Türkiye Cumhuriyeti

Türkiye Cumhuriyeti

Türkiye İklim Akıllı ve Rekabetçi Tarımsal Büyüme Projesi

[Müzakere Edilmiş Nihai Metin] ÇEVRESEL ve SOSYAL TAAHHÜT PLANI (ÇSTP)

9 Mart 2022

ÇEVRESEL VE SOSYAL TAAHHÜT PLANI

1. Türkiye Cumhuriyeti (Türkiye), İklim Akıllı ve Rekabetçi Tarımsal Büyüme Projesi'ni (bundan böyle Proje olarak anılacaktır ), Tarım ve Orman Bakanlığı (TOB) ve TOB’un yetki ve himayesi altında hareket eden AB ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü bünyesindeki Proje Koordinasyon Birimi (PKB) ile Tarım Reformu Genel Müdürlüğü, Bilgi Teknolojileri Genel Müdürlüğü, Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü ve Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü bünyesindeki Proje Uygulama Birimleri (“PUB'lar”) aracılığıyla uygulayacaktır. Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası (bundan böyle Banka olarak anılacaktır) Proje için finansman sağlamayı kabul etmiştir.

2. Türkiye, Tarım ve Orman Bakanlığı aracılığıyla, Projenin Çevresel ve Sosyal Standartlara (ÇSS'ler) uygun olarak uygulanması için maddi önlemler ve eylemler uygulayacaktır. Bu Çevresel ve Sosyal Taahhüt Planı (ÇSTP), maddi önlemler ve eylemleri, belirli belgeler veya planları ve bunların her birinin zamanlamasını belirler.

3. Türkiye, TOB aracılığıyla, Çevresel ve Sosyal Çerçeve (ÇSÇ) kapsamında gerekli olan ve bu ÇSTP'de atıfta bulunulan, Çevresel ve Sosyal Yönetim Çerçevesi (ÇSYÇ), Çevresel ve Sosyal Etki Değerlendirmesi (ÇSED), Çevresel ve Sosyal Yönetim Planları (ÇSYP), Yeniden Yerleşim Planları (YYP), İşgücü Yönetim Prosedürleri (İYP) ve Paydaş Katılım Planları (PKP) ve bu çevresel ve sosyal belgelerde belirtilen zaman çizelgeleri gibi diğer Çevresel ve Sosyal belgelerin hükümlerine de uyacaktır.

4. Türkiye, TOB aracılığıyla, spesifik önlem ve eylemler yukarıda 1. maddede atıfta bulunulan Bakanlık, kurum veya birim tarafından yürütüldüğünde bile, ÇSTP'nin tüm gerekliliklerine uymaktan sorumludur.

5. Bu ÇSTP'de belirtilen önemli tedbirlerin ve eylemlerin uygulanması, ÇSTP ve yasal anlaşma koşullarının gerektirdiği şekilde Türkiye tarafından TOB aracılığıyla izlenecek, Banka'ya bildirilecek ve Banka, ilerlemeyi ve Projenin uygulanması boyunca maddi önlemler ve eylemlerin tamamlanmasını izleyecek ve değerlendirecektir.

6. Banka ve Türkiye tarafından Tarım ve Orman Bakanlığı aracılığıyla mutabık kalındığı üzere, bu ÇSTP, Proje değişikliklerinin ve öngörülemeyen koşulların uyarlanabilir yönetimini yansıtmak veya ÇSTP'nin kendisi kapsamında yürütülen Proje performansının değerlendirilmesine yanıt olarak Proje uygulaması sırasında zaman zaman revize edilebilir. Bu gibi durumlarda, Türkiye, TOB veya delegeleri aracılığıyla değişiklikler üzerinde Banka ile anlaşacak ve ÇSTP'yi bu değişiklikleri yansıtacak şekilde güncelleyecektir. ÇSTP'deki değişikliklere ilişkin anlaşma, Banka ile Türkiye arasında TOB aracılığıyla imzalanan mektupların teatisi yoluyla belgelenecektir. Türkiye, Tarım ve Orman Bakanlığı aracılığıyla güncellenen ÇSTP'yi derhal açıklayacaktır.

7. Proje değişikliklerinin, öngörülemeyen koşulların veya Proje performansının Proje uygulaması sırasında risk ve etkilerde değişikliklere yol açması durumunda, Türkiye, toplum ve iş sağlığı ve güvenliği, işgücü akını, çocuk işçiliği, çalışma koşulları ve toplumsal cinsiyete dayalı şiddet, çevre ve geçim kaynakları üzerindeki bu tür riskleri ve etkileri ele almak için eylem ve önlemleri uygulamak için gerekirse Tarım ve Orman Bakanlığı aracılığıyla ek fonlar sağlayacaktır.

MADDİ ÖNLEMLER VE EYLEMLER		ZAMAN ARALIĞI	SORUMLU KURULUŞ/YETKİLİ
İZLEME VE RAPORLAMA
A	DÜZENLİ RAPORLAMA ÇSTP'nin uygulanması, ÇSTP kapsamında gerekli olan Ç&S belgelerinin hazırlanma durumu ve uygulanması dahil ancak bunlarla sınırlı olmamak üzere, Projenin Çevresel, Sosyal, Sağlık ve Güvenlik (ÇSSG) performansı, paydaş katılım faaliyetleri, şikayet mekanizma(lar)ının işleyişi hakkında düzenli izleme raporları hazırlamak ve Banka'ya sunmak. İzleme raporlarının sıklığını ve içeriğini Proje Uygulama El Kitabına dahil edin ve buna göre uygulayın.	Proje uygulaması boyunca altı aylık, her 6 aylık dönemin bitiminden en geç 30 gün sonra. İlk rapor, İkraz Anlaşmasının Yürürlük Tarihinden itibaren ilk 6 ayın bitiminden 30 gün sonra sunulacaktır. Proje Uygulama El Kitabı, İkraz Anlaşmasının Yürürlük Tarihinden daha geç olmayacak şekilde tamamlanacaktır.	Proje Koordinasyon Birimi (PKB) aracılığıyla TOB
B	OLAYLAR VE KAZALAR İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) kazaları gibi çevre, etkilenen topluluklar, halk veya işçiler üzerinde önemli olumsuz etkisi olan veya toplum sağlığını ve güvenliğini tehdit eden ciddi yaralanmalar ve trafik kazaları gibi olayları derhal Banka’ya bildirin. Ardından, Bankanın talebi doğrultusunda ve Bankanın Çevresel ve Sosyal Olaylara Müdahale Araç Seti (ESIRT) doğrultusunda, olay veya kaza ile ilgili yeterli ayrıntıyı, Kök Neden Analizi (RCA) bulgusunu içeren, alınan acil önlemleri veya alınması planlanan önlemleri, ele alınması planlanan, ödenen tazminatları ve herhangi bir yüklenici ve denetleyici kuruluş/danışman tarafından uygun şekilde sağlanan bilgileri gösteren bir rapor hazırlayın. Tekrarını önlemek için herhangi bir önlem önerin. Sahaya özel Çevresel ve Sosyal Yönetim Planı (ÇSYP) kapsamında kaza ve olayların anında bildirilmesinin sağlanmasını yüklenicilerin ihale belgelerine dahil edin. Tüm inşaat sahalarında bir olay kaydının, Proje ömrü boyunca yükleniciler tarafından tutulmasını sağlayın ve izleyin.	Olayın veya kazanın meydana geldiği andan itibaren 48 saat içinde Banka’ya bildirimde bulunulur . Olay tutanakları, olay veya kazayı takip eden en geç 30 iş günü içerisinde Banka'ya sunulur; söz konusu raporlar kök neden analizini, alınan önlemleri ve alınan tazmin önlemlerini içerecektir. Tedarik süreci başlamadan önce ve Proje uygulaması boyunca.	İlgili olduğu şekilde Proje Uygulama Birimleri ile koordineli olarak PKB aracılığıyla TOB.

MADDİ ÖNLEMLER VE EYLEMLER		ZAMAN ARALIĞI	SORUMLU KURULUŞ/YETKİLİ
C	YÜKLENİCİLERİN AYLIK RAPORLARI Yüklenicilerin, tüm alt proje sahalarında çevresel ve sosyal izleme raporları dahil olmak üzere ilgili Proje Uygulama Birimlerine (PUB'lar) aylık ilerleme raporları sağlamasını ve çalışma süresi boyunca raporlamanın kalitesini izlemesini zorunlu kılın. Yüklenicilerin ihale belgelerine raporlama gerekliliklerini dahil edin. Talep edilmesi halinde bu tür aylık raporları Proje Koordinasyon Birimi (PKB) aracılığıyla Banka'ya iletin.	Raporlama, inşaat müteahhitlerinin ilgili faaliyetlere başlamasından 30 gün sonra başlayacak ve daha sonra sözleşmenin uygulanması boyunca aylık olarak devam edecektir.	İlgili olduğu şekilde PUB'lar (ve İl Müdürlükleri, Araştırma Enstitüleri, Veteriner Kontrol Enstitüleri gibi bölgesel birimler) ile koordineli olarak PKB aracılığıyla TOB.
ÇSS 1: ÇEVRESEL VE SOSYAL RİSK VE ETKİLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YÖNETİMİ

MADDİ ÖNLEMLER VE EYLEMLER		ZAMAN ARALIĞI	SORUMLU KURULUŞ/YETKİLİ
1.1	ÖRGÜTSEL YAPI Ç&S risklerinin yönetimini ve izlenmesini desteklemek için kalifiye personele ve kaynaklara sahip, Banka tarafından kabul edilebilir, aşağıdaki şekilde bir organizasyon yapısı oluşturun ve sürdürün: • TOB, Proje'nin ÇSSG risklerinin yönetimini desteklemek için, bir lider çevre uzmanı ve bir lider sosyal uzman dahil olmak üzere nitelikli ve deneyimli personel ve kaynaklarla tüm Proje'yi yönetmek ve koordine etmek üzere, ABDGM'de (AB ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü) bir Proje Koordinasyon Birimi (PKB) kuracak ve sürdürecektir. İki çevre uzmanı ve iki sosyal uzman, PUB'lar ile koordineli olarak PKB tarafından işe alınacak, ancak doğrudan TRGM ve GKGM'de görev yapacaktır. • Aşağıdaki Müdürlükler bünyesinde Proje Uygulama Birimleri (PUB'lar) kurmak ve sürdürmek: TRGM (Tarım Reformu Genel Müdürlüğü) (Alt Bileşenler 1.1., 3.1, 3.2 ve 3.3); GKGM (Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü) (Bileşen 2); TAGEM (Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü) (Alt Bileşen 3.4) ve BTGM (Bilgi Teknolojileri Genel Müdürlüğü) (Alt Bileşen 1.2). • PUB'lar, inşaat işleri ve yapım işleri içeren alt bileşenlerin denetimi için İSG uzmanları atayacaktır. PKB, proje alt bileşenlerini uygulayan Genel Müdürlüklerdeki PUB'larla birlikte, E&S gereksinimlerinin genel sorumluluğunu üstlenir. Genel Çevresel ve Sosyal proje sorumluluklarının uygulanması için, PUB'larla yakın çalışan PKB, üç deneyimli çevre uzmanından ve üç deneyimli sosyal uzmandan oluşan bir ekibin yanı sıra Paydaş Katılım Planı’nın (PKP) koordinasyonundan da sorumlu olacak bir İletişim Uzmanını işe alacaktır.	İkraz Anlaşmasının Yürürlük Tarihinden en geç altmış (60) gün sonra, Borçlu, Tarım ve Orman Bakanlığı aracılığıyla, Çevresel ve Sosyal gereklilikleri desteklemek için operasyonel yapıya sahip bir Proje Koordinasyon Birimi'ni kuracak, faaliyete geçirecek ve Proje uygulaması boyunca sürdürmeye devam edecektir. Proje Uygulama El Kitabı’nda belirtildiği gibi, gerekli personelin işe alınmasıyla, İkraz Anlaşmasının Yürürlük Tarihinden itibaren en geç 60 gün içinde PUB'lar oluşturulacaktır.	TOB - PKB'yi kurmak ve sürdürmek. TRGM, GKGM, BTGM ve TAGEM - kendi PUB'larını kurmak, ABDGM - PKB kurmak.

MADDİ ÖNLEMLER VE EYLEMLER		ZAMAN ARALIĞI	SORUMLU KURULUŞ/YETKİLİ
	Baş Uzmanlar, Projenin Çevresel ve Sosyal Çerçeve (ÇSÇ) gerekliliklerine ve Proje için hazırlanan Ç&S belgelerine genel uyumundan, PUB'lara ÇSÇ eğitimi verilmesinden ve düşük riskli faaliyetleri içeren 3.4 ve 1.2 sayılı alt bileşenler için TAGEM ve BTGM’ye genel destek sağlanmasından sorumlu olacaktır. Ayrıca, Baş Sosyal Uzman, Şikayet Mekanizmalarının uygulanmasında özel sorumluluklara sahip olacaktır. İki uzman (bir sosyal ve bir çevresel) TRGM-PUB ( alt bileşen 1.1, 3.1, 3.2 ve 3.3'te lider birim) için ve diğer ikisi GKGM-PUB (bileşen 2 faaliyetlerinde lider birim) için işe alınacaktır. PUB'ların uzmanları, proje faaliyetlerinin Ç&S taramasından, sahaya özel ESF belgelerinin hazırlanmasına rehberlik etmekten, bunların gözden geçirilmesi ve onaylanmasından, il personeli ile yakın koordinasyon içinde ÇSYP denetimi ve izlenmesinden sorumlu olacaktır. PKB, yukarıda bahsi geçen personelin, Proje uygulamasının sonuna kadar belirlenen bu görevde kalmasını sağlayacaktır. PKP uygulaması için, PKB bünyesinde istihdam edilecek sosyal uzmanlar ve PUB'lar, proje uygulaması boyunca dışarıdan görevlendirilecek İletişim Uzmanı aracılığıyla desteklenecektir. PKB ve PUB'lardaki Ç&S'ye ek olarak, TOB, ilgili alt bileşenlerin uygulanması sırasında veteriner laboratuvarlarının Biyogüvenliği (Biyogüvenlik Sertifikasyonu dahil), Zararlı Yönetimi, Jeotermal Enerji Temini, Biyogaz Üretimi konularında özel uzmanlığa sahip harici danışmanları geçici olarak işe alacaktır ve proje uygulaması sırasında tanımlanabilecek diğer uzman profillerini de dahil edecektir.	İkraz Anlaşmasının Yürürlük Tarihinden en geç altmış (60) gün sonra, Borçlu, Tarım ve Orman Bakanlığı aracılığıyla Ç&S uzmanlarını işe alacak ve Proje uygulaması boyunca PKB ve PUB'lardaki söz konusu pozisyonları korumaya devam edecektir. İkraz Anlaşmasının Yürürlük Tarihinden en geç altmış (60) gün sonra. Yürürlük Tarihinden sonra altmış (60) gün içinde İlgili Proje faaliyetlerini tasarlama süreci başladığında.	PKB PKB, PUBlar (TRGM, GKGM) PKB TRGM, GKGM, BTGM, TAGEM ve PKB.

MADDİ ÖNLEMLER VE EYLEMLER		ZAMAN ARALIĞI	SORUMLU KURULUŞ/YETKİLİ
1.2	ÇEVRESEL VE SOSYAL DEĞERLENDİRME Çevresel ve sosyal politikaları ve prosedürleri sağlayan, tarama için gereksinimleri belirleyen ve/veya belirli çevresel ve sosyal değerlendirmeler veya yönetim planları gerektirebilecek belirli projelerin ve alt projelerin geliştirilmesine rehberlik eden Çevresel ve Sosyal Yönetim Çerçevesini (ÇSYÇ) Banka tarafından kabul edilebilir bir şekilde güncellemek, açıklamak, danışmak, yeniden açıklamak, benimsemek ve uygulamak. Tarıma Dayalı Seracılık Organize Sanayi Bölgesi Gelişme Planını hazırlamak ve ÇSED ve ÇSYP'sini ÇSYF belgesinde belirtilen kural ve prosedürlere uygun olarak yürütmek Önerilen herhangi bir alt projeyi Proje için hazırlanan ÇSYF'ye göre inceleyin ve ardından alt projeye özel Çevresel ve Sosyal Etki Değerlendirmelerini (ÇSED'ler), Çevresel ve Sosyal Yönetim Planlarını (ÇSYP'ler), ÇSYP Kontrol Listelerini; Paydaş Katılım Planları (PKP'ler), Yeniden Yerleşim Planları (YYP'ler)nı ve gerekli olduğunda, Atık Yönetim Planları (AYP), Tehlikeli Atık Yönetim Planı, Biyogüvenlik Yönetim Planı (BGYP) (BSL3 veteriner laboratuvarları için) Toplum Sağlığı ve Güvenliği Planı (TSGP), Trafik Yönetim Planları (TYP), İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Planları (İSGMP), Tesadüfi Buluntu Prosedürü, proje düzeyinde Zararlı Yönetim Planı (ZYP) gibi diğer araçları, Banka tarafından kabul edilebilir şekilde hazırlayın, duyurun, kabul edin ve uygulayın. Ayrıntılı tasarım görevlerinin ÇSYP'ler, ÇSED'ler, PKP'ler ve YYP'ler gibi faaliyetler için aşamaları yansıtmasını sağlamak üzere, ihale belgelerine ve sözleşme gereksinimlerine koruyucu görev ve araçlara ilişkin hükümleri dahil edin. ÇSÇ gerekliliklerinin, her bir fizibilite çalışması için hazırlanacak olan Görev Tanımına entegre edildiğinden emin olun.	ÇSYF, Proje Banka Yönetim Kurulu tarafından onaylanmadan önce hazırlanacak, açıklanacak ve kesinleştirilecektir. İnşaat işlerinin ihalesinden önce Tarıma Dayalı Seracılık Organize Sanayi Bölgesi Gelişme Planı hazırlanacak ve ÇSED ve ÇSYP tamamlanacak, açıklanacak ve onaylanacaktır. Alt proje sahasına özel ÇSED ve/veya ÇSYP belgeleri, ilgili faaliyetler için ihale çalışmalarının başlamasından önce hazırlanacak ve daha sonra ilgili alt proje uygulaması boyunca uygulanacaktır. ihale öncesi Fizibilite çalışmaları başlamadan önce	PKB aracılığıyla TOB. PKB; TRGM-PUB TDSOSB PKB'nin ve ilgili PUB'ların çevresel ve sosyal uzmanları, PUB'lar adına sahaya özel Ç&S değerlendirme araçlarını (örn. ÇSYP'ler, YYP'ler, AYP'ler, TYP'ler, İSGMP'ler, vb.) hazırlamaktan sorumlu olacaktır. PKB PKB

MADDİ ÖNLEMLER VE EYLEMLER		ZAMAN ARALIĞI	SORUMLU KURULUŞ/YETKİLİ
1.3	YÖNETİM ARAÇ VE ARAÇLARI Proje için ÇSYF'yi Banka tarafından kabul edilebilir bir şekilde uygulayın. Proje için hazırlanan ÇSYF'ye göre önerilen tüm alt proje faaliyetlerini ve ilgili tüm tesisleri inceleyin ve ardından, alt proje ÇSED ve ÇSYP'lerini veya ÇSYP Kontrol Listelerini gerektiği gibi Banka tarafından kabul edilebilir bir şekilde taslak haline getirin, kabul edin ve uygulayın. Bir Yeniden Yerleşim Çerçevesi (YYÇ), proje düzeyinde Paydaş Katılım Planı (PKP) ve İşgücü Yönetimi Prosedürlerini (İYP) gerektiği şekilde, Banka tarafından kabul edilebilir bir şekilde uygulayın. Gerektiğinde, Xxxxx tarafından kabul edilebilir bir şekilde alt projeler için Yeniden Yerleşim Planını (YYP) hazırlayın, duyurun ve uygulayın. Proje tarafından inşa edilen XXX0 xx XXX0 veteriner laboratuvar birimlerinin ÇSYÇ belgesinde belirtildiği gibi akredite ve sertifikalandırılmış olmasını sağlayın.	ÇSYÇ, Proje boyunca uygulanacaktır. ÇSED ve ÇSYP'ler, her bir alt proje için işlerin ihale edilmesinden önce kesinleştirilecek ve ihale belgelerinin bir parçası olarak eklenecektir. Proje'nin PKP, YYÇ ve İYP'si Proje Değerlendirme döneminde hazırlanacak, açıklanacak ve tüm Proje boyunca uygulanacaktır. Alt proje düzeyindeki YYÇ'ler, alt projelerin ihalesinden önce kesinleştirilecek ve Proje uygulaması sırasında uygulanacaktır. Proje kapsamında inşa edilen BSL2 ve 3 laboratuvar üniteleri, işletmeye alınmadan önce akreditasyon/belgelendirme gerekliliklerine uygun olacak ve işletmeye alındıktan sonra yıllık olarak sertifikalandırılacaktır. Bu sertifikanın zaman çizelgesi 6 ila 12 aylık bir süre içinde olacaktır. .	TOB, PKB aracılığıyla, Proje düzeyindeki araçların (ÇSYF, PKP, YYÇ, İYP) hazırlanmasından sorumludur ve PUB'lar, alt projeye özel araçların hazırlanması, açıklanması ve uygulanmasının denetlenmesinden ve izlenmesinden sorumludur. PUB'lar, alt projeye özel çevresel ve sosyal plan ve araçların geliştirilmesinden, duyurulmasından ve uygulanmasından sorumludur. GKGM-PUB

MADDİ ÖNLEMLER VE EYLEMLER		ZAMAN ARALIĞI	SORUMLU KURULUŞ/YETKİLİ
1.4	YÜKLENİCİ YÖNETİMİ Onaylanmış ÇSYP'lerin, İYP'lerin ve diğer ilgili Ç&S belgelerinin ve/veya planlarının gerekliliklerini işlerin çevresel, sosyal, sağlık ve güvenlik özelliklerine dahil edin. Ardından, yüklenicilerin ve denetleyici firmaların ilgili sözleşmelerinin ÇSSG özelliklerine uymasını sağlayın. Yüklenicileri ve denetim danışmanlarını, alt projelerin Ç&S risklerini yönetmek için çevresel, sosyal, sağlık ve güvenlik ve SE/GM odak noktalarının görevlendirmeye bu yükümlülüğü ihale dokümanlarına dahil ederek zorunlu kılın. Yüklenicilerin sözleşmelerinin süresi bu personeli boyunca tutmalarını sağlayın. Özel göstergeler ve yaptırım çözümleri de dahil olmak üzere İSG risk değerlendirmesine dayalı uygun hükümleri ihale belgelerine (yüklenicilerin seçilmesi için) dahil edin. Gerektiğinde yüklenicilerin çevresel ve sosyal uygunluklarının denetlenmesi için bağımsız danışmanlık hizmetlerini işin içine sokun.	Yüklenicilerle sözleşme imzalanmadan önce. Proje uygulaması boyunca yüklenicilerin çevresel, sosyal, sağlık ve güvenlik performansını denetleyin ve izleyin PUB, ÇSYP'lerin uygulanmasını aylık olarak, PKB ise altı ayda bir izleyecektir.	PKB ve PUB'lar aracılığıyla TOB PUB'lar PKB ve PUB'lar aracılığıyla TOB
ÇSS 2: ÇALIŞMA VE ÇALIŞMA KOŞULLARI
2.1	İŞ YÖNETİM PROSEDÜRLERİ Ulusal mevzuat ve ÇSS2 ile uyumlu olarak Proje İYP'sini kabul edin ve uygulayın ve Proje çalışanlarının Proje İYP'sinden haberdar olmasını ve bu planın onlar için erişilebilir olmasını sağlayın. Proje İYP’yi yüklenicilerin ihale belgelerine dahil edin. İhaleyi kazanan yüklenicilerin Proje İYP’sini (Davranış Kuralları dahil) benimsemelerini zorunlu kılın. Yüklenicilerin, alt yüklenicileri tarafından İYP'ye uyma sorumluluğunu almalarını zorunlu kılın.	İYP, Proje Değerlendirmesinden önce hazırlanacaktır. İYP, İkraz Anlaşmasının Yürürlük Tarihinden başlayarak ve Proje uygulaması boyunca uygulanacak ve izlenecek ve üç aylık ilerleme raporları aracılığıyla rapor edilecektir.	PKB aracılığıyla TOB PKB ve PUB'lar aracılığıyla TOB
2.2	PROJE ÇALIŞANLARI İÇİN ŞİKAYET MEKANİZMASI İYP'de açıklandığı gibi ve ÇSS2 ile tutarlı olarak Proje çalışanları için bir şikayet mekanizması (ŞM) oluşturun, sürdürün ve çalıştırın. PKB ve PUB'lar, bu ŞM'yi kullanan Proje Çalışanlarının işverenler tarafından herhangi bir ayrımcılığa veya baskıya maruz kalmamasını sağlayacaktır.	Şikayet mekanizması, İkraz Anlaşmasının Yürürlük Tarihinden en geç otuz (30) gün sonra kurulacak ve Proje uygulaması boyunca sürdürülecektir. Proje İlerleme Raporları aracılığıyla üç ayda bir rapor edin .	PKB aracılığıyla TOB PUB'lar

MADDİ ÖNLEMLER VE EYLEMLER		ZAMAN ARALIĞI	SORUMLU KURULUŞ/YETKİLİ
2.3	İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ (İSG) ÖNLEMLERİ Yukarıda 1.3'te belirtilen sahaya özel ÇSYP veya ÇSYP kontrol listelerinde veya ilgiliyse özel İSG yönetim planlarında belirtilen İSG önlemlerini hazırlayın, kabul edin ve uygulayın.	İlgili alt projeler için ihale süreçleri başlatılmadan önce hazırlanır. Proje uygulaması boyunca uygulanır.	PKB ve PUB'lar aracılığıyla TOB PUB'lar
ÇSS 3: KAYNAK VERİMLİLİĞİ VE KİRLİLİĞİ ÖNLEME VE YÖNETİMİ
3.1	ATIK YÖNETİM PLANI: Yıkım, söküm ve bertaraf sırasında atık ve tehlikeli maddelerin yönetimine yönelik önlemler ve prosedürler, sahaya özgü ÇSYP veya ÇSYP kontrol listesine entegre edilecek ve uygulanacak ve/veya ilgili olduğunda bağımsız Atık Yönetim Planları geliştirilecek ve uygulanacaktır. .	Her bir alt proje için işler ihale edilmeden önce ve Proje boyunca uygulanır.	PKB aracılığıyla TOB PUB'lar
3.2	KAYNAK VERİMLİLİĞİ VE KİRLİLİK ÖNLEME VE YÖNETİMİ: Kaynak verimliliği ve kirliliğin önlenmesi ve yönetimi, hazırlanacak sahaya özel ÇSYP'ler veya ÇSYP kontrol listeleri kapsamında ele alınacaktır ve ilgili olduğu şekilde Kaynak Yönetim Planı gibi sahaya özgü alt yönetim planlarının geliştirilmesini içerebilir. Büyük miktarda su kullanımına sahip ilişkili yeni sera alt projelerinin inşası durumunda, gerektiğinde ve ÇSYF'de belirtildiği şekilde bir su dengesi hazırlayın.	Her bir alt proje için işler ihale edilmeden önce ve Proje boyunca uygulanır. Sahaya özel ÇSYP belgesinin bir parçası olarak ve alt proje değerlendirmesinden önce.	PKB ve PUB'lar aracılığıyla TOB PUB'lar
ÇSS 4: TOPLUM SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ
4.1	TRAFİK VE YOL GÜVENLİĞİ: Yukarıda 1.2'de belirtilen ÇSYF'nin bir parçası olarak, inşaat faaliyetleri ve inşaat ekipmanlarının çalıştırılmasından kaynaklanan, topluluklar üzerindeki potansiyel tehlikeleri ele almak için bir yol güvenliği yönetim prosedürü geliştirin ve uygulayın. Alt projeye özel ÇSYP'lere veya ÇSYP kontrol listelerine yukarıdaki prosedür kapsamındaki eylemleri dahil edin. İhalenin bir parçası olarak, başarılı yüklenicilerin, ilgili olduğu şekilde, ÇSYP'lerinin bir parçası olarak bir ön Trafik Yönetim Planı (TYP) sunmaları istenecektir. İşe başlamadan önce, TYP güncellenecek ve ardından uygulanacaktır.	Her bir alt proje için işler ihale edilmeden önce ve Proje boyunca uygulanır. Her bir alt proje için işler ihale edilmeden önce ve Proje boyunca uygulanır.	PKB aracılığıyla TOB PUB'lar PKB aracılığıyla TOB PUB'lar

MADDİ ÖNLEMLER VE EYLEMLER		ZAMAN ARALIĞI	SORUMLU KURULUŞ/YETKİLİ
4.2	TOPLUM SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ: Yukarıda 1.2'de belirtildiği gibi, Proje çalışanlarının davranışlarından kaynaklanabilecek Proje faaliyetlerinden kaynaklanan belirli riskleri ve topluluk üzerindeki etkileri değerlendirmek ve yönetmek için önlemler hazırlayın, benimseyin ve uygulayın; (iş gücü akını riski, Cinsiyete Dayalı Şiddet (CDŞ)/Cinsel Sömürü ve İstismar (CSİ), Cinsel Taciz (CT) riskleri, acil durumlar, arazi kısıtlamaları, toplumun bulaşıcı hastalıklara, toza ve gürültüye maruz kalma potansiyeli); ve bu önlemleri ÇSYÇ'ye uygun olarak hazırlanacak ÇSED'lere ve ÇSYP'lere Banka tarafından kabul edilebilir bir şekilde dahil edin. BSL 2 ve 3 laboratuvarlari için, acil durum müdahale planlaması, BSL Yönetim Planları/CHSP'lerin hazırlanması ile birlikte, patojenlerin salınması, hayvanlardan kaynaklanan hastalıklar ile ilgili potansiyel riskleri ve etkileri ele alan önlemleri hazırlayın, Kabul edin ve uygulayın. Bu önlemleri, Banka tarafından kabul edilebilir şekil ve özde, ÇSYF'ye uygun olarak hazırlanacak ÇSYP'lere/ÇSYP kontrol listelerine dahil edin.	Her bir alt proje için işlerin ihale edilmesinden önce hazırlanır ve Proje boyunca uygulanır. Her bir BSL 2 ve 3 alt projesi için işlerin ihale edilmesinden önce hazırlanır ve Proje boyunca uygulanır.	PKB aracılığıyla TOB PUB'lar GKGM PUB

MADDİ ÖNLEMLER VE EYLEMLER		ZAMAN ARALIĞI	SORUMLU KURULUŞ/YETKİLİ
4.4	GÜVENLİK PERSONELİ: Proje, personelini ve mülkünü korumak için güvenlik sağlamak amacıyla doğrudan işçiler veya sözleşmeli işçiler tuttuğunda, PUB'lar, bununla ilgili olarak, güvenlik düzenlemelerinin Proje sahaları içindeki ve dışındakilere yönelik risklerini değerlendirecektir. Bu tür düzenlemeleri yaparken, Tarım ve Orman Bakanlığı ve ilgili kurumlarına, orantılılık ve İyi Uluslararası Sanayi Uygulamaları (GIIP) ilkeleri ile işe alma, davranış kuralları, eğitim, teçhizat ve bu tür güvenlik görevlilerinin izlenmesi ile ilgili mevzuat hükümleri rehberlik edecektir. Borçlu, tehdidin niteliği ve boyutuyla orantılı olarak önleyici ve savunma amaçlı kullanılmadığı sürece, güvenliğin sağlanmasında doğrudan veya sözleşmeli işçiler tarafından herhangi bir güç kullanımı uygulamayacaktır. PUB'lar, ilgili durumda, (i) güvence sağlamak için tutulan işçilerin geçmişteki suistimallere karışmadığını doğrulamak için makul araştırmalar yapacaktır; (ii) güç kullanımı (ve uygulanabilir olduğunda ateşli silahlar) ve işçilere ve etkilenen topluluklara yönelik uygun davranış konusunda onları yeterince eğitecek (veya uygun şekilde eğitildiklerini tespit edecektir); ve (iii) yürürlükteki yasalara ve ÇSTP'de belirtilen gerekliliklere uygun hareket etmelerini isteyecektir. Hükümet güvenlik güçlerini devreye sokacaksa, Borçlu, Banka tarafından kabul edilebilir bir şekilde ÇSS4 gereklilikleriyle uyumlu alt proje düzeyinde güvenlik yönetimi planları hazırlayacaktır.	İnşaat işlerinin başlamasından önce hazırlanır ve Proje boyunca uygulanır.	PKB aracılığıyla TOB sorumlu olacak ve PUB'lar aracılığıyla uygulanmasını sağlayacaktır.
4.5.	TOPLUM EĞİTİMİ VE HASSASİYET Tarım ve Orman Bakanlığı, riskler konusunda farkındalıklarını artırmak ve Proje faaliyetlerinin etkilerini azaltmak için çalışma sahalarını çevreleyen yerel halk için ÇSYF ve ÇSYP/ÇSYP kontrol listelerinin bir parçası olarak bir farkındalık planı geliştirecek ve uygulayacaktır.	İnşaat işlerinin başlamasından önce hazırlanır ve Proje boyunca uygulanır.	PKB aracılığıyla TOB sorumlu olacak ve PUB'lar aracılığıyla uygulanmasını sağlayacaktır.
ÇSS 5: ARAZİ EDİNİMİ, ARAZİ KULLANIMI VE ZORUNLU YERLEŞİM ÜZERİNE KISITLAMALAR

MADDİ ÖNLEMLER VE EYLEMLER		ZAMAN ARALIĞI	SORUMLU KURULUŞ/YETKİLİ
5.1	YENİDEN YERLEŞİM PLANLARI: ÇSS 5'e uygun olarak ve Proje için hazırlanan Yeniden Yerleşim Çerçevesinin (YYÇ) gereksinimleriyle tutarlı olarak, Banka tarafından kabul edilebilir bir şekilde, yeniden yerleşim planlarını (YYP'ler) hazırlayın, kabul edin ve uygulayın ve ardından ilgili faaliyetleri gerçekleştirmeden önce ilgili YYP'leri kabul edin ve uygulayın. Etkilenen varlıklar için projeden etkilenen kişilere ilgili tazminat verilmedikçe ve YYP hükümleri buna göre uygulanmadıkça hiçbir inşaat çalışmasının başlamamasını sağlayın.	YYP'ler onay için Banka'ya sunulacak ve onaylandıktan sonra arazi edinimi ve yeniden yerleşimi içeren Proje faaliyetleri için herhangi bir inşaat işi başlamadan önce uygulanacaktır.	PKB aracılığıyla TOB sorumlu olacak ve PUB'lar aracılığıyla uygulanmasını sağlayacaktır.
5.2	ŞİKAYET MEKANİZMASI YYP'lerin , Proje için hazırlanan PKP'de tanımlanan ŞM ile uyumlu olarak, arazi edinimi nedeniyle fiziksel ve ekonomik yerinden edilme için ŞM'yi tanımlamasını sağlayın.	Alt projelere ait herhangi bir Yeniden Yerleşim Planının uygulanmasından önce.	PKB aracılığıyla TOB sorumlu olacak ve PUB'lar aracılığıyla uygulanmasını sağlayacaktır.
ÇSS 6: BİYOÇEŞİTLİLİĞİN KORUMASI VE CANLI DOĞAL KAYNAKLARIN SÜRDÜRÜLEBİLİR YÖNETİMİ
6.1	BİYOÇEŞİTLİLİK RİSKLERİ VE ETKİLERİ Doğal habitatlar ve destekleyici flora ve fauna türleri üzerindeki potansiyel etkileri, bir saha biyoçeşitlilik değerlendirmesi ve gerektiğinde ve ilgili etki azaltma ve izleme faaliyetlerini ÇSYP belgelerine dahil ederek tüm sahaya özel ÇSED/ÇSYP'ye dahil edin. İnşaat elektrik iletim hatlarının desteklenmesi durumunda, sahaya özel ÇSED/ÇSYP'nin bir parçası olarak kuş araştırmaları yapılması ve kuş koruma önlemlerinin proje tasarımına entegre edilmesi gerekir. Bilgi yayma ve eğitim faaliyetleri kapsamına, hayvan refahı ve hayvanlara GIIP/sertifikalı metodolojilere göre etik muamele ve Davranış Kuralları geliştirme dahildir.	Her bir alt proje için işlerin ihale edilmesinden önce hazırlanır ve Proje boyunca uygulanır. Her bir alt proje için işlerin ihale edilmesinden önce hazırlanır ve Proje boyunca uygulanır. Bilgi yayma ve eğitim faaliyetlerinin uygulanması sırasında	PKB aracılığıyla TOB PUB'lar PKB aracılığıyla TOB PUB'lar GKGM PUB
ÇSS 7: YERLİ HALKLAR/SAHRA ALTI AFRİKA - TARİHİ OLARAK AZ HİZMET ALAN GELENEKSEL YEREL TOPLULUKLAR
Projeyle ilgili değil
ÇSS 8: KÜLTÜREL MİRAS

MADDİ ÖNLEMLER VE EYLEMLER		ZAMAN ARALIĞI	SORUMLU KURULUŞ/YETKİLİ
8.1	Tesadüfi Buluntular Yukarıdaki eylem 1.2 kapsamında Proje için geliştirilen alt projeye özel ÇSED'lerde ve ÇSYP'lerde açıklanan Tesadüfi Buluntular Prosedürünü hazırlayın, kabul edin ve uygulayın. Tesadüfi Buluntu Prosedürü tüm inşaat işleri sözleşmelerine dahil edilmiştir ve yükleniciler uymakla yükümlüdür.	Her bir alt proje için işlerin ihale edilmesinden önce	PKB aracılığıyla TOB PUB'lar
ÇSS 9: MALİ ARACILAR
Projeyle ilgili değil
ÇSS 10: PAYDAŞ KATILIMI VE BİLGİLENDİRME
10.1	PAYDAŞ KATILIM PLANININ HAZIRLANMASI VE UYGULANMASI Projenin Paydaş Katılım Planını (PKP) güncelleyin, kabul edin ve uygulayın. PKP uyarınca, alt bileşenler için hazırlanan Paydaş Katılım Planlarını (PKP'ler) hazırlayın, duyurun, kabul edin ve uygulayın.	PKP, İkraz Yürürlük Tarihinden sonra ve Proje uygulaması boyunca uygulanır.	PKB aracılığıyla TOB sorumlu olacak ve PUB'lar ve yüklenicileri aracılığıyla uygulanmasını sağlayacaktır.
10.2	PROJE ŞİKAYET MEKANİZMASI PKP'de açıklandığı gibi bir şikayet mekanizması geliştirin, kabul edin, sürdürün ve çalıştırın. Şikayet mekanizması, cinsel sömürü ve istismar (CSİ) ve cinsel taciz (CT) ile ilgili şikayetleri almak ve ele almak için bir kanal içerecektir. Proje şikayetlerini yönetmek ve izlemek için personel atayın. Bölgesel ve yüklenici düzeyinde benzer bir ŞM'nin kurulmasını sağlayın.	ŞM, İkraz Anlaşmasının Yürürlük Tarihinden en geç otuz (30) gün sonra kurulacak ve Proje uygulama süresi boyunca sürdürülecektir.	PKB aracılığıyla TOB sorumlu olacak ve PUB'lar ve yüklenicileri aracılığıyla uygulanmasını sağlayacaktır.
KAPASİTE DESTEĞİ (EĞİTİM)

MADDİ ÖNLEMLER VE EYLEMLER		ZAMAN ARALIĞI	SORUMLU KURULUŞ/YETKİLİ
KD1	PUB personeline, paydaşlara, topluluklara, Proje çalışanlarına veya ilgili diğer taraflara aşağıdaki konularda eğitim sağlayın: • Dünya Bankası Çevresel ve Sosyal Çerçeve • Ulusal çevresel ve sosyal mevzuat • Projeye özel araçlar, yani ÇSYÇ, YYÇ, İYP, PKP • Çevresel ve sosyal değerlendirmeler ve projeye ve sahaya özel Ç&S araçlarının hazırlanması ve uygulanması • Projenin Ç&S yönlerinin izlenmesi ve raporlanması • Paydaş haritalaması ve katılımı • Çevresel ve sosyal değerlendirmenin belirli yönleri • Arazi edinimi, arazi kullanımına ilişkin kısıtlamalar ve gönülsüz yeniden yerleşim • İhale prosedürleri için uluslararası gereklilikler • BSL2 ve 3 tesislerinin işletilmesinin risklerinin ve etkilerinin yönetimine ilişkin GIIP gereklilikleri • Acil duruma hazırlık ve müdahale • Toplum sağlığı ve güvenliği (CSİ/CT ve Covid-19 önleme önlemleri dahil) • Davranış kuralları • Gerektiğinde diğer ilgili konular.	İlk eğitim, PKB ve PUB'ların oluşturulmasından sonra ve Proje faaliyetlerinin başlamasından en geç 90 gün önce sağlanacaktır. Proje uygulaması sırasında yılda en az bir kez veya ihtiyaç duyulduğunda tazeleme eğitimleri verilecektir.	PKB aracılığıyla TOB PUB'lar
KD2	Proje çalışanlarına, acil durum önleme ve acil durumlara hazırlık ve müdahale düzenlemeleri, COVID-19'a özgü LMP önlemleri ve cinsel sömürü, istismar veya taciz içermeyen (CSİ/CT) çeşitli ve saygılı iş yerleri dahil olmak üzere iş sağlığı ve güvenliği (İSG) konusunda verilecek eğitim.	Çalışmalara başlamadan önce, ardından en az bir yıllık tazeleme eğitimi.	PKB ve PUB'lar aracılığıyla TOB