Kefilin takibi. Alacaklının kefile müracaat hakkı, en erken asıl borcun muaccel olacağı tarihte doğacaktır. İç ilişkide alacaklı asıl borçluyu kararlaştırılan tarihten daha erken bir tarihte takip imkânına kavuşsa dahi, bu durum kefil açısından söz konusu olamayacaktır. Bu konudaki en tipik örnek TBK m. 590/1’de bahsedilen iflâs durumudur. Nitekim “Borçlunun taşınmaz mallarının rehni suretiyle temin edilmiş olan alacaklar müstesna olmak üzere iflasın açılması müflisin borçlarını muaccel kılar.” (İİK m. 195). Bu düzenleme, kendisini birlikte kararlaştırılan vadeye göre ayarlayacak olan kefilin lehinedir. Kefilin durumunun ağırlaştırılmaması prensibine de uygundur. Kural olarak borçlunun (ve bu arada kefalet sebebiyle sorumlu olacak ve teknik anlamda borçlu sıfatını edinecek kefilin), aleyhindeki her takibi durdurabilmesi veya icra veznesine depo edilen paranın alacaklıya ödenmemesini talep edebilmesi mümkün değildir (örneğin; İİK m. 36’de bu hak salt ilâmı temyiz eden davalıya veya İİK m. 72’de menfi tespit davası açan borçluya verilmiştir). Ancak TBK m. 590, tüm kefalet türlerinde kefilin ayni teminat karşılığında, mevcut rehinler paraya çevrilinceye ve borçlu aleyhinde yapılan takip sonucunda kesin aciz belgesi alınıncaya veya konkordato kararına kadar, aleyhindeki takibin durdurulmasını hâkimden isteyebileceğini düzenlemiştir. Böylece, özellikle asıl borçlunun malı bulunan ve fakat alacaklıların bu malların paraya çevrilmesi ile uğraşmak istemedikleri durumlarda, kefilin savunma imkânları genişletilmiştir. Ancak madde metninde sadece aynî teminattan bahsediliyor olmasına karşın, kanımızca uygulamada nakit veya banka teminat mektupları da teminat olarak kabul edilecektir. Aynı şekilde, madde metninde bahsedilen hâkimin de icra mahkemesi hâkimi olabileceği değerlendirilmektedir. Bahsedilen durdurma kararının kefalet için öngörülen azami süreyi durdurup durdurmayacağı konusunda açık bir hüküm bulunmasa da, öğretide BARLAS, durdurma kararının, azami süreyi kesmesi ve kararın kalkması durumunda, kaldığı yerden devam etmesi gerektiği görüşündedir17 Diğer yandan, asıl borcun muayyen vadeli olmaması ve borçluya bir ihtar keşidesi ile süre verilmesi de gerekebilecektir. Bu ihtimali değerlendiren kanun koyucu, borçluya verilecek sürenin kefile de tanınması gerektiğini düzenlemiştir (TBK m. 590/3). Dolayısı ile kefile bu bildirim yapılmadan ve süre verilmeden, sorumluluğuna gidilemeyecektir. Türk Borçlar Kanunu, kefile yeni bir savunma imkânı daha tanımıştır. Bu da TBK m. 590/son ...
