TARIM ÜRÜNLERİ DOLU SİGORTASI
TARIM ÜRÜNLERİ DOLU SİGORTASI
Yürürlük Tarihi: 1 Kasım 1995
A- Sigortanın Kapsamı A.1- Sigortanın Kapsamı
Bu sigorta, dolu taneleri vuruşunun doğrudan doğruya tarım ürünlerinin miktarında meydana getirdiği eksilmeyi, aşağıda yazılı esas ve şartlara göre karşılar.
Seralar ve içinde yetiştirilen ürünler bu sigorta kapsamına dahil değildir.
A.2- Sigorta Bedelinin Kapsamı
Sigorta bedeli, aksine sözleşme yoksa ürünün değerlendirilebilen ana ürününü kapsar. Sigorta ettirenin isteği halinde yan ürünler (ancak yan ürünler tek başına sigorta edilemez) ana ürünün belirlenen bir oranı dahilinde ve poliçede ayrı olarak belirtilmek kaydıyla sigorta bedeline eklenir.
Çeşitli ürünlerde sigorta bedeli kapsamına giren xxx xxxx aşağıdaki kısımlardan oluşur.
2.1- Tarla ürünlerinde;
a) Tahıllarda ve baklagillerde : tane
b) Lifli bitkilerde : lif
c) Pamukta : ham pamuk
d) Yağlı tohumlu bitkilerde : tohum
e) Ana ürünü gövde olan bitkilerde : gövde
f) Ana ürünü kök ve yumru olan bitkilerde : kök ve yumru
g) Ana ürünü yaprak olan bitkilerde : yaprak
h) Tohum için üretilen yem bitkilerinde : tohum
2.2- Fide, fidan ve diğer ürünlerde sigorta bedeli; oran ayrımı yapılmadan ürünün tümünü kapsar.
2.3- Yeşil yem bitkilerinde sigorta bedeli, yapılan biçme adedine göre hesaplanır.
2.4- Bağ, bahçe ve zeytinliklerin sigortalanmasında sigorta bedeli meyve ve zeytini kapsar.
2.5- Birden fazla hasadı yapılan ürünlerde her bir hasat başına düşen sigorta bedeli ürünün özelliğine göre hesaplanarak poliçede belirtilir.
A.3- Ek Sözleşme ile Teminat Kapsamına Alınabilecek Haller ve Kayıplar Aşağıdaki haller dolayısıyla ürünlerde meydana gelen zararlar sigorta teminatının dışındadır; ancak ek sözleşme ile teminat kapsamı içine alınabilir:
3.1- Don olayının doğrudan doğruya ürün miktarında ve kalitesinde meydana getirdiği eksilme,
3.2- Hasatları tamamlanmamış (biçilmemiş, sökülmemiş, koparılmamış ve toplanmamış) ürüne yangının, yıldırımın ve infilakın doğrudan doğruya vereceği hasarlar,
3.3- Dolunun ağaçlara vereceği hasarlar,
3.4- Dolunun sebze, meyve ve çiçeklerin kalitesinde meydana getirdiği eksilmeler,
3.5- Grev, lokavt ve bunları önlemek veya etkilerini azaltmak üzere yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucu meydana gelen bütün kayıp ve hasarlar,
3.6- Kargaşalık ve halk hareketleri sırasında meydana gelen olaylar ve bunları önlemek veya etkilerini azaltmak üzere yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucu meydana gelen bütün kayıp ve hasarlar,
3.7- Kötü niyetli hareketler sonucu ürünlerde meydana gelen hasarlar,
3.8- A.4 maddesinin 4.6 bendinde belirtilen zararlar hariç olmak üzere, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj ile bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucunda meydana gelen zararlar.
3.9- Sel ve su baskının doğrudan doğruya meydana getirdiği zararlar,
3.10- Fırtınanın doğrudan doğruya meydana getirdiği zararlar,
3.11- Deprem ve yanardağ püskürmesinin doğrudan doğruya meydana getirdiği zararlar.
A.4- Teminat Dışında Kalan Haller
Aşağıdaki haller dolayısıyla meydana gelen zararlar sigorta teminatının dışındadır:
4.1- Tarlada bırakılmış veya kaldırılmış ürünlerde meydana gelen hasarlar.
4.2- Sigorta ettirenin veya fiillerinden sorumlu olduğu kişilerin kasdından veya ağır kusurundan kaynaklanan hasar ve kayıplar.
4.3- Herhangi bir nükleer yakıttan veya nükleer yakıtın yanması sonucu nükleer artıklardan veya bunlara atfedilen sebeplerden kaynaklanan radyasyon veya radyoaktivite bulaşmalarının ya da bunların gerektirdiği askeri ve inzibati tedbirlerin sebep olduğu hasar ve kayıplar (bu bentte geçen yanma deyimi kendi kendini idame ettiren herhangi bir nükleer ayrışım olayını da kapsayacaktır).
4.4- Kamu otoritesi tarafından sigorta konusu yer ve ürünler üzerinde yapılacak tasarruflar sebebiyle meydana gelen bütün hasar ve kayıplar.
4.5- Savaş, her türlü savaş olayları, istila, yabancı düşman hareketleri, savaş ilan edilmiş olsun olmasın çarpışma, iç savaş, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunların gerektirdiği inzibati ve askeri hareketler nedeniyle meydana gelen bütün zararlar.
4.6- 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj sonucunda oluşan veya bu eylemleri önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucu meydana gelen biyolojik ve/veya kimyasal kirlenme, bulaşma veya zehirlenmeler nedeniyle oluşacak bütün zararlar.
A.5- Muafiyetler
Sözleşmede sigortacının, tenzili muafiyet olmak üzere belli bir miktara ya da sigorta bedelinin belli bir yüzdesine kadar olan hasarları veya meydana gelen hasarın belli bir oranını tazmin etmeyeceği kararlaştırılabilir.
Bu şekilde belirlenen muafiyet oran veya tutarları poliçenin ön yüzünde belirtilir.
A.6- Sigortanın Başlangıcı ve Sonu 6.1- Sigorta Teminatı;
- Tarlada yetiştirilen ve aşağıda yazılanların dışında kalan bütün ekilmiş tarım ürünlerinde yeşerme ve filizlenme ile,
- Bağlarda tomurcuk gözlerin uyanması ile,
- Meyvelerde çiçeklenmenin son bulması ile,
- Fideler ve fidanların tutması ve yeşermesi ile başlar.
6.2- Sigorta teminatı, sigortalı ürünlerin hasatlarının yapılması (biçimi, sökülmesi, toplanması veya koparılması) veya sigortalı ürün veya ürünlerin tümünde tam hasar oluşmasıyla sona erer.
6.3- Aynı veya başka bir ürünün yeni ekimi sigortacının da onayı ile kararlaştırılmadığı sürece, teminat sigorta konusu yerde yeni ekimi yapılan ürün için devam etmez. Sigortacının sorumluluğu poliçede yazılı olan tarihte son bulur.
B- Hasar ve Tazminat
B.1 Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigorta Ettirenin Yükümlülükleri
Sigorta ettiren, rizikonun gerçekleşmesi halinde aşağıdaki hususları yerine getirmekle yükümlüdür:
1.1- Rizikonun gerçekleştiğini öğrendiği tarihten itibaren en geç beş iş günü içinde sigorta şirketinin genel müdürlüğüne veya yerel teşkilatına (bölge müdürlüğü, şube) durumu yazılı olarak bildirmek,
1.2- Hasar ihbarında;
a) Adı, soyadı ve adresini,
b) Sigorta poliçe numarasını,
c) Rizikonun gerçekleştiği gün ve saati,
d) Zarar gören ürün türü ve çeşidini,
e) Rizikonun gerçekleştiği tarla, bağ, bahçe adedi ve mevkilerini belirtmek.
1.3- Erken bir dolu hasarı olayında fazla zarar gören bir ürün yerine, mevsimin müsaadesi oranında başka veya aynı çeşit ürünün ekilmesi için tarlanın bozulmasını veya sürülmesini istediği takdirde, şirketin onayını almak amacıyla bildirimde bulunmak.
1.4- Rizikonun gerçekleşmesinden ekspertizin (hasarın tahmin ve takdirinin) yapılmasına. kadar geçen zaman içinde, hasara uğrayan ürünün gelişmesi için sigortalı değilmişçesine gereken bakımı göstermek ve bu amaçla sigortacı tarafından verilen talimata elinden geldiği kadar uymak.
1.5- Sigortacının isteği üzerine, rizikonun gerçekleşme nedenlerini ayrıntılı şekilde belirlemeye, zarar miktarıyla delilleri saptamaya yararlı ve sigorta ettiren için sağlanması mümkün gerekli bilgi ve belgeleri gecikmeksizin sigortacıya vermek.
1.6- Zararın tahmini miktarını belirtir yazılı bir bildirimi uygun bir süre içinde sigortacıya vermek.
1.7- Zarar eksperler tarafından takdir edilinceye kadar sigorta konusu hasarlı ürün üzerinde hasarın saptanmasını güçleştirecek veya hasar miktarını artıracak nitelikte herhangi bir değişiklik yapmamak (ancak, biçilecek, toplanacak hale gelmiş ürünlerde sigorta şirketinin onayını almak kaydı ile ekspertizin yapılabilmesi için hasarlı tarla ve bahçelerin orta ve kenar taraflarından zararı doğru tespit etmeye yardım edecek örnek kısımlar ve parçalar olduğu gibi -biçilmeden, toplanmadan- bırakılarak hasada devam olunabilir).
1.8- Tazminat yükümlülüğü ve miktarının saptanması için sigortacının veya yetkili kıldığı temsilcilerinin sigorta konusu ürünler ve bunlarla ilgili belgeler üzerinde yapacakları araştırma ve incelemelere izin vermek.
1.9- Sigorta konusu ürünle ilgili başkaca sigorta sözleşmeleri varsa bunları sigortacıya bildirmek.
B.2- Koruma Önlemleri ve Kurtarma
Sigorta ettiren, işbu sözleşme ile temin olunan rizikoların gerçekleşmesi halinde; zararı önlemeye, azaltmaya ya da hafifletmeye yarayacak önlemleri almakla yükümlüdür.
Alınan önlemler ve sigortacı tarafından alınması istenilen önlemlerin gerektirdiği masraflar, sigortacı tarafından ödenir. Ancak, poliçede belli bir oranda hasar muafiyeti öngörülmüşse, alınan önlemlerden doğan masraflar bu oran düşülerek ödenir.
B.3- Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigortacının Hakları ve Yükümlülükleri
Riziko gerçekleştiğinde, sigortacı veya yetkili kıldığı kimseler; sigorta kapsamındaki maddi değerleri koruma altına almak ve zararı azaltmak amacıyla, makul ve uygun şekillerde, hasara uğrayan yere girebilirler. Sigortacı bu şekilde hareket etmekle herhangi bir tazminat sorumluluğu yüklenmiş olmaz ve bu poliçe hükümlerinden doğan haklarının herhangi birinden feragat etmiş sayılmaz.
Sigortacı, hasar miktarına ilişkin belgelerin kendisine verilmesinden itibaren en kısa zamanda ve her halde 30 gün içerisinde gerekli incelemelerini tamamlayıp hasar ve tazminat miktarını tespit ederek sigorta ettirene bildirmek zorundadır.
B.4- Hasarın Tespiti
Sigortalı ürünlerde meydana gelen zararın miktarı taraflar arasında yapılacak anlaşmayla tespit edilir.
Taraflar zarar miktarında anlaşamadıklan takdirde, zarar miktarının tayini için tarım uzmanları (tarım mühendisleri veya teknisyenleri) veya tarım sigortası eksperleri arasından seçilecek hakem-bilirkişilere gidilmesini kararlaştırabilirler ve bunu bir tutanakla tespit ederler. Sigortacıdan tazminat talep edilmesi veya yargıya gidilmesi halinde zarar miktarıyla ilgili hakem-bilirkişi kararı tazminatın saptanmasına esas teşkil eder. Tek hakem-bilirkişi seçilmiş ise atandığı tarihden itibaren, diğer halde ise üçüncü hakem-bilirkişinin seçilmesinden itibaren en geç üç ay içerisinde ve her halde rizikonun gerçekleştiği tarihten itibaren altı ay içerisinde raporun tebliğ edilmemesi halinde taraflar zarar miktarını her türlü delille ispat edebilirler.
Taraflar, uyuşmazlığın çözümü için tek hakem-bilirkişi seçiminde anlaşamadıklan takdirde, taraflardan her biri kendi hakem-bilirkişisini seçer ve bu hususu noter xxxxxx diğer tarafa bildirir. Taraf hakem-bilirkişileri ilk toplantı tarihinden itibaren yedi gün içerisinde ve incelemeye geçmeden önce, bir üçüncü hakem-bilirkişi seçerler ve bunu bir tutanakla saptarlar. Üçüncü hakem-bilirkişi, ancak taraf hakem-bilirkişilerinin anlaşamadıklan hususlarda, anlaşamadıklan sınırlar içinde kalmak suretiyle, diğer hakem-bilirkişilerle birlikte tek bir rapor halinde karar vermeye yetkilidir. Hakem- bilirkişi kararları taraflara aynı zamanda tebliğ edilir.
Taraflardan herhangi biri, diğer tarafça yapılan tebliğden itibaren onbeş gün içinde hakem-bilirkişisini seçmez, yahut taraf hakem-bilirkişiler üçüncü hakem-bilirkişinin seçimi konusunda yedi gün içinde anlaşamazlar ise, taraf hakem-bilirkişi veya üçüncü hakem-bilirkişi, taraflardan birinin isteği üzerine hasar yerindeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkeme tarafından tarımda uzman kişiler arasından seçilir.
Hakem-bilirkişilere, uzmanlıklarının yeterli olmadığı nedeniyle itiraz olunabilir.
Hakem-bilirkişinin kimliğinin öğrenilmesinden sonra yedi gün içerisinde kullanılmayan itiraz hakkı düşer.
Hakem-bilirkişi ölür, görevden çekilir veya reddedilir ise, yerine aynı usule göre yenisi seçilir ve göreve kaldığı yerden devam olunur.
Xxxxxxx etxxxxxxx ölümü, seçilmiş bulunan hakem-bilirkişinin görevini sona erdirmez.
Hakem-bilirkişiler, zarar miktarının saptanması konusunda gerekli görecekleri deliller ile sigortalı şeylerin rizikonun gerçekleşmesi sırasındaki değerini saptamaya yarayacak kayıt ve belgeleri isteyebilir ve hasar yerinde incelemede bulunabilirler.
Hakem-bilirkişilerin veya üçüncü hakem-bilirkişinin zarar miktarı konusunda verecekleri karar kesindir, tarafları bağlar.
Hakem-bilirkişi kararlarına ancak, zarar miktarının gerçek durumdan önemli şekilde farklı olması halinde itiraz edilebilir ve bunların iptali kararın tebliğ tarihinden itibaren yedi gün içinde rizikonun gerçekleştiği yerdeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkemeden istenebilir.
Taraflar kendi hakem-bilirkişilerinin ücret ve masraflarını öderler. Tek hakem- bilirkişinin veya üçüncü hakem-bilirkişinin ücret ve masrafları taraflarca yarı yarıya ödenir. Zarar miktarının saptanması, bu sözleşmede ve mevzuatta mevcut hüküm ve şartları ve bunların ileri sürülmesini etkilemez. Hakem-bilirkişi raporlarının, ihtilaflı olay ile ilgisi nispetinde aşağıdaki konuları içine alması gerekir:
a) Dolu vurmuş sigortalı ürünlerin bulunduğu tarla, bağ veya bahçelerin krokisi çizilerek tamamının ve dolu vurmuş kısımlarının yerleri, sınırları ve dekar olarak yüzölçümü,
b) Eğer ürün birden çok dolu hasarına uğramışsa en son hasar yüzdesi,
c) Dolu vurmuş alanın, dolu gerçekleşmeseydi vereceği ürün miktarı, ürün kaybının yüzdesi (b bendine göre ayrıntılı olarak),
d) Ürünlerin cinsleri, türleri ve çeşitleri bakımından sigorta bedelindeki payları,
e) Hasara sebep olan don, soğuk ve fırtınadan bozulma, su, haşere ve hastalık zararları, hayvansal ve bitkisel zararlar gibi doluya yorumlanmayan zararlar bulunup bulunmadığı, varsa tahmini payları,
f) Tasarruf edilen masrafların tutarı, varsa kurtarılan miktar ve değeri, başka bir ürün ekiminin mümkün olup olmadığı,
g) Hasar tespitinde uygulanan ayrıntılı sayım yöntemi.
Ürünün gelişme devresi yukarıda yazılı hususlardan herhangi birini belirlemeye olanak vermiyorsa hakem-bilirkişiler, bunun nedenlerini ve kesin tespiti yapabilecekleri tarihi taraflara bildirmek, bu tarihte kesin tespiti yapmak ve raporlarını vermekle yükümlüdür.
B.5- Tazminatın Hesabı
5.1- Sigorta tazminatının hesabında, poliçede belirtilen birim fiyatı esas alınır. Ancak bu fiyat, ürünün hasat zamanındaki mahalli toptan satış fiyatından yüksek olamaz.
Tazminatın hesabında, hasar miktarından önce varsa sovtaj düşülür.
5.2- Sigorta bedeli üzerinden taraflarca belirlenen tenzili muafiyet oranını veya tutarını geçmeyen hasarlar ödenmez. Bu oranı veya tutarı aşan hasarlar için kararlaştırılan muafiyet miktarı kadar indirim yapılır.
5.3- Sigortalı ürünlerin tamamının veya bir kısmının yeniden ekime imkan veren erken bir gelişme devresinde hasara uğraması durumunda, sigorta ettirenin hasar tarihine kadar hasar gören ürüne yapmış olduğu ve sigortacı ile sigorta ettiren arasında anlaşmayla saptanan ekim, dikim ve bakım masrafları herhangi bir muafiyet uygulanmaksızın ödenir.
5.4- Sigortalı ürünün yeniden ekime imkan vermeyen gelişme devresinde tamamen veya kısmen hasara uğraması halinde tazminat, poliçede kararlaştınlmış olan muafiyet oranları ve hasat dönemine kadar yapılacak masraflar düşülmek suretiyle hesaplanır.
5.5- Kısmi hasarlara ilişkin ödemeler, hiç bir zaman tam hasar halinde ödenecek bedeli aşamaz.
B.6- Xxxxxxxxxx Ödenmesi
6.1- Sigortacı, kesinleşmiş olan tazminat miktarını en kısa zamanda ve her halde 30 gün içerisinde sigortalıya ödemek zorundadır.
6.2- Sigortalı şeyler üzerinde birden çok sigorta varsa, tazminat miktarının saptanmasından sonra sigortacı payına düşen kısmı öder.
B. 7- Tazminat Hakkının Eksilmesi veya Düşmesi
Sigorta ettiren, rizikonun gerçekleşmesindeki yükümlülüklerini yerine getirmez ve bunun sonucu zarar miktarında bir artış olursa, sigortacının ödeyeceği tazminattan bu suretle artan kısım indirilir.
Sigorta ettiren, rizikonun gerçekleşmesine kasden sebep olur veya zarar miktarını kasden artırıcı eylemlerde bulunursa, bu poliçeden doğan hakları düşer.
B.8- Hasar ve Tazminatın Sonuçları
Rizikonun gerçekleşmesi ile sigortalı ürünün bütününde tam hasar meydana geldiği takdirde, sigorta teminatı sona erer.
Kısmi hasarlarda sigorta teminatı poliçede belirtilen bitiş tarihine veya hasata kadar meydana gelebilecek diğer zararlar için devam eder. Bir tarlanın bir bölümü tam, diğer bir bölümü kısmi hasara uğramış ise, tam hasarlı bölüm için sigorta teminatı sona erer. Kısmi hasarlı bölüm için teminat, poliçede belirtilen bitiş tarihine veya hasata kadar meydana gelebilecek diğer zararlar için devam eder.
Kısmi hasarlarda taraflar sigorta sözleşmesini feshetme hakkına sahiptir. Taraflar fesih hakkını ancak tazminat ödenmeden önce kullanabilir.
Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, gün esası üzerinden hesaplanır ve fazlası geri verilir.
C- Çeşitli Hükümler
C.1- Sigorta Priminin Ödenmesi, Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü
Sigorta priminin tamamının veya primin taksitle ödenmesi kararlaştırılmışsa peşinatın (ilk taksit) sözleşme yapılır yapılmaz ve en geç poliçenin teslimi karşılığında ödenmesi gerekir. Aksi kararlaştırılmadıkça, prim veya peşinat ödenmediği takdirde poliçe teslim edilmiş olsa dahi sigortacının sorumluluğu başlamaz ve bu husus poliçenin ön yüzüne yazılır.
Sigorta ettiren kimse, sigorta primini veya primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde peşinatını, sigorta poliçesinin teslim edildiği günün bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer ve prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 30 gün içinde dahi ödemediği takdirde sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur. Prim ödenmemiş olmasına rağmen poliçenin teslimi ile sigortacının sorumluluğunun başlayacağının kararlaştırıldığı hallerde, bu bir aylık sürenin ilk 15 gününde sigortacının sorumluluğu devam eder.
Primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde, taksitlerin ödeme zamanı, miktarı ve vadesinde ödenmemesinin sonuçları poliçe üzerine yazılır veya poliçe ile birlikte yazılı olarak sigorta ettirene bildirilir. Sigorta ettiren kimse, kesin vadeleri poliçe üzerinde belirtilen ya da yazılı olarak kendisine bildirilmiş olan prim taksitlerinin herhangi birini vade günü bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer. Sigorta ettiren, prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 15 gün içinde ödemediği takdirde sigorta teminatı durur. Rizikonun gerçekleşmemesi kaydıyla, teminatın durduğu süre içinde prim borcunun ödenmesi halinde teminat durduğu yerden devam eder. Sigorta teminatının durduğu tarihten itibaren 15 gün içerisinde prim borcunun ödenmemesi halinde, sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur.
Poliçenin ön yüzüne yazılması kaydıyla, rizikonun gerçekleşmesiyle henüz vadesi gelmemiş prim taksitlerinin sigortacının ödemekle yükümlü olduğu tazminat miktarını aşmayan kısmı, muaccel hale gelir.
Bu madde uyarınca sigorta sözleşmesinin feshedilmiş sayıldığı hallerde, sigortacının sorumluluğunun devam ettiği süreye tekabül eden prim gün esası üzerinden hesaplanarak fazlası sigorta ettirene iade edilir.
C.2- Sigorta Ettirenin Sözleşme Yapıldığı Sırada Beyan Yükümlülüğü
2.1- Sigortacı, bu sigortayı sigorta ettirenin teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde yazılı beyanına dayanarak yapar.
2.2- Sigorta ettirenin beyanı gerçeğe aykırı veya eksik ise, sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek hallerde:
Sigortacı durumu öğrendiği tarihten itibaren 30 gün içinde sözleşmeden cayabilir veya sözleşmeyi yürürlükte tutarak aynı süre içinde prim farkını talep edebilir.
Xxxxxxx ettiren, talep edilen prim farkını kabul etmediğini sekiz gün içinde bildirdiği takdirde sözleşme feshedilmiş olur.
Caymanın veya feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, gün esası üzerinden hesaplanır ve fazlası geri verilir.
Sigorta ettiren kimsenin kasıtlı davrandığı anlaşıldığı takdirde, sigortacı, riziko gerçekleşmiş olsa bile sözleşmeden cayabilir ve prime hak kazanır.
2.3- Sigorta ettirenin kasdı bulunmadığı durumlarda riziko, sigortacı durumu öğrenmeden önce veya sigortacının cayabileceği ve feshedebileceği ya da caymanın veya feshin hüküm ifade etmesi için geçecek süre içinde gerçekleşirse, sigortacı tazminatı tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki orana göre öder.
2.4- Süresinde kullanılmayan cayma veya prim farkını talep etme hakkı düşer.
C.3- Sigorla Ettirenin Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü ve Sonuçları
Sözleşmenin yapılmasından sonra sigortalı ürünlerin teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde belirtilen yeri, hali veya çeşidinin sigortacının izni olmadan sigorta ettiren tarafından değiştirildiği takdirde, sigorta ettiren sekiz gün içinde durumu sigortacıya bildirmekle yükümlüdür.
Durumun sigortacı tarafından öğrenilmesinden sonra:
3.1- Değişiklik, sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren hallerden ise;
- Sigortacı, sekiz gün içinde sözleşmeyi feshedebilir veya prim farkını talep etmek suretiyle sözleşmeyi yürürlükte tutabilir.
- Sigorta ettiren, talep edilen prim farkını kabul etmediğini sekiz gün içinde bildirdiği takdirde sigortacı sözleşmeyi sekiz gün içerisinde feshedebilir.
Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, gün esası üzerinden hesaplanır ve fazlası geri verilir.
Süresinde kullanılmayan fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer. Sigortalı ürünlerin teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde bildirilen yeri, hali veya çeşidinin değiştiğini öğrenen sigortacı, sigorta hükmünün devamına razı olduğunu gösteren bir harekette bulunursa fesih hakkı düşer.
3.2- Değişiklik, rizikoyu hafıfletici nitelikte ve daha az prim uygulamasını gerektirir hallerden ise:
Sigortacı, bu değişikliğin yapıldığı tarihten sözleşmenin sona ermesine kadar geçecek süre için gün esasına göre hesap edilecek prim farkını sigorta ettirene geri verir.
3.3- Sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren değişiklik hallerinde:
a) Sigortacı durumu öğrenmeden önce,
b) Sigortacının fesih ihbarında bulunabileceği süre içinde,
c) Fesih ihbarının hüküm ifade etmesi için geçecek süre içinde,
riziko gerçekleşirse, sigortacı, tazminatı tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki orana göre öder.
C.4- Birden Çok Sigorta
Sigortalanmış ürünler üzerine sigorta ettiren başka sigortacılarla aynı rizikolara karşı ve aynı süreye rastlayan başka sigorta sözleşmesi yapacak olursa bunu önceki sigortacılara derhal bildirmekle yükümlüdür.
C.5- Menfaat Sahibinin Değişmesi
Sözleşme süresi içinde, menfaat sahibinin değişmesi halinde sigortanın hükmü devam eder ve sigorta ettirenin sözleşmeden doğan hak ve borçları yeni hak sahibine geçer. Değişiklik halinde, sigorta ettiren ve sigortanın varlığını öğrenen yeni hak sahibi durumu 15 gün içinde sigortacıya bildirmekle yükümlüdür.
Sigortacı değişikliği, yeni hak sahibi de sigortanın varlığını öğrendiği tarihten itibaren sekiz gün içinde soz1eşmeyi feshedebilir. Süresinde kullanılmayan fesih hakkı düşer.
Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, gün esası üzerinden hesaplanır ve fazlası yeni hak sahibine geri verilir.
Sigortalı yer ve ürünlerin sahibinin değişmesi anında ödenmesi gerekli prim borçlarından, sigorta ettiren ile fesih hakkını kullanmayan yeni hak sahibi birlikte sorumludur.
Xxxxxxx ettirenin ölümü halinde, sözleşmeden doğan bütün hak ve borçlar yeni hak sahibine geçer.
C.6- Tebliğ ve İhbarlar
Sigorta ettirenin bildirimleri sigorta şirketinin merkezine, bölge müdürlüğüne veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye, noter eliyle veya taahhütlü mektupla yapılır.
Sigortacının bildirimleri de sigorta ettirenin poliçede gösterilen adresine veya bu adres değişmişse son bildirilen adresine aynı surette yapılır.
Taraflara imza karşılığı elden verilen mektup veya telgrafla yapılan bildirimler de taahhütlü mektup hükmündedir.
C.7- Sırların Saklı Tutulması
Sigortacı ve sigortacı adına hareket edenler, bu sözleşmenin yapılması dolayısıyla sigorta ettirene ve sigortalıya ait öğreneceği ticari ve mesleki sırların saklı tutulmamasından doğacak zararlardan sorumludur.
C.8- Yetkili Mahkeme
Bu sigorta sözleşmesinden doğan anlaşmazlıklar nedeniyle sigortacı aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, sigorta şirketi merkezinin veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acentenin ikametgahının veya rizikonun gerçekleştiği yerde, sigortacı tarafından açılacak davalarda ise, davalının ikametgahının bulunduğu yerde ticaret davalarına bakmakla görevli mahkemedir.
C.9- Zamanaşımı
Sigorta sözleşmesinden doğan bütün talepler iki yılda zaman aşımına uğrar.
C.10- Xxxx Xxxxxxx
Bu genel şartlara sigortalı aleyhine olmamak üzere özel şartlar konulabilir.