MUHASEBE MESLEK MENSUPLARININ ETİK EĞİTİMİ
MUHASEBE MESLEK MENSUPLARININ ETİK EĞİTİMİ
ve
ETİK SÖZLEŞME YAPILMASI HAKKINDA MECBURİ MESLEK KARARI
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Amaç
MADDE 1 – Bu kararın amacı; etik öğrenme yönünde isteklilik yaratarak, etik eğitimi ve etik davranış gelişimini sağlamak üzere, muhasebe meslek mensupları ile bunların bağlı oldukları meslek odası arasında yapılacak etik sözleşmenin ve sözleşme yapılması öncesinde meslek mensubunun tabi olacağı etik eğitimin yöntem ve esaslarını belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – 3568 sayılı Yasa kapsamında Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ya da Yeminli Mali Müşavir unvanı edinmiş meslek mensuplarından (5786 sayılı Yasa ile 3568 sayılı Yasa’ya eklenmiş Geçici 11. madde de belirtilen Serbest Muhasebeci unvanı ile çalışanlar dahil);
a) Bu unvanlarla, serbest ya da bir iş yerine bağlı olarak mesleki faaliyete başlamalarından önce,
b) Kararın yayımından önce bu unvanlarla, serbest ya da bir iş yerine bağlı olarak mesleki faaliyeti yürütmekte olanlar,
bu karar ile belirlenen etik eğitim koşulunu yerine getirerek, bağlı oldukları Oda ile etik sözleşme yapabilirler.
Dayanak
MADDE 3 – Bu karar;
a) 19 Ekim 2007 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmış, “Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve Yeminli Mali Müşavirlerin Mesleki Faaliyetlerinde Uyacakları Etik İlkeler Hakkında Yönetmelik”in 7 inci maddesi,
b) 1/6/1989 tarih ve 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununun 29/(e) maddesine dayanılarak çıkarılan 11/06/1990 tarih ve 20545 sayılı R.G’de yayımlanmış Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği Yönetmeliğinin 21/11/2007 tarih ve 26707 sayılı R.G’ de yayımlanmış Yönetmelikle değişik 7/(a), 7/(b), 7/(e), 7/(k), ve 7/(m), 23/(j), 23/(k), ve 23/(m) maddeleri ile 03/01/1990 gün ve 20391 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve Yeminli Mali Müşavirlerin Çalışma Usul ve Esasları Hakkındaki Yönetmeliğin 64 üncü maddesi,
hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Kavram ve Tanımlar MADDE 4 – Bu karada geçen;
Birlik: Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliğini (TÜRMOB),
TÜRMOB Etik Komitesi : 19 Ekim 2007 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmış, “Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve Yeminli Mali Müşavirlerin Mesleki Faaliyetlerinde Uyacakları Etik İlkeler Hakkında Yönetmelik”in 5 inci maddesi gereği Birlik’te oluşturulmuş komiteyi,
Odalar : Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odaları ile Yeminli Mali Müşavirler Odalarını,
Etik Eğitim : Bağlı olduğu Oda ile etik sözleşme imzalama isteğinde olan muhasebe meslek mensubunun, sözleşme yapma öncesinde katılacağı, uzaktan eğitim ve yüz yüze eğitim yöntemleri ile yürütülecek eğitim faaliyetlerini,
Etik Eğitim İnternet Sitesi : Etik eğitimde, uzaktan eğitim faaliyetlerinin yürütülmesi amacı ile oluşturulmuş internet sitesini,
Mesleki Geliştirme Eğitimi : 5786 sayılı Kanun ile değişik 3568 sayı Kanun’un 44. maddesi çerçevesinde verilen eğitimi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Etik Eğitim
Eğitim Yöntemi MADDE 5 – Etik eğitim;
a) Teorik eğitim konuları için uzaktan eğitim yöntemi ile Birlik tarafından oluşturulacak etik eğitim internet sitesi üzerinden,
b) Uygulamalı eğitim konuları için Odalarda yüz yüze eğitim yöntemi ile yürütülür.
Eğitim Konuları
MADDE 6 – Uzaktan eğitim ve yüz yüze eğitim yöntemleri ile yürütülecek etik eğitim aşağıdaki eğitim konularını kapsar.
A. Etik Bilgisi
⮚ Xxxxxxxxxx etik beklentiler ve tehditler
⮚ Muhasebe skandalları ve itibar ile güvenin yeniden kurulmasının önemi
⮚ Etik Teoriler
⮚ Ahlaki Gelişim Teorisi
⮚ Muhasebede ahlaki düşünce geliştirme
B. Etik Duyarlık
⮚ Mesleki nitelikler
⮚ Muhasebede Etik Standartlar ve ahlaki davranış kuralları
⮚ Meslek Mensubunun mesleğe olan sorumluluğu
⮚ Meslek Mensubunun müşteriye olan sorumluluğu
⮚ Meslek Mensubunun kamuya olan sorumluluğu
⮚ Disiplin Suçları
C. Etik Yargı
⮚ Etik karar verme modelleri
⮚ Xxxxxxxxxx etik sorunlar
▪ İlke bazlı yaklaşım ve mesleki yargı
▪ Denetçinin bağımsızlığı
▪ Gerçeğe uygun finansal raporlamanın önemi ve kazançların yönetimi
▪ İşletmelerde sosyal sorumluluk muhasebesi ve sosyal raporlama
▪ İşyeri etiği
▪ Kültürlerarası etik
▪ İşletmelerde etik ortam ve kurumsal yönetişimin önemi
▪ Muhbirlik politikası
D. Etik Davranış
⮚ Xxxxxxxxxx etik ile ilgili örnek olay çalışmaları: Gerçek yaşamdan olaylar ele alınarak etik problemlerin ortaya konması, ihlal edilen etik standartların belirlenmesi, ahlaki düşünce süreci ve karar verme modellerinin tartışılması.
Etik Eğitim Başvurusu, Süresi ve Eğitimin Tamamlanması
MADDE 7 – Serbest ya da bir işyerine bağlı olarak, mesleki faaliyete başlayacak olan meslek mensuplarından veya kararın yayımından önce serbest ya da bir işyerine bağlı olarak çalışmakta olanlardan, bağlı oldukları Oda ile etik sözleşme yapmak isteyenler; etik eğitim almak üzere Birlik tarafından oluşturulan etik eğitim internet sitesi üzerinden eğitim kaydını yaptırır.
Etik eğitim internet sitesi üzerinden, etik eğitim için kayıt yaptıran aday; bağlı olduğu Odaya kayıt durumunu bildirir.
Eğitim katılımcısı, uzaktan eğitimde, eğitim konularını; 20 saat ve 2 haftalık süreç içerisinde tamamlar. Eğitime katılanların derslere devamı Birlik tarafından izlenir. Eğitim sürecinde; Etik Bilgisi, Etik Duyarlık, Etik Yargı ve Etik Davranış konu başlıkları için eğitim değerlendirmeleri yapılır.
Uzaktan eğitim sürecini tamamlayan adaylardan, eğitim değerlendirmelerinde de başarılı olanlar; etik eğitim internet sitesi üzerinden “Etik Uzaktan Eğitim Tamamlama Belgesi” alır.
Uzaktan Eğitim Tamamlama Belgesi; yüz yüze eğitim faaliyetlerinin planlanabilmesi ve yüz yüze eğitim programının alınması için bağlı olunan Odaya verilir. Odalar, bu belgenin alınmasından itibaren en çok 1 ay içerisinde yüz yüze eğitim faaliyetlerini sonuçlandırır.
Odalarda yürütülecek yüz yüze eğitim faaliyetleri, her bir eğitim grubu için 6 saat ve 2 günlük süreç içerisinde tamamlanır. Eğitime katılım ve derslere devam durumu Odalar tarafından izlenir. Yüz yüze eğitim faaliyeti eğitim değerlendirmesi ile tamamlanır. Eğitimi tamamlayanlara “Etik Eğitim Tamamlama Belgesi” verilir.
Bu karar ile düzenlenen etik eğitim, 3568 sayılı Kanun’un 44. Maddesi’nde belirtilen mesleki geliştirme eğitimi konuları arasında yer alabilecek etik eğitimden ayrı olarak değerlendirilir. Bu eğitimler, bir diğeri için muafiyet sağlamaz.
Etik Eğitim Sorumluları MADDE 8 – Etik eğitimde;
a) Uzaktan eğitim faaliyetleri, “TÜRMOB Etik Komitesi” ile Birlik Temel Eğitim ve Staj Merkezi’nin (TÜRMOB - TESMER),
b) Yüz yüze eğitim faaliyetleri, katılımcıların kayıtlı olduğu Birliğe bağlı Odaların, sorumluluğunda yürütülür.
Etik Eğitim Bedeli
MADDE 9 – Uzaktan eğitim ve yüz yüze eğitim yöntemleri ile yürütecek etik eğitim için bir bütün olarak etik eğitim bedeli birlik tarafından belirlenebilir. Etik eğitim bedeli belirlenmesi durumunda bu bedel, eğitime kayıt öncesinde Birlik tarafından belirlenerek duyurulacak banka hesaplarına katılımcı tarafından ödenir. Belirlenmiş eğitim bedelinin ödenmemesi durumunda eğitim kaydı yapılmaz.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Etik Sözleşme
Etik Sözleşme
MADDE 10 – Serbest ya da bir iş yerine bağlı olarak mesleki faaliyete başlamalarından önce, etik eğitimi tamamlayarak “Etik Eğitim Tamamlama Belgesi” almış meslek mensupları ile bağlı oldukları Oda arasında örneği karar ekinde yer alan “Muhasebe Mesleği Etik Sözleşmesi” iki örnek olarak imzalanır. (Ek: 1)
İmzalanan sözleşmenin bir örneği meslek mensubuna verilir. Sözleşmenin diğer örneği, meslek mensubunun özlük dosyasına alınır.
Etik Eğitim Tamamlama Belgesi almamış olanlar ile sözleşme imzalanması olanaklı değildir.
Muhasebe Meslek Etiği Taahütnamesi
MADDE 11 – Bağlı olduğu Xxx ile etik sözleşme imzalayan meslek mensubuna, işyerinin görünür bir yerine asabileceği şekilde düzenlenmiş, "Muhasebe Meslek Etiği Taahütnamesi" verilir. (Ek: 2)
Etik Sözleşme Yapan Meslek Mensuplarının İlanı
MADDE 12 – Etik sözleşme imzalayan meslek mensuplarının listesi, takip eden ayın ilk haftası içinde düzenli olarak bağlı oldukları Odanın internet sitesi üzerinden ilan edilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Etik Sözleşmenin Feshi
MADDE 13- Etik Sözleşmesi aşağıdaki hallerde fesih edilir.
(a) 3568 sayılı Kanun’a, bu kanunla ilgili yönetmelik, tebliğ, genelge ve mecburi meslek kararlarına uyumsuz tutum ve davranışta bulunduğu Disiplin Kurulu’nca tespit edilen meslek mensupları,
(b) Mesleki faaliyetini terk eden veya meslek ruhsatını Birliğe iade edenler,
ile düzenlenmiş etik sözleşme Oda Yönetim Kururu Kararı’na istinaden tek taraflı olarak fesih edilir. Meslek mensubu da isteği halinde, bildirimde bulunarak sözleşmeyi tek taraflı olarak fesih edebilir.
Sözleşmesi fesih olanlar Oda internet sitesinde 1- uygun olmayan davranışlar nedeniyle
veya
2- ruhsatın iadesi veya nakil nedeniyle ibarelerinden birisi ile ilan edilir.
Yürürlük
MADDE 14- Bu mecburi meslek kararı yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 15- Bu mecburi meslek kararının hükümleri TÜRMOB (Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği) Yönetim Kurulu yürütür.
Ekler :
1. Muhasebe Mesleği Etik Sözleşmesi,
2. Muhasebe Meslek Etiği Taahhütnamesi,
Ek: 1
MUHASEBE MESLEĞİ ETİK SÖZLEŞMESİ
Yeminli Mali Müşavir / Serbest Muhasebeci Mali Müşavir unvanı ile mesleki faaliyete başlama
öncesinde “Etik Eğitimi”ni tamamlayan, YMM/SMMM ve
YMM/SMMM Odası arasında iki örnek olarak düzenlenmiş bu sözleşme,
/ / 201 tarihinde imzalanmıştır.
Xxx, SMMM/YMM , bu sözleşme ile;
1) 3568 sayılı “Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Yasası”na, “SMMM ve YMM’lerin Mesleki Faaliyetlerinde Uyacakları Etik İlkeler Hakkında Yönetmelik”e ve 3568 sayılı yasa çerçevesinde çıkartılmış diğer yönetmelik, tebliğ ve genelge hükümlerine uymayı,
2) Mesleğin toplumsal bir hizmetin yerine getirilmesine ilişkin olduğu bilinci ile meslek mensuplarının üstlendiği sosyal sorumlulukların gerekleri çerçevesinde mesleki faaliyeti ifa etmeyi,
3) Mesleki görevimi dürüstlük, tarafsızlık, insan haklarına saygılı, kamu yararını gözetme ve hukukun üstünlüğü ilkeleri doğrultusunda yerine getirmeyi,
4) Dil, din, felsefi inanç, ırk, yaş, bedensel engelli ve cinsiyet ayırımı yapmadan, fırsat eşitliğini engelleyici davranış ve uygulamalara meydan vermeden hizmet vermeyi,
5) Rekabet anlayışını daha kaliteli hizmet sunumu biçiminde oluşturmayı,
6) Mesleki faaliyet ve davranışlarında, güvenilirlik ve saygınlık sağlamaya öncelik vermeyi,
7) Xxxxx etik ilkeler olan,
⮚ Dürüstlük
⮚ Tarafsızlık
⮚ Mesleki Yeterlik ve Özen
⮚ Gizlilik
⮚ Meslek mensubunun, mevcut yasa ve yönetmeliklere uymasını ve mesleğin itibarını zedeleyecek her türlü davranıştan kaçınmasını ifade eden, “Mesleki Davranış”
ilkelerine uymayı,
8) Xxxxx etik ilkelerine uymakla ilgili; kişisel çıkar, yeniden değerlendirme, taraf tutma, yakınlık ve yıldırma amaçlı tehditlerin ortaya çıkması halinde, bunları ortadan kaldıracak önlemleri almayı,
9) Temel etik ilkelerin uygulanması ile ilgili etik çatışma ortaya çıkması halinde, etik çatışmanın çözümüne ilişkin olarak Oda’dan yardım almayı,
10) Önemli bir hata ya da yanıltıcı biçimde hazırlanmış veya gizlenmiş ifadeler içeren bir bilgiyi ya da bu bilgiyle hazırlanmış bir raporu dikkate almamayı,
11) Mesleki yeterliği elde edilmesini ve korunması sağlayan eğitimi sürekli hale getirmeyi,
12) Aday meslek mensuplarının staj süresi boyunca mesleki eğitimleri için gerekli özeni göstereceğimi,
13) Sunduğum hizmetler ve sahip olduğum iş tecrübeleri ile ilgili olarak abartılı iddialarda bulunmamayı,
14) Diğer meslek mensuplarına yönelik doğrulanmamış karşılaştırmalar ve küçültücü göndermeler (atıflar) yapmamayı,
15) Yeni bir müşteriyi kabul etmeden önce, bu tür bir iş kabulünün temel etik ilkelere yönelik bir tehdit yaratmayacağından emin olmayı,
16) Sunulan hizmetler için, Xxx tarafından belirlenmiş ücretlere uymayı,
17) Mesleki hizmetlerinin tanıtımı konusunda, “Haksız Rekabet ve Reklam Yasağı Hakkında Yönetmelik” hükümlerine uymayı,
18) Xxxxx etik ilkelere uyumla ilgili tehdit oluşturabilecek hediye tekliflerini kabul etmemeyi,
19) Müşteriye ait para ve diğer varlıkları emanet olarak kabul etmemeyi,
20) Mesleki faaliyeti, kabul edilmiş standartlara göre yerine getirmeyi,
21) Müşterilere ait işlerin yerine getirilmesinde zamanlılık ve kaliteyi gözetmeyi,
22) Meslek ifası nedeniyle edindiğim bilgileri kendi çıkarlarım veya üçüncü kişilerin çıkarları için kullanmamayı,
23) Xxxxxx onurunu zedeleyecek her türlü davranıştan kaçınmayı,
24) TÜRMOB tarafından hazırlanan etik yönetmeliği ve bu yönetmeliğe göre oluşturulacak etik davranış ilke ve değerlerine bağlı olarak görev yapmayı ve hizmet sunmayı,
eğitimini alarak, okuduğum ve öğrendiğim etik kodları uygulamayı; etik davranışı yaşamın her alanında ortaya koymayı taahhüt ederim.
/ / 201
İmza İmza
YMM / SMMM/
YMM / SMMM Odası Başkanı
EK-2
MUHASEBE MESLEK ETİĞİ TAAHHÜTNAMESİ
YMM / SMMM ,
üyesi olduğu Oda ile “Muhasebe Mesleği Etik Sözleşmesi”ni imzalamış ve bu sözleşme ile;
❖ Mesleğin toplumsal bir hizmetin yerine getirilmesine ilişkin olduğu bilinci ile mesek mensuplarının üstlendiği sosyal sorumlulukların gerekleri çerçevesinde mesleki faaliyeti yerine getirmeyi,
❖ Dil, din, felsefi inanç, ırk, yaş, bedensel engelli ve cinsiyet ayırımı yapmadan, fırsat eşitliğini engelleyici davranış ve uygulamalara meydan vermeden hizmet vermeyi,
❖ Mesleği dürüstlük, tarafsızlık, insan haklarına saygılı, kamu yararı ve hukukun üstünlüğü ilkeleri doğrultusunda yerine getirmeyi,
❖ Temel etik ilkelerin uygulanması ile ilgili etik çatışma ortaya çıkması halinde, etik çatışmanın çözümüne ilişkin olarak Oda dan yardım almayı,
❖ “Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Mevzuatı”na, “SMMM ve YMM’lerin Mesleki Faaliyetlerinde Uyacakları Etik İlkeler Hakkında Yönetmelik”e uyarak, mesleği kabul edilmiş standartlara göre yerine getirmeyi,
❖ Eğitimini alarak, okuduğu ve öğrendiği etik kodları uygulamayı; etik davranışı yaşamın her alanında ortaya koymayı,
taahhüt etmiştir.
Tarih : .../ …/ 201.. No: …………………….
Meslek Mensubu Oda Başkanı TÜRMOB Genel Başkanı
İmza
İmza
İmza