UMOWA WZAJEMNA
UMOWA
KREDYTU
ĆWICZENIA NR 2
CHARAKTER PRAWNY UMOWY KREDYTU
UMOWA NAZWANA UMOWA KONSENSUALNA
UMOWA DWUSTRONNIE ZOBOWIĄZUJĄCA UMOWA ODPŁATNA
UMOWA WZAJEMNA
DEFINICJA
Art. 69 PrBank
1. Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.
REGULAMINY I INSTRUKCJE BANKOWE
Art. 109. PrBank
1. Bank w zakresie swojej działalności może wydawać ogólne warunki umów lub
regulaminy określające:
1) warunki otwierania i prowadzenia rachunków bankowych;
2) rodzaje udzielanych kredytów oraz warunki umów kredytu i umów pożyczki;
3) warunki udostępniania skrytek sejfowych;
4) warunki wykonywania innych czynności usługowych banku.
2. Postanowienia ogólnych warunków umów oraz regulaminów, o których mowa w ust. 1, są dla stron wiążące, o ile strony w umowie nie ustalą odmiennie swych praw i obowiązków.
RODZAJE UMÓW KREDYTU
kryterium celu lub
przeznaczenia kredytu
obrotowe
inwestycyjne
eksportowe
RODZAJE UMÓW KREDYTU
sposób udostępniania środków kredytobiorcy
w rachunku
bieżącym
w rachunku
oszczędnościowo- kredytowym
w rachunku kredytowym
gotówkowy
WALUTA | złotowe |
walutowe | |
KREDYTOBIORCA | na działalność gospodarczą |
konsumenckie | |
STOPA OPROCENTOWANIA | stała stopa oprocentowania |
zmienna stopa oprocentowania | |
SPOSÓB WYPŁATY KREDYTU | wypłacane w transzach |
wypłacane jednorazowo | |
ZABEZPIECZENIE | Zabezpieczone |
niezabezpieczone | |
WIELOKROTNOŚĆ WYKORZYSTANIA | jednorazowe |
odnawialne | |
SPOSÓB SPŁATY | ratalnie |
jednorazowo | |
KREDYTODAWCA | konsorcjalne |
refinansowe |
RODZAJE UMÓW KREDYTU
TREŚĆ UMOWY KREDYTU
2. Umowa kredytu powinna być zawarta na
piśmie i określać w szczególności:
1) strony umowy;
2) kwotę i walutę kredytu;
3) cel, na który kredyt został udzielony;
4) zasady i termin spłaty kredytu;
4a) w przypadku umowy o kredyt denominowany lub indeksowany do waluty innej niż waluta polska, szczegółowe zasady określania sposobów i terminów ustalania kursu wymiany walut, na podstawie którego w szczególności wyliczana jest kwota kredytu, jego transz i rat kapitałowo-odsetkowych oraz zasad przeliczania na walutę wypłaty albo spłaty kredytu;
5) wysokość oprocentowania kredytu i warunki jego zmiany;
6) sposób zabezpieczenia spłaty kredytu;
7) zakres uprawnień banku związanych z kontrolą
wykorzystania i spłaty kredytu;
8) terminy i sposób postawienia do dyspozycji kredytobiorcy środków pieniężnych;
9) wysokość prowizji, jeżeli umowa ją przewiduje;
10) warunki dokonywania zmian i rozwiązania
umowy.
FORMA UMOWY KREDYTU
🞅 forma pisemna
🞅 ad probationem
🞅 jeżeli stroną jest przedsiębiorca: niezachowanie formy nie jest zagrożone żadną sankcją
🞅 oświadczenia stron umowy kredytu mogą być złożone w postaci elektronicznej
KREDYTODAWCA
KREDYTOBIORCA
STRONY UMOWY KREDYTU
KREDYTODAWCA
Art. 5. PrBank
1. Czynnościami bankowymi są:
1) przyjmowanie wkładów pieniężnych płatnych na żądanie lub z nadejściem oznaczonego terminu oraz prowadzenie rachunków tych wkładów;
2) prowadzenie innych rachunków bankowych;
3) udzielanie kredytów;
4) udzielanie i potwierdzanie gwarancji bankowych oraz otwieranie i potwierdzanie akredytyw;
5) emitowanie bankowych papierów wartościowych;
6) przeprowadzanie bankowych rozliczeń pieniężnych;
7) wykonywanie innych czynności przewidzianych wyłącznie dla banku w odrębnych ustawach.
2. Czynnościami bankowymi są również następujące czynności, o ile
są one wykonywane przez banki:
1) udzielanie pożyczek pieniężnych;
2) operacje czekowe i wekslowe oraz operacje, których
przedmiotem są warranty;
3) świadczenie usług płatniczych oraz wydawanie pieniądza
elektronicznego;
4) terminowe operacje finansowe;
5) nabywanie i zbywanie wierzytelności pieniężnych;
6) przechowywanie przedmiotów i papierów wartościowych
oraz udostępnianie skrytek sejfowych;
7) prowadzenie skupu i sprzedaży wartości dewizowych;
8) udzielanie i potwierdzanie poręczeń;
9) wykonywanie czynności zleconych, związanych z emisją papierów wartościowych;
10) pośrednictwo w dokonywaniu przekazów pieniężnych oraz
rozliczeń w obrocie dewizowym;
11) pośrednictwo w zawieraniu umów lokaty strukturyzowanej;
12) doradztwo w odniesieniu do lokat strukturyzowanych.
3. (uchylony)
4. Działalność gospodarcza, której przedmiotem są czynności, o których mowa w ust. 1, może być wykonywana wyłącznie przez banki, z zastrzeżeniem ust. 5.
5. Jednostki organizacyjne inne niż banki mogą wykonywać czynności, o których mowa w ust. 1, jeżeli przepisy odrębnych ustaw uprawniają je do tego.
KREDYTODAWCA
Art. 2. PrBank
Bank jest osobą prawną utworzoną zgodnie z przepisami ustaw, działającą na podstawie zezwoleń uprawniających do wykonywania czynności bankowych obciążających ryzykiem środki powierzone pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym.
Art. 48j. PrBank
Instytucja kredytowa może wykonywać na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej czynności określone w art. 5 ust.
1 i 2 oraz art. 6 ust. 1 pkt 1–4 i 6–8 w zakresie wynikającym z zezwolenia udzielonego przez właściwe władze nadzorcze państwa macierzystego.
1. WNIOSEK KREDYTOWY
2. BADANIE ZDOLNOŚCI KREDYTOWEJ
3. DECYZJA BANKU
ZAWARCIE UMOWY KREDYTU
4. NEGOCJACJE
5. PROMESA UMOWY
ZDOLNOŚĆ KREDYTOWA
Art. 70. PrBank
1. Bank uzależnia przyznanie kredytu od zdolności kredytowej kredytobiorcy. Przez zdolność kredytową rozumie się zdolność do spłaty zaciągniętego kredytu wraz z odsetkami w terminach określonych w umowie. Kredytobiorca jest obowiązany przedłożyć na żądanie banku dokumenty i informacje niezbędne do dokonania oceny tej zdolności.
ZDOLNOŚĆ KREDYTOWA
2. Osobie fizycznej, prawnej lub jednostce organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, o ile posiada zdolność prawną, które nie mają zdolności kredytowej, bank może udzielić kredytu pod warunkiem:
1) ustanowienia szczególnego sposobu zabezpieczenia spłaty kredytu;
2) przedstawienia niezależnie od zabezpieczenia spłaty kredytu programu naprawy gospodarki podmiotu, którego realizacja zapewni – według oceny banku – uzyskanie zdolności kredytowej w określonym czasie, przy czym programem naprawy gospodarki podmiotu, o którym mowa powyżej, może być w szczególności układ przyjęty w ramach postępowania restrukturyzacyjnego prowadzonego zgodnie z ustawą z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne (Dz. U. z 2017 r. poz. 1508).
ZDOLNOŚĆ KREDYTOWA
3. Kredytobiorca jest obowiązany umożliwić podejmowanie przez bank czynności związanych z oceną sytuacji finansowej i gospodarczej oraz kontrolę wykorzystania i spłaty kredytu.
Art. 74. PrBank
W czasie obowiązywania umowy kredytu kredytobiorca jest obowiązany przedstawić – na żądanie banku – informacje i dokumenty niezbędne do oceny jego sytuacji finansowej i gospodarczej oraz umożliwiające kontrolę wykorzystania i spłaty kredytu.
4. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio przy udzielaniu kredytu nowoutworzonemu przedsiębiorcy, osobie prawnej lub jednostce organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, o ile posiada zdolność prawną.
5. Na wniosek ubiegającego się o kredyt przedsiębiorcy, bank przekazuje, w formie pisemnej, wyjaśnienie dotyczące dokonanej przez siebie oceny zdolności kredytowej. Opłata za sporządzenie takiego wyjaśnienia powinna być odpowiednia do wysokości kredytu.
TERMIN SPŁATY
KREDYTU
Art. 75a. PrBank
1. O ile umowa kredytu nie stanowi inaczej, termin spłaty
kredytu jest terminem zastrzeżonym na rzecz obu stron.
2. W przypadku gdy strony ustaliły termin spłaty kredytu dłuższy niż rok, kredytobiorca może wypowiedzieć umowę z zachowaniem terminu trzymiesięcznego.
Art. 75c. PrBank
1. Jeżeli kredytobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonego kredytu, bank wzywa go do dokonania spłaty, wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni roboczych.
2. W wezwaniu, o którym mowa w ust. 1, bank informuje kredytobiorcę o możliwości złożenia, w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wniosku o restrukturyzację zadłużenia.
3. Bank powinien, na wniosek kredytobiorcy, umożliwić restrukturyzację zadłużenia poprzez zmianę określonych w umowie warunków lub terminów spłaty kredytu, jeżeli jest uzasadniona dokonaną przez bank oceną sytuacji finansowej i gospodarczej kredytobiorcy.
4. Restrukturyzacja, o której mowa w ust. 1, dokonywana jest na warunkach uzgodnionych przez bank i kredytobiorcę.
5. Bank, w przypadku odrzucenia wniosku kredytobiorcy o restrukturyzację zadłużenia, przekazuje kredytobiorcy, bez zbędnej zwłoki, szczegółowe wyjaśnienia, w formie pisemnej, dotyczące przyczyny odrzucenia wniosku o restrukturyzację.
6. Przepisy ust. 1–5 stosuje się odpowiednio do umów pożyczek pieniężnych.
OPÓŹNIENIE W SPŁACIE
WYSOKOŚĆ OPROCENTOWANIA
🞅 ODSETKI OD UDZIELONEGO KREDYTU SĄ ELEMENTEM SKŁADOWYM ŚWIADCZENIA GŁÓWNEGO
STRON UMOWY KREDYTU
🞅 Z REGUŁY PŁATNE W RATACH, RAZEM Z KOLEJNĄ RATĄ KAPITAŁU (RATY KAPITAŁOWO- ODSETKOWE)
Art. 359. k.c.
§ 1. Odsetki od sumy pieniężnej należą się tylko wtedy, gdy to wynika z czynności prawnej albo
z ustawy, z orzeczenia sądu lub z decyzji innego właściwego organu.
§ 2. Jeżeli wysokość odsetek nie jest w inny sposób określona, należą się odsetki ustawowe w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 3,5 punktów procentowych.
§ 2 (1) . Maksymalna wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej nie może w stosunku
rocznym przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych (odsetki maksymalne).
ZMIENNA STOPA OPROCENTOWANIA
Art. 76. PrBank
Zasady oprocentowania kredytu określa umowa kredytu, z tym że
w razie stosowania stopy zmiennej należy:
1) określić w umowie kredytowej warunki zmiany stopy procentowej kredytu;
2) powiadomić w sposób określony w umowie kredytobiorcę, poręczyciela oraz, jeżeli umowa nie stanowi inaczej, inne osoby będące dłużnikami banku z tytułu zabezpieczenia kredytu o każdej zmianie stopy jego oprocentowania.
PRAWA I OBOWIĄZKI STRON UMOWY
KREDYTU
1. Oddanie środków pieniężnych kredytobiorcy
🞅 przez przelew na określony rachunek bankowy
🞅 przez otwarcie specjalnego rachunku kredytowego, na który przelewane są środki pieniężne
🞅 w ramach rachunku bankowego (bieżącego lub oszczędnościowo-kredytowego), na którym nie dokonuje się żadnego wpisu – saldo ujemne (debetowe)
🞅 wypłata w gotówce
🞅 jednorazowo lub w ratach
PRAWA I OBOWIĄZKI STRON UMOWY
KREDYTU
2. Obowiązki informacyjne kredytodawcy
🞅 informowanie kredytobiorcy o zmianie stopy oprocentowania
🞅 kredytodawca jest zobowiązany powiadomić
osoby, które ustanowiły zabezpieczenie kredytu, o opóźnieniu w spłacie ( w przeciwnym razie będzie odpowiadał za szkodę)
PRAWA I OBOWIĄZKI STRON UMOWY
KREDYTU
3. Obowiązek korzystania z kredytu zgodnie z jego celem
🞅 kredytobiorca ma obowiązek dostarczać
informacje o wykorzystaniu kredytu
🞅 wykorzystanie kredytu w innym celu niż wskazano w umowie jest przesłanką wypowiedzenia umowy
PRAWA I OBOWIĄZKI STRON UMOWY
KREDYTU
4. Obowiązek zapłaty oprocentowania i prowizji
🞅 Art. 111. PrBank
1. Bank obowiązany jest ogłaszać w miejscu wykonywania czynności, w sposób ogólnie dostępny:
1)stosowane stawki oprocentowania środków na rachunkach bankowych, kredytów i pożyczek;
2)stosowane stawki prowizji i wysokość
pobieranych opłat;
3)terminy kapitalizacji odsetek;
🞅 prowizje: przygotowawcza, rekompensacyjna, za
administrowanie kredytem.
PRAWA I OBOWIĄZKI STRON UMOWY
KREDYTU
5. Obowiązek zwrotu kredytu
🞅 w sposób i terminie określonym w umowie
🞅 termin zastrzeżony na rzecz oby stron
🞅 w przypadku opóźnienia spłaty – obowiązek zapłaty odsetek za opóźnienie (art. 481 k.c.)
WYGAŚNIĘCIE UMOWY KREDYTU
🞅 potrącenie
🞅 ziszczenie się warunku rozwiązującego
🞅 upływ terminu
🞅 rozwiązanie umowy przez strony
🞅 zwolnienie kredytodawcy z długu
WYPOWIEDZENIE UMOWY
Art. 75. PrBank
1. W przypadku niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu albo w przypadku utraty przez kredytobiorcę zdolności kredytowej bank może obniżyć kwotę przyznanego kredytu albo wypowiedzieć umowę kredytu, o ile ustawa z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne nie stanowi inaczej.
2. Termin wypowiedzenia, o którym mowa w ust. 1, o ile strony nie określą w umowie dłuższego terminu, wynosi 30 dni, a w razie zagrożenia upadłością kredytobiorcy – 7 dni.
3. Wypowiedzenie umowy kredytu z powodu utraty przez kredytobiorcę zdolności kredytowej lub zagrożenia jego upadłością nie może nastąpić, jeżeli bank zgodził się na realizację przez kredytobiorcę programu naprawczego.
4. Przepis ust. 3 stosuje się przez cały okres realizacji programu naprawczego, chyba że bank stwierdzi, iż program naprawczy nie jest w sposób należyty realizowany.