İŞLETMESEL KARAR Örnek Maddeleri

İŞLETMESEL KARAR. 4857 sayılı İş Kanunu’nun 18. maddesinde işletmenin, işyerinin veya işin gerekleri kavramına yer verildiği halde, işletmesel karar kavramından sözedilm- emiştir. İşveren amaç ve içeriğini belirlemekte serbest olduğu kararlar, girişim özgürlüğü kapsamında alabilir. Geniş anlamda, işletme, işyeri ile ilgili her türlü ve işin düzenlenmesi konusunda işverenin aldığı kararlar, işletmesel karardır16. İşl- etme düzeyinde olmayan işyerlerinde, işverenin aldığı kararlarda bu kavram içinde yer almaktadır. İşletme, işyeri ve iş gereklerine dayanan her feshin temelinde bir işletmesel karar yatmaktadır.17 İşçinin iş sözleşmesinin feshi de işletmesel karar kapsamındadır. İşverenin işyerinde işçi sayısını azaltma yönünde kendini zorunlu görmes- ine yol açan durumun, onun tarafından daha önce alınan hatalı bir karara day- anması, iş sözleşmesinin feshini İş Kanunu’nun 18’nci maddesi anlamında geç- ersiz kılmaz. Bir başka anlatımla, yargıç, işletmesel kararı denetleyemeyeceğinden onun hatalı olup olmadığını da denetleyemeyecek; dolayısıyla işletme kararının hatalı olduğu gerekçesi ile feshin geçersizliğine karar veremeyecektir18. İşverenin işletmesindeki veya işyerindeki mevcut işçi sayısını artırmak yön- ünde vermiş olduğu kararın yargısal denetime tabi tutulması sözkonusu değilken, mevcut işçi sayısını azaltmak yolundaki kararı geniş anlamda bir işletmesel karar olmakla birlikte, mahkemeler için bağlayıcı olmayıp, işverenin işgücünde azaltm- ayı gerektiren nedenleri mahkemeye sunması şartı ile kabul edilmektedir. Böylece feshe karşı koruma hukuku işletmesel karar verme özgürlüğünü sınırlamaktadır19. İş sözleşmesinin iş, işyeri veya işletme gereklerine dayalı olarak feshi, işl- etmesel kararın sonucu olarak gerçekleşmekte, fesih işlemi de işletmesel karar çerçevesinde değişen durumlara karşı işverene tepkisini oluşturmaktadır20. Bu kararlar işletme ve işyeri içinden kaynaklanan nedenlerden dolayı alınabileceği gibi, işyeri dışından kaynaklanan nedenlerden dolayı da alınabilir. 16 XXXXXXXXX/XXXXXXX, XX XXXXXXXXX XXXXXX, XXXXX, XXXXXXXX, 0000, s: 232‌ 17 Xxxxxx, E, a.g.e., s: 139 18 von Xxxxxxxxxxxx, X., sh.130. Naklen. Xxxxxxxxx/Şenocak.. a.g.e., s: 257 19 Birben, a.g.e., s:143 20 Birben, a.g.e., s:142 İşletme ve işyeri dışından kaynaklanan nedenler, işverenin bir etki ve isteği olmaksızın ortaya çıkan ve işyerinde üretime etki eden, talep ve siparişlerde düşme, sürüm ve satış olanaklarının azalması, hammadde darlığı, ekonomik kriz ve durgunluk gibi nedenlerdir. Bu nedenle...