สัญญาอัจฉริยะ (Smart Contract)

xxxxxxxxxxxxx (Smart Contract)

โดย xxxxxxxx xxxxxxฤทธา สํานักนโยบายและวิชาการกระจายเสียงและโทรทัศน˚

ที่มา: xxxxx://xxxxxxxxxx.xxx/xxxxxx/xxxxx-xxxxxxxxx/

ขณะที่เทคโนโลยี Blockchain กําลังถูกกล'าวถึงในแง'การxxxxxxxเทคโนโลยีจากยุค “Internet of Information” มาเปªน ” Internet of Value” ดังที่ Don Tapscott ได˚กล'าวไว˚ในหนังสือของเขา “Blockchain Revolution” โดยมีลักษณะการทํางานแบบระบบxxxxxxศูนย˚ (Decentralized System) ที่ปราศจากคนกลาง (Middleman) มีความปลอดภัยของข˚อมูลสูงและสร˚างความxxxxxxxxxให˚กับผู˚ใช˚งานนั้น หนึ่งในเทคโนโลยีที่สําคัญที่ทํางานxxx'เบื้องหลังและเปªนฟ˚นเฟªองในการขับเคลื่อนการทํางานของ Blockchain คือ Smart Contract ซึ่งเปรียบเสมือน “Trust Computer Protocol” ในการสร˚างให˚เกิดนวัตกรรมใหม'ใน ภาคอุตสาหกรรมด˚านต'างๆ

Smart Contract คืออะไร

Smart Contract (บางครั้งเรียกว'า Self-executing Contract, Blockchain Contract หรือ Digital Contract) คือ การนําข˚อตกลง (Agreement) หรือเงื่อนไขทางสัญญาระหว'างบุคคลหรือคู'ค˚ามา เขียนในรูปแบบชุดคําสั่งโปรแกรมคอมพิวเตอร˚และทํางานอย'างอัตโนมัติทันที เมื่อโปรแกรมตรวจพบว'าเกิด เหตุการณ˚ตามที่ระบุไว˚ภายใต˚สัญญา จะก'อให˚xxxxxxลัพธ˚ตามxxxxx'ค˚าได˚ระบุไว˚

จุดประสงค˚ของ Smart Contract

หน˚าที่หลักของ Smart Contract คือเพื่อให˚xxxxxxxแลกเปลี่ยนสินค˚าหรือธุรกรรมระหว'าง คู'ค˚าหรือบุคคลใดๆ บนเครือข'ายอินเทอร˚เน็ต โดยไม'ต˚องxxxxxxxคนกลาง (Middleman) เนื่องจาก Smart Contract ถูกเก็บและxxxxxxผลในคอมพิวเตอร˚ทุกเครื่องที่xxx'บนเครือข'าย Blockchain ดังนั้นจะให˚ผลลัพธ˚ ที่ถูกต˚องตรงกันทุกเครื่อง ผู˚ใช˚งานจึงxxxxxxxxxxxxxxxและมั่นใจได˚ว'าผลลัพธ˚xxxxx˚จะถูกต˚องแม'นยําเสมอ โดยภาพที่ 1 แสดงให˚เห็นความแตกต'างระหว'างสัญญาแบบดั้งเดิม (Traditional Contract) และ Smart

Contract กล'าวโดยสรุปได˚ว'า Smart Contract ทํางานในรูปแบบดิจิตอล อัตโนมัติ อย'างทันทีทันใด มี

ความถูกต˚องแม'นยํา ค'าใช˚จ'ายต่ํา ใช˚เวลารวดเร็ว ไม'ต˚xxxxxการยืนยันตัวตนในรูปของเอกสาร ไม'อาศัย

คนกลาง ส'วนสัญญาแบบดั้งเดิม (Traditional Contract) ทํางานแบบ Manual เสี่ยงต'อการเกิดความ

ผิดพลาด ค'าใช˚จ'ายสูง ใช˚เวลานาน ต˚องอาศัยคนกลางหรือองค˚กรที่จะทําหน˚าที่ในการตัดสินหรือหาข˚อสรุป เมื่อเกิดป˚ญหาขึ้น

ภาพที่ 1: การเปรียบเทียบความแตกต'างระหว'าง Traditional Contracts และ Smart Contracts

ที่มา: Xxxxxxxx (2016)

Smart Contract ทํางานได˚อย'างไร

ภาพที่ 2: หลักการทํางานของ Smart Contract

ที่มา: xxxxx://xxx.xxxxxxxxxxxxx.xxx/xxxxxx-xxxx/0000/00/00/ TheFundsChain-White-Paper-extract-4-Smart-Contracts

กลไกในการทํางานของ Smart Contract ซึ่งเปรียบเสมือนกล'องดํา (Black Box) ที่บรรจุไป ด˚วยชุดรหัสคําสั่ งคอมพิวเตอร˚ อันว'าด˚วยข˚อตกลง เงื่อน ไข และเหตุการณ˚ผลลัพธ˚ที่ต˚xxxxx ในการแลกเปลี่ยนสินค˚าหรือบริการระหว'างคู'ค˚าที่xxx'ปลายทางทั้งสองด˚านผ'านระบบเครือข'าย Blockchain นั้น มีหลักการทํางานที่xxxxxxอธิบายได˚ดังนี้

1. Coding: ในการสร˚าง Smart Contract ขึ้นxxxxxx จําเปªนต˚องระบุเงื่อนไข ผลลัพธ˚ หรือ เหตุการณ˚ที่ต˚xxxxxให˚เกิดขึ้น ส'วนนี้จึงเปรียบเหมือน Business Logic ที่xxx'ในรูปชุดคําสั่ง โปรแกรมคอมพิวเตอร˚ซึ่งมีรูปแบบ “ถ˚าเกิดเหตุการณ˚….ให˚ดําเนินการดังต'อไปนี้….”

2. Distributed Ledgers: ชุดคําสั่งที่ถูกเข˚ารหัสไว˚จะถูกส'งออกไปยังคอมพิวเตอร˚เครื่องอื่นๆ ที่xxx'บนระบบเครือข'ายแบบxxxxxxศูนย˚ (Distributed Network) และธุรกรรมต'างๆ จะถูก อัพเดทตามคําสั่งที่xxx'ภายใต˚ชุดคําสั่งนั้นๆ

3. Execution: เมื่อเครื่องคอมพิวเตอร˚เครื่องหนึ่งในระบบเครือข'ายได˚รับชุดคําสั่ง ซึ่งเปªน

ในภาพที่ 3

ข˚อตกลงเดียวกันหรือผลลัพธ˚xxxxx˚จากการxxxxxxผล ระบบเครือข'ายจะทําการอัพเดทข˚อมูล ลงเครื่องคอมพิวเตอร˚เครื่องนั้น พร˚อมทั้งตรวจสอบการปฏิบัติตามข˚อกําหนดของสัญญา ด˚วย ลักษณะการทํางานดังกล'าวจะป˚องกันการแก˚ไขเปลี่ยนแปลงข˚อมูล รวมทั้งการแก˚ไขข˚อมูลใน ทุกๆ เครื่องบนระบบเครือข'ายด˚วยคอมพิวเตอร˚เพียงเครื่องเดียว มีโอกาสเปªนไปได˚ยากมาก

โดยตัวอย'างชุดคําสั่ง Smart Contract ที่ถูกเขียนบน Ethereum Blockchain แสดงให˚เห็น

ภาพที่ 3: ตัวอย'างชุดคําสั่ง Smart Contract ที่ถูกเขียนบน Ethereum Blockchain

ที่มา: xxxxx://xxx.xxxxxxxx.xxx/xxxxx

ตัวอย'างการประยุกต˚ใช˚งาน Smart Contract ในด˚านตางๆ

Smart Contract ไม'เพียงแต'ถูกนําไปใช˚ในเรื่องการทําธุรกรรมทางการเงินเท'านั้น ยังxxxxxxนําไปประยุกต˚ใช˚ในด˚านต'างๆ ไม'ว'าจะเปªนการโอนย˚ายมูลค'าเงินดิจิตอลจากที่หนึ่งไปยังอีกที่หนึ่ง เช'น การโอนบิทคอยน˚ (Bitcoin) จากสมาชิกในครอบครัวไปยังสมาชิกคนอื่นๆ, การซื้อขายดิจิตอลคอนเทนต˚ (Content) ผ'านเครือข'าย Blockchain, ด˚านธุรกิจอสังหาริมทรัพย˚ เช'น เจ˚าของห˚องxxxxxxxxxทําการปลด ล็อคประตูจากระยะไกล (Remotely Unlock) ให˚กับผู˚เช'าเข˚าxxxหากมีการยืนยันการชําระค'าเช'าและปฏิบัติ ตามเงื่อนไขในสัญญาการเช'าอย'างถูกต˚อง, ด˚านการเดินทางและการขนส'ง เช'น รถบรรทุกไร˚คนขับxxxxxx จัดส'งของไปยังปลายทาง จ'ายค'าธรรมเนียมการใช˚ทางพิเศษ หรือแม˚กระทั่งชาร˚จไฟฟ˚าและชําระเงินในสถานี จ'ายไฟฟ˚าด˚วยตนเอง รวมไปxxxxxxได˚รับสิทธิ์บริการจากภาครัฐของกลุ'มคนที่ตั้งxxxxxxxxxx'ในพื้นที่ที่กําหนดไว˚ โดยอัตโนมัติ

ภาพที่ 4: ตัวอย'างการประยุกต˚ใช˚งาน Smart Contract ในด˚านต'างๆ

ที่มา: Xxxxxxxx (2016)

การนํา Smart Contract ไปประยุกต˚ใช˚งานได˚อย'างหลากหลายนั้น เปªนผลxxxxxxxxxมาจาก ข˚xxxในด˚านต'างๆ เช'น กระบวนการทางธุรกิจทําได˚อย'างรวดเร็ว ลดขั้นตอนการทํางานที่ต˚องผ'านคนกลาง ข˚อมูลถูกอัพเดทแบบเรียลไทม˚ มีความถูกต˚อง น'าเชื่อถือ และมีความปลอดภัยสูง รวมถึงมีค'าใช˚จ'ายที่ต่ํา เปªนต˚น ดังนั้น Smart Contract จึงเปรียบเสมือนตัวแทนที่สร˚างความไว˚เนื้อxxxxxxx สร˚างความโปร'งใส เป˚ด โอกาสให˚xxxxxxxตรวจสอบโดยรอบด˚าน ให˚ผู˚ที่ดําเนินธุรกิจมั่นใจและยอมรับการทําธุรกรรมผ'านโลกดิจิตอล แม˚จะไม'รู˚ว'าคู'ค˚าปลายทางที่xxx'บนโลกออนไลน˚นั้นจะเปªนใครก็ตามที

รายการอ˚างอิง

Blockchain Technologies. (2016). The Ultimate Guide to Understanding Blockchain Smart Contracts. สืบค˚นจาก xxxx://xxx.xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx.xxx/xxxxxxxxxx-xxxxx-xxxxxxxxx

Xxxxxx, X. (2016). Blockchain 2.0 - From Bitcoin Transactions to Smart Contract applications. สืบค˚นจาก xxxxx://xxx.xxxxxxxxx.xx/xxxxxx0/xxxxxxxx/xxxxx/xxxxxxxxxx-0-0-xxxx-xxxxxxx

Xxxxxxxx, X. (2016). How smart contracts automate digital business. สืบค˚นจาก xxxx://xxxxxxx.xxx.xxx/xxxxxxxx-xxxxxxxxxx/xxx-xxxxx-xxxxxxxxx-xxxxxxxx-xxxxxxx-xxxxxxxx/

Techsauce Team. (2017). Smart Contract คืออะไร? บริการบน Blockchain ที่ทุกองค˚กรต˚องทําความรู˚จัก. สืบค˚นจาก xxxxx://xxxxxxxxx.xx/xxxxxxxxxx/xxxxxxxxxx/xxxxx-xxxxxxxx-xx-xxxxxxxxxx-xxxx-xxxx-xxxxx/

Wikipedia. (2017). Smart contract. สืบค˚นจาก xxxxx://xx.xxxxxxxxx.xxx/xxxx/Xxxxx_xxxxxxxx