HALK YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş.
HALK YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş.
TÜREV ARAÇLARIN ALIM SATIMINA ARACILIK ÇERÇEVE SÖZLEŞMESİ
SÖZLEŞME NO :......................................................................................
MÜŞTERİ YATIRIM HESABI NO :......................................................................................
MÜŞTERİ TÜREV ARAÇLAR HESAP NO :......................................................................................
YER VE TARİH :......................................................................................
1. TARAFLAR
İşbu sözleşme, bir tarafta Xxxxxx-x Xxxxxxx Xxxxxxx Xx: 00 Xxxxxxxxxx/Xxxxxxxx adresinde mukim HALK YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. (Aşağıda kısaca “ARACI KURUM” olarak anılacaktır); diğer tarafta,
Müşteri Adı/Soyadı :.........................................................................................................................
Adresi :.........................................................................................................................
..........................................................................................................................
İş Telefonu :.........................................................................................................................
Ev Telefonu :.........................................................................................................................
Cep Telefonu :.........................................................................................................................
Faks :.........................................................................................................................
E-Posta Adresi :...........................@..........................................................................................
Vergi Dairesi ve Xx.xx :.........................................................................................................................
T.C. Kimlik No :.........................................................................................................................
(Aşağıda kısaca “MÜŞTERİ” olarak anılacaktır) arasında ......./......../................... tarihinde aşağıda koşullar üzerinde mutabık kalınarak imzalanmıştır.
2. TANIM VE KISALTMALAR
Türev Araçları : Vadeli İşlem Sözleşmeleri ve Opsiyon Sözleşmelerini, Kurul veya SPK : Sermaye Piyasası Kurulu’nu,
Borsa veya VOB : Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası A.Ş.’ni,
Borsa Kuralları : 23.02.2001 tarih ve 24327 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsalarının Kuruluş Ve Çalışma Esasları Hakkında Yönetmelik (Genel Yönetmelik), 27.03.2004 tarih ve 25415 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Vadeli İşlem Ve Opsiyon Borsası Yönetmeliği(Borsa Yönetmeliği), 27.08.2001 tarih ve 24506 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Aracı Kuruluşların Türev Araçların Alım Satımına Aracılık Faaliyetlerinde Düzenleyecekleri Belgeler ve Kayıt Düzeni Hakkında Tebliğ (Seri V No 51), söz konusu Tebliğ ve Yönetmeliklerin hükümleri uyarınca Sermaye Piyasası Kurulu, Borsa ve Takas Merkezi tarafından yapılan düzenlemeleri ve bunlarda yapılan değişiklikleri,
Vadeli İşlem Sözleşmesi : Belirli bir vadede, önceden belirlenen fiyat, miktar ve nitelikte ekonomik veya finansal göstergeyi, sermaye piyasası aracını, malı, kıymetli madeni ve dövizi alma veya satma yükümlülüğü veren sözleşmeyi,
Opsiyon Sözleşmesi : Opsiyonu alan tarafa belirli bir vadede veya belirli bir vadeye kadar, önceden belirlenen fiyat, miktar ve nitelikte ekonomik veya finansal göstergeyi, sermaye piyasası aracını, malı, kıymetli madeni ve dövizi alma veya satma hakkı veren, satan tarafı ise yükümlü kılan sözleşmeyi,
Opsiyon Primi : Genel Yönetmelik madde 34 uyarınca Opsiyon sözleşmesini alan tarafın, sözleşmede yer alan haklar karşılığında opsiyon sözleşmesini satan tarafa ödemekle yükümlü olduğu primi,
Uzun Pozisyon : (a) Vadeli işlem sözleşmelerinde sözleşmenin vadesi geldiğinde sözleşmeye
konu teşkil eden varlığı sözleşmede belirtilen fiyattan ve belirtilen miktarda satın alma ya da nakdi uzlaşmayı sağlama hak ve yükümlülüğünü,
(b) Opsiyon sözleşmelerinde,
(i) Alım opsiyonunda, sözleşmenin vadesinde veya vadeye kadar olan süre içinde sözleşmeye konu teşkil eden varlığı, sözleşmede belirtilen fiyattan ve belirtilen miktarda satın almak ya da nakdi uzlaşmada bulunma hakkını,
(ii) Satım opsiyonunda, sözleşmenin vadesinde veya vadeye kadar olan süre içinde sözleşmeye konu teşkil eden varlığı, sözleşmede belirtilen fiyattan ve belirtilen miktardan satmak ya da nakdi uzlaşmada bulunmak hakkını,
Xxxx Xxxxxxxx : (a) Vadeli işlem sözleşmelerinde, sözleşmenin vadesi geldiğinde sözleşmeye
konu teşkil eden varlığı sözleşmede belirtilen fiyattan ve belirtilen miktardan satma ya da nakdi uzlaşmayı sağlama hak ve yükümlüğünü,
(b) Opsiyon sözleşmelerinde,
(i) Alım opsiyonunda, sözleşmenin vadesinde veya vadeye kadar olan süre içinde sözleşmeye konu teşkil eden varlığı, sözleşmede belirtilen fiyattan ve belirlenen miktardan satma ya da nakdi uzlaşmayı sağlama yükümlülüğünü,
(ii) Satım opsiyonunda, sözleşmenin vadesinde veya vadeye kadar olan süre içinde sözleşmeye konu teşkil eden varlığı, sözleşmede belirtilen fiyattan ve belirtilen miktardan satın alma ya da nakdi uzlaşmayı sağlama yükümlülüğünü,
Kullanım Fiyatı : Genel Yönetmelik madde 35 uyarınca Opsiyon sözleşmelerinde, sözleşmeye konu olan varlığın alım veya satım hakkının vade süresince veya vade sonunda kullanılabileceği fiyatı,
Günlük Uzlaşma Fiyatı : Borsa Kuralları ve Türev Araçlarinda hesaplama şekli ve yöntemi belitilen gün sonlarında hesapların güncelleştirilmesinde kullanılmak üzere Borsa tarafından belirlenen fiyatı,
Son Uzlaşma Fiyatı : Borsa Kuralları ve Türev Araçlarinda hesaplama şekli ve yöntemi belitilen vade sonunda pozisyonların ifasında kullanılmak üzere üzere Borsa tarafından belilenen fiyatı,
Pozisyon Limiti : Herhangi bir Vadeli İşlem Sözleşmesinde tek bir MÜŞTERİ’nin tek yönlü sahip olacağı azami sözleşme sayısını,
Ters İşlem : Genel Yönetmelik madde 33 uyarınca Aynı sözleşmede, uzun pozisyon karşısında kısa pozisyon, kısa pozisyon karşısında uzun pozisyon alınarak pozisyonun tasfiyesini,
Alım Emri : MÜŞTERİ'nin, ARACI KURUM'a, Türev Araçları’nın, satın alınması (uzun pozisyon alınması) için, yazılı veya sözlü ya da telefon, teleks, telefaks veya elektronik iletişim araçlarını kullanarak yaptığı bildirimi,
Satım Emri : MÜŞTERİ'nin, ARACI KURUM'a, Türev Araçları’nın, satılması için (Kısa pozisyon alınması) yazılı veya sözlü, ya da telefon, teleks, telefaks veya diğer elektronik iletişim araçlarını kullanarak yaptığı bildirimi,
Emir : Alım veya Satım Emrini,
Kurtaj Ücreti : Gerçekleştirilen her Türev Araçları Alım ve Satım Emri nedeniyle MÜŞTERİ’nin ARACI KURUM’a ödemekle yükümlü olduğu yüzdesel veya sabit ücret.
Komisyon : Sermaye piyasası araçlarının alım satımı ve saklanması, MÜŞTERİ nam ve hesabına sermaye piyasası araçlarının anapara, faiz, temettü, ve benzeri gelirlerinin tahsili, ödenmesi ile yeni pay ve bedelsiz pay alma haklarının ve hisse senetlerinden oy haklarının kullanılması, MÜŞTERİ’ye ait nakdin değerlendirilmesi hizmetleri ve ARACI KURUM tarafından MÜŞTERİ adına ve/veya hesabına yapılacak diğer her türlü menkul kıymet işlemleri nedeniyle Borsa, Takas Merkezi, Takas Merkezi, saklama kuruluşu, diğer yetkili kuruluşlar ve ARACI KURUM tarafından tahakkuk ettirilen masraf, hizmet bedeli, kurtaj ve ücretleri (Bu Sözleşme’nin imzalanmasından sonra yürürlüğe girebilecek mevzuat gereğince oran ve tutarların değişmesi durumunda ARACI KURUM bu değişikliği bedel ve ücretlere yansıtma hakkını saklı tutar),
İşlem Tutarı : Her bir alım veya satım emrinin içerdiği sözleşme adedi ile sözleşme büyüklüğünün çarpımından elde edilen tutarı,
Takas Merkezi : Borsada gerçekleşen işlemlerin takasını gerçekleştirmek üzere Borsada oluşturulan merkezi veya görevlendirilen diğer kurumları,
ifade eder.
3. SÖZLEŞMENİN KONUSU VE KAPSAMI
MÜŞTERİ’nin ARACI KURUM aracılığıyla Borsa’da ve/veya Borsa dışında gerçekleştireceği Türev Araçların (Vadeli İşlem Sözleşmeleri ve Opsiyon Sözleşmeleri) alım satım işlemlerinin yapılması ile MÜŞTERİ’nin alım ve satımını yaptığı sözkonusu sözleşmelerin hükümlerine ve Borsa Kurallarına göre ARACI KURUM aracılığı ile teminatların yatırılması, çekilmesi, idaresi ve nemalandırılması bu sözleşmesinin konusu ve kapsamına girmektedir.
Bu sözleşme sadece VOB’da ve/veya Borsa dışında gerçekleşecek olan ve teslimatın nakdi veya fiziki uzlaşma yöntemi ile yapıldığı Vadeli İşlem Sözleşmesi ve Opsiyon Sözleşmeleri ve bunlara ilişkin işlemleri kapsar. Akdedilen sözleşme, MÜŞTERİ’ye ARACI KURUM’un sunduğu tüm hizmetlerden yararlanma imkanı vermez.
Bu sözleşme, hiç bir şekilde ve suretle Portföy Yönetim Sözleşmesi ve/veya Yatırım Danışmanlığı Sözleşmesi niteliğinde değildir ve bu sözleşmeler çerçevesinde olduğu iddia dahi edilemez ve buna yol açacak şekilde yorumlanamaz.
4. RİSK VE GETİRİ TERCİHLERİ İLE RİSK BİLDİRİMİ
4.1. Müşterinin Risk ve Getiri Tercihleri
Sermaye Piyasası mevzuatı gereği MÜŞTERİ, risk ve getiri tercihleri, yatırım amaçları ve mali durumu hakkında yeterli bilgiye sahip olunması bakımından oluşturulan MÜŞTERİ Bilgi Formu’nu dolduracaktır. Zaman içerisinde bu formda yer alan bilgilerde değişiklik olduğu takdirde bunları yazılı olarak ARACI KURUM’a ileterek güncellemek zorundadır, aksi halde ARACI KURUM’un yaptığı işlemlerde söz konusu formu esas alacağını kabul eder. MÜŞTERİ’nin bilgi vermekten kaçınması halinde sorumluluğun kendisine ait olduğunu kabul eder. MÜŞTERİ bilgi vermeyi istememesi durumunda bilgi vermek istemediğine ilişkin yazılı bir beyan vermek zorundadır. MÜŞTERİ yukarıdaki hususları okuyup anladığını, özgür iradesi ile bu Sözleşme’yi imzaladığını beyan, kabul ve taahhüt eder.
4.2. Türev Araçlar Risk Bildirim Formu
MÜŞTERİ bu Sözleşme’yi imzalamadan önce, ekte (EK-1) yer alan ve Kurul tarafından yayımlanan Türev Araçlar Risk Bildirim Formu’nu okuduğunu, anladığını ve sözkonusu formun bir nüshasını aldığını kabul ve beyan eder.
5. MÜŞTEREK HESAPLAR
Birden fazla MÜŞTERİ tarafından müşterek yatırım hesabı açılması halinde, aksi yazılı olarak ARACI KURUM’a bildirilmedikçe hesap sahiplerinden her birisi tek başına herhangi bir sınırlama olmaksızın
işlem yaptırabilecek/yapabilecek, emir verxxxxxxxx, bu Sözleşme’nin diğer maddelerinde belirtilen yetkileri tek başına kullanabilecektir. Bundan dolayı hesap sahiplerinden her birisi, diğerinin/diğerlerinin yatırım hesabını kullanmasından ve işlem yaptırmasından doğacak tüm sonuçlardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olacaklarını önceden kabul ve taahhüt ederler.
Müşterek hesap sahiplerinden her birinin gerek münferiden gerekse müştereken yatıracağı meblağlar üzerinde her birinin hissesi yekdiğerine eşittir. Hesaptan her bir hesap sahibi diğerinin muvafakatına lüzum ve ihtiyaç olmaksızın tek başına işlem ve tahsilat yapabilir. Bu hususta hesap sahipleri yekdiğerini temsil eylediğini beyan, kabul ve taahhüt ederler.
Hesap sahiplerinden herhangi birinin ölümü, iflası ve hukuki ehliyetinde bir değişiklik olması halinde ve/veya hesap sahipleri adına iflas, haciz tebliğ edildiği takdirde, hissesi tefrik olunarak mezkur hisseye isabet edecek meblağ üzerinden kanuni muameleye tabi tutulmasını ve şahsi durumlarında değişiklik olmayanlara ait bakiye üzerinde her bir hesap sahibinin münferiden yukarıdaki yetkileri kullanmaya devam edeceğini şahsi durumlarındaki değişikliklerin ARACI KURUM tarafından öğrenilme tarihi itibariyle hisse tefriki işleminin yapılacağını beyan, kabul ve taahhüt ederler.
ARACI KURUM’un müşterek hesap sahiplerinden her hangi birine hesap ekstresi göndermesi veya hesapla ilgili işlemler konusunda ihbar, ihtar veya bildirimde bulunması diğer hesap sahiplerini de bağlar ve onlar da hesap ekstresini, ihbar, ihtar veya bildirimi almış ve öğrenmiş sayılırlar. Müşterek hesap sahiplerinden her biri diğerini tebligat ve bildirim konusunda temsil eder.
6. EMİRLERE İLİŞKİN HÜKÜMLER
6.1. Emirlerde Bulunması Gereken Hususlar
ARACI KURUM, MÜŞTERİ’den Borsa’da veya Borsa dışında gerçekleştirmek üzere her hangi bir emir aldığında, bir "emir formu" düzenler.
Emrin yazılı olarak alınması halinde emir formunda müşterinin imzası bulunur. MÜŞTERİ’den telefon veya benzeri iletişim araçları ile veya sözlü olarak alınan emirler, alındıkları anda MÜŞTERİ imzası aranmaksızın yazılı hale getirilir. MÜŞTERİ’nin verdiği emirlerde, aşağıdaki bilgilerin bulunması şarttır:
- Sıra numarası, - Emrin verildiği seans,
- Kısa ya da uzun pozisyon olduğu, - Hesap tipi (müşteri, global hesap vs.),
- Sözleşmenin tipi (vadeli işlem veya opsiyon söz.), - MÜŞTERİ hesap numarası,
- Opsiyon sözleşmesi ise alım / satım opsiyonu olduğu, - Tarih ve zaman,
- Ters işlem (T) / yeni bir pozisyon açmak (YP) istendiği, - MÜŞTERİ’nin adı soyadı / unvanı ile imzası,
- Sözleşme adedi, - Emri alan personelin adı, soyadı ve imzası,
- Sözleşmenin tanımı, - İşlem yapılacak borsa, pazar ve takas kurumu,
- Fiyat ve emir türü, - İşlem yapılacak para birimi (YTL, ABD doları vb.)
- Emrin geçerlilik süresi,
6.2. Emirlerde Miktar ve Fiyat Belirleme Şekilleri
MÜŞTERİ, ARACI KURUM’a verdiği emirlerde alım veya satım fiyatları ile miktarlarını kendisi belirleyebileceği gibi bu konularda ARACI KURUM’u serbest de bırakabilirler.
Emirlerde alım veya satım fiyatları "piyasa fiyatlı", "limitli", "uzlaşma fiyatlı" ya da "zarar durdurmalı" olmak üzere dört türlü belirlenebilir. Emirlerde açıklık yoksa MÜŞTERİ’nin ARACI KURUM’u serbest bıraktığı kabul edilir. Emirlerde alım ve satım fiyatları aşağıdaki şekillerde belirlenebilir:
(i) Piyasa Fiyatlı Emir: Piyasada o an için mümkün olan en iyi fiyattan başlayarak alım veya satım yapılmasını öngören emirdir.
(ii) Limitli Emir: Alım veya satımın müşteri tarafından belirlenmiş sabit bir fiyattan gerçekleştirilmesini öngören emirdir. Limitli alım emrinde, piyasa fiyatından veya piyasa fiyatının altındaki fiyattan; limitli satım emrinde ise piyasa fiyatından veya piyasa fiyatının üstündeki fiyattan işlem yapılabilir.
(iii) Uzlaşma Fiyatlı Emir: İlgili günde oluşan uzlaşma fiyatı üzerinden gerçekleştirilmek üzere verilen emirdir.
(iv) Zarar Durdurmalı Emir: Mevcut bir pozisyonla ilgili olarak piyasadaki fiyatların aleyhte gelişmesi halinde, zararın sınırlandırılması amacıyla verilen ve fiyatların belirli bir düzeye ulaşması halinde piyasa fiyatlı veya limitli emir haline gelen emir türüdür.
Emirlerde yukarıda sayılanların dışında da fiyat belirleme yöntemleri kullanılabilir.
6.3. Emirlerin İletilme Esasları
ARACI KURUM, yazıyla teyit edilmemiş olan telefaks, elektronik ortamdaki iletişim sistemleri (Internet, Intranet, vb,), telgraf, teleks, sözlü, telefon veya başkaca iletişim veya ulaştırma veya taşıma araçlarıyla yapılan bildirimleri veya verilen alım satım emri, virman, havale ve diğer talimatları yerine getirmeye yetkilidir.
ARACI KURUM müşteri emrinin Xxxxx’xx iletilmesi hususunda gerekli özeni gösterir. Ancak ARACI KURUM, kendisine atfedilemeyecek bir nedenle bu emirlerin kısmen veya tamamen gerçekleştirilmemesinden sorumlu değildir.
ARACI KURUM telefonla alınan emirlerde konuşmaları uygun cihazlarla kaydeder ve saklar. Alım satım işlemlerinde, emrin sözlü olarak verildiği hallerde doğacak uyuşmazlıklarda; ARACI KURUM’un kayıtlarının esas alınmasında, SPK kanunun Seri V No:6 sayılı Tebliğnin 9/A maddesindeki esaslar geçerlidir. (Seri V No:6 sayılı Tebliğnin 9/A maddesi: Sözlü alım satım emirlerine dayanılarak yapılan işlemlerde, sözlü emrin varlığını ispat yükü aracı kuruluşa aittir. Faks, ATM kayıtları, bilgisayar ağı yoluyla girilen kayıtlar ile ses ve görüntü kayıtları ve diğer her türlü delil ya da yazılı delil başlangıcı gibi MÜŞTERİ mutabakatını içermeyen aracı kuruluş kayıtları tek taraflı delil oluşturamaz. Alım veya satım emri vermesine rağmen herhangi bir işlem gerçekleştirilmediğini iddia eden MÜŞTERİ, emri verdiğini ispatla yükümlüdür.)
ARACI KURUM'a bir sorumluluğun yükletileceği durumlarda, ARACI KURUM, ancak MÜŞTERİ'nin, doğrudan doğruya uğradığı fiili zararlardan sorumlu tutulabilir.
ARACI KURUM, durumu MÜŞTERİ’ye hemen bildirmek suretiyle MÜŞTERİ’nin emirlerini kısmen veya tamamen kabul etmeyebilir.
MÜŞTERİ’nin Borsa Kuralları ve bu Sözleşme uyarınca yatırması gereken teminatları süresi içinde yatırmaması durumunda, ARACI KURUM, MÜŞTERİ’nin riskin artmasına yol açacak şekilde pozisyon almaya yönelik yeni emirlerini kabul etmez.
Borsa Yönetim Kurulu tarafından MÜŞTERİ’nin emirlerinin Borsa üyeleri tarafından kabul edilmemesi kararı alınması ve bu kararın Borsa bülteninde yayımlanmasından sonra ARACI KURUM, MÜŞTERİ’nin pozisyonunu veya riskini azaltacak emirler dışındaki emirlerini kabul etmez.
6.4. Emirlerin Elektronik Ortamda İletimi
MÜŞTERİ, ARACI KURUM ile gerçekleştireceği işlemlerde ARACI KURUM’a gitmeden ve işlemlerin daha süratle gerçekleşmesi için telefaks, elektronik iletişim sistemleri (Internet, Intranet v.b.) teleks veya telefon ile talimat vermeyi talep etmekte ve telefaks, elektronik iletişim sistemleri (Internet, Intranet v.b.), teleks veya telefon ile emir, talimat iletmesi ve işlem yapması ile ilgili olarak bu Sözleşme’de yer alan hükümlere ek olarak aşağıdaki hususları kabul etmektedir.
(i) MÜŞTERİ, elektronik iletişim sistemleri (Internet, Intranet v.b.) ile işlem yapmak üzere ARACI KURUM’dan aldığı hesap numarası ve şifresini gizli tutmak ile yükümlüdür. Aksi takdirde, MÜŞTERİ hesap numarası ve şifresinin üçüncü kişiler tarafından kullanılması suretiyle gerçekleştirilen tüm işlemler MÜŞTERİ tarafından gerçekleştirilmiş sayılacak ve tüm sonuçları MÜŞTERİ’ye ait olacaktır. MÜŞTERİ tarafından şifrenin üçüncü kişilerce öğrenildiği, çalındığı veya kullanıldığının ARACI KURUM’a bildirilmesi üzerine ARACI KURUM, mümkün olan en kısa sürede söz konusu şifrenin kullanılarak emir ve talimat verilmesini engelleyecek tedbirleri alır.
(ii) ARACI KURUM’un telefaks, teleks veya telefon veya elektronik iletişim sistemlerinin (Internet, Intranet v.b.) birinde arıza meydana gelmesi durumunda, MÜŞTERİ emir ve talimatlarını çalışan diğer alternatif sistemlerle veya yazılı olarak iletir.
MÜŞTERİ, ARACI KURUM’un bu Sözleşme uyarınca yapacağı işlem teyidi, işlem sonuç formu, hesap durumu ve diğer her türlü bildirimlerinin elektronik iletişim sistemleri ile gönderilmesini ve bu şekilde yapılan bildirimlerin geçerli olacağını beyan ve kabul eder.
6.5. Emirlerin Geçerlilik Süresi
MÜŞTERİ, emrinin geçerlilik süresini ilgili borsanın işlem esaslarına uygun olmak kaydıyla istediği gibi belirleyebilir. Süresi belirlenmemiş emirlerde XXXXXXX’xxx seans sırasında verdiği emir, ilgili borsada o seansta veya o gün, seans haricinde verilmişse emri takip eden ilk seans veya gün sonu için geçerlidir. Tek seans için verilen emirler ayrıca belirtilmelidir.
MÜŞTERİ vermiş olduğu Xxxxx geçerliliğini muhafaza edeceği son günün tarihini belirtir. Son gün de süreye dahildir. Süresi belirlenmemiş emirler sadece verildiği seans için geçerlidir. Emirler, belirlenen süre içinde gerçekleşmedikleri takdirde geçerliliklerini kendiliğinden yitirirler.
6.6. Gerçekleşen Emirlerin Tasfiyesi, Hesaplara Kaydı ve Hesapların Güncellenmesi
Gerçekleşen işlemler Türev Piyasalar Emir Takip Formundaki ilgili bölüme işlenir. Söz konusu formdaki bilgiler, sıralama işlemine imkan verecek şekilde bilgisayar ortamına aktarılır. Geçerlilik süresi bir günden uzun olan emirlerden verildiği gün gerçekleşmeyenler, izleyen günlerde Türev Piyasalar Emir Xxxxx Xxxxxxx kaydedilir.
Gerçekleşen işlemler MÜŞTERİ’ye en geç gün sonunda bildirilir. Aynı gün, alınan ve satılan sözleşmenin cins, miktar, fiyat veya primi ile MÜŞTERİ’ye tahakkuk ettirilen komisyon ve gider karşılıklarını gösterecek şekilde düzenlenecek "Türev Araçlar Alım Satım Teyit Formu"müteselsil numara taşıyacak şekilde düzenlenerek MÜŞTERİ’ye gönderilir.
Borsalarda alınıp satılan türev araçlar ARACI KURUM tarafından Borsa Kuralları’na uygun olarak kayıtlara yansıtılır.
Borsada işlem gören vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri ARACI KURUM tarafından Borsa Kurallarına ve ilgili Türev Araçlarının hükümlerine uygun olarak Günlük Uzlaşma Fiyatları üzerinden güncellenir, MÜŞTERİ hesaplarına yansıtılır ve MÜŞTERİ’ye bildirilir. MÜŞTERİ hesabının bu şekilde güncelleştirilmesi neticesinde elde edilen karlar MÜŞTERİ tarafından çekilebileceği gibi ARACI KURUM ile olan diğer işlemlerinde kullanabilir. Hesapların güncelleşmesi neticesinde oluşan zararlar, teminatlardan karşılanır ve ARACI KURUM tarafından MÜŞTERİ hesaplardan çekilerek Takas Merkezi’ne yatırılır.
7. TEMİNAT VE TAKASA İLİŞKİN HÜKÜMLER
7.1. İşlem Teminatları
İşlem teminatlarının hesaplanmasında sözleşme bazında teminatlandırma yöntemi uygulanır. MÜŞTERİ, Vadeli işlem sözleşmeleri ve opsiyon sözleşmelerinin hükümlerinin yerine getirilmesini sağlamak amacıyla aldığı veya almak istediği her pozisyon için ilgili sözleşmeye ilişkin olarak aşağıda 7.2 ve 7.3 xx.xx maddelerde belirtildiği şekilde Başlangıç Teminatları ve Sürdürme Teminatlarını ARACI KURUM’a yatırmakla yükümlüdür.
İşlem teminat tutar ve oranları ile teminata kabul edilebilecek kıymetler, bunların değerleme katsayısı ve teminat yatırma süreleri gibi hususlarda Borsa Kurallarına ve ilgili Vadeli İşlem Sözleşmesi veya Opsiyon Sözleşmesi hükümlerine uyulur. ARACI KURUM, Borsa işlem teminatlarına ek olarak MÜŞTERİ’den olağanüstü durum teminatı talep edebilir.
Bu Sözleşme hükümleri uyarınca ARACI KURUM’a tevdi edilmesi gereken işlem teminatları, iade edilmesi gerektiğinde aynen değil misli olarak iade edilir. Bu teminatlar MÜŞTERİ tarafından, Borsa Kuralları ve ilgili Türev Araçlarının hükümlerine göre nakit dışı olanları nakde çevirme ve bunlarla açık pozisyonlardan oluşan zararları karşılama dahil olmak üzere teminatlar üzerindeki tüm tasarruf haklarının ARACI KURUM’a geçmesini ve ARACI KURUM tarafından kullanılmasını sağlayacak şekilde ARACI KURUM’a teslim edilir. MÜŞTERİ tarafından ARACI KURUM’a tevdi edilen teminatların, başkaca her hangi bir işleme gerek olmaksızın bu madde hükmüne uygun olarak tevdi edildiği kabul edilir ve ARACI
KURUM, teminat olarak tevdi edilen söz konusu varlıklar üzerinde Borsa Kuralları ve ilgili Türev Araçları hükümleri uyarınca tasarruf edebilir ve MÜŞTERİ’nin Türev Araçlarından doğan yükümlülüklerinin karşılanması için Takas Merkezi’ne tevdi edebilir. Bu şekilde ARACI KURUM nezdinde bulunan işlem teminatları münhasıran Türev Araçları’ndan kaynaklanan MÜŞTERİ’nin yükümlülüklerinin tasfiyesi amacıyla kullanılır, MÜŞTERİ’nin ARACI KURUM’a karşı olan diğer yükümlülükleri nedeniyle kullanılamaz.
ARACI KURUM tarafından istenildiği anda teminat açısından ihtiyaç duyulan fonların bizzat elden veya ilgili banka hesabı yoluyla Havale/EFT talimatı ile mevzuatta öngörülen süre içinde transfer edilmesi ve talep edilmesi durumunda bu tip fon transferleri konusunda anında teyit alabileceği banka yetkililerinin isimlerinin verilmesi gerekmektedir.
7.2. Başlangıç Teminatı
Genel Yönetmelik madde 42 uyarınca MÜŞTERİ, Türev Araçları alım ve satımı neticesinde sahip olacağı açık pozisyonlar için Borsa Kuralları ve ilgili Türev Araçlarının hükümlerine göre yatırılması zorunlu asgari Başlangıç Teminatı’na ilişkin olarak ARACI KURUM’a, en az Borsa Kuralları ile belirlenen başlangıç teminatını yatırmak zorundadır. ARACI KURUM, MÜŞTERİ’den Borsa Kuralları ile belirlenen başlangıç teminatından fazlasını başlangıç teminatı olarak isteyebilir. ARACI KURUM başlangıç teminatı fazlası olarak olağanüstü durum teminatı tutarlarını MÜŞTERİ’ye bildirmek kaydı ile her hangi bir zamanda değiştirebilir.
7.3. Sürdürme Teminatı ve Teminat Tamamlama Çağrısı
Genel Yönetmelik madde 44 uyarınca MÜŞTERİ, sahip olduğu açık pozisyonlarına ilişkin olarak Borsa Kuralları ve ilgili Türev Araçları hükümlerine göre bulundurması zorunlu olan Sürdürme Teminatı’na ilişkin olarak ARACI KURUM nezdindeki hesaplarında Sürdürme Teminatı bulundurmakla yükümlüdür. Hesapların güncelleştirilmesi neticesinde vadeli işlem veya opsiyon sözleşmelerinde değer kaybı veya diğer nedenlerle MÜŞTERİ’nin mevcut teminatının Sürdürme Teminatının altına düşmesi durumunda, ARACI KURUM MÜŞTERİ’ye teminat tamamlama çağrısı yaparak teminat tutarını başlangıç teminatı seviyesine çıkarmasını talep eder. MÜŞTERİ bu durumda teminatlarını Başlangıç Teminatı seviyesine çıkarmakla yükümlüdür.
MÜŞTERİ’nin Tebliğ kapsamındaki işlemlerinden doğan ve yatırılması gereken özkaynak ve benzeri mali yükümlülükleri; ARACI KURUM nezdinde bulunan diğer hesaplarındaki nakit ve/veya sermaye piyasası araçları teminat veya karşılık gösterilerek kapatılamaz. Şu kadar ki, özkaynak açığının tamamlanmasını teminen MÜŞTERİ hesapları arasındaki borç ve alacağın mahsubuna yönelik olarak hazırlanan ve bu sözleşmenin ekinde (EK-2) yer alan “OTOMATİK VİRMAN TALİMATI”nın imzalanması suretiyle MÜŞTERİ tarafından ARACI KURUM’a yetki verilmesi halinde hesaplar arasında virman yapılabilir. Sürdürme teminatının zamanında sağlanmasını temin için MÜŞTERİ’nin talebi ve ilgili bankanın kabulüne bağlı bankaların otomatik ödeme sisteminden faydalanılabilir. Bu durumda teminat tamamlama çağrısı ARACI KURUM tarafından bu hizmeti veren bankaya yapılır ve MÜŞTERİ’ye bilgi verilir.
Teminat tamamlama çağrıları ARACI KURUM tarafından MÜŞTERİ’ye elektronik ortam (elektronik posta, kısa mesaj vb.), telefon veya faks ile yapılabilir. ARACI KURUM’un bu çağrıyı göndermesi durumunda MÜŞTERİ’nin bir ihbar ve bildirime gerek kalmaksızın çağrıyı aldığı kabul edilir.
Borsa Kuralları ile Başlangıç Teminatları ve Sürdürme Teminatları’nın artırılması durumunda ARACI KURUM teminatların artırılmasını talep edebilir. Bu durumda MÜŞTERİ işlem teminatlarını artırılan teminat tutarlarına göre yatırmakla yükümlüdür.
Bu Sözleşme uyarınca MÜŞTERİ tarafından yatırılması gereken işlem teminatları hiç bir şekilde SPK tarafından belirlenen asgari oran ve tutarın aşağısında olamaz.
7.4. Müşterinin Temerrüdü ve Ters İşlemle Pozisyonun Kapatılması
MÜŞTERİ’nin teminat tamamlama çağrısına ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmemesi durumunda ARACI KURUM, başka bir ihbara veya bildirime gerek olmaksızın Borsa Kurallarına göre pozisyonlarının bir kısmını veya tamamını ters işlem ile tasfiye edebilir. MÜŞTERİ, ARACI KURUM
tarafından pozisyonun ters işlem ile kapatılması veya ters işlem yapılamaması neticesinde hesabında oluşan tüm borçları ARACI KURUM’a ödemekle yükümlüdür.
MÜŞTERİ yükümlülüklerinin tasfiyesi amacıyla, bu madde uyarınca MÜŞTERİ varlıklarının kullanılmasında ARACI KURUM varlıkların makul değerleri üzerinden nakde çevrilmesi için gereken özeni göstermekle yükümlüdür.
7.5. Teminatların Nemalandırılması
ARACI KURUM tarafından Takas Merkezi’ne yatırılan MÜŞTERİ’ye ait nakit işlem teminatları Takas Merkezi tarafından nemalandırılır. Takas Merkezi tarafından nemalandırılan tutarlar, ARACI KURUM tarafından MÜŞTERİ hesabına aktarılır.
8. TÜREV SÖZLEŞMELERDE VADE SONU UZLAŞMA
Nakdi Uzlaşma Öngören Türev Sözleşmelerde : Nakdi uzlaşma öngörülen ve vade tarihinden önce ters pozisyon almak suretiyle kapatılmamış olan Türev Araçları sözleşme hükümlerine ilişkin olarak nakdi uzlaşma Vadeli işlem sözleşmesi hükümleri uyarınca gerçekleşecektir.
Fiziki Teslimat Öngörülen Türev Sözleşmelerde : Fiziki teslimat öngörülen türev sözleşmelerde teslimata ilişkin hususlar ilgili sözleşmede belirtilir. İlgili türev sözleşmede teslimata ilişkin hususların hükme bağlanmamış olması durumunda ise Borsa Kuralları hükümleri uygulanacaktır. Buna göre, fiziki teslimat öngörülen türev sözleşmelerde, son işlem gününden sonra açık pozisyonlar için, kısa pozisyon sahipleri teslimatı yapmakla, uzun pozisyon sahipleri de teslimatı kabul edip gerekli ödemeleri yapmakla yükümlüdür. Teslimat yapacak tarafın bu talebini, türev sözleşmede öngörülmesi halinde son işlem gününden önce de ARACI KURUM aracılığıyla Takas Merkezi’ne bildirebilir. Teslimat yeri ve teslim edilecek varlıkların kalitesi, türev sözleşmede belirtilen seçenekler arasından kısa pozisyon sahibi tarafından seçilir. Uzun pozisyon sahibi teslimatı bu şekilde kabul etmek zorundadır. Teslimat işlemlerinde depo ücreti son teslimat gününe kadar satıcıya, son teslimat gününden sonra alıcıya aittir. ARACI KURUM’un teslimata ilişkin sorumluluğu Takas Merkezi’nin teslimatı gerçekleştirdiğini bildirmesi ile son bulur. Teslimatın Borsa Kuralları hükümleri çerçevesinde gerçekleşmesi ile birlikte Takas Merkezi ve Borsa’nın yükümlülükleri sona erer. Teslimat sırasında işlemin tarafları arasında, malın kalitesinin ve teslim şartlarının sözleşmeye uygunluğu konusunda çıkacak ihtilaflarda Borsa Kuralları’nda belirtilen komitelerin kararı nihaidir. Bu karar uyarınca işlem yapılmasıyla ARACI KURUM/Banka’nın, Borsa’nın ve Takas Merkezi’nin sorumlulukları sona erer. Alıcı ve satıcının ARACI KURUM, Borsa ve Takas Merkezi’ne karşı talep hakkı bulunmaz. Takas Merkezi, teslimatla sonuçlanan sözleşmelerde, satın alma için gerekli nakdin teslim tarihinden önce yatırılmasını talep edebilir. Teslimat yapılacak depolar Borsa veya Takas Merkezi tarafından belirlenir.
Opsiyon sözleşmelerinde teslimat opsiyonunun tipine göre vade sonunda veya vade sonundan önceki herhangi bir günde opsiyonun alıcısı tarafından ARACI KURUM vasıtasıyla talep edilebilir. MÜŞTERİ Takas Merkezi tarafından belirlenen teslimat ücretini ödemeyi kabul ve taahhüt eder.
9. MÜŞTERİYE AİT NAKDİN DEĞERLENDİRİLMESİ
MÜŞTERİ, Türev Araçları alım ve satım işlemleri neticesinde hesabının alacak bakiyesi vermesi durumunda, ARACI KURUM’un, MÜŞTERİ’ye ait nakdi ARACI KURUM’un diğer müşterilerinin veya ARACI KURUM’un kendisine ait nakit ile birlikte toplu veya yalnız olarak, MÜŞTERİ’nin 9.1 xx.xx maddede belirtmiş olduğu tercihlere uygun olmak üzere değerlendirmeye, bu amaçla MÜŞTERİ hesabına borç kaydı yapmaya, bu şekilde elde edilen nemaları MÜŞTERİ hesabına alacak kaydederek MÜŞTERİ’ye aktarmaya ve bu işlemler nedeniyle kendisini temsile yetkili olduğunu kabul eder. Ancak alacak bakiyesinin 100 YTL.’den (Yüz Yeni Türk Lirası) (Alt Limit) az olması durumunda ARACI KURUM bu bakiyeyi nemalandırmadan hesapta tutmaya yetkilidir. ARACI KURUM, MÜŞTERİ’ye bildirmek suretiyle söz konusu Alt Limit’i değiştirebilir. MÜŞTERİ, bu fıkrada belirtilen işlemler nedeniyle ortaya çıkacak her türlü masraf ve vergiden kendisinin sorumlu olacağını, Takasbank Borsa Para Piyasası’nda karşı üyenin veya paranın yatırıldığı banka veya aracı kuruluşların ödeme güçlüğüne düşmesi veya her hangi bir şekilde geri ödeme yükümlülüğünü yerine getirmemesi durumunda ARACI KURUM’dan her hangi bir talebi olmayacağını kabul ve taahhüt eder.
9.1. Hesaptaki Alacak Bakiyesinin Değerlendirilme Esasları
Türev araçları ve satım işlemleri neticesinde MÜŞTERİ hesabının alacak bakiyesi vermesi durumunda söz konusu nakit, aşağıda işaretlenmiş olan MÜŞTERİ tercihleri doğrultusunda ARACI KURUM tarafından değerlendirilir.
🞏 İMKB Repo-Ters Repo Piyasasında 🞏 Takasbank Borsa Para Piyasasında
🞏 B Tipi Yatırım Fonu Katılma Belgelerinde 🞏 Değerlendirilmesini İstemiyorum
10. HATALI İŞLEM VE İHMALLER
Bu sözleşme uyarınca yapılan hatalı işlem veya ihmaller neticesinde ARACI KURUM’un talebiyle veya aleyhinde bir dava veya soruşturma açılması halinde, MÜŞTERİ ARACI KURUM ile işbirliği yapacağını kabul ve taahhüt eder.
11. ÖDENECEK KOMİSYON VE MASRAFLAR
MÜŞTERİ, gerçekleşen her Alım ve Satım Emri için, işlem tutarı üzerinden oransal olarak veya sözleşme adedi üzerinden matbu olarak hesaplanan Aracılık Komisyonunu ARACI KURUM'a ödemekle yükümlüdür. ARACI KURUM söz konusu Komisyonun tahsilini MÜŞTERİ'nin ARACI KURUM nezdindeki her türlü hesaplarından ihbara gerek olmaksızın mahsup etmek suretiyle gerçekleştirebilir.
Uygulanacak komisyon oranı 11.1 xx.xx maddede açıkça kararlaştırılmış olup, MÜŞTERİ’nin bu nedenle Sözleşme’yi feshetme hakkı saklı kalmak üzere, ARACI KURUM dilediği anda MÜŞTERİ’ye uyguladığı komisyon oranını değiştirebilir. Söz konusu değişiklik ARACI KURUM tarafından MÜŞTERİ’ye bildirilir ve MÜŞTERİ tarafından bildirimin alındığı tarihten itibaren 7 gün içerisinde yazılı olarak itiraz edilmediği takdirde taraflar arasındaki işlemlerde geçerli olur.
Bu Sözleşme kapsamında yer alan iş ve işlemlerin ARACI KURUM ve/veya üçüncü kişiler tarafından yapılması ile ilgili olarak ortaya çıkan her türlü masraf ve hizmet bedelleri (hesap işletim gideri, hesap ekstresi ve diğer bildirimlere ilişkin posta ve noter ücretleri, EFT ve diğer virman masrafları, menkul kıymetlere ilişkin saklama ücreti ile bunlara ilişkin rüçhan hakkı kullanımı, temettü ödemesi ve diğer hakların kullanımına ilişkin ücretler ve üçüncü kişilere ödenen diğer gider ve hizmet bedelleri) MÜŞTERİ tarafından ödenecektir.
Mahiyeti ne olursa olsun vergi, fon ve yükümlerin vesair her türlü yükümlülüklerin ödenmesi ve sorumluluğu ister Türkiye içinde ister Türkiye dışında olsun MÜŞTERİ'ye aittir.
MÜŞTERİ, ARACI KURUM'un vergi, resim, harç, fon, damga vergisi, komisyon, posta masrafı, kendisine ait olan muamele ücreti ve kendi namına yapılan bütün masraflar için hesabını borçlandırmaya yetkili olduğunu kabul eder.
11.1 Uygulanacak Komisyon Oranı
İşbu sözleşme hükümlerince gerçekleşen her bir alım veya satım emri üzerinden aşağıda işaretlenen yöntem ve oran kullanılmak suretiyle komisyon alınacaktır.
🞏 İşlem Tutarı Üzerinden ‰ .............. (Binde )
🞏 Sözleşme Adedi Başına ................... YTL (........................... Yeni Türk Lirası Yeni Kuruş)
12. BİLDİRİMLER
ARACI KURUM tarafından “Türev piyasalar hesap ekstresi”, “Türev piyasalar açık pozisyon raporu”, “Türev piyasalar MÜŞTERİ kar zarar raporu”, “Türev piyasalar gayrinakdi teminatlar raporu”, “Türev araçlara konu standart varlıklar ekstresi” ve “Türev araçlar nakit hareketleri ektresi” aylık dönemler itibariyle ilgili dönemi takip eden 2 iş günü içerisinde MÜŞTERİ’ye gönderilir. ARACI KURUM ayrıca bu ekstreleri, MÜŞTERİ’nin talebi halinde, ücreti MÜŞTERİ tarafından karşılanmak üzere, her zaman MÜŞTERİ’ye vermekle yükümlüdür. ARACI KURUM ilgili dönem için herhangi bir bilgi bulunmayan rapor ve ekstreleri MÜŞTERİ’ye göndermeme hakkına sahiptir.
MÜŞTERİ, ARACI KURUM'un göndereceği ve yapacağı herhangi bir bildirime, hesap tespitine veya hesap ekstresi veya işlem sonuç formuna karşı yapacağı itirazlar ya da düzeltme taleplerini, bunların kendisine teslim ve tebliğ edilmiş sayıldığı tarihten sonra derhal ARACI KURUM'a ulaştırmakla yükümlüdür.
ARACI KURUM'un kanuni ikametgahı ve tebligat adresi yetkili Ticaret Sicili Memurluğunda tescilli bulunan ticari ikametgah adresidir. MÜŞTERİ yetkili Ticaret Sicili Memurluğundan ARACI KURUM'un ticari ikametgahını ve bundaki değişiklikleri izlemekle yükümlü olup ARACI KURUM'a her türlü tebligatı ve bildirimi bu tarihteki ticari ikametgahına yapacaktır. MÜŞTERİ'nin ikametgahı ve Tebligat Adresi işbu Sözleşmenin başında yazılı adrestir. MÜŞTERİ ikametgah ve tebligat adresinde vaki olacak değişiklikleri ARACI KURUM'a yazılı olarak ulaştırmış olmadıkça ARACI KURUM'un bilinen son adrese yaptığı bütün tebliğler ve bildirimler geçerlidir ve sonuç yaratır.
MÜŞTERİ, ARACI KURUM nezdindeki adresinin doğruluğu ile posta kod numarasının varlığını kontrol etmek ve değişiklikleri en geç iki gün içerisinde yazılı olarak ARACI KURUM’a bildirmek zorundadır. Aksi halde ekstre ve her türlü bilginin kendine ulaştırılamamasından ARACI KURUM’u sorumlu tutamaz.
ARACI KURUM, seçiminde gerekli özeni göstermek kaydıyla, posta, internet servis sağlayıcısı, kurye, sigorta şirketi gibi hizmet veren üçüncü kişilerin neden olduğu zararlardan sorumlu değildir.
Bu maddede sayılan bildirimler posta, faks veya e-mail yoluyla yapılacak olup buna ilişkin tüm masraflar MÜŞTERİ tarafından karşılanacaktır.
13. HAPİS VE REHİN HAKKI
MÜŞTERİ, Türev Araçları ve yatırım hesabıyla ilgili işlemler nedeniyle ARACI KURUM’ca yapılacak her türlü giderin kendisince karşılanacağı, aksi halde doğacak borçlarının güvencesini oluşturmak üzere, ARACI KURUM nezdinde bulunan nakit ve menkul kıymetlerinin üzerinde, ARACI KURUM’un Medeni Kanun’un 950. maddesindeki, hapis hakkını doğuran alacakla bağlantılı olmak koşulu uyarınca hapis hakkı bulunacağını, bunların ve alacaklarının ARACI KURUM’a Medeni Kanun’un 939 ve devamı maddelerindeki koşullar uyarınca rehnedilmiş olduğunu, herhangi bir ihbarda bulunulmaksızın ARACI KURUM’ca takas ve mahsup edileceğini veya özen borcu içinde ve MÜŞTERİ menfaatlerini gözeterek borsada veya haricen satmaya ve bedellerini faiz, temerrüt faizi, ve B.S.M.V.’ni de ekleyerek, alacağına takas ve mahsup etmeye yetkili olduğunu, bu maddede sayılanlar dışında kalmış olup da her ne nam altında olursa olsun tarafına ödenmesi gereken hak ve alacakların talep, tahsil ve ahzu kabzı konusunda ARACI KURUM’un YETKİLİ olduğunu, ARACI KURUM’un bu yetkisinin aynı zamanda yasal yollara müracaat hakkını bertaraf etmeyeceğini, kayıtsız şartsız beyan, kabul ve taahhüt eder.
ARACI KURUM’un merkezi, şubeleri veya acentaları nezdinde açılan MÜŞTERİ’ye ait hesaplarda MÜŞTERİ’nin diğer menkul kıymet alım ve satım işlemleri ile bunlar neticesinde oluşan borç ve alacaklar ile MÜŞTERİ’nin sahip olduğu Türev Araçları ve diğer menkul kıymetler izlenir. ARACI KURUM, alacağını tahsil için MÜŞTERİ’ye ait rehin veya hapis hakkı kapsamındaki Türev Araçlarını, Borsada veya Borsa dışında, özen borcu içinde ve MÜŞTERİ menfaatlerini gözeterek satma ve satış bedelinden alacağını tahsil etme hak ve yetkisine sahiptir.
MÜŞTERİ’nin bu Sözleşme hükümleri çerçevesinde gerçekleşen türev araçları alım ve satım ve diğer işlemleri neticesinde oluşan borç ve alacakları aynı mahiyette olduğundan ARACI KURUM, MÜŞTERİ’nin borç ve alacakları üzerinde herhangi bir beyana gerek olmaksızın takas ve mahsup yetkisine sahiptir.
ARACI KURUM, MÜŞTERİ’nin bu Sözleşme’den kaynaklanan borçlarının tamamı ödeninceye kadar, bu sözleşme hükümlerine göre MÜŞTERİ hesabında bulunan ve Takasbank nezdinde saklanan teminatlar üzerinde rehin ve hapis hakkına sahiptir.
14. TEMERRÜT ESASLARI
İş bu sözleşme uyarınca taraflardan birinin herhangi bir nedenle diğer tarafa karşı temerrüde düşmesi durumunda temerrüde düşen taraf diğer tarafa, İMKB Repo-Ters Repo Pazarında veya TCMB Bankalararası Para Piyasasında oluşan bir gecelik ağırlıklı ortalama faiz oranlarından en yüksek olanı alınarak iki katı oranında temerrüd faizi ödemeyi kabul eder.
MÜŞTERİ’nin takas yükümlülüklerini yerine getirmesi esastır. Belirlenen süre içinde MÜŞTERİ yükümlülüklerini yerine getirmez ise temerrüde düşmüş sayılır. Teminat tamamlama yükümlülüğünün 1. temerrüd süresi zarfında MÜŞTERİ tarafından yerine getirilmemesi durumunda, MÜŞTERİ birinci temerrüde düşmüş olur. MÜŞTERİ’ye, İMKB Repo-Ters Repo Pazarında veya TCMB Bankalararası Para Piyasasında oluşan bir gecelik ağırlıklı ortalama faiz oranlarından en yüksek olanının bir katı nisbetinde temerrüt faizi uygulanır.
İkinci temerrüdün oluşması halinde, MÜŞTERİ’ye İMKB Repo-Ters Repo Pazarında veya TCMB Bankalararası Para Piyasasında oluşan bir gecelik ağırlıklı ortalama faiz oranlarından en yüksek olanının üç katı nisbetinde temerrüt faizi uygulanır. Temerrüt faizi hesaplamasında temerrütte kalınan süre içinde her gün için o gün geçerli olan faiz oranı kullanılır.
15. DELİL ŞARTI
Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemelerinde yer alan ispat hükümleri saklı kalmak kaydıyla ARACI KURUM'un telefon, telefax, elektronik ortamdaki iletişim sistemleri (internet, intranet vb.), veya telex gibi iletişim araçları ile veya sözlü olarak MÜŞTERİ'den emir aldığı durumlarda, ARACI KURUM'un defter, kayıt ve belgeleri ile mevcut olması durumunda elindeki telefon kayıtları, telefaks, elekronik ortamdaki iletişim sistemleri (Internet, Intranet, vb.) veya teleks sistemiyle gönderilen talimat örnekleri ARACI KURUM ile MÜŞTERİ arasındaki ilişkilerde Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 287. maddesine göre geçerli bir delil niteliğindedir.
MÜŞTERİ bu sözleşme çerçevesinde yapılan tüm işlemlerde ARACI KURUM defter ve kayıtlarının, kendi mutabakatını içermeleri halinde kesin delil teşkil edeceğini beyan ve kabul eder.
16. TAZMİNAT
MÜŞTERİ de kendisine düşen yükümlülükleri yerine getirmekteki ihmali ya da yerine getirmemesi nedeniyle ARACI KURUM’un karşılaşacağı her türlü zararı tazmin etmeyi ve ARACI KURUM adına üstlenmeyi taahhüt eder.
MÜŞTERİ, ARACI KURUM’un hesapları ile ilgili herhangi bir işlemi yapmış ya da yapmamış olması nedeniyle uğrayacağı her türlü kayıp, tazminat, masraf veya yükümlülüğü tazmin ve telafi etmeyi, söz konusu kayıp, tazminat, masraf ve yükümlülüklerin;
(i) ARACI KURUM’un bu Sözleşme şartlarını ihlalinden ve/veya
(ii) ARACI KURUM’un görevlerini yerine getirmekteki hatalı tutumundan kaynaklanmamış olması şartıyla, kabul eder.
ARACI KURUM savaş, işgal, iç savaş, abluka, isyan, sivil ya da askeri karışıklık, sabotaj, terör hareketleri (Terörizm deyimi politik amaçlarla şiddet kullanma anlamına gelmekte olup, kamuya veya kamunun herhangi bir bölümüne korku salmak amacıyla şiddet kullanmayı içermektedir), hükümet müdahalesi, yasal takibat, işçi ayaklanması, grev, lokavt, yangın, su baskını, deprem, diğer doğal afetler, patlama, iyonlaşma, radyasyon, nükleer yakıt patlaması, nükleer yakıtlardan kaynaklanan radyoaktif yayılma, radyoaktif zehirlenme, nükleer tesis patlaması, sonik ya da süpersonik uçakların, yasa karar yada da hükümetin veya herhangi bir hükümet organının (mahkemeler, merkez bankası ve askeri otoriteler dahil) dolaylı ya da doğrudan etkileri gibi olaylardan dolayı MÜŞTERİ’nin yükleneceği kayıp, zarar yada cezalardan sorumlu olmayacaktır.
Emirlerin iletiminde, gerçekleşmesinde, tesliminde, teminatların alınmasında, iadesinde ve diğer tüm Borsa işlemlerinde, Borsanın veya ARACI KURUM’un bilgi işlem ve iletişim sistemlerinde arızaların oluşması sebebiyle ortaya çıkabilecek gecikme ve zararlardan ARACI KURUM’un sorumlu olmadığını MÜŞTERİ kabul eder.
ARACI KURUM, MÜŞTERİ’nin alım ve satım emirlerinin kısmen veya tamamen yerine getirilememesinden; Takas Merkezi, TCMB ve/veya aracı kuruluşların sermaye piyasası araçlarını teslim etmemesi veya bedellerini ödememesinden; üçüncü kişilerin hata, unutma, gecikme, yanılma ve her türlü kusurundan; mücbir sebepler ve/veya doğal afetler sonucu meydana gelebilecek zararlardan, MÜŞTERİ’nin alım emri sonucunda Takas Merkezi’nden teslim aldığı sermaye piyasası araçlarının sahte, usulsüz, eksik, yıpranmış, tahrif edilmiş, noksan kuponlu, çalıntı veya ödeme yasaklı olmalarından; değiştirilmeleri söz konusu olduğu halde eski sermaye piyasası araçlarının tesliminden; VOB ve/veya
Takas Merkezi’ndeki saklama ve çalışma sisteminden kaynaklanan bütün zararlardan ve ARACI KURUM’un kendi kontrolü ve iradesi dışında gerçekleşecek her türlü olaylardan doğacak zararlardan sorumlu değildir. MÜŞTERİ, ARACI KURUM’un bu nedenlerle hiçbir hukuki ve cezai mesuliyetinin olmayacağını beyan, kabul ve taahhüt eder.
17. SÖZLEŞMENİN SÜRESİ VE SONA ERMESİ
İş bu sözleşme süresiz olarak akdedilmiştir. ARACI KURUM, MÜŞTERİ’nin sözleşme hükümlerine aykırı davranması halinde yedi iş günü önceden bildirmek koşulu ile bu sözleşmeyi tek taraflı olarak fesh edebilir.
MÜŞTERİ’nin ARACI KURUM’a işbu sözleşmeden doğan borcunun mevcut olması durumunda söz konusu borcun kapatılmasına kadar Sözleşme hükümleri geçerli olur.
MÜŞTERİ yedi iş günü önceden bildirmek ve mevcut borçlarını ödemek kaydı ile bu sözleşmeyi tek taraflı olarak fesh edebilir. ARACI KURUM yapılan fesih bildirimine rağmen XXXXXXX tarafından teslim alınmayan nakit ve/veya menkul kıymetler için ARACI KURUM, masrafı MÜŞTERİ’ye ait olmak üzere mahkemeden tevdi yeri tayini talep edebilir.
Sözleşmenin feshi durumunda MÜŞTERİ’nin talimatı doğrultusunda MÜŞTERİ’ye ait nakit ve menkul kıymetler bir başka kuruluşa transfer edilir. MÜŞTERİ’ye ait menkul kıymetler mislen teslim edilir.
18. SÖZLEŞMEDE YAPILACAK DEĞİŞİKLİKLER
ARACI KURUM işbu sözleşmedeki tüm şart ve hükümleri borçlar hukuku ve sermaye piyasası mevzuatı hükümlerine uygun olmak kaydı ile herhangi bir zamanda ve dilediği şekilde değiştirme hakkına sahiptir. ARACI KURUM bu değişiklikleri MÜŞTERİ'ye iadeli taahhütlü posta ile derhal bildirecektir.
MÜŞTERİ, değişiklik bildirimini aldığını ya da bu sözleşme uyarınca alındığı kabul edilen tarihten itibaren yedi gün içinde bu değişikliklere karşı herhangi bir yazılı itirazda bulunmadığı takdirde değişiklikleri kabul etmiş sayılacaktır. MÜŞTERİ’nin bu nedenle sözleşmeyi feshetme hakkı saklıdır.
MÜŞTERİ mevzuatta uygulanması zorunlu bir değişiklik yapıldığı takdirde kendisine herhangi bir bildirimde bulunmaya gerek olmaksızın söz konusu değişikliklerin kendisine uygulanabileceğini beyan, kabul ve taahhüt eder.
19. MÜŞTERİNİN MALİ DURUMUNU BİLDİRME YÜKÜMLÜLÜĞÜ
Kurul’un Seri V No: 46 sayılı tebliğ gereğince MÜŞTERİ, ARACI KURUM’un hazırlamış olduğu Müşteri Bilgi Formunu gerçeğe uygun ve eksiksiz olarak doldurmakla yükümlüdür. MÜŞTERİ mali durumunda olacak değişiklikleri vakit geçirmeksizin ARACI KURUM’a bildireceğini beyan ve taahhüt eder. MÜŞTERİ’nin bilgi vermekten kaçınması halinde sorumluluk tamamen MÜŞTERİ’ye ait olacaktır. ARACI KURUM bu durumda MÜŞTERİ Bilgi Formundaki bilgileri esas alacaktır. ARACI KURUM bilgi vermekten kaçınan MÜŞTERİ’den bu durumu bildiren bir beyanname alır.
20. SORUMLULUK
ARACI KURUM ve MÜŞTERİ arasında iş bu sözleşmenin imzalanmış olması ile, MÜŞTERİ’nin sadece kendisi veya temsilcisi olduğu, gerçek veya tüzel kişi nam ve hesabına işlem yapmayı kabul ve taahhüt ettiği anlamını taşır.
ARACI KURUM, MÜŞTERİNİN Aracılık Faaliyetleri ve Aracı Kuruluşlar’a ilişkin esaslar hakkındaki Tebliğ’in 29. Maddesine aykırı faaliyetlerde bulunduğunu tespit etmesi halinde derhal MÜŞTERİ ile hesap ilişkisini keserek Kurul’a bildirimde bulunur.
MÜŞTERİ’nin Kurul’un gerekli izni olmaksızın yetkisiz aracılık yapması ve Kurul’un ilgili mevzuatında tanımlanması halinde derhal müşteri ile hesap ilişkisini keserek Kurul’a bildirimde bulunur.
MÜŞTERİ’nin Kurul’un gerekli izni olmaksızın yetkisiz aracılık yapması ve Kurul’un ilgili mevzuatında tanımlanması yapılan “Acenta Addolunma” hükmü kapsamına dahil olduğu, ARACI KURUM veya Kurul raporu ve/veya yargı hükmü ile belirlenmesi halinde ARACI KURUM’un uğrayacağı maddi ve manevi tüm zararların ödemeyi ayrıca ARACI KURUM nezdinde bulunan tüm nakit ve menkul varlıklar üzerinde ARACI KURUM tarafından kanuni koşullar oluşturulmak suretiyle rehin ve hapis hakkının kullanılabileceğini kabul, beyan ve taahhüt eder.
MÜŞTERİ iş bu sözleşme ile, ARACI KURUM nezdinde açılan hesapta bulunan tüm menkul malların ve nakdin kendisine ait olacağını, hiç bir hal ve şartta üçüncü şahsa ait menkul malları ve nakdi hesabında bulundurmayacağını, aksi takdirde bu durumdan kaynaklanan hukuki ve cezai sorumluluk söz konusu olduğunda tüm sorumluluğun kendisine ait olduğunu kabul, beyan ve taahhüt eder.
21. EMİRLERİN VEKİL ARACILIĞIYLA VERİLMESİ
MÜŞTERİ tarafından vekil tayin edildiği takdirde, vekilin yatırım hesabı ile ilgili olarak, hesap sahibinin bu sözleşmeden doğan tüm haklarını aynen hesap sahibi gibi tasarruf etmek hak ve yetkisine sahip olduğu, Vekilin yatırım hesabı ile ilgili yaptığı ve yapacağı işlemlerin bütün hukuki sonuçlarının müvekkili (MÜŞTERİ’yi) aynen kendisi tarafından yapılmış gibi bağlayacağını beyan, kabul ve taahhüt eder. MÜŞTERİ’nin noter onaylı vekaletname ile vekil tayin etmesi zorunludur.
Vekil veya yetkili olarak sadece gerçek kişiler tayin edilebilir. Vekilin kanunen aksi öngörülmedikçe ARACI KURUM nezdinde MÜŞTERİ’yi bağlayıcı işlem yapabilmesi için, şekil ve içeriği önceden ARACI KURUM tarafından saptanan vekaletname veya yetkili belgesiyle ARACI KURUM’ca istenebilecek imza sirküleri, nüfus ve ikametgah ilmuhaberi gibi diğer belgeleri düzenlenip, ibraz edilmesi zorunludur. MÜŞTERİ tayin ettiği vekilini kanunen aksi öngörülmedikçe ARACI KURUM’a yazılı olarak ve elden imza karşılığında teslim edilecek veya noter marifetiyle tebliğ edilecek azilname ile her zaman görevden alabilir.
MÜŞTERİ vekaletin sona erdiğini (belgelendirmek suretiyle) kendisi, ölümü halinde de mirasçıları ARACI KURUM’a yazılı olarak bildirmediği sürece, vekil tarafından yapılan işlemlerin bağlayıcı olduğunu kabul eder.
ARACI KURUM’un tüm çalışanları, MÜŞTERİ’den vekalet alarak veya almayarak hiç bir şekilde MÜŞTERİ adına işlem yapamazlar.
MÜŞTERİ, ARACI KURUM’a atfı mümkün olmayan nedenlerle, vekilinin kendi emirlerine aykırı davranmasından veya görevini kötüye kullanmasından dolayı ARACI KURUM’u kesinlikle sorumlu tutamaz.
MÜŞTERİ, komisyon veya her hangi bir ad altında yaptığı işler karşılığı ücret alan şahıslara vekalet vermeyeceğini, vekalet verdiği şahsın bu tür bir talebi olduğunda beklemeksizin ARACI KURUM’u haberdar edeceğini ve vekili 5.2 nolu maddede belirtilen şekilde azledileceğini beyan ve taahhüt eder.
22. İŞ GÜNÜ SAYILMAYAN HALLER
Cumartesi Günleri: MÜŞTERİ, ARACI KURUM'un kendi isteğine göre Cumartesi günleri kapalı olacağını kabul eder ve ARACI KURUM'un Cumartesi günlerini tatil günü olarak mütalaa etmeye haklı bulunduğunu teyit eder.
MÜŞTERİ, ARACI KURUM'un ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günlerinde kapalı olacağını ve ARACI KURUM'la olan ilişkilerde bu günlerin iş günü sayılmayacağını kabul eder.
Zorunlu nedenlerle ve grev ve/veya lokavt uygulamaları ve/veya buna benzer durumlardan ötürü ARACI KURUM'un kapalı olmasını ve bu yüzden herhangi bir talepte bulunmamayı MÜŞTERİ kabul eder. MÜŞTERİ, ARACI KURUM'un kapalı olduğu bu gibi günlerin ARACI KURUM tarafından İş Günü sayılmamasını şimdiden kabul eder. MÜŞTERİ bu gibi durumlarla ARACI KURUM'un gerekli göreceği tedbirleri almasını şimdiden kabul eder.
23. MÜŞTERİ HESABINA DAYANAĞI OLMAKSIZIN SEHVEN YAPILAN KAYITLAR
MÜŞTERİ, iş bu Sözleşme kapsamındaki işlemler sebebiyle ARACI KURUM hesabında herhangi bir dayanağı olmaksızın, mükerreren, fazladan veya sehven alacak kaydı yapıldığı takdirde bunun ARACI KURUM tarafından, kendisine herhangi bir ihbar yapılmadan re’sen geri çıkışı yapılarak sermaye piyasası aracı veya nakdin tahsil edilebileceğini, bunlar üzerinde tasarrufta bulunduğu takdirde iade edeceğini, iade işlemine kadar geçen sürede piyasa koşullarında karşı tarafın oluşan zararını sermaye piyasası aracı olarak tazmin edeceğini ve alacak kaydı tarihinden iade tarihine kadar ARACI KURUM MÜŞTERİ’sine uygulanan repo - ters repo oranı üzerinden faizi ve diğer yasal kesintileri ile birlikte ARACI KURUM’a ödeyeceğini kabul ve taahhüt eder.
24. SÖZLEŞME ŞARTLARININ AYRILIĞI
Bu Sözleşme’nin belli bir hükmü veya şartı geçersiz veya herhangi bir yasa veya kamu çıkarına aykırı hale gelse bile, bu ilişkinin ekonomik ve yasal özü taraflardan herhangi birini olumsuz yönde etkileyecek şekilde değişmediği sürece, Sözleşme’nin bütün diğer şartları ve hükümleri geçerliliğini korur. Sözleşme’nin belli bir hükmü veya şartı yukarıda belirtildiği gibi geçersiz hale gelirse, taraflar bu şartı özgün anlamına en yakın ve ilişkilerini olumsuz yönde etkilemeyecek şekilde yenilemek için gayret gösterirler.
25. FERAGATLER
Bu Sözleşme’de aksi belirtilmediği takdirde, taraflardan herhangi birinin bu Sözleşme ile bağlantılı yetki ya da haklarından birini ya da bir kısmını kullanmaması ya da geç kullanması, bu yetki veya haklarından feragat ettiği anlamını taşımaz. Ayrıca, yetki ve hakların bir kez veya kısmen kullanılması, bunların birden çok kullanılma veya tam kullanılma hakkını ortadan kaldırmaz.
Bu Sözleşme hükümlerinin herhangi birinden feragat, yazılı olmak ve karşı tarafın bu feragat nedeniyle doğacak haklarından vazgeçtiğini yazılı olarak beyan edip imzalaması kaydıyla geçerlilik kazanır.
26. TEBLİGAT ADRESLERİ
Tarafların tebligat adresleri işbu Sözleşme’de gösterilen adresleridir. MÜŞTERİ, adresindeki vaki değişiklikleri ARACI KURUM’a yazılı olarak bildirmediği sürece bu adrese yapılacak tüm tebligat ve bildirimler geçerli sayılacaktır.
27. UYGULANACAK HÜKÜMLER
Bu sözleşmenin Kurul ve VOB düzenlemelerine aykırı hükümleri uygulanmaz. Sözleşmede hüküm bulunmayan hallerde Kurul ve Borsa düzenlemeleri ve genel hükümler uygulanır.
28. UYUŞMAZLIKLARIN ÇÖZÜMÜNDE YETKİ
İş bu sözleşmeden doğan uyuşmazlıklarda İstanbul Merkez Mahkemeleri ve İcra Müdürlükleri yetkilidir.
29. YÜRÜRLÜK
Bu Sözleşme imzalandığı tarihte yürürlüğe girer.
ARACI KURUM MÜŞTERİ
HALK YATIRIM İsim-Soyad : MENKUL DEĞERLER A.Ş.
İmza:
EK-1
TÜREV ARAÇLAR RİSK BİLDİRİM FORMU
(Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası A.Ş. nezdindeki işlemlere ilişkindir)
Önemli Açıklama: Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası nezdinde yapacağınız alım-satım işlemleri sonucunda kar elde edebileceğiniz gibi zarar riskiniz de bulunmaktadır. Bu nedenle, Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası’nda işlem yapmaya karar vermeden önce, piyasada karşılaşabileceğiniz riskleri anlamanız, mali durumunuzu ve kısıtlarınızı dikkate alarak karar vermeniz gerekmektedir. Bu amaçla, “Türev Araçların Alım Satımına Aracılık Faaliyeti”ne ilişkin Seri:V No:46 “Aracılık Faaliyetleri ve Aracı Kuruluşlara İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ”in 57. maddesinde öngörüldüğü üzere “Türev Araçlar Risk Bildirim Formu”nda yer alan aşağıdaki hususları anlamanız gerekmektedir.
Uyarı: İşlem yapmaya başlamadan önce çalışmayı düşündüğünüz kuruluşun “Türev Araçların Alım Satımına Aracılık Yetki Belgesi” olup olmadığını kontrol ediniz. Türev araçların alım satımına aracılık faaliyeti konusunda yetkili olan banka ve sermaye piyasası yetkili kurumlarını xxx.xxx.xxx.xx veya xxx.xxxxxx.xxx.xx web sitelerinden öğrenebilirsiniz.
Tanımlar:
Borsa | Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası A.Ş.’ni, |
Aracı Kuruluş | Borsa üyesi olan ve SPK’dan “Türev Araçların Alım Satımına Aracılık Yetki Belgesi” almış olan, bu risk bildirim formunu imzalayan müşterinin birlikte “türev araçların alım satımına aracılık çerçeve sözleşmesi imzalayacağı” yetkili kurum veya bankayı, |
Piyasa | Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası A.Ş. sözleşmelerinin işlem gördüğü piyasaları, |
Vadeli İşlem Sözleşmesi | Belirli bir vadede, önceden belirlenen fiyat, miktar ve nitelikte ekonomik veya finansal göstergeyi, sermaye piyasası aracını, malı, kıymetli madeni ve dövizi alma veya satma yükümlülüğü veren sözleşmeyi, |
Opsiyon Sözleşmesi | Opsiyonu alan tarafa belirli bir vadede veya belirli bir vadeye kadar, önceden belirlenen fiyat, miktar ve nitelikte ekonomik veya finansal göstergeyi, sermaye piyasası aracını, malı, kıymetli madeni ve dövizi alma veya satma hakkı veren, satan tarafı ise yükümlü kılan sözleşmeyi, |
Uzun Pozisyon (Vadeli İşlem Sözleşmelerinde) | Sözleşmenin vadesi geldiğinde sözleşmeye konu teşkil eden varlığı sözleşmede belirtilen fiyattan ve belirtilen miktarda satın alma ya da nakdi uzlaşmayı sağlama yükümlülüğünü, |
Uzun Pozisyon (Opsiyon Sözleşmelerinde) | 1) Alım opsiyonunda, sözleşmenin vadesinde veya vadeye kadar olan süre içinde sözleşmeye konu teşkil eden varlığı, sözleşmede belirtilen fiyattan ve belirtilen miktarda satın alma ya da nakdi uzlaşmada bulunma hakkını, 2) Satım opsiyonunda, sözleşmenin vadesinde veya vadeye kadar olan süre içinde sözleşmeye konu teşkil eden varlığı, sözleşmede belirtilen fiyattan ve belirtilen miktardan satma ya da nakdi uzlaşmada bulunma hakkını, |
Kısa Pozisyon (Vadeli İşlem Sözleşmelerinde) | Sözleşmenin vadesi geldiğinde sözleşmeye konu teşkil eden varlığı sözleşmede belirtilen fiyattan ve belirtilen miktardan satma ya da nakdi uzlaşmayı sağlama yükümlülüğünü, |
Kısa Pozisyon (Opsiyon Sözleşmelerinde) | 1) Alım opsiyonunda, sözleşmenin vadesinde veya vadeye kadar olan süre içinde sözleşmeye konu teşkil eden varlığı, sözleşmede belirtilen fiyattan ve belirlenen miktardan satma ya da nakdi uzlaşmayı sağlama yükümlülüğünü, 2) Satım opsiyonunda, sözleşmenin vadesinde veya vadeye kadar olan süre içinde sözleşmeye konu teşkil eden varlığı, sözleşmede belirtilen fiyattan ve belirtilen miktardan satın alma ya da nakdi uzlaşmayı sağlama yükümlülüğünü, |
Ters İşlem - Pozisyon Kapatma | Aynı özelliklere sahip sözleşme bazında olmak kaydıyla, söz konusu sözleşmenin işlem gördüğü piyasadaki son işlem gününe kadar uzun pozisyon karşısında kısa pozisyon, kısa pozisyon karşısında ise uzun pozisyon alınarak pozisyonun tasfiyesini, |
Opsiyon Primi | Opsiyon sözleşmesini alan tarafın, opsiyon sözleşmesini satan tarafa, sözleşmede yer alan haklar karşılığında ödemekle yükümlü olduğu primi, |
Kullanım Fiyatı | Opsiyon sözleşmelerinde, sözleşmeye konu olan varlığın alım veya satım hakkının vade süresince veya vade sonunda kullanılabileceği fiyatı, |
Uzlaşma Fiyatı | Gün sonlarında hesapların güncelleştirilmesinde kullanılmak üzere sözleşme türü bazında Borsa kuralları uyarınca hesaplanan fiyatı, |
Pozisyon Limitleri | Her bir sözleşme, hesap ve/veya Borsa üyesi bazında, tüm teslimat vadelerinde toplam olarak veya aynı sözleşme türü bazında çeşitli teslimat vadelerinde ara toplam olarak sahip olunabilecek azami pozisyonu, |
Başlangıç Teminatı | Pozisyon açılırken yatırılması zorunlu olan tutarı, |
Sürdürme Teminatı | Piyasadaki günlük fiyat hareketleri karşısında güncelleştirilen teminat tutarlarının koruması gereken alt sınırı, |
ifade etmektedir.
EK-1
RİSK BİLDİRİMİ
VADELİ İŞLEM VE OPSİYON SÖZLEŞMELERİNDE İŞLEMLERLE İLGİLİ OLARAK YATIRIMCILAR İÇİN GENEL AÇIKLAMALAR
İşlem yapacağınız aracı kuruluş ile vadeli işlem ve opsiyon sözleşmesi alım satım aracılığına ilişkin olarak imzalanacak “Türev Araçların Alım Satımına Aracılık Çerçeve Sözleşmesi”nde belirtilen hususlara ek olarak, aşağıdaki hususları anlamanız çok önemlidir.
1. Aracı kuruluş nezdinde açtıracağınız hesap ve bu hesap üzerinden Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası’nda gerçekleştirilecek tüm işlemler için Sermaye Piyasası Kurulu, Borsa ve Takas Merkezi tarafından çıkartılan ilgili her türlü mevzuat ve benzeri tüm idari düzenleme hükümleri uygulanacaktır.
2. Türev araçlar çeşitli oranlarda risklere tabidir. Piyasada oluşacak fiyat hareketleri sonucunda aracı kuruluşa yatırdığınız teminatın tümünü kaybedebileceğiniz gibi, kayıplarınız toplam teminatınızı dahi aşabilecektir.
3. Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası’nda pozisyon almak üzere aracı kuruluş nezdinde açtıracağınız ve teminat yatıracağınız hesabınızdan piyasada alım-satım işleminde bulunacağınız her vadeli işlem (futures) sözleşmesi için en az Borsa’nın belirlediği tutarda bir başlangıç teminatı yatırılması gerekmektedir.
4. Aracı kuruluş tarafından yapılacak teminat tamamlama çağrılarını istenen süre içinde ve şekilde yerine getirilmesi, aksi takdirde hiçbir ihbara gerek duymadan pozisyonun piyasa değerinden, özen borcu çerçevesinde zararına da olsa kapatılmasına razı olunması gerekmektedir..
5. Borsa Yönetim Kurulu, mevzuatta yer alan belli koşulların varlığı halinde, vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerinin vade bitim tarihlerini belirlemeye veya belirlenmiş olan vade bitim tarihlerini değiştirmeye ve pozisyonları tasfiye etmeye YETKİLİ dir.
6. Bir opsiyon sözleşmesi alırsanız, opsiyonu kullanmadığınız takdirde riskinizi, opsiyon primi ve buna ek olarak ödeyeceğiniz komisyon ve diğer muamele ücreti ile sınırlamanız mümkündür.
7. Bir opsiyon satarsınız, görece küçük ters bir piyasa hareketinde, opsiyon satmakla elde ettiğiniz prim ödemesini aşabilecek sınırsız potansiyel kayıp riskini üstlenirsiniz. Opsiyonu yerine getirmeniz istendiğinde, bunun üzerinde herhangi bir kontrol yetkiniz yoktur. Dolayısıyla, sadece yüksek sermayeye sahip deneyimli kişiler opsiyon satmaya teşebbüs etmelidirler.
8. Opsiyonların birçok çeşidi vardır ve kendinizi bir taahhüt altına sokmadan önce, YETKİLİ KURUMunuzla yatırım ihtiyaçlarınız ve tip sözleşmelere taraf olmanın içerdiği riskler konusunda fikir alışverişinde bulunmalısınız.
9. Piyasanın sıkışık, likiditenin oldukça düşük olduğu, maksimum fiyat hareketinin gerçekleştiği bir ortamda, sistemde piyasa yapıcılığı mevcut ise; piyasa yapıcılarının en geniş banttan kotasyon verdikleri piyasa şartlarında, riski sınırlama imkanı veren “şarta bağlı emirler” ile “strateji emirleri” de dahil olmak üzere aracı kuruluş vasıtasıyla piyasaya iletilmesi istenilen emrin gerçekleşmeme ihtimali dikkate alınmalıdır.
10. Vadeli işlem sözleşmesinde “spread” (fark veya yayılma) pozisyonu almak normal şartlarda daha az risklidir. Ancak olağanüstü piyasa şartlarında yayılma pozisyonu vadeli işlemler piyasasında doğrudan uzun veya kısa pozisyon almaktan her zaman daha az riskli olmayabilir.
11. Kaldıraç etkisi nedeniyle, düşük teminatla işlem yapmanın piyasada lehe çalışabileceği gibi aleyhe de çalışabileceği ve bu anlamda kaldıraç etkisinin tarafınıza yüksek kazançlar sağlayabileceği gibi zararlara da yol açabileceği ihtimali göz önünde bulundurulmalıdır.
12. Xxxxx tarafından, hesap ve firma bazında belirlenen pozisyon limitine ulaşıldığı takdirde pozisyonunuzu kapatmak dışında vereceğiniz emirler piyasada gerçekleşmeyebilecektir.
13. Piyasadaki fiyat hareketleri, almış olduğunuz pozisyon aleyhine geliştiğinde hesabınız Borsa tarafından “riskli” hesap olarak belirlenebilir. Bu durumda Xxxxxxx pasif emir girişi yapılamayabilecektir.
14. Aracı kuruluşun türev piyasalarda yapacağınız işlemlere ilişkin tarafınıza aktaracağı bilgiler ve yapacağı tavsiyelerin eksik ve doğrulanmaya muhtaç olabileceği tarafınızca dikkate alınmalıdır.
15. Vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerinin alım satımına ilişkin olarak aracı kuruluşun YETKİLİ personelince yapılacak teknik ve temel analizin kişiden kişiye farklılık arz edebileceği ve bu analizlerde yapılan öngörülerin kesin olarak gerçekleşmeme olasılığının bulunduğu dikkate alınmalıdır.
16. Yabancı para cinsinden menkul kıymetlerde, yukarıda sayılan risklere ek olarak kur riskinin olduğunu, kur dalgalanmaları nedeniyle Türk Lirası bazında değer kaybı olabileceği, devletlerin yabancı sermaye ve döviz hareketlerini kısıtlayabileceği, ek ve/veya yeni vergiler getirebileceği, alım-satım işlemlerinin zamanında gerçekleşmeyebileceği ve teslimat öngörülen sözleşmelerde fiziksel varlığın teslim edilmeme riskine de maruz kalınabileceği bilinmelidir.
17. İşlemlerinize başlamadan önce, aracı kuruluşunuzdan yükümlü olacağınız bütün komisyon ve diğer muamele ücretleri konusunda teyit almalısınız. Eğer ücretler parasal olarak ifade edilmemişse, (sözleşme fiyatının belli bir yüzdesi dışında) ücretlerin parasal olarak size nasıl yansıyacağı ile ilgili anlaşılır örnekler içeren yazılı bir açıklama talep etmelisiniz. Komisyonun belli bir yüzde olarak tahsil edileceği durumlarda, sizin yatırdığınız paranın değil de, sözleşme değerinin belli bir yüzdesi olarak tahsil edileceği şeklinde anlaşmaya varmalısınız.
İş bu türev araçlar risk bildirim formu, yatırımcıyı genel olarak mevcut riskler hakkında bilgilendirmeyi amaçlamakta olup, vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerinin alım-satımından ve uygulamadan kaynaklanabilecek tüm riskleri kapsamayabilir. Dolayısıyla tasarruflarınızı bu tip yatırımlara yönlendirmeden önce dikkatli bir şeklide araştırma yapmalısınız.
Yukarıdaki tüm hususları okuyup, anladığımı; işbu esasların uygulanması sırasında aracı kuruluşumun kusuru veya ihmali nedeniyle doğabilecek zararlarımı talep ve dava hakkımı saklı tutmak kaydıyla özgür iradem sonucu bu “Türev Araçlar Risk Bildirim Formu”nu imzaladığımı ve bundan sonra Sözleşme’yi imzalayarak Form’un bir örneğini aldığımı kabul ve beyan ederim.”
MÜŞTERİ
Adı Soyadı :
İmza :
EK-2
.........../.........../....................
OTOMATİK VİRMAN TALİMATI
HALK YATIRIM MENKUL DEĞERLER X.X. xxxxxxxxki ............................ xx.xx Yatırım
Hesabımdan, işbu sözleşme gereği yine HALK YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. nezdinde açılacak/açılmış olan Türev Araçlar Hesabıma; aynı Türev Araçlar Hesabımdan, sözkonusu Yatırım Hesabıma her türlü nakit ve nakit dışı varlıklarımı virman yapma konusunda HALK YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş.’yi yetkili kıldığımı beyan ve taahhüt ederim.
MÜŞTERİ’nin
Adı Soyadı :
İmzası :