BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ HAKKINDA YÖNETMELİK BİRİNCİ BÖLÜM
BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ HAKKINDA YÖNETMELİK BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, kişilerin bireysel emeklilik sistemine girmesine, emeklilik sözleşmesinin düzenlenmesinden sona ermesine kadar geçen süreçte emeklilik sözleşmesine taraf olanların hak ve yükümlülüklerine ve bireysel emeklilik sisteminin işleyişine ilişkin esas ve usulleri düzenlemektir.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik 28/3/2001 tarihli ve 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanununa dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
b) Bakanlık: Kurumun ilişkili olduğu Bakanlığı,
c) Başlangıç dönemi: Kanunun ek 2 nci maddesi kapsamında, çalışanın, emeklilik planına dâhil olduğunun kendisine bildirildiği tarihten itibaren cayma hakkını kullanabileceği süreyi,
ç) Xxxxxsel emeklilik hesabı: Emeklilik sözleşmesi çerçevesinde katılımcı ad ve hesabına ödenen katkılar ve bu katkılara ilişkin her türlü getirinin sözleşme bazında izlendiği hesabı,
d) Birikim: Devlet katkısı ve buna ilişkin getiriler hariç, katılımcının bireysel emeklilik hesabında bulunan toplam tutarı,
e) Çalışan: Kanunun ek 2 nci ve geçici 2 nci maddeleri kapsamında bir emeklilik planına dâhil edilen katılımcıyı,
f) Devlet katkısı: Bireysel Emeklilik Sisteminde Devlet Katkısı Hakkında Yönetmelikte tanımlanan devlet katkısını,
g) Devlet katkısı hesabı: Bireysel Emeklilik Sisteminde Devlet Katkısı Hakkında
Yönetmelikte tanımlanan devlet katkısı hesabını,
ğ) Düzensiz ödeme: Kurumca belirlenecek usul ve esaslara göre düzenli olmadığı tespit edilen katkı payı ödemelerini,
h)Emeklilik gözetim merkezi: Kurumca emeklilik gözetim merkezi olarak görevlendirilen tüzel kişiyi,
ı) Emeklilik planı: Emeklilik sözleşmesinin uygulama biçimini belirleyen teknik esasları,
i) Emeklilik sözleşmesi: 4632 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi kapsamında düzenlenen sözleşmeyi,
j) Fon: Emeklilik yatırım fonunu,
k) Fona ilişkin zorunlu giderler: Fonun olağan faaliyetleri çerçevesinde ödenmesi zorunlu olan ve giderin gerçekleştirilmesinden kaçınılması mümkün bulunmayan; tescil ve ilan giderleri, saklama hizmeti giderleri, bağımsız denetim giderleri, Kamuyu Aydınlatma Platformu giderleri, portföy yönetim ücretleri, fon portföyüne yapılan işlemler için katlanılan aracılık komisyonları ve endeks lisans ücretleri ile Kurumca zorunlu olduğu belirlenen diğer giderleri,
l) Giriş bilgi formu: Bireysel emeklilik sisteminin işleyişine ilişkin önemli hususlar hakkında
katılımcıya, işverene veya sponsora bilgi vermek için hazırlanan ve içeriği Kurumca belirlenen formu,
m) Elektronik iletişim aracı: Kısa mesaj, elektronik posta, telefon, faks, çağrı merkezleri, otomatik arama makineleri, akıllı ses kaydedici sistemler, emeklilik gözetim merkezi veya şirket tarafından ilgilisine talep veya bildirim iletimi, bilgi ve belge erişimi sağlamak üzere oluşturulan internet sitesi, mobil uygulama veya e-Devlet kimlik doğrulama hizmeti kullanılarak elektronik ortamda gönderilen veri, ses ve görüntü içerikli iletilere ilişkin saklanabilir her türlü iletişim yöntemini,
n) İşveren: 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamındaki işveren ve işveren vekillerini,
o) İşyeri: 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamındaki işyerini,
ö) Kalıcı veri saklayıcısı: Emeklilik sözleşmesi ve/veya sertifikasının taraf ve ilgilileri arasında gönderilen bilgiyi, bu bilginin amacına uygun olarak makul bir süre incelemesine elverecek şekilde kaydedilmesini ve değiştirilmeden kopyalanmasını sağlayan ve bu bilgiye
aynen ulaşılmasına imkân veren kısa mesaj, elektronik posta, internet, disk, CD, DVD, hafıza kartı, e-Devlet kimlik doğrulama hizmeti kullanılarak erişim sağlanan elektronik ortam ve benzeri her türlü araç veya ortamı,
p) Kanun: 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanununu,
r) Katılımcı: Emeklilik sözleşmesine göre ad ve hesabına şirket nezdinde bireysel emeklilik hesabı açılan gerçek kişiyi,
s) Katılımcı ad ve hesabına ödeme yapan kişi: Bireysel veya gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmesi kapsamında ilgili bireysel emeklilik hesabına katılımcı ad ve hesabına katkı payı ödemesi yapan kişiyi,
ş) Katkı payı: Emeklilik sözleşmesine göre şirkete ödenen, giriş aidatı hariç, tasarrufa yönelik tutarı,
t) Kurul: Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurulunu,
u) Mesafeli satış: Şirketin internet sitesi, şirketin çağrı merkezi, şirketçe yetkilendirilen çağrı merkezi, şirketçe yetkilendirilen kuruluşun internet sitesi veya Kurumca uygun görülen diğer yöntemler aracılığıyla ilgisine göre katılımcı, sponsor veya işveren ile karşı karşıya gelinmeksizin yapılan emeklilik sözleşmesi satışlarını,
ü) Sertifika: Çalışanın dahil edildiği emeklilik planına istinaden açılan otomatik katılım sertifikasını, Kanunun 4 üncü maddesi kapsamında istihdam ilişkisine dayalı olarak kurulan grup emeklilik sözleşmesine istinaden açılan işveren grup emeklilik sertifikasını veya Kanunun 4 üncü maddesi kapsamında katılımcı adına bir sponsor tarafından kurulan grup emeklilik sözleşmesine istinaden açılan sertifikayı,
v) Sponsor: Bir gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmesine göre katılımcı adına katkı payı ödeyen veya katkı payının ödenmesine aracılık eden işveren harici kişiyi,
y) Şirket: 4632 sayılı Kanuna göre kurulmuş emeklilik şirketini,
z) Teklif formu: Emeklilik planına, plan kapsamında sunulan fonlara, yapılan kesintilere, katkı payı tutarına, emeklilik sözleşmesinin taraflarına ve katılımcının yatırım tercihlerine ilişkin hususlar ile benzeri bilgileri içeren formu,
aa) Bireysel Emeklilik Fon Alım Satım Platformu (BEFAS): İstanbul Takas ve Saklama
Bankası X.X. tarafından işletilen emeklilik yatırım fonu paylarının alım satımının yapılacağı merkezi elektronik platformu,
bb) Kurum: Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumunu, ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Emeklilik Sözleşmesi ve Bireysel Emeklilik Sistemine Giriş Emeklilik sözleşmesi türleri ve tarafları
MADDE 4 – (1) Emeklilik sözleşmesi bireysel veya grup emeklilik sözleşmesi olarak yapılabilir. Grup emeklilik sözleşmesi, işveren grup emeklilik sözleşmesi olarak veya bu maddenin üçüncü fıkrası dâhilinde yer alan kategorilere göre gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmesi olarak düzenlenir.
(2) Bireysel emeklilik sözleşmesi, bireysel emeklilik planına bağlı olarak düzenlenen ve şirket ile katılımcının taraf olarak yer aldığı emeklilik sözleşmesidir.
(3) Gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmesi;
a) Kanunun Ek 2 nci ve Geçici 2 nci maddeleri kapsamında şirket ile işverenin düzenlediği emeklilik sözleşmesi,
b) Bir grup emeklilik planına bağlı olarak düzenlenen ve şirket ile katılımcının taraf olarak yer aldığı emeklilik sözleşmesi,
c) Katılımcılardan bizzat veya yetkili organları vasıtasıyla onay alan sponsorun katılımcılar adına katkı payı ödediği veya katkı payının ödenmesine aracılık ettiği ve katılımcılar adına sponsor ile şirketin taraf olarak yer aldığı emeklilik sözleşmesi kategorilerinde düzenlenebilir.
(4) İşveren grup emeklilik sözleşmesi, bir istihdam ilişkisine dayalı olarak bir işveren ile şirket arasında imzalanan ve katılımcı adına işveren tarafından katkı payı ödenen emeklilik sözleşmesidir.
(5) Bireysel ve gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmelerinde, işverenler bu sözleşmeler kapsamında yalnızca katkı payı ödemelerine ilişkin operasyonel işlemlerde aracılık yapabilir.
(6) Emeklilik gelir sözleşmesi, emeklilik hakkını kullanan ve bireysel emeklilik
hesabındaki tutarların tamamını veya bir kısmını bireysel emeklilik sistemi dâhilinde programlı geri ödeme seçeneği ile almayı tercih eden katılımcılar için plan değişikliği yolu ile emeklilik sözleşmesinin tadil edilmiş şeklidir.
Bilgilendirme, teklif ve sözleşmenin düzenlenmesi
MADDE 5 – (1) Şirket, bireysel emeklilik sistemine girmek isteyenlere, sisteme girme kararını etkileyebilecek hususlar hakkında bilgi verir; dürüstlük ilkeleri çerçevesinde, emeklilik sözleşmesinin müzakeresi ve düzenlenmesi sırasında katılımcıya veya varsa sözleşmeyi düzenleyen sponsora veya işverene sistemin işleyişine ilişkin teknik konularda yardımcı olur, tarafların hak ve yükümlülüklerine ilişkin gerekli her türlü bilgiyi sağlar, yanıltıcı her türlü hâl ve davranıştan kaçınır. Kurum ilgililere yapılacak bilgilendirmenin asgari içeriğini ve yöntemini belirler.
(2) Şirket, kişinin emekliliğe yönelik beklentilerine, gelir düzeyine ve yaşına uygun bir
emeklilik planı teklifi sunar.
(3) İlgisine göre katılımcı, sponsor veya işveren Kurumca belirlenen belgeleri doldurup imzalar veya elektronik iletişim araçları ile onaylar. Şirket tarafından belgelerin birer örneği kalıcı veri saklayıcısı ile ilgilinin erişimine sunulur. Şirket, ilgili belgeleri matbu olarak veya kalıcı veri saklayıcısıyla muhafaza eder. Şirket tarafından aşağıdaki hususlarda katılımcıya bilgilendirme yapılır:
a) Katılımcının elektronik iletişim araçları ile bilgi ve belgelere erişebileceği.
b) Katılımcının tercih etmesi durumunda söz konusu belgeleri matbu olarak veya tercih edeceği bir elektronik iletişim aracı ile alabileceği.
(4) İşveren grup emeklilik sözleşmesinde, Kurumca belirlenen belgeler işveren tarafından doldurulup imzalanır veya elektronik iletişim araçları ile onaylanır. İşveren tarafından tüm katılımcılar için ortak bir fon veya fon dağılımı belirlenebilir. Katılımcının kendi adına gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmesi açması için işverene yetki verdiğinin işveren tarafından şirkete belgelendirilmesi durumunda katılımcıdan herhangi bir imza veya elektronik iletişim araçları ile onay alınmadan da işveren grup emeklilik sertifikası ile aynı koşulları haiz 4 üncü maddenin üçüncü fıkrasının (b) bendi kapsamında gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmesi açılabilir.
(5) Şirket, mesafeli satış yoluyla düzenlediği sözleşmeler dahil tüm emeklilik sözleşmeleriyle ilgili olarak mevzuatta belirtilen bilgilendirmenin usulüne uygun olarak yapıldığını ispatla yükümlüdür.
(6) Emeklilik sözleşmesinin akdedilmesine aracılık edecek kişilerin, geçerli bir bireysel emeklilik aracılığı lisansının bulunması zorunludur.
(7) Kurumun belirleyeceği usul ve esaslar dâhilinde katılımcı belirli bir süre için sözleşmede ve fonlarda devam etmeyi sözleşmede taahhüt edebilir.
Mesafeli satış yoluyla sözleşme düzenlenmesi
MADDE 6 – (1) Mesafeli satışta şirket, ilgisine göre katılımcı, sponsor veya işvereni 5 inci madde hükümlerine uygun şekilde bilgilendirir ve uygun bir emeklilik planı teklifi sunar. Teklif aşamasında ilgisine göre katılımcı, sponsor veya işverene standart fona ve diğer fonlara ilişkin bilgi verilir ve tercihine göre işlem yapılır. Herhangi bir tercihte bulunulmaması durumunda birikim standart fonda yatırıma yönlendirilir. İlgisine göre katılımcı, sponsor veya işveren, emeklilik sözleşmesine, emeklilik planına ve sisteme ilişkin gerekli bilgilerin kendisine verildiğini teyit ederek teklifi elektronik iletişim araçları ile onaylar ve bu şekilde emeklilik sözleşmesi akdedilmiş olur. Onay işlemi gerçekleşmemiş tekliflere dayanılarak düzenlenen sözleşmeler yürürlüğe girmez ve şirketçe bunlar için hiçbir tahsilat yapılamaz. Şirket, onay işleminden hemen sonra Kurumca belirlenen belgeleri ilgisine göre katılımcı, sponsor veya işverenin tercihi doğrultusunda matbu veya kalıcı veri saklayıcısı olarak ilgilinin erişimine sunar ve internet sitesinde güvenli alandan erişimine imkân sağlar. Standart fondan ayrılmayı talep eden katılımcıya, tercih etmesi halinde, 10 uncu madde hükümleri çerçevesinde, sonucu bağlayıcı olmamak kaydıyla, şirket tarafından risk profil anketi sunulur.
(2) Kurumca uygun görülmeyen sözleşme türleri, emeklilik planları ve fonlar mesafeli satışa konu edilemez.
Sözleşmenin yürürlüğe girmesi ve cayma hakkı
MADDE 7 – (1) Emeklilik sözleşmesi şirket tarafından reddedilmediği takdirde, varsa blokaj süresinin tamamlanmasını müteakip, katkı payı olarak yapılan ilk ödemenin şirket hesaplarına nakden intikal ettiği tarihte yürürlüğe girer. Xxxxxx tarafından katılımcının hesabına yapılan ödemeler katkı payı olarak dikkate alınmaz ve ancak sözleşme yürürlüğe girdikten sonra gerçekleştirilebilir. Teklifin şirket tarafından reddedilmesi halinde, verilen ödeme talimatları iptal ettirilir ve varsa yapılan tüm ödemeler hiçbir kesinti yapılmadan beş iş günü içinde ödeyene iade edilir. Sözleşme, yürürlüğe girmediği sürece şirketçe reddedilebilir.
(2) Emeklilik gelir sözleşmeleri, Kanunun Geçici 1 inci maddesi kapsamında yapılan aktarımlarla kurulan sözleşmeler, başka şirketten aktarımla kurulan sözleşmeler ile hak kazanılan birikimin transfer yoluyla aktarılması işlemleri hariç, ilgisine göre katılımcı, sponsor veya işveren, Kurumca belirlenen belgelerin imzalanmasını veya onaylanmasını müteakip iki ay içinde cayma hakkına sahiptir. Cayma halinde durum, elektronik iletişim araçlarıyla yahut postayla şirkete bildirilir. Cayma bildiriminin şirkete ulaştığı tarih itibarıyla cayma hakkı kullanılmış sayılır. En geç cayma bildiriminin şirkete ulaşmasını takip eden iş günü verilen ödeme talimatları iptal ettirilir ve katılımcının bireysel emeklilik hesabında bulunan birikim bildirimin şirkete ulaşmasını müteakip on iş günü içinde ödeyene iade edilir. Bu kapsamda, şirketçe fon toplam gider kesintisi haricinde yapılan diğer tüm kesintiler de aynı süre içinde ilgiliye iade edilir.
(3) Katılımcının sisteme giriş tarihi, yürürlükte bulunan sözleşmeleri arasında, sisteme giriş tarihi açısından 4 üncü maddenin üçüncü fıkrasının (a) bendine göre kurulanlar hariç en eski tarihli sözleşme dikkate alınarak belirlenir. İşveren grup emeklilik sözleşmesinde, gruba sonradan dâhil olan ve başka bir emeklilik sözleşmesi bulunmayan katılımcının sisteme giriş tarihi, ilgili grup emeklilik planına göre katılımcı ad ve hesabına katkı payı olarak yapılan ilk ödemenin şirket hesaplarına nakden intikal ettiği tarihtir. Bireysel emeklilik sistemine hayat sigortalarından yapılanlar dâhil Kanunun Geçici 1 inci maddesi kapsamında yapılan aktarımlarda katılımcının sisteme giriş tarihi, aktarım tarihinden aktarılan süre kadar geçmişe gidilerek bulunan tarih olarak düzenlenir.
(4) Şirket, emeklilik sözleşmesini veya sertifikasını, yürürlük tarihinden itibaren on iş günü içinde kalıcı veri saklayıcısı ile ilgilinin erişimine sunar ve elektronik iletişim araçlarıyla veya matbu olarak ilgilisine gönderir. İşveren grup emeklilik sertifikası, grup emeklilik planının genel esasları ile sistemin işleyişine ilişkin temel bilgileri içerir. Şirket, emeklilik sözleşmesinin ve işveren grup emeklilik sertifikasının belirtilen süre içinde ve usulüne uygun olarak gönderildiğini ispatla yükümlüdür.
Emeklilik planı
MADDE 8 – (1) Emeklilik planı, plan kapsamında katılımcıya sunulan fonlara, giriş aidatına, yönetim gider kesintilerine ve fon toplam gider kesintilerine dair bilgileri, bunlara ilişkin hesaplamaları ve emeklilik sözleşmesinin uygulanmasına dair diğer teknik esasları içerir. Emeklilik planı, bireysel emeklilik planı, grup emeklilik planı veya emeklilik hakkını kullanmak isteyen katılımcılara sunulan emeklilik gelir planı olarak düzenlenebilir. Emeklilik gelir planlarında ayrıca programlı geri ödemeye ilişkin bilgilere yer verilir.
(2) Kurum, emeklilik planında mevzuata aykırı bulunan veya katılımcının ve varsa sponsorun veya işverenin hak ve menfaatlerinin korunması açısından uygulanmasında sakınca görülen hususların değiştirilmesini isteyebilir; emeklilik planına ek olarak, harcama ve kârlılık analizleri ile benzeri diğer bilgilerin Kuruma gönderilmesini talep edebilir.
(3) Emeklilik planları emeklilik gözetim merkezi nezdinde işletilen elektronik plan tanımlama (e-plan) sisteminde kayıt altına alınır. 01/07/2017 tarihinden sonra satışa konu olan bireysel ve grup emeklilik planları, toplamda 30 adedi geçemez. Kurul, plan sayısını 5 katına kadar artırmaya veya yarısına kadar azaltmaya yetkilidir.
Katkı payının yatırıma yönlendirilmesi
MADDE 9 – (1) Katkı payı, şirket hesaplarına nakden intikalini takip eden en geç ikinci iş gününde sözleşme kapsamında tanımlı fonlar için gerekli talimatlar verilerek yatırım a yönlendirilir.
(2) Şirket hesaplarına intikal etmekle birlikte, kime ait olduğu tespit edilemeyen ödemeler, intikal tarihini müteakip iki iş günü içinde kaynağına iade edilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Emeklilik Sözleşmesi Taraflarının Hakları ve Yükümlülükleri Fon dağılımı ve değişikliği
MADDE 10 – (1) Fon dağılımı ilgisine göre katılımcının, sponsorun veya işverenin tercihine göre belirlenir. Sözleşme kuruluş aşamasında herhangi bir tercihte bulunulmaması durumunda birikim öncelikle standart fonlarda yatırıma yönlendirilir. Standart fondan ayrılmayı talep eden katılımcılara, tercih etmesi halinde, sonucu bağlayıcı olmamak kaydıyla, şirket tarafından risk profil anketi sunulur. Kurum, risk profil anketinin asgari içeriğini, sunulma sıklığını ve zamanını belirler.
(2) İlgisine göre katılımcı, sponsor veya işveren ilgili sözleşme için fon tercih ve fon dağılım değişikliği hakkını şirket aracılığıyla Sermaye Piyasası Kurulu tarafından portföy yöneticiliği yapmak üzere yetkilendirilmiş kuruluşlara devredebilir. Kurum bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirler.
(3) Bireysel emeklilik hesabındaki birikimin ve ödenen katkı paylarının fonlar arasındaki dağılım oranları veya tutarları, bir yılda azami on iki kez değiştirilebilir. Fon tercih ve fon dağılım değişikliği hakkının şirket aracılığıyla portföy yönetim şirketine devredilmesi durumu hariç olmak üzere değişiklik talebi, şirkete yazılı olarak veya şirketin çağrı merkezinden yahut şirketin internet sitesinde katılımcı, sponsor veya işveren adına oluşturulan güvenli sayfadan veya diğer elektronik iletişim araçları ile yapılır ve şirket değişiklik talebini, talebin ulaştığı tarihi müteakip iki iş günü içinde gerekli talimatları vermek suretiyle gerçekleştirir. Fon dağılım değişikliği talebi talep sahibince Kurumca belirlenecek esaslara göre iptal edilebilir. Bu kapsamda iptal edilen talepler için katılımcının fon dağılım değişikliği hakkı kullanılmış sayılmaz. Fon dağılım değişikliği talebine ilişkin olarak fonlarla ilgili devam eden alım-satım hareketi olan kayıtlarda fon dağılım değişikliği işlemi alım-satım işlemlerinin tamamlandığı tarihten sonra başlar.
(4) Şirket, fon dağılımı değişikliği işleminin mümkün olan en kısa sürede gerçekleştirilmesini teminen, alışı yapılacak fonların alım talimatı tarihlerini, satışı yapılacak fonların nakde dönüştürülme sürelerini dikkate alarak belirler. Değişiklik işlemleri değişikliğe konu fonlardan valör süresi en uzun olana göre belirlenen tarihte tamamlanır. Şirket, katkı paylarının fonlar arasında paylaştırılması sırasında ortaya çıkan artık değeri en aza indirmek üzere gerekli tedbirleri alır.
Emeklilik planı değişikliği
MADDE 11 – (1) Emeklilik planı bir yılda azami dört kez değiştirilebilir. Bu yöndeki değişiklik talebi, şirkete yazılı olarak veya elektronik iletişim araçlarıyla yapılır. Şirketin uygun görmesi halinde yeni emeklilik planına, plan değişiklik talebinin şirkete ulaşmasını müteakip on iş günü içinde geçiş yapılır ve tadil edilen emeklilik sözleşmesi/sertifikası on iş günü içinde kalıcı veri saklayıcısı ile ilgilinin erişimine sunulur. İlgilinin talebi halinde, belgeler ayrıca elektronik iletişim araçlarıyla gönderilir.
Birikimin aktarımı
MADDE 12 – (1) Bir şirketle, başka şirketten aktarımla düzenlenenler hariç, akdedilmiş bir emeklilik sözleşmesi kapsamındaki birikimin ve devlet katkısı hesabındaki tutarların başka bir şirkete aktarılabilmesi için sözleşmenin, yürürlük tarihinden itibaren en az iki yıl süreyle şirkette kalması gerekir. Başka şirketten aktarımla düzenlenmiş sözleşmenin tekrar aktarıma konu olabilmesi için ise ilgili şirkette en az bir yıl kalması gerekir. Aktarım, birikimin ve devlet katkısı hesabına ilişkin tutarın tamamını kapsayacak şekilde yapılır. 19 uncu maddeye göre yapılan transfer yoluyla aktarımlarda bu fıkra hükmü uygulanmaz.
(2) Aktarım talebi, 13 üncü madde hükümlerine göre ilgisine göre katılımcı, sponsor veya
işveren tarafından yapılır.
(3) Kurum, bu madde kapsamındaki aktarıma ilişkin usul ve esasları belirler.
Hakların kullanımı
MADDE 13 – (1) Bireysel emeklilik sözleşmesinde ve gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmesinde, sözleşmeden xxxxx xxxxxx kural olarak katılımcı tarafından kullanılır. Bu
sözleşmelerde, sistemden ayrılma ve emeklilik hakkı hariç diğer hakların katılımcı ad ve hesabına katkı payı ödeyen kişiler ,sponsor veya işveren tarafından kullanılması kararlaştırılabilir.
(2) İşveren grup emeklilik sözleşmesinde, hak kazanma süresi tanımlanmışsa, fon dağılımı değişikliği ve emeklilik planı değişikliği hakları, 18 inci maddeye göre belirlenen hak kazanma süresi sonuna kadar kural olarak işveren tarafından kullanılır. Emeklilik sözleşmesinde belirtilmesi koşuluyla, işveren, fon dağılımı değişikliği hakkının kullanımını katılımcıya devredebilir. Katılımcının kabul etmesi durumunda, bu fıkrada belirtilen haklar, hak kazanma süresi tamamlandıktan sonra da işveren tarafından kullanılabilir.
Katkı payının değiştirilmesi ve ödemeye ara verme
MADDE 14 – (1) Emeklilik sözleşmesi süresi içinde katkı payı tutarı ve ödeme dönemi değiştirilebilir.
(2) Emeklilik sözleşmesine göre ödenmesi öngörülen katkı paylarının vadesinde
ödenmesi esastır. Ancak, emeklilik sözleşmesi süresi içinde katkı payı ödenmesine ara verilebilir. Vadesinde ödenmeyen katkı payının ödeme tarihini müteakip üç ay içinde, ilgili hesaba herhangi bir ödeme yapılmaması durumunda, ilgili sözleşmede ödemeye ara verildiği kabul edilir.
Sistemden ayrılma
MADDE 15 –(1) Emeklilik sözleşmesini emekliliğe hak kazanmadan veya emeklilik hakkını kazanmış olduğu halde bu hakkı kullanmadan sona erdirmesi halinde katılımcı, sona erdirilen sözleşme bakımından bireysel emeklilik sistemine giriş tarihinden kaynaklanan süreye ilişkin haklarını kaybeder.
(2) Şirket, elektronik iletişim araçları ile veya matbu şekilde yapılan ayrılma talebinin kendisine ulaştığı tarihten itibaren beş iş günü içinde, ayrılma bilgi ve talep formu ile hesap bildirim cetvelini elektronik iletişim araçları ile iletir. Şirket, isteyen katılımcının ayrılma bilgi ve talep formu ile hesap bildirim cetvelini şirketin internet sitesinde kendi adına oluşturulan güvenli sayfadan alabilmesi için gerekli altyapıyı hazırlar. Katılımcı ilgili mevzuat düzenlemelerine göre temin edilmesi gereken tüm evrak ile ayrılma bilgi ve talep formunu; imzalayarak posta yoluyla veya onaylayarak elektronik iletişim araçlarıyla eksiksiz olarak şirkete ulaştırır ve ilgili bilgi ve belgelerin şirkete ulaştığı tarihten itibaren yirmi iş günü içinde bireysel emeklilik hesabındaki birikim ve devlet katkısı hesabındaki varsa hak kazanılan tutarlar şirket tarafından katılımcının belirttiği hesaba ödenir. Daha sonra intikal eden devlet katkısı tutarlarından katılımcının varsa hak kazandığı tutarlar da intikal tarihini takip eden beş iş günü içinde katılımcının belirttiği hesaba ödenir. Katılımcının sözleşmesine ait fon paylarına ilişkin son satım talimatının verildiği tarih, sözleşmenin sonlandığı tarih olarak kabul edilir. Katılımcının hesabında herhangi bir fon payı bulunmaması durumunda ayrılma talebinin şirkete ulaştığı tarihi takip eden iş günü ilgili sözleşme sonlanmış kabul edilir.
(3) Mesafeli satış yoluyla düzenlenen sözleşmelerde, ilgisine göre katılımcının, sponsorun veya işverenin, sözleşmenin tesis edilmesini sağlayan yöntemle ayrılma işlemlerini gerçekleştirebilmesi esastır. Ancak, ayrılmaya ilişkin tüm işlemler ilgilinin bu Yönetmelik kapsamında tercih ettiği yöntemle de yürütülebilir.
(4) Katılımcının maluliyet hali nedeniyle sistemden ayrılma talebinde bulunabilmesi için sosyal güvenlik mevzuatına göre maluliyet gelirine hak kazandığına dair belgeyi veya sosyal güvenlik mevzuatında belirlenen koşullara göre maluliyet halinin oluştuğunu gösteren, resmi sağlık kuruluşlarından alınmış bir belgeyi şirkete vermesi gerekir. Maluliyet halinin her durumda emeklilik sözleşmesi yürürlüğe girdikten sonra oluşmuş olması şarttır.
(5) Katılımcının vefat etmesi halinde birikimleri ve varsa devlet katkısı hesabındaki tutar, 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu hükümleri saklı kalmak kaydıyla varsa emeklilik sözleşmesinde belirtilen lehdarlara veya kanunî mirasçılarına ödenir.
(6) Katılımcının talebi halinde, emeklilik hakkı kazanılmış olmakla birlikte bu hak kullanılmadan sözleşmenin sonlandırılması mümkündür. Bu durumda sistemden ayrılmaya ilişkin hükümler uygulanır.
(7) Bu madde kapsamında yapılacak işlemlerde, katılımcının devlet katkısı hesabındaki hak kazanılmayan tutarlara ve varsa katılımcının hesabına henüz intikal etmemiş devlet katkısına ilişkin olarak bireysel emeklilik sisteminde devlet katkısı hakkındaki mevzuat hükümleri uygulanır.
(8) Sistemden ayrılma işlemlerinin geciktirilmesinden kaynaklanan varsa fon birim fiyatında düşüş gerçekleşmesi sonucu oluşan katılımcı zararı, şirket tarafından fon getiri kaybı hesaplanarak karşılanır.
(9)Emeklilik gözetim merkezi;
a) e-Devlet kimlik doğrulama hizmeti kullanılarak erişilen güvenli alan üzerinden cayma, aktarım, ayrılma ve emeklilik işlemlerine dair talep, bilgi ve belgelerin başvuru sahipleri ile şirketler arasında iletilmesine ve hak sahiplerince aranmayan paralara ilişkin bilginin şirketler adına ilgililere iletilmesine aracılık edebilir.
b) Vefat eden katılımcıların lehtarlarına ve hak sahiplerine e-devlet aracılığıyla bildirim yapabilir ve lehtarlar ile yasal varislere, vefat edenlerin emeklilik sözleşmesi olup olmadığına dair sorgulama hizmeti verebilir.
(10) Kurum, dokuzuncu fıkra kapsamındaki faaliyetlerin uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirler.
Emekliliğe hak kazanma ve birikimin ödenmesi
MADDE 16 – (1) Katılımcı, bireysel emeklilik sistemine giriş tarihinden itibaren en az on yıl sistemde bulunmak koşuluyla 56 yaşını tamamladıktan sonra emekliliğe hak kazanır. Emeklilik gelir sözleşmesine dönüştürülen sözleşmelerde geçirilmiş süreler ile emeklilik gelir
sözleşmesinde geçirilen süreler emekliliğe esas süre hesaplamasında dikkate alınmaz.
(2) Birden fazla emeklilik sözleşmesi bulunan katılımcı, sözleşmelerinden herhangi birinden emeklilik hakkını elde ettiği tarih itibarıyla;
a) Emeklilik hakkını kazandığı sözleşmenin bulunduğu şirkete ilgili sözleşmesi için talepte bulunarak veya,
b) Yürürlükteki sözleşmelerinin bulunduğu şirketlerden birine talepte bulunarak ve emeklilik hakkını kazandığı sözleşmesi ile birlikte seçmiş olduğu diğer sözleşmelerine ilişkin hesaplarını talepte bulunduğu şirketteki sözleşmesine ilişkin hesabı ile birleştirmek suretiyle,
emeklilik hakkını kullanabilir. Kanunun ek 2 nci ve geçici 2 nci maddeleri kapsamında sisteme dâhil edilen sertifikalar yalnızca kendi aralarında hesap birleştirme işlemine dâhil edilebilir.
(3) Emekliliğe hak kazanan ve bu hakkı kullanarak bireysel emeklilik hesabındaki
birikimini ve devlet katkısı hesabındaki tutarları almak isteyen katılımcı, toplu para, programlı geri ödeme ya da yıllık gelir sigortası seçeneklerinden birini seçer veya hesabındaki tutarı belirtilen seçenekler arasında paylaştırabilir. Şirket, katılımcının posta veya elektronik iletişim araçları ile şirkete ilettiği emeklilik talep formundaki tercihi doğrultusunda işlem yapar.
(4) Xxxxxx, emekliliğe hak kazanan ve bu hakkı kullanarak birikimini almak için başvuran katılımcıyı emeklilik seçenekleri hakkında bilgilendirir ve emeklilik bilgi ve talep formunu ve hesap bildirim cetvelini, katılımcıya posta adresine veya elektronik iletişim araçları ile başvurunun şirkete ulaşmasından itibaren beş iş günü içinde gönderir. Şirket, isteyen katılımcının emeklilik bilgi ve talep formu ile hesap bildirim cetvelini şirketin internet sitesinde kendi adına oluşturulan güvenli sayfadan alabilmesi için gerekli altyapıyı hazırlar. Emeklilik bilgi formu, sistemde kalma ve emekli olma seçeneklerine ilişkin bilgiler ile örnek mali projeksiyonları içerir; formda, katılımcının tercihi doğrultusunda, ikinci fıkra kapsamında emeklilik hakkını kullanabileceği ve hesaplarını birleştirmek suretiyle emeklilik hakkını kullanmayı tercih eden katılımcılar için emeklilik işlemlerinin hesap birleştirme işlemi
tamamlandıktan sonra gerçekleştirileceği belirtilir. Emeklilik tercihine ilişkin örnek mali projeksiyonlara Emeklilik Gözetim Merkezinin internet sitesi üzerinden erişilebilir.
(5) Şirket, emeklilik seçenekleri konusunda bilgilendirdiği katılımcının, birikiminin ve devlet katkısı hesabındaki tutarların tamamının kendisine ödenmesini talep etmesi halinde, bu talebi, talebin şirkete ulaşmasından itibaren on iş günü içinde yerine getirir. Katılımcının hesabına henüz intikal etmemiş devlet katkısı bulunması halinde, bu tutarlara ilişkin olarak bireysel emeklilik sisteminde devlet katkısı hakkındaki mevzuat hükümleri uygulanır.
(6) Şirket tarafından emeklilik seçenekleri konusunda bilgilendirilen ve birikimini ve devlet katkısı hesabındaki tutarları programlı geri ödeme yoluyla almak isteyen katılımcı, emeklilik gelir sözleşmesi kapsamında hazırlanacak bir program çerçevesinde hesabından kendisine aylık, üç aylık, altı aylık veya yıllık dönemlerde düzenli ödeme yapılmasını talep edebilir. Bu şekilde belirlenen ödeme dönemleri veya ödeme tutarları yılda en fazla iki kez değiştirilebilir. Katılımcının hesabında kalan tutarın tamamını istediği anda alma hakkı saklıdır. Birikimini bu şekilde almaya başlayan katılımcının, ilgili bireysel emeklilik hesabına başka bir emeklilik gelir sözleşmesinden aktarım, hesap birleştirme ve ek fayda ödemesi durumları haricinde herhangi bir para girişi yapılamaz. Ancak katılımcı, hesabında kalan tutar için fon dağılımını değiştirebilir ve başka bir şirkete aktarım hakkını kullanabilir.
(7) Katılımcının aynı şirkette veya farklı şirketlerde birden fazla emeklilik sözleşmesi bulunması halinde, katılımcının sisteme giriş tarihi, yürürlükte bulunan sözleşmeleri arasından sisteme giriş tarihi açısından 4 üncü maddenin üçüncü fıkrasının (a) bendine göre kurulanlar hariç en eski tarihli sözleşme dikkate alınarak belirlenir. Bu durumda katılımcının tüm sözleşmelerinden emekliliğe hak kazanması için en az birinden bu hakkı kazanması gerekir. Hesap birleştirme işlemi yalnızca emeklilik hakkını kullanma talebinde bulunan katılımcılar için gerçekleştirilir. Bu kapsamda, hesap birleştirme yapılmış sözleşmeye katkı payı ödemesi yapılmaya devam edilemez.
(8) İkinci fıkranın (b) bendi kapsamında emeklilik hakkını kullanmak isteyen katılımcının hesap birleştirme talebinde bulunduğu şirket, emeklilik seçenekleri konusunda bilgilendirdiği katılımcının birikimini ve devlet katkısı hesabındaki tutarları toplu ödeme, programlı geri ödeme ya da yıllık gelir sigortası şeklinde veya bunlar arasında paylaştırarak almayı talep etmesi halinde, talebin kendisine ulaşmasından itibaren iki iş günü içinde katılımcının diğer şirketlerde bulunan sözleşme bilgilerini Emeklilik Gözetim Merkezinden alır ve katılımcının sözleşmelerinin bulunduğu diğer şirketlere hesap birleştirme işlemi için başvurur. Kendisine bu şekilde başvurulan şirketler, başvurudan itibaren on iş günü içinde hesap birleştirme işlemlerini gerçekleştirmek üzere başvuruda bulunan şirkete katılımcının birikimini ve devlet katkısı hesabındaki tutarlarını aktarır. Şirket, hesap birleştirme işleminin tamamlandığı tarihi müteakip, on iş gününü aşmayacak şekilde emeklilik işlemlerini tamamlar. Bu şekilde yapılan hesap birleştirme işlemlerinde 12 nci maddede belirtilen şirkette kalma süresine ilişkin kısıtlamalar uygulanmaz. Hesap birleştirme işlemlerinin geciktirilmesinden kaynaklanan varsa fon birim fiyatında düşüş gerçekleşmesi sonucu oluşan katılımcı zararı, hesap birleştirme işleminin geciktirilmesinden sorumlu şirket tarafından fon getiri kaybı hesaplanarak karşılanır.
(9) Kurum, bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirler.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Grup Emeklilik Katkı paylarının takip edileceği hesaplar
MADDE 17 – (1) Xxxxxxx tarafından bir işveren grup emeklilik sözleşmesine
dayanarak katılımcıların ad ve hesabına ödenen katkı payları ile bunların getirileri, işveren grup emeklilik sözleşmesine bağlı olarak açılan katılımcılara ait bireysel emeklilik hesaplarında takip edilir. Katılımcının ödediği katkı payları ile bunların getirileri, gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmesine göre açılan bireysel emeklilik hesabında takip edilir.
(2) İşveren grup emeklilik sözleşmesine yalnızca işveren sıfatıyla katkı payı ödemesi yapılabilir.
(3)Bu Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin üçüncü fıkrasının (b) ve (c) bentleri kapsamında
açılan bir grup emeklilik planına dahil olan katılımcı tarafından ödenen katkı payları ile bunların getirileri, gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmesine göre açılan bireysel emeklilik hesabında takip edilir.
(4) Bireysel ya da gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmesi olarak açılan ve sözleşme süresi içinde katkı payının katılımcı dışındaki bir kişi tarafından ödendiği sözleşmelerde, katılımcı ile katılımcı ad ve hesabına ödeme yapan kişiden, söz konusu iki taraf arasında istihdam ilişkisi bulunmadığına dair beyan alınması zorunludur. İstihdam ilişkisinin oluşması halinde, bu durum işveren tarafından derhal şirkete bildirilir. İstihdam ilişkisinin oluştuğu tarihten itibaren işveren tarafından katılımcı adına yapılacak ödemeler işveren grup emeklilik sözleşmesi kapsamında açılacak hesapta takip edilir.
Hak kazanma süresi ve hak kazanılan birikim
MADDE 18 – (1) Hak kazanma süresi, işveren tarafından ödenen katkı payları ile bunların getirilerinin tamamına veya bir kısmına katılımcı tarafından hak kazanılması için işveren grup emeklilik sözleşmesinde belirlenen süredir. Bu süre yedi yıldan fazla olamaz.
(2) İşveren grup emeklilik sözleşmesinde ve sponsorun katılımcı adına katkı payı ödemesi yaptığı grup emeklilik sözleşmelerinde, yıllara göre uygulanacak hak kazanma oranları Ek-1’deki tabloya uygun olarak belirlenir.
(3) İşveren tarafından bu kuruluştaki işine haklı nedenle fesih haricinde son verilmesi veya katılımcının 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununa göre haklı nedenle işinden ayrılması veya maluliyet gibi zorunlu nedenlerle işinden ayrılması yahut işverenin aktarım durumu hariç işveren grup emeklilik sözleşmesini feshetmesi veya iflas yahut konkordato ilan etmesi halinde katılımcı, işveren tarafından kendi ad ve hesabına ödenen katkı payları ile bunların getirilerinin tümüne, hak kazanma süresinin tamamlanmasını beklemeksizin hak kazanır. Katılımcının vefatı halinde bu şekildeki birikim, hak kazanma süresinin tamamlanmasını beklemeksizin 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu hükümleri saklı kalmak kaydıyla varsa emeklilik sözleşmesinde belirtilen lehdarlara veya kanunî mirasçılarına ödenir.
(4) Hak kazanma süresi, 4 üncü maddenin üçüncü fıkrasının (c) bendine göre katılımcılar adına ödeme yapan sponsorlar tarafından ödenen katkı payları ile bunların getirilerinin tamamına veya bir kısmına katılımcı tarafından hak kazanılması için gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmelerinde de belirlenebilir. Bu süre ve hak kazanmaya ilişkin esaslar bu madde hükümlerine tabidir. Hakların kullanımına ilişkin esaslar bu Yönetmeliğin 13 üncü maddesinin ikinci fıkrasında yer alan hükümlere tabidir.
Hak kazanılan birikimin transfer yoluyla aktarılması ve ödenmesi
MADDE 19 – (1) 18 inci maddeye göre belirlenen hak kazanma süresinin tamamlanması halinde veya hak kazanma süresinin kararlaştırılmadığı durumlarda katılımcının hesabında bulunan birikimin tamamı; katılımcının hak kazanma süresi tamamlanmadan önce sözleşmesinden ayrılması durumunda ise 18 inci maddeye göre hak edilen tutar, katılımcının posta veya elektronik iletişim araçları ile şirkete ilettiği talebi doğrultusunda aynı veya başka bir şirkette yürürlükte olan veya yeni düzenlenen bireysel veya 4 üncü maddenin üçüncü fıkrasının (a) bendi kapsamında kurulanlar hariç gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmesine transfer yoluyla aktarılabilir. Transfer yoluyla aktarım işlemlerinde, bireysel emeklilik hesabında bulunan tutarlar ile birlikte sistemde geçirilen süre bilgisi de ilgili şirkete iletilir. Katılımcının sistemden ayrılmak istemesi halinde birikim kendisine ödenir.
(2) Katılımcının hak kazanma süresi tamamlanmadan önce işinden bu Yönetmeliğin 4
üncü maddesinin üçüncü fıkrasının (c) bendine göre kurulan sözleşmesinden ayrılması durumunda, ilgisine göre işveren veya sponsor tarafından katılımcı ad ve hesabına ödenen katkı payları ve bunların getirilerinden 18 inci maddeye göre katılımcının hak ettiği tutar, katılımcının aynı veya başka bir emeklilik şirketinde mevcut bulunan veya yeni düzenlenen bireysel veya 4 üncü maddenin üçüncü fıkrasının (a) bendi kapsamında kurulanlar hariç gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmesine transfer yoluyla aktarılabilir yahut doğrudan katılımcıya
ödenir. Katılımcı istediği takdirde, ilgili grup emeklilik planı çerçevesinde katkı payı ödediği gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmesini devam ettirebilir.
(3) 18 inci maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen sebepler haricinde herhangi bir sebeple işten ayrılma veya grup emeklilik planından çıkarılma durumunda, katılımcı tarafından hak kazanılmayan tutarlar, ilgisine göre sponsora veya işverene ödenir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Kesintiler
Giriş aidatı
MADDE 20 – (1) Katılımcının, bireysel emeklilik sistemine ilk defa katılması sırasında veya farklı bir şirkette ilk defa emeklilik sözleşmesi akdetmesi halinde, ilgisine göre katılımcıdan, sponsordan veya işverenden, giriş aidatı alınabilir.
(2) Giriş aidatı peşin ya da aktarım veya sistemden çıkış tarihine ertelenmiş olarak tahsil
edilebilir.
(3) Emeklilik sözleşmesinden ölüm veya maluliyet nedeniyle yahut emeklilik hakkını kullanarak ayrılanlardan ertelenmiş şekildeki giriş aidatı tahsil edilemez.
(4) Giriş aidatı, katkı paylarından ayrı olarak takip ve tahsil edilir. Ancak katılımcının sistemden ayrılması veya başka bir şirkete aktarım talebinde bulunması durumunda şirket, varsa ertelenmiş giriş aidatını katılımcının bireysel emeklilik hesabındaki birikiminden indirebilir.
(5) Katılımcının aynı şirkette birden fazla bireysel emeklilik sözleşmesi veya gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmesi bulunması halinde, bu sözleşmelerden sadece ilki için giriş aidatı alınabilir. 4 üncü maddenin üçüncü fıkrasının (a) bendi kapsamında kurulan sözleşmeler bu kapsamda ilk sözleşmenin belirlenmesinde dikkate alınmaz.
(6) Katılımcının, teklifin imzalandığı veya onaylandığı tarihten sonra cayma hakkını kullanarak sözleşmeyi sonlandırması halinde varsa tahsil edilmiş giriş aidatı iade edilir.
Yönetim gider kesintisi
MADDE 21 – (1) Bireysel emeklilik hesabına ödenen katkı payları ile katılımcının birikimi üzerinden yönetim gider kesintisi alınabilir. Ayrıca 14 üncü maddeye göre ödemeye ara verilmesi halinde ara verme süresi boyunca katılımcının birikiminden ek yönetim gideri kesintisi alınabilir.
(2) 14 üncü madde kapsamında bir yıldan fazla ödemeye ara verme durumunda, bireysel emeklilik hesabına ilişkin olarak emeklilik gözetim merkezine şirket tarafından ödenen sabit giderler, emeklilik planında belirtilmek kaydıyla katılımcının bireysel emeklilik hesabındaki birikiminden indirilebilir.
(3) Bu maddeye göre birikimden alınacak kesintilerin hesaptaki birikimin sıfır Türk Lirasının altına düşmesine yol açacağı durumlarda, bu kesintinin, birikimin bu tutarın altına düşmesine yol açacak kısmı tahsil edilmez.
Fon toplam gider kesintisi ve performans kesintisi
MADDE 22 – (1) Fona ilişkin giderlerin karşılanması için fondan gider kesintisi yapılabilir. Bu kapsamda yapılacak toplam kesinti, fon işletim giderine ilişkin kesinti dahil, ilgisine göre ek- 2’de fon grubu bazında belirtilen veya Kurul tarafından belirlenen azami oranları aşmayacak şekilde fon içtüzüğünde belirlenir. Fon içtüzüğünde belirlenen günlük kesinti oranın aşılıp aşılmadığı şirket tarafından günlük olarak kontrol edilir. Şirket tarafından yapılan kontrolde fon içtüzüğünde günlük oranların günlük ortalama fon net varlık değerine göre birikimli bir şekilde hesaplanmış halinin aşıldığının tespiti halinde, aşan tutar fon birim pay fiyatına yansıtılacak şekilde günlük olarak fon kayıtlarına alınır. İlgili takvim yılının sonunda varsa fon içtüzüğünde
belirlenen oranları aşan kısım ilgili dönemi takip eden beş iş günü içinde şirketçe fona iade edilir.
(2) Ek-2’deki tabloya göre II. ve III. grupta bulunan fon türleri için, karşılaştırma ölçütünün üzerindeki getiri üzerinden performans kesintisi yapılabilir. Bu kesintiyi uygulamak isteyen şirketlerin, gerekli operasyon alt yapısını kurmuş olmaları gerekir. Bu kesintinin uygulanmasına ilişkin esas ve usuller Kurumun uygun görüşü alınarak Sermaye Piyasası Kurulunca belirlenir.
(3) Emeklilik sözleşmesine, performans kesintisi ve fon toplam gider kesintisi azami oranlarında değişen koşullara göre Kurumca yapılabilecek değişikliğin, değişiklik oranını aşmamak üzere sözleşmede belirtilen kesinti oranlarına yansıtılabileceğine ilişkin hüküm konulabilir.
Kesintilere ilişkin hükümler
MADDE 22/A – (1) Sözleşmenin ilk beş yılında her yıl için Yönetmeliğin 20 nci ve 21 inci maddeleri kapsamında yapılabilecek toplam kesinti tutarı Ek-3’teki tabloda yer alan maktu tutarı aşamaz. Sözleşmenin altıncı yılı ve sonrası için bu fıkrada belirtilen Yönetmelik maddeleri kapsamında kesinti yapılamaz.
(2) 20, 21 ve 22 nci maddeler kapsamında sözleşmenin yürürlük tarihinden itibaren yapılabilecek toplam kesinti tutarı, sözleşmenin altıncı yılı ve sonrası için, Yönetmelik eki (Ek- 3) tabloda yer alan tutarı aşamaz.
(3) 22 nci madde kapsamında yapılan fon toplam gider kesintisi şirketçe, sözleşmenin 6 ncı yılından itibaren yıllık olarak Ek-4’teki tabloda belirtilen oranlarda, ilgisine göre katılımcıya veya katılımcının bireysel emeklilik hesabına iade edilir.
(4) 22 nci maddenin ikinci fıkrası kapsamındaki fon türleri için yapılacak performans kesintisi ve fona ilişkin zorunlu giderlerin karşılanmasına yönelik kesintiler, bu maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen iade işleminin dışındadır. Kurul, Sermaye Piyasası Kurulunun uygun görüşünü alarak fona ilişkin zorunlu giderlerin karşılanmasına yönelik kesintilere üst sınır getirmeye yetkilidir.
(5) Bu maddenin birinci ve ikinci fıkralarında yer alan sınırlamaların aşılıp aşılmadığı
şirket tarafından, ilgisine göre her sözleşme yılı sonunda veya sözleşmenin sonlandırılmas ı anında kontrol edilir. Limitler dâhilinde yapılan kesintiler esas olarak belirtilen sınırları aşamaz, ancak şirket tarafından yapılan kontrolde ilgili sınırlamaların aşıldığının tespiti halinde, aşan tutar takip eden beş iş günü içinde ilgisine göre katılımcıya veya katılımcının bireysel emeklilik hesabına iade edilir. İadenin katılımcının bireysel emeklilik hesabına yapılması durumunda, iade edilen tutarın iade tarihi itibariyle katılımcının bireysel emeklilik planlarında belirtilen fon dağılım oranları dikkate alınarak ilgili fonlara aktarımı sağlanır. İadelerin gecikmesinden kaynaklanan zararlar şirketçe karşılanır.
(6) Kurul, belirleyeceği usul ve esaslar çerçevesinde, Ek-3 ve Ek-4’teki tutarlar ve oranları, izleyen takvim yılının başından itibaren geçerli olmak üzere, %50’sine kadar (%50 dâhil) artırmaya veya azaltmaya yetkilidir.
ALTINCI BÖLÜM (3)
Çalışanların İşverenleri Aracılığıyla Kanunun Ek 2 nci Maddesi Kapsamında Bireysel Emeklilik Sistemine Dâhil Edilmesi
İşvereni aracılığıyla sisteme dâhil edilecek çalışanlar
MADDE 22/B – (1) Çalışanlar, Kanunun Ek 2 nci maddesi hükmü çerçevesinde işverenin akdetmiş olduğu bir gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmesi kapsamında, ilgili emeklilik planına dâhil edilir. Birden fazla işveren ile iş akdi bulunan çalışanlar her bir işveren tarafından sunulan emeklilik planına ayrı ayrı dâhil edilir.
(2) 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) veya (c) bentlerinde yer almamakla beraber, 5510 sayılı Kanun ve ilgili diğer Kanunlar uyarınca, haklarında 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) veya (c) bentleri hükümleri uygulanan çalışanlar, bu Yönetmelik kapsamında bir emeklilik planına dâhil edilmez.
(3) İşveren, ilgili döneme ait ödeme gününe kadar bireysel emeklilik hesabı açılmasına dair yatırım tercihine ilişkin bilgiler dâhil tüm bilgileri eksiksiz iletmekle yükümlüdür. Şirket
iletilen bilgilere istinaden bireysel emeklilik hesabı açar ve çalışan adına otomatik katılım sertifikası oluşturur. Otomatik katılım sertifikası, varsa blokaj süresinin tamamlanmasını müteakip, katkı payı olarak yapılan ilk ödemenin şirket hesaplarına nakden intikal ettiği tarihte yürürlüğe girer.
(4) İşveren, çalışanlarının sisteme dâhil edilmesine, katkı payı hesaplanması ve şirkete aktarılması ile bu Yönetmelik kapsamında diğer işlemlere ilişkin yetkili birimlerini veya yöneticilerini belirler
İşverenin emeklilik sözleşmesi yapacağı şirketin belirlenmesinde dikkate alacağı kriterler
MADDE 22/C – (1) İşveren, şirket seçiminde hizmet kalitesini ve çalışana sağlanan avantajları dikkate alır. İşveren, şirket seçimi sebebiyle şirketten komisyon dâhil hiçbir şekilde maddi menfaat sağlayamayacağı gibi, şirket de işverene bu şekilde bir teklifte bulunamaz.
(2) İşveren, işyerindeki çalışanlarını farklı emeklilik planlarına dâhil edebilir .
(3) Kurum, aynı işverene bağlı olarak tek bir hizmet akdi veya birden fazla hizmet akdi kapsamında çalışanların emeklilik planlarına dâhil edilmesine ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.
Katkı payının takip ve tahsili
MADDE 22/Ç – (1) Çalışanın ücretinden kesilmesine rağmen şirkete aktarılmayan eksik veya geç aktarılan bu bölüm hükümlerine tabi katkı payının ve varsa getirilerinin takip ve tahsilini Emeklilik Gözetim Merkezi yapar. Bu surette yapılan tahsilatlar çalışanın hesabına aktarılır ve bu Yönetmeliğin 9 uncu maddesi hükümleri çerçevesinde şirket tarafından yatırım a yönlendirilir. Kurum, bu maddenin uygulanmasına ilişkin esasları belirler.
Emeklilik sözleşmesinin asgari içeriği
MADDE 22/D – (1) Bu bölüm kapsamındaki emeklilik sözleşmesinde tarafların hak ve yükümlülükleri yer alır, bu bölümün uygulanmasına esas olmak üzere ücret ödeme günü ve mutabakat süreci belirlenir, ilgililere yapılacak iade ve ödeme esasları, çalışana ait güncel verilerin tutulması ve ilgililere yapılacak bildirimlerin usulü belirlenir. Bu sözleşme ile şirket seçimi ve katkı payının işveren tarafından şirkete aktarılması hariç bu bölüm kapsamındaki yükümlülüklerin şirketlerce yerine getirilmesi kararlaştırılabilir.
Cayma hakkı
MADDE 22/E – (1) İlgili emeklilik planına göre çalışanın ücretinden kesilmek suretiyle yapılan ilk katkı payının şirket hesaplarına nakden intikal ettiği tarihi takip eden işgünü emeklilik planına dâhil edildiği şirket tarafından çalışana posta yoluyla veya elektronik iletişim araçları ile bildirilir. Çalışan, başlangıç dönemi içinde cayma hakkını kullanabilir. Başlangıç döneminden sonra da çalışan dilediği zaman sistemden ayrılabilir. Cayma talebi, çalışan tarafından posta yoluyla veya elektronik iletişim araçlarıyla ilgili emeklilik sözleşmesi hükümlerine göre işverene veya şirkete bildirilir. Cayma bildiriminin ulaşmasını müteakip on iş günü içinde ödenen katkı payları, varsa hesabında bulunan yatırım gelirleri ile birlikte çalışana iade edilir. (2) Cayma hakkını kullanmış olan çalışan, talep etmesi halinde, Kurumca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde sisteme dâhil edilir.
Çalışan katkı payı ve katkı payının işveren tarafından şirkete aktarılması
MADDE 22/F – (1) 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte 5434 sayılı Kanuna tabi iştirakçi iken, bu tarih itibarıyla 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamına alınanlar ile 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce 5434 sayılı
Kanun hükümlerine tabi olarak çalışmış olup 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine tabi olarak yeniden çalışmaya başlayanlar için ödenecek katkı payı tutarı, Kanunun Ek 2 nci maddesi hükmü gereğince çıkarılan yönetmelik ile belirlenen oran esas alınarak emeklilik keseneğine esas aylık üzerinden hesaplanır ve bu tutarın altında katkı payı ödemesi yapılamaz. Bu Yönetmelikte, 5510 sayılı Kanundaki prime esas kazanca yapılan atıflar, bu kapsamdaki çalışanlar için 5434 sayılı Kanunda yer alan emeklilik keseneğine esas aylık olarak uygulanır. Sosyal güvenlik mevzuatına göre tanınan süre içinde ilgisine göre prime esas kazançta veya emeklilik keseneğine esas kazançta işveren tarafından değişiklik yapılması durumunda; eksik katkı payı ödemesi yapılmışsa münhasıran bu değişime bağlı farka tekabül eden ek katkı payı ödemesi bir sonraki dönem ücretinden kesilmek suretiyle yapılır, fazla katkı payı ödemesi yapılmışsa bir sonraki dönem mahsuplaşma sağlanacak şekilde ödeme yapılır.
(2) Birinci fıkra kapsamındaki sebepler harici durumlarda fazla katkı payı ödemesi yapılmışsa fazladan kesilen tutar Kurumca belirlenen esaslar çerçevesinde çalışana iade edilir.
(3) Çalışan, birinci fıkrada belirlenenden daha yüksek bir oranda ödeme yapmak
istediğini işverene bildirebilir. Bu şekilde katkı payı oranını artıran bir çalışan Kanunun ek 2 nci maddesi hükmü gereğince çıkarılan yönetmelik ile belirlenen oranın altında kalmamak kaydıyla katkı payı oranını işverenden talepte bulunarak azaltabilir.
(4) Katkı payı ücretten kesilmek suretiyle gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmesi kapsamında çalışan adına açılan bireysel emeklilik hesabına aktarılır. Bu hesaplara bu şekilde ödenen katkı payları, ek faydalar, birinci fıkra kapsamındaki ek katkı payı ödemeleri, bu kapsamdaki sözleşmelerden aktarım yoluyla gelen tutarlar veya gecikmeli veya hatalı işlemler kapsamında yapılan ödemeler dışında herhangi bir para girişi yapılamaz. Çalışanın işyerinden ayrılması ile yeni bir işyerinde çalışmaya başlaması ve yeni işyerinde çalışanlara sunulan bir emeklilik planı bulunmaması durumlarına mahsus olmak üzere katkı payı ödemeleri çalışan tarafından belirlenen yöntemle de yapılabilir.
(5) Bireysel emeklilik katkı payı kesintisinde 5510 ve 5434 sayılı Kanunun prime esas kazanç veya emeklilik keseneği ve kurum karşılığının tahsiline ilişkin hükümleri dikkate alınır. Çalışanların prime esas kazançlarını veya emeklilik keseneğini etkileyen her türlü sebep katkı payı kesintisinin hesaplanmasında dikkate alınır. 5510 ve 5434 sayılı Kanunda sayılan haller nedeniyle prime esas kazanç veya emeklilik keseneğine göre hesaplanan katkı payının oluşmaması durumunda madde 22/I hükümleri kapsamında ara verme kısıtları uygulanmaz.
(6) Katkı payı, en geç madde 22/D hükümleri kapsamında belirlenen ücret ödeme gününü takip eden işgünü, banka aracılığıyla şirketçe bildirilen tek bir hesaba aktarılır. Aylık işlemlerini Hazine ve Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü bilişim sistemleri üzerinden yürüten harcama birimlerinin katkı payları, şirketin aynı hesabına ödenir. Katkı payının, Hazine ve Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü bilişim sistemlerinin herhangi bir nedenle geçici olarak hizmet dışı kalması sonucu emeklilik sözleşmesinde belirlenen ödeme gününde şirkete ödenememesi halinde, Kurumca da bu durumun teyit edilmesi halinde işverene veya muhasebe birimine herhangi bir sorumluluk yüklenemez.
(7) Ücret ödeme ve hesaplanmasına ilişkin diğer bilişim sistemlerinin de herhangi bir nedenle geçici olarak hizmet dışı kalması sonucu belirlenen ödeme gününde katkı payının şirkete ödenememesi halinde işverene herhangi bir sorumluluk yüklenemez.
(8) Katkı payı, şirket tarafından 9 uncu madde hükümleri çerçevesinde yatırım a yönlendirilir.
(9) İşveren, hatalı tahsilat işlemlerini önleyici tedbirler almakla yükümlüdür. İşveren kaynaklı hatalar nedeniyle ortaya çıkan çalışan zararlarının giderilmesi ve hatalı tahsilata ilişkin
her türlü masrafın Kurumca belirlenen usul ve esaslar kapsamında karşılanması, işverenin sorumluluğundadır.
(10) Kurum, bu madde çerçevesindeki usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.
İşveren katkı payı
MADDE 22/G – (1) İşveren tercih etmesi durumunda 17 nci madde kapsamında çalışan ad ve hesabına katkı payı ödemesinde bulunabilir.
İş ortaklığı
MADDE 22/Ğ – (1) Çalışanın yatırım tercihine uygun fon sunumu başta olmak üzere şirket diğer şirketler ile iş ortaklığı kurabilir.
Çalışanın işyerinin değişmesi
MADDE 22/H – (1) Daha önce bu bölüm kapsamında bireysel emeklilik sistemine dâhil edilen bir çalışanın, kendisini emeklilik planına dâhil eden işverene bağlı farklı bir işyerinde çalışmaya başlaması veya hizmet akdinin sonlanarak başka bir işverene bağlı farklı bir işyerinde çalışmaya başlaması halleri, işyeri değişikliği olarak kabul edilir.
(2) İşyerinin değiştiği tarih itibarıyla sistemde bulunan bir çalışan, önceki işyerinde dâhil olduğu bireysel emeklilik planı kapsamındaki hesabına Kurumca belirlenen tutarda katkı payı ödemeyi veya bu hesaptaki birikimi ile varsa ödenen devlet katkısının sistemde bulunan bu bölüm kapsamında açılmış olan başka bir sertifikaya aktarılmasını şirketten talep edebilir.
(3) Çalışanın ikinci fıkra kapsamında herhangi bir talepte bulunmaması halinde ilgili sertifika askıya alınır.
(4) Çalışan, ikinci fıkra kapsamında katkı payı ödemeye devam ettiği hesaptaki birikimi
ile varsa ödenen devlet katkısının sistemde bulunan bu bölüm kapsamında açılmış başka bir sertifikasına aktarılmasını şirketten her zaman talep edebilir.
(5) Bu madde kapsamında yapılacak olan aktarımda; 12 nci maddede belirtilen şirkette
kalma süresine ilişkin kısıtlamalar ve 11 inci maddede belirtilen plan değişikliği limiti uygulanmaz. Çalışanın sistemde kazandığı emekliliğe esas süresi ile devlet katkısının hak edilmesine esas süresi aktarılan sertifikada aynen korunur.
(6) Daha önce bireysel emeklilik sistemine dâhil edilen bir çalışanın işyeri değişikliği olmaksızın hizmet akdinin sonlanması halinde bu madde hükümleri kıyasen uygulanır.
(7) Kurum bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirler.
Ara verme
MADDE 22/I – (1) Çalışan katkı payı ödemeye ara vermeyi talep edebilir. Başlangıç dönemi içinde ara verme talebinde bulunulamaz.
(2) Çalışanın ödemeye ara vermesi halinde bu Yönetmeliğin 21 inci maddesi kapsamında ara vermeye ilişkin olarak çalışanın birikiminden ek yönetim gideri kesintisi yapılamaz.
(3) Ara verme süresinin bitimini müteakip ücret üzerinden yapılan katkı payı kesintisine işveren tarafından devam edilir.
(4) Bu madde kapsamındaki ödemeye ara verme hakkı yalnızca çalışan tarafından kullanılabilir. Söz konusu hak işverene devredilemez.
(5) Kurum, bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirler.
Fon dağılımı ve değişikliği
MADDE 22/İ – (1) Katkı payı başlangıç döneminde, ilgisine göre çalışan veya işverence tercih edilen başlangıç fonunda yatırıma yönlendirilir. Şirket, başlangıç döneminde ödenen katkı paylarının değer kaybetmemesini sağlayacak şekilde fon yönetiminden sorumludur.
(2) Çalışan, başlangıç döneminin tamamlanmasını müteakip başlangıç fonundan ayrılma talebinde bulunabilir. Başlangıç fonundan ayrılmayı talep eden çalışana, tercih etmesi halinde, 10 uncu madde hükümleri çerçevesinde sonucu bağlayıcı olmamak kaydıyla, şirket tarafından risk profil anketi sunulur ve çalışanın katkı payı ve birikimi çalışanın tercihi doğrultusunda yatırıma yönlendirilir. Kurum, risk profil anketinin asgari içeriğini, sunulma sıklığını ve zamanını belirler.
(3) Çalışanın, başlangıç döneminin tamamlanmasını müteakip başlangıç fonundan ayrılma talebinde bulunmaması halinde, ilgili sertifika sistemde bir yılını doldurana kadar, çalışanın katkı payı ve birikimi sisteme giriş aşamasındaki yatırım tercihine göre ilgili başlangıç fonunda yatırıma yönlendirilmeye devam eder. Bu şekilde sistemde bir yılını tamamlayan sertifikadaki çalışanın katkı payı ve birikimi, çalışanın sisteme giriş aşamasındaki yatırım tercihine göre ilgili standart fonda yatırıma yönlendirilir. Bu işlemler için, 10 uncu maddede yer alan bir yıl içinde yapılabilecek fon dağılım değişikliği limiti dikkate alınmaz.
(4) Çalışanın talep etmesi halinde, şirketin, sistemde kaldığı süre boyunca çalışana başlangıç fonunu sunması zorunludur.
(5) Fon dağılım değişikliği hakkı çalışana aittir, ancak çalışanın tercih etmesi halinde bu hak Sermaye Piyasası Kurulu tarafından portföy yöneticiliği yapmak üzere yetkilendirilmiş portföy yönetim şirketlerine devredilebilir. Söz konusu talep ilgili portföy yönetim şirketine iletilmek üzere şirkete yapılır.
(6) Çalışanın fon dağılım değişikliğine ilişkin diğer işlemleri de 10 uncu madde hükümlerine tabidir.
(7) Şirketler tarafından emeklilik planlarında; Kanunun ek 2 nci ve geçici 2 nci maddeleri kapsamı dışında sunulan fonlar, ek 2 nci ve geçici 2 nci maddeleri kapsamında sunulamaz.
Emeklilik planı
MADDE 22/J – (1) Çalışana sunulacak planlar 8 inci madde kapsamındaki limite dâhil değildir. Bu kapsamdaki planlar, Kurumca belirlenecek usul ve esaslara göre sunulur.
(2) Bu kapsamdaki plan değişiklikleri yalnızca işverenlerce yapılır. Çalışanlarca işyeri
değişikliği veya faiz içeren veya faiz içermeyen yatırım aracı tercihi değişikliği harici plan değişikliği yapılamaz. İşverenlerce yapılan plan değişikliği işlemleri ile çalışanların yatırım tercihi değişikliği nedeniyle gerçekleştirdikleri plan değişiklikleri 11 inci madde hükümleri kapsamında gerçekleştirilir. Çalışanın işyeri değişikliği sebebiyle gerçekleştirilen plan değişikliklerinde 11 inci madde kapsamındaki bir yıl içinde yapılabilecek plan değişikliği limiti dikkate alınmaz.
Kesintiler
MADDE 22/K – (1) Bu bölüm kapsamında sunulan emeklilik planları çerçevesinde şirketlerce fon işletim gider kesintisi dışında başka bir kesinti yapılamaz. Tüm fonlar için azami yıllık fon işletim gider kesintisi oranı % 0,85 olarak uygulanır. Her durumda fon toplam gider kesintisi oranı, bu Yönetmeliğin “Ek-2 Azami Fon Toplam Gider Kesintisi Oranları” tablosunda belirtilen I. Grup emeklilik yatırım fonlarına uygulanacak azami yıllık kesinti oranını aşamaz.
(2) Başlangıç fonu hariç olmak üzere diğer yatırım seçenekleri için, performans eşiklerinin aşılması durumunda, Ek-5’te belirtilen usul ve esaslar dahilinde, ek fon işletim gider kesintisi yapılabilir.
(3) Ek 4’te tanımlanan fon toplam gider kesintisi iadesine ilişkin işlemler bu bölüm
kapsamındaki sözleşmeler için uygulanmaz.
(4) Fon içtüzüğünde belirlenen günlük kesinti oranının aşılıp aşılmadığı şirket tarafından günlük olarak kontrol edilir. Şirket tarafından yapılan kontrolde fon içtüzüğünde günlük oranların günlük ortalama fon net varlık değerine göre birikimli bir şekilde hesaplanmış halinin aşıldığının tespiti halinde, aşan tutar fon birim pay fiyatına yansıtılacak şekilde günlük olarak fon kayıtlarına alınır. İlgili takvim yılının sonunda varsa fon içtüzüğünde belirlenen oranları aşan kısım ilgili dönemi takip eden beş iş günü içinde şirketçe fona iade edilir.
Fon danışma kurulu
MADDE 22/L – (1) Kanun kapsamında sunulacak fonların sayısı ve içeriği ile portföy yönetim şirketlerinin performans kriterleri hakkında istişari nitelikte değerlendirmelerde bulunmak üzere, Kurum, Sermaye Piyasası Kurulu, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği, Türkiye Sermaye Piyasası Birliği temsilcilerini teşkil olunan danışma kurulu Kurumun talebi ve belirlediği gündeme göre toplanır.
Birikimin aktarımı
MADDE 22/M - (1) Bu Yönetmeliğin 22/H maddesi kapsamında gerçekleştirilen aktarım işlemleri hariç şirketler arası aktarım talebi yalnızca işverenlerce yapılabilir. Kurum bu madde çerçevesindeki aktarıma ilişkin usul ve esasları belirler.
Sistemden ayrılma ve emeklilik hakkının kullanılması
MADDE 22/N – (1) Çalışanın sistemden ayrılmaya ilişkin işlemleri 15 inci madde hükümleri kapsamında gerçekleştirilir.
(2) Emeklilik hakkını kazanan bir çalışan, sözleşmelerinin birinden veya hesap
birleştirmek suretiyle bu bölüm kapsamında açılan birden fazla sözleşmesinden bu hakkı kullanarak ayrılabilir. Çalışanın emeklilik hakkını kullanarak sistemden ayrılmayı talep etmesi halinde, bu talebe ilişkin tüm işlemler 16 ncı madde hükümleri kapsamında gerçekleştirilir.
(3) Sistemden ayrılan çalışan, talep etmesi halinde, Kurumca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde sisteme dahil edilir.
Veri paylaşımı
MADDE 22/O - (1) Sosyal Güvenlik Kurumu, Hazine ve Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü, 17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20 nci maddesi kapsamındaki sandıklar ve ilgili diğer kurum ve kuruluşlarla emeklilik gözetim merkezi arasında veri paylaşım protokolü imzalanabilir. Sistemde katkı paylarının ödenmesine ilişkin her türlü kontrol, bu protokollerden temin edilen verilerle sağlanır. Bu verilerin emeklilik gözetim merkezince şirketlerle paylaşılmasını gerektiren durumlarda bu verinin güvenliğinden ilgili şirket sorumludur.
Çalışana verilecek bilgi, belge ve formlar
MADDE 22/Ö –(1) Bu bölüm kapsamında çalışanlara sunulacak bilgi, belge, form ve yapılacak bildirimlere ilişkin usul ve esaslar Kurumca belirlenir.
YEDİNCİ BÖLÜM
Diğer Hükümler
Katılımcıya verilecek bilgi, belge ve formlar
MADDE 23 – (1) Giriş aidatı, yönetim gider kesintileri, fon toplam gider kesintileri ve bunların uygulanma şekli teklif formunda ve emeklilik sözleşmesinde açıkça belirtilir.
(2) Şirket, emekliliğe hak kazanılmadan asgari iki yıl önce, birikiminin mali piyasalardaki
risklerden daha az etkilenmesini sağlamak amacıyla katılımcının, düşük risk düzeyine sahip fonlara geçişi ile ilgili değerlendirme yapmasını sağlamak üzere katılımcıya öneride bulunur. Öneri elektronik iletişim araçları ile katılımcıya gönderilir veya kalıcı veri saklayıcısı aracılığı ile katılımcının erişimine sunulur.
(3) Sponsorun veya işverenin ödemesi gereken bir katkı payını ödeme tarihinden itibaren otuz gün içinde ödememesi halinde, bu durum şirket tarafından, elektronik iletişim araçları
ile beş iş günü içinde bildirilir. Sponsorun veya işverenin ödemelerin tamamının durdurulduğuna ilişkin bildirim yapması halinde şirket tarafından bir defaya mahsus olmak üzere bu bildirimin yapılması yeterli kabul edilir.
(4) Şirket her hesap dönemini müteakip on iş günü içinde hesap bildirim cetveli ile birlikte emeklilik planında yer alan parametrelerdeki ve mevzuattaki önemli değişikliklere ilişkin bilgi notunu elektronik iletişim araçları ile katılımcıya gönderir veya kalıcı veri saklayıcısı aracılığı ile katılımcının erişimine sunar.
(5) Katılımcıların fon tercihlerini bilinçli bir şekilde yapabilmesini teminen şirket, takvim yılının her üç aylık döneminde elektronik iletişim araçları üzerinden katılımcılara bilgilendirme yapar. Bu bilgilendirmede asgari olarak; yatırım araçlarına ilişkin genel bilgilere, finansal piyasalardaki güncel gelişmelere, sunulan fonlara ilişkin yatırım ve performans bilgilerine, katılımcıların maruz kalabileceği yatırım riskine ve diğer finansal risklere ilişkin konulara yer verilir.
(6) Kurum, bu Yönetmelikte belirtilen bilgi, belge, formlar ile her türlü bildirimlerin şekil ve içeriğini, gönderilme süreleri ile şeklini ve hesaplama dönemlerini değiştirmeye, elektronik iletişim araçları ile yapılmasına karar vermeye ve gerekli gördüğü hallerde bunlara ek olarak yeni bilgi, belge ve formlar istemeye yetkilidir.
(7) Bu Yönetmelik kapsamında elektronik iletişim araçlarıyla gerçekleştirilecek onay işlemlerinin teyidi şirketler tarafından yapılır.
Emeklilik yatırım fonları
MADDE 23/A –(1) Şirketler, fonların katılımcının hak ve menfaatlerini koruyacak şekilde yönetecek portföy yönetim şirketlerinin seçilmesinden sorumludur. Portföy yönetim şirketi seçilme esasları ile bu maddenin uygulamasına ilişkin usul ve esaslar Sermaye Piyasası Kurulunun uygun görüşü alınarak Kurumca belirlenebilir.
Emeklilik yatırım fonlarının merkezi bir platformdan alınıp satılabilmesi
MADDE 23/B – (1) Kurum tarafından Sermaye Piyasası Kurulunun görüşü alınarak BEFAS’ta işlem görecek başka şirketlerin kurucusu olduğu fonların, Kurum tarafından belirlenecek emeklilik planlarına dahil edilerek katılımcılara sunulması zorunludur. Bu kapsamda sunulacak fonların alım satımı, İstanbul Takas ve Saklama Bankası X.X. tarafından Sermaye Piyasası Kurulunun ve Kurumun uygun görüşü alınarak belirlenen uygulama esasları çerçevesinde BEFAS üzerinden gerçekleştirilir.
(2) Birikimin bir kısmının veya tamamının BEFAS’ta işlem gören fona veya fonlara yönlendirildiği sözleşme veya sertifikalarda;
a) 22/A maddesinin ikinci fıkrasında yer alan kontrol işlemi uygulanmaz.
b) 22/A maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan iade işleminde BEFAS üzerinden alınan diğer şirketlere ait fonlar üzerinden yapılan kesintiler dahil edilmez, sadece katılımcının sözleşmesinin veya sertifikasının bulunduğu şirketin fonları dahil edilerek iade işlemi yapılır.
(3) Birikiminin bir kısmını veya tamamını BEFAS’ta işlem gören fona veya fonlara yönlendirmek isteyen katılımcılara ikinci fıkrada belirtilen hususlarda bilgilendirme yapılarak katılımcıların onayı alınır.
(4) Emeklilik gözetim merkezi BEFAS üzerinden başka şirketlerin fonlarını seçmek isteyen katılımcıların fon seçeneklerini değerlendirebilmesi için Kurumca belirlenen ilkeler çerçevesinde bilgilendirme amacıyla gerekli altyapıyı kurar.
(5) Kurum, işbu maddeye istinaden yapılacak bilgilendirmelere dair usul ve esasları belirler.
Sözleşmelerin numaralandırılması
MADDE 24 – (1) Katılımcı, bireysel emeklilik sisteminde Kurumca belirlenen esaslar dahilinde tanımlanır. Her bir emeklilik sözleşmesi, Kurumun belirlediği esaslara göre verilmiş olan numarayı alır. Bu numara sözleşme yürürlükte kaldığı sürece sabit kalır ve aktarım olması durumunda önceki sözleşme numarası olarak aktarım yapılan şirket tarafından saklanır.
Kayıtların saklanması
MADDE 25 – (1) Katılımcının, fon dağılımı değişikliği, emeklilik planı değişikliği, birikimin aktarımı, yatırım tercihinin yönlendirilmesi ve benzeri işlemler ile ilgili olarak şirketin çağrı merkezini veya İnternet sitesini kullanarak yaptığı tüm işlemler dahil olmak üzere verdiği talimatlar şirket tarafından en az beş yıl süreyle saklanır. Şirket, teklif formu ile emeklilik sözleşmesini ve sözleşmede sonradan yapılan değişiklikleri en az 10 yıl süreyle ve her durumda sözleşme devam ettiği müddetçe saklamakla yükümlüdür. Şirketin bu yükümlülüğü, sözleşme sona erdikten sonra 2 yıl daha devam eder. Kayıtların saklanması matbu veya güvenli elektronik ortamda gerçekleştirilir.
Fon paylarına ilişkin tedbirler
MADDE 26 – (1) Katılımcının sistemde bulunduğu ay sayısı ile haciz, rehin veya iflas tarihinde geçerli brüt asgari ücret tutarının çarpımına karşılık gelen birikim tutarının üzerindeki tutar nafaka borcu alacaklılarının hakkı saklı kalmak kaydıyla haczedilebilir, rehnedilebilir ve iflas masasına dahil edilebilir. Emekliliğe hak kazanan katılımcının bireysel emeklilik hesabındaki birikimi ile yaptırdığı yıllık gelir sigortası çerçevesinde kendisine maaş bağlanması veya programlı geri ödeme çerçevesinde düzenli ödeme yapılması halinde, bu şekildeki ödemelerin aylık ödemeye isabet eden miktarının aylık brüt asgari ücret tutarının üzerinde kalan kısmı nafaka borcu alacaklılarının hakkı saklı kalmak kaydıyla haczedilebilir, rehnedilebilir, iflas masasına dahil edilebilir.
(2) Katılımcı olan borçlunun aynı şirkette veya farklı şirketlerde birden çok bireysel emeklilik hesabı olması halinde, haczedilebilir tutar, tüm hesaplardaki toplam tutar üzerinden İstanbul Takas ve Saklama Bankası A.Ş. ve şirketlerden temin edinilen bilgilere göre emeklilik gözetim merkezi tarafından hesaplanır.
(3) Haciz bildiriminin yapılması üzerine şirket, haciz bildiriminin yapıldığı sözleşme için, bu
maddede belirtilen hükümlere göre hesaplanan haczedilebilir tutar bilgisini emeklilik gözetim merkezinden edinir ve katılımcının mevcut birikiminin haczedilebilir tutarından alacağa karşılık gelen kısmını öder.
(4) Birinci ve üçüncü fıkra uyarınca yapılan işlemler şirketçe emeklilik gözetim merkezine bildirilir. Emeklilik gözetim merkezi, bildirilen işlemleri katılımcı bazında kaydeder.
(5) İşveren grup emeklilik sözleşmesine bağlı olarak açılan bireysel emeklilik hesaplarına uygulanacak hacizlerde, emeklilik sözleşmesine hak kazanma süresi koşulunun konulmuş olması halinde, hak kazanma süresi sonunda katılımcının hak kazandığı birikim tutarı bu hesaplamaya dahil edilir.
(6) Bu maddede geçen hacze ilişkin hükümler rehin, iflas ve ihtiyati haciz durumunda da kıyasen uygulanır. Haciz uygulamasında, alacaklar ve üçüncü şahıslar elinde haczedilen mallara dair 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ve ilgili mevzuat hükümlerine göre işlem yapılır.
(7) Devlet katkısı ve getirileri haczedilemez, rehnedilemez, iflas masasına dâhil edilemez.
(8) Katılımcıların bireysel emeklilik hesabındaki fon paylarına ilişkin tedbir, haciz, iflas, rehin ve benzeri her türlü idari ve adli talepler münhasıran şirketler tarafından yerine getirilir.
Hak sahiplerince aranmayan paralar
MADDE 26/A –(1) Emeklilik sözleşmesi hükümlerine göre, hak sahiplerine ödenmesi gereken tutar (birikim ve hak edilen devlet katkısı toplamı), ödemeyi gerektiren tarihten itibaren ilgisine göre şirketçe katılımcı veya çalışan tarafından talep edilmiş olan son faiz içeren/faiz içermeyen yatırım tercihi ile uyumlu standart ya da katılım standart fonlarda eski sözleşme ile ilişkili yeni bir hesap açılarak nemalandırılır. Hesaptaki paralar, hak sahiplerince talep edilirse, ilgililere ödenir.
(2) 10 yıllık süre içinde hak sahiplerince talep edilmeyen paralar, bu fıkra kapsamında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına (TCMB) aktarılana kadar ilgili hesapta nemalandırılmaya devam eder. Bu paralar, onuncu yılın tamamlanmasını takip eden yılbaşından itibaren altı ay içinde katılımcının ya da çalışanın adı, soyadı, T.C. kimlik numarası (yabancı uyruklular için Merkezi Nüfus İdare Sisteminden alınmış kimlik numarası veya EGM’den alınmış kimlik numarası, 29/5/2009 tarihli ve 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 28 inci maddesi kapsamındaki katılımcılar için mavi kart numarası) tüzel kişi ise unvanı, vergi kimlik numarası ve hak sahiplerince aranmayan para miktarını gösterir şekilde tanzim edilecek bir cetvel ile hak sahipleri tarafından aranmamış paralar için TCMB nezdinde Kurum emrine açılan hesaba aktarılır. Aktarılan paralar, Kurum ile TCMB arasındaki cari nemalandırma usul ve esasları çerçevesinde nemalandırılır.
(3) İkinci fıkra kapsamında TCMB nezdinde açılan hesaptaki paralar, aktarımı müteakip iki yıl içinde hak sahiplerince talep edilmesi hâlinde, ilgililere ödenir; talep edilmemesi durumunda Hazineye gelir kaydedilir.
(4) Bu madde kapsamındaki paralara ilişkin bilgiler, ödemeyi gerektiren tarihi izleyen Şubat ayının ilk iş gününden itibaren emeklilik şirketlerinin internet sitelerinin ana sayfalarında “Hak Sahiplerince Aranmayan Paralar” başlığı altında oluşturulacak bir sorgulama alanında on yıl süreyle erişime sunulur. Sorgulama alanında, bu tutarların ödemeyi gerektiren tarihten itibaren on yıl içinde sahiplerince aranmadığı takdirde, onuncu yılı takip eden yılbaşından itibaren altı ay içerisinde TCMB nezdinde açılan hesaba aktarılacağı ve TCMB’ye yatırılan bu paraların iki yıl içinde sahipleri tarafından aranmadığı takdirde Hazineye gelir kaydedileceği hususlarına yer verilir. Hak sahiplerince aranmayan paralara ilişkin bilgiler, tutarların TCMB’ye aktarıldığı tarihi izleyen yılın Şubat ayının ilk iş gününden itibaren emeklilik şirketlerinin internet sitelerinin ana sayfalarında “Hak Sahiplerince Aranmayan Paralar” başlığı altındaki sorgulama alanında iki yıl süreyle erişime sunulmaya devam eder.
(5) Bu madde kapsamındaki paralar emeklilik şirketleri tarafından, ödemeyi gerektiren tarihi izleyen Şubat ayının sonuna kadar hak sahipleri, katılımcı ya da çalışana kısa mesaj, diğer elektronik iletişim araçları üzerinden; herhangi bir elektronik iletişim aracı bilgisi bulunmaması durumunda ise iadeli taahhütlü mektup ile bildirilir.
(6) Emeklilik şirketleri, ödemeyi gerektiren tarihi müteakip hak sahiplerince aranmayan paralara ilişkin verileri, bu tarihi izleyen Şubat ayının ilk iş gününe kadar emeklilik gözetim merkezi tarafından belirlenen yöntem ve içeriğe göre emeklilik gözetim merkezine gönderir. Emeklilik gözetim merkezi verilerin kendisine ulaşmasını müteakip 5 iş günü içinde, bu tutarlara ilişkin olarak, kurumsal internet sitesinin ana sayfasında “Hak Sahiplerince Aranmayan Paralar” başlığı altında tüm şirketleri içerecek şekilde ödemeyi gerektiren tarihten itibaren on yıl boyunca sorgulama ekranını erişime sunar.
(7) Bu madde uyarınca oluşturulan sorgulama alanında, katılımcının ya da çalışanın adı, soyadı ve T.C. kimlik numarası (yabancı uyruklular için Merkezi Nüfus İdare Sisteminden alınmış kimlik numarası veya emeklilik gözetim merkezinden alınmış kimlik numarası, 29/5/2009 tarihli ve 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 28 inci maddesi kapsamındaki katılımcılar için mavi kart numarası) tüzel kişi ise unvanı ve vergi kimlik numarası girilmek suretiyle sorgulama yapılarak, ödenmesi gereken tutara ilişkin bilgilere ulaşılabilir. T.C. kimlik numarası bilinmeyen kişiler için, alternatif olarak ad ve soyad bilgisi ile birlikte doğum (gün-ay- yıl) tarihi girilerek sorgulama yapılabilmesi için gerekli alt yapı oluşturulur.
(8) Emeklilik şirketleri, hak sahipleri tarafından aranmamış paraların TCMB nezdinde Kurum emrine açılan hesaba aktarıldığı tarihten itibaren 5 iş günü içinde, aktarılan paralara ilişkin verileri emeklilik gözetim merkezi tarafından belirlenen yöntem ve içeriğe göre emeklilik gözetim merkezine bildirmekle yükümlüdür. Emeklilik gözetim merkezi, verilerin kendisine ulaşmasını müteakip 5 iş günü içinde, bu tutarlara ilişkin olarak kurumsal internet sitesinin ana sayfasında “Hak Sahiplerince Aranmayan Paralar” başlığı altında tüm şirketleri içerecek şekilde TCMB'ye aktarımın yapıldığı tarihten itibaren iki yıl boyunca sorgulama ekranını erişime sunar.
(9) Yıllık gelir sigortasındaki tutarlar kapsamında, hak sahiplerince aranmayan paralar hakkında 5684 sayılı Sigortacılık Kanununun 33/B maddesi hükümleri uygulanır.
(10) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin diğer usul ve esaslar Kurumca belirlenir.
Zararların karşılanması
MADDE 26/B – (1) Sözleşmeye ait fon payları nakde dönüştürülmüş ve mevzuatta belirtilen sürelerin aşılarak ödeme yapılmış olması halinde, doğan zararlar 4/12/1984 tarihli ve 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanunun 2 nci maddesi çerçevesinde belirlenen ticari işlerde temerrüt faizi için öngörülen avans faiz oranı yürütülerek karşılanır.
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 27 – (1) 9/4/2008 tarihli ve 26842 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bireysel Emeklilik Sistemi Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
Geçiş hükümleri
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin yürürlük tarihinden önce yürürlüğe girmiş olan emeklilik sözleşmeleri ve emeklilik planları için herhangi bir değişikliğe gerek olmaksızın bu Yönetmelik hükümleri uygulanır.
(2) 1/1/2016 tarihinden önce yürürlüğe girmiş olan ve bu tarih itibarıyla halen yürürlükte
bulunan sözleşmelerde yer alan giriş aidatına ilişkin hükümler, Ek-3’teki tabloda yer alan ertelenmiş giriş aidatına ilişkin tutar ile sınırlı olmak kaydıyla sözleşme sona erene kadar geçerliliğini korur.
(3) Bu Yönetmeliğin yürürlük tarihinden önce işveren grup emeklilik sözleşmesine dahil olmuş katılımcılar için, bu tarihten önce geçerli mevzuata göre belirlenmiş olan hak kazanma süreleri ve oranları uygulanmaya devam edilir.
Kesintilere ilişkin üst sınır kontrolüne ve iade işlemine ilişkin geçiş hükümleri
GEÇİCİ MADDE 2 – (1) Ek-3’teki tabloda belirtilen, Devlet katkısı ile ilişkilendirilen kesintiye ilişkin üst sınır kontrolü ile Ek-4’teki tabloda belirtilen, fon toplam gider kesintisine ilişkin iade işlemi 1/1/2021 tarihinden itibaren uygulanır.
Hazırlık süresi
GEÇİCİ MADDE 3 –(1) Emeklilik şirketleri ile emeklilik gözetim merkezi, hak sahipleri tarafından aranmayan paraların internet sitelerinde ilanına ilişkin altyapılarını, bu maddenin yürürlük tarihinden itibaren 6 ay içerisinde tamamlar.
Yürürlük
MADDE 28 – (1) Bu Yönetmeliğin 22 nci maddesinin ikinci fıkrası 1/1/2014 tarihinde, diğer hükümleri 1/1/2013 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 29 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu Başkanı yürütür.
Ek-1
Yıllara Göre Asgari Hak Kazanma Oranları Tablosu
Sözleşme Yılı Sonu İtibarıyla Asgari Hak Kazanma Oranı (%) | |||||||||
<1 | 1. | 2. | 3. | 4. | 5. | 6. | 7. | ||
Sözleşme de Belirlenen Hak Kazanma Süresi (Yıl) | 0 | 100 | |||||||
1 | 0 | 100 | |||||||
2 | 0 | 0 | 100 | ||||||
3 | 0 | 0 | 0 | 100 | |||||
4 | 0 | 0 | 0 | 75 | 100 | ||||
5 | 0 | 0 | 0 | 60 | 80 | 100 | |||
6 | 0 | 0 | 0 | 60 | 70 | 80 | 100 | ||
7 | 0 | 0 | 0 | 50 | 60 | 70 | 80 | 100 |
Ek-2
Azami Fon Toplam Gider Kesintisi Oranları
Grup* | Emeklilik Yatırım Fonları | Azami günlük oran | Azami yıllık oran (%) |
I | Para Piyasası Fonları Kıymetli Madenler Fonu | Yüz binde 3 | 1,09 |
II | Borçlanma Araçları Fonu Standart Fon Endeks Fonu | Yüz binde 5,25 | 1,91 |
III | Hisse Senedi Fonu Katılım Fonu Karma Fon Fon Sepeti Fonu Değişken Fon Yaşam Döngüsü/Hedef Fon | Yüz binde 6,25 | 2,28 |
* Sermaye Piyasası Kurulu, Kurumun uygun görüşünü alarak fonlara ilişkin gruplandırmayı değiştirmeye yetkilidir.
Ek-3
Kesintilere İlişkin Sınırlamalar
Sözleşme Yılı | Kesintilere İlişkin Üst Sınırlar |
0-5 yıl için | Yönetim Gider Kesintisi ve Giriş Aidatının toplam tutarı için; Her Yıl İçin Aylık Brüt Asgari Ücretin %8,5’ine Karşılık Gelen Maktu Tutar a |
6. yıl ve sonrası için | Toplam kesinti tutarı için; Sözleşme Kapsamında Devlet Katkısı Hesabında Bulunan Tutarın Belli Bir Oranına Karşılık Gelen Tutar b |
a) Her yıl için, ilgili takvim yılının ilk altı ayında uygulanacak aylık brüt asgari ücret tutarı esas alınır.
Emeklilik hakkının kullanılması veya vefat, maluliyet yahut şirketin tasfiyesi gibi zorunlu nedenlerle ayrılma durumları haricinde, 5 yıllık sözleşme süresi dolmadan şirketten ayrılma durumunda, bu maktu tutarın ilgili sözleşmenin beşinci yılı sonuna kadar olan süreye karşılık gelen ve ayrılma tarihine kadar şirketçe tahsil edilmemiş olan kısmı, şirketçe katılımcının bireysel emeklilik hesabındaki birikiminden ertelenmiş giriş aidatı şeklinde indirilebilir. Bu hesaplama yapılırken, çıkış işleminin yapıldığı takvim yılının ilk altı ayında uygulanacak aylık brüt asgari ücret tutarı dikkate alınır.
b) Her bir sözleşme bazında, ilgili sözleşmenin yürürlük tarihinden, sözleşme sonlanma tarihine kadar şirketçe yapılacak kesintilerin toplam tutarı, sonlanma tarihinde sözleşme kapsamında varsa Devlet katkısı hesabında bulunan tutar üzerinden aşağıdaki tabloda yer alan oranlar kullanılarak hesaplanacak tutarı geçemez. Bu kontrolde, 1/1/2016 tarihi itibarıyla mevcut bulunan birikimler ve bunların getirileri üzerinden kontrol tarihine kadar yapılan kesintiler dikkate alınmaz.
Sözleşme Yılı | Kontrolde Kullanılacak Oran |
6 | %60 |
7 | %70 |
8 | %80 |
9 | %90 |
10+ | %100 |
Kontrol tarihi itibarıyla toplam birikim tutarı yıllık brüt asgari ücretin on katını aşan sözleşmeler ile bu Yönetmelik çerçevesinde kontrol tarihi itibarı ile düzensiz ödeme statüsünde olan sözleşmeler için bu kontrol uygulanmaz. Bu kontrolde, ilgili takvim yılının ilk altı ayında uygulanacak aylık brüt asgari ücret tutarı esas alınır.
Azami kesinti tutarlarının hesaplanmasında sözleşmenin bireysel emeklilik sisteminde fiilen geçirdiği süre esas alınır.
Ek-4
Fon Toplam Gider Kesintisine İlişkin İade Oranı a
Sözleşme Yılı | İade Oranı |
6. yıl için | %2,5 b |
a) İade, şirket tarafından her sözleşme yılı sonunu ve sözleşmenin sonlandırılma tarihini takip eden beş iş günü içinde ilgisine göre katılımcıya veya katılımcının bireysel emeklilik hesabına yapılır. İadenin gecikmesinden kaynaklanan zararlar şirketçe karşılanır. İadenin katılımcının bireysel emeklilik hesabına yapılması durumunda, iade edilen tutarın iade tarihi itibariyle katılımcının bireysel emeklilik planlarında belirtilen fon dağılım oranları dikkate alınarak ilgili fonlara aktarımı sağlanır.
b) 7 nci ve 14 üncü yıllar arasındaki oranlar, her yıl için bir önceki yılda geçerli olan iade oranının 2,5 puan artırılması suretiyle uygulanır. 15 inci yıl ve sonrası için sabit olarak % 25 oranı uygulanır. İade oranı belirlenirken, 1/1/2013 tarihinden itibaren sözleşmede geçirilen tüm süreler dikkate alınır.
Kesintinin hesaplama tarihi itibarıyla mevcut bulunan birikimin %1,1’inin altında kalan kısmı için iade uygulanmaz. İade sonrası kalan kesinti tutarının birikimin %1,1’inin altında kalmasına neden olacak kesinti tutarı iadeye konu edilmez.
Ek-5
Ek Performans Kesintisi*
Yatırım Seçenekleri | Risk Değeri** | Performans Eşiği*** (Faiz İçeren) | Performans Eşiği*** (Faiz İçermeyen) |
Standart Fon | - | BIST-KYD 1 Aylık Mevduat (TL) Endeksi + %1,5 | BIST-KYD 1 Aylık Kar Payı (TL) Endeksi + %1,5 |
Muhafazakâr / Temkinli | 1-2 | BIST-KYD 1 Aylık Mevduat (TL) Endeksi + %1 | BIST-KYD 1 Aylık Kar Payı (TL) Endeksi + %1 |
Dengeli | 3-4 | BIST-KYD 1 Aylık Mevduat (TL) Endeksi + %1,5 | BIST-KYD 1 Aylık Kar Payı (TL) Endeksi + %1,5 |
Atak/Dinamik/ Büyüme | 4-5 | BIST-KYD 1 Aylık Mevduat (TL) Endeksi + %2 | BIST-KYD 1 Aylık Kar Payı (TL) Endeksi + %2 |
Agresif | 5-7 | BIST-KYD 1 Aylık Mevduat (TL) Endeksi + %3 | BIST-KYD 1 Aylık Kar Payı (TL) Endeksi + %3 |
*Ek performans kesintisinin uygulamasına ilişkin usul ve esaslar Sermaye Piyasası Kurulu
uygun görüşü alınarak belirlenir.
**Yatırım stratejileri Emeklilik Fonlarına İlişkin Rehber’in 6.8.1 xx.xx bölümünde hesaplama yöntemi yer verilen risk değeri baz alınarak belirlenir. Yönetmelik hükümleri kapsamında yapılacak hesaplamalarda fonların net getirileri dikkate alınır.
*** Kurul yukarıdaki tabloda belirtilen “% baz puanları” %50 oranında artırmaya veya azaltmaya yetkilidir.
Her yılsonu itibarıyla, fon birim pay değerinde oluşan net getirinin, yukarıdaki tabloda yer alan performans eşiğini aşması hâlinde aşan kısmın azami %20’si ek fon işletim gider kesintisi olarak fon portföyünden tahsil edilebilir. Alınan ek fon işletim gider kesintisi oranı her durumda ortalama fon net varlık değerinin %0,85’ini aşamaz. Tahsil edilecek ek fon işletim gider kesintisi, fon iç tüzüğünde/izahnamesinde belirtilen fon işletim gider kesintisi ve fon toplam gider kesintisine ilişkin kontrollerde dikkate alınmaz.
Her yılın başından itibaren fon birim pay değerinde oluşan net getirinin performans eşiğini aşıp aşmadığı şirket tarafından günlük olarak kontrol edilir. Bu kontrolde birikimli olarak ek fon işletim gider kesintisi alınabileceğinin tespit edilmesi hâlinde, söz konusu tutar gün başı fon net varlık değeri baz alınarak hesaplanır ve fon birim pay fiyatına yansıtılacak şekilde günlük olarak yıl sonuna kadar fon kayıtlarına alınır. Aksi durumda önceki günlerde kayıt altına alınan tutarlar aynı gün fona iade edilir. Xxxxxx takvim yılının sonunda varsa ek fon işletim gider kesintisi ilgili dönemi takip eden beş iş günü içinde fondan tahsil edilir.