క�గ్ండ ��గ్ండ ��� మ86ఇత6w
eరత స�వ్నన్త esయ్య�థ్నం
పీ ర్ గొండ హొన్ గొండ పాటిల్
వర్ సె స్
క�గ్ండ ��గ్ండ ��� మ86ఇత6w
7 �nవ8, 1957
(xx xxxxxx xxx xxx , xxx. కె. దాస్ మరి యు గజే ంద్ xxxx xxx esయ్య�6త్w)
అ�జ్ дకక్ సవరణ - æదం యొక్ క మరి న్ని మరి యు మె రుగైన వి వరాలను జోడి ంచడం - ఉపశమనాల
స్ వభావం మార్ చబడలే దు - కొత్తదావా సవరణ తే దీన eల�ష6 ప�ట్న - సవరణను అను మతి ంచాలా వద్దా- సి విల్ ప్ రొసీ జర్ కోడ్ (చట్ టంV ఆఫ్ 1908), ఆర్ డర్ VI, రూల్ 17, ఆర్ డర్ . XXI, రూల్ w. 97, 99, 103.
ఎ�. �డవ a�æ8� ధఖw చరయ్ ��9 �ం�� మ86 �� అమw� ఆ�త్లh �వ్�నం S��వw99 aయ�న్�త్నన్�� అ�ప్w�6� అత9న్ అ�డ్Sesన్� మ86 అడడ్ం99 �లAంwలS దర��త్h 1947 ఏ�� 12 న �6ట్ ��@�చ్ం8. ఆ తర్ వాత 1948 మార్చి12న సి విల్ ప్ రొసీ జర్ కోడ్ లోని ఆర్ డర్ XXI, రూల్ 103 కి ంద ప్రస్ తుత దావావేశారు, దావాయొక్ కఆస్ తులను తి రి గి స్ వాధీ నం చేసు కోవడాని కి తనకు హక్కు ఉందని aకటన కొరకు, అప్పీ లు దారుని మరి యు మూడవ ప్ రతి వాది ని కకిష్�6wes S�చ్6. దావాలో, ము ను పటి
ీదావాలో పొందిన డి కర మి నహా, æ8 తన హక్కును అప్పీ లు దారుకు వ్ యతి రే కంగా దావా ఆస్ తులS ఏ ప్ రాతి పది కన
ఆధారం చే సు కున్నాడనే దానిపైవాస్ తవాలు లేదా కారణాలS సంబంధి ంచి ని ర్ ది ష్ టమైన వాదనలు ఏవీ చేయబడలే దు . 1948 నవంబర్ 20 నాటి తన దరఖాస్ తులోమ86 అ�ప్w�6 తన లి ఖి తపూర్ వక వాంగ్ మూలంలో, ము ను పటి దావాలోతాను భాగస్ వామి ని కానని మ86 æ8 తనపైచర్యతీసు కోవడానికి ఎటు వంటి కారణాన్ని వెల్ లడి ంచలేదనే కారణంతో దావాను కొనసాగి ంచడంపైఅభ్ యంతరం వ్ యక్ తం చేశాడు . 1950 మార్చి 29న, రూపొంది ంచిన దావా 8w8ంచదAన� అనే ప్ రాథమి క అంశంపైవిచారణకు వచ్చి నప్ పుడు , æ8 ఆ8జ్� చేసి న దావా యొక్ క మరి న్ని
ిమరి యు మె రుగైన వి వరాలను ఇవ్వడం �రS æ8 సవరణ కోసం దరఖాస్ తు చేశారు. ట్ రయల్ జజడ ఆ దరఖాస్ తును
తిరస్ కరి ంw6 మ86 దావాను కొట్ టి వే యగా, అప్పీ ల్ పై హైకోర్ టు ఈ దరఖాస్ తును అను మతి ంచి ంది. అప్పీ లు దారుడు ప్ రత్ యేక అhమ� ద్ వారాఅప్పీ లు చేశాడు మరి యు సవరణ కోసం దరఖాస్ తును అను మతి ంచరాదని, ఎం�కం� (1) సవరణ కోసం దరఖాస్ తుచేసి న రోజు న, సి విల్ ప్ రొసీ జర్ కోడ్ యొక్ కఆర్ డర్ XXI, రూల్ 103 కి ంద
దావాకు పరి మి తి గడు వు 6A�ం8 అ9 మరి యు (2) అసలు అ�జ్లోని లోపంపైæ8 దృ ష్ టి ని 1948 నవంబర్ 20 నాటి కే ఆకర్ షి ంచి es, సవరణ కోసం 1950 మార్చి29 వరకు సవరణ కోసం దరఖాస్ తుచేయలే ద9, వాది ంచారు .
9రణ్aంw6, సవరణ దరఖాస్ తును హైకోర్ టు సరి గ్గాఅను మతి ంచి ంది, ఎందు కంటే సవరణలు నిజంగా కొత్త కేసు ను ప్ రవే శపె ట్ టలే దు లేదాకోరిన ఉపశమనాల స్ వభావాన్ ని మార్ చలే దు , మరి యు సి విల్ ప్ రొసీ జర్ కోడ్, ఆర్ డర్ XXI, రూల్ 103 కి ంద దావాకు పరి మి తి గడు వు ము గిసి న తరువాత దరఖాస్ తు చే సి నప్ పటి కీ , అప్పీ లు దారుడు �తత్ C�h д66�వల�న అవసరం �6 మ86 అతh 9 ఆశచ్�య్99 £8Sయ�6; �� eలప8�� గ�� 6A�న త6æత �ద��8 ఏ�ప్� S�న �తత్ �æ h అతh д66�వల�న అవసరం �6.
చరణ్ దాస్ v. xxx xx xxxx (ఎల్. ఆర్. 47 ఐ. ఎ. 255), మీ ద ఆధారపwడ్6.
ఎల్. జె. లీచ్ అండ్ కో. v. xxxx xx xx స్కి న్ నర్ & xx. ([1957] xxx. సి. ఆర్. 438), అhస8ంw6.
బ్ యాచె xxx xx. యొక్ కపరి శీ లనలు కి సాన్ దాస్ రూప్ చంద్ v. రాచప్పవిఠోబా� (ఐ. ఎల్. ఆర్. 33 బోమ్ . 644, 649), ఆమోది ంచబడి ంది.
�8� అ�ప్� అ8eర ప88:�8� అ�ప్� నం. 228 ఆ� 1953.
ిసి విల్ దావా నం. 23 ఆ� 1949 లో కొల్ హాపూర్ సీ ని యర్ xx xx xxx xx xxxx xxx 1950 మార్చి 31 నాటి తీ ర్ పు
మరి యు డి కర ను ండి బాంబే హైకోర్ టు యొక్ క అప్పీ ల్ నం. 496 ఆ� 1950 లో 1951 సె ప్ టె ంబర్ 6 నాటి తీ ర్ పు మరి యు డి కర ను ండి ప్ రత్ యేక అhమ� ద్ వారాఅప్పీ ల్ .
ేడలఎస్. సి. ఐజాక్స్, ఎస్. ఎన్. xx , xxxx xx xxx xxxx, xx. బి. దాదాచాంజీ , అ�ప్w�6 తరఫున.
xxxxxxxxx , xx. ఎ. xx xxxx, xxxxxx xxxx, ప్ రతి వాదు లు నం. 1 మ86 2 త6@న.
1957. ఫి బ్రవరి 7. కోర్ టుఇచ్చి న తీ ర్ పుh дwవ8ం�ం8
ఎస్. కె. దాస్ esయ్య�8.త్ - ఇది ప్ రత్ యేక అhమ� ద్ వారాచేసి న అప్పీ లు , బాంబే హైకోర్ టు1951 సె ప్ టె ంబర్ 6 న
ఇ�చ్న తీ ర్ పు మరి యు డి కర ను ండి, దీని ద్ వారా��క్నన్ � �6ట్ సి విల్ �æ నం. 23/49 లోసి విల్ జజడ (సీ ని యర
డి వి జ్న) కొల్ హాపూర్ జారీ చేసి న డి కర ని అప్పీ లు పై కొట్ టి వే �ం8 మ86 అప్పీ w దశలో అ�జ్ సవరణకు
అను మతి ంచి ంది, కొన్ని షరతు లకు లోబడి, క్ రి ంద పే ర్ కొన్ నపరి స్ థి తు లలో.
మా ము ందు న్ నఅ�ప్w�6 దావాలోప్రతి వాది నం.1. ప్ రతి వాదు లు 1 మరి యు 2 అసలు æ8 వారసు లు మరి యు ప్రతి వాది నం.3 చర్ యలోప్రతి వాది నం. 2. 1942లోఅసలు æ8 �æ ఆ�త్ల �వ్8es99 ప్రతి వాది నం.3 పై దావా వేసి 1944 మార్చి 28న 5ధఖw చరయ్ డి కర పొందారు. ఈ డి కర 1945 జూలై 9న అప్పీ లు లో ధృ వీ కరి ంచబడి ంది . తదు పరి అప్పీ లు పైఅప్ పటి కొల్ హాపూర్ సు ప్ రీ ంకోర్ టు 1946 ఏప్రి ల్ 2 న డి కరని ధృ వీ కరి ంచి ంది. ఈలోగా, అసలు æ8 డి కర అమలు కోసం దరఖాస్ తు S�Sesన్�, e9 a�త్త అ�ప్w�6 సదరు ఆ�త్లh
�వ్�నం S��వడం� a�ఘ�ంw� �� అ�డ్Sesన్�. అనంతరం ఆయన సి విల్ ప్ రొసీ జర్ కోడ్ లోని ఆర్ డర్ XXI, రూల్ 97 కి ంద దరఖాస్ తు చే సు కున్ నారు, అటు వంటి ప్రతి ఘటన లేదా అడ్డంకి గురి ంచి ఫి ర్ యాదు చే�త్. ఆ దరఖాస్ తును 1947 ఏప్రి ల్ 12న సి విల్ ప్ రొసీ జర్ కోడ్ లోని ఆర్ డర్ XXI, రూల్ 99 కి ంద విచారి ంw6 మ86 కొట్ టి వే శారు. 1948 మార్చి 12 న, అసలు æ8 సి విల్ ప్ రొసీ జర్ కోడ్ లోని ఆర్ డర్ XXI, రూల్ 103 కి ంద దావా వేశారు (దీని ను ండి ఈ అప్పీ ల్ ఉద్ భవి ంచి ంది ), �ద� a�æ8es Sరచ్బ�న a�త్త అ�ప్w�6 hం� �æ ఆ�త్లh �వ్�నం S��వw99 తనS హSక్ ఉంద9 ఒక aకటన �సం.
దాని సవరణకు ము ందు , అ�జ్ � ఇలా పే ర్కొesన్6: "ప్రతి వాది నం. 2 ప్రతి వాది నం.1తో కుమ్ మక్ కై��క్నన్ అమwకు వ్ యతి రే కంగాఅభ్ యంతరాలను సమర్ పి ంచారు. దావాఆస్ తులను స్ వాధీ నం చేసు కోవడాని కి , అభ్ యంతరాలను తొలగి ంచడానికి æ8 ��@9య� సూట్ నం. 5/1946 ను ని ర్ వహి ంచారు. అయితే , æ8 వయ్�6క6es ఆ
��@9య� ప్ రొసీ డి ంగ్స్h ని ర్ ణయించారు. అందు వల్ల, æ8 ప్రతి వాదు w నం. 1 మ86 2 వ్ యతి రే కంగాదావా
ిఆతసని స్ వాధీ నం చేసు కునే హక్కు æ89 ఉందని ప్ రకటి ంచడాని కి ప్ రస్ తుత దావాను దాఖలు చేశారు. దావాలో,
ీము ను పటి దావాలో పొందిన డి కర మి నహా, æ8 తన హక్కును అప్పీ లు దారుకు వ్ యతి రే కంగా దావా ఆస్ తులS ఏ
ప్ రాతి పది కన ఆధారం చే సు కున్నాడనే దానిపైవాస్ తవాలు లేదా కారణాలS సంబంధి ంచి ని ర్ ది ష్ టమైన వాదనలు ఏవీ
చేయబడలే దు . 1948 నవంబర్ 20న ప్ రస్ తుత అ�ప్w�6 తరఫున ఒక దరఖాస్ తు చేయబడి ంది , దీని లో æ8 ము ను పటి దావాలోతీ సు కున్నని ర్ ణయం ఆధారంగాదావాదాఖలు చేశారని , అం6లోప్ రస్ తుత అ�ప్w�6 కకిష్�6
ీకాదని పే ర్ కొన్ నారు. అప్పుడు ఇలా చెప్ పబడి ంది : "ప్రతి వాది ఆ డి కరలో కకిష్�6 కానందు న, æ8 ఆ డి కర ను ండి
ప్ రతి వాది కి వ్ యతి రే కంగాఎటు వంటి యాజమాన్ యాన్ని పొందడు . ప్ రతి వాది పైతనకు యాజమాన్ యంఎలాఉందనే దానిపై æ8 కనీస వివరణ కూడా ఇవ్వలేదు . కాబట్ టి యాజమాన్ యాన్ని చూపి ంచే విషయం లో సవరణలు చేయడాని కి ఇకపై æ8 9 అను మతి ఇవ్వకూడదు ". ఈ దరఖాస్ తు యొక్ కఒక కాపీ ని æ8 యొక్ క�రవ esయ్యæ89 అందజేశారు,
అతను దానిపైఈ క్ రి ంది విధంగాపే ర్ కొన్ నా6:
"æ8 �æ సి విల్ ప్ రొసీ జర్ కోడ్ లోని ఆర్ డర్ XXI, రూల్ 103 aeరం ఉం8. అందు వల్ల
ఈ నిబంధన ప్రకారం 6 ఉపశమనం పొందవ�చ్ �99 మం జూరు చేయవచ్చు." షె డ్ యూలు లో �æ ఆస్ తుల వివరణకు సంబంధి ంచి కూడా అభ్ యంతరాలు వ్ యక్ తమయ్యాయి . అయితే ఈ అభ్ యంతరాన్ ని అవసరమైన సవరణ చేయడం ద్ వారాపరి ష్కరి ంచారు .
డిసె ంబర్ 20, 1949న) ప్ రస్ తుత అప్పీ లు దారుడు తన లి ఖి తపూర్ వక వాంగ్ మూలాన్ ని దాఖలు చేశాడు మరి యు ఇతర 8ష�ల� ��, వాది తనకు సంబంధి ంచినంత వరకు ఎటు వంటి చర్ యకు కారణం వె ల్లడి ంచనందు న, తనపై దావాను కొనసాగి ంచలేరని అభ్ యంతరం వ్ యక్ తంచేశాడు . ఆ తర్ వాత 1950 జనవరి 19న అ�ప్w�6 � దాఖలైన దావాసరైనదే నాఅనేప్రశ్నతలె త్ తి ంది . ఈ అంశంపైవిచారణ ప్రారంభమైనప్పుడు, 1950 మార్చి29 న, అసలు æ8 తరఫున, ఆ8జ్� చేసి న దావా యొక్ కమరి న్ని మరి యు మె రుగైన వి వరాలను ఇవ్వడాని కి అను మతి కోసం దరఖాస్ తు
చేయబడి ంది , అందు కోసం æ8 ఆ8జ్� లోపే రా1(ఎ) గాఒక కొత్తపే రాగ్ రాఫ్ మరి యు పే రా3 లోకొన్ని వాక్ యాలను చే ర్ చాలను కున్ నారు. వీ టి ని ఇక్కడ ఉదహరి ంచాల్ సి న అవసరం ఉంది, ఎందు కంటే ఇవి 1951 సె ప్ టె ంబరు 6 నాటి తమ ఉత్తర్ వు ద్ వారాబొంబాయి హైకోర్ టు�రవ న్ యాయమూర్ తులు అను మతి ంచిన సవరణలు . కొత్తపే రాఈ విధంగాఉంది: " ఇచల్ కరంజి గ్ రామం లోరె ండు స్ వతంత్రపాటి ల్ కుటు ంబాలు 'టాక్ సీ మా, అనes ముల్కీ (రె వె న్ యూ) పాటి ల్ మరి యు
పోలీస్ పాటి ల్ . సూట్ ఆస్ తులు పోలీస్ పాటి ల్ కుటు ంబానికి చె ందిన ఇనాం భూము లు . xxxxxxx xxxx xx భార్య xxxx xxx xxxx అనే మహి ళ పోలీసు పాటి ల్ కుటు ంబానికి చె ందిన నవాలి 'వార్చివతాందార్' (ప్ రతి నిధి వతాందార్).
ఈ మహి ళ 1936లోమరణి ంచి ంది. మహి ళ మరణం కారణంగాæ8 సమీ ప వారసు డిగా�æిఆతసపైవారసతవ్ం -
యాజమాన్ యాన్ని పొందాడు . దావా ఆస్ తులు ప్రతి వాది నం.2 ఆధీనంలో, హక్కు లేని వాహి వత్ కి ంద ఉన్ నాయి.
ిఅందు వల్ల, దావాఆతసపైతన యాజమాన్ యంగాప్ రకటి ంచడాని కి మరి యు దానిని స్ వాధీ నం చేసు కోవడానికి æ8 సూట
నం. 3/1942 దాఖలు చేశాడు . అప్పీ లు నంబరు 9/44, సు ప్ రీ ంఅప్పీ ల్ నంబరు 5/46లో æ8 9 వారసు డిగా, యజమానిగా ఏకగ్రీ వంగాప్రకటి ంచి దావా ఆస్ తులను æ8 9 అప్పగి ంచారు. 3వ పే రాలో చే ర్ చాల్సి న వాక్ యాలు : " ప్రతి వాది నం.1 ముల్కీ
(రె వె న్ యూ) పాటి ల్ కుటు ం�99 చె ందినవాడు . పోలీస్ పాటి ల్ కుటు ంబంలోని �æ ఆ�త్ తో తనకు ఎలాంట సంబంధం లే6.”
1950 మార్చి31, నాటి తన ఉత్తర్ వు ద్ వారా, �రవ సి విల్ జజడ ఈ దరఖాస్ తును తిరస్ కరి ంచారు మరి యు అదే
xxxxx అతను ప్రతి వాది నం.2 కు వ్ యతి రే కంగా డి కర పొందిన ము ను పటి 5ధఖw చరయ్ దావాలో భాగస్ వామి కాని
ప్రతి వాది నం.1, � 6ం6 అ�ప్w�6 , పైఎటు వంటి హSక్ �లం дకక్ æదన పే ర్ కొనలే దనే కారణంతో
ీిదావాను తోసి పుచ్చా6. ఈ తీ ర్ పు మరి యు �రవ సి విల్ జజడ
యొక్ క డి కర
ను ండి బొంబాయి హైకోర్ టుకు అప్పీ లు
చేయబడి ంది మరి యు హైకోర్ టు యొక్ క �రవ న్ యాయమూర్ తులు æ89 ఖర్ చులు మొదలైన షరతు లు వి ధి ంచిన తరువాత అ�జ్ యొక్ క సవరణకు అను మతి ంచారు. సవరణను అను మతి స్ తూ �రవ న్ యాయమూర్ తులు ఇలా వ్ యాఖ్ యాని ంచారు : "మే ము చేయదలచు కున్ నది చేయడం ద్ వారా మొదటి ప్రతి వాది తాను సంపాది ంwన9 3@త్నన్ చాలావి లు వైన హక్కును కోల్ పోవచ్చు, అంటే సవరి ంచిన అ�జ్కి వ్ యతి రే కంగాపరి మి తి గడు వు అభ్ యర్ థి ంచడం, అయితే ఈ విషయం లో గణనీ యమైన న్ యాయ సూత్ రాల �వ్� మార్ గని ర్ దే శం చేయబ�ం8 మరి యు మే ము తగిన నష్ టపరి హారాన్ ని ఇవ్వగలిగి తే , మొదటి ప్ రతి వాది కి అను కూలంగా మరి యు వాదికి వ్ యతి రే కంగా తీ వ్ రమైన ఖర్ చుల
ఆదేశాలు ఇవ్వడం ద్ వారా, మే ము అతనికి అన్ యాయం చేయ4ము . ఇదిిఆతసపైహక్కుకు సంబంధి ంచిన అంశ6,
1942లో పీ ర్ గొండ అన్ నప్ పైశి�గ్ండ 5ధఖw చరయ్ దావా వే సి నప్పుడు ఆయన దానిని �æ ఆ�త్ల పైతన హక్కు
ీఆధారంగాచే సు కున్నారని, పీ ర్ గొండ అన్ నప్పకు వ్ యతి రే కంగామాత్ రమే డి కర పొందారని వ్ యాఖ్ యాని ంచడం సమం జసమే .
6ం� a�æ8 అaన ��గ్ండ అనన్పప్S వయ్�6కంes అతh �ం8న ఈ �� �ఖw Sయబ�న�� �æ� ఒక �రంభ �ం6�es ��క్నబ�ం8 , రె ండవ a�æ89 వయ్�6కంes అతh �ం8న �� , �æ ఆ�త్� అత9 హSక్ బలం ఆ�రంes �ం8న8 , æసత్æ99 అత9 a�� ప�ల� ఒక� అ9 గమ9ంచడం æ89 అh�లంes ఒక అంæ9న్ ��Aంచడం e6. .....................�ద� a�æ89 సంబం8ం�నంతవరS , సి విల్ ప్ రొసీ జర్ కోడ్ లోని ఆర్ డర్ XXI, రూల్ 103 aeరం అవసర�న ఆవశయ్కత ఏ�టం�, �ద� a�æ8,
ఆ తర@న Pమం తపప్Sంw ఏ�ప్� S�న �æ� 2వ a�æ89 వయ్�6కంes �ం8న ��9 అమw Sయడం� æ89 �æ ఆ�త్9 �వ్�నం S��Sంw త�es అ�డ్Sం�esన్�. ఈ పరి స్ థి తి ని బట్ టి , 1950 మార్ చి లో దాఖలు చేసి న తదు పరి మరి యు మె రుగైన వివరాల కోసం అతను దాఖలు చేసి న దరఖాస్ తులో సూచి ంచిన విధంగా ఆ8జ్� పే రాలను Sరచ్డం ద్ వారా ఈ చివరి దశలో కూడా æ8 తన వాదనను సవరి ంచడానికి అను మతి ంచి నట్ లయి తే మే ము మొదటి ప్ రతి వాది కి ఎటు వంటి అన్ యాయం చేయడంలేదని మే ము భావి స్ తున్ నాము . "
అప్పీ లు దారుడు ఈ కోర్ టు ను ండి ప్ రత్ యేక అhమ� పొంది, ప్రస్ తుత అప్పీ లు ను దాఖలు చేశాడు . అప్పీ లు దారు తరఫున మా ము ందు వాది ంచిన ప్రధాన అంశం ఏమి టంటే , ఈ కేసు పరి స్ థి తు లలో�రవ హైకోర్ టు న్ యాయమూర్ తులు ఇంత ఆలస్యదశలోఅ�జ్ సవరణకు అను మతి ంచడం తప్పు. సవరణను అను మతి ంచే అధికార పరి ధి లేదాఅధి కారం అప్పీ లే ట్ కోర్ టుకు లేదని అప్పీ లు దారు తరఫు న్ యాయవాది వాది ంచకపోవడం ఇక్కడ పే ర్ కొనవచ్చు. అప్పీ లే ట్ కోర్ టుకు అ�వం� అధి కారం లేదా అధికార పరి ధి ఉన్ నప్ పటి కీ , ప్ రస్ తుత కేసు పరి స్ థి తు లలో ఆ అధి కారాన్ని ఉపయోగి ంచకూడదని ఆయన వాది ంచారు. అలాంటి రె ండు పరి స్ థి తు ల గురి ంచి మా ము ందు గ�ట్es ప్ రస్ తావి ంచారు. ఒకటి సి విల్ ప్ రొసీ జర్ కోడ్ లోని ఆర్ డర్ XXI, రూల్ 103 aeరం �æ యొక్ కపరి మి తి గడు వు 1950 �8చ్ 29 కంd 6ం6 6A�ం8 , ఆ �vన సవరణ �సం �� మ8ంత 66?న 8వ�w ఇవవ్w99 దర��త్ Sయబ�ం8. అ�ప్w�6 తరఫు �రవ న్ యాయవాది నొక్ కి చె ప్పిన రె ండవ ప8�థ్� ఏమి టంటే , 1948 నవంబరు 20న అ�ప్w�6 తరఫున దాఖలు చేసి న దరఖాస్ తుద్ వారాఅసలు దావాలోని లోపంపైæ8 దృ ష్ టి ని ఆకర్ షి ంచారు మరి యు
ఆ దరఖాస్ తుఉన్ నప్ పటి కీ , మార్చి29, 1950 వరకు ఎటు వంటి సవరణ కోరబడలేదు .
ిరతఈ రె ండు పరి స్ థి తు లను హైకోర్ టు �రవ న్ యాయమూర్ తులు పూ గాపరిగణనలోకి తీ సు కున్ నారు. �8� ��జб
�� �9 ఆర్ డర్ XXI, రూల్ 103 aeరం ఒక �æS ఉనన్ ప8�� గ��, అంd ఆరడ్б XXI�9 �� 99 9ంద S�న a��ల ఉతత్6వ్ �� hం� ఒక సంవతస్రం , 1948 నవంబб 20వ ��9 �ంత eలం 6ం6
6A�ం8, ఈ �vన అ�ప్w�6 తన �ద� దర��త్h అ�జ్ �9 ��9న్ ఎ�త్ �@A �ఖw Sæ� ,
1947 ఏ�� 12న ఆరడ్б XXI, �� 99 aeరం S�న a��ల ఉతత్6వ్w �� Sయబwడ్a. 1948 నవంబర్
20న అప్పీ లు దారు చేసి న దరఖాస్ తులో అ�ప్w�6 తరఫు న్ యాయవాది చెప్ పదలచు కున్ నంత ప్ రయోజనకరమైన
�గయ్త లేదు . దరఖాస్ తు చే సి నప్పుడు , పరి మి తి గ�� అప్ పటి కే ము గి సి ంది , ఆ తర్ వాత సవరణ చేయడాని కి æ89 ఎటు వంటి అను మతి ఇవ్వకూడదని అ�ప్w�6 చాలా స్ పష్ టంగా చె ప్ పారు. అందు వల్ల1948 నవంబరు 20న అ�ప్w�6 తన తరఫున చేసి న దరఖాస్ తుద్ వారాఎక్కువ a�జనం �ందవచ్చని మే ము భావి ంచడం లేదు .
ఇటీ వల, సవరణ కోసం ఇదే వి ధమైన ప్ రార్ థనను పరిగణనలోకి తీ సు కునే అవకాశం మాకు లభి ంచి ంది ఎల్. జె. లీచ్ & కోv. జార్ డి న్ స్కి న్ నర్ & కో(1) లో, �9� మా ము ందు అప్పీ లు లోఅ�జ్ సవరణను అను మతి ంచే టప్పుడు , మే ము ఇలా చె ప్ పాము : "సవరి ంచిన దావాపైకొత్తదావాను దరఖాస్ తు తే దీ పరి మి తి గ�� నిషే ధిస్ తే , ఒక నియమం ప్రకారం, న్ యాయస్ థానాలు సవరణలను అను మతి ంచడానికి ని రాకరి స్ తాయనడంలో సందేహం లేదు . కానీ సవరణకు ఆదేశి ంచాలా వద్దా అనే వి చక్ షణాధి కారాన్ ని ఉపయోగి ంచి పరిగణనలోకి తీ సు కోవాల్సి న అంశం ఇది, న్ యాయ ప్ రయోజనాల దృ ష్ ట్ యాఅవసరమైతే దానిని ఆదే శి ంచే కోర్ టు అధి కారాన్ని ప్రభావి తం చేయదు .", ఈ వ్ యాఖ్ యలు మొదట స6Sల మార్ పి డి ప్ రాతి పది కన క్ లె యి మ్ చేయబడి న ఒక సందర్ భంలో చే యబడ్డాయి . సాక్ ష్ యాధారాల ఆధారంగా మార్ పి డి ప్ రాతి పది కన నష్ టపరి హారాల వాదన విఫలం కావాలని మే ము హైకోర్ టు న్ యాయమూర్ తులతోఏకీ భవి ంచాము . సరుకులను పం�� చేయనందు కు ఒప్ పందాన్ ని ఉల్లంఘి ంచి నందు కు నష్ టపరి హారం కోసం క్ లె యి మ్ h లే వనె త్తడం ద్ వారాæ6w ఈ కోర్ టుకు దరఖాస్ తుచే సు కున్ నారు. ఈ దరఖాస్ తును ప్ రతి వాదు లు ప్రతి ఘటి ంచారు మరి యు పరి మి తి గడు వు ము గి యడంప్రతి ఘటన యొక్ కకారణాలలోఒకటి . చరణ్ దాస్ v. అమీ ర్ ఖాన్ (2) లోఇచ్చి న తీ ర్ పును మే ము
సరైనది గా అంగీ కరి ంచాము , "సవరణ చేయడాని కి పూతర అధి కారం ఉన్ నప్ పటి కీ , ఒక నియమం ప్రకారం, ప్రతి వాద
ను ండి ప్ రభావాన్ ని తీసివే యడాని కి అటు వంటి అధి కారాన్ని ఉపయోగి ంచకూడదు , ఇది eలP�ణ అతనికి సంక్రమి ంచిన చట్ టపరమైన హక్కు;
(1) [1957] ఎస్. సి. ఆర్. 438. (2) [1920] ఎల్. ఆర్. 47 ఐ. ఏ. 255.
అaనపప్�� అ�వం� ప8గణనw కంd C� дకక్ a�య్క ప8�థ్�ల ఎSక్వes ఉనన్ సంద�భ్w ఉesన్a ".
చరణ్ దాస్ కేసు (1) లో ఎతతిచూపి నట్ లుగా, ఉపయోగి ంచి న అధి కారం నిస్ సందే హం గా�రవ న్ యాయమూర్ తుల వి చక్ షణకు లోబడి ఉంటు ంది. వి చక్ షణాధి కారాన్ ని తప్పుడు సూత్రంపైప్ రయోగి ంచారని మాత్ రమే కోరవచ్చు. ప్ రస్ తుత కేసు లోఇది అలాఉపయోగి ంచబడి ందని మే ము భావి ంచడం లేదు ప్ రస్ తుత కేసు యొక్ కవాస్ తవాలుప్రి వీ కౌన్ సి ల్ дకక్
�రవ esయ్య�6త్w ము ందు ఉన్నకేసు ను పోలి ఉన్ నాయి. రె ండవ �9� , ప్ రతి వాదు లు ని ర్ ది ష్ టఉపశమన6ల
చట్ టం (I ఆ� 1877) లోని సె క్ షన్ 42 యొక్ క నిబంధన aeరం ఉండ9 ఒక రకమైన దావా, ని ర్ ది ష్ టభూమి పై ము ందస్ తు హక్కును ప్రకటి ంచాలని దావా వేశారు. ఈ హక్కును అమలు చేయడాని కి దావా వేయడాని కి సమయం
ము గి సి నందు న, ము ందస్ తు ఖాళీపై స్ వాధీ నాన్ ని క్ లె యి మ్ చేయడం ద్ వారా దావాను సవరి ంచడానికి ట్ రయల్ జజడ
మరి యు మొదటి అప్పీ లే ట్ కోర్ టు అను మతి ంచలేదు . రె ండవ అప్పీ లు పైకోర్ టు సవరణ చేయడాని కి అను మతి ంచి ంది, æ6w మం చి వి శ్ వాసంతోవ్ యవహరి ంచలే దని అను మాని ంచడానికి ఎటు వంటి ఆధారం లేదు మరి యు ప్ రతి పాదిత సవరణ కోరిన ఉపశమనం యొక్ కస్ వభావాన్ ని మార్ చలే దు . మా ము ందు న్ నకేసు లో, అ�జ్లో ఇలాంటి లోపం ఉంది,
మరి యు ట్ రయల్ జజడ �8� ��జб �� �9 ఆర్ డర్ XXI, రూల్ 103 aeరం దావాకు పరి మి తి గ��
6A�ందనే కారణంతో అ�జ్ ను సవరి ంచడానికి అను మతి ంచలేదు . ట్ రయల్ కోర్ టులో జరి గిన పొరపాటు �రవ ప్లీ డరు8 ఎక్కువగా ఉందని, ప్ రతి పాదిత సవరణ కోరిన ఉపశమనాల స్ వభావాన్ ని మార్ చలే దని �రవ హైకోర్ టు న్ యాయమూర్ తులు సరి గ్గాఎతతిచూపారు.
అ�ప్w�6 తరఫు న్ యాయవాది కి సాన్ దాస్ బు ప్ చంద్ v రాచప్పవిఠోబాలోతీ సు కున్నని ర్ ణయాన్ని ప్రస్ తావి స్ తూ, పే జి 655లో బీమన్ జె. చేసి న పరి శీ లనలపై�es ఆ�రపwడ్6 : "ఒక ని ర్ ది ష్ టకేసు సూత్ రాని కి లోబడి ఉందో లేదో తెలు సు కోవడాని కి రె ండు సాధారణ పరీ క్ షలు , రె ండు మాత్ రమే వర్ తి ంపజే యాల్ సి న అవసరం ఉందని నాఅభి ప్ రాయం . మొదటి ది , సవరణ చేయమని కోరే పకష్ం సవరణ లేకు ండా అదే పరి మాణంలో ఉపశమనం పొందగలదా? అ� కాకపోతే, ప్ రతి పాది త సవరణ అవతలి పక్ షాని కి నష్ టాన్ ని కలి గి స్ తుంది ,
(1) [1920] ఎల్. ఆర్. 47 ఐ. ఎ. 255.
(2) [1900] ఐ. ఎల్. ఆర్. 33 బోమ్ . 644.
అది అతని ప్ రత్ యర్ థి తన ను ండి పొందగలిగి న దాని కంటే ఎక్కువ పొందడానికి అను మతి స్ తుంది , సవరణ �క�� .
రె ండవది, ఆ పరి స్ థి తు లలో, ఈ విధంగా నష్ టపోయిన పార్ టీ కి ఖర్ చుల ద్ వారాీభతర చే యవచ్ చా? అ� కాకపోతే, ఈ
కేసు ను ని బంధనల పరి ధి ను ంచి తొలగి ంచే ంత వి చిత్ రంగా ఉంటే తప్ప, సవరణను అను మతి ంచకూడదు .” పైన
పే ర్ కొన్ నఅంశాల్లోపే ర్ కొన్ నమొదటి పరీ క్షప్ రస్ తుత కేసు లో నెరవేరలేదని ఆయన వాది ంచారు . ఈ వాదనతో మే ం ఏకీ భవి ంచడం లేదు . మొదటి ది , వి చక్ షణాధి కారాన్ ని ఒక అస్ థిర సూత్రంయొక్ క9రభ్ందంలో పొందు పరచడం సాధ్ యం కాదు లేదా మం చిది కాదు . రె ండవది, ఈ సందర్ భంలో చేయడాని కి అను మతి ంచబడిన సవరణల వల్ల అన్ని పరి స్ థి తు లలోనూ ప్రశంసి ంచడం లేదా వర్తింపజేయడం కొంత కష్ టమైన "ఉపశమన పరి మాణం" ఏ విధంగానూ
ప్ రభావి తమైందని మే ము భావి ంచడం లేదు . ప్ రస్ తుత కేసు లో ఏం జరి గి ందంటే , æ8 అడి గిన ఉపశమనాలను అడిగే ందు కు అడ్డంకి గా ని లి చిన ఆ8జ్� లోపం ఉంది; సవరణల ద్ వారా ఆ లోపాన్ ని తొలగి ంచారు. కోరిన ఉపశమనాల నాణ్ యతమరి యు పరి మాణం ఒకేలాఉన్ నాయి; ఉపశమనాలు ఇవ్ వాలావద్దాఅనేది వేరే విషయం , ఈ దశలో మే ము ఎటు వంటి అభి ప్ రాయాన్ని వ్ యక్ తంచే యవలసి న అవసరం లేదు . కి సాన్ దాస్ రూప్ చంద్ కేసు (1) లో బాచెలర్ జె. తన తీ ర్ పులో సరైన సూత్ రాలను ప్రతి పాది ంచారని మే ము భావి స్ తున్ నాము , పుటలు 649-650 లో ఇలా అన్నా6: “రె ండు షరతు లను సంతృ ప్ తి పరి చే అన్ని సవరణలను అను మతి ంచాలి, (ఏ) అవతలి పక్ షాని కి అన్ యాయం చేయకపోవడం, మరి యు (బి) పకాష్ల మధ్యవివాదంలోని జమైనప్రశ్ నలను ని ర్ ణయించే ఉద్ దే శ్ యంకొరకు ఇది అవసరం అవుతు ంది............ నేను తదు పరి అధికా�లను ఉదహరి ంచడం మానే స్ తాను , ఎందు కంటే , నాఅభి ప్ రాయం ప్రకారం, అ8 అ�న్ సరి గ్గాఒకే సి ద్ ధాంతాన్ని ని ర్ దే శి స్ తాa. ఆ సి ద్ ధాంతం, నేను అర్ థంచే సు కున్ నట్ లుగా, అభ్ యర్ థన వాస్ తవంగాసరైనదే
అయినట్ లయితే అవతలి పక్ షాన్ ని అదే స్ థానంలోఉంచలేనన్��, సవరణ అతనికి ఖర్ చులలో భతర చేయబడ9 నష్ టాన్ న
కలిA�త్, ��� సవరణలh �రసక్8ంw�. ఈ ��రణ 9యమం дకక్ ఒక 98ద్షట్ కేసు ��� , ఒక చరయ్ дకక్ eరణం S సంబం8ం� ఒక �తత్ �æh ఏ�ప్� Sయడం �వ్� æ8 సవ8ంచw99 aయ�న్ం�న��, �æ дకక్ ఏర్ పాటు ప8�� గ�� � 9�8ంచబ�నం6న , సవరణh �రసక్8ంw� ;
�99 అhమ�ంచడం అS8 a�æ89 ఒక �9 క�Aంచడ� అ��ం8 , అ8 �æ S మం� రకష్ణh
��ప్వడం �వ్� ఖ6చ్ల � భ�త్ Sయబడ6. కాబట్ టి అంతిమ పరీ క్షఇప్ పటి కీ అలాగే ఉంది: అవతలి పక్ షాని కి అన్ యాయం జరగకు ండాసవరణను అను మతి ంచవచ్చాలేదా?” భాగస్ వామ్ యం, ఖాతాలను రద్దు చే యాలనే �æ ఉన్న కేసు లోబ్ యాచె లర్ జె. ఈ వ్ యాఖ్ యలు చేశారు, భాగస్ వామ్ యఒప్ పందాని కి అను గుణంగా, వారు ప్రతి వాదు లకు రూ.4,001
ి్వి లు వైన వస్ త్ రనాని పంపి ణీ చేశారని æ6w ఆరోపి ంచారు. సబార్ డి నే ట్ జజడ æ6w గుడ్డను పం�� చేశారన
కను గొన్ నారు, కానీ ఎటు వంటి భాగస్ వామ్ యం సృ ష్ టి ంచబడలే దని ని ర్ ధారణకు వచ్ చారు. అప్పీ లే ట్ దశలో, æ6w భాగస్ వామ్ యఅభ్ యర్ థనను వి రమి ంచు కుని , రూ.4,001 వ�w కోసం ప్ రార్ థనను జోడి ంచడం ద్ వారాసవరి ంచడానికి సె లవు కోసం అభ్ యర్ థి ంచారు. ఆ తే దీ లోడబ్బు కోసం �æ పరి మి తి గ��తోని రోధి ంచబడి ంది . ఈ �æ కొత్త�æ
కానందు న సవరణకు అను మతి స8esగ్ అhమ�ంచబ�ం8 అ9 9రణ్aంw6.
అవే సూత్ రాలు ప్ రస్ తుత సందర్ భంలోనూ వర్ తి ంపజే యాలని మే ము భావి స్ తున్ నాము . ఈ సవరణలు నిజంగా కొత్త కేసు ను ప్ రవే శపె ట్ టవు, మరి యు అప్పీ లు దారుడు స్ వయం గాదాఖలు చేసి న దరఖాస్ తుఅతh ఆశచ్�య్99 £8e�ద9 చూపి ంచి ంది ; లేదా పరి మి తి గ�� ము గి సి న తరువాత మొదటి సారి ఏర్ పాటు చేసి న �తత్ �æ h అతh д66�వల�న అవసరం �6.
ఈ కారణాల దృ�ట్ş, అప్పీ లు లో ఎటు వంటి �గయ్త �S కని పి ంచడం లేదు , తదను గుణంగా ఖర్ చులతో
��ట్6యబ�ం8.
అ�ప్� ��ట్6యబ�ం8.
---