TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ İLE

TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ İLE

SİNGAPUR CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ ARASINDA

YATIRIMLARIN KARŞILIKLI TEŞVİKİ VE KORUNMASINA İLİŞKİN ANLAŞMA

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Singapur Cumhuriyeti Hükümeti (her biri bundan sonra bir ?Xxxx Xxxxx? olarak anılacaktır),

Özellikle bir Akit Taraf yatırımcılarının diğer Akit Tarafın ülkesindeki yatırımlarıyla ilgili olarak aralarındaki ekonomik işbirliğini artırma arzusu ile,

Anılan yatırımlara tanınacak muameleye ilişkin bir anlaşmanın, sermaye ve teknoloji akımı ile Akit Tarafların ekonomik gelişimini teşvik edeceğini kabul ederek,

Yatırımlar için istikrarlı bir yatırım ortamını sürdürmenin ve ekonomik kaynakların en etkin biçimde kullanılmasını sağlamak üzere, yatırımların adil ve hakkaniyete uygun muameleye tabi tutulmasının arzulanır olduğunda mutabık kalarak ve

Yatırımların teşviki ve karşılıklı korunmasına yönelik bir anlaşma yapılması kararını almış olarak,

Aşağıdaki şekilde anlaşmaya varmışlardır:

MADDE 1 TANIMLAR

İşbu Anlaşma?nın amaçları bakımından:

1. "Yatırımcı" terimi:

(a) Akit Taraflardan her birinin yürürlükteki hukukuna göre vatandaş statüsünde bulunan gerçek kişileri,

(b) Akit Taraflardan her birinin yürürlükteki hukukuna uygun olarak kurulmuş veya teşekkül etmiş şirketleri, firmaları ya da iş ortaklıklarını ifade eder.

2. "Yatırım" terimi, kanunlarına ve nizamlarına uygun olarak her bir Akit Tarafça izin verilmiş her türlü malvarlığı anlamına gelir ve bunlarla kısıtlı olmamak koşuluyla, aşağıdakileri içerir:

(a) taşınır ve taşınmaz mallar ile ipotek, tedbir veya rehin gibi diğer mülkiyet hakları;

(b) hisseler ve hisse senetleri, tahviller ve şirketlerdeki benzer paylar;

(c) para alacakları veya mali bir değere sahip sözleşmeye dayanan herhangi bir edime yönelik alacaklar;

(d) telif hakları, patentler, tasarımlar, ticari markalar, peştemaliye ve know-how gibi sınai ve fikri mülkiyet hakları ve diğer benzer haklar; ve

(e) doğal kaynaklarla ilgili olarak verilmiş imtiyazları da kapsayacak şekilde, kanunla veya sözleşmeyle sağlanan iş imtiyazları.

Anılan terim, ülkesinde yatırım yapılan Akit Tarafın ülkesinde geçerli kanunlarına ve nizamlarına uygun olarak yapılan tüm doğrudan yatırımları ifade etmektedir. ?Yatırım? terimi işbu Anlaşmanın yürürlüğe girdiği anda mevcut olan yatırımlar yanında, Anlaşma yürürlüğe girdikten sonra edinilmiş yatırımları da kapsar.

3. ?Ülke? terimi, her bir Akit Taraf için geçerli olmak üzere, kara ülkesini, karasuları yanında uluslararası hukuka uygun olarak tabii kaynakların araştırılması, işletilmesi, korunması ve yönetilmesi amacıyla Akit Tarafların üzerinde egemenlik veya kaza hakkının bulunduğu deniz alanlarını da ifade eder.

4. "Gelirler" terimi, bir yatırımdan elde edilen ve bunlarla kısıtlı olmamak kaydıyla, kar, faiz, sermaye kazançları, temettü, royalti veya ücretleri ifade eder.

5. ?Serbestçe çevrilebilir döviz?, uluslararası işlemlerde yaygın olarak ödeme yapmada kullanılan ve başlıca uluslararası döviz piyasalarında yaygın biçimde ticareti yapılan döviz anlamına gelir.

6. ?Serbestçe kullanılabilir döviz?, Uluslararası Para Fonu?nca, IMF Anlaşması?nın Maddelerinde ve orada yapılan değişikliklere göre, kararlaştırıldığı şekilde ?serbestçe kullanılabilir döviz? anlamına gelir.

MADDE 2 ANLAŞMANIN UYGULANABİLİRLİĞİ

Bu Anlaşma Akit Taraflardan birinin ülkesinde, diğer Akit Tarafın yatırımcılarınca, ulusal kanun ve nizamlarına veya atanmış yetkililer tarafından yazılı olarak belirli bir biçimde

verilmiş onaya uygun olarak, işbu Anlaşmanın yürürlüğe girmesinden önce veya sonra yapılmış yatırımlara uygulanır. Bununla birlikte, işbu Anlaşma, yürürlüğe girmesinden önce bir yatırımla ilgili ortaya çıkmış herhangi bir uyuşmazlığa veya çözüme bağlanmış herhangi bir hak talebine uygulanmaz.

MADDE 3 YATIRIMLARIN TEŞVİKİ VE KORUNMASI

1. Her bir Akit Taraf, diğer Akit Tarafın yatırımcılarını ülkesinde yatırım yapmaları için teşvik eder ve uygun koşulları yaratır.

2. Her bir Akit Taraf, ülkesindeki yatırımlara, herhangi üçüncü bir ülkenin yatırımcılarının yatırımlarına benzer durumda uygulanandan daha az elverişli olmayan koşullarda, kanun ve nizamları çerçevesinde izin verecektir.

3. Madde 2?ye göre yapılan ya da onaylanan yatırımlar işbu Anlaşmaya uygun olarak adil ve eşit muamele ve korumaya tabi tutulacaktır.

4. Akit Taraflar, bir yatırımın yapılması veya sürdürülmesiyle bağlantılı olarak ülkesine girmek isteyen diğer Akit Tarafın gerçek kişilerinin, ülkelerine giriş ve ikameti için yaptığı başvuruları, ulusal mevzuatları çerçevesinde iyi niyetle değerlendirecektir; aynı muamele, bir yatırımla ilgili olarak diğer Akit Tarafın ülkesine girmeyi ve orada çalışmak amacıyla ikamet etmeyi arzu eden her bir Akit Xxxxxxx vatandaşlarına ve her bir Akit Tarafın yatırımcılarının istihdam ettiği personele de uygulanacaktır. Çalışma izinleri için yapılacak başvurular da iyi niyetle değerlendirilecektir.

MADDE 4

YATIRIMLARA UYGULANACAK MUAMELE

1. Her bir Akit Taraf, Madde 2?nin hükümlerine uygun olarak yapılmış veya onaylanmış yatırımlara ya da yatırımcıların gelirlerine, hangisi en elverişli ise, kanunlarına ve nizamlarına uygun olarak yapılmış kendi yatırımcılarının yatırımlarına veya gelirlerine veya herhangi üçüncü bir ülkenin yatırımcılarının yatırımlarına veya yatırımcılarının gelirlerine benzer durumda uygulanandan daha az elverişli olmayan bir muamelede bulunacaktır.

2. Eğer bir Akit Taraf, paragraf 1?e uygun olarak, Madde 2 çerçevesinde diğer Akit Tarafın yatırımcısı tarafından yapılmış veya bunların onaylanmış yatırımlarına milli muameleden

daha az elverişli muamele uygularsa, diğer Akit Taraf birinci Akit Tarafın yatırımcılarının yatırımlarına benzer bir muameleyi uygulama hakkını saklı tutar. Bu bağlamda, birinci Akit Tarafın etkilenen yatırımcısı maruz kaldığı muamele ile ilgili olarak uluslararası tahkime başvurma hakkına sahip olmayacaktır.

3. Akit Taraflardan hiçbiri, kanunlarına tabi olarak, hiçbir şekilde bu gibi yatırımların idaresine, sürdürülmesine, kullanımına, faydalanılmasına, genişletilmesine veya tasarrufuna keyfi ve haksız tedbirlerle zarar vermeyeceklerdir.

MADDE 5 İSTİSNALAR

1. Bu Anlaşmanın herhangi bir üçüncü ülke yatırımcısına uygulanandan daha az elverişli muamele uygulamama ile ilgili hükümleri; bir Akit Tarafın diğer Akit Tarafın yatırımcılarına; Akit Taraflardan herhangi birinin üyesi olduğu ya da ileride üyesi olabileceği herhangi bir mevcut ya da ileride oluşabilecek gümrük birliği, serbest ticaret anlaşması (gelecekte bir serbest ticaret bölgesine yol açacak şekilde tasarlanmış herhangi bir anlaşmayı da içerecek şekilde) ya da Akit Taraflardan herhangi birinin taraf olabileceği benzer uluslararası anlaşmalardan veya Singapur Cumhuriyeti tarafından 1991?den önce taraf olunan yatırım garanti anlaşmalarındaki kamulaştırma ile ilgili herhangi bir hükümden kaynaklanan herhangi bir muamele, tercih ya da ayrıcalığı uygulamak zorunda olduğu şeklinde yorumlanamaz.

2. Bu Anlaşmanın hükümleri Her bir Akit Tarafın ülkesindeki vergilendirme ile ilgili konulara uygulanmaz.

MADDE 6 KAMULAŞTIRMA

1. Akit Taraflardan hiçbiri, yasalarca izin verilen herhangi bir amaca dayanan, ayrımcı olmayan, kanunlarına uygun olarak alınmış tedbirlere eşlik eden, etkin biçimde gerçekleştirilen ve makul olmayan bir gecikme olmadan ödenen tazminat ödenmeksizin, diğer Akit Tarafın yatırımcılarının yatırımlarına karşı, kamulaştırma, millileştirme veya millileştirme ya da kamulaştırma ile eşdeğer etkide bulunan tedbirler (bundan sonra

?kamulaştırma? olarak anılacaktır) almayacaktır. Bahse konu tazminat, her bir Akit Tarafın kanunlarına tabi olarak, kamulaştırmadan hemen önceki piyasa değerinde olacaktır. Hasıl olan tazminat serbestçe değiştirilebilir ve transfer edilebilir olacaktır.

2. Herhangi bir kamulaştırma veya değerleme tedbiri, kamulaştırmadan etkilenen yatırımcının talebiyle, kanunlarınca emredilen usule göre tedbir alan Akit Tarafın bir adli ya da diğer bir bağımsız otoritesi tarafından gözden geçirilebilir.

3. Bir Akit Tarafın, ülkesinin herhangi bir bölgesinde, yürürlükteki kanunlarına göre tüzel kişilik kazanmış ya da kurulmuş ve diğer Akit Tarafın yatırımcılarının da hissesi olduğu bir şirketin malvarlığını kamulaştırması durumunda, kamulaştırmayı yapan Akit Taraf işbu Madde?nin 1. paragraf hükümlerinin, sözkonusu hisselere sahip diğer Akit Tarafın yatırımcılarına anılan paragrafta belirlendiği şekilde tazminat ödenmesini garanti ettiği dereceye kadar uygulanmasını temin edecektir.

MADDE 7 ZARARLARIN TAZMİNİ

Savaş, isyan, iç karışıklık veya benzeri diğer olaylar nedeniyle diğer Akit Tarafın ülkesindeki yatırımları zarar gören her bir Akit Tarafın yatırımcıları, tazminat veya diğer çözümler ile ilgili olarak, diğer Akit Tarafça, mevcut olması halinde, hangisi en elverişli muamele ise, sözkonusu diğer Akit Tarafın kendi yatırımcılarına ya da herhangi bir üçüncü devletin yatırımcılarına tanıdığından daha az elverişli olmayan bir muameleye tabi tutulacaktır. Hasıl olan tazminat, ev sahibi ülkenin kanun ve nizamlarına uygun olacak ve yabancı ve yerli yatırımcılara aynı şekilde uygulanacaktır. Tazminat serbestçe çevrilebilir ve transfer edilebilir olacaktır.

MADDE 8

ÜLKESİNE İADE VE TRANSFERLER

1. Her bir Akit Taraf, yatırımcılara, ayrım gözetmeksizin, anapara ve herhangi bir yatırımdan kaynaklanan gelirlerini transfer etmesine izin verecektir. Transferler, herhangi bir kısıtlama veya gecikme olmaksızın, transferin gerçekleştiği tarihte geçerli piyasa fiyatlarında, serbeste kullanılabilir döviz üzerinden yapılacaktır. Bu gibi transferler bunlarla kısıtlı olmamak koşuluyla, özellikle aşağıdakileri içerir:

a) karlar, sermaye kazançları, sermaye hisseleri, royaltiler, faiz ve bir yatırımdan kaynaklanan diğer cari gelirler;

b) bir yatırımın tamamının veya bir kısmının tasviyesinden elde edilen gelirler;

c) bir yatırımla bağlantılı kredi anlaşmasına uygun olarak yapılan geri ödemeler;

d) lisans veya fikri mülkiyet haklarıyla ilişkili diğer ücretler, know-how veya Madde 1(2)(d) deki konularla bağlantılı peştamaliye;

e) teknik destek, teknik hizmet ve yönetim giderleriyle ilgili ödemeler;

f) sözleşmeye bağlanmış projelerle bağlantılı ödemeler;

g) ilk bahsedilen Akit Tarafın ülkesindeki bir yatırımla bağlantılı olarak çalışan diğer Akit Tarafın vatandaşlarının kazançları.

2. Bu Maddenin 1. paragrafındaki hiç bir hüküm, işbu Anlaşmanın 6. ve 7. Maddelerine göre ödenen tazminatların serbestçe transfer edilmesini etkilemeyecektir.

3. Bu Maddenin 1. ve 2. paragrafına karşın, eğer yatırımcılar kanuni yükümlülüklerine riayet etmiyorlarsa, bir Akit Taraf, kanunlarının eşit, ayrımcı olmayacak biçimde ve iyiniyet ilkeleri çerçevesinde uygulanması yoluyla bir transferi erteleyebilir ya da engelleyebilir.

MADDE 9 KANUNLAR

Herhangi bir şüpheye yer vermemek için, işbu Anlaşmaya tabi olarak, bütün yatırımların, bu gibi yatırımınların yapıldığı Akit Tarafın ülkesinde yürürlükteki kanunlara tabi olacağı ilan olunur.

MADDE 10 HALEFİYET

1. Her bir Akit Tarafın veya o Xxxx Xxxxxxx (bundan sonra ?sigortalayan? olarak anılacaktır) atanan herhangi bir acente, kuruluş, resmi organ ya da şirketin, bir yatırımla veya yatırımın bir parçasıyla ilgili verilmiş bir teminatın sonucu olarak yatırımcılara işbu Anlaşma kapsamındaki talepleri ile ilgili olarak bir ödeme yapması halinde, diğer Akit Taraf, Sigortalayanın ticari olmayan risklere karşı yatırımcıların haklarını kullanmaya veya iddialarını öne sürmeye halefiyetten dolayı yetkilendirildiğini kabul eder. Halef olunan haklar ya da iddialar söz konusu yatırımcının gerçek hak ve iddialarından daha fazla olmayacaktır.

2. Sigortalayan tarafından yatırımcılara yapılan hiç bir ödeme, bu gibi yatırımcıların işbu Maddenin 1. paragrafınca belirlenen teminatın kapsanmadığı yatırımın parçası için Madde 11?e uygun olarak diğer Akit Xxxxxx karşı talepte bulunma hakkını etkilemeyecektir.

MADDE 11 YATIRIM UYUŞMAZLIKLARI

1. Bir Akit Tarafın yatırımcısı ile diğer Akit Taraf arasında, bu Akit tarafın ülkesindeki bir yatırımla bağlantılı herhangi bir uyuşmazlık, mümkün olduğunca, uyuşmazlığın tarafları

arasındaki iyi niyetli görüşmeler yoluyla çözümlenmeye çalışılacaktır. Bu gibi bir uyuşmazlığı görüşmeler yoluyla çözümlemek isteyen taraf, niyetini yazılı bildirim ile diğer tarafa iletecektir.

2. Eğer uyuşmazlık işbu Maddenin 1. paragrafında öngörüldüğü şekilde, uyuşmazlığın herhangi bir tarafınca verilen bildirim tarihinden itibaren 6 ay içerisinde çözümlenemezse, taraflar aksini kararlaştırmadıkça, uyuşmazlık aşağıdakilerden herhangi birine sunulabilir:

a) ülkesinde yatırımın yapılmış Akit Tarafın yetkili bir mahkemesi;

b) Vaşington?da 18 Mart 1965?te imzaya açılan ?Devletler ile diğer Devletlerin Vatandaşları arasındaki Yatırım Uyuşmazlıklarının Çözümü Sözleşmesi?( bu anlaşmada

?Sözleşme? olarak anılacaktır) ile kurulan Yatırım Anlaşmazlıklarının Çözümü için Uluslararası Merkez (bu Anlaşmada ?Merkez? olarak anılacaktır) yoluyla uzlaştırma ya da tahkim. Bu Maddenin 4(a) paragrafına tabi olarak, her bir Akit Xxxxx, Sözleşmenin 25. Maddesi?ne göre peşinen ve geri dönülmez bir şekilde, bu Maddenin 4 (b) paragrafı?nda tanımlanan uyuşmazlıklar hariç olmak üzere, herhangi bir uyuşmazlığın Merkeze sunulmasına onay verir;

c) 1980 tarihli Birleşmiş Milletler Uluslararası Ticaret Hukuku Komisyonu Uzlaştırma Kurallarına göre uzlaştırma veya 1976 tarihli Birleşmiş Milletler Uluslararası Ticaret Hukuku Komisyonu Tahkim Kurallarına göre tahkim.

3. Uyuşmazlık çözüm yönteminin seçiminde farklılık olması durumunda yatırımcının tercihi geçerli olacaktır.

4. Bu Maddenin 2.paragrafının hükümlerine rağmen;

(a) sadece ilgili mevzuata uygun olarak yapılmış veya 2.Madde?ye göre onaylanmış ve bilfiil başlamış bir yatırımla ilgili doğan uyuşmazlıklar Yatırım Uyuşmazlıklarının Çözümü için Uluslararası Merkez?e veya Akit Tarafların üzerinde anlaştığı diğer herhangi bir uluslararası uyuşmazlık çözüm merciine sunulabilir;

(b) gayrımenkuller ve gayrimenkuller ile bağlantılı haklar ile ilgili uyuşmazlıklar ilgili Akit Tarafın yetkili mahkemelerinin münhasır yargı yetkisinde olduğundan, bu uyuşmazlıklar Yatırım Uyuşmazlıklarının Çözümü için Uluslararası Merkez?e veya diğer herhangi bir uluslararası uyuşmazlık çözüm merciine sunulamaz; ve

(c) Devletler ile diğer Devletlerin Vatandaşları arasındaki Yatırım Uyuşmazlıklarının Çözümü Sözleşmesinin 64. Maddesi ile ilgili olarak, Akit Taraflar ayrı ayrı belirtir ki:

i) Türkiye Cumhuriyeti, Türkiye Cumhuriyeti ve Singapur Cumhuriyeti arasındaki Devletler ile diğer Devletlerin Vatandaşları arasındaki Yatırım Uyuşmazlıklarının Çözümü Sözleşmesinin yorumlanması veya uygulanmasından kaynaklanan, müzakere yoluyla çözülememiş herhangi bir uyuşmazlığın Uluslararası Adalet Divanına götürülmesini kabul etmeyecektir.

ii) Singapur Cumhuriyeti, Singapur Cumhuriyeti ve Türkiye Cumhuriyeti arasındaki Devletler ile diğer Devletlerin Vatandaşları arasındaki Yatırım Uyuşmazlıklarının Çözümü Sözleşmesinin yorumlanması veya uygulanmasından kaynaklanan, müzakere

yoluyla çözülememiş uyuşmazlıkların Uluslararası Adalet Divanına götürülmesini sadece her iki Akit Xxxxxxx onayı ile yapılmışsa kabul eder.

5. Herhangi bir mahkeme hükmü, tahkim kararı veya uzlaşmaya uygun olarak varılan bir çözüm uyuşmazlığın tarafları için nihai ve bağlayıcı olacaktır. Her bir taraf, varılan hükmü, alınan kararı veya ulaşılan çözümü kendi ulusal kanunları doğrultusunda yerine getirmekle yükümlüdür.

MADDE 12

AKİT TARAFLAR ARASINDAKİ UYUŞMAZLIKLAR

1. Akit Taraflar arasında, işbu Anlaşmanın yorumu veya uygulanmasıyla ilgili herhangi bir uyuşmazlık, mümkün olduğunca, müzakere yoluyla çözülecektir.

2. Eğer uyuşmazlık bu şekilde çözülemezse, uyuşmazlık Akit Taraflardan birinin talebi üzerine tahkime sunulabilir. Tahkim Kurulu (bundan sonra ?Kurul? olarak anılacaktır), her bir Akit Tarafça atanmış birer ve Kurulun başkanı olacak, Akit Tarafların anlaşmasıyla atanmış üçüncü bir hakemden oluşan üç hakemden oluşur.

3. Tahkim talebinin alınmasından itibaren iki ay içinde, her bir Akit Xxxxx bir hakem tayin eder, ve bu iki hakemin atamasını takiben iki ay içinde, Akit Taraflar üçüncü hakemi tayin eder.

4. Eğer tahkim talebinin alınmasından itibaren dört ay içinde Kurul oluşturulmamışsa, başka bir anlaşmanın yokluğunda, Akit Taraflardan biri henüz atanmamış hakem veya hakemlerin atanması için Uluslarası Adalet Divanı Başkanına başvurabilir. Eğer Başkan, Akit Taraflardan biriyle aynı vatandaşlığa sahipse veya bu atamayı yapamayacaksa, Başkan yardımcısına da atamayı yapması için başvurulabilir. Eğer Başkan Yardımcısı Akit Taraflardan biriyle aynı vatandaşlığa sahipse veya bu atamayı yapamayacaksa, bu atamaların yapılması için, Akit Taraflardan biriyle aynı vatandaşlığa sahip olmayan Uluslararası Adalet Divanı?nın bir sonraki kıdemli üyesine başvurulur.

5. Kurul kararlarını oy çokluğuyla verir.

6. Kurulun kararı kesin olacak ve Akit Taraflar bu kararın hükümleri ile bağlı olacak ve bunlara uyacaktır.

7. Her bir Akit Xxxxx, Xxxxxxxki kendi üyesinin ve tahkim sürecindeki temsil masraflarının tamamını ve Kurul Başkanının masraflarıyla diğer masrafların yarısını karşılayacaktır. Bununla birlikte Kurul, kararında masrafları Akit Taraflardan birine daha yüksek oranda yükleyebilir ve bu karar her iki Akit Taraf için de bağlayıcı olacaktır.

8. Yukarıdakilerden ayrı olarak Kurul kendi usul kurallarını belirler.

MADDE 13

DİĞER YÜKÜMLÜLÜKLER

Eğer Akit Taraflardan birinin mevzuatı veya işbu Anlaşmaya ek olarak Akit Taraflar arasında mevcut veya bundan sonra kurulacak uluslararası yükümlülükler, diğer Akit Taraf vatandaşlarına işbu Anlaşma ile sağlanandan daha elverişli bir muamele uygulanmasını sağlayan bir durumdaysa, böyle bir durum işbu Anlaşmadan etkilenmeyecektir. Her bir Akit Taraf, bu Anlaşmada belirtilenlere ek olarak, diğer Akit Tarafın yatırımcılarının yatırımlarıyla ilgili olarak kanunlarına uygun olarak verilmiş herhangi bir taahhüde riayet edecektir.