TCDD Taşımacılık A.Ş. Yolcu Taşımacılığı Dairesi Başkanlığı
TCDD TAŞIMACILIK A.Ş. gENEL MÜDÜRLÜĞÜ
Acentelikler Yönergesi
TCDD Taşımacılık A.Ş.
Yolcu Taşımacılığı Dairesi Başkanlığı
İçindekiler
Acentelerde aranacak şartlar 3
Acente olmak için başvuru şekli 4
Acentelik başvurularının değerlendirilmesi 4
Acenteliğin faaliyete geçirilmesi ve sözleşme 4
Fiziki, teknik ve idari altyapı 5
Değişikliklerin bildirilmesi 6
Biletlerin satışı, ücret tahsili, komisyonların ödenmesi 6
Çalıştırılacak personel ve eğitim 7
Gizlilik, bilgi kayıtları ve kayıtlara erişim 7
Acentelik faaliyetlerinin sona erdirilmesi ve acentelik yetkilerinin kaldırılması 7
Vergi, resim, harç ve fonlar 8
(YÖNETİM KURULUNUN 03.07.2018 TARİH VE 16/50 SAYILI KARARI İLE KABUL EDİLMİŞ, YOLCU TAŞIMACILIĞI DAİRESİ BAŞKANLIĞININ 12.07.2017 TARİH VE 105432 SAYILI YAZISI İLE 16.07.2017 TARİHİNDE YÜRÜRLÜĞE GİRMİŞTİR.)
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Xxxxxx, Tanımlar ve Kısaltmalar
Amaç
MADDE 1 - (1) Bu yönergenin amacı, pazar etüd ve analizleri sonucunda TCDD Taşımacılık A.Ş. teşkilatının yolcu bileti talebini karşılayamadığı; yeterli teşkilatı bulunmakla beraber, yolcu potansiyelinin artmakta olduğu veya teşkilatının hiç bulunmayıp, yolcu bileti talebinde belirli bir artma tespit olunan yer ve hallerde, TCDD Taşımacılık A.Ş. adına dolaylı olarak yurtiçi ve yurtdışı yolculuk yapacak kişi ve gruplara bilet ve bilet yerine geçen belge (Kart, paket vb.) satışı ve TCDD Taşımacılık A.Ş. tarafından verilen diğer hizmetlerin yerine getirilmesi için türlerine göre acenteliklerin açılması, kapatılması, iptal edilmesi ile acentelerin görev, yetki ve sorumlulukları ile karşılıklı hak ve yükümlükleri belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 - (1) Bu yönerge, TCDD Taşımacılık A.Ş. nam ve hesabına acentelik faaliyeti yürütecek gerçek ya da tüzel kişilerin sağlaması gereken şartları ve uymak zorunda oldukları kuralları kapsar.
Tanımlar ve kısaltmalar
MADDE 3 - (1) Bu yönergede geçen;
a) Acente: TCDD Taşımacılık A.Ş. adına ticari temsilci, ticari vekil, satış memuru veya TCDD Taşımacılık A.Ş. çalışanı benzeri, TCDD Taşımacılık A.Ş.’ye bağlı olmaksızın, yapılacak sözleşmeye dayanılarak, belirli bir yer veya bölge içinde veya sanal ortamda Tursab ve/veya Ticaret, Sanayi ve Esnaf Odaları Belgesi bulunan, TCDD Taşımacılık X.X. adına bilet satış, iş ve işlemleri yapan gerçek ve tüzel kişileri,
b) Acentelik sözleşmesi: Acente ile TCDD Taşımacılık X.X. tarafından yapılacak ve acentelik faaliyetlerinin yürütülmesi esaslarını kapsayan sözleşmeyi,
c) Bilet: TCDD Taşımacılık A.Ş. yolcu tarifesi hükümlerine göre müşteri tarafından talep edilen yolculuk için belirlenen şartlarda geçerli olan, kâğıt ve/veya elektronik olarak düzenlenen ve kaydedilen; ücreti, geçerlilik şartları ve özel koşulları olan bir veya birden çok yolculuk sağlayan belgeye (Kart ve paketler dahil) “bilet” adı verilen belgeleri,
ç) Komisyon: Acentenin yaptığı bilet satışlarından elde ettiği net gelirden TCDD Taşımacılık A.Ş.’nin acenteye ödeyeceği hak edişi,
d) Limit: Acentenin bilet satışları için sistemsel olarak yapabileceği, teminat dâhilinde olan, TCDD Taşımacılık A.Ş. tarafından bilet satış sistemlerine tanımlanan en üst parasal işlem miktarını,
e) TCDD Taşımacılık A.Ş.: TCDD Taşımacılık A.Ş. Genel Müdürlüğünü,
f) Teminat mektubu: Sözleşme imzalanması, bilet satışları ve gerektiğinde yolcu garantisi için acente tarafından verilecek olan nakit veya TCDD Taşımacılık X.X. tarafından kabul edilecek bir bankaca tanzim edilmiş ve asgari olarak, süresiz, gayrikabili rücu, müteselsil bir kesin kefalet niteliğinde, kefilin iptal, takas ve ön dava def’ilerinden feragatini ve TCDD Taşımacılık A.Ş.’nin ilk yazılı talebi üzerine kefalet bedelini nakden ve defaten TCDD Taşımacılık A.Ş.’ye derhal ödeneceği taahhüdünü içeren bir banka teminat mektubunu,
g) Tursab: Türkiye Seyahat Acenteleri Birliğini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Acentelik Türleri, Acenteliğin Verilme Esasları
Acentelik türleri
MADDE 4 - (1) Acentelikler, TCDD Taşımacılık A.Ş.’nin yurtiçi ve yurtdışı bilet satışı ve bunlarla alakalı verdiği hizmetlerin erişilebilir olması için verilir.
(2) TCDD Taşımacılık A.Ş. verdiği hizmetlerin erişilebilir olması için gelişen teknolojiye, sosyoekonomik, konjonktürel duruma ve rekabet şartlarına uygun olarak çeşitli acentelik türleri belirler ve bunlarla ilgili esasları düzenleyerek, şartları uyan isteklilerle sözleşme imzalar.
(3) Acentelik türleri ve acenteliklerin verilmesi ile ilgili tüm süreçleri ve şartları TCDD Taşımacılık A.Ş. belirler ve gerektiğinde sözleşme dönemi içinde değiştirir. Acente adayları bu süreçlere ve şartlara uygunluğunun TCDD Taşımacılık A.Ş. tarafından tespiti için TCDD Taşımacılık A.Ş. tarafından yapılacak her türlü değerlendirme, olumlu veya olumsuz karar ile sözleşme süresi içindeki değişiklikleri peşinen kabul etmiş sayılır.
(4) TCDD Taşımacılık X.X. kendisi tarafından sağlanan bilet satış sistemlerini de kullanarak verilen bu acentelikleri sistemsel ve fiziki olarak kontrol eder, denetler ve gerektiğinde iptal eder.
(5) TCDD Taşımacılık X.X. tarafından hizmet verilemeyen gar ve istasyonlarda bilet ve yolcu işlemleri için istekliler arasında yapılacak ihale sonucunda acentelik (Temsilcilik) verilir. Bu tür acentelikler için istenecek evraklar ve teminatlar şartnamede ayrıca belirlenir.
(6) TCDD Taşımacılık X.X. tarafından teknolojik donanım kullanılarak (otomatik bilet satış makineleri) yapılacak acentelikler için uygulanacak usul ve esaslar sözleşmede ayrıca belirlenir.
Acentelerde aranacak şartlar
MADDE 5 - (1) Acentelik başvurusunda bulunan gerçek kişiler ile Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre kurulmuş tüzel kişilik ve temsilcilerinde aşağıda belirtilen şartlar aranır:
a) T.C. vatandaşı olmak (Uluslararası bilet satış acentelerinde aranmaz),
b) Reşit ve mümeyyiz olmak,
c) Türkiye’de bir yargı kararı ile kamu haklarını kullanmaktan yoksun bırakılmamış olmak,
ç) Kasten işlenen bir suçtan dolayı affa uğramış olsalar dahi 5 yıldan fazla hapis, acentelik mevzuatına aykırı hareketlerinden dolayı hapis veya birden fazla adlî para cezasına mahkûm edilmemiş olması; devletin güvenliğine, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine, milli savunmaya ve devlet sırlarına karşı suçlar ile casusluk, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, bilişim sistemini engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme, banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama, terörün finansmanı, kaçakçılık, vergi kaçakçılığı veya haksız mal edinme suçlarından hüküm giymemiş olmak,
d) Sanal bilet satış acenteliği dışında kalan acentelerin, Acentelik faaliyetinin yürütüleceği fiziksel mekân, teknik ve idari altyapı ile insan kaynakları bakımından yeterli donanıma sahip olmak,
e) Sanal acentelerin teknik ve idari altyapı ile insan kaynakları bakımından yeterli donanıma sahip olmak,
f) Tursab’tan alınan A grubu acentelik belgesi; A grubu acentelik bulunmayan yerleşim yerlerinde B grubu; A ve B gurubu acentelik bulunmayan yerleşim yerlerinde C grubu; Tursab acenteliği bulunmayan yerleşim birimlerinde ise Esnaf Odaları Belgesi sahipleri veya Karayolları Taşıma Yönetmeliği kapsamında bilet satışına izin veren belgeye sahip olmak,
g) Ticaret, Sanayii veya Esnaf odalarına kayıtlı olmak.
Acente olmak için başvuru şekli
MADDE 6 - (1) Acentelik yapmaya istekli olan gerçek ya da tüzel kişiler, TCDD Taşımacılık A.Ş. Genel Müdürlüğüne veya yetki verdiği birime acente olmak istediğini belirtir bir dilekçe ile başvurur. Bu dilekçeye;
a) Gerçek kişiler için;
1) Nüfus cüzdan örneği,
2) Adli sicil beyanı,
3) Vergi levhası (noter tasdikli)
b) Tüzel kişiler için;
1) Ticaret Sicil Gazetesinin aslı ya da noter tasdikli sureti,
2) Tüzel kişiliği temsil ve ilzama yetkili kişilere ait imza sirküleri,
3) Vergi levhası (noter tasdikli)
4) Tüzel kişiliği temsil ve imzalama yetkili kişiler için adli sicil beyanı. (Uluslararası bilet satış acentelerinde aranmaz)
(2) Ayrıca talep edilen acentelik türüne göre ilave belgeler de istenir.
Acentelik başvurularının değerlendirilmesi
MADDE 7 - (1) TCDD Taşımacılık X.X. tarafından başvuruda bulunanların bilet satışı yapılacak olan merkez ve varsa şubelerinin bulunduğu fiziki adreslerine başvuruyu değerlendirmek için denetleme ve değerlendirme ziyareti yapılır.
(2) Yapılan bu ziyarette acentelik olarak kullanılacak işyerinin;
a) TCDD Taşımacılık A.Ş.’ye ait bilet satış yerlerine en az 1 km. uzak olması,
b) TCDD Taşımacılık A.Ş. hizmetlerinin verilmesine uygun ve güvenliği sağlanmış olması,
c) Gerekli eğitimi almış veya alabilecek kapasitede yeterliliğe sahip ve kanuni şartlara uygun personel çalıştırabiliyor olması,
ç) TCDD Taşımacılık X.X. tarafından belirlenecek mimari ve ölçütlere uygun olarak tasarlanmış ve donatılmış olması,
d) Vergi levhasında belirlenen adres ile fiziki adresin aynı olması (Sanal acentelerde bu şart aranmaz.) zorunludur.
(3) Gerekli evrakları ve acentelik hizmetlerinin yapılacağı işyerinin uygunluğu TCDD Taşımacılık A.Ş. tarafından değerlendirme tutanağı tutularak tespit edilir.
Acenteliğin faaliyete geçirilmesi ve sözleşme
MADDE 8 - (1) Acentelik yetkisi, acentenin başvurusu üzerine yapılan inceleme sonucunda;
a) Belgelerin tamamlanması,
b) Belirlenen teminat mektubunun teslim edilmesi,
c) Acentenin fiziki mekânının uygun bulunması sonucunda acente ile uygun sözleşme imzalanır.
(2) TCDD Taşımacılık A.Ş. ile acenteler arasında yapılacak acentelik sözleşmelerinde asgari olarak aşağıdaki hususlar yer alacaktır:
a) Sözleşmenin tarafları,
b) Sözleşmenin süresi, yenileme ve fesih şartları,
c) Acenteye verilen yetkinin kapsamı ve sınırı,
ç) Acentelere ödenecek komisyon ve sağlanacak diğer menfaatlere ilişkin hükümler,
d) Hesap mutabakatına ilişkin hükümler,
e) Çalıştırılacak personele ve eğitimlerine dair hükümler,
(3) Sözleşmede acenteye verilen yetkiler belirlenir. Bunun dışında günün şartlarına göre ilave iş ve işlemler için gerektiğinde ek sözleşme yapılır.
(4) Acentelik faaliyetinde yapılacak işlerin türü, önemi, aylık tahmini ziyaretçi trafiği ve hasılat miktarı göz önünde bulundurularak, TCDD Taşımacılık A.Ş.’nin muhtemel zararlarını karşılamak üzere TCDD Taşımacılık A.Ş. tarafından belirlenen şekilde ve miktarda, kesin ve süresiz kati teminat mektubu alınır. Yapılacak tüm satışlarda yapılabilecek işlem limiti bu teminattan yüksek olamaz. Teminat miktarı, acentelik faaliyete geçtikten sonra iş hacmine göre değiştirilebilir.
(5) Bununla birlikte TCDD Taşımacılık A.Ş. Tarafından anlaşma yapılan Bankanın garantörlüğünde kredi limiti tanımlı kredi kartları da teminat olarak kabul edilir.
(6) Verilen yetkiler ve yapılan sözleşme başka acentelere veya kişilere devredilmez.
(7) Acentelik yetkilerinin kapsam ve sınırında yapılacak değişiklikler ile bu yetkilerin kısmen veya tamamen kaldırılmasından TCDD Taşımacılık A.Ş. yetkilidir.
Sözleşmenin süresi
MADDE 9 - (1) İlk yapılacak acentelik sözleşmesi takvim yılı sonu esas alınarak yapılır. Takvim yılı sonunda sözleşmenin yenilenmesine gerek kalmadan ve taraflar sözleşme süresinin bitiminden en az bir ay önce sözleşmeyi fesih iradesini yazılı olarak bildirmedikleri takdirde, sözleşme bir sonraki takvim yılı başına kadar uzar.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Uygulama Esasları
Acentelerin sorumluluğu
MADDE 10 - (1) Acenteler, görevlerini yaparlarken TCDD Taşımacılık X.X. gibi yolculara karşı sorumludurlar.
(2) Acenteler, müşterilerine yanıltıcı bilgi ve belge vermemek, uygun nitelik ve eğitimde personel çalıştırmak ve TCDD Taşımacılık A.Ş. mevzuatına aynen uymak zorundadır.
Fiziki, teknik ve idari altyapı
MADDE 11 - (1) Acenteler, acentelik faaliyetine tahsis edilmiş ve sözleşmede belirtilen mekânlarda faaliyet gösterir.
(2) Acentelik faaliyeti yürütülecek mekânın teknolojik ve fiziki özellikleri ile buralarda konumlandırılacak reklam, tabela, broşür vb. materyaller TCDD Taşımacılık X.X. tarafından belirlenir.
(3) Acente, mekânında harç, vergi, resim ve masrafları kendisine ait olmak üzere, TCDD Taşımacılık A.Ş. acentesi olduğuna dair, evsafı, konulacak yeri ve muhtevası TCDD Taşımacılık X.X. tarafından önceden tespit olunan bir levhanın asılmasını ve TCDD Taşımacılık A.Ş.’ce uygun görülmeyen diğer levha, reklam ve dekorasyonun kaldırılmasını sağlar.
Değişikliklerin bildirilmesi
MADDE 12 - (1) Acenteler, işletmelerinde, statü, ortak, vb. ve aranılan niteliklerinde ortaya çıkabilecek değişiklikleri, değişikliği takiben en geç on iş günü içinde bildirmek zorundadır.
(2) Adres değişiklikleri TCDD Taşımacılık A.Ş.’nin onayı ile yapılır. (Vergi levhasına işlenmiş olma şartı aranır.)
(3) Zamanında bildirilmeyen değişikliklerin tespiti halinde TCDD Taşımacılık A.Ş.’nin sözleşmeyi fesih hakkı saklıdır.
Biletlerin satışı, ücret tahsili, komisyonların ödenmesi
MADDE 13 - (1) Acenteler, TCDD Taşımacılık X.X. ile imzaladıkları sözleşmede karşılıklı belirlenen komisyon, sabit fiyatlı işlem bedeli vb. hak edişlere bağlı olarak teminat ve limitler dâhilinde çalışırlar.
(2) Bu hak edişlerin dönemleri şekli, oranları ve yaptıkları hizmetlerden dolayı alacakları sair ödemeler sözleşmede açıkça belirlenir ve imza altına alınır.
(3) TCDD Taşımacılık X.X. tarafından sözleşme imzalanan acentelere bilet satış sistemlerine giriş için kullanıcı adı ve şifre verilir. Acenteler sisteme girerek TCDD Taşımacılık X.X. tarafından verilen yetkiler doğrultusunda ve her türlü sorumluluk kendinde olmak koşuluyla, bilet satışı, iade, değişiklik vb. iş ve işlemleri yapar.
(4) Bilet satışı ile ilgili uygulanacak fiyatlar, koşullar ödeme yöntemleri acentelere verilen sistemsel yetkiler dâhilinde yapılır. Bununla birlikte TCDD Taşımacılık A.Ş.’nin onayı alınmadan bu konuda iş, işlem ve anlaşmalar yapılmaz.
(5) Acentelerin bu işlemleri yapabilmesi için gereken her türlü basılı evrak TCDD Taşımacılık X.X. tarafından sağlanır. Acente TCDD Taşımacılık A.Ş.’nin onayı alınmadan herhangi bir basılı evrak oluşturamaz, yayınlayamaz, dağıtamaz.
(6) Acente tarafından limitler dâhilinde tahsil edilen bilet ücretleri, TCDD Taşımacılık A.Ş.’nin belirleyeceği şekillerde ve sürelerde TCDD Taşımacılık A.Ş. hesaplarına eksiksiz intikal ettirilir.
(7) Sanal acenteliklerde tahsil edilen bilet ücretleri doğrudan kredi kartı sistemleri ile TCDD Taşımacılık A.Ş. tarafından sağlanan sanal POS servisleri ile tahsil edilir.
(8) Sözleşmede belirlenen dönemlerin sonunda gelirlerin TCDD Taşımacılık A.Ş. hesaplarına eksiksiz intikalini takiben acente tarafından TCDD Taşımacılık A.Ş.’ye komisyon veya hak ediş faturası düzenlenir. TCDD Taşımacılık X.X. tarafından ise 10 iş günü içerisinde mutabık kalınan komisyon veya hak ediş tutarı ilgili acentenin sözleşme aşamasında bildirdiği hesaplarına intikal ettirilir.
(9) Sanal acentelerde ise belirlenen dönemlerin sonunda acente tarafından TCDD Taşımacılık A.Ş.’ye komisyon faturası düzenlenir, TCDD Taşımacılık A.Ş. tarafından ise 10 iş günü içerisinde faturalanan komisyon tutarı ilgili acentenin sözleşme aşamasında bildirdiği hesaplarına intikal ettirilir.
(10) Komisyonun TCDD Taşımacılık X.X. tarafından aktarılması için talep edilen geçerli kanuni belgeler (vergi, sigorta borcu olmadığına dair yazı vb.) acente tarafından fatura ekinde ayrıca sunulur.
(11) Yapılan satışlarda, yolcunun karşılaşacağı yanlış işlemlerden dolayı ortaya çıkabilecek zararlardan ilgili acente sorumludur ve komisyon ödemesinden bu miktar düşülür.
(12) TCDD Taşımacılık X.X. tarafından sözleşmede belirtilmek kaydıyla acentelerin yapacağı satışları arttırıcı teşvikler (ödül bilet, ilave komisyon vb.) verilir.
Xxxx, reklâm, afiş ve pano
MADDE 14 - (1) Acente TCDD Taşımacılık A.Ş.’nin tanıtımı ile ilgili kendisine göndereceği her türlü materyali asmak, dağıtmak zorundadır.
(2) Acente, TCDD Taşımacılık A.Ş.’nin kabul etmediği her türlü reklam, afiş vb.’yi asamaz ve dağıtamaz.
Çalıştırılacak personel ve eğitim
MADDE 15 - (1) Acente, sözleşme konusu faaliyetleri yürütürken çalıştıracağı personelin yeterli bilgi birikimine sahip olması esastır.
(2) Acentelik başlangıcında acentenin çalıştırdığı personele TCDD Taşımacılık X.X. tarafından eğitim verilir.
(3) Bilet satışı yapacak olan acente personeli, TCDD Taşımacılık A.Ş.’nin vereceği tekrarlama eğitimlere katılmak ve eğitim sertifikası almak zorundadır.
(4) TCDD Taşımacılık A.Ş., acentenin çalıştırdığı personel konusunda diğer kişiler ve kurumlara karşı hiçbir şekilde sorumlu değildir.
Gizlilik, bilgi kayıtları ve kayıtlara erişim
MADDE 16 - (1) TCDD Taşımacılık A.Ş.’nin uygulama esasları ve tüm müşteri bilgileri gizli bilgi olup, acenteler bilgileri korumak zorundadır. Bilgilerin açıklanması veya ele geçirilmesi halinde her türlü sorumluluk ilgili acenteye aittir.
Acentelik faaliyetlerinin sona erdirilmesi ve acentelik yetkilerinin kaldırılması
MADDE 17 - (1) Acentelerin kendi talebiyle faaliyetlerine son vermek istemeleri durumunda faaliyetin sonlandırılmasına 1 (Bir) ay kala TCDD Taşımacılık A.Ş.’nin onayını almak zorundadır.
(2) TCDD Taşımacılık A.Ş. gerekli gördüğü durumlarda tek taraflı olarak acentenin faaliyetlerine son verir. Bu durumda acente hiçbir hak talep edemez ve TCDD Taşımacılık A.Ş.’nin tüm alacağını ödemek ve TCDD Taşımacılık A.Ş. ile ilgili tüm materyali kaldırmak ve kıymetli evrakı teslim etmek zorundadır. Kıymetli evrakın teslim edilmemesi durumunda alınan teminat irat kaydedilir.
(3) Sözleşme aşağıdaki hallerde TCDD Taşımacılık X.X. tarafından tek taraflı feshedilir ve 3 yıl müddetince tekrar acentelik verilmez.
a) Acentenin talebi doğrultusunda,
b) Acentelik için gerekli belgelerin geçerliliğini yitirmesi durumunda,
c) Acentenin TCDD Taşımacılık A.Ş. ve/veya müşterilere maddi ve/veya manevi zarar veren herhangi bir davranışı/işlemi neticesinde,
(4) Acente tespit olunan haklarının kullanılmasında ve mükellefiyetlerinin icrasında iyi niyet kurallarına uymak ve basiretli bir tacir gibi hareket etmek zorundadır.
Devir ve temlik yasağı
MADDE 18 - (1) Acenteler, TCDD Taşımacılık A.Ş.’nin muvafakati olmaksızın acenteliği üçüncü kişilere devredemez.
(2) Acentelik faaliyetinden kaynaklanan komisyonu üçüncü kişilere devir ve temlik edemez.
Vergi, resim, harç ve fonlar
MADDE 19 - (1) Acente verdiği hizmetlerin sonucunda sağladığı gelir ve işyerine ilişkin her türlü vergi, resim, harç ve fonları usulüne göre ilgili kuruma öder.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Yürürlük ve Yürütme
Yürürlük
MADDE 20 - (1) Bu yönerge 16/07/2018 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 21 - (1) Bu yönergeyi TCDD Taşımacılık X.X. Genel Müdürü yürütür.
