สัญญาเลขที่ RDG4510020

รายงานวิจัยฉบับสมบูรณเรื่อง

การกํากับดูแลโครงสรางสื่อ วิทยุและโทรทัศน

(โครงการ ”การxxxxxxระบบสื่อ”)

โดย xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxย สถาบันวิจัยเพ่ือการพัฒนาประเทศไทย

มีนาคม 2547

สัญญาเลขที่ RDG4510020

รายงานวิจัยฉบับสมบูรณเรื่อง

การกํากับดูแลโครงสรางสื่อ วิทยุและโทรทศน

(โครงการ ”การxxxxxxระบบสื่อ”)

โดย xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxย

สถาบันวิจ เพ่ือการพัฒนาประเทศไทย

สนบสนุนการวิจยั โดย สํานักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย มีนาคม 2547

(ความเห็นในรายงานฉบับนี้เปนของผูวิจยั สกว.ไมจําเปนตองเห็นดวยเสมอไป)

บทค ยอ

การแพรภาพกระจายเสียงสวนใหญเกี่ยวของกับการใชคลื่นความถี่ ซึ่งเปนทรัพยากรที่ มีxxxอยางจํากัด ซึ่งทําใหบริการแพรภาพกระจายเสียงในแตละชวงเวลามีปริมาณจํากัดดวย นอกจากนี้ สื่อยังเปนสินคาท่ีมีผลกระทบ (externality) ตอสังคมอยางกวางขวาง เนื่องจากมี

xxxxxxxตอแนวคิด ท นคติ ตลอดจนการรับรขู อมลขาวู สารของคนในสังคม ทงั ในดานการเมือง

และดานวัฒนธรรม ตลาดของส่ือวิทยุและโทรท

น จึงเปนตลาดท

ีความลมเหลว (market

failure) ในการจัดสรรทรัพยากรอยางมีประสิทธิภาพ ความลมเหลวด กลาวจงมเหxxx ุผลใหรฐั

xxxxxxมีบทบาทในการแทรกแซงตลาดสื่อได ทังนี าตรการในการแทรกแซงอาจมีหลายรปู

แบบ เชน การสน สนนxxx เกิดวิทยและxx ทรทัศนสาธารณะ (public broadcasting) หรอื วิทยชมุุ

ชน (community radio) การกํากับดูแลดานเนื้อหา (content regulation) ในบางรูปแบบ ตลอดจนการกํากับดูแลดานโครงสราง (structure regulation)

การกําก ดูแลเชงโิ xxxสรางของสื่อวิทยและxx ทรทัศนอ าจมวี ัตถุประสงครองรบหลั าย

ประการ เชนเพ่ือ สงเสริมความหลากหลายดานโครงสร ง ซงจะเอ่ึ ื้อใหเ กิดความหลากหลาย

ดานเนื้อหา สงเสริมความหลากหลายดานวฒนธรรม และปองกันการครอบงําทางวัฒนธรรมโดย

ตางชาติ สงเสริมใหเกิดบริการอยางท่วถึง (universal access) สน สนนxxx xxxxxxxแขงขนเพั ื่อ

กอใหxxxxxxxพัฒนาบริการxxxxxข สรางค วามเช่ือมนแ่ั กสาธารณะตอความโปรงใสในการกํากับ

ดูแลและการออกใบอนุญาต และควบคุมใหการใชคล่ืนความถี่เปนไปอยางมีประสิทธิภาพ

รายงานการวิจัยเรื่อง “การกํากับดูแลโครงสรางสื่อวิทยุและโทรทัศน นไ้ี ดวิเคราะหแนว

คิดทางทฤษฎีถึงความจําเปนในการกํากับดูแลโครงสร งสื่อวิทยและxx ทรทัศน ทบทวนประสบ

การณในตางประเทศ และนําเสนอขอเสนอแนะเพื่อกําก

ดูแลโครงสร

งสื่อวิทยุและโทรทัศนที่

เหมาะสมสําหรับประเทศไทย ขอเท็จจริงท่ีพบและขอเสนอสําคญในรายงานนี้ได ก

• ประเทศตางๆ สวนใหญมักมีขอจํากดั ในการถือครองหุนสวนของชาว ตางชาติ เนื่องจากเกรงวาจะถูกครอบงําทางวัฒนธรรม ประเทศไทย

ควรมีหลักเกณฑในลักษณะเดียวก โดยควรมขอี กําหนดหามชาวตาง

ชาติถือครองหุนสวนขางมากในกิจการวิทยุ โทรทศั นและโทรทัศนแบบ บอกรับสมาชิก

• ควรมีการจําก

จํานวนสถานีวิทยุและโทรท

นที่ผ

ระxxxxxxxxxxxxละ

รายxxxxxxถือครองไดไวไมใหสูงนกั เชน ไมใหถือครองสถานีโทร ทัศนไดเกิน 1 สถานี และสถานีวิทยุเกินกวารอยละ 20 ของจํานวน

สถานีที่มีxxxในพ ทนน้ัี่ เพ่ือปองกันมิใหผ ูประกอบการรายใดรายหนึ่ง

xxxxxxมีxxxxxxxเหนือประชาชนในพน้ื ท่ีนั้นไดมากเกินไป

• ยงไมมีความจําเปxxxxประเทศไทยจะตองมีกฎเกณฑท่ัวไปในการถือ

ครองข มส่ือระหวางส่ือวิทยโทรทุ ัศนและ สื่อหนงั สือพมพิ เหมอนในตื าง

ประเทศ เน่ืองจากที่ผานมา ตลาดหน สือพมพิ ในประเทศไทยมีการ

แขงขันกันxxxมากพอxxxxx นอกจากนี้ การถือครองขามสื่อยังนาจะมี ประโยชนในการลดตนทุนในการประกอบการของผูประกอบการ ซึ่งนา จะสงผลดีตอผูบริโภคดวย

• การxxxxxxโครงสร

งของสื่อวิทยุและโทรทัศนในประเทศไทยจะเกิดขึ้น

ไมไดห ากไมมีการxxxxxxระบบใบอนุญาตประกอบกิจการ ทง้ นี้ การ xxxxxxระบบใบอนุญาตควรมีแนวทางดังตอไปน้ี

▪ กระบวนการออกใบอนุญาตตองมีความโปรงใสเชน มีขั้นตอน ในการขอรับฟงความคิดเห็นจากสาธารณะ (public consultation)

▪ การออกใบอนุญาตควรคํานึงถึงระยะเวลาที่ค กับการลงทุน

วัตถุประสงคของการประกอบกิจการ แนวทางการพัฒนากิจ การของผูขอรบใบอนุญาต ความตxxxxxในxxxxxxx นการสื่อ สารของผูบริโภครวมท้งผลการประเมินการประกอบกิจการ

▪ ควรมีเง่ือนไขการกํากับดูแลด

นโครงสร

งในใบอนุญาตเชน

xxxxxในการใชโครงสรางพืนฐานและพื้นที่สาธารณะ (rights of

way) และการรวมใชโครงขายของผ ระxxxxxxอื่น

• ควรมีมาตรการในการสงเสริมการแขงขนดังตอไปนี้

▪ เรงประกาศหลักเกณฑในการมีอํานาจเหนือตลาด และหลกั เกณฑในการควบรวมกิจการใหมีความชัดเจนโดยเร็ว

▪ ออกมาตรการปองกันการใช ํานาจเหนือตลาดอยางไมเปน

ธรรมของผูประกอบการสถานีโทรทศั นและวิทยุรายใหญ ท่ีมี สวนแบงตลาดสูง และการมีการผนวกกนในแนวดิ่ง

▪ เรงพัฒนาความxxxxxxในการวิเคราะหการแขงขันในตลาดสื่อ ของคณะกรรมการและเจา หนาที่ กสช.

▪ ควรมีบทบัญญัติปองกันการแขงxxxxxxxxเปนธรรมสําหรับกิจ การแพรภาพกระจายเสียงเปนการเฉพาะ เชน ควรมีกฎ

xxxxxxxในการใชอุปกรณ ับสัญญาณโทรทัศนแบบบอ กรบั

สมาชิก (conditional access equipment) หรือ โปรแกรมราย การอิเล็กทรอนิกส (electronic programming guide) เพื่อปอง

กันมิใหผ ใหม

ระxxxxxxกีดกันการแขงขันจากผูประกอบการราย

Abstract

Due to the limited amount of frequency spectrum, broadcasting media markets tend to be characterized as oligopolistic markets. There are also positive and negative externalities due to spillover effects of the media on the society. This means that the broadcasting media left on their own is unlikely to produce desirable results for the society and there are clear rationales for government intervention. Such interventions may be in the form of supporting public broadcasting and community radios and imposing content and structural regulations.

Structure regulations can be designed to serve many objectives, ranging from promoting diversity in ownership, which in turns enhancing diversity of opinions, promoting cultural diversity through imposing limits on foreign ownership, promoting universal services of broadcasting media and preventing anti-competitive behaviors of dominant media operators.

The goal of this paper is to provide theoretical foundations for structure regulation of broadcasting media, review international experiences in the area of structure regulations, and propose policy recommendations on structure regulation. Our key findings and recommendations include:

• Foreign ownership restrictions are common in many OECD countries. Thailand may impose similar restriction to prevent cultural domination by foreign media. In particular, foreigners should be prohibited to own or control radio and television stations, including subscription televisions.

• To promote diversity of ownership, an entity should be restricted to own or control more than one television station and more than 20 percent of radio stations in a geographical market.

• There is no need to impose restrictions on cross-media ownership and control. This is because the newspaper market in Thailand has long been competitive and contestable. A cross- media ownership can reduce costs for producers by promoting content sharing and increase consumer welfare.

• There is an urgent need to reform the spectrum licensing process:

▪ Transparency and public participation need to be introduced into the process.

▪ License period for radio should be extended from the current 1-2 years to at least 5 years. Rights and obligations of licensees should also be clearly spelled out to provide more certainty.

• Competition law and policy regime should be strengthened. In particular,

▪ Guidelines to define ‘market dominance’ and to control mergers and acquisitions should be issued.

▪ Staffs of the National Broadcasting Commission’s Secretariat Office should be trained to have market analysis capability.

▪ Sector-specific competition rules for the media market, especially the subscription television market, should be specified. In particular, rules related to the access to conditional access equipment and electronic programming guide (EPG) should be defined.

สารบญั

หนา บทคัดยอ i

Abstract iii

1. บทนํา 1

1.1 เหตุผลในการกํากับดูแลสื่อด นโครงสราง 2

1.2 มาตรการกํากับดูแลทางโครงสราง 4

1.3 การกําก ดูแลความเปนเจา ของและการควบคุมสื่อ 4

1.3.1 การควบคุมการถือหุนโดยบุคคลแตละราย 5

1.3.2 การจํากัดการถือครองโดยตางชาติ (Foreign ownership control) 6

1.3.3 การถือครองข มสื่อ (Cross ownership) 6

1.4 การออกใบอนุญาต (Licensing) 7

1.4.1 การแบงประเภทของใบอนุญาต 8

1.4.2 กระบวนการในการออกใบอนุญาต 10

1.4.3 เน หาในใบอนญุ าต (Content of license) 10

1.4.4 นโยบายการแขงขัน (Competition policy) 11

2. ประสบการณของตางประเทศ 12

2.1 ขอจํากัดในการถือครองโดยคนในชาติ 14

2.2 ขอจํากัดในการถือครองโดยชาวตางชาติ 15

2.3 ขอจํากัดเรื่องการถือครองขามสื่อ และการถือครองส่ือข มสาขา 16

3. การกํากับดูแลเชิงโครงสรา งและสภาพปญหาในประเทศไทย 17

3.1 การกํากับดูแลเชิงโครงสรางในปจจุบัน 17

3.2 xxxxxxxxxxxxxxxxxxxาง 21

4.ขอเสนอแนะเชิงนโยบาย 24

4.1 กฎเกณฑในดานความเปนเจาของ 24

4.2 กฎเกณฑในดานการออกใบอนุญาต 25

4.3 การสงเสริมการแขงขัน 27

เอกสารอางอิง 29

สารบ

ตาราง

หนา

ตารางที่ 1 เปาหมายและมาตรการในการกํากับดูแลวิทยุและโทรทัศน 30

ตารางที่ 2 ขอจํากัดในการถือครอง (ownership restriction) สถานีโทรทัศน ในประเทศในกลุม OECD 31

ตารางที่ 3 ขอจํากัดเรื่องการถือครองสื่อแพรภาพกระจายเสียงโดย

ชาวตางชาติในประเทศ OECD 35

ตารางที่ 4 ขอจํากัดเรื่องการถือครองส่ือขามสาขา (cross-sector ownership restriction)

ในประเทศ OECD 37

ตารางที่ 5 ขอจํากัดเรื่องการถือครองขามสื่อ (cross-media ownership restriction)

ในประเทศ OECD 39

1. บทนํา

ประเด็นทางนโยบายดานส่ืxxxxมีการถกเถียงกนมาโดยตลอดก็คือ รฐั ควรปลอยใหสื่อ โดยเฉพาะสื่อวิทยุและโทรทัศนดําเนินการอยางxxxxตามกลไกตลาดเพื่อใหxxxxxxxแขงขันโดยไม

ตองแทรกแซง หรือควรกําหนดกฎเกณฑในการกําก ดูแลสื่อเพอเื่ กิดประโยชนสูงสุดตอ

สาธารณะจากการทําใหเกิดความหลากหลายในการนําเสนอขอมูลขาวสารท่ีมีคุณภาพแกคนใน สังคม

รายงานเรื่อง “วัตถุประสงค ภาพxxxxxxxxxxxxxและxxxxxxxxxxควรจะเปนของระบบส่ือ” โดยxxxxxxxxx และธนวิทย (2546ก) ไดระบุถึงปญหาของส่ือในประเทศไทยในเชิงโครงสรางไว วา ในปจจุบัน สื่อวิทยุและโทรทศั นท่ีดําเนินการในรูปแบบธุรกิจประสบปญหาจากการพึ่งรายได

จากโฆษณาทําใหตองผลิตเนื้อหาที่xxxxกับความตxxxxxของตลาด ซึ่งอาจทําให องละเลย

กลุมเปาหมายxxxxxมีกําลังซ สื่อวิทยและxx ทรทัศนในปจจ ุบนยั งเสี่ยงตอการถูกครอบงําดวย

อํานาจรัฐจากการแทรกแซงในรูปแบบตางๆ นอกจากนี้ผูประกอบการรายยอยก็ไมxxxxxxxxxจะ

แขงข กับกลุมทนหรอผปูื ระxxxxxxรายใหญได เนองจากื่ xxxxxxxxxxในเรอื งของประสิทธิภาพ

ในการดําเนินงาน

สวนรายงานเร่ือง “โครงสรางตลาดของสื่อวิทยุและโทรทัศน โดยxxxxxxxxx และธนวิทย

(2546ข) ไดระบุปญหาโครงสรางวา มีแนวโนมการกระจุกตัวในส่ือวิทยุและโทรทัศนในประเทศ ไทย ซึ่งทําใหเ กิดการขาดความหลากหลายในการนําเสนอขาวสารไปยังประชาชน ในขณะท่ี การมีอํานาจเหนือตลาดของผxx xxxxxxxxสถานีโทรทัศนและวิทยุรายใหญ ซึ่งมีสวนแบงตลาด สูงและการผนวกกันในแนวด่ิง (vertical integration) ทําใหเกิดพฤติกรรมกีดกันการแขงขัน

พฤติกรรมด กลาวทําใหผูประกอบการรายใหมไมสา มารถเขาสูตลาด หรอไมสาื มารถแขงขนxxx

ซึ่งทําใหผูบริโภคขาดทางเลือก นอกจากนี้ กลไกในการไดมาซึ่งxxxxxในการใชคลื่นความถ่ี ซ่ึง จําเปนตอการประกอบการเปนกระบวนการxxxxxมีความโปรงใส xxxในระบบอุปถัมภและนา

สงสัยวาจะมีการคอร ัปชั่นมาก

รายงานการวิจยฉบับนี้ จะxxxxxxxxxxxxxกํากับดูแลสื่อวิทยุและโทรทัศนในเชิงโครง สร ง เพ่ือนําเสนอขอเสนอแนะทางนโยบายในการxxxxxxระบบสื่อใหม ีความหลากหลายในการ

นําเสนอขาวสารและความคิดเห็น ปรับโครงสรางตลาดสื่อใหเอื้อตอการแขงขันอยางxxxxและเปน

ธรรม บนพ ฐานของการดําเนินงานที่มประสิทธิภาพ และทนตอการเปลี่ยนแปลงทาง

เทคโนโลยี ประเด็นด นโครงสรา งท่ีจะกลาวถึงในรายงานฉบับนจะเ้ี กยว่ี ของกับประเดนทส่ี็ ําคัญ

3 ประเด็นคือข

กําหนดในการถือครองหรือเปนเจ

ของสื่อ (media ownership and control)

การออกใบอนุญาตประกอบการ (licensing) และนโยบายการแขงขัน (competition policy)

1.1 เหตุผลในการกําก ดูแลสื่อดานโครงสราง

บริการแพรภาพกระจายเสียงสวนใหญเกี่ยวของกับการใช ลื่นความถี่ ซงเปนทรพ่ึ ยากร

ท่ีมีxxxอยางจํากัด ซ่ึงทําใหบริการแพรภาพกระจายเสียงในแตละชวงเวลามีปริมาณจํากัดดวย สวนบริการแพรภาพกระจายเสียงxxxxxใชคลื่นความถ่ีในการประกอบกิจการเชน เคเบิล้ ทีวี ก็เปน กิจการที่ลงทุนสูง มีการประหยัดจากขนาดการผลิตและมีอุปสรรคในการเขาสูตลาดหลาย ประการ นอกจากนี้ ส่ือยังเปนสินคาที่มีผลกระทบภายนอก (externality) ตอสังคมอยางกวาง ขวาง เน่ืองจากมีxxxxxxxตอแนวคิด ทัศนคติ ตลอดจนการรับรูขอมูลขาวสารของคนในสังคม ทง้ั

ในดานการเมืองและดา หนาที่ในการผลิตสินค

นวฒนธรรม จากเหตุผลดงั กลาว แมว า สังคมมกคาดหวงวา สื่อตองมี เพื่อตอบxxxxความตxxxxxของมวลชนและดํารงไวซ่ึงผลประโยชน

สาธารณะ ลําพ การดําเนินการของสื่อเพอื ผลประโยชนในเชงพิ าณิชยเพียงดานเดียวก็จะไม

xxxxxxxxxจะตอบxxxxตอความตxxxxxของสังคมไดอยางมีประส ธิภาพ จากความลมเหลว

ของตลาด (market failure) ในการจัดสรรทรัพยากรอยางมีประสิทธิภาพ อนเน่ืองมาจากผล กระทบภายนอกและขอจํากัดในการเขาสูตลาดดังกลาว

ความลมเหลวดังกลาวจึงเปนเหตุผลใหร xxxxxxมีบทบาทในการแทรกแซงตลาดส่ืxxx

xxxxxxมาตรการในการแทรกแซงอาจมีหลายรูปแบบ เชน การสนับสนุนใหเกดิ วิทยุและโทรทัศน สาธารณะ (public broadcasting) หรือ วิทยุชุมชน (community radio) การกํากับดูแลดานเนื้อ

หา (content regulation) ในบางรูปแบบ ตลอดจนการกํากับดูแลด นโครงสราง (structure

regulation) ซ่ึงเปนหวขอหลักของรายงานวิจัยฉบับนี้ การกํากับดูแลเชิงโครงสรางของสื่อวิทยุ และโทรทัศนอาจมีวตถุประสงครองรับหลายประการเชน

▪ การสงเสริมความหลากหลายดา นโครงสรางเพื่อเอื้อใหเกิดความหลาก หลายดานเนือหา

▪ การสงเสริมความหลากหลายดา นวัฒนธรรม และปองก วัฒนธรรมโดยตางชาติ

การครอบงําทาง

▪ การสงเสริมใหเกิดบริการอยางทั่วถึง (universal access)

▪ การสนบั สนุนใหเ กิดการแขงขันเพื่อกอใหxxxxxxxพัฒนาบริการxxxxxขึ้น

▪ การสรางความxxxxxxxxxแกสาธารณะตอความโปรงใสในการกํากับดูแลและ การออกใบอนุญาต

▪ การควบคุมใหการใช รบกวนกัน

ล่ืนความถ่ีเปนไปอยางมีประสิทธิภาพ และไมมีการ

รายงาน Communication Outlook 2001 ของ OECD ไดส รุปเปาหมายและมาตรการ ในการกํากับดูแลธุรกิจวิทยุและโทรทัศนไวในตารางท่ี 1

มาตรการในการกํากับดูแลด กลาวขางตนบางสวนเปนม าตรการท่ีเก่ียวของ กบโครง

สรางตลาดสื่อโดยตรง ดังที่ขีดเสนใตไวในตาราง ในขณะที่บางมาตรการเปนมาตรการดานเนือ้ หา แตอาจมีผลกระทบกับโครงสรางตลาดได เชนการกําหนดคาบริการของโทรทัศนระบบบอก

รับสมาชิก สวนบางมาตรการก็เปนมาตรการด ตลาด

นเนื้อหาxxxxxxไมมีผลกระทบตอโครงสร ง

ภาพที่ 1 แสดงมาตรการของร ทเ่ี กี่ยวของกับโครงสราง พฤติกรรม และผลการดําเนินงาน

ของสื่อตามกรอบทฤษฎีองคกรอุตสาหกรรม (industry organization theory) จากภาพจะเห็น

วา โครงสรางตลาดและพฤติกรรมของผูประกอบการมีผลซึ่งกันและก และตางไดรบผลั กระทบ

จากมาตรการของรัฐ และทําใหxxxxxxลัพธของระบบข ทงนี้้ั มาตรการของรฐมทงม้ัี าตร

การที่เก่ียวของกบั การแทรกแซงดานโครงสรางของระบบสื่อโดยตรง และมาตรการในการกํากบั ดูแลพฤติกรรม (ดูคําอธิบายเพิ่มเติมใน Viscusi et. al. (1995) และ xxxxxxxxx และ ธนวิทย (2546))

ภาพที่ 1 โครงสราง พฤติกรรม และผลการดําเนินงาน (Structure Conduct Performance)

โครงสราง

การกระจุกตัว

การผนวกกันในแนวดิ่ง อุปสรรคในการเขาสูตลาด

พฤติกรรม

ราคาคาบริการ คาโฆษณา

การกําหนดเน้ือหารายการ การกีดกันการแขงขัน

ผลลัพธ

กําไรของผูประกอบการ ความหลากหลายของเนื้อหา รายการและความคิดเห็น

xxx

xxxปองกันการผูกขาดและการกํากับดูแล นโยบายตอสถานีของxxx xxxซื้อโฆษณาของxxx

xxxอุดหนุนสื่อโดยรัฐ

มาตรการดานโครงสราง มาตรการดานพฤติกรรม

ที่มา: Viscusi xx.xx. (1995)

การกําก

แมความลมเหลวของตลาดจะทําใหรัฐมีเหตุผลในการเขาไปแทรกแซงตลาดสื่อก็ตาม ดูแลโครงสรางดังกลาวจําตองอยูในขอบเขตท่ีเหมาะสม โดยจํากัดxxxเพียงเพื่อตอบ

xxxxวตถุประสงคของส คมเทานน้ั และควรเลือกใชม าตรการxxxxxxxxxxมขอี ดีเหนอื มาตรการ

อ่ืนๆ xxxxxxxxxxxกันไดเทานั้น เน่ืองจากการกํากับดูแลโครงสรางxxxxxเหมาะสม อาจยิ่งทํา

ใหกลไกตลาดลมเหลว xxxxxxxผูกขาดในตลาดส่ืxxxxxxxxข และxxxxxxx กลุมผลประโยชนเขา

มาครอบงําหนวยงานกํากับดูแล นอกจากน้ี เมื่อพัฒนาการทางเทคโนโลยี และปจจัยแวด ลอมอ่ืนๆ เปลี่ยนแปลงไป ความจําเปนในการตองกํากับดูแลโครงสรางของตลาดสื่อก็อาจ เปลี่ยนแปลงไปดวย

1.2 มาตรการกํากับดูแลทางโครงสราง

มาตรการในการกําก

ดูแลเชิงโครงสร

งประกอบไปดวยมาตรการ 2 กลุมใหญคือ

1) การกํากับดูแลความเปนเจาของและการควบคุมสื่อ (ownership and

control) ท

ในสวนของการจํากัดการถือครองสื่อโดยผ

ือหุนแตละราย การ

ถือครองสื่อโดยชาวตางชาติ และการถือครองข การและเง่ือนไขในการออกใบอนุญาต

มสื่อ ตลอดจน กระบวน

2) นโยบายและมาตรการการแขงขัน (competition policy) หรือ การตอต น

การxxxxxx xxน การควบคุมผูประกอบการท่ีมีอํานาจเหนือตลาด หรือการ กํากับดูแลการควบรวมกิจการ ซ่ึงจะมีผลตอโครงสรางและพฤติกรรมของ ส่ือดวย

ทังนี้ มาตรการในกลุมแรกถือเปนมาตรการท่ีเก่ียวของกับตลาดของสื่อโดยเฉพาะ สวน

มาตรการในกลุมที่สองเปนมาตรการที่ม ใช ําหรับธุรกิจอ่ืนๆ เปนกา รท่ัวไปดวย

1.3 การกํากับดูแลความเปนเจาของและการควบคุมส่ือ

ความเปนเจาของและการควบคุม (ownership and control) เปนประเด็นสําคญในการ กําหนดโครงสรา งตลาดสื่อ ความเปนเจาของมีความเกี่ยวของกับการควบคุม กลาวคือ ผูท่ีถือ หุนในกิจการหน่ึงๆ ในปริมาณที่มากพอเชนรอยละ 20 ยอมxxxxxxควบคุมการบริหารธุรกิจน้นั

ไดในทางใดทางหนึ

เชน ควบคุมผานต

แทนของตนในคณะกรรมการ (board of director)

ของบริษัทที่ประกอบกิจการนั้น

แนวคิดในการกําหนดกฎเกณฑเรื่องความเปนเจาของและการควบคุมส่ือแพรภาพ

กระจายเสียงนั้นเริ่มตนจากxxxxxxxxxวาสื่อเปนสถาบ ทมอี่ี ิทธิพลตอการรับรขอู มลขาวู สารของ

ประชาชนเปนอยางมาก เจาของหรือผ วบคุมสื่อซง่ึ xxxxxxกําหนดทิศทางในการนําเสนอเนื้อ

หาของสื่อจึงมีxxxxxxxในการชี้นําสังคมได ดังน หากบุคคลกลุมใดกลุมหนงxxxx มารถครอบ

ครองหรือควบคุมสื่อจํานวนมาก สังคมก็อาจจะไมไดรับการเสนอขาวสารอยางรอบดาน นั่นก็คือ

การขาดความหลากหลายในด

นความเปนเจ

ของอาจนําไปสูการขาดความหลากหลายในดาน

เนือหาได การกํากับดูแลความเปนเจาของและการควบคุมส่ืxxxxเปนมาตรการหนึ่งท่ีมุงสราง หลกั ประกันในความหลากหลายของเนื้อหา

ในทางปฏิบัติ การกํากับดูแลความเปนเจาของและการควบคุมอาจดําเนินการไดโดยทั้ง

การจํากัดสัดสวนสูงสุดของการถือหุนผ

ือหนแตละราย การจํากัดไมxx

xวตางชาติถือครอง

กรรมxxxxxในส่ือ การจํากัดการถือครองกรรมสิทธ ไปนี้

1.3.1 การควบคุมการถือหุนโดยบุคคลแตละราย

บางประเทศมีกฎเกณฑในการกํากับดูแลที่ห

ามสื่อ ดังที่จะวิเคราะหในรายละเอียดดังตอ

มบุคคลหนึ่งๆ ถือหุนหรือควบคุมธุรกิจสื่อ

เกินกวาสัดสวนท่ีกําหนด เชน ไมเกินรอยละ 25 ทังนีเพื่อปองกนมิใหผูถอหุนดังกล วมอี ํานาจ

ในการช ําการดําเนินการของกองบรรณาธิการสือใหxxxxxอํ สารสนเทศไปในทิศทางท่ีตน

ตองการจนอาจมีxxxxxxxเหนือสังคมไดมากเกินไป อยางไรก็ตาม มาตรการดงั กลาวก็มี ขอเสียกลาวคือ อาจทําใหการบริหารจัดการธุรกิจมีความยากลําบาก เพราะไมมีผูถือหุนรายใด เลยท่ีxxxxxxควบคุมการดําเนินการของฝายบริหารได และมีตนทุนสูงในการท่ีผูถือหุนแตละ รายจะxxxxxxรวมมือกนในการกํากับดูแลกิจการ ซึ่งอาจทําใหกิจการประสบความลมเหลวใน ทางธุรกิจ

มาตรการxxxxxxเปนทางเลือกในการxxxxxวตถประสงคในการปองกนั การท่ีฝายบริหาร แทรกแซงการดําเนินงานดานเนื้อหาของกองบรรณาธิการ ในขณะท่ียังxxxxxxกํากับดูแลกิจ การก็คือ หนึ่ง การไมมีขอจํากัดในดานการถือหุนของผูถือหุนแตละราย แตสรา งกฎและวัฒน ธรรมขององคก รในการแยกการดําเนินการของกองบรรณาธิการใหเปนxxxxxจากฝายอื่นๆ เชน

ฝายการตลาด ฝายบริหารและผ ือหนุ หรอื สอง ยอมรับวาเปนการยากท่ีจะปองกนมิใหเจา

ของกิจการมีxxxxxxxในการดําเนินการของส่ือ และหนไปใชขอกําหนดในการหามมิใหผูประกอบ การแตละรายถือหุนในส่ือจํานวนมากแทน ตวอยา งของมาตรการดังกลาวไดแก การหามเปน เจาของสถานีโทรทัศนเกินกวา 1 ชองท่ีใหบริการในพืxx xxxเดียวกัน

1.3.2 การจํากัดการถือครองโดยตางชาติ (Foreign ownership control)

วตถุประสงคหลักในการกําหนดขอจํากัดการถือครองธุรกิจส่ือโดยชาวตางชาติคือ การ ปองกนไมใหชาวตางชาติxxxxxxเขามามีxxxxxxxตอนําเสนอขาวสาร ซึ่งจะนําไปสูการครอบงํา

แนวคิดด

นเศรษฐกิจ ส

คมและวัฒนธรรมของคนในชาติ หรือนําเสนอเนือหาที่ขัดตอวัฒนธรรม

ของคนในชาติ นอกจากนี้ กิจการของคนตางด วอาจมีขนาดของธุรกิจใหญกวาและมคี วาม

xxxxxxในการแขงขันมากกวาจนทําใหผูประกอบการในประเทศไมxxxxxxอยูรอดได มาตร การเพื่อxxxxวตถุประสงคด ังกลาวในทางปฏิบัติคือ การหา มชาวตางชาติไมใหมีความเปนเจา ของในธุรกิจส่ือเลย หรือใหเปนผูถ ือหุนขางนอย ตลอดจนจํากัดสัดสวนกรรมการท่ีเปนชาว ตางชาติ

ในทางตรงกันขาม การอนุญาตใหชาวตางชาติxx xxถือหนในธุ ุรกิจสื่ออาจมผxx xxxxxx

ประการ เชน การสงเสริมใหเ กิดการลงทุนในธุรกิจสื่อมากขึน้ การไดรับประโยชนจากการถาย ทอดเทคโนโลยีสมัยใหม การลดตนทุนในการใหบริการจากการxxxxxxxขายในการใหบริการขนาด ใหญ (economy of scale) และการไดรบขาวสารและมุมxxxxxxแตกตางจากขาวสารและมุมมอง

ในประเทศ ซึ่งจะเปนประโยชน ของส่ือในxxxxxx

xกในกรณีของประเทศที่รัฐxxxxxxควบคุมการเสนอขาวสาร

ในกรณีxxxxxมีการจํากัดการถือหุนของชาวตางชาติ มาตรการหน่ึงในการกํากับดูแลสื่อ

ใหเสนอเน หาในทางท่ีตxxxxxxxคือ การกํากับดูแลดานเนอห้ื าโดยตรง แทนการกํากับดูแล

โครงสราง เชน การกําหนดสัดสวนขันตํ่าของเน้อหาที่ผลิตในประเทศ หรือการจดั เรตต หาเพ่ือปองกนั การเผยแพรเนือหาxxxxxพึงประสงคในเวลาที่กําหนด เปนตน

1.3.3 การถือครองขามส่ือ (Cross ownership)

ของเนื้อ

การถือครองขามสื่อ (cross ownership) เปนประเด็นท่ีสําคญและมีการถกเถียงกันมาก ในการกํากับดูแลส่ือ วตถุประสงคของการกําหนดเกณฑในการถือครองขามสอื่ ก็เพื่อตxxxxxสง เสริมใหเ กิดความหลากหลายของขอมูลและความคิดเห็น (source of information and opinion) ที่นําเสนอในส่ือและปองกันการกระจุกตัวขามส่ืxxxxมากเกินไป ตวอยางของมาตรการควบคุม

การถือครองข มส่ือก็คือ การหามมิใหผ ูประกอบการสื่อสิ่งพิมพเปนเจาขอ งสถานีวิทยหรอโืุ ทร

ท น หรือการห มผ

ระxxxxxxโทรท

นไปประกอบการโทรท

นแบบเคเบิ้ล เปนต 1

1 ผูxxxxxxxxxบางรายเรยกขอหามในกรณีแรกวา cross-media ownership และกรณีหลงวา cross-sector ownership

การถือครองข มสื่อมทงผล้ัี ดีและผลเสีย ผลดีจากการถือครองขามสื่อมหลี ายประการ ท่ี

สําคัญก็คือ ทําใหxxxxxxxประหยัดจากขอบเขตการดําเนินการ (economy of scope) เชน xxxxxxใชทีมขาวเดียวในการสนับสนุนส่ือโทรทัศน วิทยุ หนังสือพิมพในเครือเดียวกนั เปนตน ในบางประเทศจึงกําหนดเง่ือนไขใหผูประกอบxxxxxxxxxถือครองxxxxxxxxประเภทพรอมกันได เชน ในประเทศเยอรมัน เฉพาะผูประกอบการหนังสือพิมพท่ีมีอํานาจเหนือตลาดในพื้นที่เทาxxxx xxxจะไมไดรับอนุญาตใหถ ือหุนในบริษัทแพรภาพกระจายเสียงในพื้นที่นัน้

อยางไรก็ตาม การถือครองขามส่ืxx xxใํ หมคี วามเสี่ยงตอการเกิดความไมหลากหลาย

ของเน หาและความคิดเห็นในสื่อ เนอ่ื งจากขาดความหลากหลายของแหลงทมาขอ่ี งขอมxx

การจะพิจารณาวา ควรมีขอจํากัดในการถือครองขามส่ือหรือไมนั้น จึงตองxxxxxxxxxxxxxดีและ

ผลเสียเหลานี้ประกอบกัน โดยตองวิเคราะห ิทธิพลของxxxxxxละประเภทหรือแตละรายตอผู

บริโภคขาวสาร ซึ่งอาจตองเก็บขอมูลพฤติกรรมของผูบริโภควา ผูบริโภคแตละกลุมบริโภคขาว สารจากแหลงใด ในทางปฏิบัติ ผูบริโภคแตละกลุมอาจมีพฤติกรรมในการใชสื่อท่ีแตกตางกัน

เชน ผูบริโภคบางกลุมอาจใชสื่อโทรทัศนและวิทยุในการรับร าวสารที่รวดเร็ว และใชส ื่อสิ่งพิมพ

ในการบริโภคขาวสารในเชิงลึก ในขณะท่ีผูบริโภคอีกกลุมหนึ่งอาจใชสื่อโทรทัศนเพ่ือความ

บันเทิง แตอานหน สือพมพิ เมอต่ื xxxxxติดตามขาวxxx xxกระทบจากการถือครองขามสื่อยงั

ขึนxxxกับสวนแบงทางตลาดของผูประกอบการที่ถือครองขามสื่อน กลาวคือ ความเสี่ยงจาก

การสูญเสียความหลากหลายของความคิดเห็นจะมีไมมากนกั หากผูประกอบการที่ถือครองขาม ส่ือเปนผูประกอบการรายเล็กท่ีมีสวนแบงตลาดนอย

ผลกระทบของการถือครองข มสื่อตอความหลากหลายในการรบรขาวู สารจึงไม

xxxxxxสรุปxx

xยตัววาจะเกิดขึนในทิศทางใด ผลกระทบด

กลาวยงขึ้นxxxกับพัฒนาการทาง

เทคโนโลยี และความแพรหลายของส่ือทางเลือกใหมๆ เชน อินเทอรเน็ตอีกดวย กลาวคือ หาก

สื่อทางเลือกมีระด ความแพรหล ายสูง และไมถ กควบคุมโดยผูประกอบการสื่อกระแสหลัก

ความเสี่ยงจากการถือครองขามสื่อก็จะลดนอยลงไปดวย

1.4 การออกใบอนุญาต (Licensing)

การออกใบอนุญาต (licensing) เปนเคร่ืองมือสําคัญในการกําหนดโครงสรางตลาดสื่อ วิทยุและโทรทศั น เนื่องจากxxxxxxควบคุมจํานวนของผูประกอบการในตลาด กําหนดวาผ ประกอบการจะxxxxxxเปนเจา ของและควบคุมสื่อไดม ากเพียงใด ถือครองขามสื่อไดหรือไม ซึ่ง

ขึ้นกบนโยบายของรัฐในการใชประxxxx xกคลื่นความถี่ และนโยบายสงเสรมxxx รแขงขนxxx

ตลาดส่ือ นอกจากนี้ การออกใบอนุญาตยังxxxxxxใชเปนเครื่องมือในการกํากับดูแลการ ดําเนินงานของกิจการแพรภาพกระจายเสียง นอกเหนือไปจากกฎxxxxxxxตางๆ ที่มีxxxแลว

เน่ืองจากหนวยงานกํากับดูแลxxxxxxกําหนดเงื่อนไขตางๆ ในการประกอบการเพิ่มเติมในใบ อนุญาตไดเชน การกําหนดลกษณะของรายการ การกําหนดขอกําหนดดานจรรยาบรรณและ กฎเกณฑอื่นๆ ที่ผูไดร บใบอนุญาตจะตองปฏิบัติตาม

จากที่กลาวมาขางตน จะเห็นวา การออกใบอนุญาตxxxxxxใชเปนเครื่องมือในการ กํากับดูแลดงตอไปนี้

1. การกําหนดโครงสรา งตลาด โดยเฉพาะการกําหนดจํานวนผูประกอบการ ทังนี้

เน่ืองจากจํานวนผูประกอบการจะขึ้นอยู ับจานวํ นใบอนุญาตที่ออก

2. การจัดสรรทรัพยากรxxxxxxxxxxเชนคล่ืนวิทยุอยางเปนธรรมและมีxxxxxxxx ภาพ โดยคํานึงxxxxxxใชประโยชนในดา นตางๆ และการสงเสริมการแขงขันใน ตลาดสื่อวิทยุและโทรทัศน

3. การกํากบั ดูแลบริการสาธารณะ เชน การกําหนดภาระในการใหบริการอยางท่ัว ถึง โดยกําหนดกฎเกณฑในการกํากับดูแลในเง่ือนไขใบอนุญาต

4. การสรางรายไดใหแ กภาครัฐ หรือหนวยงานกํากับดูแล จากคาธรรมเนียมใบ อนุญาตหรือคาธรรมเนียมในการใชคลื่นความถี่

5. การกํากับดูแลดานจรรยาบรรณและการค จําเปนไวในใบอนุญาต

ครองผูบริโภค โดยกําหนดเงื่อนไขที่

6. การสรางหลักประกันใหแกผูประกอบการและนักลงทุน โดยการบรรจุเง่ือนไขใน การคุมครองการประกอบการไวในใบอนุญาต

การออกใบอนุญาตจึงเปนหวใจในการกําก ดูแลการประกอบการ ในหัวขอน้ี ผูวิจยxxx

กลาวxxxxxxออกใบอนุญาตเฉพาะในสวนที่เกี่ยวของกบประเด็นดานโครงสราง โดยจะวิเคราะห

ใน 3 ประเด็นคือ การแบงประเภทในอนุญาต เงื่อนไขที่ม การในการออกใบอนุญาต

1.4.1 การแบงประเภทของใบอนุญาต

บรรจุลงในใบอนุญาต และกระบวน

เราxxxxxxxxงประเภทของใบอนุญาตไดทัง้ การแบงตามลักษณะการประกอบกิจการ และการแบงตามลักษณะการพิจารณาใหใบอนุญาต ในดานการแบงตามลักษณะการประกอบ กิจการ ประเทศสวนใหญจะแยกประเภทบริการดังตอไปนี้

▪ ใบอนุญาตประกอบกิจการเชิงพาณิชยโดยท่วไป ซ่ึงหมายxxxxxxประกอบ กิจการวิทยุหรือโทรทัศนโดยไมตองบอกรับสมาชิก

▪ ใบอนุญาตประกอบกิจการเชิงพาณิชยแบบบอกรับสมาชิก โดยอาจแบง แยกยอยออกเปนใบอนุญาตสําหรบโทรทัศนระบบเคเบิล้ หรือระบบ ดาวเทียม

▪ ใบอนุญาตประกอบกิจการสาธารณะ ซ่ึงในบางประเทศจะแยกออกมาตาง หากและมีกฎหมายการประกอบกิจการสาธารณะโดยเฉพาะ

▪ ใบอนุญาตประกอบกิจการชุมชน เชนใบอนุญาตสําหรับวิทยุชุมชน

ทั้งนี้ กฎหมายมักกําหนดหลักเกณฑ เง่ือนไข วิธีการประกอบการและขั้นตอนการขอใบ อนุญาตที่แตกตางกันตามประเภทของการประกอบการ อยางไรก็ตาม บางประเทศเชน

มาเลเซียเลือกใชวิธีไมแยกประเภทบริการตามลักษณะด กลาว ดวยความxxxxxxxxx า พัฒนาการ

ทางเทคโนโลยีในปจจุบันทําใหเกิดปรากฏการณที่เรียกวา “การหลอมรวมสื่อ” (media convergence) ซึ่งทําใหการแบงประเภทของบริการตามแนวตง้ ออกจากกันในลกษณะดังกลาว ขางตนเปนส่ิงxxxxxมีความหมายอีกตอไป มาเลเซียไดเปล่ียนประเภทใบอนุญาตโดยแบง ประเภทใบอนุญาตตามแนวนอนออกเปน ใบอนุญาตใหบริการโครงสรางพื้นฐาน (facility license) เชน เสาหรือหอคอย ใบอนุญาตใหบริการโครงขาย (network license) ใบอนุญาตการ ใชโครงขาย (application license) และใบอนุญาตใหบริการเนื้อหา (content license) เปนตน2

สวนการแบงใบอนุญาตออกตามลักษณะการพิจารณาใหใบอนุญาต xxxxxxxxง

ออกไดเปน 3 ประเภทหล คือ

1. ใบอนุญาตเฉพาะตัว (individual license) เปนใบอนุญาตที่ผูประกอบ การจะไดรับก็ตอเม่ือผานกระบวนพิจารณาเปนรายๆ ไป ใบอนุญาตใน ลักษณะนี้เหมาะกับการประกอบการที่ตองใชทรัพยากรที่มีจํากัด เชน ใบอนุญาตประกอบกิจการวิทยุและโทรทัศนโดยท่วไป

2. ใบอนุญาตเปนกลุม (class license) เปนใบอนุญาตที่จะออกใหแกผู ประกอบการทุกรายท่ีผานเกณฑคุณสมบัติที่หนวยงานกํากับดูแล กําหนดไวลวงหนา โดยไมตองผานกระบวนการในการคดั เลือกเปน รายๆ ใบอนุญาตในลักษณะนเี หมาะสมกับการประกอบกิจการxxxxx ใชทรัพยากรที่มีจํากัดเชน ใบอนุญาตประกอบกิจการโทรทัศนแบบเค

เบ เปนตน

3. ใบอนุญาตแบบแจงให ราบ (notification) เปนใบอ นญุ าตท่ีผูประกอบ

การไดรับทันทีที่แจ ความจํานงในการประกอบการใหแกหนวยง าน

กํากับดูแล ซ่ึงเหมาะกับกิจการxxxxxตองมีการกํากบั ดูแลมาก เชน ใบ อนุญาตสําหรบบริการเสริม (value-added service) ตางๆ เปนตน

2 ดู xxxxxxxxx และxxxxx (2545ก)

1.4.2 กระบวนการในการออกใบอนุญาต

กระบวนการออกใบอนุญาตเปนขันตอนที่มีผลตอการไดมาxxxxxxxxxxxxประกอบการ ดัง น กระบวนการออกใบอนุญาตจึงตองกระทําอยางเปดเผย โปรงใส และการพิจารณาใบอนุญาต

จะตองเปนไปตามหลักการxxxxxประกาศไวลวงหนา ท นการxxxx กใบอนญุ าตท่ีโปรงใ สจะทําให

การจดสรรทรัพยากรมีประสิทธิภาพ มีรายไดเขารัฐมาก และสร งความมั่นใจแกนกั ลงทุน การ

ศึกษาท่ีผานมาของxxxxxxxxxและxxxxx (2546ข) ชี้วา แนวทางหนึ่งที่เหมาะสมในการจดสรรใบ อนุญาตประกอบการเชิงพาณิชยในกรณีท่ีมีการใชทรัพยากรที่มีอยูจํากัดคือ การประมูลคล่ืน ความถี่หรือการประมูลใบอนุญาต เนื่องจากเปนวิธีท่ีมีความโปรงใส คํานึงถึงความคุมคา ความ

ขาดแคลน และประโยชนสาธารณะมากกวาวิธีอื่นๆ เชน การจัดสรรใบอนุญาตให กผูทยนขอ่ื่ี

กอน (first-come-first-serve) การจัดสรรโดยค

evaluation) หรือการจัดสรรแบบสุม (random)

เลือกจากการเปรียบเทียบ (comparative

กระบวนการออกใบอนุญาตท่ีโปรงใสจะตองมีการประกาศลวงหนาอยางชัดเจนเก่ียวกับ

กฎเกณฑเชน รายละเอียดขันตอนการยืนขอ กฎเกณฑด

นxxxxxบ

ิ (pre-qualification

criteria) และกฎเกณฑการคัดเลือก (selection criteria) ท้งน กฎเกณฑดานคุณสมบัติจะ

กําหนดเงื่อนไขข

ต่ําที่ผูประกอบการจะมีxxxxxในการเขารวมในกระบวนการค

เลือกตอไป ซ่ึง

โดยxxxxแลวเปนข กําหนดทางดานความxxxxxxทางการเงินและเทคนคิ และอาจมเงอนไขื่ี

ดานอื่นเชน การไมเปนเคยเปนผูละเมิดกฎxxxxxxxในการประกอบกิจการแพรภาพกระจายเสียง

สวนกฎเกณฑในการค เลือกอาจมหลี ายวิธี xxx การคัดเลือกโดยผานกระบวนการแขงขนเชั น

การประมูล หรือ การคัดเลือกจากการเปรียบเทียบ (comparative evaluation) เปนต

นอกจากนี้ กระบวนการออกใบอนุญาตที่โปรงใสควรมีการรับฟงความคิดเห็นสาธารณะ

(public consultation) ทังนี้ หนวยงานกํากับดูแลควรจ ใหมกาี รรบฟงความคิดเห็นจากฝาย

ตางๆ กอนการออกใบอนุญาต การรับฟงความคิดเห็นสาธารณะจะชวยใหหนวยงานกํากับดูแล

ทราบถึงความคิดเห็นโดยตรงทั้งจากผูท ี่กําลงยืนขอรบใบอนุญาต ผ ระxxxxxxรายเกา ผ

บริโภคและกลุมอื่นๆ ในส คมxxxxxxไดรบผลั กระทบ ซงึ่ ทาใํ หหนวยง านกํากับดูแลxxxxxxนํา

ความเห็นเหลานีไปกําหนดเงื่อนไขในใบอนุญาตใหเปxxxxยอมรบของทุกฝายxx xทส่ี ุด

1.4.3 เน หาในใบอนุญาต (Content of license)

เนือหาของใบอนุญาตประกอบกิจการแพรภาพกระจายเสียงมักจะประกอบดวยขอมูลทั่ว

ไปและเง่ือนไขเฉพาะที่ผ ับใบอนญุ าตตองปฏบตัิ ิตาม xxx

1. รายละเอียดท่ัวไปเก่ียวกับผ ับใบอนญุ าต

2. ข กําหนดทางดานเทคนิค

3. ขอกําหนดทางดา นเน้ือหา เชน ขอ กําหนดดานสัดสวนเนื้อหา หรือขอ กําหนดดานจรรยาบรรณ

4. รายละเอียดทางดานการเงิน และ

5. เง่ือนไขเฉพาะของผูรับอนุญาตแตละราย

ในประเทศที่พัฒนาแลวสวนใหญจะมีการกําหนดรายละเอียดในใบอนุญาตไมมากนัก

เน่ืองจากมีกฎxxxxxxxในการกํากับดูแลที่ช xxxอยแลู ว รายละเอียดในใบอนญุ าตจงเปนเพx xxx

การระบุและอางอิงตวบทกฎหมาย ตลอดจนกฎเกณฑ ี่ผูขออนญุ าตในกิจการแตละประเภทตอง

ปฏิบัติตามเทาน อยางไร ก็ตาม ในกรณีของประเทศที่กําลงพฒxx xxxมคี วามจาเปํ นตอง

กําหนดรายละเอียดตางๆ ลงในใบอนุญาตมาก เน่ืองจากกฎxxxxxxxxxxจําเปนในการกํากับดูแล ยงไมไดรับการพัฒนาใหมีความชัดเจนเพียงพอ

1.4.4 นโยบายการแขงขัน (Competition policy)

ดังท่ีกลาวมาแลวขางตนวา ตลาดของกิจการวิทยุและโทรทัศนม ักมีโครงสรางxxxxxเอื้อ อํานวยใหxxxxxxxแขงขันอยางxxxxและเปนธรรม เนื่องจาก การมีอุปสรรคในการเขาประกอบการ ในตลาด จากความจํากัดของคลื่นความถี่ การประหยัดจากขนาด (economy of scale) และ มาตรการตางๆ ของรัฐ อุปสรรคดังกลาวทําใหผ ูประกอบการบางรายมีอํานาจเหนือตลาด ซึ่ง xxxxxxมีพฤติกรรมที่เปนผลเสียตอสังคมได เชน การปดก้นผูประกอบการรายอ่ืน การลดคุณ ภาพของรายการ การขึนราคาคาโฆษณา หรือคาสมาชิกในกรณีของโทรทัศนระบบบอกรบั สมาชิก เปนตน

จากเหตุผลดังกลาว นโยบายและกฎหมายการแขงข (competition policy and law)

จึงเปนมาตรการท่ีมีความสําคัญ ตัวอยางของมาตรการดังกลาวไดแก การควบคุมพฤติกรรมของ

ผ ระxxxxxxรายใหญที่เรียกวา “ผูม ีอํานาจเหนือตลาด” (market dominant) ไมใหxxxxxxใช

อํานาจเหนือตลาดในการกีดกันการแขงขันหรือเอาเปรียบผูบริโภคจากพฤติกรรมตางๆ อยางไม เปนธรรมเชน กําหนดราคาสินคา หรือบริการสูงเกินไป บังคับขายพวง หรือกําหนดเงื่อนไขอื่นๆ

xxxxxเปนธรรม นอกจากนี้ กฎหมายแขงขันทางการค โดยทั่วไปยงมกัั มขอี กําหนดที่เกี่ยวกับ

การควบรวมกิจการ (merger and acquisition) การสมคบกับผูประกอบการอื่นในการแขงขัน อยางไมเปนธรรมเชน สมคบกันกําหนดราคาสินคา (price collusion) หรือการกลั่นแกลงผู ประกอบการรายอื่น เปนตน

โดยท่วไปแลว มาตรการสงเสริมการแขงขนนีจะถูกใชรวมก กฎเกณฑกํากับดูแล

เฉพาะด น xxx กฎเกณฑในการกํากับดูแลดานโครงสรา งดังทก่ี ลาวมาขางตน ความแตกตาง

ของมาตรการท สองกลุมก็คือ การกํากับดูแลมกั เปนม าตรการปองกัน (ex-ante measure) ใน

ขณะที่การสงเสริมการแขงขันมักเปนมาตรการเยียวยา ซึ่งจะใชเมื่อมีกรณีรองเรียนxx xx (ex-

post measure) การดําเนินภารกิจทั้งสองควรมีความเชื่อมโยงและหนุนเสริมกัน ซึ่งหมาย

ความวา หากภารกิจทั้งสองแยกxxxในตางหนวยงานก หนวยง าxxxxเก่ียวของ ก็จาเปํ นตองรวม

มือกันเพ่ือใหกฎเกณฑการกํากับดูแลในกิจการสอดxxxxกับหลักการของการแขงขันที่เปนธรรม

ดวย ในทางปฏิบ ิ การแบงภารกิจในการสงเสรมxxx รแขงขนxxx xการกํากับดูแลกิจการวิทยุ

และโทรท นด านโครงสราง และการxxxxxxงานระหวางหนวยง าxxxxเกี่ยวของ กบภารกิจดัง

กลาวจะแตกตางกนในแตละประเทศ เชน ในสหรัฐอเมริกา กฎหมายการสื่อสาร

(Communications Act) กําหนดให FCC มีอํานาจรวมกับหนวยงานปองก การผูกขาดเฉพาะ

ในประเด็นการควบรวมกิจการเทาน ผูสนใจxxxxxxxxตัวอยางขอ งการแบงภารกิจในการสง

เสริมการแขงขันและการกํากับดูแลกิจการโทรคมนาคม ซึ่งxxxxxxเทียบเคียงกับกิจการแพร ภาพกระจายเสียงไดจ าก เดือนเดนและเสาวลักษณ (2546)

2. ประสบการณของตางประเทศ

ในหัวขอนี้ ผูวิจยจะกลาวถึงมาตรการที่ประเทศตางๆ โดยเฉพาะประเทศพฒนาแลวซ่ึง เปนสมาชิกขององคก รเพ่ือความรวมมือทางเศรษฐกิจและการพฒนา (OECD) ใชในการกํากับดู แลดา นโครงสรางของกิจการแพรภาพกระจายเสียง โดยเฉพาะกิจการโทรทัศน ใน 4 ประเด็นที่

สําค

คือ

- ขอจํากัดในการถือครอง (ownership restriction) สื่อแพรภาพกระจายเสียง โดยคนในชาติ

- ขอจํากัดเรื่องการถือครองส่ือแพรภาพกระจายเสียงโดยชาวตางชาติ

- ขอจําก เรอง่ื การถือครองสื่อขา มสาขา (cross-sector ownership restriction)

ซ่ึงเก่ียวของกับการถือครองขา มสื่อแพรภาพกระจายเสียงตางประเภทกัน

- ขอจํากัดเรื่องการถือครองขามสื่อ (cross-media ownership restriction) ซึ่ง

เก่ียวของก สิ่งพิมพ

การถือครองสื่อแพรภาพกระจายเสียงและสื่ออ่ืนๆ โดยเฉพาะส่ือ

ตารางที่ 2-5 สรุปขอจําก

ในการเปนเจ

ของและควบคุมส

แพรภาพกระจายเสียงใน

ประเทศสมาชิกของ OECD ใน 4 ประเด็นดังกลาวขางตน จากขอมูลในตารางดังกลาว ผูวิจัย

มีข สังเกตโดยภาพรวมและขอสังเกตตอขอจาxx xดในแตละดานดังตอไปน้ี

ประการท่ีหน่ึง ระดบและรูปแบบของการกํากับดูแลดานโครงสร งขึ้นอยกู บประเภทของ

บริการ (delivery platform) ที่เกี่ยวของ กลาวคือ กิจการโทรทัศนภาคพื้นดินแบบไมมีการบอก รับสมาชิก (free-to-air television) มกั จะxxxภายใตกฎเกณฑการกํากับดูแลท่ีเขมงวดที่สุด เน่ืองจากเปนกิจการที่มีผลกระทบตอประชาชนกวา งขวางที่สุด

ประการที่สอง เร่ิมมีแนวโนมของการผอนเพลากฎxxxxxxxในการกํากบั ดูแลดานโครง สร งในธุรกิจแพรภาพกระจายเสียงในประเทศสมาชิกของ OECD บางประเทศ แตโดยรวมแลว

ประเทศสวนใหญก็ยังไมไดปลอยใหการประกอบการในธุรกิจด

กลาวดําเนินไปอยางxxxxท

หมด

เชน ในสหรัฐเอง FCC ซึ่งเปนหนวยงานกํากับดูแลไดทบทวนขอกําหนดในการถือครองสื่อ เมื่อ

เดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2543 และเห็นวา แม าตลาดสื่อแพรภาพกระจ ายเสียงจะมพลวี ัตรสูง

และผูชมรายการมีทางเลือกมากข้ึนในรอบหลายปท่ีผานมา ชาวสหรฐั สวนใหญก็ยังใชสื่อแพร ภาพกระจายเสียงเปนหลักในการติดตามรับฟงขาวสาร FCC จึงไมไดผอนผันขอจํากัดในการ ถือครองสื่อลงจากอดีตมากนัก เนื่องจาก ยังมีความจําเปxxxxตองรักษาความหลากหลายและการ แขงขันในตลาดไว อยางไรก็ตาม กระแสการเปดxxxxทางการคาไดม ีสวนผลกดันใหxxxxxxx ผอนเพลากฎxxxxxxxในการกํากับดูแลตลาดส่ือในบางประเทศเชน เชน ญี่ปุนไดยกเลิกขอจํากัด

ในการถือครองธุรกิจเคเบิ xxx ีโดยชาวตางชาติ ในขณะที่เกาหลีใตยงไมไั ดยกเลิกขอจาxx xดใน

ลักษณะเดียวกันแตก็เริ่มผอนผอนเพลาความxxxxxxลง

ประการที่สาม แมวาธุรกิจโทรคมนาคมและธุรกิจแพรภาพกระจายเสียงจะมีความ คลายคลึงกนในหลายดาน การกํากับดูแลธุรกิจทัง้ สองในประเทศสมาชิกของ OECD ก็ยังมี ความแตกตางกนมากกลาวคือ ในธุรกิจโทรคมนาคม บางประเทศไดเร่ิมหนมาใชกฎหมายแขง

ข ทางการคาแทนข กําหนดในเฉพาะสาขาภายหลงจากการเปดเสรตี ลาดโทรคมนาคม ใน

ขณะที่ การกํากับดูแลโครงสรางธุรกิจแพรภาพกระจายเสียงยังxxใชมาตรการเฉพาะของสาขา

ธุรกิจนี้ตอไป ทั้งนี าจเนอ่ื งมาจาก ธุรกิจสื่อยงมแนวโนมใีั นการแขงขนนั อยกวาธุรกิจโทร

คมนาคม และการกําก ดูแลกิจการแพรภาพกระจายเสียงยังตองพจารxx xมิติทางความม่ันคง

ส คมและวัฒนธรรมดวยนอกเหนือไปจากการกํากับดูแลใหเกิดประสิทธิภาพทางเศรษฐกิจเพียง

อยางเดียวในธุรกิจโทรคมนาคม ขอยกเวxxxxพบในประเทศ OECD ก็คือ บางประเทศเชน เดนมารก ฟนแลนด ไอรแลนด xxxxxแลนด โปรตุเกส และสเปน ไดหันมาใชมาตรการxxxxx กําหนดเงื่อนไขเฉพาะในการเปนเจาของธุรกิจสื่อแพรภาพกระจายเสียง ในขณะท่ีบางประเทศ เชน นอรเวยไมไดออกขอหามในการถือครองส่ือเปนการเฉพาะ แตใหหนวยงานท่ีเกี่ยวของ พิจารณาขอกําหนดในการถือครองสื่อเปนกรณีไป

ประการที่สี่ ปรากฏการณ “การหลอมรวมสื่อ” (media convergence) จากการปรับ เปล่ียนจากส่ืออนาล็อกไปสูส่ือดิจิตัล และการxxxxxxxxxxทีวีและโทรทัศนผานดาวเทียมมีความ

สําคัญมากข้ึน ทําใหการกํากับดูแลธุรกิจแพรภาพกระจายเสียง โดยเฉพาะเคเบ xxx ี และโทร

ทัศนผ านดาวเทียม มีลกษณะบางประการคลายการกํากับดูแลดานโทรคมนาคม เชน มีการ กําหนดกติกาในการใชหรือเชื่อมตอโครงขาย (access to network) และมีการกํากับดูแลการใช กลองรับสัญญาณ (set-top box) และโปรแกรมอิเล็กทรอนิกส (electronic program guide) มากขึ้น เนื่องจากโครงขายและอุปกรณดังกลาวมีความสําคญตอการแขงขันในตลาด เพราะเปน ปจจัยที่จะกําหนดวาบริการใดจะxxxxxxเผยแพรตอผูบริโภคได

2.1 ขอจํากดในการถือครองโดยคนในชาต

ขอจํากัดในการถือครองและควบคุมสื่อโดยคนในชาติ สวนใหญเปนขอจําก ในแนวราบ

(horizontal restriction) ซ่ึงมีจุดประสงคเพื่อปองกันมิใหมีผ ระxxxxxxบางรายxxxxxxถือ

ครองหรือควบคุมสื่อในตลาดหนึ่งๆ จนxxxxxxxกระจุกตวในตลาดสื่อน้นั ซ่ึงทําใหส คมสูญเสีย

ความหลากหลายในการแสดงความคิดเห็น เราxxxxxxxxงขอจํากัดในการถือครองสื่อของ

ประเทศในกลุม OECD ออกxx xมลกษณะของมาตรการดังตอไปนี้

1. มาตรการท่ีกําหนดสัดสวนหรือจํานวนของสถานีวิทยุหรือโทรท xxxx

แตละรายxxxxxxถือครองได เชน การหามไมใหแตละรายเปนเจาของ

สถานีโทรท นเ กินกวา 1 สถานี หรอวิื ทยเุ กินกวา 3 สถานีจากสถานี

ทังหมดไมเกิน 8 สถานีในเขตพืน้ ท่เี ดียวกัน (แคนาดา) หรือหาม เปนเจาของสถานีโทรทัศนมากกวา 1 แหงในพื้นที่เดียวกัน (สหรัฐ)

2. มาตรการที่กําหนดขอบเขตการรับชมรับฟงส่ือสูงสุดไวลวงหนา เชน

การห

มxxxxxxละรายครอบคลมพ

ที่เกินกวารอยละ 75 ของประเทศ

(ออสเตรเลีย) หรือใหบริการในพื้นที่ซ่ึงมีประชากรเกินกวา 4 ลานคน

(ฝร่งเศส) การห

(สเปน)

มเคเบิ้ลทีวีแตละรายมีสมาชิกเกินกวา 1.5 ลานคน

3. มาตรการที่กําหนดเพดานสวนแบงตลาดในดานผxx มหรือรายไดจ าก การประกอบการเม่ือเทียบกับสวนแบงตลาดทั้งหมด เชน การหามไม

ให ถานีโทรท นแตละแหงมสี วนแบงผู ชมเฉxxxยตอปเ กินรอยละ 30

(เยอรม

) หรือ การหามสถานีโทรท

นมีรายxx

xกคาโฆษณาและคา

รับชมเกินกวารอยละ 30 ของท อุตสาหกรรม (อิตาลี)

4. มาตรการที่อ งอิงหลกกฎหมายแขงขนxxx งการคา xxx ใชหล ักเหตุผล

(rules of reason) ในการควบคุมการควบรวมกิจการ หรือ ควบคุม การใชอํานาจเหนือตลาดในทางไมชอบ (โปรตุเกส)

5. มาตรการxxxxxกําหนดขอจํากัดxxxxxxxxxไวลวงหนา แตxx xลพนจxxx ก

หนวยงานกํากับดูแลในการแทรกแซงตลาดไดเชน การที่ Media

Ownership Authority อาจแทรกแซงตลาดส่ือไดในกรณีท่ีบุคคลใดถือ ครองสื่อมากเกินไปในประเทศหรือในแตละพื้นที่ (นอรเวย)

มาตรการของบางประเทศยังอาจจํากัดขอบเขตการเปนกรรมการของแตละบุคคลไว เน่ืองจากผูท่ีเปนกรรมการxxxxxxควบคุมการดําเนินการของบริษัทที่ประกอบธุรกิจสื่อได เชน

ห มเปนกรรมการในสถานีโทรท นเ กินกวา 1 แหง (เดนมารก) นอกจากนี้ บางประเทศยงั

กําหนดสัดสวนสูงสุดในการถือห ในบริษัทแพรภาพกระจ ายเสียงทxxxx ละบคคุ ลxxxxxxถือครอง

ได เชน ไมxxxxxxถือห เบิรก)

ไดเกินกวารอยละ 25 ของหุนทั้งหมดในบริษัท (กรีซและล

เซม

มาตรการเหลาน ีจดอุ อนและจดุ แข็งทแ่ ตกตางกัน xxxม าตรการในกลุมท่ี 1 จะ

xxxxxxบงั คับใชไดงายกวามาตรการในกลุมที่ 4 หรือ 5 เน่ืองจากมีขอกําหนดที่ชดั xxxตายตัว ซ่ึงนาจะเหมาะสมกับประเทศกําลังพัฒนาที่หนวยงานกํากับดูแลยังมีขีดความxxxxxxxxสูงมาก หรือการบังคบใชกฎหมายยังไมมีความโปรงใสเพียงพอ สวนมาตรการในกลุมท่ี 2 ซ่ึงมุงเนน

จํากัดดานโครงสร

งลวงหน

ก็นาจะเปนมาตรการท่เหมาะสมกวามาตรการในกลุมที่ 3 ซึ่งมุง

เนนจํากัดผลประกอบการท่ีเกิดขึ

ในแงท่ีxxxxxxตรวจสอบได

ายกวา

2.2 ขอจํากัดในการถือครองโดยชาวตางชาต

ประเทศสมาชิก OECD สวนใหญมีกฎเกณฑที่ห มการถือครองสื่อแพรภาพกระจ าย

เสียงโดยชาวตางชาติ มาตรการโดยทั่วไปมักมุงเนนจํากัดการถือหุนหรือการเปนกรรมการ

ของชาวตางชาติในบริษทสื่อ อยางไรก็ตาม การให ําจาxx xดความของ “ชาวตางชาติ” อาจแตก

ตางกันออกไปตามความตกลงทางการคาระหวางประเทศหรือความตกลงระหวางประเทศอื่นๆ เชน ประเทศในสหภาพยุโรปบางประเทศถือวา คนในสหภาพยุโรปไมถือเปนชาวตางชาติ ใน

ขณะที่สหราชอาณาจักรอนุญาตใหผ ือสญชาติของประเทศในเขตเศรษฐกิจยุโรป (European

Economic Area) หรือนิติบุคคลท่ีจดทะเบียนในประเทศดังกลาวมีxxxxxในการขออนุญาต ประกอบกิจการส่ือในสหราชอาณาจักรได

นอกจากมาตรการด

นโครงสรางแล

บางประเทศเชน แคนาดา ออสเตรเลีย และ

เกาหลีใต ยังมีมาตรการกํากับดูแลดา นเนือหา โดยมีขอกําหนดสดสวนขั้นตํ่าของรายการท่ีผลิต ในประเทศ ในสหภาพยุโรปเอง ขอ กําหนดเรื่องโทรทัศนไรพรมแดน (The Television

Without Frontier Directive) ยังสงเสริมให

ถานีโทรท

นในสหภาพยุโรปสงวนเวลาในการนํา

เสนอรายการสวนใหญให กรายการท่ีผลิตในสหภาพยุโรป ในขณะท่ีบางประเทศเชน ฝรงเ่ั ศส

ยังมีนโยบายในการสงเสริมผูผลิตรายการxxxxxในประเทศ นอกเหนือจากมาตรการตางๆ ท่ี กลาวมาแลวขางตน

2.3 ขอจํากัดเรื่องการถือครองขามส่ือ และการถือครองสื่อขามสาขา

เราxxxxxxxxงขอจํากัดในการถือครองข มสื่อ (cross-media ownership restriction)

และการถือครองส่ือขามสาขา (cross-sector ownership restriction) ของประเทศตางๆ ในกลุม

OECD ออกไดตามลักษณะของมาตรการดงตอไปนี้

1. มาตรการที่ห มการถือครองโดยเด็ดขาด xxx เจาของใบอนญุ าต

ประกอบกิจการโทรทัศนแบบบอกรบั สมาชิกไมxxxxxxเปนเจาของใบ อนุญาตประกอบกิจการโทรทัศนท่วไป และไมxxxxxxเปนผูถ ือหุนในสื่อ อื่นเกินกวา 2 ประเภท (กรีซ) หรือการที่ผูประกอบการแตละรายไม xxxxxxถือครองสถานีโทรทศั น วิทยุ และหนังสือพิมพในพื้นท่ีเดียวกนได (ออสเตรเลีย)

2. มาตรการที่หา มการถือครองแบบมีเงื่อนไข เชน หามเฉพาะผูประกอบการ ท่ีมีอํานาจเหนือตลาดถือครองส่ืออ่ืน เชน การหามผูประกอบการหนังสือ พิมพท ่ีมีอํานาจเหนือตลาดในพื้นที่ไมใหถือหุนในบริษัทแพรภาพxxxxxx เสียงในพืxx xxxนั้น (เยอรมัน) หรือ การแบงตลาดออกเปนสวนยอยๆ เชน โทรทัศนภาคพนื ดิน วิทยุ และเคเบิ้ลทีวี-โทรทศั นผานดาวเทียม และ กําหนดให ในแตละตลาด ผxx xxxxxxxxแตละรายไมxxxxxxมีรายไดเกิน กวารอยละ 30 ของตลาดนั้น ทั้งน้ี ผูประกอบการแตละรายอาจประกอบ การไดในสองหรือสามตลาด หากไมมีรายไดเกินกวารอยละ 30 ในแตละ ตลาด (อิตาลี)

ความแตกตางของมาตรการในสองกลุมนีก้ ็คือ มาตรการในกลุมแรกมีลxxxxxxxคอนขาง ตายตัว ทําใหxxxxxxบงั คบใชไดงายกวามาตรการในกลุมที่สอง ในทางตรงกนขาม มาตรการ ในกลุมแรกอาจจํากดโอกาสในการประกอบการอยางมีประสิทธิภาพของผูประกอบการโดยไมจํา

เปน เชน ไมมีความเส่ียงจากการที่ผxx xxxxxxxxจะxxxxxxครอบงําความคิดของคนในส เนื่องจากเปนผูประกอบการรายเล็กท่ไมมีอํานาจเหนือตลาดเปนตน

คมได

3. การกําก ดูแลเชิงโครงสรางและสภาพปญหาในประเทศไทย

3.1 การกํากับดูแลเชิงโครงสรางในปจจุบัน

การถือครองและการควบคุม

โครงสรางของการถือครองสถานีวิทยุและโทรทัศนของประเทศไทยในปจจุบัน ขึนxxxกับ แนวทางในการจัดสรรคล่ืนความถี่ของหนวยงานรฐแตละแหงท่ีใหอนุญาตหรือสัมปทานแกผู ประกอบการเอกชน เงื่อนไขในการใหอนุญาตหรือxxxxxxxxxxแตกตางไปตามหนวยงานรัฐ อยางไรก็ตาม การท่ีประเทศไทยยังไมมีกฎหมายท่ีกําหนดขอจํากัดในดานความเปนเจาของ สถานีวิทยุและโทรทศั นเปนการท่วไปหมายความวา ในปจจุบันยังไมมีขอจํากดั ในการความเปน เจาของของผxx xxxxxxxxแตละราย นอกจากเง่ือนไขที่ปรากฏอยูในใบอนุญาตหรือสัมปทาน

ของผูประกอบการ เชน เดิมสถานีโทรทัศนไอทีวี มีขอจําก ไวท ่ีรอยละ 10 เปนตน

การถือครองโดยชาวตางชาต

ในการถือหุนของผูถ ือหุนแตละราย

มาตรา 39 ของรฐxxxxxxxกําหนดใหเจาของกิจการหนังสือพิมพหรือสื่อมวลชนอื่นตอง

เปนบุคคลสญชาติไทยท น ามที่กฎหมายบญxxxx กฎหมายหนึ่งทเ่ี กี่ยวของ คือ พ.ร.บ.การ

ประกอบการของคนตางดาว พ.ศ. 2542 นั้น ใหคําจํากัดความของชาวตางชาติวาหมายถึง

1. บุคคลธรรมดาซ่ึงไมมีสัญชาติไทย

2. นิติบุคคลซึ่งไมไดจดทะเบียนในประเทศไทย

3. นิติบุคคลซึ่งจดทะเบียนในประเทศไทย และมีลักษณะดังตอไปนี้

(ก) นิติบุคคลซ่ึงมีหุนอันเปนทุนต แตกึ่งหนงของนxxxx ิบคคุ ลนนั ถือโดย

บุคคลตาม (1) หรือ (2) หรือนิติบุคคลซ่ึงมีบุคคลตาม (1) หรือ (2)

ลงทุนxxxxxคาตง้ แตกึ่งหนงึ ของทุนทั้งหมดในนิติบุคคลน้นั

(ข) หางหุนสวนจํากัดหรือหางหุ

สวนสามัญท่ีจดทะเบียน ซ่ึงห

สวนผ

จัดการหรือผูจัดการเปนบุคคลตาม (1)

4. นิติบุคคลซ่ึงจดทะเบียนในประเทศไทย ซึ่งมีหุนอันเปนทุนตั้งแตกึ่งหนึ่ง ของนิติบุคคลนั้น ถือโดยบุคคลตาม (1) (2) หรือ (3) หรือนิติบุคคลซึ่งมี บุคคลตาม (1) (2) หรือ (3) ลงทุนxxxxxคาต้งแตกึ่งหนึ่งของทุนทั้งหมดใน นิติบุคคลนัน้

ทังนี้ในทายบัญชีหนึ่งของกฎหมายดังกลาวไดกําหนดใหการทํากิจการหนังสือพิมพ การ ทํากิจการสถานีวิทยุกระจายเสียงหรือ สถานีวิทยุโทรทัศน เปนธุรกิจxxxxxอนุญาตใหค นตางดาว

ประกอบกิจการดวยเหตุผลพิเศษ นอกจากนี้ กฎกระทรวง ฉบ ท่ี 10 ทอ่ี อกโดยพระราช

xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxวิทยุโทรทัศน (ฉบับที่ 4) พ.ศ.2530 ไดระบุxxxxxxขออนุญาต

ประกอบกิจการของคนตางด ววาใหเปนไปต ามกฎหมายการประกอบธุรกิจของคนตางดาวเชน

กัน จากขอกําหนดของกฎหมายการประกอบธุรกิจของคนตางดาว ในปจจุบัน ชาวตางชาติจึง

ไมxxxxxxถือหุนตังแตครึ่งหนึ่งในกิจการวิทยุและโทรท นในประเ ทศไทยได

อยางไรก็ตาม กฎหมายการประกอบธุรกิจของคนตางดาวมีบทบัญญัติวา ในกรณีที่มี

กฎหมายอ่ืนกําหนดเรื่องการถือห การเปนหุนสวนหรอื การลงทุนของคนตางดาว การอนุญาต

หรือการหามคนตางดาวในการประกอบธุรกิจบางประเภท หรือกําหนดหล เกณฑเกี่ยวกับการ

ประกอบธุรกิจของคนตางดาวไว ใหใชบังคบตามกฎหมายดังกลาวแทน ซึ่งหมายความวา ตอ ไปหากมีการออกกฎหมายประกอบกิจการวิทยุและโทรทัศนท่ีมีบทบัญญัติในการควบคุมการถือ หุนของชาวตางชาติในกิจการดังกลาวขึนมาเปนการเฉพาะ กฎเกณฑในดานความเปนเจาของ

ในกิจการวิทยุและโทรทัศนของชาวตางชาติ ก็จะขึนxxxกับบทบัญญัติในกฎหมายด กลาวแทน

การสงเสริมการแขงขัน

กฎหมายที่เกี่ยวกับการสงเสริมการแขงขันของไทยในปจจุบันคือ พ.ร.บ.การแขงขันทาง การคา พ.ศ. 2542 ซึ่งมีมาตรการในการปองปรามพฤติกรรมการผูกขาดใน 4 ลักษณะคือ การ ใชอํานาจเหนือตลาด (abuse of dominance) การควบรวมธุรกิจ (merger) การกระทําการตก ลงรวมกัน (collusion) และ พฤติกรรมการคาxxxxxเปนธรรม (unfair trade practice) ดังนี้

1. การใชอ ํานาจเหนือตลาด: มาตรา 25 ของกฎหมายดังกลาวมีวัตถุประสงค ในการควบคุมพฤติกรรมของผูประกอบการรายใหญที่มี “อํานาจเหนือ

ตลาด” ไมใหใชอํานาจในการจํากัดหรือกีดก การแขงขนั ซงเปนมึ่ าตรการ

ท่ีมีความจําเปนอยางย่ิงในกิจการแพรภาพกระจายเสียงซ่ึงมีแนวโนมท่ีจะมี ผูประกอบการรายใหญไมกี่รายในตลาด ทั้งนี้ การท่ีผูประกอบการราย หน่ึงรายใดมีอํานาจเหนือตลาดมิใชเปนการละเมิดมาตรา 25 โดยตวเอง

เวนแตจะใช ํานาจดังกลาวกระทําการดังตอไปน้ี

- กําหนดหรือรักษาระดับราคาซื้อหรือขายสินคาหรือคาบริการอยาง ไมเปนธรรม

- กําหนดเง่ือนไขในลักษณะท่ีเปนการบังคบโดยตรงหรือโดยออม อยางไมเปนธรรมใหผูประกอบธุรกิจอื่นซึ่งเปนลูกคาของตนตอง จํากัดการบริการ การผลิต การซื้อ หรือการจําหนายสินคาหรือตอง

จํากัดโอกาสในการเลือกซ้ือหรือขายสินคา การได หรือในการจัดหาสินเชื่อจากผูประกอบธุรกิจอื่น

ับหรือใหบริการ

- ระง ลด หรอจากํื ัดการบริการ การผลิต การซื้อ การจําหนาย การ

สงมอบ การนําเขามาในราชอาณาจ รโดยไมมเหตี ุผลอันxxxxx

ทําลายหรือทําใหเ สียหายซ่ึงสินคา เพื่อลดปริมาณใหต่ํากวาความ ตxxxxxของตลาด

- แทรกแซงการประกอบธุรกิจของผ ื่นโดยไมมเหตี ุผลอันxxxxx

2. การควบรวมธุรกิจ: การควบรวมธุรกิจ โดยเฉพาะในกรณีที่เปนการควบ รวมธุรกิจระหวางผูประกอบการสองรายxxxxxxแขงขันxxxในตลาดเดียวกัน มักทําใหตลาดดังกลาวมีการแขงขันนอยลงหรือกลายเปนตลาดxxxxxxxx

เพ่ือปองกันการผูกขาดในลกษณะดังกลาว หนวยงานปองก การผูกขาด

หรือหนวยงานกํากับดูแลจึงควรพิจารณาผลกระทบท่ีเกิดขึ้น และอาจระงับ การควบรวมกิจการในกรณีท่ีเห็นวา การควบรวมธุรกิจจะทําใหการแขงขัน

ในตลาดลดลงอยางมีน สําคัญ มาตรา 26 ของ พ.ร.บ. การแขงขนxxx ง

การคา พ.ศ. 2542 หามมิใหผูประกอบธุรกิจกระทําการรวมธุรกิจ อนอาจ กอใหxxxxxxxผูกขาดหรือความไมเปนธรรมในการแขงขัน ตามท่ีคณะ

กรรมการประกาศกําหนด เวนแตจะxx xxxxญุ าต อยางไร ก็ตาม ใน

ปจจุบันคณะกรรมการการแขงขันทางการคา ยังมิไดมีการกําหนดหลัก เกณฑท ่ีเกี่ยวของ ธุรกิจจึงxxxxxxควบรวมกันไดโดยปราศจากการกํากับ ดูแลโดยรัฐ

3. การกระทําการตกลงรวมก : การกระทําการตกลงรวมกันระหวางผ

ประกอบการต้งแต 2 รายข้ึนไปอาจมีเหตุผลในการxxxxxประสิทธิภาพทาง ธุรกิจ หรืออาจเปนพฤติกรรมการผูกขาดตลาดก็ได หนวยงานปองกันการ xxxxxxxxxตองxxxxxxxxxxxxเหตุผลในการทําความตกลงรวมกันในแต ละกรณี อยางไรก็ตาม การตกลงรวมกนในบางลักษณะถอเปนการจํากัด หรือกีดกันการแขงขันโดยตรงโดยไมมีขอยกเวนเชน การกําหนดราคารวม กัน (price fixing) และการรวมหวั กันในการประมูล (bid rigging) ใน

กรณีเหลาน หนวยง านปองกนั การผูกขาดโดยท่วไปจะxxxxxการกระทําดัง

กลาวเปนการละเมิดกฎหมายโดยตวของมนเอง หรือที่เรียกวา ใชหลักผิด โดยตัวมันเอง (per se rule) มาตรา 27 ของ พ.ร.บ. การแขงขันทางการ

คา พ.ศ. 2542 ได ําหนดลักษณะของการทําการตกลงรวมกันระหวางผ

ประกอบการต แต 2 รายขึ้นไปxxxxxxเปนกา รจํากัดหรอื กีดกันการแขงขนั

ทางการค ไวถึง 10 รปแบบู โดยกําหนดใหการทําการตกลงรวมกันใน 4

รูปแบบเปนการละเมิดกฎหมายโดยไมมีขอยกเวนคือ การกําหนดราคาขาย

สินค

หรือบริการหร

กําหนดปริมาณการขายรวมก

การกําหนดราคาซื้อ

สินค หรือบรxxx รหรือกําหนดปริมาณการซื้อรวมก ัน การตกลงรวมกัน

เพื่อเขาครอบครองตลาดหรือควบคุมตลาด และการตกลงกันในการประมูล หรือประกวดราคาสินคา หรือบริการ

4. การคาxxxxxเปนธรรม: มาตรา 29 ของ พ.ร.บ. การแขงขันทางการคา พ.ศ.

2542 หามมิให ูประกอบธุรกิจกระทําการใดๆ อันมิใชกา รแขงขนโดยxxxx

อยางเปนธรรมและมีผลเปนการทําลาย ทําใหเ สียหาย ขัดขวาง กีดกัน หรือ จํากัดการประกอบธุรกิจของผูประกอบธุรกิจอื่น หรือเพ่ือมิใหผ ูอ่ืนประกอบ ธุรกิจ หรือตองลมxxxxxxxประกอบธุรกิจ จะเห็นวา มาตรา 29 ครอบคลุม การกระทําที่เปนการแขงxxxxxxxxเปนธรรมทุกประเภท ซึ่งหากมีพฤติกรรม ของผูประกอบการใดxxxxxเขาขายความผิดในมาตรา 25-27 ก็อาจเขาขาย

ความผิดในมาตรา 29 ไดโดยไมตองมีการพิสจนวาผูกระทําด กลาวมี

“อํานาจเหนือตลาด” หรือไม อยางไรก็ตาม การใชมาตรานี้จะตองมีการ พิสูจนความเสียหายกอน ซึ่งแตกตางจากการใชม าตรา 25 ซ่ึงไมจําเปน ตองพิสูจนความเสียหายแตอยางใด

จะเห็นไดวา กฎหมายแขงขันทางการคามีบทบัญญัติสวนใหญในการควบคุมพฤติกรรม

ของผูประกอบการมากกวาการกํากับดูแลดานโครงสร งโดยตรง ยกเวนในสวนทเ่ี กี่ยวของกับ

การควบรวมกิจการดังท่ีกลาวมาขางตน อยางไรก็ตาม กฎหมายดังกลาวก็ยังมีปญหาในทาง ปฏิบัติหลายประการ เชน ยงไมมีการกําหนดนิยามของการมีอํานาจเหนือตลาดเปนการท่วไป และยงไมมีกฎเกณฑท่ีเก่ียวของกบธุรกิจท่ีจะตองขออนุญาตในการควบรวมกิจการ นอกจากนี้ กฎหมายยังมีขอยกเวนในการบังคับใชตอหนวยงานรัฐ ทั้งหนวยราชการและรัฐวิสาหกิจ ซ่ึงทํา

ใหไมxxxxxxควบคุมพฤติกรรมของหนวยงานรฐจ

นวนมากในตลาดวิทยุและโทรท

น ใน

กรณีที่หนวยงานดังกลาวมีพฤติกรรมท่ีกีดกันการแขงขัน

การออกใบอนุญาต

ในปจจุบัน ประเทศไทยยังไมมีระบบการใหอนุญาตการประกอบกิจการวิทยุและโทร ท นจ ากหนวยงานกํากบั ดูแลท่ีเปนxxxxx อยางไรก็ตาม พระราชบัญญัติวิทยุกระจายเสียงและ

วิทยุโทรทัศน (ฉบ

ท 4) พ.ศ.2530 ไดใหอํานาจกรมxxxxxสัมพันธในการกําหนดหล

เกณฑ

วิธีการ เงื่อนไข ในการขออนุญาตแพรภาพกระจายเสียง (ท ทางคลื่นและสื่อตัวนาไฟฟํ า) ตลอด

จนมีหนาที่ในการกําหนดเงื่อนไขในการดําเนินการและควบคุมดานรายการ การโฆษณาและ

บริการธุรกิจ ลักษณะพึงประสงคทางเทคนิค กําหนดxxxxxบ ิของผูทรบใบอนญุัี่ าตเปนผ ูจดั

รายการหรือดําเนินรายการ กําหนดเวลาใหสถานีทําการถายทอดรายการท่ีกําหนด การเพิก ถอนใบอนุญาต และการกําหนดคาธรรมเนียม คาดวา กฎหมายดังกลาวจะถูกยกเลิกไปเม่ือมี การออกกฎหมายการประกอบกิจการวิทยุกระจายเสียงและโทรทัศนฉบับใหมขึ้นมาแทน

ในด

นการจัดสรรคลื่นความถ่ีน

พระราชบัญญัติองคกรจัดสรรคลื่นความถี่ ไดกําหนด

ใหมีการจดตั้งคณะกรรมการการสื่อสารแหงชาติ (กสช.) โดยให กสช. มีหนาท่ีในการกําหนด นโยบายและแผนแมบทกิจการกระจายเสียงและกิจการโทรทัศน และแผนความถี่วิทยุ แผนแม บทการบริหารคลื่นความถี่ และตารางการกําหนดคล่ืนความถี่แหงชาติ ตลอดจนพิจารณาออกใบ อนุญาตและกํากับดูแลการใชคล่ืนความถ่ีเพื่อกิจการดังกลาว ทั้งนีการดําเนินการวางแผนการ ใชคลื่นความถ่ีจะเปนการดําเนินการรวมกบั คณะกรรมการกิจการโทรคมนาคมแหงชาติ (กทช.)

3.2 สภาพป หาเชิงโครงสราง

รายงานการศึกษาโครงสร งสื่อวิทยและxx ทรทัศนในประเ ทศไทยโดย xxxxxxxxx และ

ธนวิทย (2546ข) พบวาโครงสร งสื่อวิทยและxx ทรทัศนของไทยมปญหี าหลายประการดังน้ี

โทรทัศน

ในปจจุบนตลาดโทรท นในประเทศไทย มxxx ประกอบการ 6 ราย โดยเปนการดําเนิน

การโดยรัฐ 3 ราย และเอกชนซึ่งรับสมปทาน 3 ราย ผ ระxxxxxxที่มสี วนแบงตล าดสูงสุดคือ

ชอง 7 และชอง 3 ซึ่งมีสวนแบงตลาดในระดับเกินกวารอยละ 25 ทั้ง 2 ชอง ทงั้ สองรายไดรบั

สัมปทานใหประกอบการไปจนถึงปพ.ศ. 2566 และปพ.ศ. 2563 ตามลําดับ

ลักษณะของการผลิตรายการโทรทัศนมีท

การผลิตเองโดยสถานี ซ่ึงได

กรายการขาว

สวนรายการบันเทิงมักเปนการจางบริษ

อื่นผลิต ท้งบริษัทในเครือ บริษัทที่เกี่ยวเนื่องก

หรือ

บริษัทผูผลิตรายการxxxxx โดยมีลักษณะของสญญาทั้งสัญญาจางผลิต และสัญญาแบงเวลา

โฆษณา (time sharing) ตามสัดสวนที่ตกลงxxx xxxxนี ึ ก ความเสี่ยงของรายการในการดึงดูด

ผูชม ลกษณะของสัญญาดังกลาวซ่ึงกําหนดโดยสถานีสะทอนใหเห็นถึงอํานาจตอรองของสถานี ท่ีมีเหนือผูผลิตรายการ และชีใหเห็นถึงความเปนไปไดในการใชอํานาจในการตลาดที่เหนือกวา ในการกําหนดเง่ือนไขxxxxxเปนธรรมแกผูผลิตรายการ

พฤติกรรมxxxxxใหเห็นถึงอํานาจตอรองในระดบั สูงของผูประกอบการโทรทัศนรายใหญก็ คือ ความxxxxxxในการขึนอัตราคาบริการอยางตอเนื่องในระดบเฉxxxยรอยละ 8.8-9.5 ตอปใน ระหวางป 2533-2546 ซ่ึงเปนระดับที่สูงกวาอัตราเงินเฟอของระบบเศรษฐกิจโดยรวมซึ่งxxxใน

ระดบเฉxxxยเพียงรอยละ 3.9 เปนอยางมาก นอกจากน การผนวกกนในแนวดิ่งทงในxxx xปแบบ

บริษัทในเครือหรือบริษัทท่ีเก่ียวเนื่องกนซึ่งเปนแนวโนมท่ีพบมากขึนตั้งแตชวงปลายป 2546

เปนตนxx xxxเปนอุปสรรคในการเขาสูตลาดของผูผลิตรายการรายใหมอีกดวย

ในกรณีของสถานีโทรท

นของร

ปญหาสําคญประการหนึ่งในปจจุบันก็คือ การจัดสรร

เวลาใหเอกชนเขามารวมผลิตรายการดวยเปนระบบการแขงขันที่มีความโปรงใส ซ่ึงอาจเปดชอง วางใหมีการแสวงหาผลประโยชน หรือการใชสายสมพนธกบผูม ีอํานาจได

ผลลัพธของระบบโทรท นในประเ ทศไทยท่ีกลาวมาขางตนคือ การท่ีผูประกอบการโดย

เฉพาะผูประกอบการรายใหญมีผลตอบแทนสูงมาก ในขณะที่รายการมีความหลากหลายลด ลง และผูประกอบการรายใหมประสบปญหาในการเขาสูตลาด ซ่ึงทําใหประชาชนขาดการได รับขาวสารและความคิดเห็นที่หลากหลาย

โทรทัศนแบบบอกร สมาชิก

ตลาดโทรท นบอ กรบสมาชั ิกในประเทศไทยแบงเปน 2 ตลาดท่ีแตกตางกันคือ ตลาด

ระดบประเทศ ซึ่งในปจจุบนมีผูประกอบการรายเดียวคือ UBC และตลาดระดบxxxxxxx ซึ่ง ประกอบไปดวยผูประกอบการxxxxxรับอนุญาต 78 รายและผูประกอบการอื่นๆ อีกประมาณ 160

ราย ท สองตลาดนี้ เปนต ลาดที่แยกขาดจากกัน อยางไร ก็ตาม ในชวงป 2546 พบแนวโนม

ท่ีบริษัท UBC ไดมุงจําหนายรายการของตนผานเครือขายของสถานีโทรทัศนบอกรบั สมาชิกใน ตางจังหวัดดวย

อุปสรรคในการแขงขันในตลาดในมุมมองของบริษัท UBC ได ก การที่สญญาสัมปทาน

หามการโฆษณา การที่รายการของบริษัทถูกละเมิดลิขสิทธ และการท่ีสัญญาสัมปทานมีขอ

จํากัดตางๆ ซึ่งทําใหบริษัทตองขออนุญาตจากรัฐกอนเปล่ียนแปลงใดๆ สวนอุปสรรคในการ ประกอบการในมุมมองของผxx xxxxxxxxรายเล็กไดแ ก การกําหนดคาสัมปทานซ่ึงคิดตายตัว

ตามจํานวนชอง ชองละประมาณ 20,000 บาท โดยไมคํานึงถึงพ ทxxxx การประกอบการ ซงเปน่ึ

อุปสรรคในการเขาสูตลาดของผูประกอบการรายเล็ก การมีขอจําก ในการวางโครงขายในเขต

กรุงเทพ การไมxxxxxxซื้อรายการจากตางประเทศ เนื่องจากผูประกอบการรายใหญทําสัญญา ท่ีมีลักษณะปดxxxxxxอ่ืน (exclusive)

ในมุมมองด นนโยบายสาธารณะ UBC ซงเปนผึ่ ูประกอบการรายใหญ ถอไดวาเปนผ

ประกอบการที่มีอํานาจเหนือตลาด (market dominance) ในความหมายตามหลักวิชาเศรษฐ

ศาสตร เนื่องจากเปนรายเดียวที่ประกอบการอย โดยมีสวนแบงตล าดรอยละ 100 ในตลาด

ระดบประเทศ ซ่ึงเปนตลาดที่มีอุปสรรคในการเขาสตลาดสูง และมีการแขงขันทางออมxxxxxรุน

แรง บริษัทด กลาวจงxxx มารถขึ้นอัตราคาบริการไดอยางต อเนองโ่ื ดยจานวํ นสมาชิกไมล ดลง

ผูวิจัยยังพบพฤติกรรมในการแสวงหาผลประxxxx

xกผ

ริโภคในรูปแบบตางๆ ในชวงท่ีผานมา

เชน การลดจํานวนแพ็กเกจซ่ึงเปนการลดทางเลือกของผูบริโภค การเลือกปฏิบัติระหวาง สมาชิกรายเดิมและสมาชิกใหม การปรับยายรายการxxxxxรับความxxxxเขาสูแพ็กเกจราคาแพง เปนตน ในชวงหลัง ยงมีรายงานขาวถึงพฤติกรรมอ่ืนๆ ท่ีมีลักษณะการใชอํานาจเหนือตลาด อีกเชน การทําสัญญาที่มีลักษณะปดกนั รายอื่น (exclusive) และการกําหนดราคาแบบเลือก

ปฏิบัติระหวางผูบริโภคในกรุงเทพและในตางจังหวัด ซึ่งทําให ูบรโภคในกรงxxx ทพเสียประโยชน

วิทยุ

ตลาดวิทยุในประเทศไทยเปนตลาดที่แตกเปนตลาดยอย (fragmented) กวา 520 สถานี ตามพื้นท่ี โดยมีทั้งผูประกอบการรัฐ และผูรับสัมปทานเอกชน อุปสรรคในการเขาสูตลาดวิทยุ ในประเทศไทยคือ ระบบสัญญาสมปทาน ซึ่งมีอายุสน้ มาก และมีความเส่ยงสูงเนื่องจากหนวย

งานภาครัฐxxxxxxบอกเลิกสัญญาได ายเดยว หรอในบางื กรณีก็ไมม ีสัญญาเลย นอกจากน

xxxxxxxxxxx xซง่ึ สมปทานยังขาดความโปรงใสและแทบไมมมาตี รฐานในการคิดคาสัมปทาน

ซึ่งเอื้อตอระบบอุปถัมภและการคอรรปชั่น

การวิจยั ที่ผานมาพบวา ตลาดวิทยุเริมมีแนวโนมกระจุกตวั (concentration) สูงข้ึน ดัง จะเห็นไดจากสดสวนรายไดของผูประกอบการวิทยุ FM ในกรุงเทพ 3 รายใหญที่สุดxxxxxขึ้นจาก รอยละ 13 ของรายไดโฆษณาผานสื่อวิทยุทงั หมดในป 2542 เปนรอยละ 18 ในป 2544 นอก

จากน ยงมแนวโนมมีั ุงไปสูการเปนเครอขายวื ิทยระุ ดับประเทศ ซงจะช่ึ วยใหผ ูประกอบการxxxxx

xxxxxขายไดเปรียบในการหาโฆษณา และการลดต ทนในุ การผลิตรายการ ในขณะเดียวกัน

โครงสรางตลาดวิทยุก็มีการผนวกกันในแนวดิ่งกบธุรกิจที่เกี่ยวเน่ือง โดยเฉพาะธุรกิจเพลงมาก

ข เนื่องจากผูผลิตเพลงxx xxประมูลคลื่นวิทยุ

รายงานการวิจัยที่ผานxxxxxพบดวยวา สถานีวิทยุที่ธุรกิจเพลงเปนผูดําเนินการมีแนว

โนมในการเปดเพลงในคายของxxxxxกวาสถานีท่ีเปนผxx xxxxxxxxxxxxxอยางมีน สถิติ ซ่ึงนาจะเปนอุปสรรคในการเขาสูตลาดของผูผลิตเพลงxxxxx

สําคัญในทาง

4. ขอเสนอแนะเชิงนโยบาย‌

ในหัวขอนี้ คณะผูวิจยจะนําเสนอขอเสนอแนะทางนโยบายในการกาก ดูแลโครงสร ง

ของสื่อวิทยุและโทรท

น โดยจะใหความสําคญต

การปรบปรุงกฎเกณฑในการกํากับดูแลจาก

กฎเกณฑท ี่มีอยูในปจจุบัน หรือท่ีกําลังดําเนินการxxx เชน การรางกฎหมายการประกอบกิจการ กระจายเสียงและกิจการโทรทัศน

4.1 กฎเกณฑในดานความเปนเจาของ

ดังที่กลาวมาข งต กฎเกณฑทเ่ี ก่ยวของ กับความเปนเจาขอ งหรอื การควบคุมกิจการ

วิทยุและโทรทัศนเกี่ยวของกับขอกําหนดตางๆ คือ การจํากัดสัดสวนการถือหุนของผูถือหุนแต

ละราย การจํากัดจํานวนสถานีวิทยุและโทรท นท ี่ผูประกอบการxxxxxxละรายxxxxxxถือครอง

ได การจํากัดสัดสวนการถือหุนของตางชาติ และการจํากัดการถือครองขามสื่อและการถือครอง

ส่ือขามสาขา กฎเกณฑด กลาวลวนมจดประุี สงครวมก ันคือ การสงเสรมใิ หเกิดความหลาก

หลายดานโครงสราง บนพื้นฐานของxxxxxxxxxวา ความหลากหลายด ความหลากหลายดานเนือหา

นโครงสรางจะทําใหเกิด

ในสวนของการถือหุนของผ

ือหุนแตละรายน

ผูวิจัยมีความเห็นวา หลักเกณฑท่ีจะ

กําหนดข

xxxxxxจะตองคํานึงถึงความเปนจริงที

า สื่อวิทยุและโทรทัศนในประเทศไทยสวนใหญ

ยกเวนสื่อของรัฐเปนส่ืxxxxดําเนินการทางธุรกิจ ซึ่งหมายความวาหลกั เกณฑในการถือหุนควร จะสอดคลองกับแนวทางดานบรรษัทxxxxx (corporate governance) ในปจจุบัน ซ่ึงผูถือหุนใน

บริษัทสวนใหญมักเปนกลุมผู

ือหุนรายใหญไมก่ีกลุม3 การกําหนดสัดสวนการถือครองหุxxxx

ผูถือหุนแตละรายxxxxxxถือครองxx xงสุดไวในระดับทตํี่ ่ามากเชนรอยละ 10 จงxx xจไมเหม าะ

สมกับสภาพความเปนจริง และอาจทําใหเกิดปญหาขัดแยงในการควบคุมบริษัทของผูถือหุน จํานวนมาก เชนกรณีxxxxxxเกิดขึ้นกับสถานีโทรทัศนไอทีวี การสงเสริมใหเ กิดความหลาก

หลายทางโครงสรางจึงควรกฎเกณฑ

่ืนๆ ในดานโครงสร

งแทน

สวนของการกําหนดหลักเกณฑในการถือหุนของชาวตางชาตินัน้ ประเทศตางๆ สวน ใหญมักมีขอจํากัดในการถือครองหุนสวนของชาวตางชาติ เนืองจากเกรงวาจะถูกครอบงําทาง วัฒนธรรม ผูวิจัยมีความเห็นวาประเทศไทยควรมีหลกั เกณฑในลกษณะเดียวกัน โดยควรมีขอ

กําหนดหามชาวตางชาติถือครองหุ

สวนข

งมากในกิจการวิทยุ โทรทัศนและโทรทัศนแบบบอก

รับสมาชิก และควรหามชาวตางชาติเปนกรรมการในกิจการดังกลาวในสัดสวนขางมากตามขอ

3 ลกษณะดังกลาวแตกตางจากแนวทางดานบรรษัทxxxxxของประเทศสหรัฐ และสหราชอาณาจักร ซ่ึงบริษัทในตลาดหลักทรัพย สวนใหญเปนกิจการที่มีผูถ ือหุนขางนอยจํานวนมาก

กําหนดในลกษณะเดียวกนั กับกฎหมายประกอบธุรกิจคนตางดาว การผอนผันกฎเกณฑดังกลาว ถาจะมีขึ้น ก็ควรเกิดขึนเม่ือมีหลักประกันในการกํากับดูแลใหมีเนือหาท่ีผลิตโดยผูประกอบการ ไทยท่ีเขมงวดข้ึนมาxxxxxกอน

หัวใจสําคัญของการสงเสริมใหเกิดความหลากหลายด นโครงสรางขอ งกิจการวิทยxxxx

โทรทศั นในประเทศไทยนาจะอยูท่ีการกําหนดขอจากัดในการถือครองสถานีวิทยุและโทรทัศน ของผูประกอบการแตละราย และการถือครองขามสื่อและการถือครองส่ือขามสาขา ทั้งนี้ ผูวิจัย

มีความเห็นวา ควรมีการจํากัดจํานวนสถานีวิทยุและโทรท นทผ่ี ูประกอบการxxxxxละราย รวม

ทังหนวยงานร

xxxxxxถือครองไดไวไมใหสูงน

เชน ไมใหถือครองสถานีโทรทัศนไดเ กิน 1

สถานี และสถานีวิทยุเกินกวารอยละ 20 ของจํานวนสถานีท่ีมีอยูในพื้นที่น เพื่อปอง กันมิใหผ

ประกอบการรายใดรายหนึ่งxxxxxxมีxxxxxxxเหนือประชาชนในพื้นที่น

ไดมากเกินไป ท

นี้

กฎเกณฑที่ใช วรเปน กฎเกณฑทมขอี่ี กําหนดชัดเจนมากกวาการใหดุลพนจxxx กหนวยง านกํากับ

ดูแล เนื่องจาก ขีดความxxxxxxในการวิเคราะหโครงสรางตลาดและมาตรการในการรับประก

ความโปรงใสของหนวยงานกํากับดูแลในชวงแรกยงไม าจะสูงนกั ขอจาxx xดในการถือครอง

สถานีวิทยุและโทรทัศนดังกลาวอาจผอนผันลงได หากมีหลักประกันวาเทคโนโลยีใหมๆ เชน เทคโนโลยีวิทยุและโทรทัศนในระบบดิจิตัลxxxxxxxxxxxxนแปลงโครงสรางตลาดไดอยางมีนัย

สําค

ซึ่งนาจะยงไมเกิดขึนในxxxxxอนใกลน4้ี

อยางไรก็ตาม ผูวิจยเห็นวา ยังไมมีความจําเปxxxxประเทศไทยจะตองมีกฎเกณฑ ั่วไป

ในการถือครองขามสื่อระหวางสื่อวิทยุโทรท นและ สื่อหนงั สือพมพิ เหมอนในตื างประเทศบาง

ประเทศ เนื่องจากท่ีผานมา ตลาดหนังสือพิมพในประเทศไทยมีการแขงข กันอยมู ากพอxx

xxx นอกจากนี้ การถือครองข มส่ือยงนาจะมั ีประโยชนในการลดตนทนในุ การประกอบการของ

ผูประกอบการ ซึ่งนาจะสงผลดีตอผูบริโภคดวย การควบคุมการถือครองขามสื่อจึงควรจะมีขึ้น

ก็ตอเม่ือมีเหตุท่ีทําใหเช่อได

า การถือครองข

มสื่อดังกลาวจะลดการแขงขนในตลาดส่ืxxxxเกี่ยว

ของอยางมีน เทานั้น

สําคัญ และทําใหเกิดความสูญเสียตอความหลากหลายในการแสดงความคิดเห็น

4.2 กฎเกณฑในดานการออกใบอนุญาต

ระบบสมปทานไดส รางอุปสรรคในการประกอบกิจการวิทยุและโทรทศั นในปจจุบันหลาย ประการ ในกรณีของวิทยุและโทรทัศน ระบบสัมปทานxxxxxโปรงใสมีผลในการโอนกรรมสิทธใิ น การใชค ลื่นความถ่ี xxxxxxxxxคามหาศาลใหแกผูป ระxxxxxxเอกชนกลมนอย โดยที่รฐและสังคม ไมไดxxxxxตอบแทนอยางเหมาะสม ในกรณีของวิทยุ สญญาxxxxxxxxxxมีอายุสั้นเพียง 1-2 ป

4 ดูรายละเอียดxxxxxเติมใน xxxxxxxxx (2547)

และไมมีเง่ือนไขxxxxxxxxxxในการคุมครองผูประกอบการยังมีผลทําxx xฐxxxxxxแทรกแซงสื่อ

วิทยุผานหนวยงานรฐั ที่เปนผใู หสมปทานไดโดยงาย สวนในกรณีของโทรทัศนแบบบอกรับ สมาชิก xxxxxxxxxxผูประกอบการแตละรายไดรับมเง่ือนไขที่แตกตางกัน ซ่ึงสรา งความไมxxxx xxxในการแขงขัน ปญหาท่ีสําคัญอีกประการหนึ่งก็คือ สัญญาสัมปทานในปจจุบันยังมีเนื้อ หาสวนใหญในดา นขอ กําหนดทางเทคนิคและการแบงผลตอบแทนระหวางรฐและเอกชนเทานน้ั โดยไมมีเง่ือนไขท่ีเอื้อตอการกํากับดูแลดานโครงสรางและดานเนื้อหาเชน ขอกําหนดดานจรรยา บรรณตางๆ เปนตน

จากที่กลาวมาขางตน จะเห็นวาการxxxxxxโครงสรางของสื่อวิทยุและโทรทัศนในประเทศ ไทยจะเกิดขึนไมไดหากไมมีการxxxxxxระบบใบอนุญาตประกอบกิจการ ทังนี้ การxxxxxxระบบ ใบอนุญาตควรมีแนวทางดังตอไปนี้

▪ กระบวนการออกใบอนุญาตตองมีความโปรงใสเชน มีข ตอนในการขอรบั

ฟงความคิดเห็นจากสาธารณะ (public consultation) ตอหลักเกณฑในการ ออกใบอนุญาต มีขอกําหนดใหกสช.ประกาศหลักเกณฑในการออกใบ

อนุญาตให

ราบอยางกวางขวางที

ุด และมีความเปนธรรมในการคัด

เลือกผไู ดรบใบอนุญาต โดยตองมีกระบวนการค เลือกทมประีี่ xxxxxภาพ

และเปนธรรม เชนการจัดสรรคล่ืนความถ่ีดวยวิธีการประมูลในกรณีการ ประกอบการในเชิงพาณิชย สวนในกรณีของการประกอบกิจการแพร ภาพกระจายเสียงสาธารณะหรือชุมชน ซึ่งมีจุดประสงคไมแสวงหาผลกําไร

อาจใชวิธีการคัดเลือกจากขอเสนอ ประกอบก การขอรับเงินทนอุ ุดหนนุ

จากกองทุนพฒนากิจการกระจายเสียงและกิจการโทรทัศนเพื่อประโยชน สาธารณะควรจัดเก็บคาธรรมเนียมใบอนุญาตในการใชคลื่นความถี่ที่ถือ ครองโดยหนวยงานรฐในระดับท่ีเหมาะสมกับคาเสียโอกาส โดยไมยกเวน คาธรรมเนียมในการใชคลื่นความถ่ี โดยเฉพาะแกหนวยงานท่ีถือครองคล่ืน ความถี่เกินกวา 1 สถานี เพื่อใหหนวยงานรัฐใชคล่ืนความถ่ีเทาที่จําเปน

ไมถือครองคล่ืนความถี่ไว ากเกินไป และนําไปแสวงหาผลประโยชนใน

เชิงพาณิชยในแนวทางxxxxxมีความโปรงใส และเปนอุปสรรคขัดขวางการ ใชคลื่นความถ่ีของภาคเอกชนและภาคประชาชน

▪ ในกรณีท่ีการประกอบการไมเก่ียวของก การใชทรพยั ากรxxxxxxจากํูี ัด xxx

คล่ืนความถี่ การกําหนดคาธรรมเนียมใบอนุญาตควรยึดหลักเกณฑใหคา ธรรมเนียมดังกลาวมีความครอบคลุมคาใชจายในการกํากับดูแลผูประกอบ การนนั ๆ โดยไมสรา งภาระจากคาธรรมเนียมใบอนุญาตที่สูงเกินไป เพื่อสง

เสริมใหเกิดผ ระxxxxxxหลายรายแขงขนกั ันในตลาด

▪ ใบอนุญาตควรมีระยะเวลาที่คุมก การลงทุนแตไมควร ทีจะนานเกินไป xxx

ในตางประเทศ ระยะเวลาของใบอนุญาตแพรภาพกระจายเสียงทุกประเภท

ม จะไมเกิน 5-8 ป ทงั นี้ เพื่อใหผูประกอบการอ่ืนมีโอกาสเขาสูตลาด และ

xxxxxxนําคลื่นความถี่ดังกลาวไปใชไ ดอยางยืดหยุนและมีประสิทธิภาพสูง

สุดเชน นําไปใชในการแพรภาพกระจายเสียงแบบดิจิต เปนต น

▪ การตออายุใบอนุญาตควรมีความโปรงใสเชนเดียวกับการขอใบอนุญาต โดยควรคํานึงถึงผลการดําเนินการท่ีผานมาของผูประกอบการ เชน การ พิจารณาวามีการปฏิบัติตามกฎxxxxxxxหรือขอกําหนดดานจริยธรรม (code of conduct) หรือไม ทั้งนี้ การพิจารณาตอใบอนุญาตควรดําเนิน การกอนท่ีใบอนุญาตที่มีอยูจะหมดอายุพอxxxxxxxน กอนใบอนุญาตหมด

อายุอยางนอย 6-9 เดือนขึนไป เพื่อใหxxxxxxคัดเลือกผ ระxxxxxxราย

ใหม และใหผูประกอบการxxxxxไดรับอนุญาตxxxxxxเตรียมความพรอมใน การเลิกกิจการได

▪ ใบอนุญาตควรมีการกําหนดxxxxxและหนาที่ของผูรับใบอนุญาตxxxxxxxxx

เชน xxxxxในการใชโครงสร งพืนฐานและพื้นทส่ าxxxxx (rights of way)

xxxxxในการใชโครงขายโทรคมนาคมสาธารณะ (public telecom operator)

เชน การใช

องสัญญาณของผ

ระxxxxxxดาวเทียม และการรวมใชโครง

ขายของผูประกอบการอื่น และควรมีเงื่อนไขในการกําก

ดูแลในด

นตางๆ

ตามความจําเปน โดยเฉพาะอยางย่ิงในชวงแรกxxxxxไมมีกฎxxxxxxxในการ กํากับดูแลตางๆ อยางครบถวนสมบูรณ เชน ประเภทและสัดสวนราย การ ตลอดจนมาตรฐานในทางจรรยาบรรณตางๆ เปนตน

4.3 การสงเสริมการแขงขัน

จากการวิเคราะหในหวขxxxxผานมาจะเห็นวา ในปจจุบัน ผูประกอบการในตลาดวิทยุและ

โทรxxxx xงราย มพฤติี กรรมในลักษณะที่กีดกันการแขงขนขอั งผูประกอบการรายอื่นหรอมกาีื ร

กําหนดเงื่อนไขในการประกอบธุรกรรมกับผ ระxxxxxxอื่นๆ หรอผบรโภคในลิูื ักษณะxxxxxเปน

ธรรมเชน การกําหนดอตราคาบริการในระดับท่ีสูงเกินไป หรือการบังคับขายพวง พฤติกรรม

ด กลาวควรถูกควบคุมดวยพ.ร.บ. การแขงข

ทางการคา ซึ่งมีผลบ

คับใชแลวตังแตป 2542

อยางไรก็ตามในปจจุบัน พ.ร.บ.การแขงขันทางการคายังไมxxxxxxบังคบใชไดอยางมีประสิทธ ผลในหลายเรื่อง เนื่องจากยังไมไดมีการกําหนดนิยามของผูมีอํานาจหรือตลาด หรือกฎเกณฑ

ในการควบรวมกิจการ เพื่อใหxxxxxxบ คบใชกฎหมายดังกลาวอยางม ีxxxxxxxxxx คณะ

กรรมการแขงขันทางการคา รัฐบาลและกสช. แลวแตก รณีควรเรงดําเนินการดังตอไปนี้

ก) ประกาศหลักเกณฑการมีอํานาจเหนือตลาด และหลักเกณฑในการควบรวมกิจ การใหมีความชัดเจนโดยเร็ว

ข) กําหนดมาตรการปองก การใชอํานาจเหนือตลาดอยางไมเปนธ รรมของผ

ประกอบการสถานีโทรทศั นและวิทยุรายใหญ ที่มีสวนแบงตลาดสูง และการม การผนวกกนในแนวด่ิง (vertical integration) ซึ่งทําใหผูประกอบการรายใหม ไมxxxxxxเขาสูตลาด หรือไมxxxxxxแขงขันได

ค) พฒนาความxxxxxxในการวิเคราะหการแขงขันในตลาดส่อแพรภาพxxxxxx เสียงของคณะกรรมการและเจาหนาที่ กสช. เมื่อไดรับการจัดตั้งขึน้

นอกจากน

กฎหมายการประกอบกิจการกระจายเสียงและกิจการโทรทัศน

ังควรมีบท

บัญญัติปองกันการแขงxxxxxxxxเปนธรรมที่พบเฉพาะในกิจการดังกลาว และไมมีบทบัญญัติใน

กฎหมายแขงขันทางการคารองรับ เชน ควรมีกฎxxxxxxxในการใชอุปกรณ ับสัญญาณโทรทัศน

แบบบอกรับสมาชิก (conditional access equipment) หรือ โปรแกรมรายการอิเล็กทรอนิกส

(electronic programming guide) เพื่อปองกนมิใหผxx xxxxxxxxโทรทศั นแบบบอกรบั สมาชิกใช

ความเปนเจาของอุปกรณ

ังกลาวในการกีดกันการแขงขันจากผ

ระxxxxxxรายใหม

เอกสารอางอิง

เดือนเดน และเสาวลักษณ (2546) เดือนเดน xxxxบริรักษ และเสาวลกษณ ชีวxxxxxxxxนท,

“การปองกันการผูกขาดในตลาดโทรคมนาคม”, สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย, 2546

xxxxxxxxx (2547) xxxxxxxxx ต้งั กิจxxxxxย, “สื่อดิจิตัลและเทคโนโลยีส่ือ”, สถาบันวิจัยเพื่อการ พฒนาประเทศไทย, 2547

xxxxxxxxx และxxxxx (2546ก) xxxxxxxxx ต กิจวานชยิ และxxxxx รตั นนฤมตรxx x, “สภาพตลาด

โทรคมนาคมในตางประเทศและประเทศไทย”, สถาบันวิจัยเพื่อการพฒนาประเทศไทย, 2546

xxxxxxxxx และxxxxx (2546ข) xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxย และxxxxx รตั นxxxxxxศร, “การจัดสรร คลื่นความถี่”, สถาบันวิจยเพ่ือการพฒนาประเทศไทย, 2546

xxxxxxxxx และธนวิทย (2546ก) xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxย และธนวิทย สุทธรตนกุล, “วตถุ ประสงค ภาพxxxxxxxxxxxxx และxxxxxxxxxควรจะเปนของระบบส่ือ”, สถาบันวิจัยเพ่ือการ พฒนาประเทศไทย, 2546

xxxxxxxxx และธนวิทย (2546ข) xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxย และ ธนวิทย xxxxxxxxxxx, “โครงสราง ระบบส่ือวิทยุและโทรทัศน”, สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย, 2546

OECD (2001), Organisation for Economic Cooperation and Development Communication Outlook 2001

Xxxxxxx xx.xx. (1995) W. Xxx Xxxxxxx, Xxxx X. Xxxxxx and Xxxxxx X. Xxxxxxxxxx, Xx., “Economics of Regulations and Antitrust”, Second Edition, MIT Press, 1995

ตารางท่ี 1 เปาหมายและมาตรการในการกํากับดูแลวิทยุและโทรทัศน

วัตถุประสงค / เปาหมาย	มาตรการ
ความหลากหลายในเนื้อหา	▪ ขอจํากัดในเรื่องการกระจุกตวและการถือครองขามสื่อ ▪ ขอจํากัดในเรื่องการเขาถึงชองทางการเผยแพรของผูประกอบการxxxxx ▪ ขอจํากัดในเรื่องของขอบเขตของธุรกิจ ▪ การใหเงินทุนสนับสนุนแกสื่อสาธารณะ
ความหลากหลายในเชิง วฒนธรรรม	▪ การจัดสรรโควตาใหกบรายการท่ีผลิตโดยผูผลิตรายการในประเทศ ▪ การใหความชวยเหลือทางการเงินในการผลิตรายการในประเทศ ▪ ขอจํากดในการเปนเจาของและควบคุมสื่อโดยชาวตางชาติ ▪ การใหเงินทุนสนับสนุนแกส่ือสาธารณะ
ความหลากหลายของประเภท รายการ	▪ จดสรรโควตาใหก ับรายการบางประเภท ▪ ขอหามในรายการบางประเทศทอ่ี าจจะสงผลตอผบู ริโภคในวงกวาง ▪ การใหเงินทุนสนับสนุนแกสื่อสาธารณะ
มาตรฐานของส่ือชุมชน	▪ การกําหนดขอจํากัดตอรายการบางประเภทxxxxxเหมาะสมตอชุมชน ▪ การกําหนดเง่ือนไขใหเกิดความถูกตองในรายการขาวxxx
xxxโฆษณา	▪ การกําหนดขอจํากัดเรื่องจํานวนของโฆษณา ▪ ขอจํากดในการโฆษณาสินคาหรือบริการบางประเภท ▪ ขอจํากัดในเร่ืองของการโฆษณาในบางชวงเวลา เชนชวงเวลารายการ สําหรับเด็ก
การจัดสรรคลื่นความถี่	▪ ขอจํากัดในเรื่องของจํานวนผูประกอบการ

หมายเหตุ: มาตรการกํากับดูแลดานโครงสรางสื่อนั้นคือมาตรการที่ขีดเสนใตไว ท่ีมา: OECD (2001).

ตารางที่ 2 ขอจํากดในการถือครอง (ownership restriction) สถานีโทรทัศนในประเทศในกลุม OECD

ประเทศ	โทรทัศนภาคพ้ืนดิน (terrestrial television)	เคเบิล้ ทีวี (cable television)	โทรทัศนผานดาวเทียม (direct broadcast satellite)
ออสเตรเลีย	แตละรายไมไดร ับอนุญาตใหค วบคุมโทรทศนเชิงพาณิชยในระบบภาคพื้นดิน ท่ี ครอบคลุมพืxxxxซึ่งมีประชากรเกินกวารอยละ 75 ของประเทศ	ไมมี	ไมมี
ออสเตรีย	ไมมี	ไมมี	ไมมี
เบลเยียม	ผูท่ีถือหนุ ทงั ทางตรงและทางออมเกินกวารอยละ 24 ในสถานโี ทรทัศนของชุมชน ฝร่งเศส จะไมxxxxxxถือหุนทั้งทางตรงและทางออ มเกินรอยละ 24 ในสถานีโทร ทัศนอ ีกแหงหน่ึงได
	โทรทศนแบบบอกรบสมาชิกของชุมชนฝร่งเศสจะตอ งสงวนหุนอยางนอยรอยละ 26 แก RTBF ทงั นอ้ี าจอxxในรูปการถือหุนโดยตรง หรือการถือหุนโดยบริษทั ลูกของ RTBF หรือการใหxxxxxในการxxxxแก RTBF
แคนาดา	แตละรายไมไดร ับอนุญาตใหเปนเจาของสถานีโทรทศนเกินกวา 1 ชองที่ใหบริการ ในภาษาทางการและพนื ท่ีเดียวกัน ในกรณีของวิทยุ ในพื้นที่ที่มีจํานวนสถานีเชิงพาณิชยน อยกวา 8 สถานีที่ใหบริการ ในภาษาเดียวกัน แตละรายจะเปนเจาของสถานีxxxxเกิน 3 สถานี ทงั น้ี ในชวง ความถ่ีเดียวกันเชน AM หรือ FM จะถือครองxxxxเกิน 2 ชอง ในพืxxxxxxxมีสถานีต้ัง แต 8 สถานีขึนไป จะอนุญาตใหเปนเจาของxxxxเกิน 4 สถานี (FM และ AM อยาง ละ 2 สถานี)	ไมมี	ไมมี
สาธารณรัฐเชค	ไมมี	ไมมี	ไมมี
เดนมารก	ในกรณีของโทรทศน แตละคนจะไมxxxxxxเปนกรรมการในสถานีไดเกิน 1 แหง	ไมมี	ไมมี

	หามประกอบธุรกิจอ่ืนนอกจาก หนงสือพิมพ
ฟนแลนด	ไมมี อยางไรก็ตาม หนวยงานใหใบอนุญาตจะxxxxxxxxxxxxxสงเสริมเสรีภาพใน การแสดงความคิดเห็นและความหลากหลายของรายการ และผปู ระxxxxxxตอ ง ขออนุญาตใหมในกรณีที่มีการเปลี่ยนเจาของและการควบคุม	ไมมี	ไมมี
xxxxxเศส	แตละรายไมxxxxxxถือครองเกินกวารอยละ 49 ของหุนในบริษทแพรภ าพxxxxxx เสียง ผูประกอบการxxxxxรับอนุญาตใหบริการในพืxxxxxxxมีประชากรตง้ แต 4 ลานคนขึน้ ไปจะไมxxxxxxขอใบอนุญาตxxxxxxxอีก นอกจากนี้ ยังมีขอจํากัดอีก 4 ประการในกรณีของโทรทัศนดิจิตัล โดยหามบุคคล หรือองคกรใด - ถือหุน หรือมีxxxxxออกเสียงเกินกวารอยละ 49 ในบริษทxxxxxรบั อนุญาต - ควบคุมโทรทศนมากกวา 5 ชอง - ไดร ับใบอนุญาตมากกวา 1 ใบในพืxxxxเดียวกัน - ถือใบอนุญาตประกอบการหลายใบในหลายพืxxxx จนครอบคลุมประชากร เกินกวา 6 ลานคน	ผูป ระxxxxxxxxxxxรบั อนุญาตใหบริการ ครอบคลุมพื้นที่ ซ่ึงมีประชากรมากกวา 6 ลานคน จะไมxxxxxxxxร ับใบอนุญาตอื่น อีก
เยอรมัน	สถานีแตละแหงจะไมไดรบั อนุญาตใหมีสวนแบงผูชมเฉลี่ยตอปเกินกวารอยละ 30
กรีซ	แตละรายไมxxxxxxถือหนุ ไดเกินกวารอยละ 25 ในบริษทแพรภาพกระจายเสียง แตละรายไมxxxxxxถือหุนหรือออกเสียงไดเกนกวา 1 สถานี	ไมมีขอ มูล	ไมมีขอ มูล
ฮงการี	แตละรายท่ีถือครองใบอนุญาต หรือxxxxxxควบคุมบริษทแพรภ าพกระจายเสียงได จะไมไดรับอนุญาตใหค วบคุมสถานีโทรทัศนอ ่ืนได	ผxx xxxxxxxxโทรคมนาคมไมxxxxxxเปน เจาของ เชา หรือควบคมเครือขายเคเบิ้ลทีวี ยกเวนในเขตที่มีประชากรนอยกวา 3 หมื่น	ไมมี

		คน
ไอรแลนด	ไมมี	ไมมี
อิตาลี	แตละรายไมxxxxxxถือครองคล่ืนความถี่ท่ีมีxxxเกินกวารอยละ 20 หรือมีรายได จากทั้งคาโฆษณาและคารบั ชม (license fee) เกินกวารอยละ 30 ของอุตสาหกรรม	แตละรายไมxxxxxxมีรายไดเกินกวารอยละ 30 ของอุตสาหกรรมเคเบ้ิลและโทร ทัศนผานดาวเทียม
ญี่ปุน	แตละรายไมxxxxxxเปนเจาของหรือควบคุมสถานีโทรทัศนมากกวาหนึ่งแหง	ไมมี	แตละรายไมxxxxxxเปนเจาของ หรือควบคุมสถานีโทรทัศนมากกวา หนึ่งแหง
เกาหลีใต	แตละรายไมxxxxxxถือหุนเกินกวารอยละ 30 ในสถานีโทรทัศนทั่วไปหรือขา ว แตละรายไมxxxxxxถือหุนเกินกวารอยละ 30 ในเคเบ้ิลทีวีหรือโทรทัศนผานดาว เทียมท่ีเผยแพรรายการท่ัวไปหรือขาว	ผูป ระxxxxxxไมxxxxxxxxxxxขายเกินกวา รอยละ 33 ของรายไดท้งั อุตสาหกรรม ผูประกอบการไมxxxxxxเปนเจาของเครือ ขายเคเบล้ิ ในมากกวารอยละ 10 ของพืxxxxxx xxxxx	ผูป ระxxxxxxไมxxxxxxxxxxxขาย เกินกวารอยละ 33 ของรายไดท ั้งxxx xxหกรรม
ลักเซมเบิรก	แตละรายจะตองไมถือครองหุนเกินกวา 1 สถานี แตละรายไมxxxxxxถือหุนเกินกวารอยละ 25 สถานีโทรทัศน
เม็กซิโก	ไมมี	ผูป ระxxxxxxจะตองไดรับอนุญาตกอนรับสัมปทานเกินกวา 1 สัมปทานในพื้นที่ เดียวกัน
เนเธอรแ ลนด	ไมมี	ไมมี	ไมมี
xxxxxแลนด	ไมมี	ไมมี	ไมมี
นอรเวย	Media Ownership Authority อาจแทรกแซงในกรณีท่ีบุคคลใดถือครองส่ือมาก เกินไปในประเทศหรือในแตละพืxxxx	xxมี	ไมมี
โปรตุเกส	ใชกฎหมายแขงขนทางการคาในการจดการกับการใชอํานาจเหนือตลาดในทางไมชอบ (abuse of dominance)

สเปน	แตละรายไมxxxxxxถือครองใบอนุญาตไดเกิน 1 ใบ แตละรายไมxxxxxxถือหุนทั้งทางตรงหรือทางออ มเกินกวารอยละ25 และไม xxxxxxถือหนุ ในบริษัทxxxxxรับใบอนุญาตเกินกวา 1 แหง	จํานวนสมาชิกของผูประกอบการแตละราย ตองไมเกิน 1.5 ลานคน	แตละรายไมxxxxxxถือหุนทงั ทาง ตรงหรือทางออ มเกนกวารอยละ 25
สวีเดน	ไมมี	ไมมี	ไมมี
สวิตเซอรแ ลนด	ผูข อใบอนุญาตจะตองเปดเผยรายช่ือผูถ ือหุนแกห นวยงานออกใบอนุญาต ซึ่งจะตรวจสอบวาการถือหุนดังกลาวจะทําใหxxxxxxเสียตอความหลากหลายทางความคิดหรือ ไม
ตุรกี	แตละรายไมxxxxxxถือหุนในสถานีเกินกวารอยละ 20
สหราชอาณาจักร	ในกรณีของระบบอนาล็อก: แตละรายไมxxxxxxถือครองหรือควบคุมใบอนุญาตที่ครอบคลุมเกินรอยละ 15ของผูช ม ในกรณีของระบบดิจิตลั : ใชระบบแตม (point scheme) โดยแตละรายจะถือครองxxxxเกินรอยละ 20-25 ของรายการโทรทัศนดิจิตัล แตละรายไมxxxxxxถือครองใบ อนุญาตไดเกิน 3 มัลติเพล็กซ
สหรัฐอเมริกา	แตละรายไมxxxxxxถือครอง ใหบริการ หรือควบคุมสถานีโทรทัศน ซ่ึงครอบคลุม เกินกวารอยละ 35 ของประชากรทงั ประเทศ แตละรายไมxxxxxxถือครองสถานีโทรทศนเกินกวา 1 แหงในตลาดเดียวกนั แตละรายไมxxxxxxถือครอง ใหบ ริการ หรือควบคุมเครือขายสถานีโทรทัศนด ังตอ ไปนี้เกินกวา 1 แหง: ABC, CBS, FOX, NBC xxxxxxเปนเจาของเครือขายสถานีโทรทัศนขางตนได 1 แหงและเครือขายเกิดใหม (emerging network) เชน UPN, WB ไดอีก 1 แหง	แตละรายไมxxxxxxถือครอง ใหบริการ หรือควบคุมสถานีระบบเคเบิ้ล ซ่ึงให บริการสมาชิกเกินกวารอยละ 30 ของระบบ เคเบิ้ลทั่วประเทศ	ไมมี

ที่มา: OECD 2001

ตารางที่ 3 ขอจํากัดเรื่องการถือครองสื่อแพรภาพกระจายเสียงโดยชาวตางชาติในประเทศ OECD

ประเทศ	ขอจํากัด
ออสเตรเลีย	หามชาวตางชาติควบคุมสถานีโทรทัศนระบบภาคพืนดินเชิงพาณิชย หามตางชาติถือหุน รวมกนเกินกวารอยละ 20 สัดสวนกรรมการชาวตางชาติตองไมเกินรอยละ 20 ของ กรรมการทั้งหมด หามชาวตางชาติถือหุนในสถานีโทรทัศนบอกรับสมาชิกเกินกวารอยละ 20 และหามตาง ชาติถือหุนรวมกันเกินรอยละ 35 ในสถานีดังกลาว
ออสเตรีย	บริษัทนอกสหภาพยุโรปหามถือหุนเกินกวารอยละ 49 ในสถานีเคเบิ้ลทีวีและโทรทศน ผานดาวเทียม และหามถือหุนเกนกวารอยละ 25 ในสถานีวิทยุ
เบลเยียม	ไมมี
แคนาดา	หามตางชาติถือหุxxxxออกเสียงไดเกินกวารอยละ 20 ในบริษทสื่อแพรภาพกระจายเสียงทุก ประเภท และหามถือหุนที่ออกเสียงไดเกินกวารอยละ 33.3 ในบริษัทแมหรือบริษัท โฮลดิ้งของบริษัทดังกลาว
สาธารณรัฐเชค	ไมมี
เดนมารก	ไมมี
ฟนแลนด	ไมมี
เยอรมัน	จะออกใบอนุญาตแพรภาพกระจายเสียงเฉพาะแกผูประกอบการท่ีนําเสนอรายการที่เสนอ ความคิดเห็นในเยอรมันที่หลากหลาย โดยจะใหxxxxxพิเศษแกผูประกอบการเยอรมันและผู ประกอบการในสหภาพยุโรปในการออกใบอนุญาตโทรทัศนในระบบเคเบิ้ล และโทร ทัศนภาคพนื ดิน
กรีซ	สํานักงานใหญของผูประกอบการตองอยูในสหภาพยุโรป และตองมีตวั แทนตามกฎหมาย xxxในกรีซ
ไอรแลนด	ไมมี
อิตาลี	ไมมี
ญ่ีปุน	จะไมออกใบอนุญาตใหแกบุคคลดังตอไปนี้ - บุคคลxxxxxมีสัญชาติญี่ปุน รฐบาลตางประเทศ หรือนิติบุคคลหรือสมาคมตางชาติ - นิติบุคคลหรือสมาคม ซึ่งมีเจาหนาท่ตามขางตนเปนผูควบคุมกิจกรรมตางๆ - นิติบุคคลหรือสมาคม ซ่ึงมีหุxxxxออกเสียงไดเกินกวา 1 ใน 5 เปนบุคคลตามที่กลาว มาขางตน ขอจํากัดในการประกอบกิจการเคเบิ้ลทีวีถูกยกเลิกไปตั้งแตป 1999
เกาหลีใต	ชาวตางชาติไมไดรับอนุญาตใหล งทุนในสถานีโทรทัศนภาคพื้นดิน ชาวตางชาติxxxxxxถือหุนในบริษัทที่เปนเจาของโครงขายเคเบิ้ลทีวี xxxxเกินรอยละ 49 ถือหุนในบริษทใหบริการระบบเคเบิ้ลทีวี หรือผูผลิตรายการ (ยกเวนรายการขาวหรือราย การท่ัวไป) ไดไมเกินรอยละ 33 ตามลําดับ ชาวตางชาติxxxxxxถือหุนในบริษัทโทรทศนผานดาวเทียมxxxxเกินรอยละ 33

35

เม็กซิโก	ชาวตางชาติxxxxxxถือหุนไดไมเกินรอยละ 49
เนเธอรแลนด	ไมมี
xxxxxแลนด	ไมมี
นอรเวย	ไมมี
โปรตุเกส	ไมมี
สเปน	ชาวตางชาติ xxxxxxถือหุนไดไมเกินรอยละ 25 ในสถานีโทรทศนภาคพื้นดิน ทางการอาจพิจารณาใหช าวตางชาติxxxxxxถือหุนเกินรอยละ 25 ในสถานีเคเบิ้ลทีวี ทังนี้ คนในสหภาพยุโรปไมถือวาเปนชาวตางชาติ
สวีเดน	ไมมี
สวิตเซอรแลนด	ชาวตางชาติเฉพาะที่มีxxxxxxx หรือนิติบุคคลท่ีมีสํานักงานใหญในสวิตเซอรแลนดเทาxxxx xxxxxxxxxยื่นขอใบอนุญาตได หากรัฐบาลตางประเทศที่เกี่ยวของใหxxxxxตางตอบแทนที่ เทาเทียมกันแกชาวสวิสหรือนิติบุคคลสัญชาติสวิส
ตุรกี	ชาวตางชาติxxxxxxถือหุนไดไมเกินรอยละ 20 และไมอนุญาตใหถ ือหุนไดเกินกวาสถานี เกินกวา 1 สถานี
สหราชอาณาจักร	เฉพาะชาวสหราชอาณาจักรและผูถือสัญชาติของประเทศใน European Economic Area หรือนิติบุคคลท่ีจดทะเบียนในประเทศดังกลาวเทาxxxx xxxxxxxxxถือครองใบอนุญาตสถานี แพรภาพกระจายเสียงระดับชาติหรือระดบทองถิ่น ยกเวนในกรณีโทรทัศนในระบบเค เบิ้ล โทรทัศนผานดาวเทียมตางประเทศ บริการมัลติเพล็กซสัญญาณวิทยุและโทรทัศน บริการรายการโทรทัศนหรือวิทยุดิจิตัล
สหรัฐอเมริกา	ชาวตางชาติ นิติบุคคลท่ีถือหุนเกินกวารอยละ 20 โดยคนตางชาติ นิติบุคคลท่ีถือหุนเกิน กวารอยละ 25 โดยนิติบุคคลอื่นที่ควบคุมโดยชาวตางชาติ จะไมไดรับอนุญาตใหประกอบ การแพรภาพกระจายเสียง

ที่มา: OECD (2001)

36

ตารางที่ 4 ขอจํากดเรื่องการถือครองสื่อขามสาขา (cross-sector ownership restriction)

ในประเทศ OECD

ประเทศ	ขอจํากดั
ออสเตรเลีย	ผูประกอบการที่ควบคุมใบอนุญาตโทรทศนเ ชิงพาณิชย หรือโทรทัศนสาธารณะไมไดรับ อนุญาตใหควบคุมใบอนุญาต datacaster
ออสเตรีย	โทรทัศนสาธารณะไมไดรบั อนุญาตใหประกอบกิจการเคเบิ้ลทีวี
เบลเยียม	ผูป ระxxxxxxเคเบ้ลิ ทีวีไมไดรับอนุญาตใหบ ริการโทรทศนภาคพื้นดิน หรือถือครองหุนเกิน กวารอยละ 24 ในสถานีโทรทัศนเอกชนหรือชุมชน หรือบริหารหรือมีสวนในการบริหารเกิน กวา 1 ใน 3 ของสถานีดังกลาว ผูประกอบการโทรทศนภาคพื้นดินไมไดรับอนุญาตใหประกอบกิจการเคเบิ้ลทีวี
แคนาดา	ไมมี
สาธารณรัฐเชค	ไมมี
เดนมารก	ไมมี
ฟนแลนด	ไมมี
ฝร่งเศส	ผูป ระxxxxxxโทรทัศนภ าคพืนดินท่ีใหบรการในพืxxxxxxxมีประชากรเกินกวา 4 ลานคนขึ้นไป ไมไดรับอนุญาตใหบ ริการโครงสรางพื้นฐานของกิจการเคเบิ้ลทีวี ผูใ หบริการโครงสรางพืนฐานของเคเบล้ิ ทีวีที่ใหบริการในพxx xxxxxxมีประชากรเกินกวา 6 ลาน คนขึนไป ไมไดรบั อนุญาตใหบ ริการโทรทัศนภาคพื้นดิน
เยอรมัน	ไมมี
กรีซ	ผูป ระxxxxxxโทรทัศนหรือวิทยุบอกรับสมาชิก ไมไดรบั อนุญาตใหประกอบการโทรทัศน แบบไมบอกรับสมาชิก (free-to-air) ผูป ระxxxxxxโทรทัศนบ อกรับสมาชิกxxxxxxถือครองใบอนุญาตเดียวสําหรับโทรทัศนxxx xxxภาพในระบบเดียวกัน (เคเบิ้ล ดาวเทียม ภาคพืนดิน) และอีกหน่ึงใบอนุญาตสําหรับโทร ทัศนบอกรบสมาชิกตางระบบ
ไอรแ ลนด	ไมมี
อิตาลี	กฎหมายไดแบงตลาดออกเปน 3 ตลาดคือ โทรทศนภ าคพื้นดิน วิทยุ และเคเบลิ้ ทีวี-โทรทศน ผานดาวเทียม ในแตละตลาด ผูประกอบการแตละรายจะไมxxxxxxมีรายไดเกินกวารอยละ 30 ของตลาด นั้น ผูประกอบการอาจประกอบการในสองหรือสามตลาดได หากไมมีรายไดเกินกวารอย ละ 30 ในแตละตลาดนั้น
ญ่ีปุน	ผูป ระxxxxxxโทรทัศนภาคพื้นดินจะไดรบั อนุญาตใหประกอบกิจการเคเบล้ิ ทีวีเฉพาะใน กรณีพิเศษเทาน้นั
เกาหลีใต	ผูประกอบการไมxxxxxxถือครองขามสาขาระหวางเคเบล้ิ ทีวีและโทรทัศนภาคพื้นดิน ผูประกอบการโทรทัศนภาคพื้นดินไมxxxxxxถือหุนเกินรอยละ 33 ในบริษัทผูใหบริการโทร

37

	ทัศนผานดาวเทียม ผูประกอบการโทรทัศนผานดาวเทียมไมxxxxxxถือหุนเกินรอยละ 33 ในบริษัทผูใหบริการเค เบิ้ลทีวี หามการถือครองขามสาขาระหวางผูป ระxxxxxxโครงขายเคเบิ้ล (network operator) ผูให บริการระบบเคเบล้ิ (system operator) และผูผลิตรายการ (program provider)
เม็กซิโก	ไมมี
เนเธอรแลนด	ไมมี
xxxxxแลนด	ไมมี
นอรเ วย	Media Ownership Authority อาจแทรกแซงการเขาถือครองหนังสือพิมพ หรือส่ือแพรภาพ กระจายเสียง หากผทู ี่จะเขาครอบครองนน้ ไดเปนเจาของอยางมีนัยสําคัญ (significant ownership) ในสื่อระดบั ชาติ ระดับทองถิ่น และระดับพืxxxx ซึ่งขัดตอxxxxxของกฎหมาย
โปรตุเกส	ไมมี
สเปน	ผปู ระxxxxxxโทรทัศนเชิงพาณิชยภาคพืนดินไมไดรับอนุญาตใหบริการโครงขายเคเบิ้ลทีวี ผูประกอบการโทรทัศนเชิงพาณิชยภาคพืนดินจะไมไดรับอนุญาตใหบริการเคเบิล้ ทีวีเกิน 1 ใบอนุญาต ผูประกอบการโทรทัศนเชิงพาณิชยภาคพืนดินท่ีใหบริการโทรคมนาคมดวย จะไมไดรับใบ อนุญาตเกิน 1 ใบอนุญาต
สวีเดน	ไมมี
สวิตเซอรแลนด	ไมมี
ตุรกี	ไมมี
สหราชอาณาจักร	หาม BBC และผูป ระxxxxxxโทรทัศนภาคพืนดินเชิงพาณิชยป ระกอบกิจการเคเบิ้ลทีวี
สหรัฐอเมริกา	ผูป ระxxxxxxเคเบล้ิ ไมxxxxxxxxxสัญญาณภาพของสถานีโทรทัศน ซ่ึงถือครอง ใหบริการ หรือควบคุมโดยผูประกอบการเคเบิ้ลนั้น โดยมีพืxxxxทบซอนxxx

xxxมา: OECD (2001)

38

ตารางที่ 5 ขอจํากดเรื่องการถือครองขามสื่อ (cross-media ownership restriction)

ในประเทศ OECD

ประเทศ	ขอจํากดั
ออสเตรเลีย	แตละรายไมxxxxxxถือครองสถานีโทรทัศน วิทยุ และหนังสือพิมพในพื้นที่เดียวกันได
ออสเตรีย	ผูประกอบการหนังสือพิมพxxxxxxถือหุนในบริษัทเคเบิ้ลทีวีหรือโทรทัศนผานดาวเทียม ไดไมเกินรอยละ 26 และxxxxxxถือหุนในบริษทั วิทยุไดไมเกินรอยละ 26 ในเขตเดียว กัน และไมเกินแหงละรอยละ 10 ในอีก 2 เขต
เบลเยียม	ไมมี
แคนาดา	ไมมี
สาธารณรัฐเชค	ไมมี
เดนมารก	ไมมี
ฟนแลนด	ไมมี
ฝรั่งเศส	ผูผลิตบริการสําหรบการแพรภาพในระบบดิจิตัลหรือผูใหบ ริการ (service distributor) จะไมไดรับอนุญาตใหใชคลื่นความถ่ี หรือถือครองใบอนุญาต และผูประกอบการเชิง พาณิชย (commercial distributor) จะไมxxxxxxจดทะเบียนกบั หนวยงานกํากับดูแลเพื่อ ใหบริการได หากเขาขายตอไปนี้ ตั้งแตสองเงื่อนไขขึ้นไป - ผูใ หบ ริการโทรทัศนด ิจิตลั ซ่ึงครอบคลุมผชู มอยางนอย 4 ลานคน - ผูใ หบ ริการวิทยุตง้ แตหนึ่งสถานีขึ้นไป ซึ่งครอบคลุมผูฟ งอยางนอย 30 ลานคน - ผูใ หบริการ (service distributor) เชน ผูใหบ ริการเคเบิล้ ทีวี โทรทัศนผานดาวเทียม หรือระบบมัลติเพล็กซ ซึ่งครอบคลุมพืxxxxซึ่งมีผูชมอยางนอย 6 ลานคน - ผูป ระxxxxxxหนังสือพิมพรายวันระดับประเทศ ซึ่งมีเนื้อหาทั่วไปหรือการเมือง xxxx xxxxxขายเกินกวารอยละ 20 ของตลาด
เยอรมัน	ผูป ระxxxxxxโทรทศนซ ึ่งใหบริการสื่ออ่ืนดวย จะไมไดรับอนุญาตใหมีxxxxxxxตอความ คิดเห็นของผูชมเกินกวารอยละ 30 ของผูชมในตลาดโทรทัศน ผูป ระxxxxxxหนังสือพิมพที่มีอํานาจเหนือตลาดในพื้นที่ จะไมไดร ับอนุญาตใหถ ือหุนใน บริษัทแพรภาพกระจายเสียงในพื้นที่นั้น
กรีซ	เจาของใบอนุญาตประกอบการโทรทศนแบบบอกรับสมาชิกไมxxxxxxเปนเจาของใบ อนุญาตประกอบการโทรทัศนท่วั ไป และไมxxxxxxเปนผูถือหนุ ในสื่อประเภทอื่นเกิน กวา 2 ประเภท
ไอรแลนด	ไมมี
อิตาลี	กฎหมายไดแบงตลาดออกเปน 3 ตลาดคือ โทรทศนภาคพื้นดิน วิทยุ และเคเบิ้ลทีวี-โทร ทัศนผ านดาวเทียม ในแตละตลาด ผูประกอบการแตละรายจะไมxxxxxxมีรายไดเกินกวารอยละ 30 ของ ตลาดน้นั ผูประกอบการอาจประกอบการในสองหรือสามตลาดได หากไมมีรายไดเกิน

39

	กวารอยละ 30 ในแตละตลาดนัน้
ญ่ีปุน	แตละรายจะไมxxxxxxถือครองสถานีโทรทศนวิทยุและหนงสือพิมพในเขตเดียวกัน ยก เวนในกรณีเฉพาะ
เกาหลีใต	ผูป ระxxxxxxหนงสือพิมพหรือกลุมอุตสาหกรรมไมxxxxxxถือครองหรือบริหารโทร ทัศนท้งั ภาคพื้นดิน ดาวเทียม และเคเบิ้ลทีวีท่ีนําเสนอขาวสารและรายการทั่วไป ผูประกอบการหนังสือพิมพหรือกลุมอุตสาหกรรมไมxxxxxxมีสวนแบงตลาดเกินกวา รอยละ 33 ในตลาดเคเบิ้ลทีวีหรือโทรทัศนผานดาวเทียม
เม็กซิโก	ไมมี
เนเธอรแ ลนด	โทรทัศนสาธารณะไมไดรบั อนุญาตใหถือครองกรรมสิทธิ์ขามสื่อ ผูประกอบโทรทัศนและวิทยุเชิงพาณิชย ไมไดรับอนุญาตใหมีสวนแบงตลาดตั้งแตรอยละ 25 ในตลาดหนังสือพิมพ
xxxxxแลนด	ไมมี
โปรตุเกส	ไมมี
สเปน	ไมมี
สวีเดน	ไมมี
สวิตเซอรแลนด	ไมมี
ตุรกี	ผูป ระxxxxxxหนงสือพิมพไมไดรบั อนุญาตใหถือหุนเกินกวารอยละ 20 ในสถานีโทร ทัศนและวิทยุ
สหราชอาณาจกั ร	ผูถ ือใบอนุญาตประกอบกิจการวิทยุในระดบประเทศไมไดรบั อนุญาตใหถือใบอนุญาต โทรทัศนระดบั ชาติหรือระดับxxxxxxx ผูถ ือใบอนุญาตประกอบกิจการโทรทศนในระดับ xxxxxxxxxxxxxxxถือใบอนุญาตวิทยุในพืxxxxเดียวกัน ผูถือหุนของกลุมหนังสือพิมพxxxxxxxxขายเกินกวารอยละ 20 ของตลาดทั่วประเทศ ไม xxxxxxถือครองใบอนุญาตวิทยุหรือโทรทัศนทั้งในระดับประเทศและระดับทองถ่ิน ผู ถือหุนของหนังสือพิมพอื่นๆ ที่ตอ งการขอใบอนุญาตโทรทศนหรือวิทยุจะถูกพิจารณา เปนรายๆ ไป โดยยึดผลประโยชนสาธารณะ
สหรัฐอเมริกา	ผูป ระxxxxxxไมxxxxxxถือครอง ใหบริการหรือควบคุมวิทยุหรือโทรทัศน และหนังสือ พิมพซึ่งตีพิมพในเขตชุมชนเดียวกัน

ที่มา: OECD (2001)

40