a�� చం� ��

eరత స�వ్నన్త esయ్య�థ్నం

28 జనవ8, 1953

5#� ��� 6ఖ�

v.

a�� చం� ��

[6హб చం6 మ�జ£, ఎ�. ఆб. �� మ86 భగవ� 55.]

భూస్ వామి మరి యు కౌలు దారు-శాశ్వత కౌలు దా�–సాక్ ష్ యం- తరం ను ండి తరాని క

స్ వాధీ నం ను ండి అంచనా, బది లీలు , కటట్డ6ల ని ర్ మాణం మరి యు ఇతర పరి థస

�ం@, дకక్ప్రభావం.

తు లు -కేవలం అదదె

ికాలపరి మి తి శాశ్వతం అంటే అదదె యొక్ క

థసరత్ వం మరి యు అ�నం యొక్ క

థసరత్ వం

రె ండి ంటినీ సూచి ంచదు మరి యు అదదెను పె ంచడం అనేది కౌలు దా� శాశ్వతంes ఉండాల్ సిన అవసరం లే దు . అందు వల్లము ను పటి దావాలో జమా ను పె ంచవచ్ చాఅనన్8 మాత్ రమే ప్రశ్ నగా ఉండే ది మ86 జ� h పె ంచడం జ8Aం8.

కాలపరి మి తి శాశ్వతత ప్రశ్ నపై తదు పరి 5ధఖw చరయ్ �రS దాఖలైన �æ లో ఈ ని ర్ ణయం 6� vయ్�5�es ప9Sయద9 9రణ్aంw6.

xxxxx xxxx x. xxxx xxxxxx (1940) 45 సి. డబ్ ల్ యు. ఎన్ . 57; xxxx xxx xxxxxxxx xxx v.

సు భాషి ణి దాస్సీ (1940) 45 సి. డబ్ ల్ యు. ఎన్ 590, xx xxxxx xxxxxxxx xx xx v. దే బే ంద్రనాథ్ దాస్

(1939) 43 సి. డబ్ ల్ యు. ఎన్.828, ఆ�రప�న8.

తరత�xxx ఒకే వి ధమైన అ6ద్� క�A ఉండటం �� æశవ్త కటట్డ6లh సవ్యంes 98మ్ంచడం æశవ్త హSక్S 9శచ్�తమ్క 6v� eక�వGచ్ , e� అనేక ఇతర æసత్æల� క�� అ�వం� æసత్æల సం�త aeవం æశవ్త �w�� 9�ధ్రణS �8�యవGచ్.

��తరం �w�6� కౌలు �� ఎ� �ం�� , కౌలు �� స్ వభావం ఏమిటో తె లి యని ,

కౌలు �� ఒక వ్ యక్ తి ను ండి మరొకరి కి వారసత్ వంగాలే దావీ లు నామా ద్ వారాలే దా�8త eల బది లీ

ద్ వారాబది లీ చేయబడి ంది , బది లీ చేసి న పత్ రాలలోబది లీదారుని కి తరతరాలు గాఅను భవి ంచే హక్కు ఇవ్ వబడి ంది . పక్కాకటట్డ6ల మరి యు చెరువుw ని ర్ మి ంచబడ్డాయి , మరి యు 1860 లో అదదె

�ం�నపప్�కీ, అప్పటి ను ండి అదదెపె ంచబడలే దు :

ఈ పరి థసతు లన్నీ కలిసి కాలపరి మి తి శాశ్వతం అ9 9రaంణ్ చw99 దారి తీ శాa.

�భాస్ చంద్ర మల్ లి క్ v. దే బే ంద్ర నాథ్ దాస్ (1939) 43 ఓ. డబ్ ల్ యు. ఎన్. 828

��ంచబ�ం8.

�8� అ�ప్�� అ8eర ప88: �8� అ�ప్w నం.93 ఆఫ్ 1952.

a�� �� నం. 38 ఆ� 1948 � 8 మే , 1940 తేదీ నాటి స�8డ్S� జ�జ్ , 1వ �6ట్

�� ��ల్ дకక్ �6ప్ మ86 �� hం� వచ్ చిన �రం�క �� అప్పీలు నం.141 ఆ� 1940

లో 1950 జనవ8 20 es� కలకత్తాహైకోర్ టు (దాస్ మరి యు గుప్తాజె.జె.) యొక్ కతీ ర్ పు మరి యు డి క్ రీ ను ండి అప్పీలు .

ీఅ�జ్�6 తరఫున xxx. సి. చటజర (ఎ. ఎన్. xx xx xx, అతని తోపాటు ).

ప్రతి వాది తరఫున పంచనన్ ఘోష్ (శ్ యామ చరణ్ మి ట్ టర్ మరి యు ఎ.కె.దత్, అతని తోపాటు ) 1953 జనవరి 28న కోర్ టుఇచ్ చి న తీ ర్ పు дwవ8ం�ం8.

�� 5 . - ఇది 5ధఖw చరయ్ �రS దావాలో అ�జ్�6 చేసి న అప్పీల్ . అత9 C� ఏ�టంd, a�æ8 నం. 1 a�� చం� �� ���9 æ�క్£స్ ��ల్9 �ంగణం నం. 2 మ86 3 � �eక్ �w�6es , o�వ్6w S�б శర� S�б �� మ86 �o� oష@ ఛట�జ్ల, లంచes6es a�æ6w నం. 2 మ86 3 , xxxxxxxx� a� సంవతస్�99

.78 అ6ద్S 1 �es 19 ��ల o�9 క�A ఉesన్�. అ�జ్�6 1937 ��ట్ంబ6 23న ఈ o�వ్6ల hం� ��� �క�� ( వంశపారంపర్ యమైన æశవ్తతవ్) �w ��Sesన్డ9 ,

త�వ్� సద6 a�æ8 дకక్ తకష్ణ o�వ్� అ�య్డ9 , 1937 అ�ట్బб 7వ �� es�

�లగమ9 ��� �వ్� �w 9రణ్aంచబడడ్ద9. ట్రయల్ కోర్ టు, ఇతర వాటితో పాటు ప్రతి వాది ప్రతు ల్ చంద్ర ఘోష్ యొక్ క కౌలు శాశ్ వతమైనది , వంశపారంపర్ యమైనది మరి యు బది లీ

చేయదగి నది మరి యు నోటీ సు ద్ వారా ని ర్ ణయించబడదు . అ�జ్�6 హైకోర్ టులో అప్పీలు చేసు కోవడాని కి మొగ్గుచూపారు, కాని హైకోర్ టుఆ అప్పీలు ను కొటటివే సి ంది , ఇతర వి షయాలతోపాటు , కౌలు స్ వభావం గురి ంచి ట్రయల్ కోర్ టు కను గొన్నది సరైనదని పే ర్ కొంది. ఈ కోర్ టుకు అప్పీల్ చేయడాని కి ఇది సరైన కేసు అని హైకోర్ టు ను ండి ధృ వీ కరణ పత్రం పొందిన తరువాత అ�జ్�6 ఇప్పుడు మా ము ందు అప్పీలు కు వచ్ చారు.

ధన్నామల్ v. మోతీ సాగర్ (1927) xxx. ఆర్. 54 ఐ. ఏ . 178 లోని ప్ రి వీ కౌన్ సి ల్

ీని ర్ ణయం పైఆధారపడి అ�జ్�6-అ�ప్w�6 తరఫున హాజరైన శ్ రీ ఎన్. సి. చటజర ప్ రస్ తుత అప్పీలు

కౌలు శాశ్వతమని కి ంది న్ యాయస్ థానాలు ఏకకాలంలో కను గొనడం ద్ వారా ము గి యలే దని వాది ంచారు, ఎందు కంటే ఈ ప్రశ్ న క్ రి ంది న్ యాయస్ థానాలు కను గొన్న వాస్ తవాల ను ండి గ్ రహి ంచవలసి న చట్టంలో సరైన ని ర్ ధారణలలో ఒకటి. అం6వలన, �w సవ్eవం £8ం� �రవ

esయ్యæ8 �కాష్య్��ల, ఎSక్వes wSయ్6ంట� , £ంw మన�న్ ��Sд�ళ్6. ప్ రస్ తావి ంచి న

ిగజమొట్ టమొదటి పత్రం ఎ బి ట్ పి /11, ఇది 1226 �. ఎ�. = 1819-1820 లో షే క్ మాణి క

మరి యు మరొక6 చేత అమలు చేయబడి న అesయ్�ంత ప�ం శ్ రీ మతి సి ంథి యా మిల్ స్ జూని యర్ కు అను కూలంగాచేయబడి ంది . వ్ యాపారులు తమ హSక్ �లం ను ఎలా సొంతం చే సు కున్ నారో తె లి యదు . ఆ అమ్మకం పత్రం ద్ వారా 8�తw డబ్బుల కోసం జమై భూము లు గా వర్ ణి ంచి న భూము లపైతమ ఆసక్ తి ని కొను గోలు దారుని కి పం�� Sశారు, వారు a� 9�త్ కు రూ.4-8-0 అదదె

చె ల్లించి , "మీ కుమారులు మరి యు మను మలు మొదలైన వారి కి వరుసగాఇళ్ లుమరి యు ని ర్ మాణాలను ని ర్ మి ంచడం ద్ వారా వాటిని కలిగి ఉండటం మరి యు ఆస్ వాది ంచడం కొనసాగి ంచాలి." శ్ రీ మతి సి ంథి యా మిల్ స్ 1855 అక్ టోబర్ కు కొంతకాలం ము ందు మరణి ంచారు, మరి యు ఆమె æర��

xxxxxx కుమారుడు xxxx xx xx xx xxxx స్ 1855 అక్ టోబరు 29 నాటి అesయ్�ంత ప�ం ఎ బి ట్ పి /10

ద్ వారా ఈ ప్ రాంగణాన్ని శ్ రీ మతి సబీనా లవ్ అనే మహిళకు వి క్ రయించారు. ఆ దస్ తావే జు ను బటటి అప్పటికి ఉద్ యానవన భూమిని అదదెకు ఇచ్చేస్ థలంగాఅభి వర్ ణి ంచి న భూము ల్లోకటట్డ@ మె ట్ లతోకూడిన చెరువును తవ్వినట్ లుతెలు స్ తోంది .

అమమ్e99 సంబం8ం�న ప8�లన .1,000/-. అమ్మకం పత్రం�సం ఈ 9ం8 ని బంధనలు 6ఖయ్�న8: -

"ఆ ఆస్ తి ని బహు మతి గాఇవ్ వడాని కి , అమ్మడాని కి ఈ తేదీ ను ండి, మీరు సదరు భూమిని మీ ఆధీనంలోకి తె చ్ చుకు ంటారు, యజ�9 జె మి ందార్ లకు ఏటా రూ.4-8-0 (esw£ ప6ల ఎ9�8 అæw) 6� నాణేలలోఅదదెగాచె ల్లించి , es �6 �థ్నం� � �6 �6చ్S9 , � �6

�ద ద9�w (అ6ద్ ర�6w) �ం8న త�వ్త, �6 æ�9 � S�6w, మనవ�ళల్S ఎం�

�రవంes �ం8 ఆనం8�త్S ఉం�6."

అక్ టోబర్ 10, 1856 నాటి అesయ్�ంత ప�ం ఎజగబి ట్ P/9 ద్ వారా, శ్ రీ మతి సబీనాలవ్ ఈ

ప్ రాంగణాన్ని ఫ్ రాన్ సి స్ హొరాషి యో డాబ్సన్ అనే వ్ యక్ తి కి బది లీ చేసి ంది . అక్కడ ఆ ప్ రాంగణాన్ని "మౌరాషి పట్టాకి ంద ఉన్నతోట భూమి"గాఅభి వర్ ణి ంచారు, తరువాత దావాలోపట్టానకి లీ పత్రంగా పరి గణి ంచారు. శ్ రీ మతి సి ంథి యా మిల్ స్ ఒక చెరువును తవ్వి ఒక పక్కాఘాట్ ను ని ర్ మి ంచి ఒక ఉద్ యానవనాన్ ని ని ర్ మి ంచి ందని , ఆమె మరణానంతరం ఆమె కుమారుడు, వారసు డు xxxx xx xx రీ మిల్ స్ ఆ భూమిని తన ఆధీనంలోకి తీ సు కున్ నారని , ఆ స్ థలాన్ ని శ్ రీ మతి సబీనాలవ్ కు వి క్ రయించారని , ఆమె కొను గోలు చేసి న తరువాత శ్ రీ మతి సబీనా లవ్ ఆ భూము లను G�ట్ ��6� తh కొను గోలు చేసి న ఆ భూమిలోని మటటితో ఇటు కలను తయారు చేశారని ఈ పత్ రాన్ ని బటటి తెలు స్ తోంది . ఈ అesయ్�ంత ధర రూ.1,200గాని ర్ ణయించారు. అం6� క్ రి ం8 వి ధంగాఉం8: -

“ఈ రోజు ను ంచి మీరు సదరు భూము లకు యజమాని అవుతారు, బహు మతు లు , అమ్మకం చేసే అధికారాలు క�A ఉం�6 . సదరు భూము లను ట్ యాంకుతో పాటు అందు లోని అన్ని

ప్ రయోజనాలను మీ ఆధీనంలోఉంచు కొని , ము ను పటి పట్టాప్రకారం రూ.480 వార్ షిక అదదెను సిక్ కా నాణేలలో జమి ందార్ షె రి స్ టాలో జమచేసి , భూస్ వామి షె రి స్ టాను ంచి ము ను పటి పే రును తొలగి ంచి , అందు లోమీ పే రును నమోదు చే యించు కోవడం �వ్� మీ కుమారులు , మనవరాళ్ లుమొదలైన వారి వరS మీరు దాని ని చాలాగౌరవంగాఆస్ వాది స్ తూ, కలిగి ఉంటారు. "

10వ 5షట్ 1266 �. ఎ�. తే దీ న అంd 1859 మే 23వ తే దీ న రె గ్ యులే షన్ V ఆ� 1812 లోని

9, 10 సె క్ షన్ లకి ంద నోటీ సు లు జారీ చేశారు అప్పటి జె మి ందార్ w రాణి , లాలన్ �9 మరి యు రాజా పూర్ ణచంద్రరాయ్. అది "సాల్ కి యాకు చె ందిన శ్ రీ మతి సి ంథి యా మిల్ స్ జూని యర్ , xxx xxఃకర్

xx xx xxx xxxxxxx ’ను ఉదదేశి ంచి ప్రసంగి ంచబడి ంది . అందు లోఇలాఉంది: -

"ఇది మీరు 1 �es 19 ��ల o�9 ఆ గ్ రామం లోని మల్ డి పార్ ట్ మెంట్ లో నమోదు చే యబడ్డ సరి హద్దుల ప్రకారం వి వి ధ రకాలైన భూము లను కలిగి ఉన్నారనే వి షయాన్ ని తె లి యజే యడాని కి . దీని కొరకు మీ స్ వంత స్ టే ట్ మెంట్ ప్రకారం మీరు సంవత్సరాని కి రూ. 4-12-6 అదదె చె ల్ లి స్ తున్ నారు. కానీ మీరు మా ఎస్ టే ట్ (సర్ కార్ ) ను ంచి ఎలాంటి సె టి ల్ మె ంట్ తీ సు కోలే దు . ఇప్పుడు జమాబందీ ప్రకారం ప్ రస్ తుత రే టు ప్రకారం సదరు భూము ల వార్ షిక జమాను సంవత్ సరాని కి రూ.137-8-0గా ని ర్ ణయించి న తరువాత, రె గ్ యులే షన్ V ఆ� 1812 లోని సె క్షన్ల9 మరి యు 10 యొక్ కని బంధనల ప్రకారం మీకు పది హే ను రోజు ల నోటీ సు ఇవ్ వబడు తు ంది మరి యు ఈ వ్ యవధి లో మీరు మన జమీ ందారీ కచ్చేరీ ము ందు హాజరుకావాలని మీకు ఇందు మూలంగా తె లి యజే యబడు తు ంది , మరి యు భూమి మరి యు జామాకు సంబంధి ంచి ఆచారం ప్రకారం కాబూలియత్ సమర్ పించి న తరువాత పోటాను �వ్కరి ంచండి. �9 పకష్6�, సదరు కాలపరి మి తి ము గి సి న తర్ వాత చట్ టప్ రకారం చర్ యలు తీ సు కు ంటామని , ఆ తర్ వాత ఎలాంటి పి టిషన్ ను

స్వీకరి ంచబడ6.

ఈ అభ్ యర్ థనను పాటి ంచని భూస్ వాము లు సూట్ నె ం.590 ఆ� 1859 దావా వే శారు. ఈ దావాలోని వాదనలు రి కార్ డుల్ లోలే వు. 1860 సె ప్ టె ంబరు 21 న ప్ రి న్ సి xxx xxxxxxx xxxxx తన తీ ర్ పును

ేివె లు వరి ంచారు, ఎ

జగబి ట్ 24. ఆ తీ ర్ పును బటటి చూసత

ఈ క్ రి ంది రె ండు అంశాలు

రూపొంది ంచబడ్డాయి : -

“1. జామా అంచనాకోసం అ�జ్�6w అవతలి పక్ షాని కి నోటీ సు లు ఇచ్ చారా?

2. వి వాదాస్ పద భూము లకు సంబంధి ంచి జమాను అంచనావే యవచ్ చా? అలాఅయితే ఎంత రే టు కు?"

ప్రతి వాదు ల అభ్ యంతరాన్ ని తోసి పుచ్ చిన ప్ రి న్ సి పల్ సుద్దర్ అమీన్ అదదెను అంచనావే యడాని కి

ిభూస్ వాము లకు పూతర అధి కారం ఉందని , తదను గుణంగా మొత్ తం భూమికి సంబంధి ంచి కోటాకు

రూ.2 చొప్పున అదదెను రూ.78గాని ర్ ణయించారు. అయితే , ఆ తీ ర్ పు ను ండి అప్పీలు ఉం�ం8, అయిత

1862 మార్చి18 న ఇచ్ చిన తీ ర్ పు ఎజగబి ట్ జెడ్ (2) ద్ వారాదాని ని తోసి పుచ్ చారు. మౌరాషి పట్టాఈ

వి ధంగాతి రస్ కరి ంచబడి ంది. అది నమోదు చేయబడలే దు మరి యు ప�కిష్ంచగ, కొత్తగావ్ రాయబడి దాఖలు చే యబడి ందని కని పి ంచి ంది. ఆ తర్ వాత వి వాదాస్ పద భూము లS డాబ్సన్ h కౌలు కు

ిఇవ్ వాలని భూస్ వామ దావా వే యగా, ఎజగబి ట్ స్ జెడ్ మ86 జెడ్ (1) ఆ తీ ర్ పు, ఉత్తర్ వుల

�వప8�న నఖ�ల్. 1866 మే 29 న, xxxxxxx xx xxxxxx యో మరి యు xxxx xxxxxx xx xx రీ టాస్ లకు

వరుసగారూ.4,000 మరి యు రూ.2,000లకు రె ండు తనఖాలను (ఎజగబి ట్ స్ పి /6 మరి యు పి /7)

అమలు చేశాడు . 1874 ఫి బ్రవరి 29, 1874 మార్చి 12 తే దీ ల్ లోజరి గి న రె ండు �8A ఇGచ్టw కూడారి కార్ డుల్ లోఉన్ నాయి. 1874 మార్చి6 న, xxxxxxx ఈ ప్ రాంగణాన్ని హె న్ రీ చార్ లె స్ మాన్ కు ఒక

ిగజదస్ తావే జు ఎ బి ట్ పి /5 ద్ వారా వి క్ రయించాడు. 8P�99 ప8�రం రూ.9,500 es

9రణ్aంw6. ఆ సమ�99 ఆ స్ థలంలో రె ండు ఇటు కలతోని ర్ మి ంచి న ని వాస గృ హాలు , వాట్కి న్ స్ లే న్ లోని నం. 2 మరి యు 3 సంఖయ్ల�, ఉన్ నాయని ఈ పత్రంద్ వారాతెలు స్ తోంది . 1883 సె ప్ టె ంబరు

11న హె న్ రీ చార్ లె స్ మాన్ ఈ ప్ రాంగణానని జాజర

జోన్ స్ కు ఎ

జగబి ట్ పి /4 ద్ వారా రూ.10,000కు

వి క్ రయించాడు. ఆ రె ండు అమమ్క@ ��ల� బది లీదారుని కి æశవ్త వారసత్ వహక్కు లభిస్ తుంద

ి్అ9 ��క్esన్6. హౌరాము ని సి పాలి టీ యొక్ కమూ ల్ యాంకన పుస్ తకాలలో(ఎ

జగబి ట్ స్ 22 సిరీ స

) జాజర

జోన్ స్ యొక్ కa�జనం మౌరాషిగావర్ ణి ంచబడి ంది . భూస్ వామి యొక్ కషె రి స్ టాలోకౌలు స్ వభావం

పే ర్ కొనబడలే దు మరి యు డాబ్సన్ రి కార్ డ్ చేయబడి న కౌలు దారుగాకొనసాగుతు న్ నాడు (ఎజగబి ట్ డి

్సిరీ స్). అయితే అదదెదారున థస

తి ని సూచి ంచడాని కి అదదెరసీదు లలోకాలమ్ లే దు . జాజర

జోన్ స్ మరణం

్తరువాత ఈ ఎస్ టే ట్ జాజర జోన్ స్ ఎస్ టే ట్ కు ప్ రాతి ని ధ్ యంవహి ంచే బె ంగాల్ అడ్ మి ని స్ ట్ రే టర్ -జనరల

చే తు ల్ లోకి వచ్ చి నట్ లు తెలు స్ తోంది . ది ఘపతి యా రాజ్ యొక్ క అదదె రశీదు లలో అదదె "జోన్ స్ - అడ్ మి ని స్ ట్ రే టర్-జనరల్ ఆఫ్ బె ంగాల్ ను ండి స్వీకరి ంచబడి ంది " అని చె ప్పబడి ంది . మే , 1931లో, అ�జ్�6 మరి యు బె ంగాల్ అడ్ మి ని స్ ట్ రే టర్ -జనరల్ , వాట్కి న్ స్ లే న్ లోని ప్ రాంగణం నె ం.2 8æదం�9 �ంగణం�9 ఒక eగం ను 8Paంచw99 రూ.10,001 మొత్తాన్ ని చె ల్లించడాని కి ఒప్ పందం కుదు ర్ చుకున్ నారు మరి యు రూ.1,001 9 ధ�వ� �6మ్ es S�ంw6 . యజమాను లు ఆవరణ యొక్ కరె ండు భాగాల, అవి , నంబర్ 2 మరి యు 3, వాట్కి న్ స్ లే న్, మరి యు వాట్కి న్ స్ లే న్ లోని ప్ రాంగణం నె ంబరు 2 లోని కొంత భాగం, మధ్యభూమి అదదెను ఉపవి భజన చేయడాని కి ని రాకరి ంచారు, అమ్మకాని కి కుదిరి న ఒప్ పందం వి ఫలమైనట్ లుతెలు స్ తోంది . 1932 జూన్ 4 న, అ�జ్�6 20 సంవత్ సరాలకు �w మం జూరు చే యాలని సూచి ంచా6, దీ ని ని బె ంగాల్ అడ్ మి ని స్ ట్ రే టర్ జనరల్ తి రస్ కరి ంచారు. వాట్కి న్ స్ లే న్ లోని నం.2 మ86 3 ప్ రాంగణాలను రూ.12,500 మొత్తాని కి అ�జ్�6S, బె ంగాల్ అడ్ మి ని స్ ట్ రే టర్ జనరల్ S మధ్యకొంత సంప్రది ంపులు

జరి గాయి. అ�జ్�6 1933 ఏప్ రి ల్ 9 న ఈ ప్ రాంగణాన్ని మొకారారీ మౌరాషి గృ హం గా వర్ ణి స్ తూ

ిగజబె ంగాల్ అడ్ మి ని స్ ట్ రే టర్ జనరల్ ఆమోదం కోసం ఒక ము సాయిదాఅమ్మకపు పత్ రాన్ ని (ఎ బి ట్ 15)

పంపాడు. 1933 ఏ�� 21న 8గగ్�� �5 ఎ�ట్� 5ంesw అ�మ్9��టб జనర� S �ఖ �æ6, ఆ8 టిక్ కాకౌలు అని ��క్ం�. 1933 జూన్ 6 న బె ంగాల్ అడ్ మి ని స్ ట్ రే టర్ జనరల్ ము సాయి దాను ఆమోది ంచడాని కి ని రాకరి ంచారు. దీ ర్ ఘకాలి క లీజు కోసం అ�జ్�6 చేసి న మరోప్రతి పాదన తరువాత, బె ంగాల్ అడ్ మి ని స్ ట్ రే టర్ -జనరల్ కు మం చి మార్కె ట్ చేయదగి న బిరుదు లే దనే కారణంతో అతను

ఆస్ తి ని కొను గోలు చేయడాని కి ని రాకరి ంచాడు. అ�జ్�6 కు, బె ంగాల్ అడ్ మి ని స్ ట్ రే టర్ జనరల్ కు మధ్య

జరి గి న చర్ చల ను ంచి ఏదీ బయటకు రాకపోవడంతోత6æ� అతh 1936 సె ప్ టె ంబరులో

ిగజభూము ల అమ్మకాని కి ప్రతి పాదనలు ఆహ్వాని ంచారు (ఎ బి ట్ బి). ప్రతి వాది నె ం. I అత్ యధి కంగా

రూ.12,251 ఆఫర్ చేశా6. 11,251 రూపాయలకు అ�జ్�6 ఇచ్ చిన ఆఫర్ కు బదు లు గా అడ్ మి ని స్ ట్ రే టర్ జనరల్ దీ ని ని అంగీ కరి ంచారు. అడ్ మి ని స్ ట్ రే టర్ -జనరల్ తదను గుణంగా ప్రతి వాది

ిగజప్రతు ల్ చంద్రఘోష్ (ఎ బి ట్ పి . X) కు అను కూలంగాఒక అesయ్�ంత ప�ంh అమలు చేశాడు ,

అతను తరువాత ప్ రాంగణాని కి అదదెదారుగా మారాడు . బె ంగాలు అడ్ మి ని స్ ట్ రే టర్ జనరల్ ను ండి ఈ ప్ రాంగణాని కి హక్కు పొందడంలోవి ఫలం కావడంతోఅ�జ్�6 భూస్ వాము లను సంప్రది ంచి , 1937 సె ప్ టె ంబరు 22 న వి వాదాస్ పద భూమికి సంబంధి ంచి రూ.3,205 సె లామీ చె ల్లించి , కేవలం రూ.78 వార్ షిక అదదెపైమొకారీ మౌరాషి పట్టాపొందాడు. ప్రతి వాది ప్రతు ల్ చంద్రఘోష్ బె ంగాల్ అడ్ మి ని స్ ట్ రే టర్ జనరల్ కి ంద ఉన్నఉప లీజ్ కు సంబంధి ంచి అ�జ్�6 పైఅదదెదావాలు దాఖలు చేసి అదదెడి క్ రీ లను పొందాడు. ఏదే మైనా, అ�జ్�6 మౌరాషి పట్టాకి ంద ఉన్నఉన్నత భూస్ వాము ల ను ండి పొందిన తన కొత్తబిరుదు ఆధారంగా1937 అక్ టోబర్ 7వ తే దీ నప్రతి వాది ప్రతు ల్ చంద్రఘోష్ కు 1944 �. ఎ�. చైత్రమాసం చి వరి రోజు న ఆ ప్ రాంగణాన్ని ఖాళీ చే యవలసి ంది గానోటీ సు ఇwచ్6. ప్రతి వాది ప్రతు ల్ చంద్రఘోష్, ప్ రాంగణాన్ని ఖాళీ చేయనం6న, అ�జ్�6 దావాదాఖలు చేశారు, �ని ను ండి ప్ రస్ తుత అప్పీల్ ఉదభ్8ం�ం8.

1859 నాటి దావాలోతీ ర్ పు దృ ష్ ట్ యాప్రతి వాది ప్రతు ల్ చంద్రఘోష్ తన కౌలు వంశపారంపర్ య

ీశాశ్వత కౌలు �� అని వాది ంచడాని కి వీలలేదని శ్ రీ ఎన్. సి. ఛటజర వాది ంచారు. ఈ అంశాన్ని ట్రయల

కోర్ టులోవాది ంచలే దు లే దాలే వనె త్ తలే దు , కానీ మొదటిసారి హైకోర్ టుము ందు ఉంచారు. 1859 నాటి దావా యొక్ కవాదనలు రి కార్ డులో లే వు, కానీ లి ఖి తపూర్ వక ప్రకటన యొక్ కసారాంశం ఆ కేసు లో

ఇచ్ చి న తీ ర్ పు ఎజగబి ట్ 24 ను ండి కని పి స్ తుంది . ఆ కేసు లో �ం8ం�న అంశాలను ఇప్పటి క

వి వరి ంచబwడ్a. కౌలు దారీ యొక్ కస్ వభావాని కి సంబంధి ంచి , అంటే అది శాశ్ వతమైనదామరి యు వంశపారంపర్ యమైనదా లే దా మరే దైనాఅS అంశం లే దు . రె గ్ యులే షన్ ద్ వారా అదదెను అంచనా

వే యవచ్ చాఅనేది మాత్ రమే అక్కడ ఉన్నప్రశ్ న. కౌలు దారీ �eక్ కౌలు దారీ అయితేనే అదదెను అంచనా వే యవచ్ చని , కౌలు దారీ శాశ్ వతమైతే అదదెను అంచనా వే యలే రని ఆ రె గ్ యులే షన్ లో ఎక్కడా

పే ర్ కొనలే దు . అందు వలన కౌలు దారీ శాశ్వతత్ వంఅనే ప్రశ్ నప్ రత్ యక్ షంగానో, గణనీయం గానోసమస్య

ికాదు . కాలపరి మి తి శాశ్వతం అంటే అదదె యొక్ క

థసరత్ వం మరి యు అ�నం యొక్ క

థసరత్ వం

రె ండి ంటినీ సూచి ంచదనన్ హైకోర్ టుతో మేం ఏకీ భవి స్ తున్ నాం. 1859 లో �w పె ంపు వాస్ తవాన్ న

పరి గణనలోకి తీ సు కోవాల్ సిన పరి థసతి కావచ్ చు, కానీ అది తప్పని సరి గా శాశ్ వతమైన కౌలు దా�es

ఉంw�స్న అవసరం �6, శంకరరావుv. శంభు వాలాద్ (1940) 45 సి. డబ్ ల్ యు. ఎన్ . 57. C�లో

వ్ యవసాయకౌలు వి షయం లోప్ రి వీ కౌన్ సి ల్ 9రణ్aం�నప్రకారం. ఆ ని ర్ ణయసూత్ రాన్ ని జోగే ంద్ రకృష్ణబె నజర

v. శ్ రీ మతి సు భాషి ణి దాస్సీ (1940) సి. డబ్ ల్ యు. ఎన్. 590. C�లోవ్ యవసాయే తరకౌలు దా�లకు కూడా వర్ తి ంపజే శారు. ప్ రోభాస్ చంద్రమల్ లి క్ v. దే బే ంద్రనాథ్ దాస్ (1939) 43 సి. డబ్ ల్ యు. ఎన్, 828. C�లోనూ ఇదే అభి ప్ రాయం వ్ యక్ తమైంది. అందు వల్లరె స్ జ్యుడి C� అభ్ యర్ థనను కొనసాగి ంచలే మని మే ము 9రణ్aంw6.

రస్ మోయ్ పుర్ కత్ v. శ్ రీ నాథ్ మొయిరా 7 సి. డబ్ ల్ యు. ఎన్. 132, ది గ్ బి జోయ్ రాయ్ v.షే క్ అయా రె హమాన్ 17 సి. డబ్ ల్ యు. ఎన్. 156., సతయంద్ రనాథ్ v. చారు శంకర్ 40 సి. డబ్ ల్ యు. ఎన్ . 854, కమల్ కుమార్ దత్తాv. నందా లాల్ దు లే (1929) ఐ. ఎల్. ఆర్. 56 e� 738 కే సుల్లోఇచ్ చిన

ీతీ ర్ పులను ఆధారం చేసు కుని శీర్ ఎన్. సి. ఛటజర ఈ కేసు లో కౌలు �89 శాశ్ వతమైనది గా

పరి గణి ంచలే మని వాది ంచారు. ఆయా కే సు ల్ లోని ని జాని జాల వె లు గులో ఆ కే సు ల్ లోని ని ర్ ణయాలను చదవాలి. రసమోయ్ పుర్ కత్ v. శ్ రీ నాథ్ మొయిరా(సుప్ర) మరి యు డి గ్ బి జోయ్ రాయ్ v. షే క్ అయా రహమాన్ (సుప్ర), లలో పే ర్ కొన్ నట్ లుగాఒక ని ర్ ది ష్ టవ్ యక్ తి ను ండి అదదెపొందినంత మాత్ రాన ఆ వ్ యక్ తి ని కౌలు దారుగా గుర్ తి ంచడాని కి సమానం కాకపోవచ్ చు. కమల్ కుమార్ దత్ v. నందా లాల్ దు లే (సుప్రా) లో 9రణ్aం�న�ట్ తరత�wes ఒకే వి ధమైన అ6ద్� క�A ఉండటం �� æశవ్త కటట్డ6లh సవ్యంes 98మ్ంచడం æశవ్త హSక్S 9శచ్�తమ్క 6v� eక�వGచ్ , కానీ

ేఅనేక ఇతర వాస్ తవాలతో కలిపి అటు వంటి వాస్తæ� యొక్ కసంచి త ప్రభావం సతయంద్ రనాథ్ v.

చారు శంకర్ (సుప్ర) వి షయం లో కూడా సూచి ంచి న వి ధంగా శాశ్వత కౌలు ను ని ర్ ధారి ంచడాని కి దారి తీ యవచ్ చు. అలాంటప్పుడు మన ము ందు న్ నప్రధాన వాస్ తవాలు ఏమిటి ? తొలి కౌలు దారు షే క్ మాణి క్ కౌలు �� ఎలా పొందాడో, ఆ కౌలు �� స్ వభావం ఏమిటో తె లి యదు . వారసత్ వం ద్ వారా లే దావీ లు నామా ద్ వారాలే దా�8త eల బది లీల ద్ వారాకౌలు �� ఒక వ్ యక్ తి ను ండి మరొకరి కి బది లీ

చేయబడి ంది . బది లీ పత్ రాలలోబది లీదారుడు ఆస్ తి ని తరతరాలు గాఅను భవి ంచే హక్కు ఇవ్ వబడి ంది . ఆ భూమిలో చెరువు తవ్వి పక్కాఘాట్ ని ర్ మి ంచారు. భూమి ను ంచి తీ సి న మటటితో ఇటు కలను తయారు చేసి ఆవరణను పక్కాగోడల మధ్యఆవరి ంచారు. పక్కాభవనాలు ని ర్ మి ంచి పె ద్దమొత్ తంలో తనఖాలు చే పట్టారు. 1860లో అదదె పె ంచి నప్పటి కీ అప్పటి ను ంచి అదదె చె ల్ లి స్ తూనే ఉesన్6.

�ంగణంలోని కొంత భాగాన్ని , అంటే , నె ం.2, వాట్కి న్ స్ లే న్ ను అ�జ్�6w కర్ మాగారంగా ఉపయోగి ంచారు మరి యు మరొక భాగం, అంటే , నె ం.3, వాట్కి న్ స్ లే న్ లో ని వాస భవనాలను ని ర్ మి ంచారు, ఇది లీజు ని వాస ప్ రయోజనాల కోసం అని సూచి స్ తుంది . ఇప్పటి కే ��ం�న�ట్ అనేక బది లీలు మరి యు సంPమణw జరి గాa మరి యు భూయజమాను లు బది లీ చేసి న వారి ను ండి లే దా వారసు ల ను ండి అదదెను స్వీకరి ంచా6. శ్ రీ మతి సి ంథి యా మిల్ స్ మరి యు డాబ్సన్ మరి యు జోన్ స్ పే ర్ లు జమీ ందారు యొక్ క షె రి స్ టాలో రూపాంతరం చె ందాయి. అదదె రశీదు లలో డాబ్సన్ h నమోదు చేయబడి న అదదెదారుగా చూపి ంచబడి నప్పటి కీ , చి వరి కి అదదె రశీదు లపైఅదదెదారుగా జోన్ స్ పే రు కని పి స్ తుంది . భూమి మ86 అ6ద్ వి లు వw పె రి గి నప్పటి కీ , అ�జ్�6 తన హక్కును పొందిన భూస్ వాము లు ఏ సమయం లోనూ కౌలు దారును తొలగి ంచడాని కి లే దా1860 ను ండి అదదెను మరి ంత పె ంచడాని కి ప్ రయత్ ని ంచలే దు . ఈ పరి స్ థి తు లన్ నీ కలిపి కాలపరి మి తి శాశ్వతం అనే పరి కల్పనపై మాత్ రమే ఆధారపడి ఉంటాయి మరి యు దిగువ న్ యాయస్ థానాలు పే ర్ కొన్ నట్ లుగా, 8æదం�9

�w�� వంశ�రంపరయ్�న8 మ86 æశవ్త�న8 అనే ని ర్ ధారణకు దారి తీ స్ తాయి. ప్ రొభాస్

ీరజచంద్ర మల్ లి క్ v. దే బే ంద్ర నాథ్ దాస్ (సుప్ర) వి షయం లో ము ఖ , జె. ని ర్ ణయం ఖచ్ చి తంగా

ప8�రణ్�న8. ఈ Sపధయ్6� కి ంది కోర్ టులు అ�జ్�6 అభ్ యర్ థనను తోసి పుచ్ చడం సరైనదే నని మే ము భావి స్ తున్ నాము .

ఫలితంగా ఈ అప్పీలు వి ఫలం అవుతు ంది మరి యు మే ము దాని ని ఖర్ చులతో తోసి పుచ్ చు�esన్ము .

అప్పీల్ కొటటివే యబ�ం8.

అ�జ్�6 ఏజె ంట్: పి .కె.ఘోష్.

ప్రతి æ8 ఏజె ంట్: సు కుమార్ ఘోష్.