ASEAN Mutual Recognition Arrangement (MRA) on Engineering Services)
ขอตกลงยอมร รวมสาขาวิศวกรรมของอาเซยนี : ผลกระทบตอประเทศไทย
(ASEAN Mutual Recognition Arrangement (MRA) on Engineering Services)
ขอตกลงยอมรับรวมสาขาวิศวกรรมของอาเซียนเปนหนึ่งในขอตกลงที่เปนผลมาจากการประชุม สุดยอดอาเซียน คร้ังที่ ๙ เมื่อxxxxxx ๗ xxxxxx ๒๕๔๖ ณ เกาะบาหลี ประเทศอินโดนีเซีย โดยผูนําอาเซียน ทั้ง ๑๐ ประเทศไดรวมลงนามในแถลงการณ Bali Concord II กําหนดใหจัดทําความตกลงยอมรับรวม (MRA) ดานคุณสมบัติในสาขาวิชาชีพหลักภายในป ๒๕๕๑ เพื่อเปนการอํานวยความสะดวกในการเคลื่อนยายแรงงาน วิชาชีพไดอยางxxxx ซึ่งในปจจุบันไดมีการจัดทําขอตกลงยอมรับรวมดานคุณสมบัติในสาขาวิชาชีพหลักแลว จํานวนทั้งสิ้น ๘ สาขาวิชาชีพ อันไดแก สาขาวิชาชีพแพทย ทันตแพทย พยาบาล วิศวกรรม สถาปตยกรรม บัญชี การสํารวจ และการทองเท่ียว โดยสาขาวิชาชีพวิศวกรรมไดมีการลงนามขอตกลงยอมรับรวมของอาเซียน ดานบริการวิศวกรรม (ASEAN Mutual Recognition Arrangement on Engineering Services) ในป ๒๕๔๘ มีวัตถุประสงคหลักเพื่อเปดโอกาสใหวิศวกรที่xxxในกลุมประเทศสมาชิกอาเซียนท่ีมีคุณสมบัติตามที่กําหนด xxxxxxข้ึนทะเบียนเปนวิศวกรวิชาชีพอาเซียน (ASEAN Chartered Professional Engineer: ACPE) และ xxxxxxxxxจะทํางานในประเทศสมาชิกอาเซียนอ่ืนนอกเหนือจากประเทศของตนได โดยตองขึ้นทะเบียน เปนวิศวกรวิชาชีพตางดาวจดทะเบียน (Registered Foreign Professional Engineer: RFPE) ในประเทศสมาชิก อาเซียนที่ตนตxxxxxเขาไปทํางานกอนทํางานรวมกับวิศวกรทองถิ่นและตองปฏิบัติตามกฎxxxxxxxภายใน ของประเทศนั้น
ในปจจุบันการจัดทําขอตกลงยอมรับรวมดานคุณสมบัติในสาขาวิชาชีพหลักในอาเซียนนั้น ถือวาสาขา วิชาชีพวิศวกรรมเปนสาขาวิชาชีพที่มีความคืบหนามากที่สุด เนื่องจากมีการกําหนดหลักเกณฑการขึ้นทะเบียน มีการจัดตั้งคณะกรรมการเพื่อกํากับดูแลในการดําเนินการทั้งในระดับอาเซียนและในประเทศสมาชิก แตละประเทศ มีการกําหนดกฎเกณฑและกฎxxxxxxxตางๆ ที่เกี่ยวของในการปฏิบัติ ซึ่งในเรื่องการจดทะเบียน เปนวิศวกรวิชาชีพอาเซียน วิศวกรที่ตxxxxxจดทะเบียนดังกลาวตองผานการประเมินจากคณะกรรมการกํากับดูแล (Monitoring Committee) ในแตละประเทศ และในสวนของอาเซียนจะxxxภายใตการดูแลของคณะกรรมการ xxxxxxงานดานวิศวกรวิชาชีพอาเซียน (ASEAN Chartered Professional Engineer Coordinating Committee : ACPECC) ซึ่งประกอบไปดวยผูแทนจากคณะกรรมการกํากับดูแล (Monitoring Committee) ของประเทศสมาชิก นอกจากนั้น ยังไดมีการกําหนดคุณสมบัติในการเปนวิศวกรวิชาชีพอาเซียน ไดแก สําเร็จการศึกษาระดับxxxxxx ทางวิศวกรรมxxxxxรับการยอมรับโดยองคกรดานการรับรองวิศวกรรมวิชาชีพ มีการขึ้นทะเบียนหรือ มีใบอนุญาตที่ยังมีผลในปจจุบัน มีประสบการณในภาคปฏิบัติและมีความหลากหลายมาไมต่ํากวา ๗ ป หลังจบ การศึกษา ทั้งนี้จะตองไดรับผิดชอบงานดานวิศวกรรมที่เดนชัดอยางนอย ๒ ปดวย ปฏิบัติสอดคลองตาม นโยบายการพัฒนาวิชาชีพอยางตอเนื่อง (CPD) ในระดับท่ีนาxxxx และไดรับใบรับรองจากผูมีอํานาจกํากับ ดูแลดานวิชาชีพ (PRA-Professional Regulatory Authority) ของประเทศแหลงกําเนิดและไมมีประวัติ การกระทําผิดอยางรายแรงดานเทคนิค มาตรฐานวิชาชีพและจรรยาบรรณ ระดับทองถิ่นและระหวางประเทศ ในการประกอบวิชาชีพวิศวกรรม ซึ่งในสวนของประเทศไทยโดยสภาวิศวกรในฐานะตัวแทนของผูประกอบ วิชาชีพวิศวกรรมของประเทศไทยเปนหนวยงานที่มีหนาที่ในการขึ้นทะเบียนวิศวกรวิชาชีพอาเซียน (ASEAN Chartered Professional Engineer: ACPE) สําหรับวิศวกรไทยที่จะไปทํางานตางประเทศและการข้ึนทะเบียน
🞳 วิทยากรชํานาญการ กลุมงานกฎหมาย ๑ สํานักกฎหมาย สํานักงานเลขาธิการสภาผูแทนราษฎร
๒
วิศวกรวิชาชีพตางดาวจดทะเบียน (Registered Foreign Professional Engineer: RFPE) สําหรับวิศวกร ตางชาติที่จะเขามาทํางานในประเทศไทย และในปจจุบันไดมีการประกาศใชxxxxxxxคณะกรรมการสภาวิศวกร วาดวยการขึ้นทะเบียนวิศวกรวิชาชีพอาเซียน (ASEAN Chartered Professional Engineer) พ.ศ. ๒๕๕๗ เพื่อใหมีผลบังคับใชไดตามกฎหมายเรียบรอยแลว
สภาพปญหา
การเปดxxxxการเคล่ือนยายแรงงานวิชาชีพสาขาวิศวกรรมถึงแมวาจะสงผลทําใหผูประกอบวิชาชีพ วิศวกรไดมีตลาดแรงงานที่กวางขึ้น เนื่องจากxxxxxxเคลื่อนยายไปทํางานในประเทศสมาชิกอาเซียนไดอยาง สะดวกและเปนไปอยางxxxxมากขึ้น อันเปนการxxxxxโอกาสการทํางานและยกระดับสมรรถนะในการทํางาน ในสาขาวิชาชีพวิศวกร โดยxxxxxxxxxเขาไปทํางานในประเทศท่ีมีอัตราคาตอบแทนที่สูงกวา และไดมีโอกาส ในการเรียนรประสบการณของประเทศที่ตนเขา ไปทํางานในสวนของดานเทคนิค เทคโนโลยี และวิธีการบริหาร จัดการหรือไดมีโอกาสไดรวมงานและเรียนรูงานจากวิศวกรตางชาติที่เขามาทํางานในประเทศของตน แตในการ เคลื่อนยายแรงงานโดยxxxxดังกลาวก็ยอมสงผลกระทบในทางลบไดเชนกัน ไมวาจะเปนกรณีxxxxxxจะตอง ประสบปญหาการขาดแคลนแรงงานภายในประเทศในบางประเทศที่มีอัตราคาจางแรงงานที่ต่ํา ทําใหแรงงาน ที่มีทักษะในวิชาชีพออกไปทํางานในตางประเทศที่มีอัตราคาจางแรงงานที่สูงกวา หรือที่เรียกวา “ภาวะสมองไหล” ซึ่งจะสงผลตอการพัฒนาของระบบเศรษฐกิจของประเทศไดในระยะยาว หรือกรณีท่ีจะตองประสบปญหา วิศวกรตางชาติเขามาแยงงานภายในประเทศเนื่องจากมีประสบการณในการทํางานท่ีสูงกวา หรือมีเทคโนโลยี xxxxxxxxxxมากกวา ซึ่งในสวนของประเทศไทยก็อาจจะไดxxxxxกระทบในกรณีดังกลาวเชนกัน โดยxxxxxx พิจารณาปญหาxxxxxxเกิดขึ้นไดในดานตางๆ ไดแก ปญหาการเขามาแยงงานวิศวกรไทยโดยวิศวกรตางชาติ ที่มีประสบการณในการทํางานสูงกวาและมีเทคโนโลยีxxxxxxxxxxกวา ปญหาการขาดแคลนแรงงานเนื่องจาก วิศวกรไทยไปทํางานในประเทศสมาชิกอาเซียนอื่นที่มีอัตราคาตอบแทนที่สูงกวา ปญหาความพรอมในดานทักษะ ภาษาตางประเทศและดานการติดตอสื่อสาร ปญหาในดานความรูเกี่ยวกับกฎหมายและกฎxxxxxxxxxxเกี่ยวของ
ของแตละประเทศในอาเซียน ปญหาดานการบังคับใช
บทวิเคราะห
ฎหมายและxxxxxxxขอบังคับตางๆ เปนตน
จากการที่ประเทศไทยไดเขาเปนสวนหนึ่งของประชาคมอาเซียน และไดมีการจัดทําความตกลง ในดานตางๆ ในหลายเรื่อง ซึ่งในดานเศรษฐกิจไดมีการจัดทําขอตกลงยอมรับรวมดานคุณสมบัติในสาขาวิชาชีพหลัก เพ่ือเปนการเปดxxxxการเคลื่อนยายแรงงานวิชาชีพในอาเซียน โดยมีสาขาวิชาชีพวิศวกรรมเปนหนึ่งในสาขา วิชาชีพxxxxxมีการจัดทําขอตกลงยอมรับรวมดานคุณสมบัติในสาขาวิชาชีพเปxxxxเรียบรอยแลวและไดมีการ กําหนดหลักเกณฑการปฏิบัติอยางชัดเจน แตถึงแมวาการจัดทําขอตกลงนี้จะxxxบนพื้นฐานที่มีวัตถุประสงคใหมี การเคลื่อนยายแรงงานวิชาชีพวิศวกรไดโดยสะดวกอันเปนการขยายตลาดแรงงาน และเปนการสงเสริมความ รวมมือในดานเศรษฐกิจของประเทศสมาชิกอาเซียนภายใตเสาหลักในดานประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน แตถึงกระนั้นการจัดทําขอตกลงยอมรับรวมของอาเซียนดานบริการวิศวกรรม (ASEAN Mutual Recognition Arrangement on Engineering Services) ก็อาจจะกอใหเกิดปญหาในหลายประเทศ ซ่ึงรวมถึงประเทศไทย ดวยเชนกันในหลายประการ xxxxxxแยกxxxxxxxxx คือ ๑) ปญหาการเขามาแยงงานวิศวกรไทยโดยวิศวกร ตางชาติที่มีประสบการณในการทํางานสูงกวาและมีเทคโนโลยีxxxxxxxxxxกวา เชน ประเทศอินโดนีเซีย ฟลิปปนส สิงคโปร และมาเลเซียที่มีจํานวนวิศวกรวิชาชีพอาเซียนจดทะเบียนมากกวาประเทศไทย ๒) ปญหาการ ขาดแคลนแรงงาน เนื่องจากวิศวกรไทยไปทํางานในประเทศสมาชิกอาเซียนอื่นที่มีอัตราคาตอบแทนที่สูงกวา
๓) ปญหาความพรอมในดานทักษะภาษาตางประเทศและดานการติดตอสื่อสาร เน่ืองจากโดยสวนใหญแลว ประเทศไทยถือวามีความxxxxxxxxxxในดานทักษะภาษาอังกฤษ และภาษาตางประเทศอื่นในอาเซียน ๔) ปญหา
๓
ในดานความรูเก่ียวกับกฎหมายและกฎxxxxxxxxxxเกี่ยวของของแตละประเทศในอาเซียน เนื่องจากการเขาไป ทํางานในกลุมประเทศอาเซียนจะมีกฎหมายและกฎเกณฑที่แตกตางกันไปในแตละประเทศ เชน บางประเทศ ใชระบบกฎหมายคอมมอน ลอว (Common Law) หรือระบบกฎหมายจารีตประเพณี สวนบางประเทศ
ใชระบบกฎหมายซีxxx ลอว (Civil Law) หรือระบบกฎหมายแบบลายลักษณxxxxx ๕) ปญหาดานการบังค ใช กฎหมายและxxxxxxxขอบังคับตางๆ เชน กฎหมายแรงงาน เปนตน
บทสรุปและขอเสนอแนะ
การจัดทําขอตกลงยอมรับรวมของอาเซียนดานบริการวิศวกรรม (ASEAN Mutual Recognition Arrangement on Engineering Services) ถือเปนการทําความตกลงระหวางประเทศสมาชิกอาเซียนที่กอใหเกิดประโยชน ในดานการพัฒนาเศรษฐกิจระหวางประเทศสมาชิก ทําใหมีตลาดแรงงานที่กวางขึ้นและเปนไปไดอยางxxxxมากขึ้น อันเปนวัตถุประสงคหนึ่งในความรวมมือในดานการจัดต้งประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน แตการทําความตกลง ดังกลาวก็อาจจะสงผลกระทบในดานลบกับประเทศที่มีความพรอมนอยกวาประเทศอ่ืxxxxมีศักยภาพในการ บริหารจัดการ งบประมาณ รวมถึงศักยภาพของบุคลากรมากกวา ซ่ึงประเทศไทยก็ยังถือวาอาจมีความพรอม นอยกวาบางประเทศในอาเซียน เชน ประเทศอินโดนีเซีย ฟลิปปนส สิงคโปร และมาเลเซียโดยพิจารณาจาก จํานวนวิศวกรที่ขึ้นทะเบียนเปนวิศวกรวิชาชีพอาเซียน อีกทั้งประเทศไทยก็ยังอาจประสบปญหาภายในที่สงผล กระทบตอวิชาชีพวิศวกร อันไดแก ปญหาการเขามาแยงงานวิศวกรไทยโดยวิศวกรตางชาติที่มีประสบการณ ในการทํางานสูงกวาและมีเทคโนโลยีxxxxxxxxxxกวา ปญหาการขาดแคลนแรงงานเนื่องจากวิศวกรไทยไปทํางาน ในประเทศสมาชิกอาเซียนอ่ืxxxxมีอัตราคาตอบแทนที่สูงกวา ปญหาความพรอมในดานทักษะภาษาตางประเทศ และดานการติดตอสื่อสาร ปญหาในดานความรูเกี่ยวกับกฎหมายและกฎxxxxxxxxxxเกี่ยวของของแตละประเทศ ในอาเซียน และปญหาดานการบังคับใชกฎหมายและxxxxxxxขอบังคับตางๆ
ดังน้ัน จากสภาพปญหาที่เกิดขึ้นขางตน จึงเห็นควรมีขอเสนอแนะในการดําเนินการของประเทศไทย เพื่อเปนการดําเนินการรองรับการปฏิบัติตามขอตกลงยอมรับรวมของอาเซียนดานบริการวิศวกรรม (ASEAN Mutual Recognition Arrangement on Engineering Services) xxxxxมีการจัดทําขึ้น ในสวนของหนวยงานภาครัฐ ภาคเอกชน สมาคม/สภาวิชาชีพดานวิศวกรรม ผูประกอบวิชาชีพวิศวกรรม รวมถึงนิสิต นักศึกษาที่กําลังจะเขาสู ตลาดแรงงาน โดยxxxxxxแยกxxxxxxxxx คือ ๑) ควรมีการบริหารจัดการดานทรัพยากรบุคคล ตั้งแตระบบ การศึกษา การพัฒนาทักษะฝมือ และการคุมครองสวัสดิการเพื่อเปนการเตรียมความพรอมดานบุคลากร ในวิชาชีพวิศวกรรมเพื่อไปทํางานยังตางประเทศในสมาชิกอาเซียนและเพ่ือแขงขันกับวิศวกรตางชาติ ในประเทศสมาชิกอาเซียนท่ีจะเขามาทํางานในประเทศไทย ๒) ควรมีการxxxxxบทบาทของสมาคม/สภาวิชาชีพ ดานวิศวกรรมใหxxxxxxxขึ้นโดยเฉพาะสภาวิศวกร เนื่องจากเปนหนวยงานหลักโดยตรงในดานคุณสมบัติและ มาตรฐานของวิชาชีพ ๓) ควรมีการสงเสริมองคความรูเรื่องการเปดxxxxการเคลื่อนยายแรงงานวิชาชีพในอาเซียน ในทุกชองทางเพื่อใหผูมีสวนเกี่ยวของไดมีการเตรียมความพรอม และพัฒนาตลาดวิชาชีพอยางสม่ําเสมอ ๔) ควรมี การเตรียมความพรอมใหกับแรงงานในดานความรูความเขาใจในกฎหมาย xxxxxxx ภาษาและเทคโนโลยี สารสนเทศ พรอมกับใหเรียนรูวัฒนธรรมของประเทศสมาชิกอาเซียนอื่นๆ ประกอบดวย ๕) ควรมีการปรับปรุง สวัสดิการและคาตอบแทนแกผูประกอบวิชาชีพวิศวกรรมใหสอดคลองกับกลุมประเทศสมาชิกอาเซียน เพื่อเปน การปองกันปญหาความแตกตางในดานอัตราคาตอบแทนซึ่งเปนสาเหตุหนึ่งของการเคลื่อนยายแรงงาน ออกนอกประเทศ ๖) ควรมีการปรับปรุงกฎหมายและกฎxxxxxxxตางๆ ที่เปนอุปสรรคตอการเคลื่อนยาย แรงงานวิชาชีพวิศวกรรมเพื่อใหการเคลื่อนยายแรงงานเปนไปไดโดยสะดวกxxxxxxxขึ้น อันเปนการสอดคลอง กับวัตถุประสงคในการจัดทําขอตกลงยอมรับรวมของอาเซียนดานบริการวิศวกรรม
บรรณานุกรม
xxxxxxxxxxxxx. วิศวกรไทยสูไหวไหมในอาเซียน. สืบคนxxxxxx ๑๔ กรกฎาคม ๒๕๖๐, จาก xxxxx://xx.xxxxxx.xxx/xx-xx/xxxxxxxx
xxxxx xxxxxxxxxxx. (๒๖ มีนาคม ๒๕๕๗). วิศวกรอาเซียนและวิศวกรเอเปค: ไทยจะกาวไปอยางไร (1). สืบคนxxxxxx ๑๔ กรกฎาคม ๒๕๖๐, จาก xxxxx://xxxxxxxxxxx.xxx/0000/00/xxxx-xxxx-0/
xxxxxx ปางลิลาศ. เคลื่อนยายแรงงานวิชาชีพเขาสูตลาดอาเซียนอยางxxxx: โอกาสและผลกระทบตอไทย.สืบคนxxxxxx
๑๔ กรกฎาคม ๒๕๖๐, จากxxxx://xxx.xxxxxx.xx.xx/x0x/xxxxxx/xxxxxxxx/xxxx/00/xxxx_0000000000.xxx xxxxxx xxxxxxxx. (๑๐ มิถุนายน ๒๕๕๔). ผลกระทบของประชาคมอาเซียน ๒๕๕๘ ตอวิศวกรไทย และ
แนวทางแกไ ข. สืบคนxxxxxx ๑๒ กรกฎาคม ๒๕๖๐,จากxxxxx://xxx.xxxxxxxxxxx.xxx/xxxxxxxx/000-0000 xxxxxxx xxxxxxxx xxxxวัฒน. (๘ xxxxxx ๒๕๕๙). ความคืบหนาxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx. สืบคนxxxxxx ๑๑ กรกฎาคม
๒๕๖๐, จาก xxxx://xxx.xxxxxxxxx.xxx/xxx_xxxx.xxx?xxxx0000&xxxxxxxxxxxxxx ศูนยบริการวิชาการแหงจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย. (กนยายน ๒๕๕๕). รายงานการศึกษาฉบับสมบูรณ (Final
Report) โครงการเตรียมการรองรับการเคลื่อนยายของแรงงานสูการเปนประชาคมอาเซียน. สืบคน xxxxxx ๑๑ กรกฎาคม ๒๕๖๐, จากxxxx://xxxxxxxx.xxx.xx.xx/xxxxx/xxxx/xxx/XXXX0X0/00XXXX0X0.xxx
xxxxxxxxx. การขึ้นทะเบียนวิศวกรวิชาชีพอาเซียน. สืบคนxxxxxx ๑๘ กรกฎาคม ๒๕๖๐, จาก xxxx://xxx.xxx.xx.xx/xxx-0/xxxxxx/xxxx/xxxXxxx.xxx?xXxxxx0&xXxxxx0000
xxxxxxxxx. (๒๕๕๖). คูxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx. กรุงเทพฯ : บริษัท จุดทอง จํากัด.