DEĞERLEME İŞLEMLERİNE İLİŞKİN ÖZET TABLO
DEĞERLEME İŞLEMLERİNE İLİŞKİN ÖZET TABLO
İşletmelere dahil iktisadi kıymetlerin kayda alınması ve değerlenmesine ilişkin bilgiler aşağıda tablo halinde özet olarak yer almaktadır. Söz konusu tablo VUK hükümleri esas alınarak hazırlanmış olup, iktisadi kıymetlerin sıralaması Tekdüzen Hesap Planına göre yapılmıştır.
İktisadi Kıymet | Kayıt ve Değerleme İşlemi | İlgili Kanun Maddesi |
Kasa mevcudu (TL) | Dönem xxxx xxxx mevcudu itibari kıymetleriyle değerlenir. | VUK md. 266 |
Kasa mevcudu (Döviz) | Yabancı paralar Maliye Bakanlığınca belirlenen kurlarla değerlenir. Bu nedenle dönem sonu döviz kasası mevcudunun kayıtlı değeri kur değerlemesi yapılarak düzeltilir. Kur değerlemesi sonucu kambiyo karı veya zararı olarak dikkate alınır. | VUK md. 265, 280, 284 |
Vadesiz mevduat (TL) | Mevduat hesabı açıldığında TL tutarıyla kayda alınır. | VUK md. 265, 281 |
Dönem sonundaki kayıtlı değerle değerlenir. Vadesiz mevduat için herhangi bir faiz öngörülmüşse değerleme gününe kadar işlemiş faiz de kayıtlı değere eklenir. | ||
Vadesiz mevduat (Döviz) | Mevduat hesabı açıldığında kur değerlemesi yapılarak, hesaplanan TL tutarla kayda alınır. | VUK md. 265, 280, 281 |
Yabancı para ile olan alacaklar Maliye Bakanlığınca belirlenen kurlarla değerlenir. Bu nedenle dönem sonunda kayıtlı değeri kur değerlemesi yapılarak düzeltilir. Kur değerlemesi sonucu kambiyo karı veya zararı olarak dikkate alınır. Vadesiz mevduat için herhangi bir faiz öngörülmüşse işlemiş faiz de dikkate alınır. | ||
Vadeli mevduat (TL) | Mevduat hesabı açıldığında TL tutarıyla kayda alınır. | VUK md. 265, 281 |
Dönem sonunda kayıtlı değerle değerlenir. Vadeli mevduat için değerleme gününe kadar işlemiş faiz de kayıtlı değere eklenir. | ||
Vadeli mevduat (Döviz) | Mevduat hesabı açıldığında kur değerlemesi yapılarak, hesaplanan TL tutarla kayda alınır. | VUK md. 265, 280, 281 |
Yabancı para ile olan alacaklar Maliye Bakanlığınca belirlenen kurlarla değerlenir. Bu nedenle dönem sonunda kayıtlı değeri kur değerlemesi yapılarak düzeltilir. Vadeli |
mevduat için değerleme gününe kadar işlemiş faiz de TL karşılığı hesaplanarak kayıtlı değere eklenir. Kur değerlemesi sonucu kambiyo karı veya zararı olarak dikkate alınır. | ||
Hisse senedi | Alındığı zaman alış bedeli ile kayda alınır. | VUK md. 279 |
Dönem sonunda alış bedeli ile değerlenir. | ||
Geçici ilmühaber | Alındığı zaman alış bedeli ile kayda alınır. | VUK md. 279 |
Dönem sonunda alış bedeli ile değerlenir. | ||
Hazine bonosu | Alındığı zaman alış bedeli ile kayda alınır. | VUK md. 279 |
Dönem sonunda borsa rayici ile değerlenir. | ||
Devlet tahvili | Alındığı zaman alış bedeli ile kayda alınır. | VUK md. 279 |
Dönem sonunda borsa rayici ile değerlenir. | ||
Özel sektör tahvili | Alındığı zaman alış bedeli ile kayda alınır. | VUK md. 279 |
Dönem sonunda borsa rayici ile, borsada rayici yoksa değerleme gününe kadar işlemiş faizi alış bedeline eklenerek değerlenir. | ||
Kar-zarar ortaklığı belgesi | Alındığı zaman alış bedeli ile kayda alınır. | VUK md. 279 |
Değerleme gününde de alış bedeli ile değerlenir. | ||
Eurobond | Alındığı zaman alış bedeli üzerinden kur değerlemesi yapılarak, hesaplanan TL tutarla kayda alınır. | VUK md. 279 |
Dönem sonunda kur değerlemesi yapılarak kayıtlı değeri düzeltilir. Ayrıca değerleme gününe kadar işlemiş faizi de kayıtlı değere eklenir. | ||
Banka bonoları | Alındığı zaman alış bedeli ile kayda alınır. | VUK md. 279 |
Dönem sonunda borsa rayici ile, borsada rayici yoksa değerleme gününe kadar işlemiş faizi alış bedeline eklenerek değerlenir. | ||
Gelir ortaklığı senedi | Alındığı zaman alış bedeli ile kayda alınır. | VUK md. 279 |
Dönem sonunda alış bedeli ile değerlenir. | ||
Yatırım fonu katılma belgesi (A Tipi) | Alındığı zaman alış bedeli ile kayda alınır. | VUK md. 279 |
Dönem sonunda alış bedeli ile değerlenir. | ||
Yatırım Fonu Katılma Belgesi | Alındığı zaman alış bedeli ile kayda alınır. | VUK md. 279 |
Dönem sonunda borsa rayici ile borsada rayici yoksa |
(Diğer) | değerleme gününe kadar işlemiş geliri alış bedeline eklenerek değerlenir. | |
Senetsiz alacaklar (TL) | Alacak TL tutarı ile kayda alınır. | VUK md. 265, 281 |
Dönem sonunda kayıtlı değerle değerlenir. |
Senetsiz alacaklar (Döviz) | Kur değerlemesi yapılarak, hesaplanan TL tutarla kayda alınır. | VUK md. 265, 280, 281 |
Yabancı para ile olan alacaklar Maliye Bakanlığınca belirlenen kurlarla değerlenir Bu nedenle dönem sonunda kur değerlemesi yapılarak, kayıtlı değer düzeltilir. Kur değerlemesi sonucu kambiyo karı veya zararı olarak dikkate alınır. İhracattan doğan ve ihracatın yapıldığı yıl oluşan kur farkları 601 nolu hesapta izlenir. | ||
Senetli alacaklar (TL) | Alacak senetleri itibari değeri ile kayda alınır. | VUK md. 266, 281, 322, 323 |
Dönem sonunda kayıtlı değerle değerlenir. Ayrıca reeskont işlemi yapılabilir. Tahsili şüpheli hale gelen alacaklar için karşılık ayrılabilir. Tahsiline imkan kalmayan alacaklar değersiz alacak olarak dikkate alınabilir. | ||
Senetli alacaklar (Döviz) | Kur değerlemesi yapılarak hesaplanan TL tutarla kayda alınır. | VUK md. 266, 280, 281, 322, 323 |
Yabancı para ile olan alacaklar Maliye Bakanlığınca belirlenen kurlarla değerlenir. Bu nedenle dönem sonunda kur değerlemesi yapılarak kayıtlı değer düzeltilir. Kur değerlemesi sonucu kambiyo karı veya zararı olarak dikkate alınır. İhracattan doğan ve ihracatın yapıldığı yıl oluşan kur farkları 601 nolu hesapta izlenir. Ayrıca reeskont işlemi yapılabilir. Tahsili şüpheli hale gelen alacaklar için karşılık ayrılabilir. Tahsiline imkan alacaklar değersiz alacak olarak dikkate alınabilir. | ||
Alınan çekler | Çekler itibari değerleri üzerinden kayda alınır. | VUK md. 266, 281 |
Dönem sonunda kayıtlı değerle değerlenir. Vadeli çekler için reeskont hesaplanması mümkündür. Alınan Çekleri için reeskont hesaplayanlar verilen çekleri için de reeskont hesaplamak zorundadır. | ||
Verilen sipariş avansları (TL) | Avans tutarı ile kayda alınır. | VUK md. 265, 281, 283 |
Dönem sonunda kayıtlı değerle değerlenir. |
Verilen sipariş avansları (Döviz) | Kur değerlemesi yapılarak hesaplanan TL bedelle kayda alınır. | VUK md. 265, 281, 283 |
Dönem sonunda kur değerlemesi yapılarak kayıtlı değer düzeltilir. Kur değerlemesi sonucu kambiyo karı veya zararı olarak dikkate alınır. | ||
Verilen depozito ve teminatlar (TL) | İlk kayıt depozito veya teminat tutarı esas alınarak yapılır. | VUK md. 265, 281 |
Dönem sonunda kayıtlı değerle değerlenir. | ||
Verilen depozito ve teminatlar (Döviz) | Kur değerlemesi yapılarak hesaplanan TL bedelle kayda alınır. | VUK md. 265, 280, 281 |
Dönem sonunda kur değerlemesi yapılarak kayıtlı değer düzeltilir. Kur değerlemesi sonucu kambiyo karı veya zararı olarak dikkate | ||
Şüpheli alacaklar (TL) | Tahsili şüpheli hale gelen alacak tutarı şüpheli alacak olarak kaydedilir. Daha sonra alacağın tasarruf değeri dikkate alınarak tahsili şüpheli gelen tutar için karşılık ayrılır. Alacağın tasarruf değeri sıfır ise tamamı için karşılık ayrılır. Takip eden değerleme gününde alacak henüz tahsil edilmemişse şüpheli alacak tutarı kayıtlı değerle değerlenir. | VUK md. 264, 323 |
Şüpheli Alacaklar (Döviz) | Yabancı para ile olan alacaklar Maliye Bakanlığınca belirlenen kurlarla değerlenir. Bu nedenle önce kur değerlemesi yapılarak alacağın kayıtlı değeri düzeltilir ve tahsili şüpheli gelen alacak tutarı şüpheli alacaklar arasına alınır. Daha sonra alacağın tasarruf değeri dikkate alınarak tahsili şüpheli hale gelen tutar için karşılık ayrılır. Alacağın tasarruf değeri sıfır ise tamamı için karşılık ayrılır. Takip eden değerleme gününde alacak henüz tahsil edilmemişse, şüpheli alacağın ve karşılığı kayıtlı değeri kur değerlemesi yapılarak tekrar güncellenir. Kur değerlemesi sonuçları kambiyo karı veya zararı olarak dikkate alınır. | VUK md. 264, 280, 281, 323 |
Değersiz alacaklar (TL) | Dönem sonunda alacağın tahsili imkansız hale gelen tutarı değersiz alacak ve gider olarak kaydedilir. Daha önce şüpheli hale gelen ve karşılık ayrılan bir alacak değersiz hale gelmişse şüpheli alacak ve karşılık hesabı kapatılarak kayıt yapılır. Ayrıca gider kaydı yapılmaz. | VUK md. 264, 280, 281, 322 |
Değersiz alacaklar (Döviz) | Yabancı para ile olan alacaklar Maliye Bakanlığınca belirlenen kurlarla değerlenir. Bu nedenle dönem sonunda önce kur değerlemesi yapılarak alacağın kayıtlı tutarı düzeltilir. Daha sonra alacağın tahsili | VUK md. 264, 280, 281, 322 |
imkansız hale gelen tutarı değersiz alacak ve gider olarak kaydedilir. Daha önce şüpheli hale gelen ve karşılık ayrılan bir alacak değersiz hale gelmişse şüpheli alacak ve karşılık hesabı kapatılarak kayıt yapılır. Ayrıca gider kaydı yapılmaz. | ||
Şüpheli alacaklar karşılığı (TL) | Daha önceki değerleme gününde ayrılan karşılık tutarı kayıtlı değerle değerlenir. | VUK md.281, 323 |
Şüpheli alacaklar karşılığı (Döviz) | Daha önceki değerleme gününde ayrılan karşılık tutarının kayıtlı değeri kur değerlemesi yapılarak güncellenir. Kur değerlemesi sonucu kambiyo karı veya zararı olarak dikkate alınır. | VUK Md.280, 281, 323 |
Vazgeçilen alacaklar | Kayıtlı değerle değerlenir. Söz konusu alacaklar borçlunun defterlerinde özel bir karşılık hesabına alınır. Bu hesabın muhteviyatı alacaktan vazgeçildiği yılın sonundan başlayarak üç yıl içinde zararla itfa edilmediği takdirde kar hesabına naklolunur. | VUK md. 281, 324 |
Ticari mallar | Satın alınan ticari mallar maliyet bedeli ile kayda alınır. Maliyet bedeli satın alma bedeli, ithal edilen mallarda CİF bedeli, malın iş yerine getirilmesine kadar ödenen sigorta giderleri, malın iş yerine getirilmesine kadar ödenen nakliye, yükleme, boşaltma ve hamaliye giderleri, malın alış faturasında açıkça gösterilen veya alış fiyatı içinde gizlenmiş olan vade farkları ile malın ithal edilmesi durumunda gümrük vergisi, gümrük komisyonu ve diğer giderler, ithalat teminatları için ödenen faiz ve komisyonlar, malın işletme stoklarına girdiği tarihe kadar oluşan kur farklarından oluşur. | VUK md. 262, 274 |
Değerleme günündeki ticari mal mevcudu maliyet bedeli (spesifik –fiili- maliyet hesaplanamıyorsa ortalama maliyet bedeli) ile değerlenir. Mükelleflerin maliyet bedelinin tespiti konusunda yöntem tercih hakları yoktur | ||
Xxxxxxxx | Xxxxxxxx maliyet bedeli ile kayda alınır. Maliyet bedelini oluşturan unsurlar VUK’un 275. maddesinde hükme bağlanmıştır. Anılan maddeye göre maliyet bedeli; mamulün vücuda getirilmesinde sarf olunan iptidai ve hammaddelerin bedeli, mamule isabet eden işçilik, genel imal giderlerinden mamule düşen hisse ile ambalajlı olarak piyasaya arz edilmesi zaruri olan mamullerde ambalaj malzemesinin bedelinden oluşur. Genel idare giderlerinden mamule düşen hissenin mamulün maliyetine katılması ihtiyaridir. | VUK md. 262, 274, 275 |
Değerleme günündeki mamül mevcudu ise maliyet bedeli (Spesifik –fiili- maliyet hesaplanamıyorsa ortalama maliyet bedeli) ile değerlenir. Mükelleflerin maliyet bedelinin tespiti konusunda yöntem tercih hakları yoktur. | ||
Yarı mamuller | Yarı mamuller maliyet bedeli ile kayda alınır. Maliyet bedeli mamuller için belirlenen esaslara göre belirlenir. | VUK md. 262, 274, 275 |
Değerleme günündeki mamül mevcudu ise maliyet bedeli (Spesifik –fiili- maliyet hesaplanamıyorsa ortalama maliyet bedeli) ile değerlenir. Mükelleflerin maliyet bedelinin tespiti konusunda yöntem tercih hakları yoktur. | ||
İlk madde ve malzeme | Satın alınan ilk madde ve malzeme maliyet bedeli ile değerlenir. Maliyet bedelinin tespiti ticari mal maliyeti ile aynıdır. | VUK md. 262, 274 |
Değerleme günündeki ilk madde ve malzeme mevcudu maliyet bedeli (Spesifik-fiili- maliyet hesaplanamıyorsa ortalama maliyet bedeli) ile değerlenir. Mükelleflerin maliyet bedelinin tespiti konusunda yöntem tercih hakları yoktur. | ||
İmalat artıkları | Ekonomik değer ifade eden imalat artıkları ve hatalı ürünler emsal bedelle değerlenerek kayıtlara intikal ettirilir. Emsal bedelin tespiti VUK md. 267 yer alan 1 veya 3. sıraya göre belirlenir. | VUK md. 267, 278, 289 |
Değerleme gününde mevcut olan imalat artıkları emsal bedelle değerlenir. | ||
Değeri düşen mallar ve stok değer düşüklüğü karşılığı | Yangın, deprem, su basması gibi afetler yüzünden veya bozulmak, çürümek, kırılmak, çatlamak, paslanmak gibi haller neticesinde iktisadi kıymetlerinde önemli bir azalış vaki olan mallar ayrılarak diğer stoklar arasına alınır. Söz konusu mallar emsal bedelle değerlenir ve emsal bedeli VUK md.267 3. sıraya göre takdir komisyonunca belirlenir. Değeri düşen malların maliyet bedeli ile emsal bedeli arasındaki fark için karşılık ayrılır. | VUK md. 267, 278 |
Değeri düşen mallar için dönem içinde karşılık ayrılmışsa değerleme gününde mevcut olan değeri düşen mal ve ayrılan karşılık tutarı kayıtlı değerle değerlenir. | ||
Arazi ve arsalar | Maddi duran varlıklar maliyet bedeli ile aktifleştirilerek kayda alınır. Maliyet bedeli satın alma bedeli, gümrük vergileri, nakliye ve montaj | VUK md. 262,269,271,272,273,313 |
giderlerinden oluşur. İnşa edilen binalarda ve gemilerde, imal edilen makina ve tesisatta, bunların inşa ve imal giderleri, satın alma bedeli yerine geçer. Noter, mahkeme, kıymet takdiri, komisyon ve tellaliye giderleri ile tapu harcının maliyet bedeline eklenmesi gerekiyorken, KDV, BSMV, KKDF ve özel tüketim vergileri istenirse maliyet bedeline dahil edilir, istenirse gider yazılır. Mevcut bir binanın satın alınarak yıkılmasından ve arsasının tesviyesinden doğan giderler de maliyet bedeline dahil edilir. Yatırımın finansmanında veya maddi duran varlık iktisabında kullanılan kredilere ilişkin olarak aktifleştirme döneminin sonuna kadar oluşan kur farkı ve kredi faizlerinin maliyet bedeline intikal ettirilmesi zorunludur. Gayrimenkullerle doğrudan ilgili olması şartıyla, bunların envantere alındığı hesap dönemi sonuna kadar alınan hibeler maliyet bedelinden indirilir. | ||
Yer altı ve yer üstü düzenleri | ||
Binalar | ||
Makine tesis ve cihazlar | Maddi duran varlıklar maliyet bedeli ile değerlenir. Normal bakım, tamir ve temizleme giderleri dışında, maddi duran varlığı genişletmek veya iktisadi kıymetini devamlı olarak artırmak maksadıyla yapılan giderler, maliyet bedeline eklenir. Ayrıca yatırımda veya maddi duran varlık iktisabında kullanılan krediler nedeniyle aktifleştirme döneminden sonraki faiz ve kur farkları da istenirse maliyet bedeline eklenebilir. Maddi duran varlıklar için Maliye Bakanlığınca belirlenen faydalı ömürlerine göre amortisman ayrılır. | |
Demirbaşlar | ||
Taşıtlar | ||
Yapılmakta olan yatırımlar | Dönem içinde yatırım harcaması yapıldıkça hesaba kayıt yapılır. Döviz üzerinden yapılan harcamalar kur değerlemesi yapılarak TL karşılığı ile kaydedilir. | VUK md.265, 289 |
Değerleme gününde kayıtlı değerle değerlenir. Yatırım tamamlanmadan maliyet bedeline eklenmesi gereken faiz ve kur farkları eklenerek kayıtlı değer düzeltilir. | ||
Birikmiş amortismanlar | Kayıtlı değerle değerlenir. | VUK md. 265, 313 |
Haklar | Haklar maliyet bedeli ile aktifleştirilerek kayda alınır. Maliyet bedeli maddi duran varlıkların tabi olduğu esaslara göre belirlenir. | VUK md. 262, 269 |
Bilanço gününde maliyet bedeli ile değerlenir. Hakların faydalı ömrü 15 yıl olarak belirlenmiş olup, buna göre amortisman ayrılır. |
Özel maliyetler | Özel maliyetler maliyet bedeli ile aktifleştirilerek kayda alınır. Maliyet bedeli maddi duran varlıkların tabi olduğu esaslara göre belirlenir. | VUK md. 262, 272, 327 |
Özel maliyet bedelleri maliyet bedeli ile değerlenir ve bu bedel kira süresine göre eşit yüzdeler halinde yok edilir. | ||
Kuruluş ve örgütlenme giderleri | Kayıtlı değerleri üzerinden aktifleştirilir. | VUK md. 265, 282, 326 |
Değerleme gününde kayıtlı değerle değerlenir ve bu değer eşit miktarlarda ve beş yıl içinde itfa olunur. | ||
Finansal kiralama hakkı | Kiralanan kıymetin rayiç değeri veya kira ödemelerinin bugünkü değerinden düşük olanı ile değerlenerek kayda alınır. | VUK md. 262, mük. md. 290, 313 |
Dönem sonunda kayıtlı değerle değerlenir. İlk yıl için hesaplanan faiz giderlerinin iktisadi kıymetin maliyet bedeline eklenmesi, sonraki yıllar ise gider olarak dikkate alınır. .Keza yabancı para üzerinden yapılan kira ödemelerinin değerlemesi sonucu ortaya çıkan kur farkının da, ilk yıl iktisadi kıymetin maliyetine eklenmesi sonraki yıllar ise gider olarak dikkate alınması gerekmektedir. Kiralama hakkı olarak kaydedilen tutar sözleşme konusu iktisadi kıymet için tespit edilmiş amortisman sürelerinde itfa edilir. | ||
Banka kredileri (TL) | Alınan kredi tutarı vadesine göre ilgili hesaba kaydedilir. | VUK md. 265, 285 |
Banka kredisi dönem sonunda kayıtlı değerle değerlenir. Ayrıca değerleme gününe kadar olan süreye isabet eden faiz tutarı da kayıtlı değere eklenir. Söz konusu faiz tutarının maliyet unsuru olarak dikkate alınacaksa ilgili hesaba aktarılması gerekir. | ||
Banka kredileri (Döviz) | Kredi tutarı kur değerlemesi yapılarak vadesine göre ilgili hesaba kaydedilir. | VUK md. 265, 280, 285 |
Yabancı para ile olan borçlar Maliye Bakanlığınca belirlenen kurlarla değerlenir Bu nedenle dönem sonunda kur değerlemesi yapılarak kayıtlı değer güncellenir. Ayrıca değerleme gününe kadar geçen süreye isabet eden faiz tutarı da kayıtlı değere eklenir. Bu işlemler sonucu hesaplanan faiz ve kur farklarının maliyet unsuru olarak dikkate alınmaları gerekiyorsa ilgili hesaba aktarılması gerekir. |
Senetsiz borçlar (TL) | İlk kayıt TL tutarı esas alınarak yapılır. | VUK md. 265, 285 |
Dönem sonunda kayıtlı değerle değerlenir. | ||
Senetsiz borçlar (Döviz) | İlk kayıt kur değerlemesi yapılarak hesaplanan TL tutarla yapılır. | VUK md. 265, 280, 285 |
Yabancı para ile olan borçlar Maliye Bakanlığınca belirlenen kurlarla değerlenir. Bu nedenle dönem sonunda kur değerlemesi yapılarak kayıtlı değer güncellenir. Kur değerlemesi sonucu kambiyo karı veya zararı olarak dikkate alınır. | ||
Senetli borçlar (TL) | İlk kayıt senedin itibari değeri esas alınarak yapılır. | VUK md. 265, 285 |
Dönem sonunda kayıtlı değerle değerlenir. Borç senetleri için reeskont hesaplanabilir. Ayrıca alacak senetlerini reeskonta tabi tutanlar borç senetlerini de reeskonta tabi tutmak zorundadır. | ||
Senetli borçlar (Döviz) | İlk kayıt senedin itibari değeri esas alınarak kur değerlemesi sonucunda hesaplanan TL tutarla yapılır. | VUK md. 265, 280, 285 |
Yabancı para ile olan borçlar Maliye Bakanlığınca belirlenen kurlarla değerlenir. Bu nedenle dönem sonunda kur değerlemesi yapılarak kayıtlı değerin güncellenmesi gerekir. Kur değerlemesi sonucu kambiyo karı veya zararı olarak dikkate alınır. Ayrıca döviz üzerinden olan borç senetleri için de reeskont hesaplanması mümkündür. Alacak senetlerini reeskonta tabi tutanlar borç senetlerini de reeskonta tabi tutmak zorundadır. | ||
Verilen çekler | İlk kayıt itibari değer esas alınarak yapılır. | VUK md. 266, 285 |
Kayıtlı değerle değerlenir. Vadeli çekler için reeskont hesaplanması mümkündür. Alınan Çekleri için reeskont hesaplayanlar verilen çekleri içi de reeskont hesaplamak zorundadır. | ||
Alınan sipariş avansları (TL) | Avans alındığı tarihte TL tutarı üzerinden kaydedilir. | VUK md. 265, 285, 287 |
Dönem sonunda kayıtlı değerle değerlenir. | ||
Alınan sipariş avansları (Döviz) | Avans alındığı tarihte döviz tutarı kur değerlemesi yapılarak TL karşılığı ile kaydedilir. | VUK md.265, 280, 285, 287 |
Dönem sonunda kayıtlı değerle değerlenir. Ayrıca kur değerlemesi yapılarak kayıtlı değerin güncellenmesi gerekir. Alınan avansların kur değerlemesi sonucunda oluşan kur farklarının gider yazılması gerekmekle birlikte, belli bir malın üretimi veya hizmetin ifası karşılığında alınan avanslara ilişkin kur farkları mal |
veya hizmetin maliyetinin tespitinde dikkate alınmalıdır. | ||
Finansal kiralama borçları (TL) | İlk kayıt finansal kiralama sözleşme tutarı esas alınarak yapılır. | VUK mük md. 290 |
Dönem sonunda kayıtlı değerle değerlenir. | ||
Finansal kiralama borçları (Döviz) | İlk kayıt finansal kiralama sözleşme tutarının TL karşılığı esas alınarak yapılır. | VUK md. 280, mük 290 |
Yabancı para ile olan borçlar Maliye Bakanlığınca belirlenen kurlarla değerlendiğinden dönem sonunda kur değerlemesi yapılarak kayıtlı değer güncellenir. Kur değerlemesi sonucu kambiyo karı veya zararı olarak dikkate alınmakla birlikte ilk yıl için hesaplanan kur farklarının maliyet olarak dikkate alınması gerekir. | ||
Finansal Kiralama Borçlanma Maliyetleri (TL) | Finansal kiralama sözleşme tutarı ile finansal kiralama tutarının bugünkü değeri arasındaki fark olarak kaydedilir. | VUK md. 280, mük 290 |
Dönem sonunda kayıtlı değerle değerlenir. | ||
Finansal Kiralama Borçlanma Maliyetleri (Döviz) | Finansal kiralama sözleşme tutarı ile finansal kiralama tutarının bugünkü değeri arasındaki fark olup, kur değerlemesi yapılarak TL tutarı ile kaydedilir. | VUK md. 280, mük 290 |
Dönem sonunda kur değerlemesi yapılarak kayıtlı değeri düzeltilir. | ||
Alınan depozito ve teminatlar (TL) | İlk kayıt depozito veya teminat tutarı esas alınarak yapılır. | VUK md. 265, 281 |
Dönem sonunda kayıtlı değerle değerlenir. | ||
Alınan depozito ve teminatlar (Döviz) | Kur değerlemesi yapılarak hesaplanan TL bedelle kayda alınır. | VUK md. 265, 280, 281 |
Dönem sonunda kur değerlemesi yapılarak kayıtlı değer düzeltilir. Kur değerlemesi sonucu kambiyo karı veya zararı olarak dikkate alınır. | ||
Özel fonlar | Dönem sonunda kayıtlı değerle değerlenir. | VUK md. 265, 289, 324, 325/A, 328, KVK 5/1-e |
Kaynak: Vergi Dünyası Aralık/2015 sayısında yayınlanan Eski Baş Hesap Uzmanı M. Xxxx Xxxxx’un makalesi. (Kanun Değişiklikleri güncellenmiştir.)