokowań i nie będą przedkładane do roz- strzygnięcia żadnym stronom trzecim.

Artykuł 18

Realizacja

Kwestie szczegółowe dotyczące realizacji niniejszej umowy będą uzgadniane przez Ministrów Obrony obu Państw.

Artykuł 19

Wejście w życie, czas obowiązywania oraz wypowiedzenie

1. Niniejsza umowa wejdzie w życie w dniu, w któ- rym oba Państwa powiadomią się wzajemnie w drodze wymiany not, że spełnione zostały wewnętrzne warun- ki konieczne dla wejścia umowy w życie. Umowa wej- dzie w życie w dniu otrzymania noty późniejszej.

2. Niniejsza umowa jest zawarta na czas nieokreślo- ny. Może ona zostać wypowiedziana w dowolnym ter- minie w formie pisemnej drogą dyplomatyczną przez każde z Państw. W takim wypadku wypowiedzenie jest skuteczne po upływie roku od dnia jego otrzymania.

Sporządzono w Warszawie dnia 23 sierpnia 2000 r. w dwóch egzemplarzach, każdy w językach polskim i niemieckim, przy czym obydwa teksty mają jednako- wą moc.

Z upoważnienia Rządu Z upoważnienia Rządu Rzeczypospolitej Polskiej Republiki Federalnej

Niemiec

X. Xxxxxxxxxx X. Elbe

Załącznik

do Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Federalnej Niemiec o czasowym pobycie członków sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i członków sił zbrojnych Republiki Federalnej Niemiec na terytorium drugiego państwa

Postanowienia dotyczące likwidacji szkód

1. Właściwe organy:

a) Szkody powstałe w Niemczech

Właściwym polskim organem jest Minister Obrony Narodowej.

Właściwymi organami niemieckimi są organy Administracji Obciążeń Obronnych krajów związkowych.

b) Szkody powstałe w Polsce

Właściwymi polskimi organami są szefowie wo- jewódzkich sztabów wojskowych.

Właściwym organem niemieckim jest Federalny Urząd Administracji Wojskowej.

2. Współpraca:

a) Odpowiednie polskie i niemieckie organy współpracują ze sobą we wszystkich kwestiach związanych z likwidacją szkód zgodnie z Artyku- łem VIII ustępy (5)—(7) NATO-SOFA.

b) W celu oszacowania znacznych szkód można powołać komisję składającą się z przedstawicie- li organów obu Państw.

3. Korespondencja

Korespondencja pomiędzy właściwymi organami polskimi i niemieckimi prowadzona jest przez każ- de z Państw w swoim języku.

4. Likwidacja szkód:

a) Regulacja przez Państwo Przyjmujące

Organ Państwa Przyjmującego jest właściwy w zakresie przyjmowania i rozpatrywania wnio- sku o odszkodowanie. Po wpłynięciu wniosku jak najszybciej przeprowadza on własne dochodze- nie w przedmiotowej sprawie. Uznaje on jedynie takie roszczenie bądź, w przypadku szkód po- wstałych poza służbą, przyjmuje je do protokołu, które po zakończeniu dochodzenia uwzględniają- cego informacje organu Państwa Wysyłającego oraz środki dowodowe jest uzasadnione w myśl prawa Państwa Przyjmującego,

b) Współpraca organów Państwa Przyjmującego i Wysyłającego

Organ Państwa Przyjmującego przekazuje naj- szybciej jak to możliwe organowi Państwa Wysy-

łającego, najpóźniej jednak w ciągu czterech ty- godni, informacje o fakcie napłynięcia wniosku o odszkodowanie. Informacja powinna zawierać sygnaturę akt organu Państwa Przyjmującego, nazwisko i adres wnioskodawcy, krótki opis, jak również miejsce i czas wydarzenia, żądaną kwo- tę odszkodowania, rodzaj szkody, ewentualnie dane osobowe uczestniczących w wydarzeniu członków sił zbrojnych oraz nazwę uczestniczą- cej w wydarzeniu formacji wojskowej. Informa- cja przesyłana jest w dwóch egzemplarzach.

Organ Państwa Wysyłającego potwierdza orga- nowi Państwa Przyjmującego fakt otrzymania in- formacji, podając przy tym sygnaturę swoich akt, oraz przesyła w ciągu sześciu tygodni od na- płynięcia informacji wszystkie dostępne infor- macje oraz środki dowodowe. Jeśli organ Pań- stwa Wysyłającego nie posiada żadnych przed- miotowych informacji i środków dowodowych, przesyła organowi Państwa Przyjmującego za- wiadomienie o ich braku.

Organ Państwa Wysyłającego informuje ponad- to organ Państwa Przyjmującego, czy w jego ocenie dana szkoda została spowodowana dzia- łaniem lub zaniechaniem, za które odpowie- dzialne są pod względem prawnym siły zbrojne Państwa Wysyłającego, i (lub) czy nastąpiła ona w związku z użytkowaniem pojazdu wojskowe- go, jak również czy pojazd ten był użytkowany w sposób dozwolony czy niedozwolony.

c) Dokonanie wypłaty odszkodowania i zwrot jego kwoty

Organ Państwa Przyjmującego wypłaca kwotę odszkodowania w swojej walucie. Następnie

zwraca się on o refundację kosztów do organu Państwa Wysyłającego.

O ile w myśl prawa Państwa Przyjmującego od- szkodowanie należy wypłacić w formie renty, renta taka podlega kapitalizacji zgodnie z zasa- dami obowiązującymi w Państwie Przyjmują- cym. Organ Państwa Wysyłającego zwraca na- leżną kwotę w ciągu trzech miesięcy.

d) Postanowienia specjalne dotyczące likwidacji szkód powstałych poza służbą

Organ Państwa Przyjmującego sporządza proto- kół dla organu Państwa Wysyłającego, który pro- tokół ten bezzwłocznie bada i decyduje, czy i w ja- kiej wysokości odszkodowanie jest uzasadnione. Organ Państwa Przyjmującego oferuje wniosko- dawcy w charakterze odszkodowania stosowną kwotę — bez uznania obowiązku prawnego (ex gratia). Decyzja organu Państwa Wysyłającego nie jest przy tym dla niego wiążąca. Jeżeli wnio- skodawca przyjął tę ofertę jako całkowite zaspo- kojenie swojego roszczenia, organ Państwa Przyjmującego dokonuje wypłaty.

Organ Państwa Wysyłającego zwraca kwotę w wysokości uznanej przezeń za uzasadnioną. Jeżeli organ Państwa Wysyłającego nie przeka- że w ciągu trzech miesięcy od otrzymania proto- kołu organu Państwa Przyjmującego decyzji o uznaniu kwoty odszkodowania za uzasadnio- ną, wypłaca on kwotę, na którą wnioskodawca wyraził zgodę.

Powyższe postanowienia nie naruszają postano- wień punktów 4a)—4c).

Po zaznajomieniu się z powyższą umową, w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej oświadczam, że:

— została ona uznana za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych,

— jest przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona,

— będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej Polskiej.

Dano w Warszawie dnia 28 grudnia 2001 r.

Prezes Rady Ministrów: X. Xxxxxx

L.S.

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej: X. Xxxxxxxxxxx