Contract
ปัญหาสัญญาจ้างแรงงาน
พนักงานรักษาความปลอดภัยในกรณส
ัญชาติของประเทศสมาชิกอาเซียน1
เกสรีนันท์ ยม
ใย2
ในปัจจุบน
ประเทศไทยไดป
ระกาศใชพ
ระราชบญ
ญติธุรกิจรักษาความปลอดภย
พ.ศ. 2558 เพ่ือกา˚ หนด
มาตรฐานของธุรกิจรักษาความปลอดภยั เอกชนและพนก
งานรักษาความปลอดภยั รับอนุญาต ตลอดจนยกระดบ
มาตรฐาน
ธุรกิจรักษาความปลอดภยั เอกชนและเสริมสร้างศก
ยภาพของพนก
งานรักษาความปลอดภยั รับอนุญาต เพ่ือช่วย
เสริมสร้างความสงบเรียบร้อยของสังคมและเพื่อประโยชน์ของผใู้ ชบ
ริการ โดยพระราชบญ
ญติธุรกิจรักษาความ
ปลอดภย
พ.ศ. 2558 มาตรา 33 และมาตรา 34 ไดก
า˚ หนดให้ผทู
ี่ประสงคจ์ ะทา˚ หนา้ ที่เป็ นพนก
งานรักษาความปลอดภย
รับอนุญาต ตอ
งไดร
ับใบอนุญาตเป็ นพนก
งานรักษาความปลอดภยั รับอนุญาตจากนายทะเบียน และกา˚ หนดให
ผทู
ี่จะทา˚ หนา้ ที่เป็ นพนก
งานรักษาความปลอดภยั รับอนุญาตตอ
งมีสัญชาติไทย และบุคคลน้น
ตองไดร้ ับหนงั สือ
รับรองวา่ ไดผ
า่ นการฝึ กอบรมหลก
สูตรการรักษาความปลอดภยั จากสถานฝึ กอบรมที่นายทะเบียนกลางรับรองน้น
ไดก
า˚ หนดใหผทู
่ีจะทา˚ หนา้ ที่เป็ นพนก
งานรักษาความปลอดภยั รับอนุญาตตอ
งมีสัญชาติไทยเท่าน้น
ธุรกิจรักษาความปลอดภยั เอกชน ถือเป็ นธุรกิจท่ีมีความเกี่ยวขอ
งกบ
ความสงบเรียบร้อยของสังคม
ในระดบ
ข้น
พ้ืนฐาน เพราะการท่ีรัฐจะให
วามคุม
ครองต่อประชาชน เพื่อรักษาความปลอดภยั ตามสถานที่ต่างๆ
ใหท
วถึงน้น
ยอมไม่เพียงพอ เนื่องจากกา˚ ลงั พลของตา˚ รวจหรือฝ่ ายปกครองในเขตพ้ืนท่ีรับผด
ชอบแต่ละท่ีมี
จา˚ นวนจา˚ กด
ประกอบกบ
มีผูก
ระทา˚ ความผด
เพ่ิมมากข้ึน จากสภาพปัญหาดงั กล่าวส่งผลใหผบู
ริโภคตอ
งวา่ จา้ ง
ผปู
ระกอบธุรกิจรักษาความปลอดภยั เอกชน ใหส
่งพนก
งานรักษาความปลอดภยั มาปฏิบต
ิหนา้ ที่ในการรักษา3
ความสงบเรียบร้อยของผวู้ า่ จา้ ง รวมถึงองคก
รต่างๆ มีการวา่ จา้ งบริษท
รักษาความปลอดภยั เอกชนเพื่อใหช
่วยดูแล
รักษาความปลอดภยั ในชีวิตและทรัพยสินของประชาชนอยา่ งแพรหล่ าย ธุรกิจรกั ษาความปลอดภยั เอกชนจงึ มี
บทบาทมากข้ึน และเพิ่มจา˚ นวนข้ึนเร่ือยๆ
1 บทความน้ีเรียบเรียงจากการศึกษาอิสระ เรื่องปัญหาสัญญาจา้ งแรงงานพนกงานรักษาความปลอดภย
ในกรณีสัญชาติของประเทศสมาชิกอาเซียน โดยมีอาจารยท
ี่ปรึกษาคือ รองศาสตราจารยจ
ุฑามาศ นิศารัตน์
และคณะกรรมการสอบ คือ รองศาสตราจารย์ ดร.ณฐ สนั ตาสวา่ ง และรองศาสตราจารยพิมพใ์ จ รื่นเริง
2 น รามคาแหง
ศึกษาปริญญาโท หลก
สูตรนิติศาสตรมหาบณ
ฑิต (ส่วนกลาง) คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลย
ในปัจจุบน
ประเทศไทยมีบริษท
รักษาความปลอดภยั กวา
4,000 แห่ง มีพนก
งานรักษาความปลอดภย
กวา
4,000 คน และมีอต
ราความเติบโตทางธุรกิจร้อยละ 15 ถึง 20 ธุรกิจรักษาความปลอดภยั เอกชนเป็ น
การจด
ใหม
ีพนก
งานรักษาความปลอดภยั ทา˚ หนา้ ที่คุม
ครองความปลอดภย
ในชีวิต ร่างกาย หรือทรัพยส
ินของ
บุคคล ซ่ึงตอ
งปฏิบต
ิหนาที่ในกรอบกฎหมายตามสัญญาจา้ ง เนื่องจากธุรกิจรักษาความปลอดภยั เอกชน
มีลก
ษณะงานที่เก่ียวขอ
งใกลช
ิดกบ
ความปลอดภยั ในชีวิต ร่างกาย และทรัพยส
ินของประชาชน อน
ส่งผลต่อ
ความสงบเรียบร้อยของสงั คม และการที่พระราชบญ
ญติธุรกิจรักษาความปลอดภย
พ.ศ. 2558 ไดบญ
ญติใหผทู
ประสงคจ
ะประกอบอาชีพเป็ นพนก
งานรักษาความปลอดภยั รับอนุญาตตอ
งมีสัญชาติไทยเท่าน้น
พบวา่ อาชีพ
พนก
งานรักษาความปลอดภย
เป็ นตา˚ แหน่งที่นายจา้ งตอ
งการมากในอน
ดบตน
ๆ แต่เนื่องจากอาชีพพนก
งาน
รักษาความปลอดภยั ไม่ไดรับความนยิ มอยา่ งมากในสังคมไทย รวมถึงอาชพพี นกงานรักษาความปลอดภย
มกเกิดภาวะขาดแคลนแรงงานโดยเฉพาะฤดูเก็บเก่ียวผลผลิตทางการเกษตร รวมท้งั ค่านิยมของคนไทยที่
มองวา่ อาชีพพนก
งานรักษาความปลอดภยั ไม่มีเกียรติ เสี่ยงต่อการตอ
งชดใชค
่าเสียหาย เสี่ยงต่อชีวต
ทา˚ ให
แรงงานในระดบ
น้ีมองวา่ อาชีพพนก
งานรักษาความปลอดภยั ไม่น่าทา
จากการศึกษา พบวา่ ประเทศไทยเป็ นสมาชิกสมาคมประชาชาติแห่งเอเชียตะวนออกเฉียงใต
(Association of Southeast Asian Nations : ASEAN) หรือประชาคมอาเซียน ซ่ึงมีวตั ถุประสงคส
าคญ
เพื่อ (1) ความ
ร่วมมือทางเศรษฐกิจโดยการจดตง้ั ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน (ASEANEconomic Community : AEC) (2) ความรวมมื่ อ
ทางสังคม และวฒ
นธรรม (Political and Security Pillar) และ (3) ส่งเสริมสนั ติภาพและความมน
คง ตลอดจน
เสริมสร้างความเจริญรุ่งเรืองทางเศรษฐกิจเพื่อใหป
ระชาชนในอาเซียนมีความเป็ นอยแู
ละคุณภาพชีวต
ท่ีดี
โดยกฎบต
รอาเซียน (ASEAN Charter) อน
เปรียบเสมือนรัฐธรรมนูญของอาเซียนไดว้ างหลก
การทาง
กฎหมายในเรื่อง การเคลื่อนยา้ ยโดยเสรีของสินคา (free movement of goods) บรกาิ รและการลงทุน (free movement
of services and investment) นก
ธุรกิจ ผูป
ระกอบวิชาชีพ ผมู
ีความสามารถพิเศษ แรงงานฝี มือ (free movement of
skilled labours) และการเคลื่อนยายทุนโดยเสรี (free movement of capitals) เพื่อรองรับการเป็ นตลาดและฐาน
การผลิตเดียว (single market and based production) ภายใตความรว่ มมือระหวา่ งประเทศสมาชิกอาเซียนในกรอบ
ของประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน (AEC)โดยกา˚ หนดยท
ธศาสตร์การดา˚ เนินการตามแผนงานการจด
ต้ง
ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน (ASEAN Economic Community Blueprint) จากหลกการทางกฎหมายวา่ ดวย
การเคลื่อนยา้ ยบุคคลโดยเสรี (Free Movement of Persons) และการเคลื่อนยา้ ยการบริการและการลงทุนโดยเสรี
(Free Movement of Service and Investment) ผปู
ระกอบวช
าชีพของประเทศสมาชิกอาเซียนไดย้ อมรับในหลก
การ
วา่ สามารถเคลื่อนยา้ ยไปประกอบวชาชีพในประเทศสมาชิกอาเซียนอนๆ่ื ได
จะเห็นไดว
า่ การที่พระราชบญ
ญติธุรกิจรักษาความปลอดภย
พ.ศ. 2558 กา˚ หนดใหพ
นกงานรักษา
ความปลอดภยั รับอนุญาตตอ
งมีสัญชาติไทยเท่าน้น
เป็ นการบญ
ญติกฎหมายที่ไม่สอดคลอ
งกบ
หลก
การทาง
กฎหมาย วา่ ดว
ยการเคล่ือนยา้ ยแรงงานโดยเสรี ของกฎบต
รอาเซียน (ASEAN Charter) ประกอบกบ
แรงงาน
อาชีพพนก
งานรักษาความปลอดภยั มก
เกิดภาวะขาดแคลนเนื่องจากรวมท้งั ค่านิยมของคนไทยที่มองวา่ อาชีพ
พนก
งานรักษาความปลอดภยั ไม่มีเกียรติ เสี่ยงต่อการตอ
งชดใชค
่าเสียหาย เสี่ยงต่อชีวต
จากสภาพปัญหาที่กล่าวมาขา้ งตน
ผศู
ึกษาพบวา่ พระราชบญ
ญติธุรกิจรักษาความปลอดภย
พ.ศ.2558
ยงั มีปัญหาสา˚ คญ
บางประการที่เป็ นอุปสรรคต่อการประกอบอาชีพพนก
งานรักษาความปลอดภย
รวมถึงไม่สอดคลอ
งกบ
การดา˚ เนินการตามหลก
การทางกฎหมายวา่ ดว้ ยการเคล่ือนยา้ ยแรงงานโดยเสรี ของกฎบต
รอาเซียน (ASEANCharter)
สามารถจา˚ แนกสภาพปัญหาที่สา˚ คญได้ 3 ประการ ดงั น้
1. ปัญหาเกี่ยวกบ
พนก
งานรักษาความปลอดภยั กรณีส
ชาติของประเทศสมาชิกอาเซียน
ตามพระราชบญ
ญติธุรกิจรักษาความปลอดภย
พ.ศ. 2558
มาตรา 33 “ผใู้ ดประสงคจ์ ะทา˚ หนา้ ที่เป็ นพนก
งานรักษาความปลอดภยั รับอนุญาตตอ
งไดร้ ับใบอนุญาต
เป็ นพนกงานรักษาความปลอดภยรับอนุญาตจากนายทะเบียน การขอรับใบอนุญาตและการออกใบอนุญาตใหเ้ ป็ นไปตามหลก
เกณฑ์ วธ
ีการ และเง่ือนไขที่กา˚ หนด”
มาตรา 34 “ผูข
อรับใบอนุญาตเป็ นพนก
งานรักษาความปลอดภยั รับอนุญาตตอ
งมีคุณสมบต
ิและไม
มีลกษณะตองหาม ดงั ต่อไปน้
ก. คุณสมบต
(1) มีสัญชาติไทย จากการศึกษาพระราชบญ
ญติธุรกิจรักษาความปลอดภย
พ.ศ. 2558 และกฎหมายท่ีเก่ียวขอ
งแลว
พบวา่ ก่อนพระราชบญ
ญติธุรกิจรักษาความปลอดภย
พ.ศ. 2558 จะมีผลใชบ
งั คบ
ประเทศไทยไม่มีกฎหมาย
บญญต
ิหรือกา˚ หนดคุณสมบต
ิ เรื่องส
ชาติของพนก
งานรักษาความปลอดภยั แต่อยา่ งใด และเมื่อพิจารณา
ตามพระราชกฤษฎีกากา˚ หนดงานในอาชีพและวิชาชีพที่ห้ามคนต่างดา้ วทา
พ.ศ. 2522 ประกอบบญ
ชีทา้ ยพระ
ราชกฤษฎีกากา˚ หนดงานในอาชีพและวช
าชีพท่ีหา้ มคนต่างดา้ วทา
พ.ศ. 2522 แลว
ไม่ปรากฏวา่ อาชีพพนกงาน
รักษาความปลอดภยั เป็ นอาชีพที่หา้ มคนต่างดา้ วทา˚ และถูกสงวนไวเ้ ฉพาะผทู
่ีมีสัญชาติไทยเท่าน้น
ประกอบ
บนทึกของสา˚ นกงานคณะกรรมการกฤษฎีกา เรื่อง ความหมายของคา˚ วา่ กรรมกร ตามพระราชกฤษฎกากี า˚ หนดงาน
ในอาชีพและวช
าชีพที่หา้ มคนต่างดา้ วทา
พ.ศ. 2522 (กรณียาม) เรื่องเสร็จที่ 285/2540 ที่วา
“งานกรรมกรเป็ นงาน
ท่ีหา้ มคนต่างดา้ วทา˚ ตามพระราชกฤษฎีกากา˚ หนดงานในอาชีพและวชิ กฤษฎีกากา˚ หนดงานในอาชีพและวิชาชีพที่ห้ามคนต่างดา้ วทา˚ ฯ มิไดก
าชีพท่ีห้ามคนต่างดา้ วทา˚ ฯ ซ่ึงในพระราช า˚ หนดนิยามของคา˚ วา่ กรรมกรไว้ จึงอาจ
พิจารณาตามความหมายทว่ั ไปตามพจนานุกรมฉบบ
ราชบณ
ฑิตยสถานฯ ซ่ึงไดใ้ ห
วามหมายของ กรรมกร ไววา
หมายถึงคนงาน ลูกจา้ งท่ีใชแ
รงงานเป็ นจา˚ พวกไม่ใช่ทาส ซ่ึงแสดงใหเ้ ห็นลก
ษณะของงานกรรมกรวา่ เป็ นการทา˚ งาน
ท่ีใชแ
รงงานเป็ นสา˚ คญ
สา˚ หรับคา˚ วา
ยาม หมายถึง คนเฝ้าสถานที่หรือระวงั เหตุการณ์ตามกา˚ หนดเวลา และ
หากพิจารณาจากลก
ษณะงานของยาม แมเ้ ป็ นการทา˚ งานอยา่ งง่ายๆ แต่ก็ไม่ไดใ้ ชแ
รงงานเป็ นพิเศษ นอกจากน้
ตามลก
ษณะงานยามยงั ตอ
งมีการฝึ กเพื่อให้เกิดทก
ษะและมีระเบียบวน
ย รู้กฎขอ
บงั คบ
และวธ
ีการรักษาความปลอดภย
ฯลฯ ประกอบกบ
ตามเอกสารการจด
ประเภทมาตรฐานอาชีพฯ ก็จด
ประเภทยาไวค
นละประเภทกบ
อาชีพกรรมกร
จึงถือวา่ กาทา˚ งานในตา˚ แหน่งยามมีลก
ษณะแตกต่างกบ
งานกรรมกร จึงไม่เป็ นงานที่ตอ
งหา้ มมิใหค
นต่างดา้ วทา˚ ”
จึงสามารถสรุปไดว
า่ อาชีพพนก
งานรักษาความปลอดภยั ไม่ใช่อาชีพท่ีหา้ มมิใหค
นต่างดา้ วทา
และเมื่อพระราชบญ
ญติธุรกิจรักษาความปลอดภย
พ.ศ. 2558 ไดบญ
ญติใหผทู
ี่ประสงคจ์ ะประกอบอาชีพ
เป็ นพนก
งานรักษาความปลอดภยั รับอนุญาตตอ
งมีสัญชาติไทยเท่าน้น
พบวา่ อาชีพพนก
งานรักษาความปลอดภย
เป็ นตา˚ แหน่งที่นายจา้ งตอ
งการมากในอน
ดบตน
ๆ แต่เนื่องจากอาชีพพนก
งานรักษาความปลอดภยั ไม่ไดร้ ับ
ความนิยมอยา่ งมากในสงั คมไทย รวมถึงอาชีพพนก
งานรักษาความปลอดภยั มก
เกิดภาวะขาดแคลนแรงงาน
โดยเฉพาะฤดูเก็บเก่ียวผลผลิตทางการเกษตร การท่ีกฎหมายบญ
ญติให้เฉพาะผทู
่ีประสงคจ
ะประกอบอาชีพ
พนก
งานรักษาความปลอดภยั ตอ
งมีสัญชาติไทยจึงถือเป็ นอีกหน่ึงปัจจยั สา˚ คญ
ที่ทา˚ ใหแ
รงงานในอาชีพพนก
งาน
รักษาความปลอดภยั เกิดภาวะขาดแคลน รวมถึงการที่พระราชบญ
ญติธุรกิจรักษาความปลอดภย
พ.ศ. 2558
กา˚ หนดใหพ
นกงานรักษาความปลอดภยั รับอนุญาตตอ
งมีสัญชาติไทยเท่าน้น
เป็ นการไม่สอดคลอ
งกบ
หลก
กฎหมายสิทธิมนุษยชนระหวา่ งประเทศและหลก
การท่ีเก่ียวกบ
การตรากฎหมายวา่ สิทธิที่เคยไดร้ ับมาก่อน
กล่าวคือเม่ือมีกฎหมายใชบ
งั คบ
ในภายหลง
กฎหมายน้น
ไม่ควรบญ
ญติลบลา้ งสิทธิท่ีเคยมีมาหรือลิดรอน
สิทธิดงั กล่าว เวน
แต่มีเหตุอน
สมควรหรือมีเหตุจา˚ เป็ นอยา่ งยง
รวมถึงเป็ นการบญ
ญติกฎหมายท
ม่สอดคลอง
กบหลก
การทางกฎหมายวา่ ดว
ยการเคลื่อนยา้ ยโดยเสรีของกฎบตรอาเซียน (ASEAN Charter)
2. ปัญหาเกี่ยวกบ
หนา้ ที่ของบริษท
รักษาความปลอดภยั เอกชนที่จะนา˚ พนก
งานรักษาความปลอดภย
เอกชนกรณีสัญชาติของประเทศสมาชิกอาเซียนมาข้ึนทะเบียน หากพิจารณาตามกฎกระทรวงการนา˚ คนต่างดา้ วมาทา˚ งานกบ
นายจา้ งในประเทศ พ.ศ. 2559 นายจาง
ซ่ึงประสงคจ
ะนา˚ คนต่างดา้ วมาทา˚ งานกบ
ตนเองในประเทศ ใหแ
จง้ ความตอ
งการจา้ งคนต่างดา้ วพร้อมดวย
เอกสารหลก
ฐานต
สา˚ นก
งานจด
หางานกรุงเทพมหานครพ้ืนที่หรือจด
หางานจงั หวด
และเมื่อนายจา้ งไดด
า˚ เนินการ
ในประเทศตน
ทางเพื่อคด
เลือกและจด
ทา˚ บญ
ชีคนต่างดา้ วที่จะเดินทางมาทา˚ งานกบ
นายจา้ งในประเทศไทยแลว
ใหน
ายจา้ งยน
คา˚ ขอรับใบอนุญาตทา˚ งานแทนคนต่างดา้ วพร้อมชา˚ ระค่าธรรมเนียมการทา˚ งานของคนต่างดา้ ว
ตามกฎหมายวา่ ดว้ ยการทา˚ งานของคนต่างดา้ ว โดยใหน
ายจา้ งที่ไดด
า˚ เนินการนา˚ คนตา่ งดา้ วมาทา˚ งานในประเทศ
เป็ นผรู้ ับผิดชอบค่าจ่ายในการนา˚ คนต่างดา้ วมาทา˚ งาน เวน
แต่ค่าใชจ
่ายน้น
เป็ นค่าใชจ
่ายส่วนตวั ของคนต่างดา้ ว
และหากพิจารณาตามประกาศกรมการจด
หางาน เรื่อง กา˚ หนดรายการและอต
ราค่าบริการ
และค่าใชจ
่าย และแบบใบรับคา่ บริการและค่าใชจ
่ายในการนา˚ คนต่างดา้ วมาทา˚ งานกบ
นายจา้ งในประเทศไทย
ลงวน
ที่ 14 พฤศจิกายน พ.ศ. 2559 ระบุชด
เจนวา่ ค่าใชจ
่ายท่ีนายจา้ งเป็ นผรู้ ับผด
ชอบในการนา˚ คนต่างดา้ วมาทา˚ งาน
ประกอบดว้ ย (1) ค่าใชจ
่ายตามกฎหมายที่กา˚ หนดใหน
ายจา้ ง เป็ นผรู้ ับผด
ชอบหรือที่นายจา้ งแสดงเจตนาในสัญญา
การนา˚ คนต่างดา้ วมาทา˚ งานกบ
นายจา้ งในประเทศวา่ จะเป็ นผรู้ ับผิดชอบค่าใชจ
่ายน้น
ใหแ
ก่คนต่างดา้ ว (2)
ค่าจด
เตรียมเอกสาร เช่น ค่าจด
ทา˚ เอกสาร ค่ารับรองเอกสารค่าจด
ทา˚ คา˚ แปลเอกสาร และค่าพาหนะเดินทาง
ค่าอาหาร และ (3) ค่าท่ีพก
ในการนา˚ คนต่างดา้ วมาทา˚ งานกบ
นายจา้ งในประเทศ และระบุชด
เจนวา่ ค่าใชจ
่าย
ส่วนตว
ท่ีคนต่างดา้ วตอ
งรับผิดชอบดว
ยตนเอง ไดแ
ก่ ค่าใชจ
่ายตามกฎหมายท่ีกา˚ หนดใหค
นต่างดา้ ว
เป็ นผรู้ ับผด
ชอบ เช่น ค่าตรวจสุขภาพ และค่าใชจ
่ายท่ีเกิดข้ึนที่ประเทศตน
ทาง
เม่ือพิจารณาตามกฎกระทรวงการนา˚ คนต่างดา้ วมาทา˚ งานกบนายจา้ งในประเทศ พ.ศ. 2559 ประกอบ
ประกาศกรมการจดหางาน เรื่อง กา˚ หนดรายการ และอต
ราค่าบริการ และค่าใชจ
่าย และแบบใบรับค่าบริการ
และค่าใชจ
่ายในการนา˚ คนต่างดา้ วมาทา˚ งานกบ
นายจา้ งในประเทศไทย ลงวน
ที่ 14 พฤศจิกายน พ.ศ. 2559 แลว
นายจา้ งที่ประสงคจ
ะนา˚ คนต่างดา้ วมาทา˚ งานกบ
ตนเองในประเทศไดด
า˚ เนินการในประเทศตน
ทางเพื่อคด
เลือก
และจด
ทา˚ บญ
ชีคนต่างดา้ วท่ีจะเดินทางมาทา˚ งานกบ
นายจา้ งในประเทศไทยแลว
นายจา้ งตอ
งยน
คา˚ ขอรับ
ใบอนุญาตทา˚ งานแทนคนต่างดา้ ว พร้อมชา˚ ระค่าธรรมเนียมการทา˚ งานของคนต่างดา้ วตามกฎหมายวา่ ดวย
การทา˚ งานของคนต่างดา้ ว ดงั น้น
การนา˚ พนก
งานรักษาความปลอดภยั เอกชนกรณีสัญชาติของประเทศสมาชิก
อาเซียนมาข้ึนทะเบียน ควรเป็ นหนา้ ท่ีของบริษท
รักษาความปลอดภยั เอกชน ท้งั น้ี เพื่อช่วยป้องกน
มิให
พนก
งานรักษาความปลอดภยั สญ
ชาติของประเทศสมาชิกอาเซียนตกเป็ นคนไร้สัญชาติและถูกละเมิดสิทธิมนุษยชน
ในดา้ นต่างๆ ตลอดจนเพ่ือใหพ
นกงานรักษาความปลอดภยั ส
ชาติของประเทศสมาชิกอาเซียนเป็ นแรงงาน
ท่ีเขา้ เมืองและทา˚ งานไดอ อีกทางหน่ึง
ยา่ งถูกตอ
งตามกฎหมาย และทา˚ ใหแ
รงงานกลุ่มน้ีไดร
ับการคุม
ครองภายใตก
ฎหมาย
3. ปัญหาเกี่ยวกบ
หนา้ ที่การจด
ฝึ กอบรมและหลก
สูตรอบรมการรักษาความปลอดภยั ของพนก
งาน
รักษาความปลอดภยกรณีสัญชาติของประเทศสมาชิกอาเซียน
ตามพระราชบญ
ญติธุรกิจรักษาความปลอดภย
พ.ศ. 2558
มาตรา 34 “ผขู
อรับใบอนุญาตเป็ นพนกงานรักษาความปลอดภยรับอนุญาตตอ
งมีคุณสมบต
ิและ
ไม่มีลก
ษณะตอ
งหา้ ม ดงั ต่อไปน้
ก. คุณสมบต
(1) มีสัญชาติไทย
...
(4)ไดร
ับหนงั สือรับรองวา่ ไดผ
า่ นการฝึ กอบรมหลก
สูตรการรักษาความปลอดภย
จากสถานฝึ กอบรมที่
นายทะเบียนกลางรับรองตามวรรคสอง
มาตรา 41 พนกงานรักษาความปลอดภยั รับอนุญาตมีหนา้ ที่ดงั ต่อไปน้
จบกุมผกู
(1) ช่วยเหลือพนก ระทา˚ ความผดิ
งานฝ่ ายปกครองหรือตา˚ รวจตามประมวลกฎหมายวธ
ีพิจารณาความอาญาในการ
(2) รักษาความปลอดภยั ในชีวต
ร่างกาย และทรัพยส
ินของบุคคล รวมท้งั ระงบ
เหตุและรักษาความสงบ
เรียบร้อยภายในบริเวณหรือสถานที่ที่รับผดชอบรักษาความปลอดภยั ตามขอกา˚ หนดในสัญญาจา้ ง
(3) เมื่อมีการกระทา˚ ความผิดอาญาหรือน่าเชื่อวา่ มีเหตุร้ายเกิดข้ึนภายในบริเวณหรือสถานที่
ที่รับผิดชอบรักษาความปลอดภย
ตองแจง้ เหตุน้น
ใหพ
นกงานฝ่ ายปกครองหรือตา˚ รวจทอ
งที่ท่ีปฏิบต
ิหนา้ ที่ประจา˚ ทราบ
โดยทน
ที รวมท้งั ปิ ดก้น
และรักษาสถานที่เกิดเหตุใหค
งสภาพเดิมไวจ้ นกวา่ พนก
งานฝ่ ายปกครองหรือตา˚ รวจ
ผมู ีหนา้ ท่ีจะเดนทางมาถึิ งสถานท่ีเกิดเหตุ
จากบทบญ
ญติมาตรา 34 ที่ระบุวา่ บุคคลท่ีมีสัญชาติไทยที่ประสงคจ
ะประกอบอาชีพเป็ นพนก
งาน
รักษาความปลอดภยั รับอนุญาตตอ
งไดร้ ับหนงั สือรับรองวา่ ไดผ
า่ นการฝึ กอบรมหลก
สูตรการรักษาความปลอดภย
จากสถานฝึ กอบรมที่นายทะเบียนกลางรับรองก่อนจึงจะสามารถขอรับใบอนุญาตเป็ นพนก รับอนุญาตไดและตามมาตรา 41พนกงานรักษาความปลอดภยรับอนุญาตมีหนาที่ ดงั
งานรักษาความปลอดภย ต่อไปน้ี
จบกุมผก
(1) ช่วยเหลือพนก ระทาความผดิ
งานฝ่ ายปกครองหรือตา˚ รวจตามประมวลกฎหมายวธ
ีพิจารณาความอาญาในการ
(2) รักษาความปลอดภยั ในชีวต
ร่างกาย และทรัพยส
ินของบุคคล รวมท้งั ระงบ
เหตุและรักษา
ความสงบเรียบร้อยภายในบริเวณหรือสถานท่ีที่รับผด
ชอบรักษาความปลอดภยั ตามขอ
กา˚ หนดในสัญญาจา้ ง
(3) เม่ือมีการกระทา˚ ความผิดอาญาหรือน่าเช่ือวา่ มีเหตุร้ายเกิดข้ึนภายในบริเวณหรือสถานที่
ที่รับผด
ชอบรักษาความปลอดภย
ตองแจง้ เหตุน้น
ใหพ
นกงานฝ่ ายปกครองหรือตา˚ รวจทอ
งที่ท่ีปฏิบต
ิหนา้ ที่
ประจา˚ ทราบโดยทน
ที รวมท้งั ปิ ดก้น
และรักษาสถานที่เกิดเหตุให
งสภาพเดิมไวจ้ นกวา่ พนก
งานฝ่ ายปกครอง
หรือตา˚ รวจผมู ีหนา้ ที่จะเดนทิ างมาถึงสถานท่ีเกิดเหตุ
การอบรมหลก
สูตรการรักษาความปลอดภย
เป็ นการเสริมสร้างศก
ยภาพของพนก
งานรักษาความปลอดภย
ใหป
ฏิบต
ิหนา้ ท่ีไดอ
ยา่ งมีประสิทธิภาพ อน
จะเป็ นประโยชนแ
ก่ผใู้ ชบ
ริการและช่วยเสริมสร้างความสงบเรียบร้อย
ของส
คม ดงั น้น
การกา˚ หนดใหพ
นกงานรักษาความปลอดภยั ตอ
งผา่ นการอบรมหลก
สูตรการรักษา
ความปลอดภยั จึงเป็ นส่วนสา˚ คญ
ที่จะเสริมสร้างศก
ยภาพของพนก
งานรักษาความปลอดภย
และหากพระราชบญญต
ธุรกิจรักษาความปลอดภย
พ.ศ. 2558 เพิ่มเติมใหบ
ุคคลที่มีสัญชาติของประเทศสมาชิกอาเซียนสามารถประกอบ
อาชีพพนกงานรกษาความปลอดภยั ั รบอนญาตไดุั ้ พนกงานรักษาความปลอดภยสัญชาตขิ องประเทศสมาชิก
อาเซียนจึงตอ
งผา่ นการอบรมหลก
สูตรการรักษาความปลอดภยั ดว
ยเช่นกน
เนื่องจากประเทศสมาชิกอาเซียนท้ง
10 ประเทศ มีความหลากหลายทางเช้ือชาติ ศาสนา วฒ
นธรรม
รวมถึงประวต
ิศาสตร์การต่อสู้เพื่อประเทศชาติของตน ดงั น้น
หลก
สูตรการอบรมพนก
งานรักษาความปลอดภย
ส ชาติของประเทศสมาชิกอาเซียนจึงควรกา˚ หนดใหม
ีการจด
อบรมในเรื่องความรู้ทวั่ ไปเกี่ยวกบ
ประเทศไทย
เพิ่มเติม อาทิ ลก
ษณะภูมิอากาศ สังคมและวฒ
นธรรมของไทย มารยาทไทย ส่ิงที่ไม่ควรทา
กฎหมายและขอ
ห้าม
รวมถึงการขอความช่วยเหลือในประเทศไทย เป็ นตน
ท้งั น้ี เพื่อใหพ
นกงานรักษาความปลอดภยั รับอนุญาต
สัญชาติของประเทศสมาชิกอาเซียนมีความรู้ ความเขาใจเกี่ยวกบประเทศไทย และสามารถดา˚ รงชีพ ประกอบ
อาชีพ ปฏิบต
ิงานในประเทศไทยไดอ
ยา่ งมีประสิทธิภาพ และเกิดประโยชน์สูงสุด
จากการศึกษา พบวา่ ก่อนที่พระราชบญ
ญติธุรกิจรักษาความปลอดภย
พ.ศ. 2558 จะมีผลใชบ
งั คบ
ประเทศไทยไม่มีกฎหมายบญ
ญติหรือกา˚ หนดใหผทู
ี่ประสงคจ์ ะประกอบอาชีพพนกงานรักษาความปลอดภยตอง
ไดร้ ับหนงั สือรับรองวา่ ไดผ
า่ นการฝึ กอบรมหลก
สูตรการรักษาความปลอดภยั จากสถานฝึ กอบรมที่นายทะเบียน
กลางรับรองก่อนจึงจะสามารถขอรับใบอนุญาตเพื่อเป็ นพนกงานรักษาความปลอดภยได
หากพิจารณาตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจก
รไทย พุทธศก
ราช 2560 มาตรา 77 วรรคแรก บญญต
วา “รัฐพึงจด
ใหม
ีกฎหมายเพียงเท่าที่จา˚ เป็ น และยกเลิกหรือปรับปรุงกฎหมายที่หมดความจาเป็ นหรือ
ไม่สอดคลอ
งกบ
สภาพการณ์หรือที่เป็ นอุปสรรคต่อการดา˚ รงชีวต
หรือการประกอบอาชีพโดยไม่ชกชา
เพื่อไม่ใหเ้ ป็ นภาระของประชาชน” ดงั น้น
บทบญ
ญติมาตรา 34 แห่งพระราชบญ
ญติธุรกิจรักษาความปลอดภย
พ.ศ. 2558 ที่กา˚ หนดใหผทู
ี่ประสงคจะประกอบอาชีพเป็ นพนกงานรักษาความปลอดภยรับอนุญาตตอ
งไดรับ
หนงั สือรับรองวา่ ไดผ
า่ นการฝึ กอบรมหลก
สูตรการรักษาความปลอดภยั จากสถานฝึ กอบรมที่นายทะเบียนกลาง
รับรองก่อนจึงจะสามารถขอรับใบอนุญาตเพื่อเป็ นพนกงานรกษาความปลอดภั ยั รบอนุั ญาตได้ จงเปึ ็ นกฎหมาย
ที่เป็ นอุปสรรคต่อการประกอบอาชีพของประชาชนที่ประสงคจ
ะเป็ นพนก
งานรักษาความปลอดภยั รับอนุญาต
จากการศึกษากฎหมายเกี่ยวกบกฎหมายการรกษาความปลอั ดภยั ของประเทศอินเดยี ปรากฏวา่ ดงั กล่าวมีเง่ือนไข
การเร่ิมดา˚ เนินธุรกิจหลงั จากไดร้ ับใบอนุญาตของผปู
ระกอบธุรกิจรักษาความปลอดภย
มีผลภายใน 60 วน
บริษท
จะตอ
งมีพนก
งานตา˚ แหน่งผบู
งั คบบญ
ชางานรักษาความปลอดภยั เอกชน (Supervisor) และผปู
ระกอบธุรกิจตอ
งจด
โปรแกรมฝึ กอบรมพนกงานภายใน 1 ปี หลงั ใบอนุญาตมีผล และหากพิจาณาตามมาตรา 26 ของพระราชบญญต
ธุรกิจรักษาความปลอดภย
พ.ศ. 2558 วางหลกวา
“บริษท
รักษาความปลอดภยั ตอ
งปฏิบต
ิตามมาตรฐานการรักษา
ความปลอดภยั ท่ีคณะกรรมการกา˚ หนด และมาตรฐานการรักษาความปลอดภย ประกอบดว้ ย... (5) ความรเกยวกีู่้ บ
การรักษาความปลอดภยั และการฝึ กทบทวนใหแ
ก่พนก
งานรักษาความปลอดภยั รับอนุญาตซ่ึงบริษท
ตองจด
ใหม
ข้ึนอยา่ งสม่า˚ เสมอ” เนื่องจากบริษท
รักษาความปลอดภยั ตอ
งปฏิบต
ิตามมาตรฐานของบริษท
รักษาความปลอดภย
เอกชน คือตอ
งฝึ กทบทวนความรู้เก่ียวกบ
การรักษาความปลอดภยั รับอนุญาตอยา่ งสม่า˚ เสมอ และเพ่ือเป็ นการลด
อุปสรรคของประชาชนที่ประสงคจ
ะประกอบอาชีพพนก
งานรักษาความปลอดภยั รับอนุญาตอยา่ งสม่า˚ เสมอ
ดงั น้น
การจด
ฝึ กอบรมพนกงานรักษาความปลอดภยั รับอนุญาตจึงควรเป็ นหนา้ ที่ของบริษท
รักษาความปลอดภย
เอกชน อน
สอดคลอ
งกบ
แนวทางตามกฎหมายเกี่ยวกบ
การรักษาความปลอดภยั ของประเทศอินเดีย และเพื่อ
ยกเลิกกฎหมายที่เป็ นอุปสรรคต่อการประกอบอาชีพของประชาชนท่ีประสงคจ
ะเป็ นพนก
งานรักษาความ
ปลอดภยั รับอนุญาต และเพ่ือส่งเสริมใหประชาชนสัญชาติของประเทศสมาชิกอาเซียนเดนทางเขิ า้ มาประกอบ
วชาชีพพนกงานรกษาความปลอดภยั ั ในประเทศไทย
จากการศึกษาพระราชบญ
ญติธุรกิจรักษาความปลอดภย
พ.ศ. 2558 ที่ไดก
า˚ หนดมาตรฐานของธุรกิจ
รักษาความปลอดภยั เอกชนและพนก
งานรักษาความปลอดภยั รับอนุญาต ตลอดจนยกระดบ
มาตรฐานธุรกิจ
รักษาความปลอดภยั เอกชนและเสริมสร้างศก
ยภาพของพนก
งานรักษาความปลอดภยั รับอนุญาต เพื่อช่วย
เสริมสร้างความสงบเรียบร้อยของสังคมและเพื่อประโยชน์ของผใู้ ชบ
ริการ โดยพระราชบญ
ญติธุรกิจรักษาความ
ปลอดภย
พ.ศ. 2558 มาตรา 34 ไดก
า˚ หนดใหผทู
ี่จะทา˚ หนา้ ที่เป็ นพนก
งานรักษาความปลอดภยั รับอนุญาตตอ
งมี
ส ชาติไทยเท่าน้น
ผศู
ึกษาจึงไดเ้ สนอแนวทางที่เหมาะสมเพอ
แกไ้ ขปัญหาเกี่ยวกบ
พนก
งานรักษาความปลอดภย
กรณีสัญชาติของประเทศสมาชิกอาเซียน ดงั น้
1. ปัญหาเก่ียวกบ
พนก
งานรักษาความปลอดภยั กรณีส
ชาติของประเทศสมาชิกอาเซียน
ก. (1) ดงั น้
การแกไ
ขเพิ่มเติมระราชบญ
ญติพระราชบญ
ญติธุรกิจรักษาความปลอดภย
พ.ศ. 2558 มาตรา 34
มาตรา 34 “ผขู
อรับใบอนุญาตเป็ นพนกงานรักษาความปลอดภยรับอนุญาตตอ
งมีคุณสมบต
และไม่มีลก
ษณะตอ
งหา้ ม ดงั ต่อไปน้
ก. คุณสมบต
(1) มสี ัญชาตไทยิ และใหหมายความรวมถึงบุคคลที่มีสัญชาตของปิ ระเทศสมาชิก
อาเซียนดวย”
2. ปัญหาเกี่ยวกบ
หนา้ ที่ของบริษท
รักษาความปลอดภยั เอกชนที่จะนา˚ พนก
งานรักษาความปลอดภย
เอกชนกรณีสัญชาติของประเทศสมาชิกอาเซียนมาข้ึนทะเบียน
แกไ
ขเพิ่มเติมพระราชบญ
ญติธุรกิจรักษาความปลอดภย
พ.ศ. 2558 โดยเพ่ิมเติม หมวด 8
พนกงานรักษาความปลอดภยรับอนุญาตสัญชาติของประเทศสมาชิกอาเซียน ดงั น้ี
“หมวด 8 พนกงานรักษาความปลอดภยรับอนุญาตสัญชาติของประเทศสมาชิกอาเซียน
มาตรา 77 ผใู้ ดประสงคจ์ ะทา˚ หนา้ ที่เป็ นพนก
งานรักษาความปลอดภยั รับอนุญาต ตอ
งไดรับ
ใบอนุญาตเป็ นพนกงานรักษาความปลอดภยรับอนุญาตจาก นายทะเบียน การขอรับใบอนุญาตและการออกใบอนุญาตใหเป็ นหนาที่ของบริษท
รักษาความปลอดภยเอกชน
ที่จะนา˚ พนกงานรกษาความปลอดภั ยั เอกชนกรณีสัญชาตของประเทศสมาชิิ กอาเซียนมาขึ้นทะเบียน โดยให
เป็ นไปตามกฎหมายวา่ ดว
ยการนา˚ คนต่างดา้ วมาทา˚ งานกบ
นายจา้ งในประเทศ”
3. ปัญหาเก่ียวกบ
หนา้ ที่การจด
ฝึ กอบรมและหลก
สูตรอบรมการรักษาความปลอดภยั ของพนก
งาน
รักษาความปลอดภยกรณีสัญชาติของประเทศสมาชิกอาเซียน
3.1 แกไ
ขเพิ่มเติมพระราชบญ
ญติธุรกิจรักษาความปลอดภย
พ.ศ. 2558
“หมวด 8 พนกงานรกษาความปลอดภยั ั รบอนุั ญาตสัญชาติของประเทศสมาชิกอาเซียน
มาตรา 78 การจดฝึ กอบรมและหลกสูตรอบรมการรักษาความปลอดภยของพนกงานรักษา
ความปลอดภยั กรณีสัญชาติของประเทศสมาชิกอาเซียนใหเ้ ป็ นไปกฎหมายวา่ ดว
ยกา˚ หนดมาตรฐานหลก
สูตร
การรักษาความปลอดภย
โดยผปู
ระกอบธุรกิจตอ
งจด
ฝึ กอบรมใหพ
นกงานรักษาความปลอดภยรับอนุญาต
สัญชาติของประเทศสมาชิกอาเซียน”
3.2 กฎหมายวา่ ดว
ยหลก
สูตรอบรมการรักษาความปลอดภย
ของพนก
งานรักษาความปลอดภย
“ระเบียบคณะกรรมการกา˚ กบ
ธุรกิจรักษาความปลอดภยั วา่ ดว
ยกา˚ หนดมาตรฐาน
หลกสูตรการรักษาความปลอดภย พ.ศ. ....
หมวด 4 หลกสูตรการรักษาความปลอดภยกรณีสัญชาติของประเทศสมาชิกอาเซียน
ขอ 10 หลกสูตรการรักษาความปลอดภยกรณีสัญชาติของประเทศสมาชิกอาเซียนให
เป็ นไปตามหมวด 2 ของระเบียบน้
ขอ 11 ใหเ้ พิ่มเติมหลกสูตรการรักษาความปลอดภยกรณีสัญชาติของประเทศสมาชิก
อาเซียนพนกงานรักษาความปลอดภยกรณีสัญชาติของประเทศสมาชิกอาเซียน โดยให้มีความรู้ทวั่ ไป
เกี่ยวกบ
ประเทศไทยเพิ่มเติม อาทิ การพูด การเขียนภาษาไทย ลก
ษณะภูมิอากาศ สังคมและวฒนธรรมของไทย
มารยาทไทย ส่ิงที่ไม่ควรทา
กฎหมายและขอ
หา้ ม รวมถึงการขอความช่วยเหลือในประเทศไทย เป็ นตน”
เอกสารอางอิง
จานง ไชยมงคล, “มาตรการทางกฎหมายในการควบคุมการประกอบอาชีพรักษาความ ปลอดภยเอกชน,”
(วทยานิพนธ์นิติศาสตรมหาบณฑิต,มหาวทยาลยรามคาแหง,2547), หนา 11 - 12.
นายองคอ
าสน์ เจริญสุข, “เกณฑการแยกความผดทางอาญาและความผดทางปกครอง,” (วท
ยานิพนธ์นิติศาสตร
มหาบณ
ฑิต, มหาวท
ยาลยั ธรรมศาสตร์, 2553), หนา
6 – 9.
รองศาสตราจารย์ พงษก
ฤษณ์ มงคลสินธุ์ และผชู
่วยศาสตราจารย์ พเยาว ศรีทองแสง และดร.โชติมา แกว
ทอง,
โครงการวจ
ยเพื่อพฒนามาตรฐานอาชีพรักษาความปลอดภย
(กรุงเทพมหานคร: สา˚ นก
งานกิจการ
ยติธรรม, 2552), หนา 6 - 7.
ปานจิตต์ สุทธิกว,
“ปัญหาการบงั คบ
ใชก
ฎหมายตามพระราชบญ
ญติธุรกิจรักษาความปลอดภย
พ.ศ. 2558,”
ในการประชุมวช
าการสาขานิติศาสตร์ระดบ
ชาติ คร้ังท่ี 1 หวั ขอ
“ระบบกฎหมายไทย : ปฏิรูป /เปลี่ยนผา่ น/
ปฏิสังขรณ์” วน
ที่ 8 มิถุนายน2561 โรงแรมแคนทารี ฮิลล์ จงั หวดั เชียงใหม่ จด
โดยคณะนิติศาสตร์
มหาวทยาลยั เชียงใหม
บนทึก เร่ือง ความหมายของคา˚ วา
กรรมกร ตามพระราชกฤษฎีกากา˚ หนดงานในอาชีพและวช
าชีพท่ีหา้ ม
คนต่างดา้ วทา พ.ศ. 2522 (กรณียาม) เร่ืองเสร็จท่ี 284/2540 เดอื นมิถุนายน 2540