TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ İLE
TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ İLE
TÜRKMENİSTAN HÜKÜMETİ
ARASINDA ULUSLARARASI KOMBİNE YÜK TAŞIMACILIĞI ANLAŞMASI
Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Türkmenistan Hükümeti (bundan böyle “Akit Taraflar” olarak adlandırılacaktır),
Türkiye Cumhuriyeti ile Türkmenistan arasındaki yük taşımacılığı hacminin artışı göz önünde bulundurarak,
Kombine yük taşımacılığının geliştirilmesini kolaylaştırmak arzusuyla, Avrupa ve Asya ulaştırma şebekelerinin entegre edilmesini hedefleyerek,
Taşımacılık hizmetlerinin kalitesinin ve güvenliğinin geliştirilmesi ile çevre üzerindeki olumsuz etkilerinin azaltılmasında, kombine yük taşımacılığının önemini vurgulayarak,
Türkiye Cumhuriyeti ile Türkmenistan arasındaki güzergâhta uluslararası kombine yük taşımacılığının etkinliğini ve kullanıcılar için çekiciliğini artırmada, kombine yük taşımacılığı ve altyapısının uluslararası ölçütler ve normlar esas alınarak mutabık kalınan gelişim planını tanımlayan hukuki zeminin oluşturulmasının büyük önem arz ettiğine inanarak,
aşağıdaki hususlarda mutabakata varmışlardır:
Madde 1 Kapsam
(1) İşbu Anlaşma, Akit Taraflardan birinin ülkesinde kayıtlı taşımacılar tarafından, demiryolu, denizyolu ve/veya karayolu ile, Akit Taraf devletlerinin ülkeleri arasında yapılacak ve Akit Tarafların biri veya her ikisinin ülkeleri üzerinden transit olarak gerçekleştirilecek uluslararası kombine yük taşımacılığı alanında uygulanacaktır.
(2) İşbu Anlaşma, Akit Tarafların taraf oldukları diğer uluslararası antlaşmalardan doğan hak ve yükümlülüklerini etkilemeyecektir.
Madde 2 Tanımlar
İşbu Anlaşma’nın amaçları açısından:
a) Kombine yük taşımacılığı- yüklerin aynı taşıma birimi veya vasıtası ile yükün kendisinin elleçlenmeden, ardışık taşıma türü kullanılarak taşıma türü değiştirilirken seferin büyük bölümünün demiryolu veya denizyolu ile gerçekleştirildiği, başlangıç ve/veya bitiş ayaklarında karayolunun olabildiğince kısa kullanıldığı taşımadır.
b) Karayolu aracı- yüklerin karayoluyla taşınması için yapılmış veya tasarlanmış Akit Taraflardan birinin ülkesindeki motorlu veya motorsuz herhangi bir taşıma aracıdır. Yük taşımacılığı için tasarlanmış karayolu araçlarının herhangi çift kombinasyonu (örnek: römorklu kamyon, veya römorklu ve/veya römorksuz veya yarı römorklu karayolu çekicisi) karayolu aracı olarak kabul edilecektir.
c) Kombine taşımacılık yükleme birimi- Kombine taşımacılık için uygun olan her türlü konteyner (uzunluğu 20 fitten az olmamalıdır), hareketli kasa (swap body), yarı römork/römork, yük taşıyan karayolu motorlu taşıtı veya vagondur.
d) Kombine yük terminali- Yük taşınmasının gerçekleştirilebilmesi için taşımacılık türünün değiştirilmesine imkân veren yük terminalidir.
e) Kombine yük terminaline/terminalinden yapılacak olan taşımacılık- Kombine taşımacılık yükleme biriminin sınır geçiş noktasından veya Akit Taraflardan birinin ülkesi üzerindeki sevk noktasından güzergâh üzerindeki en yakın demiryolu terminaline veya deniz limanına seferidir; bir demiryolu terminalinden veya deniz limanından güzergâh üzerindeki en yakın sınır geçiş noktasına veya yüklerin varış noktasına olan karayolu seferidir.
f) Refakatli kombine taşımacılık- Sürücü tarafından refakat edilen karayolu taşıma araçlarının, diğer taşımacılık türü kullanılarak taşınmasıdır.
g) Refakatsiz kombine taşımacılık- Sürücü tarafından refakat edilmeyen karayolu taşıma araçlarının veya römorkların, diğer taşımacılık türü kullanılarak taşınmasıdır.
h) İzin- Kombine taşımacılık faaliyetinde kullanılan Akit Taraflardan birinde kayıtlı olan karayolu aracına düzenlenen, diğer Akit Tarafın ülkesine giriş ve çıkış yapmasına veya ülkeleri üzerinden transit geçişine yetki sağlayan belgedir.
i) Özel İzin- Ağır yük taşıtlarıyla büyük boyutlarda taşımaların gerçekleştirilmesine yetki tanıyan ve aynı zamanda taşımanın gerçekleştirildiği ülkenin mevzuatına uygun olarak taşımacılara tehlikeli yükün taşınması iznini veren belgedir.
j) Akit Tarafların Hudutları- Türkiye Cumhuriyeti’nin ve Türkmenistan’ın hudutları.
k) Karma Komisyon- İşbu Anlaşma’nın 9. Maddesi hükümlerine uygun olarak kurulan “Uluslararası Kombine Taşımacılık Karma Komisyonu”.
l) Taşımacı -Akit Tarafların mevzuatına, düzenlemelerine ve kurallarına uygun olarak, kiralama, satın alma veya leasing yoluyla elde edilen herhangi bir yükleme birimiyle, uluslararası yolcu ve yük taşımacılığı yapmak için yetkilendirilen herhangi bir gerçek veya tüzel kişi.
m) Taşıma araçlarının azami ağırlığı- Taşıma araçlarının yüklü veya yüksüz izin verilen ağırlığı.
Madde 3 Yetkili Merciler
İş bu Anlaşma’da, Akit Tarafların yetkili mercileri şunlardır:
- Türkiye tarafında: “Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı”,
- Türkmenistan tarafında: “Demiryolu Taşımacılığı Bakanlığı”,
“Motorlu Taşıma Bakanlığı”,
“Denizyolu ve Nehir Taşımacılığı Devlet İdaresi”.
Madde 4
Refakatli Kombine Yük Taşımacılığı
(1) Akit Taraflardan birinin ülkesi içinde kayıtlı taşıtlarla, sınır geçişlerinden veya Akit Taraflardan birinin ülkesi içinde bulunan herhangi bir yükleme noktasından başlayarak ve diğer Akit Tarafın toprakları içerisinde bulunan kombine yük terminalinde sonlanana kadar, yük taşımacılığı faaliyetleri, Akit Tarafların yetkili mercilerince düzenlenen ve kombine yük taşımacılığı için geçerli olan izin/özel izinle, kesintisiz bir şekilde gerçekleştirilecektir.
(2) Akit Taraflar, uluslararası normlara uygun olarak, demiryolu platform vagonlarına yüklenmiş karayolu araçlarının taşınmasını sağlayan Ro-La trenlerinin ve blok konteyner trenlerinin sınır geçişlerinin en kısa sürede gerçekleştirilmesine çalışacaklardır.
Madde 5
Refakatsiz Kombine Yük Taşımacılığı
(1) Kombine taşımacılık biriminin Akit Taraflardan birinin ülkesinde bulunan iki kombine yük terminali arasında taşınması, ilgili Akit Tarafın ülkesinde kayıtlı taşıtlarla gerçekleştirilecektir.
(2) Kombine taşımacılık biriminin Akit Taraflardan birinin ülkesinde bulunan iki kombine yük terminali arasında diğer Akit Tarafın ülkesinde kayıtlı karayolu taşıtlarıyla taşınması, taşımanın gerçekleştirildiği Akit Tarafın yetkili merciinin verdiği ilave izin belgesi esas alınarak gerçekleştirilebilir.
(3) Taşımacı, gönderen veya kombine taşımacılık şirketi tarafından yetkilendirildiği takdirde, terminalden/terminale refakatsiz kombine yük taşımasını gerçekleştirebilir.
(4) Bu tür taşımacılık faaliyetlerine hasredilen kombine yük terminalleri Karma Komisyon toplantılarında belirlenecektir.
Madde 6
Sınır Geçişleri
(1) Vagona veya gemiye yüklenmiş araçta, yürürlükte olan uluslararası antlaşmalarca gerekli görülen diğer belgelerin yanı sıra, kombine yükleme birimleriyle taşımacılık yapılmasına yetki tanıyan izin belgesi de bulundurulacaktır.
Yüklerin kombine taşınmasını sağlama yetkisi veren belgeler tüm yolculuk süresince araçta bulundurulacak ve talep üzerine Akit Tarafların ilgili yetkili mercilerine sunulacaktır.
Bu tür izin belgesinin bulunmaması durumunda, ilgili taşıt yetkisiz kabul edilecek ve sınırdan geçişine izin verilmeyecektir.
İzin belgesinde, yasal olmayan herhangi bir uyarlama ve değişiklik o izin belgesinin feshiyle sonuçlanacaktır. Bu tür izin belgeleri gereğince iptal edilmelidir.
(2) Bu anlaşmanın 4 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan hükümlerinin yerine getirilmesi kaydıyla, yüklerin kombine yük taşıtlarıyla taşınması sırasında, taşımacıya veya hizmet sağlayıcıya, Akit Tarafların sınır kapılarında yetkili merciler, kombine yük taşıması yapılmasını sağlayan taşıma belgesi vereceklerdir. Akit Taraflardan birinin ülkesinden çıkış sırasında, kombine yük taşıması yapılmasını sağlayan tüm ilgili belgeler (CIM-SMGS taşıma belgesi ve diğer belgeler) araçta bulundurulacaktır.
(3) Akit Taraflardan birinin ülkesinin topraklarına giriş veya çıkış yaparken; araçlar, kombine yük taşımacılığı gerçekleştiren gerçek ve tüzel kişiler ile taşınan yükler, Akit Tarafların milli mevzuat hükümlerine uyarınca kontrol edilir.
(4) Taşımacı veya hizmet sağlayıcı ile onların ilgili personeli Akit Tarafların mevzuat ve talimatlarına uygun hareket edeceklerdir.
Madde 7
Kombine Yük Taşımacılığının Teşviki
(1) Akit Taraflar ve onların demiryolu kurumları, liman otoriteleri, taşımacılık firmaları ile kombine taşımacılık hizmet sağlayıcıları, kombine taşımacılığın karşılaştırmalı avantajlarını dikkate alarak, kombine yük taşımacılığının teşvik edilmesi hususunda mutabık kalmışlardır. Kombine taşımacılığın teşviki, Karma Komisyon toplantılarında müzakere edilecektir.
(2) Akit Taraflar, kombine taşımacılık faaliyeti ile iştigal eden kombine taşımacılık hizmet sağlayıcıları ve demiryolu, denizyolu ve karayolu taşımacılık şirketlerini teşvik ederler. Akit Taraflar, onların rekabet edebilirliğine ve etkinliğine katkıda bulunurlar ve ayrıca refakatsiz kombine taşımacılık yapılırken indirimli (teşvik edici) tarifelerin uygulanması için gerekli çabayı gösterirler.
(3) Akit Taraflar kombine taşımacılık altyapısının geliştirilmesi için kendi demiryolu şirketlerine ve liman otoritelerine destek sağlayabilirler.
(4) Akit Taraflar, kombine yük terminaline/terminalinden gerçekleştirilen kombine taşımacılık faaliyetleri için hafta sonu ve tatil günlerindeki trafik kısıtlamalarının ortadan kaldırılması için gerekli çabayı gösterirler.
(5) Akit Taraflar kombine taşıma zincirinin başlangıç ve son ayaklarında ISO Konteyner taşıyan ağır tonajlı ve büyük boyutlu karayolu taşıtlarının faaliyetleri için mümkün olduğunca uygun koşullar oluşturmak amacıyla girişimde bulunacaklardır.
(6) Akit Taraflar, kombine yük taşımalarına dair belgelerde kontrollerin hızlandırılması için ilgili milli mevzuatla belirlenen işlemleri gerçekleştireceklerdir.
(7) Akit Taraflar karşılıklı işbirliği tesis edecekler ve kombine taşımaların teşvik edilmesi için uygun koşulların yaratılmasında birbirine yardım edeceklerdir. Aynı zamanda, Akit Tarafların taşımacılarınca ortaklaşa kullanılmakta olan güzergâhların geliştirilmesi için birlikte çalışırlar.
(8) Akit Taraflar iki ülke arasında 26 Ekim 1994 yılında imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Türkmenistan Hükümeti arasında Deniz Taşımacılığı Anlaşması”nda yer alan ilgili hükümleri dikkate alarak kombine taşımacılık faaliyetlerine engel olabilecek uygulamalardan kaçınmak için gerekli çabayı göstereceklerdir.
Madde 8
Ro-Ro ve Demiryolu-Feribot Taşımacılığının Kolaylaştırılması
(1) Akit Taraflar, limanlar üzerinden, uluslararası doğrudan demiryolu-feribot ve Ro-Ro bağlantısı vasıtasıyla yüklerin taşınmasını sağlamak için, Hazar Denizi ve Karadeniz’de düzenli Ro-Ro ve Demiryolu-Feribot hizmetlerinin gerçekleştirilmesi için çaba göstereceklerdir.
(2) İhtiyaç durumunda, Akit Taraflar güzergâh üzerinde taşıma zincirinin kesintisiz olarak sağlanması için kombine taşımacılık hizmetlerinin verimli ve uygun bir şekilde gerçekleştirilmesi amacıyla birbirlerine destek sağlayacaklardır.
Madde 9
İşbirliği ve Karma Komisyon
(1) Akit Taraflar, Karma Komisyon kurulmasında mutabık kalmışlardır.
(2) Akit Taraflar, bu Anlaşmanın uygulanması için yetkili merciler arasında bilginin karşılıklı paylaşımının sağlanmasına yardımcı olurlar.
(3) Bu Anlaşmanın yürütülmesi ve uygulanmasına dair tüm hususların düzenlenmesi için, Akit Tarafların temsilcilerinden müteşekkil bir Karma Komisyon ihdas edilecektir. Bu Karma Komisyon, kombine taşımacılık sektöründen temsilcilerin de yer aldığı Akit Tarafların hükümet yetkililerini içerir.
(4) İlk Karma Komisyon toplantısının yeri ve zamanı, bu Anlaşma yürürlüğe girdikten sonra, diplomatik kanallar üzerinden belirlenecektir. Karma Komisyon, Akit Taraflardan birinin ülkesinde dönüşümlü olarak toplanacaktır. Herhangi bir Tarafça, Karma Komisyon toplantılarında görüşülmek üzere hazırlanan gündem, diğer Tarafa, toplantıdan iki
(2) hafta önce iletilecektir.
(5) Karma Komisyon, bu Anlaşmanın yürütülmesi ve uygulanmasının yanı sıra, kombine taşımacılık alanında sorunların tartışılmasından ve çözümünden sorumludur. Karma Komisyon, ayrıca, kombine taşımacılık hizmetlerinin geliştirilmesine yönelik teşvikler ve gerekli tedbirleri de tartışacaktır. Karma Komisyon, bu Anlaşmanın tadilini veya herhangi maddesine eklemeler yapılmasını teklif edebilir.
Madde 10 İhlaller
(1) Diğer Akit Tarafın ülkesinde yürürlükte olan yasalar ve düzenlemelerin ve bu Anlaşma hükümlerinin, taşımacı/taşımacılık hizmeti sunan kişiler veya onların üyesi veya personelince ihlal edilmesi durumunda, ihlalin gerçekleştiği Akit Tarafın yetkili mercileri, aşağıdaki önlemleri alabilirler:
a) ilgili taşımacıyı, yürürlükte olan mevzuata uyulmasının gerekliliği hususunda uyarmak;
b) ilgili taşımacıya, özel izinlerin ve muafiyetlerin verilmesini askıya almak;
c) taşımacı veya hizmet sağlayıcı tarafından ağır ihlal yapılması durumunda, ilgili taşımacının lisansını askıya almak veya ilgili taşımacının taşımacılık faaliyetini yasaklamak.
(2) Akit Tarafların yetkili mercileri ihlale ilişkin alınan önlemler konusunda birbirlerini bilgilendirecektir.
(3) Bu maddenin birinci ve ikinci fıkra hükümleri, ihlalin gerçekleştiği ülkenin ulusal mevzuatının uygulanmasını engellemez.
Madde 11 Bilgilerin Muhafazası
(1) Akit Taraflar, resmi istatistikî bilgi ve raporlar istisna olmak üzere, bu Anlaşmayla düzenlenen tüm veri ve bilginin, ilgili Akit Tarafın izni olmaksızın üçüncü taraflarla paylaşılmasına karşı koruma sağlayacaklarını beyan ederler.
(2) Adli ve idari kovuşturmaya tabi olacak, suç veya soruşturma ile ilgili her türlü delil veya kanıtlar, Hükümet kurumlarına, savcılık ve mahkemelere sunulabilir. Bu Anlaşmayla düzenlenen veri ve bilginin paylaşılması, Akit Tarafların yetkili mercilerinin yazılı iznine tabii olacaktır.
Madde 12 Mücbir Sebepler
Akit Taraflar, olağanüstü durumlarda veya kombine yük taşımacılığının on iki (12) saatten fazla kesintiye uğraması durumunda, her türlü acil ortak eylemde bulunmayı kabul ederler.
Madde 13
Ulusal Mevzuata Uygunluk
Her bir Akit Tarafın ülkesinde taşıma faaliyeti gerçekleştiren taşımacılar ve taşıma personeli, ilgili ülkenin mevzuatına uyacaktır.
Bu Anlaşmanın hükümleri, Akit Tarafların ülkesinin milli güvenliğine zarar verebilecek transit taşımaların sınırlandırılmasıyla ilgili önlemleri engellemez.
Bu tür önlemlerin alınması halinde, söz konusu önlemlerin içeriği, uygulama tarihi ve süresi hususunda, ilgili Akit Taraf, diğer Akit Tarafı resmi yazışma yoluyla bilgilendirecektir.
Madde 14 Anlaşmazlıkların Çözümü
Bu Anlaşmanın uygulanmasıyla ve yorumu ilgili Akit Taraflar arasında oluşabilecek farklılıklar, görüşmeler ve müzakereler yoluyla dostane bir şekilde çözülecektir.
Madde 15 Anlaşmanın Tadili
Akit Tarafların karşılıklı rızası temelinde bu Anlaşmada değişiklik yapılabilir. Ayrı protokoller şeklinde resmileştirilen bu tür tadiller, bu Anlaşmanın ayrılmaz parçası olarak kabul edilir ve bu Anlaşmanın 16 ncı maddesinin hükümlerine uygun olarak yürürlüğe girer.
Madde 16
Yürürlüğe Girme, Yürürlük Süresi ve Fesih
İşbu Anlaşma, süresiz olarak imzalanmıştır.
Taraflar, işbu Anlaşmanın yürürlüğe girmesi için gerekli olan iç hukuki usulleri tamamlandıklarını diplomatik kanallar vesilesiyle birbirlerine bildirecektir. Bu Anlaşma, son yazılı bildirimin alındığı tarihte yürürlüğe girecektir.
Her bir Akit Taraf, diplomatik kanallar vasıtasıyla yazılı bildirimde bulunarak bu Anlaşmayı feshedebilir. İşbu Anlaşma, fesih bildiriminin alındığı tarihten 6 (altı) ay sonra yürürlükten kalkacaktır.
İşbu Anlaşma, ………………………… tarihinde Türkçe, Türkmence ve İngilizce dillerinde, ikişer asıl nüsha halinde bütün metinler eşit derecede geçerli olmak üzere imzalanmıştır. Bu Anlaşmanın yorumlanmasından kaynaklanan herhangi bir uyuşmazlık halinde, İngilizce metin esas alınacaktır.