GÜMRÜK YÖNETMELİĞİ

GÜMRÜK YÖNETMELİĞİ

BİRİNCİ KISIM

Genel Hükümler BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam ve Temel Tanımlar

Amaç ve kapsam

Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı, 4458 sayılı Gümrük Kanununun yönetmelikle düzenlenmesini öngördüğü konuları düzenlemek ve uygulamaya yön verecek hususlara açıklık getirmektir.

Bu Yönetmeliğin kapsamı, gümrük idarelerinde yapılacak gümrük işlemlerine ilişkin usul ve esaslardır.

Hukuki dayanak

Madde 2- Bu Yönetmelik, 27/10/1999 tarih ve 4458 sayılı Gümrük Kanununa dayanılarak hazırlanmıştır.

Temel tanımlar

Madde 3- Bu Yönetmelikte geçen;

a) Bakanlık deyimi, Gümrük Müsteşarlığının bağlı bulunduğu Devlet Bakanlığını,

b) Müsteşarlık deyimi, Gümrük Müsteşarlığını,

c) Gümrük idaresi veya idareleri deyimi, gümrük mevzuatında belirtilen işlemlerin kısmen veya tamamen yerine getirildiği merkez veya taşra teşkilatındaki hiyerarşik yönetim birimlerinin tamamını,

d) Türkiye Gümrük Bölgesi veya Gümrük Bölgesi deyimi, Türkiye Cumhuriyeti topraklarını, karasularını, iç sularını ve hava sahasını kapsayan Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesini,

e) Kişi deyimi, gerçek ve tüzel kişiler ile hukuken tüzel kişilik statüsüne sahip olmamakla birlikte yürürlükteki mevzuat uyarınca hukuki tasarruflar yapma yetkisi tanınan kişiler ortaklığını,

f) Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesinde yerleşik kişi deyimi,

1) Bu bölgede kanuni ikametgahı olan bütün gerçek kişileri,

2) Bu bölgede kayıtlı işyeri, kanuni iş merkezi veya şubesi bulunan bütün tüzel kişi veya kişiler ortaklığını,

g) Kanun ve Gümrük Kanunu deyimi, 27/10/1999 tarih ve 4458 sayılı Gümrük Kanununu,

h) İdare amiri xxxxxx, gümrük mevzuatı çerçevesindeki bir işlemin yerine getirildiği gümrük idaresinin en üst amirini,

ı) Bilgisayar sistemi veya sistem deyimi; gümrük idarelerinde gümrük işlemlerinin yürütüldüğü yerel veya geniş alan ağı ile birbirine bağlı entegre bilgisayar sistemini,

i) Elektronik veri değişimi deyimi, kabul görmüş mesaj standartlarına göre yapılandırılmış verilerin bir bilgisayar sistemi ile diğer bir bilgisayar sistemi arasında elektronik olarak aktarımını,

j) Veri işleme tekniği deyimi, elektronik veri değişimi standart mesajlarının gümrük idareleri ile değişimini ve/veya gümrük işlemlerinin tamamlanması için gerekli bilgilerin gümrük idaresinin bilgisayar sistemine girilmesini,

k) Bilgisayar sistemi bulunan gümrük idareleri deyimi, BİLGE (Bilgisayarlı Gümrük Etkinlikleri) yazılımının çalıştığı gümrük idarelerini,

İfade eder. Ayrıca;

a) Karar deyimi, Bağlayıcı Tarife Bilgisi ve Bağlayıcı Menşe Bilgisi de dahil olmak üzere, gümrük idaresinin, gümrük mevzuatı ile ilgili olarak belirli bir konuda bir veya daha fazla kişi üzerinde hukuki sonuç doğuracak idari tasarrufunu,

b) Ticaret politikası önlemleri deyimi, gözetim veya korunma önlemleri, miktar kısıtlamaları ve ithalat veya ihracat yasaklamaları gibi eşyanın ithal ve ihracı ile ilgili hükümlerle belirlenmiş tarife dışı önlemleri,

c) Serbest dolaşımda bulunan eşya deyimi, Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası anlaşmalara ait hükümler saklı kalmak kaydıyla, serbest dolaşıma giriş rejimine tabi tutularak Türkiye Gümrük Bölgesine giren eşya ile üretiminde kullanılan girdilerin yerli olup olmadığına bakılmaksızın 4458 sayılı Gümrük Kanununun 18 ve 19 uncu maddesi hükümlerine göre Türk menşeli sayılan eşyayı,

d) Gümrük statüsü deyimi, eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesinde serbest dolaşıma girmiş olup olmadığı yönünden durumunu,

e) Gümrük vergileri deyimi, yürürlükteki hükümler uyarınca eşyaya uygulanan ithalat vergilerinin ya da ihracat vergilerinin tümünü,

f) İthalat vergileri deyimi;

1) Eşyanın ithalatıyla ilgili olarak alınması gereken gümrük vergilerini ve gümrük vergisine eş etkili bütün mali yükleri,

2) Tarım politikası veya işlenmiş tarım ürünleriyle ilgili özel düzenlemeler çerçevesinde alınan ithalat vergilerini,

g) İhracat vergileri deyimi;

1) Eşyanın ihracatıyla ilgili olarak alınması gereken gümrük vergilerini ve gümrük vergisine eş etkili bütün mali yükleri,

2) Tarım politikası veya işlenmiş tarım ürünleriyle ilgili özel düzenlemeler çerçevesinde alınan ihracat vergilerini,

h) Yükümlü deyimi, gümrük yükümlülüklerini yerine getirmekle sorumlu bütün kişileri, ı) Gümrük yükümlülüğü deyimi, bir kişinin yürürlükteki mevzuat uyarınca ithalat ya da

ihracat vergisi ödeme yükümlülüğünü,

i) Gümrük gözetimi deyimi, gümrük mevzuatına ve gereken hallerde gümrük gözetimi altındaki eşyaya uygulanacak diğer hükümlere uyulmasını sağlamak üzere gümrük idareleri tarafından genel olarak uygulanan işlemleri,

j) Gümrük denetimi deyimi, gümrük mevzuatına ve gereken hallerde gümrük gözetimi altındaki eşyaya uygulanacak diğer hükümlere uyulmasını sağlamak üzere eşyanın muayenesini, belgelerin varlığının ve gerçekliğinin kanıtlanmasını, işletme hesaplarının, defterlerinin ve diğer yazılı belgelerin tetkikini, nakil araçlarının kontrolünü, bagajların ve kişilerin yanlarında ya da üstlerinde taşıdıkları eşyanın kontrolünü, idari araştırmalar ve benzeri diğer işlemlerin yapılması gibi, özel işlemlerin yerine getirilmesini,

k) Eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulması deyimi, eşyanın,

1) Bir gümrük rejimine tabi tutulmasını,

2) Bir serbest bölgeye girmesini,

3) Türkiye Gümrük Bölgesi dışına yeniden ihracını,

4) İmhasını,

l) Gümrük rejimi deyimi;

1) Serbest dolaşıma giriş rejimini,

2) Transit rejimini,

3) Gümrük antrepo rejimini,

4) Dahilde işleme rejimini,

5) Gümrük kontrolü altında işleme rejimini,

6) Geçici ithalat rejimini,

7) Hariçte işleme rejimini,

8) İhracat rejimini,

m) Gümrük beyanı deyimi, belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde eşyanın bir gümrük rejimine tabi tutulması talebinde bulunulmasını,

n) Beyan sahibi xxxxxx, kendi adına beyanda bulunan kişiyi veya adına beyanda bulunulan

kişiyi,

o) Eşyanın gümrüğe sunulması deyimi, gümrük idaresine ya da gümrükçe tayin edilen

veya uygun görülen herhangi bir yere getirilmesi üzerine, belirlenen usul ve esaslara uygun olarak gümrük idarelerine yapılan bildirimi,

ö) Eşyanın teslimi deyimi, eşyanın tabi tutulduğu gümrük rejimiyle öngörülen amaçlar doğrultusunda gümrük idarelerince ilgilisine teslimini,

p) Rejim hak sahibi deyimi, gümrük beyanını yapan veya hesabına gümrük beyanı yapılan kişiyi veya bu kişiye ait bir gümrük rejimi ile ilgili hakların ve yükümlülüklerin devredildiği kişiyi,

r) İzin hak sahibi deyimi, kendisine bir izin verilen kişiyi,

s) Elleçleme deyimi, gümrük gözetimi altındaki eşyanın asli niteliklerini değiştirmeden istiflenmesi, yerinin değiştirilmesi, büyük kaplardan küçük kaplara aktarılması, kapların yenilenmesi veya tamiri, havalandırılması, kalburlanması, karıştırılması ve benzeri işlemleri,

ş) Eşya deyimi, her türlü madde, ürün ve değeri,

t) Gümrük işlemlerinin bitirilmesi deyimi, eşyaya ait vergilerin ödenmesini veya kaldırılmasını veya teminata bağlanmasını veya beyannamenin iptal edilmesini veya eşyanın gümrüğe terk edilmesini veya imhasını veya müsadere edilmesini,

İfade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Gümrük Mevzuatı Çerçevesinde Kişilerin Hak ve Yükümlülüklerine İlişkin Çeşitli Hükümler BİRİNCİ AYIRIM

Temsil Hakkı

Temsil

Madde 4- Bütün kişiler gümrük mevzuatı ile öngörülen tasarrufları ve işlemleri gerçekleştirmek üzere, gümrük idarelerindeki işleri için 696 ncı madde hükmü saklı kalmak koşuluyla bir temsilci tayin edebilirler.

Transit taşımacılık yapan veya arızi olarak beyanda bulunan kişiler hariç olmak üzere, temsilci Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik bulunan kişilerdir.

Temsil, doğrudan veya dolaylı olabilir. Temsilci, doğrudan temsil durumunda başkasının adına hareket eder. Dolaylı temsil durumunda ise, kendi adına, ancak başkasının hesabına hareket eder.

Temsilci, temsil edilen kişi namına hareket ettiğini beyan etmek, temsilin doğrudan veya dolaylı olduğunu belirtmek ve sahip olduğu temsil yetki belgesini gümrük idarelerine ibraz etmek zorundadır.

Bir başka kişi adına veya hesabına hareket ettiğini beyan etmeyen ya da bir temsil yetkisine sahip olmadığı halde, başka bir kişi adına ya da hesabına hareket ettiğini beyan eden kişi kendi adına ve kendi hesabına hareket ediyor sayılır.

Gümrük Kanununun 225 inci maddesinin 1 inci fıkrasında belirtilen kişiler gümrük idarelerinde dolaylı temsilci olarak iş takip edebilirler.

İKİNCİ AYIRIM

Kişilerin Gümrük Yükümlülüğü

Gümrük yükümlülükleri

Madde 5- Gümrük idaresiyle muhatap olan kişiler, 4458 sayılı Gümrük Kanununa, bu Kanuna dayanılarak çıkarılan tüzük, kararname ve yönetmelik hükümlerine uymak; gümrük idarelerinin Gümrük Kanununa ve diğer kanun, tüzük ve kararnamelerde yazılı hükümlere göre yapacağı gözetim ve denetimlere tabi olmak; bu idarelerin kendi adına veya başka idareler nam veya hesabına tahsil edeceği her tür vergi, resim, harç ve ücretleri ödemek veya bunlar için teminat vermek, kanun, tüzük, kararname ve yönetmelik hükümlerinin uymayı zorunlu kıldığı her türlü işlemi yerine getirmekle yükümlüdürler.

ÜÇÜNCÜ AYIRIM

Gümrük Mevzuatının Uygulanmasına İlişkin Kararlar

Karar

Madde 6- Gümrük İdarelerinin gümrük mevzuatının uygulanmasına ilişkin bir karar vermesini talep eden her kişi, kararın verilebilmesi için gerekli bilgi ve belgeleri söz konusu idareye ibraz etmek zorundadır. Karar alınması talebinin yazılı olarak yapılması gerekir.

Kararın alınması

Madde 7- Gümrük idareleri söz konusu talebe ilişkin başvurunun kendilerine ulaştığı tarihten itibaren

30 gün içinde karar alırlar. Ancak gümrük idareleri tarafından bu süreye uyulması mümkün değilse, belirtilen süre aşılabilir. Bu durumda, söz konusu idareler yukarıda belirtilen sürenin dolmasından önce süre aşımını haklı kılan gerekçeler ile talep hakkında karar vermek için gerekli görülen ek süreyi de

belirterek başvuru sahibine bilgi verirler.

Kararın alınması için idarenin ek bilgi ve belgeye ihtiyaç duyduğu durumlarda, bu ek bilgi ve belgelerin de başvuru sahibince verilmesi zorunludur.

Verilen kararlar başvuru sahibine yazılı olarak tebliğ edilir.

Gümrük idarelerinin başvurunun reddine ve muhatabı kişinin aleyhine olarak verdiği kararlar Gümrük Kanununun 242 nci maddesi hükümleri çerçevesinde itiraz yolu açık olmak üzere gerekçeli olarak alınır ve bu husus kararda belirtilir.

Kararın iptali ya da değiştirilmesi

Madde 8- Gümrük idaresinin ilgilinin lehine olan kararları;

a) Kararın yanlış veya eksik bilgilere dayanılarak verildiği,

b) Başvuru sahibinin bu yanlışlık veya eksikliği bildiği ya da bilmesi gerektiği,

c) Doğru ve tam bilgi verilmiş olması halinde, söz konusu kararın verilmesinin mümkün olmadığının saptandığı,

Hallerde iptal edilir.

Kararın iptali için bu şartların tamamının gerçekleşmiş olması gerekir.

İlgilinin lehine olan karar, kararda öngörülen bir ya da birden fazla koşulun gerçekleşmemiş ya da gerçekleşemez olması veya kararda öngörülen bir yükümlülüğe ilgilinin uymaması durumunda, değiştirilebilir veya iptal edilebilir.

İptal veya değiştirme kararlarının muhatabına tebliğ edilmesi gerekir.

Birinci fıkra hükmü uyarınca, verilen iptal kararı, iptal kararının verildiği tarihten itibaren üçüncü fıkra hükmü uyarınca, verilen iptal ya da değiştirme kararı ise tebliğ tarihinden itibaren hüküm ifade eder.

Değiştirme ya da iptal kararları, bu kararların yürürlüğe girdiği tarihte, iptal edilen ya da değiştirilen kararlar uyarınca bir gümrük rejimine tabi tutulmaya başlanmış eşya için uygulanmaz.

Bununla birlikte, gümrük idareleri belirlenecek bir dönem içinde bu eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işleme ya da kullanıma tabi tutulmasını isteyebilir.

Bağlayıcı Tarife Bilgisi

Madde 9- Bağlayıcı Tarife Bilgisi, kişinin yazılı talebi üzerine Müsteşarlık (Gümrükler Genel Müdürlüğü) tarafından verilen ve eşyanın Türk Gümrük Tarife Cetveli'nde sınıflandırılmasına ilişkin idari karardır.

Bağlayıcı Tarife Bilgisi, gümrük idarelerini hak sahibine karşı sadece eşyanın tarife pozisyonu konusunda ve yalnızca bilginin verildiği tarihten sonra tamamlanacak gümrük işlemlerine konu eşya için bağlayıcı niteliktedir. Bunun için bilgi alan kişinin, beyan edilen eşya ile verilen bilgide tanımlanan eşyanın cins, nevi ve niteliği açısından uygun olduğunu kanıtlaması zorunludur.

Bağlayıcı Tarife Bilgisi başvurusu, 1 xx.xx ekte yer alan Bağlayıcı Tarife Bilgisi Başvuru Formu ile Gümrükler Başmüdürlükleri vasıtasıyla Müsteşarlığa (Gümrükler Genel Müdürlüğü) yapılır. Bağlayıcı Tarife Bilgisi başvurularının sadece bir kalem eşya için yapılması gerekir. Bir kalem eşya deyiminden Türk Gümrük Tarife Cetvelinde aynı tarife pozisyonu alt açılımında bulunan ve aynı yasal ya da tercihli vergi oranına tabi olan eşya anlaşılır.

Bağlayıcı Tarife Bilgisi başvurularının aşağıdaki bilgi ve belgeleri içermesi zorunludur:

a) Hak sahibinin adı, soyadı ve adresi,

b) Başvuran kişinin hak sahibi olmaması durumunda başvuranın adı, soyadı ve adresi,

c) Eşyanın sınıflandırılacağı tarife pozisyonu konusunda başvuranın öngörüsü,

d) Eşyanın Türk Gümrük Tarife Cetvelindeki yerinin belirlenmesini sağlayacak ayrıntılı

tanım,

e) Eşyanın sınıflandırılmasının, eşya bileşimine bağlı olması durumunda bu bileşimin

belirlenebilmesi için kullanılabilecek tahlil metotları,

f) Eşyanın Türk Gümrük Tarife Cetvelindeki yerinin doğru şekilde saptanmasında gümrük idaresine yardımcı olacak numunesi, fotoğrafı, planı, krokisi ya da mevcut diğer belgeleri (yabancı dilde basılmış olanlarının yeminli tercüme bürolarınca onaylı tercümeleri),

g) Gizli tutulması istenilen hususlar varsa bunlara ilişkin bilgi.

Başvurunun Bağlayıcı Tarife Bilgisi verilmesi için gerekli bilgi ve belgelerin tamamını içermesi zorunludur. Aksi takdire başvuru sahibinden eksik bilgi ve belgeleri tamamlaması istenir.

Bağlayıcı Tarife Bilgisi’nin başvuru sahibine mümkün olan en kısa zamanda yazılı olarak bildirilmesi esastır. Bağlayıcı Tarife Bilgisi’nin başvuru alındıktan sonra 30 gün içinde başvuru

sahibine bildiriminin mümkün olmadığı durumlarda, gümrük idaresi, bu sürenin bitiminden önce, gecikmenin nedenini açıklayarak bilginin verilmesi için gerekli gördüğü ek süreyi belirtir.

Bağlayıcı Tarife Bilgisi, 1.1 xx.xx ekte yer alan örneğe uygun bir formla başvuru sahibine bildirilir. Bu bildirimde gizlilik esasına göre verildiği kabul edilen hususlar ve verilen Bağlayıcı Tarife Bilgisi’ne karşı Gümrük Kanununun 242 nci maddesi hükümleri çerçevesinde itiraz yolunun açık olduğu belirtilir.

Bağlayıcı Tarife Bilgisi, 1.2 xx.xx ekte yer alan Bağlayıcı Tarife Bilgisi Takip Defterine kaydedilmek suretiyle izlenir.

Bağlayıcı Tarife Bilgisi veriliş tarihinden itibaren 6 yıl geçerlidir.

Gümrük idaresi eşyanın gümrükten çekilmesi sırasında Bağlayıcı Tarife Bilgisi sahibi kişiden gümrük işlemlerini tamamlarken sahip olduğu Bağlayıcı Tarife Bilgisi’ni gümrük idaresine bildirmesini isteyebilir.

Talep edenin verdiği yanlış veya eksik bilgiye dayanan Bağlayıcı Tarife Bilgisi iptal edilir. İptal, iptal kararının verildiği tarihten itibaren hüküm ifade eder.

Bağlayıcı Tarife Bilgisinin geçerliliğini yitirmesi veya iptali Madde 10- Bağlayıcı Tarife Bilgisi,

a) Türk Gümrük Tarife Cetvelinde değişiklik yapılması ve verilen bilginin söz konusu değişiklikle getirilen hükümlere uymaması,

b) Dünya Gümrük Örgütünün uymakla yükümlü bulunduğumuz nomanklatür, izahname, tarife pozisyonlarına ilişkin kararlarındaki bir değişikliğe uymaması,

c) Bağlayıcı Tarife Bilgisi’nin iptal edildiğinin veya değiştirildiğinin bilgi verilen kişiye tebliğ edilmesi,

Durumlarında geçerliliğini yitirir.

Bağlayıcı Tarife Bilgisi, birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerinde belirtilen durumlarda söz konusu değişikliklerin Resmi Gazetede yayımlandığı, (c) bendinde belirtilen durumlarda ise, iptal ya da değişiklik kararının ilgiliye tebliği tarihinden itibaren geçerliliğini yitirir.

Yanlış veya eksik belge ve bilgiye dayanması dışındaki nedenlerle geçerliliğini yitiren Bağlayıcı Tarife Bilgisi’nin hak sahibi, söz konusu bilgiye dayanarak ve bu bilginin geçerliliğini yitirmesinden önce ilgili eşyanın alımı veya satımı üstüne bağlayıcı sözleşmeler yaptığını kanıtladığı takdirde, geçerliliğini yitiren tarife bilgisini, geçerliliğin sona erdiği tarihten itibaren 6 aylık süre boyunca kullanabilir. Gümrük işlemleri sırasında söz konusu ürünler için bir ithalat, ihracat ya da ön izin belgesinin gümrüğe verilmesi halinde, bu belgenin geçerlilik süresi esas alınır.

Geçerliliğini yitiren Bağlayıcı Tarife Bilgisi’nin yukarıda belirtilen kayıt ve koşullar altındaki kullanımı yalnızca;

a) İthalat ya da ihracat vergilerinin belirlenmesi,

b) Tarım politikası kapsamında ihracat vergi iadeleri ile ithalata veya ihracata verilen diğer bütün ödemelerin hesaplanması,

c) Söz konusu Bağlayıcı Tarife Bilgisi’ne istinaden verilmiş olması koşuluyla eşyaya ait gümrük beyannamesinin tescili için gümrük işlemlerinin yürütülmesi sırasında verilen ithalat, ihracat ya da ön izin belgesinin kullanımı,

Amacıyla mümkündür. Bağlayıcı Menşe Bilgisi

Madde 11- Bağlayıcı Menşe Bilgisi, kişinin yazılı talebi üzerine Müsteşarlık (Gümrükler Genel Müdürlüğü) tarafından verilen ve eşyanın tercihli veya tercihli olmayan menşeinin tespitine ilişkin idari karardır.

Bağlayıcı Menşe Bilgisi, gümrük idarelerini hak sahibine karşı yalnızca eşyanın menşeinin belirlenmesi konusunda ve yalnızca bilginin verildiği tarihten sonra tamamlanacak gümrük işlemlerine konu olan eşya için bağlar. Bunun için bilgi alan kişinin beyan edilecek eşya ve menşe kazanımı gerektiren durumu ile verilen bilgide tanımlanan eşya ve menşe kazanımı gerektiren durumun her bakımdan uyumlu olduğunu kanıtlaması zorunludur.

Bağlayıcı Menşe Bilgisi, 2 xx.xx ekte yer alan örneğe uygun bir formla başvuru sahibine bildirilir.

Bu bildirimde gizlilik esasına göre verildiği kabul edilen hususlar ve Bağlayıcı Menşe Bilgisi’ne karşı Gümrük Kanununun 242 nci maddesi hükümleri çerçevesinde itiraz yolunun açık olduğu belirtilir.

Bağlayıcı Menşe Bilgisi başvurularının sadece bir kalem eşya için yapılması gerekir. Bir kalem eşya deyiminden Türk Gümrük Tarife Cetvelinde aynı tarife pozisyonu alt açılımında bulunan ve aynı yasal ya da tercihli vergi oranına tabi olan eşya anlaşılır.

Bağlayıcı Menşe Bilgisi başvurularının aşağıdaki bilgi ve belgeleri içermesi zorunludur:

a) Hak sahibinin adı, soyadı ve adresi,

b) Başvuran kişinin hak sahibi olmaması durumunda başvuranın adı, soyadı ve adresi,

c) Eşyanın ayrıntılı tanımı,

d) Eşyanın tarife pozisyonu,

e) Eşyanın hangi ülkede ne tür işlem ve işçilik gördüğü,

f) Gizli tutulması istenilen hususlar varsa bunlara ilişkin bilgi.

Başvurunun Bağlayıcı Menşe Bilgisi verilmesi için gerekli bilgi ve belgelerin tamamını içermesi zorunludur. Aksi takdirde, başvuru sahibinden eksik bilgi ve belgeleri tamamlaması istenir.

Bağlayıcı Menşe Bilgisi’nin başvuru sahibine mümkün olan en kısa zamanda yazılı olarak bildirilmesi esastır. Bağlayıcı Menşe Bilgisi’nin başvuru alındıktan sonra 30 gün içinde başvuru sahibine bildiriminin mümkün olmadığı durumlarda gümrük idaresi, bu sürenin bitiminden önce gecikmenin nedenini açıklayarak bilginin verilmesi için gerekli gördüğü ek süreyi belirtir.

Bağlayıcı Menşe Bilgisi’nin verilmesinde Gümrük Kanununun 17 ila 22 nci ve bu Yönetmeliğin 23 ila 34 üncü maddelerinde yer alan, eşyanın menşeinin belirlenmesine ilişkin hükümler esas alınır.

Bağlayıcı Menşe Bilgisi verildiği tarihten itibaren üç yıl geçerlidir.

Bağlayıcı Menşe Bilgisinin geçerliliğini yitirmesi veya iptali

Madde 12- Talep edenin verdiği eksik ve yanlış bilgiye dayanılarak verilen Bağlayıcı Menşe Bilgisi iptal edilir. İptal kararı, verildiği tarihten itibaren hüküm ifade eder.

Bağlayıcı Menşe Bilgisi;

a) Menşe kurallarında bir mevzuat düzenlemesi ya da bir uluslararası anlaşma gereğince değişiklik yapılması ve verilen bilginin söz konusu değişiklikle getirilen hükümlere uymaması,

b) Dünya Ticaret Örgütünün uymakla yükümlü bulunduğumuz Menşe Kuralları Anlaşması ve bu anlaşmaya ilişkin izahname ve kararlardaki bir değişikliğe uymaması,

c) Bağlayıcı Menşe Bilgisi’nin iptal edildiğinin ya da değiştirildiğinin bilgi verilen kişiye tebliğ edilmesi,

Durumlarında geçerliliğini yitirir.

Bağlayıcı Menşe Bilgisi, ikinci fıkranın (a) ve (b) bentlerinde belirtilen durumlarda söz konusu değişikliklerin Resmi Gazetede yayımlandığı tarihten itibaren, (c) bendinde belirtilen durumlarda ise iptal ya da değişiklik kararının ilgiliye tebliği tarihinden itibaren geçerliliğini yitirir.

Yanlış veya eksik belge ve bilgiye dayanması nedeni dışındaki nedenlerle geçerliliğini yitiren Bağlayıcı Menşe Bilgisi’nin hak sahibi, söz konusu bilgiye dayanarak ve bu bilginin geçerliliğini yitirmesinden önce ilgili eşyanın alımı veya satımı üstüne bağlayıcı sözleşmeler yaptığını kanıtladığı takdirde, geçerliliğini yitiren menşe bilgisi, geçerliliğin sona erdiği tarihten itibaren 6 aylık süre boyunca kullanılabilir. Ancak gümrük işlemleri sırasında söz konusu ürünler için ithalat, ihracat ya da ön izin belgesinin gümrüğe verilmesi halinde bu belgenin geçerlilik süresi esas alınır.

Geçerliliğini yitiren Bağlayıcı Menşe Bilgisi’nin yukarıda belirtilen kayıt ve koşullar altındaki kullanımı yalnızca;

a) İthalat ya da ihracat vergilerinin belirlenmesi,

b) Tarım politikası kapsamında vergi iadeleri ile ithalatta veya ihracatta verilen diğer bütün ödemelerin hesaplanması,

c) Söz konusu Bağlayıcı Menşe Bilgisi’ne istinaden verilmiş olması koşuluyla eşyaya ait gümrük beyannamesinin tescili için gümrük işlemlerinin yürütülmesi sırasında verilen ithalat, ihracat ya da ön izin belgesinin kullanımı,

Amacıyla mümkündür.

DÖRDÜNCÜ AYIRIM

Bilgi

Bilgi talebi

Madde 13- Kişiler gümrük idarelerinden gümrük mevzuatının uygulanması hakkında bilgi talep edebilirler.

Ancak bu tür bir talep, fiilen tasarlanan bir ithalat ya da ihracat işlemine dayanmıyorsa reddedilebilir.

Bilgiler talep edene ücretsiz olarak verilir. Bununla birlikte, özellikle eşyanın tahlili veya ekspertizi ya da talep edene geri gönderilmesi nedeniyle gümrük idarelerince yapılan masraflar talepte bulunan tarafından karşılanır.

Bilgi verme yükümlülüğü

Madde 14- Gümrük işlemleriyle doğrudan veya dolaylı olarak ilgili bulunan kişiler, gümrük idarelerinin talebi üzerine, gümrük işlemleriyle sınırlı olmak kaydıyla, Gümrük Kanununun belge ve bilgi saklanması için öngördüğü süreler içinde, faturalar, proforma faturalar, alım satım sözleşmeleri, ithal ya da ihraç eşyasına ilişkin muhasebe kayıtları gibi beyanı destekleyen bütün belge ve bilgileri vermek ve her türlü yardımı sağlamakla yükümlüdür.

Kendilerinden birinci fıkrada belirtilen konularda bilgi istenilen kişiler özel kanunlarda yazılan gizlilik hükümlerini ileri sürerek bilgi vermekten kaçınamazlar.

Bilgi vermeyi reddeden kişiler hakkında cezai kovuşturma hükümleri saklı kalmak kaydıyla Gümrük Kanununun 241 inci maddesinin 1 inci fıkrası hükümleri çerçevesinde işlem yapılır.

Bilgilerin gizliliği

Madde 15- Gizli nitelikli bilgiler, bu bilgilerin edinilmesini gerektiren işlemlerle doğrudan ilgili olması koşuluyla ve bu işlemlerle sınırlı olarak kullanılır.

Gümrük işlemleriyle ve bu işlemlerin denetimiyle görevli memurlar, görevleri dolayısıyla gümrük yükümlüsünün kendisine ve gümrük yükümlüsüyle ilgili olanların şahıslarına, işlem ve hesap durumlarına, işlerine, işletmelerine, mal varlıklarına, mesleklerine ilişkin olarak öğrendikleri sırları ve gizli kalması gereken diğer hususları açıklayamaz ve bunları kendilerinin veya üçüncü kişilerin yararına kullanamaz.

Bu yasak yukarıda belirtilen kişilerin görevlerinden ayrılmalarından sonra da devam eder.

Bu yükümlülüğe uyulmaması durumunda, mevzuatın öngördüğü genel hükümler çerçevesinde işlem yapılır.

Belge ve bilgi saklama yükümlülüğü

Madde 16- Gümrük işlemleriyle doğrudan ya da dolaylı olarak ilgili bulunan kişiler, bu işlemlerle ilgili belge ve bilgileri 5 yıl süreyle saklamak zorundadır.

Belge saklama süresi;

a) Nihai kullanımları nedeniyle indirimli veya sıfır ithalat vergi oranıyla Türkiye’de serbest dolaşıma giren eşya için gümrük gözetimine tabi olmalarının sona erdiği yılın,

b) (a) bendinde öngörülen durumlar dışında serbest dolaşıma girmek veya ihraç edilmek üzere beyan edilen eşya ile ilgili olarak serbest dolaşıma giriş veya ihracat beyanlarına ilişkin belgelerin tescil edildiği yılın,

c) Başka bir gümrük rejimine tabi tutulan eşya için söz konusu gümrük rejiminin sona erdiği yılın,

d) Serbest bölgeye konulan eşya için eşyanın buradan çıktığı yılın, Sonundan itibaren işlemeye başlar.

BEŞİNCİ AYIRIM

Süreler

Süre

Madde 17- Gümrük Kanununda belirtilen süreler, tarih veya vadeler, aksine bir hüküm bulunmadıkça uzatılamaz veya ertelenemez.

Süreler aşağıdaki şekilde hesaplanır:

a) Süre gün olarak belli edilmişse, başladığı gün hesaba katılmaz ve son günün mesai saati bitiminde sona erer.

b) Süre hafta veya ay olarak belli edilmişse, başladığı güne son hafta veya ayda tekabül eden günün mesai saati bitiminde sona erer. Sürenin bittiği ayda, başladığı güne tekabül eden bir gün yoksa, süre o ayın son gününün mesai saati bitiminde sona erer.

c) Sürenin son gününün, tarihin veya vadenin resmi tatile rastlaması durumunda, bu süreler tatili izleyen ilk iş gününün mesai saati bitiminde sona erer.

İKİNCİ KISIM

Gümrük Vergileri İle Eşya Ticareti Konusunda Öngörülen Diğer Önlemlerin Uygulanmasına İlişkin Unsurlar

BİRİNCİ BÖLÜM

Gümrük Xxxxxxxx ve Eşyanın Tarife Pozisyonlarına Ayrılması

Tanımlar

Madde 18- Bu kısımda geçen bazı kavram ve deyimler aşağıda tanımlanmıştır.

a) Türk Gümrük Tarife Cetveli: Eşyanın cins, nev’i ve niteliklerine göre sistematik bir şekilde numaralandırılarak sınıflandırıldığı ve alınacak gümrük vergisi oranlarının gösterildiği Bakanlar Kurulunca kabul edilen cetveldir.

b) Gümrük Xxxxxxxx;

1) Bakanlar Kurulunca kabul edilen Türk Gümrük Tarife Cetvelini,

2) Tamamen ya da kısmen Türk Gümrük Tarife Cetveline dayanan veya bu cetvele alt açılımlar ekleyen ve eşya ticaretine ilişkin tarife önlemlerinin uygulanması için tespit edilen diğer cetvelleri,

3) Türk Gümrük Tarifesinin kapsadığı eşyaya uygulanacak gümrük vergisi oranlarını ve tarım politikası veya işlenmiş tarım ürünleriyle ilgili özel düzenlemeler çerçevesinde alınan ithalat vergilerini,

4) Türkiye’nin bazı ülkeler veya ülke grupları ile yaptığı tercihli bir tarife uygulanmasını gerektiren anlaşmalarda yer alan tercihli tarife uygulamalarını,

5) Türkiye tarafından tek taraflı olarak bazı ülkeler, ülke grupları veya toprak parçaları için tanınan tercihli tarife uygulamalarını,

6) İthalat vergilerinde, bazı eşyaya şartlı olarak uygulanacak muafiyet veya indirim uygulamalarını,

7) Yukarıdakilerin dışında kalan diğer tarife uygulamalarını, Kapsar.

c) Bölüm: Türk Gümrük Tarife Cetvelinde birbirine benzeyen aynı nitelikteki veya çoğunlukla aynı hammaddeden yapılan eşyayı içine alacak şekilde oluşturulan gruplardır.

d) Fasıl: Bölümlerden daha alt düzeyde ve bölümlere nazaran daha çok birbirine benzeyen aynı nitelikteki eşyayı içine alır ve Armonize Sistem Kodunu oluşturan numaralandırmanın başladığı 6 basamaklı rakamdan oluşan Armonize Sistem Kodunun ilk iki rakamıyla ifade edilir.

e) Bölüm Notu: Türk Gümrük Tarife Cetvelinde bölümlerle ilgili olarak bölüm başlıklarından sonra yer alan açıklamalardır. Bölümde geçen bazı tabirlerin ne anlama geldiği, ilgili bölümde bir eşyaya yapılan bir atıfın hangi tür eşyayı kapsadığı, hangi eşyanın sadece ilgili bölümde yer alabileceği ve bu eşyanın bu bölümde yer alabilmesi için hangi şartların gerektiği, hangi eşyanın o bölüme dahil olmadığı hakkında bilgi verir.

f) Fasıl Notu: Türk Gümrük Tarife Cetvelinde Fasıl Başlıklarından sonra gelmek üzere, fasıllarla ilgili yapılan açıklamaların yer aldığı kayıtlardır.

g) Bölüm Başlığı: Türk Gümrük Tarife Cetvelinde bulunan her bölümün başında yer alan ve tarifenin yorumu bakımından bağlayıcı olmayıp, yol gösterici nitelikte olan ibarelerdir.

h) Fasıl Başlığı: Türk Gümrük Tarife Cetvelinde yer alan fasılların başında bulunan ve bağlayıcı olmayan ibarelerdir.

i) Tarife Pozisyonu: Türk Gümrük Tarife Cetvelinde fasıla ilişkin ilk iki rakamdan sonra gelen iki rakamla birlikte dörtlü rakamlarla ifade edilen gruplardır. İlk iki rakamdan sonra gelen iki rakam pozisyon numarasıdır. Eşyanın ilgili faslın kaçıncı sırasında olduğunu gösterir. Fasıl numarası ile birlikte bir bütün olarak pozisyon diye adlandırılır.

j) Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu: Türk Gümrük Tarife Cetvelinde, oniki rakamdan oluşan pozisyondur.

Tarife Alt Pozisyonu: Türk Gümrük Tarife Cetvelinde pozisyon numarasını izleyen iki rakam alt pozisyon numarasıdır. Ancak, iki rakam tek başına değil, kendinden önceki dört rakamla birlikte altılı olarak alt pozisyon numarasını oluşturur.

k) Eşyanın Tarife Sınıflandırılması: Yürürlükteki hükümlere uygun olarak eşyanın girdiği

Türk Gümrük Tarife Cetvelinin, tamamen ya da kısmen Türk Gümrük Tarife Cetveline dayanan veya bu cetvele alt açılımlar ekleyen ve eşya ticaretine ilişkin tarife önlemlerinin uygulanması için tespit edilen diğer cetvellerin, özel alanlara ait eşya ticaretine ilişkin tarife dışı önlemlerin uygulanması amacıyla, Bakanlar Kurulu Kararı ile oluşturulan bir diğer cetvelin alt pozisyonunun belirlenmesidir.

l) Tarife Önlemleri: Dış ticaretin serbest piyasa koşullarında gelişmesine, konulan gümrük vergileri ile engel olunmasıdır.

m) Tarife Dışı Önlemler: Uluslararası mal ve hizmet akımlarının serbest ticaret koşullarına göre gelişmesine engel olan tarife önlemleri dışında kalan her türlü araç ve politikalardır.

n) Kota: Bir takvim yılı içinde veya muayyen bir dönem itibarıyla yapılmasına izin verilen ithalatın miktar ve/veya değerini ifade eder.

o) Tarife Kotası: Bir mal ya da mal grubunun gümrük vergisi oranlarında belirli bir miktar veya değer için indirim yapılması ya da muafiyet sağlanmasını ifade eder. Tarife kotası deyimi, tarife kontenjanı anlamına da gelir.

p) Tarife Tavanı: Belirli bir dönem içinde, belli malların belirlenen değer ya da miktar için ithalatta ve ihracatta normal gümrük vergisi oranında bir indirime gidilmesi ve bunu aşan miktar için belirlenen dönemin sonuna kadar bu tarife indirimlerinin askıya alınabilmesi uygulamasıdır.

r) Tercihli Tarife: İki ya da daha çok ülkenin yaptıkları ticaret anlaşması uyarınca, aralarındaki ticarette karşılıklı olarak ya da bir ülkenin belli ülke ya da toprak parçaları menşeli eşyaya tek taraflı olarak daha düşük tarife uygulamasıdır.

s) Eşyanın Ticaretine İlişkin Özel Hükümlerle Belirlenmiş Önlemler: Bir eşyanın ticaretine ilişkin olarak uluslararası anlaşmalardan kaynaklanan yükümlülükler ya da kanun, kararname, yönetmelik ve benzeri mevzuat çerçevesinde, ilgili kurumlarca belirlenmiş özel düzenlemelerdir.

t) İşlenmiş Tarım Ürünleriyle İlgili Özel Düzenlemeler: Tarım ürünlerinin işlenmesi sonucu elde edilen işlenmiş tarım ürünlerinin ticaretinde uygulanan özel hükümlerdir.

Gümrük vergilerinin hesaplanması

Madde 19- Gümrük vergileri aşağıdaki esaslara göre hesaplanır:

a) Gümrük vergileri, gümrük yükümlülüğünün başladığı tarihte yürürlükte olan gümrük tarifesine göre hesaplanır.

Gümrük vergi oranlarının değiştiği hallerde, bilgisayar sistemine yeni vergi oranları yüklenir.

Ancak, yeni vergi oranlarının yürürlüğe girmesi ile bunların sisteme yüklenmesi arasında bir süre geçmesi ve yükümlü veya temsilcilerinin bu süre içinde eşyanın teslimini istemesi durumunda, beyan eski vergi oranları üzerinden yapılabilir. Bu gibi hallerde, eşyanın tesliminden sonra, duruma göre noksan alınan vergilerin istenmesi veya fazla alınan vergilerin geri verilmesi yönünde işlem yapılır.

b) Eşya ticaretine ilişkin özel hükümlerle belirlenmiş diğer önlemler, gerektiği takdirde, söz konusu eşyanın tarife pozisyonuna göre uygulanır.

c) Bir konşimento içeriği eşyanın değişik tarife pozisyonlarına girdiği durumlarda, her eşya için kendi tarife pozisyonuna göre işlem yapılmasının ek bir iş yükü ve masrafa sebep olması halinde, beyan sahibinin talebi üzerine, gümrük idareleri eşyanın tamamına, en yüksek ithalat vergisi oranına tabi eşyanın tarife pozisyonuna göre vergi uygulayabilir.

Beyan sahibi, gerekli koşulların yerine getirilmesi kaydıyla eşya ithalinde;

1) Türkiye’nin bazı ülkeler ya da ülke grupları ile yaptığı anlaşmalar uyarınca uyguladığı tercihli tarifelerin,

2) Türkiye’nin tek taraflı olarak bazı ülkeler, ülke grupları ya da toprak parçaları için tanıdığı tercihli tarifelerin,

3) Şartlı muafiyet ya da indirim, Uygulanmasını isteyebilir.

Söz konusu talep, gerekli koşulların yerine getirilmesi durumunda, gümrük işlemlerinin tamamlanmasından ya da eşyanın tesliminden sonra da yapılabilir.

Tercihli tarife uygulamasında sabit oranlı vergileme hükümleri saklıdır. Tarifenin yorumuna ilişkin kurallar

Madde 20- Tarifenin uygulanmasında aşağıdaki kurallar uygulanır:

1. Bölüm, fasıl ve tali fasıl başlıkları sadece yol gösterici niteliktedir. Yasal amaçlar için eşyanın tarifedeki yerinin saptanması, pozisyon metinlerine, ilgili herhangi bir bölüm veya fasıl notuna göre ve bu pozisyon veya not hükümlerinde aksi belirtilmedikçe aşağıdaki kurallara göre yapılır.

2. (a) Tarifenin belirli bir pozisyonunda bir eşyaya yapılan herhangi bir atıf, imali bitirilmemiş veya aksamı tamamlanmamış eşyanın, imali bitirilmiş veya aksamı tamamlanmış eşyanın ayırdedici niteliğini ithal anında içermesi şartıyla, bu eşyanın imali bitirilmemiş veya aksamı tamamlanmamış olanlarını da kapsar. Böyle bir atıf, imali bitirilmiş veya aksamı tamamlanmış eşya ile yukarıdaki hükme göre böyle sayılan eşyanın sökülerek veya monte edilmeden getirilmiş olanlarını da içerir.

(b) Tarifenin belirli bir pozisyonunda herhangi bir maddeye yapılan atıf, bu maddenin karışımlarını, bileşimlerini ve diğer maddelerle birleştirilmiş veya karıştırılmış hallerini de kapsar. Aynı şekilde, belirli bir maddeden mamul bir eşyaya yapılan herhangi bir atıf, tamamen veya kısmen bu maddeden mamul eşyayı da içerir. Birden fazla maddeden meydana gelen eşyanın tarifedeki yeri, aşağıda (3) numaralı kuralda belirtilen hususlara göre saptanır.

3. (2-b) kuralının uygulanması nedeniyle veya başka herhangi bir nedenle eşyanın ilk bakışta iki veya daha fazla pozisyonda sınıflandırılabilmesi halinde o eşyanın tarifedeki yerinin saptanması aşağıdaki şekilde yapılır:

(a) Eşyayı en özel şekilde tanımlayan pozisyon, daha genel şekilde tanımlayan pozisyona göre öncelik alır. Bununla beraber, iki veya daha fazla pozisyonun her birinin, birbirleriyle karıştırılmış veya birleştirilmiş eşyanın sadece birine ya da perakende satılacak hale getirilmiş takımın sadece bir parçasına atıfta bulunması halinde, bu pozisyonların, pozisyonların birisi eşyanın tam ve kesin tanımını verse bile, söz konusu eşyayı eşit derecede özel şekilde tanımladığı mütalaa edilir.

b) (3-a) kuralının uygulanmasıyla, tarifedeki yeri tayin edilemeyen bileşik ürünlerin ve çeşitli maddelerden oluşan veya çeşitli eşyanın birleşmesiyle meydana gelen mamuller ile perakende satılacak hale getirilmiş takım halinde bulunan eşyanın tarifedeki yeri, bunlara esas niteliğini veren madde veya eşya saptanabildiği takdirde buna göre bulunur.

c) (3-a) veya (3-b) kuralları uyarınca tarifedeki yeri saptanamayan eşya, her biri geçerli olabilecek pozisyonların numara sırasına göre sonuncusunda kabul edilir.

4. Yukarıdaki kurallara uygun olarak sınıflandırılmayan eşya, bu eşyaya en çok benzeyen eşyanın bulunduğu pozisyonda sınıflandırılır.

5. Aşağıdaki eşya yukarıda belirtilenlere ilave olarak şu kurallar da uygulanır:

(a) Fotoğraf makinası mahfazası, müzik aleti mahfazası, silah mahfazası, çizim aleti kutuları, kolye kutuları ve benzeri kutular, özellikle belli bir eşyaya veya takım halindeki eşyaya göre şekil verilmiş veya bu eşyaya uygun olarak yapılmış olup uzun süre kullanılmaya uygun ve ait oldukları eşya ile birlikte ithal edilen kutular, normal olarak bu eşya ile birlikte satılan türde iseler, beraber satıldıkları eşya ile birlikte sınıflandırılırlar. Ancak bu kural, bir bütün olarak esas niteliği mahfaza olan eşyaya uygulanmaz.

(b) 5 (a) kuralındaki hükümler saklı kalmak şartıyla, içindeki eşya ile birlikte sunulan ambalaj maddeleri ve ambalaj mahfazaları bu eşyanın ambalajında normal olarak kullanılan türden ambalaj maddeleri olmaları şartıyla bu eşya ile beraber sınıflandırılırlar. Bununla beraber, bu tür ambalaj maddeleri veya ambalaj mahfazalarının, sürekli kullanıma elverişli olduklarının açıkça belli olması halinde bu hüküm uygulanmaz.

6. Yasal amaçlar için, eşyanın bir pozisyonun alt pozisyonlarında sınıflandırılması, sadece aynı seviyedeki alt pozisyonların mukayese edilebilirliği dikkate alınarak, bu alt pozisyonlardaki ilgili alt pozisyon notlarına ve gerekli değişiklikler yapılmış olarak, yukarıdaki kurallara göre şartlar ile bu pozisyonla saptanacaktır. Metinde aksi belirtilmedikçe bu kuralın tatbikinde ilgili Bölüm ve Fasıl Notları da uygulanır.”

İzahname ve eşya fihristi

Madde 21- Gümrük Tarife Cetveli İzahnamesi ve Eşya Fihristi Müsteşarlıkça hazırlanır ve Resmi Gazetede yayımlanır. Bu şekilde yayımlanan metinler idari ve yargısal uygulamalarda esas alınır.

Eşyanın mahiyetine ya da kullanım şekline göre tercihli tarife

Madde 22- Eşyanın mahiyeti ya da kullanım şekli nedeniyle bazı eşyaya tercihli tarife uygulanması Bakanlar Kurulunca belirlenen koşullara tabidir.

Tercihli tarife ifadesi, tarife kotaları kapsamında olsa dahi, ithalat vergilerinde bir indirim ya da

şartlı muafiyet uygulaması anlamına gelir.

Bir izin gerektiğinde, bu izin;

a) İşlemlerin usulüne uygun olarak yürütülmesi için gerekli noter tasdikli taahhütnamelerin ve teminatın verilmesi,

b) Gümrük idarelerinin, rejimi denetim altında tutabilmesi ya da izleyebilmesi için yapması gereken idari düzenlemelerin söz konusu rejimden hedeflenen ekonomik amaçlarla orantılı olması,

Durumunda verilir.

Ayrıca bu izinde uyulması gereken koşullar belirtilir.

İzin hak sahibi iznin verilmesinden sonra ortaya çıkan ve iznin devamını ya da içeriğini etkileyebilecek olan her türlü gelişmeyi ilgili mercilere bildirmek zorundadır.

İKİNCİ BÖLÜM

Eşyanın Menşei BİRİNCİ AYIRIM

Eşyanın Tercihli Xxxxxxx Xxxxxx

Eşyanın tercihli olmayan menşeinin belirlenmesi Madde 23- Eşyanın tercihli olmayan menşei;

a) Türkiye’nin bazı ülkeler veya ülke grupları ile yaptığı anlaşmalarda yer alan veya Türkiye tarafından tek taraflı olarak bazı ülkeler, ülke grupları ve toprak parçaları için tanınan tercihli tarife uygulamaları hariç olmak üzere Türk Gümrük Tarifesinin uygulanması,

b) Eşya ticaretine ilişkin tarife önlemleri dışında, Bakanlar Kurulu Kararı ile oluşturulan önlemlerin uygulanması,

c) Menşe şahadetnamelerinin hazırlanması ve verilmesi,

Amaçları ile aşağıdaki maddeler hükümleri çerçevesinde belirlenir.

Eşyanın menşeinin tayin ve tespiti

Madde 24- Kara suları da dahil olmak üzere, tümüyle bir ülkede elde edilen veya üretilen eşya o ülke menşelidir. Tümüyle bir ülkede elde edilen veya üretilen eşya ifadesinden;

a) O ülkede çıkarılan madencilik ürünleri,

b) O ülkede toplanan bitkisel ürünler,

c) O ülkede doğan ve yetiştirilen canlı hayvanlar,

d) O ülkede yetiştirilen canlı hayvanlardan elde edilen ürünler,

e) O ülkede tutulan ve avlanan balıkçılık ürünleri,

f) O ülkede kayıtlı veya tescilli olup, o ülkenin bandırasını taşıyan araçlar tarafından söz konusu ülkenin karasuları dışındaki denizlerden çıkarılan av ürünleri ve diğer deniz ürünleri,

g) Söz konusu ülkede kayıtlı ya da tescilli olan ve ülkenin bandırasını taşıyan, fabrika gemilerde

(f) bendinde öngörülen ürünlerden elde edilen eşya,

h) O ülkenin kara suları dışındaki denizlerin dibinden ya da deniz dibindeki toprağın altından münhasır işletme hakkına sahip olarak o ülke tarafından çıkarılan ürünler,

ı) Sadece hammadde elde etmek için o ülkede toplanan imalat işlemlerinden veya kullanım kalıntılarından elde edilen atık ve artıklar,

j) Yukarıdaki bentlerde sayılan eşyadan üretimin herhangi bir aşamasında elde edilen eşya ile bunların türevlerinden elde edilen eşya,

Anlaşılır.

Üretimi birden fazla ülkede gerçekleştirilen eşyada menşe tespiti

Madde 25 Eşyanın başka bir ülkede değişiklik ve işlem görmesi veya üretimin birden fazla ülkede gerçekleştirilmesi halinde bir ülke menşeli sayılabilmesi için, o ülkede yeni bir ürün imal edilmesi veya imalatın önemli bir aşamasının ve ekonomik yönden gerekli görülen en son esaslı işçilik ve eylemin o ülkede yapılması gerekir.

Bu tür menşe kazandıran işlem veya işçilik 3 xx.xx ekte yer alan ‘yorumlama kuralları’ esas alınarak aşağıda belirtildiği şekilde uygulanır.

a) Tekstil Ürünleri:

Türk Gümrük Tarife Cetvelinin XI nci bölümünde yer alan tekstil ürünlerinin birden fazla ülkede menşeli olmayan girdiler kullanılarak gördüğü işçilik ve işlem sonucunda elde edilen ürünün o ülke menşeli sayılabilmesi için, üretiminde kullanılan ve menşeli olmayan girdilerin sınıflandırıldığı pozisyondan başka bir pozisyonda sınıflandırılması gerekir. Ancak, 4 xx.xx ekte yer alan listedeki tekstil ürünlerinde, pozisyon değişikliği olup olmadığına bakılmaksızın listenin 3 üncü sütununda belirtilen işlemlerin gerçekleştirilmiş olması şartı aranır. Listede yer alan ürünler için 3 üncü sütunda belirtilen işlem gerçekleşmediği sürece pozisyon değişikliği olsa dahi elde edilen ürün menşe kazanmaz.

b) Diğer Ürünler:

Türk Gümrük Tarife Cetvelinin XI inci bölümünde yer alan tekstil ürünleri haricindeki ürünlerin birden fazla ülkede menşeli olmayan girdiler kullanılmak suretiyle gördüğü işçilik ve işlem sonucunda elde edilen ve 5 xx.xx ekte yer alan listedeki ürünlerin o ülke menşeli sayılabilmesi için listenin 3 üncü sütununda belirtilen işlem ve işçiliği görmesi gerekir. Listede yer almayan ürünler için yorum kurallarının 5 xx.xx notunda belirtildiği şekilde işlem yapılır.

Esas amacının Türkiye tarafından belirli ülkelerin eşyasına uygulanan hükümleri aşmak olduğu tespit edilen veya yapılan araştırma sonucunda hakkında bu yönde bir kanaat oluşturan bir işçilik veya işlemle üretilen eşya bu madde hükmüne dayanılarak o ülke menşeli sayılmaz.

Menşe kazandırmayan işlem veya işçilik

Madde 26- Tarife Pozisyonu değişmiş olsun ya da olmasın eşyanın başka ülkede gördüğü ve aşağıda belirtilen işlem veya işçilik dolayısıyla eşya o ülke menşeli sayılmaz;

a) Nakliye ve depolama sırasında ürünlerin iyi durumda muhafaza edilmesini sağlamak için yapılan havalandırma, yayma, kurutma, hasar gören parçaların atılması ve benzeri işlem veya işçilik,

b) Tozun giderilmesi, kalburlama, ayıklama, sınıflandırma, eşleştirme, yıkama, kesme gibi basit işlem veya işçilik,

c) Eşyanın ambalajında ve montajında değişiklik yapılması,

d) Eşya veya ambalajı üzerinde işaret, etiket ve diğer tanıtıcı işaretlerin konulması,

e) Parça halindeki ürünlerden birleştirmek suretiyle tam ürün oluşturacak şekilde basit montajların yapılması,

f) Yukarıda sayılan hususlardan iki veya daha fazlasının bir arada gerçekleşmesi.

Eşyanın üretildiği ülkeden Türkiye’ye doğruca getirilmeyerek üçüncü bir ülke veya ülkeler yoluyla getirilmiş ve oralarda geçici depolama yerlerine ve antrepolara konmuş olsa dahi menşe ülkesi değişmez.

Eşyanın geldiği ülkeden maksat Türkiye’ye en son gönderildiği veya getiren araca yüklendiği ülkedir.

Başka bir ülkede antrepoya konmaksızın sadece araç değiştirilerek eşyanın getirilmesi halinde eşyanın geldiği ülke değişmez.

Yedek parçalar için menşe belirlemesi

Madde 27- Serbest dolaşıma sokulan veya daha önce ihraç edilmiş teçhizat, makine, cihaz veya taşıtın herhangi bir parçası ile kullanılan önemli yedek parçaların bu bölümdeki şartları yerine getiren teçhizat, makine, cihaz veya taşıt parçası ile aynı menşei taşıdığı kabul edilir. Ancak, menşein bu şekilde belirlenebilmesi için, söz konusu önemli yedek parçaların üretim aşamasında ilgili teçhizat, makine, cihaz veya taşıtın bünyesine girmesinin, bu teçhizat, makine, cihaz veya taşıtın imalatının yapıldığı ülkenin menşeine sahip olmasını engellememesi gerekir.

Bu maddenin uygulanmasında ;

a) Teçhizat, makine, cihaz veya taşıt parçası deyimleri, Türk Gümrük Tarife Cetvelinin XVI, XVII ve XVIII inci bölümlerinde yer alan eşyayı,

b) Önemli yedek parçalar deyimi, ilgili eşyanın özelliğini haiz, (a) bendinde belirtilen serbest dolaşıma sokulan veya daha önce ihraç edilmiş olan eşyanın tam olarak çalışması için gerekli olan parçaları ile normal bakımları ve hasar görmüş veya hizmet göremeyecek duruma gelmiş olanların parçalarının değiştirilmesi için kullanılması planlanan parçaları,

İfade eder.

Yedek parçalar ile ilgili olarak ibraz edilecek belgeler

Madde 28- Yukarıdaki maddede belirtilen önemli yedek parçalar için yapılacak menşe şahadetnamesi başvurularında, bu şahadetnamenin malların tarifi, koli sayısı ve cinsi marka ve sayısını gösterir sütununun doldurulmasından başka, başvuruda bulunan ilgili kişi tarafından yine bu malların daha önce ihraç edilmiş olan teçhizat, makine, cihaz veya taşıtın bir parçasının normal bakımı için kullanılacağına ilişkin yazılı beyanı gereklidir. Yazılı beyanda, söz konusu teçhizat, makine, cihaz veya taşıtın tüm özellikleri de yer alır.

Önemli yedek parçaların serbest dolaşıma sokulmak istenmesi halinde, bu maddede belirtilen bilgileri içeren menşe şahadetnamesinin ibrazı gerekir.

Gümrük idaresi bu şekilde ibraz edilen menşe şahadetnamelerine ek olarak serbest dolaşıma sokulan veya daha önce ihraç edilmiş teçhizat, makine veya taşıt ile ilgili fatura veya bu faturanın bir nüshasının, teslimatın normal bakım hizmetinin bir parçası olarak yapılmakta olduğunu gösteren sözleşme veya bir nüshasının ve gerekli gördüğü başka bir belgenin ibraz edilmesini isteyebilir.

Menşe şahadetnamesi ibrazı

Madde 29- (14.8.2002 tarih ve 24846 sayılı RG’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik)

Menşe şahadetnamesi ibrazı ihtiyaridir. Bununla birlikte, uluslararası ve ikili anlaşma hükümlerine göre, menşe şahadetnamesine dayanılarak indirimli tarifeden yararlanılmak istenilmesi halinde, eşyanın anlaşmaya taraf ülke menşeli olduğunu veya o ülkede gördüğü değişiklik ve işlemler dolayısıyla öyle sayılması gerektiğini bildirir menşe şahadetnamesi ibrazı zorunludur.

Serbest dolaşıma giriş beyannamesinin tescili sırasında menşe şahadetnamesinin mevcut olmaması veya ibraz edilen menşe şahadetnamesinin şekil ve formalite noksanlığı ya da içerik itibarıyla yanlış veya eksik bilgi taşıması nedeniyle gümrük idaresince kabul edilmemesi hallerinde, yükümlülerin tahakkukun kesinleşmesinden önce gümrük idarelerine yazılı olarak müracaat etmeleri şartıyla, gümrük idarelerince kanuni vergi ile tavizli vergi arasındaki fark emanet hesabına alınmak suretiyle usulüne uygun bir menşe şahadetnamesinin ibrazı için beyannamenin tescil tarihinden itibaren 6 aylık süre verilir. Tahakkukun kesinleşmesinden sonra yapılan ek süre talepleri kabul edilmez.

Süresi içerisinde ibraz edilen menşe şahadetnamesinin kabul edilmesi halinde emanete alınmış olan fark iade edilir. Kabul edilmeyen menşe şahadetnamelerinden doğan fark ise Hazineye irat kaydedilir.

Menşe şahadetnamesi aranılmayacak eşya

Madde 30- Taşıdıkları marka ve alametleri itibarıyla menşei gümrüklerce tespit edilen ve CIF kıymeti 300 EURO'yu geçmeyen eşya için menşe şahadetnamesi aranmaz. Aynı kişi veya firma tarafından Türkiye’deki bir firma veya şahıs adına gönderilen kap ve kolilerin hepsi bir bütün teşkil eder ve tamamın kıymeti birlikte dikkate alınır.

Menşe şahadetnamelerinin şekli ve düzenlenmesi

Madde 31- (14.8.2002 tarih ve 24846 sayılı RG’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik)

6 xx.xx eke uygun olarak hazırlanan menşe şahadetnameleri; 210 x 297 mm. ebatlarında ve en az 64 gr/m2 ağırlığında (uzunlukta –5 mm veya +8 mm farklılık kabul edilebilir), seri numarasını havi, mekanik ve kimyasal yollarla yapılmış herhangi bir tahrifatı ortaya koyacak şekilde hazırlanarak daktilo veya elle büyük harfle doldurulur.

Menşe şahadetnamelerinde bulunacak bilgiler

Madde 32- Menşe şahadetnamelerinde aşağıda yazılı bilgilerin bulunması zorunludur:

a) Eşyayı gönderenin adı, soyadı ve adresi,

b) Türkiye’deki alıcısının adı, soyadı ve adresi,

c) Kapların marka, numara ve sayıları,

d) Eşyanın cinsi, nev’i, daralı ve net ağırlıkları ile kıymeti ve yollama şekli,

e) Şahadetnameyi veren makamın tasdik şerhi, (tarih, imza ile mührü veya kaşesi)

f) Menşe şahadetnamesi eşyanın o ülkede gördüğü değişiklik ve işlemlerden ötürü o ülke menşeli addedilerek verilmiş ise bu husustaki etraflı açıklamalar.

Ancak, birinci fıkranın (a), (b), (d) ve (f) bentlerinde belirtilen hususlarda noksanlık ve yanlışlığın bulunması halinde, menşe şahadetnamesi gümrük idare amirinin onayı ile işleme konulur.

Bu bilgileri içeren menşe şahadetnamelerinin ibrazına rağmen şüphe durumunda ek kanıtları isteme konusunda gümrük idareleri yetkilidir.

Menşe şahadetnamelerinin incelenmesi ve sonradan kontrolü

Madde 33- Gümrük idarelerine ibraz olunan menşe şahadetnamelerinde yer alan bilgilerin gerçeğe aykırı olduğu yönünde şüphe veya ihbar bulunması halinde, gümrük idaresince eşya, eşyanın orijinal ambalajı, markası ve patenti gibi hususlarda inceleme yapılır. İnceleme sonucunda şahadetnamenin sıhhati konusunda bir aykırılık tespit olunursa duruma göre 1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanun hükümleri veya Gümrük Kanununun 241 inci maddesinde yer alan para cezası uygulanır.

Gümrük idaresince yapılan inceleme sonucunda şahadetnamenin gerçekliği veya eşyanın gerçek menşeine ilişkin bilgilerin doğruluğu hakkında yeterli bir kanaat elde olunamaz ve tereddüt devam eder ise, şahadetname bu kanaati uyandıran tüm bilgi ve belgeler ile birlikte sonradan kontrol talebiyle Müsteşarlığa (Gümrükler Genel Müdürlüğü) gönderilir. Müsteşarlıkça ihracatçı ülke gümrük idaresi nezdinde yapılan incelemeler sonucunda elde olunacak bilgiler çerçevesinde, duruma göre yukarıda belirtilen şekilde işlem yapılması için keyfiyet ilgili gümrük idaresine bildirilir.

Yükümlülerce yazılı olarak talepte bulunulması halinde kanuni vergi ile indirimli vergi arasındaki fark emanete alınmak suretiyle eşya araştırma sonucu beklenmeden teslim edilebilir.

İKİNCİ AYIRIM

Eşyanın Tercihli Menşei

Tercihli menşe kurallarının belirlenmesi

Madde 34- Tercihli tarife uygulamalarından yararlandırılmak istenen eşyanın tercihli menşe kuralları;

a) Türkiye’nin bazı ülkeler veya ülke grupları ile yaptığı tercihli bir tarife uygulaması gerektiren anlaşmalar kapsamı eşya için bu anlaşmalar ile,

b) Türkiye tarafından tek taraflı olarak bazı ülkeler, ülke grupları veya toprak parçaları için tanınan tercihli tarife uygulamalarından yararlanan eşya için Bakanlar Kurulu Kararı çerçevesinde,

Belirlenir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Eşyanın Gümrük Kıymeti

Tanımlar

Madde 35- Bu bölümde geçen;

a) Aynı eşya deyimi; fiziksel özellik, kalite ve tanındığı özellikleri dahil olmak üzere her hususta aynı olan ve aynı ülkede üretilmiş eşyayı (görünüşteki küçük farklılıklar diğer hususlarda tanıma uyan eşyanın aynı eşya sayılmasını önlemez),

b) Benzer eşya deyimi; her hususta aynı olmamakla birlikte aynı işlevi görmelerini ve ticari olarak birbirlerini ikame edebilmelerini mümkün kılan, benzer özellik ve benzer unsurları bulunan ve aynı ülkede üretilmiş olan eşyayı (eşyanın kalitesi, tanındığı özellikleri, bir ticari markasının bulunması, eşyanın benzerliğinin belirlenmesinde göz önüne alınacak faktörler arasında yer alır),

c) Aynı sınıf veya cins eşya deyimi; belli bir sanayi sektöründe üretilen bir grup veya bir dizi eşya kapsamına giren eşyayı (bu ifade aynı veya benzer eşyayı da kapsar),

d) Giriş liman veya mahalli deyimi; deniz yolu ile gelen eşyada Türkiye’deki boşaltma limanını, karayolu ile gelen eşyada kara taşıtlarının ilk vardıkları hudut gümrüğünü, hava yolu ile gelen eşyada eşyanın boşaltıldığı hava limanı gümrüğünü,

e) Türkiye’ye ihraç amaçlı satış deyimi; Türkiye’ye ithal edilmek üzere doğrudan doğruya yapılan

satışı,

f) Aynı veya yakın bir tarih deyimi; ithal edilen eşya ya da aynı veya benzer eşyaya ait birim

fiyatın belirlenmesine imkan verecek ileri ve geriye doğru tespiti mümkün olan ilk tarihi,

g) İthal eşyasının gümrük kıymeti deyimi; ithal eşyası üzerinden advalorem sisteme göre gümrük vergisinin hesaplanmasına esas teşkil edecek eşya kıymetini,

h) Üretilmiş deyimi; yetiştirilmiş, imal edilmiş veya topraktan çıkarılmış olma halini,

ı) Satın alma komisyonu deyimi; ithalatçının temsilcisine, kıymeti belirlenecek eşyanın satın alınmasında yurt dışında verilen temsil hizmeti karşılığında ödediği ücreti,

i) Aynı ailenin üyeleri xxxxxx; karı, xxxx, xxxx, xxxx, çocuk, erkek ve kız kardeş (öz ya da anne veya babadan biri öz), xxxxxxxxx, büyükanne, torun, amca, xxxx, hala, xxxxx, yeğen, eşlerin xxxx ve babası, çocukların eşleri (xxxxx ve xxxxx), eşlerin kardeşleri ve kardeşlerin eşleri,

j) Royalti ve lisans ücreti deyimi; ithal eşyasının imalatı, ihraç edilmek üzere satışı veya kullanımı ya da yeniden satışı ile ilgili olarak patent, dizayn, know-how, model, marka, tescilli tasarım, telif hakkı ve imalat prosesleri gibi adlar adı altında yapılan ödemeleri,

İfade eder.

Aynı eşya ve benzer eşya deyimleri, Türkiye’de yapılması nedeniyle düzeltme konusu olmayan, ithal eşyasının üretimi için gereken ve Türkiye dışında gerçekleştirilen mühendislik,geliştirme, sanat ve çizim çalışmaları, plan ve taslak hazırlama hizmetlerini içeren veya yansıtan eşyayı kapsamaz.

Yalnızca kıymeti belirlenecek eşya ile aynı ülkede üretilen eşya, ‘aynı eşya’ veya ‘benzer eşya’ olarak nitelenebilir.

Kıymeti belirlenecek eşya ile aynı kişi tarafından üretilmiş aynı veya benzer eşya bulunmadığı takdirde, farklı kişi tarafından üretilmiş eşya dikkate alınır.

Gümrük kıymetinin tespiti

Madde 36- Eşyanın gümrük kıymeti, gümrük tarifesinin ve eşya ticaretine ilişkin belirli konularda getirilen tarife dışı düzenlemelerin uygulanması amacıyla 37 ila 42 nci maddelerde yer alan yöntemlerin sırasıyla uygulanması yoluyla tayin ve tespit olunan kıymettir. Bir yönteme göre belirlenemeyen kıymet için sıra dahilinde olmak üzere izleyen yönteme geçilir. Eşyanın gümrük kıymeti bir üst maddede yer alan yöntem hükümlerine göre belirlenebildiği sürece bir alt madde hükümleri uygulanamaz. Ancak, beyan sahibinin yazılı talebinin gümrük idaresince uygun bulunması şartıyla, aşağıda yer alan yöntemlerden indirgeme yöntemi ile hesaplanmış kıymet yönteminin uygulama sırası değiştirilebilir.

Satış bedeli yöntemi

Madde 37- İthal eşyasının kıymeti eşyanın satış bedelidir. Satış bedeli Türkiye’ye ihraç amacı ile yapılan satışta 43 ve 44 üncü maddelere göre gerekli düzeltmelerin de yapıldığı fiilen ödenen veya ödenecek fiyattır.

Şu kadar ki, eşyanın satış bedelinin gümrük kıymetine esas alınabilmesi, aşağıdaki koşullara bağlıdır;

a) Eşyanın alıcısı tarafından elden çıkarılması veya kullanımı;

aa) Türkiye Cumhuriyeti Kanunları, Tüzükleri ve bunların yetkili kıldığı merciler tarafından konulmuş olan,

bb) Eşyanın tekrar satılabileceği coğrafi bölgeyi sınırlayan, cc) Eşyanın kıymetini önemli bir ölçüde etkilemeyen, Kısıtlamalar dışında hiçbir kısıtlamaya tabi olmamalıdır.

b) Satış veya fiyat, kıymeti belirlenmekte olan eşya bakımından kıymeti tespit edilemez bir koşul veya edim konusu olmamalıdır.

c) Eşyanın alıcı tarafından tekrar satışı veya diğer herhangi bir şekilde elden çıkarılması ya da kullanımı sonucu doğan hasılanın bir bölümünün doğrudan veya dolaylı olarak satıcıya intikal etmesi halinde, ithal eşyasının fiilen ödenen veya ödenecek fiyatına 43 üncü madde hükümlerine göre ilave yapılabilmelidir. (14.8.2002 tarih ve 24846 sayılı RG’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik)

d) Alıcı ve satıcı arasında bir ilişki bulunmamalı; ilişkinin varlığı durumunda ise, satış bedeli (e) ve (f) bentleri hükümlerine göre gümrük kıymeti olarak kabul edilebilir nitelikte olmalıdır.

e) Satış bedelinin yukarıda belirtilen hükümler kapsamında belirlenmesinde, alıcı ile satıcı arasındaki ilişkinin varlığı, satış bedelinin reddedilmesi için tek başına yeterli bir neden oluşturmaz. Böyle durumlarda satışa ilişkin koşullar incelenerek, bu ilişkinin fiyatı etkilemediği belirlenirse, satış bedeli kabul edilir. Gümrük idaresi, beyan sahibi veya diğer kaynaklardan elde ettiği bilgilere dayanarak, söz konusu ilişkinin fiyatı etkilediği kanısına varırsa, bu hususları beyan sahibine yazılı olarak bildirir. Beyan sahibinin tebliğ tarihinden itibaren on beş gün içerisinde olmak şartıyla cevap hakkı saklıdır.

f) Birbirleri ile ilişkisi bulunan kişiler arasındaki bir satışta, beyan sahibi satış bedelinin aynı veya yakın bir tarihte gerçekleşen ve aşağıda yer alan emsal kıymetlerden birine çok yakın olduğunu ispatlarsa bu satış bedeli kabul edilerek eşyanın kıymeti satış bedeli yöntemine göre belirlenir.

1) Türkiye’ye ihraç amacıyla satılan aynı veya benzer eşyanın birbiri ile hiçbir ilişkisi bulunmayan satıcılar ve alıcılar arasında satışındaki satış bedeli,

2) Aynı veya benzer eşyanın indirgeme yöntemi hükümlerine göre belirlenen gümrük kıymeti,

3) Aynı veya benzer eşyanın hesaplanmış kıymet yöntemi hükümlerine göre belirlenen gümrük kıymeti.

Yukarıdaki emsal kıymetlerle yapılan kıyaslama sırasında, ticari düzeye, miktara, 43 üncü maddede sayılan unsurlara ve alıcı ile satıcı arasında ilişki bulunmayan satışlarda, satıcının üstlendiği, ancak satıcı ile alıcı arasında ilişki bulunan durumlarda ise satıcının üstlenmediği giderlere ilişkin ispatlanmış farklılıklar dikkate alınır.

g) (f) bendinde sayılan emsal kıymetler beyan sahibinin girişimi ile ve yalnız kıyaslama amacıyla kullanılır. Diğer taraftan, (f) bendi hükümlerine dayanarak eşyanın satış bedelinin yerini alacak bir kıymet tespit edilmez.

h) Fiilen ödenen veya ödenecek fiyat, ithal eşyası için alıcının, satıcı veya satıcı yararına yaptığı veya yapması gereken ödemelerin toplamıdır. Bu fiyat, ithal eşyasının satış koşulu olarak, alıcının satıcıya veya satıcının bir yükümlülüğünü karşılamak üzere üçüncü bir kişiye yaptığı veya yapacağı tüm ödemeleri kapsar. Ödemeler, para transferi şeklinde olabileceği gibi akreditif veya ciro edilebilir bir kıymetli evrak kullanılarak ya da doğrudan veya dolaylı yapılabilir.

Mal bedelinin peşin ödenmemesi nedeniyle satıcıya ya da satıcı yararına her ne ad altında olursa olsun yapılan ödemelerden 44 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendindeki ve ikinci fıkrasındaki hükümlere uymayanlar fiilen ödenen ya da ödenecek fiyatın içindedir.

43 üncü maddeye göre yapılan ilaveler dışında, alıcının pazarlama dahil kendi hesabına yaptığı faaliyetler, satıcı yararına veya satıcı ile yapılan bir anlaşma yoluyla da olsa, satıcıya yapılan dolaylı bir ödeme olarak değerlendirilmez. Bu tür işlemlere ilişkin giderler, ithal eşyasının gümrük kıymetinin tespiti sırasında fiilen ödenen veya ödenecek fiyata ilave edilmez.

Aynı eşyanın satış bedeli yöntemi

Madde 38- Satış bedeli yöntemine göre belirlenemeyen ithal eşyasının gümrük kıymeti Türkiye’ye ihraç amacıyla satılarak kıymeti belirlenecek eşya ile aynı veya yakın bir tarihte ihraç edilen aynı eşyanın satış bedelidir.

Bu yönteme göre gümrük kıymeti belirlenirken, kıymeti belirlenecek eşya ile aynı ticari düzey ve yaklaşık aynı miktarda satılan aynı eşyanın satış bedeli kullanılır. Böyle bir satışın bulunmaması durumunda, farklı ticari düzey ve/veya farklı miktarlardaki aynı eşyanın satış bedeli, bu ticari düzey ve/veya miktar farkları göz önüne alınarak yapılacak düzeltmeden sonra kullanılır. Kıymet artış veya azalışına da yol açsa, düzeltmenin yapılabilmesi için makul olduğunun ve doğruluğunun kesin delillerle ispatı gerekir.

İthal eşyası ile söz konusu aynı eşya arasında, ithal eşyasının giriş liman ve mahalline kadar nakliyesi ile ilgili olarak yapılan nakliye ve sigorta giderlerinin satış bedeline dahil edildiği durumlarda, mesafe ve nakliyatın türünden doğan ciddi farklılıklar göz önüne alınarak satış bedelinde düzeltme yapılır.

Bu yöntemin uygulanması sırasında aynı eşyaya ilişkin birden fazla satış bedeli tespit edilirse, ithal eşyasının gümrük kıymetini belirlemek üzere bunlardan en düşük olanı kullanılır.

Benzer eşyanın satış bedeli yöntemi

Madde 39- Yukarıda belirtilen yöntemlere göre belirlenemeyen ithal eşyasının gümrük kıymeti Türkiye’ye ihraç amacıyla satılarak, kıymeti belirlenecek eşya ile aynı veya yakın bir tarihte ihraç edilen benzer eşyanın satış bedelidir.

Bu yönteme göre gümrük kıymeti belirlenirken, kıymeti belirlenecek eşya ile aynı ticari düzey ve yaklaşık aynı miktarda satılan benzer eşyanın satış bedeli kullanılır. Böyle bir satışın bulunmaması durumunda, farklı ticari düzey ve/veya farklı miktarlardaki benzer eşyanın satış bedeli, bu ticari düzey ve/veya miktar farkları göz önüne alınarak yapılacak düzeltmeden sonra kullanılır. Kıymet artış veya azalışına da yol açsa, düzeltmenin yapılabilmesi için makul olduğunun ve doğruluğunun kesin delillerle ispatı gerekir.

İthal eşyası ile söz konusu benzer eşya arasında, ithal eşyasının giriş liman ve mahalline kadar nakliyesi ile ilgili olarak yapılan nakliye ve sigorta giderlerinin satış bedeline dahil edildiği durumlarda, mesafe ve nakliyatın türünden doğan ciddi farklılıklar göz önüne alınarak satış bedelinde düzeltme yapılır.

Bu yöntemin uygulanması sırasında benzer eşyaya ilişkin birden fazla satış bedeli tespit edilirse, ithal eşyasının gümrük kıymetini belirlemek üzere bunlardan en düşük olanı kullanılır.

İndirgeme yöntemi

Madde 40- Bu yöntemde, kıymeti belirlenecek eşya ya da aynı veya benzer eşya, Türkiye’de ithal edildiği hal ve durumda satılmışsa, bu yönteme göre ithal eşyasının gümrük kıymetinin belirlenmesinde, bu eşyanın ya da aynı veya benzer eşyanın ithalatçı tarafından yurt içinde müstakil kişilere aynı veya yakın bir tarihte yapılan en büyük miktardaki satışına ait birim fiyat esas alınır.

Yukarıda belirtilen birim fiyattan aşağıdaki indirimler yapılır:

a) Türkiye’ye ithal edilen, ithal eşyası ile aynı sınıf veya cins eşyanın satışında mutat olarak ödenen veya ödenmesi kararlaştırılan komisyon veya kar ve genel giderler için yapılması mutat olan ilaveler.

b) Türkiye sınırları içinde gerçekleşen mutat nakliye ve sigorta giderleri ile bunlarla ilgili diğer giderler.

c) Eşyanın ithali veya satışı nedeniyle Türkiye’de ödenecek gümrük vergileri ile diğer dahili vergiler.

Kıymeti belirlenecek eşya ya da aynı veya benzer eşyanın, ithal tarihinde veya yakın bir tarihte satışı yoksa, bu eşyanın ithal tarihinden itibaren doksan gün içinde ithal edildiği hal ve durumda yapılan ilk satışına ait birim fiyat esas alınır.

İthal edildiği hal ve durumda satılan kıymeti belirlenecek eşya ya da aynı veya benzer eşya yoksa; ithalatçının talebi üzerine ithal edildikten sonra işlenen veya değişikliğe tabi tutulan kıymeti belirlenecek eşyanın, müstakil kişilere en büyük miktardaki satışına ait birim fiyat gümrük kıymetine esas alınır. Bu birim fiyatından eşyanın işlenmesi veya değişikliğe tabi tutulmasından doğan ilave kıymetin düşülmesi ve yukarıda belirtilen indirimlerin yapılması gerekir.

Hesaplanmış kıymet yöntemi

Madde 41- Bu yönteme göre ithal eşyasının gümrük kıymeti, hesaplanmış kıymet esas alınarak belirlenir. Bu yöntemin uygulanması için ithalatçının gerekli bilgi ve belgeleri gümrük idaresine ibraz etmesi ve bu bilgi ve belgelerin doğruluğunu ispata hazır olduğunu üretici ülke makamlarından alacağı belge ile tevsik etmesi gerekir.

Hesaplanmış kıymet aşağıdaki unsurların toplamından oluşur;

a) İthal eşyasının üretiminde kullanılan malzeme ve yapılan imalat veya diğer imal işlemlerinin bedel veya kıymetleri,

b) Türkiye’ye ihraç edilmek üzere ihraç ülkesindeki üreticiler tarafından üretilen, kıymeti belirlenecek eşya ile aynı sınıf veya cins eşyanın satışında mutat olan kar ve genel giderlere eşit bir tutar,

c) İthal eşyasının giriş liman ve mahalline kadar nakliyesi ile ilgili olarak yapılan yükleme, boşaltma, elleçleme giderleri ile nakliye ve sigorta giderleri.

Son yöntem

Madde 42-1) Yukarıdaki maddelerde yer alan yöntemlere göre belirlenemeyen ithal eşyasının gümrük kıymeti;

a) Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşmasının VII nci Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Anlaşmanın,

b) Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşmasının VII nci maddesinin,

c) Bu bölüm hükümlerinin,

Esaslarına ve genel hükümlerine uygun yöntemlerle ve Türkiye’de mevcut veriler esas alınarak belirlenir.

2) Bu yönteme göre gümrük kıymetinin belirlenmesinde aşağıdaki hususlar esas alınmaz.

a) Türkiye’de üretilen eşyanın Türkiye içindeki satış fiyatı,

b) Gümrük idaresinin iki alternatif kıymetten yüksek olanını kabul etmesini öngören bir sistem,

c) Eşyanın ihraç ülkesindeki iç piyasa fiyatı,

d) Aynı veya benzer eşyanın hesaplanmış kıymet yöntemi hükümlerine göre belirlenen kıymeti dışındaki maliyet bedeli,

e) Türkiye’den başka bir ülkeye ihraç edilmek üzere satılmış eşyanın fiyatı,

f) Asgari gümrük kıymetleri,

g) Keyfi veya fiktif kıymetler.

Fiilen ödenen veya ödenecek olan fiyata ilave edilecek unsurlar

Madde 43- 37 inci maddede yer alan satış bedeli yöntemi hükümlerine göre gümrük kıymeti belirlenirken, ithal eşyasının fiilen ödenen veya ödenecek fiyatına aşağıdaki ilaveler yapılır.

a) Aşağıdaki unsurlardan eşyanın fiilen ödenen veya ödenecek fiyatına dahil edilmemiş ancak alıcı tarafından üstlenilen bölümü;

1) Satın alma komisyonları dışındaki komisyonlar ve tellaliye,

2) Gümrük işlemleri sırasında söz konusu eşya ile tek eşya muamelesi gören kapların maliyeti,

3) İşçilik ve malzeme giderleri dahil ambalaj bedeli,

b) İthal eşyasının üretiminde ve ihraç amacıyla satışında kullanılmak üzere alıcı tarafından doğrudan veya dolaylı olarak bedelsiz veya düşük bedelle sağlanan, fiilen ödenen veya ödenecek fiyata dahil edilmemiş olan aşağıda sayılan mal ve hizmetlerin kıymetinden verilecek uygun miktardaki pay;

1) İthal eşyasına katılan malzeme, aksam, parça ve benzerleri,

2) İthal eşyasının üretimi sırasında kullanılan araç, gereç, kalıp ve benzeri aletler,

3) İthal eşyasının üretimi sırasında tüketilen maddeler,

4) İthal eşyasının üretimi için gereken ve ithal ülkesi dışında gerçekleştirilen mühendislik, geliştirme, sanat ve çizim çalışmaları, plan ve taslak hazırlama hizmetleri,

c) Kıymeti belirlenecek eşyanın satış koşulu gereği, alıcının doğrudan veya dolaylı olarak ödemesi gereken, fiilen ödenen veya ödenecek fiyata dahil edilmemiş olan royalti ve lisans ücretleri,

d) İthal eşyasının tekrar satışı veya diğer herhangi bir şekilde elden çıkarılması ya da kullanımı sonucu doğan hasılanın doğrudan veya dolaylı olarak satıcıya intikal eden kısmı,

e) İthal eşyası için Türkiye’deki giriş liman veya mahalline kadar yapılan nakliye ve sigorta giderleri.

Bu maddeye göre fiilen ödenen veya ödenecek fiyata yapılacak ilaveler için objektif ve ölçülebilir veriler esas alınır.

Gümrük kıymetinin belirlenmesinde, fiilen ödenen veya ödenecek fiyata bu maddede öngörülenler dışında hiçbir ilave yapılamaz.

İthal eşyasının gümrük kıymetinin belirlenmesi sırasında Türkiye’de çoğaltılması hakkı için yapılan ödemeler ve Türkiye’ye ihraç amacıyla satışında bir satış koşulu olmaması kaydıyla, dağıtım veya tekrar satış hakları için alıcının yaptığı ödemeler, birinci fıkranın (c) bendi kapsamında değerlendirilmez ve fiilen ödenen veya ödenecek fiyata ilave edilmez.

Gümrük kıymetine dahil edilmeyecek giderler

Madde 44- İthal eşyasının fiilen ödenen veya ödenecek fiyatından ayırt edilebilmeleri koşuluyla, aşağıdaki giderler gümrük kıymetine dahil edilmez.

a) Eşyanın, Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesi ile Türkiye’nin anlaşmalarla dahil olduğu gümrük birliği gümrük bölgelerine giriş yerine varışından sonra yapılan nakliye ve sigorta giderleri,

b) Sınai tesis, makine veya teçhizat gibi ithal eşyası için ithalattan sonra yapılan inşa, kurma, montaj, bakım veya teknik yardıma ilişkin giderler,

c) İthal eşyasının satışıyla ilgili olarak bir finansman anlaşması uyarınca alıcı tarafından üstlenilen faiz giderleri,

d) İthal eşyasının Türkiye’de çoğaltılması hakkı için yapılan ödemeler;

e) Satın alma komisyonları,

f) Eşyanın ithali veya satışı nedeniyle Türkiye’de ödenecek ithalat vergileri.

Birinci fıkranın (c) bendinde belirtilen hallerde, finansmanın satıcı veya bir başka kişi tarafından sağlanmış olmasına bakılmaz. Ancak, finansman anlaşmasının yazılı olarak yapılmış olması ve gerektiğinde alıcının;

- Eşyanın, fiilen ödenen veya ödenecek fiyat olarak beyan edilen fiyattan satıldığını,

- Söz konusu faiz oranının, finansmanın sağlandığı ülkede o tarihte bu tür bir işlem için geçerli olan faiz oranı seviyesini aşmadığını,

Kanıtlaması şarttır.

İstisnai kıymetle beyan

MADDE 45 – (25.03.2006 tarih ve 26119 sayılı Resmi Gazete il değişik) Gümrük Kanununun 24 üncü maddesine göre kıymet tespitinin yapıldığı hallerde beyan sahibinin talebi üzerine;

a) Konsinye şekilde teslim edilen çabuk bozulabilir eşyanın,

b) Gümrük kıymetine ilave edilmesi gereken, ancak ihracatçı ve ithalatçı arasındaki sözleşme gereği söz konusu kıymet unsurları gümrük yükümlülüğünün başladığı tarihten sonra belli olacak eşyanın,

c) Satış sözleşmesinde, fiyatın sonradan gözden geçirilmesini öngören hükümler içeren eşyanın,

Gümrük kıymetinin tespitinde, beyan sahibinin talebi üzerine, gümrük idaresince basitleştirilmiş usuller uygulanır.

Birinci fıkra uygulamasında, 136 ve 137 nci maddelerdeki genel ve özel koşullar aranmaz. Ancak bu genel ve özel koşulların aranmaması bu kişiye basitleştirilmiş usulle sağlanan diğer hakların kullanım hakkını vermez. Birinci fıkranın (b) ve (c) bentlerinde belirtilen durumlarda yükümlülerin, anılan kıymet unsurlarının mevcudiyetini gösteren sözleşmelerin örneği ve onaylı çevirisini gümrük idarelerine sunmaları gerekir.

Birinci fıkrada belirtilen hallerde, vergi tahakkuku mevcut belgelerde belirtilen kıymet esas alınarak yapılır. Tamamlayıcı beyana göre gözden geçirilmiş kıymetin daha yüksek olması halinde ek vergi tahakkuku yapılır. Daha düşük olması halinde ise; farka isabet eden kıymetin iade alındığının tevsiki ve satış sözleşmesine göre kıymetin yeniden belirlenmesini gerektiren işleme ait belgenin (tahlil raporu gibi) onaylı örneğinin sunulması koşullarıyla ve gümrük idaresince yapılacak inceleme sonucunda söz konusu hususların tespiti üzerine Gümrük Kanununun 211 inci maddesi çerçevesinde işlem yapılır.

Tamamlayıcı beyana isabet eden ithalat vergileri bakımından zamanaşımı tamamlayıcı beyanın verildiği tarihten itibaren başlar.

Bilgisayarlarda kullanılmak üzere ithal edilen veri ya da komutlar yüklü bilgi taşıyıcılarının gümrük kıymetinin belirlenmesi

Madde 46- Bilgisayarlarda kullanılmak üzere, ithal edilen veri ya da komutlar yüklü bilgi taşıyıcılarının gümrük kıymetinin belirlenmesinde, sadece taşıyıcı ortamın kendisinin maliyeti veya kıymeti esas alınır. Bu nedenle, taşıyıcı ortamın maliyet veya kıymetinden ayırt edilebilmesi koşuluyla, gümrük kıymeti, veri veya komutların maliyet veya kıymetini içermez.

Bu maddede geçen;

a) Taşıyıcı ortam deyimi, entegre devreler, yarı iletkenler ve bu tür devre veya cihazlarla bütünlük oluşturan benzeri araç ve aletleri,

b) Veri veya komutlar deyimi, ses, sinematografik veya video kayıtlarını, Kapsamaz.

Kıymetin tespitinde kullanılacak döviz kuru

Madde 47- Eşyanın gümrük vergisine esas alınacak kıymetinin Türk Lirası olarak beyanı zorunludur. Fatura veya diğer belgelerde yazılı yabancı paralar, gümrük yükümlülüğünün doğduğu tarihte yürürlükte olan T.C. Merkez Bankası döviz satış kurları üzerinden Türk Lirasına çevrilir.

Alıcı ile satıcı arasındaki ilişkinin belirlenmesi

Madde 48- Gümrük kıymetinin belirlenmesinde alıcı ile satıcı arasındaki ilişkinin varlığı yalnızca aşağıdaki durumlarda kabul edilir.

a) Birbirlerinin memuru veya idarecileri olmaları,

b) Birbirlerinin yasal ortakları olmaları,

c) İşçi ve işveren ilişkisi içinde bulunmaları,

d) Her iki firmanın oy hakkı veren hisse senedi veya sermaye paylarının en az %5’i doğrudan veya dolaylı olarak aynı kişilere ait veya bu kişilerin kontrolü altında veya elinde bulunması,

e) Birinin diğerini dolaylı veya dolaysız olarak kontrol etmesi,

f) Her ikisinin de doğrudan veya dolaylı olarak bir üçüncü kişi tarafından kontrol edilmesi,

g) Her ikisinin birlikte, bir üçüncü kişiyi doğrudan veya dolaylı olarak kontrol etmesi,

h) Aynı ailenin üyeleri olmaları.

Tek acente, tek distribütör veya tek bayii olarak birbiri ile iş ilişkisi içinde bulunan kişilerin yukarıdaki kıstaslara uymaları durumunda, ilişki içinde oldukları kabul edilir.

Royalti ve lisans ücretleri

Madde 49- Royalti ve lisans ücretleri ile ilgili olarak aşağıdaki hükümler uygulanır.

a) Gümrük Kanununun 27 nci maddesinin 5 inci fıkrası hükmü saklı kalmak kaydıyla, ithal eşyasının gümrük kıymeti satış bedeli yöntemine göre belirlenirken, royalti veya lisans ücreti ödemeleri fiilen ödenen veya ödenecek fiyata aşağıdaki koşullarla ilave edilir.

1) Ödeme kıymeti belirlenecek eşya ile ilgili olmalıdır.

2) Ödeme bu eşyanın satış koşulu olarak yapılmalıdır.

b) İthal eşyasının sadece Türkiye’de imal edilen eşyanın karışımındaki maddelerden biri veya bir parçası olması durumunda, ithal edilen eşya için fiilen ödenen veya ödenecek fiyatta düzeltme sadece royalti veya lisans ücreti bu eşya ile ilgili ise yapılabilir.

Eşyanın monte edilmemiş bir şekilde veya sulandırma veya ambalajlama gibi satıştan önce küçük işlemlerden geçecek şekilde ithal edilmesi durumunda, bu, bir royalti veya lisans ücretinin ithal edilen eşya ile ilgili kabul edilmesini engellemez.

Eğer royalti veya lisans ücretleri kısmen ithal edilen eşya ile kısmen de ithal edilmelerinden sonra eşyaya eklenen parçalarla veya ithalat sonrası faaliyetler veya hizmetler ile ilgiliyse, uygun bir paylaştırma sadece nesnel ve somut verilere dayalı olarak yapılır.

c) Bir markanın kullanılmasına ilişkin bir royalti veya lisans hakkı, ithal edilen eşya için fiilen ödenen veya ödenecek fiyata sadece aşağıdaki durumlarda ilave edilir.

1) Royalti veya lisans ücreti, aynı durumda yeniden satılan veya ithal edildikten sonra sadece küçük değişikliklerden geçen eşyaya ilişkin ise,

2) Eşya, ithalattan önce veya sonra yapıştırılan ve royalti veya lisans ücretinin ödendiği marka altında pazarlanıyorsa,

3) Alıcı, bu tür eşyayı satıcı ile ilişkisi olmayan diğer satıcılardan temin etme özgürlüğüne sahip değilse.

d) Alıcının bir üçüncü kişiye royalti veya lisans ücreti ödemesi durumunda, (a) bendinde öngörülen koşullar, satıcı veya satıcı ile ilişkili olan bir kişinin alıcıdan bu ödemeyi yapmasını istememesi durumunda yerine getirilmiş sayılmaz.

e) Bir royalti veya lisans ücretinin miktarı ithal edilen eşyanın fiyatına bağlı olarak belirleniyor ise, aksi yönde bir kanıt bulunmadığı sürece, bu royalti veya lisans ücretinin ödenmesinin kıymeti belirlenecek eşya ile ilgili olduğu varsayılır.

Ancak, bir royalti veya lisans ücretinin miktarı ithal edilen eşyanın fiyatına bakılmaksızın belirleniyor ise, bu royalti veya lisans ücreti ödenmesinin de kıymeti belirlenecek eşya ile ilgili olduğu kabul edilebilir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Eşyanın Ağırlığı ve Kapları

Eşyanın ağırlığı

Madde 50- Türk Gümrük Tarife Cetvelinde ağırlık esasına göre vergiye tabi eşyada vergiye esas ağırlıklar ile bazı pozisyon ve alt pozisyonların kapsamının belirlenmesine esas alınan ağırlıklar brüt ağırlık ve net ağırlık olarak değerlendirilir. Bu Yönetmelikte net ağırlığa veya sadece ağırlığa atıfta bulunulan hallerde eşyanın kendi ağırlığı anlaşılır.

Brüt ağırlık, eşyanın kendi ağırlığı ile tüm iç ve dış ambalajları ve kaplarının ağırlığı toplamından oluşur.

Brüt ağırlık üzerinden vergiye tabi eşya ambalajsız geldiği takdirde, bu eşya bulunduğu haldeki ağırlığı üzerinden vergiye tabi tutulur.

Değişik vergi oranlarına ve aynı zamanda brüt ağırlıkları üzerinden vergiye tabi eşyanın aynı ambalaj içinde gelmesi halinde, eşya net ağırlıkları üzerinden tartılır ve ambalaj ağırlığı orantılı olarak net ağırlıklara ilave edilir.

Net ağırlık, eşyanın tüm iç ve dış ambalajlarından tamamıyla ayrılarak tartılması sonucunda tespit olunan kendi ağırlığından oluşur.

Özel ambalajlar

Madde 51- Aşağıda yazılı hallerde, eşyanın ambalajı ayrı olarak beyan edilir ve girdikleri tarife pozisyonlarına göre vergiye tabi tutulur.

a) Alışılmış ve bilinen maddelerden olmayan veya gereğinden farklı bir şekilde yapılmış bulunan ambalajlar,

b) Ait oldukları eşyanın faturasında kıymeti ayrı gösterilen ve aynı zamanda bağımsız bir ticaret eşyası niteliğini arz eden ambalajlar,

c) İthalat vergilerinden kaçınmak amacıyla ambalaj olarak getirilen eşya.

Yukarıda belirtildiği şekilde kendi tarifeleri üzerinden vergiye tabi ambalaj maddelerinin vergi oranı, içindeki eşyanın gümrük vergi oranından düşük veya buna eşit bulunduğu takdirde, ambalaj maddelerinin gümrük vergisi, eşyanın tabi bulunduğu vergi oranları üzerinden ve eşya ile birlikte hesaplanır.

Ağırlık üzerinden vergiye tabi eşyanın alışılagelmiş ambalajı niteliğinde olmayan kutu, kılıf ve mahfazalarının gümrük vergisi oranları, içindeki eşyanın vergi oranından daha yüksek bulunduğu takdirde, kendilerine ait tarife pozisyonları üzerinden vergiye tabi tutulur.

Kıymet üzerinden vergiye tabi eşyanın kutu, kılıf ve mahfazaları, bunların başlı başına bir ticari eşya niteliğinde olmaması ve kıymetinin eşyanın kıymetine dahil bulunması şartıyla gümrük vergisine tabi tutulmaz.

İç ambalajlarından ayrılabilen veya ayrılmayan eşyanın ağırlığının tespiti

Madde 52- Türk Gümrük Tarife Cetvelinde ağırlıklarına göre tasnif edilerek ayrı ayrı vergi oranlarına tabi tutulmuş eşyanın, tarife pozisyonunu tayin için yapılacak tartılarda ilk iç ambalajlarından ayrılabilenler net olarak, iç ambalajlarından ayrılamayanlar ise ambalaj ile birlikte tartılır ve elde edilecek ağırlıklar tarifedeki yerinin tayinine esas tutulur.

Hacim tespiti

Madde 53- Deniz taşıtlarının tonajlarını tayin için, belgelerinde yazılı miktarlar nazara alınır. Vergiye esas olan istiap hacmi tonilatosu belgelerinde açıkça gösterilmemiş olan veya tereddüt edilen hallerde bu durum yetkili liman makamlarından sorulur.

Gerekli görülen hallerde sıkıştırılmış gazların hacimleri gümrük laboratuarlarında tespit olunur. Tehlikeli veya özel tedbirler alınması gerektiren bu tür eşya, yetkili resmi kuruluşlarda veya bunların bulunmadığı yerlerde özel kuruluşlarda ölçülür. Bu kuruluşlara ait olanların belgelerinde hacimleri gösterilmiş ise vergi tahakkukuna bu ölçüler esas alınır.

ÜÇÜNCÜ KISIM

Taşıtların Kontrolü ve Gümrük Bölgesine Getirilen Eşya Gümrükçe Onaylanmış Bir İşlem veya Kullanıma Tabi Tutulana Kadar Uygulanacak Hükümler

BİRİNCİ BÖLÜM

Taşıtların Kontrolü

yapılır.

Taşıtların Türkiye Gümrük Bölgesine giriş-çıkışı ve gümrük yolu

Madde 54- Taşıtların Türkiye Gümrük Bölgesine girişi ve bu bölgeden çıkışı gümrük kapılarından

Gümrük yolu, Türkiye Gümrük Bölgesinin giriş noktalarındaki gümrük kapıları ile bu bölgenin

içinde yer alan gümrük kapıları arasında izlenmesi zorunlu olan yollardır.

Giriş ve çıkış gümrük kapıları ile havayolu taşıtlarının Türkiye Gümrük Bölgesinde inebilecekleri ve gümrük işlemi yapılan havalimanları ve gümrük yolları ilgili kamu kuruluşlarının görüşleri alınarak Müsteşarlıkça belirlenir ve Resmi Gazetede yayımlanır.

Genel hizmete açık demiryolları gümrük yolu sayılır.

Beklenmeyen hal ve mücbir sebeplerle gümrük kapıları dışından Türkiye Gümrük Bölgesine girenler veya zorunlu olan yollar izlenemediği takdirde, söz konusu yükümlülüğe tabi olan ya da onun adına hareket eden kişiler, bu durumu en yakın gümrük idaresine bildirerek, getirilen eşyanın bulunduğu hal ve mahalden idareyi haberdar etmek zorundadır.

Bu nitelikteki eşyanın gümrük denetimine olanak verecek ve gerektiğinde daha sonra belirlenen veya uygun görülen bir gümrük idaresine götürülmesini sağlayacak önlemler Müsteşarlıkça belirlenir.

İthalat veya ihracat vergilerinden muaf olan ve olmayan eşyayı gümrük kapıları dışında kalan yerlerden izinsiz olarak ithal veya ihraç edenler veya buna teşebbüs edenlerle ilgili olarak ceza öngören diğer kanunlardaki hükümler saklıdır.

Gemilerin izleyeceği yol

Madde 55- Türkiye Gümrük Bölgesi dışındaki limanlardan gelen gemiler, Gümrük Bölgesine girmelerinden itibaren beklenmeyen haller ya da mücbir sebepler olmadıkça ya da gümrük denetimi gerektirmedikçe, gidecekleri limana göre mutat olan rotayı değiştiremez, yolda duramaz, başka gemilerle temas edemez ve gümrük idaresi bulunmayan yerlere yanaşamaz.

Türkiye limanları arasında düzenli sefer yapan ve acentesi bulunan gemiler de serbest dolaşımda olmayan eşya alması ya da yolda yabancı bir limana uğraması durumunda, yukarıdaki fıkrada belirlenen hükme tabidir.

Yabancı limanlardan gelip Türk limanlarına veya nehirlere girecek olan gemiler gümrük denetlemesi yapılmak üzere belirli yerlerde durur ya da yol keserler.

Gümrük gözetimine ve denetimine tabi taşıtlar

Madde 56- Türkiye Gümrük Bölgesine giren ve çıkan karayolu, denizyolu, havayolu ve demiryolu taşıtları gümrük gözetimine tabidir. Söz konusu araçlar yürürlükteki hükümlere uygun olarak gümrük idarelerince denetlenir.

Türk ve yabancı donanmasına mensup harp gemileri ile Türk Hava Kuvvetlerine mensup hava harp gemileri ve Bakanlar Kurulunun izni ile gelen yabancı devletlerin hava harp gemileri, içinde

eşya bulunmaması halinde, gümrük gözetimine tabi değildir. İçinde kendi işlevine uygun ve gemiden çıkarılmayacak eşya dışında eşya bulunan harp gemileri ve hava harp gemilerinin komutanları, gümrük muayenesi ve diğer gümrük işlemlerinin yapılmasını sağlamak amacıyla söz konusu eşyayı içeren bir listeyi en geç yirmidört saat içinde en yakın gümrük idaresine bildirirler. Söz konusu gemilerin komutan ve diğer mürettebatına ait eşya da bu hükme tabidir.

Boğazlardan transit geçen gemiler, Montrö Sözleşmesi ve Ticaret ve Seyrüsefain Andlaşmalarındaki en çok kayrılan ülke kuralı gereğince, denetime tabi tutulmazlar. Bu gemiler, dışarıdan gözetim altında bulundurulur.

Müsteşarlık, Türk limanları arasında düzenli sefer yapan ve acentesi bulunan, serbest dolaşıma tabi olmayan eşya taşıyan, yolda yabancı bir limana uğrayan gemiler ile bunların yolcu ve yüklerini denetleme ve gümrük işlemlerinde kolaylık sağlayacak usul ve esaslar belirleme konusunda yetkilidir.

Türkiye limanları arasında düzenli sefer yapan ve acentesi bulunan gemiler dışında kalan gemilerin Türkiye limanları arasındaki seferleri ve taşımaları gümrük gözetimine tabi tutulabilir. Bu tür gemiler Müsteşarlıkça belirlenecek koşullar ile verilecek izin çerçevesinde serbest dolaşımda olmayan eşyayı Türkiye limanları arasında transit olarak taşıyabilir.

Gümrük denetimi

Madde 57- Taşıtların denetimi, gelen ve giden karayolu taşıtlarının kontrolü hakkındaki hükümler saklı kalmak kaydıyla, görevli gümrük memurları tarafından yapılır.

Taşıtların denetimi günün her saatinde yapılabilir.

Gemiler, gemilerin yükü ve bunlara ait gerekli bütün defter, belge ve kayıtlar denetlenir, gerektiğinde ambarlar ve eşya bulunan diğer yerler mühür altına alınır.

Taşıtların aranması gereken hallerde durum tutanakla saptanarak, arama, mahallin en büyük gümrük idare amirinden izin alınmak suretiyle yapılır.

Denetlenen her türlü belge, resmi mühürle mühürlenir ve denetimi yapan memur ya da grup amiri tarafından imzalanır. Eşyanın zapt olunması veya mevzuata aykırılıklar bulunması halinde, durum bir tutanakla tespit edilir.

Türkiye Gümrük Bölgesine giren deniz ve hava taşıtlarının gümrük denetimi tamamlanıncaya kadar, Türkiye Gümrük Bölgesinden giden taşıtların denetimden sonra söz konusu bölgeyi terk etmelerine kadar, her türlü eşyanın taşıtlara alınmasını ve taşıtlardan çıkarılmasını, yolcu indirilmesini ve bindirilmesini önleyecek tedbirler alınır.

Denetimin yapılacağı yer

Madde 58- Türkiye Gümrük Bölgesine gelen ve giden karayolu taşıtlarının denetimi sınır gümrük kapılarında, gümrük kapısı sınırdan içeride bulunduğu takdirde bu gümrük kapısında yapılır.

Türkiye Gümrük Bölgesinin dışından gelen trenler gümrük idaresi bulunan ilk istasyonda, Türkiye Gümrük Bölgesinden gidecek trenler sınır istasyonunda denetime tabi tutulur.

Yabancı limanlardan gelen ve Türk liman ve nehirlerine girecek gemiler, Müsteşarlıkça saptanan yerlerde ya da yolda denetime tabi tutulur.

Yabancı limanlardan gelerek İstanbul veya Çanakkale Boğazından geçip bir Türk limanına gidecek olan gemilerin denetimleri, şüphe veya ihbar olmadıkça, varacakları ilk Türk limanında yapılır. Şüphe veya ihbar olan ya da geminin sahip veya acentesi tarafından gemi denetiminin ilk varış limanı yerine boğazlarda veya yolda yapılmasının yazılı olarak talep edildiği durumlarda, bu talep boğazlardaki ilgili gümrük muhafaza idaresince incelenerek uygun görülmesi halinde yerine getirilir. Şüphe veya ihbar olan durumlara ilişkin saptamalar tutanağa bağlanır.

Türkiye’den gelen ve giden havayolu taşıtlarının denetimi indikleri ve kalktıkları ve yetkili gümrük idaresi bulunan havalimanlarında yapılır.

Denetime ilişkin yükümlülükler

Madde 59- Taşıtlarla ve taşıttaki eşyayla ilgili olarak aşağıdaki yükümlülüklere uyulması zorunludur:

a) Kara taşıtlarının, Türkiye Gümrük Bölgesine gümrük kapılarından giriş ve çıkış yapması gerekir.

b) Hava taşıtlarının, yetkili gümrük idaresinin bulunduğu havalimanlarına inmesi ve buralardan kalkış yapması gerekir.

c) Türkiye Gümrük Bölgesi dışındaki limanlardan gelen gemiler Gümrük Bölgesine girmelerinden itibaren beklenmeyen haller ya da mücbir sebep olmadıkça, gidecekleri limana göre mutat olan rotayı değiştiremezler.

Beklenmeyen haller ya da mücbir sebeplerle (a) ve (b) bentlerinde belirtilen yükümlülüklere uyulamadığı takdirde yükümlülüğe tabi kişi ya da onun yerine hareket eden kişiler en yakın gümrük idaresini bu durumdan ve eşyanın bulunduğu hal ve yerden haberdar ederler.

c) Türk ve yabancı donanmasına mensup harp gemileri ile Türk Hava Kuvvetlerine mensup hava harp gemileri ve Bakanlar Kurulunun izni ile gelen yabancı devletlerin hava harp gemileri, beklenmeyen haller nedeniyle ve mücbir sebeple, duruma göre;

- İnebilecekleri yetkili gümrük idaresi bulunan havaalanları haricinde bir yere inerek,

- Gidecekleri limana göre mutat olan rotayı değiştirerek,

Geçici olarak Türkiye Gümrük Bölgesi içinde demir atmaya ya da konaklamaya mecbur kalınması halinde, bu gemiyi ya da hava gemisini Gümrük Bölgesine getiren ya da onun yerine hareket eden kişiler, mahalli gümrük idaresini bu durumdan gecikmeksizin haberdar etmek zorundadır.

d) Beklenmeyen hal ya da mücbir sebeple, Türkiye karasuları içinde taşıdığı eşyayı denize atan, karaya çıkaran, başka bir taşıta aktaran ya da bu eşyayı toplayan gemi kaptanları ya da diğer kişiler, eşyanın gümrük statüsünün belirlenmesi ve diğer önlemlerin alınması amacıyla, en yakın gümrük idaresini bu durumdan ve eşyanın bulunduğu hal ve yerden haberdar ederler.

Bu nitelikteki eşyanın gümrük denetimine olanak verecek ve gerektiğinde daha sonra belirlenen veya uygun görülen bir gümrük idaresine götürülmesini sağlayacak önlemler Müsteşarlıkça belirlenir.

e) Yabancı limanlardan gelen veya Türkiye’den yabancı limanlara giden gemilerin geliş ve gidişlerinden en az üç saat önce sahip veya acentesi tarafından ilgili gümrük idaresine bilgi verilir.

Söz konusu bilgi, duruma göre, geminin ne zaman ve ne kadar yolcu ve yük ile gelmesinin veya gitmesinin muhtemel bulunduğunu, nereye demirleyeceğini, limanda ne kadar kalacağını ve hangi limana gideceğini içerir.

Gümrük idaresi bu bilgi olmadan gemilerin yabancı limana hareketine izin vermez.

Türkiye limanları arasında düzenli sefer yapan ve acentesi bulunan ya da gümrükle ilişiği bulunmayan gemilerin, 7 xx.xx ekte yer alan izin kağıtları geciktirilmeksizin derhal verilir.

Acentesi olmayan gemilerin izin kağıtları, manifestoları veya boş geldiklerine dair dilekçeleri alınmadıkça verilmez.

Gümrük işlemleri tamamlanıp harekete hazır olan gemiler, gümrük idaresinin verdiği izin kağıdının görevli gümrük memurları tarafından denetiminden sonra limandan ayrılabilir.

Ancak şüphe veya ihbar bulunduğu hallerde, bu durum bir tutanakla tespit edilerek, geminin muayenesi yapılır. Yapılan denetim sonuçları bir tutanağa kaydedilir ve geminin hareketine izin verilir.

Yabancı ülkelere götürülmek üzere birçok Türk liman ve iskelelerinden yük ve yolcu alan gemiler bu iskelelerin hepsinde ayrı ayrı kontrole tabi tutulur.

Limana gelen ya da limandan ayrılan gemilerin kaptanları 8 xx.xx ekteki soru kağıtlarını doldurarak o limandaki gümrük idaresine teslim etmek zorundadır.

f) Türkiye Gümrük Bölgesine karayoluyla gelen taşıtların gümrük denetlemesi bitmeden ve ilgili gümrük idaresinin izni alınmadan söz konusu taşıta yük ve yolcu alınıp verilemez, taşıt yoluna devam edemez.

Gümrük idaresinin izniyle denetimden önce eşya ve yolcu indirilmesi ve bindirilmesi mümkündür.

g) Eşyanın, bulunduğu taşıtlardan gümrük idarelerinin belirlediği ya da uygun gördüğü yerlerde ve söz konusu idarelerin izniyle boşaltılması ya da aktarılması gerekir.

Eşyanın, tamamen veya kısmen acilen boşaltılmasını gerektiren kaçınılmaz bir tehlikenin varlığı durumunda bu izin aranmaz. Bu gibi durumlarda, en yakın gümrük idaresi derhal haberdar edilir.

h) Türkiye Gümrük Bölgesine giren demiryolu taşıtlarının denetimi bitmeden ya da gümrük idaresinin izni olmadan trenin vagonları değiştirilemez ve vagonların ekleme ya da çıkarma suretiyle düzeni değiştirilemez.

Bu yükümlülüğe uymayanlara Gümrük Kanununun 241 inci maddesinin 1 inci fıkrasına göre usulsüzlük cezası uygulanır.

Zorunlu görülen hallerde, gerekli önlemler alınarak denetim ve muayeneden önce yukarıda belirtilen değiştirme işlemleri yapılabilir.

Türkiye Gümrük Bölgesine giriş-çıkış zamanı

Madde 60- Taşıtların Türkiye Gümrük Bölgesine girişi ve çıkışı ve buna ilişkin gümrük işlemleri normal çalışma saatleri içinde yapılır.

Ancak,

a) Demiryolu katarları ve düzenli sefer yapan deniz, nehir, kara ve hava taşıtları gece ve gündüzün her saatinde Gümrük Bölgesine girip çıkabilirler. Düzensiz seferli olan ve yolcu getiren deniz, nehir, kara ve hava taşıtları da aynı şekilde Gümrük Bölgesine girip çıkabilirler.

b) İşletme teşkilatı bulunan limanlarda, gemiler, gece ve gündüz her saatte yük ve yolcu alıp çıkarabilirler.

c) Zorlayıcı sebeplerle çalışma saatleri dışında gümrük idaresi olan bir limana girmek veya bu limandan ayrılmak zorunda kalan gemilerin yük alıp verme istekleri de gümrük idarelerince kabul edilir. Yolcu ve turist taşıyan her türlü gemi mesai saatleri dışında gümrük idaresi bulunan bir limana girip çıkabilir.

İKİNCİ BÖLÜM

Eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesine Girmesi Karayoluyla getirilecek eşya

Madde 61- Karayolu taşıtlarıyla ancak sınırdaki yetkili bir gümrük idaresine eşya getirilebilir. Sınırdaki yetkili olmayan bir gümrük idaresine gelen eşya, gümrük gözetimi altında yetkili bir gümrük idaresine götürülmediği takdirde geri çevrilir.

Türkiye Gümrük Bölgesinden karayoluyla transit geçecek eşya için bu hüküm

uygulanmaz.

Türkiye Gümrük Bölgesine yürütülerek getirilecek hayvanlar sağlık kontrolü yapılabilen

gümrük kapılarından girebilir.

tabidir.

Eşyanın gümrük gözetimine tabi olması

Madde 62- Eşya Türkiye Gümrük Bölgesine girdiği andan itibaren gümrük gözetimine

Söz konusu eşya;

a) Serbest dolaşımda olup olmadığı saptanıncaya,

b) Serbest dolaşımda olmadığı saptanırsa, serbest dolaşıma ya da serbest bölgeye girinceye

ya da Türkiye Gümrük Bölgesinden Gümrük Kanununun 163 üncü maddesi uyarınca yeniden ihraç edilinceye ya da anılan Kanunun 164 üncü maddesi uyarınca imha edilinceye,

Kadar gümrük gözetiminde kalır.

Özel amaca yönelik kullanım nedeniyle, indirimli ya da sıfır vergi oranından yararlanarak serbest dolaşıma girmiş eşyanın gümrük gözetimi, nihai kullanım olarak kabul edilen üretim veya kullanım

faaliyetine kadar devam eder. Ayrıca, indirimli ya da sıfır vergi oranı uygulanmasına ilişkin koşulların sona ermesine, eşyanın indirimli ya da sıfır vergi oranı uygulanması için belirlenmiş amaçlar dışında kullanılması nedeniyle ödenmesi gereken vergilerin tahsiline kadar gümrük gözetimi devam eder.

Eşyanın götürüleceği yer

Madde 63- Varış yeri bir Türk limanı veya havalimanı olmaksızın Türkiye karasularını ya da hava sahasını geçen gemilerde ya da hava araçlarında yüklü eşya dışında kalan Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen eşya, Müsteşarlıkça belirlenen usul ve esaslara uygun olarak;

a) Belirlenen bir gümrük idaresine ya da gümrükçe uygun görülecek herhangi bir yere,

b) Deniz ya da havayoluyla ya da Türkiye Gümrük Bölgesinden geçmeksizin karayoluyla doğrudan bir serbest bölgeye,

Götürülür.

Sınırda bulunmayan serbest bölgelere eşya götüren karayolu taşıtlarının transit rejimi çerçevesinde Türkiye Gümrük Bölgesinden geçirilmesi mümkündür.

Eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesine getirildikten sonra, taşıt değiştirilmesi halinde, nakliyesinden sorumlu olanlar, yukarıda belirtilen hükümlere uymak zorundadır.

Bu hükümler, Türkiye’nin deniz ve hava limanları dışında uğrak yeri olmayan ve düzenli bir hava veya deniz seferiyle doğrudan yapılan taşımacılık nedeniyle Türkiye Gümrük Bölgesini geçici olarak terk eden eşyaya uygulanmaz. Ancak, yabancı ülke limanlarında, hava limanlarında veya serbest limanlarda yüklenmiş eşya bu hükmün dışındadır.

Gümrük idarelerinin gözetim ve denetimine ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla, yolcu, sınır ahalisi ve posta eşyası ile ekonomik açıdan önem arz etmeyen eşya için özel hükümler getirmeye Müsteşarlık yetkilidir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Eşyanın Gümrüğe Sunulması

Eşyanın gümrüğe sunulması

Madde 64- Müsteşarlıkça belirlenen esaslara uygun olarak gümrük idaresine ya da gümrük idarelerinin belirlediği ya da uygun gördüğü yere gelen eşya, bunu Türkiye Gümrük Bölgesine getiren kişi veya yerine göre eşyanın gelişinden sonra taşımasını üstlenen kişi tarafından gümrüğe sunulur.

Serbest bölgeye konulan eşyanın gümrüğe sunulması zorunluluğu yoktur. Ancak;

a) Serbest bölgeye giren, çıkan ve burada kalan eşyanın fiziki muayenesinin gerektiği,

b) Serbest bölgeden hiçbir gümrük rejimine tabi tutulmadan karayoluyla ya da demiryoluyla Türkiye Gümrük Bölgesine eşya getirildiği,

Durumlarda, eşyanın gümrüğe sunulması gerekir. Ayrıca;

a) Serbest bölgeye girişiyle sona erecek bir gümrük rejimine tabi tutulan,

b) Serbest bölgeye ithalat vergilerinin geri verilmesi veya kaldırılmasına ilişkin bir karardan sonra konulan,

c) Serbest bölgeye ihracat kaydıyla konulan, Eşyanın da gümrüğe sunulması şarttır.

Ancak, serbest bölgeye girişi ile sona erecek bir gümrük rejimine tabi tutulduğu ve bu gümrük rejimi hükümlerinin böyle bir zorunluluğu aramadığı hallerde, eşyanın gümrüğe sunulması gerekmez.

Eşyanın gümrüğe sunulması, Türkiye Gümrük Bölgesine gelen eşyanın gümrük idaresine ya da gümrük idaresinin belirlediği veya uygun gördüğü bir yere getirildiğinin gümrük idaresine bildirimidir.

Taşıt aracının, gümrük işlemlerinin yürütüldüğü alanlara girişine ilişkin gümrük veya gümrük muhafaza yetkililerince tutulan ilk kayıtlar eşyanın sunulmasının başlangıcının belirlenmesine esas alınır.

Türkiye Gümrük Bölgesini geçici olarak terk eden eşya

Madde 65- Türkiye’nin deniz ve havalimanları dışında uğrak yeri olmayan ve düzenli bir hava veya deniz seferiyle doğrudan yapılan taşımacılık nedeniyle Türkiye Gümrük Bölgesini geçici olarak terk eden eşya için, yabancı ülke limanlarında, hava limanlarında veya serbest limanlarda yüklenmiş olmamak koşuluyla Gümrük Kanununun 38 ila 50 nci madde hükümleri uygulanmaz.

Eşyanın önceden incelenmesi

Madde 66- Gümrüğe sunulan bir eşyanın, gümrükçe onaylanmış bir işlem ya da kullanıma tabi tutulmasından önce, eşyanın incelenmesi ya da bundan numune alınması konusunda sahipleri ya da yasal temsilcileri tarafından yapılan taleplere gümrük idarelerince izin verilir.

Bu konudaki taleplerin yazılı yapılması ve taleplerin;

a) Başvuru sahibinin adı, soyadı ve adresini,

b) Eşyanın bulunduğu yeri,

c) Özet beyan sayısı ve kapsamı, daha önce uygulanan gümrük rejimi, eşyanın üzerinde bulunduğu taşıt aracını,

d) Eşyanın teşhisine yarayacak ayrıntıları,

İçermesi gerekir.

Gümrük idareleri, talebe ilişkin olarak verdikleri izinde iznin içeriğini belirtir. Numune alınmasına ilişkin izinlerde, numune olarak alınacak miktar da belirtilir.

Eşyanın incelenmesi ve eşyadan numune alınması gümrük idaresinin gözetimi altında

yapılır.

Talep sahibi, paket açma, yeniden paketleme, tartma işlemlerinin ya da taleple ilgili diğer

işlemlerin maliyetini ya da riskini üstlenmek zorundadır.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Xxxx Xxxxx ve Gümrüğe Sunulan Eşyanın Boşaltılması

Özet beyan verilmesi

Madde 67- Özet beyan, taşıt aracı ve gümrüğe sunulan eşya ile ilgili genel bilgilerin yer aldığı ve 9 xx.xx ekteki forma uygun bir şekilde taşıyıcı veya temsilcisi tarafından yapılan beyandır .

Özet beyan, eşyanın gümrüğe sunulmasını izleyen ilk işgünü mesai bitimine kadar ilgili gümrük idaresine verilir. Özet beyanın, taşıtın Türkiye Gümrük Bölgesine gelişinden önce de gümrük idaresine tescil ettirilmesi mümkündür. Bu durumda, taşıt aracı gümrüklü sahaya gelmeden önce tescil edilmiş özet beyanın onay işlemleri yapılmaz.

(03.02.2006 tarih ve 26069 sayılı Resmi Gazete ile değişik) Özet beyana orijinal manifesto veya ana konşimentonun eklenmesi zorunludur. Ancak, uluslararası sularda avlanan balıklar için düzenlenen özet beyanlarda bu zorunluluk aranmaz. Özet beyan veya özet beyan yerine geçen belgeler, 10 xx.xx ekte yer alan Özet Beyan Tescil Defterine kaydolunur.

Taşıyıcı veya temsilcisi tarafından özet beyan yerine orijinal manifesto, konişmento, CMR, CIM, CIV, TIR Karnesi veya Serbest Bölge İşlem Formu gibi belgelerden birinin ibraz edilmesi halinde bu belge de özet beyan olarak kabul edilir. Ancak, gümrük işlemlerinin bilgisayar ortamında yürütüldüğü idarelerde taşıyıcı veya temsilcisinin bilgisayar sistemi üzerinde döküm alma zorunluluğu olmaksızın sisteme girerek özet beyan tescil etmesi zorunludur. Bu tescil işlemi sonrasında özet beyan yerine geçen veya destekleyen belgelere göre hatalı veri girişi yapıldığının anlaşılması halinde, gümrük idaresince özet beyan üzerinde düzeltme yapılmasına izin verilir.

İlgili gümrük memuru tescil edilen özet beyan ve eklerini karşılaştırır; uygun sonuç alırsa onay işlemini yapar. Uygun sonuç alınmaması halinde onay işlemi yapılmayarak belgeler iade edilir.

Yolcu beraberinde getirilen eşya için özet beyan aranmaz.

Yurtdışından aracı firmalar adına gelen eşyaya ilişkin yapılan taşımalarda ise ana özet beyana dayanan alt özet beyan ve ara taşıma senedi bilgileri, taşıyıcı veya acentesi tarafından bilgisayar sistemine girilerek tescil edilir ve bunun bilgisayardan alınan dökümü imzalanır.

Eşyanın boşaltılması

Madde 68- Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen eşya gümrük gözetimi altında taşıttan boşaltılır. Eşyanın taşıttan boşaltılması sırasında boşaltmaya yetkili deniz, kara ve hava araçlarının sahipleri veya kaptan, pilot, sürücü veya acentenin yetkili personeli ile geçici depolama yeri

işletmelerinin yetkili memurları tarafından eşyanın boşaltılmasını müteakip 24 saat içinde boşaltma listesi düzenlenir ve gümrük memuru ve taşıt sahibi, sürücüsü veya temsilcisi ile geçici depolama yeri işletme memuru tarafından imzalanır. Üç nüsha olarak düzenlenip gümrük idaresince tasdik edilen bu listenin bir nüshası gümrük idaresinde kalır. İkinci nüshası eşyayı geçici depolama yerine teslim edenlere, üçüncü nüshası ise işletme memuruna verilir. Bu işlem, gümrükçe uygun görülen yerlere alınan eşya için de geçerlidir.

Bilgisayar veri işleme tekniği yoluyla hazırlanan ve geniş veya yerel alan ağı ile gümrük idaresine gönderilen boşaltma listesi de kabul olunur.

Boşaltma listesinde eşyanın cinsi, brüt ağırlığı, kapların sayısı, cinsi, markası, numarası, taşıtın ismi ve sefer numarası gösterilir.

Eşyanın boşaltmadan önce veya boşaltma sırasında zarar görmüş veya kaplarının kırık veya bozuk olduğu tespit edilirse bu durum bir tutanakla tespit olunarak boşaltma listesi ekinde gümrük idaresine sunulur.

Özet beyan ile boşaltma listesinin karşılaştırılması ve özet beyan takibatı

Madde 69- Taşıtların sahipleri, kaptanları ya da acenteleri tarafından gümrük idaresine verilen özet beyan ya da özet beyan olarak kullanılan ticari ya da resmi belgelerdeki kayıtlar, eşyanın araçtan boşaltılması sırasında düzenlenen boşaltma listeleriyle karşılaştırılır. Farklılık görülürse bu durum, özet beyan ya da özet beyan yerine kullanılan belgelerin üzerine kaydedilir ve buna ilişkin tutanak düzenlenerek bu tutanak üzerinden özet beyan eksiklik/fazlalık takibatına geçilir.

Boşaltma listesinde kayıtlı olmadığı halde özet beyanda kayıtlı bulunan eşya özet beyan eksiğidir. Boşaltma listesinde kayıtlı olduğu halde özet beyanda kayıtlı olmayan eşya da özet beyan fazlasıdır.

Özet beyan veya özet beyan olarak kullanılan belgelerdeki kayıtlı miktara göre eksik veya fazla çıkan eşya için 11 xx.xx ekte yer alan forma uygun olarak acentesine bildirimde bulunulur ve özet beyan eksiklik veya fazlalıkları ile ilgili takibat 12 ve 13 xx.xx eklerde yer alan defterlere kaydolunur.

Havayolu şirketlerince ibraz edilen ve belirli şartları taşıyan özet beyanlarla ilgili olarak; bir özet beyan eksiği eşyanın başka bir uçakla geldiğinin ya da bir özet beyan fazlası eşyanın diğer bir özet beyan içeriği eşya olduğunun bildirilmesi ve bu karışıklığın azami 10 gün içerisinde gerçekleşmiş olması ve miktar, sayı, kıymet, marka, gönderici, alıcı ve diğer alametler bakımından özet beyanda kayıtlı eşya olduğunun tespit edilmesi durumunda özet beyan eksiklik/fazlalık takibatına geçilmez.

Demiryolu ile gelen eşyada, kapılarındaki mühürleri sağlam olması ve boşaltılan eşyanın yük senetlerine göre eksik veya fazla çıkması ile eksik veya fazla çıkan kaplarda şüpheli bir durum bulunmaması halinde, açılan eksiklik veya fazlalık takibatı, T. C. D. D. İdaresinin gerekçeli yazısı üzerine kaldırılır.

Özet beyan eksiklik veya fazlalığının eşyanın tabiatı icabı 14 xx.xx ekteki oranlarda olduğunun anlaşılması halinde, özet beyan eksiklik veya fazlalık takibatı yapılmayarak işlemler gümrük idaresince tespit edilen miktar üzerinden yapılır ve ceza uygulanmaz.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Gümrüğe Sunulan Eşyaya Gümrükçe Onaylanmış Bir İşlem veya Kullanım Belirlenmesi Zorunluluğu

Gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanım tayini

Madde 70- Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen eşya için, 64 üncü madde hükmü çerçevesinde gümrüğe sunulmasından sonra gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanım tayin edilmesi zorunludur.

Süre

Madde 71- Türkiye Gümrük Bölgesine getirilip gümrüğe sunulan eşyanın, bir gümrük rejimine tabi tutulması, bir serbest bölgeye girmesi, Türkiye Gümrük Bölgesi dışına yeniden ihracı, imhası veya gümrüğe terk edilmesine ilişkin işlemlerin deniz yolu ile gelen eşya için özet beyanın verildiği tarihten itibaren kırkbeş gün, diğer bir yolla gelen eşya için yine özet beyanın verildiği tarihten itibaren yirmi gün içerisinde tamamlanması gerekir.

Sürenin durduğu haller ve süre uzatımı

Madde 72- Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen ve gümrüğe sunulan eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulmasına ilişkin işlemlerinin 71 inci maddede belirtilen süreler içinde tamamlanması esastır.

Ancak;

a) Eşyanın herhangi bir adli veya idari takibata konu olması halinde bu takibat nedeniyle geçen süreler,

b) Eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulması için dış ticaret mevzuatı ya da sair mevzuat gereğince ibraz edilmesi gereken uygunluk belgesi, kontrol belgesi, ithal lisansı, izin yazısı, gözetim belgesi gibi belgelerin alınması veya buna ilişkin işlemlerin yerine getirilmesi sırasında geçen süreler,

İşlem tarihinin başladığı tarihte durdurularak yirmi veya kırkbeş günlük sürelerin hesaplanmasında göz önünde bulundurulmaz ve işlemin sonuçlandığı tarihten itibaren kalan süre verilir.

(14.8.2002 tarih ve 24846 sayılı RG’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik)Eşyanın Gümrük Kanununun ilgili hükümleri uyarınca tasfiyelik hale gelip gelmediğinin tespitinde 71 inci maddede belirtilen yirmi veya kırkbeş günlük süreler ile yukarıda belirtilen süreler re’sen dikkate alınır. Bu sürelerin gümrükçe bilinmesinin zorunlu olmadığı durumda, eşyanın ilgilisi tarafından vaktinde bilgi verilmemesi nedeniyle tasfiyelik hale geldiği düşünülerek düzenlenen tespit ve tahakkuk belgeleri, ihale ilanının yayımlandığı veya perakende satış ya da tahsis kararının alındığı tarihe kadar yapılan bir başvuru sonucunda, ikinci fıkranın (a) ve (b) bentlerinde belirtilen işlemlerin başlangıç ve bitiş tarihleri dikkate alınarak, süreyi durduran sebepler bulunduğunun anlaşılması durumunda iptal edilir. İhale ilanının yayımlandığı veya perakende satış ya da tahsis kararının alındığı tarihten itibaren yapılacak süreyi durduran sebeplerin bulunduğuna ilişkin başvurular değerlendirilmez.

71 inci maddede belirtilen süreler ilgilinin doğrudan veya mutat haberleşme araçları ile yazılı başvurusu üzerine gümrük müdürlüklerince uzatılır. Bir ayı aşan süre uzatım taleplerinde, bu talebin gerekçesinin belirtilmesi şarttır.

ALTINCI BÖLÜM

Eşyanın Geçici Depolanması

Geçici depolanan eşya

Madde 73- Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen serbest dolaşımda olmayan eşya gümrüğe sunulmasından sonra gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutuluncaya kadar geçici depolanan eşya statüsünde bulunur ve bu şekilde adlandırılır. Talep halinde ihracat eşyasının da bu kapsamda değerlendirilmesi mümkündür.

Geçici depolama yerleri

Madde 74- Geçici depolanan eşyanın her türlü dış etken ve müdahalelerden korunmasını sağlayacak şekilde yapılmış ve taşıtların durduğu, yanaştığı veya indiği yerlere mümkün mertebe yakın olan ambar, depo, ardiye veya hangar gibi yerler geçici depolama yerleridir.

Ağır ve havaleli eşyanın konulmasına mahsus olmak üzere, limanlar gibi gümrük işlemlerinin yapıldığı yerlerde bulunan geçici depolama yerlerinin mütemmim cüz’ü niteliğindeki açık alanlar ile yolcu eşyasının, yolcu beraberinde getirilip gümrüğe sunulmasından sonra gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutuluncaya kadar konulduğu yolcu salonlarındaki gümrük ambarları da, geçici depolama yeri addolunur. Yolcu eşyası buralarda 3 ay kalabilir.

Geçici depolama yerlerinin bulunmadığı mahallere getirilen eşya, duruma uygun gerekli önlemler alınmak şartıyla, geçici depolanan eşya statüsünde gümrükçe müsaade edilen yerlere de konulabilir. Bu gibi hallerde, gümrük idarelerince geçici depolanan eşya için tahakkuk edebilecek gümrük vergileri tutarında eşya sahibinden teminat istenir. Geçici depolama yerleri addolunacak bu mahallerin niteliğine göre buralara konulacak eşyadan teminat aranmasına gerek bulunmayan haller Müsteşarlıkça belirlenir.

Geçici depolama yeri işleticilerinde aranacak şartlar

Madde 75- Geçici depolama yeri açma izni almak üzere başvuracak gerçek ve tüzel kişilerin yönetim kurulu üyeleri ile şirket sermayesinin %10’undan fazlasına sahip gerçek kişilerin

affa uğramış olsalar dahi hırsızlık, emniyeti suiistimal, dolandırıcılık, yalan yere şahitlik, yalan yere yemin, suç tasnii, iftira, irtikap, rüşvet ve ihtilas cürümlerinden biri nedeniyle hapis cezası almamış olmaları, 1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanun ile 1567 sayılı Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında Kanun’a muhalefetten ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 359 uncu maddesinde (1/1/1999 tarihinden önceki dönem için aynı Kanunun 344 üncü maddesinin 1-6 numaralı bentlerinde) belirtilen fiillerden mahkum olmamaları şarttır.

Limited şirketlerde kurucular ile şirket müdürünün ve imza sirkülerindeki (A) grubu imzaya yetkililerin birinci fıkrada belirtilen suçları işlememiş olmaları şarttır.

Şirketin yönetim kurulu üyeleri ile sermayesinin %10’undan fazlasına sahip ortaklar arasında yabancı şahsın veya yabancı bir firmanın bulunması halinde firmanın yazılı beyanına itibar edilir.

Geçici depolama yeri işletme izni sahiplerinin izinleri, yukarıda belirtilen suçlardan hüküm giymeleri halinde, iptal edilir

İzin

Madde 76- Geçici depolama yeri açıp işletmek isteyen kişiler izin almak için en yakın gümrük müdürlüğüne bir dilekçe ile müracaat ederler. Dilekçeye; 75 inci maddede sayılan suçlardan mahkum olunmadığına dair adli sicil belgesi, kira kontratosu veya tapu senedi, ticaret sicili gazetesi, imza sirküleri, plan veya kroki, geçici depolama yerinin yangın söndürme ve ışıklandırma sistemini de gösterir içten ve dıştan çok yönlü fotoğrafları, vergi mükellefiyet belgesi, yangına karşı gerekli tedbirlerin alındığını gösteren ilgili belediyeden temin edilecek belge ve 15 xx.xx ekte yer alan taahhütname eklenir. Söz konusu belgelerin noter tasdikli olması gerekir. Bu belgelerin asıllarının gümrük idaresine gösterilmesi halinde noter tasdiği aranmaz. Gümrük idareleri bu belgeler yanında gerekli gördüğü sair belgeleri de isteyebilir.

Gümrük müdürlüğü söz konusu talebi, geçici depolama yerinin eşyanın güvenli bir şekilde muhafazasını sağlayacak nitelikte olduğunun tespitini müteakip düzenleyeceği görgü raporu ve görüşleri ile birlikte başmüdürlüğe gönderir. Görgü raporunda, geçici depolama yerinde yangın söndürme ve aydınlatma tesisatının mevcut olup olmadığının belirtilmesi yanında binanın yapısı hakkında detaylı bilgilerin yer alması gerekir.

Başmüdürlük durumu inceleyerek görüşü ile birlikte ilgili dosyasını Müsteşarlığa (Gümrükler Genel Müdürlüğü) intikal ettirir. Müracaatlar Müsteşarlıkça (Gümrükler Genel Müdürlüğü) sonuçlandırılır.

Gümrük idareleri, taahhütlerini ve bu Yönetmelikte belirtilen yükümlülüklerini yerine getirmeyen geçici depolama yeri işleticilerine, tayin edeceği uygun bir süre içinde bu yükümlülüklerini yerine getirmelerini, aksi halde verilen süre sonunda işletme hakkının geri alınabileceğini bildirir. Geçici depolama yeri işleticileri buna rağmen yükümlülüklerini yerine getirmedikleri takdirde verilmiş olan izin Müsteşarlıkça iptal edilir.

Geçici depolama yerlerine alınmayacak eşya

Madde 77- Aşağıda yazılı eşya geçici depolama yerlerine alınmaz.

a) Yanıcı, parlayıcı ve patlayıcı maddeler,

b) Muhafazası, soğuk hava depolarında olduğu gibi özel tertip ve tesislere lüzum gösteren eşya,

c) Bir arada bulunduklar eşya için tehlike ve zarar doğuran eşya,

Birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerinde yazılı eşyanın listesi 16 xx.xx ekte yer almaktadır. Bu tür eşya geçici depolama yerlerine alınmayarak, doğrudan 279 uncu maddede belirtilen, ancak bu niteliklerine uygun genel veya özel antrepolara alınır.

Birinci fıkrada sayılan eşyanın, diğer eşyaya zarar vermeyecek şekilde, geçici depolama yerlerinin ayrı bölümlerine gerekli tedbirler alınmak suretiyle konulmasına ilgili gümrük idaresince izin verilebilir.

Kokar eşya

Madde 78- Kuru veya yaş deri gibi fena koku yayan eşya mümkünse ayrı bir geçici depolama yerine alınır. Bu mümkün değilse geçici depolama yerinde diğer eşyaya zarar vermeyecek surette ayrılan bir yere konularak biran evvel kaldırılması veya kokar halinin giderilmesi konusundaki sorumluluk işleticilere aittir. Sahipsiz eşya

Madde 79- Sahip veya taşıyıcıları belli olmayan ya da sahip veya taşıyıcıları tarafından muhafaza altına alınmayan eşya gümrük idaresince geçici depolama yerlerine veya duruma uygun gerekli önlemler alınmak şartıyla yine gümrük idaresinin uygun gördüğü yerlere konulabilir.

Kaçak zannı ile el konulan eşya

Madde 80- Kaçak zannı ile el konularak F tipi genel antrepo yoksa sırasıyla genel antrepo, geçici depolama yerleri veya gümrük idaresince uygun görülen yerlere konulan serbest dolaşımda bulunmayan eşyanın adli merciler tarafından sahiplerine iadesine karar verildiğinde, kararın kesinleşmesini müteakip, eşya sahibine veya temsilcisine yapılacak tebligat tarihinden itibaren, bu eşya geçici depolanan eşya statüsüne tabi tutulur. Bu eşya için 71 inci maddedeki süreler yukarıda belirtilen tebliğ tarihinden itibaren başlar ve bu süreler içinde eşyaya gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanım tayin edilmez ve buna ilişkin işlemler tamamlanmaz ise, tasfiye hükümleri uygulanır.

Kanuna göre idari veya adli ihtilaf konusu olup da mahkeme veya yetkili mercilerde idarenin aleyhine kesin karar verilen eşya için ihtilafın yaratıldığı tarih ile kararın kesinleştiği tarih arasında tahakkuk eden ardiye ücreti alınmaz.

Süresi içerisinde gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulmayan eşya

Madde 81- Geçici depolanan eşya, sahipleri veya bunların temsilcileri tarafından verilen usulüne uygun beyanname ile gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulur.

71 ve 72 nci maddelerde belirtilen süreler içerisinde gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanım belirlenerek buna ilişkin işlemlere başlanmayan eşya hakkında herhangi bir adli veya idari takibat olmaması halinde tasfiye hükümleri uygulanır. Gümrük idareleri, bu tür eşyayı durumu belirleninceye kadar eşya sahibinin risk ve hesabına gümrüğün denetimindeki uygun göreceği bir yere sevk edebilir veya söz konusu eşya sahipleri hesabına geçici depolama yeri işleticisince antrepoya kaldırılabilir. Bu tür işlemlerin yapılması sırasında eşya hakkında tasfiye hükümlerinin uygulanmasına devam olunur.

Geçici depolama yeri işletmelerinin gümrüğe karşı sorumlulukları

Madde 82- Geçici depolama yerlerinde bulunan eşyanın geçerli veya zorlayıcı nedenler dışında ziyanından, hasara uğramasından veya değiştirilmesinden doğan mali sorumluluk işleticilere aittir. Bu sorumluluk söz konusu eşyaya ait gümrük vergilerinin gümrük idaresine ödenmesini de kapsar.

Sorumlular hakkında duruma göre ayrıca 1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanun hükümleri uyarınca kovuşturma yapılır.

Geçici depolama yerlerine eşya alınması

Madde 83- Eşya, geçici depolama yerlerine buralarda görevli işletme personelinin sorumluluğu ve gümrük memurlarının gözetimi altında alınır.

Gümrükçe izin verilen diğer yerlere eşya alınmasının talep edilmesi halinde, talep sahibinin sorumluluğu ve gümrük idaresinin gözetimi altında bu talep kabul edilir.

Gümrük memuru, geçici depolama yerine alınan eşya için, kendisine verilen ve üzerinde özet beyan numarasının yer aldığı boşaltma listesi ile özet beyan bilgilerini karşılaştırarak geçici depolama yeri giriş işlemlerini onaylar. Bu onay sonrasında boşaltma listesi ilgili işletme memuru tarafından muhafaza edilir.

Eşyanın sahipleri veya temsilcileri ya da taşıyıcıları, bu eşyanın kendi sorumlulukları altında veya gümrük memuru refakatinde geçici depolama yerlerine alınmaksızın doğrudan doğruya genel veya özel antrepoya konulmasını gümrük idaresinden isteyebilir. Bu durum, eşyanın, 73 üncü maddede belirtilen geçici depolanan eşya statüsünü değiştirmez.

Rezerveli eşya

Madde 84- Kırık veya tamire muhtaç kaplar ile dağınık eşya geçici depolama yerine alınır alınmaz muayene memuru tarafından, boşaltma ile ilgili kuruluşun yetkilisi, işletme memuru ve gümrük geçici depolama memuru huzurunda muayene edilerek bu eşyanın durumu bir tutanakla saptanır.

Eşya geçici depolama yerine alındıktan sonra hasara uğrarsa rezerve yerine kaldırılarak yukarıda yazılı işlemlerin yapılabilmesi için durum vakit geçirilmeden gümrük idaresine bildirilir.

Rezerveli eşya bu husustaki tutanağın düzenlenmesinden sonra işletme ve gümrük memurlarınca geçici depolama yerinde ayrılmış kapalı ve muhafazalı rezerve yerine konulur. Bu yerler gümrük ve işletme memurları tarafından çift kilit altında bulundurulur.

Altın, gümüş ve platin gibi kıymetli madenlerden yapılmış her türlü eşya ile mücevherat, antika, müze ve sanat eşyası da rezerve yerine konulur ve üzerlerine zarar vermeyecek şekilde mühür tatbik edilir. Söz konusu eşyanın özellikleri boşaltma listesinde ayrıntılı bir şekilde gösterilir.

Geçici Depolama Yeri Eşya Defteri

Madde 85- Gümrük işlemlerinin bilgisayarlı gümrük idarelerinde yapıldığı hallerde eşyanın geçici depolama yerine giriş ve çıkışına ilişkin kayıtlar bilgisayar ortamında üretilir.

Bilgisayar sistemine dahil olmayan gümrük idarelerinde geçici depolama yerlerine alınan ve çıkarılan eşya için işletici kuruluş tarafından boşaltma listesi üzerinden 17 xx.xx ekte yer alan Geçici Depolama Yeri Eşya Defteri tutulur.

Bir gün zarfında geçici depolama yerine alınan eşyanın kapları defterde özel sütunun altında toplanarak günlük giriş miktarı belirtilir.

Cins ve nev’i bakımından aynı kaplar içinde bulunan, markaları ve cinsi bir olan aynı kişiye ait eşya, birbirini takip eden ilk ve son numaraları gösterilmek suretiyle deftere bir kalemde yazılabilir.

Sıra numaraları her kap için birden başlamak üzere ayrı olarak verilir ve yıl sonuna kadar birbirini takip eder. Yıl sonundaki en son sıra numarasının o yıl içinde geçici depolama yerine alınmış kapların toplamını göstermesi gerekir. Yılbaşından itibaren geçici depolama yerine alınan eşyaya yeniden ve birden başlayarak birbirini takip eden sıra numarası verilir.

Yolcu beraberi eşya ambarı

Madde 86- Yolcu beraberi eşya ambarına alınan eşya için yolcuya görevli gümrük memuru tarafından doldurulup, bu memur ve eşya sahibi tarafından imzalanan ve gümrük idaresinin resmi mührünü taşıyan bir alındı makbuzu verilir ve bu alındıya dayanılarak eşya 18 xx.xx ekte yer alan Yolcu Xxxxxxxx Eşya Ambarı Defterine kaydedilir. Deftere yolcunun ismi ve soyadı ile kendisine verilen

alındının numarası da kaydedilir. Ambar bekleme süresi içerisinde yolcular tarafından yurtdışına gönderilmek istenilen eşyanın işlemleri alındı makbuzu üzerinden yürütülür. Yolcu beraberi eşya ambarından eşya çıkarılması işlemleri, geçici depolama yerlerinden eşya çıkarılması hükümlerine tabidir. (14.8.2002 tarih ve 24846 sayılı RG’de yayımlanan Yönetmelik ile üçüncü cümle eklenmiştir.)

Eşyanın muayene edilmesi

Madde 87- Geçici depolama yerlerinde bulunan eşya beyana uygun olup olmadığının tespiti açısından veya gerekli görülen herhangi bir zamanda görevli muayene memurları tarafından muayene edilir. Gerek görülmesi halinde muayenede, mal sahibi veya temsilcisinin veya geçici depolama yeri memurunun bulunması da istenebilir.

Sigorta uzmanlarınca ekspertiz yapılması

Madde 88- Rezerveli eşya ile kaplarının muhteviyatı noksan çıkmış veya hasara uğramış eşyanın gümrük idaresinin yazılı izni ile geçici depolama yerinde yukarıdaki maddede belirtilen memurların önünde sigorta uzmanları tarafından ekspertiz yapılabilir.

Kesin çıkış işlemleri

Madde 89- Gümrük işlemleri bitirilen eşyanın serbest dolaşıma giriş rejimine tabi eşya olması halinde; vergilerin ödendiğini gösterir vezne alındısı ve taşıma senedinin alıcı nüshasının aslı, eşyanın gümrükçe onaylanmış başka bir işlem veya kullanıma tabi olması halinde ise buna ilişkin beyanname gibi belgeleri ile, taşıma senedinin alıcı nüshası aslı veya ‘aslı hükmündedir’ ibaresini içeren ve taşıyıcı tarafından onaylanan bir örneği ilgililerce geçici depolama yerinde görevli gümrük memuruna verilir. Sözü edilen belgeler görülüp, eşyaya ait kayıtlarla ve eşya ile karşılaştırıldıktan sonra, uygun bulunduğu takdirde, geçici depolama yeri çıkış işlemleri tamamlanır.

Bu şekilde geçici depolama yerlerinden çıkarılan eşya için gümrük memuru tarafından çıkış kontrol fişi düzenlenir ve bu fişler işletme memuru ile eşyayı teslim alan yükümlü veya temsilcisi tarafından da imzalanır. Bir gün zarfında geçici depolama yerinden çıkan eşyaya ait çıkış kontrol fişleri bir sonraki gün yine gümrük ve işletme memurunca onaylanmış bir liste ekinde gümrük idaresine verilir.

Tamamı bir günde çekilmeyen eşya

Madde 90- Kaplarının çokluğu, vaktin geç olması veya zorlayıcı sebepler yüzünden tamamı bir günde çekilemeyen eşyanın geçici depolama yerinde kalan kısmı için işletme memuru, mal sahibi veya temsilcisine geçici depolama yeri pusulası verir. Tekrar başvurulduğu zaman bu pusula geri alınarak çıkış işlemleri tamamlanır.

Geçici çıkış işlemleri

Madde 91- Muayene memurları tarafından tahlile, ölçü ve ayarlara, bilirkişilere veya bunlara benzer sair yerlere gönderilmesine karar verilmesi nedeniyle geçici depolama yerlerinden geçici olarak çıkarılacak eşya hakkında gümrük memuru tarafından bir tutanak düzenlenir ve eşyanın geri gelip gelmediğini takip etmek için bu tutanak geçici depolama yerinde alıkonulur.

Eşyanın ayniyatını tespit için cins, nev’i, nitelikleri, miktarı bu tutanakta gösterilir. Gerek görülürse eşya mühür altına alınabilir.

Eşya, geçici depolama yerinde kalacak tutanak üzerine sahipleri veya temsilcilerinden ve refakat edecek gümrük memurundan imza alınarak memur gözetiminde gideceği yere yollanır.

Geçici depolama yerlerinden çıkartılan eşyanın işlemleri tamamlanarak serbest bırakılması Madde 92- Geçici depolama yerlerinden geçici çıkarılacak;

a) Geri getirilmesi zamana bağlı, külfetli veya masraflı görülen,

b) Geçici olarak gönderildiği yerde tahlil, muayene veya kontrolü yapıldıktan veya gerekli işlemlere tabi tutulduktan sonra sahiplerince geri getirilmeden çekilmek istenen,

Eşya, tahlil, muayene veya kontrolü yapılmak üzere ilgili kuruluşa gümrük memuru refakatinde sevk edilir.

Bu eşya hakkında, geçici depolama yerinden geçici olarak çıkarılan eşyaya ait hükümler uygulanır. Muayene, kontrol veya tahlilinin uygun bir netice verdiğinin ilgili kuruluş tarafından yazılı olarak gümrüğe bildirilmesi üzerine eşya ile ilgili olarak kesin çıkış işlemleri uygulanır.

Muayenesi yerinde yapılacak eşyanın geçici depolama yerlerinden çıkışı

Madde 93- Gümrüğün izni ile muayenesi yerinde yapılacak yolcu, zat ve ev eşyası ile diğer eşya hakkında sahiplerince verilecek dilekçeler gümrük idxxx xxxxx xarafından geçici depolama yerinde görevli gümrük muxxxxx xemuruna havale olunur.

(14.8.2002 tarih ve 24846 sayılı RG’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik)Bunun üzerine, işletme memuru kendisine yapılan bildirim doğrultusunda kesin çıkış işlemini yapmakla beraber, eşya sahibi veya temsilcisinin imzasından başka eşyaya eşlik edecek gümrük memuru ile muayene memurundan geçici depolama yeri defterine imza alır.

Gümrük vergisine tabi olan ve muayenesi mahallinde yapılacak eşyanın vergileri gümrük idaresi tarafından eşya sahibinin beyanına göre teminata bağlanabilir.

Eşyanın başka bir geçici depolama yeri veya antrepoya nakli

Madde 94- Başka bir gümrük idaresinin denetimindeki geçici depolama yerine veya antrepoya nakli istenen eşya, transit rejimi hükümlerine göre taşınır.

71 inci maddede belirtilen süreler, başka bir geçici depolama yerine nakledilen eşya için yeniden başlar.

Geçici depolama yerinde yapılabilecek elleçleme faaliyetleri

Madde 95- Geçici depolanan eşya görünüş ve teknik özelliklerinin değiştirilmemesi koşuluyla aynı durumda muhafazalarını sağlamak üzere gümrük idaresinin izni ve denetlemesi altında;

- Kaplarının tamiri veya sağlamlaştırılması,

- Kaplarının yenilenmesi,

- Havalandırılması,

- Kalburlanması,

- Büyük kaplardan küçük kaplara boşaltılması veya kaplarının birleştirilmesi,

- Karıştırılması,

- Yeni çeşitler yapılması,

- Kaplardan örnek çıkarılması,

Gibi, sınai nitelik taşımayan ve geçici depolama yerlerinde bulunan diğer eşyaya zarar vermeyecek şekilde elleçlemeye tabi tutulabilir. Gerekirse, bu işlerin yapılabilmesi için geçici depolama yerlerinde ayrı bir bölüm tahsis edilir.

Yukarıda yazılı işlemler eşyanın Türk Gümrük Tarife Cetvelindeki pozisyonunu değiştirecek nitelikte olmaksızın ve çeşitli vergi oranlarına tabi eşya aynı kap içine konulmaksızın yapılır.

Elleçleme başvurusu

Madde 96- Geçici depolama yerlerindeki eşyasını yukarıda belirtilen maddede yazılı işlemlere tabi tutmak isteyenler tarafından gümrük idaresine bir dilekçe verilir. İşlemlerin yukarıda belirtilen nitelikte olacağının anlaşılması halinde, ilgili gümrük müdürlüğünce gerekli izin verilir.

Sahiplerinin talebi üzerine geçici depolama yerinin kapatılması

Madde 97- Açtıkları geçici depolama yerlerini tamamen veya kısmen kapatmak isteyenler bu isteklerini ve gerekçelerini yazılı olarak ilgili gümrük müdürlüğüne bildirir. Talepler bu müdürlüğün görüşü çerçevesinde Başmüdürlükçe sonuçlandırılır.

Tamamıyla kapatılacak geçici depolama yerlerine yeniden eşya konulmasına izin verilmez. Bu yerlerdeki eşyanın süresi içerisinde gümrükçe onaylanmış herhangi bir işlem veya kullanıma tabi tutulması zorunludur. Bu işler yapılıncaya kadar geçici depolama yeri sahipleri veya işleticilerinin taahhüt ve sorumlulukları devam eder.

Geçici depolama yeri işletme izninin geri alınması

Madde 98- Taahhütlerini ve Yönetmelikte belirtilen yükümlülüklerini yerine getirmeyen geçici depolama yeri sahiplerine duyuru yapılarak belirlenen bir süre içerisinde bu yükümlülüklerini yerine getirmeleri, aksi halde verilen süre sonunda işletme izninin geri alınacağı bildirilir. İstenen hususlar yerine getirilmediği takdirde, durum ilgili Başmüdürlük aracılığıyla Müsteşarlığa iletilir. Müsteşarlık işletme iznini geri alabilir. Bunun üzerine geçici depolama yerlerindeki eşya hakkında yukarıdaki madde hükümleri uygulanır.

Müsteşarlık denetim elemanları ile gümrük idare amirleri veya yetkili kılınacak memurlar tarafından yapılacak denetleme neticesinde kaçakçılık gibi bir suiistimal ve/veya yolsuzluk saptanması halinde, geçici depolama yeri geçici olarak derhal kapatılır ve durum Müsteşarlığa iletilir. Bunun üzerine Müsteşarlığın (Gümrükler Genel Müdürlüğü) vereceği talimat doğrultusunda gereği yerine getirilir.

Geçici depolama yerleri ve antrepolarda uygulanacak müşterek hükümler

Madde 99- 330 ila 346 ncı maddelerinde açıklanan müşterek hükümler ile, 291 inci madde hükmü aynı zamanda geçici depolama yeri işlemlerinde de uygulanır. (23.06.2004 tarih ve 25501 sayılı RG’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik)

YEDİNCİ BÖLÜM

Transit Rejimi Altında Taşınan Eşyaya Uygulanacak Hükümler

Daha önce başlamış transit rejimine tabi eşyaya uygulanmayacak hükümler

Madde 100- Daha önce başlamış bir transit rejimi altında Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen eşyaya;

a) Eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesine girmesine,

b) Eşyanın gümrüğe sunulmasına,

c) Özet beyan verilmesine,

d) Eşyanın Gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulmasına,

e) Eşyanın geçici depolama yerine alınmasına,

İlişkin hükümler uygulanmaz.

Müsteşarlıkça belirlenen usul ve esaslara uygun olarak, belirlenen bir gümrük idaresine veya gümrükçe uygun görülen herhangi bir yere götürülmesi mümkündür.

Türkiye Gümrük Bölgesinde bir yerden diğer bir yere transit rejiminde taşınan eşyaya uygulanacak hükümler

Madde 101- Türkiye Gümrük Bölgesindeki bir yerden diğer bir yere transit rejimi hükümleri çerçevesinde nakledilmek üzere gümrüğe sunulan eşya hakkında;

a) Eşyanın gümrüğe sunulmasına,

b) Özet beyan verilmesine,

c) Eşyanın Gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulmasına,

d) Eşyanın geçici depolama yerine alınmasına,

İlişkin hükümler uygulanır.

SEKİZİNCİ BÖLÜM

Diğer Hükümler

Eşyanın re’sen imhası

Madde 102- Gümrüğe sunulan eşyanın rejim beyanında bulunulmadan önce herhangi bir kaza sonucu ya da elde olmayan nedenlerle tamamen veya kısmen hasara uğraması, harap olması, bozulması gibi nedenlerle bir arada bulunduğu eşya veya çevreye zarar verir hale gelmesi veya tehlike arz etmesi halinde, gümrük idaresi bu eşyayı sahibine veya rejim beyanında bulunacak kişiye haber vermeden re’sen imha ettirebilir. Yapılan işler sonucundan eşya sahibine yazılı bilgi verilir ve eşyanın imhasına ilişkin varsa yapılmış olan masraflar sahibinden tahsil edilir.

Eşyanın bir kısmının imha edilmesi halinde, kalan kısmı için sahibine yapılacak yazılı bildirim sonucundaki talep doğrultusunda işlem yapılır.

Eşyanın yukarıda belirtildiği şekilde imhası gümrük idare amiri veya görevlendireceği amir veya memur başkanlığında en az üç kişiden oluşan bir komisyon tarafından karara bağlanır ve imha işlemleri bu komisyon tarafından sonuçlandırılır. İmha kararının alınması ve imha sonuçları komisyon tarafından tutanağa bağlanır.

DÖRDÜNCÜ KISIM

Gümrükçe Onaylanmış İşlem veya Kullanım BİRİNCİ BÖLÜM

Genel Hükümler BİRİNCİ AYIRIM

Gümrükçe Onaylanmış İşlem veya Kullanım Kısıtlamaları, Misilleme, Sahte Menşeli Eşya ve Zarflar

Eşyanın gümrükçe onaylanmış işlem veya kullanıma tabi tutulma serbestisi

Madde 103- Bir eşya kanunlar, tüzükler, kararnameler ve bunların yetkili kılacağı merciler tarafından konulmuş yasaklama ve kısıtlama hükümleri saklı kalmak üzere; niteliğine, miktarına, menşeine, yükleme veya varış ülkesine bakılmaksızın belirlenmiş şartlar altında her zaman gümrükçe onaylanmış işlem veya kullanımlardan birine tabi tutulabilir.

Sahte menşeli eşya ve zarflar

Madde 104- Gerek üzerlerinde, gerek iç ve dış ambalajlarında üretildiği ülkeden başka bir ülke ürünü olduğunu gösteren veya böyle bir izlenim uyandıran isim ya da simgeler taşıyan eşyanın Türkiye’ye ithaline izin verilmez. Bu gibi eşyanın Türkiye’den transit geçişine veya antrepo ve benzeri yerlere konulmasına ya da yeniden ihracına Müsteşarlıkça izin verilebilir.

Türk menşeli eşyada kullanılmak üzere ve bunların başka ülke menşeli olduğunu gösterecek veya böyle bir izlenim uyandıracak nitelikte, üzerleri yabancı dilde yazılı veya basılı her türlü boş zarf, şerit, etiket, damga ve benzeri eşya ile Türkiye’de düzenlenebilecek belgelerin başka ülkelerde düzenlenmiş gibi gösterebilecek nitelikte, üzerleri imzalı veya imzasız olsun, Türkiye’de yerleşik olmayan yabancı firmalara ait proforma faturalar hariç boş faturaların Türkiye’ye ithaline izin verilmez.

Türkiye’de yerleşik firmalarla lisans, royalti veya patent anlaşması imzalamış yabancı firmaların bu tür eşyası bu hüküm dışındadır.

İKİNCİ AYIRIM

Fikri ve Sınai Mülkiyet Haklarının Korunması

Tanımlar

Madde 105- Bu Ayırımda geçen;

a) Sahte eşya deyimi, ambalajı da dahil olmak üzere, yetkisiz olarak hak sahibinin geçerli tescilli markası ile aynı ticari markayı veya esas yönleri itibariyle bu ticari markadan ayırt edilemeyen bir ticari markayı taşıyan ve bu yolla fikri ve sınai mülkiyet haklarının korunması mevzuatına göre güvence altına alınan hakkı ihlal eder mahiyetteki eşyayı,

b) Sahte eşyanın tamamlayıcıları deyimi, sahte eşyayla birlikte veya ayrı olarak piyasaya sunulan logo, etiket, stiker, broşür, kullanım kılavuzu, garanti belgesi gibi her türlü marka simgesi ile sahte eşyanın markalarını taşıyan ambalajları,

c) Telif hakkına tabi taklit eşya deyimi, bir telif hakkı, komşu hakkı veya tasarım hakkına konu eşyanın hak sahibinin fikri ve sınai mülkiyet haklarının korunması mevzuatına göre güvence altına alınan hakkını, ulusal kanunlar altında tescil edilmiş olsun olmasın, ihlal eder mahiyette, hak sahibinden veya bu hak sahibi tarafından üretim yapılan ülkede yetkilendirilen kişiden izinsiz olarak kopyalanan ve bu kopyalar kullanılarak üretilen eşyayı ve patent veya faydalı model hakkını ihlal eder mahiyetteki eşyayı,

d) Hak sahibi dexxxx, (a), (b) ve (c) bentlerinde belirtilen eşya ile ilgili fikri ve sınai mülkiyet haklarından birine sahip veya bu hakları kullanmaya yetkili bir kişi veya bunların temsilcisini,

e) Sahte veya telif hakkına tabi taklit eşyanın kalıp ve matrisleri deyimi, sahte bir ticari markayı veya bu markayı taşıyan eşyayı, patent hakkını ihlal eden eşyayı, (a), (b) ve (c) bentlerinde belirtilen eşyayı üretmek amacıyla özellikle tasarlanan veya uyarlanan ve kullanılması halinde hak sahibinin fikri ve sınai mülkiyet haklarının korunması mevzuatına göre güvence altına alınan hakkını ihlal edecek kalıp ve matrisleri,

İfade eder.

Türkiye Gümrük Bölgesine giren, serbest dolaşıma giren, ihraç edilen, yeniden ihraç edilen, bir rejime tabi olan veya serbest bölgeye konulan eşya ile ilgili işlemler söz konusu eşyanın (a), (b), (c) ve (e) bentlerinde belirtilen eşya olduğunun anlaşılması halinde 109 uncu maddeye istinaden durdurulur.

Kapsam

Madde 106- Fikri ve sınai mülkiyet haklarının korunması mevzuatına göre, marka, coğrafi işaret, endüstriyel tasarım ve patent ve faydalı model hakları ile Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamına giren haklarla ilgili olarak, hak sahibinin veya temsilcisinin talebi üzerine veya bu hakların ihlal edildiğine ilişkin açık deliller olması halinde gümrük idaresince resen aşağıdaki işlemler uygulanır:

a) Söz konusu eşyanın Gümrük Kanununun 59 uncu maddesine istinaden serbest dolaşıma girmesi, ihracatı veya yeniden ihracatı ile ilgili gümrük işlemleri gümrük idarelerince durdurulur.

Gümrük Kanununun 36 ncı maddesi kapsamında gümrük gözetimi altında iken denetlenen eşya, Kanunun 79 uncu maddesinin 1 inci fıkrasının (a) bendi kapsamında bir rejim uygulanan eşya, yeniden ihraç edilen eşya veya Kanunun 152 nci maddesine istinaden serbest bölgeye konulan eşyanın yukarıda ifade edilen hakları ihlal etmesi halinde gümrük idarelerince söz konusu eşya ile ilgili gerekli tedbirler alınır.

Ancak, hak sahibinin izni ile ticari markaya sahip olmuş, patent veya faydalı model hakları, telif veya komşu hakları ve tasarım hakları ile korunmuş ve hak sahibinin izni ile üretilmiş eşyanın hak sahibinin rızası dışında bu maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde belirtilen durumlardan birine tabi olması veya hak sahibinin onayladığından farklı koşullarda üretilmesi veya başka koşullarda bir marka taşıması halinde söz konusu eşya bu madde hükümleri kapsamı dışında tutulur.

Aynı şekilde yolcu beraberinde getirilen zati ve hediyelik eşya ile posta kolileriyle gönderilen ticari mahiyette olmayan eşya için bu madde hükümleri uygulanmaz.

Gümrük idarelerine başvuru

Madde 107- Fikri ve sınai mülkiyet haklarının korunmasına ilişkin mevzuat hükümlerini ihlal eder nitelikteki eşyaya ilişkin gümrük işlemlerinin durdurulması talebi 19 xx.xx ekte yer alan ‘Fikri Sınai Mülkiyet Hakları’nı İhlal Eden Eşyanın Gümrük İşlemlerinin Durdurulmasına İlişkin Başvuru Formu’ ile yapılır. Söz konusu başvuru ekinde, eşyanın tanınmasına yardımcı olacak ayrıntının tarifini içeren bir belge ile kendisinin hak sahibi olduğunu kanıtlayan bir belge yer almalıdır.

Henüz gümrüğe gelmemiş bir eşya ile ilgili olarak, gümrük idaresinin alacağı kararı yönlendirmeye yardımcı olmak üzere hak sahibi yukarıda belirtilen belgelere ilave olarak,

a) Eşyanın bulunduğu veya gönderilmesi planlandığı yeri,

b) Taşımaya veya ambalajlara ilişkin ayrıntılar,

c) Eşyanın önceden planlanmış varı veya yola çıkış tarihleri,

d) Eşyayı taşıyan araca ilişkin bilgiler,

e) İthalatçı, ihracatçı veya hamile ilişkin bilgiler,

İlgili gümrük idaresine verilebilir. Bu hususların bildirilmemesi başvuru hakkında işlem yapılmasına engel oluşturmaz.

Gümrüğe gelmemiş bir eşya ile ilgili olarak hak sahibi başvuru dilekçesinde, gümrük idaresinin harekete geçmesini istediği sürenin uzunluğunu tam olarak belirtmelidir. Ancak bu süre otuz günü geçemez. Sürenin başlangıcında başvuru dilekçesinin gümrük idaresinin kaydına girdiği tarih

esas alınır.

Muhtemel bir hak tecavüzünün önlenmesi amacıyla gümrük idarelerinin müteyakkız olmasını talep eden ve bir süre ile sınırlı olmayan genel mahiyetteki başvuru dilekçeleri değerlendirmeye alınmaz.

Başvurunun değerlendirilmesi sırasında söz konusu olan kırtasiye masrafları, tahlil ve ekspertiz ücretleri ile fazla mesai ücretleri hak sahibi veya temsilcisi tarafından gümrük veznesine yatırılır.

Gümrük idareleri olayın özelliğine göre gerekli görmeleri halinde ithalatçının veya kamunun hakkını güvenceye almak ve suiistimalleri önlemek amacıyla başvuru sahibinden eşyanın CIF kıymeti kadar bir teminat isteyebilirler.

Sorumluluk

Madde 108- Fikri ve sınai mülkiyet haklarının ihlal edildiği gerekçesi ile gümrük idaresine yapılan başvurunun kabul edildiği tarihte şikayet konusu eşya serbest dolaşıma girmiş ise, başvurunun gümrük idaresince kabul edilmiş olması, söz konusu eşyanın gereğince muayene edilmeden ithaline izin verildiği gerekçesi ile hak sahibine tazminat hakkı doğurmaz. Sahte markalı veya taklit mallarla mücadele kapsamında, gümrük işlemleri gümrük idaresince re’sen durdurulan eşya nedeniyle, ilgili kişilerin yapılan işlemler sonucunda fayda veya zarara uğraması halinde, gümrük idaresi yetkilileri bu kişilere karşı sorumlu tutulamazlar.

Gümrük idarelerince yapılacak işlemler

Madde 109- (14.8.2002 tarih ve 24846 sayılı RG’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik)

Hak sahibinin başvurusundan veya başvurusunun kabul edilmesinden önce 106 ncı maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde yer alan gümrük işlemleri sırasındaki olağan denetlemelerde eşyanın 105 inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b), (c) ve (e) bentlerinde sayılan eşya olduğunun tespiti halinde muhtemel hak ihlali, eğer biliniyorsa, hak sahibine bildirilir. Gümrük idareleri hak sahibinin geçerli bir başvuruda bulunmasını teminen 3 iş günü boyunca bu şekilde tespit edilen eşyanın işlemlerini durdurmaya ve eşyaya el koymaya yetkilidirler.

Hak sahibi tarafından yapılan başvuruyu değerlendiren gümrük idareleri, söz konusu başvuruyu kabul edebilir veya eldeki belge ve bilgilerin yeterli görülmediği hallerde talebi reddedebilirler. Gümrük idaresi başvuru talebi ile ilgili kararını yazılı olarak hak sahibine bildirir. Başvurunun kabul edilmesi şeklinde bir kararın çıkması halinde gümrük idaresi söz konusu kararın ne kadar süre ile geçerli olduğunu da açıkça belirtir.

Gümrük idaresi tarafından başvurunun kabul edilmediği yönünde bir karar alınması halinde söz konusu karar gerekçeleri belirtilmek ve itiraz yolu açık olmak suretiyle hak sahibine bildirilir.

Hak sahibinin başvurusu üzerine gümrük idaresi tarafından alınan karara istinaden 106 ncı maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde sayılan gümrük işlemlerine tabi eşyanın söz konusu kararda yer alan sahte veya kopya eşya tanımına uyması halinde gümrük idaresi eşyanın gümrük işlemlerini durdurabilir veya eşyaya el koyabilir.

Bu durum eşya sahibine ve başvuru sahibine eşyanın gümrük işlemlerinin durdurulmasını veya eşyaya el konulmasını takip eden ilk iş günü içerisinde bildirilir. Gizli nitelikte ve mesleki sır kapsamında olan bilgiler ile ticari ve endüstriyel tasarımlara ilişkin hakların ihlalini oluşturan bilgiler hariç olmak üzere, eşya sahibinin ve alıcının adı, soyadı, firma adı ve adresi gibi bilgiler yetkili yargı merciine müracaatta kullanılmak amacıyla talepte bulunan hak sahibine verilir. Gümrük idaresi, talep üzerine 106ncı maddenin (a) ve (b) bentlerindeki işlemlerin herhangi birinde yer alan kişilerin ve başvuru sahibinin gümrük işlemleri durdurulan veya el konulan eşyayı kontrol etmesine veya söz konusu eşyadan numune almasına izni verir.

Gümrük idaresi eşyanın incelenmesi sırasında işlemleri hızlandırmak amacıyla söz konusu eşyadan numune alabilir.

Gümrük idaresince alınan durdurma kararının hak sahibine tebliğinden itibaren on gün içinde esas hakkında yetkili mahkeme nezdinde dava açılmaması veya dava açılmış olsa dahi mahkemeden tedbir niteliğinde karar alınmaması veya yargı kararının eşyanın üzerine bir tedbir konulmasına gerek bulunmadığı yönünde olması hallerinde, eşya hakkında beyan sahibinin talepte bulunduğu gümrük rejimi hükümlerine göre işlem yapılır.

Durdurma kararından sonra yapılacak işlem

Madde 110- Durdurma kararının tebliğinden itibaren on gün içinde konu ile ilgili dava açıldığına ilişkin bir belgenin hak sahibi veya temsilcisi tarafından gümrük idaresine ibraz edilmemesi veya gümrük idaresine yetkili yargı merciinden tebliğ edilen bir karar bulunmaması veya yargı kararının eşyanın üzerine bir tedbir konulmasına gerek bulunmadığı yönünde olması hallerinde eşyanın üzerindeki tedbir kaldırılır.

Sahte veya kopya olduğu kesinleşen eşyaya ilişkin işlemler

Madde 111- (14.8.2002 tarih ve 24846 sayılı RG’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik) Yetkili mahkemenin söz konusu eşyanın sahte veya kopya olduğuna karar verdiği hallerde, aşağıda belirtilen şekilde işlem yapılır.

a) Eşyanın imhasına karar verildiği takdirde, masrafları eşya sahibine ait olmak üzere ve tasfiye hükümlerine göre imha gerçekleştirilir.

b) Eşyanın niteliklerinin değiştirilmesinden sonra eşya sahibine teslimine karar verilmesi halinde, hiçbir şekilde ilk haline gelemeyecek şekilde söz konusu eşyanın nitelikleri değiştirilir. Marka ve etiketlerinin sökülmesi eşyanın niteliklerinin değişmesi için yeterli kabul edilmez. Bu işlemlere ilişkin masraflar eşya sahibi tarafından karşılanır. Nitelikleri değişen eşyanın bir gümrük rejimine tabi tutulması durumunda, Gümrük Kanununun 64 üncü maddesine göre işlem yapılır. Eşyanın nitelikleri değiştirilmeksizin yeniden ihraç edilmesi şeklindeki talepler reddedilir.

c) Sahte veya kopya eşyanın devlete terk edilmesine karar verilmesi halinde, tasfiye hükümlerine tabi tutulmadan önce söz konusu eşyanın (b) fıkrasında belirtildiği şekilde nitelikleri değiştirilir.

İKİNCİ BÖLÜM

Gümrük Rejimleri BİRİNCİ AYIRIM

Eşyanın Bir Gümrük Rejimine Tabi Tutulması

Beyan ve gözetim

Madde 112- Bir gümrük rejimine tabi tutulmak istenilen eşya bu rejime uygun şekilde yetkili gümrük idaresine beyan edilir.

Beyanın ihracat, hariçte işleme, transit veya antrepo rejimi için yapılması halinde, serbest dolaşımda bulunan eşya, gümrüğe verilen beyannamenin tescil tarihinden itibaren Türkiye Gümrük Bölgesinden çıkıncaya veya imha edilinceye ya da gümrük beyannamesi iptal edilinceye kadar gümrük gözetimi altında kalır.

Beyan şekilleri

Madde 113- Gümrük beyanı;

a) Yazılı olarak,

b) Sözlü olarak,

c) Bilgisayar veri işleme tekniği yoluyla,

d) Eşya sahibinin bu eşyayı bir gümrük rejimine tabi tutma isteğini ifade ettiği herhangi bir tasarruf yoluyla,

Yapılabilir.

BİRİNCİ ALT AYIRIM

Yazılı Beyanlar

I. Normal Usul

Gümrük beyannamesi, beyanname ve diğer belgelerin basım ve dağıtımı

Madde 114- Yazılı beyan, 20 xx.xx ekte bir örneği yer alan gümrük beyannamesi ile yapılır.

Ayrıca, ilgili gümrük rejimi uyarınca beyanın yapıldığı Elçilik Mektubu, Kurye Mektubu, TIR Karnesi, ATA Karnesi, Kumanya Listesi, Déclaration en Douane gibi belgeler gümrük beyannamesi olarak kabul edilir.

A tipi genel antrepolara konulan eşya için gümrük idaresine antrepo beyannamesi yerine, işleticiler tarafından doldurulan ve imzalanan ve bir örneği 21 xx.xx ekte yer alan Antrepo Giriş Listesi verilir.

Beyanda bulunacak kişilerin gümrük idaresinin bilgisayar sistemine veri girişinde bulunabilmeleri için gümrük idaresinden önceden alınan kullanıcı kodu ve şifre sahibi olmaları gerekir

Bu Yönetmelikte geçen beyanname ve diğer belgelerin basımı, dağıtımı, bunlardan alınacak ücret ve tahsil şeklini belirlemeye, gümrükte kullanılan her türlü defter veya belgenin bilgisayar ortamında hazırlanmış olması halinde bu belgelerin kabulüne Müsteşarlık yetkilidir.

Beyannamede kalem

Madde 115- Bir beyannamenin iki veya daha fazla kalemi kapsaması halinde, beyana karşılık gelecek vergi ve ceza bakımından her kalem ayrı bir beyan sayılır. Bir kalemin eksik veya fazlası diğer kalemin fazla veya eksiğine mahsup edilemez.

Türk Gümrük Tarife Cetvelinde aynı tarife pozisyonunun alt açılımında bulunan ve aynı kanuni veya tercihli vergi oranına tabi olan eşya bir kalem sayılır. Başka tarife pozisyonlarına girdiği halde vergi oranları aynı olan eşya bu hükmün dışındadır.

Beyanda bulunacaklar

Madde 116- Beyan, doğrudan eşya sahipleri veya temsilcileri tarafından yapılır.

Devlet, belediye, il özel idareleri ve diğer kamu tüzel kişilerinin amir ve memurları, özel hukuk tüzel kişilerinin kendilerini temsile yetkili personeli doğrudan temsil yoluyla beyanda bulunabilir.

Kara, deniz ve havayolu işletmeleri ile nakliyeci kuruluş temsilcileri, taşıdıkları eşyanın sadece transit işlemleri için doğrudan temsil yoluyla beyanda bulunabilir.

Bir beyannamenin tescilinin belirli bir kişi için özel yükümlülükler getirmesi halinde bu beyanın söz konusu kişi tarafından veya bu kişi hesabına yapılması ve beyan sahibinin Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik olması gerekir.

Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik olma zorunluluğu transit ya da geçici ithalat veya arızi beyanda bulunan kişilere uygulanmaz.

Beyannamenin doldurulması

Madde 117- Gümrük beyannamesinin doldurulmasında 20 xx.xx ekte yer alan kullanma talimatı esas alınır.

Eşyanın beyan edildiği gümrük rejimini düzenleyen hükümlerin uygulanması için gerekli bütün bilgiler gümrük idarelerinde bulunan veri giriş salonlarındaki terminaller aracılığıyla yerel alan ağı veya elektronik veri değişimi veya internet aracılığıyla geniş alan ağı üzerinden bilgisayar sistemine girilerek beyanname üzerine döküm alındıktan sonra beyan sahibi tarafından imzalanır.

Sistemde kayıtlı beyanname gümrük idaresince tüm işlemlere esas tutulacak asıl beyannamedir.

Bundan alınan dökümler beyannamenin nüshalarıdır.

Bilgisayar sistemine dahil olmayan gümrük idarelerinde gümrük beyannamesi elle veya yazı makinesi ile doldurulur ve beyan sahibi tarafından imzalanır.

Beyannameler açık ve okunaklı bir şekilde doldurulmalıdır. Beyanname üzerinde kazıntı ve silinti yapılamaz. Üzerinde kazıntı ve silinti bulunan beyannameler gümrük idarelerince kabul edilmez.

Beyanın bağlayıcılığı

Madde 118 – Texxxx xdilen beyanname, ait olduğu eşyanın vergileri ve para cezalarından dolayı taahhüt niteliğinde beyan sahibini bağlar ve vergilerin tahakkukuna esas tutulur. Bu nedenle beyanname başkasına devredilemeyeceği gibi eşyanın başkalarına satılması beyan sahiplerini bu yükümlülüklerinden kurtarmaz.

Beyannamede imzası bulunan kişiler cezai hükümlerin uygulanması açısından beyannamede belirtilen bilgiler ile beyannameye ekli belgelerin doğruluğu ve ilgili rejimin gerektirdiği bütün yükümlülüklere uyulmasından sorumludur. Doğrudan temsil durumunda bu sorumluluk adına hareket edilenlere aittir.

Beyannameye eklenecek belgeler

“ Madde 119- (20.01.2007 tarihli 26409 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik.) 249 uncu madde hükümleri saklı kalmak üzere gümrük beyannamesi ile birlikte eşyanın faturasının ibrazı zorunludur.

Ayrıca beyanname ekinde;

a) Eşyanın serbest dolaşıma girişinde; teslim şekline göre navlun faturası ve/veya sigorta poliçesi,

b) Transit ve antrepo rejimlerinde; taşıma belgeleri,

c) Eşyanın laboratuar tahliline veya ekspertize tabi tutulması durumunda; buna ilişkin raporlar,

d) İhracat, transit ve antrepo rejimleri dışında kalan rejimlerde; Kıymet Bildirim Formu,

e) Eşyanın tercihli tarife uygulamasından yararlanması halinde; gerekli belgeler,

f) Eşyanın ilgili gümrük rejimine tabi tutulabilmesi için bir izin veya bir belge arandığı hallerde, söz konusu izin veya belge,

Aranır.

Beyannameye eklenen belgeler gümrük idarelerinde muhafaza edilir. Yükümlü tarafından talep edilmesi halinde bu belgelerin onaylı birer örneği kendilerine verilebilir.

Beyannamede belirtilen alıcının, beyannameye eklenecek belgelerdekinden farklı olması durumunda, eşyanın satıcısı veya göndericisi tarafından düzenlenmiş ve yanlışlığın teyit edildiğine dair bir belgenin sunulması halinde bu belge gümrük idaresince kabul edilir.

Fatura

Madde 120- Fatura, kesin satışlarda, satıcı ve diğer hallerde gönderici tarafından mahallinde düzenlenmiş ve başlıca;

a) Faturanın düzenleme yeri, tarihi ve sayısı,

b) Kesin satışlarda satıcı firmanın, diğer hallerde ise satıcı veya eşyayı gönderen firmanın adı ve

adresi,

c) Eşyayı satın alanın veya kesin satış dışındaki hallerde gönderilenin adı ve adresi,

d) Ödeme şartları (peşin veya vadeli gibi),

e) Satış bedeli ve teslim şartı (CIF, FOB veya diğer bir bedel gibi),

f) Eşyanın cinsi ve nev’i ve satış birimine (kilo, metre, adet, düzine gibi) göre miktarı,

g) Eşyanın birim fiyatı (1 metre, 1 kilo ve 1 adedinin fiyatı gibi),

h) Eşyanın bulunduğu kapların cins ve nev’i, marka ve numarası ve adedi, ı) Eşyanın teslim ve bedelinin ödeme yeri,

i) Eşyanın gönderilme şekli, Hususlarını içeren bir belgedir. Ayrıntılı fatura

Madde 121- Ayrıntılı fatura, kıymetleri üzerinden vergiye tabi olup da birden ziyade kap içinde

gelen ve aynı zamanda çeşitli cins ve kıymette olan eşyadan, her kapta aynı cins ve kıymette ne miktar eşya bulunduğunu gösteren ve faturaya uygun bir şekilde, satıcı veya gönderici tarafından mahallinde düzenlenmiş bir belgedir.

Faturalarda her kabın içinde satış birimine göre ne miktar eşya bulunduğu gösterilmediği takdirde, ayrıntılı faturanın beyanname ile birlikte idareye verilmesi gerekir.

Çeki listesi

Madde 122- Çeki listesi, bir fatura kapsamı eşyanın çeşitli cins ve nev’ide ve çeşitli ağırlıktaki kaplara konulması halinde, her kapta ne miktar eşya bulunduğunu göstermek amacıyla düzenlenen bir belgedir.

Çeki listesi satıcı veya gönderici tarafından fatura ile birlikte hazırlanabileceği gibi, beyan sahibi tarafından da hazırlanabilir.

Ağırlıkları üzerinden vergiye tabi eşyaya ilişkin çeki listesinin beyan edilen eşyanın, tarife cetvelinde gösterilen vergiye esas olan, daralı ve net ağırlık, adet, baş ve hacim gibi ölçüler üzerinden hazırlanması gerekir.

Taşıma belgeleri

Madde 123- Deniz yoluyla yapılan taşımalarda geminin kaptanı veya donatanı veya mümessili tarafından yükletene taşıma belgesi olarak konşimento verilir. Konşimentoda aşağıda yazılı bilgiler bulunur.

a) Taşıyanın adı ve soyadı veya ticaret unvanı,

b) Kaptanın adı ve soyadı,

c) Geminin adı ve tabiyeti,

d) Yükletenin adı ve soyadı veya ticaret unvanı,

e) Alıcının adı ve soyadı veya ticaret unvanı,

f) Yükleme limanı,

g) Boşaltma limanı veya buna dair talimat alınacak yer,

h) Gemiye yüklenen veya taşınmak üzere teslim alınan malların cinsi, ölçüsü, sayı veya tartısı, markaları ve dıştan belli olan hal ve mahiyetleri,

ı) Navluna ait şartlar.

Eşya, boşaltma limanında konşimentoda teslim edileceği gösterilen ve bir nüshasını taşıyan kimseye ve eğer konşimento emre muharrer ise ciro ile devralmış şahsa teslim olunur. Bu kimseler malı almak için lazım gelen vasıfları haiz sayılır.

Kara nakliyatında taşıyıcılar tarafından konşimento yerine düzenlenen belgeye yük senedi (CMR) denilir. Bunlarda da aşağıda yazılı bilgiler bulunur:

a) Alıcının adı, soyadı veya ticaret unvanı ve adresi, eşyanın gönderildiği yer ve taşıma senedinin emre yazılı olması isteniyorsa emrine şerhi,

b) Taşınacak eşyanın cinsi, ağırlığı veya adedi, paket halinde iseler paketlere yazılı numaraları ve işaretleri ve ambalajın şekli ve niteliği,

c) Gönderenin adı, soyadı veya ticaret unvanı ve adresi,

d) Taşıyıcının adı, soyadı veya ticaret unvanı ve adresi,

e) Taşıma ücreti ve ücret ödenmiş ise bu husus,

f) Taşımanın yapılacağı müddet,

g) Taraflar arasında kararlaştırılan diğer hususlar.

Hava taşımalarında, aynı anlamda ve benzeri bilgileri kapsayan konşimento kullanılır.

Demiryolu ile yapılan taşımalarda ise benzeri bilgileri içeren CIM ve CIV belgeleri gibi uluslararası kabul görmüş taşıma belgeleri kullanılır.

İşlenmiş Tarım Ürünleri Beyan Formu/Analiz Sonuç Raporu

Madde 124- İşlenmiş Tarım Ürünleri Beyan Formu/Analiz Sonuç Raporu; işlenmiş tarım ürünlerinin serbest dolaşıma sokulması halinde, bu ürünlerdeki tarım paylarını belirten ve kimyager tarafından onaylanmış, 22 xx.xx ekte yer alan belgedir.

İthal eşyasına ait kıymet bildirim formu

Madde 125- Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşmasının VII nci Maddesinin Uygulanmasına Dair Anlaşma hükümleri çerçevesinde belirlenen ithal eşyasına ait gümrük kıymetinin unsurlarını içeren ve 23 xx.xx ekte yer alan belgedir.

Beyannamenin tescil ve kabul işlemleri (09.11.2006 tarihli 26341 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik.)

Madde 126- Beyanname, beyana ilişkin bilgilerin sisteme girilmesi ve sistem tarafından tescil tarihi ve sayısı verilmesiyle tescil edilir.

Tescil edilen beyannamenin kağıt nüshaları, ekleri ile birlikte gümrük kabul memuruna verilir. Kabul memuru tarafından, beyanname ekinde yer aldığı beyan edilen eklerin beyannameye ekli olup olmadığı kontrol edilir. Kontrol sonucunda beyanname ekinde yer aldığı beyan edilen eklerin beyannameye ekli olduğunun görülmesi halinde beyanname ve ekleri kabul memuru tarafından teslim alınır. Beyanname ve eklerinin kabul işlemi beyannamenin kağıt nüshalarının üzerinin mühürlenmesi ve imzalanmasıyla kabul memuru tarafından tamamlanır. (09.11.2006 tarihli 26341 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik)

Bilgisayar sistemine dahil olmayan gümrük idarelerinde tescil, beyanname üzerine mühür vurulması, sıra numarası ve tarih konulması ile bu beyannameye ait bilgilerin tescil defterine yazılması suretiyle tamamlanır. Şekle ait eksikliklerin bulunması halinde ise beyanname tescil edilmeden sahiplerine geri verilir. Beyannamenin tescilinden sonra yükümlüye, tescil tarihi ve sayısı ile eşyasını teslim alabileceği tarihi bildiren bir pusula verilir. Yükümlülere bu pusulaların verilmesinden sonra yapılacak gümrük işlemleri gümrük memurları tarafından tamamlanır.

Beyannamenin tescil tarihi, aksine hüküm bulunmadığı sürece eşyanın beyan edildiği gümrük rejimine ilişkin tüm hükümlerin uygulanmasında esas alınacak tarihtir.

Beyannamede düzeltme

Madde 127- Beyan sahibi tarafından, tescilden sonra beyanname ve eklerinin kabul memuruna ibrazına kadar beyanname üzerinde yer alan eşyanın cins, nevi ve niteliğiyle marka ve numaraları haricindeki bilgiler düzeltilebilir. Gerekli değişiklik yapıldıktan sonra dökümü alınan beyanname yükümlüsü tarafından imzalanarak ilgili gümrük memuruna verilir. (09.11.2006 tarihli 26341 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik.)

Ancak, beyanın bağlayıcılığı hükmü çerçevesinde,

a) Beyan sahibine eşyanın muayene edileceğinin bildirilmesinden,

b) Bilgilerin yanlış olduğunun tespit edilmesinden,

c) Eşyanın tesliminden sonra beyanın kontrolüne ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla, eşyanın teslim edilmesinden,

Sonra beyannamede düzeltme yapılmasına izin verilmez.

Bilgisayar sistemine dahil olmayan gümrük idarelerinde tescilden önce beyannamede herhangi bir yanlışlığın düzeltilmesi gerekir ise hatalı yazının üzeri okunacak şekilde çizilerek doğrusu yazıldıktan sonra düzeltme ve/veya ilavelerin yanına beyan sahibi tarafından imza konularak ve beyannameler tescil sırasında resmi mühürle mühürlenerek düzeltme işlemi yapılır. Tescilden sonra usulü dairesinde yapılan düzeltmeler beyanda bulunan kişi ile birlikte imzalanarak resmi mühürle mühürlenir.

Bölünmüş beyanname

Madde 128- Bir beyanname kapsamı ve aynı türden olan eşyanın bir seferde çekilmesi esastır. Ancak bir beyanname kapsamı olup farklı kalemlerde ve farklı tarife pozisyonuna dahil eşyadan bir kaleminin çekilmesi beyan sahiplerince dilekçe ile istendiği takdirde bu istek, eşyanın muayenesi yapıldıktan ve para cezası hükmedilmesini gerektirir bir durumun olması halinde bunun eşya sahip veya temsilcilerine duyurulmasından ve bu para cezasının tahsilinden sonra kabul olunur.

Bu halde, gümrükten çekilmek istenilen kısım için beyan sahiplerinden asıl beyannameye uygun olarak ayrı bir beyanname alınır ve çekilecek kısmın vergi tahakkukları bunun üzerinden yapılır. Asıl beyannamenin bir nüshası eşyanın geri kalan kısmı için verilecek beyannamelere esas olmak üzere sahiplerine geri verilir ve bir nüshası gümrük idaresinde kalır.

Kısmi beyannamelerin asıl beyannameye uygun olup olmadığı ilgili memurlarca kontrol edilir ve uygun olmayanlar kabul edilmeyerek 127 nci maddeye göre işlem yapılır.

Bilgisayar sistemine dahil olmayan gümrük idarelerinde asıl beyannameye uygun olan beyannamenin sayı ve tarihi ile eşyanın kap numaraları, ait olduğu özet beyanın arka sayfasında gösterilir ve resmi mühürle mühürlenir.

Eşyanın en son kısmı için sahiplerinden ayrıca beyanname aranmayıp vergi tahakkukları asıl beyanname üzerinden yapılır ve bu beyannameye evvelce çekilen kısımlara ait beyanname numaraları ile tarihleri yazılır. Bu hususlar beyannamenin idarede kalan nüshası üzerinde de gösterilir.

Eşyanın beyan edilen gümrük rejimine tabi tutulmasının imkansız olması halinde eşya bir kalem veya bir kap olsa dahi bölünebilir. (27.02.2003 tarih ve 25033sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yönetmelik ile değişik)

Beyannamelerin iptali

Madde 129- Gümrük idareleri, beyan sahibinin talebi üzerine ve eşyanın yanlışlıkla beyanname konusu gümrük rejimine tabi tutulmasına veya beyan edildiği rejime tabi tutulmasının özel nedenlerle artık mümkün olmadığına ilişkin kanıtlayıcı belgelerin ibraz edilmesi halinde, tescil edilmiş bir beyannameyi iptal edebilir. Bu husus beyanname üzerine meşruhat düşülmek suretiyle gösterilir. Gümrük idarelerince beyan sahibine eşyanın muayene edileceğinin bildirilmiş olduğu hallerde, muayene sonucu alınmadan beyannamelerin iptaline ilişkin talepler kabul edilmez ve eşyanın tesliminden sonra beyanname iptal edilmez.

Ancak, eşyanın kullanılmamış, muayene edilmemiş, gümrük idaresince yapılan işlemlerde hata tespit edilmemiş olması veya beyanname konusu gümrük rejimine tabi tutulmasının mümkün olmadığının yükümlüsünce ispat edilmesi hallerinde eşyanın tesliminden sonra beyannamenin iptali mümkündür.

Beyannamelerin iptaline ilişkin taleplerin süresi içerisinde yapılması şarttır. Beyannamelerin iptali yürürlükteki cezai hükümlerin uygulanmasına engel oluşturmaz. Rejim değişikliği

Madde 130- İptal edilen beyanname içeriği eşyanın farklı bir gümrük rejimine tabi tutulmasının talep edilmesi halinde, bu talep gümrük idarelerince kabul olunur.

Herhangi bir kaza sonucu ya da elde olmayan nedenlerle eşya hasara uğrar ve hiçbir surette kullanılamaz hale gelirse, talep halinde imhasına veya Türkiye Gümrük Bölgesi dışına çıkarılmasına izin verilir. Bu gibi hallerde doğacak külfet ve masraflar eşya sahibince karşılanır.

Beyannamenin tescilinden sonra vergi indirimi

Madde 131- Beyannamenin tescilinden sonra eşyanın niteliğinde meydana gelen değişiklikler veya bozulmalar nedeniyle ithalat vergilerinden indirim yapılmaz.

Ancak;

a) Özellikle ilk madde olarak kullanılması mümkün hale gelen eşyanın ilk madde olarak beyan edilmesine gümrük idarelerince izin verilir. Gerekli görülmesi halinde gümrük idareleri bu eşyanın ilk madde şeklinden başka bir şekilde kullanılmasını önleyici tedbirleri alır.

b) Kısmen hasara uğrayan eşyanın ayrılması mümkün ise, hasara uğramış kısmı için (a) bendi hükümlerine göre işlem yapılır. Eşyanın hasarlı ve hasarsız şekilde ayrılmasının mümkün olmadığı hallerde, beyan sahibinin talebi doğrultusunda (a) bendi hükmü uygulanabileceği gibi, her türlü masraf ve külfet sahibine ait olmak üzere bu eşyanın gümrük bölgesi dışına çıkarılmasına veya imhasına da izin verilir.

Eşyanın teslimi

Madde 132 - Gümrük idareleri eşyanın ilgili rejime tabi tutulma şartlarının yerine getirilmesi ve eşyanın yasaklayıcı veya kısıtlayıcı işlemlere tabi olmaması kaydıyla tescilden ve 180 ve 181 inci maddelerde belirtilen şekildeki tespitlerden sonra eşyayı teslim eder.

Ancak,

a) Beyannamenin tescilinin bir gümrük yükümlülüğü doğurması halinde gümrük vergileri ödenmedikçe veya teminata bağlanmadıkça,

b) Xxxxx edilen gümrük rejimi hükümlerine göre teminat istenmesi halinde söz konusu teminat alınmadıkça,

Beyanname kapsamı eşya teslim edilemez.

Kısmi muafiyete tabi geçici ithalat rejiminde (a) fıkrası hükmü uygulanmaz.

Hızlı kargo taşımacılığı yoluyla gelen eşyanın serbest dolaşıma girişine ilişkin beyannamesinin gümrük idaresine verilmesinden itibaren 6 saat içerisinde bu beyannamenin incelenmesinin tamamlanamaması halinde de eşya teslim edilir. Ancak bu eşyanın tümü veya bir kısmının fiziki muayenesinin yapılmasının 180 inci maddede belirtilen esaslar çerçevesinde zorunlu görüldüğü taşıyıcı veya işletmeci kuruluşa bildirildiği hallerde bu fıkrada belirtilen süre kısıtlaması uygulanmaz.

Yasaklama veya kısıtlamaya tabi olması nedeniyle teslimine imkan bulunmayan eşya, cezai kovuşturmalar saklı kalmak üzere sahip veya temsilcilerinin yazılı talebi doğrultusunda gümrüğe terk veya mahrece iade edilebilir veya üçüncü bir ülkeye gönderilebilir. Eşyanın gümrüğe terk edilmesi halinde, bu eşya yine sahip veya temsilcilerinin yazılı talebi ile Gümrük Kanununun 178 inci maddesi

(b) ve (e) fıkraları hükümleri çerçevesinde yeniden ihraç amaçlı satış veya imha suretiyle tasfiyeye tabi tutulur.

(05.07.2006 tarih ve 26219 sayılı Resmi Gazete ile değişik) Tahlile tabi tutulacak eşya, tahlil sonucu beklenilmeden yükümlüsü tarafından tesliminin talep edilmesi durumunda, eşyanın beyan edilen tarife pozisyonundaki vergi ile ait olduğu fasıldaki en yüksek vergi oranındaki farkın teminata bağlanarak, yükümlüsünden eşyanın tahlili sonuçlanmadan kullanılmayacağına, kullanılması halinde 4926 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu çerçevesinde işlem yapılacağının kabul edileceğine dair 29/a nolu ekte yer alan taahhütname alınmak şartıyla ve gümrük idaresinde saklanmak üzere eşyadan 1 adet şahit numune alınarak gümrük idaresince uygun görülen yerde muhafaza edilmek kaydıyla yed-i emin olarak teslim edilir. Ancak, teslim edilen eşyanın ticaret politikası önlemlerine tabi olması veya tesliminin telafisi mümkün olmayacak sonuçlara yol açacağı konusunda şüphe olması halinde bu fıkra hükmünün uygulanması gümrük idare amirinin iznine tabidir.

Takip edilmeyen beyannameler

Madde 133- Tescil edilmiş beyanname kapsamı eşyanın beyan sahibinden kaynaklanan sebeplerle Gümrük Kanununun 46 ncı maddesinde belirtilen süreler içerisinde;

a) Muayenesine başlanamaması veya devam edilememesi,

b) Xxxxx edildiği gümrük rejimine tabi tutulması için verilmesi gereken belgelerin verilmemiş olması,

c) Ödenmesi veya teminat altına alınması gereken ithalat veya ihracat vergilerinin ödenmemesi veya teminatın verilmemesi,

Xxxxxxxxxx, eşya idare amirinin seçeceği bir müdür yardımcısı gözetimi altında muayene memurlarınca re’sen muayene edilir.

Muayene sonucunda gümrük idarelerince alınacak para cezasını veya diğer takipleri gerektiren veya gerektirmeyen durumlar bir tutanağa bağlanır. Gümrüklerce alınan para cezasını veya diğer cezai kovuşturmaları gerektiren hallere rastlandığında gereği yapılır. Daha sonra eşyaya ilişkin beyannameler iptal edilir ve eşya Gümrük Kanununun 177 ila 180 inci maddelerine göre tasfiye edilir.

Gümrük antrepolarında bulunan eşya için, serbest dolaşıma giriş rejimine ilişkin beyanname verilmesi halinde, gümrük işlemlerinin beyannamenin tescil tarihinden itibaren 30 gün içerisinde bitirilmesi gerekir. Bu süre içerisinde kanıtlanmış bir mücbir sebebin olmaması durumunda, işlemleri bitirilemeyen eşya ile ilgili olarak ikinci fıkra hükümleri uygulanır. Ancak, bu süre içerisinde Gümrük Kanununun 64 üncü maddesinin 1 inci fıkrasında belirtilen koşullarda, gümrük antrepo rejimi dahil başka bir rejim beyanında bulunulması halinde, bu beyana ilişkin süre göz önüne alınır.

Beyanın bilgisayar veri işleme tekniği yoluyla yapılması

Madde 134- Eşyanın beyan edildiği gümrük rejimini düzenleyen hükümlerin uygulanması için gerekli bütün bilgiler gümrük idarelerinde bulunan veri giriş salonlarındaki terminaller aracılığıyla yerel alan ağı veya elektronik veri değişimi veya internet aracılığıyla geniş alan ağı üzerinden bilgisayar sistemine girilerek beyanname üzerine döküm alındıktan sonra beyan sahibi tarafından imzalanır.

Beyanda bulunacak kişilerin gümrük idaresinin bilgisayar sistemine veri girişinde bulunabilmeleri için gümrük idaresinden önceden alınmış olan kullanıcı kodu ve şifre sahibi olmaları gerekir.

II. Basitleştirilmiş Usul Basitleştirilmiş usulün kapsamı

Madde 135- Gümrük idareleri, usul ve formalitelerin basitleştirilmesi ve gümrük işlemlerinin yürürlükteki hükümlere uygun olarak yürütülmesini sağlamak amacıyla, 136 ila 163 üncü maddeler çerçevesinde;

a) Gümrük Kanununun 60 ıncı maddesinde sözü edilen beyannameye eklenmesi gereken belgelerden bazılarının eklenmemesine ve yazılması gereken bazı bilgilerin yazılmamasına,

b) Söz konusu beyanname yerine eşyanın ilgili gümrük rejimine tabi tutulması talebiyle birlikte ticari veya idari bir belgenin verilmesine,

c) Talep halinde yükümlünün işyerinde veya gümrük idaresi tarafından kabul edilen diğer bir yerde eşyanın ilgili rejime geçişinin kayıt yoluyla yapılmasına,

İzin verir.

Basitleştirilmiş usulden yararlanmak için aranan genel koşullar

Madde 136- (01.09.2006 tarih ve 26276 sayılı Resmi Gazete ile değişik) Basitleştirilmiş usul uygulamalarından yararlanacak kişilerin aşağıda belirtilen genel koşulları taşımaları gerekir:

a) Yönetim kurulu üyeleri ve sermayesinin %10’undan fazlasına sahip olanlar ile gümrük ve dış ticaret işlemlerinde temsil yetkisini haiz şirket mensupları hakkında; basit ya da nitelikli zimmet, irtikap, rüşvet, emniyeti suiistimal, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas, yalan yere şahadet, suç tasnii, iftira gibi yüz kızartıcı suçlar ile vergi kaçakçılığı suçlarından ve 4926 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu, mülga 1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanun ile 1567 sayılı Türk Parasının Kıymetinin Korunması Hakkında Kanuna muhalefetten mahkumiyet kararı olmaması,

b) Bir önceki ve başvuru yılı içinde, takvim yılı itibariyle işlem gören ithalat ve ihracata ilişkin beyanname toplam sayısının %1’ini aşan ve aynı zamanda 5’den fazla sayıda vergi kaybına neden olan Gümrük Mevzuatı ihlali nedeniyle haklarında Gümrük Kanununun 241 inci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen ceza tutarını aşan miktarda bu Kanunun 234 ila 238 inci maddeleri uyarınca ceza uygulanmaması,

c) Bir önceki ve başvuru yılı içinde takvim yılı itibariyle Gümrük Kanununun 241 inci maddesinin birinci fıkrasında öngörülen ceza tutarının 25 katını aşan birden fazla sayıda vergi kaybına neden olan Gümrük Mevzuatı ihlali nedeniyle Gümrük Kanununun 234 ila 238 inci maddeleri uyarınca ceza uygulanmaması,

d) Bir önceki ve başvuru yılı içinde, takvim yılı itibariyle işlem gören ithalat ve ihracata ilişkin beyanname toplam sayısının %2’ sini aşan ve aynı zamanda 10 (on)’dan fazla sayıda Gümrük Mevzuatının ihlali nedeniyle haklarında Gümrük Kanununun 241 inci maddesinin birinci fıkrası hariç 239 ila 241 inci maddeleri uyarınca usulsüzlük cezası uygulanmaması,

e) Başvuru tarihinde asgari ödenmiş sermaye tutarları;

(1) A Sınıfı Onaylanmış Kişi için 5 Milyon YTL,

(2) B Sınıfı Onaylanmış Kişi için 2,5 Milyon YTL,

(3) C Sınıfı Onaylanmış Kişi için 500 Bin YTL, olması,

f) İmalatçı olmayan Dış Ticaret Sermaye şirketleri ile idaresi, murakabesi veya sermayesi bakımlarından aralarında vasıtalı vasıtasız şirket ilişkisi bulunan aynı gruba ait imalatçı firmaların dış ticaret işlemlerini gerçekleştiren yine bu gruba ait olan dış ticaret veya pazarlama şirketleri hariç, başvuru tarihinden geriye dönük bir ay içinde en az; (8/5/2004 tarihli Yönetmelik ile eklenen ibare)

(1) A Sınıfı Onaylanmış Kişi için 250 işçi,

(2) B Sınıfı Onaylanmış Kişi için 100 işçi,

(3) C Sınıfı Onaylanmış Kişi için 30 işçi,

istihdam ediliyor olması ve ilgili mevzuat uyarınca kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olmaması,

g) Gümrük Mevzuatı uyarınca kesinleşmiş gümrük vergileri ve ceza borcu bulunmaması,

h) Vergi Mevzuatı uyarınca kesinleşmiş vergi borcu bulunmaması,

ı) İhracatçılar için, bağlı olduğu İhracatçı Birliği kayıtlarına göre, Türkiye İhracatçılar Meclisi veya İhracatçı Birliklerince ilgili mevzuatı çerçevesinde performans ve güvenilirliğinin onaylanmış olması, (8/5/2004 tarihli Yönetmelik ile eklenen ibare)

i) Başkası adına ve namına hareket edilmemesi,

j) Dış Ticaret Sermaye şirketleri ile idaresi, murakabesi veya sermayesi bakımlarından aralarında vasıtalı vasıtasız şirket ilişkisi bulunan aynı gruba ait imalatçı firmaların dış ticaret işlemlerini gerçekleştiren yine bu gruba ait olan dış ticaret veya pazarlama şirketleri hariç imalatçı olması, (8/5/2004 tarihli Yönetmelik ile eklenen ibare)

k) A Sınıfı Onaylanmış Kişi için Sermaye Piyasası Kurulunun belirlediği denetim ilke ve kuralları ile genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine göre anılan Kurulca belirlenen şartları taşıyan ve bağımsız denetim yetkisi verilen denetçi tarafından son 2 (iki) yılı esas alınmak üzere mali tabloları incelenerek rapora bağlanmış olması.

Yönetim kurulu üyeleri ile sermayesinin %10’undan fazlasına sahip olanlardan sürekli olarak yurtdışında ikamet eden yabancı uyruklu gerçek kişilerin (a) bendinde belirtilen suçlardan dolayı hüküm giymediklerine ilişkin olarak esasları Gümrük Müsteşarlığınca belirlenecek taahhütname aranır.

Gümrük Müsteşarlığınca (Gümrükler Genel Müdürlüğü), basitleştirilmiş usullerden yararlanmak üzere bu maddede belirtilen genel koşullar ile 137 inci maddede belirtilen özel koşulları taşıyanların yazılı olarak başvuruları üzerine Onaylanmış Kişi Statü Belgesi verilir.

Kamu kuruluşlarının (Resmi daireler ve sermayesinin tamamı devlete ait olan iktisadi devlet teşekkülleri ile kamu iktisadi kuruluşları ve yine sermayesinin tamamı bir iktisadi devlet teşekkülüne veya kamu iktisadi kuruluşuna ait ve bunlara bağlı müesseseler) basitleştirilmiş usullerden yararlanmak üzere yazılı başvuruları üzerine bu maddede belirtilen genel koşullar aranmaksızın Onaylanmış Kişi Statü Belgesi verilir.

A, B ve C Sınıfı Onaylanmış Kişi Statü Belgesi almak için yapılacak başvuru, aranacak belgeler ve belgenin düzenleme şekli ile belgenin iptaline ilişkin usul ve esasları belirlemeye Müsteşarlık yetkilidir.

Bu maddede belirtilen genel koşullar ile 137 nci maddede belirtilen özel koşullardan herhangi birinin ortadan kalkması durumunda Onaylanmış Kişi Statü Belgesi Müsteşarlıkça iptal edilir.

Onaylanmış Kişi Statü Belgesinin geçerlilik süresi, belge düzenlenme tarihi itibariyle 2 (iki) yıldır. Belgenin yenilenebilmesi için, Gümrük Müsteşarlığınca aranacak tüm belgelerle birlikte, belge geçerlilik süresinin bitim tarihinden en geç iki ay öncesinden yeniden başvurulması gerekir.

Bu süre içerisinde başvuruda bulunan kişilerin, belge geçerlilik süresinin bitimi tarihinden itibaren 2 (iki) ay müddetle onaylanmış kişi statüleri devam eder.

Bu süre içerisinde başvuruda bulunmayan kişiler ise, belge geçerlilik süresinin bitimi tarihinden itibaren yeni belge verilinceye kadar onaylanmış kişi statüsünü kaybederler.

A Sınıfı Onaylanmış Kişi Statü Belgesi alan kişiler, B ve C Sınıfı Onaylanmış Kişi Statü Belgesi alan kişilerin sahip oldukları hak ve yararlanacakları uygulamalardan; B Sınıfı Onaylanmış Kişi Statü Belgesi alan kişiler ise, C Sınıfı Onaylanmış Kişi Statü Belgesi alanların sahip olacakları hak ve yararlanacakları uygulamalardan da yararlanabilirler.

Müsteşarlık, bu Yönetmelikte yer alan basitleştirilmiş usullerden yararlanacak eşya çeşitleri ve kapsamı ile bunlara ilişkin gümrük işlemlerini belirlemeye, basitleştirilmiş usul türlerine göre farklı kriterler koymaya yönelik düzenleme yapmaya yetkilidir.

Serbest dolaşıma giriş rejiminde basitleştirilmiş usul için aranacak özel koşullar

Madde 137- (8.5.2004 tarih ve 25456 sayılı RG’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik) Gümrük Müsteşarlığınca (Gümrükler Genel Müdürlüğü), basitleştirilmiş usullerden yararlanmak üzere yazılı başvuru üzerine verilecek Onaylanmış Kişi Statü Belgesi için 136 ncı maddede belirtilen genel koşulların yanısıra aşağıda belirtilen özel koşullar aranır:

a) A Sınıfı Onaylanmış Kişi Statüsü kazanmak için aşağıdaki özel koşullardan en az birinin sağlanması gerekir:

(1) Bir önceki takvim yılı veya başvuru yılı içinde asgari 25 milyon FOB/ABD Doları kıymetinde eşyanın fiili ihracatının yapılmış olması,

(2) Bir önceki takvim yılı veya başvuru yılı içinde gerçekleştirilen ithalat ve ihracat toplamının asgari 100 milyon ABD Doları kıymetinde olması,

(3) Dış Ticaret Sermaye şirketi olması.

Dış Ticaret Sermaye Şirketi aracılığıyla yapılan ve bağlı olduğu İhracatçı Birliği kayıtlarına göre Türkiye İhracatçılar Meclisi veya İhracatçı Birliklerince onaylı belgede kayıtlı ihracat tutarı da imalatçı kişinin A Sınıfı Onaylanmış Kişi Statü Belgesi başvurusunda dikkate alınır.

İdaresi, murakabesi veya sermayesi bakımlarından aralarında vasıtalı veya vasıtasız şirket ilişkisi bulunan aynı gruba ait dış ticaret veya pazarlama şirketi aracılığıyla ihracat yapılması durumunda; söz konusu dış ticaret veya pazarlama şirketi aracılığıyla yapılan ihracat, imalatçı kişinin ihracatı olarak kabul edilir ve imalatçı kişinin A Sınıfı Onaylanmış Kişi Statü Belgesi başvurusunda dikkate alınır.

b) B Sınıfı Onaylanmış Kişi Statüsü kazanmak için aşağıdaki özel koşullardan en az birinin sağlanması gerekir:

(1) Bir önceki takvim yılı veya başvuru yılı içinde asgari 5 milyon FOB/ABD Doları kıymetinde eşyanın fiili ihracatının yapılmış olması,

(2) Bir önceki takvim yılı veya başvuru yılı içinde gerçekleştirilen ithalat ve ihracat toplamının asgari 20 milyon ABD Doları kıymetinde olması.

Dış Ticaret Sermaye şirketi aracılığıyla yapılan ve bağlı olduğu İhracatçı Birliği kayıtlarına göre Türkiye İhracatçılar Meclisi veya İhracatçı Birliklerince onaylı belgede kayıtlı ihracat tutarı da imalatçı kişinin B Sınıfı Onaylanmış Kişi Statü Belgesi başvurusunda dikkate alınır.

c) C Sınıfı Onaylanmış Kişi Statüsü kazanmak için aşağıdaki özel koşullardan en az birinin sağlanması gerekir:

(1) Bir önceki takvim yılı veya başvuru yılı içinde asgari 2 milyon FOB/ABD Doları kıymetinde eşyanın fiili ihracatının yapılmış olması,

(2) Bir önceki takvim yılı veya başvuru yılı içinde gerçekleştirilen ithalat ve ihracat toplamının asgari 8 milyon ABD Doları kıymetinde olması.

Dış Ticaret Sermaye şirketi aracılığıyla yapılan ve bağlı olduğu İhracatçı Birliği kayıtlarına göre Türkiye İhracatçılar Meclisi veya İhracatçı Birliklerince onaylı belgede kayıtlı ihracat tutarı da imalatçı kişinin C Sınıfı Onaylanmış Kişi Statü Belgesi başvurusunda dikkate alınır.

Kamu kuruluşları için bu maddede belirtilen koşullar aranmaz.

Madde 138- (23.12.2003 tarihli 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik) Gümrük idareleri, 136 ve 137 nci maddelerde yer alan koşulları taşıyan beyan sahibinin başvurusu üzerine beyannameye eklenmesi gereken belgelerden bazılarının eklenmediği ve/veya beyannameye yazılması gereken bazı bilgilerin yazılmadığı durumlarda, 139 uncu maddede yer alan hükümlere uyulması kaydıyla gümrük beyanını kabul eder.

Gümrük idaresi, eşyaya ilişkin basitleştirilmiş beyanın yürürlükteki mevzuat hükümleri çerçevesinde gerekli görülen bütün bilgileri içermesi halinde tamamlayıcı beyanın sunulmasını istemekten vazgeçebilir.

Bu usulün uygulandığı durumlarda, ambar hareketleri ile özet beyan ve gümrük beyannamesi tescil ve kabul işlemleri 67 ve 126 ncı maddelerde belirtildiği şekilde yapılır. Ancak, tamamlayıcı beyanın verildiği tarihte, ilk beyannamenin bazı bilgilerinin değiştirilmesi gerektiği hallerde, muayene memuru tarafından beyanname ekranı açılarak yeniden düzenleme işlemleri yapılır.

Serbest dolaşıma giriş rejiminde eksik beyanda bulunması zorunlu hususlar Madde 139- Eksik bilgi ile yapılacak beyanda;

a) Beyan sahibinin kimliğinin, taşıt aracının özelliklerinin ve kayıtlı olduğu ülkenin, kapların adedi, cinsi ve özet beyana ilişkin bilgiler ile beyan sahibinin imzasının bulunması,

b) Eşyanın, Türk Gümrük Tarife Cetvelindeki yerinin gümrük idaresince kolay ve herhangi bir tereddüde yol açmadan belirlenmesini sağlayacak şekilde tanımlanmış olması,

c) Eşyanın tanımlanması, serbest dolaşıma geçişi düzenleyen hükümlerin uygulanması ve eşyaya geçiş izni verilmeden önce alınması gereken herhangi bir teminat miktarının belirlenmesi için gümrük idarelerince gerekli görülen her türlü diğer bilgilerin yer alması,

d) Bir eşyanın belli destekleyici belgeler olmaksızın serbest dolaşıma girişinin mümkün olmadığı durumlarda, bu bilgi ve belgelerin tamamının mevcut olması,

Zorunludur.

Eşyanın serbest dolaşıma girişinden önce ibrazı gerekli olan belgelerden bir ya da birkaçını içermeyen beyanlarda;

a) İlgili belgenin mevcut ve geçerli olduğunun,

b) Beyanın kabulünde meydana gelecek bir gecikmenin eşyanın serbest dolaşıma girişini engelleyeceğinin ya da daha yüksek bir oranda vergilendirmeye yol açacağının belli olması, ve

c) Eksik belgeye ilişkin bilgilerin her durumda beyanda gösterilmesi, Zorunludur.

Serbest dolaşıma giriş rejiminde eksik beyanların tamamlanması

Madde 140- Beyanname tescil edildiğinde eksik olan bilgi ve/veya belgelerin tamamlanması için beyan sahibine tanınan süre, söz konusu tescil tarihinden itibaren bir ayı geçemez.

İndirimli veya sıfır oranında ithalat vergisinin uygulanması için gereken belgelerin eksikliği durumunda, gümrük idarelerinin eksik beyan kapsamındaki eşyanın bu tür indirimli veya sıfır oranında vergilendirilecekleri konusunda yeterli nedenlerin olması ve beyan sahibinin talebi üzerine söz konusu belgenin tamamlanması için yeni bir süre verilebilir. Bu şekilde verilecek ek süre üç ayı geçemez.

Tamamlanacak eksik beyanın gümrük kıymeti ile ilgili olması ve daha uzun bir süre gerekmesi ve bunun gerekli olduğunun kanıtlanması durumunda, gümrük idareleri daha uzun bir süre belirleyebilir ya da daha önce belirlenmiş olan süreyi uzatabilir.

İndirimli ya da sıfır oranında gümrük vergisinin serbest dolaşıma girecek eşya için sadece belirlenmiş tarife kotaları ve tarife tavanları dahilinde uygulanması durumunda, vergilendirme, sadece indirimli ya da sıfır oranında vergi uygulanması için gerekli olan belgeler düzenlendiğinde, izin verilen sınırlar çerçevesinde yapılır. Bu belgeler aşağıdaki süreler içinde ibraz edilir.

a) Tarife tavanları uygulanan durumlarda, alınan bir önlemin normal ithalat vergilerinin yeniden uygulanması zorunluluğunu getirdiği tarihten önce,

b) Tarife kotaları uygulanan durumlarda, bu kotalar için belirtilen limite ulaşılmasından önce. İndirimli ya da sıfır oranında ithalat vergisi uygulanması için ibrazı zorunlu olan belge, söz konusu eşyaya ilişkin beyanın bu tarihten önce kabul edilmiş olması koşuluyla, indirimli ya da sıfır oranın öngörüldüğü sürenin dolduğu tarihten sonra da ibraz edilebilir.

Eksik beyan usulüne göre tescil edilen bir beyannamede eksik bulunan bilgi veya belgenin tamamlanması için gümrük idaresi tarafından verilen süre içinde bu eksikliklerin tamamlanmaması halinde, söz konusu beyanname kapsamı eşyanın ödenmesi gereken vergileri ertelenmez.

Eksik beyan halinde eşyanın serbest dolaşıma girişi

Madde 141- Gümrük idarelerinin eksik bir beyanı kabul etmesi, başka nedenler bulunmadığı takdirde beyannamesi tescil edilmiş eşyanın serbest dolaşıma girişini engellemez ya da geciktirmez. Eşyanın serbest dolaşıma girişi aşağıda belirtilen şartlara göre gerçekleştirilir:

a) Beyanname tescil edildiğinde eksik olan bilgi ve belgelerin daha sonra tamamlanacak olması söz konusu eşyanın vergi tutarını etkilemiyorsa, hesaplanan vergiler üzerinden işlemler yürütülür.

b) 45 inci madde hükmü çerçevesinde, eksik beyanın geçici bir kıymet bildirimi içermesi durumunda, bu bildirime dayanarak gümrük vergileri hesaplanır.

c) Eksik belge;

1) İndirimli veya sıfır oranındaki vergi uygulanması ile ilgiliyse, gümrük vergilerinin indirimli veya sıfır oran üzerinden hesaplanması,

2) Muafiyet hükümlerinin uygulanması ile ilgiliyse, muafiyet hükümlerine göre işlem yapılması gerekmektedir

Ancak eksik belgeler süresi içinde gümrük idarelerine sunulmadığı takdirde cezai hükümler saklı kalmak üzere, Gümrük Kanunun 198 inci maddesi gereği normal oranların uygulanması sonucu tahakkuk ettirilen gümrük vergisine göre eksik ödenen gümrük vergisi ile 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre belirlenen gecikme zammı oranında faizin yükümlüğe tebliğ edildiği tarihi takiben 10 gün içinde ödenmesi zorunludur.

Serbest dolaşıma giriş rejiminde eksik beyanın tamamlanması ya da değiştirilmesi

Madde 142- Basitleştirilmiş usullere ilişkin 139 ila 141 inci maddelerde öngörülen koşullar çerçevesinde tescil edilmiş eksik beyanı içeren bir beyanname, beyan sahibi tarafından tamamlanabilir ya da gümrük idarelerinin izni alınarak Gümrük Kanununun 60 ıncı maddesinde belirtilen koşullara uyan yeni bir beyanname ile değiştirilebilir.

Her iki durumda da, gümrük vergilerinin hesaplanması ve eşyanın serbest dolaşıma girişini düzenleyen diğer hükümlerin uygulanmasında, eksik beyanı içeren beyannamenin tescil edildiği tarih esas alınır.

Özelliği olan eşyanın tesliminde basitleştirilmiş usul

Madde 143- Özelliği olan eşyanın tesliminde, yükümlünün yazılı başvurusu üzerine basitleştirilmiş beyan usulü talebi, 136 ve 137 nci maddelerde yer alan koşullar aranmaksızın ilgili gümrük idaresince değerlendirilip kabul edilebilir.

Yukarıdaki fıkra uyarınca teslim edilecek özelliği olan eşya aşağıda belirtilmiştir:

a) Türkiye Atom Enerjisi Kurumunun uygunluk yazısının ibrazı şartıyla radyoaktif maddeler,

b) İnsan ve hayvan sağlığı ile ilgili her türlü aşılar,

c) İnsan sağlığı için önem arz eden kalp kapakçığı, canlı doku ve böbrek hastaları için özel serumlar, kan ve kan plazması gibi belli fiziksel koşullarda korunması zorunlu olan ürünler,

d) İlgili kuruluşlardan alınacak belgelerle tevsiki kaydıyla, insan sağlığı için lüzumlu ve acil ameliyatlarda kullanılması gereken organlar, vücudun içindeki organlara takılan, vücutta kalan protez uzuvlar, ve parçaları,

e) Belirli bir ısıda muhafazası gereken tıbbi tahlillerde kullanılan hazır kitler,

f) Yurt dışında periyodik olarak yayımlanan gazete ve dergiler ile bunların elektronik ortamda muhafaza edildiği materyaller,

g) Tüp bebek merkezleri laboratuarlarında kullanılan tüp bebek solüsyonları,

h) Canlı hayvanlar ve bunların üretilmesi için getirilen yumurtalar,

i) Uçak ve gemilerde acil kullanılma zorunluluğu bulunan ve makinelerin tamirinde vazgeçilmez nitelikte olduğu belirlenen yedek parçalar veya gerekli aletler,

j) Korunması özel düzenek ve yapı gerektiren eşya

k) Hacimleri ve ağırlıkları itibariyle geçici depolama yeri ve antrepoya alınması külfet ve masraf gerektiren dökme ve havaleli eşya,

l) Hızlı kargo yoluyla taşınan ticari mahiyet arz etmeyen ve/veya gümrük vergisinden muaf eşya.

Yukarıda belirtilen özelliği olan eşyanın gümrük işlemleri ve tesliminde basitleştirilmiş usuller kapsamında kolaylık sağlayan düzenlemeler yapmaya Müsteşarlık (Gümrükler Genel Müdürlüğü) yetkilidir.

Beyanname yerine ticari ve idari belge

Madde 144- (23.12.2003 tarihli 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik) Yurt dışında periyodik olarak yayımlanan gazete ve dergiler ile bunların elektronik ortamda muhafaza edildiği materyaller, kan ve kan plazması gibi belli fiziksel koşullarda korunması zorunlu olan ürünler ve akvaryum balıkları ile CIF kıymeti 500 EURO’yu geçmeyen diğer eşyayı aynı gümrük idaresinden sürekli ve periyodik olarak ithal edenlerin beyanname yerine ticari ve idari bir belge üzerinden tescil ve işlem yapılmasına yönelik yazılı talepleri bu Yönetmeliğin 136 ve 137 nci maddelerinde yer alan koşullar aranmaksızın kabul edilir.

Bu usulle gerçekleşen serbest dolaşıma giriş beyanına ilişkin ticari veya idari belgede, beyan konusu eşyanın teşhisini mümkün kılacak bütün bilgilerin yer alması gerekir

Bu usulle beyan yönteminin uygulandığı durumlarda, gümrük idaresi tarafından bilgisayar ortamında bir tutanak düzenlenir. Eşya, bu tutanağa dayanarak gümrüklü sahadan çıkarılır. Daha sonra, tamamlayıcı beyan olarak gümrük beyannamesi verildiğinde, tutanak tarihine referans verilerek bu tarih tescil tarihi olarak kaydedilir.

(23.12.2003 tarihli 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile eklenmiştir.) Beyanname yerine kabul edilecek idari ve ticari belgelerin nitelik ve içereceği bilgileri belirlemeye Müsteşarlık yetkilidir.

Serbest dolaşıma giriş rejimi beyanının kayıt yoluyla yapılması

Madde 145- (23.12.2003 tarihli 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik) A Sınıfı Onaylanmış Kişi Statü Belgesi sahibi kişilerin 24 xx.xx ekteki form ile yapacakları yazılı başvuru üzerine gümrük idarelerince izin verilmesi halinde, eşyanın serbest dolaşıma giriş rejimine ilişkin işlemleri, gümrüklü sahaya gelmeden doğrudan gümrük idarelerinin belirlediği ya da uygun gördüğü yerde veya kendi tesislerinde basitleştirilmiş usul çerçevesinde kayıt yoluyla yapılabilir.

(23.12.2003 tarihli 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik) Serbest dolaşıma giriş rejimine geçiş işlemlerini kayıt yoluyla yapmak isteyenlerin A Sınıfı Onaylanmış Kişi Statü Belgesi almak için gerekli olan 136 ve 137 nci maddelerde yer alan koşulların yanı sıra aşağıdaki koşulları da sağlaması gerekir:

a) (23.12.2003 tarihli 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik) İmalatçı

olması,

b) Ticari kayıtlarının Müsteşarlıkça ön görülen usullere uygun olarak tutulması,

c) Kayıtlarının gümrük idarelerinin etkili ve özellikle geriye dönük denetimlerini tehlikeye

düşürmeyecek nitelikte olması,

d) Yasak ve kısıtlamalara ya da eşyanın serbest dolaşıma girişine ilişkin diğer hükümlere uyulduğunun kontrol edilebilmesi,

e) Tüm beyanlara ilişkin olarak idarenin isteği doğrultusunda sunulmak üzere, beyandan sonraki özel mevzuat hükümleri saklı kalmak üzere, 5 yıl süreyle ilgili belgelerin saklanması,

f) Müsteşarlıkça belirlenen bilgisayar alt yapısına sahip olması,

g) Eşyanın konulması için uygun görülen yerlerin gümrüğün denetimini kolaylaştıracak şekilde düzenlemesi,

h) Eşyanın çalınması veya yurda kaçak olarak sokulmasını engellemek için gerekli tedbirlerin

alması,

i) Ticari kayıtlarının eşyayı tereddüde mahal bırakmayacak şekilde ve giriş tarihlerini de içerecek

şekilde göstermesi,

j) Eşyanın depolanması, boşaltılması, muayene edilmesi ve numune alınabilmesi için gerekli teçhizat ve donanımı sağlaması,

k) İdarenin yapacağı gümrük kontrolleri için gerek duyulan uygun ortamı sağlaması.

Aranan koşulların varlığının saptanması durumunda ilgili kişiye bu usulden yararlanmak üzere izin verilir.

Söz konusu izinde;

a) İznin hangi eşya için geçerli olduğu,

b) İzin çerçevesinde uyulması gereken yükümlülükler,

c) Eşyanın gümrük işlemlerinin hangi süre içinde tamamlanacağı,

d) Tamamlayıcı beyanın kapsamı ile hangi süre içinde hangi idarelere verileceği, Belirtilir.

Bu usul;

a) Daha önceden bir ekonomik etkili gümrük rejimine tabi tutulmuş eşyaya,

b) Gümrük Kanununun 39 uncu maddesine uygun olarak gümrüğe sunulduktan sonra transit rejimi çerçevesinde gümrük idarelerinin belirlediği ya da uygun gördüğü yere sevk edilen eşyaya,

c) Gümrük Kanununun 40 ıncı maddesi uyarınca gümrüğe sunulmaksızın bir gümrük rejimine tabi tutulabilecek bir eşya bulunması halinde bu eşyaya,

Uygulanabilir.

Eşyanın kayıt yoluyla serbest dolaşıma girişi için kendisine izin verilenler aşağıdaki yükümlülüklere uymak zorundadırlar:

a) Gümrük idarelerinin belirlediği ya da uygun gördüğü yere gelen eşya, belirlenen bir form ile ilgili gümrük idaresine bildirilmelidir.

b) Söz konusu eşya kayda alınmalıdır. Kayıt, eşyanın teşhisi için gerekli bütün bilgileri ve kaydın yapıldığı tarihi içermelidir.

c) Eşyanın serbest dolaşıma girişine ilişkin hükümlerin uygulanması için gerekli olabilecek bütün belgeler gümrük idaresinin incelemesi için hazır bulundurulmalıdır.

Dördüncü fıkranın (b) bendinde belirtilen kayıtların tutulmasında, gümrük idaresinin izni ile başka bir yöntem kullanılabilir.

Gümrük idareleri, gümrük denetimini tehlikeye düşürmemek üzere gerekli olan bütün belge ve bilgilerin verilmesi koşuluyla eşyanın gümrük idarelerinin belirlediği ya da uygun gördüğü yere gelişinden önce dördüncü fıkranın (a) bendinde belirtilen formla bildirimine izin verebilir. Niteliği gereği çok çabuk bozulabilen ya da çok hızlı bir şekilde tüketiciye sunulması gereken eşyada bu form aranmayabilir. Bu durumda kayıt tarihi gümrük işlemlerinin tamamlandığı tarihtir.

Serbest dolaşıma giriş rejiminde tamamlayıcı beyan

Madde 146 - Eşyanın serbest dolaşıma girişini basitleştirilmiş usule göre gerçekleştirenler genel, dönemsel ya da özet niteliğinde bir tamamlayıcı beyanda bulunur.

Bir ay içinde gerçekleştirilen basitleştirilmiş usule göre yapılan işlemlere ilişkin tamamlayıcı beyanın, izleyen ayın ilk üç günü içinde verilmesi zorunludur.

(25.03.2006 tarih ve 26119 sayılı Resmi Gazete ile değişik) Beyanın, 45 inci maddenin birinci fıkrasında belirtilen nitelikteki kıymet unsurlarını içermesi halinde tamamlayıcı beyan, eksik kıymet unsurunun mahiyet ve tutar itibariyle tahakkuk ettiği ayı takip eden ayın ilk üç günü içinde verilir ve vergileri de aynı süre içinde ödenir.

Söz konusu tamamlayıcı beyanlar serbest dolaşıma giriş beyanlarıyla yapılır. Bu beyannameler ayrıca tescil edilmez. Söz konusu beyannamelerde duruma göre ya daha önce beyanname yerine kullanılan ticari veya idari belgeye ve bu belgenin tesciline ya da ilgili rejime geçişin kayıt yoluyla yapılması durumunda söz konusu kayda ilişkin bilgilerin yer alması gerekir. Gümrük beyannamesi aranmayacak haller ve diğer usul ve esaslar Müsteşarlıkça belirlenir.

Tamamlayıcı beyanlar ile basitleştirilmiş usule göre gerçekleşen beyanlar bir bütündür ve basitleştirilmiş işlemlere ilişkin beyannamenin ya da kullanılan ticari veya idari belgenin tescil edildiği ya da tescil hükmünde olan kayıt işleminin yapıldığı tarihten itibaren hüküm ifade eder.

Basitleştirilmiş usulle beyanın eşyanın serbest dolaşıma girişi için gereken bütün bilgi ve belgeleri içerdiği ya da daha önce gümrük beyannamesi verilmiş olan durumlarda tamamlayıcı beyan aranmaz.

Ekonomik etkili bir gümrük rejimine tabi tutulmuş eşyanın basitleştirilmiş usulde serbest dolaşıma girişi

Madde 147- Ekonomik etkili bir gümrük rejimi hükümleri uygulanmış eşyanın serbest dolaşıma giriş, basitleştirilmiş usuller çerçevesinde gerçekleştirilebilir.

Gümrük antrepo rejimi uygulanmış eşyanın serbest dolaşıma girişinde basitleştirilmiş usul konusunda aşağıdaki sınırlamalar söz konusudur:

a) F tipi antrepo rejimi uygulanan eşyanın serbest dolaşıma girişinde basitleştirilmiş usule izin verilmez.

b) B tipi antrepo rejimi uygulanan eşyanın serbest dolaşıma girişinde sadece eksik belgeyle beyan ve beyanname yerine ticari veya idari bir belge verilmesi şeklinde beyan yöntemi uygulanabilir.

c) D tipi antrepo rejimi uygulanan eşyanın serbest dolaşıma girişi kayıt yoluyla yapılabilir.

Gümrük antrepo rejimine tabi tutulmuş ithal eşyasının kayıt yoluyla, gümrüğe sunulmaksızın ve beyannamesi verilmeden, serbest dolaşıma girmek üzere teslim edildiği durumlarda gümrük vergileri, eşyanın antrepo rejimine tabi tutulduğu tarihte yürürlükte bulunan vergi oranları ve diğer vergilendirme unsurlarına dayanarak hesaplanır. Bu hükmün uygulanması, eşyanın nitelik, gümrük kıymeti ve miktarı gibi vergilendirme unsurlarının eşyanın antrepo rejimine tabi tutulduğu tarihte saptanması koşuluna bağlıdır.

Ancak, yükümlünün serbest dolaşıma giriş beyannamesinin tescil tarihinde eşyanın bulunduğu hal ve niteliği ile diğer vergilendirme unsurlarına göre işlem yapılması yönünde talepte bulunması durumunda bu talebe göre işlem yapılır.

İhracat Rejiminde Basitleştirilmiş Usul İçin Aranacak Koşullar (23.12.2003 tarihli 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik)

Madde 148- (23.12.2003 tarihli 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik) İhracat rejimi beyanını basitleştirilmiş usuller çerçevesinde yapabilmek için Onaylanmış Kişi Statü Belgesi sahibi olmak gerekir.

İhracat rejiminde eksik beyan

Madde 149- (23.12.2003 tarihli 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik) Gümrük idareleri, Onaylanmış Kişi Statü Belgesi sahibi kişilerin başvurusu üzerine beyannameye eklenmesi gereken belgelerden bazılarının eklenmediği ve/veya beyannameye yazılması gereken bazı bilgilerin yazılmadığı durumlarda, 150 inci maddede yer alan hükümlere uyulması kaydıyla gümrük beyanını kabul eder.

Gümrük idaresi, eşyaya ilişkin basitleştirilmiş beyanın yürürlükteki mevzuat hükümleri çerçevesinde gerekli görülen bütün bilgileri içermesi halinde tamamlayıcı beyanın sunulmasını istemekten vazgeçebilir.

İhracat rejiminde eksik beyanda bulunması gereken hususlar

Madde 150- Beyannamede; ihracatçı, beyan sahibi, eşyanın gideceği ülke, eşyanın cinsi, kapların adedi ve cinsi, eşyanın tarife pozisyonu, eşyanın ağırlığı, ek bilgi, belge ve izinler ile beyan sahibinin imzası yer almalıdır.

Eşyanın, gümrük idaresince Türk Gümrük Tarife Cetvelindeki yerinin kolay ve herhangi bir tereddüde yol açmadan belirlenmesini sağlayacak şekilde tanımlanmış olması gerekir.

Eşyanın ihracat vergisine tabi olması halinde, bu vergilerin doğru bir biçimde hesaplanabilmesi için gerekli bütün bilgiler bulunmalıdır.

Eşyanın tanımlanması ve ihracatla ilgili hükümlerin uygulanması ya da eşyanın ihracından önce bir teminat alınması gerekiyorsa, bu teminatın hesaplanabilmesi için gerekli ek bilgiler bulunmalıdır.

Gümrük beyannamesinin 44 numaralı kutusuna ‘Basitleştirilmiş İhracat’ ve aşağıdaki ifade yazılır: Simplified Exportation

Eksik beyanlarda tamamlayıcı beyanların verileceği gümrük idaresi de belirtilir. Eksik beyanı alan gümrük idaresi beyannamenin 1 ve 2 numaralı nüshasını tamamlayıcı ya da değişiklik beyanını alan gümrük idaresine gönderir.

İhracat rejiminde eksik beyanın tamamlanması

Madde 151- Gümrük idareleri tarafından eksik beyan kabul edildiğinde eksik olan bilgi veya belgelerin tamamlanması için beyan sahibine tanınan süre, beyannamenin tescil tarihinden itibaren bir ayı geçemez. Gerekli görülen durumlarda bu süre uzatılabilir. Bu şekilde verilecek ek süre üç ayı geçemez.

Eksik beyan usulüne göre tescil edilen bir beyannamede, eksik bulunan bilgi veya belgenin tamamlanması için gümrük idaresi tarafından verilen süre içinde bu eksikliklerin tamamlanmaması halinde, söz konusu beyanname kapsamı eşyanın ödenmesi gereken vergileri ertelenmez.

Beyanname yerine ticari ve idari belge

Madde 152- (23.12.2003 tarihli 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik) Aynı gümrük idaresinden sürekli ve periyodik olarak kitap ve diğer basılı yayın ihraç edenler ile gemilere kumanya, yağ, yakıt ve diğer malzeme verme şeklinde ihracat gerçekleştirenlerin beyanname yerine ticari veya idari bir belge tescil ettirmek suretiyle işlem yapma konusundaki yazılı talepleri 136 ve 137 nci maddelerde yer alan koşullar aranmaksızın kabul edilir.

Bu usulle gerçekleşen ihracata ilişkin ticari veya idari belgede; ihracat konusu eşyanın teşhisini mümkün kılacak bütün bilgilerin ve ‘Basitleştirilmiş İhracat’ ifadesinin yer alması gerekir.

(23.12.2003 tarihli 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile eklenmiştir.) Beyanname yerine kabul edilecek idari ve ticari belgenin nitelik ve içereceği bilgileri belirlemeye Müsteşarlık yetkilidir

İhracat rejim beyanının kayıt yoluyla yapılması

Madde 153- (23.12.2003 tarihli 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik) A Sınıfı Onaylanmış Kişi Statü Belgesi sahibi kişilerin 24 xx.xx ekteki form ile yapacakları yazılı başvuru üzerine gümrük idarelerince izin verilmesi halinde, eşyanın ihraç işlemleri, gümrüklü sahaya gelmeden doğrudan gümrük idarelerinin belirlediği ya da uygun gördüğü yerde veya kendi tesislerinde basitleştirilmiş usul çerçevesinde kayıt yoluyla yapılabilir.

(23.12.2003 tarihli 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik) İhracat rejimine geçiş işlemlerini kayıt yoluyla yapmak isteyenlerin A Sınıfı Onaylanmış Kişi Statü Belgesi almak için gerekli olan 136 ve 137 nci maddelerde yer alan koşulların yanı sıra aşağıdaki koşulları da sağlaması gerekir:

a) (23.12.2003 tarihli 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik) İmalatçı olması,

b) Ticari kayıtlarının Müsteşarlıkça ön görülen usullere uygun olarak tutulması,

c) Kayıtlarının gümrük idarelerinin geriye dönük denetimlerini tehlikeye düşürmeyecek nitelikte olması,

d) İhracat yasak ve kısıtlamalarına ya da eşyanın ihracatına ilişkin diğer hükümlere uyulduğunun kontrol edilebilmesi,

e) Tüm beyanlara ilişkin olarak idarenin isteği doğrultusunda sunulmak üzere, beyandan sonraki özel mevzuat hükümleri saklı kalmak üzere, 5 yıl süreyle ilgili belgelerin saklanması,

f) Müsteşarlıkça belirlenen bilgisayar alt yapısına sahip olunması;

g) Eşyanın konulması için uygun görülen yerlerin gümrüğün denetimini kolaylaştıracak şekilde düzenlenmesi,

h) Eşyanın muayenesi ve eşyadan numune alınabilmesi için gerekli teçhizat ve donanımın sağlanması,

i) İdarenin yapacağı gümrük kontrolleri ile mali kontroller için gerek duyulan uygun ortamın sağlanması, Gerekir.

Aranan koşulların varlığının saptanması durumunda ilgili kişiye bu usulden yararlanmak üzere izin verilir.

Söz konusu izinde;

a) İznin hangi eşya için geçerli olduğu,

b) İzin çerçevesinde uyulması gereken yükümlülükler,

c) Eşyanın gümrük işlemlerinin hangi süre içinde tamamlanacağı,

d) Tamamlayıcı beyanın kapsamı ile hangi süre içinde hangi idarelere verileceği Belirtilir.

Eşyanın kayıt yoluyla ihracı için, kendisine izin verilenler aşağıdaki yükümlülüklere uymak zorundadır.

a) Gümrük idarelerinin belirlediği ya da uygun gördüğü yerden sevk edilen eşya belirlenen bir formla ilgili gümrük idaresine bildirilir.

b) Eşya ticari kayıtlara intikal ettirilir. Bu kayıt eşyanın teşhisi için gerekli bütün bilgileri ve kaydın yapıldığı tarihi içermelidir.

c) Gümrük idarelerinin denetimi için eşyanın ihracına ilişkin olarak gerekli bütün belgeler tamamlanır.

d) (a), (b), (c) bentlerinde yer alan bütün yükümlülükleri eşyanın ihracından önce yerine getirmek zorundadır.

e) Gümrük beyannamesinin 3 numaralı kopyasında ticari kayıtlara giriş ve kayıt tarihine ilişkin bilgi verilir.

f) Gümrük beyannamesinin 44 numaralı kutusuna izin belgesinin numarası ve izni veren gümrük idaresi yazılır.

g) Eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesini terk edip etmediğinin kanıtını oluşturan beyannamenin 3 numaralı nüshasının A kutusunun yetkili gümrük idaresinin mührüyle önceden mühürlenmesi ve imzalanması ya da Müsteşarlıkça belirlenecek bir kaşe kullanılmak suretiyle mühürlenmesi gerekir.

Dördüncü fıkranın (b) bendinde belirtilen kayıtların tutulmasında, gümrük idaresinin izni ile başka bir yöntem kullanılabilir.

Gümrük idareleri niteliği gereği çok çabuk bozulabilen ya da çok hızlı bir şekilde tüketiciye sunulması gereken eşyada dördüncü fıkranın (a) bendinde belirtilen bildirimi aramayabilir.

Bu durumda kayıt tarihi, gümrük işlemlerinin tamamlandığı tarihtir.

İhracat rejiminde tamamlayıcı beyan

Madde 154- Eşyanın ihracat rejimine ilişkin işlemlerini basitleştirilmiş usule göre gerçekleştirenler genel, dönemsel ya da özet niteliğinde tamamlayıcı bir beyanda bulunur.

Bir ay içinde gerçekleştirilen basitleştirilmiş işlemlere ilişkin tamamlayıcı beyanın izleyen ayın ilk üç günü içinde yapılması gerekir.

Söz konusu tamamlayıcı beyanlar ihracat rejimine giriş beyanlarıyla yapılır. Bu beyanlarda duruma göre ya daha önce beyanname yerine kullanılan ticari veya idari bir belge ve bu belgenin tesciline ya da ilgili

rejime geçişin kayıt yoluyla yapılması durumunda söz konusu kayda ilişkin bilgilerin verilmesi gerekir. Gümrük beyannamesi aranmayacak haller Müsteşarlıkça belirlenir.

Tamamlayıcı beyanlar ile basitleştirilmiş usule göre gerçekleşen beyanlar bir bütündür ve basitleştirilmiş işlemlere ilişkin beyannamenin ya da ticari veya idari bir belgenin tescil edildiği ya da tescil hükmünde olan kayıt işleminin yapıldığı tarihten itibaren hüküm ifade eder.

Basitleştirilmiş beyanın ilgili rejime geçiş için gereken bütün bilgi ve belgeleri içerdiği ya da daha önce gümrük beyannamesi verildiği hallerde tamamlayıcı beyan aranmaz.

Ekonomik etkili bir gümrük rejimine tabi tutulmuş eşyanın ihracat rejimine girişi

Madde 155 - Hariçte işleme ve gümrük antrepo rejimi dışında kalan ekonomik etkili gümrük rejimine tabi eşyanın, ihracat rejimine girişi basitleştirilmiş usuller çerçevesinde gerçekleştirilebilir.

Bu hüküm yeniden ihracat için de geçerlidir.

Gümrük antrepo rejimi uygulanmış eşyanın, ihracat ya da yeniden ihracat rejimine girişinde aşağıdaki hükümler geçerlidir.

a) F tipi antrepo rejimi uygulanan eşyanın ihracat rejimine girişinde basitleştirilmiş usule izin verilmez.

b) B tipi antrepo rejimi uygulanan eşyanın ihracat rejimine girişinde eksik belgeyle beyan ve fatura verilmesi şeklinde beyan usulü uygulanabilir.

Gümrük antrepo rejiminde basitleştirilmiş usul için aranacak koşullar

Madde 156- (23.12.2003 tarihli 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik) Gümrük antrepo rejimi beyanını basitleştirilmiş usuller çerçevesinde yapabilmek için Onaylanmış Kişi Statü Belgesi sahibi olmak gerekir.

Gümrük antrepo rejiminde eksik beyan

Madde 157- (23.12.2003 tarihli 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik) Gümrük idareleri, Onaylanmış Kişi Statü Belgesi sahibi kişilerin başvurusu üzerine beyannameye eklenmesi gereken belgelerden bazılarının eklenmediği ve/veya beyannameye yazılması gereken bazı bilgilerin yazılmadığı durumlarda, 158 inci maddede yer alan koşullara uyulması kaydıyla gümrük beyanını kabul eder.

Eksik beyan usulü F tipi antrepolardaki eşya için uygulanmaz. Gümrük antrepo rejiminde eksik beyanda bulunması zorunlu hususlar

Madde 158- Eksik beyanda bulunan kişilerin söz konusu beyanlarında aşağıdaki unsurların bulunması zorunludur.

a) Eşyanın teşhisini mümkün kılacak her türlü bilgi ve belge,

b) Eşyanın miktarı,

c) Eksik belgeyle beyan usulünün D tipi antrepo için kullanılması durumunda, eşyanın niteliğine, kıymetine ilişkin bilgi ile eşyanın tarife pozisyonunun derhal ve kesin şekilde saptanması için gerekli ayrıntılı bilgi.

Gümrük antrepo rejiminde eksik beyanın tamamlanması

Madde 159- Gümrük idareleri tarafından beyan kabul edildiğinde eksik olan bilgi veya belgelerin tamamlanması için beyan sahibine tanınan süre, beyannamenin tescil tarihinden itibaren bir ayı geçemez. Gerekli görüldüğü durumlarda bu süre gümrük idaresince uzatılabilir. Bu şekilde verilecek ek süre üç ayı geçemez.

Beyanname yerine ticari ve idari belge

Madde 160- (23.12.2003 tarihli 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik) Aynı tarife pozisyonunda sınıflandırılmış eşyayla ilgili sürekli olarak gümrük antrepo rejim beyanında bulunan kişilerin, beyanname yerine ticari ve idari belge üzerinden tescil ve işlem yaptırmaya yönelik yazılı talepleri 136 ve 137 nci maddede yer alan koşullar aranmaksızın kabul edilir.

Bu usulle gerçekleşen gümrük antrepo beyanına ilişkin ticari ve idari belgede, eşyanın teşhisini mümkün kılacak bütün bilgilerin yer alması gerekir.

(23.12.2003 tarihli 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile eklenmiştir.) Beyanname yerine kabul edilecek idari ve ticari belgenin nitelik ve içereceği bilgileri belirlemeye Müsteşarlık yetkilidir.

Gümrük antrepo rejim beyanının kayıt yoluyla yapılması

Madde 161- (23.12.2003 tarihli 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik) A Sınıfı Onaylanmış Kişi Statü Belgesi sahibi kişilerin 24 xx.xx ekteki form ile yapacakları yazılı başvuru üzerine gümrük idarelerince izin verilmesi halinde, eşyanın antrepo rejimine girişinin aşağıdaki koşullar altında kayıt yoluyla yapılmasına izin verilebilir.

(23.12.2003 tarihli 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik) Gümrük antrepo rejimine geçiş işlemlerini kayıt yoluyla yapmak isteyenlerin A Sınıfı Onaylanmış Kişi Statü Belgesi almak için gerekli olan 136 ve 137 nci maddelerde yer alan koşulların yanı sıra aşağıdaki koşulları da sağlaması gerekir:

a) (23.12.2003 tarihli 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik) İmalatçı olması,

b) Ticari kayıtlarının Müsteşarlıkça ön görülen usullere uygun olarak tutulması,

c) Kayıtlarının gümrük idarelerinin etkili ve özellikle geriye dönük denetimlerini tehlikeye düşürmeyecek nitelikte olması,

d) Tüm beyanlara ilişkin olarak idarenin isteği doğrultusunda sunulmak üzere, beyandan sonraki özel mevzuat hükümleri saklı kalmak üzere, 5 yıl süreyle ilgili belgelerin saklanması,

e) Müsteşarlıkça belirlenen bilgisayar alt yapısına sahip olması,

f) Ticari kayıtlarının eşyayı tereddüde mahal bırakmayacak şekilde ve giriş tarihlerini de içerecek şekilde göstermesi,

g) Eşyanın depolanması, boşaltılması, muayene edilmesi ve numune alınabilmesi için gerekli teçhizat ve donanımı sağlaması,

h) İdarenin yapacağı gümrük kontrolleri için gerek duyulan uygun ortamı sağlaması.

Aranan koşulların varlığının saptanması durumunda ilgili kişiye bu usulden yararlanmak üzere izin verilir.

Söz konusu izinde;

a) İznin hangi eşya için geçerli olduğu,

b) İzin çerçevesinde uyulması gereken yükümlülükler,

c) Eşyanın gümrük işlemlerinin hangi süre içinde tamamlanacağı,

d) Tamamlayıcı beyanın kapsamı ile hangi süre içinde hangi idarelere verileceği, Belirtilir.

İzin sahibi, eşyanın belirtilen yere gelişini gümrük idaresinin gerekli işlemleri yapabilmesini sağlamak üzere izinde belirtilen şekil ve surette gümrük idaresine bildirir. Eşya stok kayıtlarına intikal ettirilir. Bu sırada eşyanın antrepo rejimine girişine ilişkin bütün belgeler gümrük denetimi için hazır bulundurulmalıdır. Eşyanın stoklara kaydının, ticari olarak teşhisini kolaylaştıracak özellikte olması ve miktarının açık olarak belirtilmesi gerekir.

Bu usul F tipi antrepolar için uygulanmaz. Hariçte işleme rejiminde basitleştirilmiş usuller

Madde 162- Hariçte işleme rejiminde basitleştirilmiş usuller kullanılarak beyanda bu Yönetmeliğin ihracat rejiminde basitleştirilmiş usullere ilişkin 148 ila 155 inci madde hükümleri uygulanır.

Dahilde işleme, gümrük kontrolü altında işleme veya geçici ithalat rejimlerinde basitleştirilmiş usuller

Madde 163- Dahilde işleme, gümrük kontrolü altında işleme veya geçici ithalat rejimlerinde basitleştirilmiş usuller kullanılarak beyanda, bu Yönetmeliğin serbest dolaşıma giriş rejiminde basitleştirilmiş usullere ilişkin 137 ila 147 inci madde hükümleri uygulanır.

İKİNCİ ALT AYIRIM

Sözlü Beyanlar

Serbest dolaşıma girişte sözlü beyan edilecek eşya

Madde 164- Ticari nitelikte olmayan aşağıda yazılı eşyanın serbest dolaşıma girişi sözlü beyana

tabidir:

a) Hariçten gelen yolcu ve turistlerin ve nakil vasıtası hizmetlilerinin beraberlerinde getirdikleri veya sonradan gelen vergiden muaf zati eşyası ile vergiye tabi ancak ticari nitelik ve miktarda bulunmadığına ve bu maksatla getirilmediğine gümrükçe kanaat getirilen eşyası,

b) Gümrük Kanununun 167 nci maddesinin 4 ve 6 ncı fıkraları ile 10 uncu fıkrasının (b), 11 inci fıkrasının (b) bentleri ve 8 inci fıkrasının (d) bendinin (i) ve (ii) alt bentlerinde belirtilen eşya,

c) Sınır bölgesi halkının elde ve sırtta taşınabilecek miktarda kendi ihtiyaçlarına mahsus eşyası,

d) Resmi daire ve müesseselerle özel müessese ve şahıslara ait işlem görmüş ticari değeri olmayan her türlü defter, evrak, belge,

e) Türkiye’de düzenlenecek milletlerarası kongrelere veya spor temas ve gösterilerine katılacak delege ve şahısların isimlerini muhtevi plaketler, bunların milli bayrakları veya kulüp flamaları ve bunları takmaya mahsus mamuller ve bu toplantı ve temaslara ait rozet, kupa ve broşürler ve bu kongre ve spor temas ve gösterilerine ait cihaz, alet ve malzeme,

f) Türkiye’de yapılan ve yapılacak olan milli ve milletlerarası her türlü yarışmalarda mükafat olarak verilmek üzere bağış yoluyla gönderilen eşya,

g) Basın ile ilgili aktüalite filmleri ve resimleri, fonopost maddeleri (münhasıran mektup ve muhabere vasıtası olarak kullanılanları dolu ve birer adet) plak, tel ve bantlarla düzenlenmiş sesli ve yazılı süreli yayınlar, şahsi tedavide kullanılacak miktar ve mahiyette ilaçlar (yürürlükteki ilgili kanun hükümleri saklıdır.)

Gümrük Kanununun 167 nci maddesinin 8 inci bendinin d/i alt bendi kapsamına giren numunelik eşya ve modellerin, gümrükçe yapılan muayene sonucunda ticari nitelikte olmadığına kanaat getirilmesi gerekir. Bunun için gümrükler her bir numunenin tek tek kıymetini veya aynı partiye dahil numune ve modellerin kıymet toplamını göz önüne alırlar. Aynı gönderici tarafından değişik kimselere gönderilen numune ve modellerin kıymetleri bunlar aynı zamanda ithal edilseler dahi, bu maddenin uygulanmasında dikkate alınmaz.

Her model için birer adet olmak üzere kağıt, karton veya plastikten yapılmış patronlar veya çizimler birer metreden uzun olmamak üzere dantel, kurdele, şerit, ekstrafor, model ve kesim şablonu (kağıt veya kartondan) ve benzeri eşya, çift olarak kullanılan eşyadan tek olarak getirilen eldiven, çorap, ayakkabı (kıymetli maden ve taşlardan olmamak üzere), her türlü küpe, kolye, bilezik, düğme, muhtelif süsleme malzemesi, her birinden birer adet olmak üzere kravat, mendil, bel kemeri, kemer tokası, kemer astarı, çıtçıt, kopça, fermuar sürgüsü, çengelli kopça ve benzeri eşya gümrük idaresince üzerlerinde herhangi bir işlem yapılmaksızın yurda sokulur.

Gümrük idareleri, yukarıda sayılan eşya dışında olup, nihai tüketime elverişli üretim süreci sona ermiş numune ve modellerin üzerlerine numunelik vasfına zarar vermeden ‘numunedir’ damgasını vurma işlemini yapmaya yetkilidir.

Eşantiyon olarak gönderilecek ve bedava dağıtılacak antibiyotiklerin ve sair tıbbi müstahzarlar numunelerinin iç ve dış ambalaj renkleri üzerinde durulmayarak ‘doktorlara bedava dağıtılır numunedir’ ibaresini kapsayan yeşil bir etiket yapıştırılmış olması şartıyla, yurda ithallerine müsaade edilir.

Bu konuda yapılacak işlemler aşağıda gösterilmiştir.

a) Türk Gümrük Tarife Cetvelinin 30 uncu faslının 30.03 tarife pozisyonuna giren ve vergiden muaf bulunan penisilin, streptomisin ve bunların grubundan dihidro-streptomisin, prokain penisilin gibi ilaçlarla kloromosetin, orexomisin, teramisin, para-aminosalisilik-asid ve tuzları, uzonikotinik asit hidrazid, tiesomokarbazid ve müştakları, ensülin ve aynı iyileştirici etkisi olduğu Sağlık Bakanlığınca tespit edilen diğer müstahzarlardan eşantiyon olarak doğrudan posta ile doktorlar adına veya doktorlara dağıtılmak üzere yabancı ilaç firmalarının Türkiye’deki mümessillerine gönderilecek olanların sözlü beyan üzerine yurda girişine izin verilir.

Ancak bu müstahzarların üzerlerine ‘doktorlara bedava dağıtılır numunedir’ ibaresini kapsayan yeşil bir etiket yapıştırılmış olması lazımdır.

b) Yukarıda 1 inci fıkrada sayılan gümrük vergisinden muaf antibiyotiklerin dışında kalan ve Sağlık Bakanlığınca ruhsatnamesi verilmiş bulunan vergiye tabi müstahzarlar, yabancı ülkelerdeki firmalarca ayrı ayrı posta ile doğrudan doktorlar namına gönderilecek olanları normal ambalajlarının en küçüğünün 1/3 nispetinde veya ‘bir defada alınabilecek doz’ miktarında olmak ve üzerlerinde ‘doktorlara

bedava dağıtılır numunedir’ ibaresini taşıyan yeşil etiket bulunmak şartıyla ithaline izin verilir. Yukarıda tarif edilen ambalaj ve muhteviyatından büyük olanlar için yazılı beyanda bulunulur.

c) Muaf antibiyotikler dışında kalan ve normal ambalaj büyüklüğünde veya daha küçük boyda bulunan ve doktorlara dağıtılmak üzere yabancı ilaç firmalarınca Türkiye’deki mümessillerine toptan gönderilen müstahzarlar üzerinde ‘doktorlara bedava dağıtılır numunedir’ ibaresini taşıyan yeşil etiket bulunsa dahi, sözlü beyan kapsamına alınmaz. Bunların ithalinde faturaların adı geçen Bakanlıkça onaylanmış olması şartıyla yazılı beyanlar kabul olunur.

d) Numune olarak gönderilecek müstahzarlardan fabrikalarınca ambalajları üzerine ‘doktorlara bedava dağıtılır numunedir’ ibaresini taşıyan yeşil etiket yapıştırılmamış bulunanların, o yer Sağlık Müdürlüğünün muvafakatı alınarak ve masrafları ithalatçılara ait olmak şartıyla adı geçen etiketleri sağlık ve gümrük memurlarının nezareti altında geçici depolama yerleri ve antrepolarında veya Sağlık Müdürlüğünün deposunda numunelik müstahzarların ambalajları üzerine yapıştırılmasına izin verilir.

Ticari amaçla Türkiye Gümrük Bölgesinde serbest dolaşıma girecek eşyanın gümrük kıymetinin sevkiyat ve beyan başına 500 EURO’yu geçmemesi ve sevkiyatının düzenli haldeki benzer sevkiyatların bir parçası olmaması ve daha büyük bir nakliyatın bir parçası olup da bağımsız bir taşıyıcı tarafından taşınmaması kaydıyla bu eşya gümrük idaresine sözlü beyan edilir.

İhracatta sözlü beyan edilecek eşya

Madde 165- Aşağıda yazılı eşyanın ihracında beyan sözlü olarak yapılır.

a) Yolcu ve turistlerin beraberlerindeki zat eşyası,

b) Devamlı görevli veya yerleşmek üzere yabancı ülkelere giden Türk memur ve vatandaşlarının ve Türkiye’deki devamlı görevleri ve işleri sona eren yabancıların beraberlerinde götürecekleri veya gidişlerinden 2 ay evvel veya 6 ay sonra gönderecekleri zat ve ev eşyası,

c) Bilim adamı, sanatçı ve işçilerin mesleklerini icra için beraberlerinde götürdükleri aletleri ile takımları ve ticari kıymette olmayan numuneleri,

d) Nakil vasıtaları hizmetlilerinin beraberinde götürecekleri zat eşyası,

e) Kara sınırı bölgesindeki köy ve kasabalar ile pazarlardan sınırın diğer tarafındaki halkın kendi ihtiyaçları için alıp götürecekleri eşya ve hayvanlar ve Türkiye sınır bölgesi halkının sınırın diğer taraf bölgesindeki köy, kasaba ve pazarlara satmak üzere birlikte götürecekleri kendi eşya ve hayvanları,

f) İçinde ölü veya ölünün kül ve kemikleri bulunan tabut, vazo ve diğer kaplar ile çelenk ve çiçekler,

g) Türkiye’de vefat eden yabancıların ülkelerindeki kanuni mirasçılarına intikal eden zat ve ev

eşyası.

Geçici ithalatta sözlü beyana tabi eşya

Madde 166- Geçici ithalata konu olan ve aşağıda belirtilen eşya gümrük idarelerine sözlü beyan

edilir.

a) Ehlileştirme, eğitim ve damızlık amacıyla veya veteriner tedavisi gerektiren durumlarda ithal edilen canlı hayvanlar,

b) İthalat vergilerinden tam muafiyet suretiyle geçici ithaline izin verilen ambalaj maddeleri,

c) Türkiye Gümrük Bölgesi dışında kurulmuş kamu ve özel kuruluşlar tarafından getirilen radyo ve televizyon prodüksiyon ve yayın teçhizatı ve bu amaçla kullanım için özel olarak uyarlanmış taşıtlar ve bunların teçhizatı,

d) İthalat vergilerinden tam muafiyet suretiyle geçici ithaline izin verilecek mesleki teçhizat kapsamında bir organ nakli için bekleyen hastalara yardım sağlamak için doktorlara gerekli olan cihaz ve aletler.

Sözlü beyan formu

Madde 167- Evrak düzenlenmesi gereken sözlü beyana tabi eşyanın gümrük işlemlerinde, sınırlı sayıda kutusu doldurulmuş 25 xx.xx ekte yer alan sözlü beyan formu kullanılır.

Sözlü beyan formlarında;

a) İhracat işlemlerinde 1, 2, 5, 22, 29, 31, 33, 37, 41 ve 54 xx.xx kutularının doldurulması zorunlu; 6, 8, 14, 15, 40 ve 44 xx.xx kutularının doldurulması ihtiyaridir.

b) (27.02.2003 tarihli 25033 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik) İthalat işlemlerinde 1, 5, 8, 22, 29, 33, 37, 41, 42 ve 54 xx.xx kutularının doldurulması zorunlu; 2, 6, 14, 16, 30, 34, 40 ve 44 xx.xx kutularının doldurulması ihtiyaridir.

c) Transit işlemlerinde 1, 2, 3, 4, 6, 8, 14, 18, 25, 27, 31, 35, 44, 50, 51 ve 53 xx.xx kutularının

doldurulması zorunlu; 15, 17, 22, 40 ve 52 xx.xx kutularının doldurulması ihtiyaridir.

Yükümlü veya temsilcisinin imzası 54 xx.xx kutuya alınır.

Sözlü beyana ilişkin form yükümlünün verdiği bilgilere göre gümrük personeli tarafından doldurulur ya da sisteme girilir. Vergi tahakkuku gerektiren durumlarda sözlü beyan formunun 47 xx.xx kutusu ve (B) alanı kullanılır.

165 inci maddenin (a), (b) ve (d) bentlerinde belirtilen zat eşyası ile (e) bendinde belirtilen karşı taraf halkının pazarlarımızdan kendi ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla alıp götürecekleri maddeler için sözlü beyan formu düzenlenmez.

Yazılı beyan isteme hakkı

Madde 168- Sözlü beyana tabi eşyanın gümrük işlemlerinin bir temsilci tarafından yürütüldüğü durumlarda, yapılan sözlü beyanın doğru ve tam olduğu konusunda tereddütlerin oluşması halinde, gümrük idareleri bu kapsamdaki eşya için yazılı beyanda bulunulmasını isteyebilir. Bu takdirde, 114 ila 134 üncü maddelerde belirtilen şekilde işlem yapılır.

ÜÇÜNCÜ ALT AYIRIM

Diğer Beyanlar

Beyanname yerine kabul edilecek belgeler

Madde 169- Aşağıda belirtilen belgeler beyanname kabul edilerek, eşyanın gümrük işlemleri bu belgeler ile yürütülür.

a) Cumhurbaşkanının zat ve ikametgahına ait eşya hakkında Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliğinden gönderilecek yazılar ile diplomatik muafiyet ve ayrıcalıklardan yararlanacakların ancak kendi adlarına gelecek veya yurt dışına gönderilecek eşya ve taşıtları ve elçilik adına gelecek eşya için

karşılıklı olmak şartıyla misyon şeflerinden veya muaflık hakkı tanınmış heyet başkanlarından gönderilen yazılar.

b) Dışişleri Bakanlığına veya Türkiye nezdindeki yabancı elçiliklere mensup kuryelerin beraberlerinde getirecekleri veya götürecekleri resmi evrakı havi mühürlü kaplar için bu makamlarca verilmiş kurye mektupları.

c) Türkiye Gümrük Bölgesi dışına çıkacak deniz, kara ve hava nakil araçlarına verilecek kumanyaya ilişkin liste.

Beyanname hükmünde sayılacak elçilik mektupları ile kurye mektuplarının şekli ve ihtiva edeceği bilgiler 26 ve 27 xx.xx eklerde gösterilmiştir.

Beyannamelerin kabul ve tesciline ilişkin 126 ncı maddede belirtilen işlemler, beyanname addolunacak yazı, takrir, mektup gibi belgeler için de geçerlidir.

Kurye çantalarının beyanı

Madde 170- Türkiye Dışişleri veya Milli Savunma Bakanlıkları ile hariçteki elçiliklerimiz, misyonlarımız veya askeri misyon ve delegasyonlarımız yahut Dışişleri Bakanlıkları ile Türkiye’deki kendi elçilikleri veya misyonları tarafından bu kuruluşlar arasında resmi ve gizli evrak götürüp getiren ve kurye olarak adlandırılan askeri ve sivil memur ve şahıslara teslim olunacak evrak için her defasında bir ‘Kurye Mektubu’ düzenlenir.

Bu mektup bakanlıkların, elçiliklerin veya misyon veya delegasyonların resmi mührü ile mühürlenir ve bu makamların yetkili kimseleri tarafından imza edilir.

Türkiye kuryelerine verilecek kurye mektupları Dışişleri ve Milli Savunma Bakanlıklarınca tespit edilen, 27 xx.xx ekteki örneğe uygun olarak düzenlenir.

Kuryeler bu mektupları görevli gümrük memurlarına verir ve muhtevası eşyanın gümrük işlemleri beyanname addolunan bu mektuplarla yürütülür.

Türk kuryeleri diplomatik pasaport ile seyahat eder. Yabancı kuryelerin xx ‘Xxxxxxxxxx Xxxxxxxx’, ‘Xxxxxx’, ‘Özel Pasaport’, elçiliklerimizden verilen ‘Lesse Passe’yi taşımaları gerekir ve bu şahıslar sözü edilen belgelerden herhangi birini gümrük memurlarına göstererek kendilerini tanıtırlar.

Kurye kaplarının mühürlü olması

Madde 171- Yetkili makamlardan kuryelere ancak, mühürlü zarf içinde resmi evrak verilebilir. Bu evrak bir kap (bavul, valiz, torba, çanta gibi) içinde taşındığı takdirde, bu kapların ağızları veya üzerleri, bozulmaksızın açılmaları veya aralanarak içine bir şey konulması veya içerisinden bir şey çıkarılması mümkün olmayacak şekilde yetkili makamlarca mühürlenir.

Kuryeler, bu mühürlerin bozulmamasına dikkat eder ve kapları mühürlü olarak görevli memurlara gösterir.

Kurye kapları kapsamının muayene edilmeyeceği

Madde 172- Görevli gümrük memurları, pasaport veya diğer kimlik belgelerinden kurye oldukları anlaşılan Türk ve yabancı kimselerin beraberlerinde getirip, götürdükleri resmi ve gizli evrakı içeren kurye kaplarını dıştan muayene ve inceleyerek kurye mektuplarının uygun ve resmi mühür ile mühürlenmiş olduğunu gördükleri takdirde, bunları açıp kapsamını muayene etmeksizin, üzerlerine etiket yapıştırarak veya işaret koyarak geçirilmelerine izin verir.

Mühürleri sağlam olmayan kurye kapları

Madde 173- Dışarıdan gelen kuryelerin beraberlerindeki kapların dıştan yapılacak inceleme ve muayenesi sonucunda;

a) Kurye mektubuna nev’i ve nitelikleri itibarıyla uymayan,

b) Ağızları ve üzerleri resmi mühürle mühürlenmiş olmayan veya açılmış veya mühürleri kopmuş yahut bozulmuş olan,

c) Kurye mektubu gösterilmeyen veya ibraz edilen kurye mektubu şartlarına uygun görülmeyen,

Kaplara gümrüğün mührü tatbik edilir ve durum bir tutanakla tespit edildikten sonra kuryenin sorumluluğu altında Esenboğa Gümrük Müdürlüğüne sevk edilir. Keyfiyet en seri şekilde mahalli gümrük amiri tarafından Müsteşarlığa bildirilir ve Müsteşarlıkça da ilgili Bakanlığa gerekli duyuru yapılır.

Türkiye’den götürülecek kurye kaplarının dıştan yapılacak kontrollerinde, yukarıdaki fıkrada belirtilen hususlar tespit olunduğu takdirde, gecikmeleri önlemek üzere durum yine en seri şekilde Müsteşarlık aracılığı ile ilgili Bakanlığa bildirilir.

Transit geçecek kuryeler

Madde 174- Giriş gümrükleri Türkiye’den transit geçecek kuryelerin ibraz edecekleri kurye mektupları muhteviyatı mühürlü kapları dıştan inceleyip bu mektuplara uygun olduklarını gördükten sonra durumu mektuba şerh ve altını imza ederler. Çıkış gümrükleri kendilerine ibraz edilecek giriş gümrüğünün meşruhatını havi mektupları, çıkarılmak istenilen kaplarla karşılaştırarak uygun bulunanların çıkarılmalarına izin verirler.

Giriş gümrükleri transit geçecek kurye kapları için ayrıca herhangi bir belge kesmezler ve bunların çıkıp çıkmadığını araştırmazlar.

Kuryesiz gelen kaplar

Madde 175- Olağanüstü ve zorunlu haller dolayısıyla kuryeler yerine vapur kaptanları, uçak pilotları ve diğer taşıt hizmetlileri gibi kimseler eliyle Türkiye’ye gönderilen resmi ve gizli evrakı havi kurye kapları, getirenler tarafından gümrüklere teslim olunur.

Gümrük idareleri, bu kaplardan Dışişleri veya Milli Savunma Bakanlıklarına ait olanlarını, bu bakanlıkların yazısı, Türkiye’deki yabancı devlet elçiliklerine veya diğer misyon ve delegasyonlara ait olanları da, bunların mektup ve yazıları üzerine, muayene etmeksizin dıştan inceleme ile yetinir ve ilgililerine teslim eder.

Vapur kaptanları, uçak pilotları ve diğer taşıt hizmetlilerine tanınan geçici kuryelik vasfı, sadece bunların taşıdıkları kurye kaplarına şamil olup, kendilerine başka herhangi bir hak bahşetmez.

Kurye mektuplarının gümrükçe alınması

Madde 176- Görevli gümrük memurları, gümrük işlemine tabi tutulan kaplara ait kurye mektuplarını, altına veya arkasına içerdiği kapların uygun görülüp, işleminin yapıldığını yazarak imzaladıktan ve tarih attıktan sonra bağlı olduğu gümrük idaresine derhal teslim eder. Şerhlerin altına konacak imzaların üzerinde ayrıca memurun adı ve soyadı ile sicil numarası da gösterilir.

Kurye mektuplarının gümrüklerde kayıt edilmesi ve saklanması

Madde 177- Kurye işlemlerini yapan gümrük idareleri bunlar için ilgililerce verilen kurye mektuplarını ve yazıları özel bir deftere bir sıra numarası altında kayıt ve kabul eder ve işlemlerinin bitirilmesinden sonra bir klasör içinde saklar.

DÖRDÜNCÜ ALT AYIRIM

Başka Bir Tasarruf Xxxxxxx Xxxxx Xxxxxxx başka bir tasarruf yoluyla yapılması

Madde 178- Yolcu salonlarından geçen veya eşya geçiren kişilerin, bu salonlarda münhasıran bu işlemler için düzenlenmiş yeşil veya kırmızı hatlara yönelerek bu hatlardan geçmeleri tasarruf yoluyla yapılmış beyan sayılır.

Kırmızı hattan geçen veya eşya geçiren kişilerin gümrüğe tabi eşyası olduğu şeklinde beyanda bulundukları kabul edilerek, bunlar muayeneye tabi tutulur. Yeşil hattan geçen veya eşya geçiren kişilerin ise, gümrüğe tabi eşyasının bulunmadığı şeklinde beyanda bulundukları kabul edilerek, bunlar ihbar veya şüphe hali müstesna olmak üzere muayeneye tabi tutulmaz.

Yeşil hattan geçenlerden muayene sonucunda gümrüğe tabi eşyası bulunduğu tespit edilenler hakkında duruma göre Gümrük Kanunu veya kaçakçılık mevzuatı hükümlerine göre işlem yapılır.

BEŞİNCİ ALT AYIRIM

Muayene

Beyanın kontrolü

Madde 179- Gümrük idareleri, beyanın doğruluğunu araştırmak üzere beyanname ve ekli belgeleri kontrol edebilir, beyannamenin içerdiği bilgilerin doğruluğunu araştırmak amacıyla beyan sahibinden beyanın doğruluğunu kanıtlayan belgeleri isteyebilir, eşyayı muayene edebilir ve ayrıntılı muayene veya tahlil amacıyla numune alabilir.

Beyanname kapsamı eşyanın muayene edilmesi halinde muayene sonuçları, muayene edilmemesi halinde ise beyannamede yer alan bilgiler eşyanın tabi olduğu gümrük rejimi hükümlerinin uygulanmasında esas alınır.

Beyanın kontrolü amacıyla, beyannamenin kabulü ile birlikte bilgisayar sistemi tarafından risk kriterlerine göre yapılacak kontrol veya muayenenin türü ve kontrolle görevli memur veya muayene memuru otomatik olarak belirlenir. Yapılacak kontrol veya muayenenin türü kırmızı, sarı, yeşil ve mavi hatlara göre belirlenir. (09.11.2006 tarihli 26341 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik.)

Kırmızı hat; eşyanın fiziki muayenesi ile birlikte belge kontrolünün de yapıldığı hattır.

Sarı hat; fiziki muayeneye gerek görülmeksizin eşyaya ait beyanname ve eklerinin doğruluğunun ve birbiriyle uygunluğunun kontrol edildiği hattır.

Mavi hat; eşyanın veya buna ilişkin yazılı beyan ve ilgili belgelerin veya ticari belge ve verilerin sonradan kontrol edildiği hattır.

Yeşil hat; eşyanın belge kontrolüne veya fiziki muayeneye tabi tutulmadığı hattır.

Bilgisayar sistemine dahil olmayan gümrük idarelerinde, beyanın kontrolünün yapılabilmesi için gümrük idare amirleri veya yetkili kılacakları kişiler tescilden sonra kendilerine gelen beyannameyi inceleyerek yapılacak muayenenin kapsamını, fiziki muayene ya da belge kontrolü şeklinde tespit ederek bu tespiti beyanname üzerinde belirtir.

Muayene, kapların cins, nev’i, marka, numara ve adetlerini, eşyanın vergiye esas olan ağırlık ve diğer ölçüleri ile cins, nev’i, nitelik, menşe ve kıymetinin tespitini kapsar.

Fiziki muayene

Madde 180- Fiziki muayene;

a) Tam muayene,

b) Kısmi muayene,

c) Haricen muayene,

Yöntemleri kullanılarak ve muayene şekli beyanname üzerinde gösterilerek yapılır. Bu yöntemlerden hangisinin kullanılacağı fiziki muayene ile görevli muayene memurunca eşyaya göre belirlenir.

Tam muayene, eşyanın tüm kaplarının açılarak muayenesi; kısmi muayene, eşyayı temsil eden bir ya da birkaç kabın açılarak muayenesi; haricen muayene ise eşyanın kaplarının dıştan muayenesidir.

Fiziki muayene; eşyanın cinsinde rejim veya vergi değişikliğini gerektirir bir husus veya bir şüphe hali olması, faturasında ve vergi tahakkukunu veya ticaret politikası önlemlerini etkileyecek diğer belgelerinde kazıntı ve/veya silinti olması; beyanname kapsamı eşya ve beyan sahibi hakkında imzalı ve adresli bir ihbar bulunması halleri dışında işletme memurunun huzurunda haricen veya kısmen yapılır.

Haricen veya kısmen yapılan muayenenin tam muayeneye dönüştürülmesi halinde beyan sahibi de bu muayenede bulunabilir.

Bir beyanname kapsamı eşyanın tek kalemden oluşması ve kısmen muayene edilmesi halinde, muayene sonuçları söz konusu beyanname kapsamı eşyanın tümüne uygulanır.

Beyan sahibi kısmi muayene sonuçlarının beyan edilen eşyanın kalan kısmı için geçerli olmadığı düşüncesinde ise, eşyanın tamamının muayenesini talep edebilir. Bu durumda muayene eşyanın tümü için yapılır.

Muayene sonucunda beyana uygun sonuç alınırsa, beyannameye muayene memuru tarafından ‘uygundur’ şerhi verilerek imzalanır ve bilgisayar sisteminde onay verilir.

Fiziki muayene sırasında, eşyanın veya kaplarının bozuk, kırık veya noksan olduğunun anlaşılması halinde, durumdan işletme memuru haberdar edilir ve ortak bir tutanak düzenlenir.

İhracat eşyasının fiziki muayenesinin yapılmasına karar verilen hallerde eşyanın gümrüğe sunulması esastır. Ancak, farklı yerlerden ve kısım kısım gelmekte olduğu kanıtlanan eşya ile dökme haldeki eşyanın ve standardizasyon kontrolü yapılan maddeler ve çabuk bozulacak kan, insan dokusu, ilaç ve balık, sebze ve meyve gibi eşyanın gümrüğe sunulmadan deniz ve kara taşıtlarına yükletilirken muayenesi yapılabilir.

Belge kontrolü

Madde 181- Belge kontrolünde, kontrol ile görevlendirilen memur, beyannamedeki bilgileri ve eklerini inceler; tarife, kıymet, miktar, yasaklayıcı ve kısıtlayıcı önlemler ve duruma göre telafi edici vergi söz konusu ise, buna ilişkin belge kontrollerini de yaptıktan sonra uygun bulursa, bu hususu beyanname üzerinde gösterir ve bilgisayar sisteminde onay verir. (09.11.2006 tarihli 26341 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik.)

Beyanın kontrolü ile görevlendirilen memur, yaptığı inceleme sırasında beyanname ve ekli belgeler arasında ciddi bir farklılık tespit eder ve fiziki muayenenin yapılmasını gerekli görür ise beyannamenin arkasına bu hususu belirtir şerh düşerek idare amirine bildirir. Fiziki muayenenin idare amirince uygun görülmesi halinde, ilgili amir beyannameyi fiziki muayene ile görevli muayene memuruna havale eder ve işlemler bu memur tarafından sonuçlandırılır. Fiziki muayenenin idare amirince uygun görülmemesi halinde ise, ilgili amir, beyannameyi beyanın kontrolü için önceden görevlendirilen memura iade eder ve işlemlere kaldığı yerden devam edilir. (09.11.2006 tarihli 26341 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik.)

Muayene edilmeyecek eşya

Madde 182- Aşağıda yazılı eşya muayeneye tabi tutulmaz:

a) Cumhurbaşkanının zat ve ikametgahı için gelen eşya,

b) Milli Savunma Bakanlığı ve Jandarma Genel Komutanlığı ihtiyaçları için Gümrük Kanununun 167 nci maddesinin 3 üncü fıkrasının (a) bendine giren eşyadan, Milli Savunma Bakanlığınca gizliliği önceden Müsteşarlığa bildirilen eşya,

c) Yabancı devlet başkanları ve aileleri efradı ile refakatlerinde memur olanların getirdikleri veya Türkiye’deki ikametleri sırasında getirtecekleri eşya ve taşıtları,

d) Türkiye’deki yabancı diplomatik temsilciliklerin, yabancı devletlerin Türkiye’deki konsolosluklarının resmi bir görevin yapılması ile ilgili olarak herhangi bir zamanda getirecekleri her

türlü basılmış ve basılmamış belgelerle, taşıtları ve diğer her türlü eşya ve resmi binalar için inşaat malzemesi,

e) İçinde gizli evrak bulunan mühürlü kurye çantaları.

İkinci muayene

Madde 183- Kontrol amacıyla gümrük müfettişleri, müfettiş yardımcıları, gümrük kontrolörleri, stajyer gümrük kontrolörleri ve gümrük idare amirleri, muayenesi yapılmış ve işlemleri tamamlanmış eşyanın açılmayan kaplar da dahil olmak üzere ikinci muayenesini her zaman yapabilirler.

Muayenede mal sahibinin veya temsilcisinin bulunması kendilerinden istenebilir.

Muayene sonuçları beyanname üzerine yazılır ve altları muayenede bulunanlar tarafından imzalanır.

Görevlilerin sorumluluğu

Madde 184- Muayene memurları, gümrük vergileri ile gümrük idaresince tahakkuku gereken diğer vergileri tahakkuk ettirmek veya muaflık hükümlerini uygulamak, Gümrük, Dış Ticaret, Türk Parasının Kıymetini Koruma Mevzuatı ile diğer mevzuat hükümleri bakımından yapılacak işlemleri yürütmekle görevlidir.

Beyanın kontrolü ile görevlendirilen memurlar da Gümrük, Dış Ticaret, Türk Parasının Kıymetini Koruma Mevzuatı ile diğer mevzuat hükümleri bakımından yapılacak işlemleri yürütmekle görevlidir. (09.11.2006 tarihli 26341 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile eklenmiştir.)

Beyannameyi kontrol edenler ile ikinci muayeneyi yapanlar yaptıkları kontrol ve muayeneden, BİLGE sistemi tarafından hesaplanan gümrük vergileri hariç gümrük vergilerinin hesaplanmasından veya doğruluğunun kontrolünden ya da muafiyet hükümlerinin uygulanmasından sorumludur. (14.8.2002 tarih ve 24846 sayılı RG’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik)

Muayene yeri

Madde 185- Eşyanın muayenesi, bunların gümrük idarelerince konulmasına izin verilen yerlerde veya antrepolarda yapılır. Ancak, gümrük idare amirleri beyan sahibinin talebi üzerine eşyanın bu yerler dışında herhangi bir yerde muayene edilmesine izin verebilir.

Muayenede bulunacaklar

Madde 186- Beyan sahibi eşyanın muayenesi ve numune alınması sırasında hazır bulunabilir.

Görevli muayene memurunun gerek görmesi halinde, muayene ve numune alma işlemini kolaylaştırmak için gerekli yardımı sağlamak üzere beyan sahibinin veya temsilcisinin de muayenede bulunması istenir. Beyan ile muayene arasında farklılık bulunması halinde beyan sahibi veya temsilcisinin muayenede bulunması zorunludur.

Muayenede bulunanlar, eşyanın kaplarından çıkarılması, yerleştirilmesi veya eşyadan numune alınmasında görevli muayene memurunun çalışmalarını kolaylaştırmak için gerekli her türlü yardımı sağlamakla yükümlüdür.

Muayene masrafları

Madde 187- Gümrük idaresince muayenesine lüzum görülen eşyanın muayene yerlerine taşınması, buralardan tekrar kaldırılması, kapların açılıp kapatılması, eşyanın kaplardan çıkarılıp tekrar yerleştirilmesi, tartılması, numune alınması, numune kaplarının sağlanması, orijinal kapların laboratuarlara ve diğer kontrol mercilerine gönderilmesi ve getirilmesi gibi muayenenin gerektirdiği tüm elleçleme giderleri beyan sahipleri tarafından karşılanır.

Muayenesi yapılan eşyanın tekrar muayenesi

Madde 188- Muayene memurları henüz gümrük gözetimi altında bulunan muayenesini yaptıkları eşyayı, bir hatanın düzeltilmesi veya muayenede eksik bırakılan hususların tamamlanması gibi geçerli sebeplerle yeniden muayene edebilir. Bu takdirde durum, muayene memurlarınca beyanname üzerinde gösterilir ve altı imzalanır.

Muayene memurlarınca kendilerine havale edilmiş beyanname kapsamı eşyanın muayenesi herhangi bir nedenle tamamlanamadığı takdirde, durum nedenleri ile beyanname üzerinde belirtilmek

suretiyle idare amirinin oluru alındıktan sonra xxxxxxx diğer bir muayene memuru tarafından tamamlanır.

Beyan ile muayene arasında cins, nev’i veya nitelik farkı

Madde 189- Muayene neticesinde eşyanın cins, nev’i veya niteliğinde beyana göre aykırılık görüldüğü takdirde, aşağıda belirtilen şekilde işlem yapılır.

a) Muayene sonucunda eşyanın cins, nev’i veya niteliği itibarıyla beyana aykırılık bulunmakla birlikte, uygulanması gereken tarife pozisyonu ile vergi oranı, beyan edilen cins, nev’i ve niteliğe ait tarife pozisyonunun vergi oranıyla aynı olur ve bu suretle vergi tahakkukunda bir değişiklik olmazsa 192 nci maddeye göre işlem yapılarak beyanname onaylanır.

b) Eşyanın muayenesinde cins, nev’i veya nitelik itibarıyla beyana göre daha yüksek tarife uygulanmasını gerektirecek derecede aykırılık görüldüğü ve uygulamadan xxxxx xxxxx farkı %5 i geçmediği taktirde, yükümlünün bütün kapları açtırmak hakkı saklı kalmak şartıyla, diğer kaplar açılmaz ve bütün eşyanın vergi tahakkuku kısmi muayenede bulunan sonuca göre yapılır.

Vergi farkı %5 i geçtiği takdirde muayene eşyanın geri kalan kısmına da teşmil edilir ve vergi tahakkuku muayene sonucuna göre yapılır.

c) Eşyanın muayenesinde tespit edilen cins, nev’i veya niteliği, beyana göre daha düşük bir tarife uygulanmasını gerektirdiği takdirde, açılmayan diğer kaplara ait vergi tahakkukları, açılan kapların muayene neticesine göre yapılır. Ancak, yapılan kısmi muayene, bütün eşyanın vergilerinin tahakkuku için yetersiz bulunursa, yukarıda belirtildiği gibi, muayene bütün kaplara teşmil olunarak sonuca göre vergi tahakkukları yapılır.

Yukarıdaki fıkralara göre muayene neticesinde eşyanın cins, nev’i veya niteliğinde bulunacak beyana göre aykırılıklar, 1918 sayılı Kanunun ihlali niteliğinde olması halinde, anılan Kanuna göre kovuşturma yapılır.

Beyan ile muayene arasında miktar farkı

Madde 190- Beyana konu vergiye tabi eşyanın, yapılan muayenesinde miktar bakımından bulunan farklar hakkında aşağıda belirtilen hükümlere göre işlem yapılır.

a) Eşyanın faturasındaki satış birimi, kilogram, libre ve ton gibi ağırlık ölçü birimlerinden biri ile gösterilmiş ise, açılan kaplarda muayene sonucuna göre bulunan fazlalıklar %5’i geçmediği taktirde, yükümlünün bütün kapların açılıp tartılmasını istemek hakkı saklı kalmak kaydıyla, miktar fazlalıkları, açılmayan kaplara da sirayet ettirilerek bu suretle bütün kaplar için tespit olunan miktar fazlalıklarının kıymeti, 192 nci maddeye göre işlem yapılarak, vergi matrahına katılır.

Muayenede bulunan fazlalık %5’i geçtiği taktirde, bütün kaplar açılıp tartılır ve bulunacak miktar tahakkuka esas tutulur. Durum müzekkere ile idare amirine bildirilir.

b) Eşyanın faturasında satış birimi adet, baş, top, düzine, sayı veya metre gibi uzunluk veya sair ölçüler üzerinden gösterilmiş bulunan eşyanın, muayene edilen kaplarında, bu ölçülere göre fazlalık görüldüğü takdirde, kapların tümü açılıp muayene edilir ve durum bir tutanak ile tespit olunarak idare amirine bildirilir.

c) Muayene neticesinde beyannamede yazılı olmayan eşyaya rastlandığı takdirde, durum bir tutanakla tespit olunarak idare amirine bildirilir.

d) Kıymetleri üzerinden vergiye tabi eşyanın açılan kaplarında, faturasında yazılı satış birimine göre noksanlık görülürse, gerek bu kapların gerek aynı cins ve nev’iden olup muayene edilmeyen kapların muhteviyatını teşkil eden eşyanın beyan edilen ve faturasına uygun olan kıymeti tahakkuka esas tutulur.

Ancak, açılan kaplarda bulunan noksanlığın, eşyanın telef veya kaybından veya noksan gönderildiğinin sabit olmasından veya çalınmasından ileri geldiğinin anlaşıldığı hallerde, bütün kaplar açılarak muayene ve asıl noksanlık tespit edilir. Bu noksanlığı karşılayan kıymet, beyan edilen esas kıymetten düşülerek kalan kıymet vergi matrahına esas tutulur.

e) Muayene sonucunda bulunan eksiklik veya fazlalığın eşyanın tabiatı icabı 14 xx.xx ekte bulunan oranlarda olduğunun anlaşılması halinde, işlemler gümrük idaresince tespit edilen miktar üzerinden yapılır ve ceza uygulanmaz.

Birinci fıkranın (a), (b) ve (c) bentlerinde sayılan durumların idare amirince incelenerek, Gümrük Kanununun 234 üncü maddesindeki cezai hükümlerin uygulanması veya soruşturma konusu olarak ele alınıp alınmayacağı hususu kararlaştırılır.

Bu maddenin uygulanmasında tespit edilen miktar fazlalık veya noksanlıkları dolayısıyla yapılacak tahakkuklarda ve idare tarafından alınacak kararlarda, yürürlükteki Dış Ticaret Rejimi, Türk Parasının Kıymetini Koruma Kararları ile yasaklama veya kısıtlamalara ait hükümlerin de göz önünde bulundurulması gerekir.

Beyan ile muayene arasında kıymet farkı

Madde 191- Kıymetleri üzerinden vergiye tabi eşyanın, yapılan muayenesinde kıymet bakımından bulunan farklar hakkında aşağıda belirtilen hükümlere göre işlem yapılır:

a) Vergi matrahına girmesi gerektiği halde beyan ve kıymete dahil edilmediği veya noksan beyan edildiği tespit olunan kıymet ve masraflar 43 üncü maddede belirtildiği şekilde ve 192 nci maddeye göre işlem yapılarak eşyanın kıymetine eklenir.

b) Yapılacak muayenede, ‘Eşyanın Gümrük Kıymeti’ bölümü hükümleri göz önüne alınarak tespit olunacak kıymeti ile beyan olunan kıymetinde veya vergi matrahına giren diğer matrah unsurları arasında şüpheli bir durum görüldüğü takdirde, bu durum müzekkere ile idare amirine bildirilir.

İdare amirince gerekli inceleme yapılarak Gümrük Kanununun 234 üncü maddesi hükmünün uygulanması veya olayın soruşturma konusu olarak ele alınıp alınmaması hususu karara bağlanır.

Bu maddenin uygulanmasında tespit edilen kıymet eksiklik ve fazlalıkları dolayısıyla yapılacak tahakkuklarda ve idare tarafından alınacak kararlarda, yürürlükteki Dış Ticaret Rejimi, Türk Parasının Kıymetini Koruma Kararları ile yasaklama veya kısıtlamalara ait hükümlerin de göz önünde bulundurulması gerekir.

Belge kontrolü veya muayene sonuçlarına göre beyannamenin gümrük idaresince re’sen düzeltilmesi (09.11.2006 tarihli 26341 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik.)

Madde 192- Beyan ile yapılan kontrol ya da muayene arasında fark bulunması halinde, kontrol ya da muayeneyi yapanlarca bir müzekkere düzenlenerek idare amirinin onayına sunulur. İdare amirinin onayından sonra yapılacak değişiklikler beyan sahibine tebliğ edilir. (09.11.2006 tarihli 26341 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik.)

Tespit edilen farklara itiraz edilmemesi halinde, bu farklara ilişkin bilgiler kontrol ya da muayeneyi yapanlarca bilgisayar sistemine girilir ve düzeltme nüshasının dökümü alınır. Asıl beyanname ile düzeltme nüshası birleştirilir. Bu durum beyannamenin asıl nüshası üzerine belirtilir ve imzalanır.

Kontrol ya da muayeneyi yapanlarca, düz beyaz kağıt üzerine dökümü alınan düzeltme nüshasına kişisel mühür basılır. Ayrıca idare mührü aranmaz. (09.11.2006 tarihli 26341 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik.)

İtiraz edilmesi halinde 741 ila 753 nci maddelere göre işlem yapılır.

Eşyanın cins, nev’i, niteliği, miktar ve kıymeti dışında kalan farklar ile cins, nev’i ve niteliğine ilişkin farklılıktan dolayı vergi tahakkukunda ortaya çıkan %5’i geçmeyen fazlalık için Gümrük Kanununun 241 inci maddesinin 1 inci fıkrası uyarınca işlem yapılır.

Bilgisayar sistemine dahil olmayan gümrük idarelerinde re’sen yapılacak düzeltmeler asıl beyanname üzerinde usulü dairesinde yapılır.

Ayniyet tespiti

Madde 193- Gümrük idareleri zorunlu olan hallerde, gümrüğe sunulan ve gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanım talep edilen eşyanın bu işlem veya kullanım şartlarına uyulmasını sağlamak amacıyla, başka kurumlarda ekspertizini yaptırmak da dahil olmak üzere ayniyetinin tespitine yönelik önlemleri alabilirler. Muayeneden sonra değiştirilmemeleri için mühür, kurşun mühür, etiket gibi belirleyici araçları eşyanın ve kapların veya taşıtların üzerine tespit edebilirler.

Eşyaya ve taşıtlara ayniyet tespitine yönelik olarak tatbik edilen etiket, mühür ve benzeri araçlar, beklenmeyen hal ve mücbir sebepler nedeniyle eşyanın veya taşıtların korunmasını sağlamak için sökülmeleri veya imhaları zorunlu olmadıkça, yalnız gümrük idareleri tarafından veya bu idarelerin izni

ile sökülebilir ya da imha edilebilir. Bu tür bir zorunluluğun ilgili kurum veya kuruluşlardan alınacak mücbir sebep belgesi ile gümrük idaresine ayrıca tevsiki gerekir.

ALTINCI ALT AYIRIM

Tahlil

Laboratuar tahliline tabi tutulacak eşya

Madde 194- (05.07.2006 tarih ve 26219 sayılı Resmi Gazete ile değişik) Eşyanın,

a) 28 xx.xx ekte yer alan listede bulunması,

b) Gümrük vergisinin tahakkuk ettirilmesinde veya muaflık hükümlerinin uygulanması ya da eşyaya uygulanacak dış ticaret önlemleri veya düzenlemelerinin belirlenmesi nedeniyle eşyanın cins, nev'i ve niteliğini; dolayısıyla Türk Gümrük Tarife Cetvelindeki yerini tespit edebilmek için muayene memurunca bu tespitin yapılmasının mümkün olamaması,

Hallerinde laboratuar tahlili yapılır.

Muayene memuruna ‘belge kontrolü’ için gelen beyanname içeriği eşya 28 xx.xx ekte yer alsa dahi laboratuar tahliline gönderilmez.

Belge kontrolüne sevk edilen gümrük beyannamesi konusu eşyanın yaş tespiti nedeniyle ekspertizine gereksinim duyulması veya bileşim tablosundaki yerinin belirlenmesi nedeniyle gümrük laboratuarına gönderilmesinin gerekmesi halinde, bu durum, belge kontrolü ile görevli muayene memuru tarafından bir müzekkere ile idare amirine bildirilir. İdare amiri, usulüne uygun olarak numune alınmasını sağlar ve eşya ekspertize ya da tahlile tabi tutturulur. Tahlil veya ekspertiz raporunun müzekkere düzenleyen muayene memuruna gelmesi üzerine, muayene işlemleri sonuçlandırılır.

Eşyanın usulüne göre alınmış numunesi, numune alınmasının mümkün olmadığı veya eşyaya zarar verdiği hallerde eşyanın bütünü laboratuvara gönderilir. Ancak, eşyanın bütününün laboratuvara gönderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, üretici firma tarafından tahlil edilebilir şekilde hazırlanmış olan ve eşyayı temsil eden bir numune laboratuvara gönderilir.

Fiziki muayeneye sevk edilen ve 28 xx.xx ekte yer alan eşyanın, muayene memurunca tarife pozisyonunun tespit edilebilmesi halinde, söz konusu eşyanın laboratuar tahliline gönderilmesine gerek yoktur.

İthalinde süreklilik bulunan eşyanın göndericisi, alıcısı ve menşeinin aynı olması, eşyanın özelliklerini belirleyici belgelerinde farklılık bulunmaması ve beyanname tescil tarihi itibarıyla en fazla bir yıl öncesine dayanan ve aynı eşyaya ait tahlil raporunun gümrükçe tasdikli nüshasının ibraz edilmesi halinde, daha önce yapılan tahlile itibar edilir.

Ancak,

a) Türk Gümrük Xxxxxx Xxxxxxxxxx 27 (27.01 ila 27.05 ve 27.16 hariç), 28, 29 uncu fasılları ile

39.01 ile başlayarak 39.15 dahil olmak üzere bu tarife pozisyonlarında yer alıp dökme gelen eşya her durumda tahlile gönderilir.

b) 39.01 ile başlayarak 39.15 dahil olmak üzere bu tarife pozisyonlarında yer alıp dökme gelen eşyanın A veya B Sınıfı Onaylanmış Kişi Statü Belgesi sahibi olanlar tarafından ithalinde ise, eşyanın bu fıkrada belirtilen özellikleri taşıması ve beyanname tescil tarihi itibariyle en fazla altı ay öncesine dayanan ve aynı eşyaya ait tahlil raporunun gümrükçe tasdikli nüshasının ibraz edilmesi halinde, daha önce yapılan tahlile itibar edilir.

Altıncı fıkra hükümlerini ihlal ederek aynı fıkrada belirtilen şartları taşımayan eşyayı yeni bir laboratuar tahlili gerektirmeksizin ithal etmeye kalkıştıkları tespit edilen yükümlülere bir daha bu kolaylıktan yararlanma hakkı verilmez.

Tahlilin yapılacağı yerler ve gümrük laboratuarlarının görevleri

Madde 195- (27.02.2003 tarih ve 25033 sayılı Resmi Gazete ile değişik) Laboratuar tahlilleri gümrük laboratuarlarında yapılır. Tahlilin gümrük laboratuarlarında yapılamaması halinde bu tahlil, ücreti yükümlülerce peşin ödenmek şartıyla, gümrük müdürlüklerince uygun görülen laboratuarlarda yaptırılabilir. Tahlil yapılacak laboratuarın tespitinde eşyanın cins, nevi ve niteliğine göre sırasıyla en yakın üniversite, bilimsel kuruluş, uzman ve uygulayıcı kurumların laboratuarları dikkate alınır.

Gümrük Xxxxxx’xxx 65 inci maddesinin 3 üncü, 66 ncı maddesinin 4 üncü fıkrası gereğince gümrük laboratuarlarında yapılan tahliller için yükümlüden tahlil masrafı alınmaz. Yükümlünün talebi üzerine Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu belirlenmesine ilişkin olarak istenilen ve birinci fıkra uyarınca yapılan tahliller dışında yapılan tahlillerden 748 inci maddede belirtilen miktarda tahlil ücreti alınır.”

Gümrük laboratuarlarında aşağıdaki işler yapılır.

a) Eşya için Türk Gümrük Tarife Cetvelinin veya muaflık hükümlerinin uygulanması bakımından tarife diline göre cins, nev’i ve niteliğinin laboratuar tahlili ile tespiti,

b) Dış Ticaret Rejiminin koyduğu kayıtlar gereği, yasaklama ve kısıtlama hükümlerinin uygulanması bakımlarından eşyanın mahiyetinin ne olduğunun laboratuar tahlili ile tayini,

c) İdarece lüzum görülecek sair tahlil ve fenni işlerin yapılması.

Tahlilin ne yönden yapılacağı

Madde 196- (27.02.2003 tarih ve 25033 sayılı Resmi Gazete ile değişik) Muayene memurları tahlil için gümrük laboratuarlarına veya hariçteki laboratuarlara gönderecekleri eşya veya numunelerin hangi yönden tahliline gerek gördüklerini beyannameye açıkça ve eksiksiz bir şekilde yazmakla ve kimyagerler de tahlili istenilen çerçevede yapmakla yükümlüdür.

Noksan sorgu nedeniyle ortaya çıkacak yanlış tarife uygulamasından veya numunelerin başka yönlerden tekrar tahlile gönderilmesinden, ilgili muayene memurları sorumludur.

Numune almaya ilişkin kurallar

Madde 197 - (05.07.2006 tarih ve 26219 sayılı Resmi Gazete ile değişik) Numune, eşya sahibi veya temsilcisi huzurunda muayene memuru tarafından alındıktan sonra 29/b nolu ekte yer alan tutanak eşya sahibi veya temsilcisine imzalattırılır. Numune alınacak eşyanın miktarının fazla olması durumunda, alınacak numunenin tüm eşyayı temsil etmesi için eşyanın değişik bölgelerinden örnekler alınarak bunlar birleştirilir

Ancak alınan örneklerin teknik olarak birleştirmesinin mümkün olmaması halinde örnekler laboratuara ayrı ayrı gönderilir.

Perakende satışa hazırlanmış hava geçirmez halde ambalajlanmış eşya için en küçük ambalaj numune olarak kabul edilir.

Ambalajlı kaplarda bulunan parça, toz veya hamur kıvamındaki numuneler doğrudan hava ile temas etmeyecek şekilde alınır. Bu numuneler en az üç ayrı kaptan olmak kaydıyla tüm kapların %5’inden alınır.

Numune alımında 29 xx.xx ekte yer alan emniyet tedbirlerine 29.1 xx.xx ekte yer alan temizlik kurallarına uyulur.

Numune konulacak kapların 29.2 xx.xx ekte yer alan özellikte olmasına dikkat edilir.

Numune kapları mühür altına alındıktan sonra kırılma ve dökülme olmaması için uygun bir şekilde ambalajlanmak suretiyle laboratuvara gönderilir.

(05.07.2006 tarih ve 26219 sayılı Resmi Gazete ile eklenmiştir) Numune kapları mühür altına alındıktan sonra kırılma ve dökülme olmaması için uygun bir şekilde ambalajlanmak suretiyle laboratuvara gönderilir.

Katı eşyadan numune alma

Madde 198- Dökme eşyanın numunesi eşyanın değişik yerlerinden alınan örneklerin karıştırılması suretiyle elde edilir.

Taneleri aynı büyüklükte olmayan dökme eşyanın numunesi, eşit uzaklık ve eşit derinlikte on ayrı bölgeden alınan örneklerin birleştirilmesiyle elde edilir.

Varil, çuval, kutu ve benzeri ambalaj içinde bulunan aynı tür eşyanın numunesi, her ambalaj türünden ayrı örnekler alınarak bunların birleştirilmesi suretiyle elde edilir.

Düzgün kalıplı parçalar halindeki metal ve alaşımlarından tüm eşyayı temsil etmesi için 3’ten az 10’dan fazla olmamak kaydıyla her 1000 ton için 1 adet örnek alınır. Bu örnekler bir araya getirilmek suretiyle numune elde edilir.

Katı eşyadan numune alınmasında 29.3 xx.xx ekte yer alan alet ve cihazlar kullanılır. Sıvı eşyadan numune alma

Madde 199- Sıvı maddelerden numune alınması için kabın çalkalanarak veya eşyanın karıştırılarak homojen hale getirilmesi gerekir. Bu işlem sırasında sıvı maddenin hava ile teması önlenir.

Petrol ürünleri veya melas gibi eşyanın depolandığı tank veya fıçı gibi büyük hacimli kaplardan numune alınması bu kapların üst, orta ve alt bölgelerinden alınan örneklerin birleştirilmesi suretiyle yapılır.

Macun halinde koyulaşmış, donmuş,içinde çözünmeyen katı maddeler ihtiva eden sıvılardan numune alınması bu sıvıların değişik bölgelerinden alınan parçaların eritilip çalkalanması suretiyle yapılır.

Sıvılardan numune alınmasında 29.4 ila 29.7 xx.xx eklerde yer alan aletler kullanılır. Akan sıvıdan numune alma aşağıdaki şekilde yapılır:

a) Numune alınacak sıvının tamamı bir borudan sabit hızla homojen olarak akıyor ise, bu boruya borunun eksen ve iki yüzeyi arasındaki mesafeyi tam ortalayacak hizada ağzı akış yönüne dönük L şeklinde 29.5 xx.xx ekte yer alan kıvrılmış musluklu bir borudan ibaret olan sabit haldeki akışkan sıvılar için numune aleti bağlanır ve zaman zaman musluk açılarak gereken miktarda numune alınır.

b) Sıvı eğer bir depodan homojen olarak akmıyor ise başlangıç, orta ve üst noktalarından ikişer litre örnek alınır. Bu örnekler bir araya getirilip karıştırılır. 250-500 ml şişelere konur, ağzı mantar tıpa ile kapatılır, mühürlenir.

c) Sıvının farklı yoğunlukta katmanlar halinde akması halinde, boruya 29.6 xx.xx ekteki sabit halde bulunmayan akışkan için numune alma aleti bağlanır. A borusunun dışta kalan kısmına musluklu bir C borusu geçirilir. A borusu D yerinde tekrar ana boruya bağlanır. Numune muslukla C borusundan alınır.

Durgun haldeki sıvılardan numune alınması aşağıdaki gibi yapılır:

a) Fıçı, varil, tank ve benzeri kap içinde bulunan sıvıların yapılan kontrol sonunda tek fazlı olduğunun anlaşılması halinde herhangi bir yerinden sifon ile numune alınır. Sıvının birden fazla fazdan oluşması halinde numune 29.7 xx.xx ekte yer alan boru şeklindeki çok fazlı sıvılardan numune alma aleti ile alınır. Borunun ağzı mantar ile sıkıca kapatıldıktan sonra mantar tam ortasından bir tele bağlanır. Tel borunun ortasından geçirilir. Bu telin hareketi ile mantar boruya kolayca takılıp çıkartılabilmelidir. Boru kapalı vaziyette sıvının bulunduğu kaba daldırılır. Mantar istenilen seviyeden açılarak borunun sıvı ile dolması sağlanır. Mantar kapatılır ve boru sıvıdan çıkarılır. Bu şekilde her fazdan ayrı ayrı alınan birim numuneler bir kapta birleştirilir. İyice karıştırıldıktan sonra 500 ml lik şişelere doldurularak numune oluşturulur. Şişelerin ağızları kapatılıp mühürlenerek eşyanın tüm özelliklerini gösteren etiket şişeye yapıştırılır.

Durgun haldeki sıvı çözünmemiş katı madde ihtiva ediyor ise numune sıvının tamamı iyice karıştırılarak ve katı kısım henüz dibe oturmadan alınır.

Aşırı doygunluktan dolayı çözünmemiş kristaller içeren oleum, asetik asit gibi sıvılardan numune ya sıvının bütününü ısıtıp bu kristaller çözüldükten sonra ya da iyice karıştırılarak kristalleri sıvı içinde homojen şeklinde dağıttıktan sonra alınır.

Gazlardan numune alma

Madde 200- Gaz numunesini almak için mümkün olabildiğince sabit basınç altında numune akış hızının gazın değişen basınçlara göre ayarlanması suretiyle alınır.

Borulardan akan gazlardan numune almak için 29.8 xx.xx ekte yer alan cihaz kullanılır. Söz konusu cihazın en uzun borusu gazın geçtiği borunun ekseni hizasına gelecek şekilde takılır.

Tank içinden gaz numunesi alınması için 29.9 xx.xx ekte yer alan cihaz kullanılır. Söz konusu cihaz bir basınç ölçeği (B), hız ölçme şişesi (C), gaz sayacı (G), basınç kontrol sayacı (E) ve basınç ölçeğinden (F) ibarettir. Cihazın bir ucu aspiratöre diğer ucu numunesi alınacak eşyaya bağlıdır. Aspiratör gazın emilmesini sağlar.

Numune alınırken basınç ölçeğinde okunan basınç kontrol cihazındaki boruyu yukarı aşağı hareket ettirerek 20-25 mm Hg olacak şekilde ayarlar. Gaz bir basınç altında geçiyor ise gaz alma düzeneğinde aspiratör basınç kontrol cihazı ve basınç ölçeği kısımları kullanılmaz.

Bu şekilde elde edilen numuneler kimyasal ve termik özellikleri uygun borosilikat camından yapılmış gaz giriş ve çıkış borularında sızdırmazlık özelliği bulunan 29.10 xx.xx ekte yer alan tüp şeklinde gazlardan numune alma kabına konur.

Numunelerin miktarı, etiketlenmesi ve mühürlenmesi

Madde 201- Numuneler, beyan edilen eşyanın cins, nev’i ve niteliğini temsil edecek şekilde ve en az iki tahlile yetecek miktarda alınır.

Gümrük idareleri aldıkları numuneler karşılığında herhangi bir bedel ödemekle yükümlü değildir.

Her numune kabına 29.11 xx.xx ekteki örneğine uygun etiket yapıştırılır. Etiketler silinmeyecek sabit mürekkepli kalemle yazılır ve numune kabının kapağına değil, kabın kendisine yapıştırılır.

Kapalı kaplar içine veya şişelere konan numunelerin ağızları numuneyi alan tarafından mühürlenerek kapatılır.

Numunelerin laboratuara gönderilmesi

Madde 202- (05.07.2006 tarih ve 26219 sayılı Resmi Gazete ile değişik) Tahlilin yapılacağı laboratuarın posta veya özel kargo ile gitmesini gerektirmeyecek kadar yakın olması halinde numune gümrük personeli refakatinde gönderilir. Bu şekilde gönderilen numuneler imza karşılığında teslim edilir.

Laboratuvara gönderilen numune ile birlikte eşyaya ait laboratuvar tahlil raporu formu, fatura örneği, gerektiğinde eşyanın üretim prosesi, kimyasal bileşimi ile kimyasal ve fiziksel özelliklerini ve kullanım alanlarını gösteren ayrıntılı prospektüs bilgileri yer alır.

Eşya sahibi veya temsilcileri tahlil için gümrük laboratuarlarına doğrudan numune gönderemeyecekleri gibi, laboratuarlar da bunları kabul edemez.

Her beyannameye ait tahlili gereken numuneler gümrük laboratuarına bir defada gönderilir. İlk numunelerin tahlilinden ve rapora bağlanmasından sonra gümrük laboratuarlarına her ne sebeple olursa olsun tekrar numune gönderilmesi idare amirinin iznine bağlıdır.

Gümrük laboratuarları dışındaki laboratuarlara gönderilen numuneler yazı ile sevk edilir. Bu yazıda, eşyanın cins, nev’i, niteliğine ilişkin yükümlü beyanı ile birlikte Türk Gümrük Tarife Cetveli ve İzahnamesinde söz konusu eşya ve analizleri için getirilen hükümler dikkate alınarak hangi analizlerin yapılması gerektiği, özellikle hangi hususun tespitinin istenildiği belirtilir ve düzenlenecek raporda numunenin mühürlü olarak ulaşıp ulaşmadığı hususuna yer verilmesi istenilir.

Kargo ile gönderilecek numune kapları gönderme yazısı ile birlikte sağlam bir dış kabın içine konulur. Kırılacak veya bozulacak türden olan numune kapları kırılmayı önleyecek şekilde plastik, köpük gibi maddeler ile desteklenir.

Gümrük laboratuarına gönderilmesi tehlikeli veya külfetli olan eşyanın bulunduğu yerde görülüp, kimyagerlikçe numune alınması mümkündür.

Numunelerin kargo ile gönderilmesine ilişkin masraflar yükümlüsüne aittir.

Usulüne uygun alınmadığı veya usulüne uygun gönderilmediği sonradan tespit edilen numune kullanılarak yapılan tahlil sonuçları geçersiz sayılır.

Numuneler üzerinde yapılacak ilk incelemeler

Madde 203- Gümrük laboratuarlarına gönderilen numuneler tahlilden önce gözden geçirilir ve bunların yukarıdaki maddelerde yazılı şekil ve miktarda olup olmadığı, beyannamelerinde gösterilen sayıda bulunup bulunmadığı araştırılır, varsa noksanlıkların tamamlanması için muayene memurlarına geri verilir.

Numunelere tahlilden sonra yapılacak işlemler

Madde 204- (05.07.2006 tarih ve 26219 sayılı Resmi Gazete ile değişik) Üzerlerine etiket yapıştırılmak veya bağlanmak suretiyle laboratuvarlara gönderilmiş olan numunelere ait etiketlerin üzerine kimyagerlerce tahlil raporlarının numaralarının yazılması şarttır

Tahlili yapılan numuneler, tahlil raporlarının yazılıp imzalanmasından sonra tahlili yapan kimyager tarafından mühürlenir ve laboratuvardaki numune odasında saklanır.

Tahlil neticelerinin tebliğinden itibaren 1 ay içinde sahipleri tarafından müracaat edilerek alınmayan numuneler gümrüğe terk edilmiş sayılır. Tahlil neticelerinin tebliğinde sahiplerince geri alınmayacağı yazılı olarak beyan edilen numuneler bu bildirim tarihinden 15 gün sonra tasfiye olunur. Tahlil isteği, tarife sorgusu, Bağlayıcı Tarife Bilgisi başvurusu, Bağlayıcı Menşe Bilgisi başvurusu veya herhangi bir nedenle Müsteşarlığa gönderilip süresi içinde alınmayan numuneler Müsteşarlıkça değerlendirilir.

Numunelerin üzerlerindeki mühürlerin bozulmuş olmasından ve kap içindeki numunelerin akıp sızmasından veya zarara uğramasından ve tasfiyesi gerekenlerin tespitinden ve bunların zamanında tasfiye edilmemesinden ve bunların muhafazasından doğrudan doğruya numune odası memuru veya bu işle görevli memur sorumludur.

Tahlil raporları

Madde 205- (05.07.2006 tarih ve 26219 sayılı Resmi Gazete ile değişik) Gümrük laboratuvarlarında yapılacak tahliller için 30 xx.xx ekte yer alan Laboratuvar Tahlil Raporu Formu 3 nüsha olarak düzenlenir. Beyanname muhteviyatı eşyanın çok kalemli olması halinde 30/a xx.xx ekte yer alan Laboratuvar Tahlil Raporu Devam Formu kullanılır. Mezkur formlara sene başından itibaren sıra numarası verilerek 31 xx.xx ekte yer alan Laboratuvar Kayıt Defterine kaydedilir. Formun birinci nüshası beyannameye eklenir. İkinci nüshası laboratuvarda saklanır. Üçüncü nüshası ise beyannamenin idarede kalan nüshasına eklenir. 194 üncü maddenin altıncı fıkrasındaki haktan yararlanmak isteyen yükümlülere idarece bu formun tasdikli bir nüshası verilir.

Gümrük laboratuarlarında yapılan tahliller için düzenlenecek raporun sıra numarası ve tarihi ilgili beyannamenin üzerine yazılır. Tahlile ilişkin formun bütün nüshaları tahlili yapan kimyager tarafından imzalanır ve laboratuarın resmi mührü ile mühürlenir.

Yukarıda belirtilen şekilde düzenlenen tahlil raporları muayene memurlarına gönderilir ve bu memurlarca incelendikten sonra bir aykırılık tespit olunmazsa, beyanname üzerine ‘tahlil sonucu beyana uygun bulunmuştur’ meşruhatı düşülür.

Müsteşarlık denetim elemanları ile idare amirleri tarafından yazılı olarak istenilecek tahlil sonuçları, yazıyla bildirilir.

İdare amirinin izni ile ikinci defa gönderilen numuneler için ayrı rapor tanzim edilir ve ayrı rapor numarası verilir. Bu raporların üzerine ilk raporun tarihi ile sıra numarası yazılır. İkinci tahlil raporları da sıra numarası verilerek laboratuar kayıt defterine kaydedilir.

(05.07.2006 tarih ve 26219 sayılı Resmi Gazete ile eklenmiştir) Gümrük idaresince laboratuvar tahlil raporu formunun gönderilmesi ve takibi elektronik ortamda yapılabilir.

Tahlil sonuçlarının eşya sahiplerine duyurulması

Madde 206- Birinci tahlil sonuçları ilgili muayene memurunca beyan sahiplerine tahlil raporlarının altlarına tarih ve imza attırılmak suretiyle, buna imkan bulunmayan hallerde ise yazı ile duyurulur. Bu tarih, tahlil raporlarına itiraz için başlangıç sayılır.

YEDİNCİ ALT AYIRIM

Eşyanın Tesliminden Sonra Beyanın Kontrolü

Eşyanın tesliminden sonra beyanın kontrolünde yapılacak işlemler

Madde 207- (23.12.2003 tarihli 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik) Gümrük idareleri, eşyanın tesliminden sonra ve beyannamedeki bilgilerin doğruluğunu saptamak amacıyla, eşyanın ithal veya ihraç işlemlerini veya sonraki ticari işlemlere ilişkin ticari belge ve verileri kontrol edebilirler. Bu kontroller beyan sahibine, söz konusu işlemler ile doğrudan ya da dolaylı olarak ticari yönden ilgili diğer kişilere veya belge ve verileri ticari amaçla elinde bulunduran diğer kişilere ait yerlerde yapılabilir. Mümkün olduğu takdirde eşya muayene de edilebilir.

Kamu kurum ve kuruluşları dahil eşyanın tesliminden sonra beyanın kontrolüne tabi olanlar veya bunlarla muamelede bulunan gerçek ve tüzel kişiler, yetkililerce istenilen belge ve bilgileri temin etmeye mecburdurlar.

Müsteşarlık, eşyanın tesliminden sonra beyanın kontrolü uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yönelik düzenleme yapmaya yetkilidir.

Gümrük idareleri, kendi yetkileri doğrultusunda veya beyan sahibinin talebi üzerine eşyanın risk kriterlerine göre belge kontrolü ve fiziki muayene yapılmadan teslim edilmiş olması halinde, eklenmesi zorunlu belgelerde kayıtlı bilgiler doğrultusunda, 4458 sayılı Gümrük Kanununun 63 üncü maddesi kapsamında beyannamenin düzeltilmesini teslimden sonra da yapabilirler. Söz konusu düzeltme beyannamenin döküm nüshaları üzerinde yapıldıktan sonra, yapılan düzeltmeye ilişkin açıklama BİLGE ekranına kaydedilir. Ancak,

a) Eşyanın tesliminden sonra beyannamenin incelenmesi sonucu beyan edilen bilgilerin yanlış olduğunun tespit edilmesinden,

b) Beyan sahibine eşyanın tesliminden sonra kontrole tabi tutulacağının bildirilmesinden,

c) Eşyanın kısmen ya da tamamen tüketilmesi, üretime sokulması, satılması ya da devredilmesinden,

sonra beyannamede düzeltme yapılmasına izin verilmez.

Beyannamenin incelenmesi veya eşyanın tesliminden sonraki kontrolü sonucunda, ilgili gümrük rejimine ilişkin hükümlerin yanlış veya eksik bilgilere dayanarak uygulandığının saptanması halinde, gümrük idareleri bu Yönetmelikte yer alan ceza hükümleri saklı kalmak üzere, beyanı yeni bulgulara göre düzeltmek için gerekli işlemleri yaparlar.

Basitleştirilmiş kontrol yöntemi, risk kriterlerine göre, belge kontrolü ve fiziki muayene yapılmadan teslim edilen eşyanın teslimden sonra gümrük beyannamesi ile ticari belge ve verileri incelenerek gerektiğinde eşyanın fiziki muayenesinin imalathane, fabrika, özel depo, işyeri ve benzeri yerlerde yapılmasını ifade eder.

Yukarıdaki fıkra kapsamı basitleştirilmiş kontrol yöntemi uygulamasından, B Sınıfı Onaylanmış Kişi Statü Belgesi sahibi bulunan kişiler yararlandırılır. Bunların ticari unvan ve vergi numaraları bilgisayar sistemine tanıtılır.

Risk kriterlerine göre basitleştirilmiş kontrol yöntemine tabi tutulan gümrük beyannamelerinin gümrük idaresi nüshaları basitleştirilmiş kontrol servisinde toplanır. Bu serviste görevli muayene memurları beyanname ve sistem üzerindeki bilgiler ile beyanı tevsik eden belgelerdeki bilgileri karşılaştırır. İlgili muayene memuru tarafından yapılan belge kontrolü sonucunda, uygun sonuç alınması durumunda BİLGE ekranına ve beyannamenin döküm nüshası üzerine “Kontrolü yapılmış ve uygun sonuç alınmıştır” meşruhatı düşülerek beyanname imzalanır.

Muayene memuru yaptığı inceleme sırasında beyanname ve ekli belgeler arasında ciddi bir farklılık görür ve fiziki muayenenin yapılmasına karar verir ise; durumu bir müzekkere ile idari amirine bildirir. İdari amirinin fiziki muayeneyi uygun görmesi halinde, ilgili muayene memuru ile birlikte başka bir muayene memuru veya gümrük memuru görevlendirilir. Bu memurlar eşyanın bulunduğu depo, fabrika veya işletmeye giderek eşyanın fiziki muayenesini yaparlar. Eşyanın bulunduğu duruma göre stok deposunda, üretim bandında, mamul stok ambarında veya firmanın muhasebe kayıtlarında gerekli inceleme yapılarak muayene sonuçları bir tutanağa bağlanır. Bu tutanağa, ilgili işletmeye veya deposuna zarar verilmediği de yazılır ve xxxxxxx görevli gümrük memurları ile firma yetkilisi tarafından imzalanır. Ayrıca, eşyanın gümrük işlemleri veya sonraki ticari işlemlere ilişkin ticari belge ve veriler de kontrol edilebilir.

Müsteşarlık (Gümrükler Genel Müdürlüğü), basitleştirilmiş kontrol yöntemi uygulamasından yararlanmak isteyenlerden aranan koşullarda değişiklik ve yapılacak işlemlere dair ayrıca düzenleme yapabilir.

İKİNCİ AYIRIM

Serbest Dolaşıma Giriş Rejimi

BİRİNCİ ALT AYIRIM

Genel Hükümler

Tanım

Madde 208- Türkiye Gümrük Bölgesine gelen eşyanın serbest dolaşıma girişi; ticaret politikası önlemlerinin uygulanması, eşyanın ithali için öngörülen diğer işlemlerin tamamlanması ve kanunen ödenmesi gereken vergilerin tahsili ve diğer mali yükümlülüklerin yerine getirilmesi ile mümkündür.

Serbest dolaşımda bulunmayan eşyaya serbest dolaşıma giriş rejimi hükümlerinin uygulanması halinde, eşya serbest dolaşımda bulunan eşya statüsünü kazanır.

Ticaret politikası önlemleri

Madde 209-Aramızda ticaret ve ödeme anlaşması olmayan ülkelerden gelen eşyanın yurda sokulması, o tarihte yürürlükteki ticaret politikası önlemlerine tabidir.

Aramızda iki taraflı ticaret ve ödeme anlaşması bulunan ülkelerden gelen eşyanın yurda sokulmasında, yürürlükteki ticaret politikası önlemlerinin yanı sıra, bu anlaşmalardaki kayıt ve şartlar da göz önünde bulundurulur.

Gerek anlaşma bulunmayan gerek anlaşmalı ülkelerden gelen eşyanın yurda girişinde, o tarihte yürürlükteki Dış Ticaret Rejimi ve Türk Parası Kıymetini Koruma Kararları ile konulmuş kayıt ve şartlar da dikkate alınır.

Beyan ve vergi oranı

Madde 210- Serbest dolaşıma giriş rejimine tabi tutulan eşyaya, bu rejime ilişkin beyannamenin tescil tarihinde yürürlükte olan vergi oranları uygulanır. Bununla birlikte, serbest dolaşıma giriş beyannamesinin tescil tarihinden sonra, eşyaya ilişkin gümrük vergilerinin ödenmesinden veya teminata bağlanmasından önce, tarımsal mali yükler dışında kalan ithalat vergileri oranlarının indirilmesi ve beyan sahibinin yazılı başvurusu halinde lehine olan oran uygulanır.

Beyan sahibince, tescil edilmiş olan beyanname ile ilgili gümrük işlemlerinin sebepsiz yere tamamlanmamış olması halinde, bu hüküm uygulanmaz.

Birden fazla tarifedeki eşyanın aynı tarifede vergilendirilmesi

Madde 211- Bir serbest dolaşıma giriş rejimi beyannamesi kapsamı olup aynı zamanda bir konşimento içeriği eşyanın değişik tarife pozisyonlarına girdiği hallerde;

a) Her bir eşya için kendi tarife pozisyonuna göre işlem yapılmasının ek bir iş yükü ve masrafa sebep olması,

b) Beyan sahibinin yazılı talepte bulunması,

Şartlarıyla, eşyanın tamamına en yüksek ithalat vergi oranına tabi eşyanın tarife pozisyonuna göre vergi uygulanabilir.

ATA Karnesiyle gelen eşyanın serbest dolaşıma girişi

Madde 212- ATA karnesiyle Türkiye Gümrük Bölgesi dışına geçici ihraç edildikten sonra yeniden ithal edilen serbest dolaşımda bulunan eşyanın serbest dolaşıma giriş işlemleri aynı ATA karnesiyle yapılır.

Bu durumda eşyanın serbest dolaşıma giriş işlemlerini yapan gümrük idaresi;

a) ATA karnesinin yeniden ithale ilişkin bölümünün A’dan G’ye kadar olan bölümündeki bilgilerinin doğruluğunu kontrol etmek,

b) ATA karnesinin yeniden ithale ilişkin H bölümünü doldurmak,

c) Yeniden ithal belgesini koparmak, Suretiyle işlemleri tamamlar.

İKİNCİ ALT AYIRIM

Yasaklama ve Kısıtlamalar

Türkiye’ye sokulması yasak olan eşya

Madde 213- Türk Gümrük Tarife Cetveli ile özel kanunlar veya taraf olduğumuz anlaşmalar ve sözleşmelerle ithali yasak edilmiş ve edilecek olan eşya, 235 inci madde saklı kalmak kaydıyla, her ne suretle olursa olsun Türkiye’ye sokulamaz.

Türkiye’ye ithali yasak olan eşya ve ilgili mevzuata ait liste 32 xx.xx ekte belirtilmiştir.

İthali belli kurum ve kuruluşlara bırakılan eşya

Madde 214- Özel kanunlar gereğince Türkiye’ye ithali belli kurum ve kuruluşlara bırakılan eşya, ancak bu kurum veya kuruluşlar veya bunların yetki verdiği kurum veya kuruluşlarca ithal edilebilir.

Halen ithali belli kurum veya kuruluşlara bırakılan eşyaya ait liste 33 xx.xx ekte gösterilmiştir.

İthalinde belli merciin izni aranılacak eşya

Madde 215- Özel kanun, kararname, tüzük ve tebliğ hükümlerine göre Türkiye’ye ithalinde belli merciin izni aranacak eşya, ancak tabi olduğu mevzuata uygunluğu tespit edilmek suretiyle serbest dolaşıma sokulabilir.

Halen yürürlükte bulunan mevzuat hükümlerine göre Türkiye’ye ithalinde belli merciin izni aranacak eşyaya ilişkin liste 34 xx.xx ekte yer almıştır.

ÜÇÜNCÜ ALT AYIRIM

Xxxx Xxxxx ve Tüzüklerinde Yazılı Mercilerce Ayrıca Kontrol ve Muayenesi Gereken Eşya

Hayvan ve hayvansal maddelerin muayenesi ve giriş kapıları

Madde 216- Kuşlar, kümes ve av hayvanları dahil olmak üzere, her nev’i hayvanlar ve hayvansal maddeler 3285 sayılı Hayvan Sağlığı Zabıtası Kanunu ile 22/2/1989 tarihli ve 89/13838 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Hayvan Sağlığı ve Zabıtası Yönetmeliği gereğince veterinerler tarafından ayrıca muayeneye tabi tutulur.

Bunlar, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ve Müsteşarlıkça birlikte tespit edilen gümrük liman ve kapılarından yurda sokulabilir.

Bitki ve parçalarının muayenesi ve giriş kapıları

Madde 217- Her türlü bitki, bitkisel ürün ve parçaları, zirai mücadele cihaz ve ilaçları ve bütün bunların ambalajlarının yurda sokulabilmesi için, 6968 sayılı Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Kanunu ve bu Kanunun uygulamasına dair Nizamname gereğince, Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca ilan olunan (yabani otlar, böcek, kurt, spor vesaire) gibi ithallerine mani hastalık ve zararlılardan temiz olması ve bu hastalık ve zararlılardan temiz yerin mahsulü bulunması ve bu hususların gönderildikleri ülkelerin resmi makamlarınca verilmiş bitki menşe ve sağlık sertifikaları ile birlikte gelmiş bulunmaları gerekir.

Yukarıdaki şartlar dairesinde gelen eşya, ancak, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ve Müsteşarlıkça birlikte tayin edilmiş bulunan kara, deniz ve hava gümrük kapılarından, zirai karantina kuruluşunca usulü dairesinde muayene ve girişlerinde bir sakınca olmadığı tespit edildikten sonra, yurda sokulabilir.

Gıda maddelerinin muayeneleri

Madde 218- Gıda maddelerinin muayene ve gümrük işlemlerinde 560 sayılı ‘Gıdaların Üretimi Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararname’ ve bu Kararnameye ilişkin Yönetmelik hükümleri göz önünde bulundurulur.

Bu nitelikteki eşyanın ithal veya ihracı, sadece bu konularda yetkili gümrük idarelerinden gerçekleştirilebilir.

Ölçü ve tartı aletlerinin muayenesi

Madde 219- Yurda sokulacak olan her nev’i ölçü ve tartı aletleri, 3516 sayılı Ölçüler ve Ayarlar Kanunu ile bu Kanuna bağlı olarak yayımlanmış yönetmelik gereğince öncelikle Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ölçü ve ayar taşra teşkilatı tarafından gümrüklerde muayene edilmesi mümkün olanların gümrüklerde, olmayanların ise geçici olarak yurda girişine müsaade edilerek ölçüler teşkilatı laboratuarlarında, ayar istasyonlarında veya montaj mahallerinde muayene edilerek damgalanır ve yurda kesin girişleri sağlanır. Bu hususta gümrük İdareleri muayenelerin sağlanması için gerekli yardımı yapmak ve kolaylığı göstermekle mükelleftir.

Bu ölçü ve tartı aletleri, sözü edilen kanun ve yönetmelik hükümleri gereğince, üçüncü fıkrada belirtilen şekilde işleme tabi tutulduktan sonra 35 xx.xx ekte yer alan listede gösterilen gümrük idarelerinden ithal edilebilir.

Bu ölçü aletleri, gümrükte iken sahiplerinin başvuru tarihinden itibaren 15 gün içinde ilk muayeneleri yapılarak doğru oldukları takdirde damgalanır. Muayene neticesinde doğru olmadıkları anlaşılan ve ıslahları da yapılamayanların veya yapılmayanların gümrükten çekilmelerine izin verilmez ve süresi içerisinde sahipleri tarafından mahrecine veya yurt dışına gönderilmeyen bu eşya hakkında Gümrük Kanununun tasfiyeye ait hükümleri uygulanır. Şu kadar ki, bu gibi aletlerin alıcı tarafından ıslah edilip damgalattırılması şartıyla yurda sokulmak üzere satılmasına müsaade edilir. Bu mümkün olmadığı takdirde ölçüler teşkilatı (Ölçüler ve Kalite Kontrol Genel Müdürlüğü) temsilcileri huzurunda ölçülük vasfının yok edilmelerinden sonra satışı yapılır.

DÖRDÜNCÜ ALT AYIRIM

Nihai Kullanımı Nedeniyle İndirimli Tarife Uygulamasına Tabi Eşya

İndirimli tarife uygulamasına tabi tutulacak eşya

Madde 220- Nihai kullanımı nedeniyle indirimli veya sıfır vergi oranı uygulamasına tabi eşyanın, belirlenen amaçlarla kullanılması halinde gümrük vergileri alınmaz veya normalde uygulanan gümrük vergisi oranından daha düşük vergi oranı uygulanır.

İzin

Madde 221- Serbest dolaşıma girecek eşyanın nihai kullanımı nedeniyle indirimli veya sıfır vergi oranı uygulanmasını isteyenlerin, eşyanın serbest dolaşıma gireceği yetkili gümrük idaresinden, beyannamenin tescil tarihinde veya bu tarihten geriye doğru altı aylık süre içinde yazılı olarak talepte bulunmaları gerekir.

Bu talepler aşağıdaki bilgileri içerir:

a) Nihai kullanımın mahiyeti,

b) İşlemin gerçekleşeceği üretim mahallerinin teknik özellikleri ve kapasitesi,

c) Kullanılacak eşyanın türü ve miktarı,

d) Gümrük idarelerince gerekli görülecek sair bilgi ve belgeler.

Talep uygun görüldüğü takdirde, ilgili gümrük idaresi tarafından indirimli veya sıfır vergi oranı uygulanması izni verilir. Bu izin yazısında iznin geçerlilik süresi de belirtilir.

Teminat ve denetim

Madde 222- Nihai kullanımı nedeniyle indirimli veya sıfır vergi oranı uygulanarak serbest dolaşıma giren eşyada kanuni veya tavizli vergi oranının uygulanması ile bulunacak vergiler ile nihai kullanım nedeniyle indirimli tarife uygulanarak tahakkuk ettirilen vergiler arasındaki fark teminata bağlanır.

İzin hak sahibi;

a) Eşyayı, öngörülen nihai kullanıma tahsis etmekle,

b) Gümrük idarelerinin, eşyanın gerçekten öngörülen nihai kullanıma konulduğundan emin olmak için gerekli gördükleri kontrolleri yapabilmelerini sağlayacak kayıtları tutmak ve bunların dayanaklarını teşkil eden belgelerle birlikte saklamakla,

Yükümlüdür.

Belirli bir nihai kullanıma yönelik eşyaya nihai kullanım düzenlemelerine göre uygulanan gümrük vergisinin, başka türlü uygulanabilen vergiden daha düşük olmaması durumunda, söz konusu eşyaya bu Alt Ayırım hükümleri uygulanmaz.

Birlikte depolama

Madde 223- İzin hak sahibinin haklı gerekçeleri bulunması halinde, gümrük idareleri, nihai kullanımı nedeniyle indirimli tarife uygulanan eşyanın, aynı teknik ve fiziksel özelliklere sahip, aynı şekil ve evsaftaki eşya ile birlikte depolanmasına izin verebilir.

Bu durumda nihai kullanım amacıyla indirimli veya sıfır vergi oranı, nihai kullanıma yönelik eşyanın, sonradan konulan eşyaya oranlanması sonucu bulunacak miktarın, depodan kullanılan eşyaya tatbik edilmesi sonucu bulunacak miktara uygulanır.

Geçerlilik süresinin kısaltılması ve iptali

Madde 224- İznin verilmesinde göz önünde bulundurulan şartlardan birinde veya birkaçında değişiklik olduğunda, gümrük idareleri iznin geçerlilik süresini kısaltabilir.

İznin verildiği aşamada yanlış beyanda bulunulduğunun veya eşyanın nihai kullanıma tahsis edilmediğinin veya edilemeyeceğinin anlaşılması ya da gümrük idaresinin izni olmaksızın devredilmesi veya satılması hallerinde izin iptal edilir.

İznin iptali durumunda izin hak sahibi nihai kullanıma tahsis edilmemiş eşya ile ilgili gümrük vergilerini derhal ödemek zorundadır.

Nihai kullanıma tahsis süresi

Madde 225- Nihai kullanım nedeniyle indirimli veya sıfır vergi oranına tabi eşyanın, bu uygulamadan yararlanabilmesi için, süresi içerisinde öngörülen nihai kullanıma tahsis edilmesi gerekir.

Nihai kullanıma tahsis

Madde 226- Eşya aşağıdaki hallerde nihai kullanıma tahsis edilmiş sayılır.

a) Sadece bir kez kullanılabilecek olan eşyanın tümünün süresi içinde öngörülen nihai kullanıma tahsis edilmiş olması,

b) Eşyanın mükerrer olarak kullanılabilir olması durumunda öngörülen kullanıma ilk sunuluşundan itibaren iki yıl geçmiş olması,

Ancak;

1) Havayolları tarafından ya değişim sözleşmeleri şartları gereğince ya da kendi ihtiyaçları nedeniyle uçakların bakım ve onarımı için kullanılan malzeme, öngörülen kullanıma ilk tahsis edilişlerinde,

2) Montajda kullanılan araç parçaları, bunların tahsis edildiği araçlar diğer kişilere devredildiğinde,

3) Sivil uçakların yapım, bakım, tadilatı veya donanımına yönelik eşya, izin hak sahibinden başka bir kişiye devredildiğinde veya bakımını, onarımını veya tadilatını müteakip üçüncü şahıslarca tekrar sahibinin kullanımına verildiğinde,

4) Sivil gemilerle sondaj veya inşaat platformlarının yapımı, onarımı, bakımı, tadilatı ve donatılması amaçlarına yönelik olarak sağlanan eşya, gemi ve sondaj platformu izin hak sahibinden başka bir kişiye devredildiğinde bakımı, onarımını ya da tadilatını müteakip üçüncü şahıslarca tekrar sahibinin kullanımına verildiğinde,

5) Doğrudan güverte teslimi yapılan donatım amaçlı eşya teslimatının gerçekleştiği anda,

6) Sivil uçaklar, bu amaç için öngörülen resmi kayıtlara tescil edildikleri tarihte, Nihai kullanıma geçmiş sayılır.

c) Nihai kullanım işleminin gerçekleştirilmesi sonucunda ortaya çıkan atık ve artıklar ile doğal yıpranmadan ileri gelen kayıplar da nihai kullanıma tabi tutulmuş eşya olarak değerlendirilir.

Eşyanın devri ve başka bir gümrüğe gönderilmesi

Madde 227- Nihai kullanım kapsamı eşyanın gümrük idaresinin izniyle başka bir izin hak sahibine devri mümkündür.

Devir nedeniyle başka bir gümrüğe gönderilecek nihai kullanım kapsamı eşya varış gümrüğüne 36 xx.xx ekte yer alan T5 belgesi ile gönderilir.

T5 belgesi üç nüsha düzenlenir ve tescil işlemine tabi tutulur. T5 belgesinin;

a) A kutusuna çıkış gümrük idaresi,

b) 2 xx.xx kutuya eşyayı gönderen kişinin adı ve adresi,

c) 8 xx.xx kutuya eşyanın gönderildiği kişinin adı ve adresi,

d) 14 xx.xx kutunun altında bulunan ‘önemli not’ kutusuna ‘nihai kullanıma tabi eşya’ ibaresi,

e) 31 xx.xx kutusuna eşyanın tanımı, 33 xx.xx kutuya eşyanın tarifesi,

f) 38 xx.xx kutuya eşyanın net ağırlığı,

g) 103 xx.xx kutuya yazıyla eşyanın net miktarı,

h) 104 xx.xx kutuda yer alan diğer bölümüne büyük harflerle ‘NİHAİ KULLANIM AMACIYLA İNDİRİMLİ VEYA SIFIR VERGİ ORANINDAN YARARLANAN EŞYANIN TAŞINMASIDIR’ ibaresi,

ı) 106 xx.xx kutuya;

- Eşyanın serbest dolaşıma girişinden sonra bir işleme tabi tutulması durumunda, eşyanın serbest dolaşıma girdiği haldeki tanımı,

- Serbest dolaşıma giriş beyannamesinin tescil sayı ve tarihi ile tescili yapan gümrük idaresinin

adı,

j) Formun arkasındaki E kutusuna varış gümrük idaresinin adı ile eşyanın çıkış tarihi,

Yazılmak suretiyle düzenlenmesi zorunludur.

T5 belgesinin iki nüshası eşyayla birlikte varış gümrüğüne ibraz edilmek üzere eşya sahibine verilir. Varış gümrüğü, eşya ile birlikte gelen T5 belgesinin bir nüshasını alıkoyar ve diğer nüshasını çıkış gümrük idaresine geri gönderir. Çıkış gümrük idaresi bu nüshayla işlemlerini kapatır.

Takip ve denetimin kalkması

Madde 228- Gümrük idarelerince, aralıklarla yapılan denetimlerde ve denetimin sona ermesi halinde, 37 xx.xx ekte yer alan Nihai Kullanım İzleme ve Takip Formu düzenlenir.

Özel amaca yönelik kullanım nedeniyle indirimli veya sıfır vergi oranından yararlanarak serbest dolaşıma girmiş eşyanın gümrük gözetimi;

a) Nihai kullanım olarak kabul edilen üretim veya kullanım faaliyetiyle,

b) İndirimli veya sıfır vergi oranı uygulamasına ilişkin koşulların sona ermesiyle,

c) Eşyanın ihraç veya imha edilmesiyle,

d) Eşyanın belirlenen amaçlar dışında kullanılması nedeniyle tahsili gereken vergilerin ödenmesiyle,

Sona erer.

BEŞİNCİ ALT AYIRIM

Serbest Dolaşımdaki Eşyanın Statüsünü Kaybetmesi Statünün kaybedilmesi

Madde 229- Serbest dolaşımda bulunan eşya;

a) Serbest dolaşıma giriş beyannamesinin iptal edilmesi,

b) Geri ödeme sisteminin uygulandığı dahilde işleme rejimi çerçevesinde işlendikten sonra ihraç edilen eşyaya ilişkin gümrük vergilerinin geri verilmesi veya kaldırılması,

c) Eşyanın kusurlu olması veya satış sözleşmesi hükümlerine uygun olmaması nedeniyle, gümrük vergilerinin geri verilmesi veya kaldırılması,

d) Eşyanın ihracına, geri gönderilmesine veya gümrükçe onaylanmış başka bir işlem veya kullanıma tabi tutulması nedeniyle, gümrük vergilerinin geri verilmesi veya kaldırılması,

Hallerinde, serbest dolaşımdaki eşya statüsünü kaybeder ve serbest dolaşımda olmayan eşya statüsünü kazanır.

ÜÇÜNCÜ AYIRIM

Transit Rejimi

BİRİNCİ ALT AYIRIM

Genel Hükümler

Kapsam

Madde 230- İthalat vergileri ve ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmayan serbest dolaşıma girmemiş eşya ile ihracatla ilgili gümrük işlemleri tamamlanmış eşyanın, gümrük gözetimi altında Türkiye Gümrük Bölgesi içinde bir noktadan diğerine taşınması, transit rejimi hükümlerine tabidir.

Transit rejimine tabi tutulan eşya Türkiye Gümrük Bölgesi içinde;

a) Yabancı bir ülkeden gelip yabancı bir ülkeye,

b) Yabancı bir ülkeden Türkiye'ye,

c) Türkiye'den yabancı bir ülkeye,

d) Bir iç gümrükten diğer bir iç gümrüğe, Taşınabilir.

Tanımlar

Madde 231- Bu rejimde geçen;

a) Taşıt aracı;

1) Herhangi bir yol aracı, römork veya yarı römork,

2) Demiryolu vagonu,

3) Tekne veya gemi,

4) Herhangi bir hava taşıtı,

5) Taşımacılık işlemlerinde kullanılan 1972 tarihli Konteyner Sözleşmesine uygun olarak imal edilmiş konteyner,

b) Hareket gümrük idaresi; transit işleminin başlangıç gümrük işlemlerini yapan gümrük idaresi,

c) Varış gümrük idaresi; hareket gümrük idaresince transit rejimi kapsamı eşyanın sevk edildiği gümrük idaresi,

Anlamına gelir.

Transitte kullanılacak belgeler

Madde 232- Transit rejimine tabi eşya;

a) Bu Alt Ayırımda belirtilen transit rejimi hükümleri çerçevesinde transit beyannamesi kapsamında,

b) Bir TIR karnesi kapsamında,

c) Transit belgesi olarak kullanılan bir ATA karnesi kapsamında,

d) 19 Haziran 1951'de Londra'da imzalanan, Kuvvetlerin Statüsü Hakkında Kuzey Atlantik Anlaşmasına Taraf Devletler Arasındaki Sözleşme ile öngörülen form 302 kapsamında,

e) Posta kolileri dahil olmak üzere posta yoluyla,

f) Bir Türk limanından başka bir Türk limanına veya Türkiye Gümrük Bölgesi dışındaki bir limana deniz veya hava yoluyla taşınan eşya, özet beyan kapsamında,

g) Antrepolardan veya gümrük idaresince konulmasına izin verilen yerlerden çıkarılarak transit edilecek eşya transit rejimi hükümleri doğrultusunda beyanname kapsamında,

Taşınır.

Vergi muafiyeti

Madde 233- Transit olarak geçen taşıt ve serbest dolaşıma girmemiş eşya transit geçişler dolayısıyla gümrük vergilerine tabi tutulmaz.

Ancak, transit eşyasına ilişkin olarak yapılan hizmet ve denetlemenin gerektirdiği masraflarla, yükleme, boşaltma, mühürleme, antrepo veya depolarda muhafaza gibi hizmetler karşılığı ücret alınır.

Anlaşmalara tabi transit taşımalar

Madde 234- TIR Karnesi kapsamında transit rejimine tabi eşyanın taşınmasında, TIR Sözleşmesi ile bu sözleşmeye dayanılarak çıkarılan yönetmelik, tebliğ ve genelge hükümleri uygulanır. Bu kapsamda yapılacak transit işlemlerinde doğabilecek ihtilaflar Müsteşarlıkça (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) sonuçlandırılır.

Türkiye’den doğrudan doğruya kapalı veya açık olup şartlarına uygun surette örtülü vagon içinde transit edilecek eşyanın sevki hakkında özel anlaşma var ise bu anlaşmalardaki yazılı hükümlere uyulur.

Yasaklama ve kısıtlamaya tabi eşyanın transiti

Madde 235- İlgili mevzuatları uyarınca yasaklama ve kısıtlamaya tabi eşyanın transiti için Müsteşarlıktan her seferinde izin alınır.

Gümrük idaresinin izni

Madde 236- Gümrük idaresinden izin alınmadan taşıttan taşıta veya geçici depolama yeri ve antrepodan taşıta eşya yüklenemez veya taşıttan eşya boşaltılamaz.

Hayvan ve hayvansal maddeler ile bitki ve parçalarının transiti

Madde 237- Hayvan ve hayvansal maddeler ile bitki ve parçalarının sınır gümrük idaresinde kanun ve nizamlara ve milletlerarası anlaşmalara göre gerekli sağlık muayeneleri, yetkili veteriner ve tarım memurları tarafından yapılır. Bu muayeneler yapılmadan gümrük idareleri eşyanın sevkine izin vermez.

Hayvan ve hayvansal maddeler, bitki ve parçalarının giriş ve çıkış kapıları ve bunların Türkiye’den transit geçirileceği yollar hususunda kanun, tüzük ve anlaşma hükümleri göz önünde tutulur.

İKİNCİ ALT AYIRIM

Transit Rejimi İşlemleri

İhracat eşyasının transit işlemleri

Madde 238- a) Eşyanın bir gümrük idaresinden bir veya birden fazla araç ile gönderilerek çıkış gümrük idaresinden karayolu veya demiryolu ile ihracı:

1) Hareket Gümrük İdaresi:

Yükümlü veya temsilcisi tarafından ihracat işlemlerinin tamamlanmasından sonra eşya kara taşıtlarına yüklenir ve taşıyıcı veya temsilcisi tarafından her bir araç için transit beyannamesi, eşya TIR karnesi kapsamında gönderiliyorsa özet beyan düzenlenir. Ayrıca TIR Karnesine ilişkin bilgiler bilgisayar sistemine girilir. Taşımanın demiryolu ile yapılması halinde ise, taşıyıcı veya temsilcisi tarafından taşımaya ilişkin bilgiler sisteme girilerek transit beyannamesi veya yerine geçen belge ile eşya çıkış gümrük idaresine sevk edilir.

Yükleme sonrasında beyana göre herhangi bir farklılık tespit olunması halinde, 192 nci maddeye göre ihracat beyannamesinde gerekli değişiklikler yapılır.

2) Çıkış Gümrük İdaresi:

Eşya çıkış gümrük idaresine geldiğinde, taşıyıcı veya temsilcisi hareket gümrük idaresinde düzenlenen transit beyannamesini veya yerine geçen belgeyi gümrüğe ibraz eder. Bilgiler gümrük memuru tarafından bilgisayar sistemine girilir. Sistem tarafından verilen tescil numarası ile atanan muayene memurunun ismi bu belgeler üzerine kaydedilir. Eşyanın muayene, tespit ve yurtdışı işlemleri bu belgeler kullanılarak yapılır.

b) Eşyanın bir gümrük idaresinden bir veya birden fazla araç ile çıkış gümrük idaresine sevk edilip burada araç değiştirerek ihracı:

1) Hareket Gümrük İdaresi:

Yükümlü veya temsilcisi tarafından ihracat işlemlerinin tamamlanmasından sonra eşya kara taşıtlarına yüklenir ve taşıyıcı veya temsilcisi tarafından her bir araç için transit beyannamesi düzenlenir.

Eşya bir havaalanı gümrük idaresinden başka bir havaalanı gümrük idaresine uçak ile sevk olunarak buradan yurtdışı edilecekse, hareket gümrük idaresinde ayrıca transit beyannamesi düzenlenmez. İhracat beyannamesi bilgileri, beyannamenin 4 ve 5 xx.xx nüshalarına da bastırılır ve transit işleminde bunlar kullanılır.

Yükleme sonrasında beyana göre herhangi bir farklılık tespit olunması halinde, 192 nci maddeye göre ihracat beyannamesinde gerekli değişiklikler yapılır.

2) Çıkış Gümrük İdaresi:

Eşya, çıkış gümrük idaresine geldiğinde hareket gümrük idaresinde düzenlenen transit beyannamesi gümrük idaresine ibraz edilir. İlgili gümrük memuru bilgileri bilgisayar sistemine girer. Sistem tarafından verilen tescil numarası ile atanan muayene memurunun ismi bu belge üzerine kaydedilir. Eşyanın muayene, tespit ve yurtdışı işlemleri hareket gümrük idaresinde düzenlenen belgeler kullanılarak yapılır.

Eşyanın yurtdışı edileceği taşıta yüklenmesinden sonra taşıyıcı veya temsilcisi tarafından özet beyan düzenlenir .

Türkiye gümrük bölgesine gelen eşyanın transit işlemleri

Madde 239-(02.09.2005 tarih ve 25924 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yönetmelik ile değişik)

a) Türkiye Gümrük Bölgesi dışından bir gümrük idaresine gelen serbest dolaşımda olmayan eşyanın, tek araç ile başka bir sınır kapısı gümrük idaresinden yurtdışı edilmek veya işlemi başka bir gümrük idaresinde yapılmak üzere sevk edilmesi:

1) Giriş Gümrük İdaresi:

Taşıyıcı veya temsilcisi, transit göndereceği eşya için transit beyannamesi düzenler. Muayene memurunca gerekli işlemler yerine getirilir ve işlemlerin tamamlanması sonrası bu beyannameye dayanılarak araç yüklenir ve eşya yurtdışı edilmek üzere sınır kapısı gümrüğüne veya gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulmak üzere başka bir gümrük idaresine sevk edilir. Taşıma TIR karnesi kapsamında yapılıyorsa, eşyaya ilişkin bilgiler bilgisayar sistemine girilir.

2) Varış veya Çıkış Gümrük İdaresi:

Eşya varış gümrük idaresinden yurtdışı edilecekse, taşıyıcı veya temsilcisi hareket gümrük idaresinde düzenlenen transit beyannamesini veya TIR karnesini gümrüğe ibraz eder. TIR Karnesi veya transit beyannamesi bilgileri gümrük memuru tarafından bilgisayar sistemine girilir. Sistem tarafından verilen tescil numarası ile atanan muayene memurunun ismi bu belgeler üzerine kaydedilir. Eşyanın muayene tespit ve yurtdışı işlemleri bu belgeler kullanılarak yapılır.

Eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulmak istenmesi halinde, taşıyıcı veya temsilcisi tarafından özet beyan verilir.

b) Yurtdışından deniz veya havalimanı gümrük idaresi ile bir iç kara gümrük idaresine gelen serbest dolaşımda olmayan eşyanın birden fazla araç ile bir sınır kapısı gümrük idaresinden yurtdışı edilmek veya işlemi başka bir gümrükte yapılmak üzere gönderilmesi:

1) Giriş veya Hareket Gümrük İdaresi:

Taşıyıcı veya temsilcisi, transit edilecek eşya için transit beyannamesi düzenler. Yükleme bu transit beyannamesine dayanılarak yapılır ve taşıyıcı firma tarafından her bir araç için transit beyannamesi düzenlenir. Transit işleminin demiryolu ile yapılması halinde, taşıyıcı veya temsilcisi tarafından aracın gümrük idaresine ilk gelişinde verilen özet beyan ile birlikte transiti yapılacak eşyanın listesi de verilir.

Bu listeler karşılaştırılarak uygun görüldüğü takdirde gümrüğün gözetimi altında vagonlara yükleme yapılır ve taşımaya ilişkin bilgiler sisteme girilerek transit beyannamesi veya yerine geçen belge ile eşya varış gümrük idaresine sevk edilir. (14.8.2002 tarih ve 24846 sayılı RG’de yayımlanan Yönetmelik ile “özet beyan” ibaresi “transit beyannamesi” olarak değiştirilmiştir.)

2) Varış veya Çıkış Gümrük İdaresi:

Eşya sınır kapısı gümrük idaresinden yurtdışı edilecekse, taşıyıcı veya temsilcisi hareket gümrük idaresinde düzenlenen transit beyannamesi ve/veya transit beyannamesi yerine geçen belgeleri ibraz eder. Bilgiler gümrük memuru tarafından bilgisayar sistemine girilir. Sistem tarafından verilen tescil numarası ile atanan muayene memurunun ismi bu belgeler üzerine kaydedilir. Eşyanın muayene tespit ve yurtdışı işlemleri bu belgeler kullanılarak yapılır.

Eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulmak istenmesi halinde, taşıyıcı veya temsilcisi tarafından her araç için özet beyan verilir.

c) TIR karnesi kapsamında taşınmayan ve serbest dolaşımda olmayan eşyanın bir sınır kapısı gümrük idaresinden, deniz veya hava gümrük idaresine veya diğer bir sınır kapısı gümrük idaresine buradan yurtdışı edilmek üzere sevk edilmesi :

1) Hareket Gümrük İdaresi:

Eşya hareket gümrük idaresince transit beyannamesi düzenlenerek varış gümrük idaresine gönderilir. Taşımanın demiryolu ile yapılması halinde taşımaya ilişkin bilgiler sisteme girilerek transit beyannamesi yerine geçen belge ile eşya varış gümrük idaresine gönderilir.

2) Varış Gümrük İdaresi:

Eşya, yurtdışı edileceği deniz veya hava gümrük idaresine geldiğinde giriş veya hareket gümrük idaresinde düzenlenen transit beyannamesi veya yerine geçen belge gümrük idaresine ibraz edilir. İlgili gümrük memuru bu belgelerdeki bilgileri sisteme girer. Sistemin verdiği tescil numarası ile atadığı muayene memurunun ismi bu belgeler üzerine kaydedilir. Eşyanın muayene, tespit ve yurtdışı işlemleri giriş veya hareket gümrük idaresinde düzenlenen bu belgeler kullanılarak yapılır. Eşyanın yurtdışı edileceği taşıta yüklenmesinden sonra taşıyıcı veya temsilcisi tarafından özet beyan düzenlenir.

Eşya sınır kapısı gümrüğünden yurtdışı edilecek ise, taşıyıcı veya temsilcisi giriş veya hareket gümrük idaresinde düzenlenen transit beyannamesini veya yerine geçen belgeyi gümrük idaresine ibraz eder. Bu belgelerdeki bilgiler gümrük memuru tarafından sisteme girilir. Sistemin verdiği tescil numarası ile atadığı muayene memurunun ismi belgeler üzerine kaydedilir. Eşyanın muayene, tespit ve yurtdışı işlemleri bu belgeler kullanılarak yapılır.

d) Serbest dolaşımda olmayan eşyanın TIR Karnesi kapsamında bir sınır kapısı gümrük idaresinden deniz veya hava gümrük idaresine veya diğer bir sınır kapısı gümrük idaresine yurtdışı edilmek veya gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulmak üzere başka bir gümrük idaresine sevk edilmesi:

1) Giriş veya Hareket Gümrük İdaresi:

Sınır kapısı gümrük idaresinde aracın yurda girişine ilişkin bilgiler sisteme girilir.

2) Varış veya Çıkış Gümrük İdaresi:Eşya, yurtdışı edileceği deniz veya hava gümrük idaresine geldiğinde TIR Karnesi gümrük idaresine ibraz edilir. İlgili gümrük memuru bu belge üzerindeki bilgileri sisteme girer. Sistemin verdiği tescil numarası ile atadığı muayene memurunun ismi TIR Karnesi üzerine kaydedilir. Eşyanın muayene, tespit ve yurtdışı işlemleri TIR Karnesi kullanılarak yapılır. Eşyanın yurtdışı edileceği taşıta yüklenmesinden sonra taşıyıcı veya temsilcisi tarafından özet beyan verilir.

Eşya sınır kapısı gümrük idaresinden yurtdışı edilecek ise, TIR Karnesi gümrük idaresine ibraz edilir. İlgili gümrük memuru bu belge üzerindeki bilgileri sisteme girer. Sistemin verdiği tescil numarası

ile atadığı muayene memurunun ismi TIR Karnesi üzerine kaydedilir. Eşyanın muayene, tespit ve yurtdışı işlemleri TIR Karnesi kullanılarak yapılır.

Eşya, gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulmak istenmesi halinde, TIR Karnesi gümrük idaresine ibraz edilir. İlgili gümrük memuru tarafından bu belge üzerindeki bilgiler sisteme girilir. Ayrıca, taşıyıcı veya temsilcisi tarafından özet beyan verilir.

e) Mahrecine iade edilecek eşyanın transit işlemleri:

Geçici depolama yerindeki eşyanın beyanname tescil edilmeden önce mahrecine iade edilmek istenmesi ve gümrük idaresince izin verilmesi halinde, eşya transit beyannamesi veya TIR Karnesi kapsamında mahrecine iade edilir.

Mahrecine iade edilecek eşya için beyanname tescil edilmekle beraber işlemler tamamlanmamış ve eşya geçici depolama yerinden çıkartılmamış ise bu beyanname iptal edilerek yukarıdaki fıkrada belirtildiği şekilde işlem yapılır. Mahrecine iadenin karayolu ile yapılmak istenilmesi halinde, eşya sınır gümrük idaresine geldiğinde taşıyıcı veya temsilcisi hareket gümrük idaresinde düzenlenen transit beyannamesi veya TIR Karnesini gümrük idaresine ibraz eder. İlgili gümrük memuru bilgileri sisteme girer. Sistemin verdiği tescil numarası ile atadığı muayene memurunun ismi bu belgeler üzerine kaydedilir. Eşyanın muayene, tespit ve yurtdışı işlemleri hareket gümrük idaresinde düzenlenen bu belgeler kullanılarak yapılır.

ÜÇÜNCÜ ALT AYIRIM

Öxxx Xxxxxxxx

Karayolu ile transite ilişkin özel hükümler

Madde 240- Türkiye Gümrük Bölgesi içinde, TIR Karnesi kapsamı taşımalar hariç olmak üzere, karayoluyla transit edilecek eşya, gümrük vergileri karşılığı teminat alınarak ve/veya memur refakatinde bir varış süresi saptanarak Dördüncü Alt Ayırımda belirtilen hükümler çerçevesinde transit edilir.

Karayoluyla transit işleminde eşyanın varış gümrük idaresinde geçici depolama yeri, antrepo veya gümrükçe izin verilen yerlere konulmak istenmesi halinde, eşya muayene edildikten sonra buralara konur.

Denizyolu ile transite ilişkin özel hükümler

Madde 241- Bir Türk limanından başka bir Türk limanına transit olunacak eşyayı, yalnız Türk bandıralı gemiler nakledebilir.

Ancak, Türkiye gümrük bölgesi dışından bir Türk limanına getirilen ve özet beyanında varış yeri başka bir Türk limanı gösterilmiş bulunan eşyanın, diğer yabancı gemilerle bu limana transitine izin verilebilir.

Yabancı limanlara yapılacak transit isteklerinin kabulü için, özet beyan veya özet beyan yerine geçen belgelerde eşyanın gideceği yerin Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yabancı bir liman olarak gösterilmesi gerekir.

Hem kabotaj, hem de serbest dolaşıma girmemiş eşyayı birlikte taşıyan Türk bandıralı gemilerin sahip, kaptan veya acenteleri, bu iki türlü eşyanın birbirine karışmaması için, gereğine göre, bunları ayrı yer ve bölümlere koymak veya gümrük idaresince uygun görülecek tedbirleri almak zorundadır.

Serbest dolaşımda bulunmayan eşyanın bir Türk limanına sevkine izin verilebilmesi için, eşyanın gideceği limandaki gümrük idaresinin, o malın gümrük işlemlerini yapmağa yetkili olması gerekir.

Türk bandıralı geminin kazan ve makinelerinde ve teknesinde ortaya çıkan bir arıza sebebiyle yoluna devam edememesi halinde, kurtarma amacıyla, yükü, yabancı bir gemiye aktarabilir.

Yabancı bir limana götürmek üzere Türk limanlarından eşya alan yabancı bayraklı gemilerin, kazaya uğraması, makinelerinin bozulması, haciz altına alınması, sefer değiştirmesi için emir alması gibi, yoluna devamına mani sebeplerden ötürü, yükünü bir Türk limanında başka bir gemiye nakletmesine izin verilir. Yabancı bir limana sevk edilmek üzere, bir Türk limanından diğer bir Türk limanında bulunan başka gemilere taşınacak söz konusu eşya, nakliyatının deniz üstünde olmak şartıyla, yabancı bandıralı gemilerle yapılmasına da izin verilir.

Demiryolu ile transite ilişkin özel hükümler

Madde 242- Muayenesi yapılarak geçici depolama yerinden veya antrepodan veya gümrükçe izin verilen yerden çıkarılan eşya, gümrük idaresinin gözetimi altında demiryolları işletmesine teslim olunur.

Geçici depolama yeri veya antrepo veya gümrükçe müsaade edilen yer, demiryolu istasyonundan başka bir yerde ise, eşya buralardan memur refakatinde sevk olunarak teslim edilir.

Gerek doğrudan doğruya, gerek memur refakatinde demiryolları işletmesine teslim olunan eşya için bu idarenin yetkili memurundan, transit beyannamesi üzerine imza alınır.

Transit işlemi diğer bir gümrük aracılığı ile yapıldığında da, eşya memur refakatinde aracı gümrüğe sevk edilerek demiryolları işletmesine teslimi, bu gümrükçe yapılır.

Demiryolları idaresi bu suretle teslim aldığı transit eşyası için, gümrüğe ayrıca özet beyan verir.

Havayolu ile transite ilişkin özel hükümler

Madde 243- Transit beyannamesi olarak kullanılacak özet beyanlarda aşağıdaki bilgilerin yer alması zorunludur;

a) Eşyanın taşındığı havayolu şirketinin adı,

b) Sefer sayısı,

c) Yükleme havaalanının adı,

d) Boşaltma havaalanının adı,

e) Konşimento numarası,

f) Her kalem eşyaya ilişkin;

1) Kap adedi,

2) Eşyanın kısa tanımı,

3) Brüt ağırlığı.

Boru hattı ile transit rejiminin uygulanacağı haller ve uygulanacak hükümler Madde 244- Boru hattıyla transit rejimi hükümleri;

a) Boru hattıyla Türkiye Gümrük Bölgesine gelen eşya için Türkiye Gümrük Bölgesine girişte,

b) Türkiye Gümrük Bölgesinde bulunan eşyanın boru hattına girişinde, Uygulanır.

Boru hattı ile transit rejiminde, rejimden sorumlu kişi, boru hattı işletmesidir.

Boru hattı ile transit taşımada, transit rejimi, eşyanın gönderildiği kişinin işletmesine ulaşıp kayıtlarına geçmesiyle son bulur.

Boru hattı taşımacılığında, taşımayı yapan işletme ve eşyanın gönderildiği işletme, bu eşyaya ilişkin muhasebe kayıtlarını eksiksiz tutmak ve gümrüğün denetimine her an hazır durumda bulundurmak zorundadır.

Form 302 kapsamında transit edilecek eşya

Madde 245- 19 Haziran 1951'de Londra'da imzalanan, Kuvvetlerin Statüsü Hakkında Kuzey Atlantik Antlaşmasına Taraf Devletler Arasındaki Sözleşme kapsamı eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesinde transiti, sözleşmede yer alan form 302 ibraz edilmesi halinde, bu belge kapsamında yapılır.

Form 302 kapsamında yapılan transit taşıma esnasında, gümrük vergilerinin tahsilini gerektirir bir durumun ortaya çıkması halinde, sözleşme hükümleri uyarınca işlem yapılır.

Posta yoluyla transitte uygulanacak hükümler

Madde 246- Posta yoluyla Türkiye Gümrük Bölgesine gelen ve Türkiye Gümrük Bölgesinde bir iç gümrükten transit edilecek eşyaya 593 üncü madde uygulanır.

Yolcu eşyasının transitinde uygulanacak hükümler

Madde 247- Yolcunun beraberinde bulunmayan eşyasının transit edilmesinde veya her hangi bir suret ve vasıta ile giriş işlemi yapılmak üzere diğer bir gümrüğe sevkinde, duruma ve eşyanın taşındığı araca uygulanan hükümler esas alınarak işlem yapılır.

Ancak, yolcuların beraberinde bulunan veya geçici depolama yeri veya antrepolardan çıkarılan yolcu eşyasının yukarıdaki şekillerde sevklerinde, bunlar, gümrük idaresine sahip veya mümessilleri tarafından 167 nci madde hükümlerine göre sözle beyan olunur.

DÖRDÜNCÜ ALT AYIRIM

Ortak Hükümler

Transite ilişkin yükümlülük

Madde 248- Transit rejimi hak sahibi olan kişiler, eşyayı öngörülen süre içerisinde ve gümrük idareleri tarafından eşyanın ayniyetinin tespiti amacıyla alınan önlemlere uymak suretiyle, varış veya çıkış gümrük idaresine sağlam ve noksansız olarak sunmak ve transit rejimine ilişkin hükümlere uymakla yükümlüdür.

Transit rejimine göre taşındığını bilerek eşyayı kabul eden taşıyıcı veya alıcı da, öngörülen süre içerisinde ve gümrük idareleri tarafından eşyanın ayniyetinin tespiti amacıyla alınan tedbirlere uymak suretiyle, varış veya çıkış gümrük idaresine sağlam ve noksansız olarak sunmakla yükümlüdür.

Transit rejimi, eşyanın ve belgelerinin bu rejim hükümlerine uygun olarak varış veya çıkış gümrük idaresine sunulması üzerine sona erer.

Transit rejimi beyanı

Madde 249- (20.01.2007 tarihli 26409 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile 6 ve 7 nci fıkra eklenmiş diğer fıkra buna göre teselsül ettirilmiştir.) Kara, deniz veya hava yoluyla Türkiye Gümrük Bölgesine getirilerek geçici depolama yeri, antrepo veya gümrükçe izin verilen yerlere konulduktan sonra yabancı veya bir Türk limanına transit edilecek eşya, transiti yapacak deniz aracına veya eşyayı o araca götürecek diğer bir araca yüklenmeden önce, acente veya taşıyıcı ya da mal sahibi tarafından gümrüğe transit beyannamesi verilir.

Denizyolu ile gelen eşyanın, karaya çıkarılmadan veya geçici depolama yeri veya antrepoya konulmadan, doğrudan bir Türk veya yabancı limana götürülmesi halinde, eşya için verilen özet beyan formu transit beyannamesi niteliğinde olup, bu eşya için ayrıca transit beyannamesi aranmaz.

Serbest dolaşımda bulunmayan eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesinde havayoluyla transiti özet beyanla yapılır. İlgili havayolu işletmesi tarafından tarih atılıp imzalanmak suretiyle onaylanarak düzenlenmiş özet beyanlar transit beyannamesi hükmünde olup, transit beyannamesi gibi işlem görür.

Transit işleminin demiryolu ile yapılması halinde, transit eşyası, gümrük bulunan ilk sınır istasyonunda, özet beyan yerine geçen taşıma belgesinin iki nüshası ile beyan edilir. Gümrüğe bu taşıma belgesi ile birlikte ve varsa gümrük işlemlerine mahsus olmak üzere mahreçlerinden düzenlenmiş ve demiryolları idaresine teslim edilmiş diğer gerekli belgeler de verilebilir.

Demiryolları dışındaki kara taşıtlarıyla transit rejimi kapsamında Türkiye Gümrük Bölgesinde taşınan eşya, sahipleri, taşıyıcıları veya mümessilleri tarafından tanzim edilecek transit beyannamesi ile beyan edilir.

İhracatla ilgili gümrük işlemleri tamamlanmış eşyanın transitinde taşıma şekline göre 232 nci maddede yer alan belgelerden uygun olanı kullanılır.

Transit beyannamesine fatura eklenmemesi hususunda düzenleme yapmaya Müsteşarlık yetkilidir.

Transit rejimine tabi eşyanın taşınmasında, eşyaya sadece beyana ilişkin belge eşlik eder. Transit eşyasının taşınmasında transiti sağlayan birden fazla belge kullanılamaz.

Transit beyanında düzeltme

Madde 250- Eşyanın, transit beyannamesinde belirtilen araçtan farklı bir araca yüklenmesi veya gönderileceği yerin değişmesi veya transit edilecek eşyanın tamamının araca yüklenememesi gibi nedenlerle transit beyannameleri üzerinde düzeltmeler yapılması gerektiği durumda, ilgililerin dilekçe ile

gümrük idaresine başvurarak zorlayıcı sebepleri bildirmeleri gerekir. İsteğin gümrük idare amirince kabulü halinde gerekli düzeltmeler yapılır.

Giriş veya hareket gümrük idaresinde muayene

Madde 251- Transit rejimine tabi eşya, şüphe veya ihbar durumları hariç olmak üzere, varış veya çıkış gümrük idaresine kadar muayene edilmeksizin ve gerektiğinde mühür altına alınarak veya memur eşliğinde sevk edilir. BİLGE sistemi tarafından eşyanın fiziki muayeneye sevk edilmesi halinde, ihbar ile özel durumlar dışında haricen muayene yapılması esastır. Ancak, haricen yapılan muayenede mühürlerin sağlam olmadığı veya kapların açılmış olduğu şüphesi oluşursa muayene tam muayeneye dönüştürülür. Bu madde uyarınca yapılacak gümrük muayenesi Birinci Ayırım hükümlerine göre yapılır ve muayenede rejim hak sahibi, temsilcisi veya eşyanın taşınmasından sorumlu kişiler de bulunabilir. (14.8.2002 tarih ve 24846 sayılı RG’de yayımlanan Yönetmelik ile ikinci cümle değişik)

Antrepolardan veya gümrük idarelerince konulmasına izin verilen diğer yerlerden çıkarılarak transit edilecek eşya, gerek görülmesi halinde muayene edilir.

Demiryolu ile gelen eşyanın transiti halinde, ilk sınır istasyon gümrüğünde önce katarı teşkil eden vagonlar taşıma belgesine göre haricen muayene edilir. Bu muayenede, vagonların kapılarına veya örtülerine, bağlantı yerlerine bakılır, mahreçlerinde vurulmuş mühürlerin sağlam olup olmadığı incelenir.

Transit edilecek eşyanın araca yüklenmesi

Madde 252- Transitte görevlendirilen memur, beyanname kendisine verildikten sonra:

a) Acente veya taşıyıcı veya mal sahibi yahut gümrük müşaviri ile birlikte eşyanın yüklü bulunduğu taşıtlara, eğer eşya geçici depolama yeri veya antrepoda ise buralara giderek kapların marka ve numarasını, orijinal ambalajlı olup olmadıklarını, üzerlerinde açılma şüphesini veren iz bulunup bulunmadığını inceler ve taşıta yüklemeyi gözetim altında tutar.

Şüphe uyandıran hallerde, durumu bir tutanak ile tespit eder ve derhal ilgili gümrük amirine bildirir.

b) Eşyada bozukluk veya eksiklik görmezse, bunların araca tamamen yüklenmesini sağladıktan sonra, işlemi transit beyannamesine yazarak imzalar.

Yüklemenin yarım kalması

Madde 253- Transit beyannamesinde veya beyanname yerine geçen belgelerde yazılı kapların tamamı araca bir günde yüklenmediği takdirde, yüklenen kaplar beyannameye kaydedilir.

Eşya geçici depolama yerinden veya antrepodan çıkarılmış ise, yüklenmeyen kısım tekrar buralara alınır, yahut liman vasıtaları içinde ve gümrük gözetimi altında bekletilir ve sonraki günlerde yüklemeye devam olunur ve bu yerlerde görevli memurların imzası alınır.

Taşıtın transit eşyasını tamamen almaması

Madde 254- Taşıt, transit beyannamesinde veya beyanname yerine geçen belgelerde yazılı eşyanın yalnız bir kısmını alabilmiş ise, yüklenen kapların marka, numara ve adetleri memur tarafından beyannamelerde gösterilir ve diğerlerinin yüklenmemesi nedeni de izah olunarak beyanname imzalanır.

Ayrıca, 192 nci maddeye göre beyannamede gerekli düzeltme yapılır.

Bir beyanname kapsamında olup başka bir taşıta yüklenecek kaplar için, acente veya taşıyıcı ya da mal sahibi tarafından ayrıca bir beyanname düzenlenerek yeniden işlem yapılır.

Mühür takılması

Madde 255- Transit rejimi kapsamında taşınan eşyanın kaplarına ve kapsız olanların üstlerine tekli sicimle veya telle bu sicimler veya teller koparılmayınca açılamayacak ve ayniyetlerini belirtecek surette mühür takılır ve durum beyannameye kaydedilir.

Üzerlerine mühür takılmayacak kapsız eşyanın içinde bulunduğu taşıtların üstlerine örtüler çekilmiş ve bunlar araca eksiz ipler ile bağlanmış olmalıdır. Mühürler bu iplerin bağlantılarına takılır.

Mühür takılması ve örtü çekilmesi mümkün olmayan ve açıkta parça halinde taşınan eşyanın tanınmasına yarayacak surette ayniyetleri beyanname üzerine yazılır.

Taşımanın demiryolu ile yapılması halinde, vagon kapılarına ve açık vagonlarda örtülerin bağlantı yerlerine, gümrük ve demiryolları işletmesince ayrı ayrı mühür takılır ve durum taşıma belgesine de kaydedilir. Ancak, transit edilecek eşya bir vagonu doldurmayacak miktarda ise, eşya veya kapları, gümrükçe mühürlenmek suretiyle sevk olunur ve vagonlar mühürlenmez.

Türkiye karasularından geçen ve hakkında ihbar bulunan veya şüphe edilen transit eşya yüklü gemilerin ambar kapakları veya eşya konulan diğer yerleri, gümrük idarelerince mühür altına alınabilir.

Memur refakati

Madde 256- Transit suretiyle taşınmasına izin verilen eşyanın gümrük vergileri karşılığı teminat alınması yerine, memur refakatinde taşınması da mümkündür.

Transit eşyasının teminat yerine, memur refakatinde taşınması için talepte bulunanlar tarafından;

a) Refakat memurunun, refakat ve dönüş süresini kapsayan Harcırah Kanununa göre yolluk ve yevmiyelerinin ödenmesi,

b) Zorunlu mali sorumluluk sigortası kapsamında ödenecek tazminat tutarı üzerinden yapılacak kaza ve ölüm sigorta masraflarının ödenmesi,

c) 38 xx.xx ekte yer alan taahhütnamenin doldurularak gümrüğe verilmesi, Gerekir.

Türkiye karasularından geçen ve hakkında ihbar bulunan veya şüphe edilen transit eşya yüklü gemilere memur eşlik ettirilebilir veya gemiler seyir halinde iken gümrük idaresince dış gözetim altında tutulabilir.

Bir gümrükten diğer gümrüğe veya bir gümrükten antrepolara yapılacak teminatsız transit taşımalara izin vermeye ilgili gümrük müdürlüğü yetkilidir.

Ambalaj yenilenmesi veya tamiri veya transit eşyanın birbirleriyle ve serbest dolaşımda bulunan eşya ile karıştırılması

Madde 257- Transit edilecek eşyanın kaplarının yenilenmesi, tamir edilmesi, küçültülmesi gibi işlemler için, mal sahipleri veya mümessilleri veya taşıyıcıları yerine göre, giriş/hareket veya varış/çıkış gümrük idaresine dilekçe ile başvurur. Gümrük idaresi, dilekçeyi inceleyerek transit eşyasının genel ve özel antrepolarda bulunması şartlarıyla ve başka sakınca görmediği takdirde, gümrük gözetimi altında bu işlerin yapılmasına izin verir. Yapılan işlemler transit evrakında da gösterilir

Türkiye’den transit geçirilecek eşyanın menşelerine bakılmaksızın birbirleriyle veya serbest dolaşımda bulunan eşya ile karıştırılmasına gümrük idarelerince izin verilir.

Transit işleminin demiryolu ile yapıldığı hallerde, eşya bir vagonu doldurmayacak miktarda ise, vagona serbest dolaşımda bulunan eşyanın da konulmasına izin verilebilir.

Olağanüstü durumlar

Madde 258- Transit eşya taşıyan seyir halindeki bir taşıtın beklenmeyen haller veya mücbir sebeplerle yoluna devam edemediği durumlarda, bu husus gecikmeksizin en yakın gümrük idaresine bildirilir.

Transit eşyanın, söz konusu taşıttan diğer bir taşıta aktarılması gümrük idarelerinin gözetimi altında yapılarak, bu durum bir tutanakla belgelendirilir.

Telef veya kayıp olan eşya

Madde 259- Türkiye Gümrük Bölgesi içindeki transit halindeki eşyanın beklenmeyen haller veya mücbir sebeplerle telef veya kaybı halinde, gümrük vergileri aranmaz. Transit halindeki eşyanın yukarda belirtilen nedenlerle telef veya kaybı, idarenin de taraf olarak bulunduğu mahkeme kararı ile kanıtlanır.

Ancak;

a) Suçüstü şeklindeki hırsızlıklar, hazırlık tahkikatı üzerine Cumhuriyet Savcılığınca verilen belge

ile,

b) Xxxxx, telef veya kayıp herkesçe bilinen ve duyulan başka olaylar yüzünden olmuşsa, o yerin en büyük mülki xxxxx xxxxx tarafından verilecek belge ile,

c) Trafik kazaları, trafik kaza raporuna göre ve en yakın gümrük idaresi tarafından yapılan tespit sonucunda gümrük idare amirinin vereceği karar ile,

Kanıtlanır.

Yukarıdaki belgeler, hareket gümrük idaresine verilir veya gönderilir. Bunların inceleme ve kabulü bu gümrüğe aittir.

Hareket gümrük idareleri, gereğinde bunları veren makamlarla yazışma yaparak eksikliklerini tamamlatırlar.

Transit süresi

Madde 260- Transit eşyasının, giriş veya hareket gümrük idaresinden sevki tarihinden itibaren, taşıtın sürati, kat edeceği mesafe, hava ve yol durumları dikkate alınarak gümrük idaresince tespit edilecek süre içinde varış veya çıkış gümrük idaresine sunulması gerekir. Bu sürenin geçip geçmediğinin tespit edilmesi için, giriş veya hareket gümrük idaresince transit belgesine sürenin bitim tarihi yazılır, varış veya çıkış gümrük idaresince de, bu tarih göz önünde bulundurulur.

Sürenin geçtiği ve zorlayıcı sebep de mevcut bulunmadığı takdirde, varış veya çıkış gümrük idaresince Gümrük Kanununun 241 inci maddesine göre ceza uygulanmadan eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulmasına veya çıkışına müsaade edilmez.

Transit geçirilecek eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesine girişinden veya geçici depolama yeri veya antrepodan çıkışından itibaren, zorlayıcı sebepler eşya sahip veya taşıyıcıları tarafından geciktirilmeksizin giriş veya hareket gümrük idaresine yazılı olarak bildirilir.

Varış veya çıkış gümrük idaresinde depolama yerleri varsa, eşyanın buralara mal sahibi vekili veya gümrük müşavirleri ya da taşıyıcıları tarafından getirilip, muayene ve kontrolleri yaptırılarak gemiye veya diğer nakil vasıtalarına yüklenebilecek hale gelecekleri tarih, transit rejimi yönünden taşımanın bitiş tarihidir.

Eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesinden çıkış tarihi, karadan çıkışlarda gümrükçe çıkış işlemleri tamamlanıp kara sınırından fiilen çıktığı, sahil gümrüğünde denizden çıkışta ise, eşyanın taşınacağı deniz taşıtına fiilen yüklendiği tarihtir.

Mal sahibi veya temsilcileri ya da taşıyıcıları tarafından, varış veya çıkış gümrük idaresine beyannamesinde yazılı müddet bitmeden beyannamesinin ibraz edilmesi ve çıkarılmasına teşebbüs edilmesi ve gümrük işlemlerinin aralıksız takip edilmesi halinde, yükleme ve çıkış kontrol işlemi ile geçen zaman dikkate alınmaz ve transit işlemi süresi içinde tamamlanmış sayılır.

Eşya liman taşıtlarına süresi içinde yüklendiği halde mücbir sebeplerden dolayı geminin hareket edememesi veya eşyayı almadan kalkması hallerinde, sonraki deniz taşıtlarına yüklenerek sevk edildiği takdirde, eşya süresi içinde sevk edilmiş kabul olunur.

Varış veya çıkış gümrük idaresinde muayene ve gümrük gözetimi

Madde 261- Varış veya çıkış gümrük idaresi şüphe, ihbar ile özel durumlar dışında ibraz edilen beyanname veya beyanname yerine geçen belge üzerinden belge ve süre kontrolü yaparak taşıtı haricen muayene eder.

Varış veya çıkış gümrük idaresinde dıştan yapılacak muayenede mühürler veya kaplarla ilgili şüphe oluşursa bu kaplar açılır ve içindeki eşya tam muayeneye tabi tutulur.

Muayene sonucunda eşya beyannamede belirtilen cinsine uygun olmakla beraber miktarca noksan görülürse, 1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanun hükümleri saklı kalmak üzere, noksanlığa isabet eden gümrük vergileri tahsil edilerek eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesi dışına çıkarılmasına izin verilir. (14.8.2002 tarih ve 24846 sayılı RG’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik)

Bu maddeye göre noksan çıkan eşyaya ait vergiler gümrük yükümlülüğünün doğduğu tarihteki vergi oranları ve diğer vergilendirme unsurlarına göre belirlenerek teminattan mahsup ve irat kaydolunur.

Bu suretle vergileri alınan eşyanın menşeine göre yürürlükteki ticaret politikası önlemleri ve ticaret anlaşmaları ile Türk Parası Kıymetini Koruma Kararları hükümleri dairesinde gereği yapılır.

Yapılan fiziki muayene sonucunda eşyanın cins ve nev’inin farklı veya miktarı eksik çıkan eşyanın serbest dolaşıma giriş rejimine göre ithali yasak eşyadan olması halinde, sahip veya taşıyıcıları hakkında kaçakçılık kovuşturması yapılır ve eşya, kovuşturma sonucuna kadar alıkonulur. (14.8.2002 tarih ve 24846 sayılı RG’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik)

Yukarıdaki fıkralarda bahsedilen noksanlıklar beyannameler üzerinde tespit olunur. Kaçakçılık durumu mevcut ise bu durum ayrıca düzenlenecek tutanaklarda gösterilir.

Gümrük muayenesinden sonra eşya, Türkiye Gümrük Bölgesinden çıkarılmasına veya deniz gümrük idarelerinde liman aracına ve bunlardan deniz taşıtına yüklenmesine kadar gözetim altında bulundurulur. Gerekli hallerde bu transit işlemi için memur refakati verilebilir.

Transit yük taşıyan taşıtın Türkiye Gümrük Bölgesinden çıkışı veya bu amaçla transit eşyasının deniz taşıtına yüklenmesi durumunda, transit belgeleri üzerine görevli memur tarafından şerh düşülerek imza ve tarih atılır.

Demiryolu ile getirilip varış gümrük istasyonunda vagon değiştirilerek sevk olunacak transit eşyaya, vagon değiştirmeksizin doğruca sevk edilen eşya hakkındaki işlemler uygulanır. Ancak, eşyanın, getirildiği vagonlardan çıkarılarak diğer vagonlara yüklenmesi gümrüğün gözetimi altında yapılır. Şüphe olmadıkça kaplar açılmaz.

Teyit işlemleri

Madde 262- Transit beyannamesi veya transit beyannamesi hükmündeki belgenin onaylanmasından sonra geniş alan ağına bağlı giriş veya hareket gümrük idaresine elektronik ortamda teyit gönderilir. Giriş veya hareket gümrük idaresi onaylanmış transit beyannamesi veya transit beyannamesi hükmündeki belgenin teyit nüshasını beklemeksizin transit işlemini sonuçlandırır.

Ancak, geniş alan ağına bağlı olunmaması veya beyanın veri işleme tekniği yoluyla yapılamaması halinde, onaylanmış transit beyannamesi veya transit beyannamesi hükmündeki belgelerin teyit nüshaları üzerinden transit işlemi tamamlanır.

Giriş veya hareket gümrük idaresi, varış veya çıkış gümrük idaresinden beyannamenin onaylı ve imzalı teyit nüshası gelmediği takdirde, eşyanın akıbetini bir yazı ile varış veya çıkış gümrük idaresinden sorar. Ancak, varış veya çıkış gümrük idaresinden teyidin gelmesini bekleme süresi bir ayı geçemez.

Varış veya çıkış gümrüğünde eşyanın geçici depolama yeri veya antrepoya konması

Madde 263- Yukarıdaki maddelere göre sevk olunan transit eşyası, varış veya çıkış gümrük idaresinde geçici depolama yerine, antrepoya veya gümrükçe izin verilen yerlere konulmak istenirse bu istek idarece kabul edilir ve eşya buralara usulüne göre alınır.

Antrepoya veya geçici depolama yerine veya gümrükçe izin verilen yerlere konan transit eşyası hakkında antrepo veya geçici depolama yeri hükümleri uygulanır. Eşya, süresi içinde buralara konmuş ise, alınan teminat çözülmek üzere durum beyanname üzerine şerh olunur.

Varış veya çıkış gümrük idaresi, eşyaya ait beyanname veya yerine geçen belgelere, geçici depolama yeri veya antrepoya giriş tarihini, kayıt sıra numarasını yazarak bir nüshayı alıkoyar ve durum giriş veya hareket gümrük idaresine bir yazı ile bildirilir.

Bu eşya, daha sonra Türkiye Gümrük Bölgesinden çıkarılmak istenildiği takdirde, geçici depolama yeri veya antrepodan çıkarılarak transit edilen eşya hakkındaki hükümlere göre işlem yapılır.

Geçici depolama yeri veya antrepolardan transit

Madde 264- Türkiye Gümrük Bölgesi dışından getirilerek geçici depolama yeri ve antrepolara veya gümrükçe izin verilen yerlere konulan ve hiçbir rejime tabi tutulmamış eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesinden transit edilmek istenilmesi halinde, eşyanın taşıyıcısı veya temsilcisi tarafından transit beyannamesi veya TIR karnesi verilir.

Antrepolardan veya gümrük idaresince konulmasına izin verilen yerlerden çıkarılarak transit edilecek eşya, tabi olduğu rejime ilişkin özel hüküm bulunması halinde, bu hükümler çerçevesinde işlem görür.

Teminata bağlanmayan eşyanın eksik çıkması

Madde 265- Teminata bağlanmayan transit eşyasından özet beyana nazaran eksik çıkan kaplarla ilgili olarak, Ticaret Politikası Önlemleri, Türk Parası Kıymetini Koruma mevzuatı ve Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanun hükümleri saklı kalmak kaydıyla Gümrük Kanununun 237 nci maddesi hükmü çerçevesinde cezai işlem yapılır.

Beyannamelere aykırı çıkan eşya

Madde 266- Çıkış gümrüğünce yapılan muayene neticesinde transit beyannamesine aykırı çıkan eşya için, sonradan ihraç edilsin veya edilmesin Gümrük Kanununun 241 inci maddesine göre para cezası uygulanır.

1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanun hükümleri saklıdır.

BEŞİNCİ ALT AYIRIM

Teminat

Teminat aranacak ve aranmayacak durumlar

Madde 267- Transit rejimi kapsamında taşınan eşyanın gümrük vergilerinin ödenmesini garanti altına almak amacıyla, eşyaya ilişkin tahakkuk edebilecek gümrük vergileri için teminat verilmesi zorunludur.

Ancak;

a) Sahip veya acenteleri adına tescil edilmiş bulunan ve düzenli sefer yapmakta olan altmış rüsum tonilatodan fazla deniz taşıtlarıyla yapılan taşımalarda,

b) Havayoluyla yapılan taşımalarda,

c) Boru hattı ile yapılan taşımalarda,

c) (02.09.2005 tarih ve 25924 sayılı RG’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik) Demiryolu ile yapılan taşımalarda (Müsteşarlıkça belirlenecek haller hariç),

Teminat aranmaz.

TIR karnesi kapsamında karayoluyla yapılan transitte de teminat alınmaz.

Teminatın tutarı

Madde 268- Türkiye Gümrük Bölgesinde transit edilecek eşyaya ilişkin teminat tutarı, hesaplanacak gümrük vergileri tutarından aşağı bir miktar olamaz.

Müsteşarlık, eşya cinsi ve gümrük rejimi itibarıyla götürü teminat tutarları belirlemeye yetkilidir.

Teminatın verileceği merci

Madde 269- Teminat, transit beyanının yapıldığı giriş veya hareket gümrük idaresine verilir. Ek mahiyette teminatın verilmesi veya yeni bir teminatla değiştirilmesi işlemi aynı gümrük idaresince yapılır.

Takip edilebilir olması halinde söz konusu teminat diğer gümrük idarelerinde de geçerlidir. Toplu teminatın takibi 39 xx.xx ekte yer alan örneğe uygun defter üzerinden yapılır. Bu defter,

aynı ekte yer alan Kullanım Talimatına göre tutulur.

Teminatın çözülmesi

Madde 270- Teminat altında transitine izin verilen eşya ile ilgili teminat giriş veya hareket gümrük idaresince, kovuşturmayı gerektirir bir durum yoksa, varış veya çıkış gümrüğünden gönderilecek transit

beyanı teyit nüshasının gelmesi üzerine veya teyit işleminin varış veya çıkış gümrük idaresince bilgisayar sisteminde yapılması halinde teyit nüshası beklenmeksizin çözülür.

Yabancı limanlara teminat altında gönderilmiş ise, teminatın çözülmesi için, o yer gümrük idarelerinden verilmiş belgenin ibrazı şarttır.

Bu belgelerin, tescil tarihinden itibaren altı ay içinde ibrazı gerekir. Zorlayıcı ve geçerli nedenler dolayısıyla bu süre Müsteşarlıkça (Gümrükler Genel Müdürlüğü) uzatılabilir.

Altı ay içinde belge ibraz edilmediği takdirde, teminat irat kaydedilmekle beraber, gerekli hallerde ilgililer hakkında kovuşturma yapılır.

Teminat, giriş veya hareket gümrük idaresince çözülür. Ancak, teminatın Türk Lirası veya döviz cinsinden nakit olarak alınması durumunda, teminatın alınmasına ilişkin belgenin ibrazı şartıyla, varış veya çıkış gümrük idaresince teminat çözülebilir. Bu durumda, transit beyannamesinin teyit nüshasının iadesinin yanı sıra teminatın iade edildiği hususu da hareket gümrüğüne bildirilir.

DÖRDÜNCÜ AYIRIM

Şartlı Muafiyet Düzenlemeleri ve Ekonomik Etkili Gümrük Rejimleri

BİRİNCİ ALT AYIRIM

Ortak Hükümler

Tanımlar

Madde 271- Bu ayrımda geçen;

a) Ekonomik etkili gümrük rejimi deyimi; antrepo, dahilde işleme, gümrük kontrolü altında işleme, geçici ithalat, hariçte işleme rejimlerine ilişkin düzenlemeleri,

b) İthal eşyası deyimi, şartlı muafiyet düzenlemelerine tabi tutulan eşya ile dahilde işleme rejiminde geri ödeme sisteminden yararlanan eşyayı,

c) Değişmemiş eşya deyimi; dahilde işleme veya gümrük kontrolü altında işleme rejimleri çerçevesinde hiçbir şekilde işçilik görmemiş ithal eşyasını,

d) Denetleyici gümrük idaresi deyimi; izin belgesinde belirtilen ekonomik etkili gümrük rejimini denetleyen gümrük idaresini,

e) Giriş gümrük idaresi deyimi; ekonomik etkili gümrük rejimine tabi eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesine girişine ilişkin gümrük işlemlerini yapan gümrük idaresini,

f) Çıkış gümrük idaresi deyimi; ekonomik etkili gümrük rejimine tabi eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesinden çıkışına ilişkin gümrük işlemlerini yapan gümrük idaresini,

İfade eder.

İzin başvurusu

Madde 272- Antrepo açma izni de dahil olmak üzere, ekonomik etkili gümrük rejimlerini kullanım izin başvurusu yazılı olarak yapılır.

İzin başvuruları, ilgili rejime ilişkin maddelerde belirtilen formlar ile Gümrük Kanununun 80 inci maddesi uyarınca yapılan düzenlemelerde ön görülen hususlara uygun olmalıdır.

İzin başvurusunda, gerekli bilgileri destekleyici ve ispatlayıcı belgelerin eklenmesi ve başvuru belgelerine eklerin kaç parça olduğunun yazılması gerekir. Bu belgeler başvurunun ayrılmaz parçaları niteliğindedir.

İzin sahipleri, gerekli ayrıntılı gerekçeleri belirterek daha önce verilmiş bir iznin yenilenmesi veya bazı bölümlerinin değiştirilmesine ilişkin yazılı istekte bulunabilir.

Basitleştirilmiş usullere ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla, bu maddedeki şartların yerine getirilmemesi halinde, izin talebi reddedilir. Bu durum, ilgilisine yazılı olarak bildirilir.

Başvuru sahibinin sorumluluğu

Madde 273- İzin başvurusunda bulunan kişi, başvuru belgesini imzalayıp sunmakla;

a) Başvuru belgesinde yer alan bilgilerin doğruluğundan,

b) Başvuru belgesiyle birlikte verilen belgelerin güvenilirliğinden,

c) Gümrük işlemleriyle ilgili bütün yükümlülüklere uymaktan, Dolayı sorumluluğu kabul etmiş sayılır.

Ekonomik etkili gümrük rejimi kullanım izni verilebilmesi için, iznin verilebilmesine ilişkin tüm

şartların başvuru sahibince yerine getirilmesi ve bunun kanıtlanması gerekir.

İzin belgesi

Madde 274- Antrepo açma izni de dahil olmak üzere, ekonomik etkili gümrük rejimlerini kullanım

izni;

a) İşlemlerin usulüne uygun olarak yürütülmesi için gerekli taahhütnamelerin ve teminatların verilmesi,

b) Gümrük idarelerinin, rejimi denetim altında tutabilmeleri veya izleyebilmeleri için yapılması gereken idari düzenlemelerin, söz konusu rejimden hedeflenen ekonomik amaçlarla orantılı olması,

Halinde verilir.

İzin, ilgili rejime ilişkin maddelerde belirtilen formlar ile Gümrük Kanununun 80 inci maddesi uyarınca yapılan düzenlemelerde ön görülen hususlara uygun olarak, izin belgesi imzalanmak ve tarih atılmak suretiyle verilir.

Başvuru sahibine izin verildiği yazılı olarak bildirilir.

İlgili rejime ilişkin özel hükümler saklı kalmak kaydıyla, izin verildiği tarihten itibaren geçerlidir.

Verilmiş bir iznin yenilenmesi veya bazı bölümlerinin değiştirilmesi halinde, her durum ayrı ayrı değerlendirilir.

İlgili rejimin kullanılmasına ilişkin şartlar verilen izinde belirtilir. İzin hak sahibi, iznin verilmesinden sonra ortaya çıkan ve iznin devamını veya içeriğini etkileyebilecek olan her türlü gelişmeleri ilgili mercilere bildirmek zorundadır.

Eşyanın bir şartlı muafiyet düzenlemesine tabi tutulması, söz konusu eşya için tahakkuk edebilecek her türlü gümrük vergilerine karşılık teminat verilmesi şartına bağlıdır.

Belgelerin saklanması

Madde 275- İzin başvuruları ve ekleri izni veren merci tarafından;

a) Antrepo izni, iznin iptal edildiği veya geri alındığı takvim yılının sonundan itibaren,

b) Diğer ekonomik etkili gümrük rejimleri kullanım izni ise iznin sona erdiği takvim yılı sonundan itibaren,

Beş yıl süre ile, izin belgesiyle birlikte saklanır.

İzin başvurusunun reddedilmesi, feshedilmesi veya iptal edilmesi halinde, başvuru veya iznin reddedilme kararı ile ekleri, başvurunun reddedildiği, feshedildiği veya iptal edildiği takvim yılı sonundan itibaren beş yıl süreyle saklanır.

Şartlı muafiyetin sona ermesi

Madde 276- Ekonomik etkili bir şartlı muafiyet düzenlemesi, bu düzenlemeye tabi tutulmakta olan eşyaya veya eşdeğer eşyaya ya da işlenmiş ürünlere, gümrükçe onaylanmış yeni bir işlem veya kullanım tayin edilmesiyle sona erer.

Gümrük idareleri, bir rejimin öngörülen şartlar altında sona ermemiş olduğu hallerde, Gümrük Kanununda yer alan cezai hükümlere göre işlem yapar.

İKİNCİ ALT AYIRIM

Gümrük Antrepo Rejimi Tanımlar

Madde 277 - Bu rejimin uygulanmasında;

a) Gümrük antreposu; gümrük gözetimi altında bulunan eşyanın veya izin verildiği durumlarda ihraç eşyasının konulduğu genel ve özel antrepoları,

b) Genel antrepo; eşyanın konulması için herkes tarafından kullanılabilen gümrük antrepolarını,

c) Özel antrepo; sadece antrepo işleticisine ait eşyanın konulabildiği gümrük antrepolarını,

d) İşletici; gümrük antreposu işletme izni verilen kişiyi,

e) Kullanıcı; eşyanın antrepo rejimi beyanında bulunan kişi veya bu kişinin hak ve yükümlülüklerinin devredildiği kişiyi,

f) İhracata bağlı önlemlerden yararlanan eşya veya ürün; ihracı halinde bir geri ödeme veya benzeri ekonomik fayda sağlayan eşya veya ürünleri,

İfade eder.

Gümrük antrepo tipleri

Madde 278 - Gümrük antrepoları, genel ve özel antrepo olmak üzere ikiye ayrılır. Uygulamadaki özellikleri sebebiyle, genel antrepoların; (A), (B) ve (F) tipleri, özel antrepoların; (C), (D) ve (E) tipleri bulunur.

a) A Tipi Antrepo; işleticisinin, stok kayıtlarını tuttuğu ve antrepoya konulan eşyada her hangi bir noksanlık olması halinde gümrük vergilerini ödemekten sorumlu olduğu genel antrepo tipidir.

b) B Tipi Antrepo; antrepoya konulan eşyadan, Gümrük Kanununun 97 nci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen kullanıcının sorumlu olduğu, antrepo beyannamesini kullanıcının verdiği genel antrepo tipidir. Antrepo işleticisinin sorumluluğu sınırlıdır. Antrepo işleticisi sadece antrepoyu kiralar. Antrepo stok kayıtları tutulmadığından, beyanname ve belgeler gümrük kontrolüne esas teşkil eder.

c) C Tipi Antrepo; işleticisi ve kullanıcısı aynı kişi olan ve antrepoya alınan eşyadan bu kişinin sorumlu olduğu özel antrepo tipidir.

d) D Tipi Antrepo; işleticisi ve kullanıcının aynı kişi olduğu, Gümrük Kanununun 104 üncü maddesinin 3 üncü fıkrasının uygulandığı özel antrepo tipidir.

e) E Tipi Antrepo; işleticisi ve kullanıcısının aynı kişi olduğu, Gümrük Kanununun 93 üncü maddesinin 4 üncü fıkrası uyarınca, izin hak sahibinin depolama yerinin antrepo addedildiği veya depolama yeri olmazsa dahi eşyaya antrepo rejimi hükümlerini uygulandığı özel antrepo tipidir.

f) F Tipi Antrepo, gümrük idarelerince işletilen genel antrepo tipidir.

Serbest dolaşımda olmayan eşyanın sergilendiği fuar ve sergiler de özel antrepo sayılır.

Posta idaresinin sorumluluğu ve gümrüğün denetlemesi altında yabancı menşeli kolilerin konulması için ayrılmış kapalı yerler de genel antrepo sayılır.

Geçici depolama yerleri, aynı zamanda A, B, C ve D tipi antrepo olarak Müsteşarlıkça onaylanabilir veya buralar F tipi antrepo olarak işletilebilir.

Antrepo açma izni

Madde 279 - Gümrük idareleri tarafından antrepo işletilmediği veya mevcut işletmelerin yeterli olmadığı hallerde, antrepoların açılması ve işletilmesi Müsteşarlığın izni ile mümkündür. Bu iznin Gümrük Kanununun 95 inci maddesinde belirtilen yönetmelik hükümlerine uygun olması gerekir.

Antrepo açma ve işletme izni, Türkiye’de yerleşik kişilere antrepo açılmasına ekonomik yönden ihtiyaç bulunduğunun anlaşılması halinde verilir. Antrepo işleticisinin hak ve yükümlülükleri Müsteşarlığın izni ile başka bir kişiye devredilebilir.

Antrepo izin belgesinde antreponun tipi yazılır. Antrepoya konulabilecek eşya

Madde 280 - Gümrük antrepolarına;

a) Serbest dolaşıma girmemiş eşya, ithalat vergilerine ve ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmadan,

b) Gümrük antreposuna konulması halinde ihracata bağlı önlemlerden yararlanabilen ihraç eşyası,

Konulabilir. (b) bendinde belirtilen eşyanın antrepoya konulması halinde, bu eşyanın ihraç edilmesi veya gümrükçe onaylanmış diğer bir işlem ya da kullanıma tabi tutulması zorunludur.

Satıcı veya göndericisi belli, alıcısı emre olan eşya, antrepo işleticilerinin sorumluluğu altında genel antrepolara konulabilir. Bu şekilde genel antrepoya konulan eşyanın, alıcısının belirlenmesinden sonra tamamen veya kısmen gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulmasına izin verilir.

Parlayıcı, patlayıcı veya bir arada bulundukları eşya için tehlikeli olan veya muhafazaları özel düzenek ve yapılara gerek gösteren ve 40 xx.xx ekte yer alan eşya, eşyanın tabiatlarına ve yapılacak faaliyetin özelliklerine uygun olarak yapılmış bulunan genel veya özel antrepolara konulabilir.

İzinle antrepoya konulabilecek eşya

Madde 281 - Aşağıda yazılı eşya Müsteşarlığın izni ile gümrük antrepolarına konulabilir:

a) Türkiye'ye girmesi veya Türkiye'den transit geçirilmesi yasak olan yabancı ülke eşyası,

b) Gerek üzerlerinde, gerek iç veya dış ambalajlarında üretildiği ülkeden başka bir ülke ürünü olduğu izlenimini veren isim ve simgeler taşıyan eşya,

c) Yerli mamul ve mahsullerimizde kullanılmak üzere ve bunların yabancı menşeli olduğunu gösterecek veya izlenimini uyandıracak, üzerleri yabancı dille basılı veya yazılı her türlü boş zarf, şerit, etiket, damga ve benzeri eşya (ihracatta kullanılacak olanlar hariç) ile Türkiye'de düzenlenebilecek belgeleri yabancı ülkelerde düzenlenmiş gibi gösterebilecek yabancı firmalara ait üzerleri imzalı veya imzasız olsun proforma faturalar hariç boş faturalar,

d) Fikri ve Sınai Mülkiyet Haklarının korunması mevzuatına göre marka, coğrafi işaret, endüstriyel tasarım hakları ile fikir ve sanat eserleri kanunu kapsamına giren haklarla ilgili olarak hak sahibinin yetkilerine tecavüz eder mahiyetteki eşya,

e) Geçici depolama yerlerinde veya gümrükçe izin verilen yerlerde kanuni süresini doldurduğu için tasfiyesi gereken veya sahipleri tarafından geçici depolama yerlerinde gümrüğe terk edilen veya geçici depolama yerlerinde yapılan yoklamalar sonunda fazla çıkan eşya,

Teminat ve taahhütname

Madde 282 - Gümrük idareleri, gümrük antreposu işleticileri ve kullanıcılarından Gümrük Kanununun 96 ve 97 nci maddelerinde belirtilen sorumlulukları çerçevesinde, tahakkuk edebilecek gümrük vergilerini karşılayacak miktarda teminat ister.

Türk lirası veya yabancı para, Hazine tahvil ve bonosu ya da Müsteşarlıkça tespit edilecek bankalardan alınmış teminat mektupları dışında teminat kabul edilmez.

Ancak, fuar ve sergilere konulan veya ithalat vergilerinden muaf olan yahut ihraç edilmek üzere antrepolara konulan eşya için teminat aranmaz.

Ayrıca, antrepo işleticileri veya duruma göre antrepo kullanıcılarından gümrük yükümlülüklerini yerine getireceklerine dair bir taahhütname alınır.

Ticaret politikası önlemleri

Madde 283 - Dış ticaret politikası önlemleri, gümrük antrepo rejimine tabi tutulan eşya için aşağıda belirtilen şekilde uygulanır.

a) Dış ticaret politikası önleminin, eşyanın serbest dolaşıma giriş rejimine tabi tutulduğu zaman uygulanması öngörülmüş ise, bu önlemler, eşyanın gümrük antrepo rejimi kapsamında işleme tabi tutulduğu süre içinde uygulanmaz.

b) Dış ticaret politikası önlemlerinin, eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesine girişi ile birlikte uygulanması öngörülmüş ise, bu önlemler, eşyanın gümrük antrepo rejimine girdiği anda uygulanır.

c) Dış ticaret politikası önlemlerinin, eşyanın ihracatında uygulanması öngörülmüş ise, bu önlemler, gümrük antrepo rejimine tabi tutulmuş eşyanın buralardan Türkiye Gümrük Bölgesi dışına çıkarılması sırasında uygulanır.

Antrepo işleticileri tarafından uyulması zorunlu hususlar Madde 284- Antrepo işleticileri;

a) Antrepo tesisat ve inşaatında, sonradan meydana gelecek arızaları tamir etmeye, gümrük haklarının emniyetle korunması ve hizmetlerin çabuk yapılması bakımından, Müsteşarlıkça zamanla gerekli görülen tesis ve değişiklikleri yapmaya ve ileri tekniğin meydana getirdiği aletleri ve cihazları sağlamaya; izin alınmadıkça varolan tesisleri hiç bir suretle değiştirmemeye, genişletmemeye veya azaltmamaya;

b) Antrepolar içinde gümrük işlemleri, antrepolar dışında gümrük denetlemesi ve gözetimi ile görevli gümrük ve gümrük muhafaza memurları için çalışma büroları ve gözetleme kulübeleri yaparak bunların aydınlatma, ısıtma, kırtasiye, matbua, telefon ve görevle ilgili diğer ihtiyaçlarını sağlamaya,

c) Doğrudan doğruya belirli bir özel veya genel antrepo ile ilgili gümrük işlemlerini yerine getirmek üzere kurulan gümrük veya gümrük muhafaza idarelerinde görevli memurların, devlet tarafından belirlenen maaş, fazla çalışma ücreti ve diğer tahsisat tutarlarını ilgili gümrük veznesine veya saymanlığın bankadaki hesabına aydan aya peşinen yatırmaya ve buralara kadar gidip gelme taşıt masraflarını ödemeye veya emirlerine bir araç sağlamaya, antrepolar, şehir merkezine uzakta bulunduğu takdirde, lojman sağlamaya veya antreponun bulunduğu yerde lojman varsa vermeye;

d) Antrepo işleticilerinin buralarda görevlendirilmesini istedikleri gümrük veya gümrük muhafaza memurlarına ödenecek olan ve miktarı Müsteşarlıkça belirlenecek fazla çalışma ücretlerini ve yolluklarını peşin olarak gümrük veznesine veya saymanlığın banka hesabına yatırmaya; posta idareleri, buralarda yapılacak gümrük işlemleri ve denetimleri dolayısıyla gümrük memurlarına ödenecek olan ve Müsteşarlıkça belirlenen fazla çalışma ücretlerini belirtilen vezne veya hesaplara yatırmaya;

e) Tutacakları giriş, çıkış kayıt ve muhasebelerini bu Yönetmelikte ana hatları belirtildiği üzere gümrük denetlemesini sağlayacak şekil ve usullere uygun surette yürütmeye;

f) Antrepoyu ilerde Müsteşarlığın izni ile kısmen veya tamamen kapatmak istedikleri takdirde, mevcut malları her türlü masraf kendilerine ait olmak üzere Müsteşarlıkça gösterilecek diğer bir antrepoya taşımaya; aksi halde bunları ithal veya yabancı ülkeye ihraç veya transit suretiyle antrepodan tamamen çıkarıncaya kadar, sorumluluk ve taahhütlerinin devam ettiğini kabul etmeye;

g) Müsteşarlık veya yetkili gümrük idaresi tarafından yapılacak gerekli diğer tavsiye ve istekleri yerine getirmeye;

Mecburdurlar.

Antrepo işleticileri ve kullanıcılarının gümrüğe karşı sorumluluğu

Madde 285 - Antrepo işleticileri ve kullanıcıları; eşyanın gümrük antreposunda bulunduğu süre içerisinde gümrük gözetimi altında bulunmasını sağlamak, eşyanın iyi muhafaza edilmesi konusunda yükümlülüklerini yerine getirmek ve izinde belirtilen şartlara uymak zorundadır.

Antrepo işleticileri ve/veya kullanıcıları, antrepolarına alınan eşyanın girerken gümrükçe tespit edilen miktarı üzerinden ve eğer tespit yapılmamışsa belgelerinde yazılı miktarları üzerinden, antrepoda eşya değiştirilmesinden, gümrük idaresine karşı mali bakımdan sorumludur.

Bu sorumluluk, 1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanun hükümleri saklı kalmak üzere, eşyanın gümrükçe tespit olunan veya belgelerinde ve antrepo beyannamesinde yazılı miktarına ve cinsine göre eksiklik veya değişiklik ortaya çıkması halinde, bunlara ait gümrük vergilerinin ve cezalarının tazminat olarak ödenmesini kapsar.

Ancak ;

a) Eşyanın tabiatından doğan kayıp ve firelerin,

b) Gümrüğün gözetimi ve denetimi altında, antrepoda yapılan işleme faaliyeti sonucu ortaya çıkan noksanlıkların,

c) Antrepo işleticilerinin ve kullanıcılarının kusur ve hatalarından meydana gelmeyen telef, kayıp, çalınma ve diğer haller dolayısıyla meydana gelen eksikliklerin,

Gümrük idaresine ispat edilmesi ve bunun idarece de kabul edilmesi halinde sorumluluk söz konusu olmaz.

Bununla beraber, eşya gümrük vergileri de dahil olduğu halde sigortalanmış ve sigorta sözleşmesine göre bu vergileri sigorta şirketinden tazminat olarak alınmış ise, bu gibi noksanlık ve eksikliklere ait gümrük vergileri sigorta ettirenden veya lehine ettirilenden alınır.

Yukarıda yazılı nedenler dışında kalan noksanlıklar kabul edilmez. Bunların vergi ve cezaları toplamından oluşan tutar, yerine göre işletici veya kullanıcıya tazmin ettirilir.

Tabiatları gereği antrepolarda ve antrepolar arası taşımalarda fire veren eşyanın 14 xx.xx ekte yer alması halinde fire miktarlarının belirlenmesinde bu oranlar dikkate alınır.

Antrepolarda aranacak şart ve nitelikler

Madde 286 - (20.01.2007 tarih ve 26409 sayılı RG’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik) Genel ve özel antrepo olarak kullanılacak kapalı ve/veya açık alanlarda Müsteşarlıkça aşağıdaki nitelik ve şartlar aranır. Ancak, özellikleri dolayısıyla E ve F tipi antrepolarda, bu şartların tümü veya bir kısmı aranmayabilir.

a) Belirli bir tipte açılıp işletilmesi uygun bulunan bir antrepoda, yalnızca o antrepo tipine münhasır işlemlerin gerçekleştirilmesi,

b) Eşyanın iyi saklanmasına, yangından korunmasına ve çağdaş tekniğe uygun yangın söndürme düzenine sahip bulunması,

c) Gümrük idaresince kabul edilen giriş ve çıkış kapılarından başka bütün kapı ve menfezleri eşya çıkarılmasına uygun olmayacak şekilde kapatılmış olması,

d) Antrepo olarak kullanılan alanların Hazine haklarının korunmasını sağlamak üzere yetkili gümrük memurlarınca içeriden ve dışarıdan kontrolün kolaylıkla yapılmasına elverişli olması,