YÖNETMELİK
YÖNETMELİK
Gümrük Müsteşarlığı’ndan:
Ortak Transit Yönetmeliği
BİRİNCİ KISIM
Genel Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve Kapsam Madde 1
1. Bu Yönetmeliğin amacı, ortak transit rejimini düzenlemek ve uygulamaya yön verecek hususlara açıklama getirmektir.
2. Bu Yönetmelik’te öngörülen transit, eşyanın cinsine ve menşeine bakılmaksızın ortak transit rejimini uygulamaya koyarak, gerektiğinde aktarma yapılan, yeniden gönderilen veya depolanan eşya dahil olmak üzere, eşyanın, Türkiye Gümrük Bölgesi içerisinde transit olarak bir gümrük idaresinden diğer bir gümrük idaresine taşınmasında uygulanır.
Bu Yönetmelik, transit rejimine ilişkin uluslararası anlaşmaların uygulanmasını, eşyanın bir geçici ithalat rejimi kapsamında hareketlerini ve sınır ticaretine ilişkin anlaşmaların uygulanmasını engellemez.
3. Bu Yönetmelik, posta sevkıyatlarına (posta kolileri dahil) uygulanmaz.
Hukuki Dayanak Madde 2
Bu Yönetmelik, 4458 sayılı Gümrük Kanununun 84 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar Madde 3
Bu Yönetmelikte:
a) transit beyanı, kişinin belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde eşyayı ortak transit rejimine tabi tutma arzusunu gösterdiği tasarruf,
b) transit beyannamesi nüshaları, transit beyannamesi olarak kullanılan belge(ler)in nüshaları,
c) Topluluk eşyası, i) Topluluğun gümrük bölgesinin bir bölümünü oluşturmayan ülkeler veya bölgelerden gelen eşya ilave edilmeden tamamen Topluluğun gümrük bölgesinde elde edilen, ii) Topluluğun gümrük bölgesinin bir bölümünü oluşturmayan ülkelerden veya bölgelerden gelen ve Topluluk üyesi bir ülkede serbest dolaşıma girmiş olan ve iii)
sadece ikinci bentte veya birinci ve ikinci bentlerde belirtilen eşyadan Topluluğun gümrük bölgesi içinde elde edilen eşya,
d) Topluluk, Avrupa Topluluğu’nu,
e) asıl sorumlu, şahsen veya yetkili temsilcisi aracılığı ile eşyayı ortak transit rejimine tabi tutan kişi,
f) kefil, teminat tutarına kadar doğabilecek gümrük yükümlülüğünü asıl sorumlu ile birlikte müştereken ve müteselsilen ödemeyi yazılı olarak üstlenen gerçek veya tüzel üçüncü kişi,
g) gümrük yükümlülüğü, ortak transit rejimine tabi tutulan eşya için ödenmesi gereken gümrük vergileri ve diğer yükler,
h) yükümlü, gümrük yükümlülüğünü yerine getirmekle sorumlu gerçek veya tüzel kişi,
i) yerleşik kişi,
- gerçek kişi durumunda, Türkiye’de ikamet eden kişi ve
- tüzel kişi veya kişiler ortaklığı durumunda, Türkiye’de kayıtlı bürosu, merkezi veya daimi işyeri olan kişi,
j) eşyanın serbest bırakılması, yetkili makamların, eşyayı ortak transit rejiminde öngörülen amaçlara uygun bularak sevkıyata izin verdikleri tasarruf,
k) Armonize Sistem (AS) kodu, 14 Haziran 1983 tarihli Sözleşme ile belirlenen Armonize Eşya Tanımı ve Kodlama Sistemi Hakkında Uluslararası Sözleşme Eki’nde yer alan ve GTİP’in ilk altı rakamını oluşturan kod,
l) yetkili makam, ortak transit rejiminin uygulanmasından sorumlu gümrük makamı (Gümrükler Genel Müdürlüğü, Muhabere ve Elektronik Dairesi Başkanlığı, Gümrükler Başmüdürlükleri ve Gümrük Müdürlükleri),
m) hareket idaresi, eşyanın ortak transit rejimine tabi tutulduğu gümrük müdürlüğü,
n) varış idaresi, ortak transit rejimine tabi tutulan eşyanın, rejimin sonlandırılması için sunulması gereken gümrük müdürlüğü,
o) teminat idaresi, fişli bireysel teminat ve kapsamlı teminat için Gümrükler Genel Müdürlüğü ve bireysel teminat için Gümrük Müdürlükleri,
p) merkez idare, Gümrükler Genel Müdürlüğü,
r) izin makamı, Gümrükler Genel Müdürlüğü,
s) bilgisayar sistemi, gümrük idarelerinde gümrük işlemlerinin yürütüldüğü yerel veya geniş alan ağı ile birbirine bağlı entegre bilgisayar sistemi,
t) veri işleme teknikleri,
- yetkili makamlarla standart elektronik veri değişimi (EDI) mesajlarının değişimi veya
- ilgili işlemlerin tamamlanması için gerekli bilgilerin yetkili makamların veri işleme sistemlerine girilmesi,
u) standart mesaj, verilerin elektronik iletimi için kabul edilen önceden tanımlanmış yapı,
v) kişisel veri, tanınan veya tanınabilir gerçek veya tüzel bir kişi ile ilgili her türlü bilgi ve
y) NCTS, bilgisayarlı transit sistemi
anlamını taşır.
İKİNCİ BÖLÜM
Ortak Transit Rejimi
T1 ve T2 Rejimi Madde 4
1. Ortak transit rejimi, duruma göre T1 rejimi veya T2 rejimi olarak tanımlanmaktadır.
2. T1 rejimi, 1 inci maddenin 2 nci fıkrasına uygun olarak taşınan her türlü eşyaya uygulanabilir.
3. T2 rejimi, 1 inci maddenin 2 nci fıkrasına uygun olarak taşınan ve Türkiye Gümrük Bölgesi’ne T2 rejimi kapsamında gelen Topluluk eşyasının, 8 inci maddede belirtilen özel koşullar çerçevesinde yeniden gönderilmesi durumunda uygulanır.
Sevkıyatın Birleştirilmesi Madde 5
Birden fazla sevkıyatın birleştirilerek, 18 inci madde kapsamında tek bir taşıma aracına yüklenmesi ve bir hareket idaresinden bir varış idaresine tek bir alıcıya teslim edilmek üzere bir asıl sorumlu tarafından tek bir ortak transit işlemi ile birleştirilmiş bir yük olarak gönderilmesi halinde, hareket idaresi, bu sevkıyatların istisnai ve tam olarak gerekçelendirilmiş durumlar dışında ilgili kalem listeleri ile birlikte tek bir transit beyannamesine dahil edilmesini isteyebilir.
Ortak Transit Rejiminin Uygulanmayacağı Durumlar Madde 6
Bir sınır gümrük idaresinde ihracat işlemleri tamamlanan eşya, komşu sınır gümrük idaresinde tabi tutulacağı gümrük rejimi dikkate alınmaksızın, ortak transit rejimine tabi tutulmaz.
İlave, Çıkarma veya Değiştirme Madde 7
Ortak transit rejimi kapsamında gönderilen eşya, bölündüğünde, aktarma yapıldığında veya bir araya getirildiğinde ilave, çıkarma veya değiştirme işlemine tabi tutulmaz.
T2 Rejimi Madde 8
1. T2 rejimi kapsamında Türkiye Gümrük Xxxxxxx’xx getirilen ve bu rejim çerçevesinde yeniden gönderilebilecek eşya, tanımı ve durumunda değişiklik olmamasını sağlamak için her zaman gümrük makamlarının denetimi altında kalır.
2. Bu tür eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesi’nde transit veya antrepo rejimi dışında bir gümrük rejimine tabi tutulduktan sonra yeniden gönderilmesi durumunda, T2 rejimi uygulanamaz.
Bununla birlikte, sergi, fuar veya benzeri kamuya açık bir etkinlikte sergilenmek üzere geçici olarak kabul edilen ve ilk durumlarında muhafaza edilmesi veya sevkıyatların
bölünmesi için gerekli olanın dışında bir işlemden geçmemiş eşya için T2 rejimi uygulanır.
3. Eşyanın antrepo rejimi kapsamında depolandıktan sonra Türkiye Gümrük Bölgesi’nden yeniden gönderilmesi durumunda, T2 rejimi, ancak aşağıdaki koşullarla uygulanabilir:
- Eşyanın beş yıldan fazla bir süre için antrepoya konmamış olması (Eşyanın Gümrük Tarifelerinde Sınıflandırılması Nomanklatürü’nün (14 Haziran 1983 tarihli Armonize Eşya Tanımı ve Kodlama Sistemi Hakkında Uluslararası Sözleşme) Fasıl 1 ila 24 kapsamına giren eşya için bu süre altı ayla sınırlıdır),
- eşyanın özelliğine uygun yerlerde depolanmış olması ve ilk durumlarında muhafaza edilmesi veya sevkıyatların kap değiştirilmeden bölünmesi için gerekli olanın dışında hiç bir işlemden geçmemiş olması ve
- tüm işlemlerin gümrük gözetiminde gerçekleştirilmiş olması.
4. Yetkili bir idare tarafından kabul edilen T2 beyannamesinde, eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesi’ne getirilmesinde kullanılan ilgili T2 beyannamesinin referansı belirtilmeli ve bunların üzerinde yer alan tüm özel deyimler bulunmalıdır.
Teminat Gerekliliği Madde 9
1. 2 nci fıkrada veya bu Yönetmelik’te başka şekilde öngörülmesi dışında, bir ortak transit işlemi için geçerli bir teminat gerekir.
2. Bununla birlikte, serbest dolaşımda bulunan eşyaya ilişkin hareket idaresi ile varış idaresi arasındaki bir ortak transit işlemi için teminat istememe hakkına 1 inci fıkra hükmü halel getirmez.
Mühürleme Madde 10
1. Genel bir kural olarak, eşyanın ayniyeti, mühürleme yoluyla sağlanır. Bu amaçla:
a) taşıma aracının diğer düzenlemeler çerçevesinde daha önceden onaylanmış olması veya hareket idaresi tarafından mühürlenmeye uygun bulunması halinde eşyanın bulunduğu yer veya
b) diğer durumlarda her bir kap mühürlenir.
2. Taşıma aracı:
a) mühürlerin kolay ve etkili bir şekilde takılabilmesi,
b) görünür darbe izi bırakmadan veya mühürler bozulmadan herhangi bir eşyanın çıkarılamayacak veya konulamayacak şekilde imal edilmiş olması,
c) eşyanın saklanabileceği gizli yerlerinin bulunmaması ve
d) yük için ayrılan yerlere yetkili makamlar tarafından muayene için kolayca ulaşılabilmesi
koşuluyla mühürleme için uygun kabul edilir.
3. Hareket idaresi, ayniyet için alınan diğer önlemleri dikkate alarak, eşyanın transit beyannamesi veya tamamlayıcı belgelerdeki 32 xx.xx kutudaki tanımı, bunların hemen tanınmasını mümkün kılıyorsa ve mühürleme ve örtü çekilmesi mümkün
olmuyorsa mühürlemeden vazgeçebilir. Ancak, bu hüküm 1 xx.xx ekte yer alan eşyayı kapsamaz.
Yüksek Kaçakçılık Riski İçeren Eşya Madde 11
Yüksek kaçakçılık riski içeren eşya 1 xx.xx ekte yer almaktadır. Yönetmeliğin bir hükmü, bu Ek’e atıfta bulunduğunda, bu eşya ile ilgili herhangi bir önlem, sadece miktarın, karşılık gelen asgari miktarı aşması durumunda uygulanır. 1 xx.xx ek, en az yılda bir kez gözden geçirilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
NCTS’de Uygulanan İlave Hükümler
Kapsam Madde 12
1. Yetkili makamlar, bu Yönetmelik’te tanımlanan bilgi değişimi için bilgi teknolojisi ve bilgisayar ağlarını kullanır.
2. NCTS’ye ilişkin hükümler, 33 üncü maddenin f bendinde belirtilen taşıma şekillerine özgü basitleştirmelere uygulanmaz.
Güvenlik Madde 13
1. İşlemlerin veri işleme tekniği ile gerçekleştirilmesi amacıyla belirlenen koşullar, diğerlerinin yanı sıra, veri kaynağının kontrol edilmesi için ve kaza sonucu veya yasal olmayan yollarla yok olmasına veya kaza sonucu kaybolmasına veya yetkisiz olarak girilmesine karşı verilerin korunması için önlemleri kapsamaktadır.
2. 1 inci fıkrada tanımlanan güvenlik gereklerine ilave olarak, yetkili makamlar, tüm transit sisteminin etkili, güvenilir ve güvenli işlemesi için uygun güvenlik düzenlemelerini oluşturur ve sürdürür.
3. Yukarıda belirtilen güvenlik düzeyini sağlamak için, her veri girişi, değişikliği ve silinmesi, bu tür işlemin gerekçesini, tam zamanını ve işlemi gerçekleştiren kişiyi belirleyecek şekilde kaydedilir. Ayrıca, asıl veri veya bu tür işleme tabi herhangi bir veri, ilgili yılın sonundan itibaren en az beş yıl saklanır.
4. Yetkili makamlar, güvenliği düzenli olarak izler.
5. Yetkili makamlar, şüphelenilen tüm güvenlik ihlallerini birbirlerine bildirir.
İKİNCİ KISIM
Ortak Transit Rejimi
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Transit Beyannamesi Madde 14
1. Eşya, 2 xx.xx ekte örneği yer alan transit beyannamesi (transit refakat belgesi) ile ortak transit rejimine tabi tutulur.
2. Transit beyannamesine gerektiğinde 4 xx.xx ekte örneğe uygun kalem listesi eklenebilir. Kalem listesi, 5 xx.xx eke uygun olarak kullanılır. Kalem listesi, beyannamenin ayrılmaz parçasıdır.
3. Transit beyannamesi ve kalem listesi, 3 ve 6 xx.xx eklerde yer alan hükümlere göre, gümrük idarelerinde bulunan veri giriş salonlarındaki terminaller aracılığıyla yerel alan ağı veya elektronik veri değişimi veya internet aracılığıyla geniş alan ağı kullanılarak doldurulur.
4. NCTS kapsamında EDI standart mesajlarının değişimi yoluyla sunulan transit beyannamesi, 12 xx.xx ekteki yapı ve bilgilere uygun olur.
5. Hareket idaresi, beyannameye ilişkin işlemlerin tamamlanmasından sonra eşyanın serbest bırakılmasına izin verir.
6. Transit beyannamesine taşıma belgesi eşlik eder.
Hareket idaresi, gümrük işlemlerinin tamamlandığı tarihte taşıma belgesinin sunulması şartından vazgeçebilir. Ancak, taşıma belgesi taşıma sırasında yetkili makamlar tarafından istenildiğinde sunulmalıdır.
7. Transit beyannamesi, asıl sorumlunun bilgisayar sisteminden bastırılabilir.
8. Bir gümrük idaresinden gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulmak üzere bir başka gümrük idaresine sevk edilen serbest dolaşımda olmayan eşyanın, bir gümrük idaresinden sınır gümrük idaresine yurtdışı edilmek üzere sevk edilen serbest dolaşımda olmayan eşyanın ve ihraç eşyasının transiti için ayrı ayrı beyanname verilir.
İstatistik Amaçlı Bilgi Sağlama Yükümlülüğü Madde 15
Asıl sorumlu veya yetkili temsilcisi, istatistiklerin derlenmesi için yetkili makamların talebi üzerine transit istatistiklerinden transit beyannamesine ilişkin gerekli her türlü bilgiyi sağlar.
Transit Beyannamesinin İmzalanması ve Asıl Sorumlunun Sorumlulukları Madde 16
Transit beyannamesi, asıl sorumlu tarafından imzalanır ve asıl sorumlu:
a) beyanda yer alan bilgilerin doğruluğundan,
b) ekli belgelerin gerçekliğinden ve
c) eşyanın ortak transit rejimine tabi tutulması ile ilgili tüm yükümlülükleri yerine getirmekten
sorumludur.
Asıl Sorumlunun Yükümlülükleri Madde 17
1. Asıl sorumlu:
a) öngörülen süre sınırı içinde, yetkili makamlar tarafından alınan ayniyet önlemlerine gerekli şekilde uyarak varış idaresine gerekli belgeler ile birlikte eşyayı tam ve sağlam olarak sunmaktan,
b) bu Yönetmelik kapsamında öngörülen ortak transit rejimi ile ilgili diğer hükümlere uymaktan ve
c) talep üzerine ve verilen süre içinde gerekli tüm belge ve bilgilerin kontrollerinden sorumlu yetkili makamlara bu belge ve bilgileri sunmaktan ve gerekli tüm yardımı sağlamaktan
yükümlüdür.
2. Asıl sorumlunun 1 inci fıkra kapsamındaki yükümlülükleri saklı kalmak kaydı ile, bu Yönetmelik’te öngörülen ortak transit rejimi kapsamında taşındığını bilerek eşyayı kabul eden taşıyıcı veya varış idaresine sunulmadan eşyayı doğrudan teslim alan ve izinli alıcı statüsü bulunmayan alıcı da öngörülen süre sınırına kadar ve yetkili makamlarca ayniyetin sağlanması için alınan önlemlere gerekli şekilde uyarak varış idaresinde gerekli belgeler ile birlikte eşyanın tam ve sağlam olarak sunulmasından yükümlüdür.
Yükleme Madde 18
1. Her transit beyanı, sadece bir hareket idaresinden bir varış idaresine taşınmak üzere tek bir taşıma aracına yüklenen veya yüklenecek eşyayı kapsar. Bu amaçla, taşınan eşyanın birlikte sevk edilecek olması koşuluyla:
a) römork(lar)ı veya yarı-römork(lar)ı ile birlikte bir karayolu taşıtı,
b) demiryolu yolcu veya yük vagonları,
c) tek bir zincir oluşturan tekneler ve
d) bu Madde anlamı çerçevesindeki tek bir taşıma aracına yüklenmiş konteynerler tek bir taşıma aracı olarak kabul edilir.
2. Tek bir taşıma aracı, eşyanın birden fazla hareket idaresinde yüklenmesi ve birden fazla varış idaresinde boşaltılması için kullanılabilir.
Yasaklama ve Kısıtlamalar Madde 19
Bu Yönetmelik hükümleri eşyanın ithali, ihracı veya transiti konusunda:
a) kamu ahlakı, düzeni ve güvenliği,
b) insan, hayvan ve bitki sağlığı ile yaşamının korunması,
c) sanatsal, tarihi ve arkeolojik değeri bulunan ulusal varlıkların korunması ve
d) sınai ve ticari mülkiyetin korunması
amacıyla getirilen yasaklama veya kısıtlamaları engellemez.
Karışık Sevkıyat Madde 20
T1 rejimi kapsamında taşınması gereken eşya ve T2 rejimi kapsamında taşınması gereken eşyayı içeren sevkıyat olduğunda, asıl sorumlu, transit beyannamesinin 1 no’lu kutusunun üçüncü alt bölümüne ‘T-’ sembolünü yazar ve bu beyannameye duruma göre, 1/3 no’lu kutularında “T1”, “T2” veya “T2F” sembolü bulunan kalem listelerini ekler.
T1 Rejimi Varsayımı Madde 21
Transit beyannamesinin 1 no’lu kutusunun üçüncü alt bölümünde T1, T2 veya T2F sembollerinin bulunmaması durumunda veya T1 rejimi kapsamında taşınan eşya ve T2 rejimi kapsamında taşınan eşyayı içeren bir sevkıyat olduğunda, 20 nci madde hükümlerine uyulmamışsa, eşyanın, T1 rejimi kapsamında taşındığı varsayılır.
Transit İşlemleri Gerçekleştirmeye Yetkili Gümrük İdareleri Listesi Madde 22
Ortak transit işlemleri gerçekleştirmeye yetkili gümrük idareleri listesinde her bir idarenin referans numarası ve görevleri ve açık oldukları gün ve saatleri yer alır.
İKİNCİ BÖLÜM
Teminat
BİRİNCİ AYIRIM
Genel Hükümler
Teminat Verme Yükümlülüğü Madde 23
Asıl sorumlu, eşya ile ilgili doğabilecek gümrük vergileri ile diğer yüklerin ödenmesinin sağlanması için teminat verir.
Teminat Türleri Madde 24
Teminat:
a) tek bir ortak transit işlemini kapsayan bireysel teminat veya
b) 33 üncü madde anlamında bir basitleştirme kullanılması durumunda, birden fazla işlemi kapsayan kapsamlı teminat
olur.
Farklı teminat türleri birlikte kullanılabilir.
Teminat Şekilleri Madde 25
1. 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkındaki Kanun’un 10 uncu maddesinde sayılanlardan aşağıda gösterilenler, teminat olarak kabul edilir:
a) Tedavülde olan nakit Türk Lirası,
b) Bankaların verecekleri teminat mektupları,
c) İşlem tarihinde T.C. Merkez Bankası tarafından ilan edilecek değerler üzerinden kabul edilen hazine tahvil ve bonoları ve
d) T.C. Merkez Bankası tarafından kabul edilen ve bu Bankanın belirlediği efektif alış kuru üzerinden hesaplanan dövizler.
2. Hareket idaresi, verilen teminat ile transit rejiminin usulüne göre uygulanmasını mümkün bulmuyorsa, sunulan teminat şeklini reddedebilir.
3. Kefil, Türkiye’de yerleşik ve teminat vermeye yetkili banka ve finans kurumları olmalıdır.
Ancak, fişli bireysel teminatta kefil, banka ve finans kurumları dışında taşımacılık sektöründe faaliyet gösteren dernek, oda veya birlik olabilir. Bu kefil, Türkiye’de yerleşik ve teminat idaresince onaylanmış olmalıdır.
Kefil ve asıl sorumlu, aynı kişi olamaz. Bağlı firmanın, ana firmadan ayrı bir tüzel kişiliği olmalıdır.
Yetkili makamlar, doğabilecek gümrük vergileri ile diğer yüklerin öngörülen süre içinde azami teminat tutarına kadar ödenmesini sağlaması kesin görünmeyen bir kefili onaylamayı reddeder.
Fişli bireysel teminatta, kefilden tutarı teminat idaresince belirlenecek olan banka teminat mektubu alınır. Teminat mektubu tutarının artışı, her yıl 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranı esas alınarak hesaplanır. Ayrıca, fişli bireysel teminat kefilinin onaylanmasında, kefil tarafından düzenlenen fişlerin kaydedilmesi, her ay düzenlenecek fiş sayısı ve fişlerin geçerlilik süresi ve teminat idaresinin belirleyebileceği diğer koşullar öngörülebilir.
Kefilin yükümlülüğü, taahhüdünün teminat idaresince kabul edilmesine dayanır ve hareket idaresinin eşyayı bu teminat kapsamında serbest bıraktığı tarihte başlar. Kefilin yükümlülüğü, teminat belgesinde belirtilen maksimum tutarla sınırlıdır.
Teminat Aranmayacak Haller Madde 26
1. a) havayolu,
b) boru hattı ve
c) demiryolu
ile taşımalar için teminat aranmaz.
2. 83 ve 84 üncü maddeler kapsamında havayolu ile taşıma için basitleştirilmiş usuller kullanılarak karayoluyla taşınan havayolu eşyası için 1 inci fıkra hükmü uygulanmaz.
Teminat Belgesinde Düzeltme Madde 27
Teminat belgesinde hiç bir silinti veya kazıntı yapılmaz. Düzeltmeler, doğru olmayan bilgilerin üzeri çizilerek ve uygun olduğunda gerekli olanların eklenmesi ile yapılır. Düzeltmeler, kefil tarafından yapılarak imzalanır.
İKİNCİ AYIRIM
Bireysel Teminat
Bireysel Teminatın Hesaplanması Madde 28
1. Bireysel teminat, aynı tür eşyanın ithal edilerek yurtiçi kullanıma girmiş olması durumunda, tercihli oranlar veya kota dikkate alınmaksızın uygulanabilir ithalat vergileri dahil en yüksek oranlar esas alınarak hesaplanmak suretiyle doğabilecek gümrük vergileri ile diğer yüklerin tam tutarını kapsar.
2. Bununla birlikte, 1 xx.xx ekin üçüncü sütununda belirtilen asgari miktarın aşılması durumunda, bu eşya için hesaplanarak bulunan tutar, listede belirtilen asgari orana göre hesaplanarak bulunan tutarla karşılaştırılır ve bu tutarlardan büyük olanı, teminat tutarının belirlenmesinde esas alınır.
Bireysel Teminatın Şekli Madde 29
Bireysel teminat:
a) Tedavülde olan nakit Türk Lirası, işlem tarihinde T.C. Merkez Bankası tarafından ilan edilecek değerleri üzerinden kabul edilen hazine tahvil ve bonoları ve T.C. Merkez Bankası tarafından kabul edilen ve bu Bankanın belirlediği efektif alış kuru üzerinden hesaplanan dövizler veya
b) kefilin:
i. asıl sorumlu olarak hareket etmek isteyen kişiler için veya
ii. asıl sorumlu olarak hareket etmek isteyen kişilere verilecek 7.000 EUR tutarındaki teminat fişleri için
düzenlediği teminat belgesi şeklinde olabilir.
Bireysel Teminat Belgesi Madde 30
29 uncu maddenin b bendinin (i) alt bendinde belirtilen durumda, bireysel teminat, 24 xx.xx ekte yer alan örneğe uygun banka teminat mektubu olur.
Fişli Bireysel Teminat Belgesi Madde 31
1. 29 uncu maddenin b bendinin (ii) alt bendinde belirtilen durumda, bireysel teminat, 25 xx.xx ekte yer alan örneğe uygun taahhütname olur.
2. Bireysel teminat fişi (Ek 26), 12 xx.xx eke uygun olarak düzenlenir. Kefil, düzenlenme tarihinden itibaren bir yılı aşmamak üzere, belgenin kullanılabileceği son tarihi belge üzerinde belirtir.
Bireysel teminat fişi, önyüzleri fiş ile aynı, arka yüzleri biri boş diğeri örneği 32 xx.xx ekte yer alan “TC 11 Alındı” bulunan iki nüsha ekli olarak düzenlenir.
Bireysel teminat fişinin üzerinde asıl sorumlunun imzasının bulunmaması, fişin geçerliliğini etkilemez.
3. Kefil, Ek 1 eşyası için geçerli olmayan bireysel teminat fişleri de düzenleyebilir. Bu durumda kefil, bireysel teminat fişine “sınırlı geçerli” deyimini çapraz olarak yazar.
4. Teminat idaresinin bilgi teknolojisi ve bilgisayar ağları kullanarak teminat verilerini hareket idaresi ile değişimi durumunda, kefil, düzenlediği bireysel teminat fişleri ile ilgili olarak asıl sorumlu adı, düzenlenme tarihi, geçerlilik tarihi, “sınırlı geçerli” olup olmadığı ve adet bilgilerini içerecek şekilde ve teyidi gönderilmek suretiyle resmi yazı ekinde faks ile teminat idaresine bildirir.
5. Asıl sorumlu, doğabilecek gümrük yükümlülüğünün tamamını kapsamak üzere 7.000 EUR’nun gerekli katına karşılık gelen sayıda bireysel teminat fişini hareket idaresine verir. Bu fişler, hareket idaresinde saklanır.
Kefil, her bir fiş için 7.000 EUR’ya kadar yükümlüdür.
Bireysel Teminatın İptali veya Feshi Madde 32
1. Teminat idaresi, düzenleme tarihinde öngörülen koşulların sürdürülememesi halinde, kefilin teminatının kabulünü iptal eder.
Aynı şekilde, kefil de teminatını herhangi bir zamanda fesh edebilir.
2. İptal veya fesih, kefilden teminat idaresine veya teminat idaresinden kefile bildirildiği tarihten sonraki onaltıncı günden itibaren geçerli olur. Bu tarihten önce başlatılan transit işlemlerinden doğabilecek gümrük yükümlülüğünden dolayı kefilin sorumluluğu, devam eder.
İptal veya feshin geçerli hale geldiği tarihten önce düzenlenen bireysel teminat fişleri, bu tarihten itibaren eşyanın ortak transit rejimine tabi tutulması için kullanılamaz.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Basitleştirilmiş Usuller
BİRİNCİ AYIRIM
Basitleştirilmiş Usullere İlişkin Genel Hükümler
Kapsam Madde 33
İzin makamı, asıl sorumlu veya alıcının başvurusu üzerine, duruma göre aşağıdaki basitleştirmelere izin verebilir:
a) kapsamlı teminat veya teminattan vazgeçme,
b) özel yükleme listeleri,
c) özel tip mühürler,
d) izinli gönderici,
e) izinli alıcı ve
f) belirli taşıma şekillerine özgü usuller:
i) demiryolu ile taşınan eşya,
ii) havayolu ile taşınan eşya ve
iii) boru hattı ile taşınan eşya.
İzin İçin Genel Koşullar Madde 34
1. 33 üncü maddede belirtilen izinler sadece:
a) Türkiye’de yerleşik bulunan,
b) i) bir önceki ve başvuru yılı içinde takvim yılı itibariyle işlem gören beyanname sayısının % 2’sini aşan ve asgari 5 defadan fazla sayıda vergi kaybına neden olan gümrük mevzuatı ihlali nedeniyle ceza uygulanmayan,
ii) bir önceki ve başvuru yılı içinde takvim yılı itibariyle işlem gören beyanname sayısının % 5’ini aşan ve asgari 10 defadan fazla sayıda gümrük mevzuatı ihlali nedeniyle usulsüzlük cezası uygulanmayan ve
iii) ödenmemiş her hangi bir gümrük vergileri, ceza ve usulsüzlük cezası bulunmayan,
c) 33 üncü maddenin a, d ve e bentlerinde belirtilen basitleştirilmiş usuller için ödenmemiş her hangi bir vergi, ceza ve gecikme faizi bulunmayan,
d) Yönetim Kurulu Üyeleri ile şirket sermayesinin % 10’undan fazlasına sahip olanların hırsızlık, emniyeti suistimal, dolandırıcılık, yalan yere şehadet, yalan yere yemin, cürüm tasnii, iftira, irtikap, irtişa, ihtilas ve kaçakçılık cürümlerinden biri dolayısıyla hapis cezası veya aynı derecede cezayı gerektiren bir suçtan veya 1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Xxxx Xxxxx ile 1567 sayılı Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun’a muhalefetten mahkum olmayan,
e) başkası adına ve namına hareket etmeyen ve
f) ticaret sicil kaydı aslı veya onaylı fotokopisini sunan kişilere verilir.
2. Basitleştirmelerin usulüne uygun olarak yürütülmesini sağlamak üzere, izin sadece başvuru sahibinin:
a) i) yetkili makamların rejimi gözetim altında tutabilmeleri ve kontrolleri gerçekleştirebilmeleri amacıyla faaliyet gösterdiği amacına uygun tesisinin bulunması ve faaliyet gösterdiği tesisinde kayıtlarının düzenli tutulması ve
ii) bir önceki takvim yılı veya başvurunun yapıldığı takvim yılı içinde en az
500 ortak transit beyannamesi kapsamı ve her yıl 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranında arttırılmak suretiyle gümrük vergileri ile diğer tutarlar toplamı asgari 5 trilyon olmak üzere eşya transit etmesi veya
iii) bir önceki takvim yılı veya başvurunun yapıldığı takvim yılı içinde en az
1.000 transit beyannamesi (TIR Karnesi dahil) eşya transit etmesi ve
b) kayıtlarını yetkili makamların etkili kontroller gerçekleştirmesine olanak sağlayacak şekilde tutması
halinde verilir.
Başvurunun İçeriği Madde 35
1. Bundan sonra “başvuru” olarak anılacak olan, basitleştirmelerin kullanılmasına yönelik izin başvurusu, talep edilen basitleştirme belirtilerek, yazılı olarak yapılır. Tarih yazılır ve imzalanır.
2. Başvuru, izin makamının basitleştirmeleri kullanma izni verme koşullarının yerine getirildiğini kontrol etmesine olanak verecek her türlü bilgiyi içermelidir. Bu amaçla, özellikle bulunduğu yer, kayıtlarını tutma şekli, transit rejiminin kullanılma sıklığı ve yükümlülüklerin ne ölçüde yerine getirilebileceğinin belirlenmesi için gerekli diğer bilgiler başvuruda yer almalıdır.
Başvuranın Sorumluluğu Madde 36
Basitleştirmeler için başvuruda bulunan kişiler, yürürlükte bulunan mevzuat kapsamında ve cezai hükümlerin uygulanması saklı kalmak üzere:
a) verilen bilgilerin doğruluğundan ve
b) ekli belgelerin gerçekliğinden sorumludur.
Başvuruya İlişkin İşlemler Madde 37
1. Başvuru, izin makamına yapılır.
2. İznin verilmesi ve başvurunun reddedilmesi, yürürlükteki mevzuata uygun olarak yapılır.
3. Başvurunun reddedilmesine ilişkin kararlar, yazılı olur ve red gerekçelerini içerir.
İznin İçeriği Madde 38
1. İznin tarihli ve imzalı aslı ile bir veya birden fazla sureti, izin sahibine verilir.
2. İzin, basitleştirmelerin kullanılmasına ilişkin koşulları belirtir, işlem ve kontrol yöntemlerini içerir. Düzenlenme tarihinden itibaren geçerli olur.
3. 33 üncü maddenin c ve f bendinde belirtilen basitleştirmeler durumunda, hareket idaresi, talep ettiğinde izin sunulur.
İznin İptali ve Düzeltilmesi Madde 39
1. İzin sahibi, izin verildikten sonra ortaya çıkan ve iznin devam etmesini veya içeriğini etkileyebilecek her türlü unsuru izin makamına bildirir.
2. İzin makamı:
a) verilmesi için belirtilen bir veya birden fazla koşulun yerine getirilmemiş veya getirilmiyor olması veya
b) iznin verilmesinden sonra ortaya çıkan bir unsurun, iznin devam etmesini veya içeriğini etkilemesi
halinde izin belgesini iptal eder veya düzeltir.
3. İzin makamı, izin sahibinin, izin kapsamında öngörülen bir yükümlülüğü yerine getirmemesi halinde, izin belgesini iptal eder veya düzeltir.
4. İzni düzelten veya iptal eden herhangi bir karar, gerekçeli olur ve izin sahibine bildirilir.
5. İznin iptali veya düzeltilmesi, bildirim tarihinden itibaren yürürlüğe girer. Bununla birlikte, izin sahibinin meşru çıkarlarının gerektirdiği durumlarda, izin makamı, iptal veya düzeltmenin yürürlüğe giriş tarihini erteleyebilir. Bu durumda, kararın yürürlüğe gireceği tarih belirtilir.
İKİNCİ AYIRIM
Kapsamlı Teminat ve Teminattan Vazgeçme
Başvurunun İçeriği ve Koşulları Madde 40
1. 34 ve 35 inci maddelere ek olarak, kapsamlı teminat kullanma izni için başvuran asıl sorumlu, ticari faaliyette bulunan gerçek kişi veya Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre şirket statüsünü haiz tüzel kişi olmak koşuluyla:
a) hesaplanmış referans tutarı veya referans tutarın hesaplanması için, en az bir hafta içinde gerçekleştirilecek transit işlemi adedi ve her ortak transit işlemi kapsamında taşınacak eşyanın türü, ağırlığı ve kıymeti,
b) Ek 1 eşyası için kapsamlı teminatın kullanılmasını düzenleyen koşullara uyulmasını kontrol ve teminat tutarında indirim yapılmasından önceki kontroller için 20 xx.xx ekte yer alan koşullar ve
c) talep edilen TC 31 - Kapsamlı Teminat Sertifikası veya TC 33 - Teminattan Vazgeçme Sertifikası adedi
bilgi ve belgelerini sağlar.
2. İzin başvurusu örneği, 22 xx.xx ekte yer almaktadır.
Referans Tutar
Madde 41
1. Referans tutar, asıl sorumlunun en az bir hafta süresince ortak transit rejimine tabi tutacağı eşya ile ilgili olarak ortaya çıkabilecek gümrük vergileri ile diğer yüklerin toplam tutarına eşit olur.
Referans tutarın hesaplanması için dikkate alınacak dönem, asıl sorumlunun olağan transit işlemlerini göstermelidir. Referans tutar, yoğun dönemlerdeki eşya taşımacılığını da kapsamalıdır.
Teminat idaresi, referans tutarı, asıl sorumlu ile işbirliği içinde belirler.
Bu çerçevede asıl sorumlu:
a) ticari belgeleri, muhasebe kayıtları ve diğer belgelerle kanıtlayacağı geçmişte taşıdığı eşyaya ilişkin bilgileri ve
b) ticari belgeleri, muhasebe kayıtları ve diğer belgelerle kanıtlayacağı gelecekte ortak transit kapsamında taşımayı tasarladığı eşyaya ilişkin bilgileri
sunar.
Teminat idaresi, bu bilgilerin ışığında referans tutarı:
a) aynı tür eşyanın ithal edilerek yurtiçi kullanıma girmiş olması durumunda uygulanabilir ithalat vergileri dahil en yüksek vergi ve yük oranını,
b) transit süresindeki değişimleri ve
c) transit işlemlerinin dönemsel dalgalanmalarını dikkate alarak belirler.
Birden fazla eşya türü için yapılan başvurularda, en az bir hafta süresince ortak transit rejimine tabi tutacağı her bir eşya için uygulanabilir ithalat vergileri dahil en yüksek vergi ve yük oranı için hesaplanacak referans tutarlarının toplamı esas alınır.
2. İzin makamı, özellikle hareket idaresi veya idarelerinden sağlanan bilgiler ışığında referans tutarı yıllık olarak gözden geçirir ve gerekirse ayarlar.
3. Asıl sorumlu, kapsamlı teminat veya teminattan vazgeçmeyi referans tutara kadar kullanabilir.
Referans tutarın aşılıp aşılmadığının belirlenmesi amacıyla yapılan hesaplamada, her bir transit işlemi için ortaya çıkabilecek gümrük vergileri ile diğer yüklerin tutarı dikkate alınır. Gerekli bilgilerin bulunmaması durumunda ise, hareket idaresi tarafından bilinen diğer bilgilerle farklı bir rakama ulaşılmadığı sürece, her bir transit işlemi için ortaya çıkabilecek gümrük vergileri ile diğer yüklerin tutarının 7.000 EUR olduğu varsayılır.
Asıl sorumlu, henüz sonlandırılmamış ortak transit işlemleri kapsamındaki eşya ile ilgili olarak doğabilecek gümrük vergileri ile diğer yüklerin toplam tutarının referans tutarı aşmamasını sağlar. Asıl sorumlu, bu tutarın referans tutarı aşacak olması durumunda, teminat idaresine bilgi verir.
Asıl sorumlu, kayıtlarının referans tutarın aşıldığını göstermesi durumunda, bu teminatı kullanarak başka transit işlemi başlatamaz. Bu durumda asıl sorumlu başka bir teminat kullanabilir veya referans tutarının yeniden hesaplanması amacıyla bu tutarın ne kadar aşıldığı veya aşılacağını izin makamına bildirir.
Asıl sorumlu, her bir işlem için en azından:
a) transit işleminin başlatılma tarihi ve transit beyannamesinin tescil tarihi,
b) hareket ve varış idarelerinin adı,
c) eşyanın tanımı (AS kodunun en az 6 rakamı),
d) brüt ağırlık ve
e) gümrük vergileri ile diğer yüklerin tutarı
ile ilgili bilgileri kolayca okunabilir bir çizelge haline getirerek referans tutarı izler.
Asıl sorumlu, talep edildiğinde kontrol amacıyla sunmak üzere, önceki yılın transit beyannamelerinin fotokopilerini ve hareket idaresinin sonlandırılmayan transit işlemleri ile ilgili bildirimlerini ve bu işlemlerle ilgili diğer belgeleri saklar.
Asıl sorumlu, transit işlemi sonlandırıldığında bu transit işlemi ile ilgili gümrük vergileri ile diğer yüklerin tutarını serbest bırakır. Bu amaçla varış idaresine alternatif kanıt olarak onaylanmak üzere transit beyannamesinin B nüshasının bir fotokopisini sunabilir.
Kapsamlı Teminat Tutarı ve Teminattan Vazgeçme Madde 42
1. Kapsamlı teminat tutarı, 41 inci maddede belirtilen referans tutara eşit olur.
2. İzin makamı, mali yapılarının sağlam olduğunu gösteren kanıtı sunan ve 3 ile 4 üncü fıkralarda tanımlanan güvenilirlik standartlarını karşılayan kişilere, indirilmiş tutarda kapsamlı teminat kullanma veya teminattan vazgeçme için izin verebilir.
Asıl sorumlunun mali yapısına ilişkin kontrol, gelecekteki faaliyetlerini tehlikeye sokacak veya bu faaliyetlere zarar verecek mali güçlük içinde olup olmadığını ortaya koymalıdır. Bu çerçevede sağlam mali yapının tespitinde:
a) izin makamınca ödenmemiş her hangi bir gümrük vergileri, ceza ve usulsüzlük cezası bulunmadığının belirlenmesi,
b) Sermaye Piyasası Kurulunca belirlenen şartları taşıyan ve bağımsız denetim yetkisi verilen bağımsız denetçi tarafından firmanın son üç yılı esas alınmak üzere mali tabloları incelenerek Sermaye Piyasası Kurulu’nun belirlediği Denetim İlke ve Kuralları ile Genel Kabul Görmüş Muhasebe İlkelerine göre hazırlanan ve firmanın mali yapısının sağlam olduğunu gösteren rapor ve
c) başvuru sahibinin ödenmemiş her hangi bir vergi, ceza ve gecikme faizinin bulunmadığına ve 6183 sayılı Amme Alacakları Tahsil Usulü Hakkında Kanun uyarınca takibata uğramadığına ilişkin vergi dairelerinden alacağı belge
dikkate alınır.
3. Kapsamlı teminat tutarı:
a) asıl sorumlunun yeterli ortak transit rejimi deneyimi bulunduğunu kanıtlaması durumunda, referans tutarın % 50’sine ve
b) asıl sorumlunun yeterli ortak transit rejimi deneyimi bulunduğunu ve yetkili makamlarla çok yakın işbirliği yaptığını kanıtlaması durumunda, referans tutarın % 30’una
indirilebilir.
4. Teminattan vazgeçme, asıl sorumlunun yeterli ortak transit rejimi deneyimi bulunduğunu, yetkili makamlarla çok yakın işbirliği yaptığını, taşıma işlemlerini yönetim altında bulundurduğunu ve yükümlülüklerini karşılayacak yeterli mali kaynağa sahip olduğunu kanıtlaması durumunda tanınabilir. Asıl sorumlunun yükümlülüklerini karşılayacak yeterli mali kaynağa sahip olması, Sermaye Piyasası Kurulu tarafından belirlenen şartları taşıyan ve bağımsız denetim yetkisi verilen bağımsız denetçi tarafından firmanın son üç yılı esas alınmak üzere mali tabloları incelenerek Sermaye Piyasası Kurulu tarafından belirlenen Denetim İlke ve Kuralları ile Genel Kabul Görmüş Muhasebe İlkelerine göre hazırlanan ve ve referans tutarın
beş katını karşılayacak kadar öz sermayesinin bulunduğunu gösteren rapor ile kanıtlanır.
5. 3 ve 4 üncü fıkralar çerçevesinde, 20 xx.xx ekin hükümleri dikkate alınır.
Yüksek Risk İçeren Eşya için Özel Hükümler Madde 43
1. Ek 1 eşyası için kapsamlı teminat vermeye izin alabilmek için, asıl sorumlu, 34 ve 40 ıncı maddelerdeki koşulları karşıladığını kanıtlamasının yanısıra 42 nci maddenin 2 nci fıkrası kapsamında sağlam mali yapısı olduğunu, yeterli ortak transit rejimi deneyimi bulunduğunu ve ayrıca yetkili makamlarla çok yakın işbirliği yaptığını veya taşıma işlemlerini yönetim altında bulundurduğunu kanıtlamalıdır.
2. Bu tür eşya söz konusu olduğunda, kapsamlı teminat tutarı:
a) asıl sorumlunun yetkili makamlarla çok yakın işbirliği yaptığını ve taşıma işlemlerini yönetim altında bulundurduğunu kanıtlaması durumunda, referans tutarın %50’sine ve
b) yetkili makamlarla çok yakın işbirliği yaptığını, taşıma işlemlerini yönetim altında bulundurduğunu ve 42 nci maddenin 4 üncü fıkrası kapsamında yeterli mali kaynağa sahip olduğunu kanıtlaması durumunda, referans tutarın
%30’una indirilebilir.
3. 1 ve 2 nci fıkralar çerçevesinde, 20 xx.xx ekin hükümleri dikkate alınır.
4. Yukarıdaki fıkralar, aynı kapsamlı teminat sertifikası kapsamında Ek 1 eşyası ile bu Ek’te yer almayan eşya için kapsamlı teminat kullanılması durumunda da uygulanır.
5. 1 xx.xx ekte yer alan eşyayı içeren ortak transit işlemleri için teminattan vazgeçme kullanılmasına izin verilmez.
6. Kapsamlı teminat ve teminat tutarında indirimin kullanılmasına yönelik izni düzenleyen ilkeler dikkate alınarak, özel hallerde, indirilmiş tutarda kapsamlı teminat kullanılması, geçici olarak yasaklanabilir.
7. Teminat tutarının indirilmesini düzenleyen ilkeler dikkate alınarak, kapsamlı teminatın kullanılması, bu teminat kullanılarak büyük ölçekli kaçakçılığa konu olduğu belirlenmiş 1 xx.xx ekte yer alan eşya türleri için geçici olarak yasaklanabilir.
8. 6 ve 7 nci fıkraların uygulanmasına ilişkin kurallar, 21 xx.xx ekte yer almaktadır.
Kapsamlı Teminat Belgesi Madde 44
1. Kapsamlı teminat, kefil tarafından verilir.
2. Kapsamlı teminat belgesi, 27 xx.xx ekte yer alan örneğe uygun banka teminat mektubu olur.
Kapsamlı Teminat Sertifikası ve Teminattan Vazgeçme Sertifikası Madde 45
1. İzni esas almak üzere, teminat idaresi, kapsamlı teminat veya teminattan vazgeçme kanıtı olarak kullanılmak üzere 30 xx.xx eke uygun olarak düzenlenmiş, bundan sonra “sertifika” olarak anılacak olan, asıl sorumlunun talebi doğrultusunda, bir veya birden fazla kapsamlı teminat sertifikası (Ek 28) veya teminattan vazgeçme sertifikasını (Ek 29) asıl sorumluya verir.
2. Bu sertifikalar, hareket idaresine sunulur. Sertifika bilgileri, transit beyannamesinde yer almalıdır.
Bununla birlikte, teminat verilerinin, teminat idaresi ve hareket idaresi arasında bilgi teknolojisi ve bilgisayar ağları kullanılarak değişimi durumunda, sertifikalar, hareket idaresine sunulmaz.
3. Sertifikanın geçerlilik süresi, iki yılı aşamaz. Bununla birlikte, bu süre, teminat idaresi tarafından iki yılı aşmayan bir süre için bir kez uzatılabilir.
İptal ve Fesih Madde 46
1. 32 nci maddenin 1 ve 2 nci fıkrasının ilk bendi, gerekli değişiklikler yapılarak, kapsamlı teminatın iptal ve feshine de uygulanır.
2. Kapsamlı teminat veya teminattan vazgeçmenin kullanılmasına ilişkin iznin, izin makamı tarafından iptalinin yürürlüğe girdiği, kefilin teminatının teminat idaresi tarafından iptalinin yürürlüğe girdiği veya kefilin teminatını feshinin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren eşyayı ortak transit rejimine tabi tutmak için daha önce düzenlenmiş sertifikalar kullanılamaz. Asıl sorumlu, bu sertifikaları teminat idaresine gecikmeksizin iade eder.
3. Kapsamlı teminat belgesinin iptali veya feshi durumunda, yeni bir kapsamlı teminat belgesinin teminat idaresine verilmemesi, kapsamlı teminat kullanılmasına ilişkin iznin iptalini gerektirir.
ÜÇÜNCÜ AYIRIM
Özel Yükleme Listeleri
Özel Yükleme Listeleri Kullanma İzni Madde 47
1. İzin makamı, asıl sorumluların 12 xx.xx ekin gereklerine tümüyle uymayan yükleme listelerini kullanmalarına izin verebilir. Bu izin kapsamında kullanılacak yükleme listelerinin:
a) kayıtlarını tutmak için bütünleşik elektronik veya otomatik veri işleme sistemi kullanan firmalar tarafından düzenlenmeleri,
b) yetkili makamlar tarafından zorlanmadan kullanılabilecek şekilde tasarlanmaları ve doldurulmaları ve
c) her kalem için 9 xx.xx ek kapsamında gerekli bilgileri içermeleri
gerekir.
2. Kayıtlarını tutmak için bütünleşik elektronik veya otomatik veri işleme sistemi kullanmayan firmalar tarafından düzenlenmeleri halinde dahi sevk/ihraç işlemlerinin gerçekleştirilmesi amacıyla düzenlenmiş olan tanımlayıcı listelerin, 1 inci fıkra kapsamındaki yükleme listeleri olarak kullanılmasına izin verilebilir.
3. Kayıtlarını tutmak için bütünleşik elektronik veya otomatik veri işleme sistemi kullanan ve 1 ve 2 nci fıkralar kapsamında özel tipte yükleme listesi kullanmasına izin verilmiş firmalara, bilgisayar programlarının bu kolaylığı gerektirmesi halinde, bu listeleri sadece bir tür eşyayı içeren ortak transit işlemleri için de kullanma izni verilebilir.
DÖRDÜNCÜ AYIRIM
Özel Tipte Mühürlerin Kullanılması
Özel Tipte Mühür Kullanma İzni Madde 48
1. İzin makamı, mühürlerin 13 xx.xx ekte belirtilen özelliklere uygun olduğunu onaylaması koşuluyla, asıl sorumlunun taşıma aracı veya kaplarda özel tipte mühür kullanmasına izin verebilir.
2. Özel tipte mühür kullanmasına izin verilmesi halinde, asıl sorumlu, transit beyannamesinin “D. Hareket Gümrük İdaresi Kontrolü” kutusundaki “takılan mühürler” başlığının karşısına takılan mühürlerin kimliği, tipi ve adedini yazar.
Asıl sorumlu, mührü eşyanın serbest bırakılmasından önce takar.
BEŞİNCİ AYIRIM
İzinli Gönderici Statüsü
İzinli Gönderici Madde 49
Veri işleme tekniği kullanarak transit beyanı sunan ve ilgili hareket idaresi ile iletişim kuran kişilere, eşyayı hareket idaresine sunmaksızın ortak transit işlemleri gerçekleştirmek üzere izinli gönderici statüsü verilebilir.
Bu basitleştirme, sadece kapsamlı teminat veya teminattan vazgeçme izni verilen kişilere tanınır.
Başvurunun İçeriği Madde 50
Başvuruda:
a) haftalık sevkıyat adedi,
b) kullanılacak taşımacılık şekli ve
c) eşyanın tabi tutulduğu önceki gümrük rejimi ile ilgili bilgiler ve
d) değişiklikler dahil şirket sözleşmesinin onaylı fotokopisi ve
e) varsa ekonomik etkili gümrük rejimleri ile ilgili izin nüshası yer alır.
İznin İçeriği Madde 51
İzinde özellikle:
a) başlatılacak ortak transit işlemlerinden sorumlu olacak hareket idare(ler)i,
b) transit beyanı sunulması ile birlikte hareket idaresinin nasıl bilgilendirileceği ve eşyanın serbest bırakılmasından önce hareket idaresinin gerekli görmesi halinde, ne zamana kadar kontrolleri gerçekleştireceği,
c) yetkili makamların, taşıma aracı veya kap veya kapların, 13 xx.xx ekte belirtilen özelliklere uygun olduğu yetkili makamlarca onaylanmış ve izinli gönderici tarafından takılmış özel mühürle taşınmasını öngörebileceği durumda, alınacak ayniyet önlemleri ve
d) yasaklanmış eşya türleri veya hareketleri belirtilir.
Önceden Onay ve Hareketteki İşlemler Madde 52
1. İzin, transit beyannamesi formlarının “C. Hareket Gümrük İdaresi” kutusunun 15 xx.xx ekteki örneğe uygun olan ve yetkili makamlar tarafından uygun bulunan özel metal bir mühür ile izinli gönderici tarafından mühürlenmesini öngörebilir.
İzinli gönderici tarafından bu kutu doldurulur ve bilgisayar sistemi tarafından transit beyannamesine tarih ve tescil numarası verilir.
2. İzin makamı, tanıtma aracı olarak ayırt edici bir işaret taşıyan formların kullanılmasını öngörebilir.
Mühür için Güvenlik Önlemleri Madde 53
1. İzinli gönderici, özel mührün korunmasına yönelik gerekli tüm önlemleri alır.
İzinli gönderici, bu amaçla aldığı güvenlik önlemlerini hareket idaresine bildirir.
Hareket idaresi, izinli göndericinin özel mührün korunması için gerekli önlemleri alıp almadığını belirlemek amacıyla sonradan kontrol gerçekleştirebilir.
2. Özel mührün herhangi bir kişi tarafından kötüye kullanılması durumunda, izinli gönderici, 1 inci fıkra kapsamında kendisinden istenilen önlemleri aldığı konusunda izin makamını ikna edemediği sürece, her türlü cezai takibat saklı kalmak üzere, bu özel mühür kapsamında taşınan eşya için ödenmesi gereken gümrük vergileri ile diğer yüklerin ödenmesinden sorumlu olur.
Beyanın Sunulması ve Beyannameye Yazılacak Bilgiler Madde 54
1. İzinli gönderici, transit beyanını yetkili makamların veri işleme sistemine girerek, eşyanın serbest bırakılmasından önce sunar.
2. İzinli gönderici, hareket idaresinin eşyanın serbest bırakılmasından önce kontrol etmemesi durumunda, eşyanın sevkinden önce transit beyannamesinin “D. Hareket Gümrük İdaresi Kontrolü” kutusuna 94 üncü maddeye göre belirlenen ve eşyanın varış idaresine sunulması için öngörülen süre sınırını, uygulanan ayniyet önlemlerine ilişkin bilgileri ve “İzinli gönderici” deyimini yazar.
3. Hareket idaresi, eşyanın serbest bırakılmasından önce 95 inci madde çerçevesinde kontrol yapması durumunda, sonucu transit beyannamesinin “D. Hareket Gümrük İdaresi Kontrolü” kutusuna kaydeder.
4. İzinli gönderici, sevkıyatı takiben A nüshasının fotokopisini izinde belirtilen süre sınırı içinde hareket idaresine gönderir. İzin makamı, izinde, A nüshasının fotokopisini hareket idaresine transit beyannamesine ilişkin işlemler tamamlanır tamamlanmaz gönderilmesini öngörebilir. A ve B nüshaları, eşyaya refakat eder.
İmzadan Vazgeçme Madde 55
1. İzinli göndericinin, bütünleşik elektronik veya otomatik veri işleme sistemi ile düzenlenen ve 15 xx.xx ekte belirtilen özel mühür taşıyan transit beyannamesinin 50 no’lu kutusunu imzalamamasına izin verilebilir. Bu vazgeçme, izinli göndericinin, izin makamına özel mühür bulunan transit beyannameleri kapsamında gerçekleştirilen tüm transit işlemleri için asıl sorumlu olduğunu bildiren bir yazılı taahhüdü önceden vermesi koşuluna bağlıdır.
2. Bu izin durumunda, izinli gönderici, düzenlediği transit beyannamesinin 50 no’lu kutusuna “İmzadan vazgeçme” deyimini yazar.
NCTS’de İzinli Göndericiler Madde 56
Transit beyanı NCTS’de yer alan hareket idarelerine sunulduğunda, izin, diğerlerinin yanısıra, hareket idaresinin gerektiğinde eşyanın serbest bırakılmasından önce kontrolleri gerçekleştirilebilmesi için izinli göndericinin sunulan transit beyanı konusunda bilgi vereceği süre sınırını da gösterir.
ALTINCI AYIRIM
İzinli Alıcı Statüsü
İzinli Alıcı Madde 57
1. Ortak transit rejimine tabi eşyayı ve transit beyannamesinin A ve B nüshalarını varış idaresine sunmaksızın eşyayı tesislerinde veya belirlenmiş bir başka yerde teslim almayı isteyen kişilere izinli alıcı statüsü verilebilir.
2. Ayniyet önlemlerine tam uyularak, sevkıyata refakat eden transit beyannamesinin A ve B nüshaları ile birlikte eşya tam ve sağlam olarak öngörülen sürede izinli alıcıya izinde belirlenmiş tesislerinde veya yerde teslim edildiğinde, asıl sorumlu, 17 nci maddenin 1 inci fıkrasının a bendi kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmiş olur ve ortak transit rejiminin sona erdiği kabul edilir.
3. 2 nci fıkraya uygun olarak teslim edilen her bir sevkıyat ile ilgili olarak taşıyıcının talebi üzerine, izinli alıcı, 115 inci maddede öngörülen alındıyı düzenler.
Başvurunun İçeriği Madde 58
Başvuruda:
a) haftalık alınan sevkıyat adedi,
b) eşya türü,
c) kullanılacak taşımacılık şekli ve
d) eşyanın tabi tutulacağı sonraki gümrük rejimi ile ilgili bilgiler ve
e) değişiklikler dahil şirket sözleşmesinin onaylı fotokopisi ve
f) varsa ekonomik etkili gümrük rejimleri ile ilgili izin nüshası yer alır.
İznin İçeriği Madde 59
1. İzinde özellikle:
a) izinli alıcı tarafından teslim alınan eşyadan sorumlu varış idare(ler)i,
b) varış idaresinin, eşyanın varması üzerine gerekli her kontrolü gerçekleştirebilmesi için izinli alıcının eşyanın varışını bu idareye nasıl ve ne zamana kadar bildireceği ve
c) yasaklanmış eşya türleri veya hareketleri belirtilir.
2. İzin makamı, izinde, izinli alıcının teslim alınan eşya ile ilgili bir tasarrufta bulunabilmesinden önce varış idaresinin bir işleminin gerekli olup olmadığını belirler.
Yükümlülükler Madde 60
1. Eşya, izinli alıcının izinde belirtilen tesislerine veya yerlere geldiğinde, bekleme süresi sonuna kadar varış idaresinin eşyayı kontrol etmemesi durumunda izinli alıcı:
a) izinde belirtilen usule uygun olarak her türlü fazlalık, noksanlık veya değiştirmeler veya kırılmış mühürler gibi diğer usulsüzlükleri derhal varış idaresine bildirir ve
b) bir veri işleme tekniği kullanılarak iletişim kurulması hariç olmak üzere, 113 üncü maddeyi dikkate alarak, varış tarihini, transit beyannamesinin A ve B nüshalarına ilişkin bilgileri ve takılı her mührün durumunu bu nüshaların “I” kutusunun ilk kısmında belirtir ve transit beyannamesinin A ve B nüshalarını ve sökülen mühürleri gecikmeksizin varış idaresine gönderir.
2. Varış idaresi, transit beyannamesinin belirtilen nüshalarının “I” kutusunun ikinci kısmında 113 üncü maddede öngörülen kayıtları yapar ve B nüshasını 119 uncu maddeye uygun olarak hareket idaresine gönderir.
NCTS’de İzinli Alıcılar Madde 61
1. Varış idaresinin NCTS’de yer alması durumunda, 34 üncü maddede yer alan koşullara uyulmasının yanı sıra yetkili makamlarla iletişim amacıyla veri işleme tekniği kullanan kişilere izinli alıcı statüsü verilebilir.
2. İzinli alıcı, varış idaresine eşyanın varışını boşaltmadan önce bildirir.
3. İzinde, 117 nci madde çerçevesinde izinli alıcının varış idaresinden “beklenen varış kaydı” verisini nasıl ve ne zaman alacağı gösterilir.
YEDİNCİ AYIRIM
Eşyanın Demiryolu ile Taşınması için Basitleştirilmiş Usul
BİRİNCİ ALT AYIRIM GENEL HÜKÜMLER
İşbirliği Düzenlemelerinin Kapsamı Madde 62
1. 33 üncü maddenin f bendinin (i) alt bendinde belirtilen basitleştirilmiş usule uygun olarak CIM taşıma belgesi kapsamında ortak transit işlemleri gerçekleştirme izni, işbirliği düzenlemeleri kapsamında çalışan demiryolu işletmesine verilebilir.
2. Demiryolu işletmesinin Uluslararası Demiryolları Birliği’nin uluslararası eşya ve ekspres koli işlemlerine uygulanan muhasebe kurallarını öngören 304V bildirisine (UIC 304V bildirisi) uygun olarak:
- her sevkıyat için ayrı maliyet hesapları oluşturma,
- gerektiğinde eşya veya CIM taşıma belgeleri için araştırma yapma,
gibi amaçlar için diğer demiryolu işletmeleri ile işbirliği yapması durumunda işbirliği düzenlemeleri kapsamında çalıştığı kabul edilir.
3. Basitleştirilmiş usul, CIM taşıma belgesi kapsamındaki demiryolu işlemlerinin dışındaki taşıma işlemlerine de uygulanır.
Düzenlemelerin Kullanılmasına İzin Verme Madde 63
Basitleştirilmiş usul tanınmış bir kişiye, sadece bu kişinin:
a) Türkiye’de demiryolu ile eşya taşıma izni bulunması,
b) 62 nci maddenin 2 nci fıkrasındaki koşullara uyması ve
c) başvurusunda:
- yetkili makamların önceden mutabakatı olmaksızın CIM taşıma belgesi modelini değiştirmemeyi,
- basitleştirilmiş usul kapsamında başlatılan her işlemden önce, işbirliği düzenlemeleri kullanmaya izinli demiryolu işletmeleri ile gerçekleştirilmesini sağlamayı ve
- taşıma işlemini, yetkili makamlara bildirmeksizin, basitleştirilmiş usul kapsamında taşınan eşya için işbirliği düzenlemeleri kullanmaya izinli olmayan demiryolu işletmesine devretmemeyi
üstlenmesi
durumunda, işbirliği düzenlemelerini kullanmasına izin verilebilir.
İKİNCİ ALT AYIRIM Basitleştirilmiş Usulün İşleyişi
CIM Taşıma Belgesinin Hukuki Geçerliliği Madde 64
Basitleştirilmiş usul çerçevesinde, COTIF Sözleşmesi Ek B’de belirtilen CIM taşıma belgesi, ortak transit beyannamesine eşdeğer kabul edilir.
Asıl Sorumlu Madde 65
1. Taşıma işleminin Türkiye Gümrük Bölgesi’nde başlaması durumunda, eşyayı, ortak transit beyannamesi olarak kullanılan CIM taşıma belgesi kapsamında taşıma amacıyla kabul eden izinli demiryolu işletmesi, bu işlem için asıl sorumlu olur.
2. Türkiye Gümrük Bölgesi dışında CIM taşıma belgesi kapsamında taşıma amacıyla kabul edilen eşya, Türkiye Gümrük Bölgesi’ne girdiğinde, eşya, bir başka gümrükçe onaylanmış işlem veya kullanıma girmedikçe, Türkiye Gümrük Bölgesi’nde eşyayı taşıyan izinli demiryolu işletmesi, transit işlemi için asıl sorumlu olur.
3. 1 ve 2 nci fıkralarda belirtilen durumlarda, asıl sorumlu, 76 ncı maddenin 4 üncü fıkrasına uygun olarak, CIM taşıma belgesinde hareket tarihini gösteren numaratör ve mührünü basar.
Muhasebe Merkezinde Kayıtların Kontrol Edilmesi Madde 66
1. Demiryolu işletmesi, kendi muhasebe merkez(ler)inde tutulan kayıtları, kontrollerin burada gerçekleştirilebilmesi amacıyla izin makamının kullanımına sunar.
2. Kayıtlar, diğerlerinin yanı sıra:
a) demiryolu işletmesinin basitleştirilmiş usul kapsamında hareket istasyonundan varış istasyonuna taşıdığı tüm eşya için CIM taşıma belgelerinin 2 ve 5 no’lu yapraklarını,
b) 304V sayılı UIC bildirisine uygun olarak sevkıyat başına düşen maliyet payını ve
c) 304V sayılı UIC bildirisine uygun olarak demiryolu işletmesinin taşıdığı eşya ile ilgili diğer demiryolu işletmelerine gönderilen veya bunlardan alınan usulsüzlük bildirimlerini
içerir.
3. Muhasebe merkezinde, CIM taşıma belgelerinin 2 ve 5 no’lu yaprakları, izin makamı tarafından belirlenen koşullar kapsamında izin makamının kullanımına sunulur.
4. İzin makamı, 2 nci fıkranın c bendinde belirtilen tüm bildirimleri kontrol eder.
5. İzin makamı, basitleştirilmiş usul dışında transit rejimi veya transit rejimi dışında bir rejim kapsamında gerçekleştirilen taşıma işlemlerini kapsayan CIM taşıma belgelerini de kontrol edebilir.
Etiket Madde 67
1. Demiryolu işletmesi, basitleştirilmiş usul kapsamında taşınacak eşyanın, 16 xx.xx ekte gösterilen örnek piktogramı taşıyan etiketlerle tanınmasını sağlar.
2. Bu etiketler, CIM taşıma belgesine ve tam yüklü olması durumunda ilgili demiryolu vagonuna veya diğer durumlarda kap veya kaplara yapıştırılır.
3. Bu piktogramı yeşil renkte basan bir mühür, ilk fıkrada belirtilen etiketin yerine kullanılabilir.
Taşıma Sözleşmelerinin Değiştirilmesi Madde 68
1. Taşıma sözleşmesinde değişiklik yapılarak:
- Türkiye Gümrük Bölgesi dışında sona erecek olan bir taşıma işleminin Türkiye Gümrük Bölgesi içinde sona ermesi veya
- Türkiye Gümrük Bölgesi içinde sona erecek olan bir taşıma işleminin Türkiye Gümrük Bölgesi dışında sona ermesi
durumunda, demiryolu işletmesi, hareket idaresinin önceden izni olmadan değişiklik yapılmış sözleşmeyi uygulayamaz.
2. Diğer durumlarda, demiryolu işletmesi, değişiklik yapılmış sözleşmeyi uygulayabilir. İzin makamı, aksine karar vermedikçe, demiryolu işletmesi, yapılan değişiklikleri hareket idaresine derhal bildirir.
Karışık Sevkıyat Madde 69
1. Türkiye Gümrük Bölgesi içinde başlayan ve T1 rejimi kapsamında taşınmakta olan eşya ile T2 rejimi kapsamında taşınmakta olan eşyayı birlikte kapsayan taşıma işlemleri durumunda, sırasıyla “T1”, “T2” veya “T2F” sembollerini taşıyan ayrı yükleme listeleri kullanılır.
2. Basitleştirilmiş usul kapsamında taşınması gereken eşyayı ve bir başka transit rejimi kapsamında taşınması gereken eşyayı kapsayan sevkıyat durumunda, yükleme listelerinin ekli olduğu tek bir CIM taşıma belgesi kullanılabilir.
3. Karışık sevkıyat ile ilgili özel kurallar, 14 xx.xx ekte yer almaktadır.
Yükleme Listeleri Madde 70
Türkiye Gümrük Bölgesi içinde başlayan transit işlemleri durumunda, 8 xx.xx ekteki örneğe uygun olarak düzenlenen yükleme listeleri veya 47 nci maddede belirtilen özel yükleme listeleri, CIM taşıma belgesine eklenebilir.
Yükleme listelerinin kullanılması ile ilgili kurallar, 9 xx.xx ekte yer almaktadır.
İzinli Gönderici Madde 71
1. Altıncı Ayırım’da öngörülen izinli göndericilere ilişkin basitleştirmenin bu Ayırım’da kapsanan basitleştirilmiş usul kapsamında sevk edilecek eşyaya uygulanması halinde:
a) 51 inci maddenin b bendi, 54 üncü maddenin 3 ve 4 üncü fıkraları, 52, 53, 55 ve 56 ncı maddeler uygulanmaz.
b) 52 nci maddenin 1 inci fıkrasının ikinci bendi ve 54 üncü maddenin ikinci fıkrası, gerekli değişiklikler yapılarak uygulanır. Asıl sorumlu, CIM taşıma belgesinin tüm nüshalarının gümrüğün kullanımı için ayrılmış 35 no’lu kutusuna “İzinli gönderici” deyimini yazar.
2. Hareket idaresi, CIM taşıma belgesinin tüm nüshalarının 76 ncı madde kapsamında gerekli kılınan sembolü taşıması için gerekli her türlü önlemi alır.
İzinli Alıcı Madde 72
1. Bu Ayırım kapsamındaki basitleştirilmiş usule uygun olarak taşınan eşyanın, bir izinli alıcıya gönderilmesi halinde, demiryolu işletmesi:
- eşyayı ve CIM taşıma belgesinin 1 ve 3 no’lu yaprakları ile birlikte izinli alıcıya teslim eder.
- eşyanın izinli alıcıya teslim edildiğini göstererek, CIM taşıma belgesi bilgilerini varış idaresi tarafından belirlenen şekilde bu idareye gönderir.
2. 1 inci fıkraya tabi olarak, 57 ve 59 uncu maddeler ile 60 ıncı maddenin 1 inci fıkrası, gerekli değişiklikler yapılarak uygulanır. 60 ıncı maddenin 2 nci fıkrası uygulanmaz.
Demiryolu İşletmesinin Sağlayacağı Bilgiler Madde 73
63 üncü madde kapsamında izin verilmiş demiryolu işletmesinin, 62 nci maddenin 2 nci fıkrası kapsamı işbirliği düzenlemeleri kapsamında olmayan ortak transit rejimi kapsamında demiryolu ile eşya taşımayı istemesi halinde, bu işlemlerin başlamasından en az iki ay önce işlemler hakkında izin makamına bilgi verir.
Demiryolu Altyapı Yöneticisinin Sağlayacağı Bilgiler Madde 74
Demiryolu altyapı yöneticisi, 63 üncü madde kapsamında izin verilmiş demiryolu işletmesi tarafından gerçekleştirilen uluslararası demiryolu yük işlemlerini izin makamına bildirir.
Sağlanacak bilgilerin ayrıntıları, uyulacak süre sınırı ve bu bilgilerin sağlanmasının gerekmediği durumlar, izin makamı tarafından belirlenir.
Diğer Transit Düzenlemelerinin Askıya Alınması Madde 75
1. Eşyanın:
- TIR karneleri kapsamında eşyanın uluslararası taşınmasına ilişkin rejim kapsamında (TIR Sözleşmesi),
- ATA karneleri kapsamında (ATA Sözleşmesi) veya
- 19 Haziran 1951 tarihinde Londra’da imzalanan Kuvvetlerin Statüsü’ne ilişkin Kuzey Atlantik Antlaşması Tarafları arasındaki Sözleşme’de öngörülen Form 302 kapsamında
taşınması durumunda, bu düzenlemeler, eşya basitleştirilmiş usul kapsamında taşınması sırasında bu Ayırım’da tanımlanan basitleştirilmiş transit usulüne tabi tutulduğunda, askıya alınır. Ortak transit rejimi, eşya Türkiye Gümrük Bölgesi’ni terk ettiğinde sona erer.
2. 98 inci maddenin 1 inci fıkrası, gerekli değişiklikler yapılarak uygulanır.
Hareket İdaresindeki İşlemler Madde 76
1. CIM taşıma belgesi, basitleştirilmiş usul kapsamında Türkiye Gümrük Bölgesi içinde başlayacak bir taşıma işlemi durumunda hareket idaresine sunulur.
2. Eşyanın ortak transit rejimi kapsamında taşınması halinde, T1 rejimi kapsamında taşındığı kabul edilir ve CIM taşıma belgesine “T1” sembolünün yazılması gerekmez. Bununla birlikte, eşyanın 4 üncü maddenin 3 üncü fıkrasına uygun olarak T2 rejimi kapsamında taşınması halinde, beyan sahibi, CIM taşıma belgesine “T2” veya “T2F” sembolünü yazar.
3. Semboller, 14 xx.xx ekte öngörülen kurallara uygun olarak CIM taşıma belgesine yazılır.
70 inci maddede belirtilen karışık sevkıyat durumunda, Ek 14 “Yükleme Listeleri ile ilgili Kurallar” 2(b)’de belirtilen yükleme listeleri ile ilgili bilgiler, bu sembollerin yerini alır.
4. CIM taşıma belgesinin 92 no’lu kutusundaki hareket tarihini gösteren numaratör ve mühür baskısı ile imza, asıl sorumlunun transit beyannamesindeki imzasının yerini alır.
5. 38 inci maddenin 3 üncü fıkrasına istisna olarak, hareket idaresinde iznin sunulması gerekmez.
Eşyanın Tanımı Madde 77
Normal ticari tanım, gerekli değişiklikler yapılarak uygulanan Gümrük Yönetmeliğinin 20 xx.xx ekindeki 32 no’lu kutuya ilişkin açıklayıcı notta belirtilen koşullara tabi olarak, CIM taşıma belgesinin eşyanın tanımı için ayrılmış 32 no’lu kutusuna yazılmalıdır.
Eşya Kodu Madde 78
İlgili eşya kodu, gerekli değişiklikler yapılarak uygulanan 6 xx.xx ekteki 33 no’lu kutuya ilişkin açıklayıcı notta belirtilen koşullara tabi olarak, CIM taşıma belgesinin gümrük tarife kodu için ayrılmış 33 no’lu kutusuna yazılmalıdır.
Ayniyet Önlemleri Madde 79
1. Vagonlar ve mühürlenmeye uygun diğer taşıma araçlarının kapsadığı ve Türkiye Gümrük Bölgesi’nde yüklenen büyük konteynerler, asıl sorumlu tarafından mühürlenir. Bunun için, asıl sorumlu, 13 xx.xx ekte belirtilen özelliklere uygun standart mühür kullanır. Asıl sorumlunun kullandığı mühürde, asıl sorumlu olarak hareket eden demiryolu işletmesinin kod numarası ve adı gösterilmelidir.
Mühürlere ilişkin bilgiler, CIM taşıma belgesine yazılır.
2. 1 inci fıkraya istisna olarak, 1 inci fıkrada belirtilen vagonlar, konteynerler ve diğer taşıma araçları 1 inci fıkrada belirtilen ve göndericinin adını taşıyan tipte mühür kullanılarak izinli gönderici tarafından mühürlenebilir.
Asıl sorumlu, bu şekilde takılan mühürleri kontrol eder.
3. 1 ve 2 nci fıkra hükümlerine istisna olarak, hareket idaresinin mühür takma olanağı saklıdır. Hareket idaresinin mühür takması halinde, hareket idaresi, CIM taşıma belgesinin tüm yapraklarında gümrük kullanımı için ayrılmış 35 no’lu kutusuna bu şekilde takılmış mühürlere ilişkin bilgileri yazar.
Hareket idaresi, asıl sorumlu veya izinli gönderici tarafından takılan mühürleri kontrol edebilir.
4. 1 ve 2 nci fıkralarda öngörülenlerin dışındaki koşullara tabi olarak, taşınan eşyanın, 10 ve 97 nci maddelere uygun olarak ayniyeti tespit edilir. Bu durumlarda, asıl sorumlu, 1 inci fıkrada belirtilen tipte mührü takabilir.
5. 10 uncu maddeye uygun olarak eşyanın mühürleme dışındaki yollarla belirlenmesi halinde, asıl sorumlu, CIM taşıma belgesinin tüm yapraklarında gümrük kullanımı için ayrılmış 35 no’lu kutusuna “vazgeçme” deyimini yazar.
6. Sökülmeleri için özel araçlar gerektiren yüksek güvenlikli mühürlerin bir taşıma aracının mühürlenmesi için kullanılması halinde, asıl sorumlu veya taşıma operatörü, hareket idaresinin istemesi halinde mühürleri söker.
CIM Taşıma Belgesinin Tescil Edilmesi ve Eşyanın Serbest Bırakılması Madde 80
1. 91 ve 92 nci maddelere istisna olarak, hareket idaresi tarafından CIM taşıma belgesinin tescili yapılmaz.
2. CIM taşıma belgesi, demiryolu işletmesi tarafından tescil edilir ve eşya, serbest bırakılır.
3. Hareket idaresi, bu idare ve hareket istasyonu arasında herhangi bir eşya taşımasının gümrük gözetiminde gerçekleştirilmesini sağlar.
Varıştaki İşlemler Madde 81
1. 76 ncı maddenin 2 nci fıkrası kapsamı taşıma işlemleri için, varış istasyonundan sorumlu gümrük idaresi, varış idaresi olarak hareket eder. Bununla birlikte, eşyanın bir ara istasyonda serbest dolaşım için serbest bırakılması veya bir başka rejime tabi tutulması halinde, bu istasyondan sorumlu gümrük idaresi ve eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesi’ni terk etmesi halinde, bu sınır istasyonundan sorumlu gümrük idaresi, varış idaresi olarak hareket eder.
2. Demiryolu işletmesi, varış idaresine CIM taşıma belgesinin 2 ve 3 no’lu yapraklarını gönderir.
3. Varış idaresi, 2 no’lu yaprağın ön yüzünü onaylar, tescil numarasını yazar ve demiryolu işletmesine belgeyi derhal iade eder.
Varış idaresi 3 no’lu yaprağı saklar.
4. Varış idaresi, mühürleri kontrol eder. Varış idaresi, demiryolu işletmesine bu kontrolü yapması ve mühürleri sökmesi iznini verebilir. Eşyanın, Türkiye Gümrük Bölgesi’ni terk etmesi halinde, demiryolu işletmesi, takılan mühürlerin sağlam olup olmadığını kontrol eder. Mühürler sağlam değilse, varış idaresine bildirir. İlgili taşıma aracı, bu idarenin izni olmadan Türkiye Gümrük Bölgesi’ni terk edemez.
5. Muhtelif uluslararası istasyonlarda eşya alınması durumunda, eşyanın statüsü, 14 xx.xx eke uygun olarak CIM taşıma belgesine yazılan sembolle gösterilir.
6. 116 ncı maddeye istisna olarak, ortak transit rejimi, eşya Türkiye Gümrük Bölgesi’ni terk ettiğinde sona erer.
7. Demiryolu işletmesi, üçüncü ülke demiryolu işletmesine eşya ve ilgili CIM taşıma belgesini eşyanın bu toprağı fiilen terk etmesinden önce teslim ederse, bu işletme, eşya Türkiye Gümrük Bölgesi’ni fiilen terk edene kadar, eşyadan sorumlu olur.
Uygulanmayan ve Gerekli Değişiklikler Yapilarak Uygulanan Hükümler
Madde 82
1. Aşağıdaki hükümler, basitleştirilmiş usul kapsamında eşya taşınmasına uygulanmaz: Madde 12-14, Madde 20, Madde 23-25, Madde 28-32, Madde 41-46, Madde 48 fıkra 2, Madde 61, Madde 83-85, Madde 88-90, Madde 94, Madde 96, Madde 97 fıkra 7, Madde 99 fıkra 1 ve 3, Madde 100-102, Madde 104-105, Madde 109, Madde 111- 112, Madde 113 fıkra 2, 3, 6 ve 7, Madde 114, Madde 117-119, Madde 121-122.
2. Aşağıdaki hükümler, basitleştirilmiş usul kapsamında eşya taşınmasına gerekli değişiklikler yapılarak uygulanır: Madde 47, Madde 48 fıkra 1, Madde 113 fıkra 1 ve Madde 115.
SEKİZİNCİ AYIRIM
Havayolu ile Taşıma için Basitleştirilmiş Usuller
Basitleştirilmiş Usul - Düzey 1 Madde 83
1. Uluslararası Sivil Havacılık Sözleşmesi EK 9’un Ek 3’ündeki örneğin özüne uyması durumunda, havayolu şirketinin, transit beyannamesi olarak eşya manifestosunu kullanmasına izin verilebilir.
Ortak transit işlemleri için izin başvurusunda ve izinde, manifesto formu ve hareket ve varış havalimanları yer alır.
2. Taşıma işleminin, T1 rejimi kapsamında taşınması gereken eşya ve T2 rejimi kapsamında taşınması gereken eşyayı kapsaması durumunda, bunlar ayrı manifestolarda belirtilir.
3. Her manifestoda, havayolu şirketi tarafından:
- eşyanın T1 rejimi kapsamında taşınması durumunda, ‘T1’ sembolü veya
- eşyanın T2 rejimi kapsamında taşınması durumunda, manifestonun sadece ‘T2’ veya ‘T2F’ sembollerden biri ile tasdik edilebileceği dikkate alınarak, duruma göre, ‘T2’ veya ‘T2F’ sembolü
ile belirtilen tarih atılmış ve imzalanmış bir tasdik bulunur.
4. Manifesto ayrıca:
- eşyayı taşıyan havayolu şirketinin adı,
- uçuş numarası,
- uçuş tarihi ve
- yükleme (hareket) ve boşaltma (varış) havalimanının adı ve manifestodaki her eşya için:
- hava konşimentosu numarası,
- kap adedi,
- eşyanın, belirlenmesi için gerekli tüm bilgileri içeren normal ticari tanımı ve
- brüt ağırlık bilgilerini içerir.
Eşyanın gruplandırılması durumunda, uygun olduğunda, eşyanın tanımı yerine “birleştirilmiş” ifadesi kullanılır. Bu durumda, manifestodaki eşyaya ilişkin hava konşimentoları, eşyanın belirlenmesi için gerekli tüm bilgileri içeren normal ticari tanımını içerir.
5. Manifestonun en az iki nüshası, bunun bir nüshasını saklayacak olan hareket havalimanındaki hareket idaresine sunulur.
Hareket idaresi, kontrol amacıyla, manifestoda belirtilen eşyaya ilişkin hava konşimentolarının tamamının sunulmasını isteyebilir.
6. Manifestonun bir nüshası, bunu saklayacak olan varış havalimanındaki varış idaresine sunulur.
Varış idaresi, kontrol amacıyla, havalimanında boşaltılan eşyanın tamamına ilişkin manifesto ve hava konşimentolarının sunulmasını isteyebilir.
7. Varış idaresi, kendisine önceki ay içinde sunulan manifestoların havayolu şirketleri tarafından hazırlanmış listesini onayladıktan sonra her ay hareket idaresine gönderir.
Söz konusu listede her manifestoya ilişkin tanımlama:
- manifestonun referans numarası,
- manifestonun, 3 üncü fıkraya uygun olarak transit beyannamesi olduğunu gösteren sembol,
- eşyayı taşımış olan havayolu şirketinin adı (kısaltılabilir),
- uçuş numarası ve
- uçuş tarihi bilgilerini içerir.
İzin, bu fıkranın ilk bendinde belirtilen bilgilerin havayolu şirketleri tarafından iletilmesini de öngörebilir.
Söz konusu listede yer alan manifestolara ilişkin bilgilerle ilgili olarak usulsüzlük yapıldığının belirlenmesi durumunda, varış idaresi, özellikle ilgili eşyaya ilişkin havayolu konşimentolarını belirterek hareket idaresine ve İzin Makamı’na bildirir.
Basitleştirilmiş Usul - Düzey 2 Madde 84
1. Önemli sayıda uçuş gerçekleştiren havayolu şirketinin, transit beyannamesi olarak veri değişim sistemleri ile iletilen manifesto kullanmasına izin verilebilir.
34 üncü maddenin 1 inci fıkrasının a bendine istisna olarak, havayolu şirketlerinin, bölgesel bir idaresi bulunması durumunda, Türkiye’de yerleşik olması gerekli değildir.
Başvuruda:
a) ilgili havayolu şirketinin adı,
b) başvuru gerekçeleri,
c) faaliyetlerin tanımı (trafik hacmi, uçuş türü),
d) manifesto kullanımının tanımı ve koşulları ve
e) ilgili uluslararası havalimanları belirtilir.
2. İzin makamı, izni, başvurunun alınmasından itibaren altmış gün içinde verebilir.
Bu izin, sadece izinde belirtilen havalimanları arasındaki ortak transit işlemlerine uygulanır.
3. Basitleştirme, aşağıdaki şekilde uygulanır:
a) hareket havalimanında düzenlenen manifesto, varış havalimanına elektronik veri değişimi sistemi ile iletilir,
b) manifestonun, 83 üncü maddenin 4 üncü fıkrasında öngörülen bilgileri içermesinin yanı sıra havayolu şirketi, manifestodaki ilgili kalemin karşısına:
- eşya T1 rejimi kapsamında taşınıyorsa, ‘T1’ sembolünü,
- eşya T2 rejimi kapsamında taşınıyorsa, duruma göre ‘T2’ veya ‘T2F’ sembolünü ve
- halihazırda T1, T2, T2F, ATA Karnesi, TIR Karnesi, NATO Form 302 kapsamında bir transit rejimine tabi eşya için ‘TD’ harflerini (bu durumda havayolu şirketi, kullanılan rejim için bir referans, transit beyannamesinin referans numarası ve tarihi ve düzenleyen idarenin adının yanı sıra ‘TD’ harflerini de ilgili hava konşimentosuna yazar)
yazar,
c) varış idaresine veri değişimi manifestosu ulaştığında ve eşya sunulduğunda, ortak transit işleminin sona erdiği kabul edilir,
d) veri değişimi manifestosunun bir çıktısı, talep üzerine hareket ve varış idarelerine sunulur,
e) havayolu şirketinin tuttuğu kayıtlar, en az b bendinde belirtilen bilgileri içerir,
f) hareket idaresi, risk analizine dayalı kontroller gerçekleştirir ve
g) varış idaresi, risk analizine dayalı kontroller gerçekleştirir ve gerektiğinde elektronik veri değişimi sistemi ile alınan ilgili manifestoların bilgilerini teyit amacıyla “TC 21A - Doğrulama Talebi” ile hareket idaresine iletir.
4. Rejimin sonlandırılması, ibra ve gümrük yükümlülüğü ve tahsilat hükümleri saklı kalmak üzere:
- havayolu şirketi, tüm ihlal ve usulsüzlükleri yetkili makamlara bildirir ve
- varış idaresi, tüm ihlal ve usulsüzlükleri ilk fırsatta hareket idaresine ve izin makamına bildirir.
DOKUZUNCU AYIRIM
Boru Hattı ile Eşya Taşıma için Basitleştirilmiş Usul
Basitleştirilmiş Usulde Boru Hattı ile Eşya Taşınması Madde 85
1. Boru hattı ile eşya taşıma için ortak transit rejiminin kullanılması durumunda, usul ile ilgili işlemler, 2 ila 5 inci fıkralara uygun olarak yapılır.
2. Boru hattı ile taşınan eşyanın:
- Türkiye Gümrük Bölgesi’ne eşyanın boru hattı ile girmesi veya
- Türkiye Gümrük Bölgesi’nde bulunan eşyanın, boru hattı sistemine verilmesi halinde ortak transit rejimine tabi tutulduğu kabul edilir.
3. 2 nci fıkrada belirtilen eşya için, Türkiye Gümrük Bölgesi’nde boru hattı yerleşik işletmecisi, asıl sorumlu olur.
4. 17 nci maddenin 2 nci fıkrası çerçevesinde, Türkiye Gümrük Bölgesi dışında başlamış olan ve Türkiye Gümrük Bölgesi dışında sona erecek olan bir taşıma işlemi için Türkiye Gümrük Bölgesi’nde boru hattı yerleşik işletmecisi, taşıyıcı olarak kabul edilir.
5. Boru hattı ile taşınan eşya, alıcının tesislerine vararak veya alıcının dağıtım ağına kabul edilerek, alıcının kayıtlarına girdiğinde, ortak transit rejimi sona erer.
6. Eşyanın taşınmasına katılan işletmeler kayıtları tutar ve bu Madde’de belirtilen ortak transit işlemlerine ilişkin olarak gerekli görülen her türlü kontrolün yapılması için yetkili makamların kullanımına sunar.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Gümrük Yükümlülüğü ve Yükümlü
Gümrük Yükümlülüğünün Doğması Madde 86
1. 3 üncü maddenin g bendi kapsamındaki gümrük yükümlülüğü:
a) eşyanın ortak transit rejiminden Gümrük Mevzuatına aykırı olarak çıkartılması veya
b) eşya ortak transit rejiminden Gümrük Mevzuatına aykırı olarak çıkartılmamakla birlikte, ortak transit rejiminin uygulanmasından doğan yükümlülüklerinden herhangi birinin yerine getirilmemesi veya eşyanın ortak transit rejimine tabi tutulmasına ilişkin herhangi bir koşula uyulmaması
nedenleriyle doğar.
2. Gümrük yükümlülüğü:
a) eşyanın ortak transit rejiminden Gümrük Mevzuatına aykırı olarak çıkartıldığı tarihte veya
b) ortak transit rejiminin uygulanmasından doğan herhangi bir yükümlülüğün yerine getirilmesinin durdurulduğu tarihte veya eşyanın ortak transit rejimine tabi tutulmasına ilişkin herhangi bir koşulun gerçekte yerine getirilmediğinin sonradan tespit edilmesi halinde, eşyanın ortak transit rejime tabi tutulduğu tarihte
doğar.
3. 1 inci fıkranın b bendi uyarınca, ilgili kişinin, eşyanın ortak transit rejimine tabi tutulmasıyla ortaya çıkan yükümlülüklerini yerine getirememesinin, eşyanın tahrip olmasının veya tekrar yerine konulamaması şeklinde kaybının, eşyanın özelliklerine bağlı bir nedenden veya beklenmeyen hal veya mücbir sebepten ya da gümrük idarelerinin izninden kaynaklandığını kanıtlaması halinde, gümrük yükümlülüğünün doğmadığı kabul edilir.
Eşyanın tekrar yerine konulamaz şekilde kaybı, bunun kullanılamaz hale gelmiş olmasını ifade eder. Gümrük idarelerinin izninden kaynaklanmayan hallerde, eşyanın telef olması veya kaybı, idarenin taraf olduğu mahkeme kararı ile kanıtlanır.
Ancak;
a) suçüstü şeklindeki hırsızlıklar, hazırlık tahkikatı üzerine Cumhuriyet Savcılığınca verilen belge ile ve
b) hasar, telef veya kayıp herkesçe bilinen ve duyulan başka olaylar yüzünden olmuşsa o yerin en büyük mülki idare amiri tarafindan verilecek belge ile
kanıtlanır.
Yükümlü Madde 87
1. 86 ncı maddenin 1 inci fıkrasının a bendinde belirtilen durumlarda:
a) ortak transit rejiminden eşyayı çıkartan kişi,
b) çıkartma işlemine katılan ve eşyanın ortak transit rejiminden çıkartıldığını bilen veya bilmesi gereken tüm kişiler,
c) eşyaya sahip olan veya elinde bulunduran ve eşyaya sahip olduğunda ya da teslim aldığında bu eşyanın ortak transit rejiminden çıkartıldığını bilen veya bilmesi gereken tüm kişiler ve
d) ortak transit rejiminin kullanımından doğan yükümlülükleri yerine getirmesi gereken kişi
yükümlüdür.
2. 86 ncı maddenin 1 inci fıkrasının b bendinde belirtilen durumlarda yükümlü, ya eşyayı ortak transit rejimine tabi tutulması nedeniyle ortaya çıkan yükümlülüklerini yerine getirmesi gereken kişi ya da eşyanın ortak transit rejimine tabi tutulmasına ilişkin koşullara uyması gereken kişidir.
3. Aynı gümrük vergileri ile diğer yüklerin ödenmesinden birden fazla kişi sorumlu olursa, bu kişiler gümrük vergileri ile diğer yüklerin ödenmesinden müştereken ve müteselsilen sorumludur.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Gümrük İdarelerinde Yapılacak İşlemler
BİRİNCİ BÖLÜM
Teminat İdaresi
Bireysel Teminat Madde 88
Bireysel teminatta teminat mektubu, teminat idaresi olarak hareket edecek olan hareket idaresi tarafından kabul edilir. Bununla birlikte teminat idaresi, hareket idaresinden farklı olabilir. Bu durumda, teminat idaresi, teminat mektubunun bir fotokopisini alarak saklar ve teminat mektubunun aslını ilgili hareket idaresinde ortak transit işleminde kullanılmak üzere asıl sorumluya iade eder.
Fişli Bireysel Teminat Madde 89
1. Teminat idaresi, fişli bireysel teminatta taahhütname ve teminat mektubunu kabule, izlemeye ve iptale yetkilidir.
2. Teminat idaresi, kefilin 25 inci maddenin 3 üncü fıkrasındaki koşullara uygunluğunu inceler ve taahhütname ve teminat mektubunu kabul eder. Teminat idaresi, kefilin düzenleyeceği fiş sayısını, taahhütnamenin “II. Teminat idaresi tarafından kabul” bölümünde belirtmek suretiyle sınırlayabilir. Taahhütnamenin aslını ve teminat mektubunun bir fotokopisini saklar. Teminat mektubunun aslını Ankara Gümrükleri Başmüdürlüğü nezdinde bulunan Saymanlık Müdürlüğü’ne gönderir.
3. Teminat idaresi, 32 nci maddenin 1 nci fıkrasına göre kefilin taahhütnamesinin kabulünü iptal etmesi durumunda, kefile taahhütnamesinin kabulünün iptal edildiğini ve bu iptalin, faks ile bildirilen tarihten sonraki onaltıncı günden itibaren geçerli olduğunu bildirir.
4. Teminat idaresi, taahhütnamenin kabul edildiğini ve 32 nci maddeye göre iptal ve feshini ve iptal ve feshin hangi tarihten itibaren geçerli olacağını derhal gümrük idarelerine bildirir.
5. Teminat idaresi, taahhütnameyi ve teminat mektubunu bu taahhütnamenin iptal ve feshinin geçerli olduğu tarihten itibaren bir yıl saklar. Bu sürenin dolması ve kefile karşı herhangi bir talebin bulunmaması durumunda, taahhütname ve teminat mektubu kefile iade edilir.
6. Teminat idaresi, 31 inci maddenin 4 üncü fıkrası uyarınca kefilin düzenlediği bireysel teminat fişlerine ilişkin gerekli bilgileri, asıl sorumlular tarafından ortak transit işlemi için verilen bireysel teminat fişlerinin kontrolünün sağlanması amacıyla, hareket idarelerinin kullanımına sunar.
Kapsamlı Teminat Madde 90
1. Teminat idaresi, kapsamlı teminat mektubunu kabule, izlemeye ve iptale yetkilidir.
2. Teminat idaresi, kapsamlı teminat veya indirilmiş tutarda kapsamlı teminat iznini dikkate alarak referans tutar üzerinden teminat tutarını belirler. Asıl sorumludan bu teminat tutarını kapsayan ve örneği 27 xx.xx ekte yer alan teminat mektubunun sunulmasını yazılı olarak ister.
Teminattan vazgeçme izninin bulunması durumunda, teminat mektubu istenmez.
3. Teminat idaresi, kefilin 25 inci maddenin 3 üncü fıkrasındaki koşullara uygunluğunu inceler ve belirlediği teminat tutarı üzerinden kefilin verdiği teminat mektubunu kabul eder. Teminat mektubunun bir fotokopisini saklar. Teminat mektubunun aslını Ankara Gümrükleri Başmüdürlüğü nezdinde bulunan Saymanlık Müdürlüğü’ne gönderir.
4. Teminat idaresi, asıl sorumlunun talebi doğrultusunda 45 inci maddenin 1 inci fıkrasına uygun olarak örnekleri 28 ve 29 xx.xx eklerde yer alan bir veya birden fazla kapsamlı teminat sertifikası veya teminattan vazgeçme sertifikası düzenler ve asıl sorumluya verir.
Bu sertifikaların geçerlilik süresi iki yılı aşamaz. Bununla birlikte, bu süre, teminat idaresi tarafından iki yılı aşmayan bir süre için bir kez uzatılabilir.
5. Teminat idaresi, 39 uncu maddeye uygun olarak iznin iptal edilmesi durumunda, 46 ncı maddeye göre kefilin taahhüdünün kabulünü iptal eder.
6. Teminat idaresi, 46 ncı maddeye göre kefilin taahhüdünün kabulünü iptal etmesi durumunda, kefile taahhüdünün kabulünün iptal edildiğini ve bu iptalin faks ile bildirdiği tarihten sonraki onaltıncı günden itibaren geçerli olduğunu bildirir.
7. Teminat idaresi, teminat belgesinin kabul edildiğini ve 46 ncı maddeye göre iptal ve feshini ve iptal ve feshin geçerli olacağı tarihi derhal gümrük idarelerine bildirir.
8. Teminat idaresi, iptal ve fesh edilen teminat mektuplarını 89 uncu maddenin 5 inci fıkrasına uygun olarak saklar ve kefile iade eder.
9. Teminat idaresi, 46 ncı maddenin 2 nci fıkrasına göre asıl sorumlunun iade ettiği sertifikaları beş yıl süreyle saklar.
10. Teminat idaresi, kapsamlı teminatın kullanılmasının Ek 1 eşyası için geçici olarak yasaklanması durumunda, 43 üncü maddeye uygun olarak, kapsamlı teminat sahibinin talebi üzerine bireysel teminat kapsamında düzenlenen teminat mektubunu kabul eder, teminat mektubunun bir fotokopisini alarak saklar ve teminat mektubunun aslını ilgili hareket idaresinde ortak transit işlemlerinde kullanılmak üzere asıl sorumluya iade eder.
11. 10 uncu fıkra için uygun olduğunda yukarıdaki fıkra hükümleri uygulanır.
12. Teminat idaresi, kapsamlı teminat veya teminattan vazgeçme izninde öngörülen yükümlülük, kısıtlama veya ayrıcalıkları sertifikaların “özel gözlemler” kutusuna aşağıda belirtilen şekilde yazarak tasdik eder:
a) “Sınırlı geçerli”; kapsamlı teminatın, Ek 1 eşyasını kapsamaması halinde,
b) “Sadece ... hareket idaresinde geçerli”,
c) “Sadece Fasıl ... eşyası için geçerli”,
d) “Kısıtlanmamış kullanım”; kapsamlı teminatın kullanılmasının Ek 1 eşyası için geçici olarak yasaklanması durumunda, kapsamlı teminatın bu yasağın uygulandığı eşya için kullanılması halinde,
e) “Tarife pozisyonu ve eşya kıymeti beyanı zorunluluğu”.
İKİNCİ BÖLÜM
Hareket İdaresinde Yapılacak İşlemler
Transit Beyannamesinin Sunulması ve Tescil Edilmesi Madde 91
1. Transit beyannamesi, bilgisayar sistemine girilmesi ve sistem tarafından tescil edilmesi ile sunulur.
2. Bu beyanname, hareket idaresine, çalışma gün ve saatlerinde sunulur. Ancak hareket idaresi, asıl sorumlunun talebi üzerine ve masraflar asıl sorumluya ait olmak üzere, beyannamenin:
a) çalışma gün ve saatleri dışında ve/veya
b) bir başka yerde
sunulmasına da izin verebilir.
Transit Beyannamesinin Onaylanması Madde 92
Tescil edilen transit beyannamesi hareket idaresi tarafından:
a) gerekli tüm bilgileri içermesi,
b) gerekli tüm belgelerin ekinde yer alması ve
c) beyanname kapsamı eşyanın gümrüğe sunulması koşuluyla onaylanır.
Transit Beyannamesinin Düzeltilmesi Madde 93
1. Asıl sorumlunun yazılı talebi üzerine, tescilden sonra, eşyanın cins, nevi ve niteliği ile marka ve numaraları dışında beyannamede yer alan ağırlık, adet, ölçü yahut kıymet yönlerinden bir veya daha fazla bilginin düzeltmesine izin verilir. Düzeltme, sunulan beyanname kapsamı dışında kalan eşya için geçerli olmaz.
2. Bununla birlikte, iznin, hareket idaresinin:
a) eşyayı muayene etmek istediğini asıl sorumluya bildirmesinden veya
b) söz konusu bilgilerin yanlış olduğunu tespit etmesinden veya
c) eşyayı serbest bırakmasından
sonra talep edilmesi durumunda, düzeltme yapılmasına izin verilmez.
Süre Sınırı Madde 94
Hareket idaresi, yürürlükteki mevzuat, hareket ve varış idareleri arasındaki uzaklık, güzergah, hava koşulları, resmi tatil durumları, uygun olması halinde asıl sorumlu tarafından verilen bilgileri, vb. dikkate alarak, eşyanın varış idaresine sunulması gereken transit süresini belirler ve bu sürenin bitim tarihini transit beyannamesinin “D” kutusunda gün, ay ve yıl olarak belirtir.
Transit Beyannamesinin Kontrolü Madde 95
1. Beyanın kontrolü amacıyla, beyannamenin onaylanmasından sonra bilgisayar sistemi tarafından risk kriterlerine göre muayene türü ve görevli muayene memuru otomatik olarak belirlenir. Bu çerçevede beyannamenin kontrolü;
a) beyanname ve ekli belgeleri kapsayan belge kontrolünü ve/veya
b) eşyanın muayenesi ve gerektiğinde, analiz veya ayrıntılı muayene için örnekler alınmasını
kapsar.
2. Eşya, bu amaçla belirlenmiş yer ve saatlerde muayene edilir. Bununla birlikte, hareket idaresi, asıl sorumlunun talebi üzerine ve masraflar asıl sorumluya ait olmak üzere, eşyanın muayenesini başka yer veya zamanda gerçekleştirebilir.
Teminatın Kontrol Edilmesi Madde 96
1. Hareket idaresi, beyan kapsamı eşyaya ilişkin olarak ortaya çıkabilecek ödenmesi gereken gümrük vergileri ile diğer yüklerin tahsilinin sağlanması için teminata ilişkin kontrolleri yapar. Bu amaçla 26 ncı maddede öngörülen belirli taşıma türlerine özgü teminat aranmayacak haller hariç:
a) teminatın nakit olarak verilmesi halinde Saymanlıkça verilmiş alındı,
b) Hazine tahvil ve bonolarının verilmesi halinde bunlar için verilmiş alındı,
c) bireysel teminat belgesi,
d) yeterli sayıda bireysel teminat fişi,
e) kapsamlı teminat sertifikası veya
f) teminattan vazgeçme sertifikasının
bulunup bulunmadığını, teminatın uygunluğu, geçerliği ve yeterliğini ve teminat kodu ile sertifika veya fiş numarasının 52 no’lu kutuya doğru yazılıp yazılmadığını kontrol eder.
Hareket idaresi, teminatın uygunluğuna, 1 xx.xx eki de dikkate alarak karar verir. Bu çerçevede 31 inci maddenin 3 üncü fıkrası kapsamında “sınırlı geçerli” ifadesi olan bireysel teminat fişlerini ve 43 üncü maddenin 6 ncı fıkrası kapsamında geçici yasaklanan ve “kısıtlanmamış kullanım” ifadesi olmayan indirilmiş tutarda kapsamlı teminat veya kapsamlı teminat sertifikasını 1 xx.xx ekte yer alan eşya için kabul etmez.
Hareket idaresi, teminatın geçerliğine, taahhütname ve teminat mektubunun iptal veya fesh durumunu da dikkate alarak, varsa, geçerlik tarihine ve belgenin asıl sorumluya ait olup olmadığına göre karar verir.
Hareket idaresi, teminatın yeterliğine, aynı tür eşyanın ithal edilerek yurtiçi kullanıma sokulmuş olması durumunda uygulanabilir ithalat vergileri dahil en yüksek oranlar esas alınarak hesaplanmak suretiyle doğabilecek gümrük vergileri ile diğer yüklerin tam tutarını dikkate alarak karar verir. Bu çerçevede, eşyanın serbest dolaşımda olması, tercihli oran veya kota dikkate alınmaz. Diğer taraftan, eşyanın Ek 1 kapsamında bulunmaması ve tarife sınıflandırmasının mümkün olmaması halinde, teminat tutarı ortaya çıkabilecek gümrük vergileri ile diğer yüklerin tutarından az olmamak üzere tahmin edilir. Ancak, böyle bir tahminin de mümkün olmaması halinde, teminat tutarının 7.000 EUR olduğu varsayılır. Eşyanın Ek 1 kapsamında bulunması ve listede belirtilen asgari miktarın aşılması halinde, bu eşya için hesaplanarak bulunan tutar, listede belirtilen asgari orana göre hesaplanarak bulunan tutarla karşılaştırılır ve bu tutarlardan büyük olanı, teminat tutarının belirlenmesinde esas alınır.
Hareket idaresi, farklı teminat türlerinin birlikte kullanılması durumunda, her teminat türünün transit beyannamesinin 52 no’lu kutusuna kaydedilip edilmediğini kontrol eder.
2. Hareket idaresi, teminatın nakit olarak verilmesi halinde, asıl sorumluya geri ödemenin nasıl yapılmasını istediğini sorar. Asıl sorumlunun para transferini tercih etmesi durumunda, hareket idaresi, banka hesap bilgilerini alır ve asıl sorumluya transfer masraflarını üstlenmesi gerekeceğini hatırlatır.
3. Hareket idaresi, Saymanlıkça verilen alındı, bireysel teminat belgesi ve bireysel teminat fişinin aslını ve kapsamlı teminat veya kapsamlı teminattan vazgeçme sertifikasının fotokopisini saklar.
4. Hareket idaresi, bireysel teminat fişinin arka yüzüne gerekli bilgileri yazarak onaylar. Bu fişin arkasında “TC 11 - Alındı” bulunan nüshasını taşımacıya iade eder.
5. Asıl sorumlu, aynı taşıma aracında taşınan ve aynı varış yerine giden eşya için birden fazla transit beyannamesi düzenlemesi durumunda, her bir beyanname için ayrı teminat vermelidir.
6. Hareket idaresi, 43 üncü maddenin 7 nci fıkrasına uygun olarak, kapsamlı teminatın kullanılmasının Ek 1 eşyası için geçici olarak yasaklanması durumunda, 88 inci maddeye uygun olarak, teminat idaresi tarafından kabul edilen bireysel teminat kapsamında düzenlenen teminat mektubunun aslını alarak saklar. Bu teminat mektubu kapsamında gerçekleştirilen ortak transit işlemlerine ilişkin teminatın izlenmesinde, bu teminat mektubuna eklenecek örneği 31 xx.xx ekte yer alan “ Madde 43 Fıkra 7 Kapsamında Teminat Mektubu (Bireysel Teminat) İzleme Çizelgesi” kullanılır.
Ayniyet Önlemleri Madde 97
1. Hareket idaresi, gerekli gördüğü ayniyet önlemlerini alır.
2. 10 uncu maddenin 3 üncü fıkrası hükümleri saklı kalmak üzere, eşyanın 10 uncu maddenin 1 ve 2 nci fıkraları gereklerine uygun olarak mühürlenememesi durumunda, ortak transit rejimine tabi tutulacak eşyanın serbest bırakılması reddedilir.
3. Eşyanın bulunduğu yerin mühürlenmesi durumunda, hareket idaresi, taşıma aracının, mühürleme için onaylanmış olup olmadığını veya diğer hallerde mühürlemeye uygunluğunu kontrol eder.
4. Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası anlaşmalar uyarınca, gümrük mührü altında eşya taşınması için onaylanmış karayolu taşıtı, römork, yarı römork veya konteyner, 10 uncu maddenin 1 inci fıkrası anlamında diğer düzenlemeler kapsamında onaylanmış sayılır.
5. Mühürler, 13 xx.xx ekte belirtilen özelliklere uyar.
6. Eşyanın ebat ve niteliğinin kolayca tanınmasına açıkça imkan vermesi durumunda, 10 uncu maddenin 3 üncü fıkrası uygulanır.
7. Hareket idaresi, transit beyannamesinin “D. Hareket Gümrük İdaresinin Kontrolü” kutusundaki “takılan mühürler” başlığının karşısına takılan mührün adedi ve numarasını veya 10 uncu maddenin 3 üncü fıkrasının uygulanması durumunda, “vazgeçme” deyimini yazar.
Demiryolu Sevkıyatları Madde 98
1. Kullanılan transit beyanname(ler)i referansı, CIM taşıma belgesinin tüm nüshalarının refakat belgeleri bilgileri için ayrılmış 36 no’lu kutusuna açık olarak yazılır.
Kullanılan her beyanname için bu referans, hareket idaresini, türü, tarih ve tescil numarasını belirtir.
Demiryolu işletmesi, transit beyannamesinin eşlik ettiği bir sevkıyatı kabul ettiğinde, işletme, yukarıdaki referansın CIM taşıma belgesinde yazılmış olmasını ve bu belgedeki yazılanların beyannamedekilere uygun olmasını sağlar.
2. Demiryolu yük işleminde yer alan son istasyonda, ilgili demiryolu işletmesi, CIM taşıma belgesinde belirtilen transit beyannamesinin, eşyanın bu istasyondan daha ileriye taşınmasını kapsadığını belirledikten sonra, bu CIM taşıma belgesinin 2 no’lu yaprağını onaylar. Anılan taşıma kapsanmadığında, bu istasyon durumu yetkili makamlara bildirir ve ancak bu makamların onayını aldıktan sonra eşyanın yeniden sevkıyatına izin verir.
Eşyanın Serbest Bırakılması Madde 99
1. Kontrol sonuçlarının beyannameye uygun olması halinde, ilgili memur transit beyannamesinin A ve B nüshalarındaki “D” kutusunun “Sonuç” satırına “UYGUNDUR” ibaresi ile birlikte adı, soyadı ve sicil numarasını yazarak imzalar. Hareket idaresi, transit beyannamesi nüshalarında “D” kutusuna tarihi kaydeder ve eşyayı serbest bırakır.
2. Transit beyannamesi üzerinde “İade nüshası aşağıdaki idareye gönderilmelidir” başlıklı yere hareket idaresinin adı ve adresinin bulunduğu kaşe basılır.
3. Transit beyannamesinin A nüshasının bir fotokopisi alınarak saklanır ve transit rejimine tabi tutulan eşya ile taşınmak üzere transit beyannamesinin A ve B nüshaları asıl sorumluya iade edilir.
Beklenen Varış Kaydı Madde 100
Eşyanın serbest bırakılması üzerine, hareket idaresi, NCTS kapsamında ortak transit işlemine ilişkin bilgileri “beklenen varış kaydı” mesajını kullanarak beyan edilen varış idaresine iletir. Bu mesaj transit beyannamesinden elde edilen, varsa duruma göre düzeltilen ve tamamlanan verilere dayanır.
Sonradan Kontrol Madde 101
1. Hareket idaresi, varış idaresinde bilgilerin ve mühürlerin gerçekliğini ve doğruluğunu tespit amacı ile transit beyannamesinin B nüshasının sonradan kontrolünü gerçekleştirebilir. Bu kontrol, 36 xx.xx ekte yer alan “TC 21 - Doğrulama Talebi” formu varış idaresine gönderilerek yapılır ve kontrolün nedeni söz konusu formda belirtilir.
Bu kontroller, şüphe ve kaçakçılık kuşkusu ile yapılır. Risk analizi esas alınarak veya rastlantısal seçim ile de yapılabilir:
a) kaçakçılığın belirlenmesi ve önlenmesi amacıyla, bariz bir hata veya geçerliliğinden şüphelenilmesi için bir neden bulunduğunda, transit beyannamesinin B nüshasında yer alan meşruhat kontrol edilir.
b) (a) bendinde belirtilen durumlara ilave olarak, hareket idaresi, ayda en az dört adet olmak üzere rastlantısal seçim ile her bin belgeden en az ikisinin teyit edilmesini talep ederek, iade edilen transit beyannamelerinin B nüshalarının kontrolünü gerçekleştirir.
Ek 1 kapsamı sevkıyata ilişkin bir belgenin kontrolü gerektiğinde, örneğin, sahte mühür kullanıldığından şüphelenilmesi halinde “TC 21 - Doğrulama Talebi” formu, kırmızı bir köşegen çizgiyle tükenmez veya mürekkepli kalemle, markörle veya matbu şekilde işaretlenir.
Havayolu basitleştirilmiş usul - düzey 2 çerçevesinde risk analizine dayalı kontroller için örneği 37 xx.xx ekte yer alan “TC 21A - Doğrulama Talebi” formu kullanılır.
2. Sonradan kontrol, ortak transit rejimine ilişkin belgeler, formlar, izinler veya bilgiler üzerindeki kontrolleri de içerebilir.
Alternatif kanıtın sonradan kontrolünde ayda en az on adet olmak üzere bin belgeden en az onu teyit edilir.
3. Hareket idaresi, varış idaresinden gelen sonradan kontrol taleplerini form tarihinden itibaren iki ay içinde cevaplandırır. Ancak, Ek 1 eşyası içeren sevkıyata ilişkin, kırmızı bir köşegen çizgiyle işaretlenmiş sonradan kontrol formu idarenin kayıtlarına girmesini izleyen günden itibaren beş çalışma günü içinde iade edilmelidir.
4. Sonradan kontrol talebinin gönderilmesinden itibaren üç ay içinde bir yanıt alınmaması durumunda ilgili varış idaresinin bağlı bulunduğu idareye ilgili sonradan kontrol formunun ekli olduğu ve örneği 38 xx.xx ekte yer alan “TC 22 - Tekit Yazısı” gönderilir.
5. Tekit Yazısı’nın gönderilmesinden itibaren üç ay içinde yeterli bir yanıt alınmaması durumunda, eldeki bilgilere dayanılarak gerekli işlemler yapılır.
İbra Madde 102
1. Hareket idaresi, ilgili transit beyannamesinin A nüshasının fotokopisi ile varış idaresinden gelen B nüshasını, varış idaresinin B nüshasının “I” kutusundaki açıklamalarını da dikkate alarak karşılaştırır. Yapılan karşılaştırma sonucunda:
a) uygunluğun tespit edilmesi halinde, transit rejimi ibra edilir ve bu nüshalar arşivlenir.
b) uygunluğun tespit edilmemesi halinde:
i) 104 üncü madde kapsamında asıl sorumlu bilgilendirilir ve asıl sorumludan rejimin sonlandırıldığına ilişkin alternatif kanıt sunması istenir ve
ii) 105 inci madde kapsamında araştırma usulü başlatılır.
2. Hareket idaresi, 104 üncü maddenin 1 inci fıkrası kapsamında ilgili transit beyannamesinin B nüshasının varış idaresinden gelmemesi üzerine 1 inci fıkranın b bendi hükümlerini uygular.
3. Hareket idaresi, “Araştırma yapılmaktadır” ifadesi bulunan B nüshasını aldığında, varış idaresinden olumlu araştırma sonucu alıncaya kadar transit rejimini ibra etmez. Araştırmanın başlatılmasından itibaren bir ay içinde araştırma sonucunun alınmaması durumunda, ilgili varış idaresinin bağlı bulunduğu idareye ilgili “TC 20 - Araştırma Bildirimi”nin ekli olduğu ve örneği 38 xx.xx ekte yer alan “TC 22 - Tekit Yazısı” gönderilir.
4. Hareket idaresi, şüphe ve kaçakçılık kuşkusu ile sonradan kontrol talebinde bulunduğu B nüshası ile ilgili kontrol sonucunu alıncaya kadar transit rejimini ibra etmez.
Teminatın Serbest Bırakılması Madde 103
Hareket idaresi, rejimi ibra etmesi halinde, nakdi bireysel teminat ve teminat belgesine dayalı bireysel teminatta teminatı serbest bırakır ve fişli bireysel teminatta talep üzerine fişin arkası boş olan nüshasını onaylayarak asıl sorumluya iade eder.
Asıl Sorumlunun Bilgilendirilmesi ve Rejimin Sonlandırılmasının Alternatif Kanıtı Madde 104
1. Hareket idaresi, tescil tarihinden itibaren bir ay içinde transit beyannamesinin B nüshasının varış idaresinden gelmemesi veya bu süre içinde gelmekle birlikte gerekli onayların B nüshasında bulunmaması durumunda, asıl sorumludan 2 nci fıkra hükümleri çerçevesinde alternatif kanıt sunmasını ister.
NCTS’in uygulanması ve hareket idaresinin, eşyanın, varış idaresine sunulması gereken süre sınırına kadar “varış bilgisi” mesajını almaması durumunda, asıl sorumluya haber verir ve rejimin sonlandırıldığına ilişkin kanıt sunmasını ister.
Belirli taşıma şekillerine özgü basitleştirilmiş usullerin uygulanması durumunda, asıl sorumlu, aşağıda belirtilen durumlarda bilgilendirilir:
a) havayolu basitleştirilmiş usul - düzey 1 çerçevesinde, manifestoların hareket idaresine sunulduğu ayın sonundan itibaren bir ay içinde aylık manifesto listeleri hareket idaresine iade edilmediğinde veya bu liste ilgili manifestoların tamamını içermediğinde,
b) havayolu basitleştirilmiş usul - düzey 2 çerçevesinde, manifesto ve/veya kayıt denetiminin veya varış idaresinden bir ihlal veya usulsüzlük bildiriminin, manifestonun bulunmadığını veya varışa sunulmadığını gösterdiğinde ve bu nedenle rejimin sonlandırılmadığı düşünüldüğünde veya
c) boru hattı için basitleştirilmiş usul çerçevesinde, boru hattı sahibi tarafından gerçekleştirilen kayıt denetiminin, eşyanın alıcının tesislerine veya dağıtım ağına varmadığını veya alıcının eşya hakkında bir açıklama yapmadığını gösterdiğinde.
Asıl sorumluya bildirim, örneği 33 xx.xx ekte yer alan yazı ile yapılır.
2. Alternatif kanıt, eşyayı belirleyen ve eşyanın varış idaresine veya 57 nci maddenin uygulanması durumunda, izinli alıcıya sunulduğunu gösteren ve hareket idaresini ikna edecek şekilde sunulan, varış idaresi tarafından onaylı bir belgedir. Bu amaçla:
a) 113 üncü maddenin 6 ncı fıkrasında belirtilen B nüshasının fotokopisi,
b) eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulduğunu gösteren ve eşyayı belirleyen bir gümrük belgesinin bir nüshası veya bir fotokopisi veya
c) eşyayı belirleyen boşaltma kayıtları, konşimento, fatura, vb. ticari belgelerin fotokopisi
kullanılabilir.
Alternatif kanıt, uygun olduğunda, birden fazla transit işlemini kapsayabilir.
Eşyanın bir başka ülkede gümrükçe onaylanmış işlem veya kullanıma girmiş olması durumunda, yukarıda belirtilen nüshalar veya fotokopiler, ilgili ülkelerin yetkili makamları tarafından gerçek nüshalar olarak onaylanmış olmalıdır.
Araştırma Usulü Madde 105
1. Hareket idaresi, transit beyannamesinin tescil tarihinden itibaren iki ay içinde rejimin sonlandırıldığına ilişkin kanıtı almaması halinde, rejimin ibra edilmesi için gerek duyulan bilgileri elde etmek üzere derhal araştırma usulünü başlatır:
a) Varış idaresine örneği 34 xx.xx ekte yer alan “TC 20 - Araştırma Bildirimi” gönderilir ve 35 xx.xx ekte yer alan “TC 20 - Araştırma Bildirimi - Açıklayıcı Notlar” da dikkate alınarak işlem yapılır. Varış idaresinin ek bilgi talep etmesi durumunda, “TC 20 - Araştırma Bildirimi”nde “Kutu III” doldurularak iade edilir.
b) “TC 20 - Araştırma Bildirimi”nin gönderilmesinden itibaren bir ay içinde varış idaresinden bir cevap veya ek bilgi talebi alınmaması durumunda, Yetkili Gümrük İdareleri Listesi’nde yer alan ilgili varış idaresinin bağlı bulunduğu idareye ilgili “TC 20 - Araştırma Bildirimi”nin ekli olduğu ve örneği 38 xx.xx ekte yer alan “TC 22 - Tekit Yazısı” gönderilir.
Hareket idaresi, transit rejiminin sonlandırılmadığına ilişkin bilgileri daha önce alması veya bundan şüphelenmesi durumunda derhal araştırma usulünü başlatır.
NCTS’in uygulanması durumunda, hareket idaresi, eşyanın, varış idaresine sunulması gereken süre sınırına kadar “varış bilgisi” mesajını veya “varış bilgisi” mesajını aldıktan sonraki altı gün içinde “kontrol sonuçları” mesajını almazsa, derhal araştırma usulünü başlatır.
2. Hareket idaresi, transit rejiminin sonlandırıldığına ilişkin kanıtın sahte olduğunun sonradan ortaya çıkması ve 1 inci fıkraya göre gerekli olması halinde de derhal araştırma usulünü başlatır.
3. Hareket idaresi, araştırmanın transit rejiminin usulüne uygun olarak sonlandırıldığını ortaya çıkarması halinde asıl sorumluyu derhal bilgilendirir.
4. Hareket idaresi, araştırma usulünün herhangi bir aşamasında transit işleminin usulüne uygun olarak gerçekleştirilmediğini tespit etmesi durumunda, ilgili transit işlemine ilişkin tahsilat işlemini başlatır.
Gümrük Yükümlülüğünün Doğması Madde 106
Hareket idaresi, 86 ncı maddeyi dikkate alarak, gümrük yükümlülüğünün doğup doğmadığını ve gümrük yükümlülüğü doğmuşsa doğduğu tarihi belirler.
Yükümlünün Belirlenmesi Madde 107
Hareket idaresi, 87 nci maddeyi dikkate alarak, yükümlüyü belirler.
Yükümlüye Yönelik İşlemler Madde 108
1. 113 üncü maddenin 5 inci fıkrası saklı kalmak kaydıyla, hareket idaresi:
a) ödenmesi gereken gümrük vergileri ile diğer yüklerin tutarını hesaplayacak ve
b) yükümlüyü belirleyecek
durumda olur olmaz, gerekli tahsilat işlemlerini başlatır.
2. Hareket idaresi, yükümlüye ödenmesi gereken gümrük vergileri ile diğer yüklerin tutarını bildirir.
3. 2 nci fıkra hükümleri uyarınca bildirilen gümrük vergileri ile diğer yüklerin tutarı, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre yükümlü tarafından ödenir.
4. Hareket idaresi, gümrük vergileri ile diğer yüklerin vadesinde ödenmemesi halinde, gümrük vergileri ile diğer yükler, teminattan irad kaydedilir. Teminatın yeterli olmaması halinde, kalan gümrük vergileri ile diğer yükler, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilir.
Kefile Yönelik İşlemler Madde 109
1. 2 nci fıkra hükmü dikkate alınarak, kefilin yükümlülüğü:
a) kefilin verdiği teminat kapsamındaki bir transit işlemi sırasında doğan bir gümrük yükümlülüğü için asıl sorumlunun yükümlü olması,
b) gümrük vergileri ile diğer yüklerin ödenmesi veya ortadan kalkması, vb. nedenlerle gümrük yükümlülüğünün kalkmamış olması ve
c) ödenecek gümrük vergileri ile diğer yüklerin tutarının, kefil tarafından güvence altına alınan tutarı aşmaması
koşuluyla gümrük vergileri ile diğer yükler ödeninceye kadar devam eder.
2. Hareket idaresi, ödenmesi gereken gümrük vergileri ile diğer yükler tutarını yükümlü ile aynı zamanda kefile de bildirir. Süresinde ödenmeyen gümrük vergileri ile diğer yükler, teminattan irad kaydedilir.
Yapılacak Diğer İşlemler Madde 110
Hareket idaresi tarafından:
a) 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre takibat yapılması halinde, ilgililer hakkında Türk Parasının Kıymetini Koruma mevzuatına göre gerekli Kambiyo takibatının yapılması hususu, en yakın kambiyo müdürlüğüne intikal ettirilir,
b) 1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanun hükümlerine göre işlem yapılmasının gerekmesi halinde, a bendine ilaveten varış idaresine ibraz edilmeyen eşya ve taşıma aracı yakalandığında en yakın gümrük idaresine teslim edilmesi ve taşıma aracı sürücüsünün hudut polisince tutulan takip fişlerine geçirilmesi hususu, İçişleri Bakanlığı’na bildirilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Taşıma Sırasındaki Usül
Transit Beyannamesi Nüshalarının Sunulması Madde 111
Yetkili makamların talep etmesi durumunda, transit beyannamesinin A ve B nüshaları ve eşya ile birlikte gönderilen diğer belgeler sunulur.
Taşıma Sırasında Meydana Gelen Olaylar Madde 112
1. Taşıyıcı:
a) öngörülen güzergahın değişmesi,
b) mühürlerin taşıyıcının kontrolü dışındaki nedenlerden dolayı taşıma sırasında kırılması,
c) eşyanın yetkili makamların gözetimi altında veya izin vermeleri durumunda yetkili makamların gözetimi olmadan da bir başka taşıma aracına aktarılması,
d) taşıma aracının derhal tamamen veya kısmen boşaltılmasını gerektiren bir tehlike olması veya
e) asıl sorumlu veya taşıyıcının yükümlülüklerini yerine getirmesini etkileyen bir olay veya kaza olması
halinde, transit beyannamesinin A ve B nüshalarına gerekli bilgileri yazmak ve eşyayı bu belgelerle birlikte yetkili makamlara sunmak zorundadır.
2. Yetkili makamlar, ortak transit işleminin usulüne uygun olarak sürdürülebileceğine karar vermesi halinde, gerekli tüm önlemleri alarak transit beyannamesinin A ve B nüshalarını tasdik eder.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Varış İdaresinde Yapılacak İşlemler
Belgelerin ve Eşyanın Sunulması Madde 113
1. Eşya ve transit beyannamesinin A ve B nüshaları, varış idaresine, çalışma gün ve saatlerinde sunulur. Ancak varış idaresi, ilgi kişinin talebi üzerine ve giderleri ilgi kişi tarafından karşılanmak üzere, eşya ve transit beyannamesinin A ve B nüshalarının:
a) çalışma gün ve saatleri dışında ve/veya
b) bir başka yerde sunulmasına da izin verebilir.
2. Eşya ile ilgili bilgiler, varış idaresinde, gümrük memuru tarafından bilgisayar sistemine girilir. Belirlenen muayene memurunun ismi, transit beyannamesinin A ve B nüshalarının “I” kutusunun “Varış Gümrük İdaresi Kontrolü” başlığının yanındaki boş alana, varış tarihi, ilgili yere ve tescil numarası, “kayıt no” için ayrılmış kısma kaydedilir.
3. Eşyanın, hareket idaresi tarafından öngörülen süre sınırının geçirilmesinden sonra varış idaresine sunulması ve bu süre sınırına uymama durumunun varış idaresini ikna edecek şekilde açıklanması ve taşıyıcı veya asıl sorumluya yüklenemeyecek koşullardan kaynaklanması halinde, asıl sorumlunun, öngörülmüş olan süreye uyduğu kabul edilir.
Bu çerçevede polisin düzenlediği kaza, hırsızlık, vb. ile ilgili belge, sağlık kuruluşunun düzenlediği tıbbi bakım, vb. ile ilgili belge, araç tamir servisinin düzenlediği araç tamiri ile ilgili belge ve grev veya öngörülemeyen herhangi bir koşula bağlı gecikme kanıtı sunulabilir.
4. Varış idaresi, transit beyannamesinin A ve B nüshalarını karşılaştırır ve bu nüshaların “I” kutusuna varış tarihini ve mühürlerin sağlam olması ve yapılan muayenenin sonucunda herhangi bir usulsüzlüğün bulunmadığının tespit edilmesi halinde, “uygundur” ifadesini yazar. Transit beyannamesi ve eşya, kontrol edilmeden kabul edilmesi halinde de “uygundur” ifadesi yazılır.
5. Yapılan muayenenin sonucunda tespit edilen farklılıklara ilişkin bilgiler, transit beyannamesinin A ve B nüshalarının “I” kutusunda “Açıklamalar” bölümüne aşağıda belirtildiği şekilde kaydedilir:
A ve B nüshalarında kap sayısı, brüt ağırlık veya her ikisinde tespit edilen fazlalık veya eksiklik durumunda:
“Farklılıklar: fazla: … eksik: …
eşyanın tanımı: …
tarife sınıflandırması ”
yazılır. Tarife sınıflandırması, sadece ortak transit rejiminin öngördüğü durumda belirtilir.
Yukarıda belirtilenlerden farklı usulsüzlükler de bu kutuya kaydedilir.
Yapılan açıklamalar, ilgili memur tarafından imza ve tarih konulmak ve kaşesiyle mühürlenmek suretiyle tasdik edilir.
Muayene sonucu, eşya beyannamede belirtilen cinsine uygun olmakla birlikte miktarca noksan görülürse, 1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanun hükümleri saklı kalmak üzere, noksanlığa isabet eden gümrük vergileri ile diğer yükler mevcut teminattan mahsup etmek dahil tahsil edilerek eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesi dışına çıkarılmasına izin verilir.
Noksan çıkan eşyaya ilişkin vergiler yükümlülüğün doğduğu tarihteki vergi oranları ve diğer vergilendirme unsurlarına göre belirlenir. Bu suretle vergileri alınan eşyanın menşeine göre yürürlükteki ticaret politikası önlemleri ve ticaret anlaşmaları ile Türk Parası Kıymetini Koruma Kararları hükümleri dairesinde gereği yapılır.
Yapılan muayene sonucunda, eşyanın cins ve nev’inin farklı veya miktarı eksik çıkan eşyanın serbest dolaşıma giriş rejimine göre ithali yasak eşyadan olması halinde, sahip veya taşıyıcıları hakkında kaçakçılık kovuşturması yapılır ve eşya kovuşturma sonucuna kadar alıkonulur.
6. Varış idaresi, asıl sorumlunun talebi üzerine ve 104 üncü maddeye uygun olarak rejimin sonlandırıldığının kanıtlanması amacıyla B nüshasının fotokopisi üzerine “alternatif kanıt” şerhini düşer ve idarenin mührüyle tasdik eder.
7. Transit işlemi, mücbir sebep olması halinde, transit beyannamesinde kayıtlı varış idaresinden başka bir idarede sonlandırılabilir. Bu durumda bu idare, varış idaresi olur.
Varış Bildirimi Madde 114
NCTS’in uygulanması durumunda, varış idaresi, transit beyannamesinin A nüshasını alıkoyar ve hareket idaresine eşyanın varışını bildirmek için “varış bilgisi” mesajını kullanır. Mesaj, eşyanın varış idaresine sunulduğu gün iletilir. Mesaj, rejimin 104 üncü maddenin 2 nci fıkrasına uygun olarak sonlandırıldığının kanıtı olarak kullanılamaz.
Alındı Madde 115
1. Varış idaresi, eşya ve transit beyannamesinin A ve B nüshalarını sunan kişinin talebi üzerine bir alındı düzenler.
2. “TC 11 - Alındı”nın şekli, 32 xx.xx ekte yer alan örneğe uygun olur.
3. Alındı, ilgili kişi tarafından varış idaresi için ayrılan bölümü hariç önceden doldurulur. Alındı, eşyaya ilişkin diğer bilgileri kapsayabilir. Alındı, rejimin 104 üncü maddeye uygun olarak sonlandırıldığının kanıtı olarak kullanılamaz.
Rejimin Sonlandırılması Madde 116
Ortak transit rejimine tabi tutulan eşya ve gerekli belgeler, usulüne uygun olarak varış idaresine sunulduğunda, ortak transit rejimi sona erer ve asıl sorumlunun yükümlülüğünü yerine getirdiği kabul edilir.
Beklenen Varış Kaydına Dayanan Kontroller Madde 117
NCTS’in uygulanması durumunda, eşya muayenesi, hareket idaresinden alınan “beklenen varış kaydı” mesajı kullanılarak gerçekleştirilir.
Kontrol Sonuçları Madde 118
NCTS’in uygulanması durumunda ve 3 xx.xx eke uygun olarak, gerekçelendirildiği durumlar hariç olmak üzere, varış idaresi, “kontrol sonuçları” mesajını hareket idaresine en geç eşyanın varış idaresine sunulduğu çalışma gününü izleyen gün iletir.
B Nüshasının Hareket İdaresine Gönderilmesi Madde 119
1. Transit beyannamelerinin B nüshaları, her bir hareket idaresi için ayrı ayrı hazırlanan iki nüsha bordroya (Ek 40) tescil sıra numarasına göre kaydedilir. İşlemin sona erdiği tarihten itibaren en geç 7 gün içinde birinci nüsha bordro idare amirince onaylanarak bir yazı ekinde transit beyannamesi üzerinde “İade nüshası aşağıdaki idareye gönderilmelidir” başlıklı yerde kayıtlı hareket idaresine gönderilir. Beyannamelerin A nüshaları, ilgili hareket idaresine gönderilecek yazının paraf nüshası ekinde ikinci nüsha bordro ile birlikte varış idaresi tarafından saklanır.
Beşten az transit beyannamesi için bordro düzenlenmez, ilgili hareket idaresine gönderilecek yazıda tescil sıra numarasına göre liste halinde belirtilir.
2. Ek 1 eşyasını kapsayan transit beyannamelerinin B nüshaları, sunulmasından itibaren bir çalışma günü içinde hareket idaresine yukarıda belirtilen şekilde gönderilmelidir.
3. Usulsüzlükten şüphelenilmesi veya usulsüzlük belirlenmesi halinde de bu sürelere uyulur.
Alternatif Kanıt Madde 120
1. Varış idaresi, asıl sorumlu veya temsilcisinin eşya ve transit beyannamesi sunulduğunda veya daha sonra yaptığı talebi üzerine, gerekli kontrolleri gerçekleştirdikten sonra transit rejiminin usulüne uygun olarak sonlandırıldığına ilişkin 104 üncü maddenin 2 nci fıkrasına uygun alternatif kanıt düzenler. Eşya ve transit beyannamesi sunan kişinin, asıl sorumlunun temsilcisi olduğu kabul edilir.
2. Alternatif kanıt olarak kullanılan transit beyannamesinin B nüshasının fotokopisi veya eşyayı belirleyen boşaltma kayıtları, konşimento, fatura, vb. ticari belgelerin fotokopisi transit beyannamesi tescil numarası ve “alternatif kanıt” ifadesi yazılmak suretiyle varış idaresi tarafından onaylanmalıdır.
Araştırma Usulü Madde 121
1. Varış idaresi, hareket idaresi tarafından gönderilen “TC 20 - Araştırma Bildirimi” üzerine eşya ve transit beyannamesinin idaresinde sunulup sunulmadığına ilişkin araştırma başlatır. Araştırma sonucu, belgedeki “Kutu IV” doldurulmak suretiyle hareket idaresine bildirilir.
Eşya ve transit beyannamesi varış idaresine sunulmuş ve beyannamenin B nüshası hareket idaresine gönderilmekle birlikte B nüshasının hareket idaresine ulaşmaması halinde, A nüshasının fotokopisi belgeye eklenmek ve “Kutu IV” doldurulmak suretiyle belge hareket idaresine gönderilir.
Eşya ve transit beyannamesi varış idaresine sunulmuş ve beyannamenin B nüshası hareket idaresine gönderilmemiş olması halinde, B nüshası belgeye eklenmek ve “Kutu IV” doldurulmak suretiyle belge hareket idaresine gönderilir.
2. Belgedeki bilgilerin araştırma yapılması için yetersiz olması halinde, talep edilen ek bilgiler için “Kutu II” doldurularak belge hareket idaresine derhal iade edilir.
3. Varış idaresi, uygun olduğunda izinli alıcı ile temasa geçer.
Sonradan Kontrol Madde 122
1. 101 inci madde hükümleri çerçevesinde sonradan kontrol amacı ile “TC 21 - Doğrulama Talebi” formu hareket idaresine gönderilir.
2. 101 inci madde hükümleri çerçevesinde sonradan kontrol talepleri, form tarihinden itibaren iki ay içinde cevaplandırılır. Ancak, Ek 1 eşyası içeren sevkıyata ilişkin, kırmızı bir köşegen çizgiyle işaretlenmiş “TC 21 - Doğrulama Talebi” formu, idarenin kayıtlarına girmesini izleyen günden itibaren beş çalışma günü içinde iade edilmelidir.
3. Sonradan kontrol talebinin gönderilmesinden itibaren üç ay içinde bir yanıt alınmaması durumunda, ilgili hareket idaresinin bağlı bulunduğu idareye ilgili “TC 21 - Doğrulama Talebi” formunun ekli olduğu ve örneği 38 xx.xx ekte yer alan “TC 22 - Tekit Yazısı” gönderilir.
4. “TC 22 - Tekit Yazısı”nın gönderilmesinden itibaren üç ay içinde yeterli bir yanıt alınmaması durumunda, eldeki bilgilere dayanarak gerekli işlemler yapılır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Merkez İdarede Yapılacak İşlemler
Gümrük İdareleri Listesi Madde 123
Ortak transit işlemlerini yürütmeye yetkili idarelerin kod numaralarını, görevlerini, çalışma gün ve saatlerini belirten bir liste, merkez idare tarafından hazırlanır ve gümrük idarelerine duyurulur.
Belge Göndermede Kullanılacak Zarflar Madde 124
Transit beyannamesinin B nüshası, “TC 20 - Araştırma Bildirimi”, “TC 21 - Doğrulama Talebi” ve “TC 22 - Tekit Yazısı”nın gönderilmesi amacıyla, sol üst köşesinde Gümrük Müsteşarlığı’nın matbu logosunun ve ilgili idarenin adresinin olduğu 175x250 mm boyutlarında küçük ve 250x350 mm boyutlarında büyük özel zarflar (Ek 39) kullanılır.
ALTINCI BÖLÜM
İzin Makamı Tarafından Yapılacak İşlemler
İzin Başvurusunun Kabulü Madde 125
İzin makamı, asıl sorumlu veya alıcının 33 üncü maddede belirtilen basitleştirmelerden yararlanma başvurusunu 35 ila 37 inci maddelere uygun olarak kabul eder veya reddeder.
İzin makamı, basitleştirmeye ilişkin bir başvuru aldığında, ilk önce başvurunun tam olup olmadığını kontrol eder. Eksik başvurular, gerekli düzeltmelerin yapılması için açıklama yapılarak başvuru sahibine iade edilir.
İzin koşullarının yerine getirilmemesi durumunda, başvuru sahibine, başvurusunun reddedilme nedenleri, yazılı olarak bildirilir.
İznin Verilmesi, İptali ve Düzeltilmesi Madde 126
İzin makamı, başvuru üzerine, 33 üncü maddede belirtilen basitleştirmelere 34 üncü maddede belirtilen genel koşullar ve her bir basitleştirmeye ilişkin özel koşulları dikkate alarak, izin verebilir. İzin makamı, 39 uncu maddeye uygun olarak izni iptal eder veya düzeltir.
İzin, iznin iptali veya düzeltilmesi, başvuru sahibine yazılı olarak bildirilir.
Kapsamlı Teminat Kullanma İzni Verilmesi Madde 127
1. İzin makamı, başvurunun kabul edilmesinden sonra:
a) asıl sorumlunun kapsamlı teminat kullanma izin koşullarını yerine getirip getirmediğini kontrol eder,
b) 41 inci maddeye uygun olarak referans tutarı belirler veya asıl sorumlu tarafından hesaplanan tutarı kontrol eder,
c) asıl sorumlunun teminat tutarının indirilmesine ilişkin koşulları karşılayıp karşılamadığını kontrol eder ve
d) teminat tutarını belirler.
2. Kapsamlı teminat veya teminattan vazgeçme izninde (Ek 23):
a) izni verme gerekçesi,
b) asıl sorumlu ile birlikte belirlenen usul izleme ve kontrol yöntemi,
c) basitleştirmeyi kullanmaya ve kullanımını izlemeye uygulanacak yöntemler ile birlikte, basitleştirmeyi kullanma koşul ve yükümlülükleri,
d) asıl sorumlunun izni etkileyen değişiklikleri bildirme yükümlülüğü,
e) referans tutar ve kullanılmasını izleme,
f) teminat tutarı,
g) düzenlenecek kapsamlı teminat veya teminattan vazgeçme sertifikalarının adedi,
h) asıl sorumlunun kaybolan veya çalınan kapsamlı teminat veya teminattan vazgeçme sertifikalarını derhal bildirme yükümlülüğü,
i) izin makamının kayıtları izleyeceği ve kontrol edeceği,
j) kontrolleri gerçekleştirecek idare ve
k) iznin iptali veya feshine ilişkin kurallar yer alır.
3. İzin makamı, 41 inci maddeye uygun olarak referans tutarı, yıllık olarak gözden geçirir ve gerekirse ayarlar.
4. Hassas olmayan eşya ve Ek 1 eşyası için başvuru yapıldığında, bu başvuru, asıl sorumlunun talebi üzerine tek bir başvuru olarak kabul edilir ve sadece bir izin düzenlenir. Bu durumda Ek 1 eşyası için uygulanan ölçütler, teminat tutarının hesaplanmasında her iki tür eşyaya uygulanır ve teminattan vazgeçme tanınmaz.
5. İzin makamı, 41 inci maddeye uygun olarak henüz sonlandırılmamış ortak transit işlemleri kapsamındaki eşya ile ilgili olarak doğabilecek gümrük vergileri ile diğer yüklerin toplam tutarının referans tutarı aşacak olması durumunun asıl sorumlu tarafından bildirilmesi halinde, referans tutarın aşılacak olması durumunun süreklilik göstereceğinin belirlenmesi halinde referans tutarı yeniden belirler.
Asıl sorumlunun referans tutarın aşıldığını bildirmemesi durumunda, izin, iptal edilir.
Referans Tutarın Yıllık Olarak Gözden Geçirilmesi Madde 128
İzin makamı, referans tutarın 41 inci maddenin 2 nci fıkrası uyarınca yıllık olarak gözden geçirilmesi amacıyla:
a) asıl sorumlunun referans tutarın aşılmasına ilişkin bildirimleri,
b) asıl sorumlunun güvenilirliği,
c) devam eden araştırma usullerinin sayısı,
d) ibra edilmeyen transit rejimleri ile ilgili kefile gönderilen bildirimlerin sayısı ve
e) asıl sorumlunun ödemelerini yerine getirme durumunu (gümrük mevzuatı ile ilgili diğer yükümlülüklere uyma dahil)
dikkate alır. Bu çerçevede asıl sorumludan kayıtlarını sunması istenir.
İzin makamı, asıl sorumlunun gelecekteki ihtiyaçlarına göre referans tutarı ayarladığında ve bu referans tutara göre teminat tutarını belirlediğinde, izni değiştirir.
İzinli Gönderici ve İzinli Alıcı İzni Verilmesi Madde 129
1. İzin makamı, başvurunun kabul edilmesinden sonra başvuru sahibinin özellikle:
a) genel faaliyetleri,
b) deneyim, gelişme ve beklentileri,
c) güvenilirliği ve gümrükle olan ilişkileri,
d) tesislerinde boşaltma platformu, gümrük için ayrılmış büro gibi imkanları,
e) mali güvenilirliği,
f) basitleştirilmiş usulleri kullanma deneyimi ve
g) gümrükle işbirliği yapma isteğini
değerlendirir. İzinli gönderici için ayrıca kapsamlı teminat kullanma izni aranır.
2. İzinli gönderici izninde 51 inci maddede belirtilen bilgiler yer alır. İzinde, 51 inci maddenin b bendinde öngörülen bilgilendirmenin:
a) transit beyannamesi bilgileri,
b) eşyanın sevk tarihi ve zamanı ve takılan mühürlere ilişkin bilgiler,
c) eşyanın dahilde işleme, hariçte işleme, gümrük antreposu gibi ne amaçla transit rejimine tabi tutulduğu,
d) gerektiğinde eşya kodu dahil eşyanın genel tanımı ve
e) uygun olduğunda lisans ve/veya diğer sertifikaların numarasını
kapsayacak şekilde faks ile yapılacağı belirtilir. 55 inci maddede belirtilen imzadan vazgeçmenin tanınması halinde, izinde bu durum da belirtilir.
3 İzinli alıcı izninde 59 uncu maddede belirtilen bilgiler yer alır. İzinde, 59 uncu maddenin 1 inci fıkrasının b bendinde öngörülen bilgilendirmenin:
a) transit beyannamesi bilgileri,
b) eşyanın varış tarihi ve zamanı ve uygun olduğunda mührün durumu,
c) eşyanın firmada depolanacağı yer,
d) eşyanın dahilde işleme, serbest dolaşıma giriş gibi ne amaçla transit rejimine tabi tutulduğu,
e) gerektiğinde eşya kodu dahil eşyanın genel tanımı,
f) uygun olduğunda lisans ve/veya diğer sertifikaların numarası ve
g) fazla, eksik ve değiştirilmiş miktar veya kırık mühür gibi diğer usulsüzlüklere ilişkin bilgileri
kapsayacak şekilde faks ile yapılacağı belirtilir.
Kayıtların Tutulması Madde 130
1. İzin makamı, düzenlenen iznin bir sureti ile birlikte, başvuruları ve ekli destekleyici belgeleri saklar.
2. Başvuru reddedildiğinde veya izin iptal edildiğinde, başvuru ve duruma göre başvuruyu reddeden veya iptal eden karar ve tüm ekli destekleyici belgeler,
başvurunun reddedildiği veya iznin iptal edildiği takvim yılının sonundan itibaren en az beş yıl saklanır.
DÖRDÜNCÜ KISIM
Geçici Hükümler, Yürürlük ve Yürütme
Geçici Madde 1
55 inci maddede belirtilen imzadan vazgeçme, bu konuda ulusal düzeyde hukuki düzenleme yapılıncaya kadar uygulanmayacaktır.
Geçici Madde 2
Yönetmelik’te geçen demiryolu işletmesi ve demiryolu altyapı yöneticisinden, bu konuda gerekli yasal düzenleme yapılıncaya kadar, TCDD Genel Müdürlüğü anlaşılacaktır.
Uygulama Madde 131
Bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hallerde, Gümrük Yönetmeliğinin ilgili hükümleri uygulanır.
Yürürlük Madde 132
Bu Yönetmelik, yayımı tarihinden itibaren 60 gün sonra yürürlüğe girer.
Yürütme Madde 133
Bu Yönetmelik hükümlerini Gümrük Müsteşarlığı’nın bağlı bulunduğu Devlet Bakanı yürütür.