Sygn. akt IX P 226/16
Sygn. akt IX P 226/16
UZASADNIENIE
Pozwem wniesionym w dniu 6 kwietnia 2016r. P. C. odwoływała się od dokonanego jej przez pracodawcę (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w G. wypowiedzenia umowy o pracę. Ostatecznie powódka dochodziła z tytułu niezgodnego z prawem wypowiedzenia odszkodowania w wysokości 11.770, 92 zł z odsetkami od dnia wniesienia pozwu i kosztów procesu. Zdaniem występującej z pozwem doszło do naruszenia przepisów w zakresie wypowiadania umów o pracę polegającego na niewskazaniu przyczyny wypowiedzenia w sytuacji, gdy w istocie – w związku z zawarciem trzech umów terminowych – nastąpiło przekształcenie ostatniej z nich w umowę na czas nieokreślony. (k. 15 – 17, 28)
Pozwana (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w X. xxxxxxxx się oddalenia powództwa w całości oraz zasądzenia od przeciwniczki procesowej na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wskazując, iż z powódką wiązała ją jedna tylko umowa o pracę na czas określony, pozostałe zaś umowy P. C. zawarła z innym podmiotem funkcjonującym odrębnie w obrocie prawnym, który to podmiot zakończył prowadzenie działalności. Podkreśliła, iż nie doszło do przejęcia zakładu pracy, jako że po zakończeniu prowadzenia przez poprzedniego pracodawcę powódki apteki przy ul. (...) w S. opróżniono stany magazynowe, a dla rozpoczęcia działalności aptecznej przez pozwaną wymagane były nowe pozwolenia wynikające z prawa farmaceutycznego. Pozwana podniosła nadto, że powódka jedynie do grudnia 2015r. pracowała przy ul. (...), później zaś wykonywała obowiązki zawodowe w innej aptece spółki. Na wypadek przyjęcia przez sąd, iż doszło do
przejścia zakładu pracy pozwana wskazywała, że art. 231 k.p. znajduje zastosowanie wyłącznie w stosunku do osób pozostających w zatrudnieniu w dacie przejęcia zakładu, nie zaś do osób, których umowy o pracę, jak w przypadku powódki, rozwiązano przed datą przejścia zakładu na nowego pracodawcę. (k. 30 – 34)
W toku procesu powódka ponosiła, iż wbrew twierdzeniom pracodawcy doszło do przejścia zakładu pracy w
trybie określonym w art. 231 k.p., skoro nie nastąpiło wywiezienie z apteki towaru, mebli czy innych składników majątkowych. (k. 70 – 71) Xxxxx zaś wskazywała, że zawierając drugą z umów terminowych była zainteresowana umową na czas nieokreślony (k. 82)
Pozwana wywodziła natomiast, że gdyby doszło do przejęcia zakładu pracy, oświadczenia o rozwiązaniu drugiej z umów i zawarciu kolejnej dotknięte byłyby nieważnością, a tym samym spółka stałaby się stroną drugiej umowy terminowej. Nie zostałby zatem spełniony warunek przekształcenia umowy terminowej w umowę na czas nieokreślny. (k. 82)
Sąd ustalił następujący stan faktyczny.
P. C. pozostawała od 15 października 2012r. w stosunku pracy z Farmacja S. G., (...) spółką jawną w G..
Xxxxxxxx ten wynikał z dwóch kolejnych umów o pracę: z dnia 15 października 2012 r. zawartej na czas określony od dnia zawarcia do dnia 14 października 2014r. i z dnia 10 października 2014r. zawartej na czas określony od 15 października 2014r. do 30 września 2020r.
Powódka była zatrudniona jako technik farmacji w aptece (...) leków” w S. (druga z umów obejmowała wskazanie adresu ul. (...)) za wynagrodzeniem w wysokości 2.774,96 zł brutto, z możliwością uzyskania premii uznaniowej, nie przekraczającej kwoty 1.148,68 zł brutto.
W obu umowach dopuszczono możliwość ich wypowiedzenia.
Niesporne, a nadto umowy o pracę – k. 7, 9, odpis skrócony aktu małżeństwa – k. 7 cz. B akt osobowych powódki
Ówczesny pracodawca powódki prowadził apteki na terenie Polski, w tym dwie apteki na terenie S.: przy ul. (...) i przy Alei (...).
Niesporne, nadto decyzje o wygaśnięciu zezwolenia – k. 106 - 109
Sprawami kadrowymi spółki (...) zajmował się podmiot zewnętrzny - biuro (...) – spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w G.. Pracownicy biura przygotowywali umowy z pracownikami spółki zgodnie z założeniem, iż mają być one umowami na czas określony z możliwością ich wypowiadania i z dwuskładnikowym wynagrodzeniem. To pracownice biura określały, na jaki czas ma być zawarta umowa z danym pracownikiem, przy czym zasadą było że koniec umowy przypada na koniec określonego miesiąca kalendarzowego. Z pracownikami zawierane były wygodniejsze dla spółki umowy terminowe na długie okresy.
Dowód: zeznania świadków: K. P. – k. 83v – 84, G. G. – k. 84v – 85
Proponując powódce (jeszcze przed podpisaniem umowy) kontynuację zatrudnienia po 14 października 2014r. pracodawca nie wyjaśniał przyczyn warunkujących określone przyjęcie czasu dalszego zatrudnienia.
Dowód: przesłuchanie powódki - k. 115 w zw. z k. 82v
W czasie trwania drugiej ze wskazanych umów o pracę zatrudniająca powódkę spółka jawna uległa przekształceniu w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością o tej samej nazwie, której udziałowcami byli nadal S. G. i G. G..
Dowód: wydruk z KRS – k. 40, zeznania świadków: K. P. – k. 83v – 84, G. G. – k. 84v – 85, porozumienie o rozwiązaniu umowy opatrzone już pieczątką spółki po przekształceniu – k. 6, decyzje o wygaśnięciu pozwoleń – k. 106 - 109
(wskazana okoliczność wynika nadto z powszechnie dostępnych danych z KRS, nr KRS (...))
W dniu 25 listopada 2014r. do Krajowego Rejestru Sądowego został wpisany nowy podmiot zajmujący się prowadzeniem aptek, którego udziałowcami są S. G. i (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w G..
Niesporne, nadto odpis z KRS – k. 37 - 39
Powstanie tego podmiotu związane było z problemami (...) spółki (...) wynikającymi z zamknięcia przez nadzór farmaceutyczny kilku jej aptek. Problemy te skutkowały decyzją wspólników o zaprzestaniu kontynuowania w (...) spółki (...) działalności aptecznej.
Dowód: zeznania świadka G. G. – k. 84v - 85
(...) spółka z o.o. w G. przeszła tok administracyjny uzyskania pozwoleń na prowadzenie w określonych lokalizacjach działalności farmaceutycznej. Były to także lokalizacje przy ul. (...) w S..
Dowód: zeznania świadków: zeznania świadków: K. P. – k. 83v – 84, G. G. – k. 84v – 85, A. O. – k. 114 - 115
Ostatecznie wskazana spółka uzyskała wymagane zezwolenia – w przypadku lokalizacji przy ul. (...) w dniu 30 kwietnia 2015r., a w przypadku lokalizacji przy Alei (...) w dniu 15 maja 2015r.
Dowód: zeznania świadków: K. P. – k. 83v – 84, G. G. – k. 84v – 85, zezwolenia – k. 102, 103
Uzyskanie zezwoleń poprzedziły decyzje (...) Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycznego w S. o wygaśnięciu zezwoleń na prowadzenie aptek we wskazanych lokalizacjach dla (...) spółki z o.o. w G. – w przypadku apteki przy ul. (...) z dnia 29 kwietnia 2015r., w przypadku apteki przy Alei (...) z dnia 14 maja 2015r.
Niesporne, nadto decyzje o wygaśnięciu zezwoleń – k. 106 - 109
W związku ze zmianą podmiotu prowadzącego działalność apteczną w obu wskazanych lokalizacjach doszło do podpisania przez (...) spółkę z o.o. w G. z pracownikami wykonującymi pracę w tych punktach porozumień o rozwiązaniu umów o pracę.
Takie porozumienie w przypadku powódki datowane było na 30 kwietnia 2015r. Dotychczasowi pracownicy spółki (...) podpisali nowe umowy o pracę z (...) spółką z o.o. w G..
W przypadku powódki była to umowa datowana na 1 maja 2015r. zawarta na czas określony od 1 maja 2015r. do dnia 30 kwietnia 2018 r., w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowisku technika farmacji, z wynagrodzeniem w wysokości 2.774,96 zł brutto z możliwością uzyskania dodatkowego składnika wynagrodzenia w formie premii uznaniowej, nie przekraczającej kwoty 1.004,78 zł brutto. W umowie zastrzeżono możliwość jej wypowiedzenia.
Dowód: porozumienie o rozwiązaniu umowy o pracę – k. 6, odpis skrócony aktu małżeństwa – k. 7 cz. B akt osobowych powódki, umowa o pracę – k. 8
Zanim jeszcze doszło do zawarcia porozumień i podpisania nowych umów pracownicy obu aptek byli informowani przez kierowników, że dojdzie do zmian spółki prowadzącej, ale wszystkie warunki zatrudnienia pozostaną niezmienione. Była również informacja o tym, że dojdzie do rozwiązania trwających umów i podpisania nowych.
Dowód: zeznania świadków: M. M. – k. 113v, B. T. – k. 114, przesłuchanie powódki – k. 115 w zw. z k. 82v - 83
Pomimo zmiany podmiotu prowadzącego aptekę przy ul. (...) w S. personel apteki pozostał ten sam. Bez zmian pozostały również elementy wyposażenia, w tym meble i sprzęt komputerowy (formalnie wydzierżawione spółce (...) przez spółkę (...)) i sprzęt apteczny (w części sprzedany jednej spółce przez drugą). Zostało natomiast zakupione nowe oprogramowanie i zarejestrowano po ich zakupie na nowo kasy fiskalne.
Podobnie rzecz miała się w przypadku apteki przy Alei (...).
Lokal przy ul. (...) został poddzierżawiony jednej ze spółek przez drugą.
Dowód: zeznania świadków: M. M. – k. 113v, B. T. – k. 114, A. O. – k. 114 – 115, K. P. – k. 83v – 84, G. G. – k. 84v
– 85, przesłuchanie powódki – k. 115 w zw. z k. 82 – 83,
Towar znajdujący się w każdej z aptek został w większości odsprzedany hurtowni farmaceutycznej przez spółkę (...) i na nowo zakupiony przez spółkę (...).
Dowód: zeznania świadków: A. O. – k. 114 – 115, K. P. – k. 83v – 84, G. G. – k. 84v – 85 Nie doszło natomiast do fizycznego zwrotu do hurtowni wskazanego towaru.
Dowód: zeznania świadków: M. M. – k. 113v, B. T. – k. 114, A. O. – k. 114 – 115, przesłuchanie powódki – k. 115 w zw. z k. 82v - 83
Apteka przy ul. (...) w S. z uwagi na zmianę podmiotu ją prowadzącego była zamknięta jedynie przez jeden dzień. Dowód: przesłuchanie P. C. w charakterze strony – k. 115 w zw. z k. 82v – 83,
W aptece przy ul. (...) powódka świadczyła pracę do grudnia 2015r., później zaś wykonywała ja w aptece przy Alei (...). Niesporne
Oświadczeniem z dnia 30 marca 2016 r. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w G. rozwiązała z P. C. łączącą strony umowę o pracę za dwutygodniowym wypowiedzeniem.
Niesporne, nadto oświadczenie o wypowiedzeniu umowy – k. 5
Wynagrodzenie miesięczne powódki liczone według zasad obowiązujących przy wyliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wynosiło 3924, 48zł.
Niesporne, nadto wyliczenie – k. 53
Sąd zważył, co następuje.
Powództwo okazało się uzasadnione.
Żądanie odszkodowania powódka wywodziła z twierdzenia o przekształceniu ostatniej z zawartych umów o pracę w umowę na czas niekreślony z uwagi na łączną liczbę tych umów.
Przy wypowiedzeniu umowy na czas nieokreślony ustawodawca przewiduje wymóg wskazania na piśmie przyczyny wypowiedzenia. (art. 30 § 4 k.p.). Wymogu takiego nie ma w przypadku umowy o pracę na czas określony. Brak wskazania przyczyny wypowiedzenia w przypadku rozwiązania umowy zawartej na czas nieokreślony oznacza rozwiązanie tej umowy z naruszeniem prawa, co z kolei skutkuje prawem pracownika do odszkodowania lub wedle jego wyboru przywróceniem do pracy. (art. 45 k.p.)
Dla przekształcenia kolejnej umowy terminowej w umowę na czas nieokreślony konieczne jest zaistnienie określonych warunków co do liczby umów i czasu ich trwania.
Zgodnie z art. 251 § 1 k.p. w brzmieniu obowiązującym do dnia 21 lutego 2016r. zawarcie kolejnej umowy o pracę na czas określony było równoznaczne w skutkach prawnych z zawarciem umowy o pracę na czas nieokreślony, jeżeli poprzednio strony dwukrotnie zawarły umowę o pracę na czas określony na następujące po sobie okresy, o ile przerwa między rozwiązaniem poprzedniej a nawiązaniem kolejnej umowy o pracę nie przekroczyła 1 miesiąca. Od 22 lutego 2016r. ustawodawca natomiast ograniczył liczbę zawieranych pomiędzy tymi samymi stronami umów terminowych
do 3, a łączny czas ich trwania do 33 miesięcy (art. 251 § 1 k.p.) i wskazał, że przekroczenie wskazanej liczby umów lub czasu ich trwania oznacza już zatrudnienie na czas nieokreślony (art. 251 § 3 k.p.).
Warunki przewidziane w art. 25 1 k.p. nie zostały spełnione w sprawie niniejszej, albowiem (...) spółka z o.o. w G. jest podmiotem odrębnym od (...) spółki z o.o. w G. (wcześniej spółki jawnej, z którą powódka podpisała umowy o pracę).
W przypadku umów terminowych trwających w dniu 22 lutego 2016r. trzydziestotrzymiesięczny maksymalny okres ich trwania liczony jest od dnia 22 lutego 2016r. (art. 14 ust. 4 ustawy z dnia 25 czerwca 2015r. o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2015.1220)). Nie sposób zatem wywodzić istnienia umowy o pracę na czas nieokreślony z samego faktu ewentualnego przejścia zakładu pracy na nowego pracodawcę mającego wpływ na ustalenie łącznego czasu trwania zatrudnienia u pozwanej.
Nie oznacza to jednak, że kwestia przejścia zakładu pracy jest bez znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszego procesu. Choć bowiem umowa o pracę zawarta przez powódkę jeszcze ze spółką jawną w dniu 10 października 2014r. była umową na czas określony, to długość okresu, na jaki została zawarta, nakazywała rozważenie, czy umowa nie winna być traktowana jak umowa o pracę na czas nieokreślony.
W myśl art. 231 § 1 k.p. w razie przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę staje się on z mocy prawa stroną w dotychczasowych stosunkach pracy. Przejście zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę nie może
stanowić przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie przez pracodawcę stosunku pracy. (art. 231 § 6 k.p.)
Pojęcie przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę rozumiane jest w orzecznictwie bardzo szeroko. Stanowi je zarówno przejęcie mienia na jakiejkolwiek podstawie prawnej wraz z zadaniami i pracownikami, jak też przejęcie samych tylko zadań lub funkcji i pracowników. Przekształcenie stosunku pracy na podstawie wskazanego
przepisu następuje niezależnie od tego, czy i jakiego rodzaju decyzja została podjęta przez zainteresowanych co do
„przekazania” pracowników (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 listopada 2004 r. , I PK 23/2004 i powołane w nim orzecznictwo)
W ocenie sądu materiał dowodowy zgromadzony w niniejszej sprawie daje podstawy do przyjęcia, iż między (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w G. a (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w G. doszło do przejęcia zakładu pracy tj. punktu aptecznego w S. przy ul. (...) (także przy Alei (...))
Z zeznań powódki i korespondujących z nimi zeznań świadków M. M. i B. T. jednoznacznie wynika, iż (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w G. przejęła pracowników, sprzęt oraz zadania (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. (w punktach aptecznych w S.), a swoje apteki prowadzi w tych samych punktach co (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w G.. Okoliczności te potwierdzają w istocie również zeznania świadków wnioskowanych przez stronę pozwaną, a to A. O., K. P. i G. G., którzy przyznali, że spółka (...) zatrudniła tych samych pracowników, działalność apteczna prowadzona była w tych samych lokalizacjach i z użyciem tego samego wyposażenia. Przecząc przejściu zakładu pracy ci ostatni świadkowie odwoływali się jedynie do uwarunkowań prawnych związanych z koniecznością formalnego zamknięcia apteki przez jeden podmiot i dopiero wówczas otwarcia apteki przez inny oraz do wynikających z tego zmian programów komputerowych, kas fiskalnych czy niemożności sprzedaży jednej spółce przez drugą znajdujących się na stanie leków. Tymczasem okoliczności te (w większości nie
negowane przez powódkę) nie mają decydującego znaczenia dla oceny zaistnienia przesłanek z art. 231 k.p. Godzi się w tym miejscu zauważyć, iż za niewiarygodne uznano zeznania G. G. i A. O. co do wywiezienia z aptek odsprzedanych hurtowni leków. Przeczyły temu bowiem zeznania powódki i korespondujące z nimi zeznania świadków M. M. i B. T.. Za uznaniem za wiarygodne właśnie tych ostatnich przemawiało to, że z uwagi na krótki okres przerwy w funkcjonowaniu aptek przy zmianie podmiotu prowadzącego, nieprawdopodobnym jest, by cały asortyment (z wyjątkiem produktów objętych obowiązkiem utylizacji) bez udziału pracowników, został zapakowany, wywieziony do hurtowni, a później ponownie przywieziony i rozpakowany. Wydaje się raczej, iż ze względów formalnych dokonano odsprzedaży i ponownego kupienia tego towaru bez zmian jego lokalizacji.
S. G. i G. G. byli zarówno udziałowcami (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. jak i (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G.. Zamknięcie aptek przez jedną z tych spółek i ponowne otwarcie przez drugą uwarunkowane było jedynie kondycją finansową pierwszego z podmiotów. Jak wynika z zeznań świadka G. G. (...) spółki (...) utworzyli nowy podmiot w wyniku trudności ekonomicznych w celu prowadzenia aptek w dotychczasowych miejscach z wykorzystaniem zarówno lokali jak i sprzętu, także personelu. Świadek potwierdził także, iż (...) sp. z o.o. w
G. dążyła do przejęcia zorganizowanej części zakładu pracy (...) sp. z o.o. w G., jednak uniemożliwiły to przepisy prawa farmaceutycznego, które do prowadzenia apteki wymagają uzyskania zezwolenia wydanego na konkretny podmiot chcący prowadzić aptekę.
Dla uznanie, że doszło do przejścia zakładu pracy w trybie określonym w art. 231 k.p. nie jest niezbędnym przejście przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części w ramach określonej jednej czynności prawnej. Wystarczy faktyczne przejście składników materialnych i określonych zadań (objęcie zakładu w fizyczne władanie) niezależnie od rodzaju i liczby umów je warunkujących.
Z uwagi na bezwzględnie obowiązujący charakter art. 231 k.p. autonomia woli stron stosunku pracy w zakresie kształtowania treści tego stosunku ulega ograniczeniu, a pracodawca przejmujący zakład pracy nie może zmienić warunków pracy pracownika na jego niekorzyść z powodu samego przejęcia zakładu, bez względu na to, czy pracownik wyraża zgodę na takie przejęcie, czy nie (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 września 2009 r., sygn. II PK 86/09). Wypowiedzenie umowy o pracę, czy rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron, jak każda inna czynność
prawna, nie mogą zmierzać do obejścia art. 231 k.p., a więc do wyłączenia ustawowych skutków przejścia zakładu pracy na nowego pracodawcę (art. 58 § 1 k.c. w związku z art. 300 k.p.).
Przyczyną podpisania przez powódkę z dotychczasowym pracodawcę porozumienia o rozwiązaniu umowy o pracę w dniu 30 kwietnia 2015r. był transfer zakładu pracy (formalne zamknięcie apteki przez jeden podmiot i otwarcie przez inny). Porozumienie zmierzało zatem do wyłączenia automatyzmu prawnego kontynuacji stosunku pracy pomimo przejścia zakładu pracy na nowego pracodawcę, co prowadzi do sprzeczności z bezwzględnie obowiązującą normą prawną zawartą w tym przepisie. W rezultacie, porozumienie takie jest nieważne z mocy prawa (por. poza wcześniej powołanym także wyrok Sądu Najwyższego z 7 lutego 2007 r., I PK 269/06) podobnie jak umowa o pracę podpisana z nowym podmiotem, a obejmująca pogorszenie warunków zatrudnienia – czasu trwania umowy i warunków wynagradzania. W wyroku z 26 listopada 2003 r., I PK 620/02, LEX nr 113019, Sąd Najwyższy stwierdził,
iż z art. 231 k.p. wynika wprost, że stosunek pracy u nowego pracodawcy - przejmującego, zwłaszcza w zakresie rodzaju umowy o pracę oraz warunków wynagrodzenia, kształtuje się na tych samych warunkach, co u poprzedniego pracodawcy. Natomiast w wyroku z 0 xxxx 0000, X XX 000/00, XXXX 2004/15/265 wyraził pogląd, że bezwzględnie
obowiązująca natura norm prawnych wynikających z art. 231 k.p. wyłącza modyfikowanie treści stosunków pracy, chyba że co innego wynika z wyraźnej woli obu stron stosunku pracy i nie zmierza do obejścia standardów ochrony
pracownika zawartych w art. 231 k.p. To zapatrywanie Sądu Najwyższego odpowiada również wykładni art. 3 ust. 1 dyrektywy 77/187/EWG, dokonanej przez Europejski Trybunał Sprawiedliwości.
Mając powyższe na uwadze wszystko powyższe sąd uznał, iż porozumienie rozwiązujące umowę o pracę z dnia 30 kwietnia 2015 r. oraz umowa o pracę z dnia 1 maja 2015 r. są nieważne.
Tym samym od 1 maja 2015r. powódka pozostawała zatrudniona na warunkach wynikających z wcześniejszej umowy o pracę z 10 października 2014r.
Żadnego znaczenia nie ma przejście powódki w toku dalszego zatrudnienia do innego punktu aptecznego stanowiące jedynie zmianę miejsca pracy w ramach umowy z tym samym podmiotem.
Wskazana umowa zawarta została na czas określony – nieomal sześcioletni. Kodeks pracy w dacie zawarcia wskazanej umowy nie określał maksymalnego czasu trwania umowy terminowej. Nie oznacza to jednak, iż terminowy charakter długoletnich umów nie może być kwestionowany.
W ocenie sądu zawarcie z powódką w dniu 10 października 2014r. umowy o pracę na okres nieomal sześcioletni dokonane było w celu obejścia przepisów obowiązujących przy umowach na czas nieokreślony, zwłaszcza przepisów dotyczących ich wypowiadania. Podkreślenia wymaga, że umowa z 10 października 2014r. była kolejną umową stron. Łączny okres zatrudnienia powódki miał zatem wynosić nieomal 8 lat. Nie negując samej możliwości zawarcia umowy terminowej na długi (w tym wypadku sześcioletni) okres, wskazać należy, iż musi być ona warunkowana albo od początku zgodną wolą obu stron stosunku pracy albo potrzebami jednej ze stron stosunku pracy przy ostatecznej akceptacji drugiej. Samo podpisanie umowy terminowej przez pracownika nie przesądza przyjęcia, iż chciał on zawrzeć ten rodzaj umowy, często bowiem potencjalni pracownicy zainteresowani zatrudnieniem podpisują umowę terminową pomimo woli zatrudnienia na czas nieokreślony, gdyż ich priorytetem jest podjęcie (kontynuowanie) pracy. Na taką sytuację wskazywała powódka w sprawie niniejszej. Pozwana nie wykazała żadnych rzeczywistych potrzeb zawarcia z powódką w październiku 2014r. umowy terminowej. Z zeznań świadków K. P. i G. G. wynika, iż zasadą było zawieranie z pracownikami umów terminowych korzystnych z perspektywy pracodawcy z uwagi na sytuację na rynku farmaceutycznym, przy czym czas trwania umów określało (proponowało) biuro rachunkowe. Tymczasem ryzyko gospodarcze przedsiębiorcy nie może być przerzucane na pracowników. Oczywiście określone uwarunkowania rynkowe czy inne czynniki jak chociażby czas udzielenia zezwoleń przez właściwe organy czy okres, na jaki pracodawca ma kontrakt z innym podmiotem mogą (a w zasadzie mogły do 21 lutego 2016r.) warunkować zawieranie dość długich umów okresowych. W razie jednak sporu sądowego pracodawca powinien takie czynniki wykazać. Tymczasem w niniejszej sprawie nie zostały one nie tylko wykazane ale i nawet przytoczone (trudno uznać by podawane przez X. X. xxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxxx xxxx x XXX na początku 2013r. uzasadniały wystarczająco zawarcie z pracownicą prawie dwa lata później umowy o pracę na okres sześcioletni). W ocenie sądu zawarcie w dniu 10 października 2014r. umowy o pracę na czas określony warunkowane było wyłącznie potrzebą zapewnienia sobie możliwości nieskrępowanego
rozwiązania stosunku pracy po krótszym (niż w przypadku umów o pracę na czas nieokreślony) okresie wypowiedzenia i bez konieczności podawania a tym samym istnienia uzasadnionej przyczyny zwolnienia pracownika.
Tym samym umowa ta winna być traktowana jako umowa o pracę na czas nieokreślony (art. 58 k.c. w zw. z art. 300 k.p.), a zatem podlegać dotyczącym takiej właśnie umowy rygorom jej rozwiazywania, w tym wskazania przyczyny wypowiedzenia.
Orzecznictwo Sądu Najwyższego dopuszcza możliwość takiego przyjęcia, przyjmuje też inna konstrukcję – nadużycia prawa przy wypowiadaniu długoterminowej umowy o pracę (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 5 czerwca 2014 r. sygn. akt I PK 308/13 oraz z dnia 5 października 2012r. I PK 79/12 i powołane w nich orzeczenia)
Niewskazanie powódce przyczyny wypowiedzenia rodzi prawo powódki do odszkodowania w związku z regulacją zawartą w art. 45 § 1 k.p.
Okres zatrudnienia powódki warunkuje odszkodowanie w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia liczonego jak
na potrzeby ekwiwalentu za urlop (art. 471 k.p., §2 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia i innych należności przewidzianych w kodeksie pracy Dz.U.1996.62.289 z poźn. zm). Dokonane przez pozwaną wyliczenie miesięcznego wynagrodzenia powódki wedle tych zasad było bezsporne, co nakazywało zasądzenie na rzecz P. C. dochodzonej kwoty niższej niż trzykrotność takiego wynagrodzenia.
Żądanie odsetek uwzględniono jedynie częściowo, zasądzając je od dnia następnego po doręczeniu pozwu i oddalając żądanie w pozostałym zakresie, od tej bowiem daty można mówić dopiero o opóźnieniu pozwanej w spełnieniu świadczenia (art. 481 § 1 k.c. w zw. z art. 300 k.p.).
Zgodnie z art. 113 § 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz.U. 2016. 623 z późn. zm.) kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić lub których nie miał obowiązku uiścić kurator albo prokurator, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu. Istniejące początkowo wątpliwości związane ze stosowaniem tego przepisu zostały rozwiane w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 5 marca 2007 r. l PZP 1/07, w której Sąd ten wskazał, iż sąd w orzeczeniu kończącym w instancji sprawę z zakresu prawa pracy, w której wartość przedmiotu sporu nie przewyższa kwoty 50.000 zł obciąży pozwanego pracodawcę kosztami sądowymi, których nie miał obowiązku uiścić pracownik wnoszący powództwo lub odwołanie do sądu. Wysokość kosztów sądowych w niniejszej sprawie obliczona została w oparciu o przepis art. 13 przywołanej powyżej ustawy, zgodnie z którym opłatę stosunkową pobiera się w sprawach o prawa majątkowe i wynosi ona 5% wartości przedmiotu sporu lub przedmiotu zaskarżenia, nie mniej niż 30 zł i nie więcej niż 100.000 zł. Zasądzona od pozwanego w punkcie III wyroku kwota odpowiada 5% kwoty zasądzonej na rzecz powódki.
Na podstawie art. 4772 § 1 k.p.c. sąd był zobligowany do nadania wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności w części nieprzekraczającej pełnego jednomiesięcznego wynagrodzenia pracownika. Orzeczenie w tym zakresie zawarte zostało w punkcie IV wyroku.
Dokonując ustaleń faktycznych sąd poza omówionymi już dowodami ze źródeł osobowych (w dużej mierze zbieżnymi) oparł się na dokumentacji przedstawionej przez strony nie znajdując żadnych podstaw do jego kwestionowania (jej wiarygodność nie była zresztą podważana w toku procesu)
Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w wyroku.
ZARZĄDZENIE
1. Odnotować (projekt sporządzał asystent W. S.)
2. odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć powódce z pouczeniem o apelacji oraz pełnomocnikowi pozwanej,
3. przedłożyć z apelacją, pismem świadka lub za 20 dni z zpo.