SÜREKLİ UÇUŞA ELVERİŞLİLİK YÖNETİMİ TALİMATI
SÜREKLİ UÇUŞA ELVERİŞLİLİK YÖNETİMİ TALİMATI
(SHT-CAM)
BİRİNCİ BÖLÜM
Başlangıç Hükümleri
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Talimatın amacı, 05/11/2022 tarih ve 32004 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sürekli Uçuşa Elverişlilik Yönetmeliği (SHY-CA) kapsamında sürekli uçuşa elverişlilik yönetimi kuruluşu ve birleşik uçuşa elverişlilik yönetimi kuruluşu onayı verilmesine ve bu kuruluşların faaliyetlerine ve ayrıca hava aracının sürekli uçuşa elverişliliğinin sağlanması ile ilgili gerekliliklere ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2- (1) Bu Talimat, ülkemizin sivil hava aracı siciline kayıtlı veya kayıt edilecek hava araçlarını ve bunların sürekli uçuşa elverişliliğini sağlamak için yürütülecek faaliyetlerden sorumlu olan aşağıda belirtilenleri kapsar:
a) Hava araçlarının sahiplerini ve işleticilerini,
b) Hava araçlarının sürekli uçuşa elverişliliğini yönetmek üzere yetkilendirilmiş kuruluşları,
c) Hava araçlarına ve onlara takılacak komponentlere bakım hizmeti vermek üzere yetkilendirilmiş kuruluşları ve kişileri,
ç) Bu kuruluşlarda görev yapan yöneticileri ve çalışan personeli.
(2) Yelken kanat, ayakla inilen yelken kanat, paraşüt, yamaç paraşütü gibi harici güç ile
havalanabilen hava araçları bu Talimat kapsamı dışındadır.
(3) Amatör yapım hava araçları, insansız hava araçları, araştırma, deneysel, geliştirme, tasarım ve üretim aşamasında olan hava araçları ile Genel Müdürlük tarafından yayımlanmış ya da kabul edilmiş bir tip sertifikasına sahip olmayan hava araçları bu Talimatın kapsamı dışındadır.
Dayanak
MADDE 3- (1) Bu Talimat, 14/10/1983 tarihli ve 2920 sayılı Türk Sivil Havacılık Kanunu'na, 15/07/2018 tarihli ve 30479 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 4 numaralı Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar ile Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'ne ve 05/11/2022 tarih ve 32004 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Sürekli Uçuşa Elverişlilik Yönetmeliği'ne (SHY-CA) dayanılarak aşağıdaki uluslararası düzenlemelere uyumlu olarak hazırlanmıştır.
a) 5/6/1945 tarihli ve 4749 sayılı Kanun ile onanan 7/12/1944 tarihli Şikago Konvansiyonu’nun personel lisansları konulu Ek-1, hava aracı operasyonu konulu Ek-6, uçuşa elverişlilik konulu Ek-8’ine,
b) Xxxx Xxxxx ve Havacılık Ürün, Parça ve Cihazlarının Sürekli Uçuşa Elverişliliği ile Bu Görevlerde Yer Xxxx Xxxuluşlar ve Personelin Onayı konulu 26/11/2014 tarihli ve (AB) 1321/2014 sayılı Komisyon Tüzüğü ile söz konusu Tüzüğe yapılan (AB) 2015/1088, (AB) 2015/1536, (AB) 2018/1142, (AB) 2019/1383, (AB) 2019/1384, (AB) 2020/270, (AB) 2020/1159, (AB) 2021/700, (AB) 2021/1963, (AB) 2022/410, (AB) 2022/1360 numaralı değişiklikler.
Tanımlar ve Kısaltmalar
MADDE 4- (1) Bu Talimatta geçen terimlerin tanımları:
a) Bakım: Uçuş öncesi kontrol hariç olmak üzere, bir hava aracının veya komponentin revizyonu, tamiri, kontrol edilmesi, değiştirilmesi, modifikasyonu veya arıza giderme işlemlerinden herhangi birisinin veya bunların herhangi bir kombinasyonunun uygulanmasını,
b) Bakım kuruluşu: Hava aracı veya komponenti üzerinde bakım yapmak üzere Genel Müdürlük tarafından belirlenen gereklilikleri yerine getirdiği tespit edilerek yetkilendirilen kamu kurum ve kuruluşu ile gerçek veya tüzel kişiye ait işletmeyi,
c) Büyük hava aracı: Azami kalkış ağırlığı 5700 Kg üzerinde olan uçaklar ile azami kalkış ağırlığı 3175 Kg üzerinde olan veya birden fazla motoru bulunan helikopterleri,
ç) ELA1 (Avrupa Hafif Hava Aracı 1) sınıf hava aracı:
1) Azami kalkış ağırlığı 1200 Kg veya altında olan, karmaşık motorlu hava aracı olarak sınıflandırılmayan uçak, planör veya motorlu planörü,
2) Azami kalkış ağırlığı 1200 Kg veya altında olan planör veya motorlu planörü,
3) Azami tasarım kaldırma gazı veya sıcak hava hacmi, sıcak hava balonları için 3400 m3'ün, gaz balonları için 1050 m3'ün, bağlı gaz balonları için 300 m3'ün üzerinde olmayan balonu,
4) Azami dört kişi alacak şekilde tasarlanmış, azami tasarım kaldırma gazı veya sıcak hava hacmi, sıcak hava gemisi için 3400 m3'ün ve gaz hava gemisi için 1000 m3'ün üzerinde olmayan hava gemisini,
d) ELA2 (Avrupa Hafif Hava Aracı 2) sınıf hava aracı:
1) Azami kalkış ağırlığı 2000 Kg veya altında olan, karmaşık motorlu hava aracı olarak sınıflandırılmayan uçak, planör veya motorlu planörü,
2) Azami kalkış ağırlığı 2000 Kg veya altında olan planör veya motorlu planörü,
3) Balonu,
4) Sıcak hava gemisini,
5) %3 azami statik ağırlık, vektörel olmayan itki (geri itki hariç), yapısı, kontrol sistemi ve balon bölme sistemi geleneksel ve basit tasarımlı, güç destekli olmayan kontroller gibi karakteristik özelliklere sahip gaz hava gemisi,
6) Döner kanatlı çok hafif hava aracını,
e) Emniyet riski: Hava aracındaki bir durumun veya nesnenin, olaya veya kazaya doğrudan neden olması ya da kaza veya olay yaratma potansiyeli bulunması durumlarının sonuçları ile bunların olası şiddeti hakkında öngörülme olasılığını,
f) Gösteri uçuşu: Hava aracının bir gösteri uçuşu için yapılan idmanlar ile reklamı yapılan etkinliğe gitmek ve dönmek için kullanımı dâhil olmak üzere, halka açık bir tanıtım etkinliğinde sergilenmesi veya eğlence amacıyla gerçekleştirilen herhangi bir uçuş faaliyetini,
g) Gözetim planlama döngüsü: Onayın tüm alanlarının ve tüm süreçlerin, denetimler ve
incelemeler yoluyla Genel Müdürlük tarafından gözden geçirilmesi gereken zaman çerçevesini,
ğ) Gözetim programı: Genel Müdürlük tarafından gerçekleştirilecek yetkiye, ürüne ve tesise özgü denetimlerin ve incelemelerin teferruatlı şekilde yapılması için öngörülen zaman çerçevesinde ayrıntıları belirlenen denetimlerin ve incelemelerin sayısını, kapsamını ve süresini gösteren detaylı planı,
h) Grup 3 hava aracı: Karmaşık motorlu uçaklar, çok motorlu helikopterler, maksimum onaylı uçuş irtifa seviyesi FL290 değerini aşan uçaklar, elektromekanik uçuş kumanda sistemlerine sahip hava araçları veya Genel Müdürlük tarafından farklı bir hava aracı tipi olduğu kabul edilen hava araçları haricinde kalan piston motorlu uçakları,
ı) Hat bakım: Hava aracının veya hava aracı parçasının onaylanmış standartlara uygun olarak hangar gerektirmeyen bakım, onarım, parça değiştirme ve hasar giderme işlemlerinin yapılmasını,
i) Hata: Bir kişi tarafından gerçekleştirilen kabul edilen prosedürlerden veya düzenlemelerden
sapmalara yol açabilecek faaliyet veya eylemsizliği,
j) Hava aracı: Havalanabilme ve/veya havada seyredebilme kabiliyetine sahip her türlü taşıtı,
k) Hava aracı bakım personeli: Belirli tipte hava aracına veya komponentine ve belirlenen kapsamda bakım yapmak üzere yetkilendirilen teknik elemanı,
l) Hava aracı sahibi: Hava aracının mülkiyetine sahip olan kişi veya kuruluşu,
m) İlave tip sertifikası: Ürün tip sertifikasından farklı olarak, tip sertifikası sahibi dışındaki organizasyon tarafından, ürün üzerinde yapılan modifikasyonların onayı için ülke otoritesi tarafından verilen belgeyi,
n) İnsan faktörü: Havacılık faaliyetlerine uygulanan ilkeler anlamında insan performansını etkileyen ve insan kapasitesinin dikkate alınarak insan ve diğer sistem bileşenleri arasında güvenli arayüz tesisini etkileyen her şeyi,
o) İnsan performansı: Havacılık faaliyetlerinin emniyetine ve verimliliğine etki eden insan
kabiliyetini, yeteneklerini ve sınırlamalarını,
ö) İşletici: Uçuş operasyonu gerçekleştirmek amacıyla Genel Müdürlükten işletme ruhsatı ya da onayı almış kişi veya kuruluşları,
p) Karmaşık motorlu hava aracı: Aşağıda listelenen özelliklerden herhangi birini sağlayan hava aracı;
1) Azami sertifikalandırılmış kalkış ağırlığı 5700 Kg ve üzerinde olan veya azami yolcu koltuk kapasitesi 19'dan fazla olan veya asgari iki pilotla uçuş için sertifikalandırılmış olan veya turbo jet motora veya motorlara ya da birden fazla turbo prop motora sahip olan uçak,
2) Azami sertifikalandırılmış kalkış ağırlığı 3175 Kg ve üzerinde olan veya azami yolcu koltuk kapasitesi 9'dan fazla olan veya asgari iki pilota sertifiye edilmiş olan helikopterleri,
3) Tilt rotor hava araçlarını,
r) Komponent: Hava aracına ait her tür motor, pervane, parça veya cihazını,
s) Kritik bakım görevi: Çalışması sırasında hata meydana gelirse uçuş emniyetini doğrudan tehlikeye atabilecek; hava aracının, motorun veya pervanenin herhangi bir parçası veya bir sistemin bozulması, arızası veya bir komponentin montajı ile ilişkilendirilen bakım işlemini,
ş) Kurtarılamaz malzeme: Mevcut teknoloji ile tamiri mümkün olmayan ve ömür sınırları uzatılamayan malzemeleri,
t) Kuruluş: Bir gerçek kişi, tüzel kişi veya tüzel kişiliğin bir parçasını,
u) LSA (Hafif Sportif Hava Aracı): Aşağıdaki özelliklerin tümüne sahip olan hava aracı;
1) Azami kalkış ağırlığı 600 Kg'ın üzerinde olmayan,
2) İniş konfigürasyonundaki (VS0) azami havada tutunabilme hızı, hava aracının belgelendirilmiş azami kalkış ağırlığında ve en kritik kütle merkezinde kalibre edilmiş hava hızı (CAS) cinsinden 45 knot'ın üzerinde olmayan,
3) Pilot dâhil olmak üzere, en fazla iki kişilik azami koltuk kapasitesine sahip,
4) Pervaneli, türbin olmayan tek motorlu,
5) Basınçlandırılmamış kabine sahip hava aracını,
ü) Onaylayıcı personel: Bakım sonrasında bir hava aracının veya komponentin bakım çıkışından sorumlu olan personelini,
v) Otorite: ICAO üyesi ülkelerin sivil havacılık organizasyonlarından sorumlu kurumu,
y) Özel operasyon: Hava aracının tarım, inşaat, fotoğrafçılık, haritacılık, gözlem ve keşif, havadan reklam, bakım kontrol uçuşları gibi özel faaliyetler için kullanıldığı, ticari hava taşımacılığı dışındaki herhangi bir operasyonu,
z) Ramak kala: SHT-OLAY talimatına göre zorunlu olarak bildirilmesi gereken bir olayın kıl payı önlendiği veya kaçınıldığı bir vakayı,
aa) Risk değerlendirme: Mevcut veya algılanan riskin kabul edilebilir veya tolere edilebilir olup olmadığını belirlemek için mühendislik ve operasyonel yargı veya analiz metotlarına dayalı değerlendirmeyi,
bb) Seviye 1 bulgu: Bu Talimatın gerekliliklerine uymayan, emniyet standardını düşüren ve uçuş emniyetini ciddi şekilde tehlikeye atan her tür önemli uygunsuzluk halini,
cc) Seviye 2 bulgu: Bu Talimatın gerekliliklerine uymayan, emniyet standardını düşürebilecek ve uçuş emniyetini tehlikeye atması muhtemel olan her tür önemli uygunsuzluk halini,
çç) Sınırlı operasyon (Limited operations): Kompleks motorlu olmayan uçaklar ve helikopterler ile yapılan aşağıdaki operasyonlar;
1) Reklam faaliyetleri yapılmadan ve ticari operasyon niteliğinde olmadan, doğrudan maliyetin hava aracı içindekilerin hepsi tarafından paylaşılması ve doğrudan maliyetleri paylaşan kişi sayısının pilot dâhil altı ile sınırlı olması koşuluyla, özel şahıslarla yapılan maliyet paylaşımlı uçuşlar,
2) Yarışma uçuşları ya da gösteri uçuşları,
3) SHY-1 Yönetmeliğine göre onaylanmış bir eğitim kuruluşu ya da havacılık sporunu veya eğlence amaçlı havacılığı desteklemek amacıyla oluşturulan bir kuruluş tarafından işletilen hava aracı ile, kâr amacı güdülmeyen ve kuruluş üyesi olmayanların dâhil olduğu durumlarda bu uçuşların kuruluşun sadece sıra dışı bir faaliyetini temsil etmesi koşuluyla, gerçekleştirilen tanıtım uçuşları, paraşüt atma, planör çekme veya akrobasi uçuşları,
dd) Sürekli uçuşa elverişlilik: Hava aracının, işletim ömründeki herhangi bir zamanda yürürlükteki uçuşa elverişlilik gerekliliklerine uygun ve emniyetli işletim için elverişli bir durumda olmasını sağlayan süreçleri,
ee) Tanıtım uçuşu: Ücret karşılığında, ilgi çekmek ve teşvik etmek maksadıyla, SHY-1 Yönetmeliği kapsamındaki onaylı bir eğitim kuruluşu veya hava sporlarının veya havacılık eğlence etkinliklerinin tanıtılması amacıyla kurulmuş bir kuruluş tarafından gerçekleştirilen kısa süreli bir hava turunun yapıldığı herhangi bir uçuşu,
ff) Tasarım kuruluşu: SHY-21 Yönetmeliği kapsamında yetkilendirilmiş veya Genel Müdürlükçe yetkili olduğu kabul edilen hava aracı, parçası ve cihazı tasarım kuruluşunu,
gg) Tehlike: Hava aracındaki bir durumun veya nesnenin, olaya veya kazaya doğrudan neden olması ya da kaza veya olay yaratma potansiyelinin bulunması halini,
ğğ) Ticari hava taşımacılığı operasyonu: Ücret karşılığı sivil hava araçları ile yolcu, kargo veya posta taşınan hava aracı operasyon türünü,
hh) Ticari operasyon: Kamuya açık olan veya kamuya açık olmadığı durumlarda, bir işletici ve müşteri arasında, müşterinin işletici üzerinde hiçbir kontrole sahip olmadığı bir sözleşme kapsamında, ücret karşılığı yapılan hava aracı operasyonunu,
ıı) Ticari özel operasyon: Genel Müdürlük tarafından yayınlanan SHT-OPS Talimatında
belirtilen gerekliliklere tabi olan uçuş operasyonlarını,
ii) Tip sertifikası: Hava aracı, motor veya pervane için tasarım kriterlerine ve uçuşa elverişlilik kurallarına uygunluğu belirleyen, tip tasarımını, teknik özellikleri ile işletme limitlerini içeren ve tasarımın gerçekleştirildiği ülke otoritesi tarafından verilen belgeyi,
jj) Uçuş öncesi kontrol: Hava aracının amaçlanan uçuşa uygun olduğundan emin olmak amacı ile uçuş öncesinde yerine getirilen ve arıza giderimini kapsamayan kontrolleri,
kk) Uygunluk beyanı: Ürün, parça veya cihazın onaylı tasarıma ve emniyetli kullanıma uygun olduğunu, teknik düzenlemeleri ve uluslararası standartları karşıladığını gösteren belgeyi,
ll) Üretim kuruluşu: SHY-21 Yönetmeliği kapsamında yetkilendirilmiş veya Genel Müdürlükçe yetkili olduğu kabul edilen hava aracı, parçası ve cihazı üretim kuruluşunu,
mm) Üs bakım: Hava aracının veya komponentin, hangar ve atölye mekânlarında onaylanmış standartlara göre yenileştirme, onarım, parça değiştirme veya hasar giderme işlemlerinin birlikte veya ayrı yapılmasını,
nn) Atölye bakım: Hava aracı komponentinin atölye içerisinde onaylanmış standartlara göre yenileştirme, onarım, parça değiştirme veya hasar giderme işlemlerinin birlikte veya ayrı yapılmasını,
oo) Yarışma uçuşu: Hava aracının, hava yarışmalarında kullanıldığı ve ayrıca hava aracının hava yarışmalarına yönelik idmanlarda ve bu etkinliklere gitmek ve dönmek için kullanıldığı herhangi bir uçuş faaliyetini,
öö) Yenileştirme (Overhaul): Hava aracının ve hava aracı parçasının işlevsel ömrünü arttırmak için onaylanmış standartlara uygun olarak tetkik edilmesini ve eğer gerekiyorsa parça değiştirerek restorasyon etme işlemlerini,
pp) Yetkinlik: Bireysel becerilerin, pratik ve teorik bilgilerin, tutumların, eğitimin ve deneyimin birleşimi,
rr) Yönetici personel: Genel Müdürlüğün uygunluğunu ilgili mevzuat kapsamında gerçekleştirilen değerlendirme sonrası kabul ettiği ve bu Talimat gerekliliklerini yerine getirmekten sorumlu olan yöneticiyi,
ss) Yüksek riskli ticari amaçlı özel operasyon: Bir acil durum halinde yerde bulunan üçüncü şahısların emniyetinin tehlikeye girmesinin muhtemel olduğu bir alan üzerinde gerçekleştirilen ve uzmanlık gerektiren ticari hava aracı operasyonunu ya da operasyonun gerçekleştirildiği yerin bağlı olduğu yetkili otorite tarafından tespit edilen, özel doğası ve operasyonun gerçekleştirildiği yerel çevre sebebiyle özellikle yerdeki üçüncü şahıslar için yüksek risk teşkil eden ticari amaçlı özel operasyonu,
ifade eder.
(2) Bu Talimatta geçen kısaltmalar:
a) AD: Uçuşa elverişlilik direktifi,
b) XXX (Airworthiness Limitations Item): Hava aracı ya da komponentin üreticisi tarafından
konulmuş, komponentin hava aracından belirli bir zaman, periyot içerisinde sökülmesini belirleyen kısıtlamalar,
c) AMC (Acceptable Means of Compliance): EASA tarafından yayımlanan ve sağlanması zorunlu olan gerekliliklerin kabul edilebilir uygulama usul ve esasları,
ç) AMOC (Alternative Means of Compliance): Yayımlanan Yönetmelik ve Talimat kurallarına uyumun, emniyet ve güvenilirlik seviyesinin asgari belirlendiği şekilde karşılandığı varsayımıyla hava aracı sahibi veya işleticisi tarafından uygulanması önerilen ve Genel Müdürlük tarafından kabul edilen detaylı ve kapsamlı prosedür,
d) AMP: Hava aracı bakım programı,
e) AOC (Air Operator Certificate): Havayolu işletmecilerine ticari hava taşımacılığı yapabilmeleri için Genel Müdürlük tarafından düzenlenen belge,
f) ARC: Uçuşa elverişlilik ya da ulusal uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikası,
g) ARS: Uçuşa elverişlilik gözden geçirme personeli,
h) CAE: Birleşik uçuşa elverişlilik yönetimi kuruluşu el kitabı, ı) CAME: Sürekli uçuşa elverişlilik yönetimi el kitabı,
i) CAMO: Sürekli uçuşa elverişlilik yönetimi kuruluşu,
j) CAO: Birleşik uçuşa elverişlilik yönetimi kuruluşu,
k) CDCCL (Critical Design Configuration Control Limitations): Hava aracının uçuşa elverişliliğinin ve tip dizaynının korunması için uygulanacak hava aracının kritik dizayn özelliklerinin kontrolü ile bakım usul ve esasları,
l) CDL (Configuration Deviation List): Hava aracının sınırları belirlenmiş şartlar dahilinde belirli gayri faal veya eksik dış teçhizatla (paneller, kapaklar ve benzeri) işletilebilmesine olanak sağlamak için imalatçı tarafından yayımlanan el kitabı,
m) CRS (Certificate of Release To Service): Hava aracı veya komponentine uygulanan bakım işlemi sonrasında işlemi gerçekleştiren bakım kuruluşu veya kişi tarafından yayımlanan ve hava aracının veya komponentinin servise verilmeye hazır olduğunu gösteren belge,
n) DAH: Tasarım onayı sahibi,
o) DOA: Tasarım organizasyon onayı,
ö) EASA: Avrupa Birliği Havacılık Emniyeti Ajansı,
p) GM (Guidance Material): EASA tarafından yayınlanan ve uygulanması gereken kararlar için
rehber doküman,
r) ICA: Sürekli uçuşa elverişlilik talimatları,
s) ICAO: Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı,
ş) IR (Implementing Rule): EASA tarafından yayınlanan ve sağlanması zorunlu olan
gereklilikleri,
t) MEL (Minimum Equipment List): Hava aracının sınırları belirlenmiş şartlar dâhilinde belirli gayri faal teçhizatla işletilebilmesine olanak sağlamak için imalatçı tarafından yayımlanan, işletici tarafından hazırlanan ve Genel Müdürlük tarafından onaylanarak yürürlüğe giren el kitabı,
u) MIP: Asgari kontrol programı,
ü) MSG: Bakım yönlendirme grubu,
v) MTOW: Azami kalkış ağırlığı,
y) POA: Üretim organizasyon onayı,
z) SB: Servis bülteni,
aa) FAA (Federal Aviation Administration): ABD sivil havacılık otoritesi,
bb) ANAC (Agência Nacional de Aviação Civil): Brezilya sivil havacılık otoritesi,
cc) TCCA (Transport Canada Civil Aviation): Kanada sivil havacılık otoritesi.
(3) Bu Talimatta belirtilmeyen tanımlar ve kısaltmalar için 2920 sayılı Kanun, 4 numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, SHY-CA Yönetmeliği ve ülkemizin üyesi bulunduğu ICAO ve EASA tarafından yayımlanan dokümanlarda belirtilen tanımlar ve kısaltmalar ile Genel Müdürlük tarafından yayımlanan diğer sivil havacılık mevzuatlarında belirtilen tanımlar ve kısaltmalar esas alınır.
İKİNCİ BÖLÜM
Genel Hususlar
Uygulama esasları
MADDE 5- (1) Bu Talimatta yer alan hükümlerle ilgili esasların uygulanmasında eklerde yer
xxxx gerekliliklerin yerine getirilmesi zorunludur.
(2) Faaliyetler sırasında bu Talimatta bulunan AMC veya GM'de yer alan hususlar uygun olarak
kabul edilir.
(3) Bu Talimatta AMC veya GM bulunmayan konularda, EASA tarafından yayınlanan Hava Aracı ve Havacılık Ürün, Parça ve Cihazlarının Sürekli Uçuşa Elverişliliği ile Bu Görevlerde Yer Alan Kuruluşlar ve Personelin Onayı konulu 26/11/2014 tarihli ve (AB) 1321/2014 sayılı Komisyon Tüzüğü ile ilişkili en güncel AMC veya GM'de yer alan hususlar uygun olarak kabul edilir.
(4) İkinci ve üçüncü fıkra gerekliliklerinden farklı şekilde uygulanmak istenen hususların uygunluğu Genel Müdürlük tarafından ayrıca değerlendirilir.
Yurtdışındaki kuruluşların yetkilendirilmesi
MADDE 6- (1) Yurt dışında yerleşik kuruluşların bu Talimat kapsamındaki CAMO ve CAO onay talepleri, Genel Müdürlük tarafından değerlendirmeye alınır. Genel Müdürlük başvuruları kabul etmeden önce kuruluşun onay belgesine olan ihtiyacının doğruluğunu inceleme hakkını saklı tutar.
(2) Gerekli görülmesi halinde yerinde denetim ve inceleme yapılarak, bu Talimat kapsamında istenen gerekliliklerin karşılandığından emin olunur. Bahse konu kuruluşların yetkilendirilmesi konusundaki usul ve esaslar Genel Müdürlük tarafından ayrıca düzenlenir.
EASA sertifikalarının tanınması
MADDE 7- (1) Genel Müdürlük ile EASA arasında imzalanan İş Birliği Anlaşması kapsamında aşağıdaki sertifika ve onaylar Genel Müdürlük tarafından aksine bir düzenleme olmadığı takdirde geçerli kabul edilir.
a) SHT-145 onayı doğrultusunda kuruluş tarafından yayınlanan hava aracı ve komponent bakım çıkış sertifikası yerine, EASA Part-145 onayına sahip kuruluş tarafından yetkisi kapsamında yayınlanan hava aracı ve komponent bakım çıkış sertifikası,
b) Bakım yapma yetkisini içeren ve bu Talimata göre düzenlenmiş CAO onayına sahip kuruluş tarafından yayınlanan hava aracı ve komponent bakım çıkış sertifikası yerine, bakım yapma yetkisini içeren ve EASA Part-CAO onayına sahip kuruluş tarafından yetkisi kapsamında yayınlanan hava aracı ve komponent bakım çıkış sertifikası,
c) SHY-21 Yönetmeliği kapsamında yayınlanan sertifika ve onaylar yerine, EASA Part-21 kapsamında yayınlanan sertifika ve onaylardan Genel Müdürlük tarafından uygun görülenler. Söz konusu kabul konusundaki usul ve esaslar Genel Müdürlük tarafından ayrıca düzenlenir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Standart Uçuşa Elverişlilik Sertifikası
Standart uçuşa elverişlilik sertifikası düzenlenen hava araçları
MADDE 8- (1) Genel Müdürlük veya sivil havacılık otoriteleri EASA, FAA, TCCA ve ANAC veya ülkeler arası ikili anlaşmalarda bu yönde hüküm bulunduğu durumda söz konusu ülke sivil havacılık otoritesi tarafından yayımlanan tip sertifikasına sahip hava araçları için Standart Uçuşa Elverişlilik Sertifikası düzenlenir.
Standart uçuşa elverişlilik sertifikası düzenleme şartları
MADDE 9- (1) Standart Uçuşa Elverişlilik Sertifikası geçerlilik süresinden bağımsız şekilde yayımlanır.
(2) Standart Uçuşa Elverişlilik Sertifikasına sahip bir hava aracı, geçerli Uçuşa Elverişlilik Gözden Geçirme Sertifikasına sahip olmadan uçuş gerçekleştiremez.
(3) Uçuşa Elverişlilik Gözden Geçirme Sertifikasının yayınlanması, temdit edilmesi ve geçerlilik şartları, söz konusu hava aracı için geçerli olan ilgili ek (Ek-1 Part-M veya Ek-2 Part- ML) içerisinde düzenlenmektedir.
Standart uçuşa elverişlilik sertifikası düzenlenmesi için aranan belgeler
MADDE 10- (1) Standart Uçuşa Elverişlilik Sertifikasının yayınlanması için SHT-21 Talimatının 21.A.174 maddesinde belirtilen belgeler ve Genel Müdürlükten alınmış teknik uygunluk yazısı aranır.
Standart uçuşa elverişlilik sertifikası için teknik uygunluk yazısı
MADDE 11- (1) Standart uçuşa elverişlilik sertifikası yayınlanacak bir hava aracı için teknik
uygunluk yazısını düzenlemek amacıyla aşağıdaki belgeler aranır:
a) EASA, FAA, TCCA ve ANAC tarafından onaylı tip sertifikası ve teknik veri listesi,
b) Hava aracının ithal edildiği ülkenin sivil havacılık otoritesi tarafından ülkemize hitaben son 60 gün içerisinde düzenlenmiş olan İhraç Uçuşa Elverişlilik Sertifikası veya yeni hava aracı ise hava aracının imalatçısı tarafından yayınlanan uygunluk belgesi,
c) Onaylı veya onaya sunulan bakım programı kapsamında gerekli tüm bakım faaliyetlerinin bu Talimat şartlarına uygun olarak servise verilmiş olmasını sağlamak üzere yapılan veya yapılacak köprüleme bakımına ait bilgi ve detayları içeren bir rapor.
d) Genel Müdürxxx tarafından hava aracı tip kabulünün ilgili düzenlemelere uygun olarak yapılmış olması.
(2) Teknik uygunluk izninin verilmesi için birinci fıkra (b) bendi gereği İhraç Uçuşa Elverişlilik Sertifikasının yayımlanması esas olmakla birlikte, söz konusu gerekliliğin sağlanamadığı istisnai hallerde Genel Müdürlük gerçekleştireceği denetimler ile ilgili gerekliliğin sağlanmasını temin edebilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Ulusal Uçuşa Elverişlilik Sertifikası
Ulusal uçuşa elverişlilik sertifikası düzenlenen hava araçları
MADDE 12- (1) Aşağıda belirtilen kategorilerdeki hava araçlarına Ulusal Uçuşa Elverişlilik Sertifikası düzenlenir:
a) EASA üyesi ülke sivil havacılık otoritelerince veya ülkeler arası ikili anlaşmalarda bu yönde hüküm bulunduğu durumda söz konusu ülke sivil havacılık otoritesince yetkilendirilen organizasyonlar tarafından onaylanan tip tasarımına sahip olan ve buna ilişkin üreticinin uygunluk beyanı yayımladığı hava araçlarından Genel Müdürlükçe uygun değerlendirilenler,
b) SHY-6A-ÇH ve SHY-6C Yönetmelikleri kapsamında işletilen hava araçları,
c) Sahibinin veya işleticisinin başvurması halinde yangın söndürme ve zirai ilaçlama operasyonlarında kullanılan Madde 8 kapsamındaki hava araçları.
(2) Birinci fıkra kapsamına giren hava araçlarının operasyonuna ilişkin getirilebilecek kısıtlamalar ulusal uçuşa elverişlilik sertifikasında belirtilir. Hava aracı sahibi veya işleticisinin söz konusu kısıtlamalara riayet etmesi gerekir.
Ulusal uçuşa elverişlilik sertifikası düzenleme şartları
MADDE 13- (1) Ulusal Uçuşa Elverişlilik Sertifikası geçerlilik süresi olmaksızın yayınlanır.
(2) Ulusal Uçuşa Elverişlilik Sertifikasına sahip bir hava aracı, geçerli Ulusal Uçuşa Elverişlilik Gözden Geçirme Sertifikasına sahip olmadan uçuş gerçekleştiremez.
(3) Ulusal Uçuşa Elverişlilik Gözden Geçirme Sertifikasını yayımlama, temdit etme ve geçerli tutma şartları Ek-3 Part-MD içerisinde düzenlenmektedir.
(4) SHY-6A-ÇH ve SHY-6C Yönetmeliklerine göre tescil sertifikası tanzim edilmiş hava araçları ile ticari operasyon veya hangi amaçla olduğuna bakılmaksızın eğitim ya da tecrübe uçuşu kapsamında uçuş faaliyetlerini gerçekleştirilemez, bu kapsamda ulusal uçuşa elverişlilik sertifikası, “Bu sertifikaya sahip hava araçları ile ticari operasyon ya da eğitim uçuş operasyonları gerçekleştirilemez.” açıklaması yazılarak yayımlanır.
Ulusal uçuşa elverişlilik sertifikası düzenlenmesi için aranan belgeler
MADDE 14- (1) Ulusal Uçuşa Elverişlilik Sertifikasının yayınlanması için aşağıdaki belgeler aranır:
a) Yeni üretim hava araçları dışındaki hava araçları için, MD.A.901 doğrultusunda uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemi yapıldığını ve tip tasarımına uygunluğunun doğrulandığını gösterir kayıtlar,
b) Aksi Genel Müdürlükçe uygun bulunmadığı sürece MD.A.302'ye uygun olarak hazırlanmış bakım programına göre gerekli bakımların yaptırıldığına dair kayıtlar,
c) Genel Müdürlükten alınmış teknik uygunluk yazısı,
d) Hava aracı için tasarım onayı sahibinin tavsiyelerinden Genel Müdürlükçe aksi uygun görülmediği sürece herhangi bir sapma yapılmayacağını taahhüt eden hava aracı sahibinin yazılı beyanı.
Ulusal uçuşa elverişlilik sertifikası için teknik uygunluk
MADDE 15- (1) Bir hava aracı için ulusal uçuşa elverişlilik sertifikasına yönelik teknik uygunluk yazısı düzenleyebilmek amacıyla aşağıdaki belgeler aranır:
a) Madde 12 birinci fıkra (a) bendinde belirtilen tip sertifikası veya Genel Müdürlükçe uygun bulunacak eşdeğeri bir doküman ve teknik veri listesi,
b) Hava aracının ithal edildiği ülkenin sivil havacılık otoritesi tarafından ülkemize hitaben son 60 gün içerisinde düzenlenmiş olan İhraç Uçuşa Elverişlilik Sertifikası veya uçuşa elverişlilik sertifikası veya SHT-21 Talimatı 21.A.701 (a)(15) maddesi kapsamında olduğu Genel Müdürlükçe değerlendirilen özel uçuş izni veya eşdeğer bir doküman veya yeni hava aracı ise imalatçı tarafından yayınlanan uygunluk belgesi,
c) Aksi Genel Müdürlükçe uygun bulunmadığı sürece MD.A.302 maddesine göre hazırlanan bakım programı kapsamında gerekli tüm bakım faaliyetlerinin bu Talimat şartlarına uygun olarak tamamlanmasını sağlamak üzere yapılan veya yapılacak köprüleme bakımına ait bilgi ve detayları içeren bir rapor.
d) Genel Müdürxxx tarafından hava aracı tip kabulünün ilgili düzenlemelere uygun olarak yapılmış olması.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Sürekli Uçuşa Elverişlilik Gereklilikleri
Part-M gerekliliklerine tabi hava araçları
MADDE 16- (1) Standart uçuşa elverişlilik sertifikasına sahip olan ve 17nci madde kapsamına girmeyen, Türk sivil hava aracı siciline kayıtlı veya Genel Müdürlük tarafından yetkilendirilen işleticiler tarafından uçuş operasyonları gerçekleştirilen hava araçlarının ve bunlara takılı komponentlerin sürekli uçuşa elverişliliğini sağlamak için zorunlu olan gereklilikler, Ek-1 Part- M'de yer alan hükümler ile düzenlenmiştir.
Part-ML gerekliliklerine tabi hava araçları
MADDE 17- (1) Standart uçuşa elverişlilik sertifikasına sahip olan ve SHY-6A Yönetmeliği kapsamında ticari hava taşımacılığında kullanılmayan ve karmaşık motorlu olmayan aşağıdaki kategorilerde yer alan hava araçlarının ve bunlara takılı komponentlerin sürekli uçuşa elverişliliğini sağlamak için zorunlu olan gereklilikler, Ek-2 Part-ML'de yer alan hükümler ile düzenlenmiştir.
a) Azami kalkış ağırlığı 2730 Kg ve altı olan uçaklar,
b) Azami kalkış ağırlığı 1200 Kg ve altı olan, koltuk kapasitesi en çok 4 olan helikopterler,
c) ELA1 ve ELA2 sınıf hava araçları.
(2) Birinci fıkra kapsamındaki hava araçları ile ticari hava taşımacılığı gerçekleştiriliyor ise sürekli uçuşa elverişlilik gereklilikleri için Madde 19 hükümleri uygulanır.
Part-MD gerekliliklerine tabi hava araçları
MADDE 18- (1) Ulusal uçuşa elverişlilik sertifikasına sahip olan ve ticari operasyonlarda, eğitim faaliyetlerinde kullanılmayan hava araçlarının sürekli uçuşa elverişliliğini sağlamak için zorunlu olan gereklilikler, Ek-3 Part- MD'de yer alan hükümler ile düzenlenmiştir.
(2) SHY-6A-ÇH Yönetmeliği kapsamındaki hava araçları ile ticari operasyon veya uçuş eğitimi gerçekleştiriliyor ise sürekli uçuşa elverişlilik gereklilikleri için Part-ML’nin ilgili hükümleri uygulanır.
Part-ML’den Part-M’ye geçiş
MADDE 19- (1) Madde 17 birinci fıkra kapsamındaki hava aracının SHY-6A Yönetmeliği kapsamında ticari hava taşımacılığında uçuş faaliyetlerine dahil edilebilmesi için aşağıdaki gereklilikler aranır:
a) Hava aracı bakım programının Part-M M.A.302 maddesi gereklerine göre onaylanmış olması,
b) Hava aracı bakım programına göre en son yıllık bakım işlemlerinin ve sonrasında gelen bakım işlemlerinin, onaylı bakım kuruluşu tarafından gerçekleştirilmiş ve sertifikalandırılmış olması,
c) Part-M M.A.901 maddesine uygun olarak uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemi yapılmış ve yeni bir uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikasının yayınlanmış olması.
(2) Birinci fıkra kapsamında geçişi sağlanan hava araçlarının ve bunlara takılı komponentlerin sürekli uçuşa elverişliliğini sağlamak için zorunlu olan gereklilikler, Part-M'de yer alan hükümler ile düzenlenmiştir.
ALTINCI BÖLÜM
Kuruluş Onayları
Sürekli uçuşa elverişlilik yönetimi kuruluşu (CAMO) onay gereklilikleri
MADDE 20- (1) Sürekli uçuşa elverişlilik yönetimi kuruluşu onayı verilmesine ilişkin
gereklilikler Ek-4 Part-CAMO'da yer alan maddelerde düzenlenmiştir.
Birleşik uçuşa elverişlilik yönetimi kuruluşu (CAO) onay gereklilikleri
MADDE 21- (1) Birleşik uçuşa elverişlilik yönetimi kuruluşu onayı verilmesine ilişkin
gereklilikler Ek-5 Part-CAO'da yer alan maddelerde düzenlenmiştir.
(2) Madde 12 birinci fıkra a bendi kapsamındaki hava araçlarının sürekli uçuşa elverişliliğini sağlayacak kuruluşlara Part-CAO kapsamında yetki verilmesi Genel Müdürlükçe uygun değerlendirilebilir.
YEDİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Yürürlükten kaldırılan mevzuat
MADDE 22- (1) Bu talimatın yürürlüğe girmesi ile birlikte aşağıdaki Talimatlar ve Genelgeler yürürlükten kaldırılmıştır.
a) 10/06/2013 tarihli Sürekli Uçuşa Elverişlilik ve Bakım Sorumluluğu Talimatı (SHT-M),
b) 15/10/2015 tarihli SHY-M Kapsamına Girmeyen Hava Araçlarının Sürekli Uçuşa Elverişliliği Talimatı (SHT-MD),
c) 01/02/2018 tarihli ve UED-2018/01 sayılı Avrupa Sivil Havacılık Konferansı'nın 35/1 Sayılı
Tavsiyesi Genelgesi,
ç) 15/07/2015 tarihli ve UED-2015/4 sayılı ACAM İncelemeleri Genelgesi,
d) 10/06/2014 tarihli ve UED-2014/4 sayılı Sürekli Uçuşa Elverişlilik Yönetimi Kuruluşu
Yetkileri Genelgesi,
e) 14/05/2014 tarihli ve UED-2014/2 sayılı Uçuşa Elverişlilik Dairesine Yapılacak Başvuru İşlemleri Gönderilecek Bildirimler Genelgesi,
f) 26/12/2013 tarihli Hava Aracı Güvenilirlik Raporları Genelgesi.
Mevcut uçuşa elverişlilik sertifikaları
GEÇİCİ MADDE 1- (1) Ulusal uçuşa elverişlilik sertifikaları, geçerlilik tarihi sonuna kadar geçerliliğini korur.
(2) Dördüncü Bölüm kapsamında ulusal uçuşa elverişlilik sertifikası düzenlenmesi gerekirken standart uçuşa elverişlilik sertifikası veya Üçüncü Bölüm kapsamında standart uçuşa elverişlilik sertifikası düzenlenmesi gerekirken ulusal uçuşa elverişlilik sertifikası düzenlenmiş olması halinde, Genel Müdürlüğe yapılacak başvuru ekinde ilgili sertifikaların asıl nüshası ibraz edilerek düzeltme işlemi talep edilir.
(3) İkinci fıkra kapsamında yapılacak başvurularda Genel Müdürlükçe yapılacak değerlendirme sonrası bu Talimat gereklerinin karşılandığı gerektiğinde denetimler ile kontrol edilerek geçerli bir sertifika yayımlanır.
(4) Bu Talimatın yürürlük tarihinden önce yayımlanmış olan uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikalarının uzatma işlemleri Part-M ve Part-ML’de yer alan ilgili gerekliliklere uygun olarak gerçekleştirilir ve mevcut sertifika üzerinde uzatma gerçekleştirildiği belirtilir.
Mevcut kuruluş onaylarının CAMO ya da CAO onayına dönüştürülmesi
GEÇİCİ MADDE 2- (1) Bu Talimatın yayımlandığı tarihte yürürlükten kaldırılan 10/06/2013 tarihli Sürekli Uçuşa Elverişlilik ve Bakım Sorumluluğu Talimatı (SHT-M) yedinci bölümü gerekliliklerine göre Sürekli Uçuşa Elverişlilik Yönetimi Kuruluşu onayına sahip olan kuruluşların yetkileri, SHY-CA Yönetmeliği Geçici Madde 1 üçüncü fıkra gerekliliklerine uygun olarak gerçekleştirilecek denetimler sonrasında, onay sahibinin talebi ve gerçekleştirdiği operasyon kategorileri de dikkate alınarak CAMO ya da sürekli uçuşa elverişlilik yönetimi yetkisini içeren CAO onay sertifikasına dönüştürülür.
(2) Bu Talimatın yayımlandığı tarihte yürürlükten kaldırılan 10/06/2013 tarihli Sürekli Uçuşa Elverişlilik ve Bakım Sorumluluğu Talimatı (SHT-M) altıncı bölümü kapsamında F Bakım Kuruluşu onayına veya 11/6/2013 tarihli ve 28674 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Onaylı Hava Aracı Bakım Kuruluşları Yönetmeliği (SHY-145) kapsamında Bakım Kuruluşu onayına sahip olan kuruluşların yetkileri, başvurmaları halinde SHY-CA Yönetmeliği Geçici Madde 1 üçüncü fıkra gerekliliklerine uygun olarak gerçekleştirilecek denetimler sonrasında, bakım yetkisini içeren CAO onay sertifikasına dönüştürülür.
(3) CAO onay sertifikasının kapsamı, onay sahibinin mevcut yetki durumu ve talebi, gerçekleştirdiği operasyon kategorileri ile Genel Müdürlük tarafından SHY-CA Yönetmeliği Geçici Madde 1 üçüncü fıkra gerekliliklerine uygun olarak gerçekleştirilecek denetimlerdeki tespitler dikkate alınarak belirlenir.
(4) SHY-CA Yönetmeliği Geçici Madde 1 üçüncü fıkra gerekliliklerini yerine getiremeyen kuruluşların onay sertifikası iptal edilir; bu durumda Genel Müdürlük tarafından kuruluşa ve personele yönelik tanzim edilen tüm yetki sertifikalarını iade etmekle, kuruluşun sorumlu müdürü yükümlüdür.
(5) SHY-CA Yönetmeliği yürürlük tarihinde, daha önce SHT-M Talimatı Altıncı ve Yedinci Bölüm gereklerine göre yetkilendirilmiş kuruluşların birinci ve ikinci fıkra gerekleri doğrultusunda yetki dönüşümü gerçekleştirilene kadar, Genel Müdürlükçe aksine bir değerlendirme olmadığı sürece SHT-M Talimatı kapsamında verecekleri beyanlar dahil olmak üzere bu Talimatın ilgili Part-CAMO ve Part-CAO kapsamında gerekliliklerini karşıladığı değerlendirilir.
(6) (Değişik: 05.01.2024 - 69772) Bu Talimatın Madde 18 ikinci fıkrası kapsamında operasyon gerçekleştiren işleticiler 01 Temmuz 2024 tarihine kadar ilgili gereklilikleri yerine getirir. Aksi halde, söz konusu hava araçları için Madde 13 dördüncü fıkra hükümleri uygulanır.
(7) UOD-2022/2 numaralı Tecrübe Kazanma ve Uçuş Saati Doldurma Maksatlı Kiralama Uçuşları Genelgesi kapsamındaki hava araçları için 31 Mayıs 2023 tarihinden sonra söz konusu hava araçlarının işleticileri tarafından ilgisine göre Part-M veya Part-ML veya Part- MD kapsamındaki gerekliliklerin ticari operasyon kasamındaki hava araçları için geçerli olanları uygulanır.
Yürürlük
MADDE 23- (1) Bu Talimat yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 24- (1) Bu Talimat hükümlerini Sivil Havacılık Genel Müdürü yürütür.
6
M.A.201 (a) Hava aracı sahibinin sorumlulukları 6
M.A.201 (b) Xxxxlayanın sorumlulukları 6
M.A.201 (c) Bakım uygulayanın sorumlulukları 6
M.A.201 (d) Uçuş öncesi kontrol sorumluluğu 6
M.A.201 (e) SHY-6A kapsamında hava aracı işletenin sorumlulukları 6
M.A.201 (ea) Hava aracı işleticilerinin aynı ortaklığın parçası olmaları 6
M.A.201 (eb) Aynı ortaklığın parçası olma durumunda ruhsat iptali 7
M.A.201 (f) Uçuş eğitimi operasyonları veya ticari özel operasyonlar kapsamında karmaşık motorlu hava aracı işletenin sorumlulukları 7
M.A.201 (g) Diğer operasyon türlerinde karmaşık motorlu hava aracı işletenin sorumlulukları 7
M.A.201 (h) Karmaşık motorlu olmayan hava aracı işletenin sorumlulukları 8
M.A.201 (i) Diğer operasyonlarda karmaşık motorlu olmayan hava aracı işletenin sorumlulukları 8
M.A.201 (j) Denetim için erişim sağlanması 8
8
M.A.301 Sürekli Uçuşa Elverişlilik Görevleri
9
M.A.302 Hava Aracı Bakım Programı (AMP)
10
M.A.302 (a) Bakımların organizasyonu 10
M.A.302 (b) Bakım programının onayı 10
M.A.302 (c) Bakım programının dolaylı onayı 10
M.A.302 (d) Bakım programı dayanakları 10
M.A.302 (e) Bakım periyotlarının uzatılması 11
M.A.302 (f) Bakımın detayları 11
M.A.302 (g) Güvenilirlik programı 11
M.A.302 (h) Bakım programının güncellenmesi 11
M.A.303 Uçuşa Elverişlilik Direktifleri (AD)
11
M.A.303 (a) Uygulanacak uçuşa elverişlilik direktifleri 11
M.A.304 Modifikasyon ve Tamir Verileri
12
M.A.305 Hava Aracı Sürekli Uçuşa Elverişlilik Kayıt Sistemi
12
M.A.305(a) Bakımların kayıt sistemine girilmesi 12
M.A.305(b) Kayıt sistemini oluşturan veriler 12
M.A.305(c) Kayıt sisteminin içeriği 12
M.A.305(d) Kayıt sisteminde ömürlü parça bilgileri 13
M.A.305(e) Kayıt sisteminde tutulacak veriler ve süresi 13
M.A.305(f) Kayıt sistemi sorumluluğu 14
M.A.305(g) Kayıtların açık ve doğru girilmesi 14
M.A.306 Hava Aracı Teknik Kayıt Sistemi
14
M.A.306(a) Hava aracı teknik kayıt sistemi içeriği 14
M.A.306(b) Hava aracı teknik kayıt sistemi onayı 14
M.A.307 Sürekli Uçuşa Elverişlilik Kayıtlarının Devredilmesi
14
M.A.307(a) İşletici veya sahibine devir 14
M.A.307(b) CAMO ya da CAO’ya devir 14
M.A.307(c) Kayıt sürelerine uyum 14
15
M.A.401(a) Bakım verilerinin kullanılması 15
M.A.401(b) Geçerli bakım verileri 15
M.A.401(c) Bakım verilerinin güncelliği 15
15
16
M.A.403(a) Arıza giderilmeden uçuş yapılmaması 16
M.A.403(b) Arızaların ertelenmesi 16
M.A.403(c) Ertelenen arızaların giderilmesi 16
M.A.403(d) Arızaların kayıt edilmesi 16
M.A.501 Komponentlerin Sınıflandırılması ve Kullanımı
17
M.A.501(a) Komponentlerin sınıflandırılması 17
M.A.501(b) Kullanım şartları 18
18
M.A.502(a) Bakım kuruluşu gerekliliği 18
M.A.502(b) Hava aracında bakım yapılması 18
M.A.502(c) Motora bakım yapılması 18
M.A.502(d) 21.A.307 (b.2)de belirtilen komponent bakımı 18
M.A.502(e) 21.A.307 (b.3) ila (b.6)da belirtilen komponent bakımı 19
M.A.503 Ömür Sınırlı Parçalar ve Süre Kontrollü Komponentler
19
M.A.503(b) Ömrü dolan parçalar ve komponentler 19
M.A.504 Komponentlerin Birbirinden Ayrılması
19
M.A.504(a) Komponentlerin ayrıştırılması 19
M.A.504(b) Kurtarılamaz komponentler 19
M.A.801 Hava aracı bakım çıkış sertifikası
19
M.A.801 (b) Bakımı uygulayacak kuruluş yada kişi 20
M.A.801 (c) Öngörülemeyen durumlarda bakım 20
M.A.801 (d) Bakım personeline yardımcı olma 20
M.A.801 (e) Bakım çıkış sertifikası içeriği 20
M.A.801 (f) Tamamlanamayan bakım işlemleri 21
M.A.801 (g) Uçuş emniyetini tehlikeye düşürebilecek durum olmaması 21
M.A.802 Komponent Bakım Çıkış Sertifikası (CRS)
21
M.A.802 (a) CRS zorunluluğu 21
M.A.803 Hava Aracı Sahibi Pilot Yetkilendirmesi
21
M.A.803 (a) Hava aracı sahibi pilot yetkilendirmesine uygunluk 21
M.A.803 (b) Hava aracı sahibi pilot bakımı ile ilişkili CRS 21
M.A.803 (c) Hava aracı sahibi pilot bakımlarının tanımlanması 22
M.A.803 (d) Hava aracı sahibi pilot bakımı kayıt içeriği 22
M.A.901 Hava Aracı Uçuşa Elverişlilik Gözden Geçirme İşlemi
22
M.A.901 (a) UEGG sertifikasının formatı 22
M.A.901 (b) Kontrollü ortam 22
M.A.901 (c) Ticari hava taşımacılığında kullanılan ve 2730 Kg üzeri olan hava aracı için CAMO tarafından UEGG yayınlanması 22
M.A.901 (d) Tavsiye raporuna göre UEGG yayınlanması 23
M.A.901 (e) Ticari hava taşımacılığında kullanılmayan ve 2730 Kg ve altındaki hava aracı için CAMO tarafından UEGG yayınlanması 23
M.A.901 (f) UEGG uzatma işlemi 23
M.A.901 (g) Emniyet gerekçesiyle UEGG’nin Genel Müdürlükçe yapılması 23
M.A.901 (h) Genel Müdürlükçe UEGG yapıldığı durumlar 23
M.A.901 (i) Genel Müdürlükçe UEGG yapıldığında hava aracının sahibinin/işleticisinin yükümlülüğü 24
M.A.901 (j) Uçuşa elverişli olmadığına dair bir kanıtın bulunması 24
M.A.901 (k) Uçuşa elverişlilik gözden geçirme (UEGG) işlemi 24
M.A.901 (l) Fiziksel kontrol gerekliliği 25
M.A.901 (m) Fiziksel kontrol işlemi 25
M.A.901 (n) Gözden geçirme işleminin 90 gün önceden yapılabilmesi 25
M.A.901 (o) UEGG sertifikasının ve tavsiye raporunun yayınlanma şartları 25
M.A.901 (p) Yayınlanan ve geçerlilik süresi uzatılan UEGG sertifikalarının SHGMye gönderilmesi 25
M.A.901 (q) UEGG işlemlerinin alt yükleniciye devredilememesi 25
M.A.901 (r) UEGG yayınlanmamasını gerektiren bulgulara ilişkin bilgilendirme 25
M.A.901 (s) UEGG sertifikasının yayınlanması 26
M.A.902 Uçuşa Elverişlilik Gözden Geçirme Sertifikasının Geçerliliği
26
M.A.902 (a) Geçerlilik şartları 26
M.A.902 (b) Uçuşa izin verilmeyecek durumlar 26
M.A.902 (c) ARCnin SHGMye iade edilmesi 26
27
M.A.903 (a) Genel Müdürlük izni 27
M.A.903 (b) ARC geçerliliği 27
M.A.903 (c) İhraç uçuşa elverişlilik sertifikası 27
M.A.904 Türkiye'ye İthal Edilecek Hava Aracına Ait İşlemler
27
M.A.904 (a) Genel Müdürlük izni 27
M.A.904 (b) UEGG Genel Müdürlük dışında gerçekleştirildiğinde 28
M.A.904 (c) Erişim imkanı verilmesi 28
M.A.904 (d) XXX-00’x xxxxxxxx 00
X.X.000 (x) İlk UEGG sertifikası 28
28
M.A.905 (c) Düzeltici faaliyet planı 28
28
M.B.303 Hava aracı sürekli uçuşa elverişlilik izleme
29
M.B.303 (a) Gözetim programı 29
M.B.303 (b) Ürün gözetimleri 29
M.B.303 (c) Standartların örneklenmesi 29
M.B.303 (d) Bulguların yazılı bildirilmesi 29
M.B.303 (e) Bulgu kapatma faaliyetlerinin kayıt edilmesi 29
M.B.303 (f) Diğer eklere göre de bulgu tespit edilmesi 29
M.B.901 Uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikası tavsiyelerinin değerlendirilmesi
29
29
EK-1.1 Sürekli Uçuşa Elverişlilik Yönetim Sözleşmesi
30
EK-1.2 Yetkilendirilmiş Bakım Çıkış Sertifikası “SHGM Form 1”
34
EK-1.3 SHT-145’de atıfta bulunulan bakım kuruluşlarının onayı için kullanılacak sınıf ve yetki
39
EK-1.4 Karmaşık Bakım Görevleri
43
EK-1.5 Sınırlı Hava Aracı Sahibi Pilot Bakımı
45
(a) Hava aracı sahibi, hava aracının sürekli uçuşa elverişliliğinden sorumlu olup aşağıdaki gereklilikler sağlanmadan hiçbir uçuşun gerçekleştirilmediğinden emin olur. 1.) Hava aracının uçuşa elverişli durumda muhafaza edilmesi, 2.) Hava aracında mevcut olan her bir operasyonel ve acil durum ekipmanının doğru bir şekilde takılı ve faal olması veya açıkça gayri faal olarak tanımlanmış olması, 3.) Genel Müdürlük tarafından kabul edilen teknik düzenlemelere uygun olarak yayınlanan uçuşa elverişlilik sertifikasının geçerli tutulması, 4.) Hava aracının bakımının, M.A.302'de belirtilen bakım programına göre uygulanması. |
(b) Hava aracının kiraya verilmesi halinde, aşağıdaki durumlardan birinin sağlanması şartıyla, sorumluluklar kiracıya devredilir. 1.) Kiracının tescil sertifikasında belirtilmesi, ya da 2.) Xxxx sözleşmesinde sorumluluk devri ile ilgili maddelerin ayrıntılı olarak yer alması. Bu mevzuat kapsamında kullanılan 'hava aracı sahibi' ifadesi, ifadenin geçtiği maddeye göre hava aracının sahibini veya kiracısını ifade eder. |
(c) Bakımı uygulayan her bir kişi veya kuruluş, uyguladığı bakım işlemlerinden sorumludur. |
(d) Uçuş öncesi kontrolün el kitaplarında belirtilen şekilde yerine getirilmesinden ticari hava taşımacılığı yapılmadığı durumda sorumlu kaptan pilot, ticari hava taşımacılığı yapıldığı durumda ise işletici sorumludur. Bu kontrolün pilot veya yetkin kişiler tarafından uygulanması gerekmekle birlikte, onaylı bakım kuruluşu veya onaylayıcı personel tarafından yapılması zorunlu değildir. |
M.A.201 (e) SHY-6A kapsamında hava aracı işletenin sorumlulukları |
(e) SHY-6A Yönetmeliği kapsamında Ticari Hava Taşımacılığı için ruhsatlandırılmış İşletici, işlettiği hava aracının sürekli uçuşa elverişliliğinden sorumlu olmakla birlikte, 1.) (a) bendinde belirtilen şartlar yerine getirilmeden herhangi bir uçuş yapılmamasından, 2.) işlettiği hava araçları için Sürekli Uçuşa Elverişlilik Yönetimi Kuruluşu (CAMO) yetkisinin Genel Müdürlük tarafından yayımlanan işletme ruhsatının bir parçası olarak onaylanmasından, 3.) SHT-145 onayı almaktan veya SHT-145 kapsamında onaylı kuruluş ile CAMO.A.315(c) maddesine uygun bir sözleşme yapmaktan sorumludur. |
M.A.201 (ea) Hava aracı işleticilerinin aynı ortaklığın parçası olmaları |
(ea) M.A.201 (e)(2) maddesine istisna olarak, SHY-6A Yönetmeliği kapsamında Ticari Hava Taşımacılığı için ruhsatlandırılmış en az iki İşleticinin tek bir ortaklığın parçası olduklarının Genel Müdürlükçe kabul edildiği durumda, işlettikleri tüm hava araçlarının sürekli uçuşa elverişlilik yönetimi sorumluluğunu aynı CAMO‘nun üstlenmesi, aşağıdaki tüm gerekliliklerin sağlandığı durumda kabul edilebilir; |
1.) söz konusu CAMO’nun yönetilecek hava araçları için Part-CAMO kapsamında yetkili olması,
2.) söz konusu CAMO’nun işleticilerin oluşturduğu aynı ortaklığın bir parçası olması,
3.) söz konusu CAMO ile kendisi CAMO onayına sahip olmayan AOC sahibi arasında Ek-1.1 gereklerini karşılayan bir anlaşma imzalanmış olması,
4.) söz konusu CAMO’nun sorumluluklarını yerine getirdiği ana iş yeri adresinin ülke sınırları içerisinde olması,
5.) sözleşme imzalayan kuruluşların kendi yönetim sistemlerinin birbiriyle uyumlu hale
getirilmesi.
M.A.201 (eb) Aynı ortaklığın parçası olma durumunda ruhsat iptali
(eb) M.A.201 (e)(2) maddesine istisna olarak, SHY-6A Yönetmeliği kapsamında Ticari Hava Taşımacılığı için ruhsatlandırılmış İşleticinin bir ortaklığın parçası olması ve M.A.201 (ea) kapsamında ortaklardan birinin işletme ruhsatının iptali durumu söz konusu olduğunda, söz konusu işletici M.A.201 (e)(2) gereklerini yerine getirmek üzere Genel Müdürlükçe kabul edilecek bir aksiyon planını ilgili gereklilikleri mümkün olan en kısa sürede sağlamak üzere belirler ve hayata geçirir.
M.A.201 (f) Uçuş eğitimi operasyonları veya ticari özel operasyonlar kapsamında karmaşık motorlu hava aracı işletenin sorumlulukları
(f) Ticari hava taşımacılığı yapılmayan ticari özel operasyonlarda veya Onaylı Eğitim Organizasyonu (ATO: Approved Training Organisation) ve Beyan Edilmiş Eğitim Organizasyonu (DTO: Declared Training Organisations) kapsamında faaliyet yürüten uçuş eğitimi operasyonlarında kullanılan karmaşık motorlu hava araçları için İşletici;
1.) (a) bendindeki şartlar yerine getirilmeden herhangi bir uçuş yapılmamasından,
2.) Sürekli uçuşa elverişlilik ile ilgili işlemlerin yetkilendirilmiş bir CAMO tarafından yürütülmesinden sorumludur. Bu amaçla işletici CAMO onayı almaktan veya onay almadığı durumda ise yetkilendirilmiş bir CAMO ile sürekli uçuşa elverişlilik görevlerinin yerine getirilmesi için Ek-1.1'e uygun şekilde hazırlanarak imzalanmış yazılı bir sözleşme yapılmasından,
3.) Hava aracı ve komponentlerinin bakımı ve montajı için (2)nci bentte değinilen CAMO'nun, SHT-
145 onayına sahip bir kuruluş olmasından veya SHT-145 kapsamında onaylı bir kuruluş ile CAMO.A.315 (c) maddesine uygun yazılı sözleşme yapılmasından sorumludur.
M.A.201 (g) Diğer operasyon türlerinde karmaşık motorlu hava aracı işletenin sorumlulukları
(g) (e) ve (f) bentleri kapsamına girmeyen operasyonlarda kullanılan karmaşık motorlu hava araçları için hava aracı sahibi;
1.) (a) bendindeki şartlar yerine getirilmeden herhaangi bir uçuş yapılmamasından,
2.) Sürekli uçuşa elverişlilik ile ilgili işlemlerin yetkilendirilmiş bir CAMO tarafından uygulanmasından sorumludur. Bu amaçla işletici CAMO onayı almaktan veya onay almadığı durumda ise yetkilendirilmiş bir CAMO ile sürekli uçuşa elverişlilik görevlerinin yerine getirilmesi için Ek- 1.1'e uygun şekilde hazırlanarak imzalanmış yazılı bir sözleşme yapılmasından,
3.) Hava aracı ve komponentlerinin bakımı ve montajı için (2)nci bentte değinilen CAMO'nun, SHT-
145 onayına sahip bir kuruluş olmasından veya SHT-145 kapsamında onaylı bir kuruluş ile CAMO.A.315 (c) maddesine uygun yazılı sözleşme yapmaktan sorumludur.
M.A.201 (h) Karmaşık motorlu olmayan hava aracı işletenin sorumlulukları |
(h) Uçuş eğitim operasyonları veya ticari hava taşımacılığı dışında ticari özel operasyonlar için ilgili mevzuata göre yetkilendirilerek faaliyetini karmaşık motorlu olmayan hava aracı ile sürdüren işletici; 1.) (a) bendindeki şartlar yerine getirilmeden herhangi bir uçuş yapılmamasından, 2.) Sürekli uçuşa elverişlilik ile ilgili işlemlerin onaylı bir CAMO/CAO tarafından yürütülmesinden sorumludur. İşleticinin CAMO/CAO onayı bulunmuyorsa yetkilendirilmiş CAMO/CAO ile Ek- 1.1'e uygun şekilde hazırlanarak imzalanmış yazılı bir sözleşme yapmaktan, 3.) Hava aracı ve komponentlerinin bakımı için (2)nci bentte belirtilen CAMO/CAO'nun SHT-145 veya bakım yetkisi içeren CAO onayına sahip olmasından veya SHT-145 veya bakım yetkisi içeren CAO onayına sahip bir kuruluş ile yazılı bir sözleşme yapmaktan sorumludur. |
M.A.201 (i) Diğer operasyonlarda karmaşık motorlu olmayan hava aracı işletenin sorumlulukları |
(i) (e) ve (h) bentleri kapsamına girmeyen operasyon kategorilerinde veya kısıtlandırılmış operasyonlarda kullanılan karmaşık motorlu olmayan hava araçları için hava aracı sahibi (a) bendinde belirtilen şartları yerine getirerek uçuş yapmaktan sorumludur. Bu amaçla, hava aracı sahibi; 1.) Sürekli uçuşa elverişlilik ile ilgili işlemleri, EK-1.1'e uygun şekilde hazırlanarak imzalanmış sözleşme yoluyla onaylı bir CAMO/CAO'ya devredebilir veya 2.) Bahse konu görevleri kendi sorumluluğunda yönetebilir veya; 3.) M.A.302'ye uygun şekilde bakım programını hazırlama ve onaylanma sürecini yönetme hususunda CAMO/CAO ile sınırlı bir sözleşme yapılması haricinde bahse konu programı hazırlama görevini kendi sorumluluğunda yönetebilir. |
(j) Bu Talimata uygunluğun tespit edilebilmesi için hava aracının sahibi ve/veya işletici, Genel Müdürlük tarafından yetkilendirilen kişilere, faaliyetler ile ilgili dokümanlara, hava aracına, tesislerine ve ayrıca alt yüklenicilerin tesis ve ilgili dokümanlara erişim hak ve imkânını vermekten sorumludur. |
M.A.201 (k) AOC'de listelenen hava aracının ticari olmayan operasyon ve özel operasyon için kullanılması |
(k) Hava aracı sahibi ve/veya işletici, İşletme Ruhsatının (AOC) bir parçası olan işletme şartlarında listelenen hava aracının, SHT-OPS ORO.GEN.310 veya NCO.GEN.104 kapsamında ticari olmayan operasyonlar ve özel operasyonlar için kullanılması durumunda, sürekli uçuşa elverişlilik ile ilgili görevleri, yetkilendirilmiş CAMO/CAO tarafından yerine getirilmesini sağlar. |
M.A.202(a) Raporlanacak yerler |
(a) M.A.201'e göre sorumlu olan her bir kişi veya kuruluş, hava aracında veya komponentte tespit edilen ve uçuş emniyetini tehlikeye düşüren olayları veya durumları, Genel Müdürlüğe (farklı ise hava aracının tescil otoritesine), tip tasarımı veya ilave tip tasarımından sorumlu kuruluşa rapor eder. Bu bildirim SHT-145 veya Part-CAMO'da yer alan olay bildirim gerekliliklerini ortadan kaldırmaz. |
M.A.202(b) Rapor içeriği |
(b) Raporlar, Genel Müdürlük tarafından belirlenen şekilde iletilir ve olayı veya durumu raporlayan kişi veya kuruluşun, söz konusu olay veya durum hakkında sahip olunan bilgilerin tamamını eksiksiz şekilde içerir. |
M.A.202(c) Bakımı veya uçuşa elverişlilik gözden geçirme kontrolünü yapanın sorumluluğu |
(c) Hava aracının bakımı veya uçuşa elverişlilik gözden geçirme kontrolü yazılı bir sözleşme kapsamında yapıldığında, bu faaliyetlerden sorumlu kişi veya kuruluş, tespit ettiği herhangi bir olayı veya durumu, (a) bendinde atıfta bulunulan yerlerin haricinde uçağın sahibine, işleticisine ve farklı olması durumunda ilgili CAMO/CAO'ya bildirir. |
M.A.202 (d) Raporlama süresi |
(d) Olay veya durum hakkında raporda ilişkilendirilecek şartlar belirlendiği andan itibaren kişi veya kuruluş, (a) ve (c) bentlerinde bahsi geçen taraflara, tespit ettiği herhangi bir olayı veya durumu, istisnai şartların yapılmasına imkan vermediği durumlar haricinde, 72 saatten geç olmamak üzere mümkün olan en kısa sürede iletir, rapor eder. |
M.A.202 (e) Takip raporu |
(e) Kişi veya kuruluş, gelecekte benzer olayları önlemek için gerçekleştirmeyi planladığı eylemlerin ayrıntılarını, bu eylemler belirlenir belirlenmez, takip raporu şeklinde Genel Müdürlüğe sunar. Takip raporu, Genel Müdürlük tarafından tanzim edilen bir formatta ve şekilde sunulur. |
Bir hava aracının sürekli uçuşa elverişliliği ve operasyonel ve acil durum ekipmanlarının faal tutulması aşağıdaki şartlar yerine getirilerek sağlanır: a.) Uçuş öncesi kontrollerinin yapılması, b.) Hava aracına uygulanabilir ise asgari teçhizat listesi (MEL) ve konfigürasyon sapma listesi (CDL) göz önünde bulundurularak, emniyetli operasyona etki eden her bir arızanın veya hasarın M.A.304 ve M.A.401'de belirtilen onaylı verilere uygun şekilde giderilmesi, c.) Hava aracının tüm bakımlarının M.A.302'de tanımlanan hava aracı bakım programına uygun olarak yapılması, d.) Her bakım sonrasında hava aracının veya komponentin bu Talimata göre servise verilmesi, e.) Karmaşık motorlu hava araçları veya ticari hava taşımacılığında kullanılan hava araçları için M.A.302'de atıfta bulunulan onaylı hava aracı bakım programının etkinliğinin analizinin yapılması, f.) Aşağıdakilerden geçerli olanların uygulanması: (f.1) Uçuşa elverişlilik direktifi, (f.2) Sürekli uçuşa elverişliliği etkileyen operasyonel direktif, (f.3) Genel Müdürlük tarafından yayınlanmış sürekli uçuşa elverişlilik gereklilikleri; (f.4) (Uçuş) emniyet sorununa istinaden tedbir olarak Genel Müdürlük tarafından ivedilikle uygulanmak için yayınlanan usul ve esaslar, g.) Modifikasyonların ve tamirlerin M.A.304'e uygun olarak gerçekleştirilmesi, |
h.) Hava aracının güncel konfigürasyonunu yansıtan ağırlık ve denge raporunun, sorumlu pilota veya SHY-6A Yönetmeliğine göre ruhsatlandırılan ticari hava taşımacılığı kuruluşunda işleticiye teslim edilmesi,
i.) Gerekli görülmesi durumunda bakım kontrol uçuşlarının yapılması.
M.A.302 (a) Bakımların organizasyonu
M.A.302 Hava Aracı Bakım Programı (AMP)
(a) Her bir hava aracının bakımı, hava aracı bakım programına (AMP: Aircraft Maintenance
Programme) göre organize edilir.
M.A.302 (b) Bakım programının onayı
(b) Hava aracı bakım programı (AMP) ve sonrasında yapılan her bir değişiklik, Genel Müdürlük tarafından onaylanır.
M.A.302 (c) Bakım programının dolaylı onayı
(c) Hava aracının sürekli uçuşa elverişliliği, CAMO ya da CAO tarafından yönetildiğinde veya
M.A.201 (i.3) maddesine göre hava aracı sahibi ile CAMO ya da CAO arasında sınırlı bir sözleşme olduğu zaman, AMP ve bundaki her bir değişiklik dolaylı onay prosedürü ile onaylanabilir.
Bu durumda, CAMO ya da CAO tarafından CAMO.A.300’e göre hazırlanmmış sürekli uçuşa elverişlilik yönetimi kuruluşu el kitabının (CAME: Continuing Airworthiness Management Exposition) ya da CAO.A.025 göre hazırlanmmış kombine uçuşa elverişlilik kuruluşu el kitabının CAE: Combined Airworthiness Exposition) ilgili bölümü/parçası olarak dolaylı onay prosedürü oluşturulur ve Genel Müdürlük tarafından onaylanır.
M.A.302 (d) Bakım programı dayanakları
(d) AMP aşağıdakilerle uyumluluğu gösterir:
1.) Genel Müdürxxx tarafından yayımlanmış düzenlemelere, 2.) Sürekli uçuşa elverişlilik ile ilgili talimatlara;
(2.i) Tip sertifikası, tahditli tip sertifikası, ilave tip sertifikası, büyük tamir tasarım onayı sahipleri, Avrupa Teknik Standart Usülleri (ETSO: European Technical Standard Order) yetki sahibi, Türk Teknik Standart Usulleri (TR-TSO) yetki sahibi veya bir tasarım uygunluk beyanının beyan sahibi veya SHT-21 (veya EASA Part-21 veya Part-21 Light) kapsamında verilen diğer ilgili onayların sahibi tarafından yayımlanan talimatlara,
(2.ii) Mevcutsa, SHT-21 21.A.90B veya 21.A.431B'de atıfta bulunulan sertifikasyon
şartnamelerinde yer alan talimatlara,
(2.iii) Mevcutsa, SHT-21 21L.A.62, 21L.A.102, 21L.A.202 veya 21L.A.222'de atıfta bulunulan sertifikasyon şartnamelerinde yer alan talimatlara,
3.) Uçuş operasyonlarına yönelik yayınlanan ilave uçuşa elverişlilik şartnamelerinin (örneğin CS.26)
uygulanabilir hükümlerine.
(e) (d) maddesine istisna olarak, hava aracının sürekli uçuşa elverişliliğini yöneten sahibi veya kuruluş, (d.2) bendinde belirtilen talimatlardan sapabilir ve (h) maddesine göre yapılacak gözden geçirmelerden elde edilen verilere dayanarak AMP'deki bakım aralıklarının değiştilmesini önerebilir. Uçuş emniyet ile ilgili işlemlerin periyotlarının artırılması için dolaylı onaya izin verilmez. Hava aracının sürekli uçuşa elverişliliğini yöneten sahibi veya kuruluş da AMP'de ilave talimatlar önerebilir. |
(f) AMP, operasyonların türüne ve özelliklerine ilişkin herhangi bir özel bakım işlemini ve bakım frekansını da kapsayacak şekilde uygulanacak her bakım görevinin detaylarını içerir. |
(g) Karmaşık motorlu hava araçları için AMP, bakım yönetme grup (MSG: Maintenance Steering Group) mantığına veya durum izlemeye dayandırıldığı zaman, hava aracı bakım programı güvenilirlik programı içerir. |
(h) Bakım programı periyodik olarak gözden geçirilir ve gerektiğinde revize edilir. Gözden geçirme çalışmasıyla; tip sertifikası veya ilave tip sertifikası veya tasarım uygunluk beyanının beyan sahibi ve SHT-21 (veya EASA Part-21 veya Part-21 Light) uyarınca bu tür verileri yayımlayan diğer herhangi bir kuruluş sahiplerince yayımlanan yeni veya güncellenen bakım talimatları referans alınarak ve ayrıca operasyon tecrübesi ve Genel Müdürlük talimatları da dikkate alınarak AMP'nin güncelliğinin ve geçerliliğinin sürdürülmesi sağlanır. SYK El Kitabında tanımlanan prosedürlere göre kuruluş tarafından dolaylı onay kapsamında onaylanamayacak AMP'ler için hava aracının sürekli uçuşa elverişliliğinden sorumlu kuruluş veya bakım programı üzerine çalışan (anlaşmalı) kuruluş, kaynak/referans dokümanlardaki yeni veya değiştirilmiş bakım talimatlarını, yayın tarihinden itibaren en fazla 90 gün içinde AMP'ye işleyerek Genel Müdürlük onayına sunar. |
(a) Genel Müdürlük tarafından aksi belirtilmediği sürece, hava aracı veya komponenti için tasarım kuruluşunun bağlı bulunduğu ülke otoritesi tarafından yayımlanan her bir uçuşa elverişlilik direktifi, ilgili direktifin gerekliliklerine göre uygulanır. |
(b) Genel Müdürlük tarafından aksi belirtilmediği sürece, hava aracı veya komponenti için tasarım kuruluşunun bağlı bulunduğu ülke otoritesi tarafından onaylı alternatif kabul edilebilir yöntemler (AMOC: Alternative Method of Compliance) uygulanabilir kabul edilir. Buna ilişikin Genel Müdürlük görüşü uygulama öncesinde alınır. |
Bir kuruluş ya da personel tarafından hava aracına veya komponente uygulanacak hasar değerlendirmeleri, modifikasyonlar ve tamirler, aşağıda belirtilen verilerden uygun olanı kullanılarak gerçekleştirilir. a.) Tasarım kuruluşunun bağlı bulunduğu ülke otoritesi, EASA veya Genel Müdürlük tarafından onaylanmış veriler, b.) Tasarım kuruluşunun bağlı bulunduğu ülke otoritesinin, EASA'nın veya Genel Müdürlüğün yetkilendirdiği tasarım kuruluşu tarafından SHT-21 (veya EASA Part-21) 'e göre onayladığı veriler, c.) SHT-21 (veya EASA Part-21) 'in 21.A.90B veya 21.A.431B maddelerinde referans verilen gereklilikler kapsamındaki veriler, d.) SHT-21 (veya EASA Part-21 Light) 21L.A.62, 21L.A.102, 21L.A.202 veya 21L.A.222'de atıfta bulunulan gerekliliklerde yer alan veriler, e.) SHT-21 (veya Part-21 Light)'e uygun bir tasarıma uygunluk beyanının beyan sahibi tarafından beyan edilen veriler. |
M.A.305 Hava Aracı Sürekli Uçuşa Elverişlilik Kayıt Sistemi |
(a) Her bir bakım işlemleri sonrasında, M.A.801 veya 145.A.50 maddelerinde belirtilen bakım çıkış sertifikası (CRS), bakım işlemleri tamamlandığı günden itibaren 30 günü geçmeyecek şekilde mümkün olan en kısa sürede hava aracı sürekli uçuşa elverişlilik kayıt sistemine girilir. |
(b) Hava aracı sürekli uçuşa elverişlilik kayıt sistemi aşağıdakilerden oluşur. 1.) Giriş tarihi, hava aracı, motor(lar) ve/veya pervane(ler) için uygun parametrik gösterimde serviste geçen toplam kullanım bilgisi, 2.) Aşağıdaki (e) bendinde tanımlanan referansları gösterilmiş ayrıntılı bakım kayıtları ile birlikte (c) ve (d) bentlerinde açıklanan hava aracı sürekli uçuşa elverişlilik kayıtları, 3.) M.A.306'ya göre gerektiğinde hava aracı teknik kayıt defteri. |
(c) Hava aracı sürekli uçuşa elverişlilik kayıtları, mevcut ağırlık ve denge raporu ile aşağıdakilerin güncel durumunu içerir. 1.) Uçuş emniyet sorununa ilişkin önlem amacıyla Genel Müdürlük tarafından zorunlu kılınan uçuşa elverişlilik direktifleri ve tedbirler, 2.) Modifikasyonlar ve tamirler, 3.) Bakım programına uygunluk, 4.) Ertelenen bakım taskları ve ertelenen arızaların onarım işlemleri. |
(d) Hava aracı sürekli uçuşa elverişlilik kayıtları, komponentler hakkında aşağıdakilerin güncel durumunu içerir. 1.) Her bir parçanın serviste geçirdiği toplam kullanım bilgisi dahil uygulanabilir uçuşa elverişlilik sınırlama parametreleriyle ilişkilendirilmiş ömrü sınırlı parça bilgileri, 2.) AMP'de belirtilen periyoda uygun şekilde gerçekleştirilen son planlı bakım işleminden sonra, her bir komponentin kullanımda geçen takvim bazlı ömür bilgisi dahil uygulanabilir parametrelerle ilişkilendirilmiş süre kontrollü komponent bilgileri. |
(e) Hava aracı sahibi veya işletici, aşağıdaki belgeleri ve verileri Genel Müdürlük tarafından kabul edilebilir biçimde ve aşağıda belirtilen süreler boyunca saklamak için bir sistem kurar: 1.) Hava aracı teknik kayıt sistemi: Son veri girişinden önceki 36 aylık dönemi kapsayan teknik kayıtlar veya kapsam ve ayrıntı olarak eşdeğer diğer veriler, 2.) CRS ve ayrıntılı bakım kayıtları: (2.i) Hava aracı, motor(lar), pervane(ler) ve bunlara takılan komponentler için geçerli olan ve (uçuş) emniyet sorununa ilişkin Genel Müdürlük tarafından uygulanması zorunlu kılınan AD'lere ve önlemlere uygunluğu gösterir dokümanların, kapsam ve içerik açısından eşdeğer yeni bilgi ile revize edilene kadar 36 aydan kısa olmayan süreyle saklanması, (2.ii) Hava aracına, motor(lar)a, pervane(ler)e ve komponente uygulanacak geçerli uçuşa elverişlilik sınırlamalarına ait güncel modifikasyonlar ve onarımlar için M.A.304'de belirtilen geçerli verilere uygunluğu gösterir kayıtlar, (2.iii) Hava aracına, motor(lar)a, pervane(ler)e ait sürekli uçuşa elverişlilik için gerekli planlı/plansız bakımların, kapsam ve içerik açısından eşdeğer yeni bir işlem ile revize edilene kadar 36 aydan kısa olmayan süreyle saklanması. 3.) Belirli komponentlere ait özel veriler: (3.i) Uçuşa elverişlilik sınırlamalarına uygunluğun belirlendiği güncel durumu temel alan her bir ömrü sınırlı parça için servis geçmişi kaydı, (3.ii) Ömrü sınırlı tüm parçalara ve süre/zaman kontrollü komponentlere uygulanan son planlı ve plansız bakımlar için CRS ve ayrıntılı bakım kayıtlarının, kapsam ve içerik açısından eşdeğer yeni bir bakım ile revize edilene kadar 36 aydan kısa olmayan süreyle saklanması, (3.iii) SHT-21 (veya EASA Part-21), 21.A.307 (b.2) maddesi uyarınca SHGM Form 1 belgesi olmayan ve ELA2 kategorisindeki hava aracına takılan herhangi bir komponent için CRS'in ve hava aracı sahibinin kabul beyanının 36 aydan kısa olmayan süreyle saklanması, (3.iv) SHT-21 (veya EASA Part-21 Light), 21L.A.193(b)(2) maddesi uyarınca SHGM Form 1 belgesi olmayan ve bir hava aracına takılan herhangi bir komponent için CRS'in ve hava aracı sahibinin kabul beyanının 36 aydan kısa olmayan süreyle saklanması. 4.) Hava aracının servisten kalıcı olarak çekildiği durumda aşağıdaki kayıtlar en az 12 ay süreyle tutulur: (4.i) Hava aracı, motor(lar) ve pervane(ler) konusunda M.A.305 (b.1) maddesi ile tanımlanan veriler, (4.ii) M.A.305 (c) ve (d) maddelerinde tanımlanan son (geçerli) durumu gösterir kayıtlar ve raporlar (4.iii) M.A.305 (e.2.ii) ve (e.3.i) maddelerinde tanımlanan en güncel CRS(ler) ve ayrıntılı bakım kayıtları. |
(f) M.A.201 maddesi kapsamında sürekli uçuşa elverişlilik görevlerinin yönetiminden sorumlu kişi veya kuruluş, hava aracı sürekli uçuşa elverişlilik kayıt sistemine ilişkin gereklilikleri yerine getirir ve talep edildiğinde kayıtların tamamını Genel Müdürlüğe sunar. |
(g) Hava aracı sürekli uçuşa elverişlilik kayıt sistemine girişi yapılan tüm bilgiler açık ve doğru olmalıdır. Bir kaydın düzeltilmesi gerektiğinde bu işlem, orijinal kayıt imha edilmeden ve açıkça görülebilecek şekilde yapılır. |
(a) Ticari hava taşımacılığı, ticari özel operasyonlar ve uçuş eğitim operasyonları için M.A.305'te belirtilen sürekli uçuşa elverişlilik kayıtlarına ek olarak, işletici her bir hava aracı için aşağıdaki bilgileri içeren teknik kayıt sistemi kullanır: 1.) Uçuş emniyetinin devamlılığını sağlamak için her bir uçuş hakkında gerekli bilgi, 2.) Güncel hava aracı servis verme sertifikası (CRS: Certificate of Release to Service), 3.) Planlı ve bakım periyoduna uymayan bakımlar dahil, bir sonraki uygulamanın zamanını gösteren ve hava aracının durumunu yansıtan güncel bakım açıklaması/beyanı. Bakım açıklamasının/beyanının bir başka yerde muhafazası, Genel Müdürlük tarafından uygun görülebilir. 4.) Hava aracının operasyonunu etkileyen, tüm ertelenmiş arıza giderme işlemleri, 5.) Bakım desteği düzenlemelerine ilişkin gerekli bilgiler. |
(b) Hava aracı teknik kayıt sisteminin ilk versiyonu Genel Müdürxxx tarafından onaylanır. Bu sistemin sonraki versiyonları, CAMO.A.300 (c) veya CAO.A.025 (c) maddeleri kapsamında yönetilir. |
M.A.307 Sürekli Uçuşa Elverişlilik Kayıtlarının Devredilmesi |
(a) Hava aracı bir sahipten veya işleticiden diğerine kalıcı olarak devredildiği zaman devreden, M.A.305'te açıklanan sürekli uçuşa elverişlilik kayıtlarının ve uygulanabilir ise M.A.306'da belirtilen hava aracı teknik kayıtlarının tamamının devredilmesini sağlar. |
(b) Hava aracı sahibi, sürekli uçuşa elverişlilik yönetimi işlemleri için bir CAMO/CAO ile yazılı bir anlaşma yaptığında, M.A.305'te belirtilen sürekli uçuşa elverişlilik kayıtlarının söz konusu kuruluşa eksiksiz devredilmesini sağlar.. |
(c) Hava aracının yeni sahibi, işleticisi veya CAMO/CAO, M.A.305 (e) maddesinde yazılan kayıt saklama sürelerine uymaya devam eder. |
(a) Hava aracına bakım uygulayan kişi veya kuruluş, modifikasyon ve onarım verileri de dahil bakım uygulamalarında, sadece ilgili hava aracı için geçerli ve güncel bakım kaynaklarına erişim imkanına sahip olmalı ve kullanmalıdır. |
(b) Kullanılabilir bakım verisi aşağıdakilerden bir tanesidir; 1.) Genel Müdürlük, EASA, FAA, TCCA, ANAC (Brezilya), UK CAA (Birleşik Krallık) ve yapılan ikili anlaşmalar kapsamında Genel Müdürlük tarafından kabul edilen otoriteler ve bu otoritelerin yetkilendirdiği kişi veya kuruluşlar tarafından yayınlanmış geçerli talimat, prosedür, standart veya gereklilikler, 2.) Uygulanabilir uçuşa elverişlilik direktifleri, 3.) Tip sertifikası ve ilave tip sertifikası sahipleri veya bir tasarım uygunluk beyanının beyan sahibi ve SHT-21 (veya EASA Part-21 veya Part-21 Light) uyarınca bu tür verileri yayınlayan diğer herhangi bir kuruluş tarafından yayımlanan, sürekli uçuşa elverişlilik ve bakım yöntemleri için geçerli talimatlar veya teknik yayınlar, 4.) Tasarım onayı sahibi veya tasarım uygunluk beyanı sahibi tarafından takılabilmesi onaylanan komponentler için, komponent üreticileri tarafından yayımlanan ve tasarım onayı sahibi veya tasarım uygunluk beyanı sahibi tarafından kabul edilebilir olan geçerli bakım talimatları, 5.) SHT-145 (veya EASA Part-145) kapsamında 145.A.45 (d) maddesine göre yayınlanmış geçerli veriler. |
(c) Hava aracına bakım uygulayan kişi veya kuruluş, tüm geçerli bakım verilerinin güncel olmasını ve gerektiğinde kullanılmak üzere hazır bulunmasını sağlar. Kişi veya kuruluş, bir iş kartı veya çalışma sayfası sistemi kurar. Bakım verilerini söz konusu iş kartlarına veya çalışma sayfalarına doğru şekilde kaydeder ya da tanımlanmış bakım görevine veya ilgili bakım verilerindeki işlemlere açık şekilde atıfta bulunur. |
SHY-CA (veya EASA Part-145) kapsamında yetkilendirilmiş bakım kuruluşlarınca uygulanan bakımlar haricinde, hava aracına bakım yapan kişi veya kuruluş aşağıdakileri karşılamakla yükümlüdür. a.) Bu Talimatta tanımlandığı üzere gerçekleştirilecek işlemler için yetkin olmak. b.) Bakımın yapılacağı alanın iyi organize edilmiş ve kirlilik ve atık bakımından temiz olması. c.) M.A.401 bakım verisi kriterinde belirtilen yöntemlerin, tekniklerin, standartların ve talimatların kullanılması. d.) M.A.401 bakım verisi kriterinde belirtilen alet, ekipman ve malzemelerin kullanılması. Alet ve ekipmanların gerektiğinde kontrol edilmesi ve (resmen) kabul edilen bir standarda göre kalibre edilmesi. |
e.) M.A.401 bakım verisi kriterinde belirtilen çevresel kısıtlamalar ışığında bakımın uygulanması. f.) Kötü hava şartlarında veya uzun sürecek bakımlarda çalışılabilecek uygun tesislerin kullanılması. g.) Bakım esnasında ortaya çıkabilecek çoklu hata risklerinin ve benzer bakım işlemlerinde tekrar
xxxxxxxxxx hata risklerinin asgariye indirilmesi.
h.) Herhangi bir kritik bakım görevi yapıldıktan sonra hata tespit etme metodunun kullanılması.
i.) Tüm bakım faaliyetlerinin tamamlanmasından sonra, hava aracının veya komponentin, alet ve ekipmanlardan ve her türlü yabancı parça ve malzemeden arınmış ve sökülen tüm erişim panellerinin tekrar yerlerine takılmış olduğundan emin olmak amacıyla genel bir doğrulama (kontrol) işleminin yürütülmesi.
M.A.403(a) Arıza giderilmeden uçuş yapılmaması
M.A.403 Hava Aracı Arızaları
(a) Uçuş emniyetini ciddi şekilde tehlikeye atan her türlü hava aracı arızası, uçuş gerçekleştirilmeden
önce giderilir.
M.A.403(b) Arızaların ertelenmesi
(b) Bir hava aracı arızasının uçuş emniyetini ciddi şekilde tehlikeye düşürdüğüne/düşürmediğine ve dolayısıyla da uçuş öncesinde ne tür arıza giderici işlemlerin ne zaman yapılacağına ve hangi arıza giderme işleminin ertelenebileceğine, M.A.401'de değinilen bakım verilerini kullanarak, M.A.801 (b.1), (b.2), (c) ve (d) paragraflarına veya SHY-CA (EASA Part-145) kurallarına göre sadece yetkili onaylayıcı personel karar verebilir. Ancak, bu husus asgari ekipman listesi (MEL: minimum equipment list) 'nin pilot veya yetkili onaylayıcı personel tarafından kullanılması durumunda geçerli değildir.
M.A.403(c) Ertelenen arızaların giderilmesi
(c) Uçuş emniyetini ciddi şekilde tehlikeye atmayacak hava aracı arızaları, ilk tespit edildiği tarih sonrasında ve bakım verilerinde belirtilen limitler dahilinde veya MEL'de tanımlandığı şekilde, mümkün olan en kısa sürede giderilir.
M.A.403(d) Arızaların kayıt edilmesi
(d) Uçuş öncesinde giderilmeyen her türlü arıza, M.A.305'e göre hava aracı sürekli uçuşa elverişlilik kayıt sistemine veya uygulanıyor ise M.A.306'ya göre hava aracı teknik kayıt sistemine girilir.
M.A.501 Komponentlerin Sınıflandırılması ve Kullanımı
M.A.501(a) Komponentlerin sınıflandırılması
(a) Bütün komponentler aşağıda belirtilen kategorilerde sınıflandırılır.
1.) SHY-21 (veya EASA Part-21 veya Part-21 Light) 'in 21.A.307 veya 21L.A.193 maddesinde veya SHT-CAM Part-M veya Part-CAO'da aksi belirtilmedikçe; SHT-21 Altbölüm Q (veya EASA Part- 21 veya Part-21 Light) gereklerine uygun şekilde tanımlanan ve SHGM Form 1 veya eşdeğer bir form ile servise verilen komponentler,
2.) Bu Talimata göre bakımı yapılabilecek gayri faal komponentler.
3.) Ömür sınırına ulaştıkları için veya onarılamaz bir arızadan dolayı kurtarılamaz olarak
sınıflandırılan komponentler.
4.) Bakım verilerinde tanımlanan ve geçerli standarda uyumluluğu kanıtlarıyla izlenebilen hava aracı, motor, pervane ve diğer komponent üzerinde kullanılan standart parçalar.
5.) Gerekli teknik özellikleri karşıladığı ve yeterli izlenebilirliğe sahip olduğu kuruluş tarafından doğrulanan ve bakım sırasında kullanılan ham malzemeler ve sarf malzemeler. Bütün malzemeler, söz konusu malzeme ile açıkça ilgili olan ve teknik özelliklere (spesifikasyonlara) uygunluk beyanı ile üretici ve tedarikçi kaynağını içeren dokümanlara sahip olmalıdır.
Tüm malzemelerin, malzemenin istenen teknik özelliklere uygun olduğunu açıkça belirten ve de üretici ile tedarikçi kaynağını içeren dokümanlara sahip olması gerekir.
AMC1 M.A.501 (a.1) SHGM Form 1 eşdeğeri
a.) Bu Talimat kapsamında aşağıdaki dokümanlar SHGM Form 1'e eşdeğer kabul edilir.
(a.1) Genel Müdürlük tarafından yapılan ikili anlaşmalar kapsamında, muhatap otoriteler ve bunların yetkilendirdiği organizasyonlar tarafından düzenlenen formlar,
(a.2) EASA onaylı kuruluş tarafından düzenlenen EASA Form 1, (a.3) FAA (ABD) onaylı kuruluş tarafından düzenlenen FAA 8130-3,
(a.4) TCCA (Kanada) onaylı kuruluş tarafından düzenlenen TCCA Form One,
(a.5) ANAC (Brezilya) onaylı kuruluş tarafından düzenlenen ANAC Form SEGVOO 003,
(a.6) ( Değişik: 29.12.2023 - 69089 ) Birleşik Krallık Sivil Havacılık Otoritesi ile karşılıklı ikili anlaşmada aksi belirtilmedikçe ilgili otorite tarafından onaylanmış bir kuruluş tarafından düzenlenmiş olan CAA Form 1 dokümanı 01.01.2025 tarihine kadar,
(a.7) Genel Müdürlüğümüzce tip kabulü yapılan ve tip sertifikası sorumluluğu Rusya Federasyonu Sivil Havacılık Otoritesinde olan hava araçları için geçerli olmak üzere; AIC AR Russia Form C-5, Fata Russia Form E-02, Summary Certificate ve Ukrayna Sivil Havacılık Otoritesi SAA Ukraine Form-1.
(a.8) JAA üyesi bir devletin havacılık otoritesi tarafından yetkilendirdiği bir kuruluşun, bu Talimatın yürürlük tarihi öncesinde düzenlediği JAA Form 1,
(a.9) Genel Müdürxxx tarafından imzalanmış ikili anlaşma yürürlükten kaldırılıncaya kadar, Genel Müdürlük ile EASA dışındaki bir ülke arasında iki taraflı anlaşmanın hükümleri doğrultusunda Genel Müdürlüğün kabul edilebileceği bakım çıkış (servise verme) dokümanı.
b.) SHGM Form 1 veya eşdeğeri dokümana sahip olmadan depolanmakta olan hiçbir
malzeme/komponent, onaylı bakım kuruluşu tarafından AMC1 CAO.A.070 (a) veya AMC2
145.A.50 (d) maddeleri kapsamında SHGM Form 1 veya eşdeğeri düzenlenmeden ülkemiz siciline kayıtlı hava araçlarına takılamaz.
c.) Ülkemizde yerleşik ve Genel Müdürlükçe yetkilendirilmiş üretim veya bakım kuruluşu tarafından, imal edilen ya da bakımı yapılan malzeme/komponent, SHGM Form 1 ile temin edilmediği sürece ülkemiz siciline kayıtlı hava araçlarına takılamaz.
M.A.501(b) Kullanım şartları
(b) (a) bendinde listelenen kategorilerden birine ait komponentler, standart parçalar ve malzemeler, yalnızca tatmin edici durumda olduklarında ve geçerli bakım verilerinde belirtilmesi durumunda hava aracına veya komponente takılabilir.
M.A.502 Komponentlerin Bakımı
M.A.502(a) Bakım kuruluşu gerekliliği
(a) SHT-21 (veya EASA Part-21 veya Part-21 Light) 21.A.307 (b.2) ila (b.6) veya 21L.A.193 (b.2) ila (b.6) maddelerinde atıf yapılan komponentlerin haricindeki komponentlerin bakımı, yetkiye bağlı olarak SHT-M (veya EASA Part-M) kapsamındaki F bakım kuruluşu veya SHT-145 (veya EASA Part-145) veya SHT-CAM Part-CAO (veya EASA Part-CAO) gereklerine göre yetkilendirilen bakım kuruluşu tarafından gerçekleştirilir.
M.A.502(b) Hava aracında bakım yapılması
(b) (a) bendine istisnai olarak, hava aracına takılı bir komponentin bakımı, SHT-M (veya EASA Part-M) kapsamındaki F bakım kuruluşu veya SHT-145 (veya EASA Part-145) veya SHT-CAM Part-CAO (veya EASA Part-CAO) kapsamında onaylı bakım kuruluşu veya M.A.801 (b.1) maddesinde belirtilen onaylayıcı personel tarafından, yerinde (komponent hava aracına takılı iken) yapılır. Söz konusu bakım, hava aracı bakım verilerine veya Genel Müdürlük tarafından kabul edilmesi durumunda komponent bakım verilerine uygun olarak yapılır.
Bununla birlikte, sökümden kaynaklanan ilave bakım ihtiyacı olmadığı haller dışında, komponente erişimi kolaylaştırmak amacıyla yetkili bakım kuruluşu veya onaylayıcı personel, bakım için söz konusu komponenti geçici olarak sökebilir.
Bu bent doğrultusunda uygulanan komponent bakımı, SHGM Form 1 veya eşdeğerinin düzenlenmesi için uygun değildir ve M.A.801 kapsamında belirtilen, hava aracı bakım çıkış gerekliliklerine tabidir.
M.A.502(c) Motora bakım yapılması
(c) (a) bendine istisnai olarak, motora veya yardımcı güç ünitesine (APU: auxiliary power unit) takılı bir komponentin bakımı, motor bakım kuruluşu (SHT-M (veya EASA Part-M) kapsamındaki F bakım kuruluşu veya SHT-145 (veya EASA Part-145) veya SHT-CAM Part-CAO (veya EASA Part- CAO) kapsamında yetkilendirilen bakım kuruluşu) tarafından yerinde, komponent motora takılı iken yapılır. Söz konusu bakım, motor veya APU bakım verilerine göre veya Genel Müdürlük tarafından kabul edilmesi durumunda komponent bakım verilerine göre yapılır.
Bununla birlikte, sökümden kaynaklanan ilave bakım ihtiyacı olmadığı haller dışında, komponente erişimi kolaylaştırmak amacıyla B-sınıfı yetkili bakım kuruluşu, bakım için söz konusu komponenti geçici olarak sökebilir.
M.A.502(d) 21.A.307 (b.2)de belirtilen komponent bakımı
(d) SHT-21 (veya EASA Part-21 veya Part-21 Light) 21.A.307 (b.2) veya 21L.A.193 (b.2)'de tariflenen komponentlerin bakımı, SHT-M (veya EASA Part-M) kapsamındaki F bakım kuruluşu veya SHT-145 (veya EASA Part-145) veya SHT-CAM Part-CAO (veya EASA Part-CAO) kapsamında yetkilendirilen bakım kuruluşu ya da kriterlere uygun ise M.A.801 (b.1) maddesine
göre onaylayıcı personel veya M.A.801 (b.2) maddesine göre hava aracı sahibi pilot tarafından, yerinde (komponent hava aracına takılı iken) veya gerekiyorsa erişimi kolaylaştırmak amacıyla geçici sökülerek yapılır.
Bu bent doğrultusunda uygulanan komponent bakımı, SHGM Form 1 veya eşdeğerinin düzenlenmesi için uygun değildir ve M.A.801 kapsamında belirtilen, hava aracı bakım çıkış gerekliliklerine tabidir.
M.A.502(e) 21.A.307 (b.3) ila (b.6)da belirtilen komponent bakımı
(e) SHT-21 (veya EASA Part-21 veya Part-21 Light) 21.A.307 (b.3) ila (b.6) veya 21L.A.193 (b.3) ila (b.6) maddelerinde tariflenen komponentlerin bakımı, (a) paragrafında referans alınan bakım kuruluşu veya bakım sonrası bakım çıkış beyanını (declaration of maintenance accomplished) yayınlayan kişi ya da kuruluş tarafından yapılır.
Bakım çıkış beyanı (declaration of maintenance accomplished), yapılan bakım hakkında temel ayrıntıları, bakımın tamamlandığı tarihi, dokümanı yayınlayan kişi veya kuruluşun tanımlayıcı bilgilerini içerir ve bakım kaydı olarak kabul edilir, ayrıca bakımı yapılan komponent açısından SHGM Form 1 belgesinin eşdeğeri olarak düşünülür.
M.A.503 Ömür Sınırlı Parçalar ve Süre Kontrollü Komponentler
(a) Takılı ömür sınırlı parçalar ve süre kontrollü komponentler, M.A.504 (b) maddesinde tanımlananlar dışında, onaylı bakım programında ve AD'lerde belirtilen onaylanmış kullanım sınırını aşmayacaktır.
M.A.503(b) Ömrü dolan parçalar ve komponentler
(b) Onaylanmış kullanım sınırını tamamlayan komponentler bakım için ve ömür sınırlı komponentler ise bir daha kullanmamak üzere bertaraf etmek için hava aracından sökülür.
M.A.504 Komponentlerin Birbirinden Ayrılması
M.A.504(a) Komponentlerin ayrıştırılması
(a) Gayrifaal ve kurtarılamaz komponentler, kullanılabilir komponentlerden, standard parçalardan ve malzemelerden ayrıştırılır.
M.A.504(b) Kurtarılamaz komponentler
(b) Kurtarılamaz olarak sınıflandırılan komponentlerin, belgelendirilmiş ömür sınırı uzatılmakasızın veya SHT-21 (EASA Part-21)'e göre tamir/onarım çözümü onaylanmaksızın tedarik sistemine tekrar girmesine izin verilmez.
M.A.801 Hava aracı bakım çıkış sertifikası
(a) SHT-145 onaylı bakım kuruluşu tarafından gerçekleştirilen bakım sonrası düzenlenen bakım çıkış (servise verme) sertifikası hariç olmak üzere, servise verme (bakım çıkış) sertifikası bu Talimatın M.A.801, M.A.802 ve M.A.803 maddeleri doğrultusunda düzenlenir.
(b) Hiçbir hava aracı, talep edilen bakım işlemlerinin tamamı uygun şekilde yapılarak CRS yayınlanmadan servise verilemez. EK-1.4'te listelenen karmaşık bakım görevleri dışındaki bakımların haricindeki işlemler için CRS, Part-CAO kriterlerine göre onaylanan bakım kuruluşunun yetkili onaylayıcı personeli tarafından düzenlenecektir. EK-1.4'te listelenen karmaşık bakım görevleri dışındaki bakım işlemleri için CRS, alternatif olarak aşağıdakiler tarafından düzenlenir: 1.) SHT-66'da belirtilen gerekliliklere uygun olarak lisanslandırılan bağımsız onaylayıcı personel veya, 2.) M.A.803 kapsamında çalışan hava aracı sahibi pilot tarafından. |
(c) (b) bendine istisnai olarak, öngörülemeyen durumlarda, hava aracı hiçbir onaylı bakım kuruluşunun ve onaylayıcı personelin mevcut olmadığı bir yerde kaldığında, hava aracı sahibi, bu Talimatta belirtilen standartlara uygun olarak hava aracına bakım yapması ve bakım çıkış sertifikası düzenlemesi için 3 yıldan az olmayan yeterli hava aracı bakım tecrübesine sahip ve uygun nitelikleri taşıyan herhangi bir kişiyi (ilgili hava aracı tipinde yetkilendirilen ICAO EK-1'e göre geçerli bakım lisansına sahip teknisyen) ya da onaylayıcı personeli (ICAO EK-6'ya göre onaylı bakım kuruluşu tarafından yetkilendirme gereken işler için görevlendirilen personel) yetkilendirebilir. Bu durumda hava aracı sahibi; 1.) CRS yayınlayacak personelin niteliklerini ve yapılan bakımın ayrıntılarını gösterir tüm dokümanı temin eder ve hava aracı kayıtlarında saklar ve 2.) Bu yöntemle yapılan bir bakım, M.A.801 (b) bendinde tanımlandığı şekilde yetkilendirilen teknisyen veya onaylı bakım kuruluşu tarafından, CRS'in düzenlenmesine müteakip 7 günü aşmamak kaydıyla mümkün olan ilk fırsatta yeniden kontrol edilir ve bakım çıkış sertifikasının yayınlanması sağlanır ve 3.) Sözleşme yapılarak yönetilen hava aracı için sürekli uçuşa elverişlilik yönetiminden sorumlu kuruluş veya böylesi bir sözleşme olmadığı durumda Genel Müdürlük, söz konusu yetkilendirmenin yapılmasından itibaren 7 gün içerisinde bilgilendirilir. |
(d) M.A.801 (b.1) fıkrasına uygun şekilde gerçekleştirilen hava aracını servise verme işlemlerinde, bakım çalışmlarının yürütülmesinde onaylayıcı personele, kendisinin doğrudan ve sürekli kontrolü altında olmak kaydıyla bir veya daha fazla sayıda kişi yardımcı olabilir. |
(e) Bakım çıkış sertifikası (CRS) en az aşağıdaki bilgileri içerir: 1.) Yapılan bakıma ilişkin temel detaylar; ve 2.) Söz konusu bakımın tamamlandığı tarih; ve 3.) Aşağıdakiler dahil olmak üzere CRS yayınlayan kuruluşun veya teknisyenin tanımlayıcı kimlik bilgileri: (3.i) CRS yayınlayan bakım kuruluşunun ve onaylayıcı personelin onay referansları; |
(3.ii) M.A.801 (b.2) bendine göre CRS yayınlanması durumunda, söz konusu sertifikayı imzalayan/onaylayan bağımsız onaylayıcı personelin (varsa) lisans numarası dahil tanımlayıcı kimlik bilgileri;
4.) Varsa, uçuşa elverişliliğe veya uçuş operasyonuna ilişkin sınırlamalar.
M.A.801 (f) Tamamlanamayan bakım işlemleri
(f) (b) bendine istisnai olarak ve (g) bendinin hükümlerine bakılmaksızın, öngörülen/gerekli bakım tamamlanamadığı durumlarda, hava aracı kısıtlamaları belirtilerek CRS yayınlanabilir. Bu durumda (e.4) bendi kapsamında gerekli görülen bilgilerin bir parçası olarak uçuşa elverişliliğe veya uçuş operasyonuna ilişkin sınırlamalar da tanımlanarak, CRS'te hava aracının bakımının tamamlanamadığı gösterilir.
M.A.801 (g) Uçuş emniyetini tehlikeye düşürebilecek durum olmaması
(g) CRS ancak, uçuş emniyetini tehlikeye sokacak (ve) bilinen herhangi bir uygunsuzluk olmadığı durumda yayımlanır.
M.A.802 Komponent Bakım Çıkış Sertifikası (CRS)
(a) SHT-145 onaylı bakım kuruluşunca bakımı yapılan komponentler ve M.A.502 (e) bendinde belirtilen durumlar haricinde, M.A.502 gereğince hava aracı komponentine yapılan her türlü bakım işleminin tamanlanması sonrasında CRS yayımlanır.
(b) SHGM Form 1 olarak tanımlanmış bakım çıkış sertifikası, hava aracı komponentlerine M.A.502
(b) veya (d)'ye uygun şekilde bakım yapıldığı zaman M.A.801'de belirtilen prosedürler doğrultusunda uygulanan bakım için CRS yayınlanmasının haricinde, komponent bakım çıkış sertifikası olarak geçerlidir.
M.A.803 Hava Aracı Sahibi Pilot Yetkilendirmesi
M.A.803 (a) Hava aracı sahibi pilot yetkilendirmesine uygunluk
(a) Bir kişinin hava aracı sahibi pilot olarak nitelendirilebilmesi için;
1.) Hava aracı tip veya sınıf yetkisi için Genel Müdürlük tarafından yayımlanan veya geçerli kılınan pilot lisansına sahip olması gerekir.
2.) Tek başına veya müştereken hava aracının sahibi olması gerekir. Söz konusu hava aracı sahibi
pilot;
(2.i) Tescil formunda yer alan gerçek kişilerden biri olmalıdır.
(2.ii) Tüzel kişiliğin tescil belgesinde hava aracı sahibi veya işletici olarak belirtilmesi durumunda kar amacı gütmeyen sportif/amatör tüzel kişiliğin üyesi olmalıdır. Söz konusu üye, bu tüzel kişiliğin karar verme sürecine doğrudan katılır ve bu tüzel kişilik tarafından hava aracı sahibi olarak bakım yapmak üzere görevlendirilir.
M.A.803 (b) Hava aracı sahibi pilot bakımı ile ilişkili CRS
(b) Ticari hava taşımacılığında veya ticari özel (hava işi) operasyonlarda veya ATO yada DTO
tarafından uçuş eğitim operasyonlarında kullanılmayan azami kalkış kütlesi (MTOM) 2730 Kg ve altında olan ve karmaşık motor gücüyle çalışmayan hava aracına sahip pilot, EK-1.5'te belirtilen sınırlı hava aracı sahibi pilot bakımı işlemlerinden sonra CRS yayımlayabilir.
M.A.803 (c) Hava aracı sahibi pilot bakımlarının tanımlanması
(c) Sınırlı hava aracı sahibi pilot bakımının kapsamı, M.A.302 maddesinde atıf yapılan hava aracı bakım programında belirtilir.
M.A.803 (d) Hava aracı sahibi pilot bakımı kayıt içeriği
(d) Bakım çıkış sertifikası hava aracı sürekli uçuşa elverişlilik kayıt sistemine girilir ve yapılan bakıma ilişkin temel detayları, kullanılan bakım verilerini, bakımın tamamlandığı tarihi ve ayrıca CRS'i yayımlayan hava aracı sahibi pilotun kimlik bilgilerini, imzasını ve pilot lisans numarasını içerir.
M.A.901 Hava Aracı Uçuşa Elverişlilik Gözden Geçirme İşlemi
Hava aracı uçuşa elverişlilik sertifikasının geçerliliğini sağlamak için, hava aracının ve sürekli uçuşa elverişlilik kayıtlarının gözden geçirme işlemi periyodik olarak yapılır.
M.A.901 (a) UEGG sertifikasının formatı
(a) Uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikası, uçuşa elverişlilik gözden geçirme işleminin tamamlanması ve sonucunun uygun değerlendirilmesi sonrasında, Genel Müdürlük internet sayfasında yayınlanan SHGM Form 15A veya 15B kullanılarak yayınlanır.
Uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikası bir yıl boyunca geçerlidir.
(b) Kontrollü ortamdaki hava aracı son 12 ay boyunca,
1.) tek bir CAMO veya CAO tarafından uçuşa elverişliliği kesintisiz olarak yönetilmiş ve 2.) onaylı bir bakım kuruluşu tarafından bakımları yapılmış olan hava aracıdır.
M.A.803 (b) bendinde belirtilen durumlarda bakımların uygulanmasını ve M.A.801 (b.1) veya (b.2) maddelerine göre yapılan bakım işlerinden sonra CRS yayınlanmasını da kapsar.
M.A.901 (c) Ticari hava taşımacılığında kullanılan ve 2730 Kg üzeri olan hava aracı için CAMO tarafından UEGG yayınlanması
(c) Ticari hava taşımacılığında kullanılan ve azami kalkış kütlesi (MTOM) 2730 Kg üzerinde olan bütün hava araçlarının kontrollü ortamda tutulması koşuluyla, sürekli uçuşa elverişliliğini yöneten
(b) fıkrasında belirtilen kuruluşun, gözden geçirme işlemi yapmak üzere Genel Müdürlük tarafından yetkilendirilmesi durumunda kuruluş, (j) bendini dikkate alarak CAMO.A.125 (e) veya CAO.A.095 (c.1) maddelerine göre;
1.) M.A.901'e uygun şekilde uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikası yayımlayabilir,
2.) Yayımladığı uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikalarının geçerliliğini, hava aracı (aynı) kontrollü ortamda kaldığı sürece, her seferinde bir yıllığına olmak üzere en çok iki defa uzatabilir.
(d) Ticari hava taşımacılığında kullanılan ve azami kalkış kütlesi (MTOM) 2730 Kg üzerinde olan; 1.) Kontrollü ortamda bulunmayan ve 2.) Sürekli uçuşa elverişlilik faaliyetleri, uçuşa elverişlilik gözden geçirme yetkisine sahip olmayan kuruluşlar tarafından yönetilen, bütün hava araçlarının uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikası, hava aracı sahibinin/işleticisinin başvuru yazısının eklendiği, onaylı CAMO veya CAO tarafından gerçekleştirilen değerlendirme sonrasında uçuşa elverişliliği uygun (veya tip sertifikasına uygunluğu yeterli) görülerek onaylanan tavsiye raporu doğrultusunda Genel Müdürlük tarafından yayımlanır. Söz konusu tavsiye raporu, M.A.901 gereğince yerine getirilen uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemine dayanarak onaylanır. |
M.A.901 (e) Ticari hava taşımacılığında kullanılmayan ve 2730 Kg ve altındaki hava aracı için CAMO tarafından UEGG yayınlanması |
(e) Ticari hava taşımacılığında kullanılmayan ve azami kalkış kütlesi (MTOM) 2730 Kg ve altında olan hava araçları için, hava aracı sahibi/işleticisi tarafından tercih edilmiş CAMO veya CAO, (j) bendini dikkate alarak CAMO.A.125 (e) veya CAO.A.095(c) maddelerine göre, 1.) M.A.901 doğrultusunda uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikası yayımlayabilir ve 2.) Yayımladığı uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikalarının geçerliliğini, hava aracı kendi yönetimindeki kontrollü ortamda kaldığı sürece, her seferinde bir yıllığına olmak üzere en çok iki defa uzatabilir. |
(f) M.A.901 (c.2) ve (e.2) bentlerine istisnai olarak, kontrollü ortamda olan hava araçlarının sürekli uçuşa elverişlilik faaliyetlerini yöneten (b) paragrafında tanımlanan kuruluş, Genel Müdürlük tarafından veya onaylı başka bir CAMO veya CAO tarafından düzenlenmiş uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikasının geçerliliğini (j) bendindeki kriterlere uygunluğu dikkate alarak her seferinde bir yıllığına olmak üzere en çok iki defa uzatabilir. |
M.A.901 (g) Emniyet gerekçesiyle UEGG’nin Genel Müdürlükçe yapılması |
(g) Kontrollü ortam koşullarının uçuş emniyetinde potansiyel risk varlığını ortaya çıkardığı durumlarda, Genel Müdürlük söz konusu uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemini yapar ve uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikasını kendisi yayımlar. |
(h) (g) bendine ilaveten, Genel Müdürlük aşağıdaki durumlarda uçuşa elverişlilik gözden geçirme denetimini yapar ve uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikasını kendisi yayımlar: 1.) Hava aracının sürekli uçuşa elverişlilik gözetimi, yurtdışında yerleşik olan onaylı CAMO veya CAO tarafından yönetildiğinde, 2.) Azami kalkış kütlesi 2730 Kg ve altında olan hava araçları için hava aracının sahibi tarafından talep edildiğinde, |
M.A.901 (i) Genel Müdürlükçe UEGG yapıldığında hava aracının sahibinin/işleticisinin yükümlülüğü |
(i) Genel Müdürlüğün, (g) veya (h) maddelerine göre uçuşa elverişlilik gözden geçirme denetimini kendi yapmasından sonra veya uçuşa elverişlilik gözden geçirme tavsiye raporunun sunulmasından sonra uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikasını düzenlediği durumda, hava aracının sahibi/işleticisi, bu amaçların yerine getirilebilmesi için aşağıda istenenleri Genel Müdürlüğe temin eder: 1.) Genel Müdürlük tarafından gerekli görülen belgeler, 2.) Genel Müdürlük personeli için uygun bir mahalde çalışma ortamı, 3.) Gerektiğinde onaylayıcı personel desteği. |
M.A.901 (j) Uçuşa elverişli olmadığına dair bir kanıtın bulunması |
(j) Hava aracının uçuşa elverişli olmadığına dair delil veya kanıtın tespit edilmesi durumunda, uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikası yayınlanmaz veya sertifikanın geçerlilik süresi uzatılamaz. |
M.A.901 (k) Uçuşa elverişlilik gözden geçirme (UEGG) işlemi |
(k) Hava aracının uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemi, aşağıdaki gereklerin yerine getirildiğini belgeleyen dokümante edilmiş tüm kayıtların tam olarak gözden geçirilmesini içerir: 1.) Gövde, motor ve pervanenin uçuş saatlerinin ve uçuş sayılarının uygun şekilde kaydedilmiş olması, 2.) Uçuş el kitabının hava aracının konfigürasyonu için geçerli olması ve en güncel durumu yansıtması, 3.) Hava aracında yapılması gereken tüm bakım işlemlerinin, onaylı bakım programına göre gerçekleştirilmesi, 4.) Bilinen bütün arızaların giderilmiş olması veya uygulanabilir ise M.A.403'e göre kontrollü bir şekilde ileriye yönelik olarak ertelenmesi, 5.) Geçerli uçuşa elverişlilik direktiflerinin tamamının yerine getirilmesi ve uygun şekilde kayıt altına alınmış olması, 6.) Hava aracına uygulanan tüm modifikasyonların ve tamirlerin, M.A.304'e uygunluğu sağlaması ve kayıt altına alınmış olması, 7.) Hava aracına takılmış kullanım ömrü sınırlı komponentlerin ve servis süresi kısıtlı komponentlerin uygun şekilde tanımlanmış, kayıt altına alınmış ve onaylı limitlerini aşmamış olması, 8.) Tüm bakım işlemlerinin bu Talimata uygun olarak gerçekleştirilmesi, 9.) Güncel ağırlık ve denge raporunun hava aracının konfigürasyonunu yansıtması ve geçerli olması, 10.) Hava aracının EASA, FAA, TCCA (Kanada), ANAC (Brezilya) veya imzalanan ikili anlaşmalar kapsamında Genel Müdürlük tarafından kabul edilen otoriteler ve kuruluşlar ile Genel Müdürlük tarafından yapılacak değerlendirme sonrası denkliği kabul edilen otoriteler tarafından onaylanmış tip tasarımının son revizyonuna uygun olması, 11) Gerektiğinde, hava aracının güncel konfigürasyonuna karşılık gelen ve SHT-21 Altbölüm I (veya EASA Part-21 veya Part-21 Light Subpart I) kriterlerine göre düzenlenmiş bir gürültü sertifikasına sahip olması, |
12) Genel Müdürlüğün hava aracı uçuşa elverişliliği ve operasyonuna ilişkin yayımladığı geçerli diğer mevzuatlardaki gereklilikler.
M.A.901 (l) Fiziksel kontrol gerekliliği
(l) Hava aracının uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemi hava aracında fiziki bir incelemeyi de
içerir.
Bu inceleme için, SHT-66’ya göre uygun niteliklere sahip olmayan uçuşa elverişlilik gözden geçirme personeline söz konusu uygun niteliklere sahip olan personel tarafından yardımcı olunur.
M.A.901 (m) Fiziksel kontrol işlemi
(m) Hava aracının fiziki incelemesinde, uçuşa elverişlilik gözden geçirme personeli:
1. Tüm gerekli işaretlemeler ve plakaların uygun bir şekilde takıldığından,
2. Hava aracının onaylı uçuş el kitabına uygunluğundan,
3. Hava aracı konfigürasyonunun onaylı dokümantasyona uygunluğundan,
4. M.A.403 gereğince kayda alınmamış hiçbir belirgin arızanın mevcut olmadığından,
5. Hava aracı ile (k) bendindeki belgelenmiş kayıtlar arasında hiçbir tutarsızlık tespit edilmediğinden emin olur.
M.A.901 (n) Gözden geçirme işleminin 90 gün önceden yapılabilmesi
(n) (a) bendine istisnai olarak, uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemi, fiziksel incelemenin bakım faaliyeti sırasında gerçekleştirilmesine olanak sağlamak amacıyla uçuşa elverişlilik gözden geçirme sürecinin sürekliliğinde herhangi bir kayıp oluşmaksızın, azami 90 gün önceden yapılabilir.
M.A.901 (o) UEGG sertifikasının ve tavsiye raporunun yayınlanma şartları
(o) Uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikası (SHGM Form 15B) veya uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikasının (SHGM Form 15A) düzenlenmesine yönelik tavsiye ancak;
1.) Onaylı kuruluş adına yetkilendirilmiş uçuşa elverişlilik gözden geçirme personeli tarafından ve 2.) Uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemi eksiksiz bir şekilde yapıldığında yayımlanabilir.
M.A.901 (p) Yayınlanan ve geçerlilik süresi uzatılan UEGG sertifikalarının SHGMye
gönderilmesi
(p) Bir hava aracı için düzenlenmiş veya geçerliliği uzatılmış herhangi bir uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikasının bir kopyası Genel Müdürlüğe 10 gün içerisinde gönderilir.
M.A.901 (q) UEGG işlemlerinin alt yükleniciye devredilememesi
(q) Uçuşa elverişlilik gözden geçirme görevleri anlaşma yoluyla altyükleniciye devredilemez.
M.A.901 (r) UEGG yayınlanmamasını gerektiren bulgulara ilişkin bilgilendirme
(r) Uçuşa elverişlilik gözden geçirme denetiminin sonucu hava aracı yetersiz bulunması durumunda, gözden geçirme işlemini yapan CAMO veya CAO, uçuşa elverişlilik şartlarının bozulmasına neden olan durumun saptandığı andan itibaren 72 saati geçmeyecek şekilde Genel Müdürlüğü mümkün olan en kısa sürede bilgilendirir.
(s) Uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikası tespit edilen bulguların tamamı kapatılmadan yayınlanmaz. |
M.A.902 Uçuşa Elverişlilik Gözden Geçirme Sertifikasının Geçerliliği |
(a) Uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikası aşağıdaki durumlarda geçerliliğini yitirir: 1.) Uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikasının askıya alınması veya iptal edilmesi; 2.) Uçuşa elverişlilik sertifikasının askıya alınması veya iptal edilmesi; 3.) Hava aracının Türkiye Cumhuriyeti sivil hava aracı sicilinde tescilli olmaması; 4.) Uçuşa elverişlilik sertifikasının bağlı olduğu tip sertifikasının askıya alınması veya iptal edilmesi. |
(b) Uçuşa elverişlilik sertifikasının geçersiz olması veya aşağıdakilerden herhangi birisinin gerçekleşmesi durumunda hava aracının uçuş yapmasına izin verilmez: 1.) Hava aracının veya hava aracına takılı herhangi bir komponentin sürekli uçuşa elverişlilik durumunun bu Talimat gereklerini karşılamaması, 2.) Hava aracının; EASA, FAA, TCCA (Kanada), ANAC (Brezilya) veya imzalanan ikili anlaşmalar kapsamında Genel Müdürlük tarafından kabul edilen otoriteler ve kuruluşlar ile Genel Müdürlük tarafından yapılacak değerlendirme sonrası denkliği kabul edilen otoriteler tarafından onaylanmış tip tasarımı ile uygun olmaması, 3.) Gerekli önlemler almadan, hava aracının onaylı uçuş el kitabı veya uçuşa elverişlilik sertifikası sınırlamalarının ötesinde işletiliyor olması, 4.) Hava aracının, uçuşa elverişliliğine olumsuz şekilde etki eden bir olaya veya kazaya karışmasının akabinde hava aracının uçuşa elverişliliğini tekrar kazandıracak yeterli ve uygun işlemlerin yapılamaması durumunda, 5.) Yapılan modifikasyonun veya tamirin SHT-21 Talimatı (veya EASA Part-21 veya Part-21 Light) gerekleri ile uyumlu olmaması durumunda. 6.) Genel Müdürlüğün hava aracı uçuşa elverişliliği ve operasyonuna ilişkin yayımladığı geçerli diğer mevzuatlardaki gerekliliklerin karşılanmadığı durumda. |
(c) Uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikasının geri alınması veya iptal edilmesi durumunda, uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikası Genel Müdürlüğe iade edilir. |
(a) Türkiye içerisinde bir hava aracı devredilirken, kendi filosuna/yönetimine alacak işletme, Genel Müdürlükten onay alır. |
(b) Mevcut uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikası son geçerlilik tarihine kadar geçerlidir. Tescil işaretinin değişmesi durumunda uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikası son geçerlilik tarihi saklı tutularak Genel Müdürlük tarafından yeniden düzenlenir. |
(c) Yurt dışına hava aracı ihraç edilmesi durumunda Genel Müdürlük tarafından aşağıdaki hususlar sağlandığı takdirde ihraç uçuşa elverişlilik sertifikası düzenlenir. 1.) İhraç uçuşa elverişlilik sertifikası yayımlanması için hava aracı sahibi/işleticisi Genel Müdürlüğe başvurur, 2.) Ülkemizde üretilen yeni hava araçları hariç, hava aracı sahibi/işleticisi tarafından M.A.901 doğrultusunda tatminkâr derecede uçuşa elverişlilik gözden geçirme denetimi yaptırılır, 3.) Uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemini SYK'nın yapması durumunda, hava aracının ilgili gereklilikleri sağladığına kanaat getirilirse ihraç uçuşa elverişlilik sertifikasının yayımlanması için Genel Müdürlüğe tavsiye raporu gönderilir. 4.) Hava aracının sahibi/işleticisi, uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemini yapan kuruluşa (veya Genel Müdürlüğe), fiziksel kontrol için hava aracına ve dokümanlarına erişim izni verir 5.) Hava aracının üretim/tasarım gereklilikleri kapsamında öngörülen şartları taşıdığına ve ihraç edilecek ülke otoritesi tarafından talep edilen gereklilikler sağladığına kanaat getirildiğinde, Genel Müdürlük tarafından ihraç uçuşa elverişlilik sertifikası yayımlanır. İhraç edilecek ülke otoritesi tarafından kabul edilebilecek uyumsuzluklar, ihraç uçuşa elverişlilik sertifikasında belirtilir. |
M.A.904 Türkiye'ye İthal Edilecek Hava Aracına Ait İşlemler |
(a) Türkiye'ye herhangi bir ülkeden hava aracı ithal edecek hava aracı sahibi/işleticisi aşağıdakileri yerine getirir: 1.) Aşağıdakileri temin ederek Genel Müdürlükten ithal teknik uygunluk yazısı alır. (1.a) EASA, FAA, TCCA ve ANAC veya ülkeler arası ikili anlaşmalarda bu yönde hüküm bulunduğu durumda söz konusu ülke sivil havacılık otoritesi tarafından onaylanmış tip sertifikası ve teknik data listesi, (1.b) Hava aracının ithal edildiği ülkenin sivil havacılık otoritesi tarafından son 60 gün içerisinde ülkemize hitaben düzenlenmiş İhraç Uçuşa Elverişlilik Belgesi/Sertifikası veya eşdeğer bir evrak veya hava aracı yeni üretilmiş ise hava aracı imalatçısının yayınladığı Uygunluk Beyanı, (1.c) Onaylanmış veya onaya sunulan AMP referans alınarak tespit edilmiş bakım görevlerinin, bu Talimata uygun olarak servise verilmesini sağlamak üzere yapılan/yapılacak köprüleme bakımına ait bilgi ve detayları içeren bir rapor. 2.) Uçuşa elverişlilik sertifikasının SHT-21'de belirtilen kurallara göre yayımlanması için Genel |
Müdürlüğe başvurur,
(2.a.) Yeni üretilmiş hava araçları hariç, M.A.901 doğrultusunda tatminkâr seviyede uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemi yaptırır, yeni üretilmiş hava araçlarının uçuşa elverişlilik gözden geçirme denetimi Genel Müdürlük tarafından SHT-21 gereklerinin karşılandığını temin etmek üzere evrak üzerinden yapılır. Olası emniyet zayıflığı ve risk değerlendirmesine bağlı olarak, Genel Müdürlükçe uygun görüldüğünde M.A.901 doğrultusunda tatminkâr seviyede uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemi yerinde yapılır.
(2.b.) M.A.302'ye uygun olarak hazırlanmış ve onaylanmış AMP'ye göre gerekli bakımları yaptırır.
M.A.904 (b) UEGG Genel Müdürlük dışında gerçekleştirildiğinde
(b) Uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemi Genel Müdürlük haricinde bir kuruluş tarafından yapılması durumunda, kuruluş hava aracının ilgili gerekleri sağladığına kanaat getirdiğinde uçuşa elverişlilik sertifikasının yayımlanması için Genel Müdürlüğe tavsiye raporu gönderir.
M.A.904 (c) Erişim imkanı verilmesi
(c) Hava aracının sahibi/işleticisi, uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemini yapan kuruluşa (veya Genel Müdürlüğe), fiziksel kontrol için hava aracına ve dokümanlarına erişim imkanı sağlar.
M.A.904 (d) SHT-21’e uygunluk
(d) Hava aracının SHT-21 gerekliliklerini sağladığına kanaat getirildiğinde, Genel Müdürlük tarafından uçuşa elverişlilik sertifikası yayımlanır.
M.A.904 (e) İlk UEGG sertifikası
(e) Genel Müdürlük, hava aracı uçuşa elverişlilik sertifikası ile birlikte geçerlilik tarihinde sınırlandırma gerektirecek emniyet riskine ilişkin bir neden tespit etmediği sürece, uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikasını bir yıllık süreli yayımlar.
(a) Seviye 1 bulgu, emniyet standardını düşüren ve uçuş emniyetini ciddi şekilde tehlikeye atan her
türlü Part-M kuralları ile önemli derecedeki uygunsuzluk durumudur.
(b) Seviye 2 bulgu, emniyet standardını düşüren ve uçuş emniyetini tehlikeye atma olasılığına sahip
her türlü Part-M gerekleriyle uygunsuzluk durumudur.
M.A.905 (c) Düzeltici faaliyet planı
(c) Sorumluluğu M.A.201 maddesinde tanımlanan kişi veya kuruluş, bulgulara ilişkin bildirimin alınmasından sonra belirtilen süre içerisinde kök neden analizlerini de içeren bir düzeltici faaliyet planı sunar. Düzeltici işlemler, bildirilen bulguların kapatılabilmesi için tatmin edici faaliyetleri ve tekrar meydana gelmesini önleyecek düzenlemeleri içerir.
Genel Müdürlük bu EK gerekliliklerine uyumun kontrolü amacıyla denetim, inceleme ve soruşturmalar gerçekleştirir.
(a) Genel Müdürlük kendi sicilindeki uçak filosunun uçuşa elverişlilik durumunu izlemek için risk temelli bir yaklaşım üzerine bir gözetim programı geliştirir. |
(b) Gözetim programı, hava aracının örnek ürün gözetimlerini içerecek ve uçuşa elverişlilik temel risk unsurlarının tüm yönlerini kapsar. |
(c) Ürün gözetimi, geçerli gereklilikler temelinde ulaşılan uçuşa elverişlilik standartlarını örnekler ve her türlü bulguyu tespit eder. |
(d) Tespit edilen herhangi bir bulgu, bu EK gerekliliklerine göre sınıflandırılacak ve M.A.201'e göre sorumlu kişi veya kuruluşa yazılı olarak teyit edilir. Genel Müdürlük, emniyet önemleri açısından bulguları analiz etmek için bir sürece oluşturur. |
(d) Genel Müdürlük, tüm bulguları ve kapatma faaliyetlerini kayıt altına alır. |
(f) Hava aracı gözetimleri sırasında bu EK’e veya başka herhangi bir EK’e uygunsuzluk gösteren kanıtlar bulunursa, bulgu ilgili olduğu EK’te belirtildiği şekilde ele alınır. |
M.B.901 Uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikası tavsiyelerinin değerlendirilmesi |
Bir başvurunun ve M.A.901 maddesi kapsamında düzenlenmiş uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikası tavsiyesinin alınması üzerine: 1- Genel Müdürlüğün uygun niteliklere sahip personeli, tavsiyede yer alan uygunluk beyanının, M.A.901 maddesi uyarınca eksiksiz bir uçuşa elverişlilik incelemesinin yapıldığını gösterdiğini doğrular. 2- Genel Müdürlükçe inceleme yapılır ve tavsiyenin değerlendirilmesini desteklemek için daha fazla bilgi talep edebilir. |
Hava aracı gözetimleri sırasında veya başka yollarla bir Part-M gerekliliğine uyulmadığını gösteren kanıtlar tespit edilirse, Genel Müdürlük aşağıdaki önlemleri alır: 1- Seviye 1 bulgular için, Genel Müdürlük, sonraki uçuştan önce uygun düzeltici önlemin alınmasını isteyecek ve Genel Müdürlük, uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikasını iptal etmek veya askıya almak için derhal harekete geçecektir. 2- Seviye 2 bulgular için, Genel Müdürlük tarafından gerekli tutulan düzeltici faaliyet, bulgunun niteliğine uygun olacaktır. |
EK-1.1 Sürekli Uçuşa Elverişlilik Yönetim Sözleşmesi
1. Hava aracı sahibi / İşletici, sürekli uçuşa elverişlilik yönetimi işlemlerini yerine getirmek üzere M.A.201’e göre onaylı bir CAMO veya CAO ile sözleşme yaptığında, söz konusu sözleşmenin bir kopyasını her iki tarafça da imzalanmasına müteakiben Genel Müdürlüğe sunar.
2. İlgili sözleşme bu Talimat gerekliliklerine göre düzenlenir ve hava aracının sürekli uçuşa elverişliliğine ilişkin her bir imza tarafına ait olan yükümlülükleri tanımlar.
3. İlgili sözleşme asgari aşağıdakileri içerir;
- Hava aracının tescili, tipi ve seri numarası,
- Hava aracı sahibinin adı veya İşleticinin ticari ismi ve adresi dahil olmak üzere şirket detayları,
- Sözleşme yapılan CAMO veya CAO’nun adres dahil tüm detayları,
- Operasyon tipi.
4. Aşağıdaki ifadeyi belirtir:
“Hava aracı sahibi / işleticisi, söz konusu hava aracının sürekli uçuşa elverişliliğinin yönetilmesi, Genel Müdürlük tarafından onaylanmak üzere bir bakım programının geliştirilmesi ve bu bakım programı doğrultusunda bakım işlemlerinin uygulanmak üzere gerekli organizasyonun yapılması görevlerini CAMO/CAO’ya devreder.
Bu sözleşme gereğince, her iki imza tarafı da ilgili yükümlülüklerine uymayı taahhüt eder.
Hava aracı sahibi / işleticisi kendi bilgisi dahilinde olan hususlar kapsamında söz konusu hava aracının sürekli uçuşa elverişliliği ile ilgili olarak CAMO/CAO’ya verilen tüm bilgilerin doğru olduğunu ve olacağını ve ayrıca söz konusu hava aracında CAMO/CAO’nun onayı olmaksızın değişiklik yapılmayacağını beyan eder.
İmzacılardan herhangi birinin bu sözleşmeye aykırı davranması durumunda, CAMO veya CAO ile hava aracı sahibi veya işletmeci, bunun sözleşmenin devamını etkileyip etkilemediğini değerlendirecek ve Genel Müdürlüğü bilgilendirecektir. Kuruluşlar tarafından gerçekleştirilen değerlendirmede, uygunsuzluğun emniyet açısından önemi ve tekrarlayıcı nitelikte olup olmadığı dikkate alınmalıdır. İmza sahiplerinden herhangi birinin bu değerlendirme sonucunda kendi sınırlamaları veya imzalayanın kusurları nedeniyle sorumluluklarını yerine getiremeyeceği sonucuna varması halinde sözleşme feshedilir ve Genel Müürlüğe derhal bilgi verilir. Böyle bir durumda, hava aracı sahibi veya işleticisi, hava aracının sürekli uçuşa elverişliliği ile bağlantılı her görev için tüm sorumluluğu üstlenecektir ve hava aracı sahibi veya işleticisi, sözleşme ile ilgili söz konusu uygunsuzluk hakkında Genel Müdürlüğü 2 hafta içinde bilgilendirecektir. M.A.201(ea) uyarınca akdedilen sözleşme durumunda, Genel Müdürlük derhal bilgilendirilecektir.”
5. Hava aracı sahibi / işleticisi, M.A.201 gereği bir CAMO veya CAO ile sözleşme yaptığında, her bir tarafın yükümlülükleri aşağıdaki gibi belirtir:
5.1. CAMO veya CAO yükümlülükleri:
1. Yetki kapsamında ilgili hava aracı tipinin mevcut olması;
2. Söz konusu hava aracının sürekli uçuşa elverişliliğini devam ettirmek üzere aşağıda belirtilen koşullara uymak:
(a) Söz konusu hava aracı için, uygulanılabilirliği varsa güvenilirlik programını da içerecek şekilde, bir bakım programı oluşturmak;
(b) M.A.803 (c) bendine göre hava aracı sahibi pilot tarafından uygulanacak bakım işlemlerini (söz konusu onaylı bakım programında) beyan etmek;
(c) Söz konusu hava aracının bakım programının onayını organize etmek;
(d) Onaylanmasına müteakiben, söz konusu hava aracı bakım programının bir kopyasını hava aracı
sahibi / işleticisine iletmek;
(e) Söz konusu hava aracının mevcut onaylı bakım programı ile daha önceki bakım programı arasındaki farklılıkların tespit edilmesini ve uyumlu hale getirilmesi için gerekli bakım işlemlerinin gerçekleştirilmesini organize etmek;
(f) Onaylı bakım kuruluşu tarafından uygulanacak bakımı organize etmek;
(g) Uygulanması gereken tüm uçuşa elverişlilik direktiflerini organize etmek;
(h) Planlı bakım ve uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemleri sırasında tespit edilen veya hava aracı sahibi tarafından rapor edilen tüm uygunsuzlukların onaylı bakım kuruluşu tarafından giderilmesini organize etmek;
(i) Komponentlerin muayenesi, ömürlü parçaların değiştirilmesi ve geçerli herhangi bir AD'nin gerçekleştirilmesi dahil olmak üzere planlı bakımların koordinasyonunu sağlamak, sürekli uçuşa elverişlilik anlamında etkiye sahip operasyonel gerekliliklere, Genel Müdürlük tarafından belirlenen sürekli uçuşa elverişlilik gerekliliklerine ve bir emniyet sorununa anında tepki verimesi için Genel Müdürlükçe gerekli kılınan tedbirlere uyum göstermek;
(j) Söz konusu hava aracının onaylı bakım kuruluşunda bakımın uygulanacağı her durumu hava aracı
sahibine ya da işletmecisine bildirmek;
(k) Tüm hava aracı sürekli uçuşa elverişlilik kayıtlarını yönetmek ve saklamak;
(l) Hava aracı bakım programından herhangi bir sapma için Genel Müdürlüğe yapılan herhangi bir başvurunun işletici veya hava aracı sahibi ile koordinasyonunu sağlamak;
(m) Bakım kontrol uçuşları gerçekleştirirken hava aracının sürekli uçuşa elverişliliği konusunda işletmeciye veya hava aracı sahibi pilota destek olmak.
3. Uygulama öncesinde, hava aracında gerçekleştirilecek her bir modifikasyonun SHT-21 Talimatına
(veya EASA Part-21 veya Part-21 Light) göre onayını organize etmek;
Bir tasarıma uygunluk beyanına tabi bir hava aracı söz konusu olduğunda, herhangi bir modifikasyon için uygunluk beyanını söz konusu modifikasyon uygulanmadan önce SHT-21 (EASA Part-21 Light Subpart F) uyarınca organize etmek.
4. Uygulama öncesinde, hava aracında gerçekleştirilecek her bir tamirin SHT-21 Talimatına (veya
EASA Part-21 veya Part-21 Light) göre onayını organize etmek;
Bir tasarıma uygunluk beyanına tabi bir hava aracı söz konusu olduğunda, herhangi bir tamir için uygunluk beyanını söz konusu tamir uygulanmadan önce SHT-21 (EASA Part-21 Light Subpart N) uyarınca organize etmek.
5. CAMO veya CAO tarafından talep edildiği halde söz konusu hava aracının hava aracı işleticisi tarafından onaylanmış bakım kuruluşlarında bakımın uygulanmadığı her durumu Genel Müdürlüğe bildirmek;
6. Mevcut sözleşmeye uyulmadığı taktirde Genel Müdürlüğü bu durumdan haberdar etmek;
7. Gerektiğinde söz konusu hava aracının uçuşa elverişlilik gözden geçirme işleminin gerçekleştirildiğinden ve uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikasının tanzim edildiğinden veya Genel Müdürlüğe tavsiyede bulunulduğundan emin olmak;
8. Tanzim veya temdit edilen her bir uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikasının bir kopyasını Genel Müdürlüğe 10 gün içerisinde göndermek;
9. Geçerli mevzuat tarafından gerekli görülen tüm olay bildirimlerini yapmak;
10.Mevcut sözleşmenin geçerliliği taraflardan herhangi biri tarafından sonlandırıldığında, Genel Müdürlüğü bu durumdan haberdar etmek.
5.2. Hava aracı sahibinin veya işleticisinin yükümlülükleri
1. Onaylı bakım programı hakkında genel olarak bilgi sahibi olmak;
2. Bu Talimat hakkında genel olarak bilgi sahibi olmak;
3. Söz konusu hava aracının bakımını, CAMO veya CAO’nun talebi üzerine CAMO veya CAO ile
mutabık kalınan zamanda onaylı bakım kuruluşuna yaptırmak,
4. CAMO veya CAO’ya danışmadan hava aracında değişiklik yapmamak;
5. CAMO veya CAO’nun kontrolü ve bilgisi dışında istisnai olarak uygulanan tüm bakım işlemlerini
CAMO veya CAO’ya bildirmek,
6. Operasyon esnasında tespit edilen tüm hasar ve arızaları teknik kayıt defteri vasıtasıyla CAMO veya CAO’ya rapor etmek;
7. Mevcut sözleşmenin taraflardan herhangi biri tarafından sonlandırıldığı durumlarda, Genel Müdürlüğü bu durumdan haberdar etmek,
8. Söz konusu hava aracı satıldığında, Genel Müdürlüğü ve CAMO veya CAO’yı bu durumdan
haberdar etmek;
9. Geçerli mevzuat tarafından gerekli görülen tüm olay bildirimlerini yapmak,
10. Söz konusu hava aracının uçuş saatleri ve diğer her bir kullanım ile ilgili bilgileri mutabık olunduğu şekilde CAMO veya CAO’ya düzenli olarak bildirmek;
11. M.A.803 (c) bendi kapsamında ortaya konmakta olan onaylı bakım programında beyan edildiği şekilde bakım işlemleri listesinin limitlerini aşmadan hava aracı sahibi pilot tarafından bakım gerçekleştirildiğinde, M.A.803 (d) bendi kapsamında belirtilen teknik kayıt defterine bakım çıkış sertifikasını kayıt etmek;
12. M.A.305 (a) bendine göre hava aracı sahibi pilot tarafından uygulanan bakım işlemlerini, gerçekleştirildiği tarihe müteakip 30 gün içerisinde, CAMO veya CAO’ya bildirmek.
13. Onaylı bakım programına uyumu sağlamak ve bir bakım programı aralığının herhangi bir kereye mahsus uzatılması için Genel Müdürlüğe yapılan başvurunun sonuçlandırılması için CAMO veya CAO ile koordinasyon sağlamak;
14. Hava aracının sürekli uçuşa elverişliliğini etkileyebilecek operasyonel gerekliliklere herhangi bir
uyumsuzluk hakkında CAMO veya CAO'yu bilgilendirmek;
15. Hava aracını gerekli konfigürasyonda tutmak için yerine getirilmesi gereken herhangi bir operasyonel gereklilik (Örneğin: özel onaylar) hakkında CAMO veya CAO'yu bilgilendirmek.
6. Hava aracı sahibi / işleticisi, M.A.201 gereği bir CAMO veya CAO ile sözleşme yaptığında, zorunlu olay bildirimleri ile ilgili olarak her bir tarafın sorumlulukları açıkça belirtilir.
7. M.A.201(ea) maddesinin uygulanması durumunda ek gereklilikler:
Yukarıda 5.1 ve 5.2 maddelerinde listelenen gerekliliklere ve yükümlülüklere ek olarak, CAMO ile işletici arasında M.A.201(ea) maddesine uygun olarak bir sözleşme akdedildiğinde, sürekli uçuşa elverişlilik yönetimi sözleşmesi de aşağıdaki 7.1 ila 7.3. maddelerinin gerekliliklerine uygun olacaktır.
Sözleşme imzalanmadan önce, işletici, CAMO’nun sözleşme gerekliliklerini yerine getirme
kabiliyetine ve kapasitesine sahip olduğundan emin olmak için CAMO’yu değerlendirecektir.
7.1. Uygunluk:
M.A.201(ea) uyarınca sürekli uçuşa elverişlilik sözleşmesi, yalnızca ilgili hava taşıyıcısının SHY-6A Yönetmeliğine göre ruhsat sahibi olması ve CAMO’nun aynı hava taşıyıcısı iş grubunun bir parçası olması durumunda akdedilecektir. Sürekli uçuşa elverişlilik yönetimi sözleşmesi, M.A.201(ea)'de açıklanan koşulların nasıl karşılandığının açık bir tanımını içerecektir. Özellikle, kuruluşların bireysel olarak kendi yönetim sistemlerinin birbirleri arasında nasıl uyumlu hale getirildiğini açıklayacaktır.
7.2. CAMO'nun ek yükümlülükleri:
1. Sözleşmenin yerine getirilmesine ilişkin işleticinin prosedürleri hakkında bilgi sahibi olmak;
2. Sürekli uçuşa elverişlilik görevlerini altyükleniciye vermeden önce işleticinin mutabakatını aramak;
3. Hava aracının CAMO’nun talep ettiği şekilde işletici tarafından onaylı bakım kuruluşuna sunulmaması, mevcut sözleşmeye uyulmaması veya sözleşmenin taraflardan herhangi biri tarafından feshedilmesi durumunda derhal Genel Müdürlüğü bilgilendirmek;
4. İşleticinin personeline, CAMO’ya ilişkin aşağıdakileri anlamalarını sağlamak için eğitim vermek:
(a) politikalar ve prosedürler, sorumluluklar, yükümlülükler, görevler ve arayüz alanları;
(b) iletişim hatları (örneğin hava aracı kayıtları, doğru uçuşa elverişlilik bilgilerinin normal çalışma saatleri dışında da zamanında değiş tokuşu);
(c) özelleştirilmiş yazılım kullanımı, güvenilirlik izleme, hava aracı teknik kayıt sisteminin kullanımı ve birlikte çalışabilirlik hükümleri gibi özellikle CAMO'ya ilişkin prosedürler.
7.3. İşleticinin ek yükümlülükleri:
1. Uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikasının yayımlanması ve yenilenmesi konularında CAMO ile arayüz prosedürleri geliştirmek;
2. SHT-145 Talimatına göre onaylanmış veya Genel Müdürlükçe kabul edilen bir bakım kuruluşu ile sözleşmenin olmadığı yerlerde beklenmedik bakım ihtiyaçları olması durumunda, derhal CAMO’yu bilgilendirmek;
3. Sözleşme taraflardan herhangi biri tarafından feshedildiğinde Genel Müdürlüğü derhal bilgilendirmek;
4. İşleticiye ilişkin aşağıdakileri anlamalarını sağlamak için CAMO personeline eğitim sağlamak:
(a) politikalar ve prosedürler, sorumluluklar, yükümlülükler, görevler ve arayüz alanları;
(b) iletişim hatları;
(c) operasyonel prosedürler, özelleştirilmiş yazılım kullanımı, hava aracı teknik kayıt sisteminin kullanımı ve birlikte çalışabilirlik hükümleri gibi özellikle işleticiye ilişkin prosedürler.
EK-1.2 Yetkilendirilmiş Bakım Çıkış Sertifikası “SHGM Form 1”
Bu talimat, sadece bakım gereği için SHGM Form 1 kullanımı ile ilgilidir. Üretim gereği SHGM Form 1 kullanımı SHT-21 Talimatı gerekliliklerine göre yapılacaktır. İlgili forma Genel Müdürlük internet sitesinden erişim sağlanabilmektedir.
1. AMAÇ VE KULLANIM
1.1. Sertifikanın esas amacı ürünler, parçalar ve teçhizat (bundan böyle "Parça” olarak adlandırılacaktır.) üzerinde uygulanan bakım işlemlerinin uçuşa elverişliliğini beyan etmektir.
1.2. Sertifika ve Parça(lar) arasında mutlaka ilişki kurulmalıdır. Belgeyi düzenleyen, orijinal bilgilerin doğrulanmasını sağlayacak bir şekilde Sertifikayı tutmalıdır.
1.3. Sertifika birçok uçuşa elverişlilik otoritesi tarafından kabul edilmekle birlikte, iki taraflı sözleşmelerin mevcudiyetine ve/veya uçuşa elverişlilik otoritesinin politikasına bağlı olabilir. Bu Sertifika içerisinde geçen "onaylı tasarım verileri", ithal eden ülkenin uçuşa elverişlilik otoritesi tarafından da onaylanmalıdır.
1.4. Sertifika bir sevk irsaliyesi veya teslim ordinosu değildir.
1.5. Hava araçları bu sertifika kullanılarak bakımdan çıkarılmayacaktır.
1.6. Söz konusu sertifika, parçanın belirli bir hava aracına, motora veya pervaneye takılmasına onay teşkil etmemekle birlikte; son kullanıcının, söz konusu parçanın Uçuşa Elverişlilik onay durumunu belirlemesine yardımcı olmaktadır.
1.7. Üretim çıkışı ve bakım çıkışı yapılmış parçaların aynı sertifika üzerinde yer almasına izin
verilmez.
2. GENEL FORMAT
2.1. Hane numaraları ve her bir hanenin konumu dahil olmak üzere sertifika, ekte yer alan formata uygun olmalıdır. Bununla birlikte, her bir hanenin boyutu münferit uygulamalara uyacak şekilde değiştirilebilir, ancak bu değişiklik sertifikanın tanınmayacak hale gelmesine sebebiyet verecek kadar olmamalıdır.
2.2. Sertifika yatay formatta olmalıdır, ancak sertifika tanınabilir ve okunaklı olduğu sürece genel boyut belirgin bir şekilde büyütülebilir veya küçültülebilir. Herhangi bir şüphe halinde Genel Müdürlüğe başvurulmalıdır.
2.3. Kullanıcı veya parçayı takanın sorumluluk beyanı, formun ön veya arka yüzünde yer alabilir.
2.4. Baskı kalitesinin kolay okumaya olanak verecek şekilde açık, net ve okunaklı olması
gerekmektedir.
2.5. Sertifika, matbaa baskısı veya bilgisayarda hazırlanabilecek olmakla birlikte, her iki durumda da çizgilerin ve karakterlerin basımı, net, okunaklı ve tanımlanmış formata uygun olmalıdır.
2.6. Sertifika, İngilizce lisanında ve eğer mümkün ise, bir veya daha fazla sayıda lisanda olabilir.
2.7. Sertifika üzerine girilecek bilgiler, dijital olarak veya kitap yazısıyla yazılan büyük harflerle elle yazılabilir ve kolay okunmalıdır.
2.8. Anlaşılır olması için kısaltma kullanımını asgari seviyede tutunuz.
2.9. Düzenleyen tarafından sertifikanın arka yüzündeki boşluk herhangi bir onay beyanına yer verilmeden ilave bilgi için kullanılabilir. Sertifikanın arka yüzünün her türlü kullanımı sertifikanın ön yüzündeki uygun hanede belirtilmelidir.
3. KOPYALAR
3.1. Müşteriye gönderilen veya düzenleyende kalan sertifika kopya sayısına ilişkin hiçbir kısıtlama bulunmamaktadır.
4. SERTİFİKA ÜZERİNDEKİ HATA (HATALAR)
4.1. Son kullanıcının sertifika üzerinde hata bulması halinde, bu hatanın sertifikayı düzenleyene yazılı olarak bildirmesi gerekmektedir. Hatanın doğrulanabilmesi ve düzeltilebilmesi halinde, düzenleyen yeni bir sertifika tanzim edebilir.
4.2. Yeni sertifika yeni bir takip numarasına, imzaya ve tarihe sahip olmalıdır.
4.3. Yeni bir sertifika düzenlenmesine yönelik talep, parça(ların) durumunu doğrulamaksızın kabul görebilir. Yeni sertifika, güncel duruma ilişkin bir beyan değildir ve aşağıdaki ifade ile hane 12'de önceki sertifikaya atıfta bulunulmalıdır.
“Bu sertifika [ilk tanzim tarihini giriniz] tarihli [ilk takip numarasını giriniz] numaralı Sertifikanın [düzeltilen haneyi (haneleri) giriniz] hanedeki (hanelerdeki) hatayı (hataları) düzeltmektedir ve uygunluğu/durumu/bakım çıkışını kapsamamaktadır”. Her iki Sertifika da ilki ile ilişkili olan muhafaza süresince tutulmalıdır.
5. SERTİFİKANIN DÜZENLEYEN TARAFINDAN DOLDURULMASI
Hane 1 Onaylayan Yetkili Otorite/Ülke
Bu haneye Genel Müdürlük bilgilerinin yazılması gerekmektedir.
Hane 2 SHGM Form 1 başlık
“AUTHORISED RELEASE CERTIFICATE SHGM FORM 1”
Hane 3 Form Takip Numarası
Hane 4'te tanımlanan kuruluşun numaralandırma sistemi/prosedürü tarafından belirlenmiş özgün numarayı giriniz; bu numara alfa/nümerik karakterleri içerebilir.
Hane 4 Kuruluş Adı ve Adresi
Bu sertifikanın kapsadığı işlemin, bakım çıkışını gerçekleştiren onaylı kuruluşun (SHGM Form 3'e bakınız.) tam adını ve adresini giriniz. Bu hanede logoya hane içerisine sığdığı takdirde izin verilir.
Hane 5 İş Emri/Anlaşma/Fatura
Parçaların müşteri tarafından izlenebilirliğini kolaylaştırmak amacıyla, iş emri numarasını, anlaşma numarasını, fatura numarasını veya benzer referans numarayı giriniz.
Hane 6 Parça
Birden fazla parça olduğu durumlarda, her bir parça için satır numarası giriniz. Bu hane, hane 12’de yer alan açıklamalara, kolaylıkla çapraz referans yapılmasını sağlamaktadır.
Hane 7 Tanım
Parçanın adını veya tanımını giriniz. Sürekli uçuşa elverişlilik veya bakım verilerine yönelik talimatlarda kullanılan terim tercih edilmelidir (Örneğin; Resimli Parçalar Katalogu, Hava Aracı Bakım El Kitabı, Servis Bülten, Komponent Bakım El Kitabı).
Hane 8 Parça Numarası
Parça numarasını parçanın veya etiket/ambalajı üzerinde göründüğü şekilde giriniz. Motor veya pervane durumunda model adı kullanılabilir.
Hane 9 Miktar
Parça(lar)ın miktarını belirtiniz.
Hane 10 Seri Numarası
Parçanın bir seri numarası ile tanımlanması yasal olarak gerekiyorsa, söz konusu seri numarasını buraya giriniz. İlaveten, yasal olarak gerekli görülmeyen diğer her bir seri numarası da girilebilir. Parça üzerinde belirtilen hiçbir seri numarası olmaması halinde "N/A (Geçerli Değildir)" ibaresini giriniz.
Hane 11 Durum/İşlem
Aşağıda hane 11 için izin verilen girişler tanımlanmıştır. Birden fazla durumun geçerli olabileceği durumlarda, yapılan bakım işleminin kapsamını ve/veya parçanın durumunu en doğru şekilde açıklayan terimi kullanınız.
(i) Yenileştirme - Uçak Parçasının, Tip Sertifikası Sahibinin veya ekipman imalatçısının, Sürekli Uçuşa Elverişliliğe yönelik talimatlarında veya Otorite tarafından onaylanmış veya kabul edilmiş verilerde belirtilen geçerli servis toleransları ile uyumlu olmasını sağlayan bakım işlemi anlamına gelmektedir. Uçak Parçası, yukarıda belirtilen veriler doğrultusunda en azından alt parçalarına ayrılmış, temizlenmiş, kontrol edilmiş, gerektiği şekilde onarılmış, yeniden montajı yapılmış ve test edilmiş olacaktır.
(ii) Tamir – Arızanın geçerli bir standart (*) kullanılarak giderilmesi.
(iii) Kontrol/Test - Geçerli bir standart (*) doğrultusunda inceleme, ölçüm, vb. (Örneğin; gözle muayene, fonksiyonel test işlemi, tezgah test işlemleri, vb.)
(iv) Modifikasyon - Bir uçak parçasının geçerli bir standarda (*) uygun olması için değiştirilmesi.
(*) Geçerli standart, Genel Müdürlük tarafından onaylanmış veya kabul edilmiş bir imalat/dizayn
/bakım/kalite standardı, metodu, tekniği veya uygulaması anlamına gelmektedir. Geçerli standart hane
12'de belirtilir.
Hane 12 Açıklamalar
Uygulanan bakım işlemi ile ilgili olarak, parçanın uçuşa elverişliliğini tespit etmek üzere kullanıcı veya takan kişi için gerekli olan, ister doğrudan ister destekleyici dokümantasyona atıfta bulunarak hane 11'de belirtilen bakım işlemini tanımlayınız. Gerekli olması halinde, ana SHGM Form 1'e atıfta bulunularak ayrı bir sayfa kullanılabilir. Her açıklama, hane 6'da belirtilen hangi parça ile ilişkili olduğunu açık bir şekilde tanımlamalıdır.
Hane 12 içerisine yazılabilecek örnek bilgiler şunlardır:
(i) Revizyon durumu ve referansı dahil olmak üzere, kullanılan bakım verileri,
(ii) Uçuşa elverişlilik direktifleri veya servis bültenler ile uyum durumu,
(iii) Uygulanan tamirler,
(iv) Uygulanan modifikasyonlar,
(v) Değiştirilmiş parçalar,
(vi) Ömürlü parça durumu,
(vii) Müşteri İş Emrinden sapmalar,
(viii) Yabancı Sivil Havacılık Otoritesinin Bakım gerekliliğinin karşılanmasına ilişkin bakım çıkışı
beyanları,
(ix) Teslim sonrası, sevkiyat gereklilikleri veya yeniden takılma işlemi için ihtiyaç duyulan bilgiler,
(x) Bu Talimat doğrultusunda onaylı F bakım kuruluşları için M.A.613 kapsamında atıfta bulunulan komponent bakım çıkış sertifikası taahüdü:
“Bu hanede aksi belirtilmediği sürece, hane 11'de belirtilen ve bu hanede açıklanan bakım işleminin, SHT-CAM EK-5 Part-CAO doğrultusunda yerine getirilmiş olduğu ve söz konusu işlem ile ilgili olarak parçanın bakımdan çıkışa hazır olduğu onaylanır. Bu, SHT-145 Talimatı kapsamında bir bakım çıkışı değildir.”
“Certifies that, unless otherwise specified in this block, the work identified in block 11 and described in this block was accomplished in accordance with the requirements of SHT-CAM EK-5 Part-CAO and in respect to that work the item is considered ready for release to service. ‘THIS IS NOT A RELEASE UNDER SHT-145 REGULATION’ ”
Verilerin elektronik SHGM Form 1'den yazdırılması halinde, diğer haneler için uygun olmayan her
türlü bilgi bu haneye girilmelidir.
Hane 13a-13e
13a-13e haneleri için Genel Gereklilikler: Bakım çıkışı için kullanılmaz. Yanlışlıkla veya yetkisiz kullanımı engellemek için gölgelendiriniz, koyulaştırınız veya başka bir şekilde işaretleyiniz.
Hane 14a
Tamamlanmış iş için hangi mevzuatın geçerli olduğunu belirtmek için ilgili kutucuğu(ları) işaretleyin. Eğer “other regulations specified in block 12” kutucuğu işaretlenmiş ise geçerli olan diğer mevzuatın “hane 12”de belirtilmesi gerekmektedir. En az bir kutucuğun işaretli olmaksı zorunlu olup, duruma göre her iki kutucuk da işaretlenmiş olabilir.
Bu talimata göre onaylı F Bakım Kuruluşları tarafından gerçekleştirilen tüm bakım işlemleri için, “other regulation specified in block 12” kutucuğunun işaretlenmiş olması gerekmektedir ve bakım çıkış taahhüdü “hane 12”de belirtilmek zorundadır. Bu durumda, “unless otherwise specified in this block” taahhüt ifadesi aşağıdaki durumları ifade etmek için kullanılır:
(a) Bakımın tamamlanamadığı durumlar,
(b) Bakımın bu Talimat standartlarından sapması durumlarında,
(c) Bakımın SHY-M Yönetmeliğinde belirtilen farklı bir gereklilik doğrultusunda yürütülmesi durumunda, hangi ulusal mevzuata göre gerçekleştirildiği “block 12”’de belirtilir.
SHT-145 Talimatı uyarınca onaylanmış bakım kuruluşları tarafından yürütülen tüm bakım işlemleri için, “unless otherwise specified in block 12” belgelendirme beyanı ifadesi aşağıdaki durumlar içindir;;
(a) bakımın tamamlanamamış olması,
(b) Bakımın SHT-145 tarafından gerekli görülen standartlardan sapmış olması,
(c) Bakımın, SHT-145 kapsamında belirtilenler haricindeki bir gereklilik doğrultusunda uygulanmış olması. Böyle bir durumda, Hane 12’de bu Ulusal mevzuat belirtilir.
Hane 14b Yetkili İmza
Bu boşluk, yetkili kişinin imza atması için kullanılır. Bu haneyi, sadece Yetkili Otoritenin kural ve politikaları kapsamında özel olarak yetkilendirilmiş olan kişilerin imzalamasına izin verilmektedir. Yetkili Kişiyi tanımaya yardımcı olması için, söz konusu yetkili kişiyi belirten özgün bir numara ilave edilebilir.
Hane 14c Sertifika/Onay Numarası
Sertifika/Onay numarasını/referansını giriniz. Bu numara veya referans, Yetkili Otorite tarafından
tanzim edilir.
Hane 14d Adı Soyadı
Hane 14b'yi imzalayan kişinin adını ve soyadını okunaklı bir şekilde giriniz.
Hane 14e Tarih
Hane 14b'nin imzalandığı tarihi giriniz; buradaki tarih gün = 2 haneli olarak gün, ay = ayın ilk 3 harfi, yıl = 4 haneli yıl formatında olmalıdır.
Kullanıcı/Takan Kişi Sorumlulukları
Son kullanıcılara, formun beraberindeki herhangi bir Parça’nın takımı ve kullanımı ile ilgili sorumluluklarından feragat etmediklerini bildirmek üzere Sertifikanın üzerinde aşağıdaki beyana yer veriniz:
“Bu sertifika, kendi başına takma yetkisi teşkil etmemektedir.
Kullanıcının/takan kişinin, hane 1’de belirtilen uçuşa elverişlilik otoritesinden farklı olan bir uçuşa elverişlilik otoritesinin mevzuatlarına göre bakım uyguladığı durumlarda; kullanıcının/takan kişinin, kendi uçuşa elverişlilik otoritesinin hane 1’de belirtilen uçuşa elverişlilik otoritesinden uçak parçalarını kabul ettiğinden emin olması esastır.
Hane 13a ve hane 14a kapsamında yer alan beyanlar, takma onayını teşkil etmemektedir. Tüm durumlarda, hava aracının uçuşu öncesinde hava aracı bakım kayıtlarının, kullanıcı/takan kişi tarafından ulusal mevzuatlar doğrultusunda tanzim edilmiş bir takma onayı içermesi gerekmektedir.”
EK-1.3 SHT-145’de atıfta bulunulan bakım kuruluşlarının onayı için kullanılacak sınıf ve
yetki sistemi
1. 12 inci paragraf kapsamındaki en küçük ölçekli kuruluşlar için aksinin belirtilmesi hariç olmak üzere, 13 üncü paragraf kapsamında atıfta bulunulan tablo, F ve SHT-145 kapsamındaki bakım kuruluşlarının onayı için standart sistemi ortaya koymaktadır. Kuruluşa, tek bir sınıf ve sınırlamalı yetkiden tüm sınıflara ve sınırlamasız yetkilere kadar uzanan bir onay verilmelidir.
2. 13 üncü paragraf kapsamında atıfta bulunulmakta olan tabloya ilaveten, onaylı bakım kuruluşunun kendi çalışma kapsamını kendi bakım kuruluşu el kitabında belirtmesi gerekmektedir. Bakınız ayrıca paragraf 11.
3. Genel Müdürlük tarafından verilen onay sınıfı (sınıfları) ve yetki (yetkiler) dahilinde, bakım kuruluşu el kitabında belirtilen çalışma kapsamı onayın tam sınırlarını tanımlamaktadır. Bu sebepten dolayı, onay sınıfı (sınıfları) ve yetkisi (yetkileri) ile kuruluşun çalışma kapsamının eşleşmesi esastır.
4. Kategori A sınıf yetkisi, onaylı bakım kuruluşunun hava aracı ve her tür komponent üzerinde (motorlar ve/veya Yardımcı Güç Üniteleri (APU'lar (Auxiliary Power Units)) dahil olmak üzere) hava aracı bakım verileri doğrultusunda veya Genel Müdürlük tarafından kabul edilmesi halinde, komponent bakım verileri doğrultusunda, sadece söz konusu komponentler hava aracına takılı iken bakım yapılabileceği anlamına gelmektedir.
Bununla birlikte, söz konusu sökümün bu bendin hükümleri için uygun olmayan ilave bakım ihtiyacını doğurduğu haller hariç olmak üzere, söz konusu A yetkisi onaylı bakım kuruluşu, komponente erişimi iyileştirmek amacıyla söz konusu komponenti bakım için geçici olarak sökebilecektir.
Bu işlem, Genel Müdürlük tarafından onaylı bakım kuruluşu el kitabında yer alan kontrol prosedürüne uygun olacaktır. Sınırlama bölümünde, söz konusu bakımın kapsamı açıklanacak, böylelikle de onayın kapsamı belirtilecektir.
5. Kategori B sınıf yetkisi, onaylı bakım kuruluşunun hava aracına takılı olmayan (sökülmüş) motor ve/veya APU ve motor ve/veya APU komponentleri üzerinde motor ve/veya APU bakım verileri doğrultusunda veya Genel Müdürlük tarafından kabul edilmesi halinde, komponent bakım verileri doğrultusunda, sadece söz konusu komponentler hava aracına takılı iken bakım yapılabileceği anlamına gelmektedir.
Bununla birlikte, söz konusu sökümün bu bendin hükümleri için uygun olmayan ilave bakım ihtiyacını doğurduğu durumlar hariç olmak üzere, söz konusu B yetkisi onaylı bakım kuruluşu, komponente erişimi iyileştirmek amacıyla söz konusu komponenti bakım için geçici olarak sökebilecektir.
Sınırlama bölümünde, söz konusu bakımın kapsamı açıklanacak, böylelikle de onayın kapsamı belirtilecektir. Kategori B sınıf yetkisi ile onaylanmış bir bakım kuruluşu ayrıca, Genel Müdürlük tarafından onaylanacak bakım kuruluşu el kitabında yer alan kontrol prosedürüne uygun olarak "üs" ve "hat" bakımı sırasında takılı bir motor üzerinde de bakım yapılabilecektir. Bakım kuruluşu el kitabı çalışma kapsamı, Genel Müdürlük tarafından müsaade edildiği durumlarda bu tür faaliyeti yansıtacaktır.
6. Kategori C sınıf yetkisi, onaylı bakım kuruluşunun hava aracına veya motora/APU'ya takılması amaçlanan takılmamış komponentler (motorlar ve APU'lar hariç) üzerinde bakım yapılabileceği anlamına gelmektedir. Sınırlama bölümünde, söz konusu bakımın kapsamı açıklanacak, böylelikle de onayın kapsamı belirtilecektir.
Kategori C sınıf yetkisi ile onaylanmış bir bakım kuruluşu ayrıca, Genel Müdürlük tarafından onaylanacak bakım kuruluşu el kitabında yer alan kontrol prosedürüne uygun olarak üs ve hat bakımı sırasında takılı bir komponent üzerinde veya bir motor/APU bakım tesisinde de bakım yapılabilecektir.
Bakım kuruluşu el kitabı çalışma kapsamı, Genel Müdürlük tarafından müsaade edildiği durumlarda bu tür faaliyeti yansıtacaktır.
7. Kategori D sınıf yetkisi, belirli bir hava aracı, motor veya diğer komponent ile ilgili olması gerekmeyen müstakil bir sınıf yetkisidir. D1 - Tahribatsız Test İşlemleri (NDT) (Non-Destructive Testing) yetkisi sadece, diğer kuruluşlar için belirli bir görev olarak NDT yapan onaylı bakım kuruluşu için gereklidir.
Kategori A veya B veya C sınıf yetkisi ile onaylanmış bir bakım kuruluşu, NDT prosedürleri içeren bakım kuruluşu el kitabına uygun olarak kendisinin bakım yapmakta olduğu ürünler üzerinde, D1 sınıf yetkisine gerek bulunmaksızın, NDT yapılabilecektir.
8. SHT-145/EASA Part 145 kapsamında onaylı bakım kuruluşları, Kategori A sınıf yetkileri "Üs" veya "Hat" bakımı olarak ayrılmaktadır. Bu tür bir kuruluş sadece "Üs" veya "Hat" bakımı veya her ikisi için de onaylanabilecektir. Ana üs tesisinde yerleşik bir "Hat" tesisinin bir "Hat" bakım onayı gerektirdiği dikkate alınmalıdır.
9. Sınırlama bölümünün amacı, Genel Müdürlüğe onayı herhangi bir belirli bir kuruluş için uyarlamada esneklik sağlamaktır. Yetkiler onayda, sadece uygun bir şekilde sınırlamaya tabi olduğunda belirtilmelidir. 13 üncü paragraf kapsamında atıfta bulunulmakta olan tablo olası sınırlama türlerini ortaya koymaktadır.
Bakımın her bir sınıf yetkisinde sonda listelendiği durumlarda, kuruluş için bunun daha uygun olması halinde (örneğin, aviyonik sistemleri kurulumu ve ilgili bakım) hava aracı veya motor tipinden veya imalatçısından ziyade bakım görevinin vurgulanması kabul edilebilir. Sınırlama bölümünde yer alan böyle bir bahis, söz konusu bakım kuruluşunun belirli bir tipe/göreve kadar ve söz konusu belirli tip/görev dahil olacak şekilde bakım yapmak üzere onaylı olduğuna işaret eder.
10. Sınıf A ve Sınıf B'nin sınırlandırma bölümlerinde seriye, tipe ve gruba atıf yapılan durumlarda, seri Airbus 300 veya 310 veya 310 veya Boeing 737-300 serisi veya RB211-524 serisi veya Cessna 150 veya Cessna 172 veya Beech 55 serisi veya kıtasal O-200 serisi vb. gibi özel tipte bir seri anlamına gelmektedir; tip, Airbus 310-240 tip veya RB 211-524 B4 tip veya Cessna 172RG tip gibi özel bir tip anlamına gelmektedir; herhangi bir sayıda seri veya tip yazılabilecektir; grup, örneğin Cessna tek piston motorlu uçak veya Lycoming aşırı beslemesiz (non-supercharged) piston motorlar vb. anlamına gelmektedir.
11. Sık değişikliğe tabi olabilecek uzun süreli bir kabiliyet listesinin kullanıldığı durumlarda, söz konusu değişiklikler 145.A.70 (c) ve 145.B.40 kapsamında atıfta bulunulan dolaylı onay prosedürü doğrultusunda olabilir.
12. Tüm bakımı planlamak ve yapmak üzere sadece tek bir kişi istihdam eden bakım kuruluşu sadece sınırlı kapsama sahip olan bir onay yetkisine sahip olabilir. İzin verilen azami limitler şunlardır:
SINIF | YETKİ | SINIRLAMA |
SINIF HAVA ARACI | YETKİ A2 UÇAKLAR 5700 KG VE ALTINDAKİLER | PİSTON MOTOR 5700 KG VE ALTINDAKİLER |
SINIF HAVA ARACI | YETKİ A3 HELİKOPTERLER | TEK PİSTON MOTOR 3175 KG VE ALTINDAKİLER |
SINIF HAVA ARACI | YETKİ A4; A1, A2 VE A3 DIŞINDAKİ HAVA ARACI | SINIRLAMA YOKTUR |
SINIF MOTORLAR | YETKİ B2 PİSTON | 450 HP'NİN ALTINDA |
TAM MOTORLAR VEYA APU'LAR DIŞINDA SINIF KOMPONENT YETKİLERİ | C1 İLA C22 | KABİLİYET LİSTESİNE GÖRE |
SINIF ÖZELLEŞMİŞ | D1 NDT | BELİRTİLECEK NDT METODU (METODLARI) |
Bu tür bir kuruluşun ayrıca Genel Müdürlük tarafından, belirli kuruluşun kabiliyetine dayalı onay kapsamında da sınırlamaya tabi tutulabileceği dikkate alınmalıdır.
13. Tablo
SINIF | YETKİ | SINIRLAMA | ÜS | HAT |
HAVA ARACI | A1 5.700 kg üzerindeki Uçaklar | [SHT-145 doğrultusunda onaylanmış Bakım Kuruluşları için ayrılmıştır.] [Uçak imalatçısını veya grubunu veya serisini veya tipini ve/veya bakım tasklarını belirtecektir] Örnek: Airbus A320 Serisi | [EVET/ HAYIR]* | [EVET/ HAYIR]* |
A2 5.700 kg ve altındaki Uçaklar | [Uçak imalatçısını veya grubunu veya serisini veya tipini ve/veya bakım görevlerini belirtecektir] Örnek: DHC-6 Twin Otter Serisi Uçuşa elverişlilik gözden geçirme ve tavsiye yayınlama yetkilendirmesinin olup olmadığının belirtilmesi gerekmektedir. (Sadece ticari faaliyette bulunmayan ELA1 uçakları için geçerlidir.) | [EVET/ HAYIR]* | [EVET/ HAYIR]* | |
A3 Helikopterler | [Helikopter imalatçısını veya grubunu veya serisini veya tipini ve/veya bakım görevini (görevlerini) belirtecektir] Örneğin: Robinson R44 | [EVET/ HAYIR]* | [EVET/ HAYIR]* | |
A4 A1, A2 ve A3 haricindeki hava araçları | [Hava aracı serisini veya tipini ve/veya bakım görevini (görevlerini) belirtecektir] Uçuşa elverişlilik gözden geçirme ve tavsiye yayınlama yetkilendirmesinin olup olmadığının belirtilmesi gerekmektedir. (Sadece ticari faaliyette bulunmayan ELA1 uçakları için geçerlidir.) | [EVET/ HAYIR]* | [EVET/ HAYIR]* | |
MOTORLAR | B1 Türbin | [Motor serisini veya tipini ve/veya bakım tasklarını belirtecektir] Örneğin: PT6A Serisi | ||
B2 Piston | [Motor imalatçısını veya grubunu veya serisini veya tipini ve/veya bakım tasklarını belirtecektir] | |||
B3 APU | [Motor imalatçısını veya serisini veya tipini ve/veya bakım tasklarını belirtecektir] | |||
TAM MOTORLAR VEYA APU'LAR HARİCİNDEKİ KOMPONENTLER | C1 Havalandırma ve Basınçlandırma | [Hava aracı tipini veya hava aracı imalatçısını veya komponent imalatçısını veya belirli komponenti belirtecektir ve/veya el kitabındaki kabiliyet listesine ve/veya bakım görevine (görevlerine) çapraz atıf yapacaktır] Örnek: PT6A Yakıt Kontrolü | ||
C2 Otomatik Uçuş | ||||
C3 Haberleşme ve Seyrüsefer | ||||
C4 Kapılar - Kapaklar | ||||
C5 Elektrik Gücü ve Işıklar | ||||
C6 Ekipman | ||||
C7 Motor - APU | ||||
C8 Uçuş Kumandaları | ||||
C9 Yakıt | ||||
C10 Helikopterler - Rotorlar | ||||
C11 Helikopter - Trans | ||||
C12 Hidrolik Gücü | ||||
C13 Gösterge - Kayıt Sistemleri | ||||
C14 İniş Takımları | ||||
C15 Oksijen | ||||
C16 Pervaneler | ||||
C17 Pnömatik ve Vakum | ||||
C18 Buzdan/yağmurdan /yangından koruma | ||||
C19 Pencereler | ||||
C20 Yapısal | ||||
C21 Safra Suyu (Su Atığı) | ||||
C22 Tahrik Arttırma (Takviye) | ||||
İHTİSAS GEREKTİREN HİZMETLER | D1 Tahribatsız Test İşlemleri | [Belirli NDT metodunu (metotlarını) belirtecektir] | ||
* Gereksiz olanı siliniz
EK-1.4 Karmaşık Bakım Görevleri
Aşağıdakiler, M.A.502 (d)3, M.A.801 (b)2 ve M.A.801 (c) kapsamında atıfta bulunulan karmaşık bakım görevlerini oluşturur:
1. Aşağıdaki gövde parçalarından herhangi birinin perçinleme, bağlama (birleştirme), laminasyon
veya kaynak yoluyla modifikasyonu, tamiri veya değişimi:
(a) Kutu kiriş/ (box beam);
(b) Kanat stringeri (wing stringer) veya kord (veter) (chord) elemanı;
(c) Uçak kanadı ana kirişi (spar);
(d) Uçak kanadı ana kirişi flanşı (spar flange);
(e) Truss tipi kiriş elemanı (truss-type beam);
(f) Kiriş örgüsü (web of a beam);
(g) Deniz uçağı gövdesinin (flying boat hull) veya palyenin (float) üçgen parçası (keel) veya sırt yayıklığı (chine) elemanı;
(h) Kanat veya kuyruk yüzeyinde kıvrımlı /koruge sac kompresyon elemanı (corrugated sheet compression member);
(i) Kanat ana ribi (wing main rib);
(j) Kanat veya kuyruk yüzey gergi dikmesi (brace strut);
(k) Motor yatağı (engine mount);
(l) Gövde lonjeronu veya çerçevesi;
(m) Yan kiriş (side truss), yatay kiriş (horizontal truss) veya bölme duvarı (bulkhead);
(n) Koltuk destek bağlı (brace) veya dayanağı (bracket);
(o) Koltuk rayı değişimi;
(p) İniş takımı dikmesi (landing gear strut) veya bağlantı dikmesi (brace strut);
(q) Mil (axle);
(r) Tekerlek ve
(s) Düşük sürtünme kaplaması (low-friction coating) değişimi hariç, kayak (ski) veya kayak kaidesi (ski pedestal).
2. Aşağıdaki parçalardan herhangi birinin modifikasyonu veya tamiri:
(a) Hava aracı yüzeyi (aircraft skin) veya hava aracı palyesinin yüzeyi (aircraft float), çalışmanın
destek, kalibred (jig) veya aparat (fixture) gerektirmesi halinde;
(b) Basınçlandırma yüklerine maruz kalan hava aracı yüzeyi (aircraft skin), yüzeyde oluşan hasarın herhangi bir yönde 15 cm'den (6 inçten) fazla olması halinde;
(c) Bir kumanda kolonu (control column) pedal, şaft, kadran (quadrant), manivela (bell crank), tork tüpü, kumanda yekesi (control horn) dövülmüş veya döküm dayanak (forged or cast bracket) dahil, ancak aşağıdakiler hariç olmak üzere, bir kumanda sisteminin yük taşıyan parçası;
(i) Tamir ek yerinin/birleştirmesinin (repair splice) veya kablo montajının (cable fitting) tokaçlanması (kalıpta dövülmesi) (swaging) ve
(ii) Perçinleme yoluyla tutturulmuş bir puşpul (itmeli-çekmeli) tüp ucu bağlantısının değişimi ve
(d) Bir imalatçı tarafından söz konusu bakım el kitabında, yapısal tamir el kitabında veya sürekli uçuşa elverişlilik talimatlarında temel yapı olarak belirlenmiş, (1) içerisinde listelenmeyen diğer her tür yapı (strüktür).
3. Bir piston motor üzerinde aşağıdaki bakımın yapılması:
(a)
(i) piston/silindir gruplarına (assemblies) ulaşmak veya
(ii) yağ pompası gruplarını (asssemblies) muayene (kontrol) etmek ve/veya değiştirmek amacıyla arka aksesuar kapağını sökmek
durumları hariç olmak üzere, söz konusu çalışmanın iç dişlilerin (intermal gears) sökülmesini ve yeniden yerine takılmasını içermediği, piston motorun sökülmesi (parçalarına ayrılması) ve sonra tekrar bir araya getirilmesi;
(b) redüksiyon dişlilerinin (reduction gears) sökülmesi (parçalara ayrılması) ve sonra tekrar bir araya getirilmesi;
(c) Komponent değiştirilmesi hariç olmak üzere, uygun bir şekilde onaylanmış veya yetkilendirilmiş bir kaynakçı tarafından yapılan egzoz ünitelerindeki küçük çaplı kaynak tamirleri haricinde derzlerin/ ek yerlerinin (joints) kaynaklanması ve lehimlenmesi;
(d) Normalde servis sırasında değiştirilebilen veya düzeltilebilen/ayarlanabilen unsurların değiştirilmesi veya düzeltilmesi/ayarlanması hariç olmak üzere, tezgah testi uygulanmış üniteler (bench tested units) olarak tedarik edilen ünitelerin münferit parçalarının düzeninin bozulması.
4. Aşağıdaki durumlar hariç olmak üzere pervanenin balanslanması:
(a) Bakım el kitabı tarafından gerekli görülen durumlarda statik balanslamanınn sertifikasyonu (onaylanması) için;
(b) Bakım el kitabı veya diğer onaylanmış uçuşa elverişlilik verileri tarafından izin verildiği durumlarda, takılı pervaneler üzerinde elektronik balanslama ekipmanı kullanarak gerçekleştirilen dinamik balanslama;
5. Aşağıdakileri gerekli gören her tür ilave görev:
(a) İhtisas aletleri, ekipmanları veya tesisleri veya
(b) Görevlerin geniş süresi ve birkaç kişinin müdahil olması sebebiyle belirgin koordinasyon
prosedürleri.
EK-1.5 Sınırlı Hava Aracı Sahibi Pilot Bakımı
Bu Talimatta ortaya konan gerekliliklere ilaveten, Hava Aracı Sahibi Pilot Bakımı kapsamında herhangi bir bakım görevinin yapılabilmesi için aşağıdaki temel prensiplere uyulması gerekir:
(a) Yetkinlik ve sorumluluk
1) Hava aracı sahibi pilot, yaptığı her tür bakımdan daima sorumludur.
2) Herhangi bir hava aracı sahibi pilot bakım görevi yapmadan önce, Hava aracı sahibi pilot, söz konusu bakım görevini yapmaya yetkin olduğundan emin olmalıdır. Kendi hava araçlarına yönelik standart bakım uygulamaları ve hava aracı bakım programı hakkında bilgi sahibi olmaktan hava aracı sahibi pilot sorumludurlar. Hava aracı sahibi pilot yapılacak olan görev için yetkin olmaması halinde, söz konusu görevi yapamaz.
3) Hava aracı sahibi pilot (veya kendisinin sözleşme yapmış olduğu, sürekli uçuşa elverişlilik yönetimi kuruluşu), bakım programında hava aracı sahibi pilot görevlerinin bu temel prensipler doğrultusunda belirlenmesinden ve söz konusu dokümanın güncel tutulmasını sağlamaktan sorumludur.
4) Bakım programı M.A.302 doğrultusunda onaylanır.
(b) Görevler
Hava aracı sahibi pilot, gövdenin, motorların, sistemlerin ve komponentlerin genel durumunu ve belirgin hasarını ve normal işleyişini kontrol etmek için gözle basit kontroller yapabilir veya işlemler gerçekleştirebilir
Bakım işlemleri aşağıdaki durumlarda hava aracı sahibi pilot tarafından gerçekleştirilmeyecektir;
1. Bir bakım işleminin kritik olarak tanımlanması halinde ve/veya;
2. Bakım görevinin önemli parçaların veya düzeneğin sökümünü içerdiği durumlarda ve/veya;
3. Uçuşa Elverişlilik Direktifi (AD - Airworthiness Directive) veya Uçuşa Elverişlilik Sınırlama Maddesi’nde (ALI - Airworthiness Limitation Item) özellikle izin verilmediği sürece, bakım görevinin bir Uçuşa Elverişlilik Direktifi veya bir Uçuşa Elverişlilik Sınırlandırma Maddesi ile uygunluk dahilinde yapıldığı durumlarda ve/veya;
4. Bakım görevinin özel aletler, kalibre edilmiş aletler (tork anahtarı (torque wrench) ve sıkıştırma pensi (crimping tool) hariç) kullanımını gerektirdiği durumlarda ve/veya;
5. Bakım görevinin test ekipmanlarının veya özel testlerin kullanımını gerektirdiği durumlarda (Örneğin; NDT, aviyonik ekipmanlar için sistem testleri veya operasyonel kontroller) ve/veya;
6. Bakım görevinin önceden planlanmamış her türlü özel kontrollerden oluştuğu durumlarda (Örneğin; sert iniş kontrolü) ve/veya;
7. Bakım görevinin IFR operasyonları için esas olan sistemlere tesir ettiği durumlarda ve/veya;
8. Bakım görevinin Ek-5 kapsamında olması veya madde M.A.502 doğrultusunda gerçekleştirilen
komponent bakım işlemi olması halinde.
Yukarıda 1 ila 8 paragraflarında listelenen kriterler yerini, "M.A.302 (d) Bakım Programı" doğrultusunda yayımlanmış daha az kısıtlayıcı talimatlara bırakamaz.
Hava aracı uçuş el kitabında hava aracını uçuşa hazırlayıcı olarak tanımlanan her tür bakım görevi (Örneğin; planör kanatlarının (glider wings) takılması veya uçuş öncesi kontrolleri) bir pilot görevi olarak görülmekte ve hava aracı sahibi pilot bakım görevi sayılmamaktadır ve dolayısıyla da bir Bakım Çıkış Sertifikası gerektirmemektedir.
(c) Hava aracı sahibi pilot bakım görevlerinin yapılması ve kayıtlar.
M.A.401 kapsamında belirtilen bakım verileri, hava aracı sahibi pilot bakımının yapılması sırasında daima hazır bulundurulmalıdır ve daima bu verilere riayet edilmelidir. Pilot-hava aracı sahibi bakımının yapılmasında atıfta bulunulan verilere ilişkin detaylara M.A.803 (d) doğrultusunda Bakım Çıkış Sertifikasında yer verilmelidir.
Hava aracı sahibi pilot, M.A.305 (a) doğrultusunda hava aracı sahibi pilot bakım görevini tamamlaması sonrasındaki en geç 30 gün içerisinde, söz konusu hava aracının sürekli uçuşa elverişliliğinden sorumlu olan onaylı sürekli uçuşa elverişlilik yönetimi kuruluşuna bilgi vermelidir.
5
ML.A.201 (a) Hava aracı sahibinin sorumlulukları 5
ML.A.201 (b) Kiralayanın sorumlulukları 5
ML.A.201 (c) Bakım uygulayanın sorumlulukları 5
ML.A.201 (d) Uçuş öncesi kontrol sorumluluğu 5
ML.A.201 (e) SHY-6B (B2/B3) kapsamında hava aracı işletenin sorumlulukları 5
ML.A.201 (f) Diğer operasyonlarda kullanılan hava aracı işletenin sorumlulukları 6
ML.A.201 (g) Denetim için erişim sağlanması 6
ML.A.201 (h) AOC'de listelenen hava aracının ticari olmayan operasyonlar ve özel operasyonlar için kullanılması 6
6
ML.A.301 Sürekli uçuşa elverişlilik görevleri
7
ML.A.302 Hava aracı bakım programı (AMP)
7
ML.A.302 (a) Bakımların organizasyonu 7
ML.A.302 (b) Bakım programının onayı ve güncel tutma sorumluluğu 7
ML.A.302 (c) Bakım programı içeriği 8
ML.A.302 (d) Asgari kontrol programı (Minimum Inspection Programme – MIP) 9
ML.A.302 (e) Doğrudan sürekli uçuşa elverişlilik talimatlarının (ICA: Instructions for Continuing Airworthiness) kullanılması 10
ML.A.302 (f) Bakımın detayları 10
ML.A.303 Uçuşa elverişlilik direktifleri (AD)
11
ML.A.303 (a) Uygulanacak uçuşa elverişlilik direktifleri 11
ML.A.303 (b) Alternatif kabul edilebilir yöntemleri (AMOC: Alternate Means of Compliance) uygulama 11
ML.A.304 Modifikasyon ve tamir verileri
11
ML.A.305 Hava aracı sürekli uçuşa elverişlilik kayıt sistemi
11
ML.A.305 (a) Bakımların kayıt sistemine girilmesi 11
ML.A.305 (b) Kayıt sisteminin oluşumu 11
ML.A.305 (c) Logbook’a kayıt edilecekler 11
ML.A.305 (d) Kayıt sisteminin içeriği 11
ML.A.305 (e) Kayıt sisteminde tutulacak kayıtlar ve süresi 12
ML.A.305 (f) Kayıt sorumluluğu 12
ML.A.305 (g) Kayıt sistemine uyum sorumluluğu 12
ML.A.305 (h) Kayıt sisteminde tutulacak kayıtlar ve süresi 12
ML.A.307 Sürekli uçuşa elverişlilik kayıtlarının devredilmesi
13
ML.A.307 (a) İşletici veya sahibine devir 13
ML.A.307 (b) CAMO ya da CAO’ya devir 13
ML.A.307 (c) Kayıt sürelerine uyum 13
13
ML.A.401 (a) Bakım verilerinin kullanılması 13
ML.A.401 (b) Geçerli bakım verileri 13
14
ML.A.402 (a) SHT-145 veya Part-CAO bakımları 14
ML.A.402 (b) Bakımı uygulayan kişi ya da kuruluşun sorumlulukları 14
14
ML.A.403 (a) Arıza giderilmeden uçuş yapılmaması 14
ML.A.403 (b) Arızaların ertelenmesi 15
ML.A.403 (c) Ertelenen arızaların giderilmesi 15
ML.A.403 (d) Arızaların kayıt edilmesi 15
ML.A.501 Komponentlerin sınıflandırılması ve kullanımı
15
ML.A.501(a) Komponentlerin sınıflandırılması 15
AMC1 ML.A.501 (a) SHGM Form 1 eşdeğeri 15
ML.A.501 (b) Komponent kullanım şartları 16
ML.A.501 (c) Standart parça kullanım şartları 16
ML.A.501 (d) Ham madde ve sarf malzemeler 16
ML.A.502 Komponentlerin bakımı
17
ML.A.502 (a) Bakımı gerçekleştirilmesi 17
ML.A.502 (b) Bakım çıkışının yapılması 17
ML.A.502 (c) Komponent bakımı 18
ML.A.503 Servis ömrü sınırlı komponentler
18
ML.A.503 (a) Servis ömrü sınırlı komponentler tanımı 18
ML.A.503 (b) Ömür sınırına uyma 18
ML.A.503 (c) Ömür sınırının ifade edilmesi 18
ML.A.503 (d) Ömürü dolan komponentler 18
ML.A.504 Gayri faal komponentlerin kontrolü
19
ML.A.504 (a) Gayri faal komponentlerin sınıflandırılması 19
ML.A.504 (b) Gayri faal komponentlerin tanımlanması 19
ML.A.504 (c) Kurtarılamaz komponentler 19
ML.A.504 (d) Kurtarılamaz komponentlerin tahrip edilmesi 19
ML.A.504 (e) Kurtarılamaz komponentlerin eğitimde kullanılması 19
ML.A.801 Hava aracı bakım çıkış sertifikası (CRS)
20
ML.A.801 (a) CRS yayınlanması 20
ML.A.801 (b) Bakımı uygulayacak kuruluş yada kişi 20
ML.A.801 (c) Öngörülemeyen durumlarda bakım 20
ML.A.801 (d) Bakım personeline yardımcı olma 20
ML.A.801 (e) Bakım çıkış sertifikası içeriği 20
ML.A.801 (f) Tamamlanamayan bakım işlemleri 21
ML.A.801 (g) Uçuş emniyetini tehlikeye sokacak durum olmaması 21
ML.A.802 Komponent bakım çıkış sertifikası (CRS)
21
ML.A.802 (a) CRS zorunluluğu 21
ML.A.803 Hava aracı sahibi pilot yetkilendirmesi
21
ML.A.803 (a) Hava aracı sahibi pilot yetkilendirmesine uygunluk 21
ML.A.803 (b) Hava aracı sahibi pilot yetkilendirmesinin kapsamı 21
ML.A.803 (c) Hava aracı sahibi pilot bakım çıkış sertifikası 22
ML.A.901 Hava aracı uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemi
22
ML.A.901 (a) UEGG sertifikasının formatı 22
ML.A.901 (b) UEGG gerçekleştirme yetkisi 22
ML.A.901 (c) UEGG uzatma işlemi 23
ML.A.901 (d) 30 gün önceden UEGG uzatma 23
ML.A.901 (e) Genel Müdürlükçe UEGG yapıldığında gereklilikler 23
ML.A.902 Uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikasının geçerliliği
23
ML.A.902 (a) Geçerlilik şartları 23
ML.A.902 (b) Uçuşa izin verilmeyecek haller 24
ML.A.902 (c) UEGG’nin SHGM’ye iade edilmesi 24
ML.A.903 Uçuşa elverişlilik gözden geçirme süreci
24
ML.A.903 (a) Uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemi 24
ML.A.903 (b) Fiziksel kontrol gerekliliği 25
ML.A.903 (c) Fiziksel kontrol içeriği 25
ML.A.903 (d) Fiziksel kontrolün 90 gün öncesinden gerçekleştirilmesi 25
ML.A.903 (e) UEGG sertifikasını yayınlama şartları 25
ML.A.903 (f) UEGG yayın ve uzatma işlemlerinin SHGM’ye gönderilmesi 26
ML.A.903 (g) UEGG işlemlerinin yükleniciye devredilmesi 26
ML.A.903 (h) Uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemi 26
ML.A.904 Uçuşa elverişlilik gözden geçirme personeli (ARS)
26
ML.A.904 (a) Genel Müdürlük tarafından yapılan gözden geçirme işlemi 26
ML.A.904 (b) CAMO, 145, CAO uçuşa elverişlilik gözden geçirme personeli nitelikleri 26
ML.A.904 (c) Bağımsız uçuşa elverişlilik gözden geçirme personeli nitelikleri 26
ML.A.904 (d) Bağımsız uçuşa elverişlilik gözden geçirme personeli yetkilendirilmesi 26
27
ML.A.905 (a) Genel Müdürlük izni 27
ML.A.905 (b) UEGG sertifikasının geçerliliği 27
ML.A.905 (c) İhraç uçuşa elverişlilik sertifikası 27
ML.A.906 Türkiye'ye ithal edilen hava aracının uçuşa elverişliliğinin incelenmesi
28
ML.A.906 (a) Genel Müdürlük izni 28
ML.A.906 (b) UEGG Genel Müdürlük dışında gerçekleştirildiğinde 29
ML.A.906 (c) Erişim imkanı verilmesi 29
ML.A.906 (d) Uçuşa elverişlilik sertifikası 29
29
ML.A.907 (a) Bulgu kategorileri 29
ML.A.907 (b) düzeltici faaliyet planı 29
ML.B.303 Hava Aracı Sürekli Uçuşa Elverişlilik İzleme
29
ML.B.303 (a) Gözetim programı 29
ML.B.303 (b) Ürün gözetimleri 29
ML.B.303 (c) Standartların örneklenmesi 30
ML.B.303 (d) Bulguların yazılı bildirilmesi 30
ML.B.303 (e) Bulgu kapatma faaliyetlerinin kayıt edilmesi 30
ML.B.303 (f) Diğer eklere göre de bulgu tespit edilmesi 30
ML.B.304 Yetki İptali veya Askıya Alma
30
ML.B.304 (a) Gözden geçirme sertifikasının askıya alınması veya iptali 30
ML.B.304 (b) Bağımsız onaylayıcı personelin gözden geçirme yetkisinin iptal edilmesi 30
30
EK-2.1 Sürekli Uçuşa Elverişlilik Yönetimi Sözleşmesi
31
Ek-2.2 Sınırlı Hava Aracı Sahibi Pilot Bakımı
34
Ek-2.3 Hava Aracı Sahibi Pilot Bakım Göreviyle Yapılamayacak Karmaşık Bakım İşlemleri
36
Hava aracı sahibi, hava aracının sürekli uçuşa elverişliliğinden sorumlu olup aşağıdaki gereklilikler sağlanmadan hiçbir uçuşun gerçekleştirilmediğinden emin olur. 1.) Hava aracının uçuşa elverişli durumda muhafaza edilmesi, 2.) Hava aracında mevcut olan her bir operasyonel ve acil durum ekipmanının doğru bir şekilde takılı ve faal olması veya açıkça gayri faal olarak tanımlanması, 3.) Genel Müdürlük tarafından kabul edilen teknik düzenlemelere uygun olarak yayınlanan uçuşa elverişlilik sertifikasının geçerli tutulması, 4.) Hava aracının bakımının, ML.A.302'de belirtilen bakım programına göre uygulanması. |
(b) Hava aracının kiraya verilmesi halinde, aşağıdaki durumlardan birinin sağlanması şartıyla, sorumluluklar kiracıya devredilir. 1.) Kiracının tescil sertifikasında belirtilmesi, 2.) Kira sözleşmesinde sahibi, kiracı, hava aracı ve benzeri bilgilerin ayrıntılı olarak yer alması. Bu mevzuat kapsamında “hava aracı sahibi” ifadesi, ifadenin geçtiği maddeye göre hava aracının sahibini veya kiracısını ifade eder. |
(c) Bakımı uygulayan her bir kişi veya kuruluş, uyguladığı bakım işlemlerinden ve kayıt altına almaktan sorumludur. |
(d) Uçuş öncesi kontrolün el kitaplarında belirtilen şekilde yerine getirilmesinden, sorumlu kaptan pilot veya yetkin kişi sorumludur. Bu kontrolün pilot veya yetkin kişiler tarafından uygulanması gerekmekte olup, onaylı bakım kuruluşu veya onaylayıcı personel tarafından uygulanması zorunlu değildir. |
ML.A.201 (e) SHY-6B (B2/B3) kapsamında hava aracı işletenin sorumlulukları |
(e) SHY-6B Yönetmeliği kapsamında ruhsatlandırılmış hava işi (ticari) veya uçuş eğitim operasyonlarında kullanılan veya kompleks motorlu olmayan hava aracı ile ticari olmayan uçuş operasyonlarında (Part-NCO) işletilmeyen veya balonla (SHT-OPS-B) ya da planörle (SHT-OPS- S) yapılan operasyonlarda kullanılan hava araçları için işletici; 1.) Sürekli uçuşa elverişlilik ile ilgili işlemlerin onaylı bir CAMO/CAO tarafından uygulanmasından sorumludur. Bu amaçla İşletici, CAMO/CAO onayı alınmasından veya onaylı bir CAMO/CAO ile EK- 2.1'e uygun olarak hazırlanmış yazılı bir sözleşme yapılmasından, 2.) Tüm bakımların SHT-145 veya Part-CAO kapsamında onaylı bakım kuruluşu tarafından gerçekleştirilmesinden. 3.) (a) bendindeki şartlar yerine getirilmeden uçuş yapılmamasından sorumludur. |
ML.A.201 (f) Diğer operasyonlarda kullanılan hava aracı işletenin sorumlulukları
(f) (e) bendi kapsamına girmeyen operasyonlarda kullanılan hava araçları için hava aracı sahibi (a) bendindeki şartlar yerine getirilmeden uçuş yapılmamasını sağlamaktan sorumludur. Bu amaçla, hava aracı sahibi;
1.) Sürekli uçuşa elverişlilik ile ilgili işlemleri onaylı bir CAMO/CAO'ya EK-2.1'e uygun olarak
yapılmış bir sözleşme yoluyla devredebilir veya
2.) Bahse konu görevleri kendi sorumluluğunda yönetebilir.
ML.A.201 (g) Denetim için erişim sağlanması
(g) Hava aracı sahibi ve/veya İşleticisi, hava aracının bu Talimata uygunluğunun tespit edilebilmesi için Genel Müdürlük tarafından yetkilendirilmiş kişilere kendi tesislerine, hava aracı veya hava aracının faaliyetleri ile ilgili dokümanlara, denetim konusu hava aracına işlem yapan ilgili alt yüklenicilerin dokümanlarına erişim hak ve imkânının verilmesinden sorumludur.
ML.A.201 (h) AOC'de listelenen hava aracının ticari olmayan operasyonlar ve özel operasyonlar için kullanılması
(h) Hava aracı sahibi ve/veya İşleticisi, AOC'de listelenen hava araçlarının SHT-OPS ORO.GEN.310 veya NCO.GEN.104 kapsamında ticari olmayan operasyonlar veya özel amaçlı operasyonlar için kullanılması durumunda, sürekli uçuşa elverişlilik ile ilgili görevlerin CAMO/CAO kapsamında onaylı bir kuruluş tarafından gerçekleştirilmesini sağlar.
ML.A.202 (a) Raporlanacak yerler
(a) Sorumluluğu ML.A.201'de tanımlanan her bir kişi veya kuruluş, hava aracında veya herhangi bir komponentte tespit edilen ve uçuş emniyetini tehlikeye düşüren olay veya durumları, Genel Müdürlüğe veya farklı ise hava aracının tescil otoritesine, tip tasarımı veya ilave tip tasarımından sorumlu kuruluşa rapor eder.
Bu bildirim SHT-145 veya CAMO/CAO'da yer alan olay bildirim gerekliliklerini ortadan kaldırmaz.
ML.A.202 (b) Rapor içeriği
(b) Raporlar, Genel Müdürlük tarafından belirlenen şekilde iletilir ve rapor konusu olay ve durum hakkında sorumluların sahip olduğu tüm bilgileri içerir.
ML.A.202 (c) Bakımı veya uçuşa elverişlilik gözden geçirme uygulayanın raporlama sorumluluğu
(c) Hava aracının bakımının veya uçuşa elverişlilik gözden geçirme işleminin bir sözleşme kapsamında yapıldığı durumlarda, bu görevleri yürüten kişi veya kuruluş da (a) bendinde atıfta bulunulan herhangi bir durumu uçağın sahibine, işleticisine ve farklı olması durumunda ilgili CAMO/CAO'ya bildirir.
ML.A.202 (d) Raporlama süresi
(d) Sorumlu kişi veya kuruluş, (a) ve (c) bentlerinde atıfta bulunulan raporları/bildirimleri, (öncelik dikkate alınarak) olayın tespit edildiği veya gerçekleştiği andan itibaren en geç 72 saat içerisinde ilgili taraflara beyan eder.
ML.A.301 Sürekli uçuşa elverişlilik görevleri |
Bir hava aracının sürekli uçuşa elverişliliği ve operasyonel ve acil durum ekipmanlarının faal tutulması aşağıdaki gereklilikler yerine getirilerek sağlanır. a.) Uçuş öncesi kontrollerinin yapılması, b.) Hava aracına uygulanabilir ise, asgari teçhizat listesi (MEL) ve konfigürasyon sapma listesi (CDL) göz önünde bulundurularak, emniyetli operasyona etki eden her bir arıza veya hasarın ML.A.304 ve/veya ML.A.401'de belirtilen onaylı veriler doğrultusunda giderilmesi, c.) Hava aracına yapılacak tüm bakımların, ML.A.302 hava aracı bakım programına uygun olarak gerçekleştirilmesi, d.) Aşağıdakilerden geçerli olanların uygulanması: (d.1) Uçuşa elverişlilik direktifi, (d.2) Sürekli uçuşa elverişliliği etkileyen operasyonel direktif, (d.3) Genel Müdürlük tarafından yayınlanmış sürekli uçuşa elverişlilik gereklilikleri; (d.4) Bir emniyet sorununa istinaden Genel Müdürlük tarafından uygulanması için yayınlanan usul ve esaslar, (d.5) Hava aracı veya komponent imalatçısının yayınladığı ve uygulanması zorunlu olan güncel teknik yayınlar, e.) Modifikasyon ve tamirlerin ML.A.304'e uygun olarak uygulanması, f.) Hava aracı bakım el kitabında belirtilmesi koşuluyla bakım sonrasında veya kontrol yüzeylerinin, kanatların, motorun veya iniş takımlarının sökülmesi, takılması sonrasında test (kontrol) uçuşlarının yapılması. |
ML.A.302 Hava aracı bakım programı (AMP) |
(a) Her bir hava aracının bakımı hava aracı bakım programına göre organize edilir. |
ML.A.302 (b) Bakım programının onayı ve güncel tutma sorumluluğu |
(b) Bakım programı ve revizyonları; 1.) Hava aracının sürekli uçuşa elverişliliğinin bir CAMO/CAO tarafından yönetilmediği durumlarda, hava aracı sahibi tarafından ML.A.302 maddesinin (c.7) bendi uyarınca beyan edilir veya 2.) Hava aracının sürekli uçuşa elverişliliğini yönetmekten sorumlu CAMO/CAO tarafından onaylanır. Bakım programını güncel tutmaktan (b.1) maddesine göre bakım programı beyanını yapan hava aracı sahibi veya (b.2) maddesine göre bakım programını onaylayan kuruluş sorumludur. |
ML.A.302 (c) Bakım programı içeriği
1.) Bakım programı kapsadığı hava araçlarını, motorları ve pervaneleri ile birlikte hava aracı
sahibini, uygulanıyor ise işleticisini veya CAMO/CAO'yu açıkça tanımlar.
2.) Bakım programı alternatifli olarak aşağıdaki iki farklı içeriğe göre hazırlanabilir.
(2.a) (d) bendinde atıfta bulunulan asgari kontrol programında (MIP: Minimum Inspection
Programme) yer alan tasklar ve kontroller,
(2.b) Tasarım onayı sahibi (DAH: Design Approval Holder) tarafından yayınlanan sürekli uçuşa elverişlilik talimatlarını (ICA: Instructions for Continuing Airworthiness),
(2.c) Bir tasarım uygunluk beyanının beyan sahibi tarafından verilen ICA.
3.) Bakım programı (b) bendine göre beyan edildiğinde veya onaylandığında, (c.2) bendinde atıf yapılanlardan fazla bakım eylemini ya da hava aracı sahibinin veya CAMO/CAO'nun teklifiyle (c.2.b) bendinde atıf yapılanlara alternatif bakım tasklarını içerebilir.
(c.2.b) bendinde atıf yapılanlara alternatif olan bakım işlemleri, ilgili MIP'de belirtilenlerden daha az kısıtlayıcı olamaz.
4.) Bakım programı tekrarlayan AD'ler, ICA'ların uçuşa elverişlilik sınırlandırma bölümü (ALS: Airworthiness Limitation Section) ve tip sertifikası veri sayfasında (TCDS: Type Certificate Data Sheet) yer alan özel bakım gereksinimleri gibi tüm zorunlu sürekli uçuşa elverişlilik bilgilerini içerir.
5.) Hava aracı tipi, konfigürasyonu, operasyon türü ve özelliği gibi nedenlerle gerçekleştirilmesi gereken her türlü bakım eylemi, asgari olarak aşağıdaki unsurlar dikkate alınarak bakım programında belirlenir.
(5.a) Hava aracına özel olarak takılmış teçhizat ve modifikasyonlar, (5.b) Hava aracında gerçekleştirilen yapısal ve majör tamirler,
(5.c) Ömürlü komponentler ve uçuş emniyeti açısından kritik komponentler,
(5.d) Servis bültenine, teknik dokümana veya yayınlanan tüm bakım kılavuzuna, yenileme aralıkları (TBO: Time Between Overhaul) dahil herhangi bir sapma olmaksızın uyulması,
(5.e) Montajı yapılan teçhizata ait periyodik kontroller, incelemeler ve ilgili uçuşa elverişlilik ve
operasyonel direktifler veya gereksinimler, (5.f) Özel operasyonel onaylar,
(5.g) Hava aracının ve operasyonel ortamın kullanımı,
6.) Bakım programı, hava aracı sahibi pilot bakımının yapılıp yapılmayacağını tanımlar.
7.) Bakım programı hava aracı sahibi tarafından beyan edildiğinde, bu dokümanın tescili belirtilen hava aracı için bakım programı olduğunu, özellikle de DAH'ın tavsiyelerinden herhangi bir sapma yapılmadığını ve içeriğinden tamamen sorumlu olduğunu taahhüt ettiği imzalı bir beyan içerir.
8.) Bakım programı CAMO/CAO tarafından onaylandığında, DAH'ın tavsiyelerinde herhangi bir sapma yapılıyor ise gerekçesini açıklayarak kayıtlarında tutacaktır.
9.) Bakım programının incelenmesi ve etkinliğinin değerlendirilmesi yani gözden geçirme işlemi yılda en az bir kez ve aşağıdaki şekillerde yapılır:
(9.a) Uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemini yapan yetkili personel tarafından, hava aracının uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemiyle bağlantılı olarak veya,
(9.b) Hava aracının sürekli uçuşa elverişliliğini yöneten CAMO/CAO tarafından.
İnceleme neticesinde hava aracı bakım programı içeriğinde eksiklikler görülür ise bakım programı bu kapsamda revize edilir. Hava aracı sahibi veya CAMO/CAO, gözden geçirme neticesinde tespit edilen eksiklikleri uygulamayı kabul etmez ise incelemeyi gerçekleştiren kişi, bulgularla birlikte Genel Müdürlüğü bilgilendirir. Genel Müdürlük, bakım programında hangi değişikliklerin yapılacağına karar verir ve bulgulara dayanarak, gerekirse ML.B.304 maddesine göre işlem yapar.
ML.A.302 (d) Asgari kontrol programı (Minimum Inspection Programme – MIP)
(d) Bir asgari kontrol programı (MIP):
1.) Aşağıdaki kontrol aralıklarını içerir:
(1.a) Uçaklar, motorlu planörler (TMG: Touring Motor Gliders) ve balonlar için, her yıl veya 100 saatlik aralıklarla, hangisi önce gelirse, 1 ay veya 10 saatlik tolerans uygulanabilir. Bir sonraki kontrol aralığı, kontrolün yapıldığı zamandan itibaren hesaplanır;
(1.b) TMG dışındaki planörler ve motorlu planörler için, her yıl için 1 aylık tolerans uygulanabilir. Bir sonraki kontrol aralığı, kontrolün yapıldığı zamandan itibaren hesaplanır;
2.) Hava aracı tipine uygun şekilde aşağıdakileri içerir:
(2.a) DAH gerekleri doğrultusunda ikmal işlemleri (servicing tasks), (2.b) İşaretlemelerin (markings) incelenmesi,
(2.c) SHT-OPS uyarınca tartım kayıtlarının ve tartımın incelenmesi, (2.d) Transponderin operasyonel testi (takılı ise),
(2.e) Pitot-statik sistemin işlevsel testi, (2.f) Uçaklar söz konusu olduğunda:
(i) Güç, devir sayısı (rpm), manyetolar, yakıt ve yağ basıncı, motor sıcaklıkları için operasyonel
testler;
(ii) Otomatik kontrol ile donatılmış motorlar için yayınlanmış çalıştırma prosedürü;
(iii) Kuru karterli motorlar, turbo-şarjlı motorlar ve sıvı soğutmalı motorlar için bozulmuş sıvı
sirkülasyonu belirtilerine yönelik bir operasyonel test;
(2.g) Aşağıdaki alanlara karşılık gelen yapısal elemanların, sistemlerin ve bileşenlerin durumunun ve bağlantısının muayenesi:
(i) Uçaklar için gövde, kabin ve kokpit, iniş takımı, kanat ve orta bölüm, uçuş kontrolleri, kuyruk grubu, aviyonik, elektrik, güç grubu, kavramalar (clutches), dişli kutuları, pervane ve balistik kurtarma sistemi gibi çeşitli sistemler,
(ii) Planörler ve motorlu planörler için gövde, kabin ve kokpit, iniş takımı, kanat ve orta bölüm, kuyruk grubu, aviyonik, elektrik, (motorlu planörler için) güç grubu ve su balast sistemi dahil olmak üzere çıkarılabilir balast ve sürükleme paraşütü gibi çeşitli sistemler,
(iii) Sıcak hava balonları için: kubbe, burner, sepet, yakıt tankları, ekipman ve aletler,
(iv) Gaz balonları için kubbe, sepet, ekipman ve aletler.
Bu Talimat zeplin ve döner-kanat hava aracı için bir MIP belirtmediği sürece, bunların AMP'sinde (c.2.b) maddesinde atıfta bulunulduğu üzere DAH tarafından yayınlanan ICA referans olarak alınacaktır.
ML.A.302 (e) Doğrudan sürekli uçuşa elverişlilik talimatlarının (ICA: Instructions for Continuing Airworthiness) kullanılması |
(e) (b) ve (c) maddelerine istisna olarak aşağıdaki koşullar yerine getirildiğinde, bakım programının tanzim edilmesi ve hava aracı sahibi tarafından beyan yapılması veya CAMO/CAO tarafından onaylanması gerekli değildir. 1.) DAH tarafından yayınlanan tüm ICA'ların herhangi bir sapma olmaksızın takip edilmesi, 2.) Servis bültenine, teknik dokümana veya zorunlu olmayan diğer uygulama kılavuzuna, yenileme aralıkları (TBO: Time Between Overhaul) dahil bütün bakım tavsiyelerine herhangi bir sapma olmaksızın uyulması, 3.) Aşağıdakilerden herhangi biri nedeniyle gerçekleştirilecek ilave bakım görevlerinin bulunmaması: (3.a) özel olarak takılmış teçhizat ve hava aracı modifikasyonu; (3.b) hava aracında gerçekleştirilen (yapısal ve majör) tamirler; (3.c) ömrü sınırlı komponentler ve uçuş emniyeti açısından kritik komponentler; (3.d) özel operasyonel onaylar; (3.e) uçağın ve operasyonel ortamın kullanımı. 4.) Hava aracı sahibi pilotun, hava aracı sahibi pilot bakımlarını gerçekleştirmeye yetkili olması. Hava aracı sahibi pilot bakımlarının yapılabileceği, beyan edilen veya onaylanan AMP'de belirtilmesi gerekir. Hava aracı sahibi pilot veya müştereken sahip olan pilotlardan herhangi biri, hava aracı sahibi pilot bakımını gerçekleştirme yetkisine sahip değilse bu istisnai durumdan yararlanılamaz. |
(f) (e.1) ila (e.4) bentlerinde belirtilen koşullar karşılanırsa, hava aracı için geçerli bakım programı aşağıdakilerden oluşacaktır: 1.) DAH tarafından yayınlanan ICA; 2.) Servis bülteni, teknik doküman, zorunlu olmayan diğer uygulama kılavuzları ve yenileme aralıkları (TBO) dahil bakım tavsiyeleri, 3.) Tekrarlayan AD'ler, ICA'nın ALS'si ve TCDS'de yer alan (özel) bakım gereksinimleri gibi zorunlu sürekli uçuşa elverişlilik bilgileri; 4.) Özel operasyonel veya hava sahası direktiflerinden kaynaklanan işlemler veya belirli alet ve teçhizat gerekliliklerinden kaynaklanan tasklar. |
(a) Genel Müdürlük tarafından aksi belirtilmediği sürece, ilgili hava aracı/komponenti için tasarım kuruluşunun bağlı bulunduğu ülke otoritesi tarafından yayımlanan her bir uçuşa elverişlilik direktifi, ilgili direktifin gerekliliklerine göre uygulanır. |
ML.A.303 (b) Alternatif kabul edilebilir yöntemleri (AMOC: Alternate Means of Compliance) uygulama |
(b) Genel Müdürlük tarafından aksi belirtilmediği sürece, ilgili hava aracı/komponenti için tasarım kuruluşunun bağlı bulunduğu ülke otoritesi tarafından onaylanmış olan AMOC uygun kabul edilir. |
Bir kuruluş ya da personel tarafından hava aracına veya komponente uygulanacak hasar değerlendirmeleri, modifikasyonlar ve tamirler, aşağıda belirtilen verilerden uygun olanı kullanılarak gerçekleştirilir. a.) Tasarım kuruluşunun bağlı bulunduğu ülke otoritesi, EASA veya Genel Müdürlük tarafından onaylanmış veriler, b.) Tasarım kuruluşunun bağlı bulunduğu ülke otoritesinin, EASA'nın veya Genel Müdürlüğün yetkilendirdiği tasarım kuruluşu tarafından SHT-21 (veya EASA Part-21) 'e göre onayladığı veriler, c.) SHT-21 (veya EASA Part-21) 'in 21.A.90B veya 21.A.431B maddelerinde referans verilen gereklilikler kapsamındaki veriler, d.) SHT-21 (veya EASA Part-21 Light) 21L.A.62, 21L.A.102, 21L.A.202 veya 21L.A.222'de atıfta bulunulan gerekliliklerde yer alan veriler, e.) SHT-21 (veya Part-21 Light)'e uygun bir tasarıma uygunluk beyanının beyan sahibi tarafından beyan edilen veriler. |
ML.A.305 Hava aracı sürekli uçuşa elverişlilik kayıt sistemi |
(a) Her bir bakım işlemi tamamlandığında, ML.A.801 veya IR 145.A.50 maddesinde belirtilen bakım çıkış sertifikası, bakımın bittiği günden itibaren en çok 30 gün içinde yayınlanır ve ilgili bakım verileri hava aracı sürekli uçuşa elverişlilik kayıtlarına girilir. |
(b) Hava aracının sürekli uçuşa elverişlilik kayıtları, gövde, motor (veya motor modülü), pervane ve servis ömrü sınırlı parçaların kayıt defterlerinin uygun olanlarından oluşur. |
(c) Hava aracı tipi, tescil işareti, tarih, toplam uçuş saati (flight hour), uçuş sayısı (flight cycle) ve iniş sayıları (landings) hava aracı kayıt defterine (logbook) yazılır. |
(d) Hava aracı sürekli uçuşa elverişlilik kayıtları aşağıdakileri içerir. 1.) AD'lerin güncel durumu ve emniyet sorununa ilişkin Genel Müdürlük tarafından zorunlu kılınan |
önlemler;
2.) modifikasyonların, tamirlerin ve diğer DAH bakım önerilerinin mevcut durumu; 3.) bakım programı ve uygulanan bakımların (güncel) uygunluk durumu;
4.) sert iniş, kuş çarpması v.b. nedenlerden kaynaklanan plansız bakımların güncel durumu 5.) servis ömrü sınırlı komponentlerin güncel durumu;
6.) güncel ağırlık ve denge raporu; 7.) güncel ertelenmiş bakım listesi.
ML.A.305 (e) Kayıt sisteminde tutulacak kayıtlar ve süresi
(e) SHGM Form 1 veya eşdeğeri dokümana ek olarak, motor, pervane, motor modülü veya servis ömrü sınırlı komponentler gibi hava aracına takılı olan herhangi bir komponentle ilgili aşağıdaki bilgiler, gövde, motor veya pervane kayıt defteri ile motor modülü veya servis ömrü sınırlı komponent kayıt kartlarından uygun olanına girilir:
1.) komponentin tanımı;
2.) montaj ve söküm referansı ile birlikte, komponentin takıldığı gövdenin, motorun, pervanenin, motor modülünün veya servis ömrü sınırlı parçanın uygun olanına ait tanımı, tipi, parça numarası ve seri numarası ile tescili;
3.) belirli bir komponente ilişkin uçuş operasyonundaki takvim süresi, toplam uçuş saati, uçuş sayısı (ve iniş sayısı) ve ilişkili tarihler;
4.) Komponente geçerli olan (d) bendinde atıfta bulunulan güncel bilgiler.
ML.A.305 (f) Kayıt sorumluluğu
(f) Sürekli uçuşa elverişlilik ve ML.A.201 maddesinde belirtilen görevlerin yönetiminden sorumlu kuruluş veya hava aracı sahibi ML.A.305 maddesinde ayrıntıları verildiği şekilde kayıtları kontrol eder ve talep edildiğinde kayıtları yetkililere, görevlilere sunar.
ML.A.305 (g) Kayıt sistemine uyum sorumluluğu
(g) Hava aracı sürekli uçuşa elverişlilik kayıt sistemine girişi yapılan tüm bilgiler, açık ve doğru şekilde girilir. Bir kaydın düzeltilmesi gerektiğinde, orijinal kayıt imha edilmeden ve görülebilecek şekilde düzeltme işlemi yapılır.
ML.A.305 (h) Kayıt sisteminde tutulacak kayıtlar ve süresi
(h) Hava aracı sahibi, aşağıdaki kayıtları belirtilen süreler boyunca tutmak için bir sistem kurulmasını sağlar:
1.) hava aracı ve servis ömrü sınırlı komponent ile ilgili tüm bakım kayıtları; hava aracı veya komponent servise verildikten sonra asgari 36 aydan az olmamak üzere kapsam ve ayrıntı bakımından eşdeğer yeni bilgiler yerine geçene kadar,
2.) hava aracı ve servis ömrü sınırlı tüm komponentin toplam kullanım süresi; yani takvim süresi, uçuş saati, uçuş sayısı (ve iniş sayısı) bilgileri; hava aracı veya komponentin kalıcı olarak servisten çekilmesinden sonra en az 12 ay,
3.) servis ömrü sınırlamasına tabi tutulan komponentin son planlı bakımdan sonra geçen kullanım süresi; yani uygun olduğu şekilde takvim zamanı, uçuş saati, uçuş sayısı (ve iniş sayısı), hava aracı tescili, serviste kalabileceği azami süre/tarih bilgileri; kapsam ve ayrıntı bakımından eşdeğer başka bir bakım yerine geçene kadar,
4.) bakım programına uyumu gösteren güncel durum kayıtları; kapsam ve ayrıntı bakımından eşdeğer yeni bir bakım yerine geçene kadar,
5.) uygulanan tüm AD'lerin mevcut durumunu gösteren kayıtlar; hava aracı veya komponentin servisten kalıcı olarak çekilmesinden sonra en az 12 ay,
6.) Hava aracı, motor(lar), pervane(ler) ve uçuş emniyeti için hayati önem taşıyan diğer komponentler üzerinde yapılan güncel modifikasyonların ve tamirlerin ayrıntıları; servisten kalıcı olarak çekildikten en az 12 ay sonrasına kadar,
ML.A.307 (a) İşletici veya sahibine devir
ML.A.307 Sürekli uçuşa elverişlilik kayıtlarının devredilmesi
(a) Hava aracı bir sahipten veya işleticiden diğerine kalıcı olarak devredildiğinde, devreden, ML.A.305'te belirtilen sürekli uçuşa elverişlilik kayıtlarının eksiksiz teslimini sağlar.
ML.A.307 (b) CAMO ya da CAO’ya devir
(b) Hava aracı sahibi, sürekli uçuşa elverişlilik yönetimi işlemleri için bir CAMO/CAO ile sözleşme yaptığında, ML.A.305'te belirtilen sürekli uçuşa elverişlilik kayıtlarının söz konusu kuruluşa eksiksiz devredilmesini sağlar.
ML.A.307 (c) Kayıt sürelerine uyum
(c) Hava aracının yeni sahibi, işleticisi, CAMO/CAO, ML.A.305 (h) maddesinde belirlenen sürelere
uymaya devam etmekle yükümlüdür.
ML.A.401 (a) Bakım verilerinin kullanılması
(a) Hava aracı bakımını yapan kişi veya kuruluş, modifikasyon ve tamir verileri de dahil olmak üzere bakım uygulamalarında, ilgili hava aracı için geçerli olan bakım verilerinin tamamına erişim imkanına sahip olmalı ve bunları kullanmalıdır.
ML.A.401 (b) Geçerli bakım verileri
(b) Kullanılabilir bakım verisi aşağıdakilerden bir tanesidir;
1.) Genel Müdürlük, EASA, FAA, TCCA, ANAC (Brezilya), UK CAA (Birleşik Krallık) ve yapılan ikili anlaşmalar kapsamında Genel Müdürlük tarafından kabul edilen otoriteler ve bu otoritelerin yetkilendirdiği kişi veya kuruluşlar tarafından yayınlanmış geçerli talimat, prosedür, standart veya gereklilikler,
2.) Uygulanabilir uçuşa elverişlilik direktifleri,
3.) Tip sertifikası ve ilave tip sertifikası sahipleri veya bir tasarım uygunluk beyanının beyan sahibi ve SHT-21 (veya EASA Part-21 veya Part-21 Light) uyarınca bu tür verileri yayınlayan diğer herhangi bir kuruluş tarafından yayımlanan, sürekli uçuşa elverişlilik ve bakım yöntemleri için geçerli talimatlar veya teknik yayınlar,
4.) Tasarım onayı sahibi veya tasarım uygunluk beyanı sahibi tarafından takılabilmesi onaylanan komponentler için, komponent üreticileri tarafından yayımlanan ve tasarım onayı sahibi veya tasarım uygunluk beyanı sahibi tarafından kabul edilebilir olan geçerli bakım talimatları,
5.) SHT-145 (veya EASA Part-145) kapsamında 145.A.45 (d) maddesine göre yayınlanmış geçerli
veriler.
ML.A.402 (a) SHT-145 veya Part-CAO bakımları
ML.A.402 Bakımın uygulanması
(a) Onaylı bakım kuruluşlarınca yapılan bakımlar, SHT-145 veya SHT-CA EK-5 Part-CAO'ya
uygun olarak gerçekleştirilir.
ML.A.402 (b) Bakımı uygulayan kişi ya da kuruluşun sorumlulukları
(b) SHT-145 veya Part-CAO onaylı bakım kuruluşları tarafından yapılan bakımlar haricinde, bakımı uygulayan kişiler aşağıdakileri sağlamakla yükümlüdür.
1.) Bu Ek'in gerektirdiği şekilde gerçekleştirilecek bakım işlemi için yetkin olmak.
2.) Bakımın gerçekleştirildiği alanın iyi tanzim edilmiş ve kir ve atık hususunda temiz olması.
3.) ML.A.401 maddesinde tanımlanan bakım verilerinde belirtilen yöntemlerin, tekniklerin, standartların ve talimatların kullanılması.
4.) ML.A.401 maddesinde tanımlanan bakım verilerinde belirtilen alet, ekipman ve malzemelerin kullanılması. Gerektiğinde, alet ve ekipmanların kontrol edilmesi ve resmi olarak kabul edilen standarda göre kalibre edilmesi.
5.) ML.A.401 maddesinde tanımlanan bakım verilerinde belirtilen her türlü çevresel kısıtlama dahilinde bakımın yapılması.
6.) Kötü hava şartlarında veya uzun süreli bakım uygulamalarında uygun tesislerin kullanılması.
7.) Bakım sırasında çoklu hataların oluşma olasılığının ve özdeş bakım işlemlerinde hataların tekrarlanma riskinin azaltılmasını garantilenmesi.
8.) Herhangi bir kritik bakım işlemi uygulandığında, hata yakalama metodunun kullanılması.
9.) Tüm bakım faaliyetlerinin tamamlanmasından sonra, hava aracının veya komponentin, alet ve ekipmandan ve diğer her tür yabancı parça ve malzemeden arınmış olduğundan ve sökülmüş tüm erişim panellerinin yerlerine takılmış olduğundan emin olmak amacıyla genel doğrulama kontrolünün uygulanması.
10.) Gerçekleştirilen tüm bakım işlemlerinin uygun şekilde kayıt edilmesi ve belgelenmesi.
ML.A.403 Hava aracı arızaları
ML.A.403 (a) Arıza giderilmeden uçuş yapılmaması
(a) Uçuş emniyetini ciddi şekilde tehlikeye sokan her türlü hava aracı arızası, uçuş gerçekleştirilmeden önce giderilir.
(b) Aşağıdaki kişiler, bir arızanın uçuş emniyetini ciddi şekilde tehlikeye atmadığına karar verebilir ve buna göre bunu erteleyebilir; 1.) gerekli olmayan hava aracı ekipmanını etkileyen arızalar açısından pilot, 2.) gerekli hava aracı ekipmanını etkileyen arızalarla ilgili olarak asgari ekipman listesi (MEL: Minimum Equipment List) kullanıldığı zaman pilot, aksi halde, bakım gerekliliği olması halinde yalnızca onaylayıcı personel, 3.) aşağıdaki tüm koşulların sağlanması durumunda, (b.1) ve (b.2) bentlerinde belirtilen arızalar haricindeki durumlarla ilgili olarak, pilot; (3.i) kompleks motorlu olmayan hava aracı ile ticari olmayan uçuş operayonları kapsamında işletilen hava aracı veya (SHT-OPS-B) kapsamında işletilmeyen balonlar ya da (SHT-OPS-S) kapsamında olmayan planörler söz konusu olduğunda, (3.ii) hava aracı sahibinin veya mevcutsa sözleşmeli CAMO/CAO'nun kabulü ile pilot arızayı erteleyerek; 4.) (b.1) ve (b.2) bentlerinde atıfta bulunulanlar dışındaki diğer kusurlar hakkında, (b.3.i) ve (b.3.ii) şıklarında belirtilen koşullar sağlanmadığında uygun niteliklere sahip onaylayıcı personel. |
(c) Uçuş emniyetini ciddi şekilde tehlikeye atmayacak hava aracı arızası, bahse konu arızanın ilk tespit edildiği tarih sonrasında ve bakım verilerinde belirtilen limitler dahilinde, mümkün olan en kısa sürede giderilir. |
(d) Uçuş öncesinde giderilmeyen her türlü arıza, ML.A.305'e göre hava aracı sürekli uçuşa elverişlilik (bakım) kayıt sistemine kaydedilir ve bu kayıtlar pilot için erişilebilir şekilde bulundurulur. |
(a) SHT-21 (EASA Part-21 21.A.307 veya Part-21 Light 21L.A.193), SHT-145 (EASA Part-145), veya SHT-CAM Part-CAO (EASA Part-CAO)'da aksi belirtilmediği sürece, komponentler yalnızca aşağıdaki koşulların tümü karşılanırsa takılabilir: (i) tatmin edici bir durumda olması, (ii) SHGM Form.1 veya eşdeğeri kullanılarak uygun şekilde servise verilmiş olması, (iii) SHT-21 (EASA Part-21 veya Part-21 Light Subpart Q)'e göre işaretlenmiş olması. | a.) Bu Talimat kapsamında aşağıdaki dokümanlar SHGM Form 1'e eşdeğer kabul edilir. (a.1) Genel Müdürlük tarafından yapılan ikili anlaşmalar kapsamında, muhatap otoriteler ve bunların yetkilendirdiği organizasyonlar tarafından düzenlenen formlar, (a.2) EASA onaylı kuruluş tarafından düzenlenen EASA Form 1, (a.3) FAA (ABD) onaylı kuruluş tarafından düzenlenen FAA 8130-3, (a.4) TCCA (Kanada) onaylı kuruluş tarafından düzenlenen TCCA Form One, (a.5) ANAC (Brezilya) onaylı kuruluş tarafından düzenlenen ANAC Form SEGVOO 003, (a.6) ( Değişik: 29.12.2023 - 69089 ) Birleşik Krallık Sivil Havacılık Otoritesi ile karşılıklı ikili anlaşmada aksi belirtilmedikçe ilgili otorite tarafından onaylanmış |
bir kuruluş tarafından düzenlenmiş olan CAA Form 1 dokümanı 01.01.2025 tarihine kadar,
(a.7) Genel Müdürlüğümüzce tip kabulü yapılan ve tip sertifikası sorumluluğu Rusya Federasyonu Sivil Havacılık Otoritesinde olan hava araçları için geçerli olmak üzere; AIC AR Russia Form C-5, Fata Russia Form E-02, Summary Certificate ve Ukrayna Sivil Havacılık Otoritesi SAA Ukraine Form-1.
(a.8) JAA üyesi bir devletin havacılık otoritesi tarafından yetkilendirdiği bir kuruluşun, bu Talimatın yürürlük tarihi öncesinde düzenlediği JAA Form 1,
(a.9) Genel Müdürlük tarafından imzalanmış ilgili bir anlaşma yürürlükten kaldırılıncaya kadar, Genel Müdürlük ile EASA dışındaki bir ülke arasında imzalanmış anlaşma hükümleri doğrultusunda Genel Müdürlük nezdinde kabul edilebilir (yetkili bir kuruluş tarafından yayınlanan) servis çıkış dokümanı,
(a.10) Üretimi veya bakımı ML.A.502 (c) bendine göre gerçekleştiren komponentler için imalatçının yayınladığı üretim beyanı (declaration of production) veya uygunluk beyanı (decleration of conformity) yada bakımı gerçekleştiren kişi veya kuruluşun yayınladığı bakım beyanı (declaration of maintenance).
(b.) SHGM Form 1 veya eşdeğeri dokümana sahip olmadan depolanmakta olan hiçbir malzeme/komponent, onaylı bakım kuruluşu tarafından AMC1 CAO.A.070 (a) veya AMC2 145.A.50 (d)
maddeleri kapsamında SHGM Form 1 düzenlenmeden ülkemiz siciline kayıtlı hava aracına takılamaz.
c.) Genel Müdürlükçe yetkilendirilmiş üretim ya da bakım kuruluşu tarafından, üretimi ya da bakımı yapılan malzeme/komponent, SHGM Form 1 ile temin edilmediği sürece ülkemiz siciline kayıtlı hava aracına takılamaz.
ML.A.501 (b) Komponent kullanım şartları
(b) Bir komponenti hava aracına takmadan önce, hava aracı bakım teknisyeni (onaylayıcı personel) veya onaylı bakım kuruluşu, uygulanabilir farklı modifikasyon veya geçerli AD var ise belirli bir komponentin takılmaya uygun olduğundan emin olur.
ML.A.501 (c) Standart parça kullanım şartları
(c) Bakım verileri söz konusu parçayı tanımlaması koşuluyla standart parçalar, bir hava aracına veya sistemine takılabilir. Uygulanabilir geçerli standartlara sahip olduğu kanıtlanabilen ve tatmin edici izlenebilirliğe sahip olan standart parçalar da hava aracı veya sistemine takılabilir.
ML.A.501 (d) Ham madde ve sarf malzemeler
(d) Ham madde veya sarf malzemesi, hava aracında veya komponentlerinde yalnızca aşağıdaki şartların sağlanması koşuluyla kullanılır:
1.) hava aracı veya komponent üreticisi, söz konusu ham maddenin veya sarf malzemenin, ilgili bakım verilerinde ya da SHT-145'te veya Part-CAO'da kullanıma uygun olduğunu özel olarak belirtmesi gerekir.
2.) bu tür malzeme, istenen (gerekli) malzeme standartlarını, özelliklerini karşılamalıdır ve yeterli izlenebilirliğe sahip olmalıdır.
3.) bu tür malzeme imalat ve tedarik zincirini de içeren, söz konusu malzemeyle açıkça ilgili olan ve bir standarda (sertifikasyoın şartlarına) uygunluk beyanını gösteren dokümantasyona sahip olmalıdır.
(e) Balonlarda, belirli bir kubbe için farklı sepet, burner ve yakıt silindiri kombinasyonları uygulanabilir olduğunda bunların montajını yapan kişi aşağıdakilerin sağlandığından emin olur:
1.) sepet, burner ve/veya yakıt tüplerinin, tip sertifikasına veya tip sertifikasına atıfta bulunan diğer belgelere göre farklı kombinasyona elverişli olması,
2.) sepet, burner ve/veya yakıt tüplerinin servise verilebilir şekilde faal ve uygun bakım kayıtlarına sahip olması.
ML.A.502 Komponentlerin bakımı
ML.A.502 (a) Bakımı gerçekleştirilmesi
(a) SHT-21 veya EASA Part-21 21.A.307 maddesi (b.2) veya Part-21 Light 21L.A.193 maddesi (b.2)'ye uygun şekilde hava aracı sahibi tarafından kabul edilen komponentlerin bakımı, SHT-21 veya EASA Part-21 21.A.307 maddesi (b.2) veya Part-21 Light 21L.A.193 maddesi (b.2)'deki şartlara göre hava aracı sahibi tarafından kabul edilmesi koşuluyla hava aracı bakım teknisyeni (onaylayıcı personel) veya onaylı bakım kuruluşu tarafından gerçekleştirilir.
Bu kapsam doğrultusunda uygulanan komponent bakımı, SHGM Form 1 veya eşdeğerinin düzenlenmesi için uygun değildir ve hava aracı bakım çıkış gerekliliklerine tabi olacaktır.
ML.A.502 (b) Bakım çıkışının yapılması
(b) Komponentlerin bakım çıkışı aşağıdaki tabloya uygun olarak yapılır.
SHGM Form 1 kullanarak bakım çıkışı | ML.A.801 kapsamında hava aracı seviyesinde bakım çıkışı | |
Komponent üreticisinin yayınladığı bakım verilerine göre bakımı yapılan komponentler | ||
Overhaul kapsamında olmayan bakımlar | *Motorlar için motor kategorisinde yetkili bakım kuruluşu veya | *hava aracı kategorsinde yetkili bakım kuruluşu ve/veya *bağımsız onaylayıcı personel. |
*Diğer komponentler için komponent kategorisinde yetkili bakım kuruluşları, | ||
Pervane ve motor haricindeki komponentlerin overhaul işlemi | *Komponent kategorisinde yetkili bakım kuruluşları | *Uygulanabilir değil. |
CS-VLA, CS-22 ve LSA hava araçlarının motor ve pervanelerinin overhaul işlemi | *Motorlar için motor kategorisinde yetkili bakım kuruluşu veya | *hava aracı kategorsinde yetkili bakım kuruluşu ve/veya *bağımsız onaylayıcı personel. |
*Pervaneler için komponent kategorisinde yetkili bakım kuruluşları, | ||
CS-VLA, CS-22 ve LSA dışındaki hava araçlarının motor ve pervanelerinin overhaul işlemi | *Motorlar için motor kategorisinde yetkili bakım kuruluşu veya *Pervaneler için komponent kategorisinde yetkili bakım kuruluşları, | *Uygulanabilir değil. |
Hava aracı üreticisinin bakım verilerine göre bakım yapılan komponentler | ||
Bütün komponentlerin her türlü bakımı | *Motorlar için motor kategorisinde yetkili bakım kuruluşu veya | *hava aracı kategorsinde yetkili bakım kuruluşu ve/veya *bağımsız onaylayıcı personel. |
*Diğer komponentler için komponent kategorisinde yetkili bakım kuruluşları, | ||
ML.A.502 (c) Komponent bakımı
(c) SHT-21 veya EASA Part-21 21.A.307 veya Part-21 Light 21L.A.193 maddesinde (b.3) ila (b.6) belirtilen komponentlerin bakımı, hava aracı bakım teknisyeni (onaylayıcı personel) veya onaylı bakım kuruluşu tarafından yapılır. Bu durumda (b) bendinden farklı olarak, bakımı gerçekleştiren tarafından yayınlanan 'bakımın tamamlandığını gösterir beyan' ile bu komponent bakım sonrasında servise verilebilir. 'Bakımın tamamlandığını gösterir beyan' yapılan bakımın en azından temel ayrıntılarını, bakımın tamamlandığı tarihi ve bakımı yapan kişinin/kuruluşun tanımlayıcı kimliğini içermelidir. Bu kayıt bakım kaydı olarak ve bakımı yapılan bileşenin SHGM Form 1 eşdeğeri olarak kabul edilir.
(a) Servis ömrü sınırlı komponent terimi aşağıdaki parça, teçhizat ve ekipmanı içerir: 1.) Sertifikalandırılmış ömrünü doldurduktan sonra kullanım dışı olacak komponentler ve 2.) Servis ömrünü doldurduktan sonra bakım işlemine tabi tutularak tekrar faal hale getirilecek komponentler. |
(b) Hava aracına veya sisteme takılı servis ömrü sınırlı komponentler, ML.A.504 (c) maddesinde açıklanan gerekli işlemler yapılmadan, bakım programında ve AD'lerde belirtilen onaylı servis ömrü sınırını aşmayacaktır. |
(c) Onaylı servis ömrü, takvim günü, uçuş saati, uçuş sayısı veya iniş sayısı olarak uygun olanı ile ifade edilir. |
(d) Onaylı servis ömrünün sonunda komponent, bakım amacıyla veya sertifikalandırılmış ömrünü dolduranlar için imha edilmesi amacıyla hava aracından veya sistemden kaldırılır. |
(a) Aşağıdaki şartlardan herhangi biri oluştuğunda komponent gayri faal sayılır: 1.) komponentin servis ömrü sınırının bakım programında tanımlandığı şekilde sona ermesi; 2.) Genel Müdürlük tarafından uygulanması zorunlu tutulan geçerli uçuşa elverişlilik direktifleri ve diğer sürekli uçuşa elverişlilik gereklilikleri ile uygunsuzluk durumunda 3.) komponentin uçuşa elverişlilik durumunu veya hava aracına takılmaya uygunluğu belirlemek üzere gerekli olan bilgilerin mevcut olmaması; 4.) hasarlara veya arızalara ilişkin belirtiler bulunması; 5.) servise vermeyi veya faal durumunu olumsuz etkileme olasılığı olan bir olaya veya kazaya karışmış olması. |
(b) Gayri faal komponentler aşağıda belirtilen ifadelerden uygun olanına göre tanımlanır. 1.) Komponentin gelecekteki durumuna ilişkin karar verilinceye kadar güvenli bir yerde onaylı bakım kuruluşunun veya bağımsız onaylayıcı personelin kontrolü altında muhafaza edilenler gayri faal olarak, 2.) kişi veya kuruluş tarafından gayri faal olarak beyan edilen komponentler ve bunların saklama, tutma sorumluluğu ML.A.305'de açıklandığı şekilde hava aracı bakım kayıt sisteminde tanımlanarak dokümantasyon yapıldıktan sonra hava aracı sahibine aktarılanlar gayri faal olarak. |
(c) Belgelendirilmiş ömür sınırını doldurmuş olan veya tamir edilemez bir hasar veya arızası olan komponentler, kurtarılamaz olarak sınıflandırılır ve bu komponentlerin, belgelendirilmiş ömür sınırı uzatılmadığı veya ML.A.304'te açıklandığı şekilde tamir çözümü onaylanmadığı sürece komponentin tedarik sistemine tekrar girmesine izin verilmez. |
(d) (c) bendinde belirtildiği şekilde kurtarılamaz komponent olması durumunda, bu Talimat kapsamında sorumlu olan her kişi veya kuruluş; aşağıdaki işlemlerden bir tanesini gerçekleştirecektir: 1.) bu tür komponenti (b) bendinde belirtilen mahalde muhafaza edilmesini veya, 2.) bu tür komponente ilişkin sorumluluktan feragat etmezden önce, söz konusu komponentin ekonomik olarak düzeltilemez veya onarılamaz biçimde tahrip edilmesini sağlar. |
ML.A.504 (e) Kurtarılamaz komponentlerin eğitimde kullanılması |
(e) (d) bendindeki hususa bakmaksızın, bu Talimat kapsamında sorumlu olan kişi veya kuruluş kurtarılamaz olarak sınıflandırdığı komponentlere ilişkin sorumluluğu herhangi bir tahribat yapmadan eğitim veya araştırma amaçlı bir kuruluşa devir edilebilir. |
(a) Bakım çıkış sertifikası (CRS), hava aracında gerekli bakım işlemleri üretici el kitaplarında tanımlandığı şekilde gerçekleştirildikten sonra yayımlanır. |
(b) Bakım çıkış sertifikası (CRS), alternatifli olarak aşağıdakiler tarafından düzenlenir: 1.) Onaylı bakım kuruluşu adına uygun onaylayıcı personel, 2.) İlgili hava aracı tipi yetkisine sahip ve lisansına bu tipin kayıt edildiği hava aracı bakım teknisyeni (bağımsız onaylayıcı personel) veya, 3.) ML.A.803 uyumlu olacak şekilde hava aracı sahibi pilot. |
(c) (b) bendine istisnai olarak, öngörülemeyen durumlarda, hava aracı hiçbir onaylı bakım kuruluşunun ve onaylayıcı personelin mevcut olmadığı bir yerde kaldığında, hava aracı sahibi, bu Talimatın dördüncü bölümünde vurgulanan standartlara uygun olarak hava aracına bakım yapması ve bakım çıkış sertifikası düzenlemesi için 3 yıldan az olmayan (bahse konu hava aracında) bakım tecrübesine sahip olan ve uygun nitelikleri taşıyan doğru bir kişiyi yetkilendirebilir. Bu durumda hava aracı sahibi; 1.) Bakım işlemini gerçekleştiren teknisyen tarafından yapılan tüm çalışmanın ve CRS yayınlayan onaylayıcı personelin sahip olduğu niteliklerin detayına ilişkin kayıtları temin eder ve bunları hava aracı kayıtlarında saklar, 2.) Böylesi bir bakımın, ML.A.801 (b) bendinde belirtildiği şekilde yetkilendirilmiş kişi veya onaylı bakım kuruluşu tarafından 7 günü aşmayacak sürede ve mümkün olan ilk fırsatta, yeniden kontrol edilmesini ve bakım çıkışının yapılmasını sağlar. Azami süre, kompleks motorlu olmayan hava aracı ile ticari olmayan uçuş operasyonlarında (Part-NCO) işletilen hava araçlarında veya (SHT-OPS-B) kapsamında işletilmeyen balonlarda veya (SHT-OPS-S) kapsamında işletilmeyen planörlerde 30 günlük süreyi aşamaz. 3.) Hava aracının sürekli uçuşa elverişlilik yönetiminden sorumlu olan sözleşmeli kuruluşu veya böyle bir sözleşmenin bulunmadığı durumda Genel Müdürlüğü, söz konusu yetkilendirmenin yapılmasından itibaren 7 gün içerisinde bilgilendirir. |
(d) ML.A.801 (b.2) bendi doğrultusunda servise vermek için gerçekleştirilen bakım işlemlerinin yapılmasında, onaylayıcı personelin doğrudan ve sürekli kontrolü altında olmak kaydıyla, bir veya daha fazla sayıda kişi yardımcı olabilir. |
(e) Bakım çıkış sertifikası (CRS) en az aşağıdaki bilgileri içerir: 1.) Yapılan bakıma ilişkin temel detaylar ve referanslar, 2.) Bakımın tamamlandığı tarih, hava aracının uçuş saati, uçuş sayısı Komponent bakımı yapılması durumunda tarih, komponentin uçuş saati, uçuş sayısı 3.) Aşağıdakiler dahil olmak üzere, CRS yayımlayan kuruluşun ve/veya kişinin kimlik bilgileri: |
(3.a) Bakım kuruluşunun ve CRS yayınlayan onaylayıcı personelin onay referansları;
(3.b) ML.A.801 (b.2) bendine göre CRS yayımlanması durumunda, sertifikayı yayımlayan onaylayıcı personelin adı, soyadı ve lisans numarası;
4.) Varsa, operasyonlara ilişkin sınırlamalar.
ML.A.801 (f) Tamamlanamayan bakım işlemleri
(f) (b) bendine istisnai olarak ve (g) bendinin hükümlerine bakılmaksızın, öngörülen bakım tamamlanamadığı durumlarda, bakım çıkış sertifikası, onaylı hava aracı sınırlamaları tanımlamalarına göre yayımlanabilir. Bu durumda (e.4) bendi kapsamında gerekli görülen bilgilerin bir parçası olarak, uygulanabilir uçuşa elverişlilik veya uçuş operasyonu kısıtlamalarına ilişkin belirlenen kriterler ile birlikte hava aracı bakımının tamamlanamadığı CRS üzerinde gösterilir.
ML.A.801 (g) Uçuş emniyetini tehlikeye sokacak durum olmaması
(g) Bakım çıkış sertifikası, uçuş emniyetini tehlikeye sokacağı bilinen ve bu Talimat gerekleri ile herhangi bir uygunsuzluk olduğu durumda yayımlanamaz.
ML.A.802 Komponent bakım çıkış sertifikası (CRS)
ML.A.802 (a) CRS zorunluluğu
(a) ML.A.502 (c)'de belirtilen durumlar haricinde, hava aracı komponenti üzerinde ML.A.502 gereğince yapılan her türlü bakım işlemi sonrasında bir komponent bakım çıkış sertifikası yayımlanır.
(b) Bakımın ML.A.502 (b) bendi kapsamında hava aracı seviyesinde servise verildiği durumlar haricinde, Part-M Ek-1.2’de tanımlanan SHGM Form 1 dokümanı komponent bakım çıkış sertifikasını oluşturur.
ML.A.803 Hava aracı sahibi pilot yetkilendirmesi
ML.A.803 (a) Hava aracı sahibi pilot yetkilendirmesine uygunluk
(a) Bir kişinin hava aracı sahibi pilot olarak nitelendirilebilmesi için;
1.) Hava aracı tip veya sınıf yetkisi için Genel Müdürlük tarafından yayımlanan veya geçerli kılınan pilot lisansına sahip olması gerekmektedir.
2.) Tek başına veya müştereken hava aracı sahibi olması gerekmektedir. Söz konusu hava aracı
sahibi;
(2.a) Tescil formunda yer alan gerçek kişilerden biri olmak zorundadır, veya
(2.b) Tüzel kişiliğin tescil belgesinde hava aracı sahibi veya işletici olarak belirtildiği durumlarda, kar amacı gütmeyen tüzel kişiliğin üyesi olmak zorundadır. Söz konusu üyenin, üyesi olduğu tüzel kişiliğin karar verme sürecine doğrudan katılımı olmalıdır ve söz konusu tüzel kişilik tarafından hava aracı sahibi pilot olarak bakımını yapmak üzere görevlendirilmelidir.
ML.A.803 (b) Hava aracı sahibi pilot yetkilendirmesinin kapsamı
(b) Ticari olmayan uçuş operasyonlarında kullanılan veya hava işi ve uçuş eğitim operasyonlarında kullanılmayan, azami kalkış kütlesi (MTOM) 2730 Kg ve altında olan ve motor gücüyle çalışan
hava aracı ile (SHT-OPS-B) kapsamında işletilmeyen balonlar ya da (SHT-OPS-S) tanımlanan kurallara tabii olmayan planörler için hava aracı sahibi pilot, EK-2.2 kapsamında belirtilen yaptığı sınırlı bakım işlemleri sonrasında bakım çıkış sertifikası yayımlayabilir.
ML.A.803 (c) Hava aracı sahibi pilot bakım çıkış sertifikası
(c) Bakım çıkış sertifikası (CRS) hava aracı kayıt sistemine kaydedilir. CRS, yapılan bakımı, kullanılan referansları ve bunlardaki temel detayları, bakımın tamamlandığı tarihi, hava aracı uçuş saatini, uçuş sayısını ve söz konusu bakımı yapan dolayısıyla sertifikayı yayımlayan hava aracı sahibi pilotun kimliğini, imzasını ve pilot lisans numarasını içerir.
ML.A.901 Hava aracı uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemi
Hava aracı uçuşa elverişlilik sertifikasının geçerliliğini sağlamak için, hava aracının uçuşa elverişliliğini tetkik etme ve sürekli uçuşa elverişlilik kayıtlarını gözden geçirme işlemi periyodik olarak yapılır.
ML.A.901 (a) UEGG sertifikasının formatı
(a) Uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikası, uçuşa elverişlilik gözden geçirme işleminin tatmin edici bir şekilde yapılması ve sonucunun uygun değerlendirilmesi sonrasında SHGM Form 15C formatında yayımlanır.
Uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikası bir yıl boyunca geçerlidir.
ML.A.901 (b) UEGG gerçekleştirme yetkisi
(b) Uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemi ve ARC'nin yayınlanması, aşağıdakiler tarafından ML.A.903 maddesine uygun olarak gerçekleştirilir:
1.) Genel Müdürlük;
2.) Kriterlere göre yetkilendirilmiş CAMO/CAO;
3.) Bakım programında yer alan 100 saatlik veya yıllık kontrolü (bakım işlemini) gerçekleştiren onaylı bakım kuruluşu;
4.) SHT-OPS Part-NCO kapsamında işletilen hava aracı veya ticari operasyonlarda kullanılmayan balonlar ve planörler için bakım programında yer alan 100 saatlik veya yıllık bakımı gerçekleştiren aşağıdaki niteliklere sahip bağımsız onaylayıcı personel:
(4.a) İlgili hava aracı tipi yetkisine sahip ve lisansına bu tipin kaydedildiği HBL-66 lisanslı onaylayıcı personel veya ilgili hava aracı tipinin EASA Part-66 tip listesinde olmadığı durumlarda söz konusu (veya benzer tip) hava aracı bakım yetkisine sahip ulusal hava aracı bakım lisanslı teknisyen.
Genel Müdürlük tarafından belirlenen kriterleri karşılayan teknisyenler için yapılan yetkilendirmeye (ulusal hava aracı bakım lisansına) dayanarak yürütülen uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemi sonrasında ulusal uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikası yayınlanır.
(4.b) Genel Müdürlük tarafından düzenlenen yetkilendirme.
Koşulların olası bir emniyet tehdidinin varlığını ortaya çıkardığı durumlarda, Genel Müdürlük söz konusu uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemini kendi yapar ve uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikasını yayımlar.
(c) Uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikasını uzatma işlemi, hava aracı kayıtlarının incelenmesi, hava aracının tip sertifikasına uygunluk ve emniyet gereklerini karşıladığının doğrulanması anlamında bir işlemdir. Uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikasının geçerliliği, aşağıdaki koşullara bağlı olarak, onaylı CAMO/CAO tarafından her seferinde bir yıl olmak üzere ardışık şekilde iki kez uzatılabilir. 1.) Hava aracının aynı CAMO/CAO tarafından son 12 ay boyunca kesintisiz olarak yönetilmiş olması, 2.) Hava aracı bakımlarının son 12 ay boyunca onaylı bakım kuruluşu tarafından yapılmış olması. Bu kriter, bağımsız onaylayıcı personel veya hava aracı sahibi pilot tarafından gerçekleştirilerek bakım çıkış sertifikası (CRS) yayınlanan bakımları da kapsamaktadır. 3.) Hava aracının uçuşa elverişsiz olduğuna dair CAMO/CAO'yu şüpheye düşürecek bir kanıınt ve nedenin bulunmaması. CAMO/CAO tarafından yapılacak bu uzatma işleminde ARC'ın ilk olarak kim tarafından yayınlandığının bir etkisi bulunmamaktadır. |
(d) Uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikasının geçerlilik süresinin uzatılmasının azami 30 gün önceden yapılması kabul edilebilir ve bu durumda uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemi düzeni ve sürekliliği kaybolmaz. Gözden geçirme işlemi düzeninin kaybolmamasının anlamı, yeni geçerlilik tarihinin, mevcut geçerlilik tarihinden tam bir yıl sonrası olarak belirlenmesidir |
ML.A.901 (e) Genel Müdürlükçe UEGG yapıldığında gereklilikler |
(e) Genel Müdürlüğün uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemini yapması ve uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikasını düzenlemesi durumunda, hava aracının sahibi veya işletici Genel Müdürlüğe aşağıda belirtilenleri sağlar: 1.) Genel Müdürlük tarafından gerekli görülen belgeler, 2.) Genel Müdürlük personeli için uygun bir mahalde çalışma ortamı, 3.) Gerektiğinde onaylayıcı personel desteği. |
ML.A.902 Uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikasının geçerliliği |
(a) Uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikası aşağıdaki durumlarda geçerliliğini yitirir: 1.) Uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikasının askıya alınması veya iptal edilmesi; 2.) Uçuşa elverişlilik sertifikasının askıya alınması veya iptal edilmesi; 3.) Hava aracının Türkiye Cumhuriyeti hava aracı sicilinde kayıtlı olmaması; 4.) Uçuşa elverişlilik sertifikasının bağlı olduğu tip sertifikasının askıya alınması veya iptal edilmesi. |
(b) Uçuşa elverişlilik sertifikasının geçersiz olması durumunda veya aşağıdaki durumların herhangi birisinin gerçekleşmesi halinde hava aracının uçuş yapmasına izin verilemez: 1.) Hava aracının veya hava aracına takılı herhangi bir komponentin sürekli uçuşa elverişliliğinin bu Talimat gerekliliklerini karşılamaması, 2.) Hava aracının; EASA, FAA, TCCA, ANAC (Brezilya) veya yapılan ikili anlaşmalar kapsamında Genel Müdürlükçe kabul edilen otoriteler ve yetkilendirilen organizasyonlar tarafından yayınlanan tip sertifikasına/tasarımına uygunluğunu yitirmesi ya da Genel Müdürlük tarafından yapılacak değerlendirme sonrası, denkliği kabul edilen otorite tarafından yayınlanan tip sertifikası/tasarımı ile uygun olmadığının anlaşılması, 3.) Gerekli önlemler alınmadan, onaylı uçuş el kitabının veya uçuşa elverişlilik sertifikasında belirtilen sınırlamaların ötesinde hava aracının işletiliyor olması, 4.) Hava aracının uçuşa elverişliliğini etkileyecek bir olaya veya kazaya karışmasının akabinde uçuşa elverişliliğini geri kazandıracak uygun onarımın yapılmaması 5.) Hava aracına veya herhangi bir komponente uygulanan modifikasyonun veya tamirin SHT-21 Talimatı (veya EASA Part-21 veya Part-21 Light) gereklerine uyumlu olmaması. 6.) Genel Müdürlüğün hava aracı uçuşa elverişliliği ve operasyonuna ilişkin yayımladığı geçerli diğer mevzuatlardaki gerekliliklerin karşılanmadığı durumda. |
(c) Uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikasının, geri alınması veya iptal edilmesi durumunda, uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikasının aslı Genel Müdürlüğe iade edilir. |
(a) ML.A.901'de vurgulanan hava aracının uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemi, aşağıdakilerin yerine getirildiğini belgeleyen dokümante edilmiş tüm kayıtların ARS tarafından gözden geçirilmesini, tetkik edilmesini içerir: 1.) Gövde, motor ve pervane uçuş saatleri ve uçuş sayılarının uygun şekilde kaydedilmiş olması, 2.) Uçuş el kitabının hava aracının konfigürasyonu için geçerli olması ve son revizyonunun güncel durumu yansıtması, 3.) Hava aracında yapılması gereken tüm bakım işlemlerinin, onaylı bakım programına uygun olarak gerçekleştirilmesi, 4.) Bilinen bütün arızaların giderilmiş olması veya mümkünse kontrollü bir şekilde ileriye yönelik olarak ertelenmesi, 5.) Geçerli uçuşa elverişlilik direktiflerinin uygun şekilde kayıt altına alınmış ve uygulama gerekliliklerinin sağlanmış olması, 6.) Hava aracına uygulanmış tüm modifikasyonların ve tamirlerin, SHT-21 Talimatına (veya EASA Part-21 veya Part-21 Light) uygun şekilde yapılmış ve kayıt altına alınmış olması, 7.) Hava aracına takılmış tüm ömürlü komponentlerin uygun şekilde tanımlanmış, kayıt altına alınmış ve beyan edilen, onaylı servis ömrü sınırlarını aşmamış olması, |
8.) Tüm bakımlara ait servise verme sertifikasının (CRS) bu Talimata uygun olarak yayınlanlması,
9.) Güncel ağırlık ve denge raporunun hava aracının mevcut konfigürasyonunu yansıtması ve geçerli olması,
10.) Hava aracının; EASA, FAA, TCCA, ANAC (Brezilya) veya yapılan ikili anlaşmalar kapsamında Genel Müdürlükçe kabul edilen otoriteler ve yetkilendirilen organizasyonlar tarafından yayınlanan tip sertifikasına/tasarımına uygun olması ya da Genel Müdürlük tarafından yapılacak değerlendirme sonrası, denkliği kabul edilen otorite tarafından yayınlanan tip sertifikasının/tasarımının son revizyonu ile hava aracının uyumlu olduğunun anlaşılması,
11.) Gerektiğinde, hava aracının güncel konfigürasyonuna karşılık gelen ve SHT-21 Altbölüm I (veya EASA Part-21 veya Part-21 Light Subpart I) kriterlerine göre düzenlenmiş bir gürültü sertifikasına sahip olması,
12.) Genel Müdürlüğün hava aracı uçuşa elverişliliği ve operasyonuna ilişkin yayımladığı geçerli diğer mevzuatlardaki gereklilikler.
ML.A.903 (b) Fiziksel kontrol gerekliliği
(b) Hava aracının uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemini yapan yetkilendirilmiş personel (ARS), hava aracının fiziksel incelemesini de yerine getirir.
Bu inceleme için SHT-66'ya göre tanzim edilmiş lisansı olmayan veya gözden geçirme işlemi yapılan hava aracı tipi lisansına kayıtlı olmayan ARS'ye, söz konusu hava aracı tipi lisansına işlenmiş bakım personeli tarafından yardımcı olunur.
ML.A.903 (c) Fiziksel kontrol içeriği
(c) Hava aracının fiziki incelemesinde, uçuşa elverişlilik gözden geçirme personeli: 1.) Gerekli tüm işaretlemelerin ve plakaların uygun şekilde takıldığından,
2.) Hava aracının onaylı uçuş el kitabına uygunluğundan,
3.) Hava aracı konfigürasyonunun onaylı dokümantasyona, üretici verilerine uygunluğundan, 4.) ML.A.403 gereğince kayda alınmamış hiçbir belirgin arızanın bulunmadığından,
5.) Hava aracı ile (a) bendine göre dokümante edilmiş ve incelenmiş kayıtlar arasında hiçbir tutarsızlığın tespit edilmediğinden emin olur.
ML.A.903 (d) Fiziksel kontrolün 90 gün öncesinden gerçekleştirilmesi
(d) ML.A.901 (a) bendine istisnai olarak, uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemi, fiziksel incelemenin bakım faaliyeti sırasında gerçekleştirilmesine olanak sağlamak amacıyla, uçuşa elverişlilik gözden geçirme sürecinin sürekliliğinde herhangi bir kayıp oluşmaksızın, azami 90 gün önceden yapılabilir.
ML.A.903 (e) UEGG sertifikasını yayınlama şartları
(e) Uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikası (SHGM Form 15C), aşağıdaki şartlar sağlandığında yayımlanabilir.
1.) Uygun şekilde yetkilendirilen uçuşa elverişlilik gözden geçirme personeli tarafından;
2.) Uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemi eksiksiz yapılarak ve ayrıca tespit edilen bulgular kapatıldığında,
3.) Bakım programında herhangi bir eksiklik tespit edildiği zaman bu durum ML.A.903 (h)'ye göre uygun şekilde giderildiğinde.
ML.A.903 (f) UEGG yayın ve uzatma işlemlerinin SHGM’ye gönderilmesi |
(f) Hava aracı için düzenlenmiş veya geçerlilik süresi uzatılmış herhangi bir uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikasının bir kopyası Genel Müdürlüğe 10 gün içerisinde gönderilir. |
(g) Uçuşa elverişlilik gözden geçirme görevleri, sözleşme yoluyla yükleniciye devredilemez. |
ML.A.903 (h) Uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemi |
(h) AMP'nin etkinliği, ML.A.302 maddesi (c.9) bendi uyarınca uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemi ile bağlantılı olarak tetkik edilebilir. Bu tetkik işlemi, uçuşa elverişlilik gözden geçirme incelemesini gerçekleştiren kişi tarafından tamamlanacaktır. Tetkik işleminde AMP içeriğindeki eksikliklerle bağlantılı hava aracında da eksiklikler tespit edilmiş ise, bakım programı bu eksiklikleri giderecek şekilde güncellenecektir. CAMO/CAO veya hava aracı sahibi tarafından AMP'deki eksiklikleri giderici önlemleri, güncellemeleri kabul etmez ise, gözden geçirmeyi gerçekleştiren kişi, Genel Müdürlüğü bilgilendirir. Böyle bir durumda Genel Müdürlük, ML.B.903 maddesinde tanımlanan ilgili bulguları gündeme getirerek ve gerekirse ML.B.304 maddesine göre işlem yaparak AMP'de hangi değişikliklerin gerekli olduğuna karar verecektir. |
ML.A.904 (a) Genel Müdürlük tarafından yapılan gözden geçirme işlemi |
(a) Genel Müdürlük adına gerçekleştiren denetimler, Genel Müdürlükçe yetkilendirilen uçuşa elverişlilik gözden geçirme personeli görevlendirilerek yürütülür. |
ML.A.904 (b) CAMO, 145, CAO uçuşa elverişlilik gözden geçirme personeli nitelikleri |
(b) CAMO, CAO veya onaylı bakım kuruluşu çalışanları içerisinde, Genel Müdürlük adına uçuşa elverişlilik gözden geçirme denetimi yapmak amacıyla yetkilendirilecek personel ilgili mevzuattaki niteliklere sahip olur. |
ML.A.904 (c) Bağımsız uçuşa elverişlilik gözden geçirme personeli nitelikleri |
(c) ML.A.901 (b.4) maddesi kapsamındaki işlemler için görev yapacak bağımsız nitelikteki uçuşa elverişlilik gözden geçirme personeli aşağıdaki gerekleri sağlar: 1.) İlgili hava aracı tipi HBL-66 bakım lisansında kayıtlı teknisyen olmak veya HBL-66 lisansının bahse konu hava aracı için geçerli olmadığı durumlarda ilgili hava aracı için geçerli ulusal hava aracı bakım personeli lisansına (ulusal onaylayıcı personel kalifikasyonuna) sahip olmak ve 2.) Genel Müdürlük tarafından yetkilendirme. |
ML.A.904 (d) Bağımsız uçuşa elverişlilik gözden geçirme personeli yetkilendirilmesi |
(d) ML.A.904 (c.2) maddesinde belirtilen Genel Müdürlük tarafından yapılacak yetkilendirme aşağıdaki işlemlerin ardından yayınlanır. 1.) Onaylayıcı personel, bu Talimatın sürekli uçuşa elverişlilik yönetimi, uçuşa elverişilik gözden geçirme işleminin uygulanması ve ARC yayınlama kriterleri hakkında bilgi sahibi olduğu değerlendirilerek, 2.) Personel, Genel Müdürlüğün gözetiminde başarılı bir uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemini |
gerçekleştirerek.
Bu yetkilendirme, son 12 ayda en az bir uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemi yapılması koşuluyla 3 yıl süreyle geçerliliğini koruyacaktır. Aksi halde, Genel Müdürlüğün gözetiminde yeni bir uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemini başarılı bir şekilde gerçekleştirmesi istenecektir.
Geçerliliğin sona ermesi üzerine, yetkilendirme (d.1) ve (d.2) maddelerine göre yapılacak yeni bir değerlendirmeyle bir sonraki 3 yıl için yenilenecektir. Yenileme sayısında herhangi bir sınırlama yoktur.
Yetkilendirilen teknisyen, yürüttüğü tüm uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemlerinin kayıtlarını saklar ve talep edildiğinde Genel Müdürlüğe ve uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemini yaptığı hava aracının sahibine veya işleticisine eksiksiz sunar.
Bağımsız uçuşa elverişlilik gözden geçirme personelinin yetkilendirilmesi, yetki sahibinin yetkinliğinde veya verilen yetkinin kullanım şeklinde şüpheye düşüldüğünde (tereddüt edildiğinde) ya da havacılık emniyeti açısından risk yaratacağı değerlendirildiği durumlarda Genel Müdürlükçe iptal edilebilir.
ML.A.905 (a) Genel Müdürlük izni
ML.A.905 Hava aracının devri
(a) Türk sivil hava aracı siciline kayıtlı bir hava aracı Türkiye içerisinde devredilirken, hava aracını
filosuna katacak işletme veya yeni sahibi Genel Müdürlükten onay alır.
ML.A.905 (b) UEGG sertifikasının geçerliliği
(b) Mevcut uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikası, son geçerlilik tarihine kadar geçerlidir.
Tescil işaretinin değişmesi durumunda uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikasındaki son geçerlilik tarihi saklı tutularak yeni tescile ait UEGG sertifikası Genel Müdürlük tarafından yeniden düzenlenir.
Sürekli uçuşa elverişlilik yönetimi kuruluşunun değişmesi durumunda, her iki uygulamada da UEGG sertifikasının geçerlilik süresini uzatma işlemi yapılamaz.
ML.A.905 (c) İhraç uçuşa elverişlilik sertifikası
(c) Yurt dışına hava aracı ihraç edilmesi durumunda aşağıdaki hususlar yerine getirilerek Genel
Müdürlük tarafından ihraç uçuşa elverişlilik sertifikası düzenlenir. 1.) İşletici/hava aracı sahibi,
(1.a) İhraç uçuşa elverişlilik sertifikası yayımlanması için Genel Müdürlüğe başvurur,
(1.b) Ülkemizde üretilen yeni hava araçları dışındaki hava araçları için, M.A.903 doğrultusunda tatminkâr seviyede uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemi yaptırılır,
2.) Uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemini SYK'nın yapması durumunda, hava aracının ilgili gereklilikleri sağladığı SYK tarafından kanıtlandığında ihraç uçuşa elverişlilik sertifikasının yayımlanması için Genel Müdürlüğe tavsiye raporu gönderilir.
3.) Uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemi Genel Müdürlük tarafından yapılması durumunda hava aracının işleticisi/sahibi, fiziksel kontrol ve sürekli uçuşa elverişlilik kayıtlarının kontrolü için hava
aracına ve dokümanlara erişim imkanı sağlar. Gerekli durumlarda ilgili hava aracı tipinin, hava aracı bakım personeli lisansına işlenmiş olan personel desteği de verilir.
4.) Hava aracının üretim/tasarım gereklilikleri kapsamında öngörülen şartları taşıdığına kanaat getirildiğinde, Genel Müdürlük tarafından ihraç uçuşa elverişlilik sertifikası yayımlanır.
İhraç edilecek hava aracında uçuş emniyetini tehlikeye sokacak herhangi bir risk olmamasına karşın tip sertifikası ile uyumsuzluk olması durumunda Asgari Teçhizat Listesi (MEL: Minimum Equipment List) kapsamında tanımlanan olası eksiklikler ihraç uçuşa elverişlilik sertifikasında belirtilir. MEL ile tanımlanmayan sapmalar olması durumunda ise söz konusu sertifika tanzim edilmez.
ML.A.906 (a) Genel Müdürlük izni
ML.A.906 Türkiye'ye ithal edilen hava aracının uçuşa elverişliliğinin incelenmesi
(a) Türkiye'ye herhangi bir ülkeden hava aracı ithal ederek Türk hava aracı siciline kayıt ettirecek
özel veya tüzel kişilik, işletici veya sahibi, aşağıdaki iş ve işlemleri yerine getirir: 1.) Aşağıdakiler sağlanarak Genel Müdürlükten teknik uygunluk yazısı alınır.
(1.a) EASA, FAA, TCCA ve ANAC veya ülkeler arası ikili anlaşmalarda bu yönde hüküm bulunduğu durumda söz konusu ülke sivil havacılık otoritesi tarafından yayınlanmış tip sertifikası veri listesi (TCDS),
(1.b) Hava aracının ithal edildiği ülkenin sivil havacılık otoritesi tarafından düzenlenmiş ve ülkemize hitaben son 60 gün içerisinde yayınlanmış `İhraç Uçuşa Elverişlilik Belgesi/Sertifikası' veya eşdeğer bir doküman,
Hava aracı yeni ise hava aracının imalatçısı tarafından yayınlanmış teknik uygunluk belgesi, (1.c) Köprüleme bakımına ait bilgi ve detayları içeren bir rapor.
Üretici el kitapları referans alınarak hazırlanmış bakım programı, uygulanması gereken AD, servis ömrü sınırlı komponentler, ve benzerlerinin (takvim bazlı, iniş sayısı, uçuş saati, uçuş sayısı), yapılması gereken bakımlarının tamamına ait düzenlenmiş iş emri köprüleme bakımı için kabul edilebilir.
2.) Türk tesciline geçiş sonrasında ilk defa yayınlanacak hava aracı uçuşa elverişlilik sertifikası ve uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikası için SHT-21 gereklerine göre dokümanları tamamlayarak Genel Müdürlüğe başvurur,
(1.c)'ye göre köprüleme bakımı amacıyla hazırlanmış iş emri ile bakıma verilen hava aracına ait servise verme sertifikası (CRS) bahse konu sertifikaların yayınlanabilmesi için müracaat dosyasında sunulur.
(2.a) Kullanılmış hava araçları için, ML.A.901 doğrultusunda eksiksiz uçuşa elverişlilik gözden geçirme denetimi yaptırır;
(2.b) Yeni (kullanılmamış) hava aracı için uçuşa elverişlilik gözden geçirme denetimi dokümantasyon üzerinden yapılabilir.
3.) ML.A.302'ye uygun olarak hava aracı bakım programı hazırlanır ve ML.A.302 (b) bendine göre onaylanarak yürürlüğe girer.
ML.A.906 (b) UEGG Genel Müdürlük dışında gerçekleştirildiğinde |
(b) Uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemi Genel Müdürlük dışında özel veya tüzel kişilik tarafından yapılması durumunda, hava aracının ilgili kriterleri karşıladığına yapılan tetkik sonrası kanaat getirdiğinde, denetim yapan kişi/kuruluş uçuşa elverişlilik sertifikasının yayımlanması için Genel Müdürlüğe bir tavsiye raporu gönderir. Hava aracı ilgili gereklilikleri sağladığında uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemini gerçekleştiren ML.A.901 (b) maddesi kapsamında, yetkili CAMO, CAO, bakım kuruluşu veya bağımsız uçuşa elverişlilik gözden geçirme personeli, uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikasını yayımlar ve bir kopyasını Genel Müdürlüğe gönderir. |
(c) Hava aracının sahibi veya işletici, uçuşa elverişlilik gözden geçirme denetimi için Genel Müdürlüğe hava aracına ve dokümanlara erişim imkânı sağlar. |
(d) Uçuşa elverişlilik sertifikası hava aracı bu Talimatın ile SHT-21 gerekliliklerini sağladığında Genel Müdürlük tarafından yayımlanır. |
ML.A.907 (a) Bulgu kategorileri
(a) Bulgular 2 kategoride tanımlanır:
1.) Seviye 1 bulgu, bu Talimat gereklerini karşılamayıp emniyet standardını düşüren ve uçuş emniyetini ciddi şekilde tehlikeye atan her türlü önemli, belirgin uygunsuzluk durumudur.
2.) Seviye 2 bulgu, bu Talimat gereklerinikarşılamayıp emniyet standardını düşüren ve uçuş emniyetini tehlikeye atma olasılığı olan her türlü önemli uygunsuzluk durumudur.
ML.A.907 (b) düzeltici faaliyet planı
(b) ML.A.201 kapsamında belirtilen sorumlulukları üstlenen kişi veya kuruluş, ML.B.903 bendine göre bulgulara ilişkin bildirimi almasından sonra Genel Müdürlüğün tanımladığı süre içerisinde kök neden analizlerini içeren bir çalışma yaparak benzer bulgunun tekrar ortaya çıkmasını engellemek için bir düzeltici faaliyet planı hazırlar ve kök neden analizleriyle birlikte düzeltici önleyici faaliyetleri göstererek bulgulara ait işlemlerin uygunluğunu onaylanmak üzere Genel Müdürlüğe sunar.
ML.B.303 Hava Aracı Sürekli Uçuşa Elverişlilik İzleme
ML.B.303 (a) Gözetim programı
(a) Genel Müdürlük Türk sivil hava aracı siciline uçak filosunun uçuşa elverişlilik durumunu izlemek için risk temelli bir yaklaşım üzerine bir gözetim programı geliştirir.
ML.B.303 (b) Ürün gözetimleri
(b) Gözetim programı, hava aracının örnek ürün gözetimlerini içerecek ve uçuşa elverişlilik temel risk unsurlarının tüm yönlerini kapsar.
ML.B.303 (c) Standartların örneklenmesi
(c) Ürün gözetimi, geçerli gereklilikler temelinde ulaşılan uçuşa elverişlilik standartlarını örnekler
ve her türlü bulguyu tespit eder.
ML.B.303 (d) Bulguların yazılı bildirilmesi
(d) Tespit edilen herhangi bir bulgu, ML.B.903 gerekliliklerine göre sınıflandırılır ve ML.A.201'e göre sorumlu kişi veya kuruluşa yazılı olarak teyit edilir. Genel Müdürlük, emniyet önemleri açısından bulguları analiz etmek için bir süreç oluşturur.
ML.B.303 (e) Bulgu kapatma faaliyetlerinin kayıt edilmesi
(e) Genel Müdürlük, tüm bulguları ve kapatma faaliyetlerini kayıt altına alır.
ML.B.303 (f) Diğer eklere göre de bulgu tespit edilmesi
(f) Hava aracı gözetimleri sırasında bu EK'e veya başka herhangi bir EK'e uygunsuzluk gösteren kanıtlar bulunursa, bulgu ilgili olduğu EK'te belirtildiği şekilde ele alınır.
ML.B.304 Yetki İptali veya Askıya Alma
ML.B.304 (a) Gözden geçirme sertifikasının askıya alınması veya iptali
(a) Genel Müdürlük,
a) potansiyel bir emniyet tehdidi olduğuna dair makul gerekçeler bulunduğunda uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikasını iptal eder veya
b) ML.B.903(1) maddesi kapsamında uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikasını iptal eder veya askıya alır.
ML.B.304 (b) Bağımsız onaylayıcı personelin gözden geçirme yetkisinin iptal edilmesi
(b) Genel Müdürlük, ML.A.904(c) maddesi kapsamında gözden geçirme yetkisi verdiği bağımsız onaylı personelin gözden geçirme performansının düşük olması veya yetkiyi uygunsuz şekilde kullanması durumunda bahse konu yetkisini iptal eder.
Hava aracı gözetimleri sırasında veya başka yollarla bir Part-ML gerekliliğine uyulmadığını gösteren kanıtlar tespit edilirse, Genel Müdürlük aşağıdaki önlemleri alır:
1- Seviye 1 bulgular için, Genel Müdürlük, sonraki uçuştan önce uygun düzeltici önlemin alınmasını isteyecek ve Genel Müdürlük, uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikasını iptal etmek veya askıya almak için derhal harekete geçer.
2- Seviye 2 bulgular için, Genel Müdürlük tarafından gerekli tutulan düzeltici faaliyet, bulgunun niteliğine uygun olarak belirlenir.
EK-2.1 Sürekli Uçuşa Elverişlilik Yönetimi Sözleşmesi
a.) SYK sözleşmesinin beyan edilmesi
Hava aracı sahibi veya işletici, sürekli uçuşa elverişlilik yönetimi işlemlerini yerine getirmek üzere
ML.A.201'e göre onaylı bir CAMO/CAO ile sözleşme yaptığında, sözleşmenin bir kopyasını her iki tarafça da imzalanmasına müteakiben Genel Müdürlüğe sunar.
b.) SYK sözleşmesinin referansı
Sözleşme bu Talimat gerekliliklerine göre düzenlenir ve hava aracının sürekli uçuşa elverişliliğine ilişkin tarafların yükümlülüklerini tanımlar.
c.) SYK sözleşmesinin içeriği
Sözleşme asgari aşağıdakileri içerir;
(c.1) Hava aracının tescili, tipi ve seri numarası ile motor ve pervane bilgileri, seri numaraları,
(c.2) Hava aracı sahibinin/sahiplerinin adı/adları ve adresi/adresleri veya işleticinin ticari ismi ile adres dahil olmak üzere şirket yöneticilerinin adları ve iletişim bilgileri,
(c.3) Sözleşme yapılan CAMO/CAO'nun ticari ismi ile adres dahil olmak üzere şirket yöneticilerinin adları ve iletişim bilgileri,
(c.4) Operasyon tipi.
d.) SYK sözleşmesindeki bulunacak asgari metin
'Hava aracı sahibi veya işletici, sözleşme konusu hava aracının sürekli uçuşa elverişliliğinin yönetilmesi, (gerektiğinde Genel Müdürlük tarafından onaylanmak üzere) bakım programının hazırlanması ve geliştirilmesi ve bu bakım programı doğrultusunda bakım işlemlerinin yürütülmesi için gerekli organizasyonun yapılması görevlerini CAMO/CAO'ya devreder.
Bu sözleşme gereğince, her iki imza tarafı da ilgili yükümlülüklerine uymayı taahhüt eder.
Hava aracı sahibi veya işletici sözleşme konusu hava aracı hakkında, bilgisi dahilindeki tüm verileri, tam ve eksiksiz olarak CAMO/CAO ile paylaşacağını ve ayrıca hava aracında CAMO/CAO'nun onayı olmaksızın değişiklik yapılmayacağını beyan eder.
İmza taraflarından herhangi biri tarafından sözleşme şartlarına uyulmaması halinde, bu sözleşme geçersiz hale gelir. Böyle bir durumda, sözleşme konusu hava aracının sürekli uçuşa elverişliliği hakkındaki her türlü sorumluluk, hava aracı sahibine veya işleticiye geçer. Bu durumda CAMO/CAO hava aracına ait dokümanların tamamını, sözleşmenin tarafı olan hava aracı sahibine veya işleticiye eksiksiz teslim eder ve sözleşmenin hükümsüz hale geldiği hususunda Genel Müdürlüğü azami iki hafta içerisinde bilgilendirir.'
e.) Sözleşme yapan tarafların yükümlülükleri
Hava aracı sahibi/işletici, ML.A.201'e uygun şekilde CAMO/CAO ile sözleşme yaptığında, her bir tarafın yükümlülükleri aşağıdaki gibi paylaştırılır.
(e.1) CAMO/CAO yükümlülükleri:
(e.1.i) Yetki kapsamında anlaşma konusu hava aracı tipinin mevcut olması?
(e.1.ii) Anlaşma konusu hava aracının sürekli uçuşa elverişliliğini sürdürmek üzere aşağıda belirtilen koşullara uymak:
(e.1.ii.A) Hava aracı bakım programı hazırlanmamış ise oluşturmak ve Genel Müdürlüğe onaylatmak? (e.1.ii.B) Anlaşma öncesinde hava aracı bakım programı var ise incelemek ve üreticinin güncel el kitaplarından yapılan sapmaları (farklılıkları, eksiklikleri, hataları) tespit ederek hava aracı bakım programını el kitaplarının son revizyonlarındaki verilerle uyumlu hale getirerek revise etmek, onaylanmasına müteakiben, bakım programının bir kopyasını hava aracı sahibine/işleticisine vermek? (e.1.ii.C) Bir önceki (son) bakım programı ile CAMO/CAO'nun revize ettiği güncel bakım program arasındaki olası sapmaları/farklılıkları, köprüleme bakımı ile gidermek üzere bakım işlemlerini organize etmek, güncel bakım programı ile uyumlu hale getirmek,
(e.1.ii.D) Bütün bakımları onaylı bakım kuruluşu veya izin veriliyorsa bağımsız onaylayıcı personel tarafından gerçekleştirilmesini organize etmek,
(e.1.ii.E) Uygulanması gereken tüm uçuşa elverişlilik direktiflerini organize etmek,
(e.1.ii.F) Planlı bakım ve uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemleri sırasında tespit edilen veya hava aracı sahibi tarafından rapor edilen tüm uygunsuzlukların onaylı bakım kuruluşu veya izin veriliyorsa bağımsız onaylayıcı personel tarafından giderilmesini organize etmek,
(e.1.ii.G) Planlı bakımların, uçuşa elverişlilik direktiflerinin, servis ömrü sınırlı parça değişimlerinin
ve komponent kontrol gerekliliklerinin takip edilmesini koordine etmek,
(e.1.ii.H) Bakım yapılması gerektiğinde hava aracını onaylı bakım kuruluşuna veya izin veriliyorsa bağımsız onaylayıcı personele teslim edilmesi için hava aracı sahibini/işleticiyi zamanında bilgilendirmek,
(e.1.ii.I) Tüm teknik kayıtları yönetmek ve arşivlemek,
(e.1.iii) Uygulama öncesinde, hava aracında gerçekleştirilecek her bir modifikasyonun SHT-21 Talimatına (veya EASA Part-21 veya Part-21 Light) göre onayını organize etmek;
Bir tasarıma uygunluk beyanına tabi bir hava aracı söz konusu olduğunda, herhangi bir modifikasyon için uygunluk beyanını söz konusu modifikasyon uygulanmadan önce SHT-21 (EASA Part-21 Light) uyarınca organize etmek,
(e.1.iv) Uygulama öncesinde, hava aracında gerçekleştirilecek her bir tamirin SHT-21 Talimatına
(veya EASA Part-21 veya Part-21 Light) göre onayını organize etmek;
Bir tasarıma uygunluk beyanına tabi bir hava aracı söz konusu olduğunda, herhangi bir tamir için uygunluk beyanını söz konusu tamir uygulanmadan önce SHT-21 (EASA Part-21 Light) uyarınca organize etmek,
(e.1.v) CAMO/CAO tarafından planlanmasına rağmen hava aracı sahibi veya işletici tarafından hava aracını bakım için teslim edilmediğinde Genel Müdürlüğü bilgilendirmek,
(e.1.vi) Sözleşme maddelerine riayet edilmediği takdirde Genel Müdürlüğü bilgilendirmek? (e.1.vii) Sözleşme konusu hava aracının uçuşa elverişlilik gözden geçirme işleminin gerçekleştirildiğinden ve uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikasının tanzim edildiğinden emin olmak,
(e.1.viii) Tanzim veya temdit edilen her bir uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikasının bir kopyasını ekleriyle birlikte Genel Müdürlüğe 10 gün içerisinde göndermek,
(e.1.ix) Mevzuatla düzenlenmiş konulardaki hava aracı olaylarını ilgili taraflara bildirmek,
(e.1.x) Mevcut sözleşme taraflardan herhangi biri tarafından zamanından önce sonlandırıldığında veya sözleşme hükümlerine uyulmadığında Genel Müdürlüğü bilgilendirmek,
(e.1.xi) Bakım planlaması CAMO/CAO tarafından yapılmasına rağmen hava aracına yetkisiz ve kontrolsüz (ve plansız) bakım yapılması durumunda Genel Müdürülüğü bilgilendirmek,
(e.1.xii) CAMO/CAO tarafından organize edilmesine rağmen onaylı bakım kuruluşu veya bağımsız onaylayıcı personel tarafından iş emirlerine aykırı veya eksik bakım uygulanması halinde Genel Müdürlüğü bilgilendirmek,
(e.2) Hava aracı sahibinin veya işleticinin yükümlülükleri (e.2.i) Hava aracı bakım programı hakkında bilgi sahibi olmak? (e.2.ii) Bu Talimat hakkında bilgi sahibi olmak,
(e.2.iii) Anlaşma konusu hava aracını, CAMO/CAO'nun organizasyonuna göre ve mutabık kalınan zamanda bakım için teslim etmek,
(e.2.iv) Hava aracında CAMO/CAO'nun organize etmediği modifikasyonları yapmamak,
(e.2.v) CAMO/CAO'nun kontrolü ve bilgisi dışında istisnai olarak uygulanan tüm bakım işlemlerini, bakım evraklarıyla birlikte CAMO/CAO'ya en çok 10 gün içinde teslim etmek,
(e.2.vi) Uçuş operasyonu sırasında tespit edilen tüm hasar ve arızaları hava aracı (teknik) kayıt defteri vasıtasıyla CAMO/CAO'ya aktarmak,
(e.2.vii) Sözleşme taraflardan herhangi biri tarafından sonlandırıldığında, Genel Müdürlüğe bu konuda
bilgi vermek,
(e.2.viii) Sözleşme konusu hava aracı satıldığında veya işletici değiştiğinde Genel Müdürlüğü ve
CAMO/CAO'yu bilgilendirmek,
(e.2.ix) Mevzuatla düzenlenmiş konulardaki hava aracı olaylarını ilgili taraflara zamanında bildirmek,
(e.2.x) Hava aracı (uçuş) kayıt defterini işin tekniğine uygun şekilde doldurmak ve ayrıca uçuş saatlerini, uçuş sayılarını ve CAMO/CAO ile mutabık kalınan diğer kullanım bilgilerini CAMO/CAO'ya düzenli olarak bildirmek,
(e.2.xi) ML.A.803 (c) bendi kapsamında hava aracı sahibi pilot tarafından bakım gerçekleştirildiğinde, teknik kayıt defterine bakım çıkışını kayıt etmek ve bakım dokümanlarını CAMO/CAO'ya en çok 10 gün içinde teslim etmek,
(e.2.xii) Sözleşme hükümlerine uyulmadığında Genel Müdürlüğü bilgilendirmek.
Ek-2.2 Sınırlı Hava Aracı Sahibi Pilot Bakımı
Bu Talimatta belirtilen gerekliliklere ilaveten, Hava Aracı Sahibi Pilot Bakımı kapsamında herhangi bir bakım görevinin yapılabilmesi için aşağıdaki prensiplere uyulması gerekir:
a.) Yetkinlik ve sorumluluk
(a.1) Hava aracı sahibi pilot, yaptığı her bakımdan daima sorumludur.
(a.2) Hava aracı sahibi pilot, ilgili bakımı yapmadan önce işlemi gerçekleştirmeye yetkin olduğundan emin olmalıdır. Standart bakım uygulamaları ve hava aracı bakım programı hakkında bilgi sahibi olmaktan, hava aracı sahibi pilot sorumludur. Hava aracı sahibi pilot yapılacak görev için yetkinliğinden emin değilse, uçuş emniyetini öncelikleyerek söz konusu görevi yapamaz.
b.) Görevler
Hava aracı sahibi pilot, gövdenin, motorların, sistemlerin ve komponentlerin genel durumunu ve belirgin hasarını ve normal işleyişini kontrol etmek için gözle basit kontroller yapabilir veya işlemler gerçekleştirebilir.
Bakım işlemleri aşağıdaki durumlarda hava aracı sahibi pilot tarafından gerçekleştirilmeyecektir; (b.1) Bakım işleminin kritik olarak tanımlanması;
(b.2) Bakım faaliyeti hava aracının önemli, ana parçalarının veya düzeneğininin sökümünü içermesi; (b.3) Uçuşa Elverişlilik Direktifi (AD: Airworthiness Directive) veya Uçuşa Elverişlilik Sınırlama Maddesi (ALI: Airworthiness Limitation Item) özellikle izin vermediği sürece, bakım işleminin bir
AD veya ALI ile uygunluk dahilinde yapılması;
(b.4) Bakım işlemi, özel aletler, kalibre edilmiş aletler (tork anahtarı (torque wrench) ve sıkıştırma pensi (crimping tool) hariç) kullanımını gerektirmesi;
(b.5) Bakım faaliyeti, test ekipmanlarının veya özel testlerin kullanımını gerektirmesi (Örneğin; NDT,
aviyonik ekipmanlar için sistem testleri veya operasyonel kontroller)
(b.6) Bakım işleminin önceden planlanmamış özel kontrolden oluşması (Örneğin; sert iniş kontrolü); (b.7) Bakım faaliyetinin IFR operasyonları için esas olan asli sistemlere tesir etmesi;
(b.8) Bakım işleminin EK-2.3 kapsamında karmaşık bakım görevi olması veya Madde ML.A.502 (a) ve (b) doğrultusunda gerçekleştirilen komponent bakım işlemi olması,
(b.9) Bakım görevlerinin 100 saatlik veya yıllık bakım kapsamında olması (bu durumda bakım task'ları, onaylı bakım kuruluşu veya bağımsız onaylayıcı personel tarafından uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemiyle birlikte gerçekleşirilebilir.),
Yukarıda 1 ila 9 bentlerinde listelenen kriterler yerini 'ML.A.302 Bakım Programı' doğrultusunda yayımlanan dokümandan (AMP'den) daha az kısıtlayıcı talimatlara bırakamaz.
Hava aracı uçuş el kitabında veya diğer operasyonel kaynaklarda, hava aracının uçuşa hazırlanması olarak tanımlanan görevler (örneğin; planör kanatlarının (glider wings) takılması veya uçuş öncesi kontroller veya balonlarda sepet, burner ve yakıt silindirleri ve kubbe takımın bir araya getirilmesi), bir pilot görevi olarak kabul edilmekte ve hava aracı sahibi pilot bakım görevi sayılmamaktadır ve dolayısıyla da bir Bakım Çıkış Sertifikası gerektirmemektedir. Bununla birlikte, bu parçaları monte eden kişi, bunların montaja uygun ve hizmete hazır durumda olmasını sağlamaktan sorumludur.
c.) Hava aracı sahibi pilot bakım görevlerinin yapılması ve kayıtlar
ML.A.401 kapsamında belirtilen bakım verileri, hava aracı sahibi pilot bakımının yapılması sırasında daima hazır bulundurulmalıdır ve bu dokümanlara riayet edilmelidir. Hava aracı sahibi pilot bakımı yapıldığında atıfta bulunulan verilere ilişkin detaylara, ML.A.803 (d) doğrultusunda Bakım Çıkış Sertifikasında yer verilmelidir.
Hava aracı sahibi pilot, ML.A.305 (a) doğrultusunda hava aracı sahibi pilot bakımı görevini tamamlaması sonrasında en geç 10 gün içerisinde, (varsa) hava aracının sürekli uçuşa elverişliliğinden sorumlu CAMO/CAO'ya, hava aracı sahibi pilot bakımı görevini yaptığı hakkında bilgi vermelidir.
Ek-2.3 Hava Aracı Sahibi Pilot Bakım Göreviyle Yapılamayacak Karmaşık Bakım İşlemleri
Aşağıdakiler, EK-2.2'ye göre hava aracı sahibi pilot bakımı olarak yapılamayacak işlemleri, ML.A.502 (d.3), ML.A.801 (b.2) ve ML.A.801 (c) kapsamında atıfta bulunulan karmaşık bakım görevlerini oluşturur. Bu task'lar onaylı bakım kuruluşu veya bağımsız onaylayıcı personel tarafından gerçekleştirilir.
a.) Gövde parçaları
Aşağıdaki gövde parçalarından herhangi birinin perçinleme, bağlama, birleştirme, laminasyon veya
kaynak yoluyla modifikasyonu, tamiri veya değişimi:
(a.1) Kutu kiriş (box beam);
(a.2) Kanat stringeri (wing stringer) veya kord/veter (chord) elemanı; (a.3) Uçak kanadı ana kirişi (spar);
(a.4) Uçak kanadı ana kirişi flanşı (spar flange); (a.5) Truss tipi kiriş elemanı (truss-type beam); (a.6) Kiriş örgüsü (web of a beam);
(a.7) Deniz uçağı gövdesinin (flying boat hull) veya palyenin (float) üçgen parçası (keel) veya sırt yayıklığı (chine) elemanı;
(a.8) Kanat veya kuyruk yüzeyinde kıvrımlı/koruge sac kompresyon elemanı (corrugated sheet compression member);
(a.9) Kanat ana ribi (wing main rib);
(a.10) Kanat veya kuyruk yüzey gergi dikmesi (brace strut);
(a.11) Motor yatağı (engine mount);
(a.12) Gövde lonjeronu veya çerçevesi;
(a.13) Yan kiriş (side truss), yatay kiriş (horizontal truss) veya bölme duvarı (bulkhead); (a.14) Koltuk destek bağı (brace) veya dayanağı (bracket);
(a.15) Koltuk rayı değişimi;
(a.16) İniş takımı dikmesi (landing gear strut) veya bağlantı dikmesi (brace strut);
(a.17) Mil (axle); (a.18) Tekerlek ve
(a.19) Düşük sürtünme kaplaması (low-friction coating) değişimi hariç, kayak (ski) veya kayak kaidesi
(ski pedestal).
b.) Modifikasyon veya tamir
Aşağıdaki parçalardan herhangi birinin modifikasyonu veya tamiri:
(b.1) Hava aracı yüzeyinde (aircraft skin) veya hava aracı palyesinin yüzeyinde (aircraft float) yapılacak çalışmanın destek, aparat (jig) veya fikstür (fixture) gerektirmesi halinde;
(b.2) Basınçlandırma yüklerine maruz kalan hava aracı yüzeyinde (aircraft skin) oluşan hasarın
herhangi bir yönde 15 cm (6 inç)'ten fazla olması halinde;
(b.3) Kumanda kolonu (control column), pedal, şaft, kadran (quadrant), manivela (bell crank), tork tüpü, kumanda yekesi (control horn), dövülmüş veya döküm dayanak (forged or cast bracket) dahil, ancak aşağıdakiler hariç olmak üzere kumanda sisteminin yük taşıyan parçası;
(b.3.i) Tamir ek yerinin/birleştirmesinin (repair splice) veya kablo montajının (cable fitting) tokaçlanması, kalıpta dövülmesi (swaging) ve
(b.3.ii) Perçinleme yoluyla tutturulmuş bir itmeli-çekmeli (push-pull) tüp ucu bağlantısının değişimi
ve
(b.4) İmalatçı tarafından bakım el kitabında (AMM), yapısal tamir el kitabında (SRM) veya sürekli uçuşa elverişlilik talimatlarında (ICA) temel yapı olarak belirlenmiş, (a) içerisinde listelenmeyen diğer her tür yapı (structure).
c.) Piston motor bakımı
Piston motor üzerinde aşağıdaki bakımın yapılması:
(c.1) Aşağıdaki durumlar hariç olmak üzere piston motorun sökülmesi, parçalarına ayrılması ve sonra
tekrar bir araya getirilmesi;
(c.1.i) piston/silindir gruplarına (assemblies) ulaşmak veya
(c.1.ii) yağ pompası gruplarını (asssemblies) muayene, kontrol etmek ve/veya değiştirmek amacıyla iç dişlilerin (intermal gears) sökülmesini ve yeniden yerine takılmasını içermeyen arka aksesuar kapağını sökmek
(c.2) redüksiyon dişlilerinin (reduction gears) sökülmesi, parçalara ayrılması ve sonra tekrar bir araya
getirilmesi;
(c.3) Komponent değiştirilmesi hariç olmak üzere, teknik düzenlemelere uygun şekilde onaylanmış veya yetkilendirilmiş bir kaynakçı tarafından yapılan egzoz ünitelerindeki küçük çaplı kaynak tamirleri haricinde derzlerin, ek yerlerinin (joints) kaynaklanması ve lehimlenmesi;
(c.4) Normalde servis sırasında değiştirilebilen veya düzeltilebilen, ayarlanabilen parçaların değiştirilmesi veya düzeltilmesi, ayarlanması hariç olmak üzere, tezgah testi uygulanmış üniteler (bench tested units) olarak tedarik edilen ünitelerin münferit parçalarının düzeninin bozulması.
d.) Pervane balansı
Aşağıdaki durumlar hariç olmak üzere pervanenin balanslanması:
(d.1) Bakım el kitabında gerekli görülen durumlarda statik balanslamanınn sertifikasyonu, onaylanması için;
(d.2) Bakım el kitabı veya diğer onaylanmış uçuşa elverişlilik verileri tarafından izin verildiği durumlarda, takılı pervaneler üzerinde elektronik balanslama ekipmanı kullanarak gerçekleştirilen dinamik balanslama;
e.) Diğer bakım görevleri
Aşağıdakileri gerekli gören her tür ilave görev:
(e.1) İhtisas aleti, ekipmanı veya tesisi veya
(e.2) İşlemin uzun çalışma süresi ve birkaç kişinin müdahil olması sebebiyle belirgin koordinasyon
gerektiren prosedürler.