Umowy w obrocie gospodarczym

r.a.2022/23

Wykonanie

zobowiązania

Spełnienie

świadczenia

WYKONANIE ZOBOWIĄZANIA polega na

takim zachowaniu dłużnika, w wyniku którego zostają spełnione wszystkie obowiązki dłużnika wynikające z zobowiązania (niezależnie od tego, czy są one związane funkcjonalnie z długiem).

wyr. SN z 5.1.2011 r. (III CSK 119/10)

Wykonanie zobowiązania sprowadza się

w zasadzie do spełnienia świadczenia przez dłużnika, aczkolwiek spełnienie świadczenia nie zawsze musi oznaczać wykonania zobowiązania - np., gdy nie zostaną spełnione ciążące na dłużniku obowiązki funkcjonalnie

zobowiązaniem,

długiem.

związane z

nie związane z

Zaspokojenie interesu wierzyciela określonego w treści stosunku zobowiązaniowego przez wykonanie przez dłużnika wszystkich obowiązków funkcjonalnie związanych z długiem, które składają się na świadczenie.

Ogólne reguły wykonywania zobowiązań (art. 354 KC)

Art. 354

§ 1. Dłużnik powinien wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób

odpowiadający jego celowi społeczno-gospodarczemu

społecznego, a jeżeli istnieją w tym zakresie ustalone

odpowiadający tym zwyczajom.

oraz

zasadom

zwyczaje - także

współżycia

w sposób

§ 2. W taki sam sposób powinien współdziałać przy wykonaniu zobowiązania wierzyciel.

🡪Art. 354 § 1 KC określa kryteria prawidłowego wykonania zobowiązania.

🡪Art. 354 § 1 KC ma zastosowanie do wszystkich rodzajów zobowiązań, bez względu na

źródło ich powstania.

🡪Art. 354 § 1 KC odnosi się nie tylko do spełnienia świadczenia, ale także do wykonywania przez dłużnika wszelkich innych obowiązków składających się na stosunek zobowiązaniowy.

🡪Konsekwencje naruszenia 🡪 Niezastosowanie się do któregoś z wzorców postępowania wymienionych w art. 354 § 1 KC oznacza nienależyte wykonanie zobowiązania (bądź jego niewykonanie w ogóle) i może rodzić odpowiedzialność odszkodowawczą dłużnika (zob. art. 471 KC).

🡪Art. 354 § 2 KC ustanawia ogólny obowiązek współdziałania wierzyciela z dłużnikiem

przy wykonywaniu zobowiązania (te same wzorce postępowania).

Cel społeczno-

gospodarczy

Zasady współżycia społecznego

Treść

zobowiązania

Reguły

określające sposób wykonania

zobowiązania

Ustalone zwyczaje (jeśli istnieją)

▪ Treść zobowiązania 🡪 prawa i obowiązki stron;

▪ Treść zobowiązania określa jego źródło (zdarzenie kreujące stosunek zobowiązaniowy) oraz w odnoszące się do tego zobowiązania normy prawne.

▪ Gdy źródłem zobowiązania jest czynność prawna:

Art. 56 Czynność prawna wywołuje nie tylko skutki w niej wyrażone, lecz również te, które wynikają z ustawy, z zasad współżycia społecznego i z ustalonych zwyczajów.

Art. 65 § 1 Oświadczenie woli należy tak tłumaczyć, jak tego wymagają ze

względu na okoliczności, w których złożone zostało, zasady współżycia

społecznego oraz ustalone zwyczaje. (...)

Cel społeczno-

gospodarczy

Zasady współżycia społecznego

Treść

zobowiązania

Reguły

określające sposób wykonania

zobowiązania

Ustalone zwyczaje (jeśli istnieją)

🡪 Nakaz takiego postępowania dłużnika, które nie tylko formalnie będzie odpowiadało jego obowiązkom, ale rzeczywiście doprowadzi do osiągnięcia społeczno-gospodarczego celu, dla osiągnięcia którego zobowiązanie zostało stworzone, czyli zaspokojenia interesu wierzyciela, jaki ma on w jego wykonaniu. (tak X. Xxxxxxxxxxxx, w: Xxxxxxx, Xxxxxxxxxxxx, Komentarz, 2019, art. 354, Nb 3)

Charakter kryterium celu społeczno-gospodarczego zobowiązania:

✓obiektywny 🡪 odwołanie do funkcji oraz celu, dla którego obiektywnie zaciągane są określone rodzaje i typy zobowiązań, oraz w oderwaniu od ewentualnego zamiaru stron w tym względzie ("obiektywny cel zobowiązań danego typu") 🡪 w odniesieniu do zobowiązań, których źródłem nie jest umowa;

✓subiektywny 🡪 odwołanie do celu, który określiły same strony, składając

w tym zakresie oświadczenia woli i tworząc pomiędzy sobą stosunek prawny

🡪 w odniesieniu do zobowiązań umownych.

Cel społeczno-

gospodarczy

Zasady współżycia społecznego

Treść

zobowiązania

Reguły

określające sposób wykonania

zobowiązania

Ustalone zwyczaje (jeśli istnieją)

🡪Xxxxxx współżycia społecznego 🡪 oceny moralne wyrażone w postaci uzasadnionych przez te oceny norm postępowania (norm moralnych), regulujących postępowanie jednych osób wobec innych. (tak X. Xxxxxxxxxxxx, w: Xxxxxxx, Xxxxxxxxxxxx, Komentarz, 2019, art. 5, Nb 3)

🡪Ocena moralna to przeżycie polegające na udzieleniu aprobaty lub dezaprobaty jakiemuś czynowi ludzkiemu ze względu na to, w jakim stopniu przyczynia się ono do sprawiedliwego dobra innych ludzi. (tak X. Xxxxxxxxxxxx, w: Xxxxxxx, Xxxxxxxxxxxx, Komentarz, 2019, art. 5, Nb 3)

🡪Wiedza dłużnika o obowiązujących zasadach współżycia społecznego?

We wzorcu zachowania określonym w art. 354 KC mieszczą się wynikające z

zasad współżycia społecznego obowiązki takie jak x.xx.:

⮚obowiązek zachowania minimum uczciwości;

⮚obowiązek zachowania minimum lojalności (wymagania co do stopnia lojalności powinny być podwyższone w zobowiązaniach opartych na szczególnym wzajemnym zaufaniu stron);

⮚obowiązek zachowania poufności (obowiązek nieujawniania okoliczności

zawarcia umowy z wierzycielem oraz jej treści, nawet jeżeli nie jest on

Cel społeczno-

gospodarczy

Zasady współżycia społecznego

Treść

zobowiązania

Reguły

określające sposób wykonania

zobowiązania

Ustalone zwyczaje (jeśli istnieją)

🡪Ustalone zwyczaje oznaczają powszechnie stosowaną w danym czasie, środowisku i stosunkach społecznych praktykę określonego postępowania (niesprzeczną z prawem ani z zasadami współżycia społecznego). (tak X. Xxxxxxxxxxxx, w: Xxxxxxx, Xxxxxxxxxxxx, Komentarz, 2019, art. 5, Nb 5)

🡪 Dłużnik ma obowiązek postępować zgodnie ze zwyczajami ponieważ:

1. takie postępowanie jest dla dłużnika najłatwiejsze,

2. takiego postępowania zwykle oczekuje od dłużnika otoczenie, w tym

wierzyciel.

🡪Wiedza dłużnika o ustalonych zwyczajach?

wyr. SA w Katowicach z 6.9.2013 r., V ACa 186/13

Zwyczaj stanowi "praktykę zachowania w określonych kategoriach

stosunków zobowiązaniowych, którą cechuje trwałość i powszechność w

danym okresie i środowisku", a

umownych "mają znaczenie tylko

przy

takie

wykonywaniu

zobowiązań

zwyczaje,

które

zostały

już

ukształtowane

odniesieniu

pewnej

kategorii

stosunków

obligacyjnych i są powszechnie znanym oraz aprobowanym sposobem

postępowania"

Relacja między kryteriami sposobu wykonania zobowiązania z art. 354 KC

Przy badaniu wykonywania

zobowiązania pierwszeństwo należy przyznać jego treści.

treść

cel społeczno- gospodarczy, zasady współżycia

społecznego, ustalone

zwyczaje

"Przede wszystkim zobowiązanie powinno być

wykonane zgodnie z jego treścią, pozostałe dyrektywy zaś zawarte w tym przepisie (cel społeczno-gospodarczy, zasady współżycia społecznego, ustalone zwyczaje) mają charakter uzupełniający w stosunku do treści zobowiązania i nie mogą prowadzić do wniosków i oceny sprzecznej z treścią zobowiązania".

Wzajemne relacje pomiędzy kryteriami wskazanymi w art. 354 KC oraz w ich wpływ na wykonanie zobowiązania są zmienne.

Dłużnik każdorazowo zobowiązany jest do takiego zachowania, które odpowiada kryteriom wykonania zobowiązania w chwili jego wykonywania.

wyr. SN z 5.1.2011 r. (III CSK 119/10, Legalis)

Generalna zasada należytego wykonania zobowiązań (Art. 355 KC)

Art. 355 KC

§ 1. Dłużnik

obowiązany

stosunkach

jest do staranności ogólnie

wymaganej w

staranność).

danego

rodzaju

(należyta

§ 2. Należytą staranność dłużnika w zakresie prowadzonej

przez niego działalności gospodarczej określa się przy

uwzględnieniu zawodowego charakteru tej działalności.

NALEŻYTA STARANNOŚĆ

to obiektywny wzorzec

postępowania

🡪Art. 355 KC ma zastosowanie do wszystkich rodzajów zobowiązań, bez względu na

źródło ich powstania.

🡪Art. 355 KC wymaga zachowania należytej staranności zarówno przy spełnianiu świadczenia, jak i realizacji innego rodzaju obowiązków, niezwiązanych funkcjonalnie z długiem.

🡪Badanie spełnienia wymogów należytej staranności następuje dopiero w razie stwierdzenia, że świadczenie nie zostało spełnione bądź zostało spełnione nienależycie.

Wyr SN z 19.12.2002 r. ,II CKN 1067/00

"Zarzut naruszenia przepisu art. 355 § 2 KC może być podnoszony dopiero wówczas, gdy doszło do niewykonania lub nienależytego wykonania przez dłużnika obowiązków kontraktowych wynikających z umowy.

OBIEKTYWNY CHARAKTER

Od dłużnika oczekuje się takiego postępowania, jakie jest wymagane ogólnie tzn. jest powszechnie uważane za prawidłowe w danej sytuacji, bez względu na indywidualne cechy dłużnika, jego warunki i

właściwości

wierzyciela.

osobiste;

bez względu na indywidualne oczekiwania

Należyta staranność to staranność ogólnie wymagana

w stosunkach danego rodzaju.

Należy

uwzględnić:

typ

zobowiązania

(jego

treść)

oraz

jego przedmiot (rodzaj i rozmiar/wartość świadczenia) i cel.

Art. 355 § 2 KC Należytą staranność dłużnika w zakresie prowadzonej przez niego

Staranność musi być uwzględniana w

odniesieniu do wiedzy, doświadczenia i umiejętności praktycznych, jakie wymagane są

podejmującego

działalności.

od przedsiębiorcy

się określonej

działalności.

działalności gospodarczej określa się przy uwzględnieniu zawodowego charakteru tej

wyższy stopień staranności

odmienność obiektywnego wzorca!

Wzorzec należytej staranności dłużnika w zakresie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej będzie tworzony w sposób bardziej wymagający w stosunku do osób, które prowadzą działalność gospodarczą, niż w stosunku do osób podejmujących takie same czynności w stosunku umownym, ale nieprowadzących działalności o charakterze zawodowym.

Możliwe jest wskazanie przez same strony kryteriów, które będą brane pod uwagę przy

wykonywaniu zobowiązania.

W takich sytuacjach konkretyzacja obowiązków dłużnika wpływa na budowę wzorca i np. na zaostrzenie wymagań stawianych dłużnikowi na jego tle.

Xxxxxx X. xxxxxxx z Fabryka Piękna – Klinika Medycyny Estetycznej sp. z o. o. (podmiotem leczniczym) umowę o świadczenie usług medycznych, na podstawie której ta ostatnia zobowiązała się do wykonania zabiegu rynoplastyki (tj. zabiegu chirurgii plastycznej polegającego na korekcie kształtu nosa), a Xxxxxx zobowiązała się do zapłaty wynagrodzenia w wysokości 10 000 zł. Operację przeprowadził Xxxx X., zatrudniony przez Spółkę lekarz o specjalizacji chirurg plastyczny. Zabieg został wykonany zgodnie z powszechnie uznanymi zasadami wiedzy medycznej; w jego trakcie nie wystąpiły żadne komplikacje.

Xxxxxx nie jest zadowolona z rezultatu zabiegu; twierdzi, że nie został osiągnięty oczekiwany przez nią efekt. Kobieta domaga się zwrotu zapłaconego wynagrodzenia lub przeprowadzenia ponownego zabiegu na koszt Spółki.

OSOBY UCZESTNICZĄCE W WYKONANIU ZOBOWIĄZANIA

OSOBY WYKONUJĄCE

ZASADA

Świadczenie nie musi być spełnione osobiście przez dłużnika! Dłużnik może posłużyć się innymi osobami, które samodzielnie bądź wspólnie z nim wykonają całość lub część jego obowiązków.

Wierzyciel może żądać osobistego świadczenia dłużnika tylko wtedy, gdy wynika to, zgodnie z art. 356 § 1 KC, z:

1. treści czynności prawnej (np. zawarte w umowie zastrzeżenie, że X osobiście naprawi

samochód Y);

2. ustawy (np. 738 KC dot. zlecenia; 840 KC dot. umowy przechowania);

3. właściwości świadczenia (świadczenie spełnione przez inną osobę niż dłużnik nie będzie miało tych cech, które miałoby świadczenie spełnione przez dłużnika. Np. namalowanie obrazu).

Jeżeli wierzytelność pieniężna jest wymagalna, wierzyciel nie może odmówić przyjęcia świadczenia od osoby trzeciej, chociażby działała bez wiedzy dłużnika. (Art. 356 § 2 KC)

Art. 486 KC ZWŁOKA WIERZYCIELA

§ 1. W razie zwłoki wierzyciela dłużnik może żądać naprawienia

wynikłej stąd szkody; może również złożyć przedmiot

świadczenia do depozytu sądowego.

§ 2. Wierzyciel dopuszcza się zwłoki, gdy bez uzasadnionego powodu bądź uchyla się od przyjęcia zaofiarowanego świadczenia, bądź odmawia dokonania czynności, bez której świadczenie nie może być spełnione, bądź oświadcza dłużnikowi, że świadczenia nie przyjmie.

Wierzyciel

może odmówić przyjęcia "świadczenia osobistego

dłużnika„ (w rozumieniu art. 356 § 1 KC) spełnianego przez inną osobę

🡪 nieprzyjęcie świadczenia w tym przypadku nie rodzi stanu zwłoki

wierzyciela.

Wierzyciel nie może odmówić przyjęcia świadczenia pieniężnego od osoby trzeciej, chociażby działała bez wiedzy dłużnika jeśli roszczenie wierzyciela o zapłatę jest wymagalne. (art. 356 § 2 KC)

🡪 nieprzyjęcie świadczenia w tym przypadku rodzi stan zwłoki

wierzyciela

Czy wierzyciel może odmówić przyjęcia świadczenia od osoby trzeciej w sytuacji, gdy takie świadczenie nie jest wymagalnym świadczeniem pieniężnym (art. 356 § 2 KC) i jednocześnie nie jest świadczeniem osobistym dłużnika (w rozumieniu art. 356 § 1 KC)?

🡪istnieje pomiędzy osobą trzecią a dłużnikiem stosunek prawny uzasadniający zaliczenie tego świadczenia dłużnikowi

✓ upoważnienie dla osoby trzeciej do działania za dłużnika (działanie osoby trzeciej jest uważane za działanie samego dłużnika i wywołuje skutki w jego sferze prawnej)

✓ wierzyciel powinien przyjąć świadczenie 🡪 nieprzyjęcie może pociągać za sobą stan zwłoki wierzyciela (art. 486 ) lub zarzut braku współdziałania z dłużnikiem (art. 354 § 2 KC)

✓ nie pogarsza to sytuacji prawnej wierzyciela – świadczenie nie będzie mogło być uznane za nienależne i nie pozbawia go to roszczeń względem dłużnika z tytułu nienależytego wykonania zobowiązania

Art. 474 KC Dłużnik odpowiedzialny jest jak za własne działanie lub zaniechanie za działania i

zaniechania osób, z których pomocą zobowiązanie wykonywa, jak również osób, którym wykonanie zobowiązania powierza. (…)

🡪osoba trzecia nie pozostaje z dłużnikiem w żadnym związku prawnym uzasadniającym

spełnienie przez nią świadczenia

✓ wierzyciel nie ma obowiązku przyjmować świadczenia

OSOBY PRZYJMUJĄCE

Osobą uprawnioną do odbioru świadczenia jest sam wierzyciel lub należycie umocowana osoba działająca w jego imieniu (np. przedstawiciel ustawowy, pełnomocnik).

Spełnienie świadczenia

do rąk nieuprawnionego

lub wierzyciela niezdolnego do jego

przyjęcia

Co do zasady nie dochodzi do

wykonania zobowiązania;

bez względu na dobrą lub złą wiarę dłużnika.

Art. 452 KC

Jeżeli świadczenie zostało spełnione do rąk osoby

nieuprawnionej do jego przyjęcia, a przyjęcie

świadczenia nie zostało potwierdzone przez wierzyciela, dłużnik jest zwolniony w takim zakresie, w jakim wierzyciel ze świadczenia skorzystał. Przepis ten stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy świadczenie zostało spełnione do rąk wierzyciela, który był

niezdolny do jego przyjęcia.

* Niezdolność do przyjęcia świadczenia polega, w zależności od charakteru świadczenia, na braku zdolności do czynności prawnych albo na braku zdolności do działania o charakterze

przyjęcie świadczenia nie zostało potwierdzone przez wierzyciela

Dłużnik zobowiązany jest nadal świadczyć na korzyść wierzyciela

Dłużnik jest zwolniony w takim zakresie,

w jakim wierzyciel skorzystał ze świadczenia

faktycznym (np. choroba prowadząca do stanu braku świadomości lub swobody).

* Skorzystanie ze świadczenia oznacza uzyskanie przez wierzyciela korzyści z zachowania się dłużnika podjętego w celu wykonania zobowiązania. Korzyść taka może w szczególności polegać na zwiększeniu aktywów lub zmniejszeniu pasywów majątku wierzyciela.

Art. 464

Świadczenie do rąk osoby, która okazuje pokwitowanie wystawione przez wierzyciela, zwalnia dłużnika, chyba że było zastrzeżone, iż świadczenie ma nastąpić do rąk własnych wierzyciela, albo chyba że dłużnik działał w złej wierze.

Jeżeli dłużnik spełni świadczenie do rąk osoby okazującej oryginał pokwitowania wystawionego przez wierzyciela, wówczas, zgodnie z domniemaniem z art. 464, dłużnik jest z długu zwolniony, chyba że:

⮚zastrzeżono konieczność świadczenia do rąk

UWAGA

Nie jest istotne, w jaki sposób pochodzące od wierzyciela pokwitowanie znalazło się we władaniu owej osoby!

Dopiero

temat nabiera

wiedza

takich

dłużnika na

istotnego

okoliczności

znaczenia,

jeżeli w jej świetle

dłużnikowi przypisać

można

zarzut

działania w złej wierze.

wierzyciela;

⮚dłużnik działał w złej wierze (wiedział, iż osoba dysponująca pokwitowaniem nie jest uprawniona do przyjęcia świadczenia/ na podstawie towarzyszących okoliczności powinien się zorientować, iż posiadacz pokwitowania nie jest uprawniony do odbioru świadczenia).

Xxxxxx Xxxxxxxxxx jest artystą malarzem. Xxxxxxx Xxxx jest

wielbicielką sztuki Xxxxxxx. Xxxxxxxxxxx zamówić u niego portret swojego męża. Strony umówiły się, że obraz zostanie Xxxxxxxx wydany 15 grudnia. Xxxxxxx zobowiązała się do zapłacenia wynagrodzenia w wysokości 2000 zł w dniu odbioru dzieła.

W umówionym terminie Xxxxxx pokazał Xxxxxxxx zamówiony portret. Xxxxxxx zwróciła uwagę, że styl dzieła różni się nieco od stylu innych dzieł Xxxxxxx. Zapytany o to Xxxxxx przyznał, że sam przygotował jedynie szkic, a w pozostałej części obraz został namalowany przez jednego z jego uczniów. Xxxxxx oznajmił, że Xxxxxxx powinna być zadowolona, bo uczeń, który namalował obraz jest niezwykle utalentowany.

Xxxxxxx odmówiła przyjęcia obrazu i zapłaty wynagrodzenia. Xxxxxx stwierdził, że stanowisko Xxxxxxx nie jest uzasadnione, bowiem zawierając umowę strony nie zastrzegły, że Xxxxxx osobiście namaluje portret. W związku z tym, Xxxxxx zażądał by Xxxxxxx odebrała obraz i zapłaciła umówione wynagrodzenie.

Oceń stanowiska stron.

Xxxxx Xxxxxxxxxx jest przyjacielem Xxxxxxxxxx Xxxxxxx. Syn

Xxxxxxxxxx- trzydziestoletni Xxxxxx Xxxxx- potrzebował pieniędzy, a ponieważ bał się zapytać ojca o pożyczkę, zwrócił się z tą sprawą do Piotra. W dniu 1 stycznia 2018 r. Xxxxx zawarł z Szymonem umowę, na mocy której Xxxxx udzielił Szymonowi pożyczki w kwocie 10 000 zł. Umowę pożyczki sporządzono na piśmie. Zgodnie z umową, Xxxxxx zobowiązał się zwrócić kwotę pożyczki w całości do 10 stycznia 2019 r. Pomimo upływu terminu zapłaty, Xxxxxx nie spłacił pożyczki ani w całości, ani w części. W dniu 20 stycznia 2019 r. Xxxxx poskarżył się swojemu przyjacielowi Xxxxxxxxxxxx, że jego syn jest mu dłużny niemałą kwotę. Xxxxxxxxxxxx było wstyd za syna. Bez wiedzy Szymona zaoferował Xxxxxxxx, że spłaci dług syna. Xxxxx odmówił przyjęcia pieniędzy twierdząc, że zobowiązanym do zapłaty jest Szymon, a nie Xxxxxxxxx.

Czy Xxxxx ma obowiązek przyjąć pieniądze od Xxxxxxxxxx, czy też może bez negatywnych konsekwencji odmówić ich przyjęcia?

W dniu 20 stycznia 2022 r. Xxx Xxxxxxx znalazł na chodniku przed swoim blokiem dokument o następującej treści:

„POKWITOWANIE ODBIORU GOTÓWKI

Ja, niżej podpisany Xxxxxxxx Xxxxx, prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Hurtownia Kosmetyczna ABC Xxxxxxxx Xxxxx, niniejszym oświadczam, że w dniu 20 stycznia 2022 r. odebrałem od Xxxxxx Xxxxxxxxxx, prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą Salon Fryzjerski CIACH Xxxxxx Xxxxxxxx, sumę pieniężną w kwocie 7 000 złotych (słownie: siedem tysięcy złotych) zgodnie z zapisami umowy sprzedaży z dnia 10 stycznia 2022 r.”

Dokument opatrzony był własnoręcznym podpisem Xxxxxxxxx Xxxxxx. Xxx znalazł w Internecie adres salonu fryzjerskiego Xxxxxx x niezwłocznie się tam udał. Na miejscu zastał Xxxxxx, której oświadczył - okazując przy tym znalezione pokwitowanie - że jest współpracownikiem Xxxxxxxxx i przyszedł odebrać w jego imieniu należność z tytułu umowy sprzedaży z 10 stycznia 2022 r. Xxxxxx nie zdziwiła się, ponieważ Xxxxxxxx często posługiwał się innymi osobami przy wykonywaniu zobowiązań. W związku z tym przekazała Xxxxxx żądaną kwotę, odbierając od niego pokiwtowanie. Kilka godzin później w salonie pojawił się Xxxxxxxx i zażądał zapłaty kwoty 7000 zł. Wtedy dopiero Xxxxxxxx zorientował się, że zgubił wystawione przez siebie wcześniej pokwitowanie.

PRZEDMIOT WYKONANIA

JAKOŚĆ ŚWIADCZENIA

Zobowiązanie może mieć za przedmiot świadczenie rzeczy oznaczonych co do tożsamości

lub co do gatunku.

RZECZY OZNACZONE CO DO GATUNKU

Art. 357 KC

Jeżeli dłużnik jest zobowiązany do świadczenia rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a jakość rzeczy nie jest oznaczona przez właściwe przepisy lub przez czynność prawną ani nie wynika z okoliczności, dłużnik powinien świadczyć rzeczy średniej jakości.

RZECZY ŚREDNIEJ JAKOŚCI:

rzeczy o właściwościach najczęściej występujących w obrocie cywilnoprawnym i tak

traktowane według panującego tam zwyczaju (zazwyczaj oznacza to „przeciętną jakość rzeczy”)

Inna niż średnia (wyższa lub niższa) jakość rzeczy może:

🡪 być oznaczona przez właściwe przepisy,

🡪 być oznaczona przez czynność prawną ,

🡪 wynikać z okoliczności.

Np. dotychczasowa praktyka kontrahentów (np. nieformalne porozumienie, że dostarczane rzeczy będą wysokiej jakości, ze względu na charakter działalności wierzyciela) lub specjalne

przeznaczenie rzeczy (np. materiały do budowy maszyny mającej się odznaczać 25

wzmocnioną wytrzymałością)

WYKONANIE CZĘŚCIOWE

Art. 450 KC

Wierzyciel nie może odmówić przyjęcia świadczenia częściowego, chociażby cała wierzytelność była

już wymagalna, chyba że przyjęcie takiego świadczenia narusza jego uzasadniony interes.

Prawidłowe wykonanie zobowiązania wymaga,

co do zasady, spełnienia świadczenia w całości.

ODSTĘPSTWO

Wierzyciel nie może odmówić przyjęcia części świadczenia jeśli jest ono podzielne.

"Uzasadniony interes" wierzyciela 🡪 świadczenie

częściowe w ogóle nie ma dla niego wartości (z

Chyba że naruszałoby to uzasadniony interes wierzyciela.

Nieuzasadniona odmowa przyjęcia

świadczenia

🡪 popadnięcie wierzyciela w zwłokę (art. 486 KC).

Uzasadniona odmowa przyjęcia świadczenia

WYKONANIE CZĘŚCIOWE

Art. 450 KC

Wierzyciel nie może odmówić przyjęcia świadczenia częściowego, chociażby cała wierzytelność była

już wymagalna, chyba że przyjęcie takiego świadczenia narusza jego uzasadniony interes.

Świadczenie jest podzielne, jeżeli może być spełnione częściowo bez istotnej zmiany przedmiotu lub wartości.

Np. świadczenia pieniężne oraz – zasadniczo – świadczenia dotyczące rzeczy oznaczonych co do gatunku.

Prawidłowe wykonanie zobowiązania wymaga,

co do zasady, spełnienia świadczenia w całości.

ODSTĘPSTWO

Wierzyciel nie może odmówić przyjęcia części świadczenia jeśli jest ono podzielne.

"Uzasadniony interes" wierzyciela 🡪 świadczenie

częściowe w ogóle nie ma dla niego wartości (z

Chyba że naruszałoby to uzasadniony interes wierzyciela.

Nieuzasadniona odmowa przyjęcia

świadczenia

🡪 popadnięcie wierzyciela w zwłokę (art. 486 KC).

Uzasadniona odmowa przyjęcia świadczenia

ZMIANA PRZEDMIOTU ŚWIADCZENIA

Art. 453 Jeżeli dłużnik w celu zwolnienia się z zobowiązania spełnia za zgodą wierzyciela inne świadczenie, zobowiązanie wygasa. Jednakże gdy przedmiot świadczenia ma wady, dłużnik obowiązany jest do rękojmi według przepisów o rękojmi przy sprzedaży.

Wierzyciel może zgodzić się przyjąć – zamiast świadczenia, które dłużnik powinien spełnić zgodnie z treścią zobowiązania – inne świadczenie zaofiarowane mu przez dłużnika w celu zwolnienia się z zobowiązania ("świadczenie w miejsce wypełnienia", datio in solutum).

Przesłankami wygaśnięcia zobowiązania są:

1. porozumienie stron (pactum de in solutum dando) oraz

2. rzeczywiste spełnienie świadczenia przez dłużnika.

KILKA ŚWIADCZEŃ (ZARACHOWANIE ZAPŁATY)

Pomiędzy tymi samymi stronami występuje kilka długów i są one tego samego rodzaju, a

świadczenie dłużnika nie wystarczy na ich pełne zaspokojenia.

451 KC

§ 1. Dłużnik mający względem tego samego wierzyciela kilka długów tego samego rodzaju może przy spełnieniu świadczenia wskazać, który dług chce zaspokoić. Jednakże to, co przypada na poczet danego długu, wierzyciel może przede wszystkim zaliczyć na związane z tym długiem zaległe należności uboczne oraz na zalegające świadczenia główne.

Dłużnik może wskazać, na który dług zalicza świadczenie (oświadczenie o zarachowaniu= czynność prawna), ale w ramach zobowiązania (długu) wskazanego przez dłużnika to wierzyciel decyduje, czy w chce zaliczyć wpłatę na związane z tym długiem zaległe należności uboczne (np. odsetki za opóźnienie) oraz na zalegające świadczenia główne.

§ 2. Jeżeli dłużnik nie wskazał, który z kilku długów chce zaspokoić, a przyjął pokwitowanie, w którym wierzyciel zaliczył otrzymane świadczenie na poczet jednego z tych długów, dłużnik nie może już żądać zaliczenia na poczet innego długu.

Sporządzenie pokwitowania przez wierzyciela + przyjęcie pokwitowania przez dłużnika

§ 3. W braku oświadczenia dłużnika lub wierzyciela spełnione świadczenie zalicza się przede wszystkim na poczet długu wymagalnego, a jeżeli jest kilka długów wymagalnych – na poczet najdawniej wymagalnego.

15 kwietnia 2019 r. Chlebek sp. z o.o. zawarła z Twój Młyn Nowakowscy sp. j. umowę sprzedaży trzech ton zboża. Zgodnie z treścią umowy, zboże miało zostać dostarczone do magazynu spółki Chlebek sp. z o.o. w dniu 15 maja 2019 r.

W dniu 13 maja 2019 r. samochód dostawczy spółki Twój Młyn Nowakowscy sp.j. przyjechał do magazynu. W samochodzie znajdowała się jednak tylko jedna tona zboża.

Czy Chlebek sp. z o.o. może odmówić przyjęcia zboża?

Jodełka sp. z o.o. prowadzi działalność polegającą na sprzedaży hurtowej jodły kaukaskiej. Xxxxx Xxxxxxxx, w ramach prowadzonej pod nazwą Xxxxx Xxxxxxxx Choinex działalności gospodarczej prowadzi w okresie świątecznym sprzedaż detaliczną drzewek choinkowych.

1 grudnia 2019 x. Xxxxx x pracownik spółki Jodełka (uprawniony do jej reprezentacji) zawarli umowę sprzedaży 200 sztuk jodły kaukaskiej ciętej o wysokości 150 cm. Xxxxxx uzgodniły cenę oraz ustaliły, że drzewka zostaną wydane 15 grudnia. Cena zapłacona miała zostać przy odbiorze przedmiotu sprzedaży.

W dniu 15 grudnia Xxxxx przyjechał na plantację Jodełka sp. z o.o. . Okazało się jednak, że zaoferowane jodły były zdecydowanie gorszej jakości od większości drzewek na plantacji (drzewka miały niekształtny pokrój i rzadkie gałązki). Zbulwersowany Xxxxx oznajmił, że z uwagi na nieodpowiednią jakość nie przyjmie zaoferowanych jodeł i nie zapłaci za nie umówionej ceny. Domagał się by wydano mu jodły najlepszej jakości.

Pracownik spółki Jodełka wyjaśnił, że drzewka sprzedawane są w trzech klasach jakości. Zaoferowane Xxxxxxxx xxxxxxx należą do klasy trzeciej (najgorszej). Pracownik oznajmił Xxxxxxxx, że skoro w umowie nie określono, jakiej klasy mają być drzewka, przedmiotem świadczenia mogą być dowolnie wybrane jodły bez względu na ich jakość.

Według stanu na dzień 15 września 2020 x. Xxxxxxx Xxxxxxxxxx był

winny Rolnex sp. z o.o. kwotę 132 000 zł, w tym:

•kwotę 100 000 zł tytułem ceny sprzedaży ciągnika rolniczego (termin płatności wynikający z umowy sprzedaży: 1 marca 2020 r.) oraz kwotę 20 000 zł tytułem odsetek za opóźnienie w zapłacie ceny ciągnika,

•kwotę 10 000 zł tytułem zaległego czynszu krótkoterminowego najmu snopowiązałki (termin płatności wynikający z umowy najmu: 8 sierpnia 2020 r.) oraz kwotę 2 000 zł tytułem odsetek za opóźnienie w zapłacie czynszu.

W dniu 15 września Xxxxxxx dokonał przelewu kwoty 8 000 zł zł na rachunek bankowy wierzyciela, w tytule przelewu wpisując: „spłata czynszu najmu”. Niezwłocznie po zaksięgowaniu płatności Xxxxxxx otrzymał od wierzyciela e-mail, w którym wskazano, że kwota 2 000 zł została zaliczona na poczet należnych odsetek, a dalsza kwota 6 000 zł

– na poczet zaległej należności głównej.

Czy postępowanie wierzyciela było właściwe?

Xxxxxxxxx wynajęła dom od Xxxxxxxxx (właściciela) na 3 lata, za

czynsz 24 000 zł rocznie. Po wprowadzeniu się najemcy do domu, zawaliła się część dachu domu. Xxxxxxxxx zaproponowała Xxxxxxxxxxx, że zamiast płacić mu czynsz za pozostałe 2 lata i 10 miesięcy, w celu zwolnienia się z tego obowiązku, wykona remont dachu. Xxxxxxxx w odpowiedzi w formie maila zgodził się na taką zmianę świadczenia. Firma budowlana wyceniła remont dachu na kwotę przewyższającą 2-krotnie wysokość umówionego czynszu, więc Xxxxxxxxx zrezygnowała z remontu dachu o czym poinformowała Xxxxxxxxx xxxxxx.

Czy Xxxxxxxx może skutecznie domagać się od Xxxxxxxxx wykonania remontu? (Czy strony umowy skutecznie zawarły umowę o świadczenie w miejsce wykonania zobowiązania?)

Na podstawie: X. Xxxxx, Kazus 55 [w:] Kazusy z prawa cywilnego. Materiały do ćwiczeń, X. Xxxxxxxx-Xxxxxxxxxx (red.), Warszawa 2014.

MIEJSCE WYKONANIA ZOBOWIĄZANIA

Miejsce wykonania zobowiązania może wynikać z:

1) może wynikać z treści zobowiązania (np. umowy);

2) może wynikać z właściwości zobowiązania (np. budowa domu);

3) miejsce, gdzie w chwili powstania zobowiązania dłużnik miał zamieszkanie lub siedzibę (w przypadku świadczenia niepieniężnego) / miejsce, gdzie w chwili wykonania

zobowiązania wierzyciel miał zamieszkanie lub siedzibę (w przypadku świadczenia

pieniężnego)

Świadczenie niepieniężne

Świadczenie pieniężne

Dług odbiorczy

Dług oddawczy

Art. 454

§ 1. Jeżeli miejsce spełnienia świadczenia nie jest oznaczone ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione w miejscu, gdzie w chwili powstania zobowiązania dłużnik miał zamieszkanie lub siedzibę. Jednakże świadczenie pieniężne powinno być spełnione w miejscu zamieszkania lub w siedzibie wierzyciela w chwili spełnienia świadczenia; jeżeli wierzyciel zmienił miejsce zamieszkania lub siedzibę po powstaniu zobowiązania, ponosi spowodowaną przez tę zmianę nadwyżkę kosztów przesłania.

§ 2. Jeżeli zobowiązanie ma związek z przedsiębiorstwem dłużnika lub wierzyciela, o miejscu spełnienia świadczenia rozstrzyga siedziba przedsiębiorstwa.

MIEJSCE WYKONANIA ZOBOWIĄZANIA

Miejsce wykonania zobowiązania może wynikać z:

1) może wynikać z treści zobowiązania (np. umowy);

2) może wynikać z właściwości zobowiązania (np. budowa domu);

3) miejsce, gdzie w chwili powstania zobowiązania dłużnik miał zamieszkanie lub siedzibę (w przypadku świadczenia niepieniężnego) / miejsce, gdzie w chwili wykonania

zobowiązania wierzyciel miał zamieszkanie lub siedzibę (w przypadku świadczenia

pieniężnego)

Świadczenie niepieniężne

Świadczenie pieniężne

Dług odbiorczy

nie wynika z właściwości zobowiązania,

powstania zobowiązania dłużnik miał powinno być spełnione w miejscu świadczenia; jeżeli wierzyciel zmienił ponosi spowodowaną przez tę zmianę

ka lub wierzyciela, o miejscu spełnienia

Dług oddawczy

Miejsce zamieszkania-Art. 25 KC

Art. 454

§ 1. Jeżeli miejsce spełnienia świadczenia nie jest oznaczone ani świadczenie powinno być spełnione w miejscu, gdzie w chwili zamieszkanie lub siedzibę. Jednakże świadczenie pieniężne zamieszkania lub w siedzibie wierzyciela w chwili spełnienia miejsce zamieszkania lub siedzibę po powstaniu zobowiązania, nadwyżkę kosztów przesłania.

§ 2. Jeżeli zobowiązanie ma związek z przedsiębiorstwem dłużni

Siedziba- Art. 41 KC

*Na gruncie art. 454 KC należy rozumieć je jako konkretne miejsce oznaczone przez adres, a nie tylko samą miejscowość

świadczenia rozstrzyga siedziba przedsiębiorstwa.

Ogólne zasady co do miejsca spełnienia (miejsce zamieszkania/siedziby dłużnika albo wierzyciela) nie ulegają zmianie, jeżeli świadczenie ma związek z przedsiębiorstwem drugiej strony.

Zamiast miejsca zamieszkania lub siedziby, które byłyby

właściwe zgodnie z art. 454 § 1 KC, o miejscu tym decyduje

siedziba ich przedsiębiorstwa.

🡪 świadczenie pieniężne powinno być spełnione w miejscu zamieszkania (siedziby) wierzyciela, chociażby było ono związane z przedsiębiorstwem dłużnika.

🡪 świadczenie niepieniężne powinno być spełnione w miejscu zamieszkania (siedziby) dłużnika, chociażby było ono związane z przedsiębiorstwem wierzyciela.

Art. 454

§ 2. Jeżeli zobowiązanie ma związek z przedsiębiorstwem dłużnika lub wierzyciela, o miejscu spełnienia świadczenia rozstrzyga siedziba przedsiębiorstwa.

Art. 4541

Jeżeli przedsiębiorca jest obowiązany przesłać rzecz konsumentowi do oznaczonego

miejsca, miejsce to uważa się za miejsce spełnienia świadczenia. Zastrzeżenie przeciwne

jest nieważne.

art. 4541 KC ma charakter bezwzględnie wiążący 🡪 wyjątek od art. 454 § 1 in principio KC (o miejscu spełnienia świadczenia w pierwszej kolejności decydują umawiające się strony) [Przepis nie zakazuje umawiania się, że rzecz będzie wydana konsumentowi w określonym miejscu, np. w lokalu przedsiębiorstwa]

Dług odbiorczy 🡪 Dług oddawczy

Przesłanie = przemieszczenie rzeczy,

w stosunku do pierwotnego położenia

Rzecz

(45 KC)

Przedsiębiorca

Konsument

Oznaczone miejsce

Zgodnie z regułą długu oddawczego oznacza to, że wszelkie koszty i ryzyko, jakie wiążą się z przesłaniem rzeczy do określonego miejsca, które w myśl art. 4541 KC stanowi miejsce spełnienia świadczenia, obciążają przedsiębiorcę.

Termin wykonania zobowiązania może wynikać z:

1) treści zobowiązania (np. umowy);

2) właściwości zobowiązania (np. wynajęcie zespołu

muzycznego na wesele);

Jeśli ustalenie terminu wykonania zobowiązania nie jest możliwe na tej podstawie, będzie to zobowiązanie bezterminowe.

Dłużnik powinien spełnić świadczenie niezwłocznie po wezwaniu go przez wierzyciela.

Wezwanie przekształca zobowiązanie bezterminowe w terminowe.

Jaki czas potrzebny jest dłużnikowi do niezwłocznego świadczenia?

🡪 powinny być brane pod uwagę przykładowo rodzaj i rozmiar świadczenia lub inne okoliczności niezbędne do wykonania zobowiązania, np. miejsce, w jakim ma być ono spełnione, konieczność jego opakowania i przygotowania do wysłania do wierzyciela itp.

Art. 455 KC

Jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania.

CZAS WYKONANIA ZOBOWIAZAŃ

Art. 456 KC

Jeżeli strony zastrzegły w umowie, że spełnienie świadczenia następować będzie częściami w ciągu określonego czasu, ale nie ustaliły wielkości poszczególnych świadczeń częściowych albo terminów, w których ma nastąpić spełnienie każdego z tych świadczeń, wierzyciel może przez oświadczenie,

złożone dłużnikowi w czasie właściwym, ustalić zarówno wielkość poszczególnych świadczeń

częściowych, jak i termin spełnienia każdego z nich, jednakże powinien uwzględnić możliwości

dłużnika oraz sposób spełnienia świadczenia.

•znajduje zastosowanie wyłącznie do zobowiązań opiewających na świadczenia podzielne

•przyznaje wierzycielowi uprawnienie kształtujące 🡪 możliwość jednostronnego ukształtowania treści wiążącego strony stosunku zobowiązaniowego przez określenie wielkości poszczególnych świadczeń częściowych oraz terminów ich spełnienia

1. Oświadczenie powinno być złożone dłużnikowi w czasie właściwym (z odpowiednim wyprzedzeniem w stosunku do terminu, w jakim dłużnik miałby spełnić poszczególne świadczenia częściowe);

2. Wymóg uwzględnienia możliwości dłużnika (x.xx. jego sytuacji gospodarczej i prawnej, w szczególności jego sytuacji kadrowej, mocy produkcyjnych, możliwości zaopatrzeniowych itp.)

3. Wymóg uwzględnienia sposobu spełnienia świadczenia przez dłużnika (x.xx.

uwzględnienie technicznych uwarunkowań wykonania zobowiązania)

Art. 458

Jeżeli dłużnik stał się niewypłacalny albo jeżeli wskutek okoliczności, za które ponosi odpowiedzialność, zabezpieczenie wierzytelności uległo znacznemu zmniejszeniu, wierzyciel może żądać spełnienia świadczenia bez względu na zastrzeżony termin.

Przekształcenie zobowiązania terminowego w zobowiązanie niezwłocznie wymagalne

- w związku z zaistnieniem istotnych zmian powodujących zagrożenie dla zaspokojenia

interesu wierzyciela, które zaistniały już po dacie powstania zobowiązania

Przesłanki przedterminowej wymagalności:

1. niewypłacalność dłużnika albo

Niewypłacalność = stan majątku dłużnika, który nie wystarcza na pokrycie wierzytelności, a

zatem w którym egzekucja prowadzona zgodnie z regułami wyznaczonymi przez KPC nie

może zaspokoić wierzyciela.

2. znaczne zmniejszenie zabezpieczenia wierzytelności wskutek okoliczności, za które dłużnik ponosi odpowiedzialność.

„Znaczne” 🡪 miarą znaczenia zmniejszenia zabezpieczenia będzie na ogół jego relacja do

wartości wierzytelności.

Na korzyść obu stron

Na korzyść wierzyciela

Na korzyść dłużnika

Zastrzeżenie terminu:

Dłużnik może spełnić

świadczenie jeszcze przed nadejściem terminu (wierzyciel zobowiązany jest je przyjąć; odmowa przyjęcia spowoduje popadnięcie w zwłokę wierzyciela).

Wierzyciel nie może zażądać, aby dłużnik spełnił świadczenie przed nadejściem terminu.

Wierzyciel może się domagać

od dłużnika spełnienia świadczenia jeszcze przed nadejściem terminu (dłużnik, który na wezwanie wierzyciela nie będzie mu świadczył, popadnie w opóźnienie bądź zwłokę).

Dłużnik może świadczyć przed nadejściem terminu wyłącznie za zgodą wierzyciela.

Wierzyciel nie może zażądać, aby dłużnik spełnił świadczenie przed nadejściem terminu.

Dłużnik może świadczyć przed nadejściem terminu wyłącznie za zgodą wierzyciela.

Na korzyść obu stron

Na korzyść wierzyciela

Na korzyść dłużnika

Zastrzeżenie terminu:

Dłużnik może spełnić

świadczenie jeszcze przed nadejściem terminu (wierzyciel zobowiązany jest je przyjąć; odmowa przyjęcia spowoduje popadnięcie w zwłokę wierzyciela).

Wierzyciel nie może zażądać, aby dłużnik spełnił świadczenie przed nadejściem terminu.

Wierzyciel może się domagać

od dłużnika spełnienia świadczenia jeszcze przed nadejściem terminu (dłużnik, który na wezwanie wierzyciela nie będzie mu świadczył, popadnie w opóźnienie bądź zwłokę).

Dłużnik może świadczyć przed nadejściem terminu wyłącznie za zgodą wierzyciela.

Wierzyciel nie może zażądać, aby dłużnik spełnił świadczenie przed nadejściem terminu.

Dłużnik może świadczyć przed nadejściem terminu wyłącznie za zgodą wierzyciela.

Art. 457 KC

Termin spełnienia świadczenia oznaczony przez czynność prawną poczytuje się w razie wątpliwości

za zastrzeżony na korzyść dłużnika.

Przepisy ogólne prawa zobowiązań mają zastosowanie

do umów wzajemnych o tyle, o ile nie zostało to

wyłączone przepisami Działu III Tytułu VII Księgi III KC

WYKONANIE ZOBOWIĄZAŃ Z UMÓW WZAJEMNYCH

Art. 487 § 1. Wykonanie i skutki niewykonania zobowiązań z umów wzajemnych podlegają przepisom działów poprzedzających niniejszego tytułu, o ile przepisy działu niniejszego nie stanowią inaczej.

Umowa wzajemna 🡪 umowa, w której zobowiązanie ukształtowane jest w taki sposób, że świadczenie jednej ze stron ma być odpowiednikiem świadczenia drugiej. (art. 487 § 2)

Ekwiwalentność świadczeń oznacza nie obiektywną wycenę, ale subiektywne

przeświadczenie stron co do ich wzajemnej równowartości.

Ekwiwalentność jako funkcjonalne sprzężenie tych świadczeń, z których jedno ma nastąpić w zamian za otrzymanie drugiego.

Art. 488 KC

§ 1. Świadczenia będące przedmiotem zobowiązań z umów wzajemnych (świadczenia wzajemne) powinny być spełnione jednocześnie, chyba że z umowy, z ustawy albo z orzeczenia sądu lub decyzji innego właściwego organu wynika, iż jedna ze stron obowiązana jest do wcześniejszego świadczenia.

§ 2. Jeżeli świadczenia wzajemne powinny być spełnione jednocześnie, każda ze stron może powstrzymać się ze spełnieniem świadczenia, dopóki druga strona nie zaofiaruje świadczenia wzajemnego.

ZASADA: świadczenia wzajemne powinny być spełnione jednocześnie

„Zasada jednoczesności (równoczesności) świadczeń, pomimo że dotyczy wszystkich umów wzajemnych, stosowana może być dosłownie tylko w prostych stosunkach zobowiązaniowych, np. sprzedaż odręczna. W innych przypadkach realizacja tej zasady oznacza zaakcentowanie, że świadczenia stron, które stanowią swoje odpowiedniki, winny pozostawać w bliskim związku czasowym. Natomiast w rzeczywistości dla spełnienia tej zasady wystarczająca będzie gotowość świadczenia przez każdą ze stron oraz przygotowanie do takiego świadczenia, a samo spełnienie świadczenia nie musi nastąpić jednocześnie" (wyr. SA w Łodzi z 7.8.2014 r., I ACa 128/14,).

Każda ze stron może powstrzymać się ze spełnieniem świadczenia, dopóki druga strona nie zaofiaruje świadczenia wzajemnego.

Takie zachowanie jednej ze stron nie będzie stanowiło zwłoki dłużnika 🡪 dłużnik będzie

korzystał ze swojego prawa (exceptio non adimpleti contractus).

Art. 488 KC

musi nastąpić jednocześnie" (wyr. SA w Łodzi z 7.8.2014 r., I ACa 128/14,).

Każda ze stron może powstrzymać się ze spełnieniem świadczenia, dopóki druga strona nie zaofiaruje świadczenia wzajemnego.

Takie zachowanie jednej ze stron nie będzie stanowiło zwłoki dłużnika 🡪 dłużnik będzie

korzystał ze swojego prawa (exceptio non adimpleti contractus).

ZASADA: świadczenia wzajemne powinny być spełnione jednocześnie

„Zasada jednoczesności (równoczesności) świadczeń, pomimo że dotyczy wszystkich umów wzajemnych, stosowana może być dosłownie tylko w prostych stosunkach zobowiązaniowych, np. sprzedaż odręczna. W innych przypadkach realizacja tej zasady oznacza zaakcentowanie, że świadczenia stron, które stanowią swoje odpowiedniki, winny pozostawać w bliskim związku czasowym. Natomiast w rzeczywistości dla spełnienia tej zasady wystarczająca będzie gotowość świadczenia przez każdą ze stron oraz przygotowanie do takiego świadczenia, a samo spełnienie świadczenia nie

Z umowy, z ustawy albo z orzeczenia sądu lub decyzji innego właściwego organu wynika, iż

jedna ze stron obowiązana jest do wcześniejszego świadczenia

Uprawnienie do powstrzymania się ze spełnieniem swojego świadczenia 🡪 tylko w sytuacji gdy stan majątkowy drugiej strony powoduje, iż wątpliwe staje się spełnienie przez nią świadczenia

Brak lub niewystarczająca ilość w majątku dłużnika takich aktywów, które są niezbędne do spełnienia danego świadczenia

niewypłacalność

Uprawnienie wygasa gdy strona przeciwna zaofiaruje swoje świadczenie albo da

stosowne zabezpieczenie (art. 490 § 1)

Uprawnienie nie przysługuje stronie, która w chwili zawarcia umowy wiedziała o

złym stanie majątkowym drugiej strony. (art. 490 § 2)

Document Metadata

Table of Contents

Umowy w obrocie gospodarczym

Document Metadata