İSTANBUL TAKAS VE SAKLAMA BANKASI A.Ş. NAKİT KREDİ UYGULAMA ESASLARI PROSEDÜRÜ BİRİNCİ BÖLÜM
İSTANBUL TAKAS VE SAKLAMA BANKASI A.Ş. NAKİT KREDİ UYGULAMA ESASLARI PROSEDÜRÜ BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Kısaltmalar
Amaç
(1) Bu Prosedürün amacı; Banka’nın kullandırdığı nakit kredilere ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
(1) Banka tarafından kullandırılan nakit krediler bu Prosedür kapsamındadır.
Dayanak
(1) Bu Prosedür; Takasbank Krediler Yönergesine’ne dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar ve kısaltmalar
(1) Bu Prosedürün uygulanmasında;
a) Banka: Takasbank - İstanbul Takas ve Saklama Bankası A.Ş.’yi,
b) BİAŞ: Borsa İstanbul A.Ş.’yi,
c) Genel Müdür: Banka Genel Müdürü’nü,
ç) Nakit Kredi: Aracı kurumlara, sermaye piyasası işlemlerinde etkinlik ve kolaylık sağlayıp, takas borçlarının erken kapatılması sureti ile, takas alacaklarından erken yararlanmalarını sağlamak ve piyasalara derinlik kazandırılmasına yardımcı olmak amacıyla Banka tarafından kullandırılan nakdi krediyi,
d) TCMB: Türkiye Xxxxxxxxxx Xxxxxx Xxxxxxx’xx,
x) XXX Xxxx Xxxxxxx: Xxxxxxx Bankalar Birliği nezdinde, kredi kuruluşları ile Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nca uygun görülen finansal kuruluşların müşterilerinin risk bilgilerini toplamak ve söz konusu bilgileri bu kuruluşlar ile gerçek veya tüzel kişilerin kendileriyle ya da onay vermeleri koşuluyla özel hukuk tüzel kişileri ve üçüncü gerçek kişileri ile de paylaşılmasını sağlamak üzere kurulan Merkezi
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
İşlem Sınırları, Limitler, Taahhütname ve Sözleşmeler
Taahhütname ve sözleşmeler
(1) Nakit kredi işlemlerinde kullanılan sözleşme ve taahhütnameler aşağıda belirtilmiştir:
a) Nakit Kredi Taahütnamesi: Nakit kredi kullanmak isteyen aracı kurumların, Banka’ya hitaben imzalamaları gereken taahhütnamedir. Aracı kurumlar, imzaladıkları taahhütname tutarından daha yüksek miktarda kredi kullanamazlar.
b) Teminat Amacıyla Temlik Sözleşmesi: Aracı kurumların portföy hesabından teminat vermek istemeleri durumunda Banka ile karşılıklı olarak imzalamaları gereken sözleşmedir.
c) Rehin Sözleşmesi: Aracı kurumların müşteri hesabından teminat vermek istemeleri durumunda teminatı verecek olan müşterinin Banka ile karşılıklı olarak imzalaması gereken sözleşmedir. Aracı kurum “Rehin Sözleşmesi” imzalattığı müşteriye ait noterden alınmış imza beyannamesini de Banka’ya teslim etmelidir. Müşteri hesabından verilecek olan teminatların toplam piyasa değeri, bu Sözleşmenin tutarını aşamaz. Gün sonlarında yapılan teminat değerlemesi sonucunda müşteriye ait teminatların toplam piyasa değerinin, “Rehin Sözleşmesi” tutarını aşması durumunda, takip eden işgünü aracı kurumdan bahse konu aşımın giderilmesi istenir ve teminat hesaplamalarında bu miktar dikkate alınmaz.
ç) Faks Cihazı İle Takasbank-İstanbul Takas ve Saklama Bankası A.Ş.’ye Gönderilecek Müşteri Talimatlarına İlişkin Uygulama Sözleşmesi: Teminatlara ilişkin aracı kurum ve müşteri talimatlarının Banka’ya faks yolu ile ulaştırılmak istenmesi durumunda imzalanması gereken sözleşmedir.
Limit
(1) Banka’ca aracı kurumlara kullanabilecekleri kredinin üst sınırını belirleyen “nakit kredi limiti” tahsis edilir.
(2) Nakit kredi limitleri, aracı kurumlara gizli ve yazılı olarak duyurulur ve belirli zamanlarda revize edilir.
(3) Aracı kurumların limit artırım ve limit aktarma talepleri olması durumunda bunlar incelenerek en kısa sürede sonuçlandırılmaya çalışılır.
İşlem sınırları
(1) Nakit kredilerin alt tutar sınırı yoktur.
(2) Nakit kredilerin üst tutar sınırı ise tahsis edilen nakit kredi limiti kadardır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Kredi Kullandırım Süreci ve Teminatlar
Kredi ve teminat taleplerinin iletilmesi ve kredi kullandırım saatleri
(1) Aracı kurumlar nakit kredi taleplerini, Banka’ya her gün saat 17:00’a kadar yazılı olarak iletirler. Faks talimatları, asılları gelene kadar geçerlidir. Banka bu talepleri kısmen veya tamamen karşılamama hakkına sahiptir.
(2) Banka’ca karşılanan nakit kredi kullanım talepleri, Banka tarafından aracı kurumlara aynı gün içinde faks ile bildirilir.
(3) Teminat mektubu hariç tüm teminat giriş virmanları, öncelikle aracı kurumun ofisindeki Banka terminalleri kullanılarak sisteme girilir, ancak yazılı talimatın Banka’ya ulaşmasının ardından Banka tarafından
onaylanması sureti ile gerçekleşir. Faks ile iletilen müşteri talimatlarının asıllarının en geç 5 işgününde Banka’ya teslim edilmesi gerekmektedir.
Vade ve vade sonu ödeme saatleri
(1) Nakit kredilerin azami vadesi 31 gündür. Kredinin temdit edilmesi durumunda dahi vade 31 günü geçemez.
(2) Aracı kurumlar kullandıkları kredinin vadesinin sonunda borçlarını hesaben en geç saat 17:00’a kadar ödemekle yükümlüdürler.
Nakit Kredi türleri, fiyatları ve ödeme esasları
(1) Nakit krediler; spot, vadeden önce kapama opsiyonlu ve gün içi olmak üzere 3 seçenekli olarak kullandırılır.
(2) Banka, spot ve vadeden önce kapama opsiyonlu kredi türü için her gün farklı faiz oranları belirler. Her kredi işleminin vade sonunda, Banka tarafından saptanan faiz oranı üzerinden hesaplanan faiz tutarı ve faiz üzerinden alınacak yasal kesintileri, anapara ile birlikte tahsil edilir. Aracı kurumların paralarını saat 16:15’den önce getirmeleri ve kredi borçlarını kapatmaları durumunda, son gün (vade) için faiz alınmaz. Saat 16:15’den sonra kapanan nakit kredilerde ertesi günün tatil günü olması durumunda tatil günleri için de faiz alınır.
(3) Gün içi kredilerin ise, kullandırımın yapıldığı gün en geç saat 16:30 itibari ile kapanması gerekmektedir. Süresi içinde kapatılan gün içi kredilerden BSMV kesintisi dahil olmak üzere faiz tahsil edilir. Faiz oranı piyasa koşullarına göre belirlenir. Saat 16:30'a kadar kapatılmayan gün içi krediler o günkü TCMB Geç Likidite Penceresi Borç Verme Faiz Oranının %50 fazlası kadar faiz oranı uygulanarak O/N nakit krediye dönüştürülür.
Kısmi kredi kapaması ve temdit
(1) Aracı kurumlar nakit kredi temdit ve kısmi kapama taleplerini, çalışma saatleri içinde yazılı olarak iletirler. Faks talimatları asılları gelene kadar geçerlidir.
Teminat türleri
(1) Nakit kredi işlemlerinde, aracı kurumların Banka’ya verebilecekleri teminatlar aşağıdaki türlerden olabilir:
a) Pay
b) Devlet İç Borçlanma Senetleri
c) Teminat Mektubu
ç) Nakit Blokaj (TL/YP)
d) Yatırım Fonu Katılma Belgeleri
e) Borsa İstanbul A.Ş Payları
f) Varlığa Dayalı Menkul Kıymet
g) Borsalarda işlem gören standartta altın
ğ) T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından ihraç edilen Euro tahvil
h) Banka tahvil ve bonoları
ı) T.C. Hazinesi Varlık Kiralama X.X. tarafından ihraç edilen kira sertifikaları
Teminatların özellikleri, yatırılma ve çekilmelerine ilişkin kurallar
(1) Kayden izlenen sermaye piyasası araçlarının teminata konu olması durumunda, Takasbank ile aracı kurum arasında mülkiyetini devir ettiği sermaye piyasası araçları için “Teminat Amacıyla Temlik Sözleşmesi ve yine müşteri hesaplarından teminat verilmesi durumunda ise “Rehin Sözleşmesi” yazılı olarak tesis edilir.
(2) Kayden izlenen sermaye piyasası araçlarını konu alan teminat sözleşmelerinde, teminatların mülkiyetinin Takasbank’a devrinin kararlaştırılması halinde Takasbank, sözleşme kurulduğu anda ve teminat konusu sermaye piyasası araçlarının kanuni usullere uyarak devredilmesi sonucu mülkiyet hakkına sahip olur.
(3) Portföy hesaplarından diğer varlıkların teminata konu olması durumunda söz konusu varlıkların mülkiyeti de Takasbank’a yazılı teminat sözleşmeleriyle devredilir.
(4) Aracı kurumun temerrüdü nedeniyle ya da ilgili mevzuat veya sözleşme hükümlerinde öngörülen nedenlerle teminatlardan Takasbank’ın alacaklarının karşılanması söz konusu olduğunda Takasbank, herhangi bir ihbar veya ihtarda bulunma, süre verme, adli veya idari merciden izin ya da onay alma, teminatın açık artırma ya da başka bir yol ile nakde çevrilmesi gibi herhangi bir ön şartı yerine getirme yükümlülüğü olmaksızın, teminat konusu malvarlığını, işleminin teminatı olan kıymetleri, Takasbank en iyi gayret göstererek organize ve/veya tezgahüstü piyasalardan satarak satım bedelinden alacağını karşılama hakkına sahiptir. Takasbank, teminatların mülkiyetinin devralmış olması şartıyla, teminat konusu sermaye piyasası araçlarının ve/veya diğer varlıkların değerini borçlunun yükümlülüklerinden mahsup etme hakkına da sahiptir.
(5) Takasbank’ın, aracı kurumlardan nakit kredi işlemleri nedeniyle aldığı teminatlar üzerindeki hak ve yetkisi hiçbir şekilde sınırlandırılamaz. Teminatlar üzerinde, aracı kurumun herhangi bir sebeple tasarruf yetkisinin bulunmaması Takasbank’ın iyi niyetli ayni hak iktisabına engel olmaz. Teminat konusu değerler üzerinde üçüncü kişilerin istihkak ya da sınırlı ayni hak iddiaları Takasbank’a karşı ileri sürülemez.
(6) Teminat veren hakkında konkordato mühleti tanınması, konkordatosunun tasdiki, iflastan sonra konkordato mühleti tanınması, mal varlığının terki suretiyle konkordato süreci içine girmesi, uzlaşma yoluyla yeniden yapılandırılması, iflası, iflasın ertelenmesi veya İcra ve İflas Kanunu çerçevesindeki takip prosedürleri ya da Kanun’un tedrici tasfiye ile ilgili hükümleri Takasbank’ın teminatlar üzerindeki hak ve yetkisini hiçbir şekilde sınırlandıramaz
(7) Aracı kurumlar, teminat verme/geri çekme işlemlerinin sistem girişlerini kendi ofislerinde bulunan Banka ekranlarını kullanarak her iş günü saat 17:00’a kadar gerçekleştirirler.
(8) Teminat mektubu girişleri hariç tüm teminat hareketleri Banka’nın onayı ile gerçekleşir. Teminat girişlerinin Banka’ca onaylanabilmesi için, teminat eğer aracı kurumun bir müşterisinin hesabından alınıyor ise, müşterinin imzaladığı talimatın, teminat eğer aracı kurumun portföy hesabından alınıyor ise aracı kurumun imzaladığı talimatın Banka’ya ulaştırılması gerekmektedir.
(9) Teminata alınan kaydi sermaye piyasası araçları ve BİAŞ Payları için Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. nezdinde kayıt oluşturulur.
(10) Teminat hesaplarındaki kıymetler için Banka tarafından sağlanacak hizmetlerde, Banka’nın komisyon tarifesi uygulanmaktadır.
(11) Teminat türlerine ilişkin hususlar aşağıdadır:
a) Borsa’da işlem gören Payların teminata verilmek istenmesi durumunda
i. BİAŞ Yıldız ve Ana pazarlarında işlem gören paylarından Banka’ca seçilenlerle sınırlıdır.
ii. Banka belirtilen payların her biri için teminata kabul edilebilmenin üst sınırını belirler.
iii. Teminata alınacak paylar adet ve katları şeklindedir.
iv. Aracı kurumun iştiraki veya ortağı olduğu şirketlere ait paylar o kurum için teminata kabul edilmez.
b) Devlet İç Borçlanma Senetlerive kira sertifikalarının teminat olarak verilmek istenmesi durumunda;
i. TL cinsinden ihraç edilmiş kira sertifikaları teminata kabul edilir,
ii. Aracı kurumların müşterileri için verilecek kıymetlerin virmanı aracı kurumların Merkezi Kayıt Kuruluşu’ndaki müşterisine ait serbest hesabından, portföyleri için verecekleri kıymetlerin virmanı Takasbank nezdindeki “501” depolarından gerçekleştirilir.
c) Teminat mektuplarının teminata verilmek istenmesi durumunda, mektup alınmadan önce Banka’nın Para Piyasası Ekibi yetkilileri ile irtibat kurularak, mektubun keşidecisinin, Banka’daki limitinin uygun olup olmadığının teyit edilmesi gereklidir. Kağıt ortamında teminat mektubu veren bankanın Genel Müdürlüğü’nden, mektubu verdiklerine dair yazılı teyit alındıktan sonra veya Kredi Kayıt Bürosu tarafından geliştirilen “Teminat Mektubu Durum Sorgulama” sisteminden yapılan sorgulama sonucu keşideci bankada aktif risk kaydı bulunması halinde bahse konu mektuplar teminata kabul edilir.Teminat girişi yapılan teminat mektupları Takasbank Para Piyasası teminatıyla dönüşümlü olarak kullanılabilir. Nakit kredi teminatından çıkartılan teminat mektubu otomatik olarak Takasbank Para Piyasası teminatına aktarılır. Aynı şekilde Takasbank Para Piyasası teminatından çıkartılan teminat mektubu da otomatik olarak nakit kredi teminatına aktarılır.Teminat mektupları;
i. Şekli ve kapsamı Xxxxxxxxx tarafından belirlenir
ii. Kağıt ortamında veya elektronik belge olarak (e-teminat mektubu) düzenlenebilir.
iii. E-teminat mektupları, Kredi Kayıt Bürosu tarafından işletilen “Elektronik Teminat Mektubu Platformu (ETMP)” üzerinden kontrol edilip uygun bulunması halinde teminata kabul edilir.
iv. Teminata kabul edilen teminat mektupları “kesin” olmalıdır.
v. Aynı gruba veya holdinge bağlı bankaların birbirlerine verdikleri ve aracı kurumların bağlı oldukları grup veya holding bankalarından aldıkları teminat mektupları, teminata kabul edilmez.
vi. Vade içeren teminat mektupları, vadelerine 5 iş günü kala değiştirilmelidir.
ç) Nakit teminat; TL, ABD Doları veya Euro cinsinden olabilir.
d) Yatırım fonları katılma belgelerinin teminat olarak verilmesi durumunda; aracı kurumlar grup bünyesindeki portföy yönetim şirketlerinin kurucusu veya yöneticisi oldukları yatırım fonu katılma belgelerini teminata veremezler.
e) Euro tahvillerin teminata verilmesi durumunda;
i. Teminat olarak verilen Euro tahvillerin Xxxxxxxxx’xx Euroclear nezdindeki 15512 no’lu hesabına gönderilmesinden sonra, ilgili kıymetlerin aracı kurumun Takasbank nezdindeki serbest teminat deposuna kaydedilebilmesi için, kıymeti gönderen aracı kurum tarafından
Takasbank’a serbest (free) format SWIFT mesajı veya yazılı talimat gönderilmesi gerekmektedir.
ii. Takasbank tarafından ilgili aracı kurumun Takasbank Uluslararası Takas ve Saklama İşlemleri menüsündeki 5080-Euro tahvil Teminat Deposu hesabına aktarılan söz konusu kıymetler, aracı kurum tarafından Takasbank bankacılık uygulamaları kullanılarak 5082-Nakit Kredi Teminat Deposu hesabına aktarılır.
iii. Teminat çıkışı sonucunda 5080-Euro tahvil Teminat Deposu Hesabı’na aktarılan kıymetlerin aracı kurumun kendi menkul kıymet muhabiri nezdindeki hesabına transferi için Takasbank Global Saklama ve Numaralandırma Ekibi’ne yazılı talimat gönderilmesi gerekmektedir. Aracı kurumun menkul kıymet muhabiri Clearstream ise Türkiye saati ile 14.00’a kadar, Euroclear ise saat 16.30’a kadar talimatlar gönderilmelidir. İlgili saatler sonrasında gönderilecek talimatlara ilişkin transferler ertesi gün valörlü gerçekleştirilir. Söz konusu talimatlarda aracı kurumun menkul kıymet muhabiri ve muhabirdeki hesap numarası belirtilmelidir
f) Banka bono/tahvilleri ile varlığa dayalı menkul kıymetlerin teminata verilmesi durumunda;
i. TL cinsinden ihraç edilmiş olanlar teminata kabul edilir.
ii. Takasbank limitleri dahilinde kabul edilir.
iii. Takasbank, her bir ihraççı bazında teminata kabul edilebilecek toplam banka bono ve tahvilleri ile varlığa dayalı menkul kıymetlere ilişkin üst sınırları belirler.
iv. Aracı kurumun bağlı olduğu grup veya holding bankalarına ait banka bono ve tahviller ile varlığa dayalı menkul kıymetler o aracı kurum için teminata kabul edilmez.
v. Teminat yatırma talimatı verilmeden önce Krediler Ekibi ile irtibat kurularak, ihraççının limit uygunluğunun teyit edilmesi gerekmektedir.
vi. Teminat yatırma talimatının Bankamıza ulaşmasından en geç bir iş günü sonrası ilgili kıymet teminata alınır.
g) Teminata altın verilmek istenmesi durumunda;
i. Borsa İstanbul Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasası’nda işlem gören standartta altın kabul edilir.
ii. Teminata konu olacak altın, mesai saatleri içerisinde Borsa İstanbul Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasası üyesi olan bir kurum tarafından ilgili piyasa nezdindeki nakit kredi teminat hesabına bağlı kurum alt hesabına virman yolu ile yatırılmalıdır.
ğ) Borsa paylarının teminata verilmek istenmesi durumunda; şekli ve kapsamı Xxxxxxxxx tarafından belirlenmiş talimatın Bankamıza ulaştırılması sonrası Takasbank’ın vereceği onaya ek olarak, Xxxxx’xxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx@xxxxxxxxxxxxx.xxx e-posta adresine iletilecek talimatı takiben Borsa’nın onayı ile teminat girişi gerçekleşir. Borsa paylarının teminat çıkış işlemlerinde ise; yine Borsa’nın e-posta adresine talimat iletilmesi ve Borsa’nın onayı gerekmektedir.
Teminatların çekilme ve değiştirilmesi
(1) Aracı kurumlar verdikleri teminatları Banka’nın uygun görmesi sonucu isterlerse yukarıda anlatıldığı şekilde giriş ve çıkış yapmak sureti ile değiştirebilirler. Banka da gerekli gördüğü durumlarda teminatların değiştirilmesini isteyebilir. Teminat değiştirme çağrısının yapıldığı gün saat 17:00’a kadar aracı kurumun istenen teminatları değiştirmesi gerekmektedir. Aksi taktirde aracı kurumun tüm nakit kredileri muaccel hale gelir ve temerrüt hükümleri uygulanır.
(2) Aracı kurumların Pay Piyasası takas saatinden sonra verdikleri nakit kredi teminatında bulunan pay teminatı çekme talepleri, o günkü takas temerrütlerini önlemez.
Teminatların değerlemesi
(1) Banka, vade içerisinde her gün sonunda aşağıda belirtilen şekilde teminatı değerler:
a) Pay; değerlemenin yapıldığı güne ait BİAŞ’ta seans sonunda oluşan ağırlıklı ortalama fiyattan; eğer işlem gerçekleşmemişse, son seansa ait en iyi alış ve en iyi satış emirlerinin aritmetik ortalaması, en iyi alış veya en iyi satış emirlerinden birinin olmaması halinde işlem gördüğü en son seans ağırlıklı ortalama fiyatı ile,
b) Devlet İç Borçlanma Senetleri-için; değerlemenin yapıldığı gün, Takasbank verim eğrisi kullanılarak belirlenen teorik fiyat ile, bu fiyatlara ulaşılamadığında ise TCMB’ce belirlenen Devlet İç Borçlanma Senetlerinin gösterge niteliğindeki günlük değerleri ile,
c) YP nakit tutarları; değerlemenin yapıldığı günden bir sonraki gün için TCMB tarafından ilan edilen döviz alış kurlarından,
ç) Yatırım Fonu Katılma Belgeleri; değerlemenin yapıldığı gün ilan edilen fiyatlarından.
d) BİAŞ payları; Borsa İstanbul A.Ş. ile akdedilen protokolde belirlenen fiyat baz alınır. Kar payı ödemesi ve sermaye arttırımı sonrasında Borsa İstanbul A.Ş. tarafından ayrıca fiyat belirlenirse oluşan fiyatla teminatlar yeniden değerlenir.
e) Euro tahviller; değerlemenin yapıldığı güne ait Takasbank verim eğrisi kullanılarak belirlenen teorik fiyat,
f) Banka bono ve tahvilleri ile varlığa dayalı menkul kıymetler; Xxxxxxxxx tarafından belirlenen teorik fiyat,
g) Xxxx sertifikaları ; değerlemenin yapıldığı güne ait Takasbank tarafından belirlenen teorik fiyat, bu fiyatlara ulaşılamadığında ise kira sertifikalarının TCMB’ce belirlenen gösterge niteliğindeki günlük değerleri,
ğ) Altın; değerlemenin yapıldığı güne ait Borsa İstanbul Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasası son seansında T+0 valörlü işlemler için oluşan USD/ONS fiyatı ile TCMB döviz alış kuru kullanılarak hesaplanan fiyat, eğer işlem gerçekleşmemişse bir önceki seansta oluşan ağırlıklı ortalama fiyat,
(2) Döviz ödemeli Devlet İç Borçlanma Senetleri- 5 iş günü kala teminat değerlemesine alınmaz ve değiştirilmesi istenir.
Teminatlardan xxxxx xxxxxx
(1) Aracı kurumların teminata vermiş oldukları payların bedelsiz sermaye artırımı sonucu elde edilen payları ve temettü tutarları aracı kurumların teminat hesabına aktarılır. Sermaye artırımı bedelli ise; aracı kurum, teminatta oluşan rüçhan hakkı (kupon) adetini serbest alt hesaba virmanladıktan (teminat çıkışı yaptıktan) sonra bedelini yatırmak suretiyle kullanabilir.
(2) Aracı kurumların teminata vermiş oldukları BİAŞ paylarının bedelsiz sermaye artırımı sonucu elde edilen payları ve temettü tutarları Takasbank teminat hesabına aktarılır. Aracı kurum, bedelini yatırmak sureti ile bedelli sermaye artırımından kaynaklanan haklarını kullanabilir
(3) Teminat hesabında bulunan TL ödemeli Devlet İç Borçlanma Senetleri-, kira sertifikaları, varlığa dayalı menkul kıymetler, banka bono ve tahvilleri ve Euro tahvillerin itfa bedelleri ile kupon ödemeleri aracı kurumun teminat hesabına, döviz ödemeli Devlet İç Borçlanma Senetlerinin-itfa bedelleri ve kupon ödemeleri ise 11YP-Aracı Kurumun Serbest Hesabı’na aktarılır.
Teminat değerleme katsayıları
(1) Teminat değerleme katsayıları, ilgili teminatın Takasbank tarafından değerlendirilen kredi riski, vadesi, olağanüstü piyasa koşullarındaki dalgalanması, likiditesi ve varsa kur riski dikkate alınarak belirlenir.
(2) Teminat değerlenmesinde kullanılacak katsayılar aşağıda belirtilmiştir:
Teminat Türleri Değerleme Katsayıları
⮚ Nakit
✓ TL 1,00
✓ USD 0,93
✓ EURO 0,92
⮚ Devlet İç Borçlanma Senetleri- 0,93
⮚ Pay 0,76
⮚ Yatırım Fonu Katılma Belgesi 0,84
⮚ Teminat Mektubu 1,00
⮚ Borsa Payı 1,00
⮚ T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından ihraç edilen Euro tahvil 0,88
⮚ T.C. Hazinesi Varlık Kiralama X.X. tarafından ihraç edilen kira sertifikaları 0,91
⮚ Altın 0,90
⮚ Banka Bonosu / Tahvili 0,73
⮚ Varlığa Dayalı Menkul Kıymet 0,91
Teminat oranları
(1) Teminat oranları, değerlenmiş teminat üzerinden hesaplanır. Değerlenmiş teminat tutarı, teminatların piyasa değerlerinin, değerleme katsayıları ile çarpımı sonucu elde edilir.
(2) Başlangıç ve asgari teminat oranları aşağıda belirtilmiştir
a) Başlangıç Teminat Oranı: Kredi Riskinin %105’i kadar değerlenmiş teminat olmalıdır.
b) Asgari Teminat Oranı, Kredi Riskinin %102’i kadar değerlenmiş teminat olmalıdır
(3) Aracı kurumlar, teminat olarak sadece pay vermek isterlerse, teminata alınan tek bir çeşit payın ,değerlenmiş teminat içinde oranı
a) Eğer BİST-30 dahili bir pay ise %100’ünü
b) Eğer BİST-100 dahili bir pay ise %70’ini
c) Eğer BİST-100 dışında BİAŞ Yıldız ve Ana pazarlarında işlem gören bir pay ise %35’sini geçemez.
Teminat tamamlama çağrısı
(1) Değerlenmiş teminat, %102 olan asgari teminat oranının altına düştüğünde, Takasbank tarafından aracı kuruma teminat tamamlama çağrısı yapılır ve teminatının başlangıç teminat oranına tamamlanması istenir.
(2) Teminat tamamlama çağrısı, Takasbank tarafından sağlanan üye ekranlarına mesaj ve raporlama yoluyla yapılır. Teminat tamamlama çağrısının sistem aracılığı ile gönderilmesi durumunda başkaca bir ihbar ve bildirime gerek kalmaksızın aracı kurumun çağrıyı aldığı kabul edilir. Aracı kurum, teminat tamamlama çağrısı ile ilgili bilgileri “Teminat Tamamlama Çağrısı İzleme” ekranından takip etmekle yükümlüdürler
(3) Teminat tamamlama çağrısına muhatap aracı kurum, ek teminat yatırarak ve/veya kredi kapatarak teminat oranını başlangıç teminatına (%105) getirecek şekilde teminat tamamlama çağrısı statüsünden çıkılabilir
(4) Teminat tamamlama çağrısının yapıldığı gün saat 17:00’a kadar aracı kurumların istenen ek teminatı yatırmaları gerekmektedir. Aksi taktirde aracı kurumun tüm nakit kredileri muaccel hale gelerek temerrüt hükümleri uygulanır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Kredinin Kapanması, Muacceliyet ve Temerrüt
Nakit Kredi borcunun kapatılması
(1) Vade sonunda kredinin anapara, faiz ve yasal kesintilerinin gün sonuna kadar Banka’ya virmanlanması ile nakit kredi borcu kapanır.
Nakit Kredi borcunun muacceliyeti ve temerrüt
(1) Nakit kredi aşağıdaki durumlarda muaccel hale gelir:
a) Banka’ca yapılan Teminat Tamamlama Çağrısı’na rağmen, aracı kurumların çağrının yapıldığı gün saat 17:00’a kadar teminatlarını tamamlamamaları,
b) Banka’ca yapılan teminat değiştirme çağrısı’na rağmen, aracı kurumların çağrının yapıldığı gün saat 17:00’a kadar teminatlarını değiştirmemeleri,
c) Aracı kurumların nakit kredilerinin vadesinin gelmesi,
ç) Aracı kurumun işlemlerinin yetkili adli ve idari merciler tarafından süreli veya sürekli olarak durdurulması,
(2) Aracı kurum, nakit kredi işlemlerden kaynaklanan borçları muaccel hale geldiğinde, bu Prosedür’de belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde yükümlülüklerini ifa etmek zorundadır. Borcun muaccel hale geldiği tarihte, bu Prosedür’de belirlenen usul ve esaslara uygun olarak yükümlülüklerin yerine getirilmemesi halinde aracı kurum, ayrıca bir bildirimde bulunulmaksızın temerrüde düşer
(3) Temerrüt durumunda aracı kurumların Banka’daki nakdi borcuna mahsup edilir. Eğer nakit tutar aracı kurumun borcunu karşılamıyorsa bu kez teminatlar nakde dönüştürülür.
(4) Takasbank, aracı kurum tarafından teminat olarak verilen BİAŞ Paylarının borca karşılık gelen kısmını BİAŞ’a devretmek suretiyle nakte dönüştürerek elde edilen tutarı borcuna mahsup eder.
Temerrüt Faizi
(1) Temerrüt süresi içinde toplam borca temerrüt faizi uygulanır. Temerrüt faiz oranı, temerrüdün oluştuğu gün Banka’nın krediler için uygulamış olduğu en yüksek faiz oranının % 50 fazlasıdır.
(2) Temerrüt faizi; Matrah x Temerrüt Faiz Oranı x (gün/360) formülü ile hesaplanır ve varsa yasal yükümlülükler eklenir
Tahakkuk ve tahsilat
(1) Temerrüde düşen aracı kurum, bu Prosedür’ün 22’inci maddesinde belirlenen esaslar çerçevesinde temerrüt faizi ödemekle yükümlüdür. Muaccel hale gelen kredinin, son kapama saatinde kapanmaması durumunda Xxxxxxxxx tarafından bu Prosedürün 22’inci maddesinde belirlenen temerrüt faiz oranı üzerinden hesaplanan temerrüt faizi ilgili aracı kurum hesabına tahakkuk ettirilir. Takasbank, aracı kurumun yükümlülüklerini kısmen veya tamamen ifa etmemesinden dolayı temerrüt faizini aşan bir zarara uğramışsa, bu zarar aracı kurum tarafından tazmin edilir.
(2) Temerrüt faizi ve diğer yasal yükümlülükler aracı kurumun serbest cari hesabından Takasbank tarafından re’sen tahsil edilir
Temerrüt yönetim süreci
(1) Nakit ve teminat yükümlülüklerini zamanında yerine getirmeyen ve işbu Prosedür’de belirlenen süreler içinde borcunu kapatmayan aracı kurumun nakit kredi kullanımı durdurulur.
(2) Aracı kurumun temerrüdü tasfiye edilinceye kadar teminat olarak tevdi ettiği kıymetlerin çıkışına izin verilmez.
(3) Aracı kurum, Nakit Kredi’de temerrüt süresince Takasbank Para Piyasası’ında işlem yapamaz. Takasbank Para Piyasası’ında temerrüde düşen aracı kurum ise temerrüt devam ettiği sürece nakit kredi kullanamaz.
(4) Takasbank, temerrüde düşen aracı kurumun önce serbest hesabına, serbest hesabında bulunan nakdin yeterli olmaması durumunda teminatlarına başvurur. Aracı kurumun temerrüdü nedeniyle teminatlarına başvurulması durumunda Takasbank; herhangi bir ihbar veya ihtarda bulunma, ilave süre verme, adli veya idari mercilerden izin ya da onay alma, teminatın açık artırma ya da başka bir yol ile nakde çevrilmesi gibi herhangi bir ön şartı yerine getirme yükümlülüğü olmaksızın işleminin teminatı olan kıymetleri, Takasbank en iyi gayret göstererek organize ve/veya tezgahüstü piyasalardan satarak satım bedelinden alacağını karşılama hakkına sahiptir. Başvurulan teminatın Borsa payı olması durumunda Takasbank, teminatın borca karşılık gelen kısmını Borsa’ya devretmek suretiyle nakde dönüştürerek elde edilen tutarı borcuna mahsup eder.
(5) Aracı kurumun, teminat tamamlama yükümlülüğünü yerine getirmemesi nedeniyle kredinin muaccel hale gelmesi durumunda Takasbank, temerrüt hükümleri çerçevesinde teminatları nakde dönüştürmek suretiyle kredinin tamamını veya vadesi en yakın olan krediden başlamak kaydıyla, teminat oranı başlangıç oranına ulaşıncaya kadar kredilerinin bir kısmını tasfiye etmek hakkını haizdir.
(6) Takasbank, temerrütteki aracı kurumun hangi teminatlarının nakde çevrileceğine likiditesi, temerrüdün nedeni ve piyasalara etkilerini göz önünde bulundurarak karar verir.
(7) Takasbank kendi nezdindeki temerrütteki aracı kuruma ait varlıklar ile diğer hak ve alacaklar üzerinde takas, mahsup ve hapis hakkına sahiptir
Kredi kullandırımının durdurulması
(1) Tahsis edilmiş olan kredi limiti Banka’nın taahhüdü değildir. Kredi kullandırımı Banka’ca gerektiğinde durdurulabilir.
(2) Aracı kurumun, merkezi karşı taraf veya takas hizmeti verilen sermaye piyasası aracında veya piyasalarda faaliyetlerinin kısıtlanması ile bu piyasalarda temerrüt etmesi durumlarında da Banka’ca gerektiğinde kredi kullandırımı durdurulabilir.
(3) Aracı Kurumun kredi ilişkisinin devamı süresince; protesto, haciz, ihtiyati tedbir gibi mali ve hukuki olumsuzluklar yaşaması veya Aracı Kurum ile ilgili olarak olumsuz istihbarat alınması durumlarında Banka’ca kredinin kullandırımı durdurulabilir ve mevcut kredisi herhangi bir ihbara gerek kalmaksızın re’sen kapatılabilir. Aracı Kurumun, olumsuz koşulların ortadan kalktığını hukuki geçerliliği olan belgelerle ispatlaması halinde, Banka yeniden kredi kullandırımına başlayabilir.
(4) Aşağıda, (a) bendinde belirtilen durumlardan birinin ortaya çıkması halinde Aracı Kurumun kredi borcu tasfiye edilerek kredi kullandırımı durdurulur. (b) ve (c) bentlerinde belirtilen durumlardan birinin ortaya çıkması halinde ise kredi borcu tasfiye edilerek kredi kullandırımı durdurulur ve Aracı Kurumun kredi limiti gerekli durumlarda ilave süre verilerek iptal edilir:
a) Faaliyetleri süreli veya sürekli olarak durdurulanlar,
b) Banka’ca periyodik olarak yapılan istihbarat, mali tahlil ve/veya derecelendirme (rating) çalışması sonucu kredi değerliliği olmadığı tesbit edilenler,
c) Borçlarını ödememeleri nedeniyle Banka tarafından veya diğer finansman kuruluşları ve kamu kurum ve kuruluşları tarafından haklarında kanuni takibe geçilenler.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Risk Merkezi Veri İletimi ve Alımı
Veri İletimi - Alımı Esnasında Dikkate Alınması Gereken Önlemler
(1) Takasbank; nezdinde işlettiği ve takas operasyonlarını gerçekleştirdiği, nominal limit tahsisi yaptığı tüm piyasalar ile sunduğu Nakit Kredi Hizmeti kapsamında üyelerin; teminat tutarları, teminat türleri, risk bakiyeleri ve Banka müşterilerine ait sır niteliğindeki finansal verilerini belirlenmiş standartta TBB Risk Merkezi’ne TBB Risk Merkezi üyesi olarak iletir. Benzer şekilde aynı müşterilere ait aynı içerikteki verileri alır.
(2) TBB Risk Merkezi, Banka nezdinde bağımsız denetim vasıtası ile denetim sürecine geçene kadar Üye Denetim Genelgesi düzenlemesi ile Bankadan nezdindeki bilgi sistemleri ve iş süreçlerinin Risk Merkezi tarafından belirlenmiş kontrol hedeflerine uyumluluğunun sağlandığına dair belirli dönemlerde beyanname alır.
(3) Banka,TBB Risk Merkezi faaliyetleri kapsamında yapılan sorgulamalar sonucunda elde edilen verilerin gizliliği ve güvenliği açısından, bu yönde bir riskin bulunmadığını düzenlediği beyanname ile TBB Risk Merkezi’ne teyit eder.
(4) Risk Merkezi ;
a) Beyanname düzenlemesi sürecinde TBB Risk Merkezi üyesi, TBB Risk Merkezi’ne iletmek üzere hazırladığı ve TBB Risk Merkezi tarafından kendisine iletilen verilerin risk verilerine ilişkin olarak, iç prosedür haline gelmiş bir “Gönderilecek Veri Akış ve Oluşturma Şeması” ve “Alınan Veri Akış ve Dağıtım Şeması”nı hazırlamasını ve güncel tutulmasını,
b) Alınan Veri Akış ve Dağıtım Şeması, TBB Risk Merkezi verisinin üye tarafından alındıktan sonra hangi sistemler üzerinde, hangi katman ve uygulamalarda tutulduğunu, işlendiğini ve hangi sistemler arasında iletildiğini, iletime ilişkin yöntem ve bilgileri de içerecek şekilde oluşturulmasını,
c) Gönderilecek Veri Akış ve Oluşturma Şeması, TBB Risk Merkezi'nye iletilmek üzere oluşturulan verilerin, veri kaynağı olan sistemlerden başlayarak, iletiminin tamamlanmasına kadar geçen süredeki her toplama, işleme ve aktarma aşamasını, detayları ile gösterecek biçimde hazırlanmasını
Bankadan talep eder. Bu kapsamda Bankanın ilgili UG Xxxxx tarafından spect dokümanı hazır bulundurulur ve doküman dönemsel olarak güncellenir.
ALTINCI BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
MADDE 27 - Yürürlük
(1) Bu Prosedür yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 28 - Yürütme
(1) Bu Prosedür hükümlerini Genel Müdür yürütür .