Etki Azaltıcı Önlemler. Arazi edinim sürecinin bir planlama çerçevesinde ve halkın en az etkileneceği şekilde yapılması • Proje başlamadan önce yöre halkının geçim kaynaklarının belirlenmesi ve projeden etkilenebilecek unsurlara istinaden bir “geçim kaynakları yönetim planı” hazırlanması, gerekli durumlarda yöre halkının geçim kaynaklarının tazmin edilmesi • Coğrafi öncelik sırasına göre (proje alanının bulunduğu yöre öncelikli olmak üzere) istihdam politikaları uygulanması, • Bölgede yeni ekonomik faaliyetlerin geliştirilmesinin teşvik edilmesi (sosyal sorumluluk projeleri, vb.) Yeniden yerleşim içeren projelerde: • etkilenen halkın düzenli olarak bilgilendirilmesi • etkilenen halka adil ve yeterli imkanlar sağlanması, halkın sosyal ilişkilerini, ekonomik faaliyetlerini ve yaşam standartlarını devam ettirebilmesi için yeni yerleşim alanlarının uygun şekilde seçilmesi, geçim kaynaklarının yaratılması • oluşturulan yeni yerleşimlerde içme suyu ve kanalizasyon altyapısı için yeni tesisler kurulması • etkilenen halka geçim kaynaklarının sürdürülmesi amacıyla mesleki eğitimlerin verilmesi • rafineri çalışanlarının yöre/bölge halkına uyum konusunda etik kodlara tabi tutularak düzenli eğitimleri ve izlenmesi • yerel idarelerle koordinasyon içinde hazırlanacak Trafik Yönetim Planı uygulanarak trafik sorunlarının ve kaza risklerinin önlenmesi Olumlu etkiler olarak, bir rafinerinin işletmeye alınmasıyla, bulunduğu yöredeki ekonomik aktivitenin canlanması söz konusu olacak ve yöre halkı için inşaat ve işletme aşamalarında iş imkanları ortaya çıkacaktır. Rafineriler, yüksek sayılarda istihdam sağlayan büyük projelerdir. Çalışanlar ve ailelerinin oluşturduğu nüfus düşünüldüğünde yeni bir rafineri ile birlikte yeni bir yerleşim oluşabilmekte ya da mevcut yerleşimler büyümektedir. Bu nedenle mevcut altyapı sistemleri üzerinde oluşan yük hesaba katılarak su temini, kanalizasyon, su ve atıksu arıtma, atık toplama-bertaraf hizmetlerinin yerel yönetimlerle koordinasyon içinde planlanması önem taşımaktadır.
Etki Azaltıcı Önlemler. Kara ve su yaşam alanları ile ilgili etkileri önlemek ve kontrol etmek üzere gerçekleştirilecek yönetim uygulamaları şunları içermektedir: çitle çevrili özel alanlar ayrılarak toprak ve bitki örtüsünün korunacağı ve erişime izin verilmeyeceği zarar görebilecek flora türlerinin ve tehdit altındaki habitatların yerinde korunması çalışanların eğitilerek rafineri alanında ve çevresindeki vahşi hayvanların avlanması ve toplanmasının yasaklanması zarar görebilir fauna türleri için menfez geçişleri ve geçiş yolları yapılması yüksek önceliğe ve koruma önemine sahip habitatlar ve türler tespit edilerek tür ve habitat bazında koruma tedbirleri uygulanması inşaat aşamasında bitki örtüsü kaldırılan ancak üzerinde herhangi bir inşaat yapılmadan açık kalan alanların restorasyonu yapılarak erozyonun azaltılması, görsel etkilerin ve ekosistem üzerindeki etkilerin hafifletilmesi peyzaj çalışmalarında yerel bitki türlerinin seçilmesine özen gösterilmesi, istilacı türlerden kaçınılması çalışanların eğitilerek fauna türlerinin yakalanması, alıkonması ve öldürülmesi yasaklanmalı; türlerin üreme ve yaşama alanlarının tahribatı önlenmesi; üreme, kışlama dönemlerinde vahşi yaşama zarar verilmesinin önlenmesi, yumurtaların tahrip edilmesi veya alınması engellenmesi deniz ekosistemlerinde tahribatın önlenmesi için sediman taşınımı ve birikiminin önlenmesi dolgu işlemi yapıldığı durumlarda ağır metal içeren ve deniz suyunun mevcut kalitesini ve özelliklerini bozabilecek malzemelerin kullanılmaması, kazara dökülmelerin raporlanarak deniz tabanında ve deniz suyundaki etkilerin giderilmesi için girişimlerin başlatılması, izlemelerin yapılması iskele ve rıhtım gibi yapıların altında perfore beton modüller yerleştirilerek xxxxx xxxxx ve fauna türleri için ekolojik alanlar yaratılması IX.2.7.Atıklar Rafinerilerde atıkların en fazla oluştuğu üniteler; kraking, koklaştırma, çamur üretimi ve çamur arıtma, yağ seperatörleri ve atıksu arıtma sistemleridir.
Etki Azaltıcı Önlemler. Proses sıvılarının tekrar proseste kullanılabilmesi için yeterli kapasite bulundurulmalı ve yağlı atıksu drenaj sistemine proses suyu karışmasının engellenmelidir. • Atıksu havuzları ve tehlikeli madde depolama alanlarının tabanında uygun malzemeler kullanılarak geçirimsizlik sağlanmalı ve bu şekilde kirli suların toprak ve yeraltı suyuna karışması önlenmelidir. • Proses sularının yağmursularına karışması engellenmeli, atıksu havuzları ve tehlikeli madde depolama havuzları birbirinden ayrı tutulmalıdır. • Belirli atıksu hatlarına ilişkin özel yöntemler uygulanmalıdır (kostik soda atıksuyunun kostik oksidasyon sonrasında atıksu arıtma tesisine gönderilmesi, buhar kazanları ve soğutma suyu kulelerinden “blow down/blöf” sularının deşarj edilmeden önce soğutulması ve katkı maddeleri içeriyorsa deşarj öncesinde atıksu arıtma sistemine gönderilmesi, proses kaçaklarından kaynaklı ve hidrokarbon içeren atıksuların arıtma tesisinde arıtılması) • Kaza sonucu sıvıların dökülmesini önlemek ve kontrol altında tutmak için düzenli iç denetimler yapılmalı, depolama ve iletim sistemlerinde potansiyel sızıntı riski olan tüm noktalarda bakım programları uygulanmalı ve dökülmelere karşı acil müdahale planları ve prosedürleri hazır bulundurulmalıdır. • Dökülmelere karşı sıvı ürünlerin kullanıldığı alanlar geçirimsiz zeminli alanlarda yapılmalı, en küçük dökülmeler bile anında müdahale edilerek temizlenmelidir. • Evsel nitelikli atıksuların arıtılması ve alıcı ortama deşarjının düzenli olarak izlemeye tabi tutulması • Saha içi Katı Atık Yönetimi ve Atıksu Yönetimi planlarının hazırlanması ve uygulanması Rafineri sektöründe atıksu arıtma teknikleri konsantre atıksu hatlarının kaynağında ayrılması ve arıtılmasını içermektedir. Tipik bir rafineride atıksu arıtma aşamaları aşağıda sıralanmaktadır: • Gres tutucular, yağ sıyırıcılar, birleştirilmiş plaka sistemleri, çözünmüş hava flotasyonu, vb. • Katıların ayrışması için filtrasyon • Dengeleme havuzu • Askıdaki katıların ayrılması için sedimantasyon (çöktürme) havuzu • Biyolojik arıtma (aerobik) ile BOİ azaltımı • Kimyasal veya biyolojik arıtma ile azot ve fosfor giderimi • Klorlama Ayrıca bir rafinerideki üretim prosesine ve kullanılan maddelere göre atıksu arıtma yönetimi ek bileneler gerektirebilir: çeşitli ünitelerde sıyrılan uçucu organik bileşiklerin arıtma tesisinde arıtılması; ileri metal giderimi; inatçı organiklerin ve biyolojik çözünürlüğü olmayan Kimyasal Oksijen İhtiyacı’nın aktif karbon ya da kimyasal oksidasyon ile gi...
Etki Azaltıcı Önlemler. Toz emisyonlarının önlenmesi (Bkz. IX. 3 Hava Kirliliği) • Hava kalitesinin düzenli olarak izlenmesi • Trafik kazalarının önlenmesi amacıyla Trafik Yönetim Planı hazırlanması (kullanılacak güzergahların belirlenmesi, araç hız limitleri, uyarıcı levhalar, halkın bilgilendirilmesi, vb.) • İzleme sonuçlarına göre gürültü ve kirlilik azaltıcı önlemlerin gözden geçirilmesi ve gerekli hallerde yeni önlemlerin alınması
Etki Azaltıcı Önlemler. Çitle çevrili özel alanlar ayrılarak toprak ve bitki örtüsünün korunacağı ve erişime izin verilmeyeceği zarar görebilir flora türlerinin ve tehdit altındaki habitatların yerinde korunması, Çalışanların eğitilerek maden alanında ve çevresindeki vahşi hayvanların avlanması ve toplanmasının yasaklanması, Zarar görebilir fauna türleri için uygun geçiş yollarının (menfez vb.) yapılması, Vahşi hayvanların temiz suya sürekli erişiminin sağlanması, Vahşi hayvanların kirli/toksik sulardan uzak tutulması, Kritik türler ve habitatlar saptanarak tür ve habitat bazında özel tedbirler uygulanacaktır (yerinde koruma, tohum toplama, benzer habitata taşıma, vb.).
Etki Azaltıcı Önlemler. Su aktarım projelerinin havza yönetim planları ile eşgüdüm içinde hazırlanması
Etki Azaltıcı Önlemler. Havza Yönetim Planlarının uygulanması • Atık Yönetim Planlarının uygulanması
Etki Azaltıcı Önlemler. Kara ve su yaşam alanları ile ilgili etkileri önlemek ve kontrol etmek üzere gerçekleştirilecek yönetim uygulamaları şunları içermektedir: • Kritik türlerin ve hassas habitat ve ekosistemlerin proje planlama aşamasında saptanarak inşaat ve işletme süreçlerinde izlenmesi • Sulakalanların korunması için gerekli su bütçesi hesaplamalarının yapılması İşletme aşamasında, baraj içeren projelerde, çalışacak personelden kaynaklanacak evsel nitelikli atıksu ve katı atıklar söz konusu olacaktır.
Etki Azaltıcı Önlemler yan ürün olan H2S'i sülfüre dönüştürmek için amin yıkama sistemi ve sülfür geri kazanım ünitesi • Proseste ısıtma sistemleriyle ilgili alınabilecek tedbirler (fırın verimini arttırmaya yönelik olarak hava ön ısıtıcıların kullanılması; Sıcaklık ve baca gazı oksijen konsantrasyonu gibi değişkenlerin izlenmesi yoluyla fırın işlemlerinin ve yakma veriminin optimizasyonunun sağlanması, oksijen trim kontrol sistemi gibi yüksek termal verimliliğe ve kontrol sistemlerine sahip ısıtıcı tasarımları ve kullanımı, egzoz gazlarının yoğuşmasının önlenmesi, yüksek verimliliğe sahip pompa ve fan gibi makine ve ekipman kullanarak enerji tüketimi azaltımı, CO emisyonu azaltıcı iyi işletme ve bakım teknikleri, vb.) • Kaçak emisyonlara karşı proses ve enstrümantasyon diyagramının sistematik incelemesine dayalı olarak kaçak tespit ve onarım programı uygulanmalıdır. Bu program, kaçak uçucu organik bileşik emisyonlarının olabileceği ekipmanları tanımlamalı ve buhar tespit ekipmanıyla izlemeye tabi tutmalı, gerekliyse bakım ve değişim uygulamalıdır. Petrol rafinerilerinde kullanılan gaz yakma ve tahliye işlemleri, arıza gibi özellikle rutin dışı durumlarda buharların güvenli bir şekilde salınmasını sağlamaya yönelik güvenlik tedbirleridir. Gaz yakıldığında kimyasal formu değişmektedir. Örneğin H2S gazı yakıldığında SO2 gazı açığa çıkacaktır. Hidrokarbonların yakılması ise CO2 ve su buharı oluşturmaktadır. Rafinerilerde hidrokarbonların salımı acil durum bacalarından ve güvenlik vanalarından olmaktadır. Planlı çalıştırma ve kapatmalarda gaz gerikazanım sistemi kullanılmalıdır. Acil durum dışındaki salımlarda, proses bacalarındaki gaz fazlası geri kazanılmalı ya da kontrol edilmeli ve yakılacak gaz miktarı en aza indirilmelidir. Gaz emisyonlarının izlenmesi, yer seviyesinde kirletici konsantrasyonları ve yıllık olarak salınan kirletici miktarını içermelidir. Gaz yakma sistemleri tesisin tasarımı aşamasında planlanmalı ve teknik olarak ve güvenlik açısından mümkünse alternatif geri kazanım yöntemleri tercih edilmelidir.
Etki Azaltıcı Önlemler. İlgili belediyelerle koordinasyon sağlanarak altyapı kapasitesinin arttırılmasına yönelik planlamaların yapılması Toz emisyonlarının önlenmesi (Bkz. IX. 3 Hava Kirliliği) Hava kalitesinin düzenli olarak izlenmesi (PM10, SO2, NO2) Trafik kazalarının önlenmesi amacıyla Trafik Yönetim Planı hazırlanması (kullanılacak güzergahların belirlenmesi, araç hız limitleri, uyarıcı levhalar, halkın bilgilendirilmesi, vb.) Patlatmaların bir plan dahilinde ve halkı bilgilendirerek yapılması, Patlatma ve diğer titreşim kaynaklarından doğabilecek hasarların tazmin edilmesi, İzleme sonuçlarına göre gürültü ve kirlilik azaltıcı önlemlerin gözden geçirilmesi ve gerekli hallerde yeni önlemlerin alınması IX.1.5.Yüzey ve Yeraltı Suyuna Etkiler