BANKALARCA TİCARİ MÜŞTERİLERDEN ALINABİLECEK ÜCRETLERE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR

BANKALARCA TİCARİ MÜŞTERİLERDEN ALINABİLECEK ÜCRETLERE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR

HAKKINDA TEBLİĞ (SAYI: 2020/4)

BİRİNCİ KISIM

Genel Hükümler

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, bankaların ticari müşterileri ile gerçekleştireceği işlemlerde öngörülebilirliğin ve şeffaflığın artırılması, kavram ve terim birliğinin sağlanması ve aşırı ücretlendirmenin önlenmesi için, sunulan ürün veya hizmetler karşılığı alınabilecek ücretlerin tür ve nitelikleri ile azami miktar ya da oranlarını ve bunlara ilişkin usul ve esasları belirlemektir.

Kapsam

MADDE 2 – (Değişik:RG-29/3/2020-31083)(2)

(1) Bu Tebliğ, mali kuruluşlar hariç olmak üzere ticari müşterilere bankalarca sunulan ürün ve hizmetlerden alınabilecek ücretleri kapsar.

(2) Bankalar aracılığıyla kullandırılan Merkez Bankası kaynaklı reeskont ve avans kredilerine ilişkin alınabilecek ücretler bu Tebliğ kapsamı dışındadır. Münhasıran kıyı bankacılığı yapan bankaların, Türkiye İhracat Kredi Bankası A.Ş.’nin, İstanbul Takas ve Saklama Bankası A.Ş.’nin ve Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonunun çoğunluk hissesine sahip olduğu bankaların sunduğu ürün ve hizmetler karşılığında alabilecekleri ücretler bu Tebliğ hükümlerine tabi değildir.

(3) Bankaların yurt dışında bulunan şubeleri, ATM’leri ve benzeri nitelikteki işlem noktaları bu Tebliğ kapsamı dışındadır.

Dayanak

MADDE 3 – (Değişik:RG-29/2/2020-31054)(1)

(1) Bu Tebliğ, 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununa ve 20/6/2013 tarihli ve 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanuna dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 4 – (1) Bu Tebliğin uygulanmasında;

a) ATM: Otomatik para çekme işleminin yanı sıra diğer bankacılık işlemlerinin tamamının veya bir bölümünün gerçekleştirilmesine imkân veren elektronik işlem cihazlarını,

b) Banka: 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununun 3 üncü maddesinde tanımlanan bankaları,

c) Birlikler: Türkiye Bankalar Birliği ve Türkiye Katılım Bankaları Birliğini,

ç) EFT işlemleri: Merkez Bankasının sahibi olduğu Elektronik Fon Transfer Sistemi kullanılarak gerçekleştirilen ödeme işlemlerini,

d) (Ek:RG-31/12/2020-31351)(4) FAST işlemleri: Merkez Bankasının sahibi olduğu Fonların Anlık ve Sürekli Transferi Sistemi kullanılarak gerçekleştirilen ödeme işlemlerini,

e) Kalıcı veri saklayıcısı: Ticari müşterinin gönderdiği veya kendisine gönderilen bilgiyi, bu bilginin amacına uygun olarak makul bir süre incelemesine elverecek şekilde kaydedilmesini ve değiştirilmeden kopyalanmasını sağlayan, bu bilgiye aynen ulaşılmasına imkân veren, kısa mesaj, elektronik posta, internet, disk, CD, DVD, hafıza kartı ve benzeri her türlü araç veya ortamı,

f) Mali kuruluş: Bankalar ile 21/11/2012 tarihli ve 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanununun 3 üncü maddesinde tanımlanan şirketleri,

g) Merkez Bankası: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Anonim Şirketini,

ğ) POS: Nakit kullanılmaksızın mal ve hizmet bedelinin ödenmesine veya nakit çekimine ilişkin onayın verilmesine aracılık etmek üzere üye işyerleri tarafından kullanılan her türlü donanımı veya yazılımı,

h ) (Değişik:RG-29/3/2020-31083)(2) Referans oran: 32-45 gün vadeli olarak açılan Türk lirası cinsi tüm mevduat türlerine bankaların uyguladıkları ağırlıklı ortalama akım faiz oranı üzerinden hesaplanan, en son ilan edilen referans orandan aşağı ya da yukarı yönde yüzde beşten fazla değişmesi halinde güncellenen ve Merkez Bankasınca her ayın sondan beşinci iş günü ilan edilen oranı,

ı) Ticari banka kartı: Ticari müşterilerin mevduat hesabı veya özel cari hesapların kullanımı dâhil bankacılık hizmetlerinden yararlanmasını sağlayan her türlü kartı veya fiziki varlığı bulunmayan kart numarasını,

i) Ticari kredi kartı: Ticari müşterilere nakit kullanımı gerekmeksizin mal ve hizmet alımı veya nakit çekme olanağı sağlayan her türlü basılı kartı veya fiziki varlığı bulunmayan kart numarasını,

j) Ticari kart: Ticari banka kartı ve ticari kredi kartını,

k) (Değişik:RG-31/12/2020-31351) Ticari müşteri: Bankalar tarafından ürün veya hizmetlerin sunulduğu, 7/3/2020 tarihli ve 31061 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Finansal Tüketicilerden Alınacak Ücretlere İlişkin Usûl ve Esaslar Hakkında Tebliğ (Sayı: 2020/7)’in 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde tanımlanan finansal tüketiciler dışında kalan Türkiye’de yerleşik kişileri,

l) Ücret: Ticari müşterilerden faiz, kâr payı ile vergi, fon ve benzeri yasal giderler dışında talep edilen ücret, masraf ve komisyonlar dâhil her türlü tutarı ve oranı,

m) Üye işyeri: 23/2/2006 tarihli ve 5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanununun 3 üncü maddesinde tanımlanan üye işyerlerini, ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Bilgilendirme ve Ücretlendirmeye İlişkin Esaslar

Bilgilendirme esasları

MADDE 5 – (Değişik:RG-29/3/2020-31083)(2)

(1) Ticari müşterilerden alınabilecek ücretlere ilişkin azami tarife ve diğer güncel bilgiler internet sitelerinde; açık, anlaşılır ve kolay erişilebilir bir şekilde bankalarca ilan edilir. İlan edilen bilgilerde değişiklik olması hâlinde değişikliğin yapıldığı tarihe de yer verilerek internet sitesi güncellenir.

(2) Bankaların ücretlere ilişkin bilgileri, toplu olarak erişilebilecek şekilde internet sitesinde Birliklerce yayımlanır.

(3) Bu Tebliğ ile azami sınır getirilmiş ücretler hariç olmak üzere ticari müşterilerden alınabilecek ücretlere ilişkin azami tarifelerde değişiklik olması hâlinde, söz konusu değişiklikler uygulamaya konulmadan önce Merkez Bankasınca belirlenecek esaslar çerçevesinde Merkez Bankasına bildirilir. Bildirilen azami tarifelerin üzerinde herhangi bir ücret tahsil edilemez.

(4) Bu Tebliğin ekinde yer alan kategoriler kapsamındaki özel ürün ve hizmetler ile söz konusu kategoriler dışındaki ürün ve hizmetler karşılığında alınabilecek ücretlerden, niteliği gereği genele ilan edilebilir olmayıp müşteriye/işleme özgü belirlenen ücretler Merkez Bankasınca uygun görülmesi halinde, birinci, ikinci ve üçüncü fıkralar kapsamındaki ilan ve bildirim yükümlülüklerinden istisna tutulabilir.

(5) Ticari müşterilerle yapılacak sözleşmelerde, sözleşme kapsamında sunulacak ürün ve hizmetler karşılığında tahsil edilecek ücret kalemlerinin adı ve tanımı ile azami ve varsa asgari tarifesini içerecek şekilde bilgilendirme formu hazırlanmak zorundadır. Bilgilendirme formu sözleşmenin ayrılmaz bir parçasıdır. Bilgilendirme formu ticari müşteriye, yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı yoluyla iletilir.

(6) Bankaca bir ürün veya hizmetin sunulmasından önce ticari müşteriye tahsil edilecek ücret tutarına ilişkin, işlemin gerçekleştirildiği kanalın yapısına uygun yöntem ve araçlarla bilgi verilmesi şarttır. Bu işlemlerin şubede gerçekleştirilmesi halinde, bilgilendirme yükümlülüğünün yerine getirilmesi için, işlem sonrasında verilen dekont veya işlem fişinin ticari müşterice imzalanmış olması yeterlidir. Belli bir süre boyunca aynı ücretin uygulanacağı standart nitelikteki ürün ve hizmetler karşılığında alınacak ücretler için bahse konu bilgilendirmenin yalnızca ilk ürün ve hizmetin sunulmasından önce yapılması yeterli olup, bu süre içerisinde ürün ve hizmetlerin sunulmasından önce ayrıca bildirimde bulunma şartı aranmaz.

(7) İşlem fişi üzerinde ücret bilgisine açıkça yer verilir. İşlem anında verilecek işlem fişi, ekstre, sözleşme ve bilgilendirmeye ilişkin diğer evrak ayrıca ücretlendirilemez ancak üçüncü kişilere ödenen tutarlar tahsil edilebilir. İşlem anı dışında geçmişe dönük olarak müşteri talebine binaen verilecek bilgilendirmeye ilişkin evrakın ücretlendirilmesinde 18 inci madde hükümleri geçerlidir.

(8) Bankada hesabı bulunmayan ticari müşterilerce gerçekleştirilen işlemlerde, ücrete ilişkin bilgilendirme, işlemin yapıldığı kanala uygun bir şekilde işlem anında yapılır. Bu işlemlerin şubede gerçekleştirilmesi halinde, bilgilendirme yükümlülüğünün yerine getirilmesi için, işlem sonrasında verilen dekont veya işlem fişinin müşterice imzalanmış olması yeterlidir.

(9) Bankalar ticari müşterilerin onayını almaksızın yaptığı bildirimlerden ücret alamaz. Ticari müşterinin onayı alınarak yapılan bildirimler için alınacak ücret, üçüncü kişilere ödenen tutarı aşamaz. İlgili mevzuat gereği belirli bir şekilde yapılması zorunlu olan bildirim ve işlemlerden maliyetleri kadar ücret alınabilir.

(10) Ticari müşterinin bilgilendirilmesine ilişkin yükümlülüklerin yerine getirildiği hususunda ispat yükü bankalara aittir.

Ücretlere ilişkin esaslar

MADDE 6 – (1) Bankaların ticari krediler, dış ticaret, nakit yönetimi ve ödeme sistemleri kategorileri kapsamında sunacakları ürün ve hizmetler karşılığında ticari müşterilerden alabilecekleri ücretler Ek-1’de belirtilmiştir. Bankalar, Ek-1’de yer alan ücret kalemlerinden sınırlama getirilmemiş olanların ücretlerini serbestçe belirleyebilir. Bu ücretlerin tanımları ve kapsamları Merkez Bankası tarafından talimatla düzenlenir. Söz konusu kategoriler için Ek-1’de yer alan ücretler dışında, niteliği itibarıyla bu kategoriler kapsamında sunulması gereken ürün veya hizmetler için başka adlar altında herhangi bir ücret alınamaz, ancak üçüncü kişilere ödenmek durumunda kalınan tutarlar ticari müşteriye aynen yansıtılabilir. Katılım bankaları Ek-1’de yer alan ücretlerdeki kredi, faiz ve mevduat ifadelerinin yerine sırasıyla finansman, kâr oranı ve fon toplama terimlerini kullanabilir.

(2) Ek-1’de yer alan kalemlerin nitelikleriyle bağlantılı olmak kaydıyla, aynı nitelikte ancak farklı işlem süreci nedeniyle farklı fiyatlandırma yapabilmek amacıyla Birliklerce Merkez Bankasının uygun görüşü alınarak alt kalemler oluşturulabilir. Tebliğ kapsamında ilgili kalemler için düzenlenen azami ücretler ve sınırlamalar ile bankaların Tebliğin 5 inci maddesi çerçevesinde ilan ettiği azami ücretler alt kalemler için de geçerlidir. Alt kalemlerin birlikte tahsil edilmesi halinde alınan ücretlerin toplamı ilgili kalem için belirlenen azami ücreti geçemez. Birlikler, bu alt kalemlerin Ek-1’de yer alan kalemlerden hangileri ile bağlantılı olduğunun ilanını ve bilgilendirmesini yapmakla yükümlüdür.

(3) Bankalar, ticari müşteriler ile yapacakları sözleşmeler çerçevesinde, Ek-1’de yer alan kategoriler içerisinde değerlendirilmekle birlikte listelenen ücret kalemleri ile aynı nitelikte olmamak kaydıyla, (Ek ibare:RG-29/3/2020-31083)(2) doğrudan veya Birlikler aracılığı ile Merkez Bankasından onay alarak, ücretli özel ürün veya hizmet sunabilir.

(4) Ek-1’de yer alan ücretler dışında birinci fıkrada yer alan kategoriler kapsamında yeni bir ücret oluşturulabilmesi için Birlikler aracılığı ile Merkez Bankasına başvurulur.

(5) Ticari müşterinin vazgeçtiği durumlar hariç herhangi bir sebeple ürün veya hizmetin sunulamaması halinde bankaca üçüncü kişilere ödenen tutarlar ile ürün veya hizmet banka bünyesinden sağlanmış ise o ana kadar yapılan işlemlerle orantılı olacak şekilde makul bir ücret dışında başkaca bir ücret alınamaz, alınmış olan ücretler iade edilir.

(6) Birden fazla ürün veya hizmetin bir arada sunulmasına imkân veren paketler için alınabilecek ücretler, paket içindeki ürün veya hizmetlerin ayrı ayrı sunulması hâlinde alınabilecek ilan edilmiş olan azami ücretlerin toplamını aşamaz. Tebliğ kapsamında sınırlama getirilmiş ürün veya hizmetler herhangi bir paket içeriğinde yer alamaz. Paket içeriğinde bulunan bir ürün veya hizmet için sınır getirilmesi halinde sınırlamanın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç üç ay içerisinde söz konusu ürün veya hizmet, paket kapsamından çıkartılır.

Ücretlerin değiştirilmesi

MADDE 7 – (Değişik:RG-29/3/2020-31083)(2)

(1) Sözleşme veya eki olan bilgilendirme formunda belirlenen ücretlerde yapılacak artışlar, uygulanmaya başlanmadan en az iki iş günü önce ticari müşteriye yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı yoluyla bildirilir. 5 inci maddenin altıncı fıkrasında düzenlenen, belli bir süre boyunca aynı ücretin uygulanacağı bildirilmiş olan standart ürün ve hizmetler karşılığında alınacak ücretlerde yapılacak artışlar, uygun yöntem ve araçlarla ticari müşteriye en az iki iş günü öncesinden bildirilir. Artırımlar geçmiş döneme uygulanmaz.

(2) (Ek:RG-31/12/2020-31351) Bu Tebliğin 15 inci maddesinin birinci fıkrası ile 18 inci maddesinin ikinci fıkrasındaki ücret ve parasal sınırlar her yıl azami, Türkiye İstatistik Kurumunca bir önceki yılsonu itibarıyla açıklanan yıllık tüketici fiyat endeksi artış oranında artırılarak bankaların internet sitesinde ilan edilir.

İKİNCİ KISIM

Ürün veya Hizmetlere İlişkin Özel Hükümler

BİRİNCİ BÖLÜM

Ticari Krediler

Ticari kredilere ilişkin ücretler

MADDE 8 –(1) Ticari krediler kategorisi altında, ticari müşterilere nakdi ve dış ticaret işlemleri (Değişik ibare:RG-29/3/2020-31083)(2) kapsamındaki akreditif ile banka kabul ve avali dışındaki gayri nakdi kredi kullandırımlarında, kredi ilişkisinin kuruluşundan söz konusu kredinin kapatılmasına kadar geçen süre boyunca bankalarca alınabilecek ücretler düzenlenmektedir.

Kredi tahsis ve kredi kullandırım

MADDE 9 – (Değişik:RG-29/3/2020-31083)(2)

(1) Bankalar kredi tahsis ve kredi kullandırım süreçlerini iki ayrı alt kalem olarak sınıflandırır. Kredi tahsis ücretleri dış ticaret kapsamında yer alan tüm gayri nakdi krediler ve ticari kredi kartları da dahil olmak üzere kredi riski oluşturabilecek tüm kredi limitlerine karşılık alınır. Kredi tahsis ücretleri tahsis edilen kredi limitinin on binde yirmi beşini, kredi kullandırım ücretleri ise kullandırılan kredinin yüzde (Değişik ibare:RG-1/3/2021- 31410) 1,10’unu geçemez. Kredi kullandırım ücreti sadece nakdi kredilerden alınabilir. Kullandırım ücreti rotatif krediler için dönem sonlarında, diğer nakdi krediler için ise her bir kullandırım anında tahakkuk eder. Rotatif kredilerin kullandırım ücreti, ilgili üç aylık dönemin ortalama kredi kullandırım bakiyesinin on binde yirmi beşini geçemez. Söz konusu kullandırım ücretinin üç aydan kısa süreli dönemler için tahsil edilmesi durumunda azami oran, on binde yirmi beş oranının ilgili dönemin üç aylık döneme oranlanmasıyla hesaplanır.

(2) Tahsis edilen toplam kredi limiti değişmediği veya limit güncelleme talebi ticari müşteriden gelmediği müddetçe kredi tahsis ücreti alınamaz. Limitin güncellenerek artırıldığı durumlarda ilave limitin üzerinden yeni bir kredi tahsis ücreti alınabilir.

(3) On binde yirmi beş azami kredi tahsis ücreti yıllık olup, bir yıldan kısa süreli limit tahsislerinde kredi tahsis azami ücret sınırı, limit tahsis süresinin ay sayısı dikkate alınarak ve oransal düşülerek uygulanır. Bir yıldan uzun süreli limit tahsislerinde kredi tahsis ücreti yıllık olarak alınır.

Teminatlandırma

MADDE 10 – (1) Kredinin tahsisinden kapatılmasına kadar geçen süre içinde yapılacak taşınır ve taşınmazlara ilişkin rehin ve ipotek tesisleri ile ekspertiz işlemlerinden alınabilecek ücret, bankalar tarafından üçüncü kişilere ödenen tutarı, hizmetin banka bünyesinde sunulması halinde ise hizmetin makul bedelini geçemez.

Kapama

MADDE 11 – (1) Kredinin bir ya da birden fazla taksit ödemesinin vadesinden önce yapılması veya kredi borcunun (Ek ibare:RG- 11/3/2020-31065) bir kısmının ya da tamamının erken ödenmesi durumunda, banka ticari müşteriden erken ödeme ücreti talep edebilir.

(2) Ticari müşterinin vadesi gelmemiş bir veya birden çok taksit ödemesinde bulunduğu veya kredi borcunun (Ek ibare:RG-11/3/2020-31065) bir kısmını ya da tamamını erken ödediği hâllerde, banka erken ödenen miktara göre tahakkuk etmeyen tüm faiz ve diğer maliyet unsurlarına ilişkin indirimleri yapmakla yükümlüdür.

(3) (Değişik:RG-11/3/2020-31065) Ticari müşterinin kredinin tamamı için erken ödeme talebinde bulunması halinde banka bu talebi kabul etmek zorundadır. Bu müşteriden Türk lirası krediler için alınabilecek erken ödeme ücreti, gerekli faiz ve diğer maliyet unsurlarına ilişkin indirimler yapılarak hesaplanan ve müşteri tarafından bankaya erken ödenen tutarın, kalan vadesi yirmi dört ayı aşmayan kredilerde yüzde birini, kalan vadesi yirmi dört ayı aşan kredilerde ise yüzde ikisini geçemez. Döviz cinsi veya dövize endeksli kredilerde söz konusu azami ücretler bir puan artırımlı olarak uygulanır.

(4) (Ek:RG-1/3/2021-31410) 1/3/2021 tarihinden itibaren kullandırılan kredilerde ticari müşterinin kredinin tamamı için erken ödeme talebinde bulunması halinde banka bu talebi kabul etmek zorundadır. Bu müşteriden Türk lirası krediler için gerekli faiz ve diğer maliyet unsurlarına ilişkin indirimler yapılarak hesaplanan ve müşteri tarafından bankaya erken ödenen tutarın, kalan vadesi yirmi dört ayı aşmayan kredilerde yüzde ikisine, kalan vadesi yirmi dört ayı aşan kredilerde ise yüzde ikinin üzerine kalan vadenin yirmi dört ayı aşan kısmındaki her bir yıl için yüzde bir eklenerek hesaplanan tutara kadar erken ödeme ücreti alınabilir. Söz konusu hesaplamada kalan vadenin yirmi dört ayı aşan kısmındaki süreler yıla tamamlanır. Döviz cinsi veya dövize endeksli kredilerde ise Türk lirası krediler için uygulanacak azami ücretin bir puan artırımlı hali uygulanabilir.

İKİNCİ BÖLÜM

Dış Ticaret

Dış ticarete ilişkin ücretler

MADDE 12 –(1) Dış ticaret kategorisi altında, ticari müşterilere ihracat ve ithalat işlemleri kapsamında sunulan gayri nakdi krediler ile diğer tüm ürün ve hizmetler karşılığında bankalarca alınabilecek ücretler düzenlenmektedir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Nakit Yönetimi

Nakit yönetimine ilişkin ücretler

MADDE 13 –(1) Nakit yönetimi kategorisi altında, ticari müşterilerin nakit pozisyonlarını kontrol ve takip etmelerine imkân tanıyan hesap hizmetleri, nakit yatırma ve çekimi, para transferleri gibi hizmetler ile nakit akımlarını yönetmelerine yardımcı olan ve kredilendirmeyi de içerebilen ödeme ve tahsilata ilişkin ürün ve hizmetler karşılığında bankalarca alınabilecek ücretler düzenlenmektedir.

Mevduat, katılım fonu ve kıymetli maden depo hesapları (Değişik başlık:RG-29/3/2020-31083)(2)

MADDE 14 – (1) Ticari müşterilerin açtıkları (Değişik ibare:RG-29/3/2020-31083)(2) mevduat, katılım fonu ve kıymetli maden depo hesaplarının açılış işlemlerinde katlanılan operasyonel süreçler ve hesapların işletimi, hesapların işletime hazır bulundurulması, saklama hizmeti verilmesi ve bilgi işlem sistemi yatırımları kapsamında ücret alınamaz.

(2) Şube kanalı ile saat 15.30 sonrasında gerçekleştirilen para yatırma işlemleri haricinde, bir ticari müşterinin mevduat ve katılım fonu hesabına kendisi ya da üçüncü bir kişi tarafından para yatırma işlemlerinden para yatırma adı altında ücret alınamaz.

(3) Ticari müşterinin, hesabının bulunduğu bankaya ait ATM’lerden kendi hesabı için kartla ya da kartsız limit/borç/bakiye sorgulama ve banka ile arasındaki sözleşmede belirlenen limitler dâhilinde para çekme işlemlerinden ücret alınamaz.

(4) Bankanın kendi bünyesi dışındaki yöntem ve araçlar kullanılarak gerçekleştirilen işlemlerden alınabilecek ücret, diğer kuruluşa işlem karşılığı ödenen tutarın yüzde on beş fazlasını geçemez.

Para ve kıymetli maden transferleri

MADDE 15 –(1) EFT işlemlerinden alınabilecek ücret, işlem tutarının 1.000 TL ve altında olması halinde mobil bankacılık uygulamaları ve internet bankacılığı aracılığıyla yapılan işlemler ile düzenli ödemelerde 1 TL’yi, ATM’den yapılan işlemlerde 2 TL’yi, diğer kanallar ile yapılan işlemlerde ise 5 TL’yi geçemez. İşlem tutarının 1.000 TL ile 50.000 TL arasında olması halinde bu sınırlar sırasıyla 2 TL, 5 TL ve 10 TL olarak, işlem tutarının 50.000 TL üzerinde olması halinde bu sınırlar sırasıyla 25 TL, 50 TL ve 100 TL olarak uygulanır.

(2) (Değişik ibare:RG-31/12/2020-31351) EFT sisteminin resmi kapanış saatinden en erken 90 dakika önce olmak kaydıyla, banka ile ticari müşteri arasındaki sözleşmede geç işlemler olarak belirlenen EFT işlemlerinde, bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen azami ücretler yüzde elli artırımlı olarak uygulanır.

(3) Havale işlemlerinde uygulanacak azami ücretler, bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen ayrımlara tabi olarak ilgili ücretlerin yarısı oranında uygulanır.

(4) (Ek:RG-29/3/2020-31083)(2)(3) Aynı gün içerisinde aynı hesaba, isme veya karta aynı hesaptan, isimden veya karttan ayrı ayrı yapılan para transferi işlemlerinde, alınacak (Değişik ibare:RG-31/12/2020-31351) EFT, FAST ve Havale ücretinin hangi sınır dilimine tekabül edeceği, transfer edilen toplam tutar üzerinden belirlenebilir. Bu şekilde gerçekleşen işlemlerden alt sınır dilimi kapsamında ücretlendirilen işlemler için alınan ücretler, toplam tutarın üst sınır dilimine girmesi nedeniyle alınabilecek ilave ücretler belirlenirken dikkate alınır.

(5) Kıymetli maden transfer işlemlerinden alınacak ücret, transfer sistemini işleten kuruluş tarafından işlem başına belirlenen transfer ücretinin yüzde on beş fazlasını aşamaz.

(6) Para transferi ve kıymetli maden transferi işlemlerinde, müşterinin hatası nedeniyle para iadesi gereken durumlarda, üçüncü kişilere ödenen tutarlar dışında müşteriden herhangi bir ücret alınamaz.

(7) (Ek:RG-31/12/2020-31351) FAST işlemleri karşılığında alınabilecek ücret, bu maddenin birinci ve ikinci fıkralarında belirtilen azami ücret sınırlamalarına tabidir. EFT sisteminin resmi çalışma saatleri dışında gerçekleştirilen FAST işlemleri için bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen azami ücretler yüzde elli artırımlı olarak uygulanır.

Kiralık kasa

MADDE 16 – (1) Ticari müşteri ile banka arasında düzenlenen sözleşme ile belirlenen hizmetler karşılığında kiralık kasa ücreti alınabilir.

(2) Kiralık kasa ziyaretine ilişkin herhangi bir ücret alınamaz.

(3) Kiralık kasa depozito bedeli, kiralanan kasanın bir yıllık kira bedelini aşamaz. Kiralık kasa hizmetinin sona ermesi hâlinde kiralık kasaya ilişkin ticari müşteri tarafından gerçekleştirilen bir hasar, ödenmeyen kira bedelleri ve kiralık kasa sözleşmesinden doğan diğer borçlar depozito ücretinden düşülerek kalan tutar iade edilir.

Aracılık hizmetleri

MADDE 17 –(1) Üçüncü kişilerin fatura ve benzeri tahsilatlarına aracılık işlemlerinde ödeme yapan ticari müşteriden ücret talep edilemez.

Bankalar, bu tür işlemlerde tahsilatlarına aracılık yapılan taraftan ücret talep edebilir.

Belge ve bilgilendirme

MADDE 18 –(1) Ticari müşterilerce sözleşme, işlem fişi ve benzeri belgelerin bir örneğinin talep edilmesi hâlinde, ilgili belgenin düzenlenme tarihinden sonraki ilk yıl için yalnızca üçüncü kişilere ödenmek durumunda kalınan tutarlar alınabilir. İlgili belgenin düzenlenme tarihinden itibaren bir yılın üzerinde sürenin geçmesi hâlinde, ticari müşteriye bilgi verilmek suretiyle, yapılan işlemle orantılı olacak şekilde makul bir ücret alınabilir.

(2) Ticari müşterinin basılı ekstre taleplerinden bu maddenin birinci fıkrasındaki sürelerle bağlı kalınmaksızın sayfa başına azami 2 TL ücret alınabilir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Ödeme Sistemleri

Ödeme sistemlerine ilişkin ücretler

MADDE 19 –(1) Ödeme sistemleri kategorisi altında, üye işyerlerine sağlanan her türlü hizmetler ile ticari kartlarla ilintili ürün ve hizmetler karşılığında bankalarca alınabilecek ücretler düzenlenmektedir.

Üye işyeri ücretleri

MADDE 20 –(1) Taksitsiz mal ve hizmet alımlarında, işlem tutarının üye işyerinin serbest kullanımına ertesi gün aktarılması halinde, uygulanacak üye işyeri ücreti aylık referans oranın 0,45 puan artırılmış halini geçemez. Azami üye işyeri ücreti, referans oranın ilan tarihini takip eden ayın ilk gününden itibaren güncellenerek uygulanır.

(2) Yurt dışında ihraç edilmiş kartların kullanıldığı işlemlerde, işlem tutarının üye işyerinin serbest kullanımına ertesi gün aktarılması halinde, uygulanacak azami üye işyeri ücreti yüzde 1,60’ı geçemez.

(3) Taksitli mal ve hizmet alımlarında azami üye işyeri ücreti, taksitsiz işlemlerde geçerli olan azami üye işyeri ücretine her bir taksit için bu ücretin en fazla yüzde ellisi ilave edilerek uygulanır.

(4) Bankalar ile üye işyerleri arasında yapılan özel anlaşmalar çerçevesinde tarım sektörü gibi hedeflenmiş müşteri kitlesi için tasarlanmış kartları kabul etmek suretiyle ödeme sürelerinin ertelendiği kart uygulamalarında, kart hamilinin ödemelerinin faizsiz ötelendiği süreler ay olarak belirlenir ve üye işyerinden talep edilebilecek azami üye işyeri ücreti hesabında çarpan olarak dikkate alınır. Azami üye işyeri ücreti, ay sayısı ile taksitsiz işlemler için geçerli olan azami ücret çarpılarak hesaplanır.

(5) İşlem tutarının üye işyerinin serbest kullanımına ertesi gün aktarılmaması halinde, söz konusu azami üye işyeri ücreti, işlem tarihinin ertesi günü ile işlem tutarının üye işyerinin serbest kullanımına geçmesi arasında kalan gün sayısı dikkate alınarak düşürülür. Taksitsiz işlemlerde işlem tutarının üye işyeri serbest kullanımına geçeceği süre işlem tarihinin ertesi gününden itibaren kırk günü aşamaz.

(6) İşlem tutarının, taraflarca belirlenen tarihten önce üye işyerinin talebi doğrultusunda serbest kullanımına aktarılması halinde, üye işyerinden alınabilecek azami bloke çözüm ücreti, anlaşmaya göre blokede tesis edilmesi gereken kalan gün sayısının azami bloke gün sayısına oranı ile azami üye işyeri ücretinin çarpılması sonucunda hesaplanan oranı aşamaz.

(7) Üye işyerinin onayı ile kart sahibine aktarılmak üzere alınan ücretler haricinde üye işyerinden, üye işyeri ücreti dışında mal ve hizmet tutarı üzerinden başkaca bir ücret alınamaz.

Ticari kart ile yapılan işlemler

MADDE 21 – (1) Ticari kredi kartlarından limit xxxx ücreti alınamaz.

(2) (Mülga cümle:RG-29/3/2020-31083)(2) (…) Nakit avans kullanılması durumunda tahsil edilen ücret, nakit avans tutarının yüzde birini geçemez.

(3) Ticari kredi kartlarında ekstre erteleme, taksitlendirme, son ödeme tarihi uzatma ve benzeri hizmetlerden ücret tahsil edilemez.

(4) Bankalar, yıllık üyelik ücreti ve benzeri ad altında ücret tahsil etmedikleri bir ticari kredi kartı türü sunmak zorundadır. Ücretsiz ticari kredi kartı başvurularının bankalarca reddedilmesi hâlinde, bu başvuruya istinaden yıllık üyelik ücreti olan ticari kredi kartı verilemez. Bankalar, yıllık üyelik ücreti bulunmayan ticari kredi kartı limitini belirlerken, yıllık üyelik ücreti bulunan ticari kredi kartı değerlendirme kriterlerini aynen uygulamakla yükümlüdür. Ticari banka kartları ile sanal kredi kartlarından yıllık üyelik ücreti alınamaz.

(5) Asıl ticari karta bağlı olarak sunulan her bir ek kredi kartının yıllık üyelik ücreti, asıl ticari kartın yıllık üyelik ücretinin yüzde ellisini geçemez.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

İntibak

MADDE 22 – (1) Tebliğ hükümleri, Tebliğ yürürlük tarihinden önce kurulmuş sözleşmelere Tebliğin yürürlük tarihinden sonra gerçekleştirilecek işlemler bakımından da uygulanır.

Yürürlük

MADDE 23 – (Değişik:RG-29/2/2020-31054)(1)

(3) Bu Tebliğin, 1 ila 4 üncü, 15 inci, 20 nci ve 22 nci maddeleri 1/3/2020 tarihinde, (Ek ibare:RG-11/3/2020-31065) 11 inci maddesi 11/3/2020 tarihinde, diğer hükümleri ise 1/4/2020 tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 24 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı yürütür.

(1) Bu değişiklik 1/3/2020 tarihinde yürürlüğe girer.

(2) Bu değişiklik 1/4/2020 tarihinde yürürlüğe girer.

(3) 29/3/2020 tarihli ve 31083 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan değişiklik ile Tebliğin 15 inci maddesine üçüncü fıkradan sonra gelmek üzere fıkra eklenmiş ve diğer fıkralar buna göre teselsül ettirilmiştir.

(4) 31/12/2020 tarihli ve 31351 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan değişiklik ile Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasına (ç) bendinden sonra gelmek üzere bent eklenmiş ve diğer bentler buna göre teselsül ettirilmiştir.

Eki için tıklayınız.

	Tebliğin Yayımlandığı Resmî Gazete’nin
	Tarihi	Sayısı
	10/2/2020	31035
	Tebliğde Değişiklik Yapan Tebliğlerin Yayımlandığı Resmî Gazetelerin
	Tarihi	Sayısı
1.	29/2/2020	31054
2.	11/3/2020	31065

3.	29/3/2020	31083
4.	31/12/2020	31351
5.	1/3/2021	31410