รายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม (EIA) เสนอหน่วยงานที่เก่ียวข้องพิจารณาก่อน

คดีพิพาทเกี่ยวกบสญญาทางxxxxxx

xxxลงพิมพเผยแพร่ในวารสารวิชาการศาลปกครอง

ตงั แต่ ปีที่ ๑๒ xxxxxx ๑ (xxxxxx-มxxxxx ) ๒๕๕๕

ถึง ปี ที่ ๒๐ xxxxxx ๒ (เมษายน-มิถนายน) ๒๕๖๓

โดย

กลุ่มเผยแพร่ข้อมูลทางวิชาการและวารสาร

สานักวิจยและวิชาการ สานกงานxxxxxครองั

สารบัญ

คําพิพากษา/คําสั่ง ศาลปกครองสูงสุด คดีพิพาทเกี่ยวกับสัญญาทางxxxxxx จากวารสารวิชาการศาลปกครอง ปที่ ๑๒ ฉบับที่ ๑ (xxxxxx-มีนาคม) ๒๕๕๕ ถึง ปที่ ๒๐ ฉบับที่ ๒ (เมษายน-มิถุนายน) ๒๕๖๓

ลําดับ ที่	วารสารวิชาการศาลปกครอง ปที่ ๑๒ ฉบับที่ ๑ (xxxxxx-มีนาคม) ๒๕๕๕ ถึง ปที่ ๒๐ ฉบับที่ ๒ (เมษายน-มิถุนายน) ๒๕๖๓	จํานวน / เรื่อง	คําพิพากษา/คําสั่ง ศาลปกครองสูงสุด	หนา
๑.	วารสารวิชาการศาลปกครอง ปที่ ๑๒ ฉบับที่ ๑ (xxxxxx-มีนาคม) ๒๕๕๕	จํานวน ๔ เรื่อง - ผูรับใบอาชญาบัตรพิเศษตองผูกพัน ตามขอตกลงที่จะตองจายผลประโยชนพิเศษ เพื่อประโยชนแกรฐั - สัญญาขุดเจาะบอน้ําบาดาลและติดตั้ง เครื่องสูบน้ําเปนสญั ญาจัดใหมี สิ่งสาธารณูปโภค - การกําหนดคาปรับกรณีการจัดซอื้ พัสดุ ที่ตองใชงานทุกสวนพรอมกัน - ความเปนเอกเทศของสัญญาค้ําประกัน	อ. ๓๐๕/๒๕๕๔ อ. ๓๑๔/๒๕๕๔ อ. ๓๔๑/๒๕๕๔ อ. ๓๖๑/๒๕๕๔	๑ ๓ ๗ ๙
๒.	วารสารวิชาการศาลปกครอง ปที่ ๑๒ ฉบับที่ ๒ (เมษายน-มิถุนายน) ๒๕๕๕	จํานวน ๒ เรื่อง - การคิดคาปรับในสัญญาทางxxxxxx เนื่องจากความผดิ หรือความบกพรอ งของ สวนราชการ - การฟองขอใหชดใชเงิน โดยเหตทุ ี่ผูรับทุน ผิดสญั ญารับทุนการศึกษา	อ. ๕๑๓/๒๕๕๔ อ. ๕๗/๒๕๕๕	๑๑ ๑๔
๓.	วารสารวิชาการศาลปกครอง ปที่ ๑๒ ฉบับที่ ๓ (กรกฎาคม-กันยายน) ๒๕๕๕	จํานวน ๒ เรื่อง - การเปนโมฆะของสัญญาทางxxxxxx - การบอกเลิกสญั ญาทางxxxxxx กรณี ผูรับจางทํางานไมแลวเสรจภายในกําหนด	อ. ๗๐๗-๗๐๘/๒๕๕๔ อ. ๑๑๖/๒๕๕๕	๑๗ ๒๐
๔.	วารสารวิชาการศาลปกครอง ปที่ ๑๒ ฉบับที่ ๔ (xxxxxx-ธันวาคม) ๒๕๕๕	จํานวน ๒ เรื่อง - การใชxxxxxxxxxxบอกเลิกสัญญาเปนเหตุให จํานวนคาปรับเกินรอยละสิบของวงเงิน คาจาง	อ. ๔๔๖/๒๕๕๕	๒๔

ลําดับ ที่	วารสารวิชาการศาลปกครอง ปที่ ๑๒ ฉบับท่ี ๑ (xxxxxx-มีนาคม) ๒๕๕๕ ถึง ปที่ ๒๐ ฉบับที่ ๒ (เมษายน-มิถุนายน) ๒๕๖๓	จํานวน / เรื่อง	คําพิพากษา/คําส่งั ศาลปกครองสูงสุด	หนา
		- การฟองเรียกใหผูรับจางรายเดิมรับผิด ในคาจางที่xxxxxขึ้นจากการจางผูรับจางรายใหม	อ. ๔๕๓/๒๕๕๕	๒๗
๕.	วารสารวิชาการศาลปกครอง ปที่ ๑๓ ฉบับที่ ๒ (เมษายน-มิถุนายน) ๒๕๕๖	จํานวน ๑ เรื่อง - สญั ญาหลักประกันซอง	คําสั่งที่ ๘๒๘/๒๕๕๕	๓๐
๖.	วารสารวิชาการศาลปกครอง ปที่ ๑๓ ฉบับที่ ๓ (กรกฎาคม-กันยายน) ๒๕๕๖	จํานวน ๑ เรื่อง - ความรับผดิ ของผูรับจาง กรณีความ เสียหายเกิดจากขอกําหนดในสญั ญาจาง	อ. ๒๐๒/๒๕๕๖	๓๓
๗.	วารสารวิชาการศาลปกครอง ปที่ ๑๓ ฉบับที่ ๔ (xxxxxx-ธันวาคม) ๒๕๕๖	จํานวน ๒ เรื่อง - ความรับผดิ ของผูรับจางในสญั ญาที่ขึ้นxxx กับความสําเร็จของงานในแตละงวด - ความรับผิดของผูรับจางในความชํารุดบกพรอง ของงานจางตามมาตรา ๖๐๐ วรรคหน่ึง แหง ป.พ.พ.	อ. ๙๑/๒๕๕๖ อ. ๔๙๘/๒๕๕๖	๓๖ ๓๘
๘.	วารสารวิชาการศาลปกครอง ปที่ ๑๔ ฉบับที่ ๒ (เมษายน-มิถุนายน) ๒๕๕๗	จํานวน ๑ เรื่อง - เบี้ยปรับในสญั ญาหลักประกันซอง กรณxx xเขาเสนอราคาทาลงทะเบียนเพื่อเขาสู กระบวนการเสนอราคาไมทัน	อ. ๕๘๗/๒๕๕๖	๔๑
๙.	วารสารวิชาการศาลปกครอง ปที่ ๑๔ ฉบับที่ ๓ (กรกฎาคม-กันยายน) ๒๕๕๗	จํานวน ๑ เรื่อง - การขอคืนเงินคาปรับ กรณี ครม. มีมาตรการชวยเหลือคูสัญญากับทางราชการ ตามหลักดุลยภาพทางการเงิน ในสญั ญาทางxxxxxx	อ. ๔๖๕/๒๕๕๖	๔๕
๑๐.	วารสารวิชาการศาลปกครอง ปที่ ๑๔ ฉบับที่ ๔ (xxxxxx-ธันวาคม) ๒๕๕๗	จํานวน ๓ เรื่อง - การเลิกจางลูกจางชั่วคราวตามสญั ญาจาง - การสงมอบพื้นที่กอสรางมิใชหนี้ ที่หนวยงานของรัฐมีหนาที่ตองชําระ เอกชนคูสัญญาจึงไมอาจอางเปนเหตุบอกเลิก สัญญาไดต ามมาตรา ๓๘๗ แหง ป.พ.พ. - การออกประกาศการประมูลเพ่ือxxxxxในการจดั เก็บ xxxxx โดยกําหนดเง่ือนไขการวางหลกั ประกนั ซอง เปนภาระกับผเู สนอประมxx มากเกินไป	อ. ๑๕๙/๒๕๕๗ อ. ๒๑๘/๒๕๕๗ อ. ๔๑๓/๒๕๕๗	๔๘ ๕๐ ๕๔

ลําดับ ที่	วารสารวิชาการศาลปกครอง ปที่ ๑๒ ฉบับที่ ๑ (xxxxxx-มีนาคม) ๒๕๕๕ ถึง ปที่ ๒๐ ฉบับที่ ๒ (เมษายน-มิถุนายน) ๒๕๖๓	จํานวน / เรื่อง	คําพิพากษา/คําสงั่ ศาลปกครองสูงสุด	หนา
๑๑.	วารสารวิชาการศาลปกครอง ปที่ ๑๕ ฉบับท่ี ๑ (xxxxxx-มีนาคม) ๒๕๕๘	จํานวน ๓ เรื่อง - หนวยงานของรฐั ใชxxxxxxxสจุ รติ โดยปลอยให ผูรับจางกอสรางงานตามงวดงาน ทั้งxxx xxมีงบประมาณที่จะจายคาจาง - การใชxxxxxบอกเลิกสัญญาเมื่อเงินคาปรับ เกินรอยละ ๑๐ ของวงเงินคาจาง - การบอกเลิกสญั ญาจางเหมาบรกิ าร ที่มีลักษณะเปนสญั ญาจางทําของ อําพรางสัญญาจางแรงงาน	อ. ๙๑/๒๕๕๗ อ. ๔๒๙/๒๕๕๗ อ. ๕๓๑/๒๕๕๗	๕๙ ๖๒ ๖๖
๑๒.	วารสารวิชาการศาลปกครอง ปที่ ๑๕ ฉบับท่ี ๒ (เมษายน-มิถุนายน) ๒๕๕๘	จํานวน ๒ คดี - การบอกเลิกสญั ญา กรณเี อกชนคูสัญญา บกพรองในการปฏิบัติหนาทตี่ ามสญั ญา ในสวนของการควบคุมงาน - เอกชนผูรับจางเรียกคาเสียหายจาก หนวยงานทางxxxxxx กรณีมีคําสั่ง ใหชะลองาน ลดชั่วโมงการทํางาน และออกแบบแปลนทผี่ ิดพลาด	อ. ๖๔๗/๒๕๕๗ อ. ๖๗๒/๒๕๕๗	๖๙ ๗๒
๑๓.	วารสารวิชาการศาลปกครอง ปที่ ๑๕ ฉบับท่ี ๓ (กรกฎาคม-กันยายน) ๒๕๕๘	จํานวน ๑ คดี - การบอกเลิกสัญญาจางกอนครบกําหนด กรณีหนวยงานมีคําสั่งใหพนักงานจาง ปฏิบัติงานพิเศษนอกเหนืองานในขอบเขต หนาxxxxxxxxxxxจาง	อ. ๑๔๕/๒๕๕๘	๗๘
๑๔.	วารสารวิชาการศาลปกครอง ปที่ ๑๖ ฉบับที่ ๑ (xxxxxx-มีนาคม) ๒๕๕๙	จํานวน ๑ คดี - การฟองเรียกใหชําระเงินกู กรณสี ัญญา กูยืมเงินครบกําหนด โดยเจาหนxxx xxxบอกเลิก สญั ญาและลูกหนไี้ ดชําระหนี้บางสว นแลว	อ. ๑๑๑๕/๒๕๕๘	๘๑
๑๕.	วารสารวิชาการศาลปกครอง ปที่ ๑๖ ฉบับที่ ๒ (เมษายน-มิถุนายน) ๒๕๕๙	จํานวน ๑ คดี - ฝายxxxxxxยกเลิกสญั ญาและฟองเรียกให คูสัญญาฝายเอกชนชําระเงิน เนื่องจากมีเหตุเชื่อวา ไมxxxxxxทํางานตามสญั ญาใหแลวเสร็จได ทําใหคูสัญญาทั้งสองฝายกลับคืนสูฐานะเดิม	อ. ๑๒๗๓/๒๕๕๘	๘๗

ลําดับ ที่	วารสารวิชาการศาลปกครอง ปที่ ๑๒ ฉบับท่ี ๑ (xxxxxx-มีนาคม) ๒๕๕๕ ถึง ปที่ ๒๐ ฉบับที่ ๒ (เมษายน-มิถุนายน) ๒๕๖๓	จํานวน / เรื่อง	คําพิพากษา/คําส่งั ศาลปกครองสูงสุด	หนา
๑๖.	วารสารวิชาการศาลปกครอง ปที่ ๑๖ ฉบับท่ี ๓ (กรกฎาคม-กันยายน) ๒๕๕๙	จํานวน ๑ เรื่อง - การฟองเรียกเงินคาจางตามสญั ญา กอสรางถนนเมื่อพนกําหนดเวลา กรณีอนุญาโตตุลาการคืนขอพิพาท ใหคูกรณีและศาลแพงมีคําสั่งใหจําหนายคดี ออกจากสารบบความ	คําสั่งที่ ๓๐๑/๒๕๕๘	๙๕
๑๗.	วารสารวิชาการศาลปกครอง ปที่ ๑๖ ฉบับที่ ๔ (xxxxxx-ธันวาคม) ๒๕๕๙	จํานวน ๑ คดี - สัญญาจางตกแตงซุมประตูเมือง ตามโครงการสงเสริมการทองเที่ยว	อ. ๓๐๖/๒๕๕๙	๙๘
๑๘.	วารสารวิชาการศาลปกครอง ปที่ ๑๗ ฉบับที่ ๒ (เมษายน-มิถุนายน) ๒๕๖๐	จํานวน ๑ เรื่อง - ผูทําสัญญาเชาแผงคาในตลาดฟองขอคืน เงินคาพัฒนาที่ดินและคากอสราง สาธารณูปโภค กรณีแสดงxxxxxทาสัญญา โดยสําคัญผิดในสิ่งซึ่งเปนสาระสําคัญของนิติกรรม	อ. ๑๕๐/๒๕๖๐	๑๐๓
๑๙.	วารสารวิชาการศาลปกครอง ปที่ ๑๘ ฉบับท่ี ๑ (xxxxxx-มีนาคม) ๒๕๖๑	จํานวน ๒ คดี - สัญญาจางพิมพวารสารและหนังสือคูมือ นกั เรียน ครู และผูxxxxxx - หนวยงานของรัฐใชxxxxxเรียกใหเอกชน ผูรับจางที่ทํางานไมแลวเสร็จxxxxxxxx ชําระคาปรับทเี่ กินกวารอยละ ๑๐ ของวงเงินคาจาง	อ. ๑๒๒๑/๒๕๖๐ x. 0000/๒๕๕๙	๑๐๗ ๑๐๙
๒๐.	วารสารวิชาการศาลปกครอง ปที่ ๑๘ ฉบับที่ ๒ (เมษายน-มิถุนายน) ๒๕๖๑	จํานวน ๑ เรื่อง - การบอกเลิกสญั ญาซื้อขายโดยไมชอบดวย กฎหมาย กรณีหนวยงานใหเอกชนผูขาย นํารถตักลอยางไปทดสอบประสิทธิภาพ การใชงานในพื้นที่จริงโดยไมไดกําหนด เปนเง่ือนไขในสญั ญา	อ. ๑๙๘/๒๕๖๑	๑๑๔
๒๑.	วารสารวิชาการศาลปกครอง ปที่ ๑๘ ฉบับที่ ๓ (กรกฎาคม-กันยายน) ๒๕๖๑	จํานวน ๒ คดี - หนวยงานผูรับจางไมมีxxxxxเรียกเงินคาจาง งานงวดที่ ๑ คืนจากเอกชนผูรับจาง กรณีงานที่จางในงวดที่ ๒ และ ๓ ไมแลวเสร็จ	อ. ๒๙๕/๒๕๖๑	๑๑๗

ลําดับ ที่	วารสารวิชาการศาลปกครอง ปที่ ๑๒ ฉบับท่ี ๑ (xxxxxx-มีนาคม) ๒๕๕๕ ถึง ปที่ ๒๐ ฉบับที่ ๒ (เมษายน-มิถุนายน) ๒๕๖๓	จํานวน / เรื่อง	คําพิพากษา/คําส่งั ศาลปกครองสูงสุด	หนา
		แตงวดที่ ๑ แลวเสร็จและมีการจายคาจาง ครบถวนแลว - หนวยงานของรฐปฏิเสธไมจายคาจาง บางงวดใหแกผูควบคุมงานตามสญั ญา ควบคุมงาน เนื่องจากงานกอสราง ระงับลงชั่วคราวดวยเหตุอุทกภยั	อ. ๔๘๔/๒๕๖๑	๑๒๐
๒๒.	วารสารวิชาการศาลปกครอง ปที่ ๑๙ ฉบับท่ี ๑ (xxxxxx-มีนาคม) ๒๕๖๒	จํานวน ๑ คดี - การใชxxxxxxxxxxxขัดตอxxxxxรมณของ ขอ ๑๓๘ ของxxxxxxxสํานักนายกรัฐมนตรี วาดวยการพสั ดุ พ.ศ. ๒๕๓๕ บอกเลิก สัญญาลาชา เปนเหตุใหเอกชนตองชําระ คาปรับเกินรอยละ ๑๐ ของวงเงินคาจาง	อ. ๘๖๙/๒๕๖๐	๑๒๓
๒๓.	วารสารวิชาการศาลปกครอง ปที่ ๑๙ ฉบับที่ ๒ (เมษายน-มิถุนายน) ๒๕๖๒	จํานวน ๑ คดี - การโอนxxxxxเรียกรองในเงินคาจาง โดยมีหนังสือบอกกลาวแกองคการบริหาร สวนตําบลในฐานะลูกหนแี้ ละมีเจาหนาที่ ลงชื่อรับเรื่องแลว ถือเปนสญั ญาที่ชอบดวย กฎหมายและมีผลสมบูรณ	อ. ๗๖/๒๕๖๒	๑๒๗
๒๔.	วารสารวิชาการศาลปกครอง ปที่ ๑๙ ฉบับที่ ๓ (กรกฎาคม-กันยายน) ๒๕๖๒	จํานวน ๒ คดี - สัญญาสามฝายที่ทําขึ้นระหวางผูใหบริการ ตลาดกลางอิเล็กทรอนิกส หนวยงาน ทางxxxxxxผูประกาศประกวดราคา และเอกชนxxxxxxxxxxประกวดราคา เปนสญั ญาทางxxxxxx - คูสัญญาทางxxxxxxนําคดีมาฟอ ง โดยมไิ ดเ สนอขอโตแยงหรือขอพิพาท ตออนุญาโตตุลาการกอนตามขอกําหนด ในสัญญา ศาลปกครองจึงมีคําสั่ง จําหนายคดีออกจากสารบความ	อ. ๓๗๕/๒๕๖๒ คําสั่งที่ ๔๐๘/๒๕๖๑	๑๓๐ ๑๓๓

ลําดับ ที่	วารสารวิชาการศาลปกครอง ปที่ ๑๒ ฉบับท่ี ๑ (xxxxxx-มีนาคม) ๒๕๕๕ ถึง ปที่ ๒๐ ฉบับที่ ๒ (เมษายน-มิถุนายน) ๒๕๖๓	จํานวน / เรื่อง	คําพิพากษา/คําส่ัง ศาลปกครองสูงสุด	หนา
๒๕.	วารสารวิชาการศาลปกครอง ปที่ ๒๐ ฉบับที่ ๒ (เมษายน-มิถุนายน) ๒๕๖๓	จํานวน ๑ คดี - ขอพิพาทเกี่ยวกับสัญญาฝากเก็บรักษา ขาวสารไวในxxxxxxxคาของเอกชนและสัญญา ค้ําประกันการฝากรักษาขาวสาร ของธนาคารพาณิชย	คําสั่งที่ ๒๖๔/๒๕๖๒	๑๓๖

คดีพิพาทเก่ียวกบสญญาทางxxxxxx

การจ่ายเงินค่าxxxxxxxxxxพิเศษเพ่ือประโยชน์แก่รฐเพ่ือตอบแทนการออก

xxxxxxบต

รเหมืองแร่ เป็ นภาระและความเสี่ยงทางธุรกิจของผ้ย

ื่นคา

ขอรบ

xxxxxxบตร

แม้จะไม่xxxxxxด˚าเนิ นการท˚าเหมืองแร่xxxxxxว่าด้วยเหตุใดก็ตาม การที่ประชาชน

ที่อาศัยอยู่ในบริเวณเขตxxxxxxบต

รคด

xxxxxxxให้มีการติดตงั

โรงโม่หินโดยอ้างเหต

เรื่องมลพิษถือเป็ นเรื่องxxxxxxคาดหมายได้ เนื่องจากการยื่นคา

ขอประทานบต

รจะต้องมี

การตรวจสอบพื้นที่ สถานที่ตงั

และสภาพแวดล้อมเกี่ยวกบ

ผลกระทบจากมลพิษอนจะ

เป็ นการสร้างความxxxxxxxxxแก่ประชาชนในบริเวณเขตxxxxxxบตร โดยจะต้องจดทา

รายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม (EIA) เสนอหน่วยงานที่เก่ียวข้องพิจารณาก่อน

จึงเป็ นอุปสรรคxxxxxxคาดการณ์ได้และxxxxxxหลีกเลี่ยงท่ีจะไม่ตกลงเข้าท˚าสญญา

หรือในกรณีxxxxxxอาจดา

เนิ นการท˚าเหมืองแร่ให้เป็ นไปตามxxxxxxบต

รกx

xxxxxคืน

xxxxxxบต

รให้แก่ทางราชการได้ตามมาตรา ๘๔ แห่งพระราชบญ

ญติแร่ พ.ศ. ๒๕๑๐

การที่ผ้ย

่ืนคา

ขอรบ

xxxxxxบต

รไม่xxxxxxติดตงั้ โรงโม่หินทา

ให้xxxxxxหาประโยชน์จาก

ทรพ

ยากรแร่xxx xxxไม่ถือเป็ นเหตุสุดxxxx

ตามมาตรา ๘ แห่งxxxxxxกฎหมายแพ่ง

และพาณิ ชย์ จึงยงั xxมีหน้าที่ต้องชา

ระเงินค่าxxxxxxxxxxพิเศษให้เสรจ

สิ้นไป

ผู้ฟ้ xxxxx (กรมอุตสาหกรรมพ้น

ฐานและการเหมอ

งแร่) ฟ้ องว่า ผู้ถูกฟ้ องคด

ได้ท˚าขอ

ตกลงการจ่ายxxxxxxxxxxพเิ ศษเพ่อ

ประโยชน์แก่รฐ

เพ่อ

ตอบแทนการออกxxxxxxบตร

เหมืองแร่หินอุตสาหกรรมชนิดหินxxxxxไซต์ (เพ่ืออุตสาหกรรมก่อสร้าง) เป็นเงินทังส้ิน

๒,๕๒๕,๗๐๐ บาท แก่ผู้ฟ้ xxxxxโดยจะช˚าระงวดแรกร้อยละ ๒๕ ในวนท่ีผู้ถูกฟ้ องคxxxxxรบ

xxxxxxบต

ร ส่วนทเี หลอ

แบ่งช˚าระเป็น ๑๐ งวด ภายในวน

ท่ี ๑๕ xxxxxx ของปีถด

ไปจนกว่า

จะช˚าระหมดสน้

หากผูถ

ูกฟ้องคดผ

ดนัดยน

ยอมใหค

ดค่าปรบ

ในอต

รารอ

ยละ ๑๕ ต่อปี ผูถ

ูกฟ้องคด

ไม่xxxxxxแสวงหาประโยชน์จากxxxxxxบต

รโดยการตง้ โรงโม่หินจง

มไิ ด้ช˚าระค่าxxxxxxxxxx

พเิ ศษส่วนท่ีเหลือ และได้มห

นังสือขอผ่อนผน

การช˚าระเงน

ดงกล่าวต่อผู้ฟ้ xxxxx แต่ผู้ฟ้ องคด

ไมx

xxxxxผ่อนผน

การชา˚ ระเงน

และไดม

หนงั สอ

แจง้ ใหผ

ถู ูกฟ้องคดช

า˚ ระหนี้ดงั กล่าว แต่ผถู

ูกฟ้องคด

xxxxxxx xxxขอให้ศาลมีค˚าพิพากษาหรือค˚าสัง่ ให้ผู้ถูกฟ้ xxxxxช˚าระเงินxxxxxxxxxxพิเศษ

เพอประโยชนแก่์ รฐ

วารสารวชิ าการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๒ xxxxxx ๑ (xxxxxx-มนี าคม) ๒๕๕๕

๑

ศาลปกครองสงสด

วินิ จฉัยว่า การก˚าหนดหลกเกณฑก

ารจด

xxx

xxxxxxxxxx

พิเศษเพ่ือประโยชน์แก่รฐเพ่ือตอบแทนการออกประทานบัตร ถือเป็นภาระค่าใช้จ่ายของ

ผู ูกฟ้ องคดน

อกเหนือจากการจ่ายค่าภาคหลวงแร่ท่ก

˚าหนดไว้ในxxxxxxบต

ร รวมทงั้ แร่อ่ืx

xxxเป็นxxxxxxxxxจากการท˚าเหมืองตามปริมาณแร่ก่อนท่ีจะขนแร่ออกจากเขตเหมืองแร

ซงึ เป็นไปตามพระราชบญ

ญตแ

ร่ พ.ศ. ๒๕๑๐ มาตรา ๓๓ วรรคแรก มาตรา ๔๔ และมาตรา ๑๐๔

และxxxxxxxกรมทรัพยากรธรณี ว่าด้วยการด˚าเนินการเก่ียวกับเงินxxxxxxxxxxพิเศษ

เพ่อ

ประโยชน์แก่รฐ

ตามพระราชบญ

ญตแ

ร่ พ.ศ. ๒๕๑๐ พ.ศ. ๒๕๔๐ ขอ

๓ ขอ

๗ และขอ ๘

ในทางปฏิบัติผู้ย่ืนค˚าขอรับประทานบัตรทุกรายต้องด˚าเนินการจ่ายxxxxxxxxxxพิเศษ

เพ่ือประโยชน์แก่รฐ

ตามหลก

เกณฑ์ และถือเป็นความเส่ียงทางธุรกิจท่ีผู้ถูกฟ้ xxxxxจะต้อง

รบภาระในกรณท

ไี มxxxxxxดา

เนินการทา

เหมอ

งแร่xxxx xxว่าจะดว

ยเหตุใดๆ กต

าม ซง่ึ มลx

xxx

xxxxเดยวกบการยน

คาขออาชญาบต

รพเศษเพอ

ดาเนินการส˚ารวจแร่ หากผลการส˚ารวจแร่พบว่า

มxxx

xxไมคุม

ค่าในเชงิ เศรษฐกจ

หรอ

xxxx xxxx

ย์ และไมป

ระสงคจ

ะด˚าเนินการขอรบ

xxxxxxบตร

ในพ้ืxxxxอาชญาบัตรพิเศษท่ีตนได้ส˚ารวจไว้ ผู้รับใบอาชญาบัตรพิเศษก็ยังxxต้องผูกพัน

ตามขอ

ตกลงทจ่

ะต้องจ่ายเงน

xxxxxxxxxxพเิ ศษเพ่อ

ประโยชน์แก่รฐ

ส่วนค่าxxxxxxxxxxพเิ ศษ

ท่ีค˚านวณจากปริมาณส˚ารองของแร่หินxxxxxไซต์ในพ้ืxxxxพิพาทก็เป็นเพียงประมาณการ

ในการค˚านวณจากฐานข้อมูลของxxx

xxและxxxxxxแร่ทอ

xxxในพนท่ส

˚ารวจโดยไม่มผลผูกพนใด ๆ

ว่าผู

ูกฟ้องคดจ

ะต้องหาประโยชน์จากทรพ

ยากรแร่ตามxxxxxxบต

รได้แล้วจงึ จะต้องจ่ายเงน

ค่าxxxxxxxxxxพเิ ศษแก่ผูฟ

xxxxxx เน่ืองจากมไิ ดเ้ ป็นการแลกเปลย่

นกบ

การทผ่ ูถ

ูกฟ้องคดจ

ะน˚า

ทรัพยากรแร่อันเป็นทรัพยากรของรัฐไปหาxxxxxxxxxx การท่ีผู้ถูกฟ้ องคxxxxxxxxxxx

หาประโยชน์จากทรพ

ยากรแร่ตามxxxxxxบต

รได้ เนื่องจากประชาชนท่อ

าศัยอยู่ในบรเิ วณ

ดงั กล่าวไม่ยนยอมใหท

˚าการตดตง้ โรงโม่หน

โดยอ้างเหตุเร่อ

งมลพิษ ย่อมเป็นเร่อ

งท่ผูถ

ูกฟ้องคด

อาจคาดหมายได้เพราะการย่น

ค˚าขอประทานบต

รดง

กล่าว ผูถ้ ูกฟ้องคดจ

ะต้องตรวจสอบพ้นท่

สถานทต่ งั

และสภาพแวดลอ

มเกย

วกบ

ผลกระทบจากมลพษ

อนจะเป็นการสรา

งความเดอ

ดรอน

แก่ประชาชนในบริเวณเขตประทานบัตร โดยผู้ถูกฟ้ xxxxxต้องจัดท˚ารายงานการวิเคราะห

ผลกระทบสงิ่ แวดล้อม (EIA) เพ่อ

เสนอหน่วยงานท่เก่ียวข้องพx

xxxxก่อน และเม่อ

ผู้ถูกฟ้ องคด

รถู

งึ เหตุของปญ

หาและอุปสรรคทอ่

าจคาดการณ์ไดว

่าจะxxx

การต่อต

นจากประชาชนกx

xxxxx

หลีกเล่ียงท่ีจะไม่ตกลงเข้าท˚าสญ

ญาผูกพน

ตนตัง

แต่แรก หรอ

หากผู้ถูกฟ้ องคxxxxxxxxxxx

ดา˚ เนินการทา˚ เหมอ

งใหเ้ ป็นไปตามxxxxxxบต

รกx

xxxxxxxxคน

xxxxxxบต

รใหแ

ก่ทางราชการได

ตามมาตรา ๘๔ แห่งพระราชบญ

xxxxxxx พ.ศ. ๒๕๑๐ การท่ีผู้ถูกฟ้ xxxxxมไ

ด้ใช้xxxxxเวนคืน

xxxxxxบต

ร แต่กลบ

ปล่อยเวลาออกไปโดยหวง

ว่าจะxxxxxxท˚าเหมอ

งแร่ตามxxxxxxบตร

๒

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๒ xxxxxx ๑ (xxxxxx-มนี าคม) ๒๕๕๕

ต่อไปไดแ

ละไดม

หนงสอ

ขอผ่อนผนการชา

ระเงน

อนเป็นการแสดงxxxxxรบ

สภาพว่าผูถ

ูกฟ้องคด

มหน้าท่ีต้องปฏิบัติให้เป็นไปตามข้อตกลงและเง่อ

นไขxxxxxxบต

ร เม่อ

ผู้ถูกฟ้ xxxxxยอมรบ

และตกลงเข้าท˚าสญ

ญาจง

ถือได้ว่าผู้ถูกฟ้ xxxxxเข้าใจและยอมรบ

ในผลท่ีจะเกิดข้ึน ดังนัน

เหตุท่ีเป็นปญ

หาของผู้ถูกฟ้ xxxxxข้างต้นจึงxxxxxxถือได้ว่าเป็นเหตุสุดวิสัยตามมาตรา ๘

แห่งxxxxxxกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ผู้ถูกฟ้ องคด

งยง

xxมห

น้าท่ต

้องปฏิบต

ิตามสญญา

โดยตอ

งชา

ระเงนxxxxxxxxxxพเศษทค่

างช˚าระตามขอ

ตกลงใหเสรจสนไป

ส่วนข้อสญ

ญาท่ีก˚าหนดให้ผู้ฟ้ xxxxxคิดเงน

ค่าปรบ

ในอัตราร้อยละ ๑๕ ต่อปี

หากผู้ถูกฟ้องคดผดน

ไม่ช˚าระค่าxxxxxxxxxxพเิ ศษเพ่อ

ประโยชน์แก่รฐ

ภายในเวลาท่ก

˚าหนด

เป็นกรณท

ผ่ ฟู

้องคดมสท

ธเิ รย

กค่าปรบ

ไดต

่อเม่อ

ลูกหน้ีผด

xxxxxxช˚าระหน้ีหรอ

ช˚าระหน้ีไม่ถูกต ง

xxxxx xxมผ

ลเป็นการก˚าหนดค่าสน

ไหมxxxxxไว้ล่วงหน้าเม่x

xxxxxxxxxxช˚าระหนี้แก่เจา

หนี้

ตามสญ

ญาทถ่

อเป็นเบย้

ปรบ

ตามxxxxxxกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๓๗๙ หากสูงxxx

ส่วน

ศาลมอ

˚านาจลดลงเป็นจ˚านวนพอxxxxxxxxโดยค˚านึงถึงทางได้เสย

ของเจ้าหนี้ทุกอย่างอน

ชอบ

ดวยกฎหมายตามxxxxxxกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๓๘๓ เม่อ

ผูฟ

้องคดมสท

ธจะไดรบ

เงน

xxxxxxxxxxพเิ ศษเพ่อ

ประโยชน์แก่รฐ

เพ่อ

ตอบแทนการออกxxxxxxบต

รจากผู

ูกฟ้องคด

เป็นเงน

จ˚านวนทงั้ ส้น

๒,๕๒๕,๗๐๐ บาท โดยได้รบ

ช˚าระเงน

งวดแรกจ˚านวน ๖๓๑,๔๒๕ บาท

และธนาคาร ท. ได้ช˚าระเงน

จ˚านวน ๒๐๐,๐๐๐ บาท แทนผู้ถูกฟ้ xxxxxตามสญ

ญาค้˚าประกัน

รวมเป็นเงน

ต้นท่ผ

ู้ฟ้ องคดไ

ด้รบ

ช˚าระแล้วจ˚านวน ๘๓๑,๔๒๕ บาท แต่ผู้ถูกฟ้องคดียง

xxค้าง

ช˚าระเงน

เป็นจ˚านวน ๑,๒๒๔,๔๐๐.๘๐ บาท พรอ

มค่าปรบ

ทงั้ หมดอก

จ˚านวน ๔๓๓,๒๗๐.๒๙ บาท

ดงั นนั

เมอ่

ไดค

า˚ นึงถงึ พฤตก

ารณ์แห่งคดแ

ละทางไดเ้ สย

ของผฟู

้องคดแ

ลวxxxxxก˚าหนดใหผ

ูฟ้องคด

เรียกค่าเสียหายจากผู้ถูกฟ้ xxxxxเป็นเบ้ียปรบ

เพียงร้อยละ ๗.๕ ต่อปี ของต้นเงิน จ˚านวน

๑,๒๒๔,๔๐๐.๘๐ บาท พพ

ากษาใหผ

ถู ูกฟ้องคดช

˚าระเงน

xxxxxxxxxxพเิ ศษเพ่อ

ประโยชน์แก่รฐ

เพ่ือตอบแทนการออกxxxxxxบต

ร จ˚านวน ๑,๖๕๗,๖๗๑.๐๙ บาท พร้อมค่าปรบ

ในอัตรา

รอยละ ๗.๕ ต่อปี

(คำ

พพำกษำศำลxxxxxxสูงสุดที่ อ. ๓๐๕/๒๕๕๔)

สญญาxxxxขด

บ่อน˚้าบาดาลและติดตงั้ เครื่องสูบน˚้าเป็ นสญ

ญาทางxxxxxx

ตามมาตรา ๓ แห่งพระราชบญ

ญ ิ จด

ตัง

ศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีxxxxxx

พ.ศ. ๒๕๔๒ ในการบอกเลิกสญ

ญาทางxxxxxx แม

่าค่สญ

ญาฝ่ ายxxxxxxจะมีเอกสิทธ์

เหนื อคู่สญ

ญาอีกฝ่ ายหน่ึงที่จะบอกเลิกสญ

ญาได้ฝ่ ายเดียว เน่ืองมาจากฝ่ ายxxxxxx

วารสารวชิ าการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๒ xxxxxx ๑ (xxxxxx-มนี าคม) ๒๕๕๕

๓

มีภาระหน้าที่ในการจดทาบริการสาธารณะเพ่ือตอบxxxxต่อความต้องการของประชาชน

เป็ นหลก

และการค้ม

ครองประโยชน์ของมหาชนหรือประโยชน์ส่วนรวม ซึ่งในการปฏิบต

ตามสญญาทางxxxxxxจะอยู่เหนือประโยชน์ของxxxxxxxxxxxเสมอ แต่หากการบอกเลิก

สญญาของฝ่ ายxxxxxxก่อให้เกิดความเสียหายแก่ค่สญ

ญาฝ่ ายเอกชน ค่สญ

ญาดง

กล่าว

ก็มีxxxxxเรียกร้องให้ฝ่ ายxxxxxxชดใช้เยียวยาความxxxxxxxxxxเกิดขึ้นได้ นอกจากนี

ตามหลก

กฎหมายทวั ่ ไปสญ

ญาทางxxxxxxจะสิ้นสุดลงเมื่อxxxxxวต

ถxxxxxxxของสญญา

และด้วยการเลิกสัญญาโดยความยินยอมของคู่สัญญาหรือเลิกสัญญาโดยปริยาย หรือศาลมีค˚าพิพากษาหรือค˚าสงั ่ ให้เลิกสัญญาหรือคู่สัญญาฝ่ ายxxxxxxเลิกสัญญา

การเลิกสญ

ญาทางxxxxxxxxxไม่ตกอยู่ภายใต้บงั คบ

มาตรา ๓๘๙ แห่งประมวลกฎหมาย

แพ่งและพาณิ ชย์ คู่สญ

ญาฝ่ ายเอกชนจึงxxxxxxบอกเลิกสญ

ญาทางxxxxxxxxx ดง

นัน

เม่ือสญ

ญาxxxxขุดบ่อน˚้าบาดาลมิได้มีข้อกา

หนดให้คู่สญ

ญาฝ่ ายเอกชนผ้รบ

xxxxมีxxxxx

บอกเลิกสญ

ญาและการบอกเลิกสญ

ญาxxxxxxอ้างบทบญ

ญติมาตรา ๓๘๙ แห่งxxxxxx

กฎหมายแพ่งและพาณิ ชยไ

ด้ เนื่องจากหลก

กฎหมายทวั ่ ไปเกี่ยวกบ

สัญญาทางxxxxxx

กาหนดให้ฝ่ ายxxxxxxมีxxxxxบอกเลิกสญ

ญาได้ฝ่ ายเดียว ทงั้ ค่สญ

ญาฝ่ ายเอกชนxxxxxx

กล่าวอ้างเหตใุ ดท่ีจะไม่ปฏิบต

ิตามสญ

ญาxxx xxxต้องปฏิบต

ิตามสญญา

ผู้ฟ้ องคดฟ

้ องว่า ผู้ถูกฟ้ xxxxx (องค์การบรห

ารส่วนต˚าบล) ได้ท˚าสญ

ญาxxxx

ผู้ฟ้ องคดข

ุดเจาะบ่อบาดาลและติดตงั้ xxxxx

xสูบน้˚าบรเิ วณท่ส

าxxxxxรม

ถนนตามสญ

ญาxxxx

ลงวนท่ี ๓ xxxxxx ๒๕๔๘ หลงั จากไดป

ฏบต

งานขุดเจาะบ่อบาดาลแลว

ผูฟ

้องคดไี ดรบ

แจง

จาก

ทรพ

ยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมจง

หวัดให้ท˚าการย้ายเคร่ืองขุดเจาะบ่อน้˚าบาดาลออกจาก

พ้ืxxxxโดยด่วน เนื่องจากxxxxxxย่ืนขออนุญาตขุดเจาะจากกรมทรัพยากรน้˚าบาดาล จึงแจ้ง

ผู้ถูกฟ้องคดว

่าจะด˚าเนินการขุดเจาะบ่อน้˚าบาดาลเม่อผู

ูกฟ้ องคดไี ด้ขอใบอนุญาตเจาะน้˚าบาดาล

อย่างถูกต้อง รวมทงั้ ขอขยายระยะเวลาอย่างน้อย ๔๕ วน

นับตงั้ แต่ได้รบ

หนังสอ

อนุญาตจาก

กรมทรพ

ยากรน้˚าบาดาล เมอ่

ผถู

ูกฟ้องคดไี ม่xxxxxxแสดงหนังสอ

อนุญาตได้ จงึ หยุดการด˚าเนินการ

และแจง

บอกเลกสญ

ญาและขอใหผ้ ูถ้ ูกฟ้องคดช

ดใชค

่าแรงงานและค่าด˚าเนินการต่างๆ รวมทงั

คนหนงสอ

ค้า

ประกน

ใหแ

ก่ผฟู

้xxxxx ต่อมา ผถู

ูกฟ้องคดไี ดแ

จง้ ใหผ

ูฟ้องคดป

ฏบตต

ามสญ

ญาxxx

ให้แล้วเสรจ

โดยทรพ

ยากรธรรมชาติและสง

แวดล้อมจง

หวด

ได้ออกใบอนุญาตเจาะน้˚าบาดาล

ใหแ

ก่ผูถ

ูกฟ้องคดแลว

จงึ ขอใหศ

าลมค

˚าพพ

ากษาหรอ

ค˚าสงั ่ ใหผ

ูถูกฟ้องคดช

˚าระเงน

พรอ

มดอกเบ้ย

และคนหนงสอคาประกน

๔

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๒ xxxxxx ๑ (xxxxxx-มนี าคม) ๒๕๕๕

ศาลปกครองสูงสุดวินิ จฉัยว่า สญญาxxxxขุดเจาะบ่อน˚้าบาดาลและติดตัง

xxxxx

xสูบน้˚าตามสญ

ญาxx

xลงวนั

ท่ี ๓ xxxxxx ๒๕๔๘ มค

ู่สญ

ญาฝ่ายผู้ถูกฟ้องคดเี ป็นราชการ

ส่วนท้องถิ่น จง

เป็นสญ

ญาท่ีมีคู่สญ

ญาฝ่ายหน่ึง คือ ผู้ถูกฟ้ xxxxxเป็นหน่วยงานทางxxxxxx

ตามมาตรา ๓ แห่งพระราชบญญต

จดตงั้ ศาลปกครองและวธพ

xxxxxคดx

xxxxx พ.ศ. ๒๕๔๒

โดยสญ

ญามวต

ถุประสงคใ์ หผ

ูฟ้องคดีท˚าการขุดเจาะบ่อน้˚าบาดาลและตด

ตงั้ xxxx

xสูบน้˚าอน

เป็น

ทรพ

ยสน

ทผ่ ถู

ูกฟ้องคดใี นฐานะหน่วยงานทางxxxxxxใชเ้ ป็นxxxxx

xมอ

โดยตรงในการจด

ท˚าการ

บริการสาธารณะเพ่ือประโยชน์แก่ประชาชนได้ใช้ในสิ่งอุปโภคท่ีจ˚าเป็นต่อการด˚าเนินชีวิต

จงเป็นสญญาจด

ใหม

สงิ่ สาธารณูปโภค อน

มลก

ษณะเป็นสญ

ญาทางxxxxxxตามมาตรา ๓ แห่ง

พระราชบญ

xxxxxx

ตงั้ ศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีxxxxxx พ.ศ. ๒๕๔๒ ซ่ึงการปฏิบัต

xxxxxxxxทางxxxxxxเพ่ือให้การบริการสาธารณะxxxxxผล คู่สัญญาฝ่ายxxxxxxจะม

อ˚านาจพเิ ศษหรอ

เอกสท

ธเิ ์ หนือคู่สญ

ญาฝ่ายเอกชน xxxx อ˚านาจในการควบคุมดูแลหรอ

บงคบ

ให ู่สญ

ญาฝ่ายเอกชนปฏบ

ตตามสญ

ญา อ˚านาจในการแก้ไขขอ

ก˚าหนดของสญ

ญาไดฝ

่ายเดยว

และอ˚านาจในการเลกสญ

ญาไดฝ

า่ ยเดย

ว เป็นต

โดยเอกชนผูเ้ ขา้ มาเป็นคู่สญ

ญากบ

ฝ่ายxxxxxx

มหน้าทต

้องปฏบ

ตตามสญ

ญาทางxxxxxxและต้องยอมรบ

อ˚านาจพเิ ศษหรอ

เอกสิทธดิ

งกล่าว

ของฝา

ยxxxxxx xx

หรบ

การบอกเลกสญ

ญาทางxxxxxx xxx

ู่สญ

ญาฝ่ายxxxxxxจะมเี อกสทธิ

เหนือคู่สัญญาอีกฝ่ายหน่ึงท่ีจะบอกเลิกสัญญาได้ฝ่ายเดียว ก็เน่ืองมาจากฝ่ายxxxxxx

มภาระหน้าท่ีในการจดท˚าบริการสาธารณะเพ่ือตอบxxxxต่อความต้องการของประชาชน

เป็นหลก

และการคุม

ครองประโยชน์ของมหาชนหรอ

ประโยชน์ส่วนรวมในการปฏบ

ตตามสญญา

ทางxxxxxxจะอย่เู หนือประโยชน์ของปจั เจกบุคคลเสมอ แต่หากการบอกเลกสญ

ญาก่อให้xxx

ความเสียหายแก่คู่สญ

ญาฝ่ายเอกชน คู่สญ

ญาฝ่ายเอกชนก็มx

xxxxxxย

กร้องให้ฝ่ายxxxxxx

ชดใชเ้ ยย

วยาความเสย

หายทเ่ี กด

ขน้

ได้ เพราะฉะนนั

การบอกเลกสญ

ญาทางxxxxxxของคู่สญญา

ฝ่ายเอกชนโดยท˚าให้การบริการสาธารณะต้องหยุดxxxxxxxxxxxxxวัตถุประสงค์จึงxxxxxx

กระท˚าการได้ นอกจากนี้ ยง

ปรากฏหลักกฎหมายทวั

ไปท่ีเก่ียวกับการส้ินสุดของสัญญ า

ทางxxxxxxxxx xญญาทางxxxxxxxxxสน

สุดลงไดด

วยเงอ่

นไขอยา

งใดอย่างหนึ่งใน ๒ ประการ

คือ ประการแรก สญ

ญาทางxxxxxxส้ินสุดลงตามxxxxเม่อ

คู่สญ

ญาxxxxxวต

ถุxxxxxxxของ

สญญา และประการท่ีสอง สญ

ญาทางxxxxxxส้น

สุดลงด้วยการเลกสญ

ญาxxx

xxxเกิดขนได

ใน ๔ กรณี (๑) โดยความยน

ยอมของคู่สญ

ญาทงั้ สองฝ่าย (๒) เม่อสญ

ญาเลกกน

โดยปรยาย

xxxx มเี หตุสุดวสย

ท˚าให้วต

ถุxxxxxxxของสญ

ญาหมดไป (๓) เม่อ

ศาลมค

˚าพพ

ากษาหรอ

ค˚าสงั

ให้เลกสญ

ญา และ (๔) โดยคู่สญ

ญาฝ่ายxxxxxxเลกสญ

ญาฝ่ายเดย

ว ดง

นัน

การเลกสญญา

ทางxxxxxxxx

ไม่ตกอยู่ภายใต้บงคบ

มาตรา ๓๘๙ แห่งxxxxxxกฎหมายแพ่งและพาณิชย

วารสารวชิ าการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๒ xxxxxx ๑ (xxxxxx-มนี าคม) ๒๕๕๕

๕

เม่อ

ปรากฏว่าผู้ฟ้ องคดx

xxxxม

ท˚างานขุดเจาะบ่อน้˚าบาดาลตามสญ

ญาและผู้ถูกฟ้ xxxxxตกลง

รบชนั

น้˚าจด

แต่ไม่รบ

แบบแปลนการแก้ไขรูปบ่อใหม่ตามขอ

เสนอของผู้ฟ้องคดี จง

เป็นกรณีท่

ผูฟ

้องคดต

้องด˚าเนินการใหเ้ ป็นไปตามสญ

ญาและเม่อสญ

ญาxx

xขุดเจาะบ่อน้˚าบาดาลท่พพาท

มิได้มขอ

ก˚าหนดให้ผู

้องคดซ

่งเป็นผู บ

xxxมสท

ธบอกเลกสญ

ญาและการบอกเลกสญ

ญาของ

ฝ่ายผู้รบ

xxxxxxxอาจอ้างบทบญ

xxxxมาตรา ๓๘๙ แห่งxxxxxxกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ได

เน่ืองจากหลก

กฎหมายทวั ่ ไปเกย่

วกบสญ

ญาทางxxxxxxก˚าหนดใหฝ

่ายxxxxxxมสท

ธบอกเลก

สญญาไดฝ

า่ ยเดx

x xงั นนั

การกล่าวอา้ งเหตุทจ่

ะไม่ด˚าเนินการขุดเจาะบ่อน้˚าบาดาลตามสญ

ญาxxx x

ต่อไปเน่ืองจากผู้ถูกฟ้องคดไี ม่xxxxxxแสดงใบอนุญาตให้ขุดเจาะบ่อน้˚าบาดาลตามสญ

ญาxxx

โดยถอ

เป็นสท

ธของผฟู

้องคดท

อ่ าศย

อ˚านาจตามบทบญ

ญตแ

ห่งxxxxxxกฎหมายแพ่งและพาณิชย

จงึ ไมช

อบดว

ยขอ

ก˚าหนดในสญ

ญาและหลก

กฎหมายทวั ่ ไปเกย่

วกบสญ

ญาทางxxxxxx เมอ่

ผูฟ

้องคด

ประกอบกจ

การเกย

วกบ

การขุดเจาะบ่อน้˚าบาดาลมานาน ย่อมมค

วามเขา

ใจเกย

วกบ

หลก

เกณฑ

ในการขุดเจาะบ่อน้˚าบาดาลตามพระราชบญxxxxน˚้าบาดาล พ.ศ. ๒๕๒๐ เป็นอย่างดี หากจะ

กล่าวอา

งเหตุทผ่ ถู

ูกฟ้องคดย

งั xxxxxรบ

ใบอนุญาตใหข

ุดเจาะบ่อน้˚าบาดาลxxxx

xxxต

งปฏบ

ตตาม

สญญา ยอ

มตอ

งกล่าวอา

งเสยตง้ แต่ก่อนxxxx xx

สญญาหรอ

ปฏเิ สธทจ่

ะเขา

ท˚าสญ

ญาเสย

ตงั้ แต่ต้น

และการกล่าวอา

งว่าสญญาทพ่

พาทเป็นโมฆะ เนื่องจากเป็นการกระท˚าทข่ ด

ต่อกฎหมายกไ็ ม่อาจ

กล่าวอ้างได้ เนื่องจากเป็นกรณีท่ีxxxxxxแก้ไขให้ถูกต้องโดยการย่น

ขอรบ

ใบอนุญาตจาก

ผมู

อ˚านาจได้ กรณจ

งึ ไมอ

าจถอ

เป็นเหตุทผ่ ฟู

้องคดจ

ะไม่ปฏบ

ตตามสญ

ญาและบอกเลกสญ

ญาได

ส่วนการทผ่ ู

ูกฟ้องคดx

xxxxxx

xxย

กค่าเสย

หายจากผู้ฟ้องคดก

xxxxxxถอ

ไดว

่าเป็นการบอกเลก

สญญา เพราะการบอกเลิกสญ

ญาต้องเป็นการแสดงxxxxxโดยชด

แจ้งต่อคู่สญ

ญาโดยตรง

การฟ้องแยง้ ดงั กล่าวเป็นการใชสท

ธทางศาลในการโตแ

ยง้ ค่สญ

ญา เม่อ

ผูฟ

้องคดบ

อกเลกสญญา

ดังกล่าวแก่ผู้ถูกฟ้ xxxxxโดยไม่มีxxxxxตามกฎหมายและข้อก˚าหนดในสัญญา และxxxxxx

ยกข้อกล่าวอ้างต่างๆ เพ่อ

เป็นเหตุบอกเลกสญ

ญาได้ เม่อ

ผู้ถูกฟ้ องคดx

xxxxxให้ความยน

ยอม

ในการเลกสญ

ญาหรอ

ไม่มเี หตุสุดวส

ยท่จ

ะไม่ต้องปฏบ

ติตามสญ

ญาหรอมก

รณีท่ผ

ู้ถูกฟ้ องคด

บอกเลกสญ

ญา หรอ

ศาลมค

˚าพพ

ากษาหรอ

ค˚าสงั ่ ให้เลกสญ

ญา อน

จะมผ

ลท˚าให้สญ

ญาเลกกน

ผฟู

้องคดจ

งึ ตอ

งปฏบ

ตและรบผดตามสญญาxxx xต่อไป

(คำพพำกษำศำลxxxxxxสูงสุดที่ อ. ๓๑๔/๒๕๕๔)

๖

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๒ xxxxxx ๑ (xxxxxx-มนี าคม) ๒๕๕๕

สญญาซื้อขายเครื่องฝึ กยิงปื นเรือxxxxx ๑ ระบบ ประกอบด้วยการก่อสร้าง

อาคารเคร่ืองฝึ กยิงปื นเรือxx

xxx การจด

ซื้อพร้อมติดตงั้ และฝึ กอบรมชุดปื น มีวตถป

ระสงค

เพื่อใช้ฝึ กทก

ษะการรบแบบเสมือนจริงของกา

ลงั พล อน

เป็ นเครื่องมือสาคญ

ในการดา

เนิ น

กิจการสาธารณะด้านการป้ องกน

ประเทศ จา

เป็ นต้องใช้ทุกส่วนของระบบพร้อมกน

โดยxxxxxxแบ่งแยกออกเป็ นส่วนได้ ระบบยิงปื นเรือจ˚าxxxxxxมีลกษณะเป็ นส่ิงของ

ที่ประกอบกน

เป็ นชุดที่ใช้เกี่ยวเนื่องกน

หากขาดส่วนประกอบส่วนหนึ่งส่วนใดไปจะทา

ให้

ไม่xxxxxxใช้งานได้หรือใช้งานได้โดยไม่xxxxxxx เม่ือมีการส่งมอบล่าช้าเกินกาหนด

ทาให้ระบบโดยรวมไม่xxxxxxใช้งานได้ การxxxxxxปรบจึงต้องคิดจากราคาสิ่งของดงั กล่าว

ทงั้ ระบบตามxxxxxxxxx

นักนายกรฐ

xxxxx ว่าด้วยการพส

ดุ พ.ศ. ๒๕๓๕ ข้อ ๑๓๔ วรรคสี่

ผูฟ

้องคดฟ

้องว่า ไดท

าสญ

ญาซอ้

ขายxxxxx

xฝึกยงิ ปืนเรอ

xxxxxพรx

xxxxตด

ตงั

และก่อสรา้ งอาคารxxxx

xฝึกยงิ ปืนเรอ

จา˚ xxx รวมทงั้ การจด

ท˚าระบบสนับสนุนการส่งก˚าลงั บ˚าxxxxxx

กบผู้ถูกฟ้ xxxxx (กองทพ

เรอ

) ก˚าหนดเวลาส่งมอบในวน

ท่ี ๖ กุมภาพน

ธ์ ๒๕๔๗ โดยผู

ูกฟ้ องคด

จะจ่ายเงน

ล่วงหน้าจ˚านวนรอ

ยละ ๑๕ ของราคาสง

ของทงั้ หมดให้ผู้ฟ้องคดี ส่วนทเหลอ

จะเปิด

Letter of Credit แบ่งช˚าระเป็น ๖ งวด ผู้ฟ้ องคxxxxxส่งมอบสง

ของตามสญ

ญา ๔ งวด และได้ม

หนังสอ

ถงึ ผูถ

ูกฟ้องคดข

อขยายระยะเวลาส่งมอบสง่ิ ของออกไป ๑๔๐ วน

ซง่ึ ผูถ

ูกฟ้องคดไี ดข

ยาย

ระยะเวลาให้ ๗๔ วน

ครบก˚าหนดในวน

ท่ี ๒๐ เมษายน ๒๕๔๗ แต่ผู้ฟ้ xxxxxส่งมอบสง

ของ

งวดสุดท้ายแล้วเสรจ

ในวน

ท่ี ๖ xxxxxx ๒๕๔๗ ผู้ถูกฟ้องคดจ

งใช้สท

ธปรบ

ผู้ฟ้ xxxxxในอตรา

รอยละ ๐.๑ ของราคาสงิ่ ของทงั้ ระบบเป็นเงนวน

ละ ๓,๙๑๗.๕๐ ยxx ร และหก

เงน

ทต่

้องจ่ายผูฟ

้องคด

ไว้เป็นเงน

๖๖๒,๐๕๗.๕๐ ยูโร ผู้ฟ้องคดเี หน

ว่า การคดอต

ราค่าปรบ

ดงกล่าวxxxxxxxxxxชอบ

จงึ ขอใหศ

าลมค

าพพ

ากษาหรอ

คาสงั ่ ใหผ

ถู ูกฟ้องคดคน

เงน

ทห่

กเป็นค่าปรบ

ดงั กล่าว

ศาลปกครองสูงสุดวินิ จฉัยว่า ระเบย

บส˚านักนายกรฐ

xxxxx ว่าด้วยการพสดุ

พ.ศ. ๒๕๓๕ ขอ

๑๓๔ วรรคหนึ่ง ก˚าหนดว่า การท˚าสญ

ญาหรอขอ

ตกลงเป็นหนังสอ

นอกจาก

การxxxxxxxปรก

ษา ให้ก˚าหนดค่าปรบ

เป็นรายวน

ในอัตราตายตัวระหว่างร้อยละ ๐.๐๑-๐.๒๐

ของราคาพส

ดุท่ย

งั xxxxxxรบ

มอบ และตามสญ

ญาพพ

าท ขอ

๑๑ วรรคหนึ่ง ทให้คด

ค่าปรบ

เป็น

รายวน

ในอต

ราร้อยละ ๐.๑ ของราคาสิ่งของท่ียงั xxxxxxรบ

มอบ หมายถึง กรณีท่ีหนี้แห่งสญญา

xxxxxxแบ่งมูลหนี้เป็นงวดได้ โดยท่ีแต่ละงวดxxxxxxแยกออกจากกันและมเี ง่อนไขการ

เบกจา

ยบรบ

รณ์ในตว

การคดค่าปรบใหค

ดจากราคาของสงิ่ ของหรอพส

ดุทผ่ ูข

ายยงั xxxxxส่งมอบ

ให้แก่ผู้ซอ

ส่วนตามขอ

๑๓๔ วรรคส่ี ของระเบย

บเดย

วกน

และขอ

๑๑ วรรคสอง ของสญญา

พพาท เป็นกรณีการจด

หาสง

ของท่ป

ระกอบกน

เป็นชุด ถ้าขาดส่วนประกอบส่วนหนึ่งส่วนใด

วารสารวชิ าการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๒ xxxxxx ๑ (xxxxxx-มนี าคม) ๒๕๕๕

๗

ไปแลว

จะทา

ใหไมxxxxxxใชการxxxx xยxxxxxxx xxxคด

ค่าปรบ

ใหค

ดค่าปรบ

เตม

ราคาของทงั้ ชุด

ย่อมหมายถงการส่งมอบสงของทม

ลกษณะเป็นชุดทใี ช้เก่ย

วเนื่องกน

โดยหากขาดสง

หนึ่งสงใด

ในชุดดงั กล่าวไป จะทา˚ ใหอ

ุxxxxxทเ่ี ป็นชุดนนั

ไมx

xxxxxใชง้ านไดห

รอใชง้ านxxxx xยไม่xxxxxxx ทงั้ นี้

ไมว

่าจะมก

ารแบ่งชา˚ ระเป็นงวดหรอ

ไมก

ตาม การคด

ค่าปรบ

ใหค

ดจากสงิ่ ของดงั กล่าวเตม

ราคาทงั้ ชุด

ผูถ

ูกฟ้องคดม

ฐี านะเป็นหน่วยงานราชการ การด˚าเนินการจด

ซอจด

xxxxx

ต้อง

ปฏบ

ติตามระเบย

บส˚านักนายกรฐ

xxxxx ว่าด้วยการพส

ดุ พ.ศ. ๒๕๓๕ และในฐานะคู่สญญา

ผถู

ูกฟ้องคดกม

หน้าทต่

องปฏบ

ตตามสญ

ญาดว

ยxxxxกน

ผูถ

ูกฟ้องคดม

หน้าทโ่ี ดยตรงในการป้องกน

ประเทศโดยเฉพาะด้านการxxxxxxxxxxความมนั

xxทางทะเล ซ่ึงถือเป็นการบรก

ารสาธารณะ

ประเภทหนึ่งทม

ความส˚าคญ

อย่างยง

และเพ่อ

ให้หน้าทด

้านการบรการสาธารณะดงั กล่าวxxxxxผล

จงึ จา˚ เป็นต้องมก

ารจด

เตรย

มบุคลากรหรอ

ก˚าลงั พลทม่

คุณภาพโดยต้องมท

กษะดา้ นการรบเป็นอย่างด

โดยการจดเตรยมดงกล่าวผู้ถูกฟ้ องคดจ

˚าต้องมเี คร่อ

งมอ

ท่ม

ประสทธภ

าพในการพฒ

นาบุคลากร

จงึ ไดต

กลงซอ้

เครอ่

งฝึกยงิ ปืนเรอ

จา˚ xxxจากผฟู

้องคดจ

า˚ นวน ๑ ระบบ ซง่ึ ประกอบดว

ยอาคารฝึกยงิ ปืน

เรอ

นจ˚าxxx การจด

ซอและตด

ตงั้ ปืนจ˚าxxxจ˚านวน ๓ ชุด และการฝึกอบรม เพ่อ

ให้การด˚าเนินการ

บรก

ารสาธารณะดงั กล่าวxxxxxผลผถู

ูกฟ้องคดไี ดร้ ะบุความต้องการในสญ

ญาชด

xxxว่าxxxxxxxxxx

ขาย

จานวน ๑ ระบบ สญ

ญาพพ

าทจง

เป็นxxxxx

xมอ

ในการด˚าเนินกจ

การสาธารณะด้านการป้องกน

ประเทศของผู้ถูกฟ้ xxxxx โดยมีวัตถุประสงค์เพ่ือใช้ในการฝึกทักษะการรบแบบเสมือนจริง

ของก˚าลงั พล การใช้งานxxxxx

xฝึกดงั กล่าวจ˚าต้องใช้ทุกส่วนของระบบพรอ

มกน

เพ่อ

ให้เป็นไปตาม

xxxxวธก

ารรบโดยxxxxxxแบ่งแยกออกเป็นส่วนได้ ผู

ูกฟ้องคดจ

งึ ไดก

˚าหนดxxxxxบต

ของระบบ

ท่ีจ˚าเป็นไว้อย่างเคร่งครด

ตามสญ

ญาแนบท้าย โดยก˚าหนดให้ระบบต่าง ๆ สอดxxxxxxเป็น

ระบบเดยวกน

ทง้ นี้ หากแบ่งระบบดงกล่าวออกเป็นส่วนแลว

วตถุประสงคใ์ นการปฏบตภ

ารกจ

การบรก

ารสาธารณะด้านการป้องกน

ประเทศของผู้ถูกฟ้ องคดย

่อมxxxxxxxxxxxผลได้ ระบบ

ยงปืนเรอ

จ˚าxxxดง

กล่าวจงมลก

ษณะเป็นสง

ของท่ป

ระกอบกน

เป็นชุดท่ห

ากขาดส่วนประกอบ

ส่วนหนึ่งส่วนใดไปแล้ว จะท˚าให้ไม่xxxxxxใช้การได้หรอ

ใช้งานได้แต่ไม่xxxxxxx อน

เป็นไปตาม

xxxxxxxส˚านักนายกรัฐมนตรี ว่าด้วยการพัสดุ พ.ศ. ๒๕๓๕ ข้อ ๑๓๔ วรรคสาม และวรรคส่

ดงนัน

การท่ีผู้ถูกฟ้ องคxxxxxxxxปรบ

ผู้ฟ้ xxxxxเป็นรายวน

ในอัตราร้อยละ ๐.๑ ของราคาสิ่งของ

ทง้ ระบบ เป็นเงนวนละ ๓,๙๑๗.๕๐ ยxx ร จงชอบดวยกฎหมายแลว

(คำพพำกษำศำลxxxxxxสูงสุดที่ อ. ๓๔๑/๒๕๕๔)

๘

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๒ xxxxxx ๑ (xxxxxx-มนี าคม) ๒๕๕๕

สญญาค˚้าประกน

เป็ นเอกเทศส

ญาที่บญ

xxxx ไว้ในประมวลกฎหมาย

แพ่งและพาณิ ชย์ จึงต้องคา

นึ งถึงหลก

xxxxxหรือหลก

เสรีภาพในการแสดงxxxxxของ

คู่กรณี เม่ือไม่มีกฎหมายห้ามมิให้กระท˚าหรือขดต่อความสงบเรียบร้อยหรือศีลธรรม

อนดีของประชาชน บค

คลย่อมมีxxxxxxxxxxจะแสดงxxxxxทา

xx xxxxxxxxxxxx

ญาต่าง ๆ ได้

และการท่ีคณะรฐ

xxxxxมีมติกา

หนดหลก

เกณฑ์การทาสญ

ญาคา

ประกน

ของข้าราชการ

xxxxxไปศึกษาโดยให้บิดา มารดา พี่น้องร่วมบิดาหรือมารดาเป็ นผค้

าประกน

ได้ มีเจตนารมณ์

เพ่ือมิให้เป็ นภาระแก่ข้าราชการคนอื่นท่ีต้องมาค˚้าประก ผู้ท่ีจะไปศึกษาฝึ กอบรม

ต่างประเทศ ดง

นัน

การเปลี่ยนแปลงผ้ค

าประกน

คู่สญ

ญา โดยให้มารดาเข้าคา

ประกน

แทนย่อมxxxxxxกระท˚าได้ และมีผลผกพน

ตามกฎหมาย เมื่อคู่สญ

ญาตกลงเปล่ียน

ผค้

าประกนสญ

ญา จึงมีผลทา

ให้สญ

ญาคา

ประกนั

เดิมระงบ

สิ้นไปตามหลก

ทวั ่ ไปของสญญา

ผฟู

้องคดฟ

้องว่า ผูถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ (ขา้ ราชการพลเรอ

นในมหาวท

ยาลย

) ท˚าสญญา

ของข้าราชการท่ีไปศึกษา ณ ต่างประเทศกับผู้ฟ้ xxxxx (มหาxxxxxลย

สงขลาxxxน

ทร์) โดยม

ผูถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๒ (นางสาว พ.) เป็นผู้ค้˚าประกน

หลง

จากส˚าเรจ

การศก

ษา ผู

้องคดไี ด

ค˚าสงั

ใหผ

ูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ กลบ

เขา

ปฏบ

ตราชการ ต่อมา ผูถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ ขอเปลย่

นผูค

้˚าประกน

จาก

ผู้ถูกฟ้ องคxxxxx ๒ เป็นผู้ถูกฟ้ องคxxxxx ๓ (นาง ส.) ซ่ึงผู้ฟ้ องคxxxxxให้ความเห็นชอบโดยให

ผู ูกฟ้องคดท

่ี ๓ เข้าท˚าสญ

ญาค้˚าประกันผู้ถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ได้ และเม่อ

จดท˚าสญ

ญาค้˚าประกน

ใหม่เรยบร

ยแล้ว ผู้ฟ้ องคดจ

ะอนุมต

ิให้ผู้ถูกฟ้ องคดท

่ี ๒ ถอนการค้˚าประกน

ผู้ถูกฟ้ องคดท

่ี ๑

ได ˚าผู้ถูกฟ้องคดท

่ี ๓ มาท˚าสญ

ญาค้˚าประกน

เม่อวน

ท่ี ๑๐ xxxxxx ๒๕๔๕ และต่อมาได้ย่น

หนังสอ

xxxxออกจากราชการตงั้ แต่วน

ท่ี ๒๔ มถ

ุนายน ๒๕๔๕ ผู้ฟ้องคดไี ด

ค˚าสงั ่ ลงวน

ท่ี ๘

กรกฎาคม ๒๕๔๕ อนุญาตใหล

าออกจากราชการตงั้ แต่วน

ดงั กล่าว หลงั จากนัน

ผูฟ

้องคดไี ด้ม

หนังสอ

xxxxxxxx

xxถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ผู้ถูกฟ้องคดท

่ี ๒ และผู้ถูกฟ้องคดท

่ี ๓ ชดใช้เงนคน

กรณ

ผดสญ

ญาของขา้ ราชการทไ่ี ปศก

ษาต่อ ณ ต่างประเทศ เนื่องจากลาออกจากราชการขณะยงั ปฏบต

ราชการชดใชท

ุนไมค

รบก˚าหนดเวลาตามสญ

ญา แต่ผูถ

ูกฟ้องคดเี พก

เฉย จงึ ขอใหศ

าลมค

˚าพพ

ากษา

หรอ

คา˚ สงั ่ ใหผ

ถู ูกฟ้องคดท

่ี ๑ ผถู

ูกฟ้องคดท

่ี ๒ และผถู

ูกฟ้องคดท

่ี ๓ รว

มกนชดใชเงนตามสญญา

คดีนี้ศาลปกครองชนั

ต้นวินิ จฉัยว่า สญ

ญาพพ

าทเป็นสญ

ญาทางxxxxxx

ตามมาตรา ๓ แห่งพระราชบญ

ญตจด

ตงั้ ศาลปกครองและวธพ

xxxxxคดx

xxxxx พ.ศ. ๒๕๔๒

เม่อ

ผู้ถูกฟ้ องคxxxxx ๑ ผิดสญ

ญาของข้าราชการท่ไ

ปศึกษา ณ ต่างประเทศ ผู้ถูกฟ้ องคดท

่ี ๑

ผู้ถูกฟ้ องคดท

่ี ๒ ผู้ถูกฟ้ องคxxxxx ๓ ซ่ึงเป็นผู้ค้˚าประกน

การปฏิบต

ิตามสญ

ญา จง

ต้องร่วมกัน

รบผดช˚าระหนี้แห่งลูกหนี้ร่วมตามมาตรา ๖๘๒ วรรคสอง แห่งxxxxxxกฎหมายแพ่งและพาณิชย

วารสารวชิ าการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๒ xxxxxx ๑ (xxxxxx-มนี าคม) ๒๕๕๕

๙

และผู้ฟ้ องคดไ

ม่มอ

˚านาจตามข้อสญ

ญาค้˚าประกน

ท่จ

ะเปล่ย

นตว

ผู้ประกน

ได้เอง ประกอบกับ

ไมม

บทบญญต

แห่งกฎหมายใหอ

˚านาจหรอื

หามเปลย่

นตว

ผูค

้˚าประกน

ไว้ ผูฟ

้องคดจ

งึ ไม่มอ

˚านาจ

เปลย่

นตว

ผูค

้˚าประกน

ได้ ดงั นัน

ผูถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๒ จงึ ยงั xxต้องรบ

ผดในฐานะผูค

้˚าประกน

ต่อไป

ตามสญญา

ศาลปกครองสงสด

วินิ จฉัยว่า ผถู

ูกฟ้องคดท

่ี ๒ อ้างว่า ไม่ต้องรบ

ผดช˚าระหนี้

เน่ืองจากผถู

ูกฟ้องคดีท่ี ๑ ไดมห

นังสอ

ลงวน

ท่ี ๑๘ กน

ยายน ๒๕๔๔ เพ่อ

ขอเปลย่

นผูค

้˚าประกน

จากผู้ถูกฟ้ xxxxxท่

๒ เป็ นผู้ถูกฟ้ xxxxxท่

๓ คือ นาง ส. มารดาของผู้ถูกฟ้ xxxxxท่ ๑

เป็นผู้ค้˚าประกันแทน และได้รบ

ความเห็นชอบจากผู้ฟ้ xxxxxอนุมต

ิให้นาง ส. เข้าท˚าสญญา

ค้˚าประกันได้ รวมทัง

ผู้ถูกฟ้ องคxxxxx ๒ ได้มีหนังสือลงxxxxxx ๑๕ xxxxxx ๒๕๔๔ ขอถอน

การค้˚าประกน

ด้วยแล้ว โดยผู้ฟ้ องคxxxxxแจ้งผู้ถูกฟ้ องคดท

่ี ๒ ทราบว่า เม่อ

ผู้ถูกฟ้ องคดท

่ี ๑

น˚าผู้ค้˚าประกันคนxxxxxxท˚าสัญญาเสร็จส้ินเรียบร้อยเม่ือใด ผู้ฟ้ xxxxxจะพิจารณาอนุมัต

ใหถอนการคา

ประกน

ได้ เม่อ

ผูถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ ไดน

˚านาง ส. มาท˚าสญ

ญาค้˚าประกน

เมอวน

ท่ี ๑๐

xxxxxx ๒๕๔๕ แล้ว สญ

ญาค้˚าประกันระหว่างผู้ถูกฟ้ องคxxxxx ๒ กับผู้ฟ้ xxxxxเป็นเอกเทศ

สญญาท่บญ

xxxxไว้ในxxxxxxกฎหมายแพ่งและxxxxxxx xx

ต้องค˚านึงถึงหลก

xxxxxxxx

หลก

ในเร่อ

งเสรภ

าพในการแสดงxxxxxของคู่กรณี เม่อ

ไม่มก

ฎหมายห้ามมใิ ห้กระท˚าหรอขด

ต่อ

ความสงบเรย

บร้อยหรอ

ศีลธรรมxxxxxของประชาชน บุคคลย่อมมเี สรภ

าพท่ีจะแสดงxxxxx

ท˚านิติกรรมหรือสัญญาต่างๆ ได้ แต่ต้องไม่ขัดต่อความสงบเรียบร้อยหรือศีลธรรมxxxxx ของประชาชนตามมาตรา ๑๕๐ และมาตรา ๑๕๑ แห่งxxxxxxกฎหมายแพ่งและพาณิชย

ประกอบกบ

มติคณะรฐ

xxxxxเม่อวน

ท่ี ๑๔ พฤษภาคม ๒๕๓๙ ได้ก˚าหนดหลก

เกณฑ์การท˚า

สญญาค้˚าประกน

ของขา

ราชการทล

าไปศก

ษา ณ ต่างประเทศ โดยผู้ค้˚าประกน

จะต้องเป็นบดา

หรอ

มารดาเป็นพห่

รอน้องร่วมบด

าหรอ

มารดาเดย

วกน

มเี จตนารมณ์เพ่อ

ใหบ

ดา มารดา หรอ

ญาต

เป็นผูค

้˚าประกน

มใิ ห้เป็นภาระแก่ขา

ราชการxxxxx

ทต้องมาค้˚าประกน

ผูท

จะไปศก

ษา ฝึกอบรม

ต่างประเทศ ดงั นนั

การเปลย่

นแปลงผูค

้˚าประกน

คู่สญ

ญาย่อมxxxxxxกระท˚าได้ และมผลผูกพน

ตามกฎหมาย เมอ่

คู่สญ

ญาตกลงเปลย่

นสญ

ญาค้˚าประกน

จากผูถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๒ เป็นผูถ

ูกฟ้องคด

ท่ี ๓ ดง

กล่าว จงมผ

ลท˚าให้สญ

ญาค้˚าประกน

ของผู้ถูกฟ้องคดท

่ี ๒ ระงบสน

ไปตามหลก

ทวั ่ ไป

ของสญ

ญา ผู้ถูกฟ้ องคxxxxx ๒ xx

xxxอยู่ในฐานะเป็นผู้ค้˚าประกันอีกต่อไป และส้น

ภาระหน้าท่

ผกพน

ตามสญ

ญาค้า˚ ประกน

เดม

จงึ ไมต

องรบ

ผดชา˚ ระหน้ีของผถู

ูกฟ้องคดีท่ี ๑ ร่วมกบ

ผูถ

ูกฟ้องคด

ท่ี ๓ หรอ

ผคู

าประกนรายใหม

(คำพพำกษำศำลxxxxxxสูงสุดที่ อ. ๓๖๑/๒๕๕๔)

๑๐

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๒ xxxxxx ๑ (xxxxxx-มนี าคม) ๒๕๕๕

คดีพิพาทเกี่ยวกบสญญาทางxxxxxx

การงดหรือลดค่าปรบ

หรือขยายระยะเวลาทา

การตามสญ

ญาหรืข้อตกลง

xxx xxxxสิทธ์ิของคู่สัญญาซึ่งเป็ นส่วนราชการ เพื่อความเป็ นธรรมแก่คู่สัญญาฝ่ าย

ผู้รบxxxx โดยเฉพาะกรณี ที่เกิ ดจากความผิดหรือความบกพร่องของส่วนราชการ

ซึ่งการใช้อา

xxxxxxxxxx xxxxxx

หน้าส่วนราชการให้ขยายเวลา ย่อมมีผลต่อการคา

นวณ

ค่าปรบอน

จะน˚าไปสู่การมีxxxxxบอกเลิกสญ

ญา ซึ่งอาจมีผลกระทบต่อการดา

เนิ นการ

ตามสญ

ญาและความxxxxxxxxxxจะxxxxxxxค่สญ

ญา จึงต้องพิจารณาถึงส่วนได้เสียทุกทาง

ของทงั้ สองฝ่ ายเป็ นสาคญและความผิดหรือความบกพร่องของส่วนราชการประกอบด้วย

เพื่อให้เกิดดล

ยภาพระหว่างประโยชน์ของทางราชการในอน

ที่จะทา

ให้การบริการสาธารณะ

xxxxxผลประกอบกบ

ความเสียหายของคู่สญ

ญาฝ่ ายเอกชนที่จะต้องแบกรบ

ภาระจาก

ค่าปรบ

เม่ือการxxxxxxปรบ

จากการxxxxxxสญ

ญาฝ่ ายเอกชนส่งมอบงานล่าช้าอน

เนื่องจาก

ความผิดหรือความบกพร่องของส่วนราชการอนุมต

ิให้เปลี่ยนแปลงข้อกา

หนดในสญญา

โดยไม่พิจารณาขยายเวลาการส่งมอบงานและส่วนราชการไม่เสียประโยชน์ใด ๆ จึงเป็ น

การใช้xxxxxxx xxxxxxxปรบxxxxxxเหมาะสมและไม่ชอบด้วยกฎหมาย และการxxxxxxสญญา

ฝ่ ายเอกชนมีหนังสือแสดงxxxxxช˚าระค่าปรบโดยไม่มีเง่ือนไข xxxxxxน˚ามาใช้บงคบ

กับสัญญาทางxxxxxxxxxเพราะฝ่ ายxxxxxxมีเอกสิทธ์ิ ย่ิ งกว่าฝ่ ายเอกชนอยู่แล้ว

หากให้มีผลบังคับใช้ย่อมเป็ นช่องทางให้ส่วนราชการใช้อ˚านาจบง เพื่อใช้เป็ นเง่ือนไขในการพิจารณาการขยายหรือไม่ขยายเวลาตามสญั

คับแก่คู่สัญญา ญาซึ่งไม่ปรากฏ

เป็ นการทว่ ไปในสญ

ญาทางxxxxxxและไม่เป็ นธรรมแก่คู่สญ

ญาฝ่ ายเอกชน ทงั้ ยง

เป็ น

การตด

อานาจศาลที่จะพิจารณาให้ความเป็ นธรรมแก่ค่สญ

ญาฝ่ ายเอกชน

ผฟู

้องคดฟ

้องว่า ผฟู

้องคดไี ดท

าสญ

ญารบ

xxx xก่อสรา้ งปรบ

ปรุงระบบสบ

น้˚าแรงสง

กบผู้ถูกฟ้องคดี (การประปาส่วนภูมภ

าค) ก˚าหนดแล้วเสรจ

ภายในวน

ท่ี ๓๑ xx

xxx ๒๕๔๔

แต่ต่อมาได้ขยายเวลาก่อสรา

งให้แล้วเสรจ

ภายในวน

ท่ี ๑๘ พฤษภาคม ๒๕๔๔ แต่ผู้ฟ้องคด

ท˚างานแล้วเสรจ

และส่งมอบงานเม่อวน

ท่ี ๒ สง

หาคม ๒๕๔๔ ผู้ถูกฟ้องคดีxx

xxxเรย

กค่าปรบ

จากการส่งมอบงานล่าช้ากว่าก˚าหนดโดยลดจ˚านวนวน

ท่ีคด

ค่าปรบ

ลงเหลือ ๙๗ วน

เป็นเงน

๒,๒๔๗,๑๐๒ บาท ผฟู

้องคดเี หน

ว่าการเรย

กค่าปรบ

ไม่ถูกตอง เน่ืองจากภายหลงท˚าสญ

ญาxxx

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๒ xxxxxx ๒ (เมษายน-มถิ ุนายน) ๒๕๕๕

๑

การก่อสร้างตามสญ

ญาxxxxมีการเปล่ียนแปลงในเน้ือหาโดยผู้ถูกฟ้องคดีอนุมต

ิให้ผู้ฟ้องคด

เปล่ียนแปลงการใช้ประตูน้˚าชนิด BUTTERFLY CHECK VALVE เป็นชนิด SWING CHECK

VALVE เน่ืองจากไม่มีผลิตในประเทศไทยและต้องจดซ้ืxxxx ๓ ถึง ๔ เดือน ซ่ึงผู้ฟ้องคดีได

ด˚าเนินการก่อสรา้ งระบบจ่ายน้˚าอน

เป็นงานหลก

ตามสญ

ญาxxx xแลว

เสรจ

และผูถูกฟ้องคดไี ดใ้ ชง้ าน

มาตังแต่xxxxxx ๗ เมษายน ๒๕๔๔ โดยไม่ปรากฏมีข้อบกพร่องหรือเกิดความเสียหายแก่

ผถูกฟ้องคดี จงขอใหศาลมคาพพากษาหรอคาสง่ คนเงนคาปรบ่ พรอมดอกเบย้

ศาลปกครองสูงสุดวินิ จฉัยว่า ขอ

๑๓๙ ของxxxxxxxส˚านักนายกรฐ

มนตร

ว่าด้วยการพัสดุ พ.ศ. ๒๕๓๕ เป็ นข้อก˚าหนดท่ีให้เอกxxxxxแ

ก่คู่สญ

ญาซ่ึงเป็ นส่วนราชการ

ในการงดหรอ

ลดค่าปรบ

ให้แก่คู่สญ

ญาฝ่ ายเอกชนหรอ

การขยายเวลาท˚าการตามสญ

ญาหรอ

ข้อตกลง โดยได้ก˚าหนดเฉพาะกรณีท่ีมีเหตุจากความผิดหรือความบกพร่องของส่วนราชการ

เหตุสุดxxxx

และเหตุเกิดจากพฤติการณ์อน

หน่ึงอน

ใดxxxxxxสญ

ญาไม่ต้องรบ

ผิดตามกฎหมาย

ซ่ึงในกรณีท่ีเป็นเหตุให้เกิดจากความผด

หรอ

ความบกพร่องของส่วนราชการนัน

เป็นอ˚านาจ

ดุจพน

ิจของหวหน้าส่วนราชการทจ

ะพxxxxxเพ่อใหxx xxความเป็นธรรมแก่คู่สญ

ญาฝ่ายผรู้ บxxx

เพ่ือใช้เป็นมาตรการในการควบคุมให้การด˚าเนินการตามสญ

ญาเป็นไปอย่างมีประสท

ธิภาพ

มใิ หxx xx

ความเสย

หายหรอผลกระทบต่อการจด

ท˚าบรก

ารสาธารณะของฝ่ ายผูx

xxxx

x และการใช

ดุลพินิจในกรณีน้ีหากอนุญาตให้ขยายเวลาท˚าการตามสญ

ญาออกไป จะมผ

ลต่อการค˚านวณ

ค่าปรบ

ทผ่

รู้ บ

xxxตองช˚าระ ในกรณีทไ่ี ม่xxxxxxท˚าการส่งมอบงานไดท

นก˚าหนด การใชดุลพนิจ

ให้ขยายเวลาหรือไม่ให้ขยายเวลาย่อมมีผลต่อการค˚านวณค่าปรบ อนจะน˚าไปสู่ก ารมีสิทธ

บอกเลกสญ

ญาของผูx

xxxx

x ซง่ึ อาจมผ

ลกระทบกบ

การด˚าเนินการตามสญ

ญาและความเสย

หาย

ทจะxxx

แก่คู่สญ

ญาทงั้ สองฝ่ าย การทห

วหน้าส่วนราชการจะใชดุลพน

ิจจง

ต้องพx

xxxxใหxx xx

ดุลยภาพระหว่างประโยชน์ของทางราชการในอนท่ีจะท˚าให้การบริการสาธารณะxxxxxผล

กบความเสียหายของคู่สญ

ญาฝ่ ายเอกชนท่ีจะต้องแบกรบ

ภาระจากเงน

ค่าปรบ

โดยจะต้อง

พxxxxxถึงส่วนได้เสย

ทุกทางของทงั้ สองฝ่ ายเป็นส˚าคญ

รวมถึงความผด

หรอ

ความบกพร่อง

ของส่วนราชการประกอบดว

ย เพ่อ

มใิ หค

ู่สญ

ญาฝ่ ายเอกชนไดรบ

ความเดอ

ดxx

xxxx

เสย

หาย

จนxxx

xxxxx เม่xxx

xxตกลงขยายเวลาการก่อสรา

งใหแ

ลวเสรจ

ภายในวน

ท่ี ๑๘ พฤษภาคม

๒๕๔๔ ผูฟ

้องคดใี นฐานะผรู้ บ

xxxย่อมผูกพน

ตนทจ

ะตองปฏบ

ตตามเน้ือความแห่งสญ

ญา การท่

ผถูกฟ้องคดยน

ยอมใหผฟู

้องคดx

xxxxxตด

ตง้ ประตูน้˚าชนิด SWING CHECK VALVE xxxxx

ประตูน้˚าชนิด BUTTERFLY CHECK VALVE ทังxxxxxxตรงตามข้อก˚าหนดในสัญญา xxxxxx

ผูถูกฟ้องคดย

xxxบ

ขอเท็จจรง

ดงกล่าวและเป็นสาเหตุส˚าคญ

ท่ท

˚าใหผูฟ

้องคดย่น

ขอเสนอใหม

๒

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๒ ฉบบั ท่ี ๒ (เมษายน-มถิ ุนายน) ๒๕๕๕

การใชประตูน˚้าชนิด SWING CHECK VALVE xxxxxประตูน˚้าชนิด BUTTERFLY CHECK VALVE

ซ่ึงหากผู้ถูกฟ้องคดีไม่ยน

ยอมตามขอ

เสนอดง

กล่าวเสย

ตง้ แต่ต้น ก็เป็นกรณีท่ีผู้ฟ้องคดีจด

ซ้ือ

ประตูน้˚าชนิด BUTTERFLY CHECK VALVE มาด˚าเนินการตามขอ

ก˚าหนดในสญ

ญา และโดย

ประตูน้˚าชนิดดงั กล่าวจะตอ

งจด

ซอ้

จากต่างประเทศ ซง่ึ เป็นธรรมดาทางการคา้ ในการซอ้ สน

คา้ จาก

ต่างประเทศท่ีต้องใช้ระยะเวลาด˚าเนินการตามxxxxx กรณี จึงเห็นได้ว่าการท่ีผู้ฟ้ องคด

ไม่xxxxxxส่งมอบงานไดท

นก˚าหนดเวลาตามสญ

ญา เพราะการสงั ่ ซอ้

ประตูน้˚าชนิด BUTTERFLY

CHECK VALVE ท่ีน˚าเข้าจากต่างประเทศ อน

เป็นผลโดยตรงท่ีท˚าให้ผู้ถูกฟ้องคดียน

ยอมให

ผู้ฟ้ xxxxxใช้ประตูน้˚าชนิด SWING CHECK VALVE xxxxxประตูน้˚าชนิด BUTTERFLY

CHECK VALVE เป็นการชวั ่ คราว และxxxxxxเป็นสาเหตุท่เี กิดจากความผด

หรอ

ความบกพร่อง

ของส่วนราชการ และเม่ือผู้ฟ้ xxxxxมีความจ˚าเป็ นต้องขอขยายระยะเวลาการส่งมอบงาน

เพราะเหตุดงกล่าว เพ่อรกษาประโยชน์ของผฟู

้องคดท

จะไมต

องเสยค่าปรบเน่ืองจากการส่งมอบ

งานชา

กว่าก˚าหนด ในขณะทผ

ูถูกฟ้องคดก

ไ็ ม่ไดเ้ สย

ประโยชน์หรอ

xxx

ความเสย

หายเน่ืองจาก

การส่งมอบงานล่าช้าแต่อย่างใด เพราะประตูน้˚าชนิด SWING CHECK VALVE xxxxxxใช

xxxxxประตูน้˚าชนิด BUTTERFLY CHECK VALVE ไดเพยงแต่เป็นคนละชนิดกบทก่ ˚าหนดไว

ในสญ

ญา การทผ่

ถูกฟ้องคดพ

xxxxxใหข

ยายเวลาส่งมอบงานก่อสรา

งเพย

งเท่าทxx xxx xลาในการ

พxxxxxขอมล

ทางเทคนิคตามขอ

เสนอของผฟู

้องคดเี ป็นระยะเวลา ๒๕ วน

อนเป็นผลใหผฟู

้องคด

ต้องช˚าระเงน

ค่าปรบ

เป็ นจ˚านวน ๙๗ วน

คิดเป็นเงน

๒,๒๔๗,๑๐๒ บาท นัน

จึงเป็นการใช

ดุลพน

ิจพxxxxxทไี มเ่ หมาะสมแก่กรณี และกรณีทเี งนค่าปรบ

ทก่

˚าหนดไวส

งxxxไปศาลมอ

˚านาจ

พิจารณาลดลงได้ตามxxxxxตามมาตรา ๓๘๓ แห่งxxxxxxกฎหมายแพ่งและพาณิชย

ส่วนขอ

๑๓๘ ของระเบย

บส˚านักนายกรฐ

มนตรว

่าดว

ยการพส

ดุ พ.ศ. ๒๕๓๕ ซ่ง

เป็นขอ

ก˚าหนด

ทใ่ี หสท

ธใิ นการบอกเลกสญ

ญาแก่คู่สญ

ญาฝ่ ายผู้xxxxx

xxxx

เป็นส่วนราชการในกรณีทจ่

˚านวนเงน

ค่าปรบจะxxx

xxxละสบ

ของวงเงน

ค่าพสดุหรอค่าxx

x เพอมใหxxxความเสยหายแก่ส่วนราชการ

ในการดาเนินการใหxxxxxวตถุประสงคข

องสญ

ญา และมใหม

การปล่อยใหม

การสงมอบงานล่าชา

ออกไปโดยไม่มีเหตุอน

xxxxx อน

จะกระทบต่อการจด

ท˚าบรก

ารสาธารณะของส่วนราชการ

มิใช่เป็ นข้อก˚าหนดในเร่อ

งค่าปรบ

ท่ีก˚าหนดให้ส่วนราชการเรย

กค่าปรบ

xxxxxxเกินร้อยละสิบ

ของวงเงน

ค่าพส

ดุหรอ

ค่าxx

xเท่านัน

การท่ผูฟ

้องคดส

่งมอบงานล่าชา

๑๒๒ วน

โดยลดจ˚านวน

วนxxxxxxxxxปรบ

เหลือ ๙๗ วน

และการส่งมอบงานล่าช้ากว่าก˚าหนดมส

าเหตุมาจากความผิด

หรือความบกพร่องของส่วนราชการ และการท่ีผู้ถูกฟ้ องคxxxxxขยายเวลาส่งมอบงานให

เป็ นการพิจารณาxxxxxxชอบด้วยกฎหมาย จึงxxx xxxxxxxxxxปรบท่ีสูงเกินส่วนและไม่เป็ นธรรม

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๒ xxxxxx ๒ (เมษายน-มถิ ุนายน) ๒๕๕๕

๓

ซง่ึ ผูฟ

้องคดไี ดย

xxxบ

ค˚าวน

ิจฉย

ของศาลปกครองชนั ตน

xxx

xxxxxลดค่าปรบ

ลงเหลอ

รอยละสบ

ของวงเงน

ค่าxxxxแล้ว ไม่มก

รณีที่ศาลปกครองสูงสุดจะต้องพิจารณาลดค่าปรบอก

และการท่

ผูฟ

้องคดมห

นังสอยน

ยอมช˚าระค่าปรบ

เน่ืองจากการก่อสรา้ งล่าชา

โดยไม่มเี ง่อ

นไขใดๆ ทงั้ สน้

นัน

เป็นเพย

งหนังสอ

แสดงxxxxxของผูฟ

้องคดใี นฐานะผูร

บxx

xซึ่งเป็นคู่สญ

ญา เพ่อใหผ

ูถูกฟ้องคด

ซงึ เป็นผูx

xxxx

xใหค

วามยน

ยอมในการด˚าเนินการตามขอ

ตกลงในสญ

ญาต่อไป ซง

หากพx

xxxx

ตามลักษณะสัญญาทางแพ่ง กรณีดังกล่าวอาจมีสภาพบังคับตามการแสดงxxxxxของ

ผูใ้ ห้สญ

ญาได้ แต่ในลก

ษณะของสญ

ญาทางxxxxxx xxxสญ

ญาซ่ึงเป็นหน่วยงานทางxxxxxx

มเี อกสท

ธใิ ์ นขอ

ก˚าหนดของสญ

ญายง่ิ กว่าฝ่ ายเอกชนอยู่แลว

หากใหข

อเสนอหรอ

ความยน

ยอม

ดงั กล่าวมผ

ลบงั คบ

ใช้ ย่อมเป็ นช่องทางใหส

่วนราชการซ่ง

มีอ˚านาจเหนือกว่าบงั คบ

แก่คู่สญญา

เพอ

ใชเ้ ป็นเง่อ

นไขในการพx

xxxxการขยายหรอ

ไม่ขยายเวลาก่อสรา้ ง ซง่ึ ไม่ปรากฏเป็นการทวั ่ ไป

ในสญ

ญาทางxxxxxxและยงั ไมเ่ ป็นธรรมแก่ค่สญ

ญาฝ่ายเอกชน อกทง้ ยงเป็นการตดอานาจศาล

ทจะพxxxxxใหความเป็นธรรมแก่คู่สญญาฝ่ายผรู้ บxx

xในกรณีทค่

ู่สญญาฝ่ายผxx

xxxxxคดค่าปรบ

ทส่

งxxxสวน ซงึ เป็นอานาจโดยเฉพาะทบ่

ญญต

ไวในกฎหมาย

(คำพพำกษำศำลxxxxxxสงสุดที่ อ. ๕๑๓/๒๕๕๔)

การให้หรือไม่ให้ทุนการศึกษาเป็ นคาสงั ่ ทางxxxxxxตามกฎกระทรวง

ฉบับที่ ๑๒ (พ.ศ. ๒๕๔๓) ออกตามความในพระราชบัญญัติ วิ ธี ปฏิ บัติ ราชการ

ทางxxxxxx พ.ศ. ๒๕๓๙ การดาเนิ นการพิจารณาเพ่ือให้หรือไม่ให้ทุนการศึกษาจึงต้อง

ปฏิบต

ิตามมาตรา ๑๓ แห่งพระราชบญ

xxxxxxxxxxxx

ิราชการทางxxxxxx พ.ศ. ๒๕๓๙

การที่นายกองค์การบริหารส่วนต˚าบลซึ่งเป็ นประธานกรรมการคัดเลือกผู้รับ

ทุนการศึกษาได้เสนอตนเองเป็ นผร้ บ

ทุน ถือเป็ นค่ก

รณีที่อยู่ในบงั คบ

หรือจะอยู่ในบงั คบ

ของค˚าสงั ่ ทางxxxxxxและเป็ นผู้มีส่วนได้เสียในเรื่องที่xxxxxxx xxxต้องห้ามในการ

พิจารณาทางxxxxxx ค˚าสัง่ ให้นายกองค์การบริหารส่วนต˚าบลได้รบทุนการศึกษา

จึงไม่ชอบด้วยกฎหมาย แต่เมื่อยังไม่มีค˚าสัง่ เพิกถอน จึงไม่มีผลต่อความxxxxxxx

ของสัญญารบ

ทุนการศึกษา สัญญาดังกล่าวไม่เป็ นโมฆะใช้บังคับได้ เมื่อผู้รบ

ทุน

ผิดสญ

ญาจึงต้องรบ

ผิดชดใช้เงินพร้อมดอกเบีย

๔

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๒ ฉบบั ท่ี ๒ (เมษายน-มถิ ุนายน) ๒๕๕๕

ผู้ฟ้ xxxxx (องค์การบริหารส่วนต˚าบล) ฟ้ องว่า ผู้ถูกฟ้ องคxxxxx ๑ ขณะด˚ารง

ต˚าแหน่งนายกองค์การบริหารส่วนต˚าบล ได้ท˚าสญ

ญารบ

ทุนการศึกษาระดบ

ปรญ

ญาxxx xxxx

การxxxxxxxxxxxxxx หลก

สูตร ๓ ปี ตามสญ

ญาการรบ

ทุนองค์การบรห

ารส่วนต˚าบล ลงวนท่

๗ กุมภาพน

ธ์ ๒๕๔๙ โดยมีผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๒ เป็นผู้ค้˚าประกน

ต่อมาผู้ฟ้องคดีได้รบ

แจ้งจาก

มหาวท

ยาลย

ว่า ผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ พน

สภาพจากการเป็นนก

ศกษา เน่ืองจากxxxxxล

งทะเบย

นเรยน

อนเป็นการปฏบ

ตผดสญ

ญารบ

ทุนและไมเ่ ขา้ ศก

ษาตามทก่

˚าหนดในสญ

ญา ผฟู

้องคดจ

งมหนงสอ

ใหผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ และผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๒ ชดใชเงนกรณีผดสญ

ญารบ

ทุนการศก

ษาพรอมค่าปรบ

แต่ผู้ถูกฟ้ xxxxxxxxx สองxxxxxxx xxxขอให้ศาลมีค˚าพิพากษาหรอ รวมกนรบผดชดใชเงนพรอมดอกเบย้ี

ค˚าสงั ่ ให้ผู้ถูกฟ้องคดีทงั้ สอง

ศาลปกครองสูงสุดวินิ จฉัยว่า เม่อ

ผู้ถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ไดรบ

เลอ

กใหรบ

ทุนและ

ไดท

˚าสญ

ญารบ

ทุนการศก

ษาระดบปรญญาตรจากผฟู

้องคดตามสญ

ญาการรบ

ทุนองคการบรหาร

ส่วนต˚าบลลงวน

ท่ี ๗ กุมภาพน

ธ์ ๒๕๔๙ แต่ไม่ลงทะเบย

นเรย

น จงึ พน

xxxxxxxเป็นนักศกษา

จงถือเป็นการประพฤติผดสญ

ญา ผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑ จง

ต้องรบ

ผดช˚าระเงน

พรอ

มดอกเบ้ียและ

ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๒ ในฐานะผูค

้˚าประกน

ต้องร่วมกน

หรอ

แทนกนกบ

ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ รบ

ผดชดใช

เงน

ดงกล่าว การท่ผ

ูถูกฟ้องคดท

่ี ๒ อุทธรณ์ว่าผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ มส

่วนไดเ้ สย

ในการพx

xxxx

ผไู้ ดรบ

คดเลอ

กใหไ้ ดรบ

ทุนการศก

xxxxx

เมอ

คณะกรรมการด˚าเนินการคดเลอกผูรบ

ทุนมห

น้าท่

ก˚าหนดหลักเกณฑ์และวิธีการคดเลือก ตัดสินปัญหาเก่ียวกับคุณสมบัติและอ่ืนๆ ท่ีเกิดข้ึน

ในการดา

เนินการคด

เลอ

กจนเสรจ

สน้

โดยไม่มข

อหา้ มผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ เป็นประธานคณะกรรมการ

ดงั กล่าว การทผ่ ูฟ

้องคดโี ดยผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ มค

˚าสงั ่ ลงวน

ท่ี ๒๙ ธน

วาคม ๒๕๔๘ แต่งตงั้ ตนเอง

ในขณะด˚ารงต˚าแหน่งนายกองค์การบรหารส่วนต˚าบลเป็นประธานกรรมการ และรองนายก

องค์การบริหารส่วนต˚าบลเป็ นกรรมการ กับมีปลัดองค์การบริหารส่วนต˚าบลเป็ นกรรมการ

และเลขานุการ ซ่ึงเป็นคณะผู้บรห

ารของผู้ฟ้องคดแ

ละมค

วามรูค

วามxxxxxxxxxxxxxในการ

ก˚าหนดหลักเกณฑ์และวิธีการคัดเลือกและตัดสินปัญหาใดในการคัดเลือกได้ ประกอบกับ

ผูบ

รหารxxxxxxxxxxมสท

ธไิ ดรบ

ทุนน้ีxxxxกน

การท่ผ

ูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ เสนอตนเองเป็นผูข

อรบ

ทุน

โดยไม่มผ

ู้มxxxxxบต

ิรายอ่น

อกที่จะขอรบ

ทุน จง

ชอบด้วยขอ

๒ ขอ

๓ ขอ

๖ และขอ

๗ ของ

ประกาศกระทรวงมหาดไทย เร่อ

ง หลก

เกณฑ์ว่าด้วยการตงั้ งบประมาณเพ่อ

ให้ทุนการศึกษา

ขององค์กรxxxxxxส่วนท้องถิ่น ลงวน

ท่ี ๑๖ กน

ยายน ๒๕๔๗ แต่อย่างไรก็ตาม เน่ืองจาก

การใหห

รอไม่ใหรบ

ทุนการศก

ษาเป็นค˚าสง่ ทางxxxxxxตามขอ

๒ ของกฎกระทรวง xxx

xxx ๑๒

(พ.ศ. ๒๕๔๓) ออกตามความในพระราชบญ

ญติวธ

ีปฏิบต

ิราชการทางxxxxxx พ.ศ. ๒๕๓๙

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๒ xxxxxx ๒ (เมษายน-มถิ ุนายน) ๒๕๕๕

๕

ฉะนนั

การดา

เนินการของxxxx xxxxท่เี พอ

ใหห

รอไมใ่ หร้ บ

ทุนการศก

ษาจงึ ตอ

งปฏบ

ตตามมาตรา ๑๓

แห่งพระราชบญ

ญติวธป

ฏบต

ิราชการทางxxxxxx พ.ศ. ๒๕๓๙ ซ่ง

(๑) บญ

ญติว่า xxx

xxxxท่

ท่ีเป็ นคู่กรณีเองจะท˚าการพิจารณาทางxxxxxxxxxได้ เม่ือผู้ถูกฟ้ xxxxxท่ ๑ ด˚ารงต˚าแหน่ง

นายกองค์การบริหารส่วนต˚าบล และเป็นประธานกรรมการคด

เลือกผู้รบ

ทุนการศึกษาของ

ผฟู

้องคดด

วย ไดเสนอตนเองเป็นผรู้ บ

ทุนการศกษา ผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ จงเป็นค่กรณีผอ

ยใู นบงคบ

หรอ

จะอยู่ในบงคบ

ของค˚าสงั ่ ทางxxxxxxตามมาตรา ๕ แห่งพระราชบญ

ญติดงั กล่าว และเม่อ

ผถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ท˚าการพxxxxxหรอ

ร่วมพxxxxxคด

เลอ

กผรู บ

ทุนการศก

ษาและลงมตเิ หน

ชอบ

ให้ตนเองเป็ นผู้รบทุนการศึกษา ค˚าสงั ่ ของผู้ฟ้ องคxxxxxให้ทุนการศึกษาแก่ผู้ถูกฟ้ xxxxxท่ ๑

ตามมติของคณะกรรมการดงั กล่าวxx

xxxชอบดว

ยกฎหมาย เน่ืองจากผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ เป็นผูม

ส่วนไดเ้ สย

ในเร่อ

งxxx

xxxxx และขด

ต่อหลก

ความเป็นกลางตามมาตรา ๑๓ แห่งพระราชบญญต

ดงั กล่าว และเน่ืองจากผูถูกฟ้องคดท

งั้ สองมไิ ดฟ

้องคดต่อศาลขอใหเ้ พก

ถอนค˚าสงั ่ ทางxxxxxx

xxxไม่ชอบด้วยกฎหมาย ค˚าสงั ่ ดง

กล่าวxx

xxxxเป็นค˚าสงั ่ xxxxxxชอบด้วยกฎหมาย ศาลปกครอง

ไม่มอ

˚านาจทจ

ะสงั ่ ใหเ้ พก

ถอนค˚าสงั ่ ทางxxxxxxดงั กล่าวได้ เม่อ

ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ไดท

˚าสญญา

การรบ

ทุนและประพฤตผ

ดสญ

ญาและไมป

รากฏว่าไดม

การบอกเลกสญ

ญา ประกอบกบ

ยงั ไม่มค

˚าสงั

เพก

ถอนค˚าสงั ่ ทางxxxxxxทใี หผ

ูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ รบ

ทุนการศก

ษา xx

xxxมผ

ลต่อความxxxxxxx

ของสญ

xx xx

ญาดง

กล่าวไม่เป็นโมฆะ ใช้บงั คบกบ

ผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑ ได้ เม่ือผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑

ผดสญ

ญาจงึ ต้องรบผด

ชดใชเ้ งน

ใหแ

ก่ผูฟ

xxxxxx แต่ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ เพก

เฉย ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๒

ในฐานะผคู

าประกน

จงตองรวมรบผดชดใชเงนพรอมดอกเบย้ี

(คำพพำกษำศำลxxxxxxสงสุดที่ อ. ๕๗/๒๕๕๕)

๖

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๒ ฉบบั ท่ี ๒ (เมษายน-มถิ ุนายน) ๒๕๕๕

คดีพิพาทเกี่ยวกบสญญาทางxxxxxx

การตกเป็ นโมฆะของสญญาทางxxxxxxตามหลกกฎหมายทวั ่ ไปเกี่ยวกบสญญา

ทางxxxxxx เกิดขึ้นเม่ือคู่สญ

ญาฝ่ ายใดฝ่ ายหนึ่งทาสญ

ญาโดยปราศจากอา

xxx xxxx

มีวตถป

ระสงคต

้องห้ามชด

แจ้งโดยกฎหมายเป็ นพ้นxxxx

หรือขด

ต่อความสงบเรียบร้อย

หรือศีลธรรมอน

ดีของประชาชน สญ

ญามิได้ท˚าถก

ต้องตามแบบที่กฎหมายก˚าหนด

และมีกฎหมายห้ามท˚าสญ

ญา การทาสญ

ญาทางxxxxxxโดยxxxxxxตงั้ งบประมาณไว้ใน

เทศบญ

ญติงบประมาณรายจ่ายxxxxxเติมอน

เป็ นการฝ่ าฝื นxxxxxxxกระทรวงมหาดไทย

ว่าด้วยวิธีการงบประมาณขององค์กรxxxxxxxxxxxxxxถ่ิน พ.ศ. ๒๕๔๑ และxxxxxxx กระทรวงมหาดไทย ว่าด้วยการพัสดุของหน่ วยการบริหารราชการส่วนท้องถิ่น

พ.ศ. ๒๕๓๕ จึงมิได้ท˚าให้สญญาตกเป็ นโมฆะ แต่เมื่อฝ่ ายxxxxxxมีเอกสิทธ์ิในการ

บอกเลิกสญญาโดยชอบ เนื่ องจากไม่มีงบประมาณในการใช้จ่าย ย่อมมีผลให้สญญา

สิ้ นสุดลงและxxxxxxถอนการบอกเลิกสัญญาได้ตามนัยมาตรา ๓๘๖ วรรคสอง

แห่งxxxxxxกฎหมายแพ่งและxxxx xxx xx

นัน

การxxxxxxสญ

xxxxxxxxxxxxท˚าบน

ทึก

ต่อท้ายสญ

ญาโดยรู้อยู่แล้วว่าสญ

ญาสิ้นสุดลงแล้วด้วยการบอกเลิกสญ

ญา จึงไม่มีผล

เป็ นการแก้ไขxxxxxเติมสัญญาและบ

ทึกต่อท้ายสัญญามีว

ถุxxxxxxxแห่งสัญญา

ต้องห้ามโดยกฎหมายจึงตกเป็ นโมฆะ ค่สญ

ญาจึงกลบ

คืนสู่ฐานะเดิม เมื่อเอกชนผร้

บxxxx

xxxท˚างานxxxxxxxxจนแล้วเสร็จอันเป็ นการช˚าระหนี้ โดยxxxxxxและฝ่ ายxxxxxx

xxxรบ

ประโยชน์จากงานเพื่อการบริการสาธารณะ คู่สญ

ญาฝ่ ายเอกชนจึงมีxxxxxxxxรบ

ค่าxxxxเฉพาะค่าก่อสร้าง

ผฟู

้องคดฟ

้องว่า ผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ (เทศบาลเมอง) xxx

xxxxxผฟู

้องคดใหก่อสราง

ถนนคอนกรต

เสรม

เหล็กและซอยต่างๆ ในเขตพื้นที่ของผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑ พรอ

มท่อลอดถนน

จ˚านวน ๔๘ สาย ตามสญ

ญาxxxx ลงวน

ท่ี ๑ พฤศจก

ายน ๒๕๔๒ แบ่งจ่ายค่าxxxxเป็นจ˚านวน

๗ งวด โดยจะจ่ายในปีงบประมาณ ๒๕๔๔ ถึงปีงบประมาณ ๒๕๕๐ ต่อมาผูถูกฟ้องคดีท่ี ๑

มหนังสอ

ลงวน

ท่ี ๒๔ กรกฎาคม ๒๕๔๓ บอกเลิกสญ

ญาเน่ืองจากผู้ถูกฟ้องคดท

่ี ๑ xxxxxxตงั

งบประมาณส˚าหรบ

ด˚าเนินการก่อสรา

งตามสญ

ญาไวใ้ นเทศบญ

ญตงบประมาณรายจ่ายประจ˚าปี

๒๕๔๓ และxxxxxxตราเทศบญxxxxงบประมาณรายจ่ายเพิ่มเติมตามพระราชบัญญัติเทศบาล

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๒ xxxxxx ๓ (กรกฎาคม-กนั ยายน) ๒๕๕๕ ๑

พ.ศ. ๒๔๙๖ และผูถูกฟ้องคดท

่ี ๒ (ผูว

่าราชการจง

หวด

) ไม่อนุมต

ิใหผ

ูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ก่อหน้ี

ผกพน

xxx

กว่าหน่ึงปีงบประมาณ แต่หลงั จากการทผ่ ถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๒ ไดอ

นุมต

ใหผ

ถูกฟ้องคดท

่ี ๑

ยกเว้นการปฏิบัติตามxxxxxxxกระทรวงมหาดไทย ว่าด้วยวิธีการงบประมาณขององค์กร

xxxxxxxxxxxx

xถน

พ.ศ. ๒๕๔๑ และระเบย

บกระทรวงมหาดไทย ว่าดว

ยการพส

ดุของหน่วย

การบรห

ารราชการxxxxxx

xถน

พ.ศ. ๒๕๓๕ ผูฟ

้องคดกบ

ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ไดท

˚าบน

ทกต่อทาย

สญญาxxxxลงวน

ท่ี ๑ พฤศจก

ายน ๒๕๔๒ รวม ๓ xxx

เพ่อ

แกไ้ ขเพม

เตม

ขอก˚าหนดในสญ

ญาเดม

เม่อผูฟ

้องคดท

˚างานก่อสรา

งแลว

เสรจและคณะกรรมการxx

xxxต

รวจรบ

งานไวแลว

ผูถูกฟ้องคด

ไดจ่ายค่าxx

xใหผูฟ

้องคดในงวดท่ี ๑ จ˚านวน ๑๐,๘๙๔,๖๙๒ บาท xxxxxออก

๔,๐๙๑,๓๐๘ บาท

และงวดท่ี ๒ ครบตามสญ

ญา จงขอใหศ

าลมค

าพพ

ากษาหรอค˚าสง่ ใหผ

ถูกฟ้องคดท

ง้ สองรว

มกน

หรอแทนกนชาระเงนค่าxxxทค่

างชาระแก่ผฟู

้องคดพรอมดอกเบย้

ศาลปกครองสูงสุดวินิ จฉัยว่า ตามหลักกฎหมายทัวไปเก่ียวกับสัญญา

ทางxxxxxx การตกเป็นโมฆะของสญ

ญาทางxxxxxxxxxxxx

ขน้

ไดเ้ ม่อ

ปรากฏขอ

เท็จจรง

ว่า

(๑) คู่สญ

ญาฝ่ ายใดฝ่ ายหน่ึงท˚าสญ

ญาโดยปราศจากอ˚านาจ (๒) สญ

ญาทจด

ท˚าขน้

เป็นสญญา

ท่ีมีวัตถุประสงค์แห่งสัญญาต้องห้ามชัดแจ้งโดยกฎหมายหรือเป็ นการxxxxxxxxหรือขดต่อ

ความสงบเรียบร้อยหรือศีลธรรมอน

ดีของประชาชน (๓) สญ

ญามิได้ท˚าถูกต้องตามแบบท่

กฎหมายก˚าหนดไว้ และ (๔) มก

ฎหมายหา้ มท˚าสญ

ญานนั

เมอ

ในขณะทผ่ ฟู

้องคดกบผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑

ท˚าสญ

ญาxxxxลงวน

ท่ี ๑ พฤศจิกายน ๒๕๔๒ ผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑ xxxxxxตงั้ งบประมาณส˚าหรบ

ด˚าเนินการก่อสรา

งตามสญ

ญาไวใ้ นเทศบญ

ญตง

บประมาณรายจ่ายประจ˚าปี ๒๕๔๓ และxxxxx

ตราเทศบัญญัติงบประมาณรายจ่ายเพิ่มเติมตามมาตรา ๖๕ แห่งพระราชบัญญัติเทศบาล

พ.ศ. ๒๔๙๖ จงเป็นกรณีทผ่ ถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ มไิ ดป

ฏบตต

ามระเบย

บกระทรวงมหาดไทย ว่าดวย

วธก

ารงบประมาณขององคก

รxxxxxxxxxxxx

xถน

พ.ศ. ๒๕๔๑ และระเบย

บกระทรวงมหาดไทย

ว่าด้วยการพส

ดุของหน่วยการบรห

ารราชการส่วนท้องถิ่น พ.ศ. ๒๕๓๕ การตราเทศบญ

ญัต

งบประมาณรายจ่ายประจ˚าปี และการตราเทศบัญญัติงบประมาณรายจ่ายเพิ่มเติมxxxxxx

เป็นขนั

ตอนการตระเตรย

มเงน

งบประมาณเพ่อจด

สรรใช้จ่ายส˚าหรบ

ด˚าเนินการก่อสรา

งตามท่

สภาเทศบาลได้อนุมัติโครงการไว้ ซ่ึงมีลักษณะเป็ นการกระท˚าทางxxxxxxอย่างหน่ึง

ในกระบวนการก่อนท˚าสญญาและเป็นการกระท˚าของฝ่ ายxxxxxxฝ่ ายเดียวท่ีแยกออกจาก

xxxx xx

นัน

เม่ือการตราเทศบญ

xxxxงบประมาณรายจ่ายประจ˚าปีและการตราเทศบญ

ญัต

งบประมาณรายจ่ายเพิ่มเติม เป็ นการกระท˚าท่ีแยกออกจากตัวสัญญาแล้ว การไม่ปฏิบัต

ตามxxxxxxxxxxมิได้มีผลท˚าให้สญ

ญาxxxxระหว่างผู้ฟ้ xxxxxกบ

ผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑ เข้าลก

ษณะ

๒

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๒ ฉบบั ท่ี ๓ (กรกฎาคม-กนยายน) ๒๕๕๕

ของสญ

ญาทางxxxxxxท่จ

ะตกเป็นโมฆะ และตราบใดผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ยงั มไิ ดบ

อกเลกสญญา

ดวยเหตุความไม่ชอบดว

ยระเบย

บของกระบวนการท˚าสญ

ญาดงั กล่าว สญ

ญาระหว่างผูฟ

้องคด

กบผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ จงึ มผ

ลผก

พนคู่สญญาต่อไป แต่หลงั จากท˚าสญ

ญาxxx xแลว

ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๒

ไม่อนุมต

ใิ หผ

ูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ก่อหน้ีผูกพน

ตามทข

อ และผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ไดมห

นังสอ

ลงวนท่

๒๔ กรกฎาคม ๒๕๔๓ บอกเลิกสญ

ญากบ

ผู้ฟ้องคดีนัน

แม้สญ

ญาxxxxระหว่างผู้ฟ้องคดีกบ

ผู้ถูกฟ้ องคxxxxx ๑ จะมิได้มีข้อก˚าหนดให้ผู้ถูกฟ้ องคxxxxx ๑ มีxxxxxบอกเลิกสัญญาในกรณีท่ ผู้ถูกฟ้ องคxxxxx ๑ ไม่มีงบประมาณxxxxxxxxxxจะด˚าเนินการก่อสร้าง แต่เม่ือเป็ นสัญญา

ทางxxxxxxท่ผ

ูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ซ่ึงเป็นคู่สญ

ญาฝ่ ายxxxxxxมเี อกสท

ธใิ ์ นการบอกเลกสญญา

ได้ฝ่ ายเดียว ผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑ จงมสท

xxxxxxxxxxx

ญาได้ประกอบกบ

การท่ีผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑

ไม่มง

บประมาณxxxxxxxxxxจะด˚าเนินการก่อสรา

งตามสญ

ญา ถือได้ว่าเป็นปัญหาทางการเงx

xxxผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑ จะต้องบรห

ารจด

การเพ่ือให้มีเงน

งบประมาณเพียงพอส˚าหรบ

การด˚าเนิน

กจการทางxxxxxxของผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ การบอกเลิกสญ

ญาของผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ จง

เป็นการ

บอกเลกสญ

ญาโดยชอบดว

ยกฎหมาย และมผ

ลใหสญ

ญาxx

x ลงวน

ท่ี ๑ พฤศจก

ายน ๒๕๔๒

สน้

สุดลงดว

ยการบอกเลกสญ

ญา และการบอกเลกสญ

ญาเป็นการแสดงxxxxxทไี ม่อาจจะถอน

การบอกเลกสญ

ญาไดต

ามนัยมาตรา ๓๘๖ วรรคสอง แห่งxxxxxxกฎหมายแพ่งและxxxxxx

xxxxxxผู้ฟ้องคดีกบ

ผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑ ท˚าบน

ทึกต่อท้ายสญ

ญา ลงวน

ท่ี ๑ พฤศจก

ายน ๒๕๔๒

เพอแกไ้ ขเพมเตมขอก˚าหนดของสญ

ญาxx

xเกย่

วกบ

การรบ

เงน

ค่าxx

xตามสญ

ญาและก˚าหนดวน

เรมท˚าการและวน

แลว

เสรจของงานจ˚านวนสามxxx

xxไม่มผ

ลเป็นการแกไ้ ขเพมเติมสญ

ญาxxx

ลงวนท่ี ๑ พฤศจิกายน ๒๕๔๒ ทงั้ นี้ หากผู้ถูกฟ้ องคxxxxx ๑ มีความxxxxxxxจะด˚าเนินการ

ก่อสรา

งต่อไป ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ มห

น้าท่ต

้องด˚าเนินการสรรหาผูรบ

เหมารายใหม่ตามขนั

ตอน

ของxxxxxxxกระทรวงมหาดไทย ว่าด้วยการพส

ดุของหน่วยการบรห

ารราชการส่วนท้องถิ่น

พ.ศ. ๒๕๓๕ แต่ผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑ มิได้ด˚าเนินการตามxxxxxxxดง

กล่าว แต่เรย

กให้ผู้ฟ้องคด

มาท˚าบันทึกต่อท้ายสญญาจ˚านวน ๓ ฉบับ เพ่ือให้ผู้ฟ้ องคxxxxxท˚างานก่อสร้างต่อไป ทัง้ ท่

ผถูกฟ้องคดท

่ี ๑ xxxxx

xแ่

ลวว่าเป็นการกระท˚าทฝ่

่าฝืนต่อระเบยบของทางราชการ ประกอบกบ

ผู้ฟ้องคดเี ป็นผูป

ระxxxxxxทม่

อาชพ

รบเหมาก่อสรา

ง ย่อมตองรวู

่าเมอสญ

ญาสน้

สุดลงดว

ยการ

บอกเลิกสญ

ญาแล้วxxxxxxท˚าบน

ทึกต่อท้ายสญ

ญาเพ่ือแก้ไขเพม

เติมสญ

ญาได้อก

การตกลง

ยินยอมท˚าบันทึกต่อท้ายสญ

ญาดังกล่าว จึงเป็ นการท˚าสญ

ญาท่ีมีวต

ถุxxxxxxxแห่งสญญา

ต้องหา

มชด

แจง

โดยกฎหมาย อน

มผลใหบ

นทก

ต่อทา

ยสญ

ญาทงั้ สามxxx

ตกเป็นxxxxxxxอาจ

ถือเป็นการท˚าสญ

ญาxxx

ใหม่แทนสญ

ญาxxxxเดิม และxxxxxxให้สต

ยาบน

xxx xxxxxxxxxxxx

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๒ xxxxxx ๓ (กรกฎาคม-กนั ยายน) ๒๕๕๕ ๓

แมว

่าสญ

ญาxx

x ลงวน

ท่ี ๑ พฤศจกายน ๒๕๔๒ จะสน

สุดลงดวยการบอกเลกสญ

ญา และบนทก

ต่อท้ายสญ

ญาจะตกเป็นxxxx xx

xxผลให้คู่สญ

ญากลบ

สู่ฐานะเดิมก็ตาม แต่การท่ีผู้ฟ้องคด

ท˚างานก่อสรา

งแล้วเสรจ

และผูถูกฟ้องคดีท่ี ๑ ได้รบ

ประโยชน์จากงานก่อสรา

งของผู้ฟ้องคด

โดยใช้ประโยชน์เพ่ือการบริการสาธารณะแก่ประชาชน จึงถือได้ว่าผู้ถูกฟ้ xxxxxท่ ๑ ได้มา

ซ่ึงทรัพย์สินโดยปราศจากมูลอันจะอ้างได้ตามกฎหมาย ซ่ึงมีลักษณะเป็ นลาภมิควรได ตามมาตรา ๔๐๖ แห่งxxxxxxกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ เม่ือผู้ฟ้ องคxxxxxลงมือก่อสร้าง โดยผู้ถูกฟ้ องคxxxxx ๑ มิได้xxxxxxxถึงความไม่ชอบด้วยกฎหมายของสัญญาxxxx อีกทัง้

การท˚างานก่อสรา

งก็ไดม

เี จา

หน้าท่ข

องผูถูกฟ้ องคดท

่ี ๑ เป็นผูค

วบxxxxxxและตรวจรบ

งานไว

จงน่าเช่x

xxxxxxผูฟ

้องคดท

˚างานก่อสรา

งหรอ

ช˚าระหน้ีโดยxxxxx

กรณีxx

xxxเขาลก

ษณะของการ

ช˚าระหน้ีตามอ˚าเภอใจหรอ

เป็นการพ้นวส

ยหรอ

ฝ่ าฝืนขอ

ห้ามตามกฎหมายหรอ

ศีลธรรมอนด

ของประชาชนตามมาตรา ๔๐๗ มาตรา ๔๑๐ มาตรา ๔๑๑ แห่งxxxxxxกฎหมายแพ่งและ

xxxxxxx xxxเม่อสญ

ญาxx

xสน้

สุดลงดว

ยการบอกเลกสญ

ญาและผูฟ

้องคดท

˚างานก่อสรา

งแล้ว

เสรจ

จรง

xxxxxxค˚านวณxxx

xxงานค่างานก่อสรา

งตามหลกวช

าการได้ โดยใช้วธ

ีถอดแบบ

เพ่อ

คานวณราคากลางและไดใ้ หข

อมล

ราคาวส

ดุจากสา˚ นก

ดชนีเศรษฐกจ

การคา

กรมการคา้ ภายใน

กระทรวงพาณิชย์ ผูฟ

้องคดจ

งมสท

ธไิ ด้รบ

เฉพาะค่าก่อสรา

ง ส่วนค่า Factor F เป็นค่าชดเชย

งานก่อสร้างในส่วนของการอ˚านวยการ ดอกเบ้ีย ก˚าไร และภาษีxxxxxxxxxxxxลงวันท่

๑ พฤศจกายน ๒๕๔๒ ผถ

ูกฟ้องคดไมม

ความผกพนทจ

ะตองจ่าย

(คำพพำกษำศำลxxxxxxสงสุดที่ อ. ๗๐๗-๗๐๘/๒๕๕๔)

สญญาทางxxxxxxxxxอยู่ในบงคบ

แห่งพระราชบญ

ญติว่าด้วยข้อสญญา

xxxxxxเป็ นธรรม พ.ศ. ๒๕๔๐ ซ่ึงมีxxxxxxxxxxxxจะคุ้มครองผ้บริโภคซึ่งมีอ˚านาจต่อรอง

ทางเศรษฐกิจด้อยกว่าจากการเอารด

เอาเปรียบของผ้ป

ระกอบธร

กิจการค้าหรือวิชาชีพ

ซ่ึงมีอ˚านาจทางเศรษฐกิจเหนื อกว่าโดยอาศัยหลักความศักxxx สิ ทธ์ิ ของการแสดง xxxxxและเสรีภาพของบุคคล อันเป็ นหลักกฎหมายเกี่ยวกับนิ ติ กรรมหรือสัญญา

ตามกฎหมายเอกชนแต่จะใช้บงคบ

ได้กบสญ

ญาที่หน่วยงานทางxxxxxxซึ่งมีอ˚านาจ

หน้าที่จด

ทาบริการสาธารณะทางด้านอุตสาหกรรมหรือพาณิ ชยกรรมทากบ

ผ้ใู ช้บริการ

สาธารณะดง

กล่าวของตน ซึ่งเป็ นสญ

ญาทางแพ่งเท่านัน

เมื่อสญ

ญาก่อสร้างฝายน˚้าล้น

เป็ นสญ

ญาทางxxxxxxxxxไม่ตกอยู่ในบงั คบ

ของกฎหมายดง

กล่าว และก่อนเสนอราคา

๔

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๒ ฉบบั ท่ี ๓ (กรกฎาคม-กนยายน) ๒๕๕๕

ผู้รบxxxxxxxไปดูสถานท่ีก่อสร้างโดยไม่มีข้อติ ดใจสงสัยเก่ียวกับสถานxxxxxxจะท˚าการ

ก่อสร้างและต่อมาได้เสนอราคาและเข้าท˚าสญ

ญา ย่อมแสดงว่าผ้รบ

xxxxxxxพิจารณา

อย่างถ่องแท้แล้วว่าจะxxxxxxท˚างานที่รบxxxxให้แล้วเสร็จxxxxxxxxได้ อีกทัง

หน่วยงานทางxxxxxxผ้xxxxxxxกไ็ ด้ขยายเวลาการก่อสร้างให้ในขณะท่ีบริเวณก่อสร้าง

มีระดบ

น˚้าสูง แต่เมื่อครบก˚าหนดสัญญาผู้รบ

xxxxท˚างานไม่แล้วเสร็จ การที่ผู้xxxxxxx

ใช้xxxxxบอกเลิกสญ

ญาตามข้อสญ

ญาด้วยการแสดงxxxxxต่อผ้รบ

xxxxตามนัยมาตรา ๓๘๖

แห่งxxxxxxกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ จึงชอบด้วยกฎหมายและสญญา

ผู้ฟ้ องคxxxxxxว่า ผู้ฟ้ องคxxxxxท˚าสญญาก่อสร้างฝายน˚้าล้นกับผู้ถูกฟ้ องคด

(การประปาส่วนภูมภ

าค) โดยสญ

ญาก˚าหนดใหท

˚างานแลว

เสรจ

ภายในวน

ท่ี ๒๗ มถ

ุนายน ๒๕๔๓

ในระหว่างการก่อสรา

ง มป

ัญหาฝนตกท˚าใหร

ะดบ

น้˚าในxxxxสงไม่xxxxxxก่อสรา

งได้ ผฟู

้องคด

จงขอขยายเวลาการก่อสรา

งอก

๑๘๐ วัน แต่ผูถูกฟ้องคดไี ด้ขยายระยะเวลาก่อสรา

งเป็นเวลา

๑๒๒ วน

นับแต่วน

ท่ีผู้ถูกฟ้ xxxxxxxxxให้ผู้ฟ้ xxxxxเข้าท˚างาน ผู้ฟ้ xxxxxxxxxxท˚างานในวนท่

๒๖ xxxxxx ๒๕๔๔ ต่อมามีอุปสรรคเน่ืองจากกระแสน้˚าบรเิ วณท่ีจะก่อสรางไหลเช่ียวและ

ไม่xxxxxxปิดกนั

หรอ

เบี่ยงxxxทศ

ทางของกระแสน้˚าxxx xx

ขอหยุดการท˚างานไวช

วั ่ คราวและ

ขอแก้ไขแบบแปลนก่อสรา้ งฝายน้˚าลน

รวมทงั้ ขอปรบ

ปรุงงบประมาณการก่อสรา้ ง แต่ผูถูกฟ้องคด

มหนังสอ

แจง

ใหผูฟ

้องคดเี ร่งท˚าการก่อสรา

งโดยเรว

ภายใน ๗ วน

นับถด

จากวน

ท่ไี ดรบ

หนังสอ

และต่อมามห

นังสอ

ลงวน

ท่ี ๓ กน

ยายน ๒๕๔๔ แจง

ให้ด˚าเนินการก่อสรา

งใหแ

ล้วเสรจ

ภายใน

๑๕ วน

หากท˚างานไม่แล้วเสรจ

ตามสญ

ญาใหx

xxxxxเป็นการบอกเลกสญ

ญา ผูฟ

้องคดจ

งขอให

ศาลมีค˚าพิพากษาหรอ

ค˚าสงั ่ ให้การบอกเลิกสญ

ญาตามหนังสือลงวน

ท่ี ๓ กน

ยายน ๒๕๔๔

เป็นโมฆะ เป็นขอสญ

ญาทไ่ี ม่เป็นธรรมและใหผ

ูถูกฟ้องคดจด

ท˚าแบบคน

กนั

น้˚าทม่ ป

ระสทธภาพ

และเพมเตมงบประมาณการก่อสรางใหเหมาะสม

ศาลปกครองสูงสุดวินิ จฉัยว่า หน่วยงานทางxxxxxxตามนัยบทนิยาม

ในมาตรา ๓ แห่งพระราชบญ

ญติจด

ตงั้ ศาลปกครองและวธพ

xxxxxคดx

xxxxx พ.ศ. ๒๕๔๒

ต่างมีอ˚านาจหxx xxxxในการด˚าเนินกิจการทางx xxxxx หรือจัดท˚ากิจกรรมตอบสนอง

ความตองการส่วนรวมของประชาชนดา

นต่างๆ ตามทก่

˚าหนดในกฎหมาย และในการท˚าสญญา

ทางปกครอง หน่วยงานทางปกครองมไิ ดท

˚าสญ

ญาดงกล่าวกบ

บุคคลอน

ในฐานะผปู

ระกอบธุรกจ

การค้าหรอ

วิชาชีพ และบุคคลอ่ืนก็มไ

ด้ท˚าสญ

ญาดง

กล่าวกบ

หน่วยงานทางปกครองในฐานะ

ผูบ

รโิ ภคตามนัยบทนิยาม “ผูป

ระกอบธุรกิจการค้าหรอวช

าชีพ” และ “ผู้บรโิ ภค” ในมาตรา ๓

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๒ ฉบบท่ี ๓ (กรกฎาคม-กนั ยายน) ๒๕๕๕ ๕

แห่งพระราชบญ

ญัติว่าด้วยขอสญ

ญาท่ีไม่เป็นธรรม พ.ศ. ๒๕๔๐ หากแต่เป็นการท˚าสญญา

เพ่อ

ใหก

ารใชอ

˚านาจทางปกครอง หรอ

การด˚าเนินกจ

การทางปกครองทอ่

ยู่ในอ˚านาจหน้าทข

องตน

บรรลุผล สญ

ญาทางปกครองจงึ ไม่อยู่ในบงั คบ

แห่งพระราชบญ

ญติว่าดว

ยขอสญ

ญาที่ไม่เป็นธรรม

พ.ศ. ๒๕๔๐ ซ่ึงมเี จตนารมณ์ที่จะคุ้มครองผูบ

รโิ ภคซ่ึงมอ

˚านาจต่อรองทางเศรษฐกิจด้อยกว่า

จากการเอารดเอาเปรียบของผู้ประกอบธุรกิจการค้าหรือวิชาชีพซ่ึงมีอ˚านาจทางเศรษฐกิจ

เหนือกว่าโดยอาศัยหลก

ความศก

ดิส์ ิทธิข

องการแสดงเจตนาและเสรภ

าพของบุคคล อน

เป็ น

หลก

กฎหมายเกย่

วกบ

นิตก

รรมหรอสญ

ญาตามกฎหมายเอกชนไม่ว่าโดยตรงหรอ

ในฐานะทเ่ี ป็น

บทกฎหมายท่ีใกล้เคียงอย่างยง

พระราชบญ

ญัติดง

กล่าวคงใช้บงคบ

ได้เฉพาะแต่กบสญญา

ท่ีหน่วยงานทางปกครองซ่ึงมีอ˚านาจหน้าท่ีจัดท˚าบริการสาธารณะทางด้านอุตสาหกรรม

หรอ

พาณิชยกรรมท˚ากบ

ผู้ใช้บรก

ารสาธารณะดง

กล่าวของตน ซ่ึงเป็นสญ

ญาทางแพ่งเท่านัน

ขออา้ งของผูฟ

้องคดว

่า สญ

ญาก่อสรา้ งฝายน้˚าลน

ซงึ มลก

ษณะเป็นสญ

ญาจด

ใหม

สงิ่ สาธารณูปโภค

อันเป็ นสัญญาทางปกครองเป็ นข้อก˚าหนดท่ีเป็ นข้อสัญญาท่ีไม่เป็ นธรรมจึงฟั งไม่ข้ึน และก่อนท่ีผู้ฟ้ องคดีจะเข้าเสนอราคาได้ไปดูสถานท่ีท่ีจะท˚าการก่อสร้าง โดยไม่ปรากฏว่า

ผูฟ

้องคดม

ขอตด

ใจสงสย

เก่ย

วกบ

สถานทท

จะท˚าการก่อสรา

ง หลงั จากนัน

ไดเ้ สนอราคารบ

จาง

ก่อสร้างฝายน้˚าล้น และได้เข้าท˚าสญญาจ้างกับผู้ถูกฟ้ องคดีโดยขอเข้าด˚าเนินการก่อสร้าง

ตามสญญาในเวลาต่อมา ย่อมแสดงว่าผฟู

้องคดไี ดพ

จารณาอย่างถ่องแทแ

ลวว่าจะสามารถท˚าการ

ก่อสร้างฝายน้˚าล้นให้แล้วเสร็จตามสัญญาได้ตามแบบแปลนของทางราชการและราคา

ค่าก่อสรา

งทผ่ ูฟ

้องคดเี สนอรบ

จางโดยไม่มป

ัญหาอุปสรรคใดๆ แมใ้ นระหว่างท˚างานตามสญญา

จะปรากฏว่ามีอุปสรรคตามธรรมชาติโดยมีฝนตกหนักอย่างต่อเน่ืองจนท˚าให้บรเิ วณสถานท่

ก่อสรา

งมีระดบ

น้˚าข้น

สูงเป็ นเหตุให้ไม่อาจท˚างานส˚าเร็จลุล่วงตามสญ

ญาได้ แต่ผู้ถูกฟ้องคด

ได้ขยายเวลาปฏิบต

ิงานให้แก่ผู้ฟ้องคดีในช่วงฤดูฝนประจ˚าปีจนถึงช่วงระดบ

น้˚าในบริเวณท่

ทาการก่อสรา

งลดลง และขยายใหต่อจากเวลาดงกล่าวอก

๑๒๒ วน

ตามบน

ทกขอตกลงต่อทาย

สญญาลงวน

ท่ี ๓๐ ธน

วาคม ๒๕๔๒ ซ่ง

จะครบก˚าหนดในวน

ท่ี ๒๙ เมษายน ๒๕๔๔ รวมเป็น

ระยะเวลาทผ่

ถูกฟ้องคดข

ยายเวลาท˚างานตามสญ

ญาใหแ

ก่ผูฟ

้องคดนบ

ถดจากวน

สน้

สุดสญ

ญาเดม

ทงั้ สน้

๓๐๖ วน

แต่ผูฟ

้องคดก

็ไม่อาจท˚างานใหแ

ล้วเสรจ

ตามก˚าหนดเวลา โดยท˚าการก่อสราง

ตามสญ

ญาไดเ้ พย

งอต

รารอ

ยละ ๑.๕ ของปรม

าณงานทงั้ หมดตามสญ

ญาจา

ง และเม่อ

ค˚านวณ

ผลงานก่อสรา

งของผูฟ

้องคดต

งั้ แต่เรม

ลงมอ

ท˚างานตามสญ

ญา ลงวน

ท่ี ๓๐ ธน

วาคม ๒๕๔๒

จนถงวน

สน้

สุดสญ

ญาแลว

เป็นผลงานทเี กดจากการปรบ

พน้

ทก่อสรางและปักผงบรเิ วณก่อสราง

เพ่ือจด

ท˚าคันกัน

น้˚าก่อนการขยายเวลาท˚างานตามสญ

ญาในอัตราร้อยละ ๗ และหลังจาก

๖

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๒ ฉบบั ท่ี ๓ (กรกฎาคม-กนยายน) ๒๕๕๕

ขยายเวลาทา

งานตามสญญาอกอตรารอยละ ๑.๕ เท่านนั

แสดงใหเหนว่า การทผ่ ฟู

้องคดท

างาน

ตามสญ

ญาไดเ้ พย

งอต

รารอ

ยละ ๘.๕ ของปรม

าณงานก่อสรา้ งทงั้ หมดเกด

จากความไมช

˚านาญงาน

เพียงพอและการบรห

ารจด

การตามแผนงานก่อสรา

งของผู้ฟ้องคดีเองท่ีไม่อาจจด

หาแรงงาน

คนมาท˚างานใหแ

ลวเสรจตามสญ

ญาได้ และถงแมว

่าผคู

วบคุมงานก่อสรา

งของผถ

ูกฟ้องคดจะได

เคยมหนังสอ

เสนอแนะผูฟ

้องคดเี พ่อ

จะไดก่อสรา

งฝายน้˚าลนใหแ

ลวเสรจตามสญญา แต่ผูฟ

้องคด

กไ็ ม่ปฏบ

ตตามขอ

เสนอแนะจนไม่อาจด˚าเนินการก่อสรา

งได้ โดยอาชพ

ของบุคคลเช่นผูฟ

้องคด

ย่อมจะต้องทราบดว

่าการจด

ท˚าคน

กนั

น้˚าเป็นสงทจ

˚าเป็นต้องท˚าส˚าหรบ

งานก่อสรา

งฝายน้˚าล้น

ท่ีบรเิ วณก่อสร้างมีสภาพเป็นคลอง หากผู้ฟ้องคดีมีข้อสงสย

หรอ

ติดขด

เก่ียวกบ

งบประมาณ

ก่อสรา

งตามโครงการ ผู้ฟ้องคดีก็ชอบที่จะด˚าเนินการก่อสรา

งให้แล้วเสรจ

ตามสญ

ญา และใช

สิทธิเรียกร้องเอาราคาท่ีเพิ่มข้ึนในภายหลง เม่ือผู้ถูกฟ้ องคดีปฏิเสธก็อาจใช้สิทธิเรียกร้อง

ทางศาลได้อีก ผู้ฟ้ องคดีไม่อาจน˚าเอาเหตุท่ีงบประมาณไม่เพียงพอมาใช้เป็ นข้ออ้างท่ีจะ

ไม่ปฏบ

ตงานตามสญ

ญาดว

ยการหยุดท˚างานได้ เหตุท่ท

˚าใหผูฟ

้องคดไี ม่สามารถท˚างานใหแลว

เสรจตามสญ

ญาจงมไิ ดเ้ กดจากเหตุการณ์อนมอาจคาดหมายได้ เมอผฟู

้องคดท

างานตามสญญา

ได้เพียงอต

ราร้อยละ ๘.๕ ของปรม

าณงานก่อสรา

งทงั้ หมดตามสญ

ญา จึงย่อมมีเหตุท่ีท˚าให

เช่อ

ไดว

่าผูฟ

้องคดไี ม่สามารถท˚างานใหแ

ล้วเสรจ

ภายในก˚าหนดเวลาตามสญ

ญา ผูถูกฟ้องคด

จงึ มสท

ธท่จ

ะบอกเลกสญ

ญาไดต

ามขอ

๖ ของสญ

ญาจา

งก่อสรา

งฝายน้˚าลน

การท่ผ

ูถูกฟ้องคด

มหนังสอ

ลงวน

ท่ี ๓ กน

ยายน ๒๕๔๔ แจง

บอกเลกสญ

ญา จง

เป็นการเลกสญ

ญาตามขอสญญา

ดวยการแสดงเจตนาแก่ผูฟ

้องคดต

ามนัยมาตรา ๓๘๖ แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย

อนเป็นหลก

กฎหมายเอกชนทวั ่ ไปซ่ึงน˚ามาใช้บงคบ

ได้เท่าท่ีไม่ขด

หรอ

แย้งต่อหลก

กฎหมาย

ปกครอง ดง และสญญา

นัน

การใช้สิทธิบอกเลิกสญ

ญาของผู้ถูกฟ้องคดีดังกล่าวจึงชอบด้วยกฎหมาย

(คำพพำกษำศำลปกครองสงสุดที่ อ. ๑๑๖/๒๕๕๕)

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๒ ฉบบท่ี ๓ (กรกฎาคม-กนั ยายน) ๒๕๕๕ ๗

คดีพิพาทเก่ียวกบสญญาทางปกครอง

แม้คู่สัญญาฝ่ ายราชการจะมีสิทธิคิดค่าปรบ

จากผู้รบ

จ้างเน่ื องจาก

ไม่สามารถท˚างานให้แล้วเสรจ

ตามสญ

ญาและแม้จะเป็ นสิทธิของคู่สญ

ญาฝ่ ายราชการ

ที่จะใช้ดุลพินิ จบอกเลิกสญ

ญาหรือไม่ ในกรณีที่ผ้รบ

จ้างไม่สามารถปฏิบต

ิตามสญญา

แต่การที่ฝ่ ายราชการไม่ด˚าเนิ นการบอกเลิกสญ

ญาจนกระทัง่ จา

นวนเงินค่าปรบ

เกิน

ร้อยละสิบของวงเงินค่าจ้างและผรบ

จ้างไม่มีหนังสือยินยอมเสียค่าปรบ

โดยไม่มีเงื่อนไข

ถือว่าเป็ นการใช้ดุลพินิ จโดยไม่สุจริต ขดต่อเจตนารมณ์ของข้อ ๑๓๘ แห่งระเบียบ

สานักนายกรฐ

มนตรี ว่าด้วยการพส

ดุ พ.ศ. ๒๕๓๕ ซึ่งนอกจากจะเป็ นบทบญ

ญติที่เป็ น

มาตรการเร่งรดไม่ให้ผู้รับจ้างด˚าเนิ นการล่าช้าเกินสมควร อันจะเป็ นผลเสียต่อ

ทางราชการท่ีมีหน้าที่ต้องดา

เนิ นการบริการสาธารณะตามหลก

ว่าด้วยความต่อเนื่อง

และหลก

ว่าด้วยการปรบ

ปรง

เปล่ียนแปลงการบริการสาธารณะแล้ว ยง

มุ่งที่จะคุ้มครอง

ผร้ บ

จ้างมิให้แบกรบ

ภาระเงินค่าปรบ

ในจา

นวนที่สูงเกินกว่าร้อยละสิบของวงเงินค่าจ้าง

และเมื่อค่าปรบ

ท่ีกา

หนดไว้ตามสญ

ญาเป็ นเบี้ยปรบ

หรือค่าเสียหายจากการที่ผ้รบ

จ้าง

ชาระหนี้ไม่ถก

ต้องไว้ล่วงหน้า ศาลจึงมีอา

นาจใช้ดล

พินิ จลดเบีย

ปรบ

ได้หากเบียปรบั

นัน

สูงเกินส่วนตามมาตรา ๓๘๓ แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิ ชย์ โดยพิเคราะห ทางได้เสียของฝ่ ายราชการทุกอย่างอันชอบด้วยกฎหมายมิใช่เพียงแต่ทางได้เสีย

ในเชิงทรพ

ยสิน

ผูฟ

้องคดฟ

้องว่า ผูฟ

้องคดท

˚าสญ

ญาว่าจา

งผูถูกฟ้องคดี (หา

งหุน

ส่วนจ˚ากด

น.)

ก่อสรา

งอาคารเรย

นตามสญ

ญาจา

งลงวน

ท่ี ๓๐ กน

ยายน ๒๕๔๖ โดยก˚าหนดแลว

เสรจ

ในวนท่

๓ มกราคม ๒๕๔๘ แต่ผู้ถูกฟ้องคดไ

ม่สามารถด˚าเนินการก่อสรา

งให้แล้วเสรจ

ตามสญ

ญาจึง

ขอขยายระยะเวลาก่อสร้างอีก ๑๘๐ วน แต่ผู้ฟ้ องคดีให้ขยายระยะเวลาก่อสร้าง ๑๐๐ วน

ปรากฏว่าผูถูกฟ้องคดไี ม่สามารถท˚าการก่อสรา

งใหแ

ล้วเสรจ

ตามสญ

ญา แมจ

ะมห

นังสอ

เร่งรด

การก่อสรา

งถง

๘ ครงั

แต่ผถ

ูกฟ้องคดเี พก

เฉยเป็นเวลานานถง

๔ เดอ

น ผูฟ

้องคดจ

งมป

ระกาศ

ลงวนท่ี ๓ ตุลาคม ๒๕๔๘ ยกเลกสญ

ญาจา

งและเรยกค่าปรบจากการจ่ายเงนค่างวดการก่อสราง

และค่าเสย

หายตามบนทก

การแกไ้ ขสญ

ญาแนบทา

ยสญ

ญาจา

งขอ

๑๕ ซง

เปลย

นแปลงค่าปรบ

จากอต

รา ๐.๐๑ ต่อวน

เป็นค่าปรบ

ในอต

รา ๐.๑ ต่อวน

เป็นเงน

วนละ ๑๕,๑๖๐ บาท พรอ

มรบ

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๒ ฉบบท่ี ๔ (ตุลาคม-ธนวาคม) ๒๕๕๕

๑

เงน

ค˚้าประกน

การปฏบ

ตตามสญ

ญา โดยมห

นงั สอ

แจง้ ใหผ

ถูกฟ้องคดน

˚าเงน

มาช˚าระในส่วนทเ่ี หลอ

ซ่ึงต้องจ่ายให้ผู้ฟ้ องคดีเป็ นเงิน ๗๕๓,๙๐๒ บาท แต่ผู้ถูกฟ้ องคดีเพิกเฉย จึงขอให้ศาล

มคาพพากษาหรอคาสง่ ใหผถ

ูกฟ้องคดช

าระเงนพรอมดอกเบย

นบแต่วนทเี ลกสญญา

ศาลปกครองสูงสุดวินิ จฉัยว่า ตามสญ

ญาจา

งลงวน

ท่ี ๓๐ กน

ยายน ๒๕๔๖

ก˚าหนดใหผ

ูถูกฟ้องคดเี รม

ท˚างานก่อสรา

งภายในวน

ท่ี ๑ พฤศจก

ายน ๒๕๔๖ และใหแ

ลวเสรจ

ภายในวน

ท่ี ๓ มกราคม ๒๕๔๘ ต่อมามก

ารแกไ้ ขขอ

๕ ของสญ

ญา ก˚าหนดเวลาแลว

เสรจของ

งานจา

งเป็นวน

ท่ี ๑๓ เมษายน ๒๕๔๘ และแกไ้ ขขอ

๑๕ อต

ราค่าปรบ

จากรอ

ยละ ๐.๐๑ ต่อวน

เป็นรอ

ยละ ๐.๑ ต่อวน

เม่อ

ผูถูกฟ้องคดท

˚างานไม่แล้วเสรจ

ภายในวน

ท่ี ๑๓ เมษายน ๒๕๔๘

จึงถือได้ว่าผู้ถูกฟ้ องคดีกระท˚าผิดสญ

ญาตามข้อ ๕ และต้องเสียค่าปรบ

และค่าควบคุมงาน

ตามข้อ ๑๕ ของบน

ทึกแนบท้ายสญ

ญาดง

กล่าวและผู้ฟ้องคดีมีสิทธิตามข้อ ๑๖ ของสญญา

ในการริบหลักประกันการปฏิบัติตามสัญญาทังหมดหรือบางส่วนตามแต่จะเห็นสมควร

นอกจากนัน

ผูถูกฟ้องคดจ

ะต้องรบ

ผดชดใชค

่าเสย

หายจ˚านวนเกน

กว่าหลก

ประกน

การปฏิบต

ิงาน

รวมทงั้ ค่าใชจ่ายทเี พมขน้

ในการทา

งานนนั

ต่อใหแลว

เสรจตามสญ

ญาและค่าใชจ่ายในการควบคุม

งานเพิ่ม (ถ้ามี) ผู้ว่าจ้างจะหก

เอาจากเงน

ประกันผลงานหรือจ˚านวนเงน

ใด ๆ ท่ีจะจ่ายให้แก่

ผู้รบ

จ้างได้ ประกอบกบ

ข้อ ๑๗ ของสญ

ญาท่ีก˚าหนดว่าค่าปรบ

หรอ

ค่าเสียหายซ่ึงเกิดข้น

จาก

ผูถูกฟ้องคดี ผู้ฟ้องคดีมสท

ธิท่ีจะหก

เอาจากจ˚านวนเงน

ค่าจ้างที่ค้างจ่าย หรอ

จากเงน

ประกน

ผลงานของผู้รบ

จ้าง หรอ

บงคบ

จากหลก

ประกน

การปฏิบต

ิตามสญ

ญาก็ได้ หากมีเงน

ค่าจ้าง

ตามสญ

ญาท่ีหก

ไว้จ่ายเป็ นค่าปรบ

และค่าเสียหายอยู่อีกเท่าใด ผู้ฟ้องคดีจะคืนให้ผู้ถูกฟ้องคด

ทงั้ หมด เม่อ

ผูถูกฟ้องคดีผดสญ

ญาจา

งจง

ต้องเสย

ค่าปรบ

นับถด

จากวน

ท่ี ๑๓ เมษายน ๒๕๔๘

ถงวน

ท่ี ๓ ตุลาคม ๒๕๔๘ ซ่ง

เป็นวน

ท่ผูฟ

้องคดบ

อกเลกสญ

ญา รวม ๑๗๓ วน

คดเป็นค่าปรบ

จ˚านวน ๒,๖๒๒,๖๘๐ บาท แต่เม่ือผู้ฟ้ องคดีได้หักค่าปรบ

จากเงน

ค่างวดงานก่อสร้างรวม

๗๘ วันแล้ว เหลือค่าปรบ

ค้างช˚าระอยู่อีก ๙๕ วัน คิดค่าปรบ

เป็ นเงิน ๑,๔๔๐,๒๐๐ บาท

และผู้ฟ้องคดีมีสิทธิได้รบ

ค่าใช้จ่ายในการควบคุมงานจ˚านวน ๔๖ วน

เป็นเงน

๙,๒๐๐ บาท

และเม่ือในการมุงหลงคาผู้ถูกฟ้องคดีใช้วส

ดุไม่ตรงตามสญ

ญาและมีการเปรย

บเทียบราคาวสดุ

โดยมค

่าปรบลดส่วนต่างของวสดุจ˚านวน ๕๗,๑๐๒ บาท ผูฟ

้องคดจ

งึ มส

ทธิเรย

กใหผ

ูถูกฟ้องคด

ช˚าระเป็นเงน

ทงั้ สน

๑,๕๐๖,๕๐๒ บาท แต่ถึงแมระเบียบส˚านักนายกรฐ

มนตรี ว่าดว

ยการพสดุ

พ.ศ. ๒๕๓๕ ข้อ ๑๓๘ จะมิได้เป็ นส่วนหน่ึงของสญญา แต่ก็เป็ นระเบียบท่ีให้สิทธิแก่คู่สญญา

ฝ่ ายหน่วยงานราชการในฐานะผวู

่าจา้ งจะตอ

งปฏบ

ติใหมสท

ธบอกเลกสญ

ญาไดฝ

่ายเดย

ว ในกรณีท่

เห็นว่าคู่สญ

ญาฝ่ ายเอกชนไม่สามารถปฏิบต

ิตามสญ

ญาได้ หรอ

หากปฏิบต

ิตามสญ

ญาต่อไป

๒

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๒ ฉบบั ท่ี ๔ (ตุลาคม-ธนวาคม) ๒๕๕๕

จะเป็นอุปสรรคต่อการบรการสาธารณะของรฐ

โดยวางเกณฑการใชสท

ธบอกเลกสญ

ญาไวก

รณีท่

เงินค่าปรบจะเกินร้อยละสิบของวงเงินค่าจ้าง และคู่สัญญาจะต้องไม่ได้ยินยอมเสียค่าปรับ

นอกจากน้ีบทบญ

ญัติดงกล่าว ยง

มีลก

ษณะเป็นมาตรการเร่งรด

ในตว

มใิ ห้คู่สญ

ญาฝ่ ายเอกชน

ด˚าเนินการก่อสรา

งล่าชา

เกน

สมควร อน

จะเป็นผลเสย

ต่อทางราชการทมห

น้าท่ต

้องด˚าเนินการ

บริการสาธารณะตามหลักว่าด้วยความต่อเน่ืองและหลักว่าด้วยการปรบปรุงเปล่ียนแปลง

การบริการสาธารณะ ขณะเดียวกันก็มุ่งคุ้มครองคู่สัญญาฝ่ ายเอกชนท่ีไม่สามารถปฏิบัติ ตามสัญญาได้ มิให้ต้องแบกรับภาระจากเงินค่าปรับในจ˚านวนท่ีสูงเกินกว่าร้อยละสิบ

ของวงเงน

ค่าจา

ง และการทค่

ู่สญ

ญาฝ่ ายราชการจะใชสท

ธิบอกเลก

สญญาหรอ

ไม่ กเ็ ป็นดุลพนิจ

ของค่สญ

ญาฝ่ายราชการทจ่

ะพจ

ารณาดา

เนินการเพ่อ

ใหเ้ กด

ดุลยภาพระหว่างประโยชน์ของราชการ

ในการจด

ท˚าบริการสาธารณะให้บรรลุผลกับความเสียหายของคู่สญ

ญาฝ่ ายเอกชนท่ีจะต้อง

แบกรับภาระจากเงินค่าปรับเว้นแต่คู่สัญญาจะได้ยินยอม เสียค่าปรับให้แก่ทางราชการ

โดยไม่มีเง่อ

นไขใด ๆ ทงั้ สิ้น เพ่ือประโยชน์ของคู่สญ

ญาโดยแท้ เม่ือผู้ถูกฟ้องคดีไม่สามารถ

ท˚างานใหแ

ลวเสรจ

บรบ

ูรณ์ภายในก˚าหนดเวลา ผูถูกฟ้องคดจ

งมห

น้าท่ต

้องช˚าระเงน

ค่าปรบ

แก่

ผู้ฟ้องคดีตามข้อ ๑๕ ของสญญาท่ีก˚าหนดว่า ถ้าผู้ถูกฟ้องคดีไม่สามารถท˚างานให้แล้วเสร็จ

ตามเวลาท่ีก˚าหนดไว้ในสญ

ญา และผู้ฟ้องคดียง

มิได้บอกเลิกสญ

ญา ผู้ถูกฟ้องคดียินยอมให

ผูฟ

้องคดป

รบเป็นรายวน

วนละ ๑๕,๑๖๐ บาท นับแต่วน

ท่ผูฟ

้องคดีได้ขยายระยะเวลาก˚าหนด

แล้วเสรจ

ตามสญ

ญาจนถึงวน

บอกเลกสญ

ญา แต่การท่ผูฟ

้องคดีไม่ด˚าเนินการบอกเลิกสญญา

จางโดยใหผ

ูถูกฟ้องคดด

˚าเนินการตามสญ

ญาต่อไปจนกระทงั ่ จ˚านวนเงน

ค่าปรบ

เกน

รอยละสบ

ของวงเงน

ค่าจ้าง และไม่ปรากฏว่าผู้ถูกฟ้องคดีมีหนังสือยินยอมเสียค่าปรบ

ให้แก่ผู้ฟ้องคด

โดยไม่มเี งอ

นไขอย่างใด ถือว่าเป็นการใชดุลพน

ิจโดยไม่สุจรต

ขดต่อเจตนารมณ์ของขอ

๑๓๘

แห่งระเบียบส˚านักนายกรฐ

มนตรี ว่าด้วยการพส

ดุ พ.ศ. ๒๕๓๕ การท่ีสญ

ญาจ้างก˚าหนดให

ผู้ถูกฟ้องคดีช˚าระค่าปรบ

ให้แก่ผู้ฟ้องคดีในกรณีท่ีไม่สามารถท˚างานให้แล้วเสรจ

ตามท่ีก˚าหนดไว

ในสญ

ญานัน

เป็ นการก˚าหนดเบ้ียปรบ

หรือค่าเสียหายเน่ืองจากการท่ีผู้ถูกฟ้ องคดีช˚าระหน้ี

ไม่ถูกตอ

งตามสมควรไวล่วงหน้า ซ่งึ ศาลมอ

˚านาจทจ่

ะใชดุลพน

ิจลดเบย

ปรบ

ทไ่ี ดก

˚าหนดในสญ

ญาได

ถ้าศาลเหน

ว่าเบ้ย

ปรบ

ท่ค

ู่สญ

ญาก˚าหนดไวส

ูงเกน

ส่วนตามมาตรา ๓๘๓ แห่งประมวลกฎหมาย

แพ่งและพาณิชย์ โดยต้องพิเคราะห์ทางได้เสียของผู้ฟ้องคดีทุกอย่างอนชอบด้วยกฎหมาย

อนมใิ ช่เพย

งแต่ทางไดเ้ สย

ในเชงิ ทรพ

ยสน

เมอ

ไดใ้ ชเ้ บย้

ปรบ

แลว

สทธเิ รย

กรอ

งขอลดกเ็ ป็นอน

ขาดไป

เม่อ

ปรากฏว่าค่าปรบ

ท่ีผูถูกฟ้องคดจ

ะต้องช˚าระใหแ

ก่ผูฟ

้องคดี จ˚านวน ๒,๖๒๒,๖๐๐ บาท นัน

เป็ นจ˚านวนถึงร้อยละ ๑๗.๓ ของวงเงินค่าจ้าง เม่ือตามสัญญาจ้างมีจ˚านวนเงินค่าจ้าง

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๒ ฉบบท่ี ๔ (ตุลาคม-ธนวาคม) ๒๕๕๕

๓

๑๕,๑๖๐,๐๐๐ บาท ค่าปรับร้อยละสิบของวงเงินค่าจ้างดังกล่าว คิดเป็ นเงินจ˚านวน

๑,๕๑๖,๐๐๐ บาท การทผ่ ฟู

้องคดเี รย

กค่าปรบ

จ˚านวน ๒,๖๒๒,๖๐๐ บาท จงึ เป็นค่าปรบ

ทส่

งู เกน

ส่วน

เมอ

ก่อนทผ่ ถ

ูกฟ้องคดจ

ะขอขยายเวลาการก่อสรา้ งตามสญ

ญาก˚าหนดค่าปรบ

รอยละ ๐.๐๑ ต่อวน

จงเหน

ควรลดค่าปรบ

ใหแ

ก่ผูถูกฟ้องคดเี หลอ

รอยละสบ

ของวงเงน

ค่าจา

งตามสญ

ญา คด

เป็นเงน

ค่าปรบ

จ˚านวน ๑,๕๑๖,๐๐๐ บาท เม่ือผู้ฟ้องคดีได้หก

เงน

ค่าปรบ

จากค่างวดงานก่อสร้างไว

เป็ นเงน

๑,๑๘๒,๔๘๐ บาท และริบหลักประกันสญ

ญาค้˚าประกันจ˚านวน ๗๕๘,๐๐๐ บาท

รวมเป็นเงน

๑,๙๔๐,๔๘๐ บาท เป็นจ˚านวนเงน

เกินกว่าเงน

ค่าปรบ

ท่ีศาลพิจารณาลดให้อย่

จ˚านวน ๔๒๔,๔๘๐ บาท เม่อหก

ค่าปรบ

ลดส่วนต่างของวส

ดุมุงหลงั คาและค่าจา

งผูค

วบคุมงาน

รวมเป็ นเงินจ˚านวน ๖๖,๓๐๒ บาท จึงเหลือเงินท่ีผู้ฟ้ องคดีจะต้องคืนให้แก่ผู้ถูกฟ้ องคด

เป็ นจ˚านวนเงน

๓๕๘,๑๗๘ บาท เม่ือผู้ฟ้องคดียง

ไม่ได้มีการจ่ายเงน

จ˚านวนดง

กล่าวให้แก่

ผถูกฟ้องคดด

งั กล่าว ผู้ฟ้องคดจ

งึ ตกเป็นผูผ

ดนัดนับแต่วน

ท่ี ๓๐ มถ

ุนายน ๒๕๔๘ อน

เป็นวนท่

ผู้ฟ้ องคดีหักเงินค่าปรับจากเงินเบิกจ่ายค่างวดงาน ผู้ถูกฟ้ องคดีมีสิทธิได้รับดอกเบ้ีย

ในจานวนเงนดงกล่าวนบแต่วนนนเป็นตนไป

(คำพพำกษำศำลปกครองสงสุดที่ อ. ๔๔๖/๒๕๕๕)

เมื่อผ้รบ

จ้างก่อสร้างไม่ท˚าการก่อสร้างให้แล้วเสรจ

ตามสญ

ญาจนกระทงั

หน่วยงานทางปกครองผว้

่าจ้างได้บอกเลิกสญ

ญา และได้มีการดา

เนิ นการเพื่อหาผ้รบ

จ้าง

รายใหม่เข้าท˚าการก่อสร้างแทน ซึ่งการด˚าเนิ นการหาผู้รบจ้างรายใหม่จะต้องแต่งตัง

คณะกรรมการกา˚ หนดราคากลาง การทา

ความตกลงกบ

สา˚ นักงบประมาณเพื่อขอความเหน

ชอบ

ในการใช้เงินนอกงบประมาณเนื่องจากราคาค่าจ้างสูงกว่างบประมาณท่ีเหลือ รวมทงั

การเสนอเรื่องต่อคณะรฐ

มนตรีเพื่อพิจารณา กรณีถือเป็ นการดา

เนิ นการตามขนั

ตอน

วิธีการ และระเบียบปฏิบต

ิของทางราชการ แม้จะต้องใช้ระยะเวลาในการดา

เนิ นการบาง

ตามสมควร ดงั นัน

การที่ผ้ว

่าจ้างต้องจ้างผ้รบ

จ้างรายใหม่เพื่อเข้าทา

การก่อสร้างแทน

ในราคาค่าจ้างที่สูงขึ้น จึงมิใช่เกิดจากความล่าช้าจากการบอกเลิกสญญาและการหา

ผู้รับจ้างรายใหม่จนเป็ นเหตุให้ค่าแรงและค่าวัสดุเพ่ิ มขึ้น ผู้รับจ้างจึงต้ องรับผิด

ในค่าใช้จ่ายท่ีเพิ่มขึน

ให้แก่ผว้

่าจ้าง

๔

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๒ ฉบบั ท่ี ๔ (ตุลาคม-ธนวาคม) ๒๕๕๕

ผูฟ

้องคดี (ส˚านักงานต˚ารวจแห่งชาติ) ฟ้องว่า ไดท

˚าสญ

ญาจา

งก่อสรา

งอาคาร

หอพก

พยาบาลกบ

ผถูกฟ้องคดท

่ี ๑ (บรษท

ว. จา˚ กด

) ผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ ท˚างานแลว

เสรจ

๘ งวดงาน

และไม่ท˚าการก่อสรา้ งต่อ เน่ืองจากขาดสภาพคล่องทางการเงน

จงึ ไดบอกเลกสญ

ญากบ

ผฟู

้องคด

แต่ผูฟ

้องคดไี ม่อนุญาต โดยใหผ

ูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ จา

งช่วงผูถูกฟ้องคดท

่ี ๒ (บรษท

ก. จ˚ากด

) ได

แต่ต่อมามก

ารทง้ิ งานในขณะทย่

งั เหลอ

งวดงานทจ่

ะท˚าการก่อสรา้ งอก

ผูฟ

้องคดไี ดม

หนงั สอ

บอกเลก

สญญากบ

ผถูกฟ้องคดท

่ี ๑ และบอกเลกสญ

ญาจา้ งช่วงกบ

ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๒ และไดว

่าจา้ งบรษท พ.

จ˚ากด

ท˚าการก่อสรา

งงานทเี หลอ

ซึ่งมค

่าจา

งเพม

ขน้

จากสญ

ญาเดม

๑๕,๓๐๔,๔๗๑.๒๐ บาท

ผฟู

้องคดจ

งึ เรย

กใหผถ

ูกฟ้องคดท

งั้ สองรว

มรบ

ผดในราคาทเ่ี พม

ขน้

แต่ผถ

ูกฟ้องคดท

งั้ สองเพก

เฉย

จึงขอให้ศาลมีค˚าพิพากษาหรอ

ค˚าสัง่ ให้ผู้ถูกฟ้องคดีทงั้ สองร่วมกน

ช˚าระค่าเสียหายดง

กล่าว

พรอมดอกเบย

แก่ผฟู

้องคด

ศาลปกครองสงสด

วินิ จฉัยว่า ผฟู

้องคดไดท

˚าสญญาจา

งก่อสรางอาคารหอพก

พยาบาลกบผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ แบ่งงวดงานเป็น ๒๐ งวด ก˚าหนดเวลาแลว

เสรจ

ในวน

ท่ี ๒๒ มถ

ุนายน

๒๕๔๐ แต่ผู้ถูกฟ้ องคดีท่ี ๑ ท˚าการก่อสร้างได้เพียง ๘ งวดงาน แล้วหยุดท˚าการก่อสร้าง

เน่ืองจากขาดสภาพคล่องทางการเงน

โดยแจง้ เหตุดงั กล่าวต่อผูฟ

้องคดพ

รอมกบ

ขอบอกเลกสญญา

แต่ผูฟ

้องคดไม่อนุญาต ต่อมาผูฟ

้องคดได้ยน

ยอมให้ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ จ้างช่วงผูถูกฟ้องคดีท่ี ๒

และมีการท้ิงงาน แม้ผู้ฟ้ องคดีจะได้ขยายระยะเวลาก่อสร้างแล้วเสร็จออกไปจนถึงวนท่ ๙

ตุลาคม ๒๕๔๒ และมห

นังสือเร่งรด

ให้ผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑ ท˚าการก่อสรา

ง แต่ผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑

ก็มไิ ดเ้ ขา

ท˚าการก่อสรา

งจนกระทงั ่ ผูฟ

้องคดไี ด้บอกเลิกสญ

ญาเม่อวน

ท่ี ๒๕ เมษายน ๒๕๔๓

หลงั จากนัน

ผู้ฟ้องคดไี ดม

ค˚าสงั ่ ลงวน

ท่ี ๑๒ พฤษภาคม ๒๕๔๓ แต่งตงั้ คณะกรรมการก˚าหนด

ราคากลางเพ่อ

ประกอบการหาผูรบ

จางรายใหม่เขา

ท˚าการก่อสรา

งแทน โดยค˚านวณราคากลาง

แลว

เสรจเมอวน

ท่ี ๑ กน

ยายน ๒๕๔๓ แต่เน่ืองจากการประมาณราคาค่าจา

งสงกว่างบประมาณ

ทเ่ี หลอ

จงึ ตอ

งทา˚ ความตกลงกบ

สา˚ นก

งบประมาณเพ่อ

ขอความเหน

ชอบในการใชเ้ งน

นอกงบประมาณ

และน˚าเสนอคณะรฐ

มนตรเี พ่อพจารณาเปล่ย

นแปลงวงเงน

ค่าก่อสรา้ งและขยายเวลาก่อหน้ีผกพน

ก่อนลงนามในสญ

ญา ซ่ึงคณะรฐมนตรได้อนุมต

ิเม่อวน

ท่ี ๒๕ กน

ยายน ๒๕๔๔ ต่อมาผู้ฟ้องคด

ไดท

˚าสญ

ญาว่าจางบรษท

พ. จ˚ากด

เม่อวน

ท่ี ๑๙ พฤศจก

ายน ๒๕๔๔ ด˚าเนินการก่อสรา

งแทน

แมก

ารด˚าเนินการของผูฟ

้องคดใี นการหาผูร

บจา

งรายใหม่ท˚างานแทนผูฟ

้องคดจ

ะใชร

ะยะเวลาถง

๑ ปี ๖ เดอ

น แต่ก็เป็นการด˚าเนินการตามขนั

ตอนวธ

ีการ และระเบียบปฏิบต

ิของทางราชการ

ซ่งต้องใชร

ะยะเวลาปฏบ

ตบา

งตามสมควร การด˚าเนินการของผูฟ

้องคดจ

งึ มไิ ด้ล่าชา

จนเป็นเหตุ

ใหค

่าแรงและค่าวส

ดุเพม

ขน้

แต่อย่างใด ดงั นนั

เมอ

ผฟู

้องคดต

องว่าจา้ งบรษท

พ. จ˚ากด

ผรู้ บ

จาง

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๒ ฉบบท่ี ๔ (ตุลาคม-ธนวาคม) ๒๕๕๕

๕

รายใหม่มาท˚างานแทนผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ในราคาที่เพม

ขน้

จากเดม

ผู้ฟ้องคดีจงมสท

ธิเรย

กให

ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ รบ

ผดในค่าจา

งท่ต

้องจา

งผูรบ

จางรายใหม่เพม

ขน้

ไดต

ามขอ

ก˚าหนดในสญญา

ขอ ๑๖ ทก่

˚าหนดใหผ

ูรบ

จางตอ

งรบ

ผดชอบในค่าเสย

หาย ซ่งึ เป็นเงน

จ˚านวนเกน

กว่าหลก

ประกน

การปฏบ

ตงิ านและค่าเสย

หายต่างๆ ทเ่ี กด

ขน้

รวมทง้ ค่าใชจ่ายทเ่ี พมขน้

(ถามี) ภายหลงผวู

่าจาง

บอกเลิกสญ

ญา ดังนัน

ผู้ถูกฟ้ องคดีท่ี ๑ ต้องชดใช้เงินจ˚านวน ๑๕,๓๖๑,๐๗๖.๗๗ บาท

พรอมดอกเบย้

รอยละ ๗.๕ ต่อปีของตน

เงน

จ˚านวน ๑๕,๓๐๔,๔๗๑.๒๐ บาท นบ

ถดจากวน

ฟ้อง

จนกว่าจะชาระเสรจสน้

(คำพพำกษำศำลปกครองสงสุดที่ อ. ๔๕๓/๒๕๕๕)

๖

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๒ ฉบบั ท่ี ๔ (ตุลาคม-ธนวาคม) ๒๕๕๕

คดีพิพาทเกี่ยวกบสญญาทางปกครอง

ระยะเวลาการฟ้องคดีพิพาทเก่ียวกบสญญาทางปกครอง มาตรา ๕๑

แห่งพระราชบญ

ญติจด

ตงั้ ศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒

การท่ีหน่วยงานทางปกครองออกประกาศประมูลจ้างด้วยระบบอิเลกทรอนิ กส

(e-Auction) ซึ่งมีลก

ษณะเป็ นคา

เชื้อเชิญให้เข้าเสนอราคาและมีลก

ษณะเป็ นคา

เสนอให้

ผท้

ี่จะเข้าเสนอราคาปฏิบต

ิตามเงื่อนไข เมื่อผเู้ สนอราคาได้แสดงเจตนาสนองรบ

คาเสนอ

ดงกล่าว จึงก่อให้เกิด “สญ

ญาหลก

ประกน

ซอง” ที่มีลก

ษณะเป็ นสญ

ญาทางปกครอง

ข้อพิพาทที่เกิดจากการใช้สิทธิตามสญ

ญาหลก

ประกน

ซองเนื่องจากผเู้ สนอราคาที่ได้รบ

เลือกไม่ได้เข้าท˚าสญ

ญาและเพิกเฉยไม่ช˚าระเงินค่าหลก

ประกน

ซอง จึงเป็ นคดีพิพาท

ตามมาตรา ๙ วรรคหนึ่ง (๔) แห่งพระราชบญ

ญติจด

ตงั้ ศาลปกครองและวิธีพิจารณา

คดีปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ ซ่ึงจะต้องยื่นฟ้ องต่อศาลปกครองภายในห้าปี ตามมาตรา ๕๑

แห่งพระราชบญ

ญัติดง

กล่าว โดยนับแต่วน

ถดจากวน

ที่ครบก˚าหนดให้เข้าท˚าสญญา

หรือวน

เปิ ดทา

การวน

แรกหากวน

ดงั กล่าวตรงกบวน

หยด

ราชการ

ผูฟ้องคดี (องค์การบรหารส่วนต˚าบล) ฟ้องว่า ได้ประกาศประมูลจางด้วยระบบ

อิเล็กทรอนิกส์ (e-Auction) เพ่ือก่อสร้างประปาหมู่บ้าน ก˚าหนดให้ผู้เสนอราคาต้องวาง

หลกประกนซองพรอมกบย่นประมล

โดยผถ

ูกฟ้องคดเป็นผเ้ สนอราคาต˚่าสุดและธนาคารกรุงเทพ

จ˚ากด

(มหาชน) เป็นผูท

˚าสญ

ญาค้˚าประกน

ต่อมาผูฟ

้องคดม

หนังสอ

ลงวน

ท่ี ๒๒ สงิ หาคม ๒๕๔๙

แจง้ ใหผ

ูถูกฟ้องคดไี ปท˚าสญ

ญาภายในเจดวน

แต่ผถ

ูกฟ้องคดม

ไิ ดไ้ ปท˚าสญ

ญาภายในระยะเวลา

ทก่

˚าหนด ผฟู

้องคดจ

งมห

นังสอ

ด่วนทส่

ุด ลงวน

ท่ี ๑๙ กน

ยายน ๒๕๔๙ แจงผูถูกฟ้องคดอก

ครงั

ซ่ึงผู้ถูกฟ้องคดีจะต้องท˚าสญ

ญาอย่างช้าวน

ท่ี ๒๙ กน

ยายน ๒๕๔๙ แต่ผู้ถูกฟ้องคดีเพิกเฉย

ผูฟ

้องคดีจงมห

นังสอ

ลงวน

ท่ี ๙ ตุลาคม ๒๕๔๙ แจง

ยกเลิกการท˚าสญ

ญาจ้างกบ

ผูถูกฟ้องคด

และแจ้งขอใช้สท

ธิริบหลก

ประกน

ซอง แต่ผู้ค้˚าประกน

เพิกเฉยจึงขอให้ผู้ถูกฟ้องคดีชดใช้เงน

ค่าหลกประกน ชาระเงนิ

ซอง แต่ผูถูกฟ้องคดเี พกเฉย จงขอใหศาลมค

˚าพพากษาหรอค˚าสงั ่ ใหผ

ู้ถูกฟ้องคด

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๓ ฉบบท่ี ๒ (เมษายน-มถิ ุนายน) ๒๕๕๖

๑

ศาลปกครองสูงสุดวินิ จฉัยว่า ประกาศประมูลจ้างด้วยระบบอเิ ล็กทรอนิกส

ก˚าหนดใหผ

เ้ สนอราคาตองวางหลกประกนซอง พรอมกบการย่นประมลดว

ยระบบอเลกทรอนิกส

และหากผเู้ สนอราคาซ่งึ ไดร

บคด

เลอ

กไม่ไปท˚าสญ

ญาภายในเจดวน

นับแต่วน

ทไ่ี ดรบ

แจง้ ผูฟ

้องคด

จะรบ

หลก

ประกน

ซองทน

ทีหรอ

เรย

กรอ

งจากผู้ออกหนังสอ

ค้˚าประกน

ซองทน

ที นอกจากจะม

ลกษณะเป็นค˚าเช้ือเชิญให้ผู้มีอาชีพรบ

จ้างก่อสรา

งท˚าค˚าเสนอขอเขา

ท˚าสญ

ญาจ้างแล้ว ยงม

ลกษณะเป็ นค˚าเสนอให้ผู้ท่ีจะเข้าเสนอราคาปฏิบต

ิตามเง่อ

นไขในการเสนอราคาท่ีผู้ฟ้องคด

ก˚าหนดด้วย การที่ผู้ถูกฟ้องคดียน

ยอมผูกพน

ตนตามประกาศของผู้ฟ้องคดีด้วยการเขา

เสนอ

ราคาและย่นหลกประกนซอง จงึ ถอ

ว่าผูถูกฟ้องคดไี ดแ

สดงเจตนาสนองรบ

ค˚าเสนอและก่อใหเ้ กด

สญญาประเภทหน่ึงเรยกว่า “สญญาหลก

ประกนซอง” โดยมค่ส

ญญาฝ่ายผฟู

้องคดเป็นหน่วยงาน

ทางปกครองและมเี อกสท

ธิใ์ นการเลือกคู่สญ

ญา ควบคุมการปฏิบต

ิตามสญ

ญา แก้ไขสญญา

และเลกสญ

ญาไดฝ

่ ายเดย

ว ซ่ง

แสดงใหเ้ หน

ถงอ˚านาจของคู่สญ

ญาฝ่ ายหน่วยงานทางปกครอง

ท่ีมีอยู่เหนือคู่สัญญาฝ่ ายเอกชน อันเป็ นลักษณะพิเศษของสัญญาทางปกครอง โดยม

วตถุประสงค์เพ่ือให้ได้มาซึ่งคู่สญ

ญาที่จะเขา

ร่วมด˚าเนินการจด

ให้มส

งสาธารณูปโภค ซ่ึงเป็น

ความมุ่งหมายใหก

ารด˚าเนินการกจ

การทางปกครองหรอ

การบรก

ารสาธารณะบรรลุผล สญญา

ดงั กล่าวจงมลก

ษณะเป็นสญ

ญาทางปกครอง และเม่อขอพพ

าทเกด

จากการใชสท

ธตามสญญา

หลก

ประกันซอง จึงเป็ นคดีพิพาทตามมาตรา ๙ วรรคหน่ึง (๔) แห่งพระราชบัญญัติจด

ตัง

ศาลปกครองและวธพ

จารณาคดีปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ เม่อ

ผูถูกฟ้องคดไี ดรบ

หนังสอ

แจง

ใหไ้ ป

ท˚าสญ

ญาจ้างเม่ือวน

ท่ี ๒ กันยายน ๒๕๔๙ ผู้ถูกฟ้ องคดีจึงต้องเข้าท˚าสญ

ญากับผู้ฟ้ องคด

ภายในวน

ท่ี ๙ กน

ยายน ๒๕๔๙ แต่วน

ดงกล่าวตรงกบ

วนหยุดราชการ จงสามารถเขาท˚าสญญา

กบผฟู

้องคดไดถ

งวนท่ี ๑๑ กนยายน ๒๕๔๙ ซงึ เป็นวนเปิดทาการวนแรก เม่อผถ

ูกฟ้องคดไมไ่ ด

เขา

ท˚าสญ

ญาภายในระยะเวลาท่ก

˚าหนด จง

ถูกยด

หลก

ประกน

ซองตามท่ก

˚าหนดไวใ้ นเอกสาร

ประมล

การจา้ งดว

ยระบบอเิ ลก

ทรอนิกส์ (e-Auction) สท

ธเิ รย

กรอ

งใหผ

ถูกฟ้องคดรี บ

ผดตามสญญา

หลก

ประกน

ซองจึงเกิดขน

ในวันท่ี ๑๒ กน

ยายน ๒๕๔๙ ผู้ฟ้องคดีจงมสท

ธิน˚าคดีมาย่น

ฟ้อง

ต่อศาลปกครองภายในห้าปี นับแต่วันดังกล่าว เม่ือผู้ฟ้ องคดีย่ืนฟ้ องต่อศาลปกครองชันต้น

เม่ือวันท่ี ๒๕ ตุลาคม ๒๕๕๔ จึงเป็ นการย่ืนฟ้ องเม่ือพ้นก˚าหนดระยะเวลาการฟ้ องคด

ตามมาตรา ๕๑ แห่งพระราชบญญต

ดงั กล่าว อก

ทงั

การฟ้องคดน

้ีมใิ ช่เป็นการฟ้องคดท

เ่ี ก่ย

วกบ

การคุ้มครองประโยชน์สาธารณะหรือสถานะของบุคคล และไม่เป็ นประโยชน์แก่ส่วนรวม

หรอ

มเี หตุจ˚าเป็นอ่น

ที่ท˚าให้ผู้ฟ้องคดีไม่อาจย่น

ฟ้องภายในระยะเวลาที่ก˚าหนดที่ศาลจะรบไว

๒

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๓ ฉบบั ท่ี ๒ (เมษายน-มถิ ุนายน) ๒๕๕๖

พิจารณาได้ตามมาตรา ๕๒ แห่งพระราชบญ

ญัติเดียวกน

ที่ศาลปกครองชนั

ต้นมค

˚าสงั ่ ไม่รบ

คาฟ้องไวพ

จารณาและใหจ

าหน่ายคดอ

อกจากสารบบความศาลปกครองสงู สุดเหน

พองดว

ยในผล

(คำสง่ ศำลปกครองสงสุดที่ ๘๒๘/๒๕๕๕)

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๓ ฉบบท่ี ๒ (เมษายน-มถิ ุนายน) ๒๕๕๖

๓

คดีพิพาทเกี่ยวกบสญญาทางปกครอง

แม้สัญญาจ้างก่อสร้างถนนจะก˚าหนดให้ผู้รับจ้างต้องท˚าการแก้ไข

เมื่อมีความชารด

บกพร่องหรือความเสียหายอน

เกิดจากการใช้วสดท

ี่ไม่ถก

ต้อง หรือทา

ไว้

ไม่เรียบร้อย หรือทา

ไม่ถก

ต้องตามมาตรฐานแห่งหลก

วิชา ภายในกา

หนด ๒ ปี นับถด

จาก

วนที่ได้รบ

มอบงาน แต่เมื่อความเสียหายเกิดจากข้อกา

หนดในสญ

ญาจ้าง ไม่ได้เกิดจาก

การใช้วสดท

่ีไม่ถก

ต้อง หรือทา

ไว้ไม่เรียบร้อย หรือทา

ไม่ถก

ต้องตามมาตรฐานแห่งหลก

วิชา

อีกทงั้ ผร้ บ

จ้างทา

งานภายใต้การควบคม

ดแลของช่างผค้

วบคม

งานของผว้

่าจ้าง หากผร้ บ

จ้าง

มีหน้าที่ตามสญ

ญา ช่างผู้ควบคุมงานย่อมต้องทก

ท้วงให้ผ้รบ

จ้างด˚าเนิ นการ ดง

นัน

ผ้รบ

จ้างจึงไม่มีหน้าที่ต้องแก้ไขความเสียหาย และเมื่อพ้นกา

หนด ๒ ปี ผ้รบ

จ้างจึงพ้นจาก

ข้อผกพน

ตามสญญา ผ้ว

่าจ้างจึงมีหน้าท่ีต้องคืนหนังสือคา

ประกนสญ

ญาให้แก่ผ้รบ

จ้าง

ตามข้อ ๑๓๗ (๒) ของระเบียบกระทรวงมหาดไทย ว่าด้วยการพส ราชการส่วนท้องถ่ิน พ.ศ. ๒๕๓๕

ผู้ฟ้องคดีฟ้องว่า ผู้ถูกฟ้องคดี (เทศบาล) ได้ท˚าสญั

ดุของหน่วยการบริหาร

ญาจ้างผู้ฟ้องคดีก่อสร้าง

ถนนจราจรปูแอสฟัลตก

คอนกรต

โดยตองท˚างานใหแ

ลวเสรจภายในวน

ท่ี ๑๗ มถ

ุนายน ๒๕๔๘

ผฟู

้องคดไดน

˚าหนงั สอ

คา˚ ประกนสญ

ญาของธนาคาร ก. มาใหไ้ วแ

ก่ผถ

ูกฟ้องคดเี พ่อ

เป็นหลก

ประกน

การปฏิบัติตามสญญา ผู้ฟ้ องคดีได้ก่อสร้างถนนแล้วเสร็จและส่งมอบงานให้แก่ผู้ถูกฟ้องคด

เม่อวน

ท่ี ๑ กรกฎาคม ๒๕๔๘ ต่อมา ผูถูกฟ้องคดไ

ด้มห

นังสอ

แจ้งผูฟ

้องคดใี ห้ซ่อมแซมถนน

ทช่

˚ารุดจา

นวน ๕ จุด แต่ผฟู

้องคดเี หน

ว่าความเสย

หายดงั กล่าวไมไ่ ดเ้ กด

จากผฟู

้องคดี แต่เกด

จาก

ชนั

ดินเดม

เป็นลูกรงั ไม่ได้คุณภาพและผูอ

อกแบบไม่ได้ออกไปส˚ารวจคุณภาพชนั ดน

เดม

ก่อน

ออกแบบการก่อสร้าง ผู้ฟ้ องคดีจึงขอคืนหนังสือค้˚าประกันสญญา แต่ผู้ถูกฟ้ องคดีปฏิเสธ

จึงขอให้ศาลมีค˚าพิพากษาหรือค˚าสงั ่ ให้ผู้ถูกฟ้ องคดีคืนหนังสือค้˚าประกันสญญาและชดใช

ค่าธรรมเนียมทธ

นาคารเรยกเกบจากผฟู

้องคด

ศาลปกครองสูงสุดวินิ จฉัยว่า สญ

ญาจา้ งก่อสรา

งถนนจราจร ขอ

๖ ก˚าหนดว่า

เม่ืองานแล้วเสร็จบรบ

ูรณ์ และผู้ถูกฟ้องคดีได้รบ

มอบงานจ้างจากผู้ฟ้องคดีหรอ

จากผู้รบ

จ้าง

รายใหม่ในกรณีท่ม

การบอกเลกสญ

ญาตามขอ

๕ หากมเี หตุช˚ารุดบกพร่องหรอ

เสย

หายเกด

ขน้

จากงานจา

งน้ีภายในก˚าหนด ๒ ปี นับถด

จากวนทไ่ี ดร

บมอบงานดงั กล่าว ซงึ ความช˚ารุดบกพร่อง

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๓ ฉบบท่ี ๓ (กรกฎาคม-กนั ยายน) ๒๕๕๖ ๑

หรอ

เสย

หายนัน

เกด

จากความบกพร่องของผูฟ

้องคดี อน

เกด

จากการใชว

สดุท่ีไม่ถูกตอ

ง หรอ

ท˚าไว

ไม่เรย

บรอ

ย หรอ

ท˚าไม่ถูกต้องตามมาตรฐานแห่งหลกวช

า ผูฟ

้องคดจ

ะต้องรบท˚าการแก้ไขใหเ้ ป็น

ทเ่ี รย

บรอ

ยโดยไม่ชกชา

โดยผูถูกฟ้องคดไี ม่ตอ

งออกเงน

ใดๆ ในการน้ีทงั้ สน้

หากผฟู

้องคดบ

ดพลว้

ไม่กระท˚าการดง

กล่าวภายในก˚าหนด ๑๕ วนนับแต่วน

ที่ได้รบแจ้งเป็นหนังสอจากผู้ถูกฟ้องคด

หรอ

ไม่ท˚าการแกไ้ ขใหถูกต้องเรย

บรอ

ยภายในเวลาท่ผ

ูถูกฟ้องคดก

˚าหนดให้ ผู้ถูกฟ้องคดมสทธ

ทจะทา

การนนั

เอง หรอจางผอู น

ใหท

˚างานนน

โดยผฟู

้องคดต

องเป็นผอ

อกค่าใชจ่าย เมอผฟู

้องคด

ได้ท˚างานตามสญ

ญาจ้างแล้วเสรจ

และส่งมอบงานจ้างให้แก่ผูถูกฟ้องคดีเม่อวน

ท่ี ๑ กรกฎาคม

๒๕๔๘ โดยคณะกรรมการตรวจการจางไดต

รวจรบ

งานจางก่อสรางดงกล่าวแลว

โดยเหน

ว่างาน

แลว

เสรจถูกตองครบถว

นตามแบบรายละเอย

ดและขอก˚าหนดในสญ

ญาทุกประการ แต่ผฟู

้องคด

ส่งมอบงานจา

งไม่เป็นไปตามก˚าหนดเวลา และผูถูกฟ้องคดไี ดปรบ

ผูฟ

้องคดจ

ากการท˚างานแลว

เสรจ

ล่าชา้ จา˚ นวน ๑๔ วน

จงึ ถอ

ไดว

่าผฟู

้องคดไี ดท

า˚ การก่อสรา้ งถนนจราจรเป็นไปตามสญญาแลว

ส่วนการก่อสร้างถนนจราจรปูแอสฟั ลติกคอนกรีตซ่ึงมีแบบมาตรฐาน

กรมการปกครอง เลขท่ี ท. ๑ – ๐๓ แนบท้ายสญ

ญาก˚าหนดว่า จะต้องมีการลงชนั

วสดุต่างๆ

ประกอบด้วยชัน

ลูกรง

บดอัดแน่น ๙๕ % หนา ๐.๒๐ เมตร ชนั

หินคลุกบดอัดแน่น ๙๕ %

หนา ๐.๑๕ เมตร PRIME COAT และ TACK COAT ด้วยยาง แล้วจึงปูแอสฟัลติกคอนกรีต

ตามล˚าดบ

โดยชนั

ลูกรง

และชนั

หินคลุกดง

กล่าวจะต้องบดอด

ให้ได้ความแน่นตามมาตรฐาน

ทก่

˚าหนด เพอป้องกน

การเล่อนไหลของชนั

วสดุอน

ทอย่ด

านบนใหส

ามารถรบ

น้˚าหนกการลงวสดุ

ในแต่ละชนั

รวมถึงใหพ

นทางสามารถรบ

น้˚าหนักการใชถ

นนไดต

ามมาตรฐาน แต่ผูถูกฟ้องคด

ได้ท˚าสญ

ญาจ้างก่อสร้างถนนโดยก˚าหนดในสญ

ญาให้ตด

ชนั

ลูกรง

บดอด

แน่นออกและไม่ได

ก˚าหนดใหผูฟ

้องคดต

องตรวจสอบความแขง็ แรงหรอ

ความหนาแน่นของชนั

ลูกรงั เดม

ประกอบกบ

ผู้ฟ้ องคดีได้ท˚าการก่อสร้างภายใต้การควบคุมดูแลของช่างผู้ควบคุมงานของผู้ถูกฟ้ องคด

หากผู้ฟ้องคดีมีหน้าท่ีต้องตรวจสอบความแข็งแรงหรอ

ความหนาแน่นของชนั

ลูกรง

เดิมแล้ว

ผู้ฟ้ องคดีไม่ได้ด˚าเนินการ ช่างผู้ควบคุมงานของผู้ถูกฟ้ องคดีย่อมต้องทักท้วงให้ผู้ฟ้ องค ดี

ด˚าเนินการดงั กล่าว แต่ก็มิไดม

การทก

ทวงใหด

˚าเนินการแต่อย่างใด จง

เช่อ

ไดว

่าความเสย

หาย

ของถนนท่ียุบตว

และแตกรา

วจ˚านวน ๕ จุด เกิดจากการท่ีผู้ถูกฟ้องคดีก˚าหนดให้ตดชน

ลูกรง

ออกจากแบบมาตรฐานกรมการปกครอง เลขท่ี ท. ๑ – ๐๓ โดยไม่ได้มการตรวจสอบความแขง็ แรง

หรอ

ความหนาแน่นของชนั

ลูกรงั เดม

ดงั นัน

เม่อ

ความเสย

หายของถนนดงั กล่าวไม่ไดเ้ กด

จาก

การใช้วส

ดุท่ีไม่ถูกต้อง หรอ

ท˚าไว้ไม่เรย

บรอ

ย หรอ

ท˚าไม่ถูกต้องตามมาตรฐานแห่งหลกวชา

ผู้ฟ้องคดีจึงไม่มีหน้าท่ีต้องแก้ไขความเสียหายตามข้อ ๖ ของสญญา และเม่ือพ้นก˚าหนด ๒ ปี

๒

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๓ ฉบบั ท่ี ๓ (กรกฎาคม-กนยายน) ๒๕๕๖

นับถด

จากวน

ทผ่ ถ

ูกฟ้องคดไดร้ บ

มอบงานในวนท่ี ๑ กรกฎาคม ๒๕๔๘ จนถงวนท่ี ๑ กรกฎาคม

๒๕๕๐ จงถอว่าผฟู

้องคดพ

นขอผก

พนตามสญ

ญา ผถ

ูกฟ้องคดจ

งึ มห

น้าทต่

องคน

หนงั สอ

คา˚ ประกน

สญญาของธนาคาร ก. ใหแ

ก่ผูฟ

้องคดี โดยผูถูกฟ้องคดต

องคน

หนังสอ

ค˚้าประกนสญ

ญาดงั กล่าว

ใหแ

ก่ผูฟ

้องคดอ

ย่างชา

ภายในวน

ท่ี ๑๖ กรกฎาคม ๒๕๕๐ ตามขอ

๑๓๗ (๒) ของระเบย

บกระทรวง

มหาดไทย ว่าดวยการพส

ดุของหน่วยการบรหารราชการส่วนทอ

งถน

พ.ศ. ๒๕๓๕ ดงั นนั

การท่

ผูถูกฟ้องคดไี ม่คน

หนังสอ

ค้˚าประกนสญ

ญาใหแ

ก่ผูฟ

้องคดจ

งไม่ชอบด้วยกฎหมายและสญญา

และก่อใหเกดความเสยหายแก่ผฟู

้องคดท

ต่ องเสยค่าธรรมเนียมใหแก่ธนาคาร

พิพากษาให้คืนหนังสือค้˚าประกนสญญาและชดใช้ค่าเสียหายตามท่ีผู้ฟ้องคด

ตองเสย

ค่าธรรมเนียมใหแ

ก่ธนาคารจนกว่าผูถูกฟ้องคดจ

ะคน

หนังสอ

ค้˚าประกนสญ

ญาดงั กล่าว

ใหแก่ผฟู

้องคด

(คำพพำกษำศำลปกครองสงสุดที่ อ. ๒๐๒/๒๕๕๖)

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๓ ฉบบท่ี ๓ (กรกฎาคม-กนั ยายน) ๒๕๕๖ ๓

คดีพิพาทเกี่ยวกบสญญาทางปกครอง

สญญาจ้างที่ขึน

อยู่กบ

ความสา

เรจ

ของงานในแต่ละงวด ความสา

เรจ

ของงาน

งวดสุดท้าย ผรบ

จ้างจะต้องปฏิบต

ิงานทงั้ หมดแล้วเสรจ

เรียบร้อยตามสญ

ญา ซึ่งรวมถึง

งานส่วนที่เหลือจากงานงวดที่ทา

มาก่อนและงานอ่ืนที่มีความชารด

หรืองานที่ยงั ไม่แล้วเสรจ

ตามสญ

ญา ดง

นัน

เมื่อผ้รบ

จ้างก่อสร้างถนนได้ส่งมอบงานงวดสุดท้ายและซ่อมแซม

ความชารด

บกพร่องของงานที่ทา

ในงวดก่อนแล้ว การที่ผว้

่าจ้างมิได้ตรวจรบ

งานโดยเหน

ว่า

ถนนยงั คงมีความชารด

เสียหายอย่

แต่ให้ประชาชนใช้สญ

จรไปมาโดยไม่สงั ่ ปิ ดการจราจร

หรือสงั ่ ห้ามใช้ถนนไว้จนกว่าผู้รบจ้างจะท˚าการแก้ไขซ่อมแซมให้แล้วเสร็จตามนัย

มาตรา ๑๕ (๓) ประกอบมาตรา ๒๘ แห่งพระราชบญญติทางหลวง พ.ศ. ๒๕๓๕ อีกทงั

มิได้โต้แย้งการทา

งานของผร้ บ

จ้างในงานงวดสด

ท้ายซึ่งแล้วเสรจ

ภายในกา

หนดระยะเวลา

ตามสญญา พฤติการณ์ถือได้ว่าผว้

่าจ้างได้ยอมรบ

ผลการซ่อมแซมถนนของผร้ บ

จ้างแล้ว

ผว้

่าจ้างจึงต้องตรวจรบ

มอบงานและจ่ายเงินค่าจ้างงวดสด

ท้ายให้แก่ผร้ บ

จ้าง

ผฟู

้องคดฟ

้องว่า ผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ (เทศบาล) ไดท

˚าสญ

ญาจา

งผฟู

้องคดก่อสราง

ถนนคอนกรต

เสรม

เหลก

(คสล.) ขนาดกวา

ง ๕ เมตร ยาว ๖๒๖ เมตร หนา ๐.๑๕ เมตร พน้ ท่

คสล. ไม่น้อยกว่า ๓,๑๓๐ ตารางเมตร ก˚าหนดค่าจ้างก่อสร้างเป็ นเงิน ๑,๔๘๐,๐๐๐ บาท

แบ่งจ่ายเป็ นงวดๆ จ˚านวน ๓ งวด งวดสุดท้ายเป็นเงน ๗๔๐,๐๐๐ บาท จ่ายเม่ือผู้ฟ้องคด

ไดป

ฏิบต

ิงานทงั้ หมดแล้วเสรจ

ตามสญ

ญา ผูฟ

้องคดไี ดส

่งมอบงานงวดท่ี ๑ และงวดท่ี ๒ และ

ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ได้จ่ายเงน

ค่าจ้างให้ผูฟ

้องคดแ

ล้ว ต่อมา ผูฟ

้องคดไ

ด้มห

นังสอ

ลงวน

ท่ี ๒๒

พฤศจก

ายน ๒๕๔๕ ขอส่งมอบงานงวดสุดทา

ย และมห

นังสอ

ลงวน

ท่ี ๒๖ พฤศจก

ายน ๒๕๔๕

แจง

ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ใหช

˚าระเงน

ค่าจา

ง จ˚านวน ๗๔๐,๐๐๐ บาท คณะกรรมการตรวจการจาง

ไดต

รวจงานแลว

เหน

ว่า ถนนทก

่อสรา้ งในงานงวดท่ี ๒ มรี อยแตกรา้ ว ๒๐๐ เมตร ผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑

จึงมีหนังสือแจ้งให้ผู้ฟ้ องคดีแก้ไขจุดท่ีช˚ารุด ผู้ฟ้ องคดีได้ท˚าการแก้ไขและมีหนังสือแจ้งให้ ผู้ถูกฟ้ องคดีท่ี ๑ ช˚าระหน้ีค่าจ้างงวดสุดท้าย แต่ผู้ถูกฟ้ องคดีท่ี ๑ ไม่ช˚าระ ผู้ฟ้ องคดีเห็นว่า

ผถูกฟ้องคดท

่ี ๑ เป็นฝ่ ายผดสญ

ญาจา

ง ขอใหศาลมค

˚าพพ

ากษาหรอ

ค˚าสงั ่ ใหผ

ถูกฟ้องคดท

งั้ แปด

ร่วมกันหรือแทนกันชดใช้เงินค่าจ้างงวดสุดท้ายให้แก่ผู้ฟ้ องคดีจ˚านวน ๗๔๐,๐๐๐ บาท พรอมดอกเบย้ี

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๓ ฉบบท่ี ๔ (ตุลาคม-ธนวาคม) ๒๕๕๖

๑

ศาลปกครองสูงสุดวินิ จฉัยว่า สญ

ญาจ้างก่อสรา

งถนนคอนกรต

เสริมเหล็ก

ทพพ

าทได้แบ่งการจ่ายเงน

ค่าจา

งออกเป็น ๓ งวด ขน้

อยู่กบ

ความส˚าเรจ

ของงานในแต่ละงวด

เป็ นส˚าคัญ โดยความส˚าเร็จของงานงวดท่ี ๓ หรืองวดสุดท้าย จะต้องปรากฏว่าผู้ฟ้ องคด

ไดปฏบ

ตงิ านก่อสรา้ งทงั้ หมดแลว

เสรจ

เรย

บรอ

ยตามสญ

ญา ซง่ึ หมายถงึ ไดปฏบ

ตงิ านส่วนท่ีเหลอ

จากงานงวดท่ี ๑ และงานงวดท่ี ๒ และยอ

มรวมถงึ งานอ่น

ๆ ทงั้ หมดทย่

งั พบว่ามค

วามช˚ารุดเสย

หาย

หรอมก

ารก่อสรา

งไม่แลว

เสรจเรย

บรอ

ยตามสญ

ญาดว

ย เมอ

ผูฟ

้องคดไี ดส

่งมอบงานงวดสุดทาย

และไดมห

นงสอ

ลงวน

ท่ี ๒๖ พฤศจก

ายน ๒๕๔๕ แจง้ ใหผ

ูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ช˚าระค่าจา้ งงวดสุดทาย

จ˚านวน ๗๔๐,๐๐๐ บาท แต่ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ไม่ตรวจรบ

งานงวดสุดทา

ยเน่ืองจากเหน

ว่าถนน

ในงานงวดท่ี ๒ มีรอยแตกรา

ว โดยไม่ปรากฏว่าผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑ ได้อ้างถึงการก่อสรา

งงาน

งวดสุดทา้ ยไม่ถูกตอ

งอย่างไร ประกอบกบ

ตามบน

ทกการปฏบ

ตงิ านผลงานประจ˚าวน

ผู้ควบคุมงาน

ของผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ ไดร้ ายงานผลการท˚างานของผฟู

้องคดว

่าก่อสรา้ งถนนไดค

วามยาว ๖๒๖ เมตร

รวมพ้ืนท่ี คสล. ๓,๑๓๐ ตารางเมตร ซ่ึงศาลปกครองชันต้นได้วินิจฉัยว่าผู้ฟ้ องคดีท˚างาน

งวดสุดท้ายแล้วเสรจ

ภายในก˚าหนดระยะเวลาตามสญ

ญา โดยผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ไม่ได้อุทธรณ์

โต้แย้งค˚าพิพากษาของศาลปกครองชนั

ต้นในกรณีดง

กล่าว ขอ

เท็จจรงจง

เป็นยุติว่าผูฟ

้องคด

ไดก่อสรางงานงวดสุดทายแลวเสรจ

สวนการซ่อมแซมถนนทแ

ตกราวในงานงวดท่ี ๒ ตามบนทก

ถอยค˚าในชนั

ไต่สวนของศาลปกครองชนั ตน

ซง่ึ ผคู

วบคุมงานก่อสรา้ งไดใ้ หถ

อยค˚าว่าถนนท่พ

พาท

ได้เปิ ดใช้เส้นทางนับจากท่ีสร้างแล้วเสร็จ แต่ยงั ไม่มีการตรวจรบงานงวดสุดท้าย ประกอบกบ

จากการเดน

เผชญ

สบของศาลปกครองชนั ตน

ว่าถนนทพ่

พาทไดเ้ ปิดใหป

ระชาชนใชสญ

จรไปมาแลว

ซึ่งการท่ผ

ู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑ ได้ตรวจรบ

มอบงานงวดท่ี ๒ แล้ว แมผ

ูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ จะได้แจงให

ผฟู

้องคดซ่อมแซมถนนทแ่

ตกรา้ วในงานงวดท่ี ๒ เป็นระยะทาง ๒๐๐ เมตร จากระยะทางของงาน

งวดท่ี ๒ ทงั้ หมด ๓๐๐ เมตร กต

าม แต่ภายหลงั จากทผ่ ฟู

้องคดไี ดเ้ ขา้ ซ่อมแซมถนนทแ่

ตกรา้ วแลว

ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ก็ไดเ้ ปิดใหประชาชนไดใ้ ชถ

นนทพ

พาทในการสญจรไปมาตามปกติทงั้ ทเี หน

ว่า

ถนนยงั คงมค

วามชา˚ รุดเสย

หายอยเู่ ป็นระยะทางอก

๑๔๗.๕๐ เมตร พฤตก

ารณ์ของผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑

ถือได้ว่าเป็ นการยอมรบผลการซ่อมแซมถนนในงานงวดท่ี ๒ ของผู้ฟ้ องคดีแล้ว ผู้ฟ้ องคด

จึงไม่ต้องรบผิดต่อผู้ถูกฟ้ องคดีท่ี ๑ ในงานงวดท่ี ๒ ดงกล่าว การท่ีผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑ อ้างว่า

เม่อ

งานยงั ไม่แลว

เสรจ

ไม่มก

ารตรวจรบ

มอบงานทงั้ หมด งานก่อสรา

งจงยงอยู่ในความรบ

ผดชอบ

ของผู้ฟ้องคดีท่ีจะต้องดูแลรก

ษาและผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑ ไม่มีสท

ธิเป็นผู้เปิดให้ใช้ถนน แต่เม่ือม

ประชาชนเขา้ ใชถ

นนท่พ

พาทซ่งึ ยงั มค

วามช˚ารุดเสย

หายอยู่ ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ในฐานะผูอ

˚านวยการ

ทางหลวงเทศบาลก็ชอบทจ

ะต้องปิดการจราจรหรอ

สงั ่ หา

มใชถนนดงั กล่าวไวจ

นกว่าผูฟ

้องคดจะ

ท˚าการแก้ไขซ่อมแซมใหแ

ลวเสรจ

ตามนัยมาตรา ๑๕ (๓) ประกอบมาตรา ๒๘ แห่งพระราชบญญต

๒

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๓ ฉบบั ท่ี ๔ (ตุลาคม-ธนวาคม) ๒๕๕๖

ทางหลวง พ.ศ. ๒๕๓๕ มใิ ช่ปล่อยใหม

การใชถ

นนมาจนถงึ ปัจจุบน

ดงั นนั

กรณีจงึ ถอ

ไดว

่าผฟู

้องคด

ได้ก่อสร้างงานงวดสุดท้ายและงานซ่อมแซมถนนงวดท่ี ๒ แล้วเสร็จพร้อมกับได้ส่งมอบงาน

ดงกล่าวให้แก่ผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑ ภายในก˚าหนดเวลาตามสญญาแล้ว ผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑ จึงต้อง

ตรวจรบ

มอบงานและจ่ายเงน

ค่าจ้างงานงวดสุดท้ายจ˚านวน ๗๔๐,๐๐๐ บาท ให้แก่ผู้ฟ้องคด

เม่อ

ผูฟ

้องคดไี ดส

่งมอบงานงวดสุดทา

ยในวน

ท่ี ๒๒ พฤศจก

ายน ๒๕๔๕ และไดมห

นังสอ

ลงวนท่

๒๖ พฤศจก

ายน ๒๕๔๕ แจง้ ใหผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ เบก

จ่ายเงน

ค่าจา้ งจา

นวน ๗๔๐,๐๐๐ บาท ใหแก่

ผูฟ

้องคดี แต่ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ มได้ช˚าระเงน

ค่าจา

งดงกล่าว จงตกเป็นผูผ

ดนัดตามมาตรา ๒๐๔

แหง่ ประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย

พพากษาใหผ

ถูกฟ้องคดท

่ี ๑ จ่ายเงน

ค่าจา้ งใหแ

ก่ผฟู

้องคดจ

˚านวน ๗๔๐,๐๐๐ บาท

พรอ

มดอกเบ้ียในอต

รารอ

ยละ ๗.๕ ต่อปี ของต้นเงน

๗๔๐,๐๐๐ บาท ตงั้ แต่วน

ท่ีผด

นัดวนท่

๒๗ พฤศจกายน ๒๕๔๕ เป็นตนไปจนกว่าจะชาระเสรจ็

(คำพพำกษำศำลปกครองสงสุดที่ อ. ๙๑/๒๕๕๖)

สัญญาจ้างก่อสร้างอาคารเรียนก˚าหนดให้ผู้รบจ้างต้องท˚าการแก้ไข

หากมีเหตุชารด

บกพร่องหรือมีความเสียหายเกิดขึ้นภายในกา

หนด ๒ ปีนับถด

จากวน

ที่

ได้รบมอบงาน และถ้างานท่ีจ้างเกิดช˚ารุดบกพร่องเสียหายขึ้นหลังจากระยะเวลา

ท่ีก˚าหนดดังกล่าว ผู้รบ

จ้างยังต้องรบ

ผิดตามที่บญ

ญัติ ไว้ในประมวลกฎหมายแพ่ง

และพาณิ ชย์ เม่ือรางน้˚าฝน เชิงชาย และฝ้าเพดานของอาคารเป็ นส่วนของอาคารท่ีจะต้อง

มีความแขง็ แรง ทนทาน สามารถใช้งานได้เป็ นเวลานานและสามารถรบแรงลมและนาฝนได้˚้

เป็ นอย่างดี การที่รางน˚้าฝน เชิงชาย และฝ้าเพดานของอาคารด้านทิศเหนือหลุดลงมา

แตกเสียหายตลอดแนวทงั้ ท่ีเป็ นการใช้งานตามปกติของอาคาร แม้ว่าในเวลาดงกล่าว

จะมีฝนตกหนักและลมพดแรง แต่กไ็ ม่ปรากฏว่ามีอาคารเรียนอื่นและบ้านเรือนของราษฎร

ในบริเวณเดียวกน

ได้รบ

ความเสียหายและผ้รบ

จ้างได้ส่งมอบงานเพียง ๔ ปี ผ้รบ

จ้าง

จึงต้องรบ

ผิดชอบในความชารด

บกพร่องของงานจ้างดงั กล่าวตามมาตรา ๖๐๐ วรรคหนึ่ง

แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

ผู้ฟ้องคดีฟ้องว่า ผู้ฟ้องคดี (ส˚านักงานคณะกรรมการการศึกษาขนั

พ้ืนฐาน)

ไดท

˚าสญ

ญาว่าจา

งผูถูกฟ้องคดก่อสรา

งอาคารเรย

นแบบ สปช. ๑๐๕/๒๙ อาคาร ๒ ชนั

จ˚านวน

๑ หลง

ผถูกฟ้องคดไดส

งมอบงานใหแก่ผฟู

้องคดและคณะกรรมการตรวจการจางไดตรวจรบงาน

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๓ ฉบบท่ี ๔ (ตุลาคม-ธนวาคม) ๒๕๕๖

๓

เมอวน

ท่ี ๒๐ กน

ยายน ๒๕๔๒ ต่อมา เมอวน

ท่ี ๑ กน

ยายน ๒๕๔๖ ไดเ้ กด

ฝนตกหนก

และมล

มแรง

เป็นเหตุใหร

างน้˚าฝน เชง

ชาย และฝ้าเพดานของอาคารดา

นทศ

เหนือพงั ลงมา ผูฟ

้องคดเี หน

ว่า

ความเสย

หายดง

กล่าวน่าจะเกิดจากฝีมอ

ช่างท˚าไวไ

ม่ดจ

งให้ผูถูกฟ้องคดด

˚าเนินการซ่อมแซม

ต่อมา ผูอ

˚านวยการโรงเรย

นไดม

หนังสอ

แจง้ ใหผ

ูถูกฟ้องคดร

บผิดชอบการซ่อมฝ้าเพดาน ชายคา

อาคารเรย

นท่ีได้รบ

ความเสย

หาย คด

เป็นเงน

๖๙,๙๐๐ บาท และให้ผู้ถูกฟ้องคดีออกค่าซ่อม

ดงกล่าว แต่ผู้ถูกฟ้องคดีเพิกเฉย จึงขอให้ศาลมีค˚าพิพากษาหรอค˚าสงั ่ ให้ผู้ถูกฟ้องคดีชดใช

ค่าเสยหายพรอมดอกเบย้ี

ศาลปกครองสูงสุดวินิ จฉัยว่า ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๖๐๐

วรรคหน่ึง บญ

ญตว

่า ถา

มไิ ดก

˚าหนดไวเ้ ป็นอย่างอ่น

ในสญ

ญาไซร้ ท่านว่า ผูรบ

จางจะตองรบผด

เพ่อ

การทท่

˚าช˚ารุดบกพร่อง เพย

งแต่ท่ป

รากฏขน้

ภายในปีหน่ึงนับแต่วนส่งมอบ หรอ

ท่ป

รากฏขน้

ภายในห้าปี ถ้าการท่ีท˚านันเป็ นสิ่งปลูกสร้างกับพ้ืนดินนอกจากเรือนโรงท˚าด้วยเคร่ืองไม

และสญ

ญาจา

ง ขอ

๖ วรรคหนึ่ง ก˚าหนดว่า เมอ

งานแลว

เสรจบรบ

ูรณ์และผวู

่าจา

งไดรบ

มอบงาน

จากผรู้ บ

จาง หรอ

จากผรู้ บ

จางรายใหม่ในกรณีทม่

การบอกเลกสญ

ญาตามขอ

๕ หากมเี หตุช˚ารุด

บกพร่องหรอ

เสย

หายเกิดขน้

จากการจา

งน้ีภายในก˚าหนด ๒ ปีนับถด

จากวน

ท่ไ

ด้รบ

มอบงาน

ดงั กล่าว ซ่ง

ความช˚ารุดบกพร่องหรอเสย

หายนนั

เกด

จากความบกพร่องของผูรบ

จางอน

เกดจาก

การใช้วส

ดุท่ีไม่ถูกต้อง หรอ

ท˚าไว้ไม่เรย

บรอ

ย หรอ

ท˚าไม่ถูกต้องตามมาตรฐานแห่งหลกวชา

ผูรบ

จางจะต้องรบ

ท˚าการแกไ้ ขใหเ้ ป็นทเี รย

บรอ

ยโดยไม่ชกชา

โดยผูว

่าจา

งไม่ต้องออกเงน

ใดๆ

ในการน้ีทงั้ ส้น

หากผู้รบ

จ้างบิดพลิ้วไม่กระท˚าการดง

กล่าวภายในก˚าหนด ๑๕ วน

นับแต่วนท่

ไดรบ

แจง

เป็นหนังสอ

จากผูว

่าจา

งหรอ

ไม่ท˚าการแกไ้ ขใหถูกตอ

งเรย

บรอ

ยภายในเวลาทผ่

ูว่าจาง

ก˚าหนด ใหผ

วู ่าจางมส

ทธท

จะทา

การนน

เองหรอจางผอู

นใหท

างานนน

โดยผรู้ บจางตองเป็นผออก

ค่าใชจ่าย และขอ

๖ วรรคสอง ก˚าหนดว่า ถ้างานทจ

างเกด

ช˚ารุดบกพร่องเสย

หายขน้

หลงั จาก

ระยะเวลาท่ีก˚าหนดข้างต้น ผู้รบ

จ้างยง

ต้องรบ

ผิดตามท่ีบัญญัติไว้ในประมวลกฎหมายแพ่ง

และพาณิชย์ด้วย การท่ีผู้อ˚านวยการโรงเรียนได้มีหนังสือแจ้งผู้ถูกฟ้ องคดีว่า เม่ือวันท่ ๑

กนยายน ๒๕๔๖ ไดเ้ กดฝนตกหนก

และมล

มกรรโชกอย่างแรง ท˚าใหร้ างน้˚าฝนซงึ ตดกบ

เชงชาย

ดานหลงั อาคารเรย

นแบบ สปช. ๑๐๕/๒๙ และฝ้าเพดานตรงชายคาอาคารไดรบ

ความเสยหาย

คิดเป็ นเงน

๖๘,๔๖๘ บาท โดยได้รบ

ความเสียหายมาก เฉพาะบริเวณรางน้˚าฝน ฝ้าเพดาน

และเชิงชายอาคารหลุดลงมาแตกเสย

หายตลอดแนว และไม่ปรากฏส่วนอ่ืนๆ หรอ

บ้านเรอน

ราษฎรท่ีอยู่บริเวณใกล้เคียงได้รบ

ความเสียหายอย่างรุนแรงทวั ่ กัน อน

พึงสน

นิษฐานได้ว่า

ลมพายุและฝนตกหนก

ดงั กล่าวเป็นภย

ทเ่ี กด

ขน้

อย่างรุนแรง ความเสย

หายในครงั้ น้ีน่าจะมส

าเหตุ

๔

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๓ ฉบบั ท่ี ๔ (ตุลาคม-ธนวาคม) ๒๕๕๖

มาจากฝีมอ

ช่างทท่

˚าไวไ้ ม่ดี จงท˚าใหร

างน้˚าฝน ฝ้าเพดาน และเชงชายอาคารเรย

นหลุดล่วงลงมา

ตลอดแนว ประกอบกบ

อาคารทเ่ี สย

หายยงั อยู่ในระยะเวลาท่ผ

ูถูกฟ้องคดต

องรบ

ผดชอบตามขอ ๖

วรรคสอง ของสญ

ญาจ้าง จึงให้ผู้ถูกฟ้องคดีด˚าเนินการซ่อมอาคารเรียนท่ีได้รบ

ความเสียหาย

ดงกล่าวโดยด่วน ผูถูกฟ้องคดีชแ

จงว่าผูถูกฟ้องคดไี ดว

างหลก

ประกน

ผลงานไวเ้ ป็นเวลา ๒ ปี

เมอพน

ก˚าหนดเวลาแลวทางโรงเรย

นไดต

รวจสอบความเรย

บรอยของอาคารเรย

นแลว

ไม่ปรากฏ

ว่ามค

วามช˚ารุดเสย

หายและผฟู

้องคดไี ดคน

หลก

ประกน

ดงกล่าวแลว

และความเสย

หายทเี กดขน้

ไม่ไดเ้ กด

จากการท่ผ

ูถูกฟ้องคดก่อสรา

งไวไ้ ม่ดี แต่เป็นไปตามสภาพการใชงานท่ม

ไิ ดห

มนั

ดูแล

รกษาเป็นเหตุใหร้ างน้˚าฝนเกดการอุดตน

จากการหมก

หมมของเศษใบไมท

˚าใหน

้˚าฝนไม่สามารถ

ไหลผ่านได้สะดวก ประกอบกบ

ในวน

เกิดเหตุมล

มพายุและฝนตกลงมาอย่างหนักเป็นเหตุให

รางน้˚าฝนไม่สามารถทานน้˚าหนก

ไดจ

งพงลงมา จงไม่ขอรบ

ผดต่อความเสย

หายน้ี และผูฟ

้องคด

โต้แย้งว่าขณะเกิดเหตุไม่มีใบไม้ไปอุดตน

ท่ีรางน้˚าฝนดง

กล่าว ประกอบกบ

ทางโรงเรย

นได้ให

นักการภารโรงตดแต่งต้นไมและท˚าความสะอาดรางน้˚าฝนปีละ ๑ ครงั

ดงั นัน

ประเดน

ขอโต้แยง

ระหว่างผูฟ

้องคดีกบ

ผูถูกฟ้องคดท

ว่ารางน้˚าฝน เชงชาย และฝ้าเพดานของอาคารดานทศ

เหนือ

ของอาคารเรียนหลุดลงมาแตกเสียหายตลอดแนวเกิดจากการอุดตันจากการหมกหมมของ

เศษใบไมท

˚าใหน

้˚าฝนไม่สามารถไหลผ่านไดส

ะดวกหรอไม่นนั

จงึ ยงไม่เป็นทย่

ุติ อย่างไรกตาม

เม่ืออาคารเรียนดังกล่าวมีต้นไม้อยู่ในระดับต˚่ากว่าตัวอาคาร และในวันเกิดเหตุแม้ว่าจะม

ฝนตกหนักและลมพด

แรงก็ตาม แต่กลบ

ไม่ปรากฏขอ

เทจ

จรง

ว่ามอ

าคารเรย

นอ่น

และบ้านเรอน

ของราษฎรในบริเวณเดียวกันได้รบความเสียหาย เม่ือรางน˚้าฝน เชิงชาย และฝ้าเพดาน

เป็ นส่วนของอาคารท่ีจะต้องมีความแข็งแรง ทนทาน สามารถใช้งานได้เป็ นเวลานาน

และสามารถรบแรงลมและน˚้าฝนได้เป็นอย่างดี การทร่ี างน˚้าฝน เชงิ ชาย และฝ้าเพดานของอาคาร

ดานทศเหนือหลุดลงมาแตกเสยหายตลอดแนว หลงั จากท่ผ

ูถูกฟ้องคดส

่งมอบงานไดเ้ พยงเกอบ

๔ ปี ทงั้ ทเ่ี ป็นการใชง้ านตามปกตข

องอาคาร ผถ

ูกฟ้องคดจ

งึ ตอ

งรบ

ผดชอบในความชา

รุดบกพรอง

ของงานจ้างตามมาตรา ๖๐๐ วรรคหน่ึง แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ประกอบกบ

ขอ ๖ วรรคสอง ของสญญาจาง

พพ รอยละ ๗.๕ ต่อปี

ากษาใหผถ

ูกฟ้องคดช

˚าระเงนจ˚านวน ๖๙,๙๐๐ บาท พรอมดอกเบย

ในอตรา

(คำพพำกษำศำลปกครองสงสุดที่ อ. ๔๙๘/๒๕๕๖)

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๓ ฉบบท่ี ๔ (ตุลาคม-ธนวาคม) ๒๕๕๖

๕

คดีพิพาทเก่ียวกบสญญาทางปกครอง

ประกาศประกวดราคาซื้อด้วยวิธีการทางอิเลก

ทรอนิ กส์ มีลก

ษณะเป็ น

ค˚าเสนอและผู้ยื่นเอกสารประกวดราคาที่ลงนามในหนังสือแสดงเงื่อนไขการซื้อ

และการจ้างโดยการประกวดราคาและน˚าหนังสือคา

ประกน

(หลก

ประกน

ซอง) มาวาง

เป็ นหลก

ประกน

ซองเพื่อเข้าสู่กระบวนการเสนอราคา ถือว่าได้แสดงเจตนาสนองรบ

คาเสนอ

และก่อให้เกิดสญ

ญาขึน

โดยหลก

ประกน

ซองถือเป็ นเบีย

ปรบ

ตามประมวลกฎหมายแพ่ง

และพาณิ ชยท

่ีหน่วยงานของรฐ

ผป้

ระกาศประกวดราคามีสิทธิยึดได้ หากผเู้ ข้าเสนอราคา

ประพฤติผิดข้อสญ

ญาทางปกครองอน

เป็ นสญ

ญาประธาน แต่หากเบี้ยปรบ

สูงเกินส่วน

และเมื่อพิเคราะห์ถึงทางได้เสียของหน่วยงานของรฐ

ทุกอย่างอน

ชอบด้วยกฎหมาย

ไม่ใช่แต่เพียงทางได้เสียในเชิงทรพ

ย์สินแล้วก็สามารถลดเบี้ยปรบ

ได้ ดง

นั้น การที่

ผู้เข้าเสนอราคามาลงทะเบียนเพื่อเข้าสู่กระบวนการเสนอราคาไม่ทันตามก˚าหนด เพราะความประมาทเลินเล่อที่ไม่ได้วางแผนในการเดินทางและความเสียหายที่หน่วยงาน

ของรฐ

ได้รบ

ไม่มากนัก อีกทัง

ผู้เข้าร่วมเสนอราคามิได้จงใจไม่เข้าร่วมกระบวนการ

เสนอราคา จึงสมควรลดเบียปรบลงได้

ผฟู

้องคดฟ

้องว่า ผฟู

้องคดไี ดยน

ซองประกวดราคาซอ้

ดวยวธก

ารทางอเิ ลก

ทรอนิกส

เพ่อซอ้

เหลก

เสน

เสรม

คอนกรต

เหลก

เสน

กลมและเหลก

เสน

เสรม

คอนกรต

เหลก

ขอออ

ยของงาน

ซ่อมแซมระบบจัดการน้˚าบ้านพุระก˚า-บ้านหนองตาดังกับกรมชลประทาน (ผู้ถูกฟ้ องคดี)

เม่ือวันท่ี ๑๕ ธันวาคม ๒๕๕๒ ซ่ึงคณะกรรมการประกวดราคามีมติให้ผ่านการคัดเลือก

และเป็ นผู้มีสิทธิเสนอราคาด้วยวิธีการทางอิเล็กทรอนิกส์ในวันท่ ๒๓ ธันวาคม ๒๕๕๒

ก˚าหนดลงทะเบียนเวลา ๙.๓๐ นาฬิกา ถึงเวลา ๑๐ นาฬิกา แต่ผู้ฟ้องคดีไปไม่ทนก˚าหนดเวลา

เน่ืองจากผู้แทนของผู้ฟ้ องคดีประสบอุบัติเหตุยางรถยนต์รวั ่ บนทางพิเศษ โดยระหว่างนัน้ ได้โทรศัพท์แจ้งหัวหน้าฝ่ ายพัสดุเพ่ือทราบไว้แล้วและเดินทางไปถึงสถานท่ีท่ีลงทะเบียน

ในเวลาประมาณ ๑๐.๑๐ นาฬิกา ล่าชาไป ๑๐ นาที ประธานคณะกรรมการประกวดราคาจงให

ผูฟ

้องคดเี ป็นผูห

มดสท

ธเิ สนอราคา ผูฟ

้องคดอุทธรณ์ต่อประธานคณะกรรมการประกวดราคา

แต่ผถ

ูกฟ้องคดโี ดยโครงการชลประทานราชบุรแ

จง้ ผลการพจ

ารณาว่าไม่อาจอา้ งไดว

่าเป็นเหตุสุดวสย

ตามมาตรา ๘ แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ และคณะกรรมการประกวดราคาจงึ มมต

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๔ ฉบบท่ี ๒ (เมษายน-มถิ ุนายน) ๒๕๕๗

๑

ให้ยึดหลักประกันซองของผู้ฟ้องคดี จึงขอให้ศาลมีค˚าพิพากษาหรือค˚าสงั ่ เพิกถอนมติของ

ผถูกฟ้องคดท

ใี หย

ดหลกประกนซองและใหผถ

ูกฟ้องคดคน

หนังสอคาประกน

ศาลปกครองสูงสุดวินิ จฉัยว่า ประกาศกรมชลประทาน เรอง ประกวดราคาซอ้

ดวยวธก

ารทางอเิ ล็กทรอนิกส์ ลงวน

ท่ี ๒๖ พฤศจก

ายน ๒๕๕๒ เพ่อ

ซื้อเหล็กเสน

เสรม

คอนกรต

เหล็กเสน

กลมและเหล็กเสน

เสรม

คอนกรต

เหล็กขอออ

ย จ˚านวน ๖ รายการ ของงานซ่อมแซม

ระบบจด

การน้˚าบา้ นพุระก˚า-บา้ นหนองตาดงั

มลก

ษณะเป็นคา

เสนอใหผทู

ป่ ระสงคจ

ะเขา้ เสนอราคา

ปฏบ

ตตามเงอ

นไขของการเสนอราคาทผ่

ูถูกฟ้องคดก

˚าหนด เม่อ

ผูฟ

้องคดตกลงยน

ยอมผูกพนตน

ตามประกาศของผถ

ูกฟ้องคดด

วยการยน

เอกสารประกวดราคาซอ

ดวยวธก

ารทางอเิ ลก

ทรอนิกส

ลงนามในหนงั สอ

แสดงเง่อ

นไขการซอ้

และการจา้ งโดยการประกวดราคาดว

ยวธก

ารทางอเิ ลก

ทรอนิกส

และน˚าหนังสือค้˚าประกน

(หลก

ประกน

ซอง) ของธนาคารกสิกรไทย จ˚ากด

(มหาชน) สาขา

ถนนรามอินทรา มาวางเป็นหลกประกันซองต่อผู้ถูกฟ้ องคดี กรณีย่อมถือได้ว่าผู้ฟ้องคดีได

แสดงเจตนาสนองรับค˚าเสนอของผู้ถูกฟ้ องคดีและก่อให้เกิดสัญญาระหว่างผู้ฟ้ องคดีกับ

ผถูกฟ้องคดขน้

แลว

โดยตามสญ

ญาดงกล่าว ผฟู

้องคดจะตองไม่ถอนตว

ออกจากการประกวดราคา

และเม่อ

ไดรบ

การคด

เลอ

กใหเ้ ขา้ เสนอราคาแลว

ต้องเขา้ ร่วมเสนอราคาดว

ยวธก

ารทางอเิ ลก

ทรอนิกส

ตามเง่ือนไขท่ีก˚าหนดในข้อ ๔.๗ (๓) (๔) และ (๕) ของเอกสารประกวดราคาซ้ือด้วยวิธีการ

ทางอิเล็กทรอนิกส์ฯ ทังข้อ ๑๐.๓ ของเอกสารประกวดราคาดังกล่าว และข้อ ๒.๒.๑

ของหนงสอแสดงเงอ

นไขการซอ

และการจา

งโดยการประกวดราคาดว

ยวธก

ารทางอเลก

ทรอนิกส

ไดก

˚าหนดไว้ โดยมใี จความท˚านองเดย

วกน

ว่า ผูถูกฟ้องคดจ

ะยด

หลก

ประกน

ในกรณีท่ผูมสทธ

เสนอราคาไม่ส่งผูแ

ทนมาลงทะเบย

นเพ่อ

เขา

สู่กระบวนการเสนอราคาตามวน

เวลา และสถานท่

ท่ีก˚าหนด รวมทังข้อความท่ีระบุเตือนไว้ในหมายเหตุท้ายแบบแจ้งวัน เวลา และสถานท่

เสนอราคาเพ่ือเข้าสู่กระบวนการเสนอราคาว่า จะต้องมาให้ทันการลงทะเบียน มิฉะนัน

จะถูกยึดหลก

ประกน

ซอง ก็มีลก

ษณะเป็นการท่ีผู้ฟ้องคดีสญ

ญาแก่ผู้ถูกฟ้องคดีว่าจะใช้เงน

จ˚านวนหน่ึงเป็ นเบ้ียปรับ เม่ือตนประพฤติผิดข้อสัญญาทางปกครองประธานดังกล่าว

เหมอ

นดง

เช่นลูกหน้ีตามสญ

ญาทางแพ่ง กรณีจึงต้องน˚าบทบญ

ญัติแห่งประมวลกฎหมายแพ่ง

และพาณิชย์ บรรพ ๒ หน้ี ลก

ษณะ ๒ สญ

ญา หมวด ๓ มดจ˚าและก˚าหนดเบ้ียปรบ

มาใช้บงคบ

กบสญ

ญาท่ผูฟ

้องคดใี หไ้ วแ

ก่ผูถูกฟ้องคดว

่าจะใชเ้ งนจ˚านวน ๒๓๑,๔๕๐ บาท เป็นเบยปรบใหแก่

ผู้ถูกฟ้องคดี เม่ือผู้ฟ้องคดีได้รบ

การคด

เลือกให้เข้าเสนอราคาแล้วไม่ส่งผู้แทนมาลงทะเบียน

เพ่ือเข้าร่วมประมูลด้วยระบบอิเล็กทรอนิกส์ในฐานะท่ีเป็ นบทกฎหมายท่ีใกล้เคียงอย่างยิ่ง

เม่ือข้อเท็จจริงรบฟังได้ว่าผู้ฟ้ องคดีมาถึงสถานท่ีลงทะเบียนเสนอราคาเม่ือเวลาประมาณ

๒

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๔ ฉบบั ท่ี ๒ (เมษายน-มถิ ุนายน) ๒๕๕๗

๑๐.๑๐ นาฬกา ซงึ เลยก˚าหนดเวลาไป ๑๐ นาที คณะกรรมการประกวดราคาจงไมรบลงทะเบยน

และบรษ

ัท กสท โทรคมนาคม จ˚ากด

(มหาชน) ได้สรุปรายงานผลการประกวดราคาว่า ระหว่าง

การลงทะเบียนตงั้ แต่เวลา ๙.๓๐ นาฬิกา ถึงเวลา ๑๐ นาฬิกา ผูฟ้องคดไี ม่เสนอราคาเนื่องจาก

ไม่ไดมาลงทะเบย

นภายในเวลาทก่

˚าหนด กรณีจงถอไดว

่าผฟู

้องคดไี ม่ไดส

่งผแู

ทนมาลงทะเบยน

เพ่อ

เขา

สู่กระบวนการเสนอราคาตามวน

เวลา และสถานทท

ก˚าหนด และแมก

ารทร

ถยนต์ของ

ผู้ฟ้ องคดีท่ีนาย อ. ผู้แทนของผู้ฟ้ องคดีใช้เป็ นพาหนะในการเดินทางไปลงทะเบียนเพ่ือเข้าส่

กระบวนการเสนอราคาดว

ยวธก

ารทางอเิ ลก

ทรอนิกสเ์ หยย

บถูกตะปูท˚าใหย

างรวั ่ ในระหว่างเดน

ทาง

บนทางพเิ ศษ จ˚านวน ๒ ครงั

ถือไดว

่าเป็นเหตุทผ

ูแทนของผูฟ

้องคดไี ม่อาจป้องกน

ได้ แมจ

ะได

จดการระมดระวงตามสมควรอนพงึ คาดหมายไดจ

ากผแู

ทนของผฟู

้องคดกต

าม แต่เม่อ

ไดค

านึงถง

ข้อเท็จจริงท่ีว่านาย อ. ออกเดินทางจากท่ีท˚าการของผู้ฟ้ องคดีซ่ึงตังอยู่เขตสายไหม

กรุงเทพมหานคร เพ่ือเดินทางไปยงสถานท่ีเสนอราคาท่ีบริษัท กสท โทรคมนาคม จ˚ากัด

(มหาชน) ส˚านักงานบรก

ารลูกคา

ราชบุรี ซึ่งตงั้ อยู่อ˚าเภอเมอ

งราชบุรี จงหวด

ราชบุรี ระยะทาง

ประมาณ ๑๐๐ กิโลเมตร ถึง ๑๓๐ กิโลเมตร ซ่ึงต้องใช้เวลาในการเดนทางประมาณ ๒ ชวั ่ โมง

ถึง ๒ ชวั ่ โมงคร่ึง โดยนาย อ. เดินทางในช่วงแรกโดยใช้ทางพิเศษรามอินทรา-อาจณรงค์ และทางพิเศษดาวคะนอง-ท่าเรือ และเส้นทางถนนพระราม ๒ นาย อ. ย่อมอยู่ในวิสัย ท่ีจะคาดเห็นสภาพการจราจรบนเส้นทางดังกล่าวได้ เป็ นอย่างดีว่าเป็ นเส้นทางท่ีม

รถโดยสารสาธารณะและรถยนต์ส่วนบุคคลสญจรไปมาเป็นจ˚านวนมาก โดยเฉพาะอย่างยง

ในวนทรี าชการและธุรกจเอกชนเปิดท˚าการ และในช่วงเวลาเร่งด่วน คอ ระหว่างเวลา ๘ นาฬกา

ถึง ๙ นาฬิกา การเดินทางของผู้ฟ้องคดีต้องใช้เวลามากพอสมควร และหากมีอุบัติเหตุรถ

ที่สญ

จรไปมาบนเส้นทางดง

กล่าวเฉี่ยวชนกน

โดยเฉพาะอย่างยง

อุบต

ิเหตุท่ีเกิดแก่รถยนต

ที่ตนเองใช้เป็นพาหนะในการเดินทางแล้วก็ยง

ต้องใช้เวลานานขน้

ไปอก

นาย อ. จงชอบท่ีจะ

ออกเดินทางเสียแต่เนิ่น ๆ เพ่ือให้สามารถไปถึงสถานท่ีเสนอราคาได้ทันเวลาเริ่มเปิ ดให้ มีการลงทะเบียน เม่ือฟั งได้ว่านาย อ. เริ่มออกเดินทางเม่ือเวลา ๗ นาฬิกา และรถยนต์ เกิดอุบัติเหตุสองครงั้ เม่ือเวลาประมาณ ๗.๔๐ นาฬิกา และเม่ือเวลาประมาณ ๘.๔๓ นาฬิกา

และผูฟ

้องคดไี ดน

˚ารถยนต์คน

ใหม่มาพานาย อ. เดน

ทางไปยงั บรษท

กสท โทรคมนาคม จ˚ากด

(มหาชน) ส˚านักงานบรก

ารลูกคา

ราชบุรี เม่อ

เวลาประมาณ ๙ นาฬิกา แสดงใหเ้ หน

ว่านาย อ.

เรม

ออกเดน

ทางในเวลาทก่

ระชนั ชดกบ

เวลาทเ่ี ปิดใหล

งทะเบย

นเพ่อ

เขา

ส่ก

ระบวนการเสนอราคา

มาก การท่ีนาย อ. เดินทางไปถึงเม่ือล่วงเลยระยะเวลาท่ีเปิ ดให้มีการลงทะเบียนเพ่ือเข้าสู่ กระบวนการเสนอราคา จึงเกิดจากการท่ีนาย อ. ประมาทเลินเล่อโดยออกเดินทางล่าช้า

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๔ ฉบบท่ี ๒ (เมษายน-มถิ ุนายน) ๒๕๕๗

๓

กว่าเวลาท่ีพึงจะออกเดินทาง โดยค˚านึงถึงสภาพการจราจรบนเส้นทางท่ีจะต้องใช

ในการเดินทาง ดังนัน การท่ีผู้ฟ้ องคดีไม่ได้ส่งผู้แทนมาลงทะเบียนเพ่ือเข้าสู่กระบวนการ

เสนอราคาตามวน

เวลา และสถานท่ท

่ก˚าหนดตามขอ

๒.๒.๑ ของหนังสอ

แสดงเงอ

นไขการซ้อ

และการจา

งโดยการประกวดราคาดว

ยวธก

ารทางอเิ ลก

ทรอนิกส์ เป็นเพราะความประมาทเลน

เล่อ

ของนาย อ. ผูแ

ทนของผูฟ

้องคดเี องท่ไ

ม่ได้วางแผนในการเดน

ทางมาลงทะเบียน ผูถูกฟ้องคด

จงึ มสท

ธรบ

เงน

ตามหนังสอ

ค˚้าประกน

(หลก

ประกน

ซอง) ของธนาคารกสก

รไทย จ˚ากด

(มหาชน)

สาขาถนนรามอินทรา ท่ีผู้ฟ้องคดีใช้เป็นหลก

ประกน

ซองประกวดราคา ซ่ึงได้วินิจฉัยมาแล้วว่า

เป็นเบ้ียปรบ

ได้ และแม้ว่าหนังสอค้˚าประกน

(หลก

ประกน

ซอง) ของธนาคารกสิกรไทย จ˚ากด

(มหาชน) สาขาถนนรามอน

ทรา นัน

คดเป็นจ˚านวนเงน

รอยละ ๕ ของราคาเรม

ต้นการประกวด

ราคาซ้ือด้วยวิธีการทางอิเล็กทรอนิกส์ แต่เม่ือการประกวดราคาครงั้ น้ีมีผู้เข้าเสนอราคารวม

๒๘ ราย โดยบรษท ก. เสนอราคา ๓,๐๓๓,๙๔๖ บาท ซ่งึ ต˚่ากว่าวงเงนเรมต้น ๑,๕๙๕,๐๕๔ บาท

หรอคดเป็นรอยละ ๓๔.๔๖ ดงนัน

หากผูถูกฟ้องคดไี ดร

บความเสย

หายเน่ืองจากผูฟ

้องคดไี ม่ได

ส่งผู้แทนมาลงทะเบียนเพ่ือเข้าสู่กระบวนการเสนอราคาตามวน เวลา และสถานท่ีท่ีก˚าหนด

กคงไดรบ

ความเสย

หายไม่มากนัก ทงั้ ผูฟ

้องคดเี องกม

ไิ ด้จงใจไม่ส่งผูแ

ทนเขา

ร่วมกระบวนการ

เสนอราคาตามข้อตกลงในหนังสือแสดงเง่ือนไขการซ้ือและการจ้างโดยการประกวดราคา ด้วยวิธีการทางอิเล็กทรอนิกส์ ผู้แทนของผู้ฟ้ องคดีเพียงแต่มาไม่ทันก˚าหนดเวลาท่ีเปิ ดให้

ลงทะเบย

นเพย

ง ๑๐ นาที เท่านัน

กรณีจงึ เหน

ไดว

่าเบย

ปรบ

ท่ผ

ูถูกฟ้องคดจ

ะรบ

นัน

สูงเกน

ส่วน

และเม่อ

พเิ คราะห์ถึงทางได้เสย

ของผูถูกฟ้องคดทุกอย่างอน

ชอบด้วยกฎหมาย ไม่ใช่แต่เพียง

ทางไดเ้ สย

ในเชงิ ทรพ

ยสน

เท่านัน

แล้ว สมควรลดเบ้ย

ปรบใหแ

ก่ผูฟ

้องคดลง ทศาลปกครองชนั

ต้น

พพากษาลดเบ้ย

ปรบใหแ

ก่ผูฟ

้องคดล

ง โดยใหช

˚าระเพย

งรอ

ยละ ๒๐ ของจ˚านวนเบ้ย

ปรบทงั้ หมด

นนั

ศาลปกครองสงสุดเหนพองดวย

(คำพพำกษำศำลปกครองสงสุดที่ อ. ๕๘๗/๒๕๕๖)

๔

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๔ ฉบบั ท่ี ๒ (เมษายน-มถิ ุนายน) ๒๕๕๗

คดีพิพาทเก่ียวกบสญญาทางปกครอง

การท่ีเทศบาลมีอิสระในการจดท˚าบริการสาธารณะตามเจตนารมณ์

ของประชาชนในท้องถิ่นตามมาตรา ๒๘๑ ของรฐ

ธรรมนูญแห่งราชอาณาจก

รไทย

พุทธศก

ราช ๒๕๕๐ มิได้หมายความว่าคณะรฐ

มนตรีหรือหน่วยงานในระบบราชการ

ส่วนกลางและส่วนภม

ิภาคไม่อาจกากบ

ดูแลการจด

ทาบริการสาธารณะให้เป็ นไปโดยชอบ

ด้วยกฎหมายได้ เมื่อกระทรวงมหาดไทยซึ่งมีอานาจหน้าที่ส่งเสริมการปกครองส่วนท้องถ่ิน

ตามมาตรา ๓๐ แห่งพระราชบญ

ญติปรบ

ปรง

กระทรวง ทบวง กรม พ.ศ. ๒๕๔๕ มีหนังสือ

แจ้งเวียนให้องคก

รปกครองส่วนท้องถ่ินปฏิบต

ิตามมติคณะรฐ

มนตรีในมาตรการช่วยเหลือ

ค่สญ

ญากบ

ทางราชการท่ีเป็ นผ้ป

ระกอบอาชีพงานก่อสร้าง เทศบาลผ้ว

่าจ้างตามสญญา

ก่อสร้างเกาะกลางถนนจึงต้องปฏิบต

ิตาม และเมื่อสญ

ญาดงั กล่าวเป็ นสญ

ญาทางปกครอง

และเข้าเงื่อนไขที่จะได้รบ

ความช่วยเหลือตามมติคณะรฐ

มนตรีอน

เป็ นหลก

ดุลยภาพ

ทางการเงินในสญ

ญาทางปกครอง จึงต้องบงั คบ

ตามหลกกฎหมายปกครองและประมวล

กฎหมายแพ่งและพาณิ ชย์โดยอนุโลมเท่าที่ไม่ขดกบ

หลก

กฎหมายปกครอง เทศบาล

ไม่อาจน˚าประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิ ชย์ มาตรา ๕๘๗ มาบงคบเพ่ือปฏิ เสธไม่ให้

ความช่วยเหลือค่สญ

ญาผร้ บ

จ้างได้

ผู้ฟ้ องคดีฟ้องว่า ผู้ฟ้องคดีท˚าสญ

ญาจ้างปรบ

ปรุงเกาะกลางถนนศาลายา-

นครชย

ศรี ลงวน

ท่ี ๑๖ สงิ หาคม ๒๕๕๐ กบ

ผูถูกฟ้องคดี (เทศบาล) ก˚าหนดแลว

เสรจวน

ท่ี ๑๒

กุมภาพน

ธ์ ๒๕๕๑ และต้องรบ

ผิดชอบเพ่ือความช˚ารุดบกพร่องเป็ นเวลา ๒ ปีนับถัดจากวนท่

รบมอบงาน ผูฟ

้องคดไี ด้ส่งมอบงานวนท่ี ๒๐ มถ

ุนายน ๒๕๕๑ โดยผูถูกฟ้องคดีได้ตรวจรบ

งาน

และหักเงินค่าปรบ

งานล่าช้า ๑๑๘ วน

ต่อมา คณะรฐ

มนตรีเม่ือวน

ท่ี ๑๗ มิถุนายน ๒๕๕๑

และท่ีแก้ไขเพิ่มเติมวันท่ี ๒ ธันวาคม ๒๕๕๑ มีมติเห็นชอบเร่ืองการพิจารณาช่วยเหลือ ผู้ประกอบการก่อสร้างและผู้ประกอบอาชีพอ่ืน ผู้ฟ้องคดีจึงมีหนังสือถึงผู้ถูกฟ้องคดีขอขยาย

ระยะเวลาและขอคน

เงน

ค่าปรบ

แต่ผูถูกฟ้องคดมห

นังสอ

ลงวน

ท่ี ๑๘ กุมภาพน

ธ์ ๒๕๕๒ แจงว่า

กรณีการขอขยายระยะเวลาตามสญ

ญาและขอคนเงนค่าปรบ

ผถูกฟ้องคดไี มม

อานาจด˚าเนินการ

ตามทรอ

งขอ เน่ืองจากการทผูฟ

้องคดส

่งมอบงานใหผ

ูถูกฟ้องคดแ

ล้ว และไดม

การจ่ายสน

จาง

แล้วสญ

ญา ย่อมระงบ

ตามนัยมาตรา ๕๘๗ แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ จง

ไม่เขา

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๔ ฉบบท่ี ๓ (กรกฎาคม-กนั ยายน) ๒๕๕๗ ๑

หลก

เกณฑ์ตามมติคณะรฐ

มนตรี จง

ขอใหศ

าลมค

˚าพพ

ากษาหรอมค

˚าสงั ่ ใหผ

ูถูกฟ้องคดคน

เงน

ค่าปรบ

พรอมดอกเบย

อตรารอยละ ๗.๕ ต่อปีนบถดจากวนฟ้องเป็นตนไปจนกว่าจะชาระเสรจ

ศาลปกครองสูงสุดวินิ จฉัยว่า แม้ผู้ถูกฟ้องคดีมีฐานะเป็ นทบวงการเมือง

และเป็นราชการบรห

ารส่วนท้องถิ่นท่ีเป็นนิติบุคคล ซ่ึงมีอิสระในการจด

ท˚าบรก

ารสาธารณะ

โดยไม่อยู่ภายใต้การบงั คบบญ

ชาของคณะรฐมนตรหรอ

ส่วนราชการใด ๆ ทงั้ ในระบบการบรหาร

ราชการส่วนกลางและราชการส่วนภูมภ

าคตามมาตรา ๒๘๑ ของรฐั ธรรมนูญแห่งราชอาณาจก

รไทย

พุทธศก

ราช ๒๕๕๐ ประกอบมาตรา ๙ แห่งพระราชบญ

ญตเิ ทศบาล พ.ศ. ๒๔๙๖ และมาตรา ๔ (๓)

มาตรา ๗๐ (๒) แหง่ พระราชบญ

ญตริ ะเบย

บบรห

ารราชการแผ่นดน

พ.ศ. ๒๕๓๔ แต่มาตรา ๒๘๒

ของรฐ

ธรรมนูญแห่งราชอาณาจก

รไทย พุทธศก

ราช ๒๕๕๐ บญ

ญติว่า การก˚ากบ

ดูแลองค์กร

ปกครองสว

นทองถนตองท˚าเท่าทจ่

˚าเป็นและมหลก

เกณฑ์ วธ

การ และเง่อนไขทช่

ดเจนสอดคลอง

และเหมาะสมกบ

รูปแบบขององคก

รปกครองส่วนทอ

งถน

ทงั้ น้ี ตามทก

ฎหมายบญ

ญติ ฯลฯ ดงั นัน

แมผ

ถูกฟ้องคดจ

ะเป็นองคก

รปกครองส่วนทอ

งถน

ประเภทหน่ึงทม่

อสระตามหลก

แห่งการปกครอง

ตนเองตามเจตนารมณ์ของประชาชนในทอ

งถน

แต่ตอ

งอยู่ภายใตก

ารก˚ากบ

ดูแลจากหน่วยงาน

ทเ่ี กย่

วขอ

งหาใช่เป็นอส

ระจนคณะรฐั มนตรซ

ง่ึ เป็นองคก

รผใู้ ชอ

านาจบรห

ารหรอ

หน่วยงานในระบบ

ราชการส่วนกลางและส่วนภูมิภาคไม่อาจก้าวล่วงเขา

ไปก˚ากบ

ดูแลการจดท˚าบรการสาธารณะ

ใหเ้ ป็นไปโดยชอบด้วยกฎหมายแต่อย่างใด อกทงั้ ตามมาตรา ๕๐ วรรคสอง แห่งพระราชบญญต

เทศบาล พ.ศ. ๒๔๙๖ บัญญัติว่า การปฏิบัติงานตามอ˚านาจหน้าท่ีของเทศบาลต้องเป็ นไป

เพอ

ประโยชน์สุขของประชาชน ... ทงั้ น้ี ใหเ้ ป็นไปตามกฎหมาย ระเบย

บ ขอ

บงั คบ

ว่าดว

ยการนนั

และหลก

เกณฑแ

ละวธก

ารท่ก

ระทรวงมหาดไทยก˚าหนด ดงั นัน

มตค

ณะรฐ

มนตรเี ม่อวน

ท่ี ๑๗

มถุนายน ๒๕๕๑ และวน

ท่ี ๒ ธน

วาคม ๒๕๕๑ ซง่ึ เหน

ชอบในมาตรการช่วยเหลอ

ผปู

ระกอบอาชพ

งานก่อสร้างและผู้ประกอบอาชีพอ่ืน ซ่ึงเป็ นคู่สญ

ญากับทางราชการท่ีได้รบ

ผลกระทบจาก

วิกฤติราคาน้˚ามน

เหล็กและวส

ดุก่อสร้างท่ีสูงข้น

อนเป็ นมาตรการอย่างหน่ึงท่ีเก่ียวข้องกบ

การจด

ซ้ือจด

จ้างในอ˚านาจหน้าท่ีของผู้ถูกฟ้องคดี เม่ือกระทรวงมหาดไทยผู้มีอ˚านาจหน้าท่

ในการส่งเสรม

การปกครองส่วนทอ

งถน

ตามนัยมาตรา ๓๐ แห่งพระราชบญ

ญตปรบปรุงกระทรวง

ทบวง กรม พ.ศ. ๒๕๔๕ มห

นงั สอ

แจง้ ใหอ

งคก

รปกครองส่วนทอ

งถน

ยดถอ

ปฏบ

ตตาม ผถ

ูกฟ้องคด

จงึ มห

น้าทน่

˚ามตค

ณะรฐั มนตรม

าปฏบ

ติ มตค

ณะรฐั มนตรด

งั กล่าวจงึ มผ

ลผก

พนผถ

ูกฟ้องคด

เม่ือสญ

ญาพิพาทมีการลงนามกน

ในวน

ท่ี ๑๖ สิงหาคม ๒๕๕๐ ก˚าหนดท˚างาน

แลว

เสรจ

ในวน

ท่ี ๑๒ กุมภาพน

ธ์ ๒๕๕๑ จงเป็นสญ

ญาทล่

งนามกน

ก่อนวน

ท่ี ๑ ตุลาคม ๒๕๕๐

และ ณ วน

ท่ี ๑ ตุลาคม ๒๕๕๐ สญ

ญาดงั กล่าวยงั คงมน

ิตส

มพน

ธต่อกน

อยู่ แต่เม่อ

ครบก˚าหนดเวลา

ตามสญ

ญาแลว

ผู้ฟ้องคดก

ยงั ท˚างานไม่แลว

เสรจ

แต่ผูถูกฟ้องคดกห

าไดใ้ ชสท

ธบอกเลกสญญา

๒

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๔ ฉบบั ท่ี ๓ (กรกฎาคม-กนยายน) ๒๕๕๗

แต่อย่างใดไม่ คงปล่อยใหผูฟ

้องคดท

˚างานจนแลว

เสรจ

และส่งมอบงานใหผ

ูถูกฟ้องคดเี ม่อวนท่

๒๐ มถ

ุนายน ๒๕๕๑ อน

เป็นการสง่ มอบงานงวดสุดทา้ ยภายหลงั วน

ท่ี ๑ ตุลาคม ๒๕๕๐ ซง่ึ ล่วงเลย

ก˚าหนดเวลาแลว

เสรจ

ตามสญ

ญาเป็นเวลาถง

๑๑๘ วน

ผูถูกฟ้องคดจ

งึ ไดห

กค่าปรบ

ไวเ้ ป็นเงน

๒๗๗,๓๐๐ บาท สญ

ญาพพ

าทจง

อยู่ในเงอ

นไขท่จ

ะไดรบ

ความช่วยเหลอ

ตามมตค

ณะรฐ

มนตร

การทผ่ ฟู

้องคดย

่นขอรบ

ความช่วยเหลอ

ในวนท่ี ๑ สงหาคม ๒๕๕๑ จงอยใู นก˚าหนดเวลา ๖๐ วน

นบแต่วน

ท่ี ๑๗ มถ

ุนายน ๒๕๕๑ ซ่งึ คณะรฐั มนตรม

มตเิ หน

ชอบในมาตรการช่วยเหลอ

เป็นครงั้ แรก

ผฟู

้องคดจ

งปฏบ

ตตามหลก

เกณฑเงอ

นไข และวธก

ารทก่

˚าหนดโดยถูกตองครบถว

นแลว

จงย่อม

ไดร

บความช่วยเหลอ

โดยต้องขยายระยะเวลาในสญ

ญาใหเ้ ป็นเวลา ๑๘๐ วน

อนมผ

ลใหผูฟ

้องคด

ไม่ต้องเสย

ค่าปรบ

ท่ท

˚างานล่วงเลยก˚าหนดเวลาตามสญ

ญา ผูถูกฟ้องคดจ

งต้องคน

เงน

ค่าปรบ

จานวน ๒๗๗,๓๐๐ บาท พรอมดอกเบยอตรารอยละ ๗.๕ ต่อปี ตามมาตรา ๒๒๔ แห่งประมวล

กฎหมายแพ่งและพาณิชย์ นับแต่วน

ฟ้องจนกว่าจะช˚าระเสรจ

ส่วนทผ

ูถูกฟ้องคดอ

างว่าสญญา

พิพาทเป็นสญ

ญาจ้างท˚าของท่ีค˚านึงถึงผลส˚าเร็จของงาน เม่ือผู้รบ

จ้างท˚างานแล้วเสร็จและ

ส่งมอบใหผ

ูว่าจา

ง และผูว

่าจา

งไดจ่ายสน

จา้ งใหแ

ลวสญ

ญาย่อมระงบ

ไปตามนัยมาตรา ๕๘๗ แห่ง

ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ส่วนความรบผดในความช˚ารุดบกพร่องของงานตามสญญา

เป็ นนิติสมพน

ธ์ท่ีคู่สัญญาต้องปฏิบัติภายหลง

อายุสญ

ญาส้ินสุดลงแล้ว แต่ไม่ใช่หลก

เกณฑ

ตามกฎหมายท่ีจะขยายเวลาสัญญาหรือต่ออายุสัญญาได้นัน เห็นว่า สัญญาพิพาทเป็ น

สญญาทางปกครอง สิทธิหน้าท่ีและนิติสม

พันธ์จึงต้องบังคบ

กันตามหลก

กฎหมายปกครอง

และประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์โดยอนุโลมเท่าท่ีไม่ขัดกับหลักกฎหมายปกครอง

และมาตรการชว

ยเหลอ

คส่ ญ

ญากบ

ทางราชการตามมตค

ณะรฐั มนตรเี ป็นหลก

ดุลยภาพทางการเงน

ในสญ

ญาทางปกครองซึ่งในสญ

ญาทางแพ่งไม่มม

าใช้ในการช่วยเหลอ

คู่สญ

ญากบ

ทางราชการ

ท่ีประสบภาวะวิกฤติราคาน้˚ามน

เหล็ก และวส

ดุก่อสร้างท่ีราคาสูงข้ึน อน

เป็ นเหตุท่ีในขณ

ะท˚าสญ

ญาต่อกน

ไม่อาจคาดหมายไดล่วงหน้าว่าจะเกด

ขน้

และเป็นเหตุไม่ปกตท

เ่ี ม่อ

เกด

ขน้

แลว

ก่อให้เกิดความเสย

หายอย่างรา

ยแรงในการปฏิบต

ิตามสญ

ญาถึงขนาดท่ีให้คู่สญ

ญาฝ่ ายเอกชน

ขาดทุนเกน

ขนาดและนานเกน

กว่าบุคคลธรรมดาจะคาดหมายได้ โดยวธก

ารขยายระยะเวลาสญญา

หรองด ลด หรอ

คืนค่าปรบ

ฐานผิดสญ

ญาให้คู่สญ

ญาฝ่ ายเอกชนแล้วแต่กรณี เพ่ือให้ดุลยภาพ

ทางการเงน

ทเี อกชนเสย

ไปกลบคนมาและสามารถด˚าเนินการตามสญญาอน

เป็นบรก

ารสาธารณะ

ไดต่อไปตามหลก

กฎหมายปกครองว่าดว

ยบรก

ารสาธารณะตอ

งมค

วามต่อเน่ือง ดงั นนั

ผู้ถูกฟ้องคด

จงึ ไม่อาจยกประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๕๘๗ มาใชบ

งคบกบ

กรณีน้ีเพ่อ

ปฏเิ สธ

ไมใหค

วามช่วยเหลอ

ผอู

ยใู่ นหลก

เกณฑท

จ่ ะไดร้ บ

ความช่วยเหลอ

ตามมตคณะรฐมนตรด

งกล่าวได

(คำพพำกษำศำลปกครองสงสุดที่ อ. ๔๖๕/๒๕๕๖)

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๔ ฉบบท่ี ๓ (กรกฎาคม-กนั ยายน) ๒๕๕๗ ๓

คดีพิพาทเกี่ยวกบสญญาทางปกครอง

การสอบสวนเพื่อให้ได้ข้อเท็จจริงประกอบการพิจารณาเลิกจ้างลูกจ้าง

ชวั ่ คราวตามเงื่อนไขของสญ

ญาจ้างเป็ นรายปี เป็ นการใช้สิทธิตามข้อสญ

ญาจ้างหาใช่

เป็ นการใช้อานาจตามกฎหมายในการออกคาสงั ่ ทางปกครองที่จะต้องให้ลูกจ้างชว่ คราว

ที่ถกกล่าวหามีโอกาสโต้แย้งและแสดงพยานหลก

ฐานก่อนการออกคา

สงั ่ ตามมาตรา ๓๐

แห่งพระราชบญ

ญติวิธีปฏิบต

ิราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ ไม่ เม่ือลูกจ้างชวั ่ คราว

มีพฤติกรรมขาดงานโดยไม่มีเหตุผลอนสมควรโดยมาลงช่ือท˚างาน แต่ไม่อยู่ปฏิ บต

หน้าที่ในท่ีทา

งานอยู่เป็ นนิ จและไม่เคยขออนุญาตผบ้

งั คบบญ

ชาก่อนออกไปหรือกลบมา

รายงานให้ผู้บงคบบญ

ชาทราบในภายหลง

กรณีจึงมิใช่ปัญหาเรื่องสิทธิลาป่ วยหรือ

ลาพกผอ

น แต่พฤติการณ์เข้าลก

ษณะเป็ นการไม่อท

ิศตนและอท

ิศเวลาให้แก่ทางราชการ

และละทิ้งหน้าที่ราชการโดยไม่มีเหตุผลอน

สมควร นับเป็ นการทา

งานของลูกจ้างชวั ่ คราว

ท่ีหย่อนประสิทธิภาพและขาดความรบ

ผิดชอบในขนาดที่วิญญูชนพึงมีตามข้อกา

หนด

ของสญญาจ้าง คาสงั ่ เลิกจ้างจึงชอบด้วยกฎหมาย

ผู้ฟ้ องคดีฟ้องว่า ผู้ฟ้ องคดีท˚างานเป็นลูกจ้างชวั ่ คราวของผู้ถูกฟ้ องคดีท่ ๒

(สถาบน

เทคโนโลยป

ทุมวน

) ต˚าแหน่งเจา

หน้าที่ของส˚านักงานอธก

ารบดี โดยท˚าสญญาเป็นรายปี

แต่ก่อนจะครบก˚าหนดเวลาตามสญ

ญาจา

งในวน

ท่ี ๓๐ กน

ยายน ๒๕๕๓ ถูกกล่าวหาว่าละเวน

การปฏบตห

น้าท่แ

ละกล่าวเทจ

ต่อผูบ

งั คบบญ

ชา แต่คณะกรรมการสอบสวนกลบ

ไม่เปิดโอกาส

ใหผูฟ

้องคดไี ดโ้ ต้แยงขอ

เทจ

จรง

ต่อมาผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ (อธก

ารบดส

ถาบน

เทคโนโลยป

ทุมวน)

ไดม

ค˚าสงั ่ ลงวน

ท่ี ๒๖ เมษายน ๒๕๕๓ เลก

จา้ งผูฟ

้องคดโี ดยเหน

ว่าผูฟ

้องคดไี ม่มค

วามรบ

ผดชอบ

ต่อหน้าทแ่

ละไม่อุทศ

เวลาใหแ

ก่ทางราชการ ผฟู

้องคดไี ม่เหน

ดวยจงึ อุทธรณ์ค˚าสงั ่ เลก

จา้ งโดยไดท

ราบ

ผลการพจ

ารณาอุทธรณ์เมอวน

ท่ี ๒๙ เมษายน ๒๕๕๓ จงึ ขอใหศ

าลมค

˚าพพ

ากษาหรอ

ค˚าสงั ่ เพก

ถอน

คาสงั

เร่อง การเลก

จางลูกจา

งชวั ่ คราว ลงวน

ท่ี ๒๖ เมษายน ๒๕๕๓ และใหผ

ถูกฟ้องคดท

ง้ สอง

ชดใชค

่าเสยหายแก่ผฟู

้องคด

ศาลปกครองสูงสุดวินิ จฉัยว่า ข้อ ๖ ของหลักเกณฑ์และวิธีปฏิบัติเร่ือง

การบรห

ารงานบุคคลลูกจา

งชวั ่ คราว ในการพจ

ารณาความผด

ของลูกจา

งชวั ่ คราวตามหนังสอ

กระทรวงการคลง

ท่ี กค ๐๕๒๗.๖/ว ๓๑ ลงวน

ท่ี ๒๖ เมษายน ๒๕๔๒ ก˚าหนดว่า การเลก

จาง

วนย

การรก

ษาวนย

และการด˚าเนินการทางวน

ยของลูกจา้ งชวั ่ คราว ใหอ

ย่ใู นดุลพน

ิจของสว

นราชการ

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๔ ฉบบท่ี ๔ (ตุลาคม-ธนวาคม) ๒๕๕๗

๑

ทจ่

ะพจ

ารณาตามความเหมาะสมและเป็นธรรม และสญ

ญาจา้ งระหว่างผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๒ กบ

ผฟู

้องคด

ลงวน

ท่ี ๑ ตุลาคม ๒๕๕๒ ขอ

๕ ก˚าหนดว่า หากสถาบนฯ เหนว่าการทา

งานของลูกจา

งชวั ่ คราว

หย่อนประสท

ธภาพ และ/หรอขาดความรบผดชอบในขนาดทว่

ญญูชนพงมี สถาบนฯ มสทธบอก

ยกเลกสญ

ญาไดท

นทโี ดยมพ

กต้องแจ้งใหท

ราบล่วงหน้า และขอ

๗ ก˚าหนดว่า ลูกจา

งชวั ่ คราว

จะต้องปฏบ

ตตนและอุทศ

เวลาใหแ

ก่ทางราชการ การทล

ูกจา

งชวั ่ คราวขาดงานโดยไม่มเี หตุผล

อนสมควรและมิได้รบ

อนุมต

ิจากทางสถาบันฯ ถือว่าเป็ นการไม่อุทิศตน ไม่อุทิศเวลาให้แก่

ทางราชการ นบ

เป็นการท˚างานของลูกจา้ งชวั ่ คราวหย่อนประสทธภ

าพ และ/หรอ

ขาดความรบ

ผดชอบ

ตามนัยข้อ ๕ ด้วย เม่ือข้อเท็จจรงรบ

ฟังได้ว่า เม่ือวน

ท่ี ๑ ตุลาคม ๒๕๕๒ ผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๒

ได้ตกลงว่าจ้างผู้ฟ้องคดเี ป็นลูกจ้างชวั ่ คราวท˚างานในต˚าแหน่งเจ้าหน้าที่ส˚านักงานอธิการบด

มก˚าหนด ๑ ปี นบ

แต่วน

ท่ี ๑ ตุลาคม ๒๕๕๒ ถงึ วน

ท่ี ๓๐ กน

ยายน ๒๕๕๓ ระยะเรม

แรกใหผฟู

้องคด

ปฏบตห

น้าทท่

ง่ี านการเจา

หน้าทแ่

ละนิตก

าร ผูฟ

้องคดม

ความเอาใจใส่ต่องานทไ่ี ดรบ

มอบหมาย

แต่ต่อมาผฟู

้องคดกลบมพ

ฤตก

รรมทห่

ยอนประสทธภ

าพ ขาดความรบ

ผดชอบในหน้าทแ่

ละขาดงาน

โดยไม่มเหตุผลอน

สมควร เช่น ไม่ไดลงลายมอชอในบญชลง-กลบ

ปฏบ

ตงานในเดอนกุมภาพนธ

๒๕๕๓ เป็นเวลา ๔ วน

และเดอ

นมน

าคม ๒๕๕๓ เป็นเวลา ๑ วน

ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ จงมค

˚าสงั

แต่งตงั้ คณะกรรมการสอบสวนขอเทจ

จรง

ผลการสอบสวนคณะกรรมการฯ เหน

ควรใหอ

อกจาก

การเป็นลูกจา้ ง แต่เพอ

ให้โอกาสในการปรบ

ปรุงการปฏบ

ตหน้าทจ่

งึ ใหด

าเนินการว่ากล่าวตก

เตอน

เป็ นลายลักษณ์อักษรก่อนและให้ย้ายไปปฏิบัติหน้าท่ีอ่ืน ผู้ถูกฟ้ องคดีท่ ๑ เห็นชอบด้วย

จึงมีค˚าสัง่ ตักเตือนและให้ส่งตัวผู้ฟ้ องคดีกลับคืนไปปฏิบัติงานในส˚านักงานอธิการบด หรือหน่วยงานท่ีผู้อ˚านวยการส˚านักงานอธิการบดีพิจารณาเห็นสมควร ต่อมาผู้อ˚านวยการ

ส˚านักงานอธก

ารบดีจงึ ไดม

ค˚าสงั ่ ใหผูฟ

้องคดไี ปปฏบ

ตหน้าท่ช

่วยงานท่งี านประชาสมพน

ธเ์ พ่อ

ท˚า

โฮมเพจของหน่วยงาน โดยให้ผู้ฟ้องคดีลงช่ือรบ

ทราบไว้เป็นลายลก

ษณ์อก

ษร แต่ในระหว่างท่

ผูฟ

้องคดีปฏิบต

ิหน้าท่ีท่ีงานประชาสมพน

ธ์ ผู้บงคบบญ

ชาชนั

ต้นได้รายงานว่า ผู้ฟ้องคดีไม่ได

ปรบ

ปรุงพฤตก

รรมใหด

ขน้

ยงั มก

ารมาลงช่อ

ปฏบ

ตงิ านในช่วงเชา

แต่มไิ ดอ

ย่ป

ฏบต

งิ านในช่วงบ่าย

ไม่มีการแจ้งขออนุญาตลาเม่ือไม่อยู่หรอเม่ือออกไปธุระภายนอกท่ีท˚าการของผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๒ และยังคงไม่มีการลงช่ือในบัญชีลงเวลากลับปฏิบัติงานของลูกจ้างในเดือนมีนาคม ๒๕๕๓

เป็นเวลา ๖ วน

เหน

ไดว

่าพฤตก

ารณ์ของผูฟ

้องคดเี ขาลก

ษณะเป็นการไม่อุทศ

ตนและอุทศ

เวลา

ให้แก่ทางราชการและละท้ิงหน้าท่ีราชการโดยไม่มีเหตุผลอนสมควร นับเป็ นการท˚างานของ

ลูกจ้างชวั ่ คราวท่ีหย่อนประสทธิภาพและขาดความรบผดชอบในขนาดท่ีวิญญูชนพึงมีตามนัย

ขอ ๕ และขอ

๗ ของสญ

ญาจา

งลูกจา

งชวั ่ คราว ฉบบ

ลงวน

ท่ี ๑ ตุลาคม ๒๕๕๒ และกรณีน้ีมไิ ด

๒

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๔ ฉบบั ท่ี ๔ (ตุลาคม-ธนวาคม) ๒๕๕๗

มปัญหาเรอ

งจ˚านวนวน

ทผ่ ูฟ

้องคดมสท

ธลาป่ วยหรอ

ลาพก

ผ่อนตามทผ่ ฟู

้องคดอุทธรณ์แต่อย่างใด

แต่เป็นกรณีทผูฟ

้องคดม

าลงช่อ

ท˚างานแลว

ไม่อยู่ปฏบ

ตหน้าทใี นท่ท

˚างาน ดงั เหน

ไดจ

ากหลก

ฐาน

การทไี มไดลงลายมอช่อในบญชลงเวลากลบ

อยเู่ ป็นนิจ อน

เป็นเรอ

งการละทง้ิ งานและไมอุทศ

เวลา

ใหกบ

ทางราชการ และกรณีหากมป

ัญหาตามทผูฟ

้องคดก

ล่าวอางว่าการทไี ม่ไดอยู่ปฏบ

ัตห

น้าท่

ในทท่

˚างานตลอดเวลาเน่ืองจากตอ

งน˚างานไปท˚าขา

งนอกเพอใหเ้ สรจทนเวลา เพราะขาดอุปกรณ์

เคร่อ

งคอมพว

เตอร์ ผูฟ

้องคดส

ามารถขออนุญาตผูบ

งคบบญ

ชาก่อนออกไปหรอ

กลบ

มารายงาน

ใหผบู

งั คบบญ

ชาทราบในภายหลงั กไ็ ด้ ประกอบกบ

ผบู

งั คบบญ

ชาชนั ตน

รายงานยน

ยนว่าผู้ฟ้องคด

ไมเ่ คยขออนุญาตในเรอ

งดงั กล่าวแต่อยา่ งใด จงึ เป็นการกล่าวอา้ งลอย ๆ ทป่

ราศจากพยานหลก

ฐาน

และไม่อาจรบ

ฟังได้ อก

ทงั้ การท่ผ

ูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ มค

˚าสงั ่ แต่งตงั้ คณะกรรมการสอบสวนขอ

เทจ

จรง

มใิ ช่เป็นการสอบสวนเพ่อ

ด˚าเนินการทางวน

ยกบ

ผฟู

้องคดี แต่เป็นการสอบสวนเพ่อใหไดข

อเทจจรง

มาประกอบในการพิจารณาเลิกจ้างผู้ฟ้องคดีตามเง่อ

นไขของสญ

ญาจ้าง อน

เป็นการใช้สิทธ

ตามขอสญ

ญาจา

งหาใช่เป็นการใชอ

˚านาจตามกฎหมายในการออกค˚าสง่ ทางปกครองทจ

ะตองให

ผูฟ

้องคดม

โอกาสโตแ

ยง้ และแสดงพยานหลก

ฐานก่อนการออกค˚าสงั ่ ตามท่บญ

ญติไวใ้ นมาตรา ๓๐

แห่งพระราชบญ

ญัติวธ

ีปฏิบต

ิราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แต่อย่างใดไม่ ดง

นัน

ค˚าสงั

ลงวน

ท่ี ๒๖ เมษายน ๒๕๕๓ ท่เี ลก

จางผูฟ

้องคดี จงเป็นไปโดยชอบตามเงอ

นไขของสญ

ญาจาง

ผถูกฟ้องคดท

งั้ สองจงึ ไมต

องรบ

ผดชดใชค

่าเสย

หายใหแ

ก่ผฟู

้องคดแ

ต่อย่างใด

(คำพพำกษำศำลปกครองสงสุดที่ อ. ๑๕๙/๒๕๕๗)

สญญาจ้างก่อสร้างระบบชลประทานเป็ นสญญาต่างตอบแทนที่เอกชน

ผ้รบ

จ้างมีหนี้ต้องก่อสร้างระบบชลประทานและหน่วยงานของรฐ

ผ้ว

่าจ้างมีหนี้ต้องจ่าย

ค่าจ้าง แต่การส่งมอบพืน

ท่ีก่อสร้างมิใช่หนี้ที่หน่วยงานของรฐ

มีหน้าที่ต้องชา

ระแต่เป็ นเพียง

ขนั

ตอนการส่งมอบพื้นที่ให้ลูกหนี้ปฏิบต

ิการช˚าระหนี้บนพื้นที่เท่านัน

เอกชนคู่สญญา

จึงไม่อาจอ้างการไม่ส่งมอบพืน

ที่เป็ นเหตุบอกเลิกสญ

ญาได้ตามมาตรา ๓๘๗ แห่งประมวล

กฎหมายแพ่งและพาณิ ชยไ์ ด้ หนังสือบอกเลิกสญ

ญาจึงไม่ผกพน

หน่วยงานของรฐ

ทงั้ การที่

หน่วยงานของรฐ

ส่งมอบพืน

ที่ก่อสรา้ งได้เพียงบางส่วนไม่ใช่เป็ นการชา˚ ระหนี้กลายเป็ นพ้นวิสย

เพราะเหตุอนจะโทษลูกหนี้ได้ตามมาตรา ๓๘๙ แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิ ชย

แต่เป็ นการไม่กระท˚าตามสญ

ญาอน

เกิดจากความผิดหรือความบกพร่องของหน่วยงาน

ของรฐ

ที่มีผลกระทบต่อการทา

งานของผร้ บ

จ้าง ผร้ บ

จ้างจึงมีสิทธิขอขยายเวลาทา

งานได้

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๔ ฉบบท่ี ๔ (ตุลาคม-ธนวาคม) ๒๕๕๗

๓

ตามสญ

ญาพิพาท แต่เมื่อครบกา

หนดแล้วเสรจ

ของงานผ้รบ

จ้างส่งมอบงานได้เพียงบางส่วน

และมิได้ขอขยายระยะเวลาท˚างาน จึงเป็ นกรณี ที่ผู้รบจ้างไม่ช˚าระหนี้ ตามสัญญา

หน่วยงานของรฐ

จึงมีสิทธิบอกเลิกสญ

ญาได้ แต่เม่ือหน่วยงานของรฐ

มิได้แจ้งข้อเรียกร้อง

ให้ชา

ระค่าปรบ

ภายหลงจากที่ครบกา

หนดแล้วเสรจ

ของงานในเวลาอน

ควรและก่อนที่จะ

บอกเลิกสญ

ญา หน่วยงานของรฐ

จึงไม่มีสิทธิปรบผร้

บจ้างได้

ผฟู

้องคดฟ

้องว่า ไดท

˚าสญ

ญาจา้ งผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ (บรษท

อ. จา˚ กด

) ก่อสรา้ งระบบ

ชลประทานในแปลงนา อน

ประกอบดว

ย งานก่อสรา้ งคูส่งน้˚าจ˚านวน ๕๔ สายคู และอาคารประกอบ

งานดาดคอนกรต

และอ่น

ๆ ในเขตพน้

ทส่

่งน้˚า ระยะเวลาก่อสรา้ ง ๓๖๐ วน

นบถด

จากวน

ทร่ี บ

หนงั สอ

แจ้งให้เรม

งาน ในวน

ท˚าสญ

ญา ผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑ ได้น˚าหนังสอ

ค้˚าประกน

ของผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๒

(ธนาคารกรุงศรอยุธยา จากด

(มหาชน)) มาคาประกน

การปฏบ

ตงานตามสญญา ต่อมาผฟู

้องคด

ไดแจงใหผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ เรมปฏบ

ตงานตามสญ

ญาซง่ึ จะสน้

สุดสญ

ญาในวน

ท่ี ๙ มน

าคม ๒๕๔๕

แต่เม่อผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ เรมท˚างานไดข

อแก้ไขแบบแปลนและแนวคูส่งน้˚า ๖ ครงั

รวม ๑๒ สายค

และขอยกเลก

คูส่งน้˚าท่เี กษตรกรไม่ยน

ยอมใหใ้ ชท

่ดน

จ˚านวน ๒๔ สายคู แต่ผูฟ

้องคดไี ม่อนุญาต

โดยมห

นังสอ

ขอใหผ

ถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ส˚ารวจแนวก่อสรา

งใหม่ ต่อมาในช่วงเวลาทเ่ี กษตรกรไดใ้ ช

พน้

ทเ่ี พาะปลูกขา้ วนาปี คณะกรรมการตรวจการจา้ งไดม

หนงั สอ

แจง้ ใหผ

ถูกฟ้องคดท

่ี ๑ หยุดงานได

ตามทผ่ ถ

ูกฟ้องคดรี อ

งขอตงั้ แต่วน

ท่ี ๑๑ ตุลาคม ๒๕๔๔ และใหถ

อว่าเป็นการขยายอายุสญ

ญาดวย

ก่อนหยุดงานในวน

ท่ี ๑๐ ตุลาคม ๒๕๔๔ ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ไดส

่งมอบงานคูส่งน้˚าสองสายท่ท˚า

เสร็จแล้วเป็ นงานงวดท่ี ๑ ซ่ึงผู้ฟ้องคดีได้คิดเปอร์เซ็นต์งานงวดท่ี ๑ ได้ ๐.๖๓๔ เปอร์เซ็นต

คดเป็นเงน

๒๓๔,๖๙๒ บาท และไดจ่ายเงน

จ˚านวนดงั กล่าวใหแ

ก่ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ แลว

ต่อมา

เมอ

ผ่านพน

ฤดูกาลเพาะปลูกแลว

กไ็ ดแ

จง้ ใหผ

ถูกฟ้องคดท

่ี ๑ เรม

ปฏบ

ตงิ านต่อในวน

ท่ี ๒ เมษายน

๒๕๔๕ สน

สุดในวนท่ี ๒๙ สงิ หาคม ๒๕๔๕ และค่สญ

ญาไดม

การแกไ้ ขสญ

ญาครงั้ ท่ี ๑ โดยยกเลก

เง่อ

นไขการหก

เงน

ประกน

ผลงานตามสญ

ญาขอ

๕ อีกทงั้ ผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑ และคณะกรรมการ

แก้ไขแบบไดร

่วมกน

เจรจาและหาแนวก่อสรา

งใหม่ในพน

ท่ี ๒๔ สายคู ซ่ง

ผูฟ

้องคดไี ดอ

นุญาต

ใหย

กเลก

ไดแ

ละเหลอ

พน้

ท่ีก่อสรา้ งอีก ๓๐ สายคู โดยผูฟ

้องคดส

ามารถส่งมอบพน้

ทก่อสรา้ งใหแก่

ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ได้ ๑๒ สายคู ส่วนอก

๑๘ สายคู อยู่ในระหว่างเจรจากบ

เกษตรกรเจา

ของพ้นท่

ต่อมาผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ไดบอกเลกสญ

ญาและผูฟ

้องคดไี ด้อนุมต

ิใหบ

อกเลกสญ

ญาตามหนังสอ

ลงวน

ท่ี ๒๘ พฤศจก

ายน ๒๕๔๕ พรอ

มทงั้ ขอรบ

หลก

ประกนสญ

ญาโดยมห

นงั สอ

ถงึ ผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๒

ใหน

˚าเงน

ตามหลก

ประกนสญ

ญามาจ่ายใหแ

ก่ผฟู

้องคดแ

ละเรย

กคา่ ปรบ

รายวน

ตามสญ

ญา รวม ๘๙ วน

แต่ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ และผูถูกฟ้องคดท

่ี ๒ ไม่ไดน

˚าเงน

มาช˚าระ จง

ขอใหศ

าลมค

˚าพพ

ากษาหรอ

๔

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๔ ฉบบั ท่ี ๔ (ตุลาคม-ธนวาคม) ๒๕๕๗

คา˚ สงั ่ ใหผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ ชา˚ ระค่าปรบ

พรอ

มดอกเบย้

และใหผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๒ ชา˚ ระเงน

ค่าหลก

ประกน

พรอมดอกเบย้

ศาลปกครองสูงสุดวินิ จฉัยว่า สญ

ญาพพ

าทมลก

ษณะเป็นสญ

ญาต่างตอบแทน

ท่ค

ู่สญ

ญาต่างก็มภ

าระหน้าทท

จะต้องช˚าระหน้ีต่อกน

โดยผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ มห

น้ีท่จ

ะต้องช˚าระ

คอ ต้องก่อสรา

งระบบชลประทานในแปลงนาใหแ

ก่ผูฟ

้องคดี ส่วนผูฟ

้องคดมห

น้ีทจ

ะต้องช˚าระ

คอ ตองจ่ายค่าจางใหแ

ก่ผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ แต่ก่อนทผ่ ถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ จะช˚าระหน้ีโดยการก่อสราง

ระบบชลประทานในแปลงนาใหแ

ก่ผูฟ

้องคดไี ด้ ผูฟ

้องคดมห

น้าท่ีทจ

ะต้องส่งมอบพน้

ทก่อสราง

ใหแก่ผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ ก่อน เม่อสญ

ญาพพาทก˚าหนดใหผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ ก่อสรางคส

งน้˚าจานวน

๕๔ สายคู ในพน้

ท่ี ๑๑,๕๔๙ ไร่ ผูฟ

้องคดจ

งมห

น้าทต

ามสญ

ญาทจ

ะต้องส่งมอบพน

ทก่อสราง

จ˚านวน ๕๔ สายคูดงั กล่าวใหผ

ูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ในคราวเดย

วกน

ทงั้ หมด ขอ

เทจ

จรงิ ปรากฏต่อมาว่า

ผู้ฟ้องคดีสามารถส่งมอบพื้นที่ก่อสรางในเบ้ืองต้นให้แก่ผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑ ได้เพียง ๑๒ สายค

ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ เหน

ว่า การกระท˚าดงั กล่าวเป็นการกระท˚าผดสญ

ญา จงมห

นังสอ

ลงวน

ท่ี ๑๘

กรกฎาคม ๒๕๔๕ บอกเลกสญ

ญากบั

ผฟู

้องคดี จงึ มป

ระเดน

ทต่

องพจ

ารณาต่อมาว่า การส่งมอบพน้ ท่

ก่อสรา้ งไดเ้ พย

ง ๑๒ สายคูดงั กล่าวของผฟู

้องคดี เป็นการท˚าผดสญ

ญาอน

เป็นเหตุใหผ

ถูกฟ้องคดีท่ี ๑

บอกเลกสญ

ญากบ

ผฟู

้องคดไี ดห

รอไม่ เหน

ว่า สท

ธใิ นการเลกสญ

ญามอ

ยู่ ๒ ประเภท คอ

สทธก

ารเลก

สญญาตามขอสญ

ญา และสท

ธการเลกสญ

ญาตามทก่

ฎหมายก˚าหนดไว้ แต่ตามสญ

ญาพพ

าทไม่ได

ใหสท

ธใิ นการเลกสญ

ญาแก่ผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ ผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ จงึ คงมสท

ธเิ ลกสญ

ญาไดต

ามเงอ่

นไข

ทก่

ฎหมายก˚าหนดไวเ้ ท่านนั

ซ่ง

มาตรา ๓๘๗ แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ บัญญต

ว่า

ถา้ คู่สญ

ญาฝ่ ายหน่ึงไม่ช˚าระหน้ี อก

ฝ่ายหน่ึงจะก˚าหนดระยะเวลาพอสมควร แลว

บอกกล่าวใหฝ

่ายนนั

ช˚าระหน้ีภายในระยะเวลานัน

ก็ได้ ถ้าและฝ่ ายนัน

ไม่ช˚าระหน้ีภายในระยะเวลาทก

˚าหนดใหไ้ ซร

อกฝ่ ายหน่ึงจะเลกสญ

ญาเสย

กไ็ ด้ เมอ

ผฟู

้องคดไี ม่สามารถส่งมอบพน้

ทก่อสร้างจ˚านวน ๕๔ สายค

ใหผ

ูถูกฟ้องคดีท่ี ๑ ได้ ซ่ง

ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ เหน

ว่า เป็นการทผูฟ

้องคดไี ม่ช˚าระหน้ี จง

บอกเลก

สญญากบ

ผฟู

้องคดนนั

เหน

ว่า การส่งมอบพน้

ทก่อสรา้ งใหแ

ก่ผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ มใิ ช่หน้ีทผ่ ฟู

้องคด

มีหน้าท่ีต้องช˚าระให้แก่ผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑ ตามสญ

ญาพิพาท เพราะหน้ีของคู่สญ

ญาตามสญญา

พพาทน้ีคอ

ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ มห

น้ีทจ่

ะตอ

งก่อสรา

งระบบชลประทานในแปลงนาใหแ

ก่ผูฟ

้องคด

และผู้ฟ้ องคดีมีหน้ีท่ีจะต้องจ่ายค่าจ้างให้แก่ผู้ถูกฟ้ องคดีท่ี ๑ ส่วนการส่งมอบพ้ืนท่ีก่อสร้าง

เป็นขนั

ตอนการส่งมอบพ้ืนท่ีท่ีจะให้ลูกหน้ีปฏิบต

ิการช˚าระหน้ีบนพ้ืนท่ีนันเท่านัน

ซ่ึงตามสญญา

พพาทผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ จะช˚าระหน้ีตามสญ

ญาไดก

ต่อเมอผฟู

้องคดไี ดส

่งมอบพน

ทก่อสรา

งใหแก่

ผถูกฟ้องคดท

่ี ๑ แลว

แต่เมอ

ไดวน

ิจฉย

แลว

ว่าการสง่ มอบพน้ ทก

่อสรา้ งไมใ่ ช่หน้ีทผ่ ฟู

้องคดต

องชา˚ ระ

ใหแ

ก่ผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ ผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ จงึ ไม่อาจอา้ งว่าผฟู

้องคดไี ม่ช˚าระหน้ี แลว

บอกเลกสญญา

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๔ ฉบบท่ี ๔ (ตุลาคม-ธนวาคม) ๒๕๕๗

๕

กบผู้ฟ้ องคดีตามมาตรา ๓๘๗ แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ได้ หนังสือบอกเลิก

สญญาของผู้ถูกฟ้ องคดีท่ี ๑ ลงวนท่ี ๑๘ กรกฎาคม ๒๕๔๕ จึงไม่มีผลผูกพันกับผู้ฟ้ องคด

ส่วนท่ผ

ูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ อา

งว่า กรณีดงั กล่าวเป็นกรณีทก

ารช˚าระหน้ีกลายเป็นพนวส

ยเพราะเหตุ

อย่างใดอย่างหน่ึงอน

จะโทษลูกหน้ีได้ ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ จงึ มสทธบ

อกเลกสญ

ญากบ

ผูฟ

้องคดไี ด

ตามมาตรา ๓๘๙ แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ นนั

เหน

ว่า มาตรา ๓๘๙ แห่งประมวลกฎหมาย

แพ่งและพาณิชย์ บญ

ญตว

่า ถา

การช˚าระหน้ีทง้ หมดหรอแต่บางส่วนกลายเป็นพน

วสย

เพราะเหตุ

อย่างใดอย่างหน่ึงอน

จะโทษลูกหน้ีไดไ้ ซร้ เจา้ หน้ีจะเลกสญ

ญานัน

เสย

ก็ได้ จากบทบญ

ญติดงั กล่าว

เหน

ว่า ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ มฐ

านะเป็นลูกหน้ีก่อน กล่าวคอ

ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ มห

น้าท่ีของลูกหน้ี

ท่จ

ะต้องก่อสรา้ งระบบชลประทานในแปลงนาให้แก่ผูฟ

้องคดซ

่ึงเป็นเจ้าหน้ีก่อน การท่ีผูฟ

้องคด

สามารถส่งมอบพน้

ทก่อสรา

งจ˚านวน ๕๔ สายคู ใหแ

ก่ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ไดเ้ พย

งบางส่วน จง

ไม่ใช

กรณีการชาระหน้ีกลายเป็นพน

วสย

เพราะเหตุอน

จะโทษลูกหนี้ไดตามมาตรา ๓๘๙ แหงประมวล

กฎหมายแพ่งและพาณิชย์ เม่อ

ไดวน

ิจฉัยแลว

ว่าการส่งมอบพน้

ท่ก่อสรา้ งไม่ไดเ้ ป็นหน้ีท่ผูฟ

้องคด

มหน้าท่ต

้องช˚าระต่อผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ แต่การท่ผูฟ

้องคดส

ามารถส่งมอบพน

ท่ก่อสร้างได้เพยง

๑๒ สายคู จากพ้ืนท่ีท˚างานตามสัญญา ๕๔ สายคู ก็เป็ นการกระท˚าท่ีไม่เป็ นไปตามสัญญา และเป็ นกรณีท่ีถือว่าเป็ นเหตุอันเน่ืองมาจากความผิดหรือความบกพร่องของผู้ฟ้ องคดี ซ่ึงเหตุดังกล่าวเกิดจากการท่ีเกษตรกรเจ้าของพ้ืนท่ีไม่ยินยอมให้ใช้พ้ืนท่ี เพราะผู้ฟ้ องคดี

ไม่ไดต

กลงกบ

เกษตรกรเจา

ของพน

ทใี หเ้ รย

บรอ

ยไวก่อน ท˚าให้ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ต้องไปเจรจา

กับเกษตรกรเจ้าของพ้ืนท่ี หรือต้องหาแนวก่อสร้างใหม่หรือต้องรอผลการเจรจา หรือรอผล

การอนุมต

ิแบบแปลนที่ขอแก้ไข ซ่ึงล้วนมผ

ลกระทบต่อการท˚างานของผูถูกฟ้องคดีท่ี ๑ ทงั้ ส้น

เหตุดังกล่าวจึงเป็ นเหตุท่ีอาจมีผลท˚าให้ผู้ถูกฟ้ องคดีท่ ๑ ไม่สามารถท˚างานให้แล้วเสร็จ

ตามก˚าหนดเวลาแห่งสญ

ญาท่ผ

ูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ มสท

ธิขอขยายเวลาท˚างานได้ตามสญ

ญาพพาท

ข้อ ๒๐ วรรคหน่ึงหรือวรรคสอง ซ่ึงต้องพิจารณาตามข้อเท็จจริงเป็ นกรณีไป เม่ือผู้ฟ้ องคด

ส่งมอบพน

ท่ก่อสรางใหผ

ูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ได้ ๑๒ สายคูแล้ว ปรากฏว่าผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ท˚างาน

แล้วเสรจ

และส่งมอบคูส่งน้˚าให้แก่ผู้ฟ้องคดีได้ ๒ สายคู จงมป

ระเด็นท่ีต้องพิจารณาต่อมาว่า

การท่ีผู้ถูกฟ้ องคดีท่ี ๑ ส่งมอบคูส่งน้˚าได้ ๒ สายคู เป็ นการท˚าผิดสญญาต่อผู้ฟ้องคดีหรือไม

เม่อระยะเวลาท˚างานตามสญ

ญาพพ

าทสน้

สุดลงในวน

ท่ี ๒๙ สง

หาคม ๒๕๔๕ ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑

ไม่ไดข

อขยายเวลาทา˚ งาน และผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ สามารถส่งมอบคส

่งน้˚าได้ ๒ สายคู จงเป็นกรณีท่

ผู้ถูกฟ้ องคดีท่ี ๑ ไม่ช˚าระหน้ีตามสญ

ญาเป็นการท˚าผิดสญ

ญาต่อผู้ฟ้องคดี ผู้ฟ้องคดีมีสิทธ

บอกเลิกสญ

ญากับผู้ถูกฟ้ องคดีท่ี ๑ ได้ตามสญ

ญาพิพาทข้อ ๖ วรรคสาม ซ่ึงผู้ฟ้องคดีได้ม

หนังสอ

บอกเลกสญ

ญากบ

ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ แล้ว ตามหนังสอ

ลงวน

ท่ี ๒๘ พฤศจก

ายน ๒๕๔๕

๖

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๔ ฉบบั ท่ี ๔ (ตุลาคม-ธนวาคม) ๒๕๕๗

จงมประเดน

ทต่

องพจารณาว่าผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ มหน้าทต่

องรบ

ผดต่อผฟู

้องคดตามสญ

ญาพพาท

อย่างไรบา

ง เหน

ว่า เม่อ

ครบก˚าหนดแลว

เสรจ

ของงานในวน

ท่ี ๒๙ สงิ หาคม ๒๕๔๕ ผูฟ

้องคดม

ไิ ด

แจ้งขอ

เรย

กรอ

งให้ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ช˚าระค่าปรบ

ก่อนที่จะบอกเลิกสญ

ญา ผู้ฟ้องคดจ

งึ ไม่มสทธ

ปรบ

ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ วน

ละ ๓๖,๙๙๗.๙๗๗๗๔ บาท นับแต่วน

ท่ี ๓๐ สงิ หาคม ๒๕๔๕ จนถงึ วนท่

บอกเลกสญ

ญาตามสญ

ญาพพ

าทขอ

๑๖ วรรคหน่ึง ได

อย่างไรกต

าม แมว

่าผูฟ

้องคดจ

ะไดบ

อกสงวนสทธท

่จะเรย

กค่าปรบ

ดงั กล่าวเอาไว

เม่อ

ผูฟ

้องคดไี ดม

หนังสอ

บอกเลกสญ

ญากบ

ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ตามหนังสอ

ลงวน

ท่ี ๒๘ พฤศจก

ายน

๒๕๔๕ แล้วก็ตาม แต่การบอกสงวนสิทธิดง

กล่าวไม่ใช่การแจ้งข้อเรย

กร้องให้ช˚าระค่าปรบ

เม่อ

ครบก˚าหนดแลว

เสรจ

ของงานตามสญ

ญาพพ

าทขอ

๑๒ วรรคสอง เน่ืองจากการแจง้ ขอ

เรย

กรอง

ดงกล่าวจะตองแจงภายหลงจากทค่

รบก˚าหนดแลว

เสรจของงานในเวลาอน

สมควร และก่อนทจ่ ะ

บอกเลกสญ

ญา การแจงขอ

เรย

กรอ

งเม่อมก

ารบอกเลกสญ

ญา ไม่ถอ

ว่าเป็นการแจงขอ

เรย

กรอง

เม่อ

ครบก˚าหนดแล้วเสรจ

ของงาน เพราะเป็นการที่ผู้ฟ้องคดเี ลือกที่จะใช้สท

ธิบอกเลิกสญญา

แทนการใชสท

ธเรยกใหผ

ถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ชาระหนี้แลว

เม่อผฟู

้องคดม

ไดแจงขอเรย

กรองใหช

˚าระ

ค่าปรบ

เม่อ

ครบก˚าหนดแลว

เสรจ

ของงานตามสญ

ญาขอ

๑๖ วรรคสอง ผฟู

้องคดจ

งึ ไม่มสทธป

รบเงน

ผถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ตามสญญาพพาทขอ

๑๖ วรรคหนึ่ง ได

(คำพพำกษำศำลปกครองสงสุดที่ อ. ๒๑๘/๒๕๕๗)

แม้ผซ้

ื้อเอกสารประมูลจะไม่ได้ยื่นซองเสนอราคา แต่ได้คด

ค้านการประมูล

ถือว่าเป็ นผู้ได้เข้ามาในกระบวนการพิจารณาทางปกครองแล้ว เม่ือหน่ วยงานของรฐ

ดาเนิ นการประมูลโดยไม่ฟังคาคด

ค้าน ย่อมทา

ให้ผซ

ื้อเอกสารประมูลเสียสิทธิที่จะเข้าร่วม

การประมูล และกระทบต่อสิทธิและหน้าท่ี ผซ้ ื้อซองเอกสารจงเปึ ็ นผเู้ ดอดร้อนหรืื อเสียหาย

หรืออาจเดือดร้อนหรือเสียหายที่มิอาจหลีกเล่ียงได้ตามมาตรา ๔๒ วรรคหนึ่ง แห่ง

พระราชบญ

ญติจด

ตงั้ ศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒

การประมูลเพ่ือสิทธิในการจด

เกบ

รงั นกอีแอ่นเป็ นการให้สม

ปทานในการ

แสวงหาประโยชน์จากทรพ

ยากรธรรมชาติ การกา

หนดรายละเอียดหรือเง่ือนไขต้องตงั้ อย่

บนพื้นฐานตามสญ

ญาทางปกครอง คือ ดา

เนิ นการโดยเปิ ดเผย โปร่งใส มีการแข่งขนกน

อย่างเป็ นธรรม และคา

นึงถึงคณ

สมบต

ิและความสามารถของผเู้ ข้าประมูลเป็ นสาคญ

เพ่ือให้

ผ้ท

่ีเข้าประมูลสามารถกระท˚ากิจการท่ีได้รบสม

ปทานให้สา

เรจ

ลุล่วงตามความต้องการ

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๔ ฉบบท่ี ๔ (ตุลาคม-ธนวาคม) ๒๕๕๗

๗

ของทางราชการ เพื่อประโยชน์สูงสุดของทางราชการและประชาชน แต่การที่หน่วยงาน

ของรฐ

ออกประกาศประมูลโดยให้ผเู้ สนอประมูลวางหลก

ประกน

ซองร้อยละ ๗๕ ของราคา

ขนั ตา

เพื่อต้องการผป้

ระมูลท่ีมีความมนั

คงทางการเงินเพียงประการเดียว โดยมิได้คา

นึงถึง

เจตนารมณ์ของกฎหมายและแนวทางการดา

เนิ นการตามพระราชบญั

ญติอากรรงั นกอีแอ่น

พ.ศ. ๒๕๔๐ ที่กา

หนดให้มีหลก

ประกนซองร้อยละ ๒๕ ของวงเงินประมูล และหลก

ประกน

สญญาไม่น้อยกว่าร้อยละ ๒๕ ของเงินอากรท่ีประมูลได้ เพ่ือมิให้เป็ นภาระกบ

ผไู้ ด้รบสม

ปทาน

มากเกินไปและประโยชน์ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นที่จะได้รบ

จากหลก

ประกน

การเพ่ิมจา

นวนหลก

ประกน

ซองถึงร้อยละ ๗๕ จึงเป็ นการเพิ่มภาระและลดความจูงใจ

ผเู ข้าประมูลอน

เป็ นการใช้ดล

พินิ จที่ไม่ชอบด้วยกฎหมาย

ผฟู

้องคดฟ

้องว่า เดมผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ (คณะกรรมการพจ

ารณาจด

เกบ

อากรรงั นก

อแอ่นจงั หวดพท

ลุง) โดยผูถูกฟ้องคดท

่ี ๒ (ผูว

่าราชการจงั หวด

) ไดอ

อกประกาศ เร่อ

ง ประมูล

เงน

อากรรงนกอแ

อ่น ฉบบ

ลงวน

ท่ี ๑๘ สงหาคม ๒๕๕๑ ซ่งึ มผ

ูเขา

ร่วมประมูลรายอ่น

ไดย่น

ฟ้อง

ต่อศาลปกครองสงขลาเพ่ือขอให้เพิกถอนประกาศดงกล่าว โดยศาลปกครองสงขลามีค˚าสงั

ก˚าหนดมาตรการหรอ

วธก

ารชว่ คราวก่อนพพ

ากษาใหร้ ะงบการด˚าเนินการตามประกาศ และต่อมา

ศาลปกครองสงสุดไดม

ค˚าสง่ กลบ

ค˚าสง่ ของศาลปกครองสงขลาเป็นยกค˚าขอใหก

˚าหนดมาตรการ

หรอ

วธก

ารชวั ่ คราว ผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ จงึ ออกประกาศ (แกไ้ ขเพม

เตม

) ลงวน

ท่ี ๓๐ มน

าคม ๒๕๕๒

โดยแก้ไขวันเวลาการซ้ือเอกสารซองประมูล ก˚าหนดวันย่ืนซองประมูล และก˚าหนดเวลา

การช˚าระเงน

อากรแต่ละปีและคงเงอ

นไข และหลก

เกณฑอ่น

ตามประกาศลงวน

ท่ี ๑๘ สงิ หาคม ๒๕๕๑

ผูฟ

้องคดี (บรษท

น. จ˚ากด

) ไดซ

้อเอกสารการประมูล แต่ไม่ไดย่น

ซองประมูลราคาและไดค

ดคาน

การประมล

โดยเหน

ว่าประกาศฉบบ

ลงวน

ท่ี ๓๐ มน

าคม ๒๕๕๒ ไม่ชอบดว

ยกฎหมาย การเปิดประมล

เป็ นไปอย่างไม่เป็ นธรรม มีลักษณะเป็ นการกีดกันไม่ให้เกิดการแข่งขน

อย่างเสรี ทัง้ ยง

มีการ

ก˚าหนดให้วางหลักประกันซองสูงถึงร้อยละ ๗๕ ของราคาขันต˚่ า หรือคิดเป็ นจ˚านวนเงิน

๔๗๐,๒๕๐,๐๐๐ บาท ท˚าให้มีผู้เข้าร่วมการประมูลในครงั้ น้ีน้อยราย จึงเป็นเหตุท˚าให้อาจเกิด

การสมยอมระหว่างผู้ประมูล และท˚าให้รฐ

ไม่ได้ค่าสม

ปทานท่ีสูงท่ีสุด แต่ผู้ถูกฟ้องคดีทงั้ สอง

ยงคงเปิดประมูลโดยใช้เง่อ

นไขและหลก

เกณฑ์เดม

นอกจากน้ี ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๒ ยงั ก˚าหนดให

ผู้ชนะการประมูลต้องวางหลก

ประกนสญ

ญารอ

ยละ ๗๕ ของเงน

อากรท่ีประมูลได้ตลอดอาย

สัญญาสัมปทาน ๗ ปี ซ่ึงเป็ นการสร้างภาระเกินสมควรให้แก่ผู้รบสัมปทาน จึงขอให้ศาล

มคาพพากษาหรอคาสง่ เพกถอนและแกไขเงอ

นไขประกาศของผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑

๘

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๔ ฉบบั ท่ี ๔ (ตุลาคม-ธนวาคม) ๒๕๕๗

ศาลปกครองสูงสุดวินิ จฉัยว่า ผูฟ

้องคดเี ป็นนิติบุคคลมวต

ถุประสงค์ในการ

ประกอบกิจการเฝ้าดูแล บ˚ารุงรก

ษานกอีแอ่น รง

นกอแ

อ่นตามระเบียบของกระทรวงการคลง

และรบ

สมปทานตามสญ

ญาการเกบ

รงนกอแ

อ่นกบ

หน่วยงานราชการ รวมทง้ เคยเขา้ รว

มประมล

ในทอ

งทอ่ ่น

มาแลว

เม่อ

ผูฟ

้องคดไี ดซ

อเอกสารการประมูลตามประกาศของผูถูกฟ้องคดใี นคดน้

แมไ้ มไ่ ดยน

ซองเสนอราคาตามวน

และเวลาทผ่ ถ

ูกฟ้องคดท

งั้ สองก˚าหนด แต่กไ็ ดค

ดคา้ นการประมล

จึงถือว่าเป็ นผู้ท่ีได้เข้ามาในกระบวนการพิจารณาทางปกครองแล้ว เม่ือผู้ถูกฟ้ องคดีทัง้ สอง ได้ด˚าเนินการเปิ ดซองราคาประมูลต่อไปโดยไม่ฟังค˚าคดค้านของผู้ฟ้ องคดี ย่อมท˚าให้ผู้ฟ้ องคด

เสยสท

ธใิ นอนทจ

ะเขา

ร่วมในการประมูล และถือไดว

่าการกระท˚าดงั กล่าวของผูถูกฟ้องคดีทง้ สอง

กระทบต่อสท

ธิและหน้าท่ีของผู้ฟ้องคดีในฐานะผู้ซ้ือซองเอกสารประมูลเงน

อากรรง

นกอีแอ่น

ผฟู

้องคดจ

งึ เป็นผเู้ ดอ

ดรอ

นหรอ

เสย

หายหรอ

อาจไดร้ บ

ความเดอ

ดรอ

นหรอ

เสย

หายทม่

อาจหลก

เลย่

งได

ตามมาตรา ๔๒ วรรคหน่ึง แห่งพระราชบญ

ญตจด

ตงั้ ศาลปกครองและวธพ

จารณาคดป

กครอง

พ.ศ. ๒๕๔๒ ผฟู

้องคดจ

งึ มสทธฟ

้องคดน

้ีต่อศาลปกครอง

เมอ

อ˚านาจหน้าทใ่ี นการก˚าหนดหลก

เกณฑ์ วธก

าร และเง่อ

นไขในการประมล

อากร

รงนกอีแอ่นเป็ นของผู้ถูกฟ้ องคดีท่ี ๑ ผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑ จึงมีอ˚านาจในการก˚าหนดหลกเกณฑ

วธก

าร และเง่อ

นไขในการประมูลอากรรงั นกอแ

อ่นตามมาตรา ๗ วรรคหน่ึง (๕) แห่งพระราชบญญต

อากรรงนกอีแอ่น พ.ศ. ๒๕๔๐ แต่เนื่องจากการประมูลเพ่ือสิทธิในการจัดเก็บรังนกอีแอ่น

เป็นการใหสม

ปทานในการแสวงหาประโยชน์จากทรพ

ยากรธรรมชาติ การก˚าหนดรายละเอยด

หรือเง่ือนไขดังกล่าวจึงต้องตังอยู่บนพ้ืนฐานตามสัญญาทางปกครอง คือ การด˚าเนินการ

โดยเปิดเผย โปร่งใส มก

ารแข่งขนกน

อย่างเป็นธรรม ทงั้ ต้องค˚านึงถึงคุณสมบต

ิและความสามารถ

ของผูเ้ ขา้ ประมูลเป็นส˚าคญ

เพ่อ

ใหผูท

เ่ี ขา้ ประมูลสามารถกระท˚ากจ

การท่ไี ดรบสม

ปทานใหส

˚าเรจ

ลุล่วง

ตามความตอ

งการของทางราชการ และจะตอ

งแสดงใหเ้ หน

ไดว

่ามเี หตุผลเพยงพอในการใชดุลพนิจ

โดยชอบ ทงั้ น้ี เพ่ือรกษาประโยชน์สูงสุดของทางราชการและประชาชน รวมทงั้ เจตนารมณ์

ของรฐ

ธรรมนูญท่ป

ระสงคม

ุ่งกระจายอ˚านาจใหแ

ก่องคก

รปกครองส่วนทอ

งถน

และในการก˚าหนด

หลก

เกณฑ์ วิธีการ และเง่อ

นไขในการประมูลอากรรงนกอีแอ่น ในครง้ ก่อน ๆ ผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑

ได้วางหลักเกณฑ์เก่ียวกับหลักประกันซองไว้เพียงร้อยละ ๕ ซ่ึงสอดคล้องใกล้เคียงกับท่

คณะกรรมการในจง

หวด

อ่ืน ๆ ได้วางหลก

เกณฑ์ไว้ แต่ในประกาศท่ีเป็ นเหตุพิพาทในคดีน้ี

ผู้ถูกฟ้ องคดีท่ี ๑ ได้ออกประกาศ ฉบับลงวันท่ี ๑๘ สิงหาคม ๒๕๕๑ และท่ีแก้ไขเพิ่มเติม

ฉบบ

ลงวน

ท่ี ๓๐ มน

าคม ๒๕๕๒ ก˚าหนดรายละเอย

ดและขอ

ก˚าหนดเกย่

วกบ

หลก

ประกน

ไวในขอ ๖

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๔ ฉบบท่ี ๔ (ตุลาคม-ธนวาคม) ๒๕๕๗

๙

ว่า ผู้เสนอประมูลเงน

อากรรงั นกอีแอ่นจะต้องวางหลก

ประกน

ซองรอ

ยละ ๗๕ ของราคาขนั

ต˚่า

ทก่

˚าหนดไวใ้ นขอ

๕.๒ หรอคด

เป็นเงน

๔๗๐,๒๕๐,๐๐๐ บาท เป็นเหตุใหบรษท

บ. จ˚ากด

ฟ้องเพก

ถอน

ประกาศดงั กล่าวและมค

˚าขอคุม

ครองชวั ่ คราวต่อศาลปกครองสงขลา ซ่งึ ศาลปกครองสงขลามค

˚าสงั

ให้คุ้มครองชวั ่ คราว แต่ภายหลังศาลปกครองสูงสุดได้มีค˚าสงั ่ ท่ี ๙๐๘/๒๕๕๑ ให้ยกค˚าขอ

การก˚าหนดมาตรการหรอวธก

ารคุม

ครองเพ่อ

บรรเทาทุกขช

วั ่ คราวก่อนการพพ

ากษาของบรษท บ.

จ˚ากัด แล้ว ผู้ถูกฟ้ องคดีท่ี ๑ ได้มีมติให้น˚ าหลักเกณฑ์ตามประกาศของผู้ถูกฟ้ องคดีท่ี ๑

เร่อ

ง ประมูลเงนอากรรงั นกอแ

อ่น ฉบบ

ลงวน

ท่ี ๑๘ สง

หาคม ๒๕๕๑ มาใชต่อไป โดยใหแ

ก้ไข

เน้ือความของประกาศฉบบดงกล่าวในส่วนเกย

วกบ

วนทล

งนามในประกาศ และก˚าหนดเวลาขาย

ซองประมูล ทัง้ ท่ีกรมการปกครองได้เคยมีหนังสือท่ี มท ๐๓๑๓.๕/ว ๑๐๒๔ ลงวันท่ี ๒๐

พฤษภาคม ๒๕๔๑ แจงเรองการดา

เนินการตามพระราชบญญต

อากรรงนกอแ

อ่น ใหผ

วู ่าราชการ

จงั หวด

ใชป

ระกอบ การด˚าเนินการตามพระราชบญญต

ิอากรรงั นกอแ

อ่น พ.ศ. ๒๕๔๐ โดยในส่วน

ของหลก

ประกน

ซองไดก

˚าหนดใหมห

ลกประกน

ซองรอ

ยละ ๒๕ ของวงเงน

ประมูล ประกอบกบ

กระทรวงมหาดไทยไดม

หนงั สอ

ท่ี มท ๐๘๐๘.๓/๓๙๕๖ ลงวน

ท่ี ๒๐ เมษายน ๒๕๕๒ ตอบขอรอ

งเรยน

เกี่ยวกบ

การใหสม

ปทานเก็บรงั นกอแ

อ่นว่าได้แจ้งข้อเสนอเกี่ยวกบ

การใหสม

ปทานเก็บรงั นก

อีแอ่นให้ผู้ว่าราชการจง

หวด

เพ่ือเสนอให้คณะกรรมการพิจารณาจด

เก็บอากรรง

นกอีแอ่น

พิจารณาหลกเกณฑ์ในการให้สมปทานเก็บรงั นกอีแอ่นในส่วนของการก˚าหนดวงเงนประกนซอง

ว่าควรก˚าหนดวงเงน

ประกน

ซองไม่เกน

กว่ารอ

ยละ ๑๐ ของวงเงน

ขนั

ต˚่าของราคากลาง เพ่อ

เปิด

โอกาสให้มีการเข้าประมูลกน

อย่างกว้างขวาง รวมทงั้ ให้ผู้ท่ีได้รบ

สมปทานรายเดิมและผู้ท่ีจะ

เขา

ร่วมประมูลรายใหม่มสท

ธิเขา

ร่วมประมูลโดยเท่าเทียม ส่วนการก˚าหนดหลก

ประกน

เขา

ท˚า

สญญา ควรก˚าหนดวงเงนท่ต

้องวางเป็นหลกประกนสญ

ญาไม่น้อยกว่ารอยละ ๒๕ ของเงน

อากร

ที่ประมูลได้ เพ่ือมใิ ห้เป็นภาระกบ

ผูไ

ด้รบ

สมปทานมากเกินไปและควรค˚านึงถึงประโยชน์ของ

องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นท่จะไดรบ

จากหลก

ประกนสญ

ญาดงกล่าว และนอกจากน้ีระยะเวลา

ในการใหสม

ปทานไมควรเกนกว่า ๕ ปี เพ่อไมใหม

รี ะยะเวลาในการใหส

มปทานยาวนานเกนไป

แม้หนังสือทงั้ สองฉบับดงกล่าวจะเป็ นเพียงข้อเสนอแนะหรือตอบข้อร้องเรยน

เฉพาะคราวซ่ึงไม่ผูกพันผู้ถูกฟ้ องคดีทงั้ สองในอนท่ีจะต้องปฏิบัติตาม แต่เม่ือได้พิจารณา

รายละเอย

ดตามเน้ือความในหนังสอ

ดงั กล่าวแลว

เหน

ไดว

่าเป็นขอ

เสนอแนะหรอ

ค˚าแนะน˚าทม

ลกั

ษณะสมเหตุสมผลทท่

˚าใหก

ารบรห

ารงานภาครฐมป

ระสทธภ

าพ เปิดเผย โปร่งใส ตรวจสอบได

และสร้างความเป็นธรรมให้แก่เอกชนอย่างเท่าเทียมกน อีกทงั้ สอดคล้องกับระเบียบส˚านัก

๑๐

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๔ ฉบบั ท่ี ๔ (ตุลาคม-ธนวาคม) ๒๕๕๗

นายกรฐมนตรี ว่าดวยการพสดุ พ.ศ. ๒๕๓๕ ขอ ๑๔๒ และระเบยบกระทรวงมหาดไทย ว่าดวย

การพสดุของหน่วยการบรหารราชการส่วนท้องถน

พ.ศ. ๒๕๓๕ ขอ

๑๓๕ วรรคหน่ึง แมร

ะเบียบ

ดงกล่าวจะบังคบ

ใช้กบ

การบรห

ารงานพส

ดุ แต่ก็สามารถน˚ามาเทียบเคียงได้กบ

การประมูล

เงน

อากรของผถ

ูกฟ้องคดี การทผ่

ูถูกฟ้องคดอ

า้ งว่าเหตุทต่

องปรบ

ค่าประกน

ซองเพราะมลค่ารงั นก

ท่ีจัดเก็บมีราคาสูงมาก จึงต้องหาผู้ประมูลท่ีมีฐานะทางการเงินท่ีมนั คงเพ่ือมิให้เสียหายแก่

ทางราชการ ก็ไม่มเี หตุผลเพย

งพอ เพราะหากมูลค่าของรง

นกที่จด

เก็บในช่วงเวลาสม

ปทาน

มีมากและต้องการลดความเสี่ยงในความเสียหาย ผู้ถูกฟ้องคดีก็น่าจะต้องลดเวลาสมปทาน

มากกว่าการเพิ่มระยะเวลาสัมปทานจากห้าปี เป็ นเจ็ดปี การเพิ่มระยะเวลาให้สัมปทานเป็ นการ เพิ่มความจูงใจในการประมูล แต่ขณะเดียวกันผู้ถูกฟ้ องคดีกลับเพิ่มจ˚านวนเงินประกันซอง

ถงึ รอ

ยละ ๗๕ ซ่งึ เป็นการเพม

ภาระและลดความจูงใจของผเู้ ขา้ ประมล

ดงั นนั

การทผ่

ูถูกฟ้องคดท

่ี ๑

ออกประกาศ เรอ

ง ประมลเงน

อากรรงั นกอแ

อ่น (แกไ้ ขเพม

เตม

) ฉบบ

ลงวน

ท่ี ๓๐ มน

าคม ๒๕๕๒

ใหผ

ูเ้ สนอประมูลเงน

อากรรงั นกอแ

อ่นจะต้องวางหลก

ประกน

ซองรอ

ยละ ๗๕ ของราคาขนั

ต˚่า

เพ่อตองการผป

ระมลทม่

ความมน่ คงทางการเงน

เพยงประการเดยว โดยมไดค

านึงถงเจตนารมณ์

ของกฎหมายและแนวทางตามหนงสอท่ี มท ๐๓๑๓.๕/ว ๑๐๒๔ ลงวนท่ี ๒๐ พฤษภาคม ๒๕๔๑ มาประกอบการพิจารณาการออกประกาศ จึงไม่ชอบด้วยเหตุผล ไม่เหมาะสม และไม่สร้าง

ความเสมอภาคในการแข่งขน

อย่างเสรี จงึ เป็นการใชดุลพน

ิจท่ไี ม่ชอบดว

ยกฎหมาย และการท่

ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๒ ไดด

˚าเนินการประมูลเงน

อากรรงั นกอแ

อ่นโดยอาศย

อ˚านาจตามประกาศของ

ผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑ จึงไม่ชอบด้วยกฎหมายเช่นกน

ท่ีศาลปกครองชนั

ต้นพิพากษาให้เพิกถอน

ประกาศของผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ เรอ

ง ประมูลเงน

อากรรงั นกอแ

อ่น (แกไ้ ขเพม

เตม

) ฉบบลงวน

ท่ี ๓๐

มนาคม ๒๕๕๒ ตลอดจนรายละเอียดและขอ

ก˚าหนดตามเอกสารประมูลเงน

อากรรงั นกอแ

อ่น

ทา้ ยประกาศของผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ โดยผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๒ เสย

โดยใหม

ผลยอ

นหลงั ถงึ วน

ออกประกาศ

ดงกล่าวนน

ชอบแลว

(คำพพำกษำศำลปกครองสงสุดที่ อ. ๔๑๓/๒๕๕๗)

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๔ ฉบบท่ี ๔ (ตุลาคม-ธนวาคม) ๒๕๕๗

๑๑

คดีพิพาทเกี่ยวกบสญญาทางปกครอง

การที่ผ้รบ

จ้างลงลายมือชื่อในเอกสารแนบท้ายสญ

ญาจ้างโดยยินยอม

ที่จะไม่ด˚าเนิ นการตามระเบียบ ข้อบงคบ

และกฎหมาย ถ้าหน่วยงานของรฐ

ผู้ว่าจ้าง

ไม่ได้รบ

เงินสนับสนุนการจ้างงานจนไม่สามารถท˚างานตามงวดงานในสญ

ญาจ้างได้

เมื่อผ้รบ

จ้างลงลายมือชื่อโดยไม่ระมด

ระวง

และไม่ตรวจดูเอกสารให้รอบคอบอน

เป็ น

ความประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรง จึงยกเหตุว่าเป็ นการท˚าบน

ทึกลงวน

ท่ีย้อนหลง

เพื่อปฏิเสธความผกพน

ตามสญ

ญาไม่ได้ และหากเป็ นการแสดงเจตนาเพราะถก

ฉ้อฉล

ถึงขนาดที่ทา

ให้บน

ทึกแนบท้ายสญ

ญาเป็ นโมฆียะตามมาตรา ๑๕๙ แห่งประมวลกฎหมาย

แพ่งและพาณิ ชย์ และไม่ประสงคจ

ะให้มีผลต่อไปกช

อบท่ีจะใช้สิทธิบอกล้างเสียได้โดยการ

แสดงเจตนาแก่ผ้ว

่าจ้างภายใน ๑ ปี นับแต่วน

ที่ร้ข

้อความในบน

ทึก แต่ไม่เกิน ๑๐ ปี นับแต่

ได้ท˚านิ ติ กรรมอันเป็ นโมฆียะตามมาตรา ๑๗๘ และมาตรา ๑๘๑ แห่งประมวลกฎหมาย

เดียวกัน เม่ือผู้รบจ้างไม่ใช้สิ ทธิบอกล้าง บันทึกแนบท้ายสัญญาจ้างจึงมีผลสมบูรณ์

ตามกฎหมายผกพน

ผ้รบ

จ้าง แต่เมื่อผ้ว

่าจ้างทราบอยู่แล้วว่าไม่มีงบประมาณที่จะจ่ายค่าจ้าง

แต่ยงั ปล่อยให้ผร้ บ

จ้างก่อสร้างงานตามงวดงานต่อไปและไม่ตรวจรบ

งานจ้างและไม่จ่ายค่าจ้าง

พฤติการณ์ถือเป็ นการใช้สิทธิโดยไม่สุจริตตามมาตรา ๕แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิ ชย

ผว้

่าจ้างจึงต้องรบ

ผิดชา

ระค่าจ้างตามสญ

ญาจ้างให้ผร้ บ

จ้างในงวดงานที่ทาแล้วเสรจ

ผฟู

้องคดฟ

้องว่า ผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ (สา˚ นก

งานคณะกรรมการการศก

ษาขนั

พน้

ฐาน)

ท˚าสญ

ญาจา้ งผูฟ

้องคดก่อสรา้ งอาคารเรย

นจ˚านวน ๑ หลง

เรม

ท˚างานตงั้ แต่วน

ท่ี ๑ ตุลาคม ๒๕๔๒

และใหแลวเสรจภายในวนท่ี ๒๙ มนาคม ๒๕๔๓ ก˚าหนดจ่ายเงนค่าจาง ๔ งวด ผฟู

้องคดท

าการ

ก่อสรา

งตามสญ

ญาจา

งและไดรบ

เงน

ค่าก่อสรา

งงวดท่ี ๑ และงวดท่ี ๒ และท˚าการก่อสรา

งงาน

งวดท่ี ๓ จนแล้วเสรจ

ส่วนงวดท่ี ๔ แล้วเสรจ

บางส่วน ผู้ฟ้องคดจ

งึ ส่งมอบงานงวดท่ี ๓ เม่อวนท่

๑๐ มน

าคม ๒๕๔๓ และขอเบก

เงน

ค่างวด แต่คณะกรรมการตรวจการจา

งไม่ตรวจรบ

งานจาง

และผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๒ (ส˚านักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษาขอนแก่น) ไม่จ่ายค่าจ้างงานงวดท่ี ๓ ให้แก่

ผู้ฟ้องคดี โดยอ้างว่าศาลจงั หวดขอนแก่นมีค˚าพิพากษาหมายเลขแดงท่ี ๑๕๐๒/๒๕๔๓ ลงวนท่

๔ พฤษภาคม ๒๕๔๓ ว่า การออกขอบญ

ญตช

วั ่ คราว เร่อ

ง งบประมาณรายจ่ายเพม

เตม

(ฉบบ

ท่ี ๒)

ประจ˚าปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๔๒ ลงวน

ท่ี ๒๗ กน

ยายน ๒๕๔๒ ขด

ต่อกฎหมายและตกเป็นโมฆะ

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๕ ฉบบั ท่ี ๑ (มกราคม-มนาคม) ๒๕๕๘

๑

ท˚าให้ผู้ถูกฟ้องคดท

่ี ๒ ไม่มงี บประมาณท่จ

ะจ่ายค่าจา้ งตามสญ

ญาจา้ งงวดท่ี ๓ และงวดท่ี ๔ ใหแก่

ผู้ฟ้องคดี ผู้ฟ้องคดีเห็นว่า การท่ีผู้ฟ้องคดีลงนามบน

ทึกแนบท้ายสญ

ญาจ้างโดยยินยอมท่ีจะ

ไมด

˚าเนินการตามระเบย

บ ขอ

บงั คบ

และกฎหมาย ถา้ ผวู

่าจา้ งไม่ไดร้ บ

เงน

สนบ

สนุนหรอ

เงน

นนั

ตกไป

จนไม่สามารถด˚าเนินการจางงานในงวดท่ี ๓ และงวดท่ี ๔ ได้ เป็นการลงนามหลงั จากทไ่ี ดลงนาม

ในสญ

ญาเดม

มาแลวเป็นเวลาหนึ่งเดอนและมก

ารปกปิดขอความของบนทกเหลอเพย

งช่องลงช่อ

ผูถูกฟ้องคดท

งั้ สองไม่อาจน˚าเหตุดงั กล่าวมาอ้างเพ่อ

ไม่ช˚าระค่าจา

งแก่ผูฟ

้องคดีได้ จงึ ขอใหศาล

มคา˚ พพ

ากษาหรอ

คา˚ สงั ่ ใหผถ

ูกฟ้องคดท

งั้ สองรว่ มกน

หรอ

แทนกน

ชา˚ ระเงน

จา˚ นวน ๑,๒๖๔,๘๓๘.๐๑ บาท

พรอ

มดว

ยดอกเบย้

ในอต

รารอ

ยละ ๑๕ ต่อปี ของตน

เงน

จ˚านวน ๑,๐๐๐,๐๐๐ บาท นับแต่วน

ถดจาก

วนฟ้องเป็นตน

ไปจนกว่าจะช˚าระแลว

เสรจ

แก่ผฟู

้องคดี และใหผ

ถูกฟ้องคดท

งั้ สองร่วมกน

หรอ

แทนกน

ชดใชเงนค่าฤชาธรรมเนียม ค่าทนายความ ค่าใชจ่าย และค่าป่วยการแทนผฟู ้องคด

ศาลปกครองสูงสุดวินิ จฉัยว่า เม่อขอ

เท็จจรง

ปรากฏว่า สญ

ญาจ้างมบ

นทึก

แนบท้ายสญ

ญาระบุสาระส˚าคญ

ว่าเงน

ที่ใช้ในการก่อสรา

งตามสญ

ญาได้รบ

การสนับสนุนจาก

องคการบรหารสวนจงหวดขอนแก่น จานวน ๑,๘๐๐,๐๐๐ บาท แต่ขณะทาสญญานไดรี้ ้ บในชนตน

เพย

ง ๘๐๐,๐๐๐ บาท คู่สญ

ญาไดต

กลงกน

ว่า จะท˚าการก่อสรา

งตามเงน

ท่ไี ดรบ

ในชนั

ต้นก่อน

โดยก่อสร้างงานงวดท่ี ๑ และงวดท่ี ๒ และผู้ถูกฟ้ องคดีท่ี ๒ จะจ่ายเงินงวดท่ี ๑ และงวดท่ี ๒

จ˚านวน ๘๐๐,๐๐๐ บาท และผูฟ

้องคดจ

ะท˚าการก่อสรา้ งและผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๒ จ่ายค่าจา้ งในงวดท่ี ๓

และงวดท่ี ๔ ต่อเม่ือได้รับการโอนเงินจากองค์การบริหารส่วนจังหวัดขอนแก่นอีกจ˚านวน

๑,๐๐๐,๐๐๐ บาท โดยผู้ฟ้ องคดียินยอมท่ีจะไม่ด˚าเนินการตามระเบียบ ข้อบังคับและกฎหมาย

ท่ีเก่ียวข้องกับผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๒ ถ้าไม่ได้รบ

โอนเงน

จากองค์การบรห

ารส่วนจง

หวด

ขอนแก่น

หรือเงินนัน

ตกไปจนไม่สามารถท่ีจะด˚าเนินการจ้างงานในงวดท่

๓ และงวดท่ี ๔ ต่อไปได

จากขอ

ก˚าหนดในสญ

ญาและขอ

ความตามบน

ทกแนบทา้ ยสญ

ญาขา้ งต้นเหน

ไดว

่า บน

ทกแนบทา้ ย

สญญาจา้ งเป็นการเพม

เตม

ขอสญ

ญาเดม

ในสว

นทเ่ี กย่

วกบ

งานงวดท่ี ๓ และงวดท่ี ๔ โดยในสว

นของ

ผฟู

้องคดจ

ะท˚าการก่อสรา้ งงานงวดท่ี ๓ และงวดท่ี ๔ ไดเ้ มอผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๒ ไดรบ

เงน

จากองคการ

บรห

ารส่วนจงั หวด

ขอนแก่น เม่อ

ผูฟ

้องคดีลงนามในบน

ทกแนบทา

ยสญ

ญาดงั กล่าว จง

ย่อมมีผล

ผกพน

ผฟู

้องคดท

ต่ องปฏบ

ตตาม สว

นที่ผฟู

้องคดอ

า้ งว่าไดล

งนามหลงั จากทไ่ี ดล

งนามในสญ

ญาเดม

มาแลว

เป็นเวลาหน่ึงเดอ

นและมก

ารปกปิดขอ

ความของบน

ทกเหลอ

เพย

งช่องลงช่อ

นนั

การทผ่ ฟู

้องคด

ลงนามในเอกสารโดยไม่ระมด

ระวง

และไม่ตรวจดูเอกสารใหร

อบคอบเป็นความประมาทเลินเล่อ

อย่างร้ายแรงของผู้ฟ้ องคดีเอง ผู้ฟ้ องคดีจะยกเหตุดังกล่าวข้ึนอ้างเพ่ือปฏิเสธความผูกพัน

ตามสญ

ญาหาไดไม่ นอกจากน้ี หากการลงนามของผูฟ

้องคดเี ป็นการแสดงเจตนาเพราะถูกฉ้อฉล

๒

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๕ ฉบบั ท่ี ๑ (มกราคม-มนี าคม) ๒๕๕๘

ถึงขนาดท่ท

˚าใหบ

นทก

แนบท้ายสญ

ญาเป็นโมฆย

ะตามมาตรา ๑๕๙ แห่งประมวลกฎหมายแพ่ง

และพาณิชย์ และผูฟ

้องคดไี ม่ประสงคจ

ะใหบ

นทก

แนบทา

ยสญญาดงั กล่าวมผ

ลต่อไปกช

อบทจะ

ใช้สท

ธิบอกล้างเสย

ได้โดยการแสดงเจตนาแก่คู่กรณีอีกฝ่ ายภายใน ๑ ปี นับแต่วน

ท่ีรูข

อความ

ในบน

ทกแนบทา้ ยสญ

ญาจา้ ง แต่ไม่เกน

๑๐ ปี นับแต่ไดท

˚านิตก

รรมอน

เป็นโมฆย

ะตามมาตรา ๑๗๘

และมาตรา ๑๘๑ แห่งประมวลกฎหมายเดียวกัน เม่ือผู้ฟ้ องคดีไม่ได้ใช้สิทธิบอกล้าง

แต่กลับปล่อยเวลาล่วงเลยมาจนถึงวนฟ้ องคดีซ่ึงพ้นระยะเวลาการบอกล้างโมฆียกรรมแล้ว

ประกอบกับบันทึกดังกล่าวได้ท˚าข้ึนก่อนท่ีผู้ฟ้ องคดีจะเริ่มท˚าการก่อสร้างงานในงวดท่ ๓

และงวดท่ี ๔ ดงั นนั

แมบ

นั ทก

แนบทา

ยสญ

ญาจา

งจะท˚าขน้

โดยลงวน

ท่ียอ

นหลงั ตามทผ่ ูฟ

้องคด

กล่าวอ้างก็ไม่มผลท˚าให้ขอตกลงตามบนทึกดงั กล่าวเสยไป จงึ ถือว่าบนทก

แนบท้ายสญ

ญาจาง

มผลสมบูรณ์ตามกฎหมายผกพนผฟู ้องคด

อย่างไรกต

าม เม่อ

พเิ คราะหพ

ฤตก

ารณ์ท่ผูฟ

้องคดท

˚าการก่อสรา

งงานงวดท่ี ๓

และงวดท่ี ๔ แลว

เหน

ว่า แมจ

ะรบ

ฟังไดต

ามขอ

อางของผูถูกฟ้องคดท

่ี ๒ ว่าไดแ

จงใหผูฟ

้องคด

หยุดการก่อสรา้ งงานงวดท่ี ๓ และงวดท่ี ๔ แลวกตาม แต่เม่อ

ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๒ ทราบดอ

ยู่แลว

ว่า

ไม่มง

บประมาณทจ

ะจ่ายค่าจา

งงวดท่ี ๓ และงวดท่ี ๔ เน่ืองจากศาลจง

หวด

ขอนแก่นพพ

ากษา

ใหข

อบญ

ญตช

วั ่ คราว เร่อ

ง งบประมาณรายจ่ายเพม

เตม

(ฉบบ

ท่ี ๒) ประจา˚ ปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๔๒

ลงวน

ท่ี ๒๗ กน

ยายน ๒๕๔๒ ตกเป็นโมฆะ และการทผ่ ฟู

้องคดท

˚าการก่อสรา้ งอาคารเรย

นงวดท่ี ๓

และงวดท่ี ๔ เป็นงานทต่

องใชค

นงานตลอดจนเคร่อ

งมอ

วสดุ อุปกรณ์เป็นจ˚านวนมาก ผถ

ูกฟ้องคด

ท่ี ๒ ยอมตองทราบหรอรเ้ หน

ถงการทผ่ ฟู

้องคดท

˚าการก่อสรา

งดงกล่าว ซงึ หากผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๒

ต้องการใหผูฟ

้องคดห

ยุดท˚าการก่อสรา

งตามทไี ดแ

จงไวใ้ นสมุดควบคุมงานก่อสรา

งก็ชอบทจะ

หา้ มมใิ หผฟู

้องคดท

า˚ การก่อสรา้ งได้ ประกอบกบ

การทผ่ ถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๒ จะไดร้ บ

เงน

อุดหนุนหรอไม

หรอ

กรณีทศ่

าลจงั หวดพพ

ากษาว่า ขอบญ

ญตช

วั ่ คราว เรอ

ง งบประมาณรายจ่ายเพม

เตม

(ฉบบ

ท่ี ๒)

ประจ˚าปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๔๒ ขดต่อกฎหมายและตกเป็นโมฆะ กเ็ ป็นปัญหาหรอขอขดของ

ของคู่สญ

ญาฝ่ ายผู้ถูกฟ้องคดีทงั้ สอง ท่ีจะต้องตดสน

ใจว่าจะด˚าเนินการก่อสรา

งต่อไปหรอไม

มใิ ช่เร่อ

งท่ผูฟ

้องคดต

้องรบ

ผดชอบ ทงั้ ยงั ปรากฏว่าภายหลง

จากผูฟ

้องคดท

˚าการก่อสรา

งงาน

ในงวดท่ี ๓ แล้วเสรจ

และก่อสรา

งงานในงวดท่ี ๔ บางส่วนแล้วและขอเบิกค่าจา

งงวดดง

กล่าว

ผถูกฟ้องคดท

่ี ๒ ได้พยายามขอรบ

การสนบ

สนุนงบประมาณไปยงั ผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ ซง่ึ ผถ

ูกฟ้องคด

ท่ี ๑ ขอรบ

การสนบ

สนุนไปยงั สา˚ นก

งบประมาณ และผวู

่าราชการจงั หวด

ขอนแก่นขอรบ

การสนบ

สนุน

ไปยงั องคก

ารบรห

ารส่วนจงั หวด

เพอ

น˚ามาจ่ายเป็นค่าก่อสรา้ งในงวดท่ี ๓ และงวดท่ี ๔ แก่ผูฟ

้องคด

แต่ไม่ไดร้ บ

การสนบ

สนุน การทผ่ ถ

ูกฟ้องคดท

งั้ สองปล่อยใหผฟู

้องคดท

˚าการก่อสรา้ งจนงานงวดท่ี ๓

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๕ ฉบบั ท่ี ๑ (มกราคม-มนาคม) ๒๕๕๘

๓

แลว

เสรจ

และงานงวดท่ี ๔ ใกลจ

ะเสรจ

แต่เม่อ

ผฟู

้องคดส

่งมอบงานจา้ งงวดท่ี ๓ ผถ

ูกฟ้องคดท

งั้ สอง

กลบ

ไม่ตรวจรบ

งานทจ่

า้ งและไม่จ่ายค่าจา้ ง พฤตก

ารณ์ดงั กล่าวเป็นการกระท˚าทถ่

อไดว

่าเป็นการใชสทธ

โดยไม่สุจรตตามมาตรา ๕ แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ผูถูกฟ้องคดีทงั้ สองจะอางเหตุ

ท่ีได้แจ้งให้ผู้ฟ้องคดีหยุดการก่อสรา

ง เพ่ือปฏิเสธความรบ

ผิดต่อผู้ฟ้องคดีได้ไม่ เม่ือผู้ฟ้องคด

ท˚าการก่อสรา

งอาคารตามสญ

ญาจา

งงวดท่ี ๓ แลว

เสร็จครบถ้วน ส่วนงานงวดท่ี ๔ ก่อสรา้ งได

บางส่วนคด

มลค่าของงานเป็นเงน

๘๔,๐๐๐ บาท ผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ โดยผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๒ จงึ มห

น้าท่

ต้องตรวจรับงานจ้างและจ่ายค่าจ้างงานงวดท่ี ๓ จ˚านวน ๕๐๐,๐๐๐ บาท ให้แก่ผู้ฟ้ องคด

ส่วนค่าจา

งในงวดท่ี ๔ เม่อ

ผูฟ

้องคดท

˚าการก่อสรา

งไดเ้ พย

งบางส่วนคด

มูลค่าของงานเป็นเงน

๘๕,๐๐๐ บาท และเหตุท่ผูฟ

้องคดไี ม่ไดท

˚าการก่อสรา้ งงานในงวดน้ีจนแลว

เสรจ

เน่ืองจากความผด

ของผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑ เป็นฝ่ ายผดสญ

ญาที่ไม่สามารถเบิกจ่ายเงน

ในงวดท่ี ๓ ให้แก่ผู้ฟ้องคด

จนท˚าใหผูฟ

้องคดต

องมห

นังสอ

ขอหยุดการก่อสรา้ งต่อผูถูกฟ้องคดท

่ี ๒ และไม่ไดท

˚าการก่อสราง

จนแลวเสรจ

ดงนนั

ผฟู

้องคดจ

งึ มสท

ธไิ ดรบ

ดอกเบย้

ของตน

เงน

จ˚านวน ๘๕,๐๐๐ บาท ในอตรา

รอยละเจดครง่ึ ต่อปีตามมาตรา ๒๒๔ วรรคหนึ่ง แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ตงั้ แต่

วนท่ี ๑๐ มน

าคม ๒๕๔๓ จนกว่าจะชา˚ ระเสรจ

แก่ผฟู

้องคดี แต่ผฟู

้องคดม

คา˚ ขอใหผ

ถูกฟ้องคดท

งั้ สอง

ช˚าระดอกเบย

ส˚าหรบ

ต้นเงน

ค่าจา

งงวดท่ี ๔ ตงั้ แต่วน

ท่ี ๒๙ มน

าคม ๒๕๔๓ ซง

เป็นวน

ก˚าหนด

แลว

เสรจ

ตามสญ

ญา ผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ จงึ ตอ

งรบ

ผดชา

ระดอกเบย้

ของตน

เงน

จานวน ๘๕,๐๐๐ บาท

ตง้ แต่วนท่ี ๒๙ มนาคม ๒๕๔๓ จนกว่าจะชาระเสรจแก่ผฟู ้องคด

(คำพพำกษำศำลปกครองสงสุดที่ อ. ๙๑/๒๕๕๗)

ข้อกา

หนดการใช้สิทธิบอกเลิกสญ

ญาเมื่อเงินค่าปรบ

จะเกินร้อยละ ๑๐

ของวงเงินค่าจ้าง มีลก

ษณะเป็ นมาตรการเร่งรด

มิให้ค่สญ

ญาฝ่ ายเอกชนดา

เนิ นการล่าช้า

จนเกินสมควร ซึ่งจะเป็ นผลเสียต่อรฐ

ซึ่งมีหน้าที่ต้องดา

เนิ นการบริการสาธารณะตามหลก

ว่าด้วยความต่อเนื่องและหลก

ว่าด้วยการปรบ

ปรุงเปลี่ยนแปลงการบริการสาธารณะ

ทงั้ ยงั มุ่งค้ม

ครองค่สญ

ญาฝ่ ายเอกชนท่ีไม่สามารถปฏิบต

ิตามสญ

ญาได้ มิให้ต้องรบ

ภาระ

จากเงินค่าปรบ

ในจา

นวนที่สูงเกินกว่าร้อยละ ๑๐ ของวงเงินค่าจ้าง อน

จะทา

ให้ต้องประสบ

กบภาวะขาดทุนจนไม่สามารถประกอบกิจการต่อไปได้ แต่การใช้สิทธิบอกเลิกสญญา

ยงเป็ นดุลพินิ จของคู่สญ

ญาฝ่ ายรฐ

เพื่อให้เกิดดุลยภาพระหว่างประโยชน์ของทางราชการ

ในอน

ที่จะทา

ให้การบริการสาธารณะบรรลุผลกบ

ความเสียหายของค่สญ

ญาฝ่ ายเอกชน

๔

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๕ ฉบบั ท่ี ๑ (มกราคม-มนี าคม) ๒๕๕๘

ท่ีจะต้องรบ

ภาระจากเงินค่าปรบ

กรณีจึงมิใช่ข้อกา

หนดบงั คบ

ตายตว

ให้คู่สญ

ญาฝ่ ายรฐ

ใช้สิ ทธิบอกเลิกสัญญาเมื่อเงินค่าปรับจะเกินร้อยละ ๑๐ ของวงเงินค่าจ้างทุกกรณี

แต่ถ้าคู่สญ

ญาฝ่ ายรฐ

มิได้ใช้สิทธิบอกเลิกสญ

ญา คู่สญ

ญาฝ่ ายเอกชนก็มีสิทธิเรียกร้อง

ให้คู่สัญญาฝ่ ายรฐใช้สิทธิ บอกเลิกสัญญาหรือมีสิทธิ ฟ้ องคดีต่อศาลเพื่อขอให้ศาล

มีค˚าพิพากษาให้เลิกสญ

ญาได้ หากเห็นว่าตนไม่สามารถปฏิบต

ิ ตามสัญญาได้อันมิได้

เกิดจากความผิดของตนและเงินค่าปรบ

มีจา

นวนสูงเกินกว่าร้อยละ ๑๐ ของวงเงินค่าจ้าง

แต่ถ้ารฐ

มิได้ใช้สิทธิบอกเลิกสญ

ญาและมิได้มีคา

พิพากษาให้เลิกสญ

ญา สญ

ญาย่อมมี

สภาพบงั คบ

ต่อไปตามเจตนาของค่สญ

ญาจนกว่าสญ

ญานัน

จะสิ้นสดลง

ผู้ฟ้ องคดี (เทศบาลต˚าบล) ฟ้องว่า ได้ว่าจ้างผู้ถูกฟ้องคดี (บรษัท ว. จ˚ากด)

ใหท

˚างานก่อสรา้ งอาคารส˚านักงานเทศบาลในวงเงน

รวม ๒๗,๙๙๘,๕๐๐ บาท ก˚าหนดแบ่งจ่ายเงิน

ออกเป็น ๖ งวด โดยใหเ้ รม

ท˚างานภายในวน

ท่ี ๒๗ กน

ยายน ๒๕๔๖ และต้องท˚างานใหแ

ลวเสรจ

สมบูรณ์ภายในวน

ท่ี ๒๐ กน

ยายน ๒๕๔๗ ผถ

ูกฟ้องคดไี ดม

อบหนงั สอ

ค˚้าประกน

ของธนาคารจ˚านวน

๑,๓๙๙,๙๒๕ บาท ใหแ

ก่ผูฟ

้องคดเี พ่อ

เป็นหลก

ประกน

การปฏบ

ตตามสญ

ญา โดยผู้ถูกฟ้องคด

ได้เข้าด˚าเนินการก่อสร้างและส่งมอบงานงวดท่ี ๑ ตามหนังสือลงวนท่ี ๑๗ กันยายน ๒๕๔๗

ซ่งึ คณะกรรมการตรวจการจา

งไดตรวจรบงานและจ่ายเงนค่าจา

งแล้ว หลงั จากนัน

ผูฟ

้องคดไี ด้ม

หนังสือลงวันท่ี ๒๒ ตุลาคม ๒๕๔๗ เร่งรดให้ผู้ถูกฟ้ องคดีด˚าเนินการก่อสร้างตามแผนงาน

และสงวนสท

ธเิ รย

กค่าปรบ

ตามสญ

ญาจา้ งตงั้ แต่วน

ท่ี ๒๑ กน

ยายน ๒๕๔๗ จนกว่างานจะแลว

เสรจ

ต่อมามห

นงั สอ

ลงวน

ท่ี ๒๗ ตุลาคม ๒๕๔๗ แจง้ ผถ

ูกฟ้องคดว

่าทา

งานล่าชา้ กว่าแผนงานทก่

˚าหนด

จ˚านวน ๑๓๘ วน

คิดเป็ นค่าปรบ

๙,๖๕๙,๕๘๖ บาท หากจะด˚าเนินการก่อสร้างต่อไปจะยินยอม

เสียค่าปรบ

โดยไม่มีเง่อ

นไขใด ๆ ทง้ สิ้นหรอ

ไม่ และมีหนังสือลงวน

ท่ี ๑๑ พฤศจิกายน ๒๕๔๗

แจ้งผู้ถูกฟ้องคดีว่าหากผู้ถูกฟ้องคดีไม่ตอบหนังสอ

ให้ผูฟ

้องคดท

ราบ ผู้ฟ้องคดส

งวนสท

ธิที่จะ

บอกเลกสญ

ญาจา

ง ผูถูกฟ้องคดจ

งึ ไดม

หนังสอ

ลงวน

ท่ี ๑๒ พฤศจก

ายน ๒๕๔๗ แจ้งความประสงค

ทจ่

ะทา˚ งานต่อและจะเรง่ รด

งานใหแ

ลวเสรจ

โดยเรว

และหนงั สอ

ลงวน

ท่ี ๒๒ ธน

วาคม ๒๕๔๗ แจง้ ว่า

จะเร่งรด

การก่อสรา

งให้แล้วเสรจ

โดยเรว

และยน

ยอมจะเสย

ค่าปรบ

ต่อมา ผู้ฟ้องคดีได้มห

นังสือ

ลงวน

ท่ี ๓ กุมภาพน

ธ์ ๒๕๔๘ บอกเลกสญ

ญา และผูถูกฟ้องคดไี ดรบ

หนังสอ

เม่อวน

ท่ี ๕ กุมภาพนธ

๒๕๔๘ โดยผูฟ

้องคดไี ดมห

นังสอ

ลงวน

ท่ี ๙ มน

าคม ๒๕๔๘ แจง

ธนาคารผูค

้˚าประกน

ใหส

่งเงน

ตามสญ

ญาค˚้าประกน

ผูฟ

้องคดเี หน

ว่า ผูถูกฟ้องคดย

งคงตอ

งรบผด

ชดใชค

่าปรบทเ่ี หลอ

รวมทงั

ดอกเบย้ ผดนด

ในอต

รารอ

ยละ ๗.๕ ต่อปี นบ

ตงั้ แต่วน

ท่ี ๖ กุมภาพน

ธ์ ๒๕๔๘ ถงึ วน

ฟ้องคดเี ป็นเงน

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๕ ฉบบั ท่ี ๑ (มกราคม-มนาคม) ๒๕๕๘

๕

๕๕๘,๒๒๗ บาท รวมเป็นเงนตน

และดอกเบย้

จ˚านวน ๘,๖๗๗,๘๙๔ บาท พรอ

มดอกเบย้

ในอตรา

รอยละ ๗.๕ ต่อปี ของตน

เงน

๘,๑๑๙,๖๖๗ บาท นบ

จากวน

ฟ้องเป็นตน

ไปจนกว่าจะช˚าระเสรจ

จงึ ขอใหศ

าลมค

˚าพพ

ากษาหรอ

ค˚าสงั ่ ใหผ

ูถูกฟ้องคดช

˚าระเงน

จ˚านวน ๘,๖๗๗,๘๙๔ บาท ใหแก่

ผู้ฟ้ องคดีพร้อมดอกเบ้ียในอัตราร้อยละ ๗.๕ ต่อปี ของต้นเงิน ๘,๑๑๙,๖๖๗ บาท นับถัดจาก

วนฟ้องเป็นตนไปจนกว่าจะชาระเสรจ็

ศาลปกครองสูงสุดวินิ จฉัยว่า ค่าปรบ

ตามสญ

ญานอกจากจะเป็นค่าเสย

หาย

ทส่

่วนราชการก˚าหนดไว้ล่วงหน้าแลว

ยงั มวต

ถุประสงคเ์ พอ

เป็นการป้องปรามมใิ หค

ู่สญ

ญาซง่ึ เป็น

ผูรบ

จางกระท˚าผดสญ

ญา แต่ก็มไิ ดม

ุ่งหมายใหรฐ

ต้องไดเ้ ปรย

บจากขอสญ

ญาถึงขนาดทท

˚าให

ส่งผลกระทบต่อคู่สญ

ญาอย่างรุนแรงเกน

สมควรดงั ทข่ อ

๑๓๑ ของระเบย

บกระทรวงมหาดไทย

ว่าด้วยการพส

ดุของหน่วยการบรห

ารราชการส่วนท้องถิ่น พ.ศ. ๒๕๓๕ ได้ก˚าหนดขอบเขต

ของการเรย

กค่าปรบ

ว่าใหผูฟ

้องคดพ

จารณาด˚าเนินการบอกเลกสญ

ญา หากค่าปรบ

ตามสญญา

จะเกน

รอยละ ๑๐ ของวงเงน

ค่าจา้ งตามสญ

ญา อน

เป็นเจตนารมณ์ทจ่

ะใหจ

˚านวนเงน

ค่าปรบ

สงู สุด

เพย

งรอ

ยละ ๑๐ ของวงเงน

ค่าจา้ งตามสญ

ญา การท่ผูฟ

้องคดเี รย

กค่าปรบ

จากผูถูกฟ้องคดเี ป็นเงน

๙,๕๑๙,๕๙๒ บาท คด

เป็นอต

รารอ

ยละ ๓๔ ของวงเงน

ค่าจา้ ง จงึ เป็นจ˚านวนค่าปรบ

ทส่

งู เกน

สมควร

ประกอบกบ

วงเงน

ค่าจา้ งก่อสรา้ งตามสญ

ญาพพ

าทมจ

˚านวน ๒๗,๙๙๘,๕๐๐ บาท และเป็นการจา้ ง

ซ่ึงต้องการผลส˚าเรจ

ของงานทงั้ หมดพรอ

มกน

ผู้ฟ้องคดีจง

จะสามารถใช้อาคารส˚านักงานได

ผูฟ

้องคดีจง

ต้องก˚าหนดค่าปรบ

เป็นรายวน

เป็นจ˚านวนเงน

ตายตว

ในอต

รารอ

ยละ ๐.๐๑-๐.๑๐

ของราคางานจา

ง ซง่ึ หากก˚าหนดค่าปรบในอต

ราสงู สุดคอ

รอยละ ๐.๑๐ ของราคางานจา้ ง จ˚านวน

ค่าปรบ

จึงต้องเป็ นวน

ละ ๒๗,๙๙๘.๕๐ บาท การท่ีผู้ฟ้องคดีก˚าหนดค่าปรบ

ในสญ

ญาวนละ

๖๙,๙๙๗ บาท จงึ เป็นการไม่ชอบตามขอ

๑๒๗ ของระเบย

บกระทรวงมหาดไทย ว่าดวยการพสดุ

ของหน่วยการบรห

ารราชการส่วนท้องถิ่น พ.ศ. ๒๕๓๕ และข้อ ๑๓๑ ของระเบียบดง

กล่าว

ไดว

างเกณฑก

ารใชสท

ธบอกเลกสญ

ญาไวเ้ ม่อ

เงน

ค่าปรบ

จะเกน

รอยละ ๑๐ ของวงเงน

ค่าจา้ ง และ

คู่สญ

ญามไิ ดยน

ยอมเสย

ค่าปรบ

อนแสดงใหเ้ หน

ว่ามลก

ษณะเป็นมาตรการเร่งรด

มใิ หค

ู่สญญา

ฝ่ายเอกชนด˚าเนินการก่อสรางล่าชา

จนเกน

สมควร ซงึ จะเป็นผลเสยต่อหน่วยการบรหารราชการ

ส่วนท้องถิ่น ซ่ึงมีหน้าท่ีต้องด˚าเนินการบรก

ารสาธารณะตามหลก

ว่าด้วยความต่อเน่ืองและ

หลักว่าด้วยการปรบ

ปรุงเปล่ียนแปลงการบริการสาธารณะ อีกทัง

ยังมุ่งคุ้มครองคู่สัญญา

ฝ่ ายเอกชนท่ีไม่สามารถปฏิบต

ิตามสญ

ญาได้มใิ ห้ต้องรบ

ภาระจากเงน

ค่าปรบ

ในจ˚านวนท่ีสูง

เกน

กว่ารอ

ยละ ๑๐ ของวงเงน

ค่าจา

ง อน

จะท˚าใหค

ู่สญ

ญาฝ่ ายเอกชนประสบกบ

ภาวะขาดทุน

จนไม่สามารถประกอบกจการต่อไปได้ แต่อย่างไรกต

าม การทค่

ู่สญ

ญาฝ่ายรฐั จะใชสท

ธบอกเลก

๖

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๕ ฉบบั ท่ี ๑ (มกราคม-มนี าคม) ๒๕๕๘

สญญาหรอ

ไม่ ยง

เป็นดุลพินิจของคู่สญ

ญาฝ่ ายรฐท่ีจะพิจารณาด˚าเนินการเพ่ือให้เกิดดุลยภาพ

ระหว่างประโยชน์ของทางราชการ ในอนทจ

ะท˚าใหก

ารบรก

ารสาธารณะบรรลุผลกบ

ความเสย

หาย

ของคู่สญ

ญาฝ่ ายเอกชนทจ

ะตอ

งรบ

ภาระจากเงน

ค่าปรบ

ขอ ๑๓๑ ของระเบย

บดงั กล่าว จงมใิ ช

ขอก˚าหนดบงคบ

ตายตว

ใหค

ู่สญ

ญาฝ่ ายรฐั ใชสท

ธบอกเลกสญ

ญาเม่อ

เงน

ค่าปรบ

จะเกน

รอยละ ๑๐

ของวงเงน

ค่าจา

งทุกกรณี หากคู่สญ

ญาฝ่ ายเอกชนเหน

ว่าตนไม่สามารถปฏิบต

ิตามสญ

ญาได

ดวยเหตุอย่างหน่ึงอย่างใดอน

มไิ ดเ้ กด

จากความผด

ของคู่สญญาฝ่ ายเอกชน และท˚าใหเ้ งน

ค่าปรบ

มจ˚านวนสูงเกินกว่ารอ

ยละ ๑๐ ของวงเงน

ค่าจ้าง แต่คู่สญญาฝ่ ายรฐ

มไิ ด้ใช้สท

ธิบอกเลิกสญญา

คู่สญ

ญาฝ่ ายเอกชนก็มีสิทธิเรียกร้องให้คู่สญ

ญาฝ่ ายรฐ

ใช้สิทธิบอกเลิกสญ

ญาตามข้อ ๑๓๑

ของข้อบัญญัติดังกล่าว หรือมีสิทธิฟ้ องคดีต่อศาลเพ่ือขอให้ศาลมีค˚าพิพากษาให้คู่สญญา

ทง้ สองฝ่ ายเลกสญ

ญาได้ แต่ถาคู่สญ

ญาฝ่ายรฐมไดใชส

ทธบ

อกเลกสญ

ญาและมไิ ดม

ค˚าพพากษา

ของศาลให้คู่สญ

ญาทงั้ สองฝ่ ายเลิกสญ

ญา สญ

ญาดงกล่าวย่อมมีสภาพบงั คบ

ต่อไปตามเจตนา

ของคู่สญ

ญาท่ีได้ตกลงกน

ไว้จนกว่าสญ

ญานัน

จะส้ินสุดลง เม่ือภายหลงครบก˚าหนดระยะเวลา

ก่อสร้างตามสญ

ญา ผู้ฟ้ องคดีซ่ึงเป็ นคู่สญ

ญาฝ่ ายรฐ

มิได้ใช้สิทธิบอกเลิกสญ

ญาในช่วงแรก

และผูถูกฟ้องคดก

็มไิ ดป

ระสงค์จะใหม

การเลกสญ

ญา สญญาจา

งระหว่างผู้ฟ้องคดก

บผูถูกฟ้องคด

จึงมีผลบงคบ

ต่อไปตามเจตนาของคู่สญ

ญา จนกระทงั ่ ผู้ฟ้องคดีบอกเลิกสญ

ญาตามหนังสือ

ลงวน

ท่ี ๓ กุมภาพันธ์ ๒๕๔๘ ซ่ึงผู้ถูกฟ้องคดีได้รบ

เม่ือวน

ท่ี ๕ กุมภาพันธ์ ๒๕๔๘ ดังนัน

ระหว่างที่สญ

ญายงไม่เลิกกน

ผู้ถูกฟ้องคดจ

งมห

น้าที่ต้องช˚าระค่าปรบ

แก่ผู้ฟ้องคดต

ามขอ ๑๕

ของสญญา โดยค่าปรบเป็นเงนวนละ ๒๗,๙๙๘.๕๐ บาท

ส่วนกรณีค่าปรบ

จากกรณีผูถูกฟ้องคดท

˚างานไม่แล้วเสรจ

ตามสญ

ญา สมควร

เป็นจ˚านวนเท่าใด เหน

ว่า ผูถูกฟ้องคดด

˚าเนินการก่อสรา

งล่าชา

มาก ไม่เป็นไปตามก˚าหนดเวลา

งวดงานตามสญ

ญา เม่อสญ

ญาสน้

สุดลงแลวผถ

ูกฟ้องคดเี พงิ่ สง่ มอบงานตามสญ

ญาไดเ้ พย

งงวดท่ี ๑

จากจ˚านวน ๖ งวดเท่านัน

แมผ

ูควบคุมงานและเจา

หน้าท่พ

สดุได้แจง

ผูฟ

้องคดว

่าผูถูกฟ้องคด

ไม่ด˚าเนินการใหเ้ ป็นไปตามแผนงานก่อสรา

ง โดยก่อสรา

งได้เพย

งรอ

ยละ ๓๘ ซ่งึ จะท˚าใหค

่าปรบ

เกน

รอยละ ๑๐ แต่ผฟู

้องคดกม

ไิ ดพ

จารณาบอกเลกสญ

ญาจา้ ง กลบมห

นงั สอ

เรง่ รด

ใหผถ

ูกฟ้องคด

ดา˚ เนินการก่อสรา้ งและสงวนสท

ธเิ รย

กค่าปรบ

ทงั้ ทน่

่าจะประเมน

ไดแ

ลวว่าผถ

ูกฟ้องคดจ

ะไม่สามารถ

ก่อสรา

งงานตามสญ

ญาจา

งใหแ

ล้วเสรจ

ได้ แมผูฟ

้องคดจ

ะมดุลพน

ิจในการบอกเลกสญ

ญาจาง

เมอ

ค่าปรบ

จะเกน

รอยละสบ

ของวงเงน

ค่าจา้ ง แต่การใชดุลพน

ิจนนั

จะตอ

งค˚านึงถงึ ผลดแ

ละผลเสย

ของการบอกเลิกหรือไม่บอกเลิกสญ

ญาท่ีมีต่อการจด

ท˚าบริการสาธารณะของผู้ฟ้องคดีกับ

ความเสย

หายของผูถูกฟ้องคดท

่จะต้องรบ

ภาระในการช˚าระค่าปรบ

ใหไ้ ดส

ดส่วนกน

หรอ

ใหเ้ กด

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๕ ฉบบั ท่ี ๑ (มกราคม-มนาคม) ๒๕๕๘

๗

ดุลยภาพกน

ด้วย การที่ผูฟ

้องคดอ

้างว่าการก่อสรา

งท่ล่าช้ามผ

ลกระทบใหเ้ กิดปัญหาอุปสรรค

และเกด

ความล่าชา

ต่อการใหบ

รการสาธารณะของผูฟ

้องคดเี ป็นกรณีทผูฟ

้องคดย

งต้องสมควร

พจารณาใชดุลพน

ิจการบอกเลกสญ

ญาตามทก่

˚าหนดไวใ้ นขอ

๑๓๑ ของระเบย

บดงกล่าวขา

งตน

ความเสย

หายที่ผู้ฟ้องคดีกล่าวอ้างจง

เกิดจากความล่าช้าในการบอกเลิกสญ

ญาของผู้ฟ้องคด

อยู่ส่วนหน่ึงดว

ย แมค

่าปรบ

จะเป็นการก˚าหนดค่าเสย

หายอย่างหน่ึงทค

ู่สญ

ญาไดต

กลงไวล่วงหน้า

อนมล

กษณะเป็นเบย้

ปรบ

ตามมาตรา ๓๗๙ แหง่ ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ซง่ึ หากเบย้

ปรบ

นนั

สงู เกน

ควร ศาลจะลดลงเป็นจ˚านวนพอสมควรกไ็ ดต

ามมาตรา ๓๘๓ แห่งประมวลกฎหมายแพ่ง

และพาณิชย์ นอกจากเบย

ปรบซ่งึ เป็นค่าเสย

หายอย่างหน่ึงทค่

ู่สญญาไดตกลงกนไวล่วงหน้าแลว

หากปรากฏว่าการทผ่ ถ

ูกฟ้องคดผ

ดสญ

ญาก่อใหเ้ กดความเสย

หายแก่ผฟู

้องคดในกรณีอ่น

ตามท่

ตกลงกน

ไวใ้ นสญ

ญาอก

ผฟู

้องคดก

ยงั สามารถใชสท

ธเิ รย

กรอ

งในส่วนทน่

อกเหนือจากเบย้

ปรบได

ตามทต

กลงกน

ไว้ ดงั นัน

การทศ

าลปกครองชนั

ต้นลดค่าปรบ

ลงโดยใหผูฟ

้องคดไี ดรบ

ค่าปรบ

เป็นเงนจานวน ๒,๘๐๖,๘๕๔ บาท จงชอบแลว้

(คำพพำกษำศำลปกครองสงสุดที่ อ. ๔๒๙/๒๕๕๗)

สญญาจ้างเหมาบริการ มีลก

ษณะเป็ นสญ

ญาจ้างท˚าของอา

พรางสญญา

จ้างแรงงานอน

เป็ นนิ ติสมพน

ธ์ท่ีแท้จริงระหว่างนายจ้างกบ

ลูกจ้าง เน่ืองจากลูกจ้างตกลง

ท่ีจะทา

งานให้แก่นายจ้างและนายจ้างตกลงท่ีจะให้สินจ้างตลอดเวลาที่ทา

งานให้ โดยนายจ้าง

มีอา

นาจในการสงั ่ การหรือบงั คบบญ

ชาลูกจ้างให้ท˚างานได้ ซึ่งมิใช่การท˚างานสิ่งใดสิ่งหนึ่ง

จนส˚าเร็จให้แก่ผู้ว่าจ้างและผู้ว่าจ้างตกลงจะให้สินจ้างเพื่อผลส˚าเร็จแก่งานท่ีท˚านั้น

เมื่อการบอกเลิกสญ

ญาเป็ นการใช้สิทธิตามสญ

ญาของหน่วยงานของรฐ

ในฐานะนายจ้าง

มิใช่เป็ นการใช้อา

นาจตามกฎหมายที่ศาลจะมีคา

พิพากษาหรือคา

สงั ่ ให้เพิกถอนการบอกเลิก

สญญาจ้างเหมาบริการ และสงั ่ ให้หน่วยงานของรฐ

ออกคา

สงั ่ ให้กลบ

เข้าทา

งานตามสญญา

จนกว่าสญ

ญาจ้างจะสิ้นสุดลงได้ ดง

นัน

การที่มีค˚าขอให้ศาลมีค˚าพิพากษาหรือค˚าสงั

เพิกถอนการบอกเลิกสญ

ญาจ้างเหมาบริการและให้กลบ

เข้าปฏิบต

ิงานต่อไป จึงเป็ นคาขอ

ท่ีศาลไม่อาจก˚าหนดค˚าบงคบ

ได้ตามมาตรา ๗๒ วรรคหนึ่ง (๔) แห่งพระราชบญ

ญัติ

จดตงั้ ศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒

๘

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๕ ฉบบั ท่ี ๑ (มกราคม-มนี าคม) ๒๕๕๘

ผูฟ

้องคดฟ

้องว่า ผูถูกฟ้องคดี (ส˚านักงานพฒ

นาธุรกจ

การคา

จงั หวด

เชย

งใหม่)

ทาสญญาจา

งเหมาบรก

าร ลงวนท่ี ๑ เมษายน ๒๕๕๑ จา

งผฟู

้องคดท

˚างานในต˚าแหน่งเจาหน้าท่

วเิ คราะหง์ านทะเบย

นการคา

โดยท˚างานทุกวน

ท˚าการตงั้ แต่วนท่ี ๑ เมษายน ๒๕๕๑ ถงึ วน

ท่ี ๓๐

กนยายน ๒๕๕๑ ค่าจา้ งเหมาจ่ายรวม ๓๙,๓๖๐ บาท โดยแบ่งจ่ายเป็น ๖ งวด งวดละ ๖,๕๖๐ บาท

ในระหว่างสัญญาผู้ฟ้ องคดีขอลาคลอดบุตรนับตังแต่วันท่ี ๙ พฤษภาคม ๒๕๕๑ ถึงวันท่ี ๒๒

มถุนายน ๒๕๕๑ รวม ๔๕ วน

แต่ผถ

ูกฟ้องคดไี ม่อนุญาตใหล

าคลอดบุตรและไดบ

อกเลกสญ

ญาจา้ ง

ผู้ฟ้องคดีตงั้ แต่วน

ท่ี ๙ พฤษภาคม ๒๕๕๑ เน่ืองจากเห็นว่า ผู้ฟ้องคดีไม่มสท

ธิลาคลอดบุตร

และการขาดงานเป็นการไม่ปฏบ

ตตามสญ

ญาจา

งซ่งึ เป็นสญ

ญาจา

งท˚าของมใช่สญ

ญาจา

งแรงงาน

ผฟู

้องคดเี หน

ว่า สท

ธลาคลอดบุตรอน

เป็นสท

ธขนั

พน้

ฐานตามกฎหมาย และสญ

ญาจา้ งเป็นสญ

ญาจา้ ง

แรงงาน การยกเลกสญ

ญาจงึ ไม่ชอบด้วยกฎหมาย จงึ ขอใหศ

าลมค

˚าพพ

ากษาหรอ

ค˚าสงั ่ เพก

ถอน

การบอกเลกสญญาจางเหมาบรการ และใหผฟู

้องคดไี ด้กลบ

เขาปฏบ

ตงานต่อไป

ศาลปกครองสูงสุดวินิ จฉัยว่า สญ

ญาจางเหมาบรก

ารขอ

๒.๑ ไดก

˚าหนดงาน

ใหผฟู

้องคดต

องทา˚ ในแต่ละเดอ

น ดงั น้ี (๑) ใหบ

รการแนะน˚าและตรวจสอบเบอ้

งตน

ค˚าขอจดทะเบยน

หุ้นส่วนบรษ

ัทฯ ๕๐๐ ครงั

(๒) ท˚ารายงานและสถิติการจดทะเบียนหุ้นส่วนบรษ

ัทฯ ๒๒ ครงั

(๓) รบ

หนังสอ

ชี้แจงเก่ียวกบ

การจดทะเบียน ๑๐๐ ครงั

(๔) เบิกจ่ายและท˚าบญ

ชีคุมแผ่นพบ

แนะน˚าต่าง ๆ ๑ ครงั

(๕) เก็บค˚าขอจดทะเบียนเขา

แฟ้มและตงั้ แฟ้มทะเบียน ๕๐๐ ครงั

(๖) ดูแล

การใหบ

รการบต

รคว

การจดทะเบย

นและหนงั สอรบ

รอง ๖๕๐ ครงั

และ (๗) ตรวจสอบบญ

ชรี ายช่อ

ผูถ

อหุน

เสนอนายทะเบย

นก่อนลงรบ

๑๐๐ ครงั

และก˚าหนดการจ่ายเงน

ค่าจา้ งเป็นงวด รวมจ˚านวน

๖ งวด งวดละ ๖,๕๖๐ บาท งวดท่ี ๑ ถงึ งวดท่ี ๕ ภายในวน

ท˚าการสุดทา้ ยของเดอ

นนนั

และงวดท่ี ๖

ภายในวน

ท˚าการสุดทา

ยของเดอ

นมน

าคม ๒๕๕๑ เมอ

ผูฟ

้องคดส

่งมอบงานตามสญ

ญาและต้อง

ผ่านการตรวจรบ

งานจากคณะกรรมการตรวจรบ

งานจา

งก่อน ๕ วน

ท˚าการสุดทา

ยของเดอ

นนัน

ทงั้ เป็นการจา

งจากงบประมาณรายจ่ายในงบด˚าเนินการ หมวดค่าตอบแทนใชส

อยและวส

ดุตาม

ระเบียบส˚านักนายกรฐ

มนตรี ว่าด้วยการพส

ดุ พ.ศ. ๒๕๓๕ สญ

ญาจ้างเหมาบรก

ารดง

กล่าว

มลก

ษณะเป็นสญั

ญาจา

งท˚าของอ˚าพรางสญ

ญาจา

งแรงงานอน

เป็นนิตสมพนธท

แทจ

รงิ ระหว่าง

ผฟู

้องคดใี นฐานะลูกจา้ งกบ

ผถูกฟ้องคดใี นฐานะนายจา้ ง เน่ืองจากผฟู

้องคดต

กลงทจ่

ะทา

งานใหแก่

ผถูกฟ้องคดแ

ละผถ

ูกฟ้องคดต

กลงทจ

ะใหสน

จางตลอดเวลาทผ่ ฟู

้องคดท

˚างานให้ โดยผถ

ูกฟ้องคดี

มอา

นาจในการสงั ่ การหรอ

บงั คบบญ

ชาผฟู

้องคดใี หท

า˚ งานได้ หาใช่การท˚างานสงิ่ ใดสงิ่ หน่ึงจนสา˚ เรจ

ใหแ

ก่ผวู

่าจา้ งและผวู

่าจา้ งตกลงจะใหสน

จา้ งเพ่อ

ผลสา˚ เรจ็ แก่งานทท่

า˚ นนั

แต่อยา่ งใด เพราะผถ

ูกฟ้องคด

รบว่า ผลงานของผฟู

้องคดใี นบางเดอ

นสง่ มอบงานไม่ครบถว

นแต่ผูถูกฟ้องคดก

จ่ายค่าจา้ งรายเดอน

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๕ ฉบบั ท่ี ๑ (มกราคม-มนาคม) ๒๕๕๘

๙

เต็มตามสญ

ญา ส่วนขอสญ

ญาท่ก

˚าหนดใหผูฟ

้องคดส

่งมอบงานตามปรม

าณท่ก

˚าหนดและเบก

จ่าย

ค่าจา

งจากงบประมาณรายจ่ายในงบด˚าเนินการ หมวดค่าตอบแทนใชส

อยและวส

ดุตามระเบยบ

ส˚านักนายกรฐ

มนตรี ว่าด้วยการพส

ดุ พ.ศ. ๒๕๓๕ เป็นขอสญ

ญาที่ก˚าหนดข้ึนเพ่ือหลีกเล่ยง

ทจะไมปฏบ

ตตามพระราชบญญต

ประกนสงคม พ.ศ. ๒๕๓๓ เท่านนั

สวนการทผ่ ฟู

้องคดม

ค˚าขอใหศ

าลมค

˚าพพ

ากษาหรอค˚าสง่ เพก

ถอนการบอกเลก

สญญาจา้ งเหมาบรก

ารของผูถูกฟ้องคดแ

ละใหกลบ

เขา้ ปฏบ

ตงิ านต่อไปนัน

เม่อ

การบอกเลกสญญา

เป็นการใชสท

ธตามสญ

ญาของผถ

ูกฟ้องคดี มใิ ช่เป็นการใชอ

˚านาจตามกฎหมายของผถ

ูกฟ้องคด

ทศ่

าลจะมค

˚าพพ

ากษาหรอ

ค˚าสงั ่ ใหเ้ พก

ถอนการบอกเลกสญ

ญาจา้ งเหมาบรก

ารและสงั ่ ใหผ

ถูกฟ้องคด

ออกค˚าสงั ่ ให้ผูฟ

้องคดกลบ

เขา

ท˚างานตามสญ

ญาต่อไปจนกว่าสญ

ญาจ้างจะสน

สุดลงได้ กรณี

เป็นค˚าขอทศ

าลไม่อาจก˚าหนดค˚าบงั คบ

ไดต

ามมาตรา ๗๒ วรรคหน่ึง (๔) แห่งพระราชบญญต

จดตงั้ ศาลปกครองและวธพ

จารณาคดป

กครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ ประกอบกบ

ผูฟ

้องคดไ

ม่มค

˚าขอ

ให้ผู้ถูกฟ้ องคดีชดใช้ค่าเสียหายหรือค˚าขออ่ืนใดนอกเหนือไปจากค˚าขอดังกล่าวท่ีศาลจะม

ค˚าพพ

ากษาหรอ

ค˚าสงั ่ ได้ แมค

ู่กรณีจะมไิ ดอุทธรณ์ค˚าพพ

ากษาของศาลปกครองชนั

ต้นในประเดน

น้ี

แต่ปัญหาขอ

กฎหมายดงั กล่าวเป็นปัญหาขอ

กฎหมายอน

เก่ย

วดว

ยความสงบเรย

บรอ

ยของประชาชน

ศาลปกครองสูงสุดมีอ˚านาจยกข้นวินิจฉัยเองได้ตามข้อ ๙๒ ประกอบข้อ ๑๑๖ แห่งระเบียบ

ของทป

ระชุมใหญ่ตุลาการในศาลปกครองสง

สุด ว่าดวยวธพ

จารณาคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๓

(คำพพำกษำศำลปกครองสงสุดที่ อ. ๕๓๑/๒๕๕๗)

๑๐

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๕ ฉบบั ท่ี ๑ (มกราคม-มนี าคม) ๒๕๕๘

คดีพิพาทเกี่ยวกบสญญาทางปกครอง

เมื่อการเข้าท˚าสญ

ญาระหว่างฝ่ ายปกครองและเอกชนคู่สญ

ญาเกิดจาก

กระบวนการจด

ซื้อจด

จ้างที่ไม่ชอบด้วยกฎหมายและระเบียบข้อบงั คบ

แต่ฝ่ ายปกครอง

ไม่มีการบอกล้างสญ

ญาให้สญ

ญาตกเป็ นโมฆะมาแต่เริ่มแรก เพ่ือให้คู่สญ

ญากลบ

คืน

สู่สถานะเดิมตามมาตรา ๑๗๖ แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิ ชย์ แต่กลบใช้สิทธิ

ในการบอกเลิกสญ

ญา จึงถือว่าเป็ นการให้สต

ยาบน

แก่สญ

ญาโดยปริยาย สญ

ญาดงั กล่าว

จึงผูกพันคู่สัญญาทังสองฝ่ าย แต่การที่คู่สัญญาฝ่ ายเอกชนซ่ึงมีหน้ าท่ีตามสัญญา

ในการควบคม

ตรวจสอบงานก่อสร

งได้มีหนังสือแจ้งให้หน่วยงานทางปกครองจ่ายค่าจ้าง

ให้กบ

ผ้รบ

จ้างก่อสร้างโดยผ้ข

ายไม่ได้มีการส่งมอบสินค้าเพื่อใช้ในงานก่อสร้าง ถือได้ว่า

คู่สัญญาฝ่ ายเอกชนมีความบกพร่องในการปฏิบัติหน้าที่ตามสัญญาในส่วนของ

การควบคุมงานของผู้รบ

จ้างก่อสร้าง จึงเป็ นการปฏิบต

ิผิดสญ

ญา การบอกเลิกสญญา

จึงชอบด้วยกฎหมาย และเมื่อการด˚าเนิ นการของคู่สญญามิได้อยู่ในขอบข่ายของงาน

ตามสญ

ญา จึงไม่อาจเรียกให้ฝ่ ายปกครองคู่สญ

ญาชดใช้เงินค่างานในงวดงานที่มิได้

ดาเนิ นการตามสญญาได้

ผู้ฟ้ องคดีฟ้ องว่า เม่ือวันท่ี ๒๐ มีนาคม ๒๕๕๐ ผู้ฟ้ องคดีและผู้ถูกฟ้ องคด

(สานก

งานสงเสรมการจดประชุมและนิทรรศการ (องคก

ารมหาชน)) ไดต

กลงท˚าสญ

ญาออกแบบ

ตกแต่งภายในและเฟอรน

ิเจอร์ และควบคุมงานก่อสรา้ ง โดยคด

ค่าบรก

ารชนิดเหมารวมลงวน

ท่ี ๒๐

มนาคม ๒๕๕๐ แบ่งจ่ายค่าจา้ งเป็นงวด ต่อมา ผูถูกฟ้องคดไี ดด

˚าเนินการคด

เลอ

กผูรบ

จา้ งก่อสรา้ ง

สา˚ นก

งานดงั กล่าว และบรษท

ฟ. จ˚ากด

เป็นผชู

นะการประกวดราคาและเขา้ ท˚าสญ

ญากบผถ

ูกฟ้องคด

ซ่ึงผู้ถูกฟ้องคดีได้จ่ายเงน

ค่าจ้างงวดท่ี ๑ ถึงงวดท่ี ๓ ตามสญ

ญาให้แก่ผู้ฟ้องคดีแล้ว ต่อมา

เม่อวน

ท่ี ๒๒ พฤษภาคม ๒๕๕๐ ผูฟ

้องคดไี ดรบ

แจง

จากผูถูกฟ้องคดใี หแ

กไ้ ขและเปล่ย

นแปลง

รูปแบบ โดยใหชะลอการก่อสรา

งชนั

๒๕ และชนั

๒๗ และแกไ้ ขรูปแบบชนั

๒๖ บางส่วน ต่อมา

เมอวน

ท่ี ๒๘ มถ

ุนายน ๒๕๕๐ ผฟู

้องคดไี ดอ

อกใบแจง้ หน้ีค่าออกแบบงวดท่ี ๔ งวดท่ี ๕ หลงั จากนนั

ผฟู

้องคดไี ดม

หนังสอแจง

รายละเอย

ดเก่ย

วกบ

การด˚าเนินการตามสญ

ญาอก

หลายฉบบ

จนกระทงั

วนท่ี ๒๐ สงิ หาคม ๒๕๕๐ ผูฟ

้องคดม

หนังสอแจงปัญหาการท˚างานในโครงการซ่งึ ประสบปัญหา

ในการสรุปรูปแบบการเปล่ย

นแปลงแบบแปลน รวมถึงการเลือกวส

ดุต่าง ๆ ในโครงการ ท˚าให

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๕ ฉบบท่ี ๒ (เมษายน-มถิ ุนายน) ๒๕๕๘

๑

โครงการไม่สามารถด˚าเนินการก่อสรา้ งต่อไปได้ พรอ

มกบมหนังสอขออนุมต

เิ บกเงน

ค่าออกแบบ

งวดท่ี ๔ งวดท่ี ๕ ต่อมา เม่อวน

ท่ี ๒๕ กน

ยายน ๒๕๕๐ ผูถูกฟ้องคดไี ดม

หนังสอ

บอกเลกสญญา

กบผู้ฟ้องคดี โดยเห็นว่าผู้ฟ้องคดีกบ

บรษ

ัท ฟ. กระท˚าผดสญ

ญาและกระบวนการจด

ซ้ือจด

จ้าง

ไม่ชอบดว

ยกฎหมายและระเบย

บขอ

บงั คบ

จงึ น˚าคดม

าฟ้องศาลปกครองขอใหศ

าลมค

˚าพิพากษา

หรอคาสง่ ใหผถ

ูกฟ้องคดรี บผดชดใชเงนค่าจางตามสญญาทย่

งไม่ไดร้ บ

พรอมดอกเบย้

ศาลปกครองสูงสุดวินิ จฉัยว่า ผูถูกฟ้องคดไี ดก

ล่าวอา

งว่า การเขา

ท˚าสญญา

ระหว่างผู้ฟ้องคดีและผู้ถูกฟ้องคดีเกิดจากกระบวนการจด

ซ้ือจด

จ้างท่ีไม่ชอบด้วยกฎหมาย

และระเบย

บขอ

บงั คบของผูถูกฟ้องคดนัน

เม่อขอ

เทจ

จรงิ ปรากฏว่าก่อนทผ

ูถูกฟ้องคดจ

ะบอกเลก

สญญาจา

งกบ

ผูฟ

้องคดี ผูถูกฟ้องคดไี ดด

˚าเนินการแต่งตงั้ คณะอนุกรรมการสอบสวนความผด

หรอสอบสวนการจดซอจดจางในโครงการต่าง ๆ ซงึ รวมถงโครงการตามสญญาออกแบบตกแต่ง

ภายในและเฟอรน

ิเจอร์ และควบคุมงานก่อสรา

ง โดยคด

ค่าบรก

ารชนิดเหมารวมระหว่างผูฟ

้องคด

และผถ

ูกฟ้องคดด

วย โดยคณะอนุกรรมการสอบสวนความผด

ตรวจสอบพบว่า การทา˚ สญ

ญาระหว่าง

ผูฟ

้องคดแ

ละผูถูกฟ้องคดีมก

ารจด

ท˚าเอกสารการตรวจรบ

อนเป็นเท็จมลก

ษณะเป็นการฉ้อฉล

มการลงนามอนุมต

ิในขนั

ตอนต่าง ๆ โดยเจา

หน้าทผ่

ูไ้ ม่มอ

˚านาจลงนาม รวมถงไม่มก

ารรายงาน

หรอ

แสดงความเหน

ชอบใด ๆ จากคณะกรรมการของผูถูกฟ้องคดี โดยไม่ปรากฏว่าผูถูกฟ้องคด

ไดม

การบอกลา้ งสญ

ญาดงั กล่าวทจ่

ะมผ

ลใหสญ

ญาดงั กล่าวตกเป็นโมฆะแต่เรมแรก เพ่อใหค

ู่สญญา

กลบคน

ส่ส

ถานะเดม

ตามนัยมาตรา ๑๗๖ แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ แต่ผูถูกฟ้องคด

กลบ

ใชสท

ธตามขอ

๑๔ ของสญ

ญาในการบอกเลกสญ

ญากบ

ผูฟ

้องคดต

ามหนังสอ

ลงวน

ท่ี ๒๕

กันยายน ๒๕๕๐ อน

เป็ นกรณีท่ีผู้ถูกฟ้ องคดีได้ให้สต

ยาบันแก่สญ

ญาดังกล่าวโดยปริยาย

สญญาดงกล่าวจงมผลผกพน

ผู้ฟ้องคดและผถ

ูกฟ้องคดซ

งึ เป็นค่ส

ญญา

การท่ผ

ูถูกฟ้องคดไี ดมห

นังสอ

ลงวน

ท่ี ๒๕ กน

ยายน ๒๕๕๐ แจง้ บอกเลก

สญญา

กบผูฟ

้องคดี เน่ืองจากผูถูกฟ้องคดีไดต

รวจสอบพบว่าผูรบ

จางก่อสรา

งยงั มไิ ดด

˚าเนินการสงั ่ ซอ

เฟอรน

ิเจอรลอยตว

ตามทก่

˚าหนดไวใ้ นสญ

ญาจา

ง อน

เป็นการปฏบ

ตหน้าทผ่

ดพลาดของผูฟ

้องคด

ในฐานะผทู

ต่ องดาเนินการตรวจสอบการปฏบ

ตงานของผรู้ บจางก่อสรา

ง ถอไดว

่าเป็นการปฏบต

ผดสญ

ญา ผถ

ูกฟ้องคดจ

งมค

วามประสงคแ

จงบอกเลกสญ

ญากบ

ผูฟ

้องคดี กรณีจงตอ

งพจารณา

ในเบ้อ

งต้นว่าผูฟ

้องคดไี ดป

ฏิบต

ิผดสญ

ญาตามท่ผ

ูถูกฟ้องคดก

ล่าวอา

งหรอ

ไม่ ซึ่งเม่อ

ไดพ

จารณา

หนังสอ

ลงวน

ท่ี ๑๗ พฤษภาคม ๒๕๕๐ ทผ่ ูฟ

้องคดแ

จงใหผ

ูถูกฟ้องคดท

ราบว่าบรษท

ฟ. จ˚ากด

ไดท

˚างานงวดท่ี ๒ ซง่ึ ไดแ

ก่การปรบ

พน้

ทแ่

ละแสดงใบสงั ่ ซอ้

เฟอรน

ิเจอรล

อยตว

เรย

บรอ

ยเสรจ

แลว

โดยผฟู

้องคดไี ด้พจารณาและตรวจสอบแลว

เหน

ควรอนุมตก

ารจ่ายค่าจา

งงวดท่ี ๒ ใหแ

ก่บรษท

๒

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๕ ฉบบั ท่ี ๒ (เมายน-มถิ ุนายน) ๒๕๕๘

ดงั กล่าว โดยผถ

ูกฟ้องคดไี ดมห

นงั สอ

แจง้ ไปยงั บรษท

ร. จากด

(มหาชน) เพอ

ใหยน

ยนการสง่ มอบ

สนคา

ตามใบสง่ ซอ

ทบ่ รษท

ฟ. จ˚ากด

ไดเสนอต่อผถ

ูกฟ้องคดี ต่อมา บรษท

ร. จ˚ากด

(มหาชน)

ไดมห

นังสอ

แจง

ต่อผูถูกฟ้องคดว

่าไม่มก

ารสงั ่ ซื้อเฟอรน

ิเจอรต

ามใบสงั ่ ซื้อสน

ค้าจากบรษ

ัท ฟ.

จ˚ากด

พรอ

มทงั้ มข

อสงั เกตว่ารหสสนคา

เบอรโ์ ทรศพ

ท์ และเบอรโ์ ทรสารทป

รากฏในใบสงั ่ ซื้อ

มใิ ช่รหสสนคา

เบอรโทรศพ

ท์ และเบอรโทรสารของบรษท

ร. จ˚ากด

(มหาชน) แต่อย่างใด กรณี

จึงรบฟังได้ว่าบริษัท ฟ. จ˚ากัด มิได้ด˚าเนินการสง่ ซ้ือเฟอร์นิเจอร์ตามท่ีได้แสดงใบสง่ ซ้ือให้แก่

ผู้ถูกฟ้องคดีจริง การท่ีผู้ฟ้ องคดีรบว่าได้ตรวจสอบแล้ว จึงเป็ นความบกพร่องของผู้ฟ้องคด

ในการปฏบ

ตหน้าท่ตามสญญาในส่วนของการควบคุมงานของผูร

บจ้างก่อสรา

งดงั กล่าว โดยหาก

ผถูกฟ้องคดไี ดม

การเบก

จ่ายเงน

ค่างานงวดท่ี ๒ ใหแ

ก่บรษท

ฟ. จ˚ากด

ตามทผ่ ฟู

้องคดใี หค

วามเหนไว

กจะก่อใหเ้ กด

ความเสย

หายแก่ผูถูกฟ้องคดไี ด้ จงึ เป็นกรณีทผ่ ูฟ

้องคดปฏบ

ตผดสญ

ญาในขอ

๒.๖

การควบคุมการก่อสร้างผู้ถูกฟ้องคดีจึงชอบท่ีจะบอกเลิกสญ

ญากบ

ผู้ฟ้องคดีได้ตามข้อ ๑๔

ของสญ

ญาออกแบบตกแต่งภายในและเฟอรน

ิเจอร์ และควบคุมงานก่อสรา

ง โดยคด

ค่าบรการ

ชนิดเหมารวมลงวน

ท่ี ๒๐ มน

าคม ๒๕๕๐ ฉะนนั

การบอกเลกสญ

ญาของผถ

ูกฟ้องคดต

ามหนงั สอ

ลงวน

ท่ี ๒๕ กน

ยายน ๒๕๕๐ จงึ เป็นการบอกเลก

สญญาโดยชอบแลว

ส˚าหรบ

กรณีผู้ถูกฟ้องคดีต้องชดใช้ค่างานตามสญ

ญาดง

กล่าวในงานงวดท่ี ๔

และงวดท่ี ๕ ใหแ

ก่ผูฟ

้องคดห

รอไม่ เพย

งใดนนั

เหน

ว่า มป

ระเดน

ท่ต

องพจ

ารณาในเบอ

งต้นว่า

ผฟู

้องคดไี ดปฏบ

ตงิ านในงานงวดท่ี ๔ และงวดท่ี ๕ แลว

หรอ

ไม่ ซง่ึ เมอ

พจารณาการแบ่งงานงวดท่ี ๔

และงวดท่ี ๕ ประกอบกบ

ขอตกลงในการด˚าเนินการตามขอ

๒ ของสญ

ญาดง

กล่าว ปรากฏว่า

งานในงวดท่ี ๔ และงวดท่ี ๕ สอดคล้องกบ

ข้อตกลงตามข้อ ๒ ของสญ

ญาในการด˚าเนินการ

ในสวนของการประกวดราคาขอ

๒.๕ ซงึ ผฟู

้องคดตกลงทจ

ะใหความรวมมอในการประกวดราคา

โดยการจด

ท˚างบประมาณราคากลาง จด

เตรย

มเอกสารประกอบการประกวดราคาหากผถ

ูกฟ้องคด

ต้องการ ใหค

˚าแนะน˚าในการตรวจสอบใบเสนอราคาของผูรบ

จางก่อสรา

ง ใหค

˚าแนะน˚าในการ

คดเลอ

กผูรบ

จางก่อสรา

ง และจด

เตรย

มเอกสารสญ

ญา หากผูว

่าจา

งต้องการ และการควบคุม

การก่อสรา

งขอ

๒.๖ ซึ่งผู้ฟ้องคดต

กลงท่จ

ะด˚าเนินการควบคุมงานระหว่างการก่อสรา

งเพ่อให

การก่อสรา

งด˚าเนินไปตามความประสงคในการออกแบบและเอกสารสญ

ญา ไดแก่ การตรวจสอบ

การปฏิบต

ิงานของผูรบ

จ้างก่อสรา

ง ให้ค˚าแนะน˚าแก่ผู้รบ

จ้างก่อสรา

งเพ่ือให้งานก่อสรา้ งด˚าเนินไป

ด้วยความเรียบร้อย ให้รายละเอียดเพิ่มเติมตามความจ˚าเป็ น ตรวจและอนุมติแบบใช้งาน

และวส

ดุอุปกรณ์ตว

อย่างทผ่

ูรบจา

งก่อสรา้ งน˚าเสนอ และส่งผูป

ระสานงานมาประจ˚า ณ หน่วยงาน

ก่อสร้างโครงการน้ี เพ่ือประสานงานกับผู้รบจ้างงานก่อสร้างงานสถาปัตยกรรม วิศวกรรม

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๕ ฉบบท่ี ๒ (เมษายน-มถิ ุนายน) ๒๕๕๘

๓

ในระยะเวลาทด่

˚าเนินงาน โดยในสว

นของกระบวนการในการประกวดราคานนั

เหน

ว่า จากเอกสาร

และพยานหลักฐานต่าง ๆ ของผู้ฟ้ องคดี ในกรณีน้ีปรากฏแต่เพียงหนังสือของผู้ฟ้ องคด

ฉบบ

ลงวน

ท่ี ๖ เมษายน ๒๕๕๐ ซ่ึงเป็ นการแจ้งผู้ถูกฟ้องคดีว่าผู้ฟ้องคดีได้ท˚าการคด

เลือก

บรษ

ทผรู้ บ

เหมาทเ่ี หมาะสมกบ

การประมล

ราคาก่อสร้างโครงการตกแต่งสา˚ นก

งานของผถ

ูกฟ้องคด

จ˚านวน ๓ รายช่อ

โดยผฟู

้องคดไี ดแ

นบผลงานการก่อสรา้ งของบรษ

ททงั้ สามใหผ

ถูกฟ้องคดพ

จารณา

เพ่ือเรม

ด˚าเนินการเชิญบรษ

ัททงั้ สามเข้าประมูลงานก่อสร้างต่อไป รวมทงั้ เอกสารเก่ียวกับ

การจด

การเขา

ร่วมดูสถานท่ีและรบ

มอบเอกสารในการประกวดราคา โดยเอกสารดง

กล่าวมิได

แสดงใหเ้ หน

ถงึ การจดท˚างบประมาณราคากลาง การจด

เตรย

มเอกสารประกอบการประกวดราคา

การใหค

˚าแนะน˚าในการตรวจสอบใบเสนอราคาของผรู้ บ

จา้ งก่อสรา้ ง การใหค

า˚ แนะน˚าในการคด

เลอก

ผรู บ

จางก่อสรา

ง ตลอดจนการจด

เตรย

มเอกสารสญ

ญาแต่อย่างใด การด˚าเนินการของผูฟ

้องคด

ตามท่ีปรากฏในเอกสารดง

กล่าวจึงมไ

ด้อยู่ในขอบข่ายของงานการประกวดราคาตามสญญา

ขอ ๒.๕ ประกอบกบ

ผูถูกฟ้องคดีไดโ้ ต้แยง

ว่าเอกสารดงั กล่าวเป็นเอกสารท่จด

ท˚าขน้

ภายหลง

โดยมพ

ยานหลก

ฐานเป็นเอกสารท่ไี ดจ

ากการกูข

อมูลจากเคร่อ

งคอมพิวเตอรท

่เี จา้ หน้าทท

่เี กย

วของ

ของผู้ถูกฟ้องคดีใช้งาน ซ่ึงแสดงให้เห็นถึงการท˚าเอกสารย้อนหลง

โดยผู้ฟ้องคดีมิได้คด

ค้าน

ความชอบของเอกสารตามท่ีผู้ถูกฟ้องคดีได้โต้แยง

ไว้ หรอ

น˚าพยานหลก

ฐานมาแสดงให้เห็น

อยา

งชดแจงว่าขอโตแ

ยงของผถ

ูกฟ้องคดรี บฟังไดหรอไม่ อยางไร กรณีจงถอไดว

่าผฟู

้องคดม

ไิ ด

ด˚าเนินการตามสญ

ญาจา

งในส่วนของการประกวดราคาแต่อย่างใด ส˚าหรบการด˚าเนินการในส่วน

ของการควบคุมงานของผูฟ

้องคดนัน

เม่อ

ไดวน

ิจฉัยในขา

งต้นแลว

ว่าผูฟ

้องคดม

ความบกพร่อง

ในการปฏบ

ตหน้าทต่

ามสญ

ญาในสว

นของการควบคุมงานของผรู้ บ

จา้ งก่อสรา้ งแลว

กรณีจงึ ถอ

ไดว่า

ผู้ฟ้ องคดีมิได้ด˚าเนินการตามสญ

ญาจ้างในส่วนของการควบคุมการก่อสร้างเช่นกน

ดงนัน

ผู้ฟ้องคดีจึงมิได้ปฏิบัติงานในงวดท่ี ๔ และงวดท่ี ๕ ตามสญ

ญาจ้างท่ีท˚าไว้กบ

ผู้ถูกฟ้องคด

ผฟู

้องคดจ

งไมอาจเรยกใหผถ

ูกฟ้องคดชดใชเงนค่างานตามสญญาดงกล่าวใหแก่ผฟู

้องคดได

(คำพพำกษำศำลปกครองสงสุดที่ อ. ๖๔๗/๒๕๕๗)

การที่คู่สญ

ญาฝ่ ายปกครองในฐานะผู้ว่าจ้างมีค˚าสงั ่ ให้เอกชนผู้รบ

จ้าง

ชะลองานก่อสร้างตามสญ

ญา ถือว่าไม่สามารถส่งมอบพื้นที่ทา

งานได้ เมื่อเอกชนผรบ

จ้าง

มิได้โต้แย้งหรือให้ทบทวนสญญาและบอกเลิกสญ

ญา แต่ดา

เนิ นการก่อสร้างจนแล้วเสรจ

ย่อมถือเป็ นความสมค

รใจของผ้รบ

จ้าง จึงไม่อาจเรียกร้องความเสียหายจากการชะลอ

๔

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๕ ฉบบั ท่ี ๒ (เมายน-มถิ ุนายน) ๒๕๕๘

การก่อสร้าง ทงั้ ฝ่ ายปกครองกม

ีอา

นาจที่จะเปลี่ยนเวลาทา

งานเพื่อความเหมาะสมและ

เพื่อประโยชน์สาธารณะ การที่เวลาทา

งานลดลงและผรบั

จ้างได้เพ่ิมแรงงานและเครื่องจกร

เพื่อให้งานแล้วเสรจ

ตามกา

หนดเวลาโดยมิได้ขอเปลี่ยนแปลงแก้ไขข้อกา

หนดในสญญา

ถือว่าไม่ติดใจค่าเสียหาย แต่ในส่วนงานที่ทา

ซึ่งมีค่างานที่สูงขึ้นกว่าที่กา

หนดในสญญา

อนเนื่ องมาจากความผิดพลาดของแบบแปลน โดยระหว่างท˚างานเอกชนผู้รบจ้างได้แจ้ง

ให้ทราบแล้ว ถือว่าเป็ นการขอแก้ไขแบบตามสภาพการท˚างานจริงท่ีจะต้องมีการคิด

ค่างานกนใหม่ ฝ่ ายปกครองจึงต้องพิจารณาจ่ายค่างานที่เพ่ิมขึ้นตามความเป็ นจริง

ส่วนกรณีท่ีเกิดความเสียหายจากการท˚างานที่เพ่ิมขึ้น เมื่อเอกชนผ้รบ

จ้างเป็ นผ้ม

ีวิชาชีพ

ซึ่งโดยวิสยั จึงต้องรบั

และพฤติการณ์ย่อมต้องทา˚ ผิดต่อความเสียหายที่เกิดขึน

งานด้วยความระมด

ระวงั รอบคอบ เอกชนผร้ บ

จ้าง

ผฟู

้องคดฟ

้องว่า ผถ

ูกฟ้องคดี (การประปานครหลวง) ไดท

˚าสญ

ญาว่าจา้ งผฟู

้องคด

ใหด

˚าเนินการก่อสรา

งวางท่อประปาและงานอ่น

ทเ่ี กย่

วของ ซงึ ตามสญ

ญาก˚าหนดใหม

รี ะยะเวลา

การท˚างาน ๔๐๐ วน

เรม

งานวน

ท่ี ๑๔ กรกฎาคม ๒๕๔๒ ส้น

สุดวน

ท่ี ๑๖ สง

หาคม ๒๕๔๓

โดยใชม

าตรการ N คอ

ใหม

การก่อสรา้ งในเวลากลางคน

ตงั้ แต่เวลา ๒๑ นาฬก

า ถงึ เวลา ๕ นาฬกา

เป็ นเวลาท˚างานรวม ๘ ชัวโมง ซ่ึงหลังจากผู้ฟ้ องคดีได้ก˚าหนดแผนงานวางท่อประปา

ในถนนวงเวียนใหญ่ระหว่างวันท่ี ๑๖ กรกฎาคม ๒๕๔๒ ถึงวันท่ี ๑๐ เมษายน ๒๕๔๓

และในถนนอน

ทรพท

กษ์และถนนเพชรเกษมระหว่างวน

ท่ี ๑๔ กรกฎาคม ๒๕๔๒ ถงวน

ท่ี ๑๖

สงิ หาคม ๒๕๔๓ แลว

ผูถูกฟ้องคดมห

นังสอ

แจง

ใหผูฟ

้องคดช

ะลองานก่อสรา

งไวก่อน จากนัน

ทประชุมกองบญชาการต˚ารวจนครบาลไดใ้ หปรบช่วงเวลาด˚าเนินการเป็นตงั้ แต่เวลา ๒๒ นาฬิกา

ถึงเวลา ๕ นาฬิกา และผู้ถูกฟ้องคดไ

ด้แจ้งให้ผู้ฟ้องคดีเรม

งานก่อสรา

งในถนนเพชรเกษมได

ตง้ แต่วนท่ี ๒๐ ตุลาคม ๒๕๔๒ ในถนนอนทรพทกษ์ตง้ แต่วนท่ี ๗ มกราคม ๒๕๔๓ และในถนน

วงเวย

นใหญ่ เสน

ทางท่ี ๑ ตงั้ แต่วน

ท่ี ๒ เมษายน ๒๕๔๓ และต่อมาระหว่างการก่อสรา้ งปรากฏว่า

แบบแปลนระบุความลึกหลงท่อไว้มากกว่าหรอ

เท่ากบ

๓ เมตร (> ๓ เมตร) แต่เม่ือด˚าเนินการ

ตามแบบแปลนดงั กล่าวกลบชนกบ

ท่อประปาอ่น

ผูฟ

้องคดจ

งึ ต้องดน

ท่อประปาท่ร

ะดบ

ความลก

๔.๕๐ เมตร และไดข

อใหผ

ถูกฟ้องคดพ

จารณาชดเชยค่าใชจ่ายทเ่ี พม

ขน้

๓ รายการ คอ

ค่าเสย

หาย

จากการท่ีผูถูกฟ้องคดีสง่ ให้ชะลอการก่อสรา

งเป็นเงน

๕,๙๕๙,๐๐๐ บาท ค่าเสย

หายจากการท่

ผู้ถูกฟ้ องคดีสงั ่ ให้ผู้ฟ้ องคดีลดชวั ่ โมงการท˚างานวนละ ๑ ชวั ่ โมง เป็ นเงิน ๕,๕๕๗,๒๐๐ บาท

และค่าเสย

หายจากการท่ีผู้ฟ้องคดีต้องดน

ท่อลอดใต้ถนนในระดบ

ความลึกกว่าท่ีแบบก˚าหนด

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๕ ฉบบท่ี ๒ (เมษายน-มถิ ุนายน) ๒๕๕๘

๕

เป็นเงน

๑,๘๔๔,๐๐๐ บาท ผฟู

้องคดจ

งึ ไดม

หนงั สอ

ทวงถามผถ

ูกฟ้องคดใี หช

า˚ ระเงน

จา˚ นวนดงั กล่าว

พรอ

มดอกเบ้ีย แต่ผู้ถูกฟ้องคดีเพิกเฉย จึงขอให้ศาลมค

˚าพิพากษาหรอ

ค˚าสงั ่ ให้ผู้ถูกฟ้องคด

ชาระเงนใหแก่ผฟู

้องคดี

ศาลปกครองสูงสุดวินิ จฉัยว่า หลง

จากได้ท˚าสญ

ญาพิพาทแล้ว ผู้ฟ้องคด

กไ็ ดจด

ท˚าแผนงานการก่อสรา

งโดยจะเรม

ท˚างานตงั้ แต่วน

ท่ี ๑๖ กรกฎาคม ๒๕๔๒ เป็นต้นไป

แต่เม่ือต่อมาผู้ถูกฟ้ องคดีได้มีค˚าสงั ่ ให้ชะลอการก่อสร้างไว้ ย่อมเป็ นเหตุให้แผนการท˚างาน

ของผูฟ

้องคดห

ยุดชะงก

ลง โดยเฉพาะอย่างยง

เม่อ

ผูฟ

้องคดไี ดจด

ท˚าแผนใหเ้ รม

ท˚างานตงั้ แต่

วนท่ี ๑๖ กรกฎาคม ๒๕๔๒ แต่ผูถูกฟ้องคดไี ดม

ค˚าสงั ่ ใหช

ะลองานในวน

ท่ี ๒๗ สงิ หาคม ๒๕๔๒

ซงึ ล่วงเวลาทเ่ี รมงานมากว่าเดอนเศษ จงึ น่าเช่อว่าผฟู

้องคดไี ด้จดเตรย

มแรงงาน วส

ดุ ตลอดจน

เคร่อ

งจก

รไวแลว

รวมถง

อาจไดด

˚าเนินการไปแลว

บางส่วน เม่อมค

˚าสงั ่ ใหช

ะลอการก่อสรา้ งออกไป

ดงั กล่าว ผฟู

้องคดจ

งึ ย่อมจะไดรบ

ความเสย

หายจากการจด

เตรย

มและสา˚ รองแรงงานและสา˚ รองวสดุ

เพ่ือรอค˚าสงั ่ ให้เขา

ด˚าเนินการใหม่อก

ครงั้ หน่ึง จง

ถือได้ว่าเป็นกรณีท่ีผู้ถูกฟ้องคดีไม่สามารถ

ปฏบ

ติตามสญ

ญาได้ โดยไม่สามารถส่งมอบพน้ ทท

˚างานใหแ

ก่ผูฟ

้องคดี ซ่ง

ในกรณีน้ีผูฟ

้องคด

ไดมห

นังสอ

ลงวน

ท่ี ๓๐ สงิ หาคม ๒๕๔๒ แจง้ นายช่างโครงการของผูถูกฟ้องคดว

่าผูฟ

้องคดยนด

ชะลอการก่อสรา

ง แต่ขอสงวนสท

ธขิ

ยายอายุสญ

ญาจา

งและขอใหผ

ูถูกฟ้องคดจ่ายเงน

ชดเชย

ความเสย

หายทเี กด

ขน้

เป็นค่าใชจ่ายส่วนกลางในการบรห

ารงานก่อสรา้ งและค่าใชจ่ายงานก่อสราง

โดยผู้ถูกฟ้ องคดีจะต้องจ่ายเงน

ชดเชยค่าเสียหายนับจากวน

ท่ีผู้ถูกฟ้ องคดีสงั ่ เรม

หยุดงาน

ตามสญ

ญาจนถึงวน

ท่ีผู้ถูกฟ้องคดีสงั ่ ให้ผู้ฟ้องคดีเรม

งานได้ใหม่อีกครงั้ หน่ึง อย่างไรก็ตาม

ได้มีการประชุมเพ่ือทบทวนการชะลอการก่อสรา

งในวน

ท่ี ๕ ตุลาคม ๒๕๔๒ ซ่ึงมีตว

แทนของ

ผู้ฟ้ องคดีและผู้ถูกฟ้ องคดีเข้าร่วมประชุมและท่ีประชุมฯ เห็นชอบให้ด˚าเนินการก่อสร้าง ตามรูปแบบและวิธีการเดิม ผู้ถูกฟ้ องคดีจึงได้มีหนังสือแจ้งให้ผู้ฟ้ องคดีเริ่มงานก่อสร้างใน

ถนนเพชรเกษมได้ตงั้ แต่วน

ท่ี ๒๐ ตุลาคม ๒๕๔๒ และเรมงานก่อสร้างในถนนอินทรพิทก

ษ์ได

ตงั้ แต่วน

ท่ี ๗ มกราคม ๒๕๔๓ เป็นตน

ไป ซ่งึ ผูฟ

้องคดไี ดมห

นังสอ

ลงวน

ท่ี ๑๒ มกราคม ๒๕๔๓

ขอขยายระยะเวลาก่อสรา

งในเสน

ทางท่ี ๒ ออกไปอก

๑๗๗ วน

แต่คณะกรรมการตรวจการจางฯ

ในการประชุมซงมก

รรมการผูจด

การของผูฟ

้องคดร

่วมประชุมดว

ย มม

ตใิ หข

ยายระยะเวลาก่อสรา้ ง

ออกไปอก

๑๓๓ วน

โดยไม่ให้คด

ค่าเสย

หายจากผูถูกฟ้องคดเี น่ืองจากสาเหตุของการชะลองาน

จากนั้นผู้ฟ้ องคดีก็ได้ด˚าเนินการก่อสร้าง กระทัง่ ท˚างานแล้วเสร็จตามสัญญา เห็นได้ว่า เม่ือผู้ถูกฟ้ องคดีไม่สามารถส่งมอบพ้ืนท่ีท˚างานให้แก่ผู้ฟ้ องคดี อันเป็ นเหตุให้ผู้ฟ้ องคดีได้รบั ความเสียหายดงั ท่ีกล่าวมาแล้วข้างต้น หากผู้ฟ้องคดีเห็นว่า การปฏิบัติตามสญญาพิพาทต่อไปไม่

๖

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๕ ฉบบั ท่ี ๒ (เมายน-มถิ ุนายน) ๒๕๕๘

ถูกต้อง ก็ชอบท่ีจะให้มีการทบทวนสญ

ญาได้ แต่ผู้ฟ้องคดีกลบ

มได้โต้แย้งหรอให้ทบทวนสญญา

และไดด

˚าเนินการเขา้ ก่อสรา้ งตามสญ

ญาฯ แสดงว่ากรณีนี้ผฟู

้องคดเี หน

ว่าการด˚าเนินการก่อสรา้ งต่อไป

โดยไม่บอกเลกสญ

ญาจะเป็นคุณต่อผูฟ

้องคดย

งกว่า จง

มไิ ดบ

อกเลกสญ

ญา แต่ไดข

อสงวนสทธิ

การขยายระยะเวลาการก่อสร้างและขอให้ผู้ถูกฟ้ องคดีจ่ายเงินชดเชยค่าเสียหายท่ีเกิดข้ึน

ซ่ึงไม่ปรากฏว่าผู้ถูกฟ้องคดีได้ตอบรบ

แต่อย่างใด ต่อมา เม่ือผู้ถูกฟ้องคดีได้มีหนังสอ

แจ้งให

ผู้ฟ้ องคดีเรม

งานก่อสร้างได้ตัง้ แต่วน

ท่ี ๒๐ ตุลาคม ๒๕๔๒ หากผู้ฟ้ องคดีเห็นว่าค˚าขอเร่ือง

การขยายเวลาก่อสรา้ งและกรณีค่าเสย

หายยงั ไมไ่ ดร้ บการตอบรบ

และยงั มค

วามประสงคท

จ่ ะไดรบ

ค่าเสียหายอยู่ ผู้ฟ้ องคดีก็ชอบท่ีจะแจ้งยืนยน

เร่ืองโดยท˚าเป็ นบันทึกแนบท้ายสญ

ญากันใหม

อีกครงั้ หน่ึง แต่ผู้ฟ้องคดีกลบ

มิได้ด˚าเนินการและได้เขา

ไปก่อสรา

งตามค˚าสงั ่ ของผู้ถูกฟ้องคด

อนเป็ นการปฏิบัติตามสญญาเดิมต่อไป กระทงั ่ เม่ือการก่อสร้างเสร็จส้ินแล้ว จึงได้มีหนังสือ

ลงวน

ท่ี ๑๙ กุมภาพน

ธ์ ๒๕๔๔ ขอใหผ

ูถูกฟ้องคดพ

จารณาชดเชยค่าใชจ่ายทเี พม

ขน้

จงึ ฟังไดว่า

การท่ีผู้ฟ้องคดีเข้าไปด˚าเนินการก่อสร้างหลงจากผู้ถูกฟ้องคดีสงั ่ ให้ชะลอการก่อสร้างข้างต้น

เป็นความสมค

รใจของผูฟ

้องคดท

จ่ ะเขา้ ปฏบ

ตตามสญ

ญาก่อสรา้ งเดม

ผูฟ

้องคดจ

งึ ไม่อาจเรย

กรอง

ความเสยหายในสวนทผ่ ถ

ูกฟ้องคดส

ง่ ใหชะลอการก่อสราง

ส่วนการเปล่ียนแปลงเวลาการท˚างานเกิดจากการจัดการหารือการจราจร

ระหว่างก่อสร้างงานตามสญญาพิพาทของกองบัญชาการต˚ารวจนครบาลโดยมีหน่วยงาน

ที่เก่ียวขอ

งร่วมประชุมด้วย ซ่ึงการเปลี่ยนเวลาการท˚างานดง

กล่าวก็เพ่ือความเหมาะสมของ

การท˚างานและเพ่ือประโยชน์ของผู้ใช้เส้นทางจราจร ดง

นัน

จึงเป็นอ˚านาจของผู้ถูกฟ้องคด

ทจ่

ะเปลย่

นแปลงระยะเวลาดงั กล่าวได้ ทผ่ ฟู

้องคดอ

า้ งว่าตอ

งเพม

แรงงานและเครอ

งจก

รเป็นสองเท่า

ท˚าใหเ้ สย

ค่าใชจ่ายเพม

มากขน้

นนั

เหน

ว่า ค่าใชจ่ายดงั กล่าวเป็นไปเพ่อ

ประโยชน์ของผูฟ

้องคด

ทา˚ ใหส

ามารถท˚างานไดแ

ลวเสรจทน

ตามก˚าหนด ผฟู

้องคดจ

งึ ไม่อาจน˚ามาอา้ งเป็นเหตุใหผ

ถูกฟ้องคด

ชดใช้ค่าใช้จ่ายดง

กล่าวได้ ส่วนท่ีผู้ฟ้องคดีอุทธรณ์ว่าสญ

ญาพิพาทระบุไว้อย่างชด

เจนให้ใช

มาตรการ N ในการก่อสรา้ ง โดยมเี ง่อ

นไขว่าการเปลย่

นแปลงเวลาการท˚างาน (มาตรการก่อสรา้ ง)

ถอเป็นการเปลย่

นแปลงการท˚างานซง่ึ ผถ

ูกฟ้องคดมห

น้าทต่

องชดใชค

่าเสย

หายใหแ

ก่ผฟู

้องคดนนั

เหน

ว่า การเปล่ย

นแปลงเวลาการท˚างานเป็นอ˚านาจของผูถูกฟ้องคดด

งั ท่ไี ดวน

ิจฉัยแลว

ขางต้น

เมอ

กรณีนี้เป็นการเปลย่

นแปลงเวลาเพอ

ความเหมาะสมและเพอ

ประโยชน์สาธารณะ โดยผฟู

้องคดเี อง

ก็ได้สมค

รใจเขา

ท˚างานน้ีโดยมิได้มีการเปล่ียนแปลงแก้ไขข้อก˚าหนดในสญ

ญาแล้ว ถือได้ว่า

ผฟู

้องคดไี ม่ตด

ใจค่าเสย

หายในส่วนน้ีและไม่อาจเรย

กรอ

งค่าเสย

หายในส่วนน้ีไดอก

คดม

ประเดน

ทต่ อง

วนิจฉย

ต่อไปอก

ว่า ผูฟ

้องคดช

อบทจ่

ะไดร

บค่าใชจ่ายทเ่ี พม

ขน้

จากการทผ่ ูฟ

้องคดต

องดน

ท่อลอด

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๕ ฉบบท่ี ๒ (เมษายน-มถิ ุนายน) ๒๕๕๘

๗

ใต้ถนนในระดบ

ความลึกกว่าท่ีแบบก˚าหนดหรอ

ไม่ เพย

งใด เห็นว่า ขอ

โต้แยง

กรณีน้ีต่างจาก

ข้อโต้แย้งสองกรณีก่อนหน้าน้ี เพราะเป็นเร่ืองท่ีเกิดข้ึนระหว่างการด˚าเนินการตามสญญา

โดยความเสยหายทเ่ี กดขน้

นนั

เกดจากการทผ่ ถ

ูกฟ้องคดก

˚าหนดความลก

ของท่อลอดใตถ

นนไว

ที่ระดบ

มากกว่าหรอ

เท่ากบ

๓ เมตร (> ๓ เมตร) ซ่ึงน้อยกว่าความเป็นจริงท่ีต้องดน

ท่อลอด

ให้ลึกถึง ๔.๕๐ เมตร และแม้ว่าแบบแปลนดังกล่าวจะเป็ นเพียงแนวทางของการท˚างาน

เพ่อ

ความสะดวกของผูรบ

จาง อก

ทงั้ แบบแปลนก็ไดก

˚าหนดไวว

่าใหด

นท่อลก

ไม่น้อยกว่า ๓ เมตร

ก็ตาม แต่เหน

ไดอ

ย่างชด

แจง้ ว่าเน้ืองานท่แ

ท้จรง

ท่ผูฟ

้องคดต

้องด˚าเนินการนันมม

ากเกน

ไปกว่า

ท่ก

˚าหนดไวใ้ นสญ

ญาถึงกว่ารอ

ยละ ๕๐ ซึ่งเกด

จากการออกแบบของผูถูกฟ้องคดเี อง ส˚าหรบ

ข้อสญ

ญาท่ีว่าไม่ให้น˚าความคลาดเคล่ือนหรอ

ความผิดพลาดในการออกแบบมาเป็นข้ออ้าง

ในการขอค่าใชจ่ายเพมเตมนนั

เหน

ว่า กรณีนี้เม่อผฟู

้องคดไี ดแ

จงความผดพลาดของแบบแปลน

ดงั กล่าวใหผ

ูถูกฟ้องคดท

ราบและขอท˚างานดน

ท่อประปาใหลก

กว่าแบบแปลนท่ระดบ

ความลึก

๔.๕๐ เมตร โดยได้เสนอราคาค่างานเพม

เติมจากสญ

ญาแล้ว ต้องถือว่าเป็นการขอแก้ไขแบบ

ตามสภาพการท˚างานจรงทจ

ะตองมก

ารคดค่างานกน

ใหม่ ซ่งเมอการท˚างานตามสญ

ญาพพ

าทน้ี

ใหค

านวณราคาต่อหน่วยซง่ึ สามารถเปลย่

นแปลงไดต

ามปรม

าณทแ่

ทจรง

ดงั นนั

หากผถ

ูกฟ้องคด

เห็นว่างานท่ีผู้ฟ้องคดีได้ท˚านัน

มีค่างานท่ีสูงข้น

ผู้ถูกฟ้องคดีก็ชอบท่ีจะพิจารณาจ่ายค่างาน

ทเ่ี พม

ขน้

ตามความเป็นจรงิ ใหแ

ก่ผูฟ

้องคดี การท่ผ

ูถูกฟ้องคดอ

างขอสญ

ญาดงั กล่าวเป็นเหตุผล

ทไี ม่พจารณาจ่ายค่างานทเี พมขน้

จงไม่เป็นธรรมกบ

ผฟู

้องคดี เม่อคดน

้ีผถ

ูกฟ้องคดไี มไดโตแยง

ว่าผูฟ

้องคดม

ไิ ดท

˚างานดงั กล่าวหรอ

งานนัน

มไิ ดม

เี น้ืองานทเี พม

ขน้

ผูฟ

้องคดจ

งชอบท่จ

ะไดรบ

ค่างานสวนทเี พมขนนี้

ส˚าหรบ

ค่าใชจ่ายทผูฟ

้องคดส

มควรไดรบ

จากการทผูฟ

้องคดต

้องดน

ท่อลอดใต

ถนนในระดบ

ความลก

กว่าทแ่

บบก˚าหนดนนั

เหน

ว่า ผูฟ

้องคดไี ดมห

นงสอลงวน

ท่ี ๒๖ มถ

ุนายน

๒๕๔๓ ถงึ นายช่างโครงการของผูถูกฟ้องคดี ขอดนท่อประปาลกกว่าแบบแปลนทร่ี ะดบความลกึ

๔.๕๐ เมตร โดยแจ้งว่าจากความคลาดเคล่ือนของแบบแปลนท่ีก˚าหนดมีผลท˚าให้ผู้ฟ้องคด

ตองเสย

ค่าใชจ่ายในการใชอุปกรณ์ท่อประปาเพอ

หลบท่อประปาเดม

ทข่

วางแนวท่อประปาทว่

างใหม

เพม

เตม

จากแปลนอก

๔๐๐,๐๐๐ บาท ต่อมา ผูฟ

้องคดไี ดม

หนงั สอ

ลงวน

ท่ี ๑๙ กุมภาพน

ธ์ ๒๕๔๔

ขอใหผถ

ูกฟ้องคดพ

จารณาชดเชยค่าใชจ่ายทเ่ี พม

ขน้

สา˚ หรบ

ค่าใชจ่ายทเ่ี พม

ขน้

ในสว

นน้ีคด

เป็นเงน

๘๙๒,๐๐๐ บาท เหน

ไดว

่าจ˚านวนเงน

ท่ผูฟ

้องคดเี รย

กรอ

งทงั้ สองจ˚านวนนัน

มความแตกต่างกน

อย่างมากและมไิ ดแ

สดงรายละเอย

ดของค่าใชจ่ายอย่างชดเจน อย่างไรกต

าม คดน

้ีผูถูกฟ้องคด

ได้มีค˚าให้การเพม

เติมชี้แจงเก่ียวกบ

ค่าเสย

หายว่านายช่างโครงการฯ ได้มห

นังสอ

ลงวน

ท่ี ๗

๘

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๕ ฉบบั ท่ี ๒ (เมายน-มถิ ุนายน) ๒๕๕๘

พฤศจก

ายน ๒๕๔๔ ค˚านวณค่าก่อสรา้ งบ่อดน

และบ่อรบ

เพม

ขน้

บ่อละ ๖๐,๘๐๐ บาท จ˚านวน ๘ บ่อ

เป็นเงน

๔๘๖,๔๐๐ บาท ซงึ แมก

ารค˚านวณดงั กล่าวจะไม่ผูกพน

ผูถูกฟ้องคดแ

ละเป็นการค˚านวณ

โดยอาศัยและเปรย

บเทียบจากราคากลางก็ตาม แต่เม่อ

จ˚านวนเงน

ท่ีผูถูกฟ้องคดเี สนอมานัน

มความใกล้เคย

งกบ

ค่าเสย

หายท่ผูฟ

้องคดเี รย

กมาในครงั้ แรก จง

น่าเช่อ

ว่าจ˚านวนเงน

ดงกล่าว

มความถูกต้องและใกล้เคียงกบ

ค่าเสย

หายท่ีผู้ฟ้องคดีได้รบ

ท่ีศาลปกครองชนั

ต้นก˚าหนดให

ผู้ฟ้องคดม

สทธไดร้ บค่างานทเี พมขน

เป็นเงนจานวน ๔๘๖,๔๐๐ บาท จึงชอบดวยเหตุผลแลว

ผู้ฟ้องคดีต้องรบ

ผิดกรณีท่ีได้ดน

ท่อลอดใต้ถนนชนท่อประปาของส˚านักงาน

ประปาสาขาตากสนหรอไม่ เหน

ว่า แมผฟู

้องคดจะไดด

˚าเนินการตามแบบแปลนของผถ

ูกฟ้องคด

และเกดความเสยหายขน้

กตาม แต่เมอผฟู

้องคดเป็นผมู

วชาชพ

ดานนี้ซงึ โดยวสย

และพฤตก

ารณ์

ยอมตอ

งทา

งานดว

ยความระมด

ระวงั รอบคอบ ผฟู

้องคดจ

งึ ยอ

มไมอ

าจอา้ งว่าความเสย

หายดงั กล่าว

เป็นความผดของผถ

ูกฟ้องคดแ

ละผฟู

้องคดต

องรบ

ผดต่อความเสย

หายทเ่ี กดขน้

ส่วนทผ่ ฟู

้องคด

อุทธรณ์ว่า ผูถูกฟ้องคดย

่อมทราบอยู่แลว

ว่ามทรพ

ยสน

ของผูถูกฟ้องคดอ

ยู่ในบรเิ วณทก

˚าหนด

ผถูกฟ้องคดจ

งเป็นฝ่ายทป

ระมาทเลนเล่อนนั

เหนว่า ในการก่อสรางนนั

ค่ส

ญญามหน้าทท่

จะตอง

ปฏบ

ตตามสญ

ญาต่อกน

แต่ในสว

นของความระมด

ระวงั ยอ

มเป็นหน้าทข่

องผูรบ

จาง ดงั นนั

กรณีน้ี

ผฟู

้องคดย

อมตอ

งใชค

วามระมด

ระวงั รอบคอบในการดา

เนินงานก่อสรา้ ง และเม่อ

เกด

ความเสย

หาย

ผฟู

้องคดกต

องรบ

ผดตามสญ

ญา ค˚าอุทธรณ์ของผฟู

้องคดไี ม่อาจรบ

ฟังได้ การทศ่

าลปกครองชนั ตน

วนิจฉัยว่า ผูถูกฟ้องคดไี ม่ต้องรบ

ผดชดใช้ค่าเสย

หายจากการสงั ่ ใหช

ะลอการก่อสรา

งและจาก

การเปลี่ยนแปลงเวลาการก่อสรา

ง แต่ต้องชดใช้กรณีผูฟ

้องคดีต้องดน

ท่อลอดใต้ถนนที่ระดบ

ความลึก ๔.๕๐ เมตร จึงพิพากษาให้ผู้ถูกฟ้องคดีจ่ายเงนค่าจ้างเพิ่มขึ้นจากการท่ีผู้ฟ้องคด

ตองดน

ท่อลอดใตถ

นนในระดบ

ความลก

กว่าทแ่

บบแปลนก˚าหนดจ˚านวน ๔๘๖,๔๐๐ บาท ใหแก่

ผฟู

้องคดชอบแลว

(คำพพำกษำศำลปกครองสงสุดที่ อ. ๖๗๒/๒๕๕๗)

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๕ ฉบบท่ี ๒ (เมษายน-มถิ ุนายน) ๒๕๕๘

๙

คดีพิพาทเกี่ยวกบสญญาทางปกครอง

การที่หน่วยงานของรฐผู้ว่าจ้างมีค˚าสงั ่ มอบหมายงานให้พนักงานจ้าง

ปฏิบต

ิงานเป็ นพิเศษนอกเหนือจากงานในขอบเขตหน้าที่ความรบ

ผิดชอบท่ีกา

หนดไว้

ในสญ

ญาจ้าง พนักงานจ้างไม่จา

ต้องปฏิบต

ิตามคา

สงั ่ ดง

กล่าว เม่ือพนักงานจ้างยงคง

ปฏิบต

ิงานในหน้าที่ตามที่กา

หนดไว้ในสญ

ญาจึงไม่ถือเป็ นการประพฤติผิดสญ

ญาจ้าง

และเมื่อหน่วยงานของรฐ

บอกเลิกสญ

ญาจ้างโดยไม่บอกกล่าวล่วงหน้า จึงไม่ชอบด้วย

ข้อ ๗ ของสญ

ญาจ้าง ประกอบกบ

ข้อ ๔๙ (๔) และข้อ ๕๖ ของประกาศคณะกรรมการ

พนักงานเทศบาล อีกทงั้ การท่ีมิได้เสนอเหตุความจาเป็ นและประโยชน์ที่ทางราชการ

จะได้รบ

ให้คณะกรรมการพนักงานเทศบาลพิจารณาให้ความเหน

ชอบก่อนที่จะบอกเลิก

สญญาจ้าง กรณีจึงเป็ นการบอกเลิกสญ

ญาจ้างที่มิได้ปฏิบต

ิตามประกาศคณะกรรมการกลาง

พนักงานเทศบาล และเมื่อการบอกเลิกสญญาจ้างมิใช่ความผิดของลูกจ้าง พนักงานจ้าง

จึงมีสิทธิที่จะได้รบค่าตอบแทนจากการออกจากงานโดยไมมความผดตามที่ิี่ ประกาศกา˚ หนด

ผฟู

้องคดฟ

้องว่า ผู้ฟ้องคดเี ป็นพนก

งานจา้ งทวั ่ ไป ต˚าแหน่งยาม สงั กดผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๓

(เทศบาลต˚าบล) ตามสญ

ญาจา้ งเลขท่ี ๑๒/๒๕๕๒ ลงวน

ท่ี ๑ ตุลาคม ๒๕๕๑ ถง

๓๐ กน

ยายน ๒๕๕๒

มีก˚าหนดระยะเวลา ๑ ปี ปฏิบัติหน้าท่ีในต˚าแหน่งดังกล่าวตัง้ แต่วนท่ี ๑ มิถุนายน ๒๕๕๐

แต่ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ (นายกเทศมนตรต˚าบล) มค

˚าสงั ่ ลงวน

ท่ี ๒๕ มถ

ุนายน ๒๕๕๐ มอบหมายงาน

ใหผูฟ

้องคดมห

น้าท่อ

อกตรวจปฏบ

ตการดูแลความสงบเรย

บรอ

ยในเขตชุมชนและบรเิ วณพน้ ท่

ในเขตของผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๓ และต่อมามค

า˚ สงั ่ ลงวน

ท่ี ๒๓ มถ

ุนายน ๒๕๕๒ มอบหมายใหผฟู

้องคด

ไปท˚าหน้าทค่

นงานประจ˚ารถขยะ โดยอา้ งว่าต˚าแหน่งยามมป

รมาณงานน้อย ผฟู

้องคดเี หนว่าคา

สงั

ดงั กล่าวไม่ชอบดว

ยกฎหมาย จงึ มห

นังสอลงวน

ท่ี ๒๔ มถ

ุนายน ๒๕๕๒ อุทธรณ์ค˚าสง่ ดงกล่าว

และไม่ยน

ยอมปฏบตห

น้าท่ต

ามค˚าสงั ่ ของผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ แต่ยงั คงไปปฏบ

ตหน้าท่ใี นต˚าแหน่ง

ยามมาตลอด ต่อมา ผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ ไดมห

นงั สอ

ลงวน

ท่ี ๒๐ กรกฎาคม ๒๕๕๒ สง่ หามมใหจ่าย

ค่าตอบแทนใหกบ

ผฟู

้องคดี และไดม

หนงสอลงวนท่ี ๒๒ กรกฎาคม ๒๕๕๒ บอกเลกสญ

ญาจาง

กบผู้ฟ้องคดีตงั้ แต่วนท่ี ๑ กรกฎาคม ๒๕๕๒ เป็นต้นไป ผู้ฟ้องคดีจงึ ขอให้ศาลมีค˚าพิพากษา

หรอ

คา˚ สงั ่ ใหผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๓ จ่ายเงน

เดอ

นเป็นเงน

จา˚ นวน ๑๙,๗๔๐ บาท ใหแก่ผฟู

้องคด

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๕ ฉบบท่ี ๓ (กรกฎาคม-กนั ยายน) ๒๕๕๘ ๑

ศาลปกครองสูงสุดวินิ จฉัยว่า ผู้ฟ้องคดเี ป็นพนักงานจางทวั ่ ไป ต˚าแหน่งยาม

สงั กด

ผูถูกฟ้องคดีท่ี ๓ เรม

ปฏบ

ติหน้าทใี นต˚าแหน่งยามตงั้ แต่วน

ท่ี ๑ มถ

ุนายน ๒๕๕๐ เม่อ

สน้

สุด

สญญาจ้างได้ท˚าสญ

ญาจ้างต่อตามสญ

ญาจ้างเลขท่ี ๑๒/๒๕๕๒ ลงวน

ท่ี ๑ ตุลาคม ๒๕๕๑

มก˚าหนด ๑ ปีนบ

ตงั้ แต่วน

ท่ี ๑ ตุลาคม ๒๕๕๑ ถงึ วน

ท่ี ๓๐ กน

ยายน ๒๕๕๒ การทผ่

ถูกฟ้องคดท

่ี ๓

จะมค

าสง่ ใหผฟู

้องคดปฏบ

ตหน้าทต

˚าแหน่งยามเป็นอยา

งอ่นหรอตามทผ่ บู

งคบบญ

ชามอบหมาย

เพ่อ

ประโยชน์ของทางราชการไดโ้ ดยไม่ต้องแกไ้ ขสญ

ญาและถอ

ว่าผูฟ

้องคดยน

ยอมปฏบ

ตตามค˚าสงั

ของผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๓ นนั

จะตองเป็นค˚าสง่ มอบหมายงานใหป

ฏบต

เิ ป็นพเิ ศษทไี ม่นอกเหนือจาก

ขอบเขตหน้าทค่

วามรบ

ผดชอบตามสญ

ญาจา้ งเท่านนั

เม่อ

คา˚ สงั ่ ของผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๓ ทม่

อบหมายให

ผูฟ

้องคดปฏบ

ตหน้าทอ่ ่น

นอกเหนือจากหน้าทย่

าม โดยใหผูฟ

้องคดรี บผด

ชอบในกองสาธารณสุข

และสง

แวดล้อม งานรก

ษาความสะอาดประจ˚ารถเก็บขยะ จึงเป็นค˚าสงั ่ มอบหมายงานให้แก่

ผู้ฟ้ องคดีปฏิบัติเป็ นพิเศษนอกเหนือจากขอบเขตหน้าท่ีความรบผิดชอบท่ีก˚าหนดไว้ตาม

เอกสารแนบทา

ยสญญาจางซงึ เป็นสว

นหน่ึงของสญ

ญาจาง กล่าวคอ

เป็นงานนอกเหนือขอบเขต

ของงานรก

ษาความปลอดภย

ของสา

นักงาน รวมทงั้ ในบรเิ วณเขตของผูถูกฟ้องคดท

่ี ๓ เม่อ

งาน

รกษาความสะอาดประจา˚ รถเกบ

ขยะเป็นงานนอกเหนือจากขอบเขตหน้าทค่

วามรบ

ผดชอบทก่

˚าหนดไว

ตามสญ

ญาจา

ง กรณีจง

ไม่อาจถือไดว

่าผูฟ

้องคดยน

ยอมปฏบ

ติตามค˚าสงั ่ ของผูถูกฟ้องคดท

่ี ๓

และผฟู

้องคดไี ม่จ˚าตอ

งปฏบ

ตหน้าทป่

ระจ˚ารถเกบ

ขยะตามค˚าสงั ่ ของผูถูกฟ้องคดท

่ี ๓ การทผ่ ฟู

้องคด

ปฏบตห

น้าทต

˚าแหน่งยามต่อไป จงไม่เป็นการประพฤตผ

ดสญ

ญาจา

งลงวน

ท่ี ๑ ตุลาคม ๒๕๕๑

การบอกเลิกสญ

ญาจ้างโดยไม่บอกกล่าวล่วงหน้าตามหนังสอ

ลงวน

ท่ี ๒๒ กรกฎาคม ๒๕๕๒

จงไม่ชอบดว

ยขอ

๗ ของสญ

ญาจา้ ง ประกอบกบขอ

๔๙ (๔) และขอ

๕๖ ของประกาศคณะกรรมการ

พนักงานเทศบาลจงั หวด

ชุมพร เร่อ

ง หลก

เกณฑเ์ กย

วกบ

พนักงานจา้ งลงวน

ท่ี ๑๓ สงิ หาคม ๒๕๔๗

ประกอบกบ

ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๓ บอกเลกสญ

ญาจา

งโดยมไิ ดเ้ สนอเหตุความจ˚าเป็นและประโยชน์

ททางราชการจะได้รบใหค

ณะกรรมการพนักงานเทศบาลจงั หวด

ชุมพรพจ

ารณาใหค

วามเหนชอบ

ก่อนท่ีจะบอกเลิกสัญญาจ้าง กรณีจึงเป็ นการบอกเลิกสัญญาท่ีมิได้ปฏิบัติตามประกาศ

คณะกรรมการกลางพนักงานเทศบาล เร่อ

ง ค่าตอบแทนและสท

ธิประโยชน์ของพนักงานจ้าง

(เพมเตม) ลงวน

ท่ี ๒ พฤษภาคม ๒๕๔๙ ดงนนั

การท่ผ

ูถูกฟ้องคดท

่ี ๓ บอกเลกสญ

ญาจา

งกบ

ผูฟ

้องคดต

งั้ แต่วน

ท่ี ๑ กรกฎาคม ๒๕๕๒ ก่อนครบก˚าหนดสญ

ญาจา้ งในวน

ท่ี ๓๐ กน

ยายน ๒๕๕๒

โดยผูฟ

้องคดม

ไิ ดป

ระพฤตผ

ดสญ

ญา กรณีจง

เป็นการบอกเลกสญ

ญาจา

งโดยมใิ ช่ความผด

ของ

ผฟู

้องคดี ผฟู

้องคดจ

งมส

ทธไดร้ บค่าตอบแทนการออกจากงานโดยไมม

ความผดจากงบประมาณ

ของผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๓ ตามประกาศคณะกรรมการกลางพนักงานเทศบาล เร่อง ค่าตอบแทน

๒

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๕ ฉบบั ท่ี ๓ (กรกฎาคม-กนยายน) ๒๕๕๘

และสท

ธิประโยชน์ของพนักงานจ้าง (เพม

เติม) ลงวน

ท่ี ๒ พฤษภาคม ๒๕๔๙ เม่อ

ผู้ฟ้องคด

เป็นพนักงานจา้ งทวั ่ ไปของผูถูกฟ้องคดท

่ี ๓ เรม

ปฏบ

ติหน้าท่ต˚าแหน่งยามตงั้ แต่วน

ท่ี ๑ มถ

ุนายน

๒๕๕๐ ตด

ต่อกน

จนถงวน

ท่ี ๒๓ กรกฎาคม ๒๕๕๒ ผูฟ

้องคดจ

งปฏบ

ตงานตด

ต่อกน

ครบ ๑ ปี

และผูฟ

้องคดไ

ด้รบ

ค่าตอบแทนก่อนออกจากงานเป็นเงน

เดอ

นเดอ

นละ ๕,๐๘๐ บาท และเงน

ค่าครองชพ

เดือนละ ๑,๕๐๐ บาท รวมเป็นเงน

จ˚านวน ๖,๕๘๐ บาท ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๓ จง

ต้อง

ช˚าระเงน

ค่าตอบแทนการออกจากงานโดยไม่มีความผด

เป็นจ˚านวนสามเท่าของอตราค่าตอบแทน

ทผ่ ฟู

้องคดไดร้ บอยก

่อนวนออกจากงานใหแก่ผฟู

้องคด

(คำพพำกษำศำลปกครองสงสุดที่ อ. ๑๔๕/๒๕๕๘)

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๕ ฉบบท่ี ๓ (กรกฎาคม-กนั ยายน) ๒๕๕๘ ๓

คดีพิพาทเก่ียวกบสญญาทางปกครอง

สญญาก้ย

ืมเงินกองทุนพฒ

นาสหกรณ์มีลก

ษณะเป็ นสญ

ญาทางปกครอง และ

สญญาค้˚าประกนการกู้ยืมเงินกองทุนพัฒนาสหกรณ์เป็ นสัญญาอุปกรณ์ของสัญญา

ประธานอยู่ในอา˚ นาจพิจารณาพิพากษาของศาลปกครอง ในการฟ้องคดีพิพาทเก่ียวกบสญญา

อปกรณ์จึงต้องถือตามระยะเวลาการฟ้องคดีพิพาทเก่ียวกบสญญาทางปกครองซึ่งเป็ นสญญา

หลก

และการท่ีลูกหนี้มีการชา

ระหนี้บางส่วน ถือเป็ นการรบ

สภาพหนี้ต่อเจ้าหนี้ตามสิทธิ

เรียกร้องที่มีอยู่ มีผลท˚าให้ระยะเวลาในการฟ้ องคดีอนเป็ นอายุความสะดุดหยุดลงตาม

มาตรา ๑๙๓/๑๔ (๑) แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิ ชย์ เมื่ออายุความสะดดหยุดลง

สิ้นสด

เวลาใด ให้เร่ิมนับอายค

วามใหม่ตงั้ แต่เวลานัน

กรณีที่ลูกหนี้ไม่ชา

ระหนี้ให้แก่เจ้าหนี้ตามสญญาเมื่อครบกา

หนดชาระหนี้

ตามวน

แห่งปฏิทิน ถือว่าลูกหนี้ ตกเป็ นผู้ผิดนัดช˚าระหนี้ นับแต่วน

ครบก˚าหนดช˚าระหนี

โดยมิพกต้องแจ้งเตือนตามมาตรา ๒๐๔ วรรคสอง แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิ ชย

เจ้าหนี้สามารถใช้สิทธิเรียกร้องทางศาลให้ลูกหนี้ชา

ระหนี้ได้ทน

ทีโดยไม่จา˚ ต้องทวงถามให้

ชาระหนี้ก่อน ทงั้ การมิได้มีหนังสือเตือนหรือทวงถามให้ชาระหนี้หลงครบกาหนดชาระหนี้

กมิได้ท˚าให้สญ

ญาก้ก

ลายเป็ นสญ

ญาก้ท

ี่ไม่มีกา

หนดเวลาและต้องแจ้งให้ช˚าระหนี้ก่อน

แต่อย่างใด และการชา

ระหนี้ของลูกหนี้ในครงั้ หน่ึง ๆ หากไม่สามารถชา

ระหนี้สินได้ทงั้ หมด

เจ้าหนี้ชอบท่ีจะหก

เป็ นค่าใช้จ่ายอย่างอ่ืนได้ก่อน แล้วจึงจะน˚ามาหก

เป็ นการช˚าระหนี

อนเป็ นหนี้ประธานตามมาตรา ๓๒๙ วรรคหน่ึง แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิ ชย

ส่วนการที่เจ้าหนี้มิได้บอกเลิกสญ

ญาหรือมิได้ใช้สิทธิเรียกร้องให้ชา

ระหนี้ในทน

ทีหรือยงั มี

การรบชาระหนี้บางส่วนจากลูกหนี้อยู่ ไม่อาจถือได้ว่าเป็ นการผ่อนเวลาให้แกลู่ กหนี้ที่จะ

ทาให้ผ้ค

าประกน

หลุดพ้นจากความรบ

ผิด ดง

นัน

ลูกหนี้ในสญ

ญาก้ย

ืมและผ้ค

าประกน

สญญาที่ยินยอมไม่ใช้สิทธิของผค้

า˚้ ประกน

ตามนัยมาตรา ๖๘๘ มาตรา ๖๘๙ และมาตรา ๖๙๐

แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิ ชย์ อน

เป็ นการคา

ประกน

อย่างไม่มีจากด

และต้องรบ

ผิด

ร่วมกบ

ลูกหนี้ จึงต้องรบ

ผิดชา

ระหนี้ให้กบ

เจ้าหนี้ในมูลหนี้ที่ค้างชาระ

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๖ ฉบบท่ี ๑ (มกราคม-มนาคม) ๒๕๕๙

๑

ผู้ฟ้ องคดีฟ้องว่า ผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑ (สหกรณ์การเกษตรมหาชนอ˚าเภอบ้านม่วง

จ˚ากด

) ไดท

˚าสญ

ญากูยม

เงน

กองทุนพฒ

นาสหกรณ์ (กพส.) กบ

ผูฟ

้องคดี (กรมส่งเสรม

สหกรณ์)

เพ่ือด˚าเนินงานตามโครงการสนับสนุนเงน

ทุนหมุนเวย

นเพ่ือพฒ

นากลุ่มเกษตรกรให้สมาชิกกู

ประกอบอาชพ

(ท˚านา) ตามสญ

ญาเลขท่ี กพส.๖/๒๕๔๖ ลงวน

ท่ี ๒๙ กรกฎาคม ๒๕๔๖ จ˚านวน

๓๐๐,๐๐๐ บาท โดยมีผู้ถูกฟ้ องคxxxxx ๒ ถึงผู้ถูกฟ้ องคxxxxx ๑๔ เป็ นผู้ค้˚าประกันตามหนังสือ

ค้˚าประกน

xxx

ลงวน

ท่ี ๒๙ กรกฎาคม ๒๕๔๖ แต่ผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑ xxxxxxส่งใช้เงน

กู้คืนเลย

จนครบก˚าหนดช˚าระหน้ีในวน

ท่ี ๓๐ มถ

ุนายน ๒๕๔๗ ต่อมา ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ไดช

˚าระหน้ีใหแก่

ผู้ฟ้องคดx

xxxxงั

เม่อวน

ท่ี ๑๘ ธน

วาคม ๒๕๔๙ จ˚านวน ๑๒,๓๘๐ บาท และเม่อวน

ท่ี ๑๙ xxxxxx

๒๕๕๐ จ˚านวน ๙,๐๐๐ บาท โดยผูฟ

้องคดน

˚าไปหก

เป็นค่าปรบ

ทงั้ หมด ต่อมา นายทะเบย

นสหกรณ์

ได้มีค˚าสงั ่ ลงวนท่ี ๕ กรกฎาคม ๒๕๕๐ สงั ่ เลิกสหกรณ์ผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑ และแต่งตงั้ นาย ศ.

เป็นผู้ช˚าระบญ

ชีของสหกรณ์ผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑ และผู้ฟ้องคดีได้มห

นังสอ

เรย

กให้ผู้ถูกฟ้องคด

ทงั้ สิบสี่ช˚าระหน้ีแล้ว แต่ผู้ถูกฟ้องคดีทงั้ สิบสี่xxxxxxxxxxช˚าระหน้ี จึงขอให้ศาลมีค˚าพิพากษา

หรอคาสง่ ใหผถ

ูกฟ้องคดท

ง้ สบสช่

าระเงนตนพรอมดอกเบย

และค่าปรบตามสญญา

ศาลปกครองสูงสุดวินิ จฉัยว่า คดน

้ีอยู่ในอ˚านาจของศาลปกครองท่จ

ะรบไว

พxxxxxพพากษาไดหรอไม่ และผฟู

้องคดไดย่น

ฟ้องคดภายในระยะเวลาแหงการฟ้องคดหรอไม

ซง่ึ ในประเดน

น้ีแมผ

ูอุทธรณ์จะเพงิ่ ยกขน้

มากล่าวอา้ งเป็นขอ

ต่อสูใ้ นชนั

อุทธรณ์ต่อศาลปกครองสูงสุด

แต่เน่ืองจากเป็นปัญหาอน

เกย

วดว

ยความสงบเรย

บรอ

ยของประชาชนทผ

ูอุทธรณ์xxxxxxยกขน้ มา

กล่าวอางไดตามขอ

๑๐๑ วรรคสอง แห่งระเบยบของทป

ระชุมใหญ่xxxxxxxในศาลปกครองสงสุด

ว่าด้วยวธพ

xxxxxคดx

xxxxx พ.ศ. ๒๕๔๓ ศาลปกครองสูงสุดจงรบ

พxxxxxวน

ิจฉัยใหโ้ ดย

เหนว่า ตามคานิยามของสญญาทางxxxxxxในมาตรา ๓ แหงพระราชบญญตจดตง้ ศาลปกครอง

และวธพ

xxxxxคดx

xxxxx พ.ศ. ๒๕๔๒ ซ่งึ ไดม

การขยายความตามมติของทป

ระชุมใหญ่xxxxxxx

ในศาลปกครองสูงสุดว่า สญ

ญาทางxxxxxxใหห

มายความรวมถง

สญญาท่ค

ู่สญ

ญาอย่างน้อย

ฝ่ ายใดฝ่ ายหน่ึงเป็นหน่วยงานทางxxxxxxxxx

เป็นบุคคลซึ่งกระท˚าการแทนรฐ

และมล

กษณะเป็น

สญญาสม

ปทาน สญ

ญาทใ่ี หจด

ท˚าบรก

ารสาธารณะ หรอจด

ใหม

สงิ่ สาธารณูปโภคหรอ

แสวงประโยชน์

จากทรพ

xxxxxxxxxxxx xxx

เป็นสญญาที่หน่วยงานทางxxxxxxxxx

บุคคลซ่ึงกระท˚าการแทนรฐ

ตกลงให้คู่สญ

ญาอก

ฝ่ ายหน่ึงเขา

ด˚าเนินการหรอ

เขา

ร่วมด˚าเนินการบรก

ารสาธารณะโดยตรง

หรือเป็ นสญ

ญาท่ีมีข้อก˚าหนดในสญ

ญาซ่ึงมีลก

ษณะพิเศษท่ีแสดงถึงเอกxxxxxข

องรฐ

ทงั้ น้ี

เพ่ือให้การใช้อ˚านาจทางxxxxxxxxx

การด˚าเนินกิจการทางxxxxxx ซ่ึงก็คือการบรก

ารสาธารณะ

xxxxxผล เม่ือผู้ฟ้ องคxxxxxxxxเป็ นกรม สง

กัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ xx

xxฐานะเป็ น

๒

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๖ ฉบบั ท่ี ๑ (xxxxxx-มนี าคม) ๒๕๕๙

หน่วยงานทางxxxxxxxxต

กลงท˚าสญ

ญากบ

ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ในสญ

ญากูยม

เงน

กองทุนพฒนา

xxxxxx xxxxx

ญาเลขท่ี กพส.๖/๒๕๔๖ ลงวน

ท่ี ๒๙ กรกฎาคม ๒๕๔๖ ใหอ

งค์กรเกษตรกร

เป็นผู้จดหาทุนให้แก่สมาชิกผู้ประกอบอาชีพเกษตรกรรมเพ่ือน˚าไปใช้ในการลงทุนประกอบอาชีพ

ผฟู

้องคดซ

งึ เป็นหน่วยงานทางxxxxxxทม่

อ˚านาจหน้าทด่

˚าเนินการตามกฎหมายว่าดว

ยสหกรณ์

และกฎหมายอ่น

ทเ่ี ก่ย

วขอ

ง และไดรบ

มอบหมายใหเ้ ป็นผูรบ

ผดชอบดูแลการด˚าเนินการจดั

หาสน

เช่อ

เพ่ือการเกษตรให้แก่สมาชิกของสหกรณ์โดยการท˚าสญ

ญาให้ผู้ถูกฟ้องคดีท่

๑ ได้กู้ยืมเงน

เพอ

ไปเป็นทุนใหส

มาชก

กูป

ระกอบอาชพ

(ทา˚ นา) อน

มลก

ษณะเป็นการมอบหมายใหผ

ถูกฟ้องคดีท่ี ๑

ซงึ เป็นองคกรเกษตรกรจดหาสนเช่อใหเกษตรกรกูเพ่ือใชลงทุนในการท˚านาตามความเหมาะสม

จงึ เป็นการท˚าสญ

ญาทห่

น่วยงานทางxxxxxxxxx

คู่สญ

ญาฝ่ ายหน่ึงไดม

อบหมายใหผ

ูถูกฟ้องคดท

่ี ๑

ในฐานะองค์กรเกษตรกรท่ีมีหน้าท่ีxx

xxxxxเช่ือให้สมาชิกในสหกรณ์กู้เพ่ือไปจด

ท˚ากิจการ

ทางการเกษตรอน

มลก

ษณะเพ่ือจด

ท˚าบรก

ารสาธารณะโดยตรง สญ

ญาดง

กล่าวจง

มีลก

ษณะ

เป็นสญ

ญาทางxxxxxxตามมาตรา ๓ แห่งพระราชบญ

ญติจด

ตงั้ ศาลปกครองและวธพ

xxxxx

คดีxxxxxx พ.ศ. ๒๕๔๒ เม่อมข

อโต้แย้งในการเรย

กให้ช˚าระหน้ีตามสญ

ญาดง

กล่าว จง

เป็น

คดพพ

าทเกย

วกบสญ

ญาทางxxxxxxตามมาตรา ๙ วรรคหน่ึง (๔) แห่งพระราชบญ

ญติจด

ตงั

ศาลปกครองและวธ

ีพx

xxxxคดx

xxxxx พ.ศ. ๒๕๔๒ และเม่อสญ

ญาดง

กล่าวมลก

ษณะเป็น

สัญญาทางxxxxxx สัญญาค้˚าประกันท่ีผู้ถูกฟ้ xxxxxท่ ๒ ถึงผู้ถูกฟ้ องคxxxxx ๑๔ ได้ท˚าไว

เป็ นประกันหน้ีในสัญญาท่ีพิพาท xxxxxลักษณะเป็ นสัญญาอุปกรณ์ของสัญญาประธาน

สญญาคาประกนดงกล่าวจงอยใู นอานาจพxxxxxพพากษาของศาลปกครองxxxxเดยวกน

เม่ืxxxxxxxxx xxx

จากผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑ ได้กู้ยืมเงน

กองทุนพฒ

นาสหกรณ์

ในวนท่ี ๒๙ กรกฎาคม ๒๕๔๖ และxxx

xระหน้ีภายในวนท่ี ๓๐ มถ

ุนายน ๒๕๔๗ ตามทก่

˚าหนด

ในสญ

ญา ผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ จงึ ผดสญ

ญาxxx

x˚ ระเงน

กูย

มคน

แก่ผฟู

้xxxxx ถอ

xxx

xxxxxxแหง่ การฟ้องคด

xxx

ขน้

ตงั้ แต่วน

ท่ี ๑ กรกฎาคม ๒๕๔๗ อน

เป็นวน

ถดจากวน

ครบก˚าหนดชา˚ ระคน

เงน

กูย

มตามสญญา

มใิ ช่xxx

ขน้

ในวน

ท่ี ๕ กรกฎาคม ๒๕๕๐ ทม

การสงั ่ เลก

สหกรณ์ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ นอกจากนัน

ยงปรากฏขอเทจจรงว่า ในวน

ท่ี ๑๘ ธนั

วาคม ๒๕๔๙ ผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ ไดท

˚าการช˚าระหนี้ใหแก่

ผฟู ้องคดบางส่วนจานวน ๑๒,๓๘๐ บาท และวนท่ี ๑๙ xxxxxx ๒๕๕๐ อกจานวน ๙,๐๐๐ บาท

จงถือได้ว่าผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑ รบ

สภาพหน้ีต่อผู้ฟ้องคดีตามสท

ธิเรย

กรอ

งท่ีมีอยู่ ซ่ึงมผ

ลท˚าให

ระยะเวลาในการฟ้องคxxxเป็นอายุความสะดุดหยุดลงตามมาตรา ๑๙๓/๑๔ (๑) แห่งxxxxxx

กฎหมายแพ่งและพาณิชย์ และเม่ออายุความสะดุดหยุดลงแลว

ระยะเวลาทล

่วงไปก่อนนน

ไมนบ

เขา้ ในอายุความ และเม่อ

เหตุท่ท

˚าใหอ

ายุความสะดุดหยุดลงสน้

สุดเวลาใด ใหเ้ รม

นับอายุความใหม

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๖ xxxxxx ๑ (xxxxxx-xxxxx) ๒๕๕๙

๓

ตงั้ แต่เวลานันตามมาตรา ๑๙๓/๑๕ วรรคหนึ่งและวรรคสอง แห่งประมวลกฎหมายเดียวกน

เม่ือผู้ถูกฟ้ องคxxxxx ๑ ได้น˚าเงน

มาช˚าระหน้ีบางส่วนให้แก่ผู้ฟ้องคดีครงั้ สุดท้ายเม่ือวน

ท่ี ๑๙

xxxxxx ๒๕๕๐ ระยะเวลาส˚าหรบ

การย่น

ฟ้องคดีน้ีxx

xxม

นับใหม่ตงั้ แต่วน

รุ่งขน

คือวน

ท่ี ๒๐

xxxxxx ๒๕๕๐ เม่ือผู้ฟ้ xxxxxx˚าคดีมาฟ้องต่อศาลปกครองในวนท่ี ๒๙ มิถุนายน ๒๕๕๒

จึงเป็ นการย่ืนฟ้ xxxxxภายในก˚าหนดระยะเวลาห้าปีตามมาตรา ๕๑ แห่งพระราชบัญญัต

จดตงั้ ศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีxxxxxx พ.ศ. ๒๕๔๒ ท่ีแก้ไขเพิ่มเติมโดยมาตรา ๔

แหงพระราชบญญต

จดตง้ ศาลปกครองและวธพ

xxxxxคดxxxxxx (xxxxxx ๕) พ.ศ. ๒๕๕๑

ตามสญ

ญากู้ยม

เงน

กองทุนพฒ

นาสหกรณ์ เลขท่ี กพส.๖/๒๕๔๖ ลงวน

ท่ี ๒๙

กรกฎาคม ๒๕๔๖ ขอ

๑ ขอ

๘ ขอ

๙ ขอ

๑๑ ขอ

๑๓ และหนังสอ

ค้˚าประกน

xxx

ลงวน

ท่ี ๒๙

กรกฎาคม ๒๕๔๖ ข้อ ๔ ผู้ถูกฟ้ องคxxxxx ๑ ได้ท˚าสัญญากู้ยืมเงินกองทุนพัฒนาสหกรณ์

เพ่อ

ด˚าเนินงานตามโครงการสนับสนุนเงน

xxxxxxxxxx

นเพ่อพฒ

นากลุ่มเกษตรกรใหส

มาชกกู

ประกอบอาชพ

(ท˚านา) จากผูฟ

้องคดจ

˚านวน ๓๐๐,๐๐๐ บาท โดยมผ

ูถูกฟ้องคดท

่ี ๒ ถงึ ผูถูกฟ้องคด

ท่ี ๑๔ เป็นผูค

˚้าประกน

การช˚าระหน้ีดงกล่าว ตามหนังสอ

ค˚้าประกน

xxx

ลงวน

ท่ี ๒๙ กรกฎาคม

๒๕๔๖ และผูก

ู้ยม

(ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑) ตกลงว่าจะช˚าระหน้ีเงน

ทกู้ยม

พรอ

มดอกเบ้ย

ใหเ้ สรจ

สน้

ภายในวน

ท่ี ๓๐ มถ

ุนายน ๒๕๔๗ ตามสญ

ญาขอ

๙ โดยผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ ไดรบ

เงน

กูย

มจ˚านวน

๓๐๐,๐๐๐ บาท ไปจากผูฟ

้องคดแ

ลวเม่อวน

ท่ี ๒๙ กรกฎาคม ๒๕๔๖ แต่เม่อ

ครบก˚าหนดเวลา

การช˚าระหน้ีในวน

ท่ี ๓๐ มถ

ุนายน ๒๕๔๗ ซ่ึงเป็นการก˚าหนดเวลาช˚าระหน้ีไว้ตามวน

แห่งปฏิทิน

ผถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ไม่ช˚าระหน้ีใหแ

ก่ผฟู

้องคดต

ามสญ

ญา จงึ ตกเป็นผูผ

ดนด

ช˚าระหน้ีนบ

แต่วน

ดงั กล่าว

โดยมิxxxต้องเตือนตามมาตรา ๒๐๔ วรรคสอง แห่งxxxxxxกฎหมายแพ่งและพาณิชย

กรณีจง

ถือไดว

่าผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ตกเป็นผูผ

ดสญ

ญากู้ยม

เงน

ตามสญ

ญาเลขท่ี กพส.๖/๒๕๔๖

ลงxxxxxx ๒๙ กรกฎาคม ๒๕๔๖ ข้อ ๙ แล้ว ซ่ึงผู้ฟ้ xxxxxxxxxxxใช้xxxxxเรียกร้องทางศาลให

ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ช˚าระหน้ีไดท

xxx โดยไม่จ˚าต้องxxxxxxใหช

˚าระหน้ีก่อนแต่ประการใดตามมาตรา

๒๑๓ วรรคหนึ่ง แห่งประมวลกฎหมายเดียวกน การท่ีผู้ฟ้องคดีมิได้มีหนังสือเตือนหรือxxxxxx

ใหช

˚าระหน้ีหลงั จากครบก˚าหนดชา

ระหน้ีแลว

มไิ ดท

˚าใหสญ

ญากูด

งกล่าวกลายเป็นสญ

ญากู้ทไ่ี ม่ม

ก˚าหนดเวลาและต้องแจง

ใหช

˚าระหน้ีก่อนแล้ว จง

จะxxxxxxมก

ารผดสญ

ญาตามนัยมาตรา ๒๐๔

วรรคหน่ึง แห่งประมวลกฎหมายดงั กล่าว แมห

ลงั จากนัน

ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ได้ช˚าระหน้ีในวน

ท่ี ๑๘

ธนวาคม ๒๕๔๙ และในวน

ท่ี ๑๙ xxxxxx ๒๕๕๐ โดยผูฟ

xxxxxxx˚าไปหก

เป็นค่าปรบ

ทงั้ หมด

ก็ตาม แต่ยง

คงเหลือต้นเงน

xxxxxxต้องช˚าระ และตามสญ

ญาข้อ ๘ ได้ก˚าหนดให้ช˚าระดอกเบ้ีย

ในอต

รารอ

ยละ ๔ ต่อปี นับถด

จากวน

ท่ีผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑ ได้รบ

เงน

กู้จนกว่าจะช˚าระหน้ีครบถ้วน

๔

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๖ ฉบบั ท่ี ๑ (xxxxxx-มนี าคม) ๒๕๕๙

ถูกต้อง เม่ือผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑ ได้รบ

เงx

xxxกู้ยืมไปจากผู้ฟ้องคดีในวน

ท่ี ๒๙ กรกฎาคม ๒๕๔๖

ดงนัน

ผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑ จง

ต้องเสย

ดอกเบ้ียตามxx

xxxง

กล่าวให้แก่ผู้ฟ้องคดีตงั้ แต่วน

ท่ี ๓๐

กรกฎาคม ๒๕๔๖ ถึงxxxxxx ๒๙ มิถุนายน ๒๕๕๒ ซ่ึงเป็ นวันฟ้ xxxxx รวม ๒,๑๖๒ วัน

นอกจากนัน

ยงจะต้องเสย

ค่าปรบ

ในอต

รารอ

ยละ ๖ ต่อปี นับตงั้ แต่วน

ถดจากวน

ท่ไี ด้มก

ารผด

นัด

ช˚าระหน้ีตามสญ

ญาขอ

๑๓ ดว

ย เม่อ

ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ผด

นัดช˚าระหน้ีในวน

ท่ี ๓๐ มถ

ุนายน ๒๕๔๗

วนถดจากวน

ทไี ดม

การผดนดชา

ระหน้ี คอวน

ท่ี ๑ กรกฎาคม ๒๕๔๗ เมอนบ

แต่วน

ดงั กล่าวถงึ วนท่

๒๙ มิถุนายน ๒๕๕๒ ซ่ึงเป็ นวันฟ้ xxxxx รวม ๑,๘๒๕ วัน คิดเป็ นค่าปรบ ๘๙,๙๕๐.๖๘ บาท

แต่เม่อ

ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ได้น˚าเงน

มาช˚าระหน้ีรวม ๒ ครงั

จ˚านวน ๒๑,๓๘๐ บาท โดยผูฟ

้องคด

ได้น˚าไปหักเป็ นค่าปรบทงั้ หมด จึงคงเหลือเงินค่าปรบค้างช˚าระอีกจ˚านวน ๖๘,๕๗๐.๖๘ บาท

ดังนั้น ผู้ถูกฟ้ องคxxxxx ๑ จึงต้องช˚าระหน้ีท่ีค้างทังหมดเป็ นต้นเงินจ˚านวน ๓๐๐,๐๐๐ บาท

พรอ

มดอกเบย้

ทค่

า้ งช˚าระถงึ วน

ฟ้องจ˚านวน ๗๑,๐๑๓.๗๐ บาท และค่าปรบ

จ˚านวน ๖๘,๕๗๐.๖๘ บาท

รวมเป็นเงนทง้ สน้

๔๓๙,๕๘๔.๓๘ บาท ใหแก่ผฟู

้องคด

เม่อ

ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๒ ถึงผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑๔ ไดยน

ยอมผูกพน

ตนเขา

ค้˚าประกน

การกูย

มเงน

ดงั กล่าวตามสญ

ญาค˚้าประกน

ลงวน

ท่ี ๒๙ กรกฎาคม ๒๕๔๖ โดยยน

ยอมทจ่

ะไม่ใชสทธ

ของผูค

˚้าประกน

ตามนัยมาตรา ๖๘๘ มาตรา ๖๘๙ และมาตรา ๖๙๐ แห่งxxxxxxกฎหมายแพ่ง

และพาณิชย์ อน

เป็นการค้˚าประกน

อย่างไม่มจ

˚ากด

และต้องรบ

ผดร่วมกบ

ลูกหน้ี จง

ต้องรบผด

ช˚าระหนี้ใหแ

ก่ผฟู

้องคดแ

ทนผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ จนครบถว

นตามสญ

ญาค˚้าประกน

ในทน

ที ตามนัย

มาตรา ๖๘๓ และมาตรา ๖๘๖ แห่งประมวลกฎหมายดงั กล่าว ประกอบกบขอ

๔ ของหนงั สอ

ค˚้าประกน

ลงวน

ท่ี ๒๙ กรกฎาคม ๒๕๔๖ แต่ผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๖ ถึงแก่ความตายตัง้ แต่เม่ือวน

ท่ี ๑ สิงหาคม

๒๕๕๐ ก่อนทผ่ ูฟ

้องคดจ

ะไดย่น

ฟ้องคดน

้ีต่อศาล จงึ ไม่มส

ภาพบุคคลตามมาตรา ๑๕ วรรคหน่ึง

แห่งxxxxxxกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ การฟ้องให้นาย ท. รบผิด จึงไม่xxxxxxกระท˚าได

ตามกฎหมายและโดยท่ม

าตรา ๓๒๙ วรรคหน่ึง แห่งxxxxxxกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ บญ

ญตว่า

ถ้านอกจากการช˚าระหน้ีอนเป็ นประธาน ลูกหนี้ยงั จะต้องช˚าระดอกเบ้ียและเสียค่าฤชาธรรมเนียม

อีกด้วยxxxx หากการช˚าระหน้ีในครงั้ หน่ึง ๆ xxxxxxราคาเพียงพอจะxxxxxxxหน้ีสินได้ทงั้ หมด

ท่านใหเ้ อาจด

ใชเ้ ป็นค่าฤชาธรรมเนียมเสย

ก่อน แล้วจง

ใชด

อกเบ้ย

และในทส

ุด จง

ใหใ้ ชใ้ นการ

ช˚าระหน้ีอน

เป็นประธาน จากบทบญ

ญัติดง

กล่าว หากการช˚าระหน้ีของลูกหน้ีในครงั้ หน่ึง ๆ

ไม่xxxxxxช˚าระหน้ีสน

ไดท

งั้ หมด เจา้ หน้ีย่อมหก

เป็นค่าใชจ่ายอย่างอ่น

ไดก่อน แลว

จงึ จะน˚ามาหก

เป็นการช˚าระหนี้อน

เป็นหน้ีประธาน ดงนนั

การทผ่ ฟู

้องคดน

˚าเงน

ช˚าระหน้ีของผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑

จ˚านวน ๒๑,๓๘๐ บาท ไปหักเป็นค่าปรบก่อน จึงเป็ นการกระท˚าท่ีชอบด้วยกฎหมายแล้ว

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๖ xxxxxx ๑ (xxxxxx-xxxxx) ๒๕๕๙

๕

ส่วนวนเวลาในการเรมตนคดค่าปรบนนั

เมอไดวน

ิจฉยมาขางตนแลว

ว่า ผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ ผดนด

xxx

xระหน้ีตามทก่

˚าหนดไวตามวนแหงปฏทน

โดยเจาหน้ีมพ

กตองเตอนอกตามนยมาตรา ๒๐๔

วรรคสอง แห่งxxxxxxกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ การท่ีเจ้าหน้ี (ผู้ฟ้ xxxxx) มีหนังสือท่

สน ๐๐๑๐/๑๖๒๑ ลงวน

ท่ี ๑๖ xxxxxx ๒๕๕๐ ท่ี สน ๐๐๑๐/๑๘๑๑ ลงวน

ท่ี ๗ พฤศจิกายน

๒๕๕๐ และท่ี สน ๐๐๑๐/ว ๒๐๖ ลงวน

ท่ี ๗ พฤศจก

ายน ๒๕๕๐ แจ้งให้ผู้ถูกฟ้องคดีทงั้ สบส่

ช˚าระหน้ีภายในวน

ท่ี ๓๐ พฤศจก

ายน ๒๕๕๐ หาไดม

ผลเป็นการเปล่ย

นแปลงวน

เวลาของการ

ผดนัดและการคด

ค่าปรบ

ตามท่ก

˚าหนดไวใ้ นสญ

ญาจากวน

ท่ี ๑ กรกฎาคม ๒๕๔๗ มาเป็นวนท่

๑ ธนวาคม ๒๕๕๐ ไม่ ส่วนกรณีท่ีผู้อุทธรณ์อ้างอีกว่า การท่ีผู้ฟ้องคดีไม่ใช้xxxxxบอกเลิกสญญา

และxxxxxย

กใหผ

ูถูกฟ้องคดท

งั้ สบ

สช่

˚าระหน้ีหลงั จากพ้นก˚าหนดช˚าระหน้ีแลว

ทงั้ ยงั ยอมรบ

ช˚าระหน้ี

บางส่วนในภายหลังอีก จึงxxxxxxผู้ฟ้ xxxxxยอมผ่อนเวลาในการช˚าระหน้ีให้แก่ลูกหน้ี

โดยผู้ค้˚าประกน

xxxxxxยน

ยอมด้วย ผู้ค้˚าประกน

ย่อมหลุดพ้นจากความรบ

ผดตามมาตรา ๗๐๐

แห่งxxxxxxกฎหมายแพ่งและพาณิชย์นัน การผ่อนเวลาให้แก่ลูกหนี้ซ่ึงจะท˚าให้ผู้ค้˚าประกน

หลุดพ้นจากความรบ

ผิดนัน

จะต้องมีการตกลงผ่อนเวลากันโดยมีหลักฐานชด

xxxแน่นอน

การท่เี ม่อ

ถึงก˚าหนดเวลาช˚าระหน้ีแล้ว เจา

หน้ีมไิ ดบ

อกเลิกสญ

ญาหรอ

มไิ ดใ้ ช้สท

ธเิ รย

กรอ

งให

ชาระหน้ีในทนทหรอยงมการรบชาระหน้ีบางสวนจากลูกหน้ีอยู่ xxxxxถอไดว่าเปนการผอ็ นเวลา

ใหแก่ลูกหน้ีทจ

ะทา

ใหผ

คู าประกนหลุดพนจากความรบผดแต่อยางใด

(คำพพำกษำศำลxxxxxxสงสุดที่ อ. ๑๑๑๕/๒๕๕๘)

๖

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๖ ฉบบั ท่ี ๑ (xxxxxx-มนี าคม) ๒๕๕๙

คดีพิพาทเก่ียวกบสญญาทางxxxxxx

แม้ว่าคู่สญ

ญาฝ่ ายxxxxxxเป็ นฝ่ ายผิดสญ

ญาเพราะไม่xxxxxxส่งมอบ

พื้นที่ก่อสร้างให้แก่เอกชนคู่สญ

ญาจนล่วงเลยกา

หนดเวลาแล้วเสรจ

ตามสญ

ญา แต่เมื่อ

สญญาxxxxก่อสร้างอาคารเป็ นสญ

ญาทางxxxxxxตามมาตรา ๓ แห่งพระราชบญ

ญติจด

ตงั

ศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีxxxxxx พ.ศ. ๒๕๔๒ จึงต้องคา

นึงถึงหลก

ความต่อเนื่อง

ของการจด

ทาบริการสาธารณะ ค่สญ

ญาฝ่ ายเอกชนจึงxxxxxxน˚าหลกสญ

ญาต่างตอบแทน

ที่ว่าหากค่สญ

ญาฝ่ ายหนึ่งxxxxxxxx

ระหนี้ อีกฝ่ ายหน่ึงมีxxxxxxxxชา

ระหนี้ตอบแทนจนกว่า

จะได้รบ

การปฏิบต

ิการช˚าระหนี้ของxxxxxxxผิดนัดมาใช้ได้ เพราะจะท˚าให้บริการสาธารณะ

ท่ีเอกชนจด

ทาอย่ข

าดความต่อเน่ืองและประชาชนผใู้ ช้บริการได้รบ

ความxxxxxxxxx เว้นแต่

การผิดสญ

ญาของฝ่ ายxxxxxxจะมีสภาพร้ายแรงจนทา

ให้ค่สญ

ญาฝ่ ายเอกชนต้องใช้xxxxx

xxxxคดีต่อศาลเพื่อบอกเลิกสญ

ญา แต่การส่งมอบพืx

xxxก่อสร้างล่าช้าจนล่วงเลยกา˚ หนดเวลา

การปฏิบต

ิงานตามสญ

ญา ยงั อยู่ในxxxx

xxxจะขยายเวลาทา

งานตามสญ

ญาออกไปได้เพื่อให้

การจด

ท˚าบริการสาธารณะต่อเนื่องตามวตถx

xxxxxxในการท˚าสญ

ญา การผิดสญญา

ของฝ่ ายxxxxxxxxxไม่มีสภาพร้ายแรงxxxxxxxxxxค่สญ

ญาฝ่ ายเอกชนจะขอเลิกสญ

ญาได้

แต่มีxxxxxขอขยายระยะเวลาท˚างานxxxxxxxxออกไปโดยอาจของดหรือลดค่าปรบ

ตามxxxxxxxxx

นักนายกรฐ

xxxxx ว่าด้วยการพส

ดุ พ.ศ. ๒๕๓๕ แต่การที่ค่สญ

ญาฝ่ ายเอกชน

ขอเลิกสญ

ญาโดยใช้xxxxxตามมติคณะรฐ

xxxxxxxxเหน

ชอบในมาตรการช่วยเหลือผป้

ระกอบ

อาชีพก่อสร้างกบ

ทางราชการฯ จึงต้องคืนเงินค่าxxxxล่วงหน้าก่อน จึงจะเลิกสญ

ญาได้

เม่ือฝ่ ายเอกชนxxxxxxxxxจะคืนเงินค่าxxxxล่วงหน้า สญญาจึงxxxxxxเลิกไปตามท่ีขอใช้xxxxx

และเมื่อมีเหตุเชื่อว่าคู่สญ

ญาฝ่ ายเอกชนไม่xxxxxxท˚างานตามสญ

ญาให้แล้วเสรจ

ได้

และฝ่ ายxxxxxxขอยกเลิกสัญญา xxxxxxxxxxxสองฝ่ ายจึงต้องกลับคืนสู่ฐานะเดิม

ตามมาตรา ๓๙๑ แห่งxxxxxxกฎหมายแพ่งและพาณิ ชย์ ฝ่ ายxxxxxxxxxมีหน้าที่คืน

หลก

ประกน

การปฏิบต

ิงานตามสญ

ญา แต่เม่ือธนาคารผค้

าประกนสญ

ญาได้จ่ายเงินให้แก่

ฝ่ ายxxxxxxไปแล้วโดยสจ

ริต มิได้เป็ นการกระทา

ตามอา

เภอใจ ทงั้ มิได้เป็ นการชา

ระหนี

โดยฝ่ าฝื นข้อห้ามตามกฎหมายหรือศีลธรรมอนดีตามมาตรา ๔๐๗ และมาตรา ๔๑๑

แห่งxxxxxxกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ผค้

าประกน

จึงxxxxxxรบ

ช่วงxxxxxxxxxxxxxxxx

เอากบ

วารสารวชิ าการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๖ xxxxxx ๒ (เมษายน-มถิ ุนายน) ๒๕๕๙

๑

คู่สญ

ญาฝ่ ายเอกชนซึ่งเป็ นคู่สญ

ญาค˚้าประกน

ได้ แต่ชอบท่ีจะใช้xxxxxเรียกเงินคืนจาก

ฝ่ ายxxxxxxตามหลก

ลาภมิควรได้ตามนัยมาตรา ๔๐๖ ประกอบกบ

มาตรา ๔๑๒ แห่ง

xxxxxxกฎหมายแพ่งและพาณิ ชย์ ส่วนเงินค่าxxxxล่วงหน้า เมื่อคู่สญญาฝ่ ายเอกชน

xxxxxxเข้าไปปฏิบต

ิงานตามสญ

ญา จึงต้องคืนให้ฝ่ ายxxxxxx แต่เม่ือผค้

าประกนชาระหนี้

แทนแล้ว ค่สญ

ญาฝ่ ายเอกชนซึ่งเป็ นค่สญ

ญาคา˚้ ประกน

จึงต้องรบ

ผิดใช้เงินให้แก่ผค้

า˚้ ประกน

ตามมาตรา ๖๙๓ แห่งxxxxxxกฎหมายแพ่งและพาณิชย

ผูฟ

้องคดฟ

้องว่า ผู้ถูกฟ้องคดท

่ี ๑ (บรษท

ย. จ˚ากด

) ท˚าสญ

ญารบ

xxxก่อสราง

อาคารท่ีท˚าการและบ้านพักสถานีต˚ารวจดบ

เพลิงธนบุรี ลงวน

ท่ี ๓๐ กันยายน ๒๕๓๙ กับ

ผถูกฟ้องคดท

่ี ๕ (สา˚ นก

งานต˚ารวจแห่งชาต)

โดยผฟู

้องคดไี ดอ

อกหนงั สอ

ค˚้าประกน

จ˚านวน ๒ xxx

คอ หนังสอ

ค้˚าประกน

ลงวน

ท่ี ๓๐ กน

ยายน ๒๕๓๙ เพ่อ

เป็นประกน

การปฏบ

ติงานตามสญญา

และหนังสือค้˚าประกน

ลงวน

ท่ี ๘ xxxxxx ๒๕๓๙ เพ่ือเป็นประกน

การรบ

เงน

ค่าxxxxล่วงหน้า

โดยสญ

ญาก˚าหนดว่า เม่อ

ผูฟ

้องคดต

้องช˚าระหน้ีใหแ

ก่ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๕ ตามสญ

ญาค้˚าประกน

ผถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ตกลงชดใชเ้ งน

ใหแ

ก่ผฟู

้องคดต

ามจา˚ นวนทผ่ ฟู

้องคดไี ดช

˚าระใหแ

ก่ผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๕

พร้อมดอกเบ้ียในอัตราสูงสุดของดอกเบ้ียสินเช่ือผิดนัดตามประกาศของผู้ฟ้ xxxxxนับแต่วันท่

ผูฟ

้องคดช

˚าระหน้ีใหแ

ก่ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๕ จนถึงวน

ท่ผูฟ

้องคดไี ดรบ

ช˚าระหน้ีจากผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑

และผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๒ ผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๓ และผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๔ ในฐานะxxxxxxxxxxxxxxท

าสญญา

ค้˚าประกน

ยอมรบ

ผดร่วมกบ

ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ และผูถูกฟ้องคดท

่ี ๓ ไดจ

ดทะเบียนจ˚านองท่ดน

เพ่ือเป็ นประกน

การช˚าระหน้ีของผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑ และผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๓ ท่ีมีอยู่กบ

ผู้ฟ้องคด

ต่อมา ผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ ผดสญ

ญาxxx xเหมาก่อสรา้ ง ผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๕ ไดมห

นงั สอ

เรย

กใหผฟู

้องคด

ช˚าระเงน

ตามหนังสอ

ค้˚าประกน

และผูฟ

้องคดจ

งช˚าระเงน

จ˚านวนดง

กล่าวใหแ

ก่ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๕

ผฟู

้องคดจ

งึ มห

นงั สอ

ลงวน

ท่ี ๒๔ xxxxxx ๒๕๔๖ แจง้ ใหผ

ถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ถงึ ผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๔ ช˚าระหน้ี

และxxxxxxxxบงั คบจ˚านองไปยง

ผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๓ แต่xxxxxxรบ

การช˚าระหน้ีและไถ่ถอนจ˚านอง

จงึ ขอใหศ

าลมค

˚าพพ

ากษาหรอ

ค˚าสงั ่ ใหผ

ถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ถงึ ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๔ ช˚าระเงน

พรอ

มดอกเบย้

หากผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ถง

ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๔ ไม่ช˚าระเงน

จ˚านวนดงั กล่าว ใหยด

ทรพ

ยจ˚านองของ

ผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๓ และทรพ

ย์สน

อ่น

ของผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑ ถึงผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๓ พรอ

มทรพ

ย์สน

ซ่ง

เป็นกองมรดกตามทผ่

ูถูกฟ้องคดท

่ี ๔ ไดรบ

มาในฐานะทายาทโดยธรรม ออกขายทอดตลาด

เพ่อน˚าเงนมาชาระหน้ีแก่ผฟู ้องคดจนครบถวน

๒

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๖ ฉบบั ท่ี ๒ (เมษายน-มถิ ุนายน) ๒๕๕๙

ศาลปกครองสูงสุดวินิ จฉัยว่า สัญญาxxxxเหมาก่อสร้างอาคารท่ีท˚าการ

และบานพกสถานีต˚ารวจดบเพลงธนบุรี ลงวนท่ี ๓๐ กนยายน ๒๕๓๙ ก˚าหนดใหผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑

เรม

ท˚างานวน

ท่ี ๑ xxxxxx ๒๕๓๙ แลว

เสรxxx

xxx ๒๔ ธน

วาคม ๒๕๔๐ เม่อ

ถึงก˚าหนดวน

เรม

ท˚างาน

ตามสญ

ญา พ้น

ที่ก่อสรา้ งยงั มอ

าคารและสงิ่ xxxxxxxx xเดม

กีดขวางอยู่ซึ่งผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑ ได้แจ้งให

ผู้ถูกฟ้ องคxxxxx ๕ ด˚าเนินการแก้ไข ต่อมา ผู้ถูกฟ้ องคxxxxx ๕ ได้ร้ือถอนสิ่งxxxxxxxxxท่ีกีดขวาง

และส่งมอบพ้ืxxxxก่อสร้างให้แก่ผู้ถูกฟ้ องคxxxxx ๑ เม่ือวนท่ี ๒๖ สิงหาคม ๒๕๔๐ แต่ขณะนัน

พ้ืxxxxก่อสร้างยังxxมีสิ่งxxxxxxxxxเหลืออยู่ ได้แก่ เสาไฟฟ้ าจ˚านวน ๓ ต้น แนวสายไฟฟ้ าใต้ดิน

อาคารจอดรถ แนวท่อประปาใตดน

และถงั น้˚า ค.ส.ล. ใตดน

ผถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ไดแจงใหผ

ถูกฟ้องคด

ท่ี ๕ ด˚าเนินการแก้ไขและพิจารณาขยายระยะเวลาท˚างานตามสญญา แต่จนถึงวน

ท่ี ๒๔ ธน

วาคม

๒๕๔๐ ซ่ึงเป็นก˚าหนดเวลาท˚างานแล้วเสรจ

ตามสญ

ญา ผู้ถูกฟ้องคดท

่ี ๕ ก็ยงั รอ้

ถอนสงิ่ xxxxxxxx

ท่ีกีดขวางไม่แล้วเสร็จ ผู้ถูกฟ้ องคxxxxx ๑ ได้มีหนังสือลงxxxxxx ๒๖ ธันวาคม ๒๕๔๐ ขอขยาย

ระยะเวลาท˚างานเป็นเวลา ๓๓๐ วน

และขอใหข

ยายระยะเวลาท˚างานเพม

เตม

ตามมตค

ณะรฐั มนตร

เร่ือง มาตรการช่วยเหลือผู้ประกอบอาชีพก่อสร้างกับทางราชการxxxxxxรบ ผลกระทบจากการ

ปรบ

ปรุงระบบการแลกเปลย่

นเงน

ตรา ลงวน

ท่ี ๑๖ กน

ยายน ๒๕๔๐ อก

เป็นเวลา ๑๘๐ วน

รวมทงั้ สน้

๕๑๐ วน

แต่ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๕ เพก

เฉย และไดม

หนังสอ

ลงวน

ท่ี ๑๓ xxxxxx ๒๕๔๑ และลงวน

ท่ี ๒๓

xxxxxx ๒๕๔๑ เร่งรดให้ผู้ถูกฟ้ องคxxxxx ๑ ท˚างานให้แล้วเสร็จxxxxxxxxและแจ้งxxxxxxxxx

เรียกค่าปรับและริบหลักประกันสัญญาxxxx xxxพ้ืxxxxก่อสร้างยังไม่พร้อมท่ีจะท˚างานได้ ต่อมา

ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๕ ได้มห

นังสอ

ลงวน

ท่ี ๕ xx

xxx ๒๕๔๑ แจง

ว่าอยู่ระหว่างการพx

xxxxขยาย

ระยะเวลาท˚างานตามสญ

ญากรณีส่งมอบพน้

ท่ล่าชา้ และกรณีขยายระยะเวลาท˚างานเพม

เตม

ตามมต

ของคณะรัฐมนตรี ส˚าหรับพ้ืxxxxก่อสร้างท่ียังเข้าท˚างานxxxxxxนั้นอยู่ระหว่างด˚าเนินการแก้ไข

หลงั จากนนั

เม่อวน

ท่ี ๒๐ เมษายน ๒๕๔๑ ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๕ ไดม

หนงั สอ

เร่งรด

ใหผ

ถูกฟ้องคดท

่ี ๑

เขา้ ท˚างาน ต่อมา ผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ ไดม

หนงั สอ

ลงวน

ท่ี ๑๕ พฤษภาคม ๒๕๔๑ อา้ งมตค

ณะรฐั มนตร

เร่อ

ง มาตรการช่วยเหลอ

ผปู

ระกอบอาชพ

ก่อสรา้ งกบ

ทางราชการทไ่ี ดร้ บ

ผลกระทบจากการปรบ

ปรุง

ระบบการแลกเปล่ียนเงินตรา ลงวันท่ ๗ เมษายน ๒๕๔๑ ซ่ึงยกเลิกมติคณะรัฐมนตร

เร่อง มาตรการช่วยเหลือผูประกอบอาชพก่อสรางกบทางราชการฯ ลงวนท่ี ๑๖ กนยายน ๒๕๔๐

โดยก˚าหนดให้ผู้เสนอราคาภายในวน

ท่ี ๒ กรกฎาคม ๒๕๔๐ และได้ลงนามในสญ

ญาแล้ว

แต่ยงั xxxxxท

˚างาน หากไดรบ

ผลกระทบจากการปรบ

ปรุงระบบแลกเปลย

นเงน

ตรา ก็ใหย

กเลก

สญญาหรอ

ข้อตกลงกน

ได้โดยxxxxxxxxxเป็นผู้ท้ิงงานและxxxxxย

กรอ

งจากผู้ค้˚าประกนตามxxxxxxx

xxxขอ

บงั คบ

เกย

วกบพสดุของหน่วยงานนนั

ซงึ ผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ ไดขอใชส

ทธเลก

สญญาตามมต

วารสารวชิ าการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๖ xxxxxx ๒ (เมษายน-มถิ ุนายน) ๒๕๕๙

๓

คณะรัฐมนตรีดังกล่าว ผู้ถูกฟ้ องคxxxxx ๕ ได้มีหนังสือลงxxxxxx ๒ มิถุนายน ๒๕๔๑ แจ้งว่า

มติคณะรฐxxxxx เร่ือง มาตรการช่วยเหลือผู้ประกอบอาชีพก่อสร้างกับทางราชการฯ ลงวันท่

๗ เมษายน ๒๕๔๑ ก˚าหนดใหผู้รบ

xxxท่ไี ดรบ

เงน

ค่าxx

xล่วงหน้าต้องคน

เงนกบ

ทางราชการก่อน

จึงจะนิรโทษผู้เสนอราคาตามมติคณะรฐ

มนตรด

งกล่าวได้ แต่ผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑ ได้มีหนังสือ

ลงวน

ท่ี ๒๒ กน

ยายน ๒๕๔๑ แจง้ ปฏเิ สธการคน

เงน

ค่าxxx xล่วงหน้าโดยอา้ งว่าไดรบ

ความเสย

หาย

จากการบอกเลกสญญา ผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๕ ไดม

หนงั สอ

xxxxxxหลายครงั

แต่ผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ เพก

เฉย

ต่อมา ผู้ถูกฟ้ องคxxxxx ๕ ได้มีหนังสือลงxxxxxx ๘ เมษายน ๒๕๔๒ แจ้งการบอกเลิกสัญญากับ

ผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑ และมีหนังสือลงวน

ท่ี ๘ เมษายน ๒๕๔๒ แจ้งให้ผู้ฟ้องคดีน˚าเงน

ค้˚าประกน

การปฏบ

ตงิ านตามสญ

ญาและการรบ

เงน

ค่าxxx xล่วงหน้าไปชา˚ ระคน

ใหแ

ก่ผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๕ ภายใน ๗ วน

จากขอ

เท็จจรง

ดงกล่าวรบ

ฟังได้ว่า ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๕ ไม่xxxxxxส่งมอบพนท่

ก่อสรา

งให้แก่ผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑ ได้จนล่วงเลยก˚าหนดเวลาแล้วเสรจ

ตามสญ

ญา จึงต้องxxxxxx

ผู้ถูกฟ้องคดท

่ี ๕ เป็นฝ่ ายผดสญ

ญา อย่างไรกต

าม เน่ืองจากสญ

ญาxxxก่อสรา

งอาคารทท่

˚าการ

และบ้านพก

สถานีต˚ารวจดบ

เพลิงธนบุรี เป็นสญญาท่ีมวต

ถุxxxxxxxในการจด

ท˚าบรก

ารสาธารณะ

จึงเป็ นสญ

ญาทางxxxxxxตามมาตรา ๓ แห่งพระราชบญ

xxxxจดตงั้ ศาลปกครองและวิธีพิจารณา

คดx

xxxxx พ.ศ. ๒๕๔๒ ซ่ง

จะต้องค˚านึงถึงหลก

ความต่อเน่ืองของการจด

ท˚าบรก

ารสาธารณะ

ดังนัน

แมฝ

่ ายxxxxxxจะเป็นผูผ

ดสญ

ญา คู่สญ

ญาฝ่ ายเอกชนก็xxxxxxน˚าหลกสญ

ญาต่างตอบแทน

ท่ีว่า หากคู่สญญาฝ่ ายหนึ่งผิดนัดช˚าระหนี้ อีกฝ่ ายหนึ่งมีxxxxxxxxช˚าระหนี้ตอบแทนจนกว่า

จะได้รบ

การปฏิบต

ิการช˚าระหน้ีของxx xxxxxผด

นัดมาใช้ได้เพราะจะท˚าให้บรก

ารสาธารณะท่ีเอกชน

จดท˚าอยู่ขาดความต่อเน่ืองและประชาชนผใู้ ชบ

รการไดรบ

ความเดอดxxx xxx

แต่การผดสญญา

ของฝ่ ายxxxxxxจะมส

ภาพรา

ยแรงจนท˚าให้คู่สญ

ญาที่เป็นเอกชนต้องใช้สท

ธิฟ้องคดต่อศาล

เพ่อ

บอกเลิกสญญา เม่อ

กรณีปัญหาตามสญ

ญาพพ

าทเป็นเร่อ

งของการส่งมอบพ้น

ท่ก่อสรา้ งล่าช้า

แมจ

ะล่วงเลยก˚าหนดเวลาการปฏบ

ตงิ านตามสญ

ญา กย

งั อย่ใู นวส

ยทจ่

ะขยายเวลาท˚างานตามสญญา

ออกไปได้ เพ่ือใหก

ารจด

ท˚าบรก

ารสาธารณะต่อเน่ืองตามวต

ถุxxxxxxxในการท˚าสญ

ญา กรณี

การผดสญ

ญาของผู้ถูกฟ้องคดท

่ี ๕ จง

หาไดม

สภาพxx

xxxxxxxxxxxท่ผ

ูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ จะขอ

ยกเลกสญ

ญาได้ ผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๑ จงึ ไมม

สทธบ

อกเลกสญ

ญา xxมห

น้าทต่

องปฏบ

ตตามสญ

ญาต่อไป

แต่มสท

ธิขอให้ผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๕ ขยายเวลาท˚างานตามสญญาออกไปโดยอาจของดหรอ

ลดค่าปรบ

ใหไ้ ดต

ามขอ

๑๓๙ ของระเบย

บส˚านักนายกรฐั xxxxx ว่าดว

ยการพส

ดุ พ.ศ. ๒๕๓๕ และตามขอ ๒๐

ของสญญาxxx

๔

วารสารวชาการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๖ ฉบบั ท่ี ๒ (เมษายน-มถิ ุนายน) ๒๕๕๙

อย่างไรก็ดี โดยท่ีคณะรัฐมนตรีได้มีมติเห็นชอบในมาตรการช่วยเหลือ

ผประกอบอาชพก่อสรางกบทางราชการทไี ดร้ บ

ผลกระทบจากการปรบ

ปรุงระบบการแลกเปลย่ น

ค่าเงน

ตราเม่อวน

ท่ี ๗ เมษายน ๒๕๔๑ ใหเ้ ลกสญ

ญากน

ได้ ถอเป็นกรณีทฝ่

่ายxxxxxxยน

ยอม

ใหเ้ อกชนทเี ป็นคู่สญ

ญาทางxxxxxxกบ

ทางราชการxxxxxxใชสท

xxx xxxx

ญากบ

ทางราชการ

โดยxxxxxxxxxเป็นฝ่ ายผดสญ

ญา โดยมเี ง่อ

นไขว่าผู้รบ

xxxกบ

ทางราชการจะต้องคืนเงน

ค่าxxx

ล่วงหน้าก่อน จงึ จะเลกสญ

ญากน

ได้ เม่อขอ

เทจ

จรงิ ปรากฏว่า ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ มห

นังสอ

ขอใชสทธ

เลกสญ

ญาตามมติคณะรฐั มนตรด

งั กล่าว ซ่งึ ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๕ พx

xxxxแล้วเหน

ว่าอยู่ในหลก

เกณฑ

ทจ่

ะยกเลกสญ

ญาได้ ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๕ จงึ มห

นังสอ

แจง้ ใหผ

ูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ คน

เงน

ค่าxxx xล่วงหน้าก่อน

เพ่อ

ใหเ้ ป็นไปตามเงอ

นไขท่ก

˚าหนดไวใ้ นมตค

ณะรฐ

xxxxx การท่ผ

ูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ปฏเิ สธไม่คน

เงน

ดงั กล่าวจง

เป็นกรณีท่ผ

ูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ไม่ปฏิบต

ิตามเง่อ

นไขทจ

ะยกเลกสญ

ญาไดต

ามมต

คณะรฐั xxxxx สญ

ญาดงั กล่าวจงึ xxxxxเ้ ลก

ไปตามหนังสอ

ขอใชสท

xxx xxxx

ญาของผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑

ส่วนขอ

อา้ งว่าไดรบ

ความเสย

หาย จงึ ปฏเิ สธไม่คน

เงน

เป็นเร่อ

งทผ่

ูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ จะตอ

งไปว่ากล่าว

เป็นอก

เร่อ

งหน่ึง อย่างไรก็ตาม ผู้ถูกฟ้องคดท

่ี ๑ xxxxxxเขา

ไปด˚าเนินการก่อสรา

งแต่อย่างใด

จงึ มเี หตุเช่อ

ไดว

่าผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ไม่xxxxxxท˚างานใหแ

ลวเสรจ

ตามสญ

ญาxxxx xยไม่มเี หตุอน

ควร

ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๕ จงมห

นังสอ

ลงวน

ท่ี ๘ เมษายน ๒๕๔๒ บอกเลิกสญ

ญากบ

ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑

ทงั้ น้ี ตามสญ

ญาxxx x ขอ

๖ ประกอบกบ

xxxxxxxส˚านักนายกรฐ

xxxxx ว่าดว

ยการพส

ดุ พ.ศ. ๒๕๓๕

ขอ ๑๓๗ ดง

นัน

คู่สญ

ญาทงั้ สองฝ่ ายจง

ต้องกลบ

คนสู่ฐานะดงั ่ ที่เป็นอยู่เดิมตามมาตรา ๓๙๑

แห่งxxxxxxกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ และผูถูกฟ้องคดท

่ี ๑ จงพน

จากขอ

ผูกพน

ตามสญญา

โดยผูถูกฟ้องคดท

่ี ๕ มห

น้าทคน

หลก

ประกน

ตามหนังสอ

สญญาค้˚าประกน

การปฏบ

ตงิ านก่อสราง

ลงวน

ท่ี ๓๐ กน

ยายน ๒๕๓๙ จ˚านวน ๑,๓๗๔,๕๐๐ บาท ให้แก่ผู้ถูกฟ้องคดีท่ี ๑ การท่ีผู้ฟ้องคด

ในฐานะผูค

˚้าประกน

จ่ายเงน

จ˚านวนดงั กล่าวใหแ

ก่ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๕ จงึ เป็นการจ่ายเงน

โดยไม่ถูกตอง

ตามกฎหมายและขอสญ

ญา ผฟู

้องคดย

่อมxxxxxxรบ

ช่วงสทธx

xxxxxxเบย้

เอากบ

ผถูกฟ้องคดท

่ี ๑ ได

แต่ชอบทจ

ะใชสท

ธเิ รย

กเงน

จ˚านวนดงั กล่าวคน

จากผูถูกฟ้องคดท

่ี ๕ ทไี ม่มสท

ธไิ ดรบ

โดยชอบ

ตามหลก

ลาภมค

วรไดต

ามนย

มาตรา ๔๐๖ แหง่ ประมวลกฎหมายแพง่ และพาณิชย์ ซง่ึ เม่อ

xxx xxxxxxx

เหน

ว่า การทผ่ ูฟ

้องคดช

˚าระเงน

จ˚านวนดงกล่าวใหแ

ก่ผูถูกฟ้องคดท

่ี ๕ เป็นการกระท˚าโดยxxxxx

มไิ ดเ้ ป็นการกระท˚าตามอ˚าเภอใจโดยรูx

xxxว่าไม่มค

วามผูกพน

ท่ต

้องช˚าระหน้ีตามมาตรา ๔๐๗

แห่งxxxxxxกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ทง้ มไิ ดเ้ ป็นการช˚าระหนี้โดยฝ่ าฝืนข้อหามตามกฎหมาย

หรอศลธรรมอน

ดตามมาตรา ๔๑๑ แห่งประมวลกฎหมายเดย

วกน

ประกอบกบ

ในคดน

้ีผฟู

้องคด

มค˚ารอ

งขอใหศ

าลเรย

กผถ

ูกฟ้องคดท

่ี ๕ เขา้ มาเป็นคู่กรณีซ่งึ ศาลปกครองชนั ตน

มค˚าสงั ่ อนุญาตแลว

วารสารวชิ าการศาลปกครอง ปีท่ี ๑๖ xxxxxx ๒ (เมษายน-มถิ ุนายน) ๒๕๕๙

๕