ශ්රී ාව ල වශ තිරවර ඳරිභwෝජනය වශ නි්ඳ දනය පිළිබ ජ තිව ප්රතිඳ්තතිය
ශ්රී ාව ල වශ තිරවර ඳරිභwෝජනය වශ නි්ඳ දනය පිළිබ ජ තිව ප්රතිඳ්තතිය
භවළලි ංර්ධන වහ ඳරිය අභහත්හංලඹ
1. ප්රතිඳ්තතිභ$ න*
ශ්රී රංවහ වහ තියය ඳරිභබෝජනඹ ව නිඳ ප්රතිඳ්තතිඹ
2. බ ්ත*ව දිනය
2019 ඔක්භත්ෝම්ඵර් 29
3. ශැඳින්වී*
හදනඹ (ති.ඳ.නි.) පිළිඵ ජහතිව
ඳසුබි*
ඳසුගිඹ දලව කිහිඳඹ තුශ අ්තවය ග්ත ආර්ථිව ංර්ධනඹ භවේතුභන් දරිද්රත්හඹ තුයන් වයමින් භළදි ආදහඹම් යටක් වීභට ශ්රී රංවහට වළකිවී තිභæ. භවභේ භත්්ත, එඹ ආදහඹම් විභත්හ, භහජීඹ ගළටලු ව සබහවිව ම්ඳ්ත ඳරිභබෝජනභේ සීඝ්ර
ළඩිවීභක් ව අහිත්වය ඳහරිරිව ඵරඳෆම් වහ භවේතු වහයව වී තිභæ. ජනගවණ
ර්ධනඹ ව සීඝ්ර නහගීකවයණඹ භගින් ඳහරිරිව ගළටලු උ්තන්න වී ඇති අත්ය
එහි ප්රතිපරඹ න්භන් භහන ඳළළ්තභ වහ අල බහවිව ම්ඳ්ත අඩු වීභයි.
ශ්රි රංවහභව ්තභන් ංර්ධන භභභවමභ නහගරිව භභන්භ ග්රහමීය ඹ ප්රභශලර
ම්ප්රදහයිව ශ්රි රහංකිව ජීන යටහ භවභයහි දළඩි ඵරඳෆභක් ඇති වයමින් තිභæ. නහගරිව ජනගවනඹට ම්ඵන්ධ යහත්රී වහර ආභරෝව ද්තත් බහවිත්හ වයමින් වයනු රළබ නිීකක්ණ අනු ර් 1999 ව 2010 වහර ඳයහඹ අත්ය භභභ වරහඳභේ
ඩහ්තභ භවග්ත නහගරිව හප්තිතිඹ හිත් යට වභේ ශ්රී රංවහයි. නගයහංග ඳළතිීකභ ව තීරු ංර්ධනඹ ශ්රී රංවහභව ලිලිව ගති රක්ණඹක් භව1; (ඩහ භවො ඹටිත්ර ඳවසුවම්, ත්භ දරුන් වහ භවො අධහඳනඹක්, කිකිඹහ අස හ ආදිඹ රඵහ ගළනීභ වහ ජනත්හ නගය වයහ ඳළමිභණමින් තිභæ) යභේ දළනට ඳතින
හභවහමීය ත්හයණඹ ව ස හයබහඹ නිහ එභර ඳළමිභණන ංඛ්හ ත් දුයට්ත ඉවශ ඹනු ඇත්ළයි අභප්තික්හ භවභර්.
තියය භනොන ඳරිභබෝජනඹ ව නිසඳහදන යටහ භග නහගීකවයණඹ හප්තිත් භමින් ඳතින අත්ය, භළදි ආදහඹම් ත්්ත්තඹ වයහ ර්ධනඹ න ජනගවනභේ
අභප්තික්හන්, භසත් ඳහරිභබෝජන ව නිඳහදන චර්ඹහ භනස වයනු ඇත්.
1xxxx://xxx.xxxxxxxxx.xxx/xx/xxxx/xxxxx-xxxxxxx/0000/00/00/xxxxxxxxxxxx-xxxxxx-xxx-
lanka-major-economic-opportunity
ශ්රී රංවහ ළනි ංර්ධනඹ න යටව ආර්ථිවඹ සීඝ්රභඹන් ර්ධනඹ වීභම්ී,, එඹ භඵොභවෝ විට දිගු වහලීන ආර්ථිව ර්ධනඹක් ඳ්තහ ගළනීභට අල න
ප්රභඹෝජනඹට ගත් වළකි බහවිව ම්ඳ්ත ඉක්භමින් බහවිත්හ කිීකභට නළඹුරුන
අත්ය එභ ක්රිඹහදහභඹන් භඵභවවින් නහසතිවහය විඹවළව. මිනිස ක්රිඹහවහයවම් වයවහ ඳරියඹට ඵළවළය න අඳද්ර වහරඹ්ත භග දයහ ගළනීභට වහ පිරිිදදු කිීකභට ඇති වළකිඹහ හීනන අත්ය ඒ භවේතු නිහ ජජවිවිධ්තඹ ව ජීවිත්හධහයව ඳහරිරිව ඳශධතීන් ළරකිඹ මතු අන්දමින් බි ළටීභට රක්භව.
්තභන් ශ්රී රහංකිව ඳහරිරිව ප්රතිඳ්තති භඛඛ්නර විභලේ අධහනඹ භඹොලිවශ මතු ක්භේත්ර භර ඵරලක්තිඹ, ජරඹ, අඳද්ර ආදිඹ වඳුනහභගන ඇති අත්ය ඒ
වහ අභප්තික්ෂිත් ඉරක්ව ඳනහ තිභæ. භවභේ භත්්ත භභභ ඉරක්ව ළඩි ප්රභහණඹක් භභභත්ක් ුරයහ භගන භනොභළත්. ප්රධහන ලභඹන් වර ඵළවළය කිීකභට විෘත් බිම් බහවිත්හ වයමින් ිදදුභවභයන නහගරිව ඝන අඳද්ර වශභනහවයණඹ ත්භ්ත ශ්රී රංවහභව ඉත්හ ඵයඳත්ර ඳහරිරිව ගළටලුක් ඳතී. ඳහරිරිව උඳද්ර ගණනහක් ඇති න නහගරිව ඝන අඳද්ර ඵළවළය කිීකභ වහ සුදුසු ක්රිඹහවහීක
ළරළසභක් ව ඹටිත්ර ඳවසුවම් දළනට ප්රභහණ්ත භනොභව. සීඝ්ර නහගීකවයණඹ
ව වහර්මිවයණභඹන් ිදදුන හම දුණඹ ඵයඳත්ර ගළටලුක් ඳතී. විවිධ
ස හනර ිදදු වයන හම ත්්ත්ත අධීක්ණඹ භගින් භඳන්නුම් වයන්භන් හයූ දූණඹ ඉවශ ඹමින් ඳතින ඵයි. ප්රධහන නගයර සභෝන්, ඛෂර් ඩභඹොක්යිඩ්
ව ක්ෂුද්ර දූවිලි අංශු භරෝව භෞඛ්ඹ ංවිධහනභේ නිඹභ වය ඇති ප්රමිති සීභහ ඉක්භහ භගොස ඇත්2. ජර දූණඹ ශ්රී රංවහභව ආයක්ත ත් ඳහනීඹ ජර ළඳමභට දළඩි ඵරඳෆභක් ඇති භවොට ඇත්. ශ්රී රංවහභව නිහ ලින් 86%වට ඳභණ ආයක්ත ත් ඳහනීඹ ජර ළඳමභ ඇත්්ත ඒ ඒ ප්රභශල අනු භනසවම් ඳතී. නහගරිව ව
ළවිලි භබෝග ආශ්රිත් ප්රභශල ළරක විට නහගරිව ප්රභශලර එඹ 97.2% ව ඳභණ
ළඩි අගඹක් ද තු ආශ්රිත් ප්රභශල ර එඹ 50.6% ව ඳභණ අඩු අගඹක්ද භව2.
ංර්ධිත් යටඛ වහ ළඳීභම්ී, භගෝලීඹ උණුසුභ වහ ශ්රී රංවහභව දහඹව්තඹ භනොගළණිඹ වළකි ත්යම් කුඩහ වු්ත භගෝලීඹ භශලගුණිව භනසවම්ර ඵරඳෆම්රට රක් වීභ ඉත්හ ඉවශඹ. වෘත වහර්මිව ඉඩම්ලින් විලහර ප්රභහණඹක් ප්රභඹෝජනඹට ගත් භනොවළකිනු ඇ්තභ්තද භශලගුණිව භනසවම් නිහ විඹ වළව.
තියය භනොන ංර්ධනභේ නිභලේධනීඹ ඵරඳෆම් අභඵෝධ වයග්ත ශ්රී රංවහ යජඹ ජහත්න්ත්ය ප්රජහ භඟ අ්තළඛ ඵළ ගනිමින් ති.ඳ.නි. පිළිඵ “ද අවුරුදු
ළඩටවන් යහලි” ඇතුළු භගෝලීඹ “නහඹ ඳත්රඹ 21” ව “රිභඹෝ +20 ප්රතිපර”
ව නිඹලි ‘තියය ංර්ධනඹ වහ 2030 නහඹ ඳත්රඹ’ භග එහි තියය
ංර්ධන ඉරක්ව පිටන් වය තිභæ.
2ගෘව ආදහඹම් ව විඹදම් මීය ක්ණඹ-2006/07 -ජනගවන වහ ංඛ්හභඛඛ්න භදඳහර්ත්භම්න්තු, ශ්රී රංවහ
ත ර්කිවය
ඳරියඹ ආයක්හ වයගනිමින් ව සබහවිව ම්ඳ්ත තියය වශභනහවයණඹ වයමින් ආර්ථිව ංර්ධනඹ ව භහජ සුඵහධනඹ ළඩි දිමණු කිීකභ තියය ඳරිභබෝජනඹ ව නිසඳහදනභේ අයලිණු භව.
භහජීඹ අලත්හ ුරයහරමින් ඳරිය හිත්වහමි ඵ ත්වවුරු වයමින් දිගු වහලීන ආර්ථිව ර්ධනඹක් ශඟහවය ගළනීභ තියය ංර්ධනභේ ලිලිව අයලිණ න අත්ය
ඒ වහ තියය නිඳහදනඹ ප්රර්ධනඹ කිීකභ අත්හල භව. අහිත්වය ඳහරිරිව
ව භහජීඹ ඵරඳෆම් සීභහ වයමින් නිඳහදනඹ භවභයන බහණ්ඩ ව භේහ වහ
භශභඳොරක් ළවසීභට තියය ඳරිභබෝජනඹ ඉත්හ ළදග්ත භව.
අඩු යප්රහදිත් පිරිස ඇතුළු ිදඹලු භදනහභේභ මූලිව අලත්හ න ආවහය, නිහ,
භෞඛ්ඹඹ, ගභනහගභනඹ ව අධහඳනඹ ආී, භහ ළඳමභ තුලින් ජීන
ත්්ත්තභේ ගුණහ්තභවබහඹ නංහලීභ වහ ඳහරිරිව හිත්වහමීය භර ආර්ථිව
ංර්ධනඹ ශඟහ වය ගළනීභට තියය ඳරිභබෝජනඹ ව නිඳහදනඹ අල භව.
භභහිී, ආර්ථිව ංර්ධනඹ භග ිදදුවිඹ වළකි ඳහරිරිව වහඹනඹ භන්කිීකභ ඉත්හ
ළදග්ත භව.
විභභෝචනඹ ව ම්ඳ්ත නහසතිඹ අභ වයමින් අඩු ම්ඳ්ත ප්රභහණඹක් බහවිත්හ
වයමින් ළඩි භෘශධිභ්ත ඵක් රඵහ ගළනීභ තියය ඳරිභබෝජනඹ ව නිඳහදනඹ
භගින් ඇති වයනු රඵයි. තියය ඳරිභබෝජනඹ ව නිඳහදනඹ ඩහ්ත උචිත්
න්භන් ආර්ථිව, භහජීඹ ව ඳහයරිව ත්රි්ත ජඹග්රවණඹවට එඹ භවේතුන ඵළවිනි.
ති.ඳ.නි. නිසඳහදව ව ඳරිභබෝගිව භදඳහර්ලඹටභ එවභේ ප්රතිරහබ ඇතිවයනු
රඵයි. ත්ද ම්ඳ්ත ඉතිරිඹ ව වහර්ඹක්භ බහවිත්ඹ භගින් පරදහමත්හ ඉවශ නළංවීභ නිහ බහණ්ඩඹව වහ භේහව ගුණහ්තභවඵ ඉවශ දළමීය භ්ත, භඹොදන රද ලිදරට ඉවර ටිනහවභක් රඵහ ී,භ්ත තියය ඳරිභබෝජනඹ ව නිසඳහදනඹ භගින්
ඇතිවයනු රඵයි. වරිත් ත්හක්ණ ව නිඳහදන වහ වයනු රඵන
ආභඹෝජනඹන්ට ඉවර ප්රතිරහබ රඵහී,භ ති.ඳ.නි. භගින් ිදදුවයනු රඵයි.
ම්ඳ්ත ව ඵරලක්ති වහර්ඹක්භත්හ, තියය ඹටිත්ර ඳවසුවම් ව මූලිව භේහ භත් ප්රභවලඹ ළඳමභ, වරිත් වහ සුනිිද කිකිඹහ අස හ සුරඵ වයමින් ළභොභ
වහ ඩහ ගුණහ්තභව ජීවිත්ඹක් ශඟහ කිීකභ ති.ඳ.නි. භගින් ිදදුවයනු රඵයි. ත්ද එඹ භසත් ංර්ධන ළරසුම් ුරයහ ගළනීභ, අනහගත් ආර්ථිව, ඳහරිරිව ව
භහජ පිරිළඹ අඩුකිරිභ, ආර්ථිව ත්යඟවහරි්තඹ ලක්තිභ්ත කිීකභ ව දරිද්රත්හ අඩුකිීකභ වහ ඉවඛ භව.
ජීන ත්්ත්තභේ ගුණහ්තභවබහඹ ඉවශ නංන අත්යභ, බහණ්ඩ වහ භහ ර
භසත් ජීන චක්රඹ ුරයහ ම්ඳ්ත බහවිත්ඹ, වහඹනඹ ව දූණඹ අඩුකිීකභ භඟින් ආර්ථිව ක්රිඹහවහයවම්ලින් ජනිත් න ශුශධ සුඵහධන ප්රතිරහබ ඉවශ නංමින්,
“අඩු ම්ඳ්ත බහවිත්භඹන් ළඩි නිඳ අයලිණු වයයි.
හදන ප්රභහණඹක් රඵහගළනීභ” ති.ඳ.නි. භඟින්
භභභ ඉරක්ව ුරයහ ගළනීභ වහ නිඳහදනඹ ව ඳරිභබෝජනඹ භගහමීය
ආභන්ත්රණඹ කිීකභම් ළදග්තවභ තියය ඳරිභබෝජනඹ ව නිසඳහදනඹ වඳුනහ
ගනියි. ඳරිය හිත්වහමීය ඳරිචඹන් ව නිභළවුම්, වරිත් ව හධහයණ නිඳහදන වහ
පර ඉඛලුභකින් භත්ොය රඵහ ගත් භනොවළකි නු ඇත්. භම් වහ ප්රධහන ඵහධවඹක් ඳතිනුභේ ඳහරිභබෝගිව වණ්ඩහඹම් අත්ය දළනු්තඵ ව
විඵරගළන්වීභ භනොභළති වීභ න අත්ය ඒ වහ පිළිඹම් භඹී,භ අල භව. තියය
ඳරිභබෝජනඹ ව නිඳහදනඹ එවභ වහිදඹව භදඳළ්තත් භේ දළකිඹ වළව. එභ
ංයචව භදව එකිභනව අනුුරයණඹ වයමින් අභනෝන ලක්තිභ්ත වයයි. තියය
නිඳ
හදන වහ ඉඛලුභ උ්තභ්තජනඹ කිීකභ, නිඳ
හදන යටහන්ට ඵරඳහන අත්ය
තියය නිඳහදන ඳළළතීභ ඉඛලුභ ප්රර්ධනඹ වයනු ඇත්.
නිඳහදවඹහ ිදට ඳහරිභබෝගිවඹහ දක්හ ළඳමම් දහභභේ ක්රිඹහ්තභව න ිදඹලු
ක්රිඹහධයඹන් අත්ය ක්රමිව ප්රභවලඹක් ව වභඹෝීතත්හක් අල වයන්නහ ව
හඳහය, ඳහරිභබෝගිවඹන්, ප්රතිඳ්තති ම්ඳහදවඹන්, ඳර්භේවඹන්, විදහඥයනඹන්, අභරවිවරුන් ව භහධ ඇතුළු විවිධ ඳහර්ලවරුන් ඊට ම්ඵන්ධ භව.
අභනකු්ත වරුණු අත්ය ප්රමිති ව භඛඵර වයවහ ඳහරිභබෝගිවඹන්ට ප්රභහණ්ත භත්ොයතුරු ඳඹමින් ව තියය යහජ ප්රම්ඳහදනභේ නිමක්ත් භමින් දළනු්තබහඹ ඇති කිරිභ ව තියය ඳරිභබෝජනඹ ව ජීන යටහ පිළිඵ අධහඳනඹ භගින් ඳහරිභබෝගිවඹන් භග වටමතු කිීකභ ඊට ම්ඵන්ධ භව.
අලයත ල
ආර්ථිව ව තියය ංර්ධනඹ පිළිඵ අභප්තික්ෂිත් ඉරක්ව හක්හ්ත වය ගළනීභ
වහ ්තභන් අලත්හඹ වී ඇ්තභ්ත අදහර ආංශිව ප්රතිඳ්තති භග අනුගත්න
තියය ඳරිභබෝජනඹ වහ නිඳහදනඹ පිළිඵ ර්ග්රහහී ජහතිව ප්රතිඳ්තතිඹකි.
අරමුණ වශ වාදර්wය
භභභ ප්රතිඳ්තතිඹ වස වය ඇ්තභ්ත ිදඹලු අදහශ අභහත්හංල ව භහජීඹ ඳහර්ලවරුන් ම්ඵන්ධ වයගනිමින් අන්ත්ර් ක්රිඹහවහීක ක්රිඹහදහභඹක් තුළිනි. එහි අයලිණ ඉරක්වගත් ඇ්තභ්ත, නිිද අධහනඹ භඹොලි භනොවශභවෝත, අඳභේ ආර්ථිව ංර්ධන ළඩටවන් ර් විඹ වළකි තීයණහ්තභව ළදග්තවමින් මතු ගළටලුරට පිළිඹම් භඹී,භ භවභයහිඹ. ළභොභ වහ පිරිිදදු හත්ඹ, පිරිිදදු ව ප්රභහණ්ත ජර ළඳමභක් තිබිඹ මතුඹ. යට තු මිර වශ භනොවළකි සබහවිව න
්ත්ත ව ෘක්රත්හ උරුභඹ වහඹනඹ වීභට ඉඩ භනොත්ළබිඹ මතුඹ. නගය ඳවිත්ර තිබිඹ මතු අත්ය ිදඹලු නගය ළිදඹන් වහ භෞඛ්ඹභ්ත ඳරියඹක් ළඳයිඹ මතුඹ. ඳරිය දූණඹ ළශළක්වීභ වහ ව ක්රිඹහභහර්ග වර්භහන්ත් විිදන් අභඵෝධ වයභගන බහවිත්භේ භඹදවිඹ මතුඹ. දියිභන් සීමිත් ඉඩම් ව මිරිදිඹ ම්ඳ්ත ප්රලසත් ඳරිවයණඹ වශ මතුඹ. භභකී ප්රධහන ක්භේත්රඹන් ආභන්ත්රණඹ කිීකභ පිණි න ක්රිඹහභහර්ග භභභ ප්රතිඳ්තතිභේ ප්රධහන භ්තභහ ඹටභ්ත දක්හ ඇති ප්රතිඳ්තති ප්රවහලන ව අිමභත්හර් ර අන්ත්ර්ගත් භවොට ඇත්.
සබහවිව ම්ඳ්ත වහර්ඹක්භ ව පරදහම භර උඳභඹෝජනඹ භගින් යභේ ආර්ථිව ංර්ධන භභභවමම්ර තියය්තඹ ඉවශ නළංවිභ පිණි පර යහලික්
ව අල ලක්තිඹ භභභ ප්රතිඳ්තතිඹ ඳඹනු ඇත්.
නිඳහදන පිරිළඹ අඩු කිීකභ, න ව ම්ඳ්ත වහර්ඹක්භ නිඳළමම් නිර්භහණඹ,
න භශභඳොශ ව කිකිඹහ, “ඳසු පිරිිදදු කිීකභම්” වහ ව ක්රිඹහවහයවම්ර පිරිළඹ අඩුවයන දූණඹ ළශළක්වීභ, තියය ජී්තවීභ ළනි භඵොභවෝ අස හ භභභ ප්රතිඳ්තතිඹ පිරිනභන අත්ය විභලේභඹන්භ නත්න, අඩු වහඵන්, ම්ඳ්ත වහර්ඹක්භ ව ඳහරිරිව තියය ත්හක්ණභවද භත් දළළන්ත් ඉදිරි පිම්භක්
ඳළනීභම් අස හ උදහ වයයි. එභගින්, අශවිතීඹ ජජවිවිධ්තඹ බහවිව
ම්ඳත්ව බහයවරු භර එහි ටිනහවභ ංයක්ණඹ වයන අත්යභ භරෝව භශභඳොශ තුශ ශ්රී රංවහභව ත්යඟවහරි්තඹ ඉවශ නංනු ඇත්.
භම් දක්හ හුදවරහවී භවෝ ධ්රළවීවයණඹවී ඇති ිදඹලු අදහර ආංශිව ප්රතිඳ්තතිර ති.ඳ.නි. අංග භඳොදු ආවෘතිඹක් ඹටභ්ත ත්නි භඛඛ්නඹක් තුශට කිභගන එන අත්ය තියය ඳරිභබෝජනඹ ව නිසඳහදනඹ ංදර්බඹ තුශ ශ්රී රංවහභව අභනකු්ත අදහර ජහතිව ආංශිව ප්රතිඳ්තති ඹහ්තවහලින කිීකභ වහ අල භග භඳන්වීභ ව භහර්භගෝඳභශල භභභ ප්රතිඳ්තතිඹ ඳඹනු ඇත්.
4. ප්රතිඳ්තති මධර්*, ප්රතිඳ්තති ප්රව න වශ ප්රතිඳ්තති අිම*ත ර්9
4.1 වර්ලග්ර හී ප ප්රතිඳ්තති ර මුල
භහජ ආර්ථිව ංර්ධනඹ අතිලයින්භ ළදග්ත න්නහභේභ සබහවිව ම්ඳ්ත ආයක්හ කිීකභ, ඳරියඹ සුකිකීභ ව අඳ භූමිඹ භත් සබහධර්භඹ දහඹද භවොට ඇති ම්ඳ්ත ඥයනහණහන්විත් බහවිත්හ කිීකභ්ත එභරිදන්භ ළදග්ත භව. ඒ වහ
ම්ඳ්ත ආයක්හ වයනහ ඳභණක් භනො අනහගත්ඹ වහ ඒහ ළඩි කිීකභ පිණි එභ ම්ඳ්ත අද දිනභේ ප්රඥයනහන්ත් ඳරිවයණඹ කිීකභ භගින් තියය ංර්ධනඹ භවභයහි අධහනඹ භඹොලි කිීකභ අල භව.
ති.ඳ.නි. ඳ්තනහ ජහතිව ආංශිව ප්රතිඳ්තති භග ංගත් න අත්ය එඹ දළනට ඳ්තනහ අඩු අධහනඹක් ඇති භේටභව ිදට ළඩි අධහනඹක් රළභඵන ප්රධහන ධහයහභව අංගඹක් භර ඉවශට ඔහ ත්ඵයි. භභභ ති.ඳ.නි. ප්රතිඳ්තතිඹ ජහතිව ප්රතිඳ්තති, ංර්ධන ළරසුම් ව අන්ත්ර්ජහතිව ගිවිසුම්රට අනුූරයව භව.
4.1.1 තිරවර ඳරිභwෝජනය වශ නි්ඳ දනය ප්රතිඳ්තති මධර්*
ිදඹලු ආර්ථිව අංලර භත්
නිඳ
හදනඹ ව ඳරිභබෝජනඹ වහ බහවිත්හ වයනු
රඵන සබහවිව ම්ඳ්ත ව ධූරව ද්ර අභ කිරිභ ව නිඳ උ්තඳහදනඹ න අඳද්ර ව දූව අභ කිරිභ.
4.1.2 තිරවර ඳරිභwෝජනය වශ නි්ඳ දනය ප්රතිඳ්තති ප්රව න
හදනභේී,
1. ඳරිය වහඹනඹ අභ වයමින් ව අනහගත් ඳයම්ඳයහන්හි ම්ඳ්ත අලත්හ හීන කිීකභකින් භත්ොය ජීවිත්භේ ගුණහ්තභවඵ ඉවශ නංයි.
2. ්තභන් ආර්ථිව ක්රිඹහවහයවම්ර ද්රභඹ/ඵරලක්ති තීව්රත්හඹ අඩුකිීකභ ව
නිසහයණඹ, නිඳහදනඹ, ඳරිභබෝජනඹ ව අඳවයණභේී, ඇතින විභභෝචන
ව අඳද්ර අඩු කිීකභ ව ජීවිත්භේ ගුණහ්තභවඵ හීන කිීකභකින් භත්ොය
ඩහ අඩු ඵරලක්ති ව ද්රභඹ තීව්රත්හඹක් හිත් බහණ්ඩ ව භේහ වහණ්ඩඹන් වයහ ඳහරිභබෝගිව යටහ විත්ළන් කිීකභ ප්රර්ධනඹ කිීකභ භගින් ඳහරිරිව වහඹනභඹන් ආර්ථිව ර්ධනඹ භන් කිීකභ.
3. නිඳහදන ව ඳහරිභබෝජන ක්රිඹහදහභභේ ිදඹලු ජීන චක්ර අදිඹයර ඵරඳෆම්
ළරකිඛරට ගන්නහ ව ජීන චක්ර චින්ත්නඹ ආභශල කිීකභ.
4. ඳහරිභබෝජනභේ ළඩිවීභ භගින් වහර්ඹක්භත්හභේ ප්රතිරහබ හීනවයන්නහ ව අනභප්තික්ත ත් අනිටු ඵරඳෆම්ලින් ආයක්හ වීභ.
4.1.3 තිරවර ඳරිභwෝජනය වශ නි්ඳ දනය වර්ලග්ර හී ප ප්රතිඳ්තති අිම*ත ර්9
• 2030 න විට
බහවිව ම්ඳ්ත තියය වශභනහවයණඹ ව වහර්ඹක්භ
බහවිත්ඹ ශඟහ වය ගනු ඇත්
• 2030 න විට ඒව ුරශගර ආවහය නහසතිඹ ිදඛරය ව ඳහරිභබෝගිව
භේටම්රී, අඩකින් අඩු වයන අත්ය ඳලච
හ්ත අ
නු වහනි ඇතුළු නිඳ
හදන
ව ළඳමම් දහභ ඔසභේ ආවහය වහනි අඩු වය ගනු ඇත්
• 2020 න විට, ගිවිසුම්ගත් අන්ත්ර්ජහතිව යහලි ප්රවහය යහඹනිව ද්ර ව
ිදඹලු අඳද්ර ඒහභේ ජීන චක්රඹ ලිළුඛභරහි ප්රලසත් වශභනහවයණඹ කිරිභ
හක්හ්ත වය ගනු රඵන අත්ය භහන භෞඛ්ඹඹ ව ඳරියඹ භවභයහි ඒහභේ අහිත්වය ඵරඳෆම් අභ කිීකභ පිණි ඒහ හත්ඹට, ජරඹට ව ඳට ලිදහ වළීකභ ළශකිඹ මතු භර අඩු වය ගනු ඇත්
• නිහයණඹ, අභකිීකභ, ප්රතිච්රීවයණඹ ව නළත් බහවිත්ඹට ගළනීභ තුළින්
2030 න විට අඳද්ර උ්තඳහදනඹ ළශකිඹ මතු භර අඩු වයනු ඇත්
• තියය ඳරිචඹන් භඹොදහ ගළනීභට ව හර්ත්හවයණඹට තියය්ත භත්ොයතුරු ඇතුර්ත කිීකභට භහගම්, විභලේභඹන්භ භවහඳරිභහණ ව ඵහුජහතිව භහගම් දිරිභ්ත වයනු ඇත්
• ජහතිව ප්රතිඳ්තති වහ ප්රලිඛ්ත්හන්ට අනුකර තියය න්නහ ව යහජ ප්රම්ඳහදන බහවිත්හන් දිරිභ්ත වයනු ඇත්
• 2030 න විට, සබහධර්භඹ භග සුංගත්, තියය ංර්ධනඹ ව ජීන යටහ වහ අදහශ භත්ොයතුරු ව දළනු්තඵ ෆභ ජන භවොේඨහලඹක්භ තු ඵ
වතිව වයනු ඇත්
• ඳරිභබෝජනඹ ව නිඳ
හදනඹ පිළිඵ ඩහ තියය යටහන් වයහ ගභන් කිීකභ
පිණි විදහ්තභව ව ත්හක්ණිව ධහරිත්හ ලක්තිභ්ත වයනු ඇත්
• කිකිඹහ නිර්භහණඹ වයන ව භශශීඹ ංසවෘතිඹ ව නිඳ
හදන ප්රර්ධනඹ
වයන තියය ංචහයව හඳහයඹක් වහ තියය ංර්ධන ඵරඳෆම් අධීක්ණඹ පිණි භභරම් වස වය ක්රිඹහ්තභව වයනු ඇත්
• ංර්ධනඹ න යටර අලත්හ ව හත්හයණඹන් ළරකිඛරට ගනිමින්
ව දිළිඳු ව ඵරඳෆභට රක්ව ප්රජහන් ආයක්හන ආවහයභඹන් එභ යටර
ංර්ධනඹ භත් ිදදුවිඹ වළකි අහිත්වය ඵරඳෆම් අභ වයමින් එභ අහිත්වය ඳහරිරිව ඵරඳෆම් පිළිබිඹු න ඳරිදි ඵදුවයණඹ ප්රතියුවගත් කිීකභ ව වහනිවය
වනහධහය ක්රභභඹන් ඉ්ත කිීකභ භගින් භශභඳොශ විවෘතිවීම් ඇති භනොනභේ භෂොිදර ඉන්ධන බහවිත්ඹ අජධර්ඹභ්ත කිීකභ
4.2 තිරවර ඳරිභwෝජනය වශ නි්ඳ දනය වශ ප්රධ න භ්ත*
තියය ඳරිභබෝජනඹ ව නිසඳහදනඹ ප්රතිඳ්තතිඹ, වරිත් රංවහ ක්රිඹහවහීක ළරළසභ, ති.ඳ.නි. භවභයහි අදහශ න්නහ ව ශ්රී රංවහ විිදන් අ්තන් ත්ඵහ ඇති ජහත්න්ත්ය ගිවිසුම් ව ජහතිව ආංශිව ප්රතිඳ්තති 46 ක් (අලිණහ ඇත්) භහභරෝචනභඹන් ඳසු, තියය ංර්ධන ඉරක්ව 17ක් ඹටභ්ත ආශ්රිත් අංල කිහිඳඹක් ඒවහඵශධ කිීකභ භගින් ඳවත් දක්හ ඇති ඳරිදි ප්රධහන භභභවමම් භ්තභහ දවඹක් (10) භත්ෝයහ ගනු රළඵ ඇත්.
්තභන් ත්්තඹ භත් ඳදනම්, භවටි ව භධ වහර භනුභන් ති.ඳ.නි. ප්රතිඳ්තතිඹ
වහ ඉරක්ව ක්භත්ර භර ප්රධහන භභභවමම් භ්තභහ දවඹක් (10)
(මූලිව ඳහරිරිව ගළටලු, ප්රලිඛ්ත්හ ආර්ථිව අංල) ව ිදඹලු අංල රට අදහර
න්නහව ආධහයව ප්රතිඳ්තති තුනක් (3) වඳුනහභගන ඇත්. භභභ ප්රතිඳ්තතිඹ ති.ඳ.නි. අලත්හ ඳ්තනහ අනිකු්ත ෆභ ජහතිව ප්රතිඳ්තතිඹවටභ අන්ත්ර්ග්රවණඹ වය මූරධහයහ ගත් කිීකභ ව ෆභ ආර්ථිව අංලඹවටභ අදහශ වය ගළනීභ අල න ඵළවින් භභභ ප්රධහන භ්තභහ ෆභ ය ඳවවට යක් ඹහ්තවහලීන කිීකභ අල භව.
ඳහරිරිව භ්තභහ | ආර්ථිව අංල | ආධහයව ප්රතිඳ්තති ව උඳහඹ භහර්ග |
හත්ඹ ජරඹ වහ නීඳහයක්හ ඵරලක්තිඹ අඳද්ර | වර්භහන්ත් ආවහය භගොඩනළගිලි වහ ඉදිකිීකම් ප්රහවනඹ ංචහයව හඳහයඹ භෞඛ්ඹඹ | අධහඳනඹ වහ න්නිභවදනඹ විදහ වහ ත්හක්ණභවදඹ යහජ ප්රම්ඳහදනඹ |
එක් එක් ප්රධහන භ්තභහ වහ ප්රතිඳ්තති මූරධර්භ, ප්රතිඳ්තති ප්රවහලන ව ප්රතිඳ්තති අිමභත්හර් ඉදිරිඳ්ත වය ඇති අත්ය (ඇලිණුභ 2 ඵරන්න) අදහශ වහඹව අභහත්හංල ව ඳහර්ලවරුන් භග මීය ඳ වභඹෝගිත්හඹ ඳ්තහ ගනිමින් ප්රධහන නිඹලි අභහත්හංලඹ විිදන් භභභ ප්රතිඳ්තතිඹ ක්රිඹහට නළංවීභ වහ ළරසුම්
වසවශ මතුභව.
භභභ ප්රතිඳ්තතිඹ අනුභත් වී ඹට්ත පිරිභන් එක් (01) යක් තුශ ක්රිඹහවහීක
ළරසුම් වස කිීකභ අල භව.
භභභ ක්රිඹහවහීක ළරසුම් වස කිීකභම්ී, ිදඹලුභ තියය ංර්ධන ඉරක්වර අන්ත්ර් ම්ඵන්ධත්හ වඳුනහ ගළනීභ ළදග්ත න අත්ය ඒහට අදහර ඉරක්ව ඉටුවය ගළනීභ වහ භඹෝජිත් ළරසුම් භඟ භනහ ම්ඵන්ධීවයණඹක් තිබීභ අල භව.
5. අද ෂ්තලය වශ විය ඳ9ය
ිදඹලු අංල වහ ම්ඵන්ධ න්නහ ව ප්රතිඳ්තතිඹක් න තියය ඳරිභබෝජනඹ ව
නිඳහදනඹ පිළිඵ ජහතිව ප්රතිඳ්තතිඹ, ිදඹලුභ ආවහයභේ බහණ්ඩඹක් භවෝ
භේහක් ඳරිභබෝජනඹ භවෝ නිඳහදනඹ භවභයන ිදඹලුභ අංලරට අදහශ භව.
එඹ භහජභේ වය භවෝ ඛ්ණ්ඩඹක් භවෝ ස යඹක් භවෝ කිිදදු ංවිධහනඹක් අ්ත භනොවරියි. තියය ඳරිභබෝජනභේ ව නිසඳහදනභේ ලිලිව අයලිණ නුභේ අනහගත් ඳයම්ඳයහන්හි අයිතිහිදවම් අදහනභවට රක් භනොභවොට සථියහය භහන
ංර්ධනඹ ව ඹවහධනඹ වතිව කිරිභ ඵළවින් භභභ ප්රතිඳ්තතිඹ ක්රිඹහට නළංවීභම්ී,, (භළනවින් ළරසුම් වයන රද (i) නිඹහභන ව ප්රමිති (ii) ආර්ථිව (iii) භත්ොයතුරු ව (iv) සභවච්ඡහ ගිවිසුම් ඹනහී, භභරම් මිශ්රණඹක් භගින් ඳහරනඹ කිරිභට අල න්නහ ව) ිදඹලු භදනහ අන්ත්ර්ගත් න ඵ වතිව කිීකභ පිණි ප්රභහණ්ත ක්රිඹහභහර්ග ගත් මතුඹ.
6. ප්රතිඳ්තති ්රිය ්ත*ව කිම*
6.1 ඳ නය
විවිධ අභහත්හංල ව නිභඹෝජිත්හඹත්න ගණනහව වබහගි්තඹ හිත් ිදඹලු අංල ම්ඵන්ධ වයමින් භභභ ජහතිව ති.ඳ.නි. ප්රතිඳ්තති හර් ව ක්රිඹහ්තභව කිරිභ භඵොභවෝ දුයට යහ ඳතිනුභේ එභ ආඹත්නර අබන්ත්ය ව අන්ත්ර් වභඹෝගඹ,
ගකීම් භඵදහවදහ ගළනිභ ව ම්ඳ්ත ඒවයහශී කිරිභ භත්ඹ. භභභ ප්රතිඳ්තතිඹ
හර් ව ක්රිඹහ්තභව කිරිභ වහ භශලඳහරනිව වළඳවීභ ව ළඵෆ වබහගි්තඹ අත්හල භව. අභප්තික්ත ත් ප්රතිපර හක්හ්ත වයගළනීභ උභදහ වඩිනම් ආයම්බඹක් ව ක්රිඹහට නළංවිභක් එඹ වතිව වයයි. වහර්ඹක්භ ඉරක්ව ුරයහ ගළනීභ පිණි ඳරිඳහරන අධිවහරිඹ භවභයහි ද භභඹ හධනීඹ ඵරඳෆභක් ඇති වයන අත්ය ඒ අනු එඹ තියස ව ිදයස ඹන භදඹහවහය ප්රතිරහබ ගරහඹහභට අනුග්රවඹක් දක්යි.
එඵළවින්, තියය ඳරිභබෝජනඹ ව නිඳහදනඹ පිළිඵ භභභ ජහතිව ප්රතිඳ්තතිඹ
වහ ක්රිඹහ්තභව කිීකභම් ව අධීක්ණඹ කිීකභම් යුවඹ සුඳීකක්හ කිරිභ ව
ම්ඵන්ධිවයණඹ පිණි ඳහරන යුවඹක් ස හපිත් වයනු ඇත්.
• තියය ංර්ධන ජහතිව බහ වයවහ ර්ග්රහහී භශලඳහරන අධීක්ණඹ ිදදුවයනු ඇත්. ඒවහඵශධ ප්රතිඳ්තතිඹක් නිර්භහණඹ කිීකභම් ව භහජ ව ආර්ථිව
ංර්ධන ළඩටවන්ර තියයබහඹ වතිව කිීකභ පිණි 12 න තියය
ංර්ධන ඉරක්වඹ න ති.ඳ.නි. ඇතුළු ිදඹලු තියය ංර්ධන ඉරක්ව ක්රිඹහ්තභව කිීකභ, අධීක්ණඹ කිීකභ ව භග භඳන්වීභ වහ ගකීභට භභභ
බහට ඵරඹ ඳයහ ඇත්. එභගින් 12 න තියය ංර්ධන ඉරක්වඹ ව අභනකු්ත ති..ඉ. අත්ය අන්ත්ර් ම්ඵන්ධත්හඹ සුයක්ත ත් වයනු ඇත්. භදොභශොස
න තියය ංර්ධන ඉරක්වභඹහි ළරසුම් ව ප්රගතිඹ පිළිඵ හර්ත්හවයන්නහ ව ඳරිය විඹ බහය අභහත්හංලඹ ඇතුළු ප්රධහන ආර්ථිව ංර්ධන ළඩටවන් බහය ිදටින අදහශ ිදඹලු අභහත්හංල භභභ බහ තුශ නිභඹෝජනඹ නු ඇත්.
• තියය ංර්ධන ඉරක්ව 12 හි උඳහඹභහර්ග ව ක්රිඹහභහර්ග ක්රිඹහ්තභව කිීකභ ව අධීක්ණඹ කිීකභ වහ ඳරිය අභහත්හංලඹ භග භඳන්න අත්ය භශලගුණිව
විඳර්ඹහ අභ කිීකභම් ක්රිඹහභහර්ග ව ජහතිව නිර්ණිත් දහඹව්ත ළනි දළනටභ්ත ඳතින ම්ඵන්ධීවයණ යුවඹන් උඳවහීක වයගනු ඇත්. ඳරිය විඹ බහය අභහත්යඹහ භවෝ එභ අභහත්හංලභේ භඛවම්යඹහ විිදන් බහඳති්තඹ දයනු
රඵන ව තියය ඳරිභබෝජනඹ ව නිඳහදනඹ ම්ඵන්ධභඹන් ව වඳුනහග්ත
අංලර අදහශ අභහත්හංල ව නිභඹෝජිත්හඹත්නර නිභඹෝජිත්ඹන්භගන් භන්විත් ති.ඳ.නි. පිළිඵ ජහතිව වමිටුක් ස හඳනඹ වයනු ඇත්. වමිටු භවභයහි ඇති අදහශ්තඹ අනු ඩහ්තභ සුදුසු ුරශගරඹන් නම් කිීකභට ඒ ඒ අභහත්හංල භවෝ නිභඹෝජිත්හඹත්නර ප්රධහනීන් දිරිභ්ත වයනු ඇත්. ක්රිඹහ්තභව කිීකභ වහ භහර්භගෝඳභශල ළඳමභ, ප්රධහන භ්තභහ අත්ය භභඹෝගිත්හ ව ගළටුම් ළශළක්වීභ, වහර්ඹහධනඹ අධීක්ණඹ කිරිභ ව එක් එක් නිභඹෝජිත්හඹත්න ඹටභ්ත ඇති ක්රිඹහවහයවම්ර ප්තියගතිඹ භහභරෝචනඹ පිණි භභභ වමිටු භහ තුනවට යක් කිසවීභ අභප්තික්හ භවභර්. අල හභහජිවඹන් ගණන, ඳරිඳහරන ඳටිඳහටි ව
වහඹව ක්රිඹහභහර්ග ඇතුළු වමිටුභව භඹොලිකිරිම් අනුභශල ප්රතිඳ්තතිඹ අනුභත් වශ වහභ වස වයනු ඇත්.
• ඹහන්ත්රණ 2ක් වයවහ තියය ඳරිභබෝජනඹ ව නිසඳහදනඹ වමිටුට වහඹ රඵහ භදනු ඇත්.
∗ න්නිභවදනඹ, හර්ත්හ කිීකභ, දළනු්තඵ ඇති කිීකභ ව ධහරිත්හ භගොඩනළංවීභ ඇතුළු වමිටුභව ිදඹලු භභභවමම් වටමතු ඳරිඳහරනභඹ ලභඹන් වළිදයවීභ
වහ අබන්ත්ය ති.ඳ.නි. ඒවවඹක් ඳරියඹ බහය අභහත්හංලඹ නම් වයනු ඇත්. අල ව විටී, අධඹන ව කිසවීම් ඳළළ්තවීභ වහ අල වයනු රඵන වහර්ඹ භණ්ඩරඹ ව ලිදඛ ආදිඹ ම්ඵන්ධභඹන් ප්රභහණ්ත ම්ඳ්ත අභහත්හංලඹ
ම්ඳහදනඹ වයගනු ඇත්.
∗ නිලසචිත් භ්තභහ්තභව අනු ක්රිඹහවහීක වණ්ඩහඹම් වයවහ ඉඛලීම් ිදදුවශ විට වමිටුට ත්හක්ණිව වහඹ වීභ පිණි අදහශ යජභේ නිභඹෝජිත්හඹත්න ව යහජ
භනොන ආඹත්නර (ුරශගලිව අංලඹ, බුශධිභතුන්, ඳර්භේණ ආඹත්න ව ඳහරිභබෝගිව ංවිධහන) නිභඹෝජිත්ඹන්භගන් භන්විත් තියය ඳරිභබෝජනඹ ව
නිඳහදනඹ අන්ත්ර් නිභඹෝජිත්හඹත්න විභලේඥයන ක්රිඹහවහීක වණ්ඩහඹභක් ස හඳනඹ
වයනු ඇත්. එභ වමිටු යවට භදයක් කිසනු ඇත්. වමිටු කිසවීභට භඳය
අලත්හ ඳදනමින් භ්තභහ්තභව අනු ක්රිඹහවහීක වණ්ඩහඹම්ර වහර්ඹ ටවන
ළවසීභ ිදදුවයනු රඵනු ඇත්. භභභ ක්රිඹහවහීක වණ්ඩහඹභම් භභභවමම් විඹදම් ආයම්බභේී, ඳරියඹ බහය අභහත්හංලඹ විිදන් ආයණඹ වයනු රඵන නලි්ත ක්රමිව ප්රභහණ්ත හිමිවහරි්තඹක් රඵහ ගළනීභ පිණි අදහශ ිදඹලු ඳහර්ලවරුන් අත්ය යහජ-ුරශගලිව වවුඛවහරි්තඹක් වයවහ ඳඹහ ගනු ඇත්.
6.2 වැසුම්වරණය
ිදඹලුභ අංල වහ අදහරන ව දිගු වහලීන දළක්භක් හිත් ති.ඳ.නි. වහ අිමභත්හර් ඳහදව ලක්තිභ්ත ළරසුම්වයණඹක් අල නු ඇත්. එභඟින් අල කුභක්දළයි වඳුනහ ගළනීභට ව ඒහ හක්හ්ත වයගළනීභ පිණි දිගු වහලීන
ළරසුම් කිීකභට යහජ ව ුරශගලිව ක්රිඹහධයඹන්ට ඉඩ රමින් තියය
ංර්ධනඹ භවභයහි දිගු වහලීන ප්රභවලඹන්ට වහඹ දක්නු ඇත්.
ළරසුම්වයණභේ භභභ දිගුවහලීන ප්රභවලඹ, භවටි වහලීන භශලඳහරනිව ව
හඳහරිව අලත්හඹන් අනු භනස වීභට ඇති වළකිඹහ අභ කිීකභට උඳවහීකනු ඇත්. තියය ංර්ධන ප්රතිපර වහ ළරසුම් කිීකභම්ී, අනිකු්ත ජහතිව ප්රතිඳ්තති ක්රිඹහ්තභව කිීකභම් ක්රභභවදඹන්ට භනසව ප්රතිඳ්තති ළවළසභ,
ළරසුම්වයණඹ ව ඳරිඳහරනඹක් අල නු ඇත්. ෆභ අයලිණක් වහ උඳහඹ භහර්ගඹක් ආර්ථිව, භහජීඹ ව ඳහරිරිව හධව රට අදහශ අභඵෝධ වයගනු රළබීභ ව භහභරෝචනඹ වයනු රළබීභ අල භව. ඳවත් දෆ හක්හ්ත වයගළනීභ තීයණහ්තභව නු ඇත්.
• ප්රතිඳ්තති ංක්තිඹ: භහජීඹ, ආර්ථිව ව ඳහරිරිව හධව තුරනඹ කිීකභ ව එක් ඉරක්වඹක් ුරයහ ගළනීභම් ප්රගතිඹ අභනකු්ත ඉරක්වර ඳසුඵෆභක් ඇති භනොවයන ඵට ග ඵරහ ගළනීභ පිණි ඇතිවිඹ වළකි ගළටුම් ව එකිභනවට
ඳටවළණි ත්්තඹන් වශභනහවයණඹ කිීකභ;
• ඵහු ආංශිව ළරසුම්වයණඹ: හක්හ්ත වය ගළනීභට නිඹමිත් භනස අංල ගණනහක් වයවහ භභෝධහනිව ක්රිඹහභහර්ග අල න දරිද්රත්හ ව වහරගුණ
විඳර්ඹහ ළනි ති.ඳ.නි. නහඹ ඳත්රභේ ඇති ඵහුභහන ව ිදඹලු අංල වහ ම්ඵන්ධ ගළටලුරට පිළිඹම් භඹී,භ.
• ආර්ජනහ්තභව ව ප්රතිචහයහ්තභව ප්රතිඳ්තති ම්ඳහදනඹ:
(i) ප්රතිපර අඛ්ණ්ඩ නිීකක්ණඹ
(ii) වහර්ඹස ුරහුණු වහ ඹ හ්ත කිීකභ
(iii) නත්භ ත්හක්ණඹ භත් ඳදනම් ව නවයණඹ ව
(iv) භනසන ත්්ත්තඹන් හිත් ඳසුබිභවට හභප්තික් භවටි වහලීන ප්රලිඛ්ත්හ ව දිගු වහලීන ංර්ධන අයලිණු තුරනඹක් භත් ඳදනම් ව ප්රතිඳ්තති ම්ඳහදනඹ
ංර්ධන ත්්තඹන්හි භනසවම්රට ලක්තිභ්ත අධීක්ණ වහ ඇගමම් යහලිව අන්ත්ර්ගත් වයනු රඵන, ප්රගතිඹ වහ ප්රතිපර නියන්ත්ය අධීක්ණඹ ව
භහභරෝචනඹ භත් ඳදනම් ව ප්රතිඳ්තති ව ළඩටවන් අඛ්ණ්ඩ ප්රතිඇගමභට ව අනුර්ත්නඹට ප්රතිචහයහ්තභව, හර්ත ව ඹහ්තවහලීන වයනු රඵන ක්රිඹහවහීක
ළරසුම් වයවහ 4 න භවොට ඹටභ්ත දක්හ ඇති ප්රතිඳ්තති ප්රවහලන ව ප්රතිඳ්තති ඉරක්ව විසත්යහ්තභව දක්නු ඇත්.
6.3 අධීක්ණය වශ ඇගයී*
ජහතිව තියය ඳරිභබෝජනඹ ව නිසඳහදනඹ ප්රතිඳ්තතිඹ ක්රිඹහ්තභව කිීකභ වතිව වයනු පිණි, ඳ්තනහ දර්ලව වේටර ව වස වයනු රඵන ති.ඳ.නි. දිලහනතිව ඉරක්ව භත් ඳදනම් දර්ලව යහලික් ති.ඳ.නි. අධීක්ණ ඳශධතිඹක් ස හපිත් වයනු ඇත්. ජනභඛඛ්න වහ ංඛ්හභඛඛ්න භදඳහර්ත්භම්න්තු ව ජහතිව ක්රභ
ම්ඳහදන භදඳහර්ත්භම්න්තු ඒ වහ මූලිව්තඹ භගන භඟ භඳන්නු ඇත්. ජනභඛඛ්න වහ ංඛ්හභඛඛ්න භදඳහර්ත්භම්න්තු යභටහි ංර්ධන ව අභනකු්ත
භහජ ආර්ථිව ක්රිඹහවහයවම් ළරසුම් කිීකභ, ක්රිඹහ්තභව කිීකභ ව ප්රගතිඹ අධීක්ණඹ කිීකභට අල වයනු රඵන අදහශ, විලහ ව ඹහ්තවහලීන
ංඛ්හ්තභව භත්ොයතුරු එක්කිස වය, ම්ඳහදනඹ භවොට ප්රචහයණඹ වයනු රඵන අත්ය එභවයින් ිදඹලු ජහතිව ංගණන ව මීය ක්ණ ඳළළ්තවීභම් ව ඳරිඳහරන
හර්ත්හ බහවිත්හ වයමින් නිර ංඛ්හභඛඛ්න උ්තඳහදනඹ කිීකභම් ගකීභ එඹට ඳයනු ඇත්. ස හපිත් ප්රලිඛ්ත්හ ව ඉරක්වඹන්හි ප්රගතිඹ නිීකක්ණඹ වයවහ තියය
ඳරිභබෝජන ව නිඳහදන ප්රගතිභේ හර් ව්තඹ ඇගමභම් ඩහ්තභ පර
ක්රභභවදඹක් නුභේ දර්ලව ඳහදව ඇගමභ ව හර්ත්හ කිීකභයි. ති.ඳ.නි. දර්ලව, දරිද්රත්හ අඩුකිීකභ ඇතුළු ඳහරිරිව ව තියය ංර්ධනඹ පිළිඵ ඩහ ුරළුඛ දර්ලව භහරහවට භන් වශ භනොවළකි භේ ඵළඳී ඳතී. භභභ දර්ලව, ඳරිභබෝජනඹ
ව නිසඳහදනඹ පිළිඵ ඩහ තියය යටහ වයහ ප්රගතිඹ භනින්නහ ව දර්ලව වස කිීකභ වහ විවිධ අභහත්හංලරට භහර්භගෝඳභශල ඳඹනු ඇත්. ති.ඳ.නි.
ළඩටවනක් අධීක්ණඹ කිීකභ භනොවඩහ ිදදුන ක්රිඹහලිඹක් න අත්ය ඩහ භවො ක්රභභවද ව ද්තත් බහවිත්ඹ වහ ඇති ක්රභඹන් විවහලඹ නු ඇත්.
7. ඳ රිw ෂිව බ්ද * ල
භභභ ඳහරිබහත ව ලæද භහරහභව අයලිණ නුභේ භභභ ප්රතිඳ්තතිඹ වස වයනු රළබ
ංදර්බභඹහි ඇත්ළම් ඳහරිබහත ව භඹදුම් පිළිඵ තුටුදහඹව අභඵෝධඹක් භභභ ප්රතිඳ්තති භඛඛ්නඹ ඳරිශීරනඹ වයන්නන්ට රඵහ දිභට වහඹ වීභයි. භනස
ංදර්බඹන් ව ත්්ත්තඹන් තුශ එභ ඳහරිබහත ව භඹදුම්ර අර් නිරූඳණඹ භනස විඹ වළකි ඵ ටවන් කිීකභ ළදග්ත භව.
‘අ’ භවොටව:
ප්රතිඳ්තති මධර්*:
ප්රතිඳ්තති ලිරධර්භ ඹනු ප්රතිඳ්තතිඹක් ඳළතිඹ ම්තභ්ත කුභවටදළයි ඹන්න වහ
න භවේතන් භව. ප්රතිඳ්තතිඹක් ඳතිනුභේ ඹම් කිිද වහර්ඹඹක් වහ න අත්ය එඹ ඒ වහ ඳදනභ න්නහ ව මූරධර්භ ආවහයභඹන් එඹ ප්රවහල වයනු රළභæ. යජඹක් ප්රතිඳ්තතිඹක් වස වයන්භන් කුභවට ද ඹන්න ව එභ ප්රතිඳ්තතිභේ අභප්තික්ත ත් ඵරඳෆභ භවෝ ප්රතිපරඹ කුභක් විඹ මතු ද ඹන්න ප්රතිඳ්තති මූරධර්භ ංක්ත ප්තිත් දක්යි. ප්රතිඳ්තති මූරධර්භ ආඹත්නිව භවෝ උඳහඹ භහර්ගිව ළරසුම්ර දළක්භ පිළිඵ ප්රවහලනඹට භහන භව.
ප්රතිඳ්තති ප්රව න:
ප්රතිඳ්තති ප්රවහලන ඹනු යජභේ ස හයඹ පිළිඵ අතිලයින් ළදග්ත ප්රවහලන භව. ප්රතිඳ්තති ප්රවහලන වයවහ ප්රතිඳ්තතිභේ අිමප්රහඹ යර ව භවටි ප්රවහලන
සරූඳභඹන් ප්රවහල වයනු රළභæ. එඵළවින්, ප්රතිඳ්තති ප්රවහලන ඹම් නිලසචිත් භහත්ෘවහක් භවෝ භහත්ෘවහ පිළිඵ ෘජු ප්රවහලනඹක් භවෝ ප්රවහලඹක් කිීකභ පිණි භඹොදහ ගනු රළභæ. අඛ්ණ්ඩ ංභලෝධනඹන්ට රක් භනොභවොට ී,ර්ඝ වහරඹක් ුරයහ ඳළළතීභට ප්රතිඳ්තති ප්රවහලනඹන්ට වළකි විඹ මතුඹ. ඒ අත්යභ, අනහගත්භේ අභප්තික්හ භනොවශ ත්්ත්තඹන් වහ නභශීලි වීභ ව වළඩ ගළසීභ වහ ඉඩ
ී,භට ත්යම් ඒහ සීභහන්භගන් භත්ොයවිඹ මතුඹ. භඳොදුභව ග්ත වශ, ගනු රළබීභට නිඹමිත් ක්රිඹහභහර්ග ඳහරනඹ කිීකභ භවෝ ඒ වහ භඟ භඳන්වීභ ප්රතිඳ්තති ප්රවහලන භඟින් ිදදු වයයි. ඹභක් වශ ම්තභ්ත භවභේද ඹන්න භනො වශ ම්තභ්ත කුභක්ද xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx වන් වයයි. ප්රතිඳ්තති මූරධර්භ ව ප්රතිඳ්තති ප්රවහලන අත්ය ඳළවළදිළි භනක් තිභæ. ලක්තිභ්ත විදහ්තභව හක්ත භවෝ ද්තත් භනොභළ්තභ්ත වුද ක්රිඹහභහර්ගභේ භවෝ චින්ත්නභේ “ඳදනභ භවෝ විලසහඹ” ප්රතිඳ්තති මූරධර්භ භව. භභභ ප්රතිඳ්තති මූරධර්භ භවභයහි විලසහඹ ත්ඵහ ප්රතිඳ්තති
ම්ඳහදවඹන් ත්භන් වළඳභනුභේ කුභක් කිීකභට ද ඹන්න වන් වයයි. එභවයින්
ප්රතිඳ්තති ප්රවහලන ඹනු “අඳට අල න්භන් භභඹයි ඹන්න භප්රේක්වඹන්ට නිභවදනඹ වයනු රඵන ඳළවළදිළි ඳණිවිඩ භව.”
ප්රතිඳ්තති අිම*ත ර්9:
ප්රතිඳ්තතිඹවට “අිමභත්හර් ” තිභæ. භභභ අිමභත්හර් අභප්තික්ත ත් ප්රතිපර ඳයහඹ භවෝ ප්රතිඳ්තතිඹ ක්රිඹහ්තභව කිීකභභන් හක්හ්ත වය ගළනීභට නිඹමිත් කුභක්ද ඹන්න විසත්ය වයයි. ප්රතිඳ්තති අිමභත්හර් ඹක් ඹනු අිමප්රහඹ පිළිඵ ුරළුඛ ප්රවහලඹක් න අත්ය එඹ ක්රිඹහභහර්ග වහ භහර්භගෝඳභශල ඳඹයි.
ප්රතිඳ්තති අරමුු:
අිමභත්හර් ව අයලිණු ඹනු එව භහන භනොභව. අයලිණු වස කිීකභම්ී, „භළනිඹ වළකි ඵ‟ ළභවිටභ ළදග්ත මූරධර්භඹක් භේ රවනු රළභæ. අයලිණු
හභහනභඹන් “භභභවමම් ඒවව” එවවට භවෝ ළඩි ගණනවට ම්ඵන්ධ අත්ය
සබහභඹන්භ “භවටි වහලීන” භව. භළනිඹ වළකි අයලිණු භනොභළති ප්රතිඳ්තතිඹක් ලිවීභ ිදදුවශ වළකි අත්ය එඹ යභේ අලත්හ ුරයහරනු පිණි නු ඇත්. ප්රතිඳ්තතිභේ ී,ර්ඝවහලීන ඵ වතිව කිීකභ වහ අිමභත්හර් ඳභණක් වුද ප්රභහණ්ත භව. ප්රතිඳ්තති අයලිණු ඹනු ප්රතිඳ්තතිඹට අනුකරවීභ පිණි ඳහඨවඹන් කුභක් වශ මතුද ඹන්න අභඵෝධ වය ගළනීභට ඔවුනට උඳවහය න ප්රතිඳ්තතිඹ තුශ අන්ත්ර් ගත් ලිඛිත් භහර්භගෝඳභශල භව. භභභ ලිඛිත් භහර්භගෝඳභශල උචිත් දන් භඹොදහ පර ආවහයභඹන් නිලසචිත් භ්තරුභක් ඇති ඳළවළදිළි ලිවිඹ මතුඹ.
‘ආ’ භවොටව:
සුපිරිසිදු නි්ඳ දනය: භසත් වහර්ඹක්භත්හ ඉවශ නළංවීභ ව මිනිහට ව ඳරියඹට ඳතින අදහනම් අඩුකිීකභ පිණි ක්රිඹහලි, බහණ්ඩ ව භේහන්ට ඒවහඵශධ නිහයව ඳහරිරිව උඳහඹභහර්ගඹක් අඛ්ණ්ඩ භඹොදහ ගළනීභ. සනෆභ වර්භහන්ත්ඹව භඹොදහ ගනු රඵන ක්රිඹහදහභ, බහණ්ඩ වහ ව භහජඹට ඳඹනු රඵන විවිධ භේහන්ට සුපිරිිදදු නිසඳහදනඹ ආභශල වශ වළකිඹ.
වියැඳී*: විඹළඳිභ ඹන්භනන් අදවස නුභේ (1) දශ ජහතිව නිසඳහදිත්ඹ භවෝ භහන
ංර්ධන දර්ලවඹ ළනි ආර්ථිව විචරඹන් ව (2) ම්ඳ්ත බහවිත්ඹ ව ඳහරිරිව දර්ලව ළනි ඳහරිරිව විචරඹන් අත්ය ඵත්හඹයි. ආර්ථිව ර්ධනඹ
ම්ඳ්ත බහවිත්භඹන් ව ඳහරිරිව ඵරඳෆභභන් විඹළඳීභ අත්ය භනක් තිභæ.
ම්ඳ්ත විඹළඳීභ ඹනු ආර්ථිව ක්රිඹහවහයවම් ඒවවඹක් වහ ම්ඳ්ත බහවිත්භේ ප්රභහණඹ අඩු කිීකභයි. භභභ “අද්රවයණඹ” එභ ආර්ථිව නිභළවුභ වහ අඩුභන් ද්ර, ඵරලක්තිඹ, ජරඹ ව ඉඩම් ම්ඳ්ත බහවිත්හ කිීකභ භත් ඳදනම් භව. ම්ඳ්ත
විඹළඳීභ ම්ඳ්ත බහවිත්හ වයනු රඵන වහර්ඹක්භත්හ ඉවශ ඹහභට භවේතු න අත්ය
ම්ඳ්ත භඹදවුභට හභප්තික් ආර්ථිව නිභළවුභ ඉවශ ඹන විටී, එඹ භඳන්නුම් වයනු රඵයි.
ඳරිවරව මී ව ර්යක්*ත ල: ජීන චක්රඹ ුරයහ ඳහරිරිව ඵරඳෆභ ව ම්ඳ්ත තීව්රත්හ ඹට්ත පිරිභයින් ඳෘථිවිභේ ඇසත්භම්න්තුගත් ඉිදලුම් ධහරිත්හට අනුකර භේටභවට අනුක්රමිව අඩුවයමින්, භහන අලත්හ ුරයහරන ව ජීවිත්භේ
ගුණහ්තභවබහඹ ඇති වයන ත්යඟවහීක මිර වයන රද බහණ්ඩ ව භහ
ළඳමභ භගින් ඳරිය හිත්වහමීය වහර්ඹක්භත්හ හක්හ්ත වයගළනීභ.
ජීලන චක්ර ඇගුම*: ජීන චක්ර ඇගමභ ඹනු නිඳ
හදන ව භේහන්හි ජීන
චක්රඹ ුරයහ ඒහභේ ඳහරිරිව ව භහජිඹ වහර්ඹහධනඹ ඇගමභ පිණි න භභරභකි. ඳහරිරිව ජීන චක්ර ඇගමභ ඹටභ්ත, ම්ඳ්ත (ඵරලක්තිඹ ඇතුළු) නිසහයණඹ ව ඳරිභබෝජනඹ භභන්භ හත්ඹට, ජරඹට ව ඳට ලිදහ වළීකභ ජීන චක්රභේ ිදඹලු අදිඹයරී, ප්රභහණනඹ වයනු රළභæ. ඉන් අනතුරු, ළදග්ත ඳහරිරිව ඵරඳෆම් වහණ්ඩඹන් භවභයහි ඒහභේ විබ දහඹව්තඹ ත්ක්භරුේ වයනු රළභæ. භශලගුණිව විඳර්ඹහ, ධූරවත්හ, ඳහරිරිව ඳශධති වහනිවීභ ව
ම්ඳ්ත ඳදනභ වහඹනඹ වීභ ඒහට ඇතුර්ත භව.
ජීලන චක්ර ිනන්තනය: ජීන චක්ර චින්ත්නඹ බහවිත්ඹ ඳභණක් න හම්ප්රදහයිව භඹොලි ුරළුඛ වයන අත්ය ආයම්බභේ ිදට අහනඹ දක්හ (එනම් ම්ඳ්ත
නිසහයණභේ ිදට නිසඳහදනඹ ඔසභේ නිඳහදනඹ බහවිත්භේ ිදට අඳවයණඹ
වයනු රළබු නිඳළමභම් අන් පිරිළවසුභ දක්හ) නිඳළමභම් භසත් ජීන චක්රඹ
ුරයහභ විවිධ අංග අන්ත්ර්ගත් වයයි.
දූවය භගවීභම් මධර්*ය - දූවඹහ භගවීභම් මූරධර්භඹ ඹනු දූණභේ පිරිළඹ, දූණඹ ඇති වයන්නවුන් විිදන් දළීකභ අල වයන්නහ ව ඳහරිරිව
ප්රතිඳ්තතිඹකි. එහි මූලිව රූඳභේී,, දූවඹහ භගවීභම් මූරධර්භභේ අයලිණ
නුභේ දූණඹ ළශළක්වීභම් ව ඳහරනඹ කිීකභම් පිරිළඹ භන් වයනු රළබිඹ ම්තභ්ත භවභේද ඹන්න නිලසචඹ කිරිභයි. එහි ඉරක්වඹ නුභේ බහණ්ඩ ව
භේහන්හි මිර, නිඳහදන පිරිළඹ ූරර්ණ පිළිබිඹු කිීකභට වළකි න භේ එහි
ආර්ථිව ක්රිඹහවහයවම්ර ඳහරිරිව ඵහහිය්තඹන් අබන්ත්යවයණඹ කිීකභයි.
්තභභනහි භභභ ප්රතිඳ්තතිඹ අන්ත්ර්ජහතිව ඳරිය නීතිභේ භඳොදුභව පිළිග්ත මූරධර්භඹකි.
තිරවර ඳරිභwෝජනය වශ නි්ඳ දනය: තියය ඳරිභබෝජනඹ ව නිසඳහදනඹ ඹනු “අනහගත් ඳයම්ඳයහන්භේ අලත්හ අදහනභවට රක් භනොන භරට
භේහභව භවෝ නිසඳහදනභේ ජීන චක්රඹ ුරයහ බහවිව ම්ඳ්ත ව ධූරව ද්ර
බහවිත්ඹ භභන්භ අඳශය ව දූව විභභෝචන අභ වයමින් මූලිව අලත්හඹන් වහ ප්රතිචහය දක්න්නහ ව ව ඩහ ඹවඳ්ත ජීන
ගුණහ්තභවඵක් ඇති වයන්නහ ව භ
හ ව ආශ්රිත් නිඳ
හදන බහවිත්ඹයි”.
තිරවර ප්රවම්ඳ දනය: තියය ප්රම්ඳහදනඹ ඹනු ඳරියඹට ිදදුන වහනිඹ අභ වයමින්, ප්රම්ඳහදන ආඹත්නඹට ඳභණක් භනො භහජඹට ව ආර්ථිවඹට ප්රතිරහබ උ්තඳහදනඹ කිීකභ ප්රවහය භසත් ආම වහර ඳදනභක් භත් නිිද
ටිනහවභක් හක්හ්ත වයගන්නහ ව ආවහයඹකින් බහණ්ඩ, භහ, ළඩ ව
උඳභඹෝගිත්හ වහ අලත්හ ංවිධහන ුරයහගන්නහ ව ක්රිඹහදහභඹකි. තියය
ංර්ධනභේ ප්රධහන ංයචව තුන න ආර්ථිවඹ, භහජඹ ව ඳරියඹ අත්ය උචිත් භඵයත්හක් හක්හ්ත වයගළනීභට තියය ප්රම්ඳහදනඹ ප්රඹ්තන දයයි. ආර්ථිව හධවඹන්ට, ඹවඳ්ත මූර වශභනහවයණඹට අනුකර අ්තවය ගළනීභ, නඩ්තතු, භභභවමම් ව ආම වහරඹ අහනභේ වශභනහවයණ පිරිළඹ (අඳද්ර අඳවයණඹ ඇතුළු) ළනි බහණ්ඩ වහ භේහන්හි භසත් ආම වහරඹ
ුරයහ ඒහභේ පිරිළඹ ඇතුර්ත භව, භහජීඹ හධවඹන්ට භහජ මක්තිඹ ව
හධහයණ්තඹ, සුයක්ත ත්ත්හ ව ආයක්හ, භහන හිමිවම් ව කිකිඹහ නිමක්ති
ත්්ත්තඹන් ඇතුර්ත භව. ඳහරිරිව හධවඹන්ට භසත් නිඳහදන චක්රඹ තුර
හත්ඹ, භූමිඹ ව ජරඹ භත් විභභෝචන, භශලගුණිව භනසවම්, ජජ විවිධ්තඹ, සබහවිව ම්ඳ්ත බහවිත්ඹ ව ජර හිඟඹ ඇතුර්ත භව.
ඇමුු* 1: තියය ඳරිභබෝජනඹ ව නිසඳහදනභඹහි අන්තර් ආාශිව ව්ලw ලයට අද ෂල සියලු තිරවර ඉරක්ව පිළිඵ දශ විලසභඛණඹ
2014 භර්ී, එක්්ත ජහතීන්භේ ංවිධහනඹ භගින් තියය ංර්ධන ඉරක්ව භහරහක් වඳුන්හ දුනි. වශ්ර ංර්ධන ඉරක්ව භනුට 2015 - 2030 වහර සීභහ භනුභන් ජහත්න්ත්ය ප්රජහ වහ නිර්භශලන ඉරක්ව භර භභභ ති..ඉ. වඳුන්හ දුනි. භභභ ඉරක්ව ඒහභේ ූරර්ගහමීය වය ඉරක්ව රට ඩහ භඵභවවින් ුරළුඛ වරුණු ගණනහක් ආයණඹ වයන ඵළවින් වහ ඒහ ලිළු විලසඹටභ ඵරඳෆභට අයලිණු වයන ඵළවින් - එනම් ංර්ධන භමින් ඳතින යටරට ඳභණක් භනො ිදඹලු යටඛ රට්ත අදහශ ඵළවින් ව 1992 මිහිවත්
ලිළුභව ිදට ජහත්න්ත්ය ප්රජහ අභප්තික්හවර තියය ංර්ධනඹ භත්
ංක්රහන්තිඹක් වහ භං රකුණු භර වටමතු කිීකභට ිදදු ඇති ඵළවින් භභභේ න ඉරක්ව භහරහක් වස කිීකභ අිමභඹෝගඹක් භර භඳොදුභව දකින රී,.
තියය ංර්ධන ඉරක්වඹන්හි ඵහුවිධ අිමභත්හර් ව අංල පිළිඵ වන් වය
ඇති අයලිණු ඳළළතීභ, විභලභඹන්භ අන්ත්ර්ජහතිව ංර්ධන නිභඹෝජිත්හඹත්න
භේටභම්ී, විවිධ අංල වයවහ භභෝධහනඹ ව ප්රතිඳ්තති ගළරීමභ වහ ඳවසුවම්
ළඳමභට ඉඩ ඇත්. අයලිණු ඔසභේ අිමභත්හර් අත්ය එළනි ඵන්ධන, ංර්ධන
ආඹත්න තුශ ලක්තිභ්ත ආංශිව ආයක්හක් භනොතිබීභ නිහ මින් භඳය හර් ව ක්රිඹහ්තභව කිීකභට අඳවසු ව ති.ඳ.නි. ළනි භහනඹන් ළඵෆ භර මූරධහයහ ගත් කිරිභ වහ ද ඳවසුවම් ළඳභේ.
ඳවත් දළක්භන නහභේ, ති..ඉ. 12 නිලසචිත් ආභන්ත්රණඹ භවොට ඇති ති.ඳ.නි. ව අභනකු්ත ඉරක්ව අත්ය ම්ඵන්ධත්හ භඳන්නුම් වයයි. උදහවයණඹක් භර, ති.ඳ.නි. ව ජරඹ පිළිඵ න ති..ඉ. 6 අත්ය ම්ඵන්ධත්හ
අභිමතාර්ථ | උප අභිම | ාර්ථ | ||||||||||||||||||
1 | දරිද්රතාල | 1.1 | 1.2 | 1.3 | 1.4 | 1.5 | 1.a | 1.b | ||||||||||||
2 | ආශාර | 2.1 | 2.2 | 2.3 | 2.4 | 2.5 | 2.a | 2.b | 2.c | |||||||||||
3 | සවෞඛ්යය | 3.1 | 3.2 | 3.3 | 3.4 | 3.5 | 3.6 | 3.7 | 3.8 | 3.9 | 3.a | 3.b | 3.c | 3.d | ||||||
4 | අධයාපනය | 4.1 | 4.2 | 4.3 | 4.4. | 4.5 | 4.6 | 4.7 | 4.a | 4.b | 4.c | |||||||||
5 | වත්රී් පුරු වමාජභාලය | 5.1 | 5.2 | 5.3 | 5.4 | 5.5 | 5.6 | 5.a | 5.b | 5.c | ||||||||||
6 | ජය | 6.1 | 6.2 | 6.3 | 6.4 | 6.5 | 6.6 | 6.a | 6.b | |||||||||||
7 | බක්තිය | 7.1 | 7.2 | 7.3 | 7.a | 7.b | ||||||||||||||
8 | ආර්ථිකය | 8.1 | 8.2 | 8.3 | 8.4 | 8.5 | 8.6 | 8.7 | 8.8 | 8.9 | 8.1 | 8.a | 8.b | 8.c | ||||||
9 | කර්මාන්ත | 9.1 | 9.2 | 9.3 | 9.4 | 9.5 | 9.a | 9.b | 9.c | |||||||||||
10 | අවමානතාල | 10.1 | 10.2 | 10.3 | 10.4 | 10.5 | 10.6 | 10.7 | 10.a | 10.b | 10.c | |||||||||
11 | නගර | 11.1 | 11.2 | 11.3 | 11.4 | 11.5 | 11.6 | 11.7 | 11.a | 11.b | 11.c | |||||||||
12 | ති.ප.නි. | 12.1 | 12.2 | 12.3 | 12.4 | 12.5 | 12.6 | 12.7 | 12.8 | 12.a | 12.b | 12.c | ||||||||
13 | සේගුණික විපර්යාව | 13.1 | 13.2 | 13.3 | 13.a | 13.b | ||||||||||||||
14 | වමුද්රීය | 14.1 | 14.2 | 14.3 | 14.4 | 14.5 | 14.6 | 14.7 | 14.a | 14.b | 14.c | |||||||||
15 | පාරිවරික පේධති | 15.1 | 15.2 | 15.3 | 15.4 | 15.5 | 15.6 | 15.7 | 15.8 | 15.9 | 15.a | 15.b | ||||||||
16 | අන්තර්කරණ | 16.1 | 16.2 | 16.3 | 16.4 | 16.5 | 16.6 | 16.7 | 16.8 | 16.9 | 16.1 | 16.a | ||||||||
17 | සගෝලීය | 17.1 | 17.2 | 17.3 | 17.4 | 17.5 | 17.6 | 17.7 | 17.8 | 17.9 | 17.10 | 17.11 | 17.12 | 17.13 | 17.14 | 17.15 | 17.16 | 17.17 | 17.18 | 17.19 |
ත
ජර ඉරක්ව: අිමභත්හර් අයලිණු 2 ක් භර 6.3 ඹටභ්ත ඳඹහ ඇත්. එනම් “දූණඹ අඩු කිීකභ, උඳද්රවහීක යහඹනිව ව ද්ර ඵළවළය කිීකභ තුයන් කිීකභ ව නිදවස කිීකභ අභ කිීකභ, පිරිඹම් භනොවයන රද අඳ ජර අඩකින් අඩුකිීකභ ව ප්රතිච්රීවයණඹ ව ආයක්ත ත් නළත් බහවිත්ඹ ළඩිකිීකභ භගින් ජරභේ ගුණහ්තභවබහඹ භගෝලීඹ x% කින් ළඩි දිමණු කිීකභ” ව අයලිණ 6.4 “ 2030
න විට, ිදඹලු අංල තුශ ජර ඳරිභබෝජන වහර්ඹක්භත්හ ළරකිඹ මතු භර ළඩි කිීකභ ව ජර හිඟභඹන් ීමඩහ විඳින ජන ංඛ්හ ළරකිඹ මතු භර අඩුකිීකභ”. එභේභ අයලිණ 8.4 වයවහ ර්ධනඹ ව ඳරිභබෝජනභේ ව නිසඳහදනභේ භගෝලීඹ
ම්ඳ්ත වහර්ඹක්භත්හ 2030 න විට අනුක්රමිව ළඩි දිමණු කිීකභ ව
ංර්ධනඹ න යටඛ නහඹව්තඹ ඹටභ්ත තියය ඳරිභබෝජනඹ ව
නිඳහදනඹ පිළිඵ 10-අවුරුදු ළඩටවන් යහලි ප්රවහය ආර්ථිව ර්ධනඹ ඳරිය
වහඹනභඹන් භන් කිීකභට උ්තහව කිරිභ”. කිකිඹහ නිමක්තිඹ පිළිඵ, භභයින් අදවස නුභේ ති.ඳ.නි. අදහශ අධහනඹට භඹොලි ඇති වරුණු අභනකු්ත අිමභත්හර් රට අඹ්ත අයලිණුර ී, ළරකිඛරට භගන ඇති ඵයි.
ඇමුු* 2: ආශ්රිත ප්රතිඳ්තති ැිසව්ුවල
1. ය 2000 ී, පිරිිදදු හත්ඹ වහ උඳහඹභහර්ගඹ ව ක්රිඹහවහීක ළරළසභ (1992)
2. ජහතිව ඳහනීඹ ජර ප්රතිඳ්තතිඹ
3. ශ්රී රංවහභව ජර ම්ඳ්ත, ඒහභේ භඳෝව ප්රභශල ව යක්ත ත් ප්රභශල ආයක්හ කිීකභ ව ංයක්ණඹ පිළිඵ ජහතිව ප්රතිඳ්තතිඹ. (2014)
4. ජහතිව ජර ම්ඳ්ත ප්රතිඳ්තතිඹ ව ආඹත්නිව ළවළසභ (2000)
5. ග්රහමීය ඹ ජර ළඳමම් ම්ඳහදනඹ ව නීඳහයක්ව අංලඹ වහ ජහතිව ප්රතිඳ්තතිඹ
6. ළිද ජරඹ කිසකිීකභ පිළිඵ ජහතිව ප්රතිඳ්තතිඹ (2005)
7. ශ්රී රංවහ ජහතිව භඳෝණ ප්රතිඳ්තතිඹ (2010)
8. ජහතිව වෘත වර්භ ප්රතිඳ්තතිඹ
9. වෘත වහර්මිව අංලඹ වහ සුපිරිිදදු නිසඳහදනඹ පිළිඵ ජහතිව ප්රතිඳ්තතිඹ ව උඳහඹභහර්ගඹ
10. ජහතිව ජජආයක්ණ ප්රතිඳ්තතිඹ (2005)
11. ජහතිව ජජ ත්හක්ණ ප්රතිඳ්තතිඹ වහ ජහතිව ප්රතිඳ්තති යහලි
12. ජහතිව ධීය වහ ජරජ ම්ඳ්ත ප්රතිඳ්තතිඹ (2006)
13. ධීය අංලඹ ංර්ධනඹ වහ භළද වහලීන ප්රතිඳ්තති යහලි (2012)
14. ධීය අංලඹ වහ සුපිරිිදදු නිඳ උඳහඹභහර්ගඹ
හදනඹ පිළිඵ ජහතිව ප්රතිඳ්තතිඹ ව
15. ජහතිව භෞඛ්ඹඹ ප්රර්ධන ප්රතිඳ්තතිඹ (භවටුම්ඳත්)
16. ශ්රී රංවහ භෞඛ්ඹ භත්ොයතුරු පිළිඵ ජහතිව ප්රතිඳ්තතිඹ
17. භෞඛ්ඹ අංලඹ වහ සුපිරිිදදු නිඳස උඳහඹභහර්ගඹ (2007)
18. ජහතිව නිහ ප්රතිඳ්තතිඹ (භවටුම්ඳත්)
19. ජහතිව අධහඳන ප්රතිඳ්තති භඹෝජනහ
හදනඹ පිළිඵ ජහතිව ප්රතිඳ්තතිඹ ව
20. ශ්රී රංවහ වහ ජහතිව ඵරලක්ති ප්රතිඳ්තතිඹ ව උඳහඹභහර්ග (භවටුම්ඳත්)
21. ශ්රී රංවහ වහ ජහතිව ඵරලක්ති ප්රතිඳ්තතිඹ ව උඳහඹභහර්ග (2008)
22. ජහතිව ඉඩම් ඳරිවයණ ප්රතිඳ්තතිඹ
23. ජහතිව ජරහධහය වශභනහවයණ ප්රතිඳ්තතිඹ
24. භත්්තබිම් පිළිඵ ජහතිව ප්රතිඳ්තතිඹ
25. ජහතිව න විදහ ප්රතිඳ්තතිඹ
26. ආක්රභණශීලී ආගන්තුව ජීවී විභලේ වහ ශ්රී රංවහ ජහතිව ප්රතිඳ්තතිඹ
27. ජහතිව නජීවී ප්රතිඳ්තතිඹ
28. ශ්රී රංවහභව ජහතිව ප්රහවන ප්රතිඳ්තතිඹ
29. ජහතිව භබෞතිව ළරසුම්වයණ ප්රතිඳ්තතිඹ ව ළරළසභ
30. ජහතිව භබෞතිව ළරසුම්වයණ ප්රතිඳ්තතිඹ ව ළරළසභ - 2030
31. ජහතිව විදහ ව ත්හක්ණ ප්රතිඳ්තතිඹ
32. යහජ ඳහරනභේ ී, භත්ොයතුරු න්නිභවදන වහ ත්හක්ණ බහවිත්ඹ වහ ප්රතිඳ්තති ව ඳරිඳහටි (ඊ-යහජ ප්රතිඳ්තතිඹ)
33. ශ්රී රංවහ ජහතිව ත්රුණ ප්රතිඳ්තතිඹ
34. සුළු ව භධ ඳරිභහණ හඹ ජහතිව ප්රතිඳ්තතිඹ (භවටුම්ඳත්)
35. සුනිිද කිකිඹහ වහ ජහතිව ප්රතිඳ්තති යහලි
36. ඉවශ දූණ වර්භහන්ත් ස හනගත් කිීකභ
37. ජහතිව ෘ්තතීඹ ආයක්හ ව භෞඛ්ඹ ජහතිව ප්රතිඳ්තතිඹ (2014)
38. ඝන අඳද්ර වශභනහවයණ ජහතිව උඳහඹ භහර්ගඹ
39. ජහතිව ළවිලි වර්භහන්ත් ප්රතිඳ්තති යහලි
40. ංචහයව අංලඹ වහ සුපිරිිදදු නිඳ උඳහඹභහර්ගඹ
41. භහධ ප්රතිඳ්තතිඹ
හදනඹ පිළිඵ ජහතිව ප්රතිඳ්තතිඹ ව
42. ජහතිව ිදවිඛ ගුන්භේහ ප්රතිඳ්තතිඹ (2009)
43. ආඳදහ වශභනහවයණ ජහතිව ප්රතිඳ්තතිඹ (2013)
44. ශ්රී රංවහ භශලගුණිව විඳර්ඹහ ජහතිව ප්රතිඳ්තතිඹ (2012)
45. ශ්රී රංවහ වහ ජහතිව භශලගුණිව විඳර්ඹහ අනුර්ත්න උඳහඹභහර්ගඹ
46. ඉදිකිීකම් වහ ම්ඳත්ක් භර ළලි පිළිඵද ජහතිව ප්රතිඳ්තති භහභරෝචනඹ
ඇමුු* 3 : ප්රධ න භ්ත* අුවල මධර්*, ප්රව න වශ අිම*ත ර්9
1. හත්ඹ3
1.1.1 ප්රතිඳ්තති මධර්*
නිභයෝීත ජහතිඹක් වහ සුපිරිිදදු හත්ඹ
1.1.2 ප්රතිඳ්තති ප්රව න
1. ිදඹලු ආර්ථිව ක්රිඹහවහයවම් වහ විභභෝචන අඩුකිීකම් ව ඳරිය දූණ ඳහරන ක්රිඹහභහර්ග වඳුන්හ භදනු රළභæ. උදහ. භගොඩනළගිලි ව ඉදිකිීකම්, ප්රහවනඹ, වර්භහන්ත්, ඵරලක්ති උ්තඳහදනඹ, ඉඩම් ඳරිවයණඹ, වෘත වර්භහන්ත්ඹ, ඳශු
ම්ඳ්ත, අඳද්ර ව ගෘව (ගෘවස හම දූණඹ)
3ති..ඉ.13 (භශලගුණිව විඳර්ඹහ) ම්ඵන්ධ ළරසුම් භග අන්ත්ර්ඵන්ධන ව ිදඹලු ආර්ථිව අංල
වහ අදහශ භව.
2. ඳහරිරිව හම ත්්ත්ත නිීකක්ණඹ වහ ක්රභභවදඹක් වඳුන්හ ී,භ
3. හම දූණභේ ඳහරිරිව ඵරඳෆම් (භෞඛ්ඹ ඇතුළු) ව නිහයණභේ ඹවඳ්ත ඳරිචඹන් (අහිත්වය ද්ර බහවිත්ඹ ළශළක්වීභ, ඳරිභබෝජන චර්ඹහ භනස කිීකභ) පිළිඵ භවජනඹහ අත්ය දළනු්ත ඵ ඇති කිීකභ
1.1.3 ප්රතිඳ්තති අිම*ත ර්9
1. අදහශ භෞඛ්ඹ දර්ලව භගින් හම ත්්ත්ත ප්රමිති භඹොදහ ගළනීභ අයමයි
2. ඳහරිරිව හම ත්්ත්ත නිීකක්ණඹ වහ ක්රභභවදඹක් 2020 න විට යභේ
ිදඹලු ප්රධහන නගයර ස හපිත් වයනු රඵයි
3. සුපිරිිදදු හම ත්්ත්ත ඇති කිීකභ පිණි ඉඩම් ඳරිවයණ ළරසුම් වස කිීකභ
4. ඩහ භවො නිඹහභන ඹහන්ත්රණඹක් හිත් ගෘවසත් ව එළිභවන්, ක්ණිව ඉ්ත වර වළකි ව ප්රබ විභභෝචනඹ වහ දළඩි හම ගුණහ්තභව ප්රමිතීන් වඳුන්හ ී,භ
5. හවන විභභෝචනඹ අඩු කිීකභ වහ දළඩි ප්රමිතීන් වඳුන්හ දිඹ මතු අත්ය, ඹටිත්ර ඳවසුවම් ළඩිදිමණු කිීකභ ඳීකක්හ කිීකභ ව අධීක්ණඹ කිීකභ
6. ඳහරිරිව වහ ංසවෘතිව ලභඹන් ංභවී, ප්රභශල දූත ත් හවන වහ සීමිත් වරහඳ භර ප්රවහලඹට ඳ්ත කිීකභ
7. උනන්දුක් දක්න අදහශ ඳහර්ල වහ හම ගුණහ්තභව ත්්ත්තඹට අදහශ ද්තත් රඵහ ී,භ ම්ඵන්ධභඹන් භත්ොයතුරු දළන ගළනීභම් අයිතිඹ ස හපිත් කිීකභ
නියමු අ* තය ාය: ඳරිය විඹ බහය අභහත්හංලඹ
වශ යව අ* තය ා වශ නිභයෝායත යතන: ප්රහවනඹ, ිදවිඛ ගුන් භේහ, වර්භහන්ත්, විදුලිඵර වහ ඵරලක්තිඹ, භෞඛ්ඹඹ, ඳශහ්ත බහ ව ඳශහ්ත ඳහරන, නහගරිව ංර්ධනඹ, ආඳදහ වශභනහවයණඹ, විදහ ව ත්හක්ණඹ, අධහඳනඹ, උස අධහඳනඹ, ජනභහධ ව න්නිභවදනඹ, ලිදඛ, ජහතිව ප්රතිඳ්තති බහය අභහත්හංල ව නිභඹෝජිත්හඹත්න
2. ජය වශ භවෞඛ්ය රක් ල4
2.1 ප්රතිඳ්තති මධර්*ය
ජරඹ ව භෞඛ්ඹ පිළිඵ විඥයනහනව ජහතිඹක්
2.2 ප්රතිඳ්තති ප්රව න
1. හධහයණ ජර භඵී,භක් ව ක්රිඹහට නළංවීභ ලක්තිභ්ත කිීකභ වහ
භභෝධහනිව ජර ම්ඳ්ත වශභනහවයණ ක්රභභවදඹක් ස හපිත් වීකභ
2. ජර ඳරිභබෝජනභේ ෆභ භේටභවී,භ ංයක්ණ, ප්රති-උඳභඹෝීත ව ප්රතිච්රීවයණ ඳරිචඹන් ඒවහඵශධ කිීකභ
3. ජර සුයක්ත ත්ත්හ ව ආයක්හ පිළිඵ ළරසුම් ප්රර්ධනඹ ලක්තිභ්ත භවභර්
4. ප්රධහන ගංඟහන්හි ජර ගුණහ්තභවබහඹ අඛ්ණ්ඩ අධික්ණඹ කිීකභ ප්රර්ධනඹ
5. ජරඹ සුයකින ත්හක්ණභවද ව ඵරලක්ති වහර්ඹක්භ ජර බහවිත්ඹන් ප්රර්ධනඹ
6. ළිද ජරඹ කිසකිීකභ ව භූ ජරධය ුරනයහභයෝඳණඹ ප්රර්ධනඹ
7. භඵෝත්ඛ වශ ජරඹ පිරිළවසුභ, භඵදහවළීකභ ව ඳරිභබෝජනඹ, ආභවක්ණඹ
ව අධීක්ණඹ ලක්තිභ්ත භවභර්
8. ඩහ ඹවඳ්ත භෞඛ්ඹඹක් ව ඳහරිරිව අලත්හ භනුභන් තියය ජර උඳභඹෝජනඹ වහ චර්ඹහ්තභව ව ජීන ඳළළතුම් භනසවම් දිරිභ්ත කිීකභ
9. නීඳහයක්හ සුයක්ත ත් වශභනහවයණඹ කිීකභ දිරිභ්ත කිීකභ
10. ජරඹ ව නීඳහයක්හ වශභනහවයණඹ වහ භශලගුණඹ ව ආඳදහ ත්්ත්තඹන්ට ඔභයෝතතු ී,භට වළකි න භර අනුප්රහව ගත් කිීකභ
2.3 ප්රතිඳ්තති අිම*ත ර්9
1. ඒව ුරශගර ජර බහවිත්ඹ අඩුවීභ ඇතුළු ජර ඉඛලුභ වශභනහවයණඹ වතිව වයනු රඵයි.
2. 2022 න විට ඳහඛර ජර ළඳමභ ව නීඳහයක්හ භවොඳින් කිව ඵරහ ගළනීභ ව නඩ්තතු
4ති..ඉ.6 (ජරඹ) ව 14 (ලිද්රීඹ) ම්ඵන්ධ ළරසුම් භග අන්ත්ර්ඵන්ධන ව ිදඹලු ආර්ථිව අංල
වහ අදහශ භව.
3. ජර පිරිඹම් කිීකභම් ව භඵදහ වළීකභම් ක්රිඹහවහයවම්ර ී, ඵරලක්ති වහර්ඹක්භත්හ ක්රිඹහභහර්ග වඳුන්හ භදනු රඵයි
4. දූවඹහ භගවීභම් මූරධර්භඹ ජරඹ දූණඹ වයන වර්භහන්ත් ව ක්රිඹහවහයවම්
වහ දළඩි ඵරහ්තභව වයනු රඵයි
5. 2030 න විට ජනගවනභඹන් 55%වට නර ජරඹ ව ළභොභ වහ ආයක්ත ත් වශභනහවයණඹ වයනු රළබ ඳහනීඹ ජරඹ වතිව වයනු රඵයි
6. අඹබහය භනොන ජරඹ පිළිඵ ්තභන් ප්රතිඳ්තතිඹට අනුකර භමින්, 2018
න විට අඹබහය භනොන ජරඹ වහ ඉරක්ව වස වයනු රඵන අත්ය 2030
න විට අඹබහය භනොන ජරඹ ඹට්ත පිරිභන් 20% කින් අඩු වයනු රඵයි
7. වහඹනඹ ව ිදඹලු ජරහධහය 2025 න විට ඳහනීඹ ජර හඳෘති භගින් බහවිත්ඹට ගත් වළකි ඳරිදි ප්රතිංසවයණඹ වයනු රඵයි
8. ජහතිව ර්හ ජර ප්රතිඳ්තතිඹ ව භයගුරහිද ක්රිඹහ්තභව කිීකභ වතිව වයනු රඵයි
9. ජර ංයක්ණඹ ව ආයක්හ පිළිඵ ඹවඳ්ත ඳරිචඹන් ම්ඵන්ධභඹන් ජනත්හ දළනු්ත කිීකභ ව ුරහුණු කිීකභ පිණි පරදහම හඳහයඹක් දිඹ්ත වයනු රඵයි
නියමු අ* තය ාය: හරිභහර්ග ව ජර ම්ඳ්ත වශභනහවයණඹ විඹ බහය අභහත්හංල
වශ යව අ* තය ා වශ නිභයෝායත යතන: ජර ම්ඳ්ත, හරිභහර්ග, විදුලිඵර වහ ඵරලක්තිඹ, වර්භහන්ත්, වෘත වර්භඹ, ඳරියඹ, භෞඛ්ඹඹ, ඳශහ්ත බහ ව ඳශහ්ත ඳහරනඹ, නහගරිව ංර්ධනඹ, ආඳදහ වශභනහවයණඹ, විදහ ව ත්හක්ණඹ, අධහඳනඹ, උස අධහඳනඹ, ජනභහධ ව න්නිභවදනඹ, ලිදඛ, ජහතිව ප්රතිඳ්තති බහය අභහත්හංල ව නිභඹෝජිත්හඹත්න
3. බක්තිය6
3.1 ප්රතිඳ්තති මධර්*ය
ඵරලක්තිඹ පිළිඵ විඥයනහනව, ආයක්ත ත් ව ඵරලක්තිඹ භත් ඳයහඹ්තත් භනොන ජහතිඹක්
3.1 ප්රතිඳ්තති ප්රව න
1. ඵරලක්තිඹ ළභට රඵහ ගත් වළකි ව හධහයණ මිරට ඇති භදඹක් ඵට ඳ්ත කිීකභ
2. ඵරලක්ති උ්තඳහදන මිශ්රණඹ භවේතුව කිීකභ
3. භශශීඹ ඵරලක්ති ම්ඳ්ත බහවිත්ඹ උඳරිභ කිීකභ ව ඵරලක්ති සඹං උ්තඳහදනඹ දිරිභ්ත කිීකභ
4. ුරනර්ජනනීඹ ඵරලක්ති මූරහශ්ර බහවිත්ඹ ප්රලසත් කිීකභ
5. සුහුරු ජහරව ප්රර්ධනඹ කිීකභ
6. භහජභේ වහර්ඹක්භ ඵරලක්ති බහවිත්ඹ ළඩි දිමණු කිීකභ, උදහ; ඵරලක්ති සක්භ ප්රහවනඹ, වර්භහන්ත් ව භගොඩනළගිලි ව ඉදිකිීකම් අංල
7. ඵරලක්ති ළඳමභම් ව භේහන්හි ගුණහ්තභවඵ ඉවශ නළංවීභ
8. ඵරලක්ති අංලභේ ංර්ධනඹ වහ භශලගුණඹ ව ආඳදහ ත්්ත්තඹන්ට ඔභයෝතතු දිඹ වළකි භර අනුප්රහව ගත් කිීකභ
3.2 ප්රතිඳ්තති අිම*ත ර්9
1. 2019 න විට ස හපිත් වයනු රඵන තියය ඳරිභබෝජන වහ නිසඳහදන ංවඛඳ අන්ත්ර්ගත් වයනු රළබ න ජහතිව ඵරලක්ති ප්රතිඳ්තතිඹ
2. 2020 න විට ඵරලක්ති සඹංභඳෝත ත්බහඹ වහ ක්රිඹහවහීක ළරළසභක්
ළවසීභ
3. නළත් ත්ක්භේරු වයන රද “ජහතිව නිර්ණඹ වයනු රළබ දහඹව්ත” වහ 2030 න විට ඵරලක්ති අංලභේ විභභෝචන ඉරක්ව ුරයහ ගළනීභ
නියමු අ* තය ාය: විදුලිඵර ව ඵරලක්ති විඹ බහය අභහත්හංලඹ
වශ යව අ* තය ා වශ නිභයෝායත යතන: වර්භහන්ත්, ප්රහවන, ඳශහ්ත බහ ව ඳශහ්ත ඳහරනඹ, නහගරිව ංර්ධනඹ, ආඳදහ වශභනහවයණඹ, විදහ ව ත්හක්ණඹ, වෘත වර්භඹ, ජරඹ, ඳරියඹ, අධහඳනඹ, උස අධහඳනඹ, ජනභහධ
ව න්නිභවදනඹ, ලිදඛ, ජහතිව ප්රතිඳ්තති බහය අභහත්හංල ව නිභඹෝජිත්හඹත්න
4. අඳද්රලය7
4.1 ප්රතිඳ්තති මධර්*ය
තියය ඳරිභබෝජනඹ වහ නිසඳහදනඹ දර්ලනඹ අනුගභනඹ වයන්නහ ව ධූයහලි මූරධර්භ භත් ඳහදව, අඳද්ර වශභනහවයණඹ පිළිඵ විඥයනහනව ජහතිඹක්
4.2 ප්රතිඳ්තති ප්රව න
1. ිදඹලු අඳද්ර ධහයහ වහ දූවඹහ භගවිභම් මූරධර්භඹ ආභශල කිීකභ
2. ිදඹලු අංලර, විභලේභඹන්භ වර්භහන්ත්, වෘත වර්භඹ, ංචහයව හඳහයඹ ව
ගෘවඹන් හි අඳද්ර වශභනහවයණඹ වහ තියය ඳරිභබෝජන වහ නිඳ ඹවඳ්ත ඳරිචඹන් ස හපිත් කිීකභ
හදන
3. ඳශහ්ත ඳහරන ආඹත්නර ඝන අඳද්ර වශභනහවයණඹ වහ ආඹත්නිව ඹහන්ත්රණ ලක්තිභ්ත කිීකභ
4. අඳද්රලින් ම්ඳ්ත ආඳසු රඵහගළනීභ ව එභේ ආඳසු රඵහග්ත ම්ඳ්ත වහ නවයණ භශභඳොරක් රඵහගළනීභ වහ ක්රිඹහවහයවම් ව ගකීම් ඇති කිීකභ
5. නිර්භශශිත් වර්භහන්ත් වහ ඳහරිරිව ආයක්ණ ඵරඳත්රඹ ව අඳද්ර වශභනහවයණ ඵරඳත්ර ක්රභභවදඹ ඩහ විධිභ්ත කිීකභ, ළඩි දිමණු කිීකභ ව උ්තභශ්රේණි කිීකභ
6. ඇසුරුම්වයණ ව ඉභරක්භරොනිව ළනි ප්රලිඛ්ත්හ අඳද්ර වහ විසත්ෘත්
නිඳහදව ගකීම් ංවඛඳඹ වඳුන්හී,භ
4.3 ප්රතිඳ්තති අිම*ත ර්9
1. ිදඹලු අඳද්ර ඳශධති වහ ර්ග්රහහී ව භභෝධහනිව අධීක්ණ ඳශධතිඹක්
ස හපිත් වයනු රඵයි
2. ඳශහ්ත ඳහරන ආඹත්න භේටභ දක්හ ජහතිව අඳද්ර වශභනහවයණ ද්තත් ඳශධතිඹක් ස හපිත් වයනු රඵයි
3. අඳද්ර භගින් ඵරලක්තිඹ නිඳදවීභ ඇතුළු ම්ඳ්ත හුභහරු ළඩටවනක්
ස හපිත් වයනු රඵයි
4. අල විටවී, ප්රතිහධන ව ප්රතිචක්රිඹවයණ ඳවසුවම් හිත් නීඳහයක්ව භූමි පියවුම් ස හපිත් වයනු රඵන අත්ය විෘත් දවනඹ වහ නීති ව භයගුරහිද ඵරහ්තභව වයනු රඵයි
5. අඳද්ර වශභනහවයණ ධූයහලිඹ ඹටභ්ත ගෘවස අඳද්ර ඇතුළු, ෆභ ඳශහ්ත ඳහරන ආඹත්නඹක් වහ අඳද්ර වශභනහවයණ ළරළසභක් ස හපිත් වයනු රඵයි
6. දූවඹහ භගවිභම් මූරධර්භඹ ව වර්භහන්ත් අඳද්ර (උඳද්රවහීක ව උඳද්රවහීක භනොන ඹන භදඹහවහයභේභ අඳද්ර), භගොඩනළගිලි ව ඉදිකිීකම්, වෘත වර්භඹ ව වෘත -ආවහය පිරිළවසුභ, ංචහයව හඳහයඹ ව හඹනිව අඳද්ර ළනි විභලේත ත් අඳද්ර ඳරිය හිත්වහමීය පිරිඹම් කිීකභ ව අඳවයණඹ ක්රිඹහ්තභව කිීකභ වහ අල නීති ව භයගුරහිද වඳුන්හ භදනු රඵයි
7. අඳද්ර වශභනහවයණඹ වහ මූර ඹහන්ත්රණ ස හපිත් වයනු රඵයි
8. ඳශහ්ත ඳහරන ආඹත්නරට උචිත් ත්හක්ණිව වහඹ රඵහ ී,භම් ඳශධතිඹක්
ස හපිත් වයනු රඵන අත්ය ිදඹලු ඳශහ්ත ඳහරන ආඹත්නර අඳද්ර වශභනහවයණඹ වහ නිුරණ ශ්රභ ඵරවහඹක් ංර්ධනඹ වයනු රඵයි
නියමු අ* තය ාය: ඳරිය විඹ බහය අභහත්හංලඹ
වශ යව අ* තය ා වශ නිභයෝායත යතන: ඳශහ්ත බහ ව ඳශහ්ත ඳහරනඹ, වර්භහන්ත්, වෘත වර්භඹ, විදුලිඵර වහ ඵරලක්තිඹ, භෞඛ්ඹඹ, නහගරිව
ංර්ධනඹ, ආඳදහ වශභනහවයණඹ, විදහ ව ත්හක්ණඹ, අධහඳනඹ, උස අධහඳනඹ, ජනභහධ ව න්නිභවදනඹ ලිදඛ, ජහතිව ප්රතිඳ්තති බහය අභහත්හංල
ව නිභඹෝජිත්හඹත්න
5. වර්* න්ත8
5.1 ප්රතිඳ්තති මධර්*
භනහ ආර්ථිව ව භහජ ංර්ධනඹ වහ වරිත් වර්භහන්ත්
5.2 ප්රතිඳ්තති ප්රව න
1. ිදඹලු වර්භහන්ත්රට ම්ඳ්ත වහර්ඹක්භ සුපිරිිදදු නිසඳහදනඹ අන්ත්ර්ගත් කිීකභ
2. ඳ්තනහ වර්භහන්ත් ඩහ ම්ඳ්ත වහර්ඹක්භ ව ඳරිය හිත්වහමීය වර්භහන්ත් ඵට ඳරිර්ත්නඹ කිීකභ වහ ඳවසුවම් ළඳමභ
3. ජීන චක්රඹ ුරයහ දූණඹ ශන න ඳරිදි ම්ඳ්ත වහර්ඹක්භ ආවහයඹකින් තියය නිසඳහදන ව භේහ නිඳදන න වර්භහන්ත් හඹ ප්රර්ධනඹ කිීකභ
4. ම්ඳ්ත වහර්ඹක්භ සුපිරිිදදු නිසඳහදන භහ ළඳමභ ළඩි දිමණු කිීකභ පිණි
දළනුභ, ඹවඳ්ත ඳරිචඹන් ව ශිඛීමඹ ක්රභ හුභහරු කිීකභ
5. ඳරිය හිත්වහමීය ත්හක්ණභවද ම්ඳහදනඹ, ඳළළරුභ ව භශශීඹ අනුර්ත්නඹ දිරිභ්ත කිීකභ, ඉවශ දූණඹක් හිත් ව අධිව ම්ඳ්ත බහවිත්හ වයන වර්භහන්ත්රට ඩහ තියය වීභ වහ නත්භ ත්හක්ණභවද ප්රර්ධනඹ කිීකභ
6. ප්රතිචක්රිඹ වයන රද ද්ර අඩංගු බහණ්ඩ නිඳහදනඹ ව මිර ී, ගළනීභ ව
වහර්මිව වජීනඹ ළනි ංවඛඳ අන්ත්ර්ගත් වයමින් ඳහරිරිව වහර්මිව ජනඳද ස හපිත් කිීකභ වතිව කිීකභ
7. ඳරිය හිත්වහමීය නිඳ
හදන ව භ
හන්හි ආභඹෝජනඹ වයන්නහ ව,
විභලේභඹන්භ සුළු ව භධ ඳරිභහණ හඹන් වහ වරිත් මූර ඳවසුවම් භත් ප්රභවලඹ රඵහ ී,භ
8. වරිත් වර්භහන්ත් ක්රිඹහවහයවම් ප්රර්ධනඹ පිණි මූර ව ඵදු දිරිගළන්වීම් වඳුන්හ ී,භ ව ආදර්ලනඹ වශ වළකි භවොභ ත්හක්ණඹ ආනඹනඹ
9. ිදඹලු වර්භහන්ත් වරිත් හර්ත්හවයණඹ වහ භඹොලිකිීකභ
10. වර්භහන්ත් අංලඹ ංර්ධනඹ වහ භශලගුණඹ ව ආඳදහ ප්රත්හසථිතිඹ මූර ධහයහ ගත් කිීකභ
5.3 ප්රතිඳ්තති අිම*ත ර්9
1. ඳහරිරිව ංභවී, භවෝ දූණඹ ඇති වයන වහර්මිව අංල වහ 2025 න විට
ම්ඳ්ත වහර්ඹක්භ සුපිරිිදදු නිඳහදනඹ (RECP) අනිහර්ඹ වයනු රඵයි
2. ම්ඳ්ත බහවිත්භේ වහර්ඹක්භත්හ ඉවර නළංවීභ ව ඳහරිරිව හිත්වහමීය ත්හක්ණභවදඹන්ට අනුහුරු භමින් වහර්මිව ක්රිඹහදහභඹ ළඩි දිමණු වයමින්, 2030 න විට ඹටිත්ර ඳවසුවම් ළඩි දිමණු වයමින් ව වර්භහන්ත් නවීවයණඹ තුලින් තියය වර්භහන්ත් ඵට ඳ්ත වයනු රඵයි
3. ිදඹලු වහර්මිව ජනඳද 2030 න විට ඳහරිරිව වහර්මිව ජනඳද ඵට ඳරිර්ත්නඹ වයනු රඵයි
4. වර්භහන්ත් වහ වරිත් මූර භඹෝජනහ ක්රභ ව ඳහරිරිව දිරිගළන්වීම් ස හපිත් වයනු රඵයි.
5. නිඳ
හදන මිරහවයණඹට ුරළුඛ නිඳ
හදන ගකීභ ඇතුර්ත කිීකභ
නියමු අ* තය ාය: වර්භහන්ත් විඹ බහය අභහත්හංලඹ
වශ යව අ* තය ා වශ නිභයෝායත යතන: ඳරියඹ, ආඳදහ වශභනහවයණඹ, විදහ ව ත්හක්ණඹ, අධහඳනඹ, ජර ම්ඳහදනඹ, ඵරලක්තිඹ, භෞඛ්ඹඹ, උස අධහඳනඹ, ජනභහධ ව න්නිභවදනඹ ලිදඛ, ජහතිව ප්රතිඳ්තති විඹ බහය අභහත්හංල ව නිභඹෝජිත්හඹත්න
6. ආශ ර9
6.1 ප්රතිඳ්තති මධර්*ය
ළභොභ වහ දළරිඹ වළකි මිරවට රඵහ ගත් වළකි තියය නිඳදන රද වහ සුයක්ත ත් ආවහය
6.2 ප්රතිඳ්තති ප්රව න
1. භහජභේ ෆභ භවොටක් වහභ ප්රභහණ්ත භඳෝ ත්්ත්තඹක් වතිව කිීකභ
2. යට තුශ ඳවසුභන් මිරට ගත් භනොවළකි ආනඹනඹ වයන රද ආවහයර ගුණහ්තභව ව ආයක්හවහීක ඵ වතිව කිීකභ
3. ගුණහ්තභව ව ආයක්හවහීක අතිරික්ත් ආවහය නිඳ
ළරකිඹ මතු ආදහඹභක් රඵහ ගළනීභ
හදනඹ අඳනඹනඹ භගින්
4. ආවහය නිඳහදනභේ ී, තියය ව සුයක්ත ත් බහඹ වහ ඉඩම්, ජරඹ,
භඳොභවොය, ඳළිභඵෝධ නහලව, ඵරලක්තිඹ ව භහන ම්ඳ්ත වහර්ඹක්භ බහවිත්ඹ ළඩි කිීකභ
5. වෘත්රීභ ඳළිභඵෝධ නහලව ව භඳොභවොය බහවිත්ඹ අභ වය ම්ප්රදහයිව ව වහඵනිව වෘත වර්භහන්ත්ඹ ව ඹවඳ්ත වෘත වහර්මිව ඳරිචඹන් ආයක්හ වය ප්රර්ධනඹ කිීකභ
6. භඳය ව ඳසු අසනු වහනි අභ කිීකභ පිණි අගඹ ළඳමම් දහභ ලක්තිභ්ත වයමින් ආවහය ඳශධතිර නහසතිඹ ශන අයලිණු කිීකභ
7. භන්ත යටඛ භඟ ඳහරිරිව භඛඵඛ කිීකභම් භඹෝජනහ ක්රභ (ආවහය වහ ආශ්රිත් ඇසුරුම්වයණඹ) පිළිඵ අභනෝන පිළිගළනීභම් ගිවිසුම් ඇති වය ගළනීභ තුළින් භශහභට ව න භශඳරර ප්රර්ධනඹට ඳවසුවම් ළඳමභ
6.3 ප්රතිඳ්තති අිම*ත ර්9
1 භඳෝදහම ආවහය මිරී, ගත් වළකි ඵ, ප්රභවලත්හ ව සුරබත්හ භඟින්
භහජභේ ෆභ භවොටක් වහභ ප්රභහණ්ත භඳෝණ ත්්තඹක් වතිව වයනු රඵයි
2 න ත්හක්ෂණඹන් වහ ජජ වහඵනිව ම්ඳ්ත බහවිත්ඹ භඟ ඒවහඵශධ ලහව භඳෝ ඳදහර් වහ ඳළිභඵෝධ වශභනහවයණඹ ප්රර්ධනඹ කිීකභ භඟින් වෘත්රීභ ඳළිභඵෝධනහලව වහ භඳොභවොය බහවිත්ඹ අභ කිීකභ
3 2020 න විට ළඳමම් දහභභේ (භඳය /ඳසු අසනු) ආවහය වහනි 10% අඩු වයනු රඵන අත්ය 2030 න විට ත්්ත 20% කින් අඩු වයනු රඵයි
4 2020 න විට ආවහය නහසතිඹ 10% කින් අඩු වයනු රඵන අත්ය 2030 න විට ත්්ත 20% කින් අඩු වයනු රඵයි
5 ඳරිය භඛඵඛ කිීකභම් ප්රතිඳ්තති ව නීතිභඹ යහලි 2020 ට භඳය වස වය
2025 න විට ක්රිඹහ්තභව කිීකභ
නියමු අ* තය ාය: වෘත වර්භ ව ළවිලි වර්භහන්ත් විඹඹන් බහය අභහත්හංල
වශ යව අ* තය ා වශ නිභයෝායත යතන: ආවහය පිරිළවසුභ, වෘත වර්භඹ, ඳශු
ම්ඳ්ත, ධීය, ජර ම්ඳ්ත, හරිභහර්ග, විදුලි ඵරඹ වහ ඵරලක්තිඹ, වර්භහන්ත්, ඳරියඹ, භෞඛ්ඹඹ, ළවිලි, යහජ ආයක්හ, ංචහයව හඳහයඹ, ආඳදහ වශභනහවයණඹ, විදහ ව ත්හක්ණභවදඹ, අධහඳනඹ, උස අධහඳනඹ, ජන භහධඹ ව න්නිභවදනඹ, ලිදඛ, ජහතිව ප්රතිඳ්තති විඹ බහය අභහත්හංල ව නිභඹෝජිත්හඹත්න
7. භගොඩනැගිලි වශ ඉදිකිම*10
7.1 ප්රතිඳ්තති මධර්*ය
ඳහරිරිව තියය ව, භහජීඹ ව ංසවෘතිව පිළිගත් වළකි, ආර්ථිව ලභඹන් ඳ්තහ ගත් වළකි ආඳදහ ප්රත්හසති , ජී්තවීභට සුදුසු නගය, ගම් ව නිහ
7.2.ප්රතිඳ්තති ප්රව න
1. ළඳමම් දහභ ඇතුළු භගොඩනළගිලි අංලභේ තියය්තඹ ප්රර්ධනඹ කිීකභ. (නිසඳහදනඹ වයන ස හනඹ ආන්නභේ ිදට භගොඩනළගිලි ද්ර ළඳමභ, භගොඩනළගිලි බහවිත්ඹ අත්යතුය ව භගොඩනළගිලි උඳවයණ උඳභඹෝජනඹ ව ආම වහරඹ අහනභේ භවතුව විනහල කිීකභ)
2. තියය නිඳදන රද ද්ර ව ම්ඳ්ත වහර්ඹක්භ නවයණ ළරසුම් ව ඉදිකිීකම් ශිඛීමඹ ක්රභ බහවිත්ඹ ව නළත් බහවිත්ඹ වහ ඉදිකිීකම් අංලඹට භග භඳන්හ ඳවසුවම් ළඳමභ
3. අඳද්ර උ්තඳහදනඹ අභ කිීකභ, ම්ඳ්ත වහර්ඹක්භත්හ ප්රර්ධනඹ කිීකභ ව භගොඩනළගිඛර බහවිත්හ කිීකභම්ී, භෞඛ්ඹ ම්ඳන්න ජීන යටහක් ඇති කිීකභ
වහ ගෘව නිර්භහණ ශිඛඳඹ ප්රර්ධනඹ කිීකභ
4. අඳද්ර ජනනඹ අභ කිීකභ, ම්ඳ්ත වහර්ඹක්භත්හ ප්රර්ධනඹ කිීකභ ව භගොඩනළගිඛර බහවිත්හ වයන වහරඹ තුර නිභයෝගිභ්ත ජීන යටහක් පිණි ගෘව නිර්භහණ ශිඛඳඹ ප්රර්ධනඹ කිීකභ
5. භෞඛ්ඹ ම්ඳන්න දිවිභඳභත්ක ් වහ ඳහරිරිව පිඹටවන ් අභ කිීකභ
වහ ඵරලක්ත ි වහ ජර වහර්ඹක්භ භභරම් ප්රර්ධනඹ කිීකභ
6. ඳහරිරිව ඵරඳෆම් ත්ක්භරු කිීකභ ළනි ඳ්තනහ ජනතිව භභරම්
භහභරෝචනඹ, ලක්තිභ්ත කිීකභ ව ඵරගළන්වීභ
7. නගයර අහිත්වය ඒව ුරශගර ඳහරිරිව ඵරඳෆභ අඩු කිීකභ
8. ආඳදහ ව භශලගුණිව ප්රත්හස භගොඩනළගිලි ව ඉදිකිීකම් ප්රර්ධනඹ කිීකභ
7.3 ප්රතිඳ්තති අිම*ත ර්9
1. විලහර භගොඩනළගිලිර භගොඩනළගිලි වශභනහවයණ ඳශධති වඳුන්හ භදනු රඵයි
2. අනහගත්භේ ඉදිවයනු රඵන යහජ අංලභේ ිදඹලු භගොඩනළගිලි වරිත් භගොඩනළගිලි වතිවඹ භග අනුකර න ඵට වතිව කිීකභ පිණි ඳශහ්ත ඳහරන ආඹත්න භයගුරහිද ංභලෝධනඹ වයනු රඵයි
3. යජඹට අඹ්ත භවෝ යජඹ ඳහරනඹ වයනු රඵන භගොඩනළගිලිර නිලසචිත් ඵරලක්ති ව ජර ඳරිභබෝජනඹ 2020 න විට 10% කින්, 2025 න විට 15% කින් ව 2030 න විට 20% කින් අඩු වයනු රඵයි
4. විවිධ වහණ්ඩර භගොඩනළගිලිර ඵරලක්ති වහර්ඹහධනඹ වහ පිඛරකුණු
ස හඳනඹ වයයි
5. යහජ අංලභේ ිදඹලු න භගොඩනළගිලි වහ ුරනර්ජනනීඹ ඵරලක්ති ළඳමම් ඳශධති ඵරහ්තභව වයනු රඵයි
6. 2025 න විට ඵසනහහිය ඳශහභ්ත සුහුරු නගයඹව ආදර්ලඹක් තිබීභ
7. 2030 න විට ළභොභ වහ හඹට උචිත් නිර්මිත් ඳරියඹක්
8. තියය භගොඩනළගිලි ඉදිකිීකභ පර ක්රිඹහ්තභව කිීකභ වහ භහන ප්රහේධනඹ
ංර්ධනඹ වයනු රඵයි
නියමු අ* තය ාය: නිහ ව ඉදිකිීකම් විඹ බහය අභහත්හංල
වශ යව අ* තය ා වශ නිභයෝායත යතන: ඳශහ්ත බහ ව ඳශහ්ත ඳහරනඹ, නහගරිව ංර්ධනඹ, ආඳදහ වශභනහවයණඹ, විදුලිඵර වහ ඵරලක්තිඹ, භවහභහර්ග, විදහ ව ත්හක්ණඹ, අධහඳනඹ, උස අධහඳනඹ, ජනභහධඹ ව
න්නිභවදනඹ ලිදඛ, ජහතිව ප්රතිඳ්තති විඹ බහය අභහත්හංල ව නිභඹෝජිත්හඹත්න
8 ප්රල ශනය11
8.1 ප්රතිඳ්තති මධර්*ය
භහජඹට අභ භෞඛ්ඹඹ ඵරඳෆභක් හිත් ළභොභ වහ වහරඹ, ඵරලක්ති,
ම්ඳ්ත වහර්ඹක්භ, ආයක්ත ත් ව පර ප්රහවන ඳශධතිඹක්
8.2 ප්රතිඳ්තති ප්රව න
1. ඉවශ නළංවුණු ප්රභවලත්හ වහ චරත්හ පිළිඵ „වළකි අභ ප්රභහණඹ දක්හ අඩු කිීකභම් ප්රභවලඹ‟ භඹොදහ ගළනීභ , “ අනල ගභන් කිීකභභන් ළශකීභ, ඩහ වහර්ඹක්භ ප්රහවන ක්රභ වයහ භහරු වීභ ව ඉන්ධන ව හවන ත්හක්ණභවද
ළඩි දිමණු කිරිභ‟ භත් ඳදනම් ව ප්රහවන ළරසුම්වයණඹ
2. දළනට ඳතින ප්රහවන ඳශධති බහවිත්ඹ ප්රලසත් කිීකභ
3. විලසහනීඹ, හධහයණ මිර හිත්, ළඳඳවසු භඳොදු ප්රහවන ඳශධති ප්රර්ධනඹ කිීකභ
4. අධිව ත්දඵදඹ හිත් ුරශගලිව ප්රහවන ක්රභඹක් භනුට එභ ක්රභභේ ත්දඵදඹ
අඩුකිීකභ වහ උචිත් අ කිීකභ
හන්හි ී, භඳොදු ප්රහවන භේහක් ප්රර්ධනඹ
5. ප්රහවන ක්රභඹ භත්ෝයහ ගළනීභම් අස හ ප්රහවන භේහ බහවිත්හ වයන්නන්ට රඵහ ී,භ
6. භඳොදු ප්රහවනඹ ඒවහඵශධ කිීකභක් හිත් ගභනක් ඹහභ වහ ප්රහවන ක්රභ එවවට ඩහ බහවිත්හ කිීකභ ප්රර්ධනඹ කිීකභ, භීත ඉඛලුභට රිරන ඳරිදි නහගරිව ප්රභශලර උචිත් ඳරිදි උභං දුම්රිඹ ඳශධති වහ ඒ වහ භහන ඉවශ ධහරිත්හක් හිත් භඳොදු ප්රහවන ඳශධති ංර්ධනඹ කිීකභ
7. තියය භඳොදු ප්රහවන ඳශධති ප්රර්ධනඹ වයනු පිණි නිඹහභන භභරම් වඳුන්හ ී,භ
8. භඳොදු ප්රහවනඹ වහ ත්්ත්ත ප්රමිති වඳුන්හ ී,භ
9. භඳොදු ප්රහවන ජහර ව ඹටිත්ර ඳවසුවම් ංර්ධනඹ භග ඉඩම් ඳරිවයණඹ ඒවහඵශධ කිීකභ ව ප්රලසත් කිීකභ ප්රර්ධනඹ කිීකභ.
10. වහර්ඹක්භ ළඳමම් දහභ ඳශධතිඹක් ඇති වය ගළනීභ පිණි ඩහ්තභ භඹෝග භර ඒවහඵශධ කිීකභ භගින් බහණ්ඩ ප්රහවන ඳශධති ංර්ධනඹ කිීකභ
8.3 ප්රතිඳ්තති අිම*ත ර්9
1. ප්රහවන ක්රභර ඵරලක්ති වහර්ඹක්භත්හ ප්රර්ධනඹ වයනු රඵයි
2. භඳොදු ප්රහවනඹ භඹොදහ ගන්නහ භීත ප්රතිලත්ඹ ඉවශ නංනු රඵයි
3. නහගරිව වහ ග්රහමීය ඹ ප්රභශලර නවීන භීත ප්රහවන ඳශධති (උභං දුම්රිඹ,
ළවළඛලු දුම්රිඹ, ත්නි ීමඛභඛ දුම්රිඹ, භීත ඵසය ප්රහවන භේහ) වඳුන්හ භදනු
ව/ භවෝ ළඩි දිමණු වයනු රඵයි
4. විදුලි දුම්රිඹ වඳුන්හ භදනු රඵයි
5. සුදුසු අබන්ත්ය ජර ප්රහව ර ප්රහවන අස හ වඳුන්හ භදනු රඵයි
6. භීත වහරඹ අඩු භව
7. නගය භහර්ග ඳශධතිඹට ඳහඳළදි ව ඇවිී,භම් වහර්ඹඹ වහභ භන්ව භංතීරු වඳුන්හ භදනු රඵයි
නියමු අ* තය ාය: භවහභහර්ග අභහත්හංලඹ භග වභඹෝීතත්හභඹන් ප්රහවන විඹ බහය අභහත්හංලඹ
වශ යව අ* තය ා වශ නිභයෝායත යතන: විදුලිඵර වහ ඵරලක්තිඹ, ඳශහ්ත බහ
ව ඳශහ්ත ඳහරනඹ, නහගරිව ංර්ධනඹ, ආඳදහ වශභනහවයණඹ, වර්භහන්ත්, වෘත වර්භඹ, විදහ ව ත්හක්ණඹ, ඳරියඹ, අධහඳනඹ, උස අධහඳනඹ, ජනභහධ ව න්නිභවදනඹ ලිදඛ, ජහතිව ප්රතිඳ්තති බහය අභහත්හංල ව නිභඹෝජිත්හඹත්න
9. වාච රව ලය ඳ රය12
9.1 ප්රතිඳ්තති මධර්*ය
ඳහරිරිව, භහජීඹ, ංසවෘතිවභඹ, දහචහයහ්තභව ගකීම් හිත් ව ආර්ථිව
ලභඹන් ස හම ශ්රී රහංකිව ංචහයව වර්භහන්ත්ඹක්
9.2 ප්රතිඳ්තති ප්රව න
1. ංචහයව හඳහයඹ ආශ්රිත් ිදඹලු නිඳ
හදන ව භ
හන්හි ( ංග්රව වටමතු /
විභනෝද අස හ/ ිදහිටන ආී,) තියය ඳරිභබෝජන වහ නිඳ ඳරිචඹන් ප්රර්ධනඹ කිීකභ
හදන ඹවඳ්ත
2. භවෝටඛ, ආඳනලහරහ, විභනෝදහහදඹ, හප්තිුර, චහරිවහ ංවිධහඹවඹන්,
ංසවෘතිව ංදර්ලන ආී, ංචහයව හඳහයභේ භහන්හි ර්ගිවයණ
නිර්ණහඹවඹන්ට තියය ඳරිභබෝජන වහ නිඳහදන අංග වඳුන්හ ී,භ
3. ම්ඳ්ත වහර්ඹක්භත්හ වහ ආදර්ලඹක් වීභට „අධිව ම්ඳ්ත බහවිත්හ වයන
ංචහයව අංලඹ‟ දිරිභ්ත කිීකභ
4. ිදඹලු ංචහයවඹන්ට තියය ංචහයව හඳහයඹව ිදඹලු දෆ ඇතුර්ත ජීන අ්තදළකීභක් රඵහ ී,භ
5. සබහවිව ම්ඳ්ත වහ නජීවී ංයක්ණඹ, ජජ ව ංසවෘතිව විවිධ්තඹ ඉවශ නළංවීභ වහ භභරභක් භර ංචහයව හඳහයඹ භඹොදහ ගළනීභ
6. ංචහයව අංලභේ ංර්ධනඹ තුරට භශලගුණ විඳර්ඹහ ව ආඳදහ වහ ඔභයෝතතු ී,භ අනුප්රහවගත් කිීකභ
9.3 ප්රතිඳ්තති අිම*ත ර්9
1. ංචහයව වර්භහන්ත්ඹට තියය ඳරිභබෝජන වහ නිඳහදනභඹහි ඹවඳ්ත භඹදවුම්
බහවිත්ඹ ඉවශ නළංවීභ වහ ව නිඹහභන යහලි ලක්තිභ්ත වයනු රඵයි
2. තියය ංචහයව හඳහයඹට ටිනහවම් එවතු කිීකභ පිණි ිදඹලු ඳහර්ලවරුන් අත්ය මීය ඳ අන්ත්ර්ක්රිඹහ/වභඹෝීතත්හ වහ ඳවසුවම් ළඳමභ පිණි ිදඹලු ංචහයව ප්රභශලර උඳභශලව ඹහන්ත්රණ ස හඳනඹ වයනු රඵයි
3. 2020 න විට ංචහයව භවෝටඛ ව ආඳනලහරහන්හි තියය ඳරිභබෝජන වහ
නිඳහදන අංග හිත් ර්ීතවයණ නිර්ණහඹව ස හපිත් වයනු රඵයි
4. ඳරිය හිත්වහමීය යටක් භර ශ්රි රංවහ භරෝවඹට භඳන්නුම් කිීකභ වහ භත්ෝයහග්ත ප්රභශල රට ළඩිභඹන් ංචහයවඹන් ආවර්ණඹ වය ගළනීභ ළඩි වයනු රඵයි
5. ජහත්න්ත්ය ප්රමිතීන් ප්රවහය „ඳහරිරිව ංචහයව හඳහයඹ‟ දිරිභ්ත වයනු රඵයි
6. ඳහරිරිව ව ංසවෘතිව ලභඹන් ංභවී, ංචහයව ප්රභශල ඒහභේ ඉිදලුම් ධහරිත්හ පිලිඵ නිිද අධහයණඹ හිත් වශභනහවයණඹ වයනු රඵයි
නියමු අ* තය ාය: ංචහයව වර්භහන්ත් විඹ බහය අභහත්හංලඹ
වශ යව අ* තය ා වශ නිභයෝායත යතන: ංසවෘතිඹ, අබන්ත්ය වටමතු, ඳරියඹ, භෞඛ්ඹඹ, විභශල වටමතු, වර්භහන්ත්, ප්රහවනඹ, වෘත වර්භඹ, විදුලිඵර වහ ඵරලක්තිඹ, ආඳදහ වශභනහවයණඹ, අධහඳනඹ, උස අධහඳනඹ, ජනභහධ ව න්නිභවදනඹ ලිදඛ, ජහතිව ප්රතිඳ්තති බහය අභහත්හංල ව නිභඹෝජිත්හඹත්න
10. භෞඛ්ඹඹ 13
10.1 ප්රතිඳ්තති මධර්*ය
තියය ඳරිභබෝජන බහවිත්ඹන් හිත් වරිත් ඳරියඹව ජී්ත න නිභයෝීත ජහතිඹක්
10.2 ප්රතිඳ්තති ප්රව
1. භෞඛ්ඹඹ අංලභේ ිදඹලු භේටම්ර ී, තියය ඳරිභබෝජන බහවිත්ඹන් වතිව කිීකභ
2. ිදඹලුභ භෞඛ්ඹඹ ප්රතිඳ්තතීන් තුර තියය ඳරිභබෝජන බහවිත්ඹන් ව මූරධර්භ අන්ත්ර්ගත් කිීකභ
3. ිදඹලු භෞඛ්ඹඹ භේහ ආඹත්න වරිත් ව භෞඛ්ඹ ම්ඳන්න වහර්ඹ ළවසුම් ඵට ඳරිර්ත්නඹ කිීකභ
4. භෞඛ්ඹඹ භේහභව ම්ප්රදහයිව ඹවඳ්ත ඳරිචඹන් ප්රර්ධනඹ කිීකභ
5. ජහතිව භෞඛ්ඹඹ භත්ොයතුරු ඳශධතිඹ ලක්තිභ්ත කිීකභ
6. නිභයෝීත ජීන යටහ ප්රර්ධනඹ කිීකභ
10.3 ප්රතිඳ්තති අිම*ත ර්9
1. 2020 න විට භෞඛ්ඹ භේහ අංලභේ ිදඹලු ඳහර්ලවරුන් අත්ය තියය ඳහරිභබෝගිව යටහ පිළිඵ අභඵෝධඹ, එවඟත්හ, ව බහවිත්හ ලක්තිභ්ත වයනු රළභæ
2. 2025 න විට නිහයණඹ, නිහයව, ප්රර්ධව ව ුරනරු්ත හඳව භෞඛ්ඹයක්ණ ළඳමභ තුරට තියය ඳරිභබෝජනඹ අන්ත්ර්ගත් වයමින් භෞඛ්ඹ භේහ පිරිළඹ වහර්ඹක්භත්හ 25% කින් ළඩි දිමණු වයනු රඵයි
3. 2030 න විට භෞඛ්ඹ භහ ආඹත්න වරිත් ව භෞඛ්ඹ ම්ඳන්න වහර්ඹ
ළවසුම් ඵට ඳරිර්ත්නඹ වයනු රඵයි
4. භෞඛ්ඹ භේහ භත්ොයතුරු ඳවසුභන් රඵහ ගළනීභ වහ ව ඹහන්ත්රණ ස හපිත් වයනු රඵයි
නියමු අ* තය ාය: භෞඛ්ඹ, භඳෝණ ව භශශීඹ ජද විඹ බහය අභහත්හංලඹ
වශ යව අ* තය ා වශ නිභයෝායත යතන: අධහඳනඹ, උස අධහඳනඹ,
නීඳහයක්හ, ජර ම්ඳහදනඹ, ඳරියඹ, ජනභහධ, ඳශහ්ත බහ ව ඳශහ්ත ඳහරන විඹ බහය අභහත්හංල ව නිභඹෝජිත්හඹත්
භලන්ත අා ශ වම්බන්ධ ප්රතිඳ්තත ි
ප්රධහන භ්තභහ ව අංල 10 ට අභත්ය, භභභ එක් එක් ප්රධහන භ්තභහන් ආයණඹ වශ වළකි අභනකු්ත අංල එකිභනව භග ඹහ වයන ඳවතින් දළක්භන ප්රතිඳ්තති තුනක් (03) වඳුනහභගන ඇත්
අ. අධහඳනඹ ව න්නිභවදනඹ ආ. විදහ ව ත්හක්ණභවදඹ ඇ. යහජ ප්රම්ඳහදනඹ
අ. අධය ඳනය වශ වන්නිභනදනය අ.1 ප්රතිඳ්තති මධර්*ය
තියය ඳරිභබෝජන වහ නිසඳහදන පිළිඵ දළනු්ත, විඥයනහනව, අන්ත්ර්ග්රවීයඹ ව
විඵර ගන්න රද ජහතිඹක්
අ.2 ප්රතිඳ්තති ප්රව න
1. ජීන නිුරණත්හක් භර ශ්රී රංවහ අධහඳන ඳශධතිඹට තියය ඳරිභබෝජන වහ
නිඳහදන ංවඛඳ වඳුන්හ ී,භ
2. තියය ඳරිභබෝජන වහ නිඳහදන ංවඛඳ ර්ධනඹ වයන්නහ ව නවයණ
ඳර්භේණ ංසවෘතිඹක් නිර්භහණඹ කිීකභ
3. ිදඹලු ක්භේත්රඹන්හි තියය ඳරිභබෝජන වහ නිඳ
හදනඹ ප්රර්ධනඹ කිීකභ පිණි
අල අභ ජහතිව භහන ප්රහේධන ප්රභහණඹ ංර්ධනඹ කිීකභ
4. ුරශගලිව අංලභේ තියය ඳරිභබෝජන වහ නිඳහදන ීමළිඵ (ංවඛඳඹ ව එහි
ප්රතිරහබ) දළනු්තඵ ප්රර්ධනඹ වය එභඟින් ඹවඳ්ත/ තියය ජින යටහක්
වහ ඳදනභ භර ති.ඳ.නි. අගඹ කිීකභට ුරයළිදඹන් ංභවී, කිීකභ
5. තියය ඳරිභබෝජන වහ නිඳහදන භත් භඹොලි කිීකභ වහ චර්ඹහභඹ
භනසවම් ඇති කිීකභ පිණි න්නිභවදනඹ ළඩි කිීකභ
6. තියය ඳරිභබෝජන වහ නිඳහදන භත් භඹොලි කිීකභ වහ භහජභේ චර්ඹහභඹ
භනසවම් වහ භහධඹ ආචහයධර්භ ළඩි දිමණු කිීකභ
7. ඳහරිරිව භඛඵඛ ළනි භභරම් වයවහ තියය නිඳ
හදන ව ක්රිඹහදහභර
ඵරඳෆභ පිළිඵ භත්ොයතුරු භත් ප්රභවල වීභට ඇති අයිතිඹ වතිව කිීකභ
8. භත්ොයතුරු වයවහ තියය නිසඳහදන ව භේහ ව චර්ඹහභඹ භනසවම් වහ ඳහරිභබෝගිව භ්තීකම්රට භඟ භඳන්වීභ ව උඳවහය වීභ
9. ඳහරිභබෝගිව භ්තීකම් ව චර්ඹහභහි ඹවඳ්ත ඳරිචඹන් වතිව කිීකභ
ව ජධර්ඹභ්ත කිීකභ පිණි ුරශගලිව-යහජ වවුඛවහරි්තඹන්හි භනසවම් ඇති කිීකභට වටමතු කිීකභ
10. තියය ඳරිභබෝජන වහ නිසඳහදන පිළිඵ ජහතිව ඵහු-ඳහර්ලවහය ටභම්
හවච්ඡහ හරිව ඳළළ්තවීභ
අ.3 ප්රතිඳ්තති අිම*ත ර්9
1. ලිඛ ශභහවිඹ අධහඳන, ඳහඛ අධහඳන, විලසවිදහර අධහඳන, ෘ්තතීඹ අධහඳන ව ෘ්තතීභඹ අධහඳන ඳශධතිරට ජින නිුරණත්හක් භර 2025
ට භඳය තියය ඳරිභබෝජන වහ නිඳහදන වඳුන්හ භදනු රඵයි.
2. ඳශහ්ත ඳහරන ආඹත්න ඇතුළු යහජ අංලභේ ආඹත්න තුශ තියය යහජ ප්රම්ඳහදනඹ ප්රර්ධනඹ වයනු රඵයි.
3. තියය ඳරිභබෝජන වහ නිඳහදන පිළිඵ හභහන භවජනත්හ අත්ය ඉරක්ව
වණ්ඩහඹම් වහ (භහජීඹ) භහධඹ ළඩටවන් ප්රර්ධනඹ වයනු රඵයි.
4. භවජනත්හට තියය ඳරිභබෝජන වහ නිඳ
ඳඹනු රඵයි.
හදනඹ පිළිඵ ඊ-ඉභගනුම් අස හ
5. තියය ඳරිභබෝජන වහ නිඳහදන ප්රතිඳ්තතිභඹහි ව ක්රිඹහවහීක ළරසුම් භවෝ
ආශ්රිත් උඳහඹභහර්ගර වඳුනහග්ත ප්රලිඛ්ත්හන්ට ප්රතිචහය භර අධහඳන ප්රතිඳ්තති ප්රතිභලෝධනඹට වහඹ දක්නු රඵයි
6. අධහඳනඹ පිළිඵ ජහතිව උඳහඹභහර්ග ව ංර්ධන ළරසුම් තුශට තියය ඳරිභබෝජන වහ නිසඳහදන දර්ලව ව අධීක්ණ යහලි අන්ත්ර්ගත් වයනු රඵයි
7. 2020 න විට නිඳහදන ව ක්රිඹහදහභඹන්හි ඵරඳෆභ පිළිඵ භත්ොයතුරු දළන
ගළනීභම් අයිතිඹ ඵරහ්තභව වයනු රඵයි
8. තියය ඳරිභබෝජන වහ නිඳහදන පිළිඵ ඳර්භේණ ව නවයණඹ වහ
අයලිදඛ ආධහය පිළිභඹර වයයි
9. තියය ඳරිභබෝජන වහ නිසඳහදනභඹහි ආර්ථිව ප්රතිරහබ පිළිඵ ුරශගලිව අංලඹ දළනු්ත වයනු රඵයි
ආ. විදහ ව ත්හක්ණභවදඹ
ආ.1 ප්රතිඳ්තති මධර්*ය
තියය ංර්ධනඹ වහ ූරර් අලත්හක් භර ජීන චක්රඹ චින්ත්නඹ භත් ඳදනම් ව විදහ ව ත්හක්ණභවදඹ පිළිගනු රඵයි
ආ.2 ප්රතිඳ්තති ප්රව න
1. ිදඹලු අංල අත්ය තියය ඳරිභබෝජන වහ නිඳ
ංසවෘතිඹක් නිර්භහණඹ කිීකභ
හදනඹ පිළිඵ පරදහම නවයණ
2. බහණ්ඩ ව භේහන්හි තියය ඳරිභබෝජනඹ ව නිඳහදනඹ වතිව වයමින්
විවිධ අංල වහ අදහශ න උචිත් ම්ඳ්ත වහර්ඹක්භ ත්හක්ණභවද ර්ධනඹ වය ප්රර්ධනඹ කිීකභ
3. තියය ඳරිභබෝජන වහ නිඳහදනඹ පිළිඵ විදහ ව ත්හක්ණ ක්භේත්රභේ
ජඹග්රවණ වයහ වර්භහන්ත් ව ජනත්හට ඳවසුභන් ප්රභවල විඹ වළකි ඵ
වතිව කිීකභ
4. යහජ භඳෞශගලිව වවුඛවහරි්තඹන් වයවහ හණිජවයණඹ වහ ත්හක්ෂණිව හුභහරු, ම්ඳ්ත වහර්ඹක්භ ත්හක්ෂණඹන් භඹදවීභ දිරිභ්ත කිීකභ
5. ිදඹලු අංලඹන්හි තියය ඳරිභබෝජන වහ නිසඳහදනඹ පිළිඵ භශශීඹ දළනුභ භඳෝ කිීකභ පිණි විදහ ඳහදව හක්ත භඛඛ්න ගත් කිීකභ, ප්රවහලඹට ඳ්ත කිීකභ ව ප්රර්ධනඹ කිීකභ
6. ටිනහවම් ව ළඳමම් දහභ ුරයහ සුපිරිිදදු ව ඩහ ආයක්ත ත් නිසඳහදන ප්රර්ධනඹ කිීකභ පිණි ජීන චක්ර චින්ත්නඹ ව ජීන චක්ර ඇගමම් වහ දළනුම් ඳදනභක් වස කිීකභ
7. උඳභඹෝගිත්හ වහර්ඹක්භත්හභහි ළඩි දිමණුවීම් වතිව වයමින් චර්ඹහභඹ ව ජීන යටහ භනසවම් වහ ිදඛරය භභශන්දන්, ඳහරිභබෝගිවඹන් ව
නිඳහදවඹන් වහ ත්හක්ණිව භහර්භගෝඳභශල ළඳමභ
8. වරිත් නිසඳහදන ව භේහන්හි ත්්ත්ත වතිව කිීකභ
9. තියය්තඹ භවභයහි ආවඛඳභඹ, චර්ඹහභඹ ව ජීන යටහ භනසවම්
ිදදුකිරිභ වහ ඳහරිභබෝගිවඹන් අිමභප්රේයණඹ වයනු පිණි ති.ඳ.නි. ඹවඳ්ත ඳරිචඹන් පිළිඵ ත්හක්ණිව හක්ත , අධහඳනඹ ව දළනු්ත ඵ ළඳමභ
10. ිදඹලු අංලඹන්හි ත්හක්ණභවද ද්තත් ඵළංකු, දළනු්තඵ, ප්රර්ධනඹ ව ජහරගත් කිීකභ වහ භත්ොයතුරු ව න්නිභවදන ත්හක්ණඹ (භත්ො..ත්හ.) භඹොදහ ගළනීභ
ආ.3 ප්රතිඳ්තති අිම*ත ර්9
1. වර්භහන්ත්ඹන් භත් ජීන චක්ර ප්රභවල විධිභ්ත කිීකභට ඳවසුවම් ඳඹනු රඵයි
2. නිඳ
හදන ළරසුම් ක්රිඹහදහභඹන් තුරට තියය ඳරිභබෝජන වහ නිඳ
හදන
මූරධර්භ අන්ත්ර්ගත් වයනු රඵයි
3. විදහ ව ත්හක්ණ ක්භත්රභේ ජඹග්රවණ වර්භහන්ත් භග භඵදහ වදහ ගළනීභ පිණි ඹහන්ත්රණ ස හපිත් වයනු රඵයි
4. වර්භහන්ත්, ිදඛරය භශඳුන් ව ඳහරිභබෝගිවඹන් වට ඳහරිරිව භඛඵඛ වහ ප්රමිතින් වඳුන්හ භදනු රඵයි
5. ම්ඳ්ත මිරවයණඹ වහ ක්රභභවද වඳුන්හ භදනු රඵයි
6. ජජ විවිධ්තඹ ව ඳහරිරිව ඳශධති භ වඳුන්හ භදනු රඵයි
හ ත්ක්භේරු කිීකභ වහ ක්රභභවද
7. භත්ොයතුරු වහ න්නිභවදන ත්හක්ණඹ ්රීඹ ත්හක්ෂණ ඵළංකු පිහිටුවීභ ව ජහරවයණඹ වඳුන්හ ී,භ
8. තියය ඳරිභබෝජන වහ නිසඳහදන හක්හ්ත වයගළනීභම් ප්රගතිඹ ඇගමභ පිණි
ප්රධහන වහර්ඹහධව දර්ලව හපිත් වයනු රඵයි
9. ප්රගභන භේටම් හිත්, ති.ඳ.නි. ජඹග්රවණ ත්ක්භේරු කිීකභ ව පිළිගළනීභ පිණි ජහතිව ක්රභභවදඹක් (භරෝවඩ- රිී,- යන්)
ඇ. ර ජය ප්රවම්ඳ දනය
ඇ.1 ප්රතිඳ්තති මධර්*ය
තියය යහජ ප්රම්ඳහදන නිිදභර අභඵෝධ වය භගන ආභශල වයනු රඵයි
ඇ.2 ප්රතිඳ්තති ප්රව න
1. ධහරිත්හඹ භගොඩ නගහ තියය යහජ ප්රම්ඳහදනඹ පිළිඵ යහජ අංලභේ ආඹත්න විඵර ගළන්වීභ
2. අදහශ ිදඹලු අංලඹන්හි ව ළරකිඹ මතු ඵරඳෆභක් හිත් එක් එක් නිඳ
වහ තියය යහජ ප්රම්ඳහදන ඳරිචඹන් ආභශල කිීකභ
හදනඹ
ඇ.3 ප්රවම්ඳ දන අිම*ත ර්9
1. 2020ට භඳය අදහශ අංලඹන්හි තියය යහජ ප්රම්ඳහදනඹ ප්රර්ධනඹ කිරිභ
වහ ඳරිඳහරන ව නීතිභඹ යහලික් ස හපිත් වයනු රඵයි
2. ළරකිඹ මතු ඳහරිරිව ඵරඳෆම් හිත් ප්රධහන නිඳළමම් වහණ්ඩ වහ ජීන චක්ර ද්තත් ලිදහඹන් 2025 න විට නිර්භහණඹ වයනු රඵයි නළත්භවෝත ඹහ්තවහලීන වයනු රඵයි
3. ළරකිඹ මතු ඵරඳෆභක් ඇති අදහශ අංලඹන්හි ඹට්ත පිරිභයින් ප්රධහන
නිඳ නිඳ
හදන වහණ්ඩ 5ව 2020ට භඳය ව 2030 න විට ඹට්ත පිරිභයින් හදන වහණ්ඩ 50%ව තියය යහජ ප්රම්ඳහදනඹ ක්රිඹහ්තභව කිීකභ
වතිව වයනු රඵයි