Lనªహðˇ.]
సðˇవోªనˇనత నˇయాoయాసˇథాoన న)వో´ది)2es
M/S s).ఆðˇ. ది´cˇ Xx)యాs 9సªస)యా´టˇసˇ వోðˇస`సˇ.
సsనoది ðoయాˇ LoðˇC) 1, 1996
[నˇయాoయాLeðˇతses: ఫై`:soనˇ ఉదిˇది నˇ Xx)యాs సssoత వో).
Lనªహðˇ.]
న)ðˇది)షˇట ఉsδLనLse CటˇటLs, 1963-స`2ˇషనˇ 10- న)ðˇది)షˇట sన)త ðs 2ªసo దిoవోo-వోoది) wsˇsoదిoeª తన భాo/oనˇన) 9Les C´యాδoన)2) స)దిˇQo/o ఉoδoe) - 9నˇన) భా)త)2 సLయాoeˇeª- e´2sªత´ న)ðˇది)షˇట sˇðయాªsనoe 2ªసo దిoవోoనs న)ðˇణయా)oCe´Ls.
9sˇs esదిoðs, 2ªనˇన) సˇథా)ðoసˇతse యాsLoన), sˇðత)వోoది)2) ఆ ఆసˇత)న) ðe.9 e2ˇషe2sవో)2ˇðయా)oCδoన)2) 9o/ 2ð)oCoðs. ఈ wsˇsoదిo న)coQనe sˇð2oðo ðe.25,000 wsˇsoదిoనˇన) 9Les C´స´ సLయాoeª C`eˇe)oCoeˇస) ఉoది) Xx)యాs 9దినo/o ðe. 4 e2ˇషes wsˇsoదిo త´ది నsoδ) aదిs న`ee eªse Xx)యాs 2ªనs/ªes Ls/)స)న సLయాoeª L)/ses Lªతˇతo, సLయాo-wsˇsoదిo యాª2ˇ2 సoðooδo; 9LˇL2o seðˇతయా)న తðˇవోoత ఆసˇత) Lsoదిs భాo/oeª నoes/s దిs2oణ /దిseనs 2e)/) ఉoδటo L)నహo, 9sˇs esదిoðs సˇవోoQ నoeªఖాoళీ /o ఉనˇన ఆసˇత)న) 9sˇs/)oCoeˇస)న 9వోసðo ఉoది),
wsˇsoదిo న)coQనe sˇð2oðo 9sˇs esదిoðs త/)న ఆసˇత)న) ఆðˇs)oCsట2sవో es/o Lªతˇతoనˇన) న)వోoసo 2ªð2sఉsయాª/)oCδoన)2)ðe.4 e2ˇషeðesoయాes 9వోసðo. sˇðత)వోoది) న)ðˇది´δ)oC)న వోˇయావోQ)eª ఈ Lªతˇతoనˇన) C`eˇe)oCδoeª వో)ఫైeL`:, న)ðˇe2ˇషˇయాo C´స)నoదిsన, 9sˇs esదిoðs ȧδs ðªsseˇeªss Lªతˇతoనˇన) C`eˇe)oCoeన) sˇðత)వోoది)2) s)esssన)CˇCoðs, 9యా)త´ ఈ నªట సs
ఉనˇనsˇsట)2 ,sˇðత)వోoది)ðe.4 e2ˇషeనs C`eˇe)oCδoeª వో)ఫైeL`:, న)ðˇe2ˇషˇయాo C´సoδs.
sˇðత)వోoది) 9sˇs esదిoðss`: న)ðˇది)షˇట sన)త ðs 2ªసo దిoవోo వో´δoδs, దిoన)న) టˇðయాeˇ 2ªðˇటs 2ªటˇట)వో´స)oది), sˇðత)సˇsoదిన-వోoది) స)దిˇQo/o e´δన) Xx)యాs wsˇsoదిoeª తన వోoతs soతˇð sªష)oCδoన)2) స)దిˇQo/o e´δన) s´ðˇ2ªoది). 9sˇs eˇeª, ఉనˇనత నˇయాoయాసˇథాoనo wsˇsoదిo యాª2ˇ2 న)ðˇది)షˇట sన)త ðsనs
Loseðs C´స)oది) Xx)యాs త ðˇss qCˇC)న త´ది నsoδ) Leδs న`ee వోˇయావోQ)eª sˇðత)వోoది)2) 9oదిseª s´ðˇ2ªనˇన Lªతˇతoeనs C`eˇe)oCδos`: 2నˇవో´యానˇసˇδ δˇ (యాosLoనˇయాcది)e దిసˇతoవో´ss) 9LesC´యాoeన) 9sˇs esదిoðsన)
ఆది´δ)oC)oది). sˇðత)వోoది) న)ðˇణ త వోˇయావోQ)eª C`eˇe)oss
C´యాe´దిs. δ)2ˇð 2)oది C`eˇe)oss C´యాδoన)2) సLయాoనˇన) sªδ)/)oCoeన) ఆయాన దిðఖాoసˇతs C´δoðs, ఈ 2´సseª వోoసˇతవోoes, sð)సˇథా)తse ది9షˇటˇయాo qది) sˇðతˇయాðˇథా) s2ˇషoన)2) qcˇcoదిses, త వోˇð నషˇటo, 2షˇటoనˇన)2e)/)సˇతsoదిన) s´ðˇ2ªoటe /δsవోs sªδ)/)oss qవోˇవోδoన)2) ఉనˇనత నˇయాoయాసˇథాoనo న)ðo2ð)oC)oది). ది న) ఫైe)తo/o న)ðˇది)షˇట sన)త ðs 2ªసo sˇðత)సˇsoది2sδ) దిoవోo 2ªటˇటవో´యాcδ)oది). ఉనˇనత నˇయాoయాసˇథాoనo త ðˇss2s వోˇయాత)ð´2o/o ð`oδs 9sˇs ళీˇes దిoఖాes C´యాcδˇδoయా), w2ట)s)ట)షనðˇ-sˇðత)వోoది)C´, Lðª2ట) sˇðత)వోoది)-వోoది)C´.
wsˇsoదిosˇð2oðo, 9sˇs esదిoðs w2 wsˇsoదిo యాª2ˇ2 sˇðLªటðˇ తª తదిssð) wsˇsoదిo 2sదిsðˇCs2ªవోoeˇస)న 9వోసðo ఉoదిన) sˇðత)వోoది) వోoది)oCoðs. sˇðత)వోoది) sˇðత)soది)oC)న హ)స)o/ˇ సªస`:ట న) ȧðˇsoటs C´δoðs, 2oన 9sˇs esదిoðs sˇðత)soది)త సªస`:ట తª ఎటsవోoట) wsˇsoదిo 2sదిsðˇCs2ªe´దిs, 2ocటˇట) sˇðత)వోoది) ðe. 4 e2ˇషe Lªతˇతoనˇన) స´2ð)oCe´2sªయాoδs.
ఈ వో)షయాoనˇన) sð)షˇ2ð)సˇతe, ఈ 2ªðˇటs
న)ðˇణయా)oC)oది) : C`eˇe)oss ðe. 4 e2ˇషe ðesoయాes సహ´తs2L`:న వోˇయావోQ)eª 9న´ది) wsˇsoదిoeª w2 LsఖాˇయాL`:న sదిo, ఎoదిs2oట´ ఈ Lªతˇతoనˇన) ఆeసˇయాo/o C`eˇe)oCδo 9న´ది) త/)న sˇðతˇయాLˇనoయాLs, వో``:2eˇs)2Ls న)వోoస సˇథాeoనˇన) sªoది´ 9sˇs esదిoðs హ2ˇ2sనs భాo/Ls C´యావోCˇCs. sˇðత)వోoది)-వోoది) wsˇsoదిosˇð2oðoఉనˇనత నˇయాoయాసˇథాoనo s´ðˇ2ªనˇన Lªతˇతoeనs న)ðˇది)షˇటసLయాoeªsL C´స´ sð)సˇథా)త) e´దిs, Xx)యాsసహ´తs2L`:నసLయాoeª2eδoC`eˇe)ose´2sªయాoδs.
9LˇL2ss wsˇsoదిoeª s)ట)షనðˇ sˇðత)soది)త హ)స)o/ˇ సªస`:ట తª wsˇsoదిo 2sదిsðˇCs2ªవోoeˇస)న 9వోసðo ȧది e´దిs, 9ది) ఎsˇssδe ఉన)2)eª2) ðoe´దిs. ðe.4 e2ˇషe Lªతˇతoనˇన) so2ˇష)2o/o C`eˇe)oCδoన)2) షðతs/o sˇðత)soది)త 2ª-ఆsð´ట)వోˇ హ)స)o/ˇ సªస`:ట తª wsˇsoదిo 2sదిsðˇCs2ªవోoeˇస)న 9వోసðo 9LˇL2o wsˇsoదిoeª e´దిs. sˇðత)soది)త 2ª-ఆsð´ట)వోˇ హ)స)o/ˇ
సªస`:ట ఎsˇssδe ð)s)సˇటðˇ 2oe´దిs Xx)యాs 9తనs sˇðత)soది)oC)న సªస`:ట eª సభాˇయాses ఎవోð`:నo ఉనˇనటˇes Ces)oCδoన)2) ȧL e´దిs.sˇðత)వోoది) 9LˇL2o యాª2ˇ2 wsˇsoది
న)coQనeనs 9Les C´స´ సˇథా)త)eª e´δs. న)ðˇది)షˇట sన)త ðs 2ªð2s
దిoవోo వో´స)న s)ట)xxxx, 9నˇన) భా)త)2 సLయాoeˇeª wsˇsoదిoeª తన భాo/oనˇన) 9Les C´యాδoన)2) స)దిˇQo/o ఉoδoe) Xx)యాsసLˇLత)2e)/)ఉoδoe). q2ˇ2δ 9eo sð/e´దిs. వోoసˇతవోoన)2) న)ðˇది)షˇట sన)త ðs δ)2ˇð తðˇవోoత 2eδo sˇðత)వోoది) హ`:2ªðˇటs సeC)oC)న Lªతˇతoeనs న)ðˇణ త /δsవోseª/o sL C´యాe´2sªయాoðs.sˇðత)వోoది) 9o/ 2ð)oCనoదిsన Xx)యాs wsˇsoదిo యాª2ˇ2 వోˇయావోQ)2) 9నs/sణo/o ఉoδటoన)2) qషˇటsδనoదిsన Xx)యాs/e´దిo 9o/ 2ð)oCe´2sªయా)నoదిsన, 9తనs wsˇsoదిoeª తన భాo/oనˇన) న)ðˇవోహ)oCδoన)2) స)దిˇQo/o Xx)యాs సLˇLత)2e)/) ఉనˇనటˇes sð)/ణ)oCe´Ls. [169 - D-G; 170-B, D, E; 171-F]
Coదిˇðoణ)(δˇð Lత).) (Cన)sªయా)oది)) c`: ఎeˇఆðˇఎసˇ. v. 2Leˇ ðoణ) (δˇð Lత))(Cన)sªయా)oది)) CటˇటsðL`:నsˇðత)న)Qseదిˇవోoðo, [1993] 1 SCC 519 Xx)యాs
sðo2sనˇననˇ వో ట)eˇ sªస`ఫైˇ 2sLoðsδs Loథాˇయాe v. న`δsocð 2sðsవో)e 2sLoðsδs Xx)యాsqతðses., [1987] Supp SCC 340, ఆQoðsδ)oది).
1.2. sˇðసˇతsత సoదిðˇభాoeª, sˇðత)వోoది)ðe.4 e2ˇషesసహ´తs2L`:న సLయాoeª C`eˇe)oC2sªవోδo వోeˇe త/)న న)వోoస సˇథాeoనˇన) 2ªనs/ªes C´స´ 9sˇs esదిoðs హ2ˇ2s త వోˇðo/o sˇðభాoవో)తL`:oది).ఈ Lªతˇతoనˇన) C`eˇe)oCδoన)2) సocoQ)oC)న wsˇsoదిo యాª2ˇ2 2oesð)L)త)న) 9నsసð)oCδoeª sˇðత)వోoది) వో)ఫైeLయాˇయాoδs. ఈ sð)సˇథా)తseeª, ȧ సoదిðˇభాoeªన`:నo,
న)ðˇది)షˇట sన)త ðs 2ªసo w2 δ)2ˇð న) Loseðs C´యాe´Ls,
ఎoదిs2oట´ 9eo C´యాδo 9నˇయాoయాo Xx)యాs 9సLosసL`:నది). [171 -
హ`Cˇ; 172-ఎ]
s)ð 9sˇs eˇ నˇయాoయాన)ðˇణయాo(స)వో)eˇ9sˇse`టˇsˇయాeð)సˇδ)2ˇషనˇ) : స)వో)eˇ 9sˇs eˇ న`o. 4631 9ఫైˇ1993 Lªదిe`:నవో).
F.A.No.127 9ఫైˇ 1989 eª 2e2తˇతo ఉనˇనత నˇయాoయాసˇథాoనo యాª2ˇ2 26.5.93 నoట) త ðˇss Xx)యాs ఉతˇతðˇవోs నsoδ).
9sˇs esదిoðse 2ªసo ఎeˇ. s). 9/ˇðవోoeo & 2ª 2ªసo స). ఎసˇ. వో`:దిˇయానoథానˇ.
sˇðత)వోoది) 2ªసo ఖా`:తoనˇ & 2ª 2ªసo 9స)Lˇ
L`హˇðªతˇðo.
నˇయాoయాసˇథాoనo యాª2ˇ2 త ðˇss qవోˇవోcδ)oది) :
నˇయాoయాLeðˇత) δˇð Lత)సssoతవో). Lనªహðˇ, s`. : 1993 యాª2ˇ2 స)వో)eˇ 9sˇs eˇ న`o. 4631A, 9sˇs esదిoðs2s వోˇయాత)ð´2o/o 2e2తˇతo ఉనˇనత నˇయాoయాసˇథాoనo 9sˇs eˇeª ఆLªది)oC)న న)ðˇది)షˇట sన)త ðs యాª2ˇ2 δ)2ˇð న) సవోoes C´సˇతe దిoవోo2s 9సes sˇðత)వోoది). 9sˇs eˇeª ఉనˇనత నˇయాoయాసˇథాoనo
త ðˇss Xx)యాs δ)2ˇð ఆ/సˇటs 28,1991 నoట)ది). ఈ త ðˇss Xx)యాs
δ)2ˇð దిˇవోoðo, న)ðˇది)షˇట sన)త ðs 2ªసo sˇðత)వోoది) దిoవోoనs తªస)ssCˇC)న టˇðయాeˇ 2ªðˇటs త ðˇss Xx)యాs ఉతˇతðˇవోs s2ˇ2న s`టˇటcδ)oది). ఉనˇనత నˇయాoయాసˇథాoనo sˇðత)వోoది)2) వో)షయాLs wsˇsoదిo యాª2ˇ2 న)ðˇది)షˇట sన)త ðs 2ªసo w2 δ)2ˇð న) Loseðs C´స)oది) Xx)యాs 9oదిseª s´ðˇ2ªనˇన వో)Qo/o sˇðత)వోoది) 9sˇs esదిoðs2s 9oదిseª s´ðˇ2ªనˇన Lªతˇతoeనs C`eˇe)oCδos`:2నˇవో´యానˇసˇδ δˇ
(యాosLoనˇయాcది)e దిసˇతoవో´ss) 9LessðCs C´యాoeన)
9sˇs esదిoðsన) ఆది´δ)oC)oది).sˇðత)వోoది) త ðˇss యాª2ˇ2 త´ది నsoδ) Leδs న`ee వోˇయావోQ)eª s´ðˇ2ªనˇన వో)Qo/o వోδˇδ తª ఈ C`eˇe)osseనs C´యాoeన) δ)2ˇð s´ðˇ2ªoది), Xx)యాs 9sˇs esదిoðs ఆ తðsవోoత Leδs న`eeˇeªss sతˇðoeనs 9LessðCoeన) ఆది´δ)oCoðs. 9యా)త´, sˇðత)వోoది) నవోocðˇ 27,1991 న /δsవోs Ls/)స)న న)ðˇది)షˇట వోˇయావోQ)eª C`eˇe)oss C´యాe´దిs. 9యా)త´,sˇðత)వోoది), δ)2ˇð 2)oది C`eˇe)oss C´యాδoన)2) Lðª Leδs న`ee వోˇయావోQ) sªδ)/)oCoeన) 2ªðsతe 1992 ఫై)cˇðవోð) 3 వో త´ది న ఉనˇనత నˇయాoయాసˇథాoనo Lsoదిs దిðఖాoసˇతs C´δoðs.9sˇs esదిoðs ఈ దిðఖాoసˇతs,వోðˇత)osC´యాsటనs వోˇయాత)ð´2)oCoðs. ఉనˇనత నˇయాoయాసˇథాoనo 1993 L´ 26 నoట) తన ఉతˇతðˇవోs దిˇవోoðo s´ðˇ2ªనˇన Lªతˇతoe C`eˇe)oss2s ఎటsవోoట) sªδ)/)ossనs qవోˇవోδoన)2) న)ðo2ð)oC)oది), qతð వో)షయాoeతªsoటs, 2´సs యాª2ˇ2 వోoసˇతవోoes Xx)యాs sð)సˇథా)తseeª qది)qతðsoðˇట δ)2ˇð 2) 2షˇటoeనs, త వోˇðL`:న భాo/2ðLs Xx)యాs /oయాoనˇన) 2e)/)సˇతsoదిన) s´ðˇ2ªoది)./δsవోs sªδ)/)oss 2ªసo sˇðత)వోoది) దిoఖాes C´స)న దిðఖాoసˇతs, వోðˇత)os C´యాsటనs ఉనˇనత నˇయాoయాసˇథాoనo 2ªటˇట)వో´స)oది), తదిˇవోoðo న)ðˇది)షˇట sన)త ðs 2ªసo sˇðత)వోoది) దిoఖాes C´స)న దిoవోoనs 2ªటˇట)వో´స)oది).
1993 L´ 26 నoట) ఉనˇనత నˇయాoయాసˇథాoనo త ðˇss Xx)యాs ఉతˇతðˇవోs నsoδ) sˇðత)వోoదిses 1993 నoట) స)వో)eˇ 9sˇs eˇ న`o. 4631 నs దిoఖాes C´δoðs.స)eభాˇయాo 2ªసo 1993 నoట) స)వో)eˇ 9sˇs eˇ న`o. 4631 ఎ eª 9sˇs esదిoðsన), 9oట´ 9సes sˇðత)వోoది)న)
9sˇs esదిoðs/o సeC)సˇతoðs, 9యా)త´ 1993 నoట) స)వో)eˇ 9sˇs eˇ న`o. 4631 ఎeª sˇðత)వోoది), 9oట´ 9సes వోoది)న) sˇðత)వోoది)/o సeC)సˇతoðs.
9sˇs esదిoðs నo. 30, /ð)యాoత ðªδˇ, ది2ˇష)ణ 2e2తˇతoఉనˇన 2ªనˇన) సˇథా)ðoసˇతse2s యాsLoన). 1977 92ˇటªcðs 24 వో త´ది న 2sది)ð)న wsˇsoదిo sˇð2oðo, 9sˇs esదిoðs ఆ ఆసˇత)న) sˇðత)వోoది)2) ðe. 9 e2ˇషe2s9LˇLδoన)2)1977 92ˇటªcðs 24 నoట) 9LˇL2ss wsˇsoదిoeª s´ðˇ2ªనˇన న)coQనes Xx)యాs షðతses`:wsˇss2sనˇనoðs.ఈ wsˇsoదిo న)coQనe sˇð2oðo ðe. 25,000 9Les C´స´ సLయాoeª C`eˇe)oCoeˇస) ఉoదిన)wsˇsoదిo. Lðª ðe. 4
e2ˇషeనs wsˇsoదిo త´ది నsoδ) aదిs న`eeˇeªss C`eˇe)oCoeˇస) ఉoటsoది) Xx)యాs 2ªనs/ªes Ls/)oss సLయాoeª L)/)e)న Lªతˇతoనˇన) C`eˇe)oCoeˇస) ఉoటsoది),qది) సLయాo-wsˇsoదిo యాª2ˇ2 సoðooδo. wsˇsoదిoeªన) 2ˇeosˇ 4 sˇð2oðo, 9sˇs esదిoðs
యాª2ˇ2 δ ðˇష)2నs 9δˇవోo2´టˇ ఆLªది)oC)న తðsవోoత,
9sˇs esదిoðsδs ఆదిoయాss sనˇనs CటˇటLs యాª2ˇ2 స`2ˇషనˇ 230 ఎ 2)oది Xx)యాs 9ðˇcనˇ eˇయాooδˇ (స e)o/ˇ 9oδˇ వో)న)LయాLs) CటˇటLs, 1976 2)oది 2os`oట`oటˇ 9థాoð)ట 9నsLత) 2ªసo
ఆదిoయాss sనˇనs 2ˇe)యాð`నˇసˇ సðˇట)ఫై)2´టˇ 2ªసo దిðఖాoసˇతs C´సs2ªవోδoన)2) Xx)యాs sªoదిటoన)2) వో es/o sˇðత)soది)త 2నˇవో´యానˇసˇδ δˇ (యాosLoనˇయాcది)e దిసˇతoవో´ss)యాª2ˇ2 Lsసoయా)దిoనs 9sˇs esదిoðs యాª2ˇ2 నˇయాoయావోoది)2) sosవోeస) ఉoటsoది). wsˇsoదిoeªన) 2ˇeosˇ 6 sˇð2oðo 9sˇs esదిoðs s´ðˇ2ªనˇన9LˇL2oనˇన) seðˇత) C´యాδoన)2)Lsoదిs భాo/oeª నoes/s దిs2oణ /దిseనs 2e)/) ఉoδటo L)నహo ఖాoళీ /o ఉనˇన ఆసˇత)న) సˇవోoQ నoనˇన) 9sˇs/)oCoeˇస) ఉoటsoది). wsˇsoదిoeªన)
11,13 Xx)యాs14 2ˇeosses ఈ 2ˇð)oది) వో)Qo/o ఉనˇనoయా):
"11. C)వోð2s w2 2ª-ఆsð´ట)వోˇ హ)స)o/ˇ సªస`:ట 2) 9నs2eeo/o ‘2నˇవో´యానˇసˇδ δˇ’ (యాosLoనˇయా cది)e దిసˇతoవో´ss) 9Les C´యాoeoట´, s`:న s´ðˇ2ªనˇన 2ªనs/ªesదిoðs యాª2ˇ2 నoL)న /o s`:న C`sˇscδ)న s).
ఆðˇ. ది´cˇ & 9సªస)యా´టˇసˇ C´త sˇðoðoభా)oCcδ)oది) Xx)యాs ఆ హ)స)o/ˇ సªస`:ట యాª2ˇ2 sˇðLªటðˇ Xx)యాs వో)2ˇð´త LQˇయా తదిssð) wsˇsoదిo 2sదిsðˇCs2ªవోCˇCs Xx)యాs ఈ wsˇsoదిo 9e)sªðˇeªన) s)eˇeo ð)s)సˇటˇðoðˇ 2oðˇయాoeయాoeª నLªదిs C´యాcδsతsoది), 24-sð/ణoes Xx)యాs వో)2ˇð´త 2ª- ఆsð´ట)వోˇ హ)స)o/ˇ సªస`:ట 2) 9వోసðL`:న సLˇLత) e´ఖానs qవోˇవోoe). భాeL)న), దిoన)s`: ఉనˇన భావోనoeనs 2ª- ఆsð´ట)వోˇ హ)స)o/ˇ సªస`:ట 2) వో)2ˇðయా)oCδoన)2) ఆL` 9o/ 2ð)oC)oది).
13. వో)2ˇð´త s´ðˇ2ªనˇన ఆసˇత)2) 9నˇన) C)2ˇ2ses e´2soδo వో)2ˇðయా)oCది/)న δ ðˇష)2నs ðesªoది)oC)నsˇssδs Xx)యాs ఈ wsˇsoదిo 2ˇð)oది ఉనˇన coQˇయాతe2s 9నs/sణo/o, 2ªనs/ªesదిoðs qoత2s Lsoదిs s´ðˇ2ªనˇన సLయాoeª Xx)యాs sదిˇQత)eª 2ªనs/ªesనs seðˇత)C´యాδoeª వో)ఫైeL`:త´, 2ªనs/ªesదిoðs e´దిo దిoన) s´ðˇ2ªనˇన 9δˇవోo2´టˇ 2) వోˇðoతseðˇవో2 నªట సs qవోˇవోδo దిˇవోoðo ఈ wsˇsoదిoనˇన) ðదిˇదిs C´స´ seðˇత) 9Q)2oðo వో)2ˇð´త2s ఉoటsoది), 9eo/´ Qðoవోతˇతs 9యా)న ðesoయాes 25,000 c´షðతs/o 2ªeˇsªవోsదిsðs. ఈ wsˇsoదిo యాª2ˇ2 న)ðˇది)షˇట sన)త ðs 2ªసo Xx)యాs qతð ఉsδLనoe
2ªసo 2ªనs/ªesదిoðsδ)s`: దిoవోo వో´యాδoన)2) వో)2ˇð´త Xx)యాs వో)2ˇð´త2) Xx)oత హ2ˇ2ses ఉoటoయా).
14. ఈ 2ˇeoss 9Les2s 9దినo/o ðe.4,00,000 C`eˇe)oCδo C)తˇతδsదిˇQ)తª 2eδ)న δcˇcs/o sð)/ణ)oCcδదిన) సˇsషˇటo/o 9ðˇథాo C´సs2sన) 9o/ 2ð)oCoðs. w2వో´ళీ ఈ Lªతˇతo దిˇవోoðo eoవోoది´వో sð)/)త´ వో`oటన´ ðe.4.00.000 ð ఫైoδˇ C´యాoe).”
ఈ wsˇsoదిo న)coQనe sˇð2oðo sˇðత)వోoది) ðe.4 e2ˇషes aదిs న`eeˇeªe´దిo 9oత2s Lsoదిs 9oట´ 1978 LoðˇC) 23 వో
త´ది eªssC`eˇe)oCవోeస)నది). sˇðత)వోoది) న)ðˇది´δ)oC)న వోˇయావోQ)eª ఈ Lªతˇతoనˇన) C`eˇe)oCδoeª వో)ఫైeL`:, న)ðˇe2ˇషˇయాo C´స)నoదిsన, 9sˇs esదిoðs sˇðత)వోoది) తన సªe)స)టðˇ యాª2ˇ2 12.4.1978 నoట) e´ఖానs ఉదిˇది´δ)oC) sˇðసo/)oCoðs. ఈ e´ఖాeª, 9sˇs esదిoðs ðe. 4 e2ˇషeనs wsˇsoదిo sˇð2oðo 9sˇs esదిoðs2s sˇðత)వోoది) న)ðˇది´δ)oC)న వోˇయావోQ)eª C`eˇe)oCe´దిs. 9sˇs esదిoðs ఆ ఆసˇత)eª న)వోస)సˇతsనˇనoðన) sˇðత)వోoది)2) త`esసsనన) 2eδo ఎతˇత) Cesoðs. 9LˇL2o seðˇతయా)న తðˇవోoత ఈ ఖాoళీ /o ఉనˇన ఆసˇత)న) సˇవోoQ నoC´యాδoన)2)9sˇs esదిoðs 9o/ 2ð)oCoðs. C`eˇe)oss ఈ Lªతˇతoనˇన) ఉsయాª/)oCδo దిˇవోoðo 9sˇs esదిoðs త/)న న)వోoసoనˇన) ఆðˇs)oCs వో es/o wsˇsoదిo న)coQనe sˇð2oðo ðe.
4 e2ˇషe ðesoయాes 9వోసðo. వోoసˇతవోoన)2) 9sˇs esదిoðs 9న´2 ఆసˇతseన) తన)ఖా C´స), వోoట)eª ð`oδ)oట)న) 2ªనs/ªes C´యాδoన)2) ఆLªది)oC)నటˇes 2eδo e´ఖా నLªదిs C´స)oది): 2oన sˇðత)వోoది) Lªతˇతo C`eˇe)oCδoeª δ)ఫైoeˇటˇ 9యా)న 2oðణo/o ðe. 4 e2ˇషe2s 9sˇs esదిoðs Xx)oత Lsoదిs2s సo/e´2sªయాoδs. sˇðత)వోoది) C´స)న δ)ఫైoeˇటˇ 2oðణo/o, 9sˇs esదిoðs2s wsˇsoదిoనˇన) ðదిˇదిs C´స´ 9వో2oδo ఉoది). 9యా)త´, తన హ2ˇ2se2s భాo/2ðLs e´2soδo, ఆ Lªతˇతoనˇన) ðe. 4 e2ˇషes, ȧδs ðªsseˇeªC`eˇe)oC2వో)ఫైeL`:త´ w2 9sˇs esదిoðs sˇðత)వోoది)2) సeహo qCˇC)నటˇes/o ఆL`s`: తదిssð) Cðˇయాes త సs2ªవోeస) వోసˇతsoది). ఈ నªట సs ఉనˇనsˇsట)2 , sˇðత)వోoది) ðe. 4 e2ˇషeనs C`eˇe)oCδoeªవో)ఫైeLయాˇయాoδs Xx)యాs న)ðˇe2ˇషˇయాoC´δoδs.
s´ðˇ2ªనˇనwsˇsoదిoeªన) 11 వోన)coQనsˇð2oðo, 9sˇs esదిoðsవోoð)తªతదిssð)wsˇsoదిo2sదిsðˇCs2ªవోoeˇస)న9వోసðoఉo దిన)sˇðత)వోoది)వోoది)oCoðs.sˇðత)వోoది)ȧðˇsoటsC´సˇతsనˇనsˇðత)so ది)తహ)స)o/ˇసªస`:ట యాª2ˇ2sˇðLªటðˇLð)యాs2ˇeosˇ
11 eªs´ðˇ2ªనˇనవో)Qo/o2ª-
ఆsð´ట)వోˇహ)స)o/ˇసªస`:ట 2)సLˇLత)e´ఖాqవోˇవోoeˇస)ఉoటsoది). 9sˇs esదిoðsయాª2ˇ2నˇయాoయావోoదిsesLð)యాssˇðత)సˇsoదినదిoðseL QˇయాసLoవో´δoessð)/)నsˇsట)2 ,
9sˇs esదిoðs9టsవోoట)సLˇLత)న)qవోˇవోe´దిన)e´దిo9sˇssδssˇðత)వోo ది)ȧðˇsoటsC´సˇతsనˇనsˇðత)soది)త2ª- ఆsð´ట)వోˇహ)స)o/ˇసªస`:ట తªwsˇsoదిo2sదిsðˇCs2ªe´దిన)sˇðత) వోoది)వోoది)oCoδs. 9తనsðe. 4
e2ˇషeLªతˇతoనˇన)స´2ð)oCe´2sªయాoδన)sˇðత)వోoది)2´సs 1977
92ˇటªcðs 24
నoట)wsˇsoదిoనˇన)9Q)/L)oC)sˇðత)soది)తహ)స)o/ˇసªస`:ట 2)9నs 2eeo/ow2wsˇsoదిoన)2)9sˇs esదిoðs9o/ 2ð)oCe´దిsLð)యాs/ e´దిo9LessðCe´దిs. ఈవో)షయాoeª,sˇðత)వోoదిseనˇయాoయావోoదిses9sˇs esదిoðsనˇయాoయావోo దిse2sð`oδse´ఖాesðoδoðs. w2ట)seనˇ 5,1978 నoట)e´ఖా, qది)ðe. 4 e2ˇషes, ది న)eªsˇðత)వోoది)w2 M/s 9న)ðˇcనˇ2ª-
ఆsð´ట)వోˇహ)స)o/ˇసªస`:ట e)L)ట`δˇ LQˇయా9LˇL2o2ªసoLsసoయా)దిowsˇsoదిoనˇన)ఆLªది)oCLన)9sˇs esదిoðsన)2ªðoðs.
9sˇssδsనLªదిs2oన)Xx)యాssˇðసˇతsతwsˇsoదిoనˇన)9Q)/L)oCδoeª 9sˇs esదిoðsతªsoటsðe. 25,000
sˇðత)soది)తసªస`:ట దిˇవోoðo9sˇs esదిoðs2s9నs2eeo/oδˇðoC´యాc δ)oది). ఈC`2ˇ2sనsన/దిs/oLoðˇCe´దిs. sˇðత)వోoది)9sˇs esదిoðsన)నˇయాoయావోoదిse2sðoస)నð`oδవోe´ఖా 1980
స`sˇట`ocðs 25 నoట)ది), ది న)eª, qతðవో)షయాoeతªsoటs,
sˇðత)soది)త2ª-
ఆsð´ట)వోˇసªస`:ట Xx)యాs9sˇs esదిoðsLQˇయాwsˇsoదిo9LesC´యా 2sªత´, sˇðత)వోoది)C`eˇe)oCoeˇస)నðe. 4
e2ˇషeనsδcˇcsనsస´2ð)oCδoLð)యాsసosoది)oCδoసoQˇయాo2oదిన)న LªదిsC´యాcδ)oది).CðˇCe సLయాoeª, 9sˇs esదిoðsδs ðe. 4 e2ˇషes C`eˇe)oCoeన), 9sˇs esదిoðs 9LˇL2o 2ªసo తoso wsˇsoదిoనˇన) 9LesC´యాðs. sˇðత)soది)త2ª-ఆsð´ట)వోˇ సªస`:ట Xx)యాs 9sˇs esదిoðs LQˇయా wsˇsoదిo seðˇత) 9యా)న తðsవోoత sˇðత)వోoది) w2 న`e eªse, తðsవోoత ðe. 4 e2ˇషeనs C`eˇe)oCoe). 2oన wsˇsoదిo seðˇత)2o2sªత´ దిoన) sˇðత)soది)త సహ2oð సoఘ సభాˇయాseనsoδ) δcˇcs స´2ð)oCδo 9సoQˇయాo.
10.11.1980 న, sˇðత)వోoది)యాª2ˇ2 24 92ˇటªcðs, 1977 నoట) wsˇsoదిo యాª2ˇ2 న)ðˇది)షˇట sన)త ðs 2ªసo sˇðoðˇథా)సˇతe 9sˇs esదిoðs2s వోˇయాత)ð´2o/o న)ðˇది)షˇట sన)త ðs 2ªసo దిoవోo వో´δoδs.టˇðయాeˇ 2ªðˇటs తన త ðˇss Xx)యాs 24.12.1985 నoట) ఉతˇతðˇవోs దిˇవోoðo sˇðత)వోoదిses wδocδ)2 wsˇsoదిoeª తన భాo/oనˇన) న)ðˇవోహ)oCδoన)2) స)దిˇQo/o e´ðన) s´ðˇ2ªoటe దిoవోoనs తªస)ssCˇC)oది). 9యా)త´, 9sˇs eˇeª, ఉనˇనత నˇయాoయాసˇథాoనo తన
త ðˇss Xx)యాs 28.8.1991 నoట) δ)2ˇð eª s´ðˇ2ªనˇన న)coQనes
Xx)యాs షðతses`: 9భాˇయాðˇథా)oC)న వో)Qo/o న)ðˇది)షˇట sన)త ðsనs Loseðs C´స)oది). 9oదిsవోeˇe sˇðసˇతsత 9sˇs eˇనs 9sˇs esదిoðs దిoఖాes C´δoðs.
24.10.1977 నoట)9LˇL2owsˇsoదిosˇð2oðo,9LˇL2owsˇsoదిosð)
/)నaదిsన`eeˇeª/osˇðత)వోoది)ðe.4 e2ˇషesso2ˇష)2o/oC`eˇe)oCoe
్ˇస)ఉoటsoది).ఈC`eˇe)ossMతˇసoహ)2o/o2oదిన), qది)2ªనs/ªesQðeª2ªoతభాo/oC`eˇe)oss9న)wsˇsoదిoసˇsషˇటo/o s´ðˇ2ªoది). ఈC`eˇe)ossయాª2ˇ2ఉదిˇది´δˇయాosˇðత)వోoది)యాª2ˇ2నˇయాoయావోoదిs eనsఉదిˇది´δ)oC) 12.4.1978
నoట)9sˇs esదిoðsయాª2ˇ2నˇయాoయావోoది)e´ఖాeªసˇsషˇటo/os´ðˇ2ª నcδ)oది).
9LˇL2sswsˇsoదిoeªs´ðˇ2ªనˇననoes/sదిs2oణoesL)నహo,
ఖాoళీ /oఉనˇనఆసˇత)సˇవోoQ నoనˇన)sˇðత)వోoది)2)9oది)oCδoన)2)తనcoQ
్ˇయాతనsన)ðˇవోðˇత)oCδoన)2)9sˇs esదిoðsతన2ªసosˇðతˇయాLˇనo యాLs, వో``:2eˇs)2Lsన)వోoససˇథాeoనˇన)2ªనs/ªesC´యాoeˇస)ఉనˇనoదిsనðe.
4 e2ˇషeðesoయాesLsoదిసˇతsC`eˇe)oss/o9వోసðo.1978 ȧsˇð)eˇ 12
నoట)s´ðˇ2ªనˇనwsˇsoదిo. తననˇయాoయావోoది)e´ఖాదిˇవోoðo, 9sˇs esదిoðs2eδoతన2sðe. 4
e2ˇషðesoయాLªతˇతoనˇన)sˇðయాªsనo2ªసoLð)యాsC`eˇe)ossసL యాoqsˇsట)2´Ls/)స)నoదిsనఈe´ఖాðoస)నw2వోoðoeªssఈLªతˇతoనˇ న)C`eˇe)oCoeన)sˇðత)వోoది)2)నªట సsqCˇCoðs. సˇsషˇటo/o, ðe.
4 e2ˇషesసహ´తs2L`:నవోˇయావోQ)eªC`eˇe)oCoe)9న´ది)wsˇsoదిoeªw 2LsఖాˇయాL`:నsదిo. ఎoదిs2oట´ఈLªతˇతoనˇన)ఆeసˇయాo/oC`eˇe)oCδoవోeనత/)నsˇðతˇ యాLˇనoయాLs,
వో``:2eˇs)2Lsన)వోoసవోసత)sªoదిδoన)2)9sˇs esదిoðsయాª2ˇ2హ2ˇ2sనs భాo/LsC´యావోCˇCs, Qðess`ð/వోCˇCs, తదిˇవోoðoత/)న/9హవోసత)సˇథాeoనˇన)2ªనs/ªesC´స´9sˇs esదిoðsహ2ˇ 2sనssˇðభాoవో)తoC´సˇతsoది). sˇðత)వోoది)యాª2ˇ2నˇయాoయావోoదిsessos)నసLoQoనoనsoδ), Lsఖాˇయాo/o 25.9.1980 నoట)సLoQoనoనsoδ), sˇðత)వోoది)ðe. 4 e2ˇషes9LˇL2sswsˇsoదిoeªs´ðˇ2ªనˇనసLయాoన)2)e´దిoసహ´తs2 L`:నసLయాoన)2)C`eˇe)oCe´2sªయాoδs,వోoసˇతవోoన)2), 2ª- ఆsð´ట)వోˇహ)స)o/ˇసªస`:ట తªత/)నȧðˇsoటsC´యాe´2sªత´, తoనsðe. 4 e2ˇషeðesoయాes9sˇs esదిoðs2sC`eˇe)oCe´δs. 9oదిsవోeˇe,
ఎనˇనδeఉన)2)eª2)ðoన)sˇðత)soది)తహ)స)o/ˇసªస`:ట తª9sˇs esదిo ðsLªదిటwsˇsoదిo2sదిsðˇCs2ªవోoeన)ఆయానsటˇటscటˇటoðs.
9LˇL2sswsˇsoదిoeªన) 11 వోన)coQనeªȧL e´దిs,
ది న)eª9sˇs esదిoðssˇðత)soది)త2ª-
ఆsð´ట)వోˇహ)స)o/ˇసªస`:ట తªwsˇsoదిo2sదిsðˇCs2ªవోoeˇస)న9వోస ðoఉoది), qది)ðe. 4 e2ˇషeనsత సs2ªవోCˇCsనs. 11 వోన)coQన9sˇs esదిoðs2sసˇవోతoతˇðo/oðe.4
e2ˇషeLªతˇతoనˇన)sªoది´హ2ˇ2sఉoటsoది). 4
e2ˇషeనs2´టoయా)oCoðs. ఈwsˇsoదిosˇð2oðoðe.4 e2ˇషeLªతˇతoనˇన)నo2sఎoత2oesð)L)త)eªC`eˇe)oCoðªత`e)యా s´సˇతsoది)Xx)యాssˇðత)soది)త2ª-
ఆsð´ట)వోˇహ)స)o/ˇసªస`:ట యాª2ˇ2ఆδ)oC)నసభాˇయాseనsoC)ఈLªత
్ˇతoనˇన)sˇðత)వోoది)9o/ 2ð)oC)న2oeవోˇయావోQ)eª/oe´దిoఆతðˇవోoత సహ´తs2L`:నసLయాoeªC`eˇe)oC´సˇథా)త)eªe´δన)ఉతˇతðsˇðతˇ యాsతˇతðoesసˇsషˇటoC´సˇతsనˇనoయా). న)soన)2),
సo2ˇషˇయాLsది న)2)వో)ðsదిˇQo/oఉoది). sˇðత)soది)త2ª-
ఆsð´ట)వోˇహ)స)o/ˇసªస`:ట ఎనˇనδeనLªదిs2oe´దిsLð)యాssˇðత)so
ది)త2ª-
ఆsð´ట)వోˇహ)స)o/ˇసªస`:ట eªసభాˇయాsesఎవోðeఉనˇనoðన)Ces)oCδo న)2)ȧL e´దిs. sˇðత)వోoది)Xx)యాs9తన)నˇయాoయావోoది)స)2´సseªసo2ˇషˇయాLsqCˇC)న sˇsట)2 , sˇðత)వోoది)ðe. 4
e2ˇషeనsభా)త)2సLయాoeªe´దిosˇðత)వోoది)ఈLªతˇతoనˇన)సహ´తs2 L`:నసLయాoeªC`eˇe)oC´సˇథా)త)eªఉనˇనoδన). sˇðత)soది)త2ª- ఆsð´ట)వోˇహ)స)o/ˇసªస`:ట తªðe. 500
2ªటˇeLªతˇతoన)2)Lsoదిs9sˇs esదిoðswsˇsoదిo2sదిsðˇCs2ªవోoeˇ స)న9వోసðoఈwsˇsoదిoeªe´దిs. 4 e2ˇషeనsఆL`2sవో)δsదిeC´సˇతoðs. 9oదిsవోeˇe, వో)Coðణనˇయాoయాసˇథాoనoసð`:నన)ðˇణయాoన)2)వోCˇC)oది). sˇðత)వోoది)- వోoది)9LˇL2oయాª2ˇ2సLˇLత)న)coQనeనs9LesC´స´సˇథా)త)eªe´δs
. వోoది), న)ðˇది)షˇటsన)త ðs2ªసoదిoవోoeª, wsˇsoదిoeªతనభాo/oనˇన)9నˇన)భా)త)2సLయాoeˇeª9LesC´యాδoన) 2)స)దిˇQo/oLð)యాsస)దిˇQo/oఉoδoe). q2ˇ2δఆsð)సˇథా)త)e´దిs. వోoసˇతవోoన)2), న)ðˇది)షˇటsన)త ðsయాª2ˇ2δ)2ˇð తðˇవోoత2eδo, sˇðత)వోoది)హ`:2ªðˇటss´ðˇ2ªనˇనLªతˇతoeనsన)ðˇది´δ)oC)నసL యాoన)2)eªsesLC´యాe´2sªయాoδs.
C)వోð)2)9తనsLªతˇతosLC´యాδoన)2)/δsవోssªδ)/)oss2ªసoదిðఖాoసˇ తsC´యా/o, ఆదిðఖాoసˇతs, వోðˇత)osC´యాsట2sత)ðసˇ2ð)oCcδ)oది).
Coదిˇðoణ) (δˇð Lత).) (Cన)sªయా)oది)) c`:ఎeˇఆðˇఎసˇ. v. 2Leˇðoణ)
(δˇð Lత))(Cన)sªయా)oది)) CటˇటsðL`:నsˇðత)న)Qseదిˇవోoðo, [1993]
1 SCC
519,ఈ2ªðˇటsయాª2ˇ2aదిs/sðsనˇయాoయాLeðˇతseQðˇLoసనoqది´వో)Q L`:నsð)సˇథా)త)న)sð)/ణనeª2)త సs2soది), q2ˇ2δwsˇsoదిoðe. 98,000 2ªనs/ªesదిoðs2´వోeosది)ðªsseవోˇయావోQ)eªవో)2ˇð´త2sC`eˇe)oCoe). వో)2ˇð´తనªట సsqCˇC)నsˇsట)2 ,
ఆసˇత)eªఖాoళీ /oఉనˇన2ªoతభాo/oనˇన)వో)2ˇð´త2ªనs/ªesదిoðsδ)2)qవో
్ˇవో2sªత´2ªనs/ªesదిoðsC`sˇs)నLªతˇతoనˇన)C`eˇe)oCδoన)2)స) దిˇQo/oe´δs.
wsˇsoదిoయాª2ˇ2సˇsషˇటL`:నన)coQనeతªsoటs2ªనs/ªesదిoðssˇð వోðˇతననsది9షˇట)eªఉoCs2sన), wsˇsoదిoయాª2ˇ2సoðooδoసLయాo9న)Xx)యాs2ªనs/ªesదిoðswsˇso దిoనˇన)న)ðˇవోహ)oCδoన)2)స)దిˇQo/oe´δన)సˇsషˇటoC´స)oదిన)2ªðˇ టsత`e)s)oది). ఈsð)సˇథా)తseeª,
న)ðˇది)షˇట9నsLతseనsLoseðsC´యాδoన)2)ఉనˇనతనˇయాoయాసˇథాoనo న)ðo2ð)oCδoనˇన)ఈనˇయాoయాసˇథాoనoసLðˇథా)oC)oది). సˇథా)ðL`:నఆసˇత)9LˇL2oవో)షయాoeªసLయాowsˇsoదిoయాª2ˇ2సo ðooδo2oనsˇsట)2 , wsˇsoదిoయాª2ˇ2న)coQనesˇð2oðo, soðˇట eసˇsషˇటL`:నషðతses, ఆసˇత)యాª2ˇ2సˇవోభాoవోoLð)యాsCsటˇటss2ˇ2esð)సˇథా)తseనssð)/ణన eª2)త సs2soట´, s´ðˇ2ªనˇనవోˇయావోQ)eªwsˇsoదిo2ocటˇట), ఉsδLనoqవోˇవోδo9సLoనL`:నది)2oదిs. wsˇsoదిoసˇథా)ðL`:నఆసˇత)9LˇL2oన)2)సocoQ)oC)నది)9యా)త´, సoQoðణo/oఆసLయాowsˇsoదిoయాª2ˇ2సoðooδo2oదిన)భాoవో)oCcδsతso ది). 2oన 9ది)wsˇsoదిoయాª2ˇ2సoðooδo2o2sªయా)నo, wsˇsoదిoయాª2ˇ2షðతses9వోసðL`:త´9ది)సహ´తs2L`:నసLయాoeª9L esC´యాcδsతsoదిన)2ªðˇటsఊహ)oCవోCˇCs. వో ట)న)ఊహ)oCవోCˇCs, (1)
wsˇsoదిoయాª2ˇ2సˇsషˇటL`:నన)coQనeనsoδ); (2)
ఆసˇత)యాª2ˇ2సˇవోభాoవోoనsoδ)Xx)యాs; (3) Csటˇటss2ˇ2esð)సˇథా)తseనsoδ). ఉదిoహðణ2s, wsˇsoదిo2sదిsðˇCs2sన´e2ˇషˇయాowsˇsoదిo9న)సˇsషˇటoC´యావోCˇCs qది)సహ´తs2L`:నసLయాoeªన)ðˇవోహ)oCoeˇస)న9వోసðoఉoది).
C`eˇe)oss2sసocoQ)oC)wsˇsoదిoeªన)coQనఉoదిన)2ªðˇటsత`e)s)oది)
. ðe. 98,000
sది)ðªsseవోˇయావోQ)eªన)ðˇది´δ)oC)నవోˇయావోQ)eªLªతˇతoనˇన)C`eˇ e)oCδoeªవో`:ఫైeˇయాowsˇsoదిఉeˇeoఘన/osð)/ణ)oCcδsతsoదిన)Loత
్ˇðL´Ces)oC)oది).
sˇðసˇతsత 2´సs 2eδo 9eooట)ది´. ðe.4 e2ˇషe Lªతˇతoతª సహo wsˇsoదిo 2)oది వో)వో)Q Lªతˇతoe C`eˇe)oss2s సocoQ)oC)న న)coQన, 2oeoన)2) sˇðoLsఖాˇయాత ఉoదిన) s´ðˇ2ªనˇనoðs.
9oత´2o2soδo, 1978 ȧsˇð)eˇ 12 నoట) తన e´ఖా దిˇవోoðo 2eδo 9sˇs esదిoðs ðe. 4 e2ˇషesనªట సs qCˇC)న త´ది నsoδ) ȧδs ðªsse వోˇయావోQ)eª, wsˇsoదిo యాª2ˇ2 సoðooδo ðe. 4 e2ˇషesసహ´తs2L`:న సLయాoeª. sˇðత)వోoది) 9o/ 2ð)oCనoదిsన Xx)యాs wsˇsoదిo యాª2ˇ2 ఈ న)coQనeనs soట)oCδoన)2) qషˇటsδనoదిsన Xx)యాs/e´దిo 9o/ 2ð)oCe´2sªయా)నoదిsన, 9తనs wsˇsoదిoeª తన భాo/oనˇన) న)ðˇవోహ)oCδoన)2) స)దిˇQo/o Xx)యాs సsLsఖాo/o ఉనˇనటˇes sð)/ణ)oCe´Ls.
sðo2sనˇననˇ వో ట)eˇ sªస`ఫైˇ 2sLoðsδs Loథాˇయాe v. న`δsocð 2sðsవో)e 2sLoðsδs Xx)యాs qతðses,[1987] (Supp)SCC 340, ఈ2´సseªన)ðˇది)షˇట sన)త ðsనs Loseðs C´స´ Lsoదిs 2ªðˇటs 9నˇన) వోoసˇతవోoeనs, sð)సˇథా)తseనs so/ˇðతˇత/o sð)δ e)oCoeన) ఈ 2ªðˇటs 9భా)sˇðoయాsδ)oది). 9నˇయాoయాL`:న sˇðయాªsనoనˇన) sªoదిδoన)2) ది న)న) 9ణC)వో´త సoQనo/o ఉsయాª/)oC2soδo Ceδటoన)2) 2ªðˇటs so/ˇðతˇత వోహ)oCoe).
sˇðసˇతsత సoదిðˇభాoeª, త/)న /9హ వోసత) సˇథాeoనˇన) 2ªనs/ªes C´స´ 9sˇs esదిoðs హ2ˇ2s ðe. 4 e2ˇషesసహ´తs2L`:న సLయాoeª, ఈ Lªతˇతoనˇన) C`eˇe)oCδoన)2) సocoQ)oC)న wsˇsoదిo యాª2ˇ2 వోˇయావోQ)న) soట)oCδoeª sˇðత)వోoది) వో)ఫైeLయాˇయాoδs. వో ట)eªw2 sð)సˇథా)త)eª, ȧ సoదిðˇభాoeªన`:నo, న)ðˇది)షˇట sన)త ðs 2ªసo w2 δ)2ˇð న) Loseðs C´యాe´Ls, ఎoదిs2oట´ 9eo C´యాδo 9నˇయాoయాo Xx)యాs 9సLosసL`:నది). 9oదిsవోeˇe, టˇðయాeˇ 2ªðˇటs త ðˇss Xx)యాs ఉతˇతðˇవోseనs s2ˇ2న s`టˇటδoeª ఉనˇనత నˇయాoయాసˇథాoనo సð`:నది) 2oదిs.
9oదిsవోeˇe, L´Ls 1993 నoట) స)వో)eˇ 9sˇs eˇ న`o.
4631 ఎనs9నsLత)సˇతsనˇనoLs Xx)యాs ఉనˇనత నˇయాoయాసˇథాoనo త ðˇss Xx)యాs δ)2ˇð న) s2ˇ2న s`δsతe టˇðయాeˇ 2ªðˇటs యాª2ˇ2త ðˇss Xx)యాs ఉతˇతðˇవోseనs ssనðsదిˇQð)సˇతoLs.
1993 నoట) స)వో)eˇ 9sˇs eˇ న`o. 4631 ఎ 9నsLత)oCcδ)న ది9షˇటˇయాo, s`:న s´ðˇ2ªనˇన వో)Qo/o, 1993 నoట) స)వో)eˇ 9sˇs eˇ న`o. 4631 eª qsˇssδs ȧL L)/)e) e´దిs, qది) C`eˇe)oss C´యాδoన)2) సLయాoనˇన) sªδ)/)oCδoన)2) ఉనˇనత నˇయాoయాసˇథాoనo న)ðo2ð)oCδoనˇన) వోˇయాత)ð´2)సˇతsoది).ఉనˇనత నˇయాoయాసˇథాoనo δ)2ˇð 2)oది ఉనˇన Lªతˇతoes qsˇssδs s2ˇ2న s`టˇటcδˇδoయా). ఉనˇనత నˇయాoయాసˇథాoనo w2 షðతseతª 2eδ)న δ)2ˇð న) soð C´స)oది), ది న)eª ఉనˇనత నˇయాoయాసˇథాoనo, qతð వో)షయాoeతªsoటs, δ)2ˇð eª s´ðˇ2ªనˇన సLయాoన)2) eªse 9sˇs esదిoðs2s C`eˇe)oss C´యాδoeª sˇðత)వోoది) δ)ఫైoeˇటˇ 9యా)న సoదిðˇభాoeª, wsˇsoదిo యాª2ˇ2 న)ðˇది)షˇట sన)త ðs 2ªసo దిoవోo "2ªటˇట)వో´యాcδsతsoది)" 9న) ఆది´δ)oC)oది). δ)2ˇð eª ఈ న)coQన ఉనˇనsˇsట)2 C`eˇe)oss C´యాδoన)2) సLయాoనˇన) sªδ)/)oC´ 9Q)2oðo ఉనˇనత నˇయాoయాసˇథాoనo2s ఉoదిన) sˇðత)వోoది) వోoది)oCoðs. s`:న s´ðˇ2ªనˇన షðతseతª 2eδ)న δ)2ˇð న) ఆLªది)oC)న తðsవోoత 2ªðˇటs (ఫైo2ˇటసˇ 9ఫై)ష)యాª)‘9Q)2oð)2సoసˇథా’9యా)oదిన) 9sˇs esదిoðs వోoది)oC)నsˇsట)2 , సLయాoనˇన) Xx)oత sªδ)/)oCe´Ls. ఈ 2´సs2s సocoQ)oC)న వోoసˇతవోoes, వో)Coðణe2s /δsవోs sªδ)/)oCδoన)2) ఉనˇనత నˇయాoయాసˇథాoనo న)ðo2ð)oC)oది). 9యా)త´, L´Ls వో)వోðo/o sð)δ e)oCoeˇస)న 9వోసðo e´దిs ఈ వో)వోoదిo qsˇssδs 9నవోసðo/o Loð)నoదిsన ఈ వో)షయాoeª qðss2ˇషoes e´వోన`తˇత)న వోoదినes, న)ðˇది)షˇట sన)త ðs 2ªసo δ)2ˇð s2ˇ2న s`టˇటoðs. 9oదిsవోeˇe, 1993 నoట) స)వో)eˇ 9sˇs eˇ న`o. 4631 2ªటˇట)వో´యాcδ)oది). sˇðత)వోoది) 9sˇs ళీˇe ఖాðˇCseనs 9sˇs esదిoðs2s C`eˇe)oCoe).
2ªðˇటs ఆది´δoe2s 9నs/sణo/o sL C´స)న Lªతˇతoనˇన) వోδˇδ త సహo త సs2sన´ సˇవో´Cˇఛsˇðత)వోoది)2) ఉoటsoది).
2´సssð)షˇ2ð)oCcδ)oది).