KAMU İHALE SÖZLEŞMELERİ KANUNU
KAMU İHALE SÖZLEŞMELERİ KANUNU
KANUN NO : 4735
KABUL TARİHİ : 05.01.2002
RESMİ GAZETE TARİH/SAYI : 22.01.2002/24648
KANUN NO : 4964
(BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA
KANUN)
KABUL TARİHİ : 30.07.2003
RESMİ GAZETE TARİH/SAYI : 15.08.2003/25200
KANUN NO : 5680
(KAMU İHALE KANUNU VE KAMU İHALE SÖZLEŞMELERİ
KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN)
KABUL TARİHİ : 01.06.2007
RESMİ GAZETE TARİH/SAYI : 07.06.2007/26545
KANUN NO : 5794
(KAMU İHALE SÖZLEŞMELERİ KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK
YAPILMASINA DAİR KANUN)
KABUL TARİHİ : 30.07.2008
RESMİ GAZETE TARİH/SAYI : 06.08.2008/26959
KANUN NO : 5812
(KAMU İHALE KANUNU İLE KAMU İHALE SÖZLEŞMELERİ
KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN)
KABUL TARİHİ : 20.11.2008
RESMİ GAZETE TARİH/SAYI : 05.12.2008/27075
KANUN NO : 6552
(İŞ KANUNU İLE BAZI KANUN VE KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMELERDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI İLE BAZI ALACAKLARIN YENİDEN YAPILANDIRILMASINA DAİR KANUN)
KABUL TARİHİ : 10.09.2014
RESMİ GAZETE TARİH/SAYI : 11.09.2014/29116-1.mükerrer
KANUN NO : 6645
(İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU İLE BAZI KANUN VE KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMELERDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI DAİR KANUN)
KABUL TARİHİ : 04.04.2015
RESMİ GAZETE TARİH/SAYI : 23.04.2015/29335
KANUN NO :7144
(BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN)
KABUL TARİHİ : 16.05.2018
RESMİ GAZETE TARİH/SAYI : 25.05.2018/ 30431
KHK NO :700
(ANAYASADA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLERE UYUM SAĞLANMASI AMACIYLA BAZI KANUN VE KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMELERDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN HÜKMÜNDE KARARNAME)
KABUL TARİHİ : 02.07.2018
RESMİ GAZETE TARİH/SAYI : 07.07.2018/ 30471-2.mükerrer
KHK SAYISI :703
(ANAYASADA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLERE UYUM SAĞLANMASI AMACIYLA BAZI KANUN VE KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMELERDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN HÜKMÜNDE KARARNAME)
KABUL TARİHİ : 2.7.2018
RESMİ GAZETE TARİH/SAYI : 9.7.2018/ 30473- 3. Mükerrer
KANUN NO :7153
(ÇEVRE KANUNU VE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK
YAPILMASINA DAİR KANUN)
KABUL TARİHİ : 29.11.2018
RESMİ GAZETE TARİH/SAYI : 10.12.2018/ 30621
KANUN NO :7161
(VERGİ KANUNLARI İLE BAZI KANUN VE KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMELERDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN)
KABUL TARİHİ : 17.01.2019
RESMİ GAZETE TARİH/SAYI : 18.01.2019/ 30659
KANUN NO :7221
(COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ İLE BAZI KANUNLARDA
DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN)
KABUL TARİHİ : 14.02.2020
RESMİ GAZETE TARİH/SAYI : 20.02.2020/ 31045
KANUN NO :7257
(ELEKTRİK PİYASASI KANUNU İLE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN)
KABUL TARİHİ : 25.11.2020
RESMİ GAZETE TARİH/SAYI : 02.12.2020/ 31322
KANUN NO :7351
(BİREYSEL EMEKLİLİK TASARRUF VE YATIRIM SİSTEMİ KANUNU İLE BAZI KANUNLARDA VE 375 SAYILI KANUN HÜKMÜNDE
KARARNAMEDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN)
KABUL TARİHİ : 19.01.2022
RESMİ GAZETE TARİH/SAYI : 22.01.2022/ 31727
KANUN NO :7394
(HAZİNEYE AİT TAŞINMAZ MALLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ VE KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN İLE BAZI KANUNLARDA VE KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMELERDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN)
KABUL TARİHİ : 08.04.2022
RESMİ GAZETE TARİH/SAYI : 15.04.2022/ 31810
KAMU İHALE SÖZLEŞMELERİ KANUNU
4735 SAYILI KANUNUN GENEL GEREKÇESİ
8.9.1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu, hem ihale işlemlerine ilişkin esas ve usulleri hem de bu ihaleler sonucunda imzalanacak sözleşmelerle ilgili hususları düzenlemektedir. Bu Kanunun günümüzün değişen ve gelişen ihtiyaçlarına cevap veremediği, uygulamada ortaya çıkan aksaklıkları gidermede yetersiz kaldığı, bütün kamu kurumlarını kapsamadığı, Avrupa Birliği ve uluslararası ihale uygulamalarına paralellik göstermediği görüldüğünden, kamu ihaleleri ile ilgili geniş kapsamlı yeni bir kanun hazırlanmıştır. Ancak Kamu İhale Kanununda, uluslararası mevzuat gereği sadece sözleşmelerin imzalanmasına kadar olan ihale süreci ile ilgili hükümlere yer verilebilmiştir. Bu çerçevede, yapılan ihaleler sonucunda düzenlenecek sözleşmeler ile ilgili hususlarda bir boşluğa neden olunmaması için, bu konu ile ilgili hükümlerin ayrı bir kanun ile düzenlenmesine ihtiyaç duyulmuştur.
Bu Kanunda, Kamu İhale Kanununa tâbi kurum ve kuruluşlar tarafından söz konusu Kanun hükümlerine göre yapılan ihalelere ilişkin sözleşmelerin düzenlenmesi ve uygulanması ile ilgili esas ve usullerin Kamu İhale Kanununda olduğu gibi tek bir yasal düzenleme ile belirlenmesi amaçlanmıştır. Böylece Kamu İhale Kanununa göre yapılan ihalelerdeki etkinliğin ve denetimin devam ettirilebilmesi için sözleşmelere ilişkin düzenlemeler ve uygulamalarda birliktelik sağlanmış olacaktır.
Uluslararası uygulamalara paralellik sağlamak üzere; anahtar teslimi götürü bedel, götürü bedel ve birim fiyat sözleşme olmak üzere üç sözleşme türü belirlenmiştir. Uygulama birliğini gerçekleştirmek için de iş türleri dikkate alınarak Tip Sözleşmelerin hazırlanması ve idarelerce bu Tip Sözleşmelerin esas alınması öngörülmüştür.
Sözleşmelerin mevcut uygulamada usulsüzlüğe sebebiyet verecek şekilde devredilebildiği dikkate alınarak, sözleşmelerin devredilebilmesine sınır getirilmiştir.
Mevcut mevzuattaki hükümlerin yeterli olmaması nedeniyle uygulamada ortaya çıkan ihtilafları gidermek amacıyla, sözleşmelerin feshine ilişkin ayrıntılı düzenlemelere yer verilmiştir.
Kamu yapılarının fen ve sanat kurallarına uygun ve sağlam bir şekilde yapılmasını sağlamak, denetim eksikliği nedeniyle ortaya çıkabilecek can kaybı ve hasarların oluşmaması için gerekli tedbirleri almak ve buna rağmen herhangi bir hasar oluşması durumunda da devletin zararını önlemek amacıyla yapım ve denetim sorumluluğuna ilişkin düzenlemeler yapılmıştır.
Kamu kaynaklarının verimli bir şekilde kullanılmasını ve sözleşmelerin etkin bir şekilde uygulanmasını sağlamak amacıyla, kamu taahhütlerinde sorumluluğunu yerine getirmeyen yükleniciler ve idare görevlileri hakkında cezai yaptırımlar etkinleştirilmiştir.
4964 SAYILI KANUNUN GENEL GEREKÇESİ
Bilindiği gibi, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ile 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu 1.1.2003 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Her iki Kanun da bu alandaki uluslararası standartlara uyumu, ihalelerde açıklık, rekabet ve eşit muameleyi sağlamayı, uluslararası rekabeti, uygulama projesine dayalı anahtar teslimi götürü bedel sözleşme yapılmasını esas alan bir yaklaşıma sahip olmakla birlikte, söz konusu kanunlardaki bazı düzenlemelerin başta Avrupa Birliği direktifleri olmak üzere uluslararası standartlarla uyum içinde olmadığı, bazı maddelerin uygulanmasının idareler açısından fiilen imkânsız olduğu, bazı maddeler arasındaki çelişki ve tutarsızlıkların suiistimale açık olduğu gözlenmiş; bu eksiklikler karşısında kamu ihalelerinin sağlıklı biçimde yürütülmesini teminen, idarelerin bu konudaki yakınmaları ve uygulamanın izlenmesi sonucu yapılan tespitler yanında başta Avrupa Birliği, Dünya Bankası ve Birleşmiş Milletler normları olmak üzere uluslararası düzenlemeler de göz önünde bulundurularak;
Tasarı ile,
– Ticari ve sınai amaçla faaliyette bulunan kuruluşların doğrudan üretime yönelik alımlarının istisna edilerek, enerji, su, ulaştırma ve telekomünikasyon sektöründe faaliyet gösteren kuruluşların alımlarının Kanun kapsamı dışına çıkarılması,
– İhalelere katılma yasaklarının Kanunun istisnalar bölümündeki işleri de kapsar biçimde genişletilmesi,
– İdarelerin belli bir tutara kadar olan mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinin pazarlık usulü ile gerçekleştirilebilmesi,
– İdarelerin cüzi nitelikli ihtiyaçlarının karşılanmasında izlenecek usulün basitleştirilmesi ve kısaltılması,
– Bilanço ibrazına ilişkin düzenlemelerin Avrupa Birliği kurallarına uyumlu hale getirilmesi,
– İhalelerde açıklık ve rekabetin artırılmasını teminen, eşik değerin altındaki ihale ilanlarının yerel gazetelerde de yapılabilmesine imkan tanınması,
– Teknik ve ekonomik açıdan zorunlu olmak kaydıyla makul oranda bir iş artışına imkan tanınması,
– Sözleşmelerin noterce onay ve tescilinin ihtiyari hale getirilmesi,
– İhale uygulamalarına ilişkin şikayetlerin işleme konulması ve incelenmesine ilişkin sürecin basitleştirilmesi ve kısaltılması,
– Kanunun anlaşılmasını ve uygulanmasını kolaylaştırıcı teknik nitelikli bazı değişiklik ve ilaveler yapılması (yurtdışında bulunan gemi ve uçakların ihtiyaçları ihale yetkisinin devri, tedavi yardımı kapsamındaki alımlar, ihale dokümanının fiyatı, özel finans kurumları tarafından teminat mektubu verilebilmesi, geçici teminatın asgari oranının yeniden belirlenmesi, tebligatların imza karşılığı da yapılabilmesi gibi)
Hususlarında düzenlemeler yapılmaktadır.
5680 SAYILI KANUNUN GENEL GEREKÇESİ
4734 sayılı Kamu İhale Kanununun mevcut halinde yer almayan ancak Avrupa Birliği direktiflerinde ve üye ülkelerde uygulama alanı bulunan çerçeve sözleşmeler mevzuatımızda önemli bir eksikliktir.
Çerçeve sözleşmeler ile idarelerin sürekli biçimde ihtiyaç duydukları ve sık sık alım yapmak durumunda kaldıkları mal ve hizmet alımlarını her defasında ihale işlemlerinin tamamını tekrarlamak yerine yapılan ihale ile çerçeve sözleşme yapmaya hak kazanan ve yeterli olan firmalardan gerekli olduğunda sadece fiyat teklifi almak suretiyle temin etmeleri imkanı sağlanmaktadır. Bu suretle stok maliyeti düşmekte ve de her defasında ihale işlemlerinin tamamının tekrarlanmasından kaynaklanan gecikmeler giderilerek ihtiyaçların zamanında karşılanması temin edilmekte, ihale işlemlerinin bütün safhalarının her defasında tekrarlanmasının getirdiği maliyetler de ortadan kalkmaktadır. Ayrıca ihtiyaç ölçüsünde ve süratli bir şekilde alım yapılabileceğinden yüksek miktarda stok bulundurma zorunluluğu ortadan kalkacak, özellikle miadlı ürünlerde stoklanma sonucu kullanım süresinin geçme riski gibi durumlar önlenmiş olacaktır. Böylece stoklama maliyetleri asgari düzeye ineceği gibi, başta sağlık hizmetleri ile ilgili olmak üzere kamu kurum ve kuruluşlarının süreklilik arz eden acil ve önemli ihtiyaçlarının karşılanamaması riski önemli ölçüde ortadan kaldırılmış olacaktır.
5794 SAYILI KANUNUN GENEL GEREKÇESİ
Yapım işlerinin imalatında kullanılan malzemelerin bir kısmının Dünya piyasalarındaki rayiçlerinin müdebbir bir tacirin öngöremeyeceği şekilde artması, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa göre ihalesi yapılan ve fiyat farkı verilmesi öngörülemeyen yapım işlerinin imalatlarını durma noktasına getirmiştir. Özellikle 2008 yılının başından itibaren yapım işlerinde, iş kalemleri veya iş gruplarının imalatında kullanılan malzemelerin dünya piyasalarındaki fiyatlarında önemli oranda artışlar meydana geldiğinden, 31/5/2008 tarihinden önce 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa göre ihalesi yapılmış yapım işlerinin tamamlanabilmesini teminen bu malzemeler için fiyat farkı esas ve usullerinin belirlenmesine ilişkin olarak Bakanlar Kuruluna yetki verilmesi öngörülmektedir.
5812 SAYILI KANUNUN GENEL GEREKÇESİ
Kamu ihale sistemimize geniş kapsamlı değişiklikler getiren 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu, 1/1/2003 tarihinde yürürlüğe girmiş. 4734 sayılı Kanunda iki kez (12/6/2002 tarihli ve 4761 sayılı Kanun ile 30/7/2003 tarihli ve 4964 sayılı Kanun) geniş kapsamlı değişiklikler yapılmıştır.
Aradan geçen beş yıllık sürede kamu alımlarıyla ilgili Avrupa Birliği (AB) müktesebatında da önemli değişiklikler olmuştur. Örneğin, 92/50 (hizmet), 93/36 (mal) ve 93/37 (yapım) sayılı direktifler kaldırılarak, üç alım türünü de kapsayan 31 Mart 2004 tarihli ve 2004/18 EC sayılı Konsolide Direktif yayınlanmış ve üye ülkeler açısından 31 Xxxx 2006 tarihine kadar gerekli düzenlemeleri yapabilmeleri amacıyla geçiş süreci tanınmıştır. 4734 sayılı Kanunla ilgili olarak bu Tasarıda yer verilen değişikliklerin bir kısmı (ön ilan, çerçeve anlaşmalar, dinamik alım sistemi, elektronik ihale) 2004/18 EC sayılı Konsolide Direktifte mevcut olan düzenlemelere karşılık gelmekte ve mevcut mevzuatımızın direktiflere uyum düzeyini yükseltecek bir nitelik arz etmektedir. Öte yandan, Direktiflerle uyum gözetilmek suretiyle ihalelere yönelik yapılacak başvurulara ilişkin incelemelerin kısa süre içerisinde tamamlanmasını mümkün kılacak değişiklikler ile uygulamada yaşanan bazı sorunların çözümüne yönelik düzenlemeler öngörülmektedir.
6552 SAYILI KANUNUN GENEL GEREKÇESİNİN İLGİLİ BÖLÜMÜ
İşverenlere işyerindeki mal veya hizmet üretimini bir başka işverenin işçileri aracılığıyla gerçekleştirme imkânı sağlayan asıl işveren-alt işveren ilişkisi, 1936 tarihinden bu yana mevzuatımızda yer almakla birlikte son yıllarda daha çok öne çıkan bir uygulama haline gelmiştir.
22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun yürürlüğe girmesinden bu yana, uygulamada karşılaşılan sorunlar, yargı kararları açısından yapılan değerlendirmeler ve akademik çalışmalar incelendiğinde, çalışma hayatının tüm taraflarının asıl işveren-alt işveren ilişkisinin değişime ihtiyaç duyulan bir alan haline geldiğini göstermektedir.
Bu kapsamda;
- Alt işveren işçilerinin iş mevzuatından kaynaklanan haklarını kullanmalarını sağlayan, hak kayıplarını ortadan kaldıran, ücretlerini garantiye alan,
- Kamu kurum ve kuruluşları tarafından yapılan alt işveren sözleşmeleri ve uygulamalarının iş mevzuatına uygunluğunu sağlayan,
- Alt işverenlik ile ilgili düzenlemeler ile alt işveren yanında çalışan işçilerin hak kayıplarının sosyal hukuk devleti olmanın gereklerine uygun olarak ortadan kaldırılması, alt işverenlik ilişkisinin kanuni sınırlar içinde özellikle kamu kesiminde daha sınırlı fakat işlevsel olarak kullanılmasına imkân sağlayan,
- Yer altında çalışan işçilerin haftalık çalışma süreleri ve yıllık ücretli izin sürelerinin yeniden düzenlenmesini sağlayan, yer altında çalışan işçilere fazla çalışma yaptırılmasını yasaklayan, bu işçilerin iş güvencesi hükümlerinden yararlanmasını kolaylaştıran,
düzenlemeler yapılmaktadır.
6645 SAYILI KANUNUN GENEL GEREKÇESİNİN İLGİLİ BÖLÜMÜ
İş sağlığı ve güvenliği, çalışanların sağlıklı ve güvenli ortamlarda çalışabilmeleri için büyük önem arz etmektedir. Bu öneme binaen 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu yürürlüğe konulmuştur. Ancak zaman içinde, ilk defa müstakil bir kanunla düzenlenen iş sağlığı ve güvenliği kurallarının uygulanmasında karşılaşılan bazı problemlerin yasal düzenleme ile çözülmesi ve diğer kanunlarda yer alan bazı hükümlerin İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunuyla uyumlaştırılması ihtiyacı ortaya çıkmıştır.
Ayrıca, Kamu İhale Kanununa tabi işlerde iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin yükümlülüklerin sözleşmede yer alması sağlanmaktadır.
KAMU İHALE SÖZLEŞMELERİ KANUNU
BİRİNCİ KISIM
Genel Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Tanımlar ve Xxxxxxx
Amaç
Madde 1- Bu Kanunun amacı, Kamu İhale Kanununa göre yapılan ihalelere ilişkin sözleşmelerin düzenlenmesi ve uygulanması ile ilgili esas ve usulleri belirlemektir.
(4735/1) Gerekçe madde 1 – Kanunun hazırlanma amacı belirtilmiştir.
Kapsam
Madde 2- Bu Kanun, Kamu İhale Kanununa tabi kurum ve kuruluşlar tarafından söz konusu Kanun hükümlerine göre yapılan ihaleler sonucunda düzenlenen sözleşmeleri kapsar.
(4735/2) Gerekçe madde 2 – Kanunun kapsamının, Kamu İhale Kanununa tâbi kurum ve kuruluşlar tarafından söz konusu Kanun hükümlerine göre yapılan ihaleler sonucunda düzenlenen sözleşmeler olduğu hükme bağlanmıştır. Dolayısıyla;
– Genel bütçeye dahil daireler, katma bütçeli idareler, özel idare ve belediyeler,
– Bu idarelere bağlı döner sermayeli kuruluşlar, birlikler, tüzel kişiler,
– Enerji, su, ulaştırma ve telekomünikasyon sektörlerinde faaliyet gösterenler dahil, kamu iktisadi kuruluşları ile iktisadi devlet teşekküllerinden oluşan bütün kamu iktisadi teşebbüsleri,
– Sosyal güvenlik kuruluşları, fonlar, özel kanunlarla kurulmuş ve kendilerine kamu görevi verilmiş tüzel kişiliğe sahip kuruluşlar (mesleki kuruluşlar hariç) ile bağımsız bütçeli kuruluşlar,
– Yukarıda belirtilen daire, idare, kuruluş ve teşebbüslerin sermayesinin yarısından fazlasına sahip bulundukları her çeşit kuruluş, müessese, birlik, işletme ve şirketler,
bu Kanun kapsamındadır.
Ancak, 4603 sayılı Kanun kapsamındaki bankalar bu Kanun kapsamı dışındadır.
Tanımlar
Madde 3- Bu Kanunun uygulanmasında Kamu İhale Kanununda yer alan tanımlar geçerlidir.
(4735/3) Gerekçe madde 3 – Kamu İhale Kanunundan farklı tanımlamalara yer verilmesine ihtiyaç bulunmadığından, bu Kanunun uygulanmasında Kamu İhale Kanununda yer alan tanımların geçerli olduğu belirtilmiştir.
İlkeler
Madde 4- Bu Kanuna göre düzenlenecek sözleşmelerde, ihale dokümanında yer alan şartlara aykırı hükümlere yer verilemez.
Bu Kanunda belirtilen haller dışında sözleşme hükümlerinde değişiklik yapılamaz ve ek sözleşme düzenlenemez.
Bu Kanun kapsamında yapılan kamu sözleşmelerinin tarafları, sözleşme hükümlerinin uygulanmasında eşit hak ve yükümlülüklere sahiptir. İhale dokümanı ve sözleşme hükümlerinde bu prensibe aykırı maddelere yer verilemez. Kanunun yorum ve uygulanmasında bu prensip göz önünde bulundurulur.
(4735/4) Gerekçe madde 4 – Kanunun hazırlanma amacının gerçekleştirilebilmesi için, taraflar arasında ihtilaflara neden olunmaması açısından düzenlenecek sözleşmelerde ihale dokümanında bulunan şartlara aykırı hükümlere yer verilmemesi, Kanunda belirtilen haller dışında sözleşme hükümlerinde değişiklik yapılmaması ve ek sözleşme düzenlenmemesi ilke olarak benimsenmiştir.
Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu aşamasında yapılan değişikliğin gerekçesi; “Tasarının 4 üncü maddesi; kabul edilen tekrir-i müzakere önergesi doğrultusunda; sözleşme uygulamalarına hâkim olan “haklarda ve yükümlülüklerde eşitlik prensibine” uygunluğun kamu sözleşmelerinde de aynen sağlanmasını temin için metne üçüncü fıkranın eklenmesi suretiyle kabul edilmiştir.” şeklindedir.
İKİNCİ BÖLÜM
Sözleşmelerin Düzenlenmesi
Tip sözleşmeler
Madde 5- Bu Kanunun uygulanmasında uygulama birliğini sağlamak üzere mal veya hizmet alımları ile yapım işlerine ilişkin Tip Sözleşmeler Resmi Gazetede yayımlanır.
(Değişik ikinci fıkra: 20/11/2008-5812/31 md.) İdarelerce yapılacak sözleşmeler Tip Sözleşme hükümleri esas alınarak düzenlenir. Mal ve hizmet alımlarında, Kurumun uygun görüşü alınmak kaydıyla istekliler tarafından hazırlanması mutat olan sözleşmeler kullanılabilir.
(4735/5) Gerekçe madde 5 – Kapsama dahil kurum ve kuruluşlarda uygulama birliğini sağlamak üzere, iş türlerine göre farklı Tip Sözleşmelerin hazırlanacağı ve idarelerce yapılacak sözleşmelerde bu Tip Sözleşmelerin esas alınacağı hükme bağlanmıştır.
(4964/42) 5 inci maddede 4964 sayılı Kanunun 42 nci maddesiyle yapılan değişikliğin gerekçesi: Madde ile finansal kiralama, kiralama, abonelik, bakım onarım, danışmanlık gibi alanlarda, söz konusu hizmeti sunanlar tarafından hazırlanan matbu nitelikli sözleşmelerin taraflar arasında kullanımının yaygın olduğu dikkate alınarak; idarelerin bu gibi alımlarını kolaylaştırmak amacıyla tip sözleşme esaslarına aykırı olmamak ve Kurumun uygun görüşü alınmak kaydıyla istekliler tarafından hazırlanan matbu sözleşmelerin de kullanılabilmesine imkan tanınmaktadır.
(5812/31) 5 inci maddede 5812 sayılı Kanunun 31 inci maddesiyle yapılan değişikliğin gerekçesi: İdarelerce yapılacak sözleşmelerde Kurumca hazırlanmış olan tip sözleşmeler kullanılmakla birlikte, finansal kiralama sözleşmeleri gibi özelliği olan veya ilgili mevzuatı gereğince zorunlu hükümler taşıması gereken sözleşmelerde veya 4735 sayılı Kanunda öngörülen ve sözleşmelerde bulunması zorunlu hususlardan birinin veya bir kısmının sözleşmenin esas niteliğine aykırı olduğu durumlarda, sözleşmelerde yer alacak hususların belirlenmesinde Kuruma yetki verilmekte ve Kurumun uygun görüşü alınmak kaydıyla bu tür sözleşmelerin kullanılabilmesine imkan sağlanmaktadır.
Sözleşme türleri
Madde 6- Kamu İhale Kanununa göre yapılan ihaleler sonucunda;
a) Yapım işlerinde; uygulama projeleri ve bunlara ilişkin mahal listelerine dayalı olarak, işin tamamı için isteklinin teklif ettiği toplam bedel üzerinden anahtar teslimi götürü bedel sözleşme,
b) Mal veya hizmet alımı işlerinde, ayrıntılı özellikleri ve miktarı idarece belirlenen işin tamamı için isteklinin teklif ettiği toplam bedel üzerinden götürü bedel sözleşme,
c) Yapım işlerinde; ön veya kesin projelere ve bunlara ilişkin mahal listeleri ile birim fiyat tariflerine, mal veya hizmet alımı işlerinde ise işin ayrıntılı özelliklerine dayalı olarak; idarece hazırlanmış cetvelde yer alan her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemleri için istekli tarafından teklif edilen birim fiyatların çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden birim fiyat sözleşme,
d) (Ek: 1/6/2007-5680/3 md.; Değişik: 20/11/2008-5812/32 md.) Yapım işlerinde; niteliği itibarıyla iş kalemlerinin bir kısmı için anahtar teslimi götürü bedel, bir kısmı için birim fiyat teklifi alma yöntemleri birlikte uygulanmak suretiyle gerçekleştirilen ihaleler sonucunda karma sözleşme,
e) (Ek: 20/11/2008-5812/32 md.) Çerçeve anlaşmaya dayalı olarak idare ile yüklenici arasında imzalanan münferit sözleşme,
Düzenlenir.
(Ek Fıkra: 1/6/2007-5680/3 md.) Çerçeve anlaşma ve münferit sözleşmede belirtilmesi zorunlu olan hususları belirlemeye Kurum yetkilidir. 1
(4735/6) Gerekçe madde 6 – İşlerin özelliği dikkate alınarak; anahtar teslimi götürü bedel, götürü bedel ve birim fiyat şeklinde üç sözleşme türüne göre teklif alınması ve sözleşme düzenlenmesi gerekli görülmüştür.
(5680/3) 6 ncı maddede 5680 sayılı Kanunun 3 üncü maddesiyle yapılan değişikliğin gerekçesi: 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun 6 ncı maddesinde yapılan değişiklikle 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa eklenecek “Çerçeve sözleşme kapsamında mal ve hizmet alımı” başlıklı madde gereği 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununda da değişiklik yapılması gerektiğinden anılan Kanuna ilişkin olarak bu değişikliğin yapılması öngörülmüştür. Bu madde ile çerçeve sözleşme ve kısa sözleşme, 4735 sayılı Kanundaki sözleşme türlerine eklenmektedir.
(5812/32) 6 ncı maddede 5812 sayılı Kanunun 32 nci maddesiyle yapılan değişikliğin gerekçesi: 4734 sayılı Kamu İhale Kanununda işaret edilen bazı sözleşme türleri tanımlanarak 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunundaki sözleşme türlerine dahil edilmektedir.
Sözleşmede yer alması zorunlu hususlar
Madde 7- Bu Kanuna göre düzenlenecek sözleşmelerde aşağıdaki hususların belirtilmesi zorunludur:
İşin adı, niteliği, türü ve miktarı, hizmetlerde iş tanımı.
İdarenin adı ve adresi.
c) Yüklenicinin adı veya ticaret unvanı, tebligata esas adresi.
d) Varsa alt yüklenicilere ilişkin bilgiler ve sorumlulukları.
e) Sözleşmenin bedeli, türü ve süresi.
f) Ödeme yeri ve şartlarıyla avans verilip verilmeyeceği, verilecekse şartları ve miktarı.
g) Sözleşme konusu işler için ödenecekse fiyat farkının ne şekilde ödeneceği.
h) Ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderlerinden hangisinin sözleşme bedeline dahil olacağı.
i) Vergi, resim ve harçlar ile sözleşmeyle ilgili diğer giderlerin kimin tarafından ödeneceği.
j) Montaj, işletmeye alma, eğitim, bakım-onarım, yedek parça gibi destek hizmetlerine ait şartlar.
k) Kesin teminat miktarı ile kesin teminatın iadesine ait şartlar.
l) Garanti istenilen hallerde süresi ve garantiye ilişkin şartlar.
m) İşin yapılma yeri, teslim etme ve teslim alma şekil ve şartları.
n) Gecikme halinde alınacak cezalar.
o) (Değişik: 30/7/2003-4964/43 md.) Mücbir sebepler ve süre uzatımı verilebilme şartları, sözleşme kapsamında yaptırılacak iş artışları ile iş eksilişi durumunda karşılıklı yükümlülükler.
p) Denetim, muayene ve kabul işlemlerine ilişkin şartlar.
r) Yapım işlerinde iş ve işyerinin sigortalanması ile yapı denetimi ve sorumluluğuna ilişkin şartlar.
s) Sözleşmede değişiklik yapılma şartları.
t) Sözleşmenin feshine ilişkin şartlar.
u) Yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumlulukları.
v) İhale dokümanında yer alan bütün belgelerin sözleşmenin eki olduğu.
y) Anlaşmazlıkların çözümü.
z) (Ek: 23/04/2015--6645/33 md.) İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin yükümlülükler.
(4735/7) Gerekçe madde 7 – İhtiyaçların Kanuna uygun bir şekilde karşılanmasını sağlamak üzere, sözleşmelerde yer alması zorunlu görülen hususlar belirlenmiştir.
(4964/43) 7 nci maddede 4964 sayılı Kanunun 43 üncü maddesiyle yapılan değişikliğin gerekçesi: Madde ile 4735 sayılı Kanunun 24 üncü maddesindeki değişikliğe paralel bir düzenleme yapılmaktadır.
(6645/33) 6645 sayılı Kanunun 33 üncü maddesi ile 4735 sayılı Kanunun 7 nci maddesine eklenen (z) bendinin gerekçesi: ihaleli işlerde iş sağlığı ve güvenliğine dair yükümlülüklerin ihale öncesinde belirlenerek işverenlerin iş sağlığı ve güvenliği yükümlülüklerini de maliyet unsuru olarak hesaba katmaları ve tekliflerinde dikkate almaları amaçlanmıştır.
İKİNCİ KISIM
Sözleşmenin Uygulanması
BİRİNCİ BÖLÜM
Fiyat Farkı, Sigorta, Mücbir Sebepler, Denetim, Muayene ve Kabul İşlemleri
Fiyat farkı verilebilmesi
Madde 8- Sözleşme türlerine göre fiyat farkı verilebilmesine ilişkin esas ve usulleri tespite Kamu İhale Kurumunun teklifi üzerine (Değişik ibare: 02/07/2018-KHK-700/140 md.; yürürlük:09/07/2018) Cumhurbaşkanı yetkilidir.
Sözleşmelerde yer alan fiyat farkına ilişkin esas ve usullerde sözleşme imzalandıktan sonra değişiklik yapılamaz.
(Ek fıkra: 11/09/0000-0000-00 md.) 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi uyarınca ihale edilen işlerde, 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun 2 nci maddesinde tanımlanan asıl işveren-alt işveren ilişkisi çerçevesinde alt işveren tarafından münhasıran bu Kanun kapsamına giren kamu kurum ve kuruluşlarına ait işyerlerinde çalıştırılan işçileri kapsayacak olan toplu iş sözleşmeleri; alt işverenin yetkilendirmesi kaydıyla merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin üyesi bulunduğu kamu işveren sendikalarından birisi tarafından 18/10/2012 tarihli ve 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu hükümlerine göre yürütülür ve sonuçlandırılır. Toplu iş sözleşmesinin kamu işveren sendikası tarafından bu fıkraya göre sonuçlandırılması hâlinde, belirlenen ücret ve sosyal haklardan kaynaklanan bedel artışı kadar idarece fiyat farkı ödenir. Kamu işveren sendikası tarafından yürütülmeyen ve sonuçlandırılmayan toplu iş sözleşmeleri için fiyat farkı ödenemez, 4857 sayılı Kanunun 2 nci maddesinin yedinci fıkrası esas alınarak asıl işveren sıfatından dolayı ücret farkına hükmedilemez ve asıl işveren sıfatıyla sorumluluk yüklenemez. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin esas ve usuller, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının görüşü alınmak suretiyle Maliye Bakanlığınca belirlenir.
(Ek fıkra: 11/09/0000-0000-00 md.) 22/9/2012 tarihinden önce 4734 sayılı Kanuna göre ihalesi yapılan ve ihale dokümanında fiyat farkı hesaplanabilmesine ilişkin hüküm bulunan yapım işleri ihalelerinde, yaklaşık maliyetin yarısından fazlasını akaryakıt giderinin oluşturduğu ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla fesih veya tasfiye edilmeksizin geçici kabulü yapılmış işler ile devam eden işlerin, 22/9/2012 tarihinden sonra gerçekleştirilen kısımlarında kullanılan akaryakıta ilişkin olarak özel tüketim vergisinde gerçekleşen artış nedeniyle fiyat farkı hesaplanmasında 3l/8/20l3 tarihli ve 28751 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 2013/5217 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı hükümleri uygulanır.
(4735/8) Gerekçe madde 8 – İhale yapıldıktan sonra ortaya çıkabilecek ve maliyeti etkileyebilecek fiyat değişikliklerinin dikkate alınabilmesi için, sözleşme türlerine göre fiyat farkı verilebilmesine ilişkin esas ve usulleri tespit etmeye Kamu İhale Kurumunun teklifi üzerine Bakanlar Kurulunun yetkili olduğu düzenlemesi getirilmiştir.
(6552/13) 6552 sayılı Kanunun 13 üncü maddesi ile 4735 sayılı Kanunun 8 inci maddesine yapılan eklemenin gerekçesi: Hizmet alımı kapsamında çalıştırılan işçilerin örgütlenmesi ve toplu pazarlık sisteminde yer alması önünde anayasal ve kanuni olarak herhangi bir engel bulunmamaktadır. Anayasanın 51 inci maddesinde, çalışanlar ve işverenlerin çalışma ilişkilerinde hak ve menfaatlerini korumak üzere önceden izin almaksızın sendika ve üst kuruluşlar kurma, bunlara serbestçe üye olma ve üyelikten ayrılma hakkı düzenlenmiştir. Anayasanın 53 üncü maddesinde ise, işçiler ve işverenlerin karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumları ile çalışma şartlarını düzenlemek üzere toplu iş sözleşmesi yapma hakkına sahip olduğu düzenlenmiştir. Sendikaya üye olma hakkı ile toplu iş sözleşmesi hakkının kullanılmasına ilişkin 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu yürürlüğe konulmuştur. Bu çerçevede, bu işçilerin de diğer işçiler gibi, Anayasada yer verilen sendika kurma ve toplu iş sözleşmesi yapma hakkına sahip olduğu açıktır. Ancak, ihale mevzuatının mevcut düzenlemeleri, uygulamada söz konusu işçilerin Anayasal haklarını kullanmasını engellemektedir.
Nitekim, son yıllarda bu işçilerin söz konusu haklarını kullanmaya başladıkları, alt işveren yahut idare ile toplu iş sözleşmesi imzaladıkları, ancak toplu iş sözleşmesi nedeniyle elde edilen ücret ve sosyal haklarının kamu ihale mevzuatındaki hükümler nedeniyle akim kaldığı görülmektedir. Bu durumda, gerek tarafların özgür iradeleriyle gerekse Yüksek Hakem Kurulunun bağıtladığı toplu iş sözleşmelerinde ücret artışı ve sosyal haklara ilişkin hükümler alt işveren tarafından kamu ihale mevzuatının ilgili maddeleri gerekçe gösterilerek uygulanamamaktadır. Bu işçiler toplu iş sözleşmesinden doğan haklarını yargı yoluyla talep etme mecburiyetinde bırakılmaktadır.
Yapılan düzenleme ile, 4857 sayılı Kanunun 2 nci maddesinin yedinci fıkrasında yer alan “... asıl işveren, ... alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur.” hükmüne istinaden, alt işveren işçilerinin sendikal örgütlenmeyi tercih etmeleri halinde, 6356 sayılı Kanunun ilgili hükümlerine göre toplu iş sözleşmesi görüşmeleri, yüklenicinin işyerinde örgütlü işçi sendikası ile kamu işveren sendikası arasında yapılacaktır.
Alt komisyon aşamasında yapılan değişikliğin gerekçesi; “Tasarının çerçeve 13 üncü maddesi; alt işveren işçilerinin örgütlenmesi halinde işçi sendikası ile kamu işveren sendikası arasında toplu sözleşme yapılabilmesine imkan sağlanması amacıyla yeniden düzenlenerek çerçeve 12 nci madde olarak kabul edilmiştir.” şeklindedir.
Plan ve Bütçe Komisyonu aşamasında yapılan değişikliğin gerekçesi; “Alt Komisyon metninin 12 nci maddesi; alt işverenlerin yetkilendirmesi şartıyla işçi sendikaları ile toplu iş sözleşmelerini yapacak olan kamu işveren sendikalarının merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin üyesi bulunduğu sendikalar olduğu hususuna açıklık kazandırılmasını teminen değiştirilmesi suretiyle çerçeve 14 üncü madde olarak kabul edilmiştir.” şeklindedir.
Genel Kurul aşamasında önerge ile getirilen değişikliğin gerekçesi; “Yaklaşık maliyetinin önemli bir kısmı akaryakıt giderinden oluşan işlere dair sözleşmelerin yürütülmesinde, özel tüketim vergisinde artış olması durumunda yüklenicinin öngöremeyeceği düzeyde maliyet farklılıkları meydana gelmektedir. Öte yandan aynı değişikliğin azalma yönünde olması durumunda da, işin esasına yönelik bir maliyet unsuru olmayan özel tüketim vergisinin, yükleniciye fazla ödeme yapılması nedeniyle kamu zararı doğurması olasılığı bulunmaktadır. Nitekim 22/9/2012 tarihli ve 28419 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Bakanlar Kurulu Kararı ile akaryakıta uygulanan özel tüketim vergisinde önemli düzeyde bir artış meydana gelmiş olup anılan artış nedeniyle söz konusu tarih itibarıyla ağırlıklı olarak akaryakıt kullanılan ve sözleşmesi devam eden işlerin tasfiye edilmesi ve bu işler için yeniden ihale yapılması durumunda zaman kaybı ve ilave maliyetler nedeniyle kamunun zarara uğraması söz konusu olabilecektir. Hakkaniyet gereği 22/9/2012 tarihinden sonra bitmiş işlerin bu tarihten sonra gerçekleştirilen kısımlarına ilişkin olarak da fiyat farkı hesaplanması öngörülmektedir. Bu çerçevede madde ile, 31/8/2013 tarihli ve 28751 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2013/ 5217 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının söz konusu yapım işleri ihaleleri için de uygulanması amaçlanmıştır.” şeklindedir.
İş ve işyerinin sigortalanması
Madde 9- (Değişik: 20/11/2008-5812/33 md.)
Yapım işlerinde yüklenici; işyerlerindeki her türlü araç, malzeme, ihzarat, iş ve hizmet makineleri, taşıtlar, tesisler ile sözleşme konusu iş için, işin özellik ve niteliğine göre ihale dokümanında belirtilen şekilde, işe başlama tarihinden geçici kabul tarihine kadar geçen süre içinde oluşabilecek deprem, su baskını, toprak kayması, fırtına, yangın gibi doğal afetler ile hırsızlık, sabotaj gibi risklere karşı, geçici kabul tarihinden kesin kabul tarihine kadar geçecek süreye ilişkin ise kapsamı ihale dokümanında belirtilen genişletilmiş bakım devresi teminatını içeren sigorta yaptırmak zorundadır.
(4735/9) Gerekçe madde 9 – Ortaya çıkabilecek risklere karşı koruma sağlanması ve işin planlanan sürede bitirilebilmesi amacıyla, yapım işlerinde işyerlerindeki her türlü araç, malzeme, ihzarat, iş ve hizmet makinaları, taşıtlar, tesisler ile yapılan işin biten kısımları için, işe başlama tarihinden kesin kabul tarihine kadar geçen süre içinde oluşabilecek deprem, su baskını, toprak kayması, fırtına, yangın gibi doğal afetler ile hırsızlık, sabotaj gibi risklere karşı yüklenici tarafından ihale dokümanında belirtilen şekilde “All Risk” türü sigorta yaptırma zorunluluğu getirilmiştir.
(5812/33) 9 uncu maddede 5812 sayılı Kanunun 33 üncü maddesiyle yapılan değişikliğin gerekçesi: 4735 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinde yeni bir düzenleme yapılmak suretiyle; geçici kabulden kesin kabule kadar geçen sürede sigorta yaptırılabilmesini teminen ihdas edilmiştir.
Mücbir sebepler
Madde 10- Mücbir sebep olarak kabul edilebilecek haller aşağıda belirtilmiştir:
Doğal afetler.
Kanuni grev.
Genel salgın hastalık.
Kısmî veya genel seferberlik ilânı.
Gerektiğinde Xxxxx tarafından belirlenecek benzeri diğer haller.
Süre uzatımı verilmesi, sözleşmenin feshi gibi durumlar da dahil olmak üzere, idare tarafından yukarıda belirtilen hallerin mücbir sebep olarak kabul edilebilmesi için; yükleniciden kaynaklanan bir kusurdan ileri gelmemiş olması, taahhüdün yerine getirilmesine engel nitelikte olması, yüklenicinin bu engeli ortadan kaldırmaya gücünün yetmemiş bulunması, mücbir sebebin meydana geldiği tarihi izleyen yirmi gün içinde yüklenicinin idareye yazılı olarak bildirimde bulunması ve yetkili merciler tarafından belgelendirilmesi zorunludur.
(4735/10) Gerekçe madde 10 – Mevcut Kanunda yer almaması nedeniyle idarelerce farklı uygulandığının tespit edilmesi üzerine Kanun hükmü olarak düzenlenmesi gerekli görülen mücbir sebepler ve şartları belirlenmiştir.
Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu aşamasında yapılan değişikliğin gerekçesi; “Tasarının 10 uncu maddesi; ikinci fıkrada yer alan 10 günlük müracaat süresinin 20 güne çıkartılması, mücbir sebeplere benzer diğer hallerin Kamu İhale Kurumu tarafından gerektiğinde belirlenmesini teminen (e) bendinin metne eklenmesi suretiyle kabul edilmiştir.” şeklindedir.
Denetim, muayene ve kabul işlemleri
Madde 11- Teslim edilen mal, hizmet, yapım veya yapılan işin muayene ve kabul işlemleri, idarelerce kurulacak en az üç kişilik muayene ve kabul komisyonları tarafından yapılır. Mal veya yapılan iş yüklenici tarafından idareye teslim edilmedikçe muayene ve kabul işlemleri yapılamaz.
Ancak sözleşmesinde hüküm bulunması halinde; imalat veya üretim süreci gerektiren işler, muayene ve kabul komisyonlarının yetki ve sorumluluğunu kaldırmaması şartıyla, ihale dokümanında belirtilen kalite ve özelliklere göre yapılıp yapılmadığı hususunda, ilgili idare tarafından belirli aşamalarda ve aralıklarla denetlenebilir.
Taahhüdün tamamlanan ve müstakil kullanıma elverişli bölümleri için kısmî kabul yapılabilir.
(4735/11) Gerekçe madde 11 – Taahhüdün istenilen şekilde yerine getirilip getirilmediğinin tespiti için, idarelerce kurulacak en az üç kişilik muayene ve kabul komisyonlarının görevlendirilmesi öngörülmüştür.
Bu komisyonlar tarafından yapılacak işlemlerin, mal veya yapılan işin idareye teslimi üzerine başlaması esası benimsenmekle birlikte, muayene ve kabul komisyonlarının yetki ve sorumluluğunu ortadan kaldırmaması şartıyla, imalat veya üretim süreci gerektiren işlerde; geri dönüşü olmayan hataların ortaya çıkmasını önlemek, teslim süresinde gecikmelere yol açmamak ve hataların zamanında giderilmesini sağlamak amacıyla işin ihale dokümanında belirlenen kalite ve özelliğe uygun üretilip üretilmediğinin üretim aşamasında denetlenmesine de imkân tanınmıştır.
Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu aşamasında yapılan değişikliğin gerekçesi; “Tasarının 11 inci maddesi; idarelerin özellikle sulama ve karayolu inşaatları bünyesinde tamamlanan kısımlarında, kısmi kabul uygulamasından kısa sürede yarar sağlamalarını teminen metne üçüncü fıkranın eklenmesi suretiyle kabul edilmiştir.” şeklindedir.
İKİNCİ BÖLÜM
Kesin Teminata İlişkin Hükümler
Ek kesin teminat
Madde 12- (Değişik: 30/7/2003-4964/44 md.)
Fiyat farkı ödenmesi öngörülerek ihale edilen işlerde fiyat farkı olarak ödenecek bedelin, sözleşme bedelinde artış meydana gelmesi halinde bu artış tutarının % 6 'sı oranında teminat olarak kabul edilen değerler üzerinden ek kesin teminat alınır. Fiyat farkı olarak ödenecek bedel üzerinden hesaplanan ek kesin teminat hakedişlerden kesinti yapılmak suretiyle de karşılanabilir.
(4735/12) Gerekçe madde 12 – Fiyat farkı ödenmesi öngörülerek ihale edilen işlerde, artan iş veya fiyat farkı olarak ödenecek bedelin % 10’u oranında ek kesin teminat alınması gerekli görülmüştür.
Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu aşamasında yapılan değişikliğin gerekçesi; “Tasarının 12 nci maddesi; teminat oranlarının yüksek tutulmasının öncelikle Türk firmalarını olumsuz etkileyeceğinden; teminat oranının % 10’dan % 6’ ya düşürülmesi suretiyle kabul edilmiştir.”şeklindedir.
(4964/44) 12 nci maddede 4964 sayılı Kanunun 44 üncü maddesiyle yapılan değişikliğin gerekçesi: Madde ile 4735 sayılı Kanunun 24 üncü maddesindeki değişikliğe paralel bir düzenleme yapılmaktadır.
Kesin teminat ve ek kesin teminatların geri verilmesi
Madde 13- Taahhüdün, sözleşme ve ihale dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirildiği ve yüklenicinin bu işten dolayı idareye herhangi bir borcunun olmadığı tespit edildikten sonra alınmış olan kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların;
a) Yapım işlerinde; varsa eksik ve kusurların giderilerek geçici kabul tutanağının onaylanmasından sonra yarısı, Sosyal Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesi getirilmesi ve kesin kabul tutanağının onaylanmasından sonra kalanı,
b) Yapım işleri dışındaki işlerde Sosyal Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesinin getirildiği saptandıktan sonra; alınan mal veya yapılan iş için bir garanti süresi öngörülmesi halinde yarısı, garanti süresi dolduktan sonra kalanı, garanti süresi öngörülmeyen hallerde ise tamamı,
Yükleniciye iade edilir.
Yüklenicinin bu iş nedeniyle idareye ve Sosyal Sigortalar Kurumuna olan borçları ile ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan kanunî vergi kesintilerinin yapım işlerinde kesin kabul tarihine, diğer işlerde kabul tarihine veya varsa garanti süresinin bitimine kadar ödenmemesi halinde, protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın kesin teminatlar paraya çevrilerek borçlarına karşılık mahsup edilir, varsa kalanı yükleniciye geri verilir.
İşin konusunun piyasadan hazır halde alınıp satılan mal alımı olması halinde, Sosyal Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesi getirilmesi şartı aranmaz.
(4735/13) Gerekçe madde 13 – Yüklenicinin yükümlülüğünü sözleşme ve ihale dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirmesi ve bu işten dolayı idareye herhangi bir borcunun olmadığının tespit edilmesi üzerine, teminatların hangi şartlarla geri verilebileceğine ilişkin esaslar belirlenmiştir.
Yüklenim nedeniyle yüklenicinin idareye ve diğer kamu kuruluşlarına borcu bulunduğu takdirde, teminatın paraya çevrilerek borçlarına karşılık olarak alıkonulması ve kalanının iade edilmesi sağlanmıştır.
Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu aşamasında yapılan değişikliğin gerekçesi; “Tasarının 13 üncü maddesi; (a) bendi kesin ve ek kesin teminatların geri verilmesinde iş akışına uygun bir biçimde düzenleme yapılmasını temin için değiştirilmek suretiyle kabul edilmiştir.” şeklindedir.
İade edilemeyen teminatlar
Madde 14- 13 üncü maddeye göre mahsup işlemi yapılmasına gerek bulunmayan hallerde; yapım işlerinde kesin hesap ve kesin kabul tutanağının onaylanmasından, diğer işlerde ise işin kabul tarihinden veya varsa garanti süresinin bitim tarihinden itibaren iki yıl içinde idarenin yazılı uyarısına rağmen talep edilmemesi nedeniyle iade edilemeyen kesin teminat mektupları hükümsüz kalır ve bankasına iade edilir. Teminat mektubu dışındaki teminatlar sürenin bitiminde Hazineye gelir kaydedilir.
(4735/14) Gerekçe madde 14 – Kesin teminatların uzun yıllar süresince saklanmasındaki sorunları gidermek ve bu sürede değer kaybetmesini önlemek üzere, idarenin yazılı uyarısına rağmen talep edilmemesi nedeniyle iade edilemeyen kesin teminatların gelir kaydedilmesi öngörülmüştür.
Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu aşamasında yapılan değişikliğin gerekçesi; “Tasarının 14 üncü maddesi; iade edilmeyen teminatların doğuracağı sakıncaların önlenmesi ve daha uygun şartların sağlanması amacıyla değiştirilmek suretiyle kabul edilmiştir.” şeklindedir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Sözleşmede Değişiklik, Sözleşmenin Devri ve Feshi
Sözleşmede değişiklik yapılması
Madde 15- Sözleşme imzalandıktan sonra, sözleşme bedelinin aşılmaması ve idare ile yüklenicinin karşılıklı olarak anlaşması kaydıyla, aşağıda belirtilen hususlarda sözleşme hükümlerinde değişiklik yapılabilir:
İşin yapılma veya teslim yeri.
b) İşin süresinden önce yapılması veya teslim edilmesi kaydıyla işin süresi ve bu süreye uygun olarak ödeme şartları.
(4735/15) Gerekçe madde 15 – Sözleşme imzalandıktan sonra, sözleşme bedelinin aşılmaması ve karşılıklı anlaşılması kaydıyla, işin yerinde, süresinde ve buna bağlı olarak ödeme şartlarında değişiklik yapılmasına imkân tanınmıştır.
Sözleşmenin devri
Madde 16- Sözleşme, zorunlu hallerde ihale yetkilisinin yazılı izni ile başkasına devredilebilir. Ancak, devir alacaklarda ilk ihaledeki şartların aranması zorunludur. Ayrıca, isim ve statü değişikliği gereği yapılan devirler hariç olmak üzere, bir sözleşmenin devredildiği tarihi takibeden üç yıl içinde aynı yüklenici tarafından başka bir sözleşme devredilemez veya devir alınamaz. İzinsiz devredilen veya devir alınan veya bir sözleşmenin devredildiği tarihi takibeden üç yıl içinde devredilen veya devir alınan sözleşmeler feshedilerek, devreden ve devir alanlar hakkında 20, 22 ve 26 ncı madde hükümleri uygulanır.
(4735/16) Gerekçe madde 16 – Sözleşmenin zorunlu hallerde ihale yetkilisinin izni ile başkasına devri mümkün görülmekle birlikte, taahhüdünü yerine getirme konusunda sorumlu davranabilecek isteklilerin kamuya karşı yüklenimde bulunmasını sağlamak üzere aynı yüklenici tarafından isim ve statü değişikliği gereği yapılan devirler hariç, üç yıl içinde birden fazla sözleşmenin devredilemeyeceği veya devir alınamayacağı hükme bağlanmıştır. Bu hükme uymayanlar hakkında ihalelere katılmaktan geçici yasaklama kararı verilmesine ilişkin hükmün uygulanması ve izinsiz devir yapılması halinde de sözleşmenin feshedilmesi öngörülmüştür. Bu maddenin uygulanmasında, ortak girişimi oluşturan yüklenicilerin herhangi birinde değişiklik olması da sözleşmenin devri olarak değerlendirilecektir.
Yüklenicinin ölümü, iflası, ağır hastalığı, tutukluluğu veya mahkumiyeti
Madde 17- Yüklenicinin ölümü, iflası, ağır hastalığı, tutukluluğu veya özgürlüğü kısıtlayıcı bir cezaya mahkumiyeti hallerinde aşağıdaki hükümler uygulanır:
a) Yüklenicinin ölümü halinde, sözleşme feshedilmek suretiyle hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilerek kesin teminatları ve varsa diğer alacakları varislerine verilir. Ancak, aynı şartları taşıyan ve talepte bulunan varislere idarenin uygun görmesi halinde, ölüm tarihini izleyen otuz gün içinde varsa ek teminatlar dahil taahhüdün tamamı için gerekli kesin teminatı vermeleri şartıyla sözleşme devredilebilir.
b) Yüklenicinin iflas etmesi halinde, sözleşme feshedilerek yasaklama hariç hakkında 20 ve 22 nci maddeye göre işlem yapılır.
c) Ağır hastalık, tutukluluk veya özgürlüğü kısıtlayıcı bir cezaya mahkumiyeti nedeni ile yüklenicinin taahhüdünü yerine getirememesi halinde, bu durumun oluşunu izleyen otuz gün içinde yüklenicinin teklif edeceği ve ilgili idarenin kabul edeceği birinin vekil tayin edilmesi koşuluyla taahhüde devam edilebilir. Ancak, yüklenicinin kendi serbest iradesi ile vekil tayin edecek durumda olmaması halinde, yerine ilgililerce aynı süre içinde genel hükümlere göre bir yasal temsilci tayin edilmesi istenebilir. Bu hükümlerin uygulanmaması halinde, sözleşme feshedilerek yasaklama hariç haklarında 20 ve 22 nci maddeye göre işlem yapılır.
(4735/17) Gerekçe madde 17 – Yüklenicinin ölümü, iflası, ağır hastalığı, tutukluluğu veya mahkûmiyeti durumunda uygulanacak hükümler belirlenmiştir.
Yüklenicinin ortak girişim olması halinde ölüm, iflas, ağır hastalık, tutukluluk veya mahkumiyet
Madde 18- Ortak girişimlerce yerine getirilen taahhütlerde, ortak girişimi oluşturan kişilerden birinin ölümü, iflası, ağır hastalığı, tutukluluğu, özgürlüğü kısıtlayıcı bir cezaya mahkum olması veya dağılması sözleşmenin devamına engel olmaz. Ancak, bunlardan biri idareye pilot veya koordinatör ortak olarak bildirilmiş ise, pilot veya koordinatör ortağın gerçek veya tüzel kişi olmasına göre iflas, ağır hastalık, tutukluluk, özgürlüğü kısıtlayıcı bir cezaya mahkumiyet veya dağılma hallerinde, sözleşme feshedilerek yasaklama hariç haklarında 20 ve 22 nci maddeye göre işlem yapılır. Pilot veya koordinatör ortağın ölümü halinde ise sözleşme feshedilmek suretiyle yapılmış olan işler tasfiye edilerek kesin teminat iade edilir. Bu durumların oluşunu izleyen otuz gün içinde diğer ortakların teklifi ve idarenin uygun görmesi halinde de, teminat dahil o iş için pilot veya koordinatör ortağın yüklenmiş olduğu sorumlulukların üstlenilmesi kaydıyla sözleşme yenilenerek işe devam edilebilir.
Pilot veya koordinatör ortak dışındaki ortaklardan birinin ölümü, iflası, ağır hastalığı, tutukluluğu, özgürlüğü kısıtlayıcı bir cezaya mahkum olması veya dağılması halinde, diğer ortaklar teminat dahil işin o ortağa yüklediği sorumlulukları da üstlenerek taahhüdü yerine getirirler. 2
(4735/18) Gerekçe madde 18 – Ortak girişimlerce yerine getirilen taahhütlerde ortak girişimi oluşturan kişilerden birinin ölümü, iflası, ağır hastalığı, tutukluluğu, özgürlüğü kısıtlayıcı bir cezaya mahkûm olması veya dağılmasının sözleşmenin devamına engel olmayacağı belirlenerek, yapılacak işlemlerin neler olduğu düzenlenmiştir.
(4964/45) 18 inci maddede 4964 sayılı Kanunun 45 inci maddesiyle yapılan değişikliğin gerekçesi: Madde ile 4734 sayılı Kanunun 14 üncü maddesinin konsorsiyumları da kapsar biçimde değiştirilmesine paralel bir düzenleme yapılmaktadır.
Yüklenicinin sözleşmeyi feshetmesi
Madde 19- Sözleşme yapıldıktan sonra mücbir sebep halleri dışında yüklenicinin mali acz içinde bulunması nedeniyle taahhüdünü yerine getiremeyeceğini gerekçeleri ile birlikte yazılı olarak bildirmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.
(4735/19) Gerekçe madde 19 – Sözleşme yapıldıktan sonra mücbir sebep halleri dışında yüklenicinin ağır mali güçlükler içerisinde bulunması nedeniyle taahhüdünü yerine getiremeyebileceği dikkate alınarak, sözleşmenin feshine ve yapılacak işlemlere ilişkin hüküm düzenlenmiştir.
İdarenin sözleşmeyi feshetmesi
Madde 20- Aşağıda belirtilen hallerde idare sözleşmeyi fesheder:
a) Yüklenicinin taahhüdünü ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi veya işi süresinde bitirmemesi üzerine, ihale dokümanında belirlenen oranda gecikme cezası uygulanmak üzere, idarenin en az on gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi, 3
b) Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 25 inci maddede sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi,
Hallerinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.
(4735/20) Gerekçe madde 20 – Akde bağlanan bir taahhüdün yüklenici tarafından yerine getirilmemesi halinde, Borçlar Kanununun 106 ncı maddesine uygun olarak sözleşmenin süreye bağlı bildirimli feshi ile yüklenicinin sözleşmenin uygulanması sırasında Kanunda belirtilen yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespiti halinde bildirim yapılmaksızın fesih düzenlenerek, protesto çekmeye ve karar almaya gerek kalmaksızın kesin teminatın gelir kaydedilmesi ve sözleşmenin feshi öngörülmüştür.
Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu aşamasında yapılan değişikliğin gerekçesi; “Tasarının 20 nci maddesi; fesih ihbar süresinin kısa tutulmuş olması ve yüklenicinin öngörülen süre içerisinde işini hızlandırmasının mümkün görülmemesi nedeniyle (a) bendindeki 10 günlük süre 20 gün olarak değiştirilmek suretiyle kabul edilmiştir.” şeklindedir.
(5812/34) 20 nci maddede 5812 sayılı Kanunun 34 üncü maddesiyle yapılan değişikliğin gerekçesi: Maddenin mevcut bendindeki yirmi günlük sürenin uygulamada etkin bir yaptırım sağlayamadığı görüldüğünden, bu sürenin kısaltılması yoluyla yüklenicilerin idarece verilen sürede sözleşme ve eklerine uygun olarak iş yapmalarının sağlanması amaçlanmaktadır.
Sözleşmeden önceki yasak fiil veya davranışlar nedeniyle fesih
Madde 21- Yüklenicinin, ihale sürecinde Kamu İhale Kanununa göre yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun sözleşme yapıldıktan sonra tespit edilmesi halinde, kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.
Ancak, taahhüdün en az % 80’inin tamamlanmış olması ve taahhüdün tamamlattırılmasında kamu yararı bulunması kaydıyla;
a) İvediliği nedeniyle taahhüdün kalan kısmının yeniden ihale edilmesi için yeterli sürenin bulunmaması,
b) Taahhüdün başka bir yükleniciye yaptırılmasının mümkün olmaması,
c) Yüklenicinin yasak fiil veya davranışının taahhüdünü tamamlamasını engelleyecek nitelikte olmaması,
Hallerinde, idare sözleşmeyi feshetmeksizin yükleniciden taahhüdünü tamamlamasını isteyebilir ve bu takdirde yüklenici taahhüdünü tamamlamak zorundadır. Ancak bu durumda, yüklenici hakkında 26 ncı madde hükmüne göre işlem yapılır ve yükleniciden kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların tutarı kadar ceza tahsil edilir. Bu ceza hakedişlerden kesinti yapılmak suretiyle de tahsil edilebilir.
(4735/21) Gerekçe madde 21 – Sözleşme yapıldıktan sonra, yüklenicinin ihale sürecinde Kamu İhale Kanununa göre yasak fiil veya davranışlarda bulunmuş olduğunun tespit edilmesi halinde de sözleşmenin feshi ve kesin teminatın gelir kaydedilmesine ilişkin hüküm düzenlenmiştir. Ancak, taahhüdün en az % 80 inin tamamlanmış olması ve taahhüdün tamamlattırılmasında kamu yararı bulunması kaydıyla, maddede sayılan durumlar için sözleşme feshedilmeden taahhüdün tamamlanmasına imkân tanınmıştır. Yasak fiil veya davranışta bulunanlar hakkında uygulanacak müeyyidelerin tamamlanma aşamasında bulunan taahhüdü aksatmaması amacıyla bu düzenleme yapılmış olmakla birlikte, yüklenici hakkında ihalelere katılmaktan yasaklama kararı verilmesi ve kesin teminat tutarında ceza tahsil edilmesine ilişkin müeyyidelerin uygulanması gerekli görülmüştür.
Sözleşmenin feshine ilişkin düzenlemeler
Madde 22- 19 uncu maddeye göre yüklenicinin fesih talebinin idareye intikali, 20 nci maddenin (a) bendine göre belirlenen sürenin bitimi, 20 nci maddenin (b) bendi ile 21 inci maddeye göre ise tespit tarihi itibariyle sözleşme feshedilmiş sayılır. Bu tarihleri izleyen yedi gün içinde idare tarafından fesih kararı alınır. Bu karar, karar tarihini izleyen beş gün içinde yükleniciye bildirilir.
19, 20 ve 21 inci maddelere göre sözleşmenin feshedilmesi halinde, kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar alındığı tarihten gelir kaydedileceği tarihe kadar Devlet İstatistik Enstitüsünce yayımlanan aylık toptan eşya fiyat endeksine göre güncellenir. Güncellenen tutar ile kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların tutarı arasındaki fark yükleniciden tahsil edilir.
Hakedişlerden kesinti yapılmak suretiyle teminat alınan hallerde, alıkonulan tutar gelir kaydedileceği gibi, sözleşmenin feshedildiği tarihten sonra yapılmayan iş miktarına isabet eden teminat tutarı da birinci fıkra hükmüne göre güncellenerek yükleniciden tahsil edilir.
Gelir kaydedilen teminatlar, yüklenicinin borcuna mahsup edilemez.
19, 20 ve 21 inci maddelere göre sözleşmenin feshedilmesi halinde, yükleniciler hakkında 26 ncı madde hükümlerine göre işlem yapılır. Ayrıca, sözleşmenin feshi nedeniyle idarenin uğradığı zarar ve ziyan yükleniciye tazmin ettirilir.
(4735/22) Gerekçe madde 22 – 19, 20 ve 21 inci maddelere göre sözleşmenin feshi halinde idarelerce yapılacak işlemler belirlenmiştir. Teminatlardaki değer kaybını önlemek üzere, sözleşmenin feshi halinde bu teminatların değerinin güncellenmesi gerekli görülmüştür.
Mücbir sebeplerden dolayı sözleşmenin feshi
Madde 23- Mücbir sebeplerden dolayı sözleşmenin feshedilmesi halinde, hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilerek, kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar iade edilir.
(4735/23) Gerekçe madde 23 – Kanunda belirtilen mücbir sebepler nedeniyle sözleşmenin feshi halinde işin tasfiye edileceği ve kesin teminatının iade edileceği açık olarak düzenlenmiştir.
Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi 4
Madde 24- (Değişik: 30/7/2003-4964/46 md.)
Mal ve hizmet alımlarıyla yapım sözleşmelerinde, öngörülemeyen durumlar nedeniyle bir iş artışının zorunlu olması halinde, artışa konu olan iş;
a) Sözleşmeye esas proje içinde kalması,
b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün olmaması,
Şartlarıyla, anahtar teslimi götürü bedel ihale edilen yapım işlerinde sözleşme bedelinin % 10'una, birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilen mal ve hizmet alımlarıyla yapım işleri sözleşmelerinde ise % 20 'sine kadar oran dahilinde, süre hariç sözleşme ve ihale dokümanındaki hükümler çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılabilir.
Birim fiyat sözleşme ile yürütülen yapım işlerinde, (Değişik ibare: 02/07/2018-KHK-700/140 md.; yürürlük:09/07/2018) Cumhurbaşkanı bu oranı sözleşme bazında % 40 'a kadar artırmaya yetkilidir.
İşin bu şartlar dahilinde tamamlanamayacağının anlaşılması durumunda ise artış yapılmaksızın hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. Ancak bu durumda, işin tamamının ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesi zorunludur.
Sözleşme bedelinin % 80'inden daha düşük bedelle tamamlanacağı anlaşılan işlerde, yüklenici işi bitirmek zorundadır. Bu durumda yükleniciye, yapmış olduğu gerçek giderleri ve yüklenici kârına karşılık olarak, sözleşme bedelinin % 80'i ile sözleşme fiyatlarıyla yaptığı işin tutarı arasındaki bedel farkının % 5'i geçici kabul tarihindeki fiyatlar üzerinden ödenir.
(4735/24) Gerekçe madde 24 – Hizmet veya yapım sözleşmelerinde, öngörülemeyen durumlar nedeniyle işin sözleşme bedelinin % 50 oranını aşmayan bir artışla tamamlanabileceğinin tespiti halinde dahi, taahhüdün ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirileceği doğaldır. Artan işin ise, doğrudan temin usulüne göre ihale edilmek ve yeni bir sözleşme imzalanmak suretiyle aynı yükleniciye yaptırılabileceği Kamu İhale Kanununda düzenlenmiştir. İşin bu oranın üzerinde bir artış ile tamamlanabileceğinin tespit edilmesi halinde de, ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesinin zorunlu olduğu açık olarak belirtilmiştir. Bu durumda sözleşmenin gereği yerine getirilmiş ancak iş tamamlanmamış olacağından, tasfiye işlemi yapılması gerektiği hükme bağlanmıştır. İşin tamamlanamayan kısmı için ise, yeni bir ihale yapılması gerekli olacaktır.
Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu aşamasında yapılan değişikliğin gerekçesi; “Tasarının 24 üncü maddesi; tasfiye edilecek işlerde yüklenicinin yükümlülük sınırını tam olarak belirlenmesi gerekçesiyle değiştirilmek suretiyle kabul edilmiştir.” şeklindedir.
(4964/46) 24 üncü maddede 4964 sayılı Kanunun 46 ncı maddesiyle yapılan değişikliğin gerekçesi: Madde ile iş artışları konusunda Avrupa Birliği normlarına uyum sağlanması ve iş artışı durumunda işin tasfiye edilmeksizin ilave kısmın anahtar teslimi yapım işlerinde asıl sözleşme tutarının %10’unu, teklif birim fiyatlı işlerde ise %20’sini geçmemek üzere, asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün olmaması ve sözleşmeye esas proje içinde kalması şartına bağlı olarak sözleşme kapsamında aynı yükleniciye yaptırılabilmesine imkan tanınmakta; bu artış oranlarıyla tamamlanamayacağı anlaşılan işlerin ise tasfiye edilerek yeniden ihaleye çıkılması esası benimsenmektedir. Böylece projenin tamamlanması için zorunluluk arz etmeyen ve önceden öngörülebilir nitelikteki işlerin iş artışı kapsamında yaptırılması önlenerek teknik veya ekonomik gerekçelerin proje bütünlüğü kapsamında ortaya konulması esası getirilmektedir.
4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin (c) bendi uyarınca avans veya kesin proje ile ihaleye çıkılan ve birim fiyat sözleşme ile yürütülen yapım işlerinde özellikle arazi ve zemin etütlerine bağlı olarak iş artışının daha da yüksek olabileceği dikkate alınarak, yine yukarıdaki şartların varlığına dayalı olarak % 20 oranının sözleşme bazında iki kat (% 40) olarak uygulanabilmesi konusunda Bakanlar Kuruluna yetki verilmesi benimsenmektedir.
Kesin ve ek kesin teminatların iadesi, 4735 sayılı Kanunun 13 üncü maddesindeki hükümlere tabi olduğundan “işin tasfiyesi durumunda kesin ve ek kesin teminatların iade edilmesi” yönündeki hüküm madde metninden çıkarılmaktadır.
Sözleşme bedelinin % 80’inden fazla bir iş eksilişi durumunda da yüklenicinin sözleşme bedelini dikkate alarak yaptığı genel giderleri ve uğradığı kâr kaybını telafi edici bir düzenleme getirilmektedir.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Yasaklar ve Sorumluluklar
Yasak fiil ve davranışlar
Madde 25- Sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıda belirtilen fiil veya davranışlarda bulunmak yasaktır:
a) Hile, vaat, tehdit, nüfuz kullanma, çıkar sağlama, anlaşma, irtikap, rüşvet suretiyle veya başka yollarla sözleşmeye ilişkin işlemlere fesat karıştırmak veya buna teşebbüs etmek.
Sahte belge düzenlemek, kullanmak veya bunlara teşebbüs etmek.
c) Sözleşme konusu işin yapılması veya teslimi sırasında hileli malzeme, araç veya usuller kullanmak, fen ve sanat kurallarına aykırı, eksik, hatalı veya kusurlu imalat yapmak.
d) Taahhüdünü yerine getirirken idareye zarar vermek.
e) Bilgi ve deneyimini idarenin zararına kullanmak veya 29 uncu madde hükümlerine aykırı hareket etmek.
f) Mücbir sebepler dışında, ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak taahhüdünü yerine getirmemek.
g) Sözleşmenin 16 ncı madde hükmüne aykırı olarak devredilmesi veya devir alınması.
(4735/25) Gerekçe madde 25 – Bu madde ile sözleşmenin yürütülmesi sırasında yasak olan fiil veya davranışlar belirlenmiştir.
İhalelere katılmaktan yasaklama
Madde 26- (Değişik birinci fıkra: 30/7/2003-4964/47 md.) 25 inci maddede belirtilen fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenler hakkında fiil veya davranışlarının özelliğine göre, bir yıldan az olmamak üzere iki yıla kadar, 4734 sayılı Kanunun 2 nci ve 3 üncü maddeleri ile istisna edilenler dahil bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklama kararı verilir. Katılma yasakları, sözleşmeyi uygulayan bakanlık veya ilgili veya bağlı bulunulan bakanlık, herhangi bir bakanlığın ilgili veya bağlı kuruluşu sayılmayan idarelerde bu idarelerin ihale yetkilileri, il özel idareleri ve (Değişik:29/11/2018-7153/28 md.) bunlara bağlı birlik, müessese ve işletmelerde İçişleri Bakanlığı; belediyeler ve bunlara bağlı birlik, müessese ve işletmelerde ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından verilir.
Haklarında yasaklama kararı verilen tüzel kişilerin şahıs şirketi olması halinde şirket ortaklarının tamamı hakkında, sermaye şirketi olması halinde ise sermayesinin yarısından fazlasına sahip olan gerçek veya tüzel kişi ortaklar hakkında birinci fıkra hükmüne göre yasaklama kararı verilir. Haklarında yasaklama kararı verilenlerin gerçek veya tüzel kişi olması durumuna göre; ayrıca bir şahıs şirketinde ortak olmaları halinde bu şahıs şirketi hakkında da, sermaye şirketinde ortak olmaları halinde ise sermayesinin yarısından fazlasına sahip olmaları kaydıyla bu sermaye şirketi hakkında da aynı şekilde yasaklama kararı verilir.
Bu fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenler, yasaklama kararının yürürlüğe girdiği tarihe kadar aynı idare tarafından yapılacak ihalelere de iştirak ettirilmezler.
Yasaklama kararları, yasaklamayı gerektiren fiil veya davranışın tespit edildiği tarihi izleyen en geç kırkbeş gün içinde verilir. Verilen bu karar Resmi Gazetede yayımlanmak üzere en geç onbeş gün içinde gönderilir ve yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Bu kararlar Kamu İhale Kurumunca izlenerek, kamu ihalelerine katılmaktan yasaklı olanlara ilişkin siciller tutulur. 5
İdareler, 25 inci maddede belirtilen yasaklamayı gerektirir bir durumla karşılaştıkları takdirde, gereğinin yapılması için bu durumu ilgili veya bağlı bulunulan bakanlığa bildirmekle yükümlüdür.
(4735/26) Gerekçe madde 26 – Kamu ihaleleri sonucunda düzenlenen sözleşmelerin uygulanması sırasında idarelerin zararına sebep olunmasını önlemek, işlerin zamanında ve düzenli olarak yapılmasını gerçekleştirmek amacıyla; yasak olan fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenlerin, fiil veya davranışlarının özelliğine göre sözleşmeyi uygulayan bakanlık veya ilgili veya bağlı bulunulan bakanlık tarafından haklarında maddede belirlenen süre ile kamu ihalelerine katılmaktan yasaklama kararı verileceği hüküm altına alınmıştır.
Yasaklananların başka bir yöntem izleyerek dolaylı olarak kamu ihalelerine teklif vermesini önlemek üzere, haklarında yasaklama kararı verilen gerçek veya tüzel kişilerin ortağı bulundukları şirketler veya ortaklarına da sermaye veya şahıs şirketi ayrımı yapılarak aynı müeyyidenin uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
Yasaklama kararlarının yürürlüğe girmesinin zaman alacağı gözönüne alınarak, bu fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenlerin, yasaklama kararının yürürlüğe girdiği tarihe kadar aynı idare tarafından yapılacak ihalelere de iştirak ettirilmeyecekleri düzenlenmiştir.
İdareler tarafından verilen yasaklama kararlarının gecikmeye neden olunmadan işleme konulmasını sağlamak üzere yapılacak işlemler için süre belirlenerek; yasaklamayı gerektiren fiil veya davranışın tespit edildiği tarihten itibaren en geç 30 gün içinde idarece yasaklama kararı verileceği, verilen bu kararların Resmî Gazetede yayımlanmak üzere en geç 15 gün içinde gönderileceği ve yayımı tarihinden itibaren yürürlüğe gireceği hükme bağlanmıştır.
Bu uygulamanın etkin olarak yürütülmesini sağlamak üzere, yasaklama kararlarının Kamu İhale Kurumu tarafından izlenmesine ve bu konuda sicil tutulmasına ilişkin hükümler düzenlenmiştir.
(4964/47) 26 ncı maddede 4964 sayılı Kanunun 47 nci maddesiyle yapılan değişikliğin gerekçesi: Madde ile 4734 sayılı Kanunun 58 inci maddesindeki değişikliğe paralel bir düzenleme yapılmaktadır.
(7153/28) 7153 sayılı Kanunun 28 inci maddesiyle yapılan değişikliğin gerekçesi: Madde ile İçişlerine bağlı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğünün kapatılması ve görevlerinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığına bağlı olarak kurulan Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğüne devretmesi doğrultusunda uyum düzenlemesi yapılması sağlanmıştır.
Yüklenicilerin ceza sorumluluğu
Madde 27- İş tamamlandıktan ve kabul işlemi yapıldıktan sonra tespit edilmiş olsa dahi, 25 inci maddede belirtilen fiil veya davranışlardan Türk Ceza Kanununa göre suç teşkil eden fiil veya davranışlarda bulunan gerçek veya tüzel kişiler ile o işteki ortak veya vekilleri hakkında Türk Ceza Kanunu hükümlerine göre ceza kovuşturması yapılmak üzere yetkili Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulur. Hükmolunacak cezanın yanısıra, idarece 26 ncı maddeye göre verilen yasaklama kararının bitiş tarihinden itibaren uygulanmak şartıyla bir yıldan az olmamak üzere üç yıla kadar bu Kanun kapsamında yer alan bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan mahkeme kararıyla 26 ncı maddenin ikinci fıkrasında sayılanlarla birlikte yasaklanırlar.
Bu Kanunda belirtilen yasak fiil veya davranışları nedeniyle haklarında mükerrer ceza hükmolunanlar ile bu kişilerin sermayesinin yarısından fazlasına sahip olduğu sermaye şirketleri veya bu kişilerin ortağı olduğu şahıs şirketleri, mahkeme kararı ile sürekli olarak kamu ihalelerine katılmaktan yasaklanır.
Bu madde hükümlerine göre; mahkeme kararı ile yasaklananlar ve ceza hükmolunanlar, Cumhuriyet Savcılıklarınca sicillerine işlenmek üzere Kamu İhale Kurumuna, meslek sicillerine işlenmek üzere de ilgili meslek odalarına bildirilir.
Sürekli olarak kamu ihalelerine katılmaktan yasaklanmış olanlara ilişkin mahkeme kararları, Kamu İhale Kurumunca bildirimi izleyen onbeş gün içinde Resmi Gazetede yayımlanmak suretiyle duyurulur.
(4735/27) Gerekçe madde 27 – 25 inci maddede belirtilen fiil veya davranışlardan bazılarının Türk Ceza Kanununa göre suç teşkil etmesi ve cezai müeyyidesi bulunması nedeniyle, bu fiil veya davranışta bulunan gerçek veya tüzel kişiler ile o işteki ortak veya vekilleri hakkında ceza kovuşturması yapılması gerektiği belirtilmiştir. Kovuşturma sonunda hükmolunacak cezanın yanısıra bu fiil veya davranışta bulunanlar ile o işteki ortak veya vekillerinin, geçici yasaklama kararının bitiş tarihinden itibaren uygulanmak üzere bir yılla üç yıl arasında kamu ihalelerine katılmaktan mahkeme kararıyla yasaklanmaları da gerekli görülmüştür.
Ayrıca, yargılama sonunda suçun sabit görülme olasılığı dikkate alınarak yeni ihtilaflara yol açılmaması için, yargılama sonuna kadar ilgililerin kamu ihalelerine katılmaları önlenmektedir. Suç işlemeyi alışkanlık haline getirenlerin kamuya karşı mesleklerini gerektiği şekilde yapamayacakları gerekçesiyle de bu fiil veya davranışları nedeniyle haklarında mükerrer ceza hükmolunanlar ile bunların şirketlerinin mahkeme kararıyla sürekli olarak kamu ihalelerine katılmaktan yasaklanmaları hükme bağlanmıştır. Bu maddede düzenlenen hükümlerin uygulamasının sağlıklı olarak yapılmasını sağlamak üzere de ilgili mercilere bildirim yükümlülüğü hüküm altına alınmıştır.
Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu aşamasında yapılan değişikliğin gerekçesi; “Tasarının; 27 nci maddesi; “sanığın yargılama sonuna kadar suçsuz kabul edilmesi” temel ilkesi nedeniyle ikinci fıkra metinden çıkartılmak suretiyle kabul edilmiştir.” şeklindedir.
Görevlilerin ceza sorumluluğu
Madde 28- Muayene ve kabul komisyonlarının başkan ve üyeleri, yapı denetim görevlileri ve ihtiyacın karşılanma sürecindeki her aşamada görev alan diğer ilgililerin, görevlerini kanunî gereklere uygun veya tarafsızlıkla yapmadıklarının, taraflardan birinin zararına yol açacak ihmalde veya kusurlu hareketlerde bulunduklarının tespiti halinde, haklarında ilgili mevzuatları gereğince disiplin cezası uygulanır. Ayrıca, fiil veya davranışlarının özelliğine göre haklarında ceza kovuşturulması da yapılır ve hükmolunacak ceza ile birlikte tarafların uğradıkları zarar ve ziyan genel hükümlere göre kendilerine tazmin ettirilir. (Değişik son cümle: 30/7/2003-4964/48 md.) Bu Kanuna aykırı fiil veya davranışlardan dolayı hüküm giyen idare görevlileri, bu Kanun kapsamına giren işlerde görevlendirilemezler.
Bu Kanun kapsamına giren işlerden dolayı yargı organlarınca herhangi bir ceza verilmiş olanlar, bu Kanun kapsamına giren bütün kamu kurum ve kuruluşlarınca bu Kanunun ve ilgili diğer mevzuatın uygulanması ile görevli ve yetkili kadrolara atanamaz ve görev alamazlar.
(4735/28) Gerekçe madde 28 – Sözleşmenin yapılmasından taahhüdün tamamlanmasına kadar olan süreçteki her aşamada görev alan idare görevlilerinin kamu görevi sorumluluğunu yerine getirmelerini sağlamak amacıyla; yasak fiil veya davranışlarda bulunduklarının, görevlerini kanuni gereklere uygun veya tarafsızlıkla yapmadıklarının veya taraflardan birinin zararına yol açacak ihmalde veya kusurlu hareketlerde bulunduklarının tespiti halinde disiplin cezası uygulanması, fiil veya davranışlarının özelliğine göre ceza kovuşturması yapılması ve kamu davası açılmasına karar verilenlerin yargılama sonuna kadar görevlerinden uzaklaştırılması gerekli görülmüştür.
Ayrıca, bu Kanun kapsamına giren işlerden dolayı yargı organlarınca herhangi bir ceza verilmiş olanların, bu Kanun kapsamına giren bütün kamu kurum ve kuruluşlarınca bu Kanunun ve ilgili diğer mevzuatın uygulanması ile görevli ve yetkili kadrolara atanamayacakları ve görev alamayacakları düzenlenmiştir.
Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu aşamasında yapılan değişikliğin gerekçesi; “Tasarının; 28 inci maddesi; Kamu İhale Kanunu Tasarısının 60 ncı maddesine uygunluğun sağlanması amacıyla birinci fıkra değiştirilmek suretiyle kabul edilmiştir.” şeklindedir.
(4964/48) 28 inci maddede 4964 sayılı Kanunun 48 inci maddesiyle yapılan değişikliğin gerekçesi: Madde ile 4734 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesindeki değişikliğe paralel bir düzenleme yapılmaktadır.
Bilgi ve belgeleri açıklama yasağı
Madde 29- Bu Kanunun uygulanmasında görevliler ile danışmanlık hizmeti sunanlar; yüklenicilerin iş ve işlemlerine, teknik ve mali yapılarına ilişkin olarak gizli kalması gereken bilgi ve belgeleri ifşa edemezler, kendilerinin veya üçüncü şahısların yararına kullanamazlar. Aksine hareket edenler hakkında ilgisine göre 26 veya 28 inci maddede belirtilen müeyyideler uygulanır.
(4735/29) Gerekçe madde 29 – Kamu görevlileri ile danışmanlık hizmeti sunanların yerine getirdikleri hizmetin gerektirdiği sorumluluğun bir parçası olarak sözleşmenin uygulanma sürecinin hangi aşamasında edinilirse edinilsin gizli kalması gereken bilgi ve belgeleri açıklayamayacakları ve bundan yarar sağlayamayacakları hüküm altına alınmıştır. Ayrıca, bu hükme uymayanlar hakkında uygulanacak müeyyideler belirtilmiştir.
Yapım işlerinde yüklenicilerin ve alt yüklenicilerin sorumluluğu
Madde 30- Yapım işlerinde yüklenici ve alt yükleniciler, yapının fen ve sanat kurallarına uygun olarak yapılmaması, hileli malzeme kullanılması ve benzeri nedenlerle ortaya çıkan zarar ve ziyandan, yapının tamamı için işe başlama tarihinden itibaren kesin kabul tarihine kadar sorumlu olacağı gibi, kesin kabul onay tarihinden itibaren de onbeş yıl süreyle müteselsilen sorumludur. Bu zarar ve ziyan genel hükümlere göre yüklenici ve alt yüklenicilere ikmal ve tazmin ettirilir. Ayrıca haklarında 27 nci madde hükümleri uygulanır.
(4735/30) Gerekçe madde 30 – Kamu yapılarının sağlam ve teknik gereklere uygun olarak yapılmasını sağlamak ve yapım işi bittikten sonra telafisi güç olan zarar ve ziyanların ortaya çıkmasını önlemek üzere yükleniciler ile alt yüklenicilerin 15 yıl süreyle müteselsilen sorumlu olacağı hükme bağlanmıştır.
Ayrıca, meydana gelecek zarar ve ziyanın yüklenici ve alt yüklenicilere ikmal ve tazmin ettirilmesi ile haklarında ceza kovuşturması yapılması hükmü getirilmiştir.
Yapı denetim görevlilerinin sorumluluğu
Madde 31- Yapı denetimini yerine getiren idare görevlileri, denetim eksikliği nedeniyle işin fen ve sanat kurallarına uygun olarak yapılmamasından ortaya çıkan zarar ve ziyandan onbeş yıl süre ile yüklenici ile birlikte müteselsilen sorumludur. Ayrıca haklarında 28 inci madde hükümleri uygulanır.
(4735/31) Gerekçe madde 31 – Yapının fen ve sanat kurallarına uygun olarak yapılmasında yüklenici sorumluluğunun yanısıra yapı denetim görevlilerinin de aynı sorumluluğa sahip olması gerektiği dikkate alınarak, denetim görevinin eksiksiz yapılmasını gerçekleştirmek üzere yapı denetim görevlileri yüklenicilerle birlikte müteselsilen sorumlu tutulmuştur.
Danışmanlık hizmeti sunucularının sorumluluğu
Madde 32- Danışmanlık hizmetlerinde; tasarım hatası, uygulama yanlışlığı, denetim eksikliği, hatalı yaklaşık maliyet tespiti, işlerin yürürlükteki mevzuata uygun olarak yapılmaması, meslek ahlakına uygun davranılmaması, bilgi ve deneyimin idarenin yararına kullanılmaması ve benzeri nedenlerle meydana gelen zarar ve ziyandan hizmet sunucusu doğrudan, yapı denetimi hizmetinin sunulduğu durumda ise yapım işini üstlenen yüklenici ve alt yüklenicilerle birlikte onbeş yıl süre ile müteselsilen sorumludur.
Bu zarar ve ziyan genel hükümlere göre hizmet sunucusuna ikmal ve tazmin ettirilir. Ayrıca haklarında 27 nci madde hükümleri uygulanır.
(4735/32) Gerekçe madde 32 – Danışmanlık hizmetlerini yerine getiren hizmet sunucuları üstlendikleri işlerde; tasarım hatası, uygulama yanlışlığı, denetim eksikliği, hatalı yaklaşık maliyet tespiti, işlerin yürürlükteki mevzuata uygun olarak yapılmaması, meslek ahlakına uygun davranılmaması, bilgi ve deneyimin idare yararına kullanılmaması ve benzeri nedenlerle meydana gelebilecek zarar ve ziyandan doğrudan, yapı denetimi hizmetinin sunulması halinde ise yapım müteahhidi ile birlikte müteselsilen sorumlu tutulmuştur. Ayrıca, bu işler nedeniyle ortaya çıkabilecek zararları önlemek üzere zarar ve ziyanın ikmal ve tazmini ile haklarında ceza kovuşturması yapılması hükmü getirilmiştir.
Tedarikçilerin sorumluluğu
Madde 33- Tedarikçiler taahhütleri çerçevesinde kusurlu veya standartlara uygun olmayan malzeme verilmesi veya kullanılması, taahhüdün sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirilmemesi ve benzeri nedenlerle ortaya çıkan zarar ve ziyandan doğrudan sorumludur. Bu zarar ve ziyan genel hükümlere göre tedarikçiye ikmal ve tazmin ettirilir. Ayrıca haklarında 27 nci madde hükümleri uygulanır.
(4735/33) Gerekçe madde 33 – Tedarikçilerin sorumluluğu düzenlenerek, yaptıkları işlerle ilgili ortaya çıkabilecek zararları önlemek üzere zarar ve ziyanın ikmal ve tazmini ile haklarında ceza kovuşturması yapılması hükmü getirilmiştir.
Hizmet sunucularının sorumluluğu
Madde 34- Hizmet sunucuları taahhütleri çerçevesinde kusurlu veya standartlara uygun olmayan malzeme seçilmesi, verilmesi veya kullanılması, tasarım hatası, uygulama yanlışlığı, denetim eksikliği, taahhüdün sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirilmemesi ve benzeri nedenlerle ortaya çıkan zarar ve ziyandan doğrudan sorumludur. Bu zarar ve ziyan genel hükümlere göre hizmet sunucusuna ikmal ve tazmin ettirilir. Ayrıca haklarında 27 nci madde hükümleri uygulanır.
(4735/34) Gerekçe madde 34 – Hizmet sunucularının sorumluluğu düzenlenerek, yaptıkları hizmetlerle ilgili ortaya çıkabilecek zararları önlemek üzere zarar ve ziyanın ikmal ve tazmini ile haklarında ceza kovuşturması yapılması hükmü getirilmiştir.
DÖRDÜNCÜ KISIM
Çeşitli Hükümler
Teminat
Madde 35- Bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde, Kamu İhale Kanununun teminatlara ilişkin hükümleri uygulanır.
(4735/35) Gerekçe madde 35 – Teminatlarla ilgili genel hükümler Kamu İhale Kanununda düzenlendiğinden, bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde söz konusu Kanun hükümlerinin uygulanacağı düzenlenmiştir.
Hüküm bulunmaxxx xxxxxx
Madde 36- Bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde Borçlar Kanunu hükümleri uygulanır.
(4735/36) Gerekçe madde 36 – Uygulamada ortaya çıkabilecek tereddütleri gidermek üzere, Kanunda yazılı sürelerin hesaplanmasında hüküm bulunmayan hallerde Borçlar Kanunu hükümlerinin uygulanması öngörülmüştür.
Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu aşamasında yapılan değişikliğin gerekçesi; “Tasarının 37 nci maddesi; 36 ncı madde olarak, madde başlığı “Hüküm bulunmayan haller” şeklinde düzenlenmek ve metin hüküm bulunmayan hallerde, Borçlar Kanunu hükümleriyle bütünlük sağlanması yönünde değiştirilmek suretiyle kabul edilmiştir.” şeklindedir.
Tebligat
Madde 37- Bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde yapılacak tebliğler hakkında Tebligat Kanunu hükümleri uygulanır.
(4735/37) Gerekçe madde 37 – Bu Kanuna göre yapılacak tebligatlar için bazı maddelerde özel süreler öngörülmekle birlikte, hüküm olmayan hallerde yapılacak tebligatlara açıklık getirmek amacıyla Tebligat Kanunu hükümlerinin uygulanması benimsenmiştir.
Değişiklik yapılması
Madde 38- Bu Kanun hükümlerine ilişkin değişiklikler, ancak bu Kanuna hüküm eklenmek veya bu Kanunda değişiklik yapılmak suretiyle düzenlenir.
(4735/38) Gerekçe madde 38 – Kamu kurum ve kuruluşlarının bu Kanuna göre yapacakları sözleşmeler için tek bir yasanın öngörülmüş olması ve uygulamacıların bu Kanunla ilgili tüm değişiklikleri izleyebilmesi için, bu Kanun hükümlerine ilişkin değişikliklerin sadece bu Kanunda yapılması hükme bağlanmıştır.
BEŞİNCİ KISIM
Son Hükümler
Uygulanmayacak hükümler
Madde 39- a) Kamu İhale Kanununa göre yapılan ihalelere ilişkin düzenlenen sözleşmeler açısından 8.9.1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümleri uygulanmaz.
b) Diğer kanunların 8.9.1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunundan muafiyet tanıyan hükümleri ile bu Kanuna uymayan hükümleri uygulanmaz.
c) (Ek: 30/7/2003-4964/49 md.) 2985 sayılı Toplu Konut Kanunu kapsamında yapılacak sözleşmelerde, cezaî yaptırımlar ve katılma yasakları bu Kanuna tâbi olmak kaydıyla, özel sözleşme usul ve esasları belirlemeye (Değişik ibare: 02/07/2018-KHK-700/140 md.; yürürlük:09/07/2018) Cumhurbaşkanı yetkilidir.
(4735/39) Gerekçe madde 39 – Uluslararası uygulamalara paralellik sağlamak üzere Kamu İhale Kanunu kapsamına alınan işlerle ilgili düzenlenen sözleşmeler açısından bu Kanun hükümleri uygulanacağından, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu ile diğer kanunların 2886 sayılı Kanundan muafiyet tanıyan hükümleri ve bu Kanuna aykırı hükümlerinin uygulanmayacağı hükme bağlanmıştır.
(4964/49) 39 uncu maddede 4964 sayılı Kanunun 49 uncu maddesiyle yapılan değişikliğin gerekçesi: Madde ile 4734 sayılı Kanunun 68 inci maddesine eklenen (c) bendinin zorunlu kılacağı özel sözleşme usul ve esaslarının Bakanlar Kurulunca belirlenmesi sağlanmaktadır.
Yüksek Fen Kurulu Başkanlığı 6
EK MADDE 1- (Ek: 14/2/2020-7221/30 md.)
Bu Kanuna göre düzenlenecek yapım ve yapım ile ilgili danışmanlık hizmet işlerine ilişkin sözleşmelerin uygulanmasında; sözleşmede bulunmayan veya fiyatı belirli olmayan işlerin fiyatının tespiti, ihale dokümanını oluşturan belgeler arasındaki uyumsuzluk, iş programı ihtilafları, fiyat farkı ödenmesi ve hesaplanması, sürenin uzatılması ve ödenek aktarılması, geçici ve kesin kabul işlemleri, gecikme halinde uygulanacak cezalar, yaptırılabilecek ilave işler ve iş eksilişlerinde sözleşme anlaşmazlıklarını incelemede Çevre ve Şehircilik Bakanlığı bünyesinde yer alan Yüksek Fen Kurulu Başkanlığı görevli ve yetkilidir.
(7221/30) 7221 sayılı Kanunun 30 uncu maddesi ile yapılan değişikliğin gerekçesi: Madde ile yapım ve yapımla ilgili danışmanlık hizmet işlerine ilişkin sözleşme uyuşmazlıklarının uygulanmasında karşılaşılan ihtilafların çözümü için, ilgili idarenin talebiyle anlaşmazlıkları incelemek üzere Çevre ve Şehircilik Bakanlığı bünyesinde yer alan Yüksek fen Kurulunun görevli ve yetkili olduğu düzenlenmektedir.
Sözleşme uygulamalarına yönelik itiraz başvuruları ve anlaşmazlıkların çözümü 7
EK MADDE 2- (Ek: 14/2/2020-7221/31 md.) Yüklenici veya idareler, sözleşmenin uygulanmasından kaynaklanan anlaşmazlıklar nedeniyle yargılama veya Sayıştay incelemesine konu edilmemiş olmak şartıyla anlaşmazlığın çözümü için Yüksek Fen Kuruluna başvurabilirler.
Yüklenici itirazları, sözleşmeyi düzenleyen idarelere, kesin kabul aşaması tamamlanıncaya kadar yazılı olarak yapılır. Bu itirazlar, ilgili idareler tarafından en geç otuz gün içinde Yüksek Fen Kuruluna gönderilir. Yüksek Fen Kurulu, itirazları en geç altmış gün içinde bu Kanun ve ilgili mevzuat hükümlerine göre inceleyerek karara bağlar ve bu kararlar ilgili idarece uygulanır.
(7221/31) 7221 sayılı Kanunun 31 inci maddesi ile yapılan değişikliğin gerekçesi: Madde ile yüklenici itiraz başvurularının ilgili idare tarafından otuz gün içerisinde Yüksek Fen Kuruluna gönderilmesine ve sözleşmeyi düzenleyen ilgili idarelerin Kurul kararlarına uymalarına ilişkin düzenleme yapılmaktadır.
Tip sözleşmelerin hazırlanması
GEÇİCİ MADDE 1- Bu Kanunun uygulanmasına yönelik olarak çıkarılacak tip sözleşmeler, ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak Kamu Xxxxx Xxxxxx tarafından Kanunun yürürlüğe gireceği tarihe kadar hazırlanır ve Resmi Gazetede yayımlanır.
Bunların yürürlüğe konulmasına kadar idareler, mevcut sözleşme esas ve hükümlerini uygulamaya devam ederler.
(4735/Geçici md.1) Gerekçe geçici madde 1 – Bu Kanunun uygulanmasına yönelik olarak çıkarılacak Tip Sözleşmelerin ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak Kanunun yürürlüğe gireceği tarihe kadar hazırlanması ve Kanunla birlikte yürürlüğe konulması öngörülmüştür. Ayrıca, bu düzenlemelerin yürürlüğe konulmasına kadar geçen sürede idarelerin işlemlerini aksatmamak için mevcut esasların ve yönetmelik hükümlerinin uygulanmasına izin verilmiştir.
Yapım işlerinde fiyat farkı
GEÇİCİ MADDE 2 – (Ek: 30/7/2008 – 5794/1 md.)
31/5/2008 tarihinden önce 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa göre ihalesi yapılmış yapım işlerinde, iş kalemleri veya iş gruplarının imalatında kullanılan malzemelerin fiyatlarında beklenmeyen artışlar meydana gelmesi nedeniyle ihale dokümanında fiyat farkı verilmesine ilişkin hüküm bulunup bulunmadığına veya ihalenin yabancı para üzerinden sözleşmeye bağlanıp bağlanmadığına bakılmaksızın 1/1/2008 tarihinden sonra yapılan ve yapılacak olan imalatlar için fiyat farkı verilebilmesine ilişkin esas ve usulleri tespite Kurumun teklifi üzerine (Değişik ibare: 02/07/2018-KHK-700/140 md.; yürürlük:09/07/2018) Cumhurbaşkanı yetkilidir.
(5794/1) Gerekçe geçici madde 2 – Madde ile; 31/5/2008 tarihinden önce 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa göre ihalesi yapılmış yapım işlerinde, iş kalemleri veya iş gruplarının imalatında kullanılan malzemelerin fiyatlarında beklenmeyen artışlar meydana gelmesi nedeniyle ihale dokümanında fiyat farkı verilmesine ilişkin hüküm bulunup bulunmadığına veya ihalenin yabancı para üzerinden sözleşmeye bağlanıp bağlanmadığına bakılmaksızın 1/1/2008 tarihinden sonra yapılan ve yapılacak olan imalatlar için fiyat farkı verilebilmesine ilişkin esas ve usullerin tespiti hususunda Kurumun teklifi üzerine Bakanlar Kurulu yetkili kılınmaktadır.
Elektrik alımı sözleşmelerinde ek fiyat farkı
GEÇİCİ MADDE 3 – (Ek: 16/5/2018 – 7144/12 md.)
14/3/2013 tarihli ve 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun 3 üncü maddesinde tanımlanan görevli tedarik şirketlerinin yüklenicisi olduğu sözleşmeler hariç olmak üzere, ilanı veya duyurusu 24/2/2018 tarihinden önce yapılarak 4734 sayılı Kanuna göre ihale edilen ve ihale dokümanında fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin hüküm bulunan elektrik alım sözleşmelerinden, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce fesih veya tasfiye edilmeksizin kabulü yapılan veya bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibariyle devam edenlerin 1/1/2016 tarihinden sonra gerçekleştirilen kısımları için ek fiyat farkı ödenebilmesi veya kesilebilmesine ilişkin esas ve usulleri tespite Kurumun teklifi üzerine (Değişik: 9/7/2018-KHK-703/214 md.) Cumhurbaşkanlığı yetkilidir.
(7144/12) Gerekçe geçici madde 3- 24/2/2018 tarihinden önce ihale ilanı veya duyurusu yapılan elektrik alım ihale sözleşmelerinde hesaplanan fiyat farkının ilgili dönemin piyasa koşullarını yansıtmaması, tedarikçiler açısından öngörülemeyen maliyet artışlarına neden olmuştur. Bu nedenle, sözleşmesi fesih veya tasfiye edilmeksizin 1/1/2016 tarihinden sonra gerçekleştirilen elektrik alımları için ek fiyat farkı ödenebilmesi veya kesilebilmesine ilişkin esas ve usulleri tespit konusunda Bakanlar Kurulu’na yetki verilmektedir
Sözleşmelerin tasfiyesi veya devri
GEÇİCİ MADDE 4- (Ek: 17/01/2019-7161/32 md.) 31/8/2018 tarihinden önce 4734 sayılı Kanuna göre ihalesi yapılan (3 üncü maddesindeki istisnalar dahil) ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla devam eden sözleşmeler, imalat girdilerinin fiyatlarında beklenmeyen artışlar meydana gelmesi nedeniyle, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonraki 60 gün içinde yüklenicinin idareye yazılı olarak başvurması kaydıyla, Xxxxxx ve Maliye Bakanlığının görüşü alınarak idarenin onayına bağlı olarak feshedilip tasfiye edilebilir veya devredilebilir. Bu durumda devir alacaklarda ilk ihaledeki şartlar, devir tarihi itibarıyla aranacak olup devirden veya fesihten kaynaklanan kısıtlama ve yaptırımlar uygulanmaz. Yüklenimi ortak girişim tarafından yürütülen sözleşmelerde ortaklar arasında devir veya hisse devirlerinde ilk ihaledeki yeterlik şartları aranmaz. Sözleşmesi feshedilen veya sözleşmeyi devreden yüklenicinin teminatı iade edilir. Bu fıkra kapsamında devredilen sözleşmeler ile bu fıkra kapsamına girmekle birlikte devredilmeyen sözleşmelerde, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonraki 60 gün içinde yüklenicinin idareye yazılı olarak başvurması kaydıyla süre uzatımına ilişkin kısıtlama ve şartlara tabi olunmaksızın Hazine ve Maliye Bakanlığının görüşü alınarak idare tarafından süre uzatılabilir.
Sözleşmenin bu madde kapsamında feshedilerek tasfiye edilmesi veya devredilmesi durumunda yüklenici, fesih veya devir tarihine kadar gerçekleştirdiği imalatlar dışında idareden herhangi bir hak talebinde bulunamaz. Yüklenici tarafından, işin idarece uygun görülecek can ve mal güvenliği ile yapı güvenliğine yönelik tedbirlerin alınması şarttır. Bu kapsamda düzenlenecek fesihnamelerden ve devredilecek sözleşmelerden damga vergisi alınmaz.
(7161/32) 7161 sayılı Kanunun 32 inci maddesi ile yapılan değişikliğin gerekçesi: Madde ile sözleşmelerin imalat girdilerinde meydana gelen beklenmeyen fiyat artışları dolayısıyla ülkemizin kalkınması için çok önemli olan büyük projelerin ve kamu hizmetlerinin aksamamasını ve oluşan mağduriyetlerin giderilmesini teminen yüklenicilere idare onayına bağlı olarak fesih ya da devir hakkı verilmesi amaçlanmıştır.
Ek fiyat farkı ve/veya sözleşmelerin devri
GEÇİCİ MADDE 5- (Ek: 19/01/2022-7351/11 md.) Ülkemizde ve dünyada hammadde temininde ve tedarik zincirlerinde yaşanan aksaklıklar ile girdi fiyatlarındaki beklenmeyen artışlar nedeniyle 1/12/2021 tarihinden önce 4734 sayılı Kanuna göre ihalesi yapılan ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla devam eden veya bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce fesih veya tasfiye edilmeksizin kabulü/geçici kabulü yapılan mal ve hizmet alımları ile yapım işlerine ilişkin Türk lirası üzerinden yapılan sözleşmelerde, 1/7/2021 ile 31/12/2021 tarihleri arasında (bu tarihler dâhil) gerçekleştirilen kısımlar için, ihale dokümanında fiyat farkı verilmesine ilişkin hüküm bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, 1/7/2021 ile 30/11/2021 tarihleri arasında (bu tarihler dâhil) ihalesi yapılan işlerde ihale tarihinin (son teklif verme tarihi) içinde bulunduğu aya ait endeks, 1/7/2021 tarihinden önce ihale edilen işlerde ise 2021 yılı Haziran ayına ait endeks temel endeks olarak kabul edilerek ve sözleşme fiyatları kullanılarak yüklenicinin başvurusu üzerine sözleşmesine göre hesaplanan fiyat farkına ilave olarak ek fiyat farkı verilebilir.
Ayrıca bu kapsamdaki sözleşmeler, yüklenicinin başvurusu ve idarenin onayı ile devredilebilir. Devredilen sözleşmelerde devir alacaklarda ilk ihaledeki şartlar, devir tarihi itibarıyla aranacak olup devirden kaynaklanan kısıtlama ve yaptırımlar uygulanmaz. Yüklenimi ortak girişim tarafından yürütülen sözleşmelerde ortaklar arasında devir veya hisse devirlerinde ilk ihaledeki yeterlik şartları aranmaz. Sözleşmeyi devreden yüklenicinin teminatı iade edilir. Bu kapsamda devredilecek sözleşmelerden damga vergisi alınmaz.
Sözleşmenin bu madde kapsamında devredilmesi durumunda birinci fıkra hükmü saklı kalmak üzere yüklenici devir tarihine kadar gerçekleştirdiği işler ya da imalatlar dışında idareden herhangi bir mali hak talebinde bulunamaz. Yüklenici tarafından idarece uygun görülecek can ve mal güvenliği ile yapı güvenliğine yönelik tedbirlerin alınması şarttır.
Bu madde kapsamında ek fiyat farkı verilebilecek alım türlerini, ürün ve girdileri, ek fiyat farkı verilmesi veya sözleşmenin devri için idareye başvuru süreleri ile devir işlemlerinin tamamlanacağı süre dâhil ek fiyat farkı hesaplamalarına ve sözleşmelerin devrine ilişkin esas ve usulleri tespite Cumhurbaşkanı yetkilidir.
Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından birinci fıkrada sayılan nedenlerle, 1/12/2021 tarihinden önce ihale edilen ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte devam eden sözleşmelerle ilgili olarak; 1/7/2021 tarihi ile 31/12/2021 tarihleri arasındaki iş programına göre gerçekleştirilemeyen iş miktarı için süre uzatımı ve fiyat farkı verilmesine yönelik Cumhurbaşkanı tarafından düzenlemeler yapılabilir.
4734 sayılı Kanundan istisna edilen mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinden Türk lirası üzerinden yapılan sözleşmeler için idareler tarafından bu maddeye uygun olarak ilgili mevzuatında düzenleme yapılabilir.
Kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşları ve üst birliklerinin taraf olduğu veya bu kuruluş veya birliklerin kaynaklarıyla karşılanan mal ve hizmet alımı ile yapım işlerine ilişkin Türk lirası üzerinden yapılan sözleşmelerde, bu maddeye göre fiyat farkı ödenebilmesine yönelik ilgili kuruluş veya üst birliğin mevzuatında düzenleme yapılabilir.
(7351/11) 7351 sayılı Kanunun 11 inci maddesi ile yapılan değişikliğin gerekçesi: Son dönemde ülkemizde ve dünyada hammadde temininde ve tedarik zincirlerinde aksaklıklar ve girdi fiyatlarında beklenmeyen artışlar meydana gelmiştir. Bu çerçevede, 1/12/2021 tarihinden önce 4734 sayılı Kanuna göre ihalesi yapılan ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla devam eden veya bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce fesih veya tasfiye edilmeksizin kabulü/geçici kabulü yapılan mal ve hizmet alımları ile yapım işlerine ilişkin Türk Lirası üzerinden yapılan sözleşmelerde, 1/7/2021 ile 31/12/2021 tarihleri arasında (bu tarihler dâhil) gerçekleştirilen kısımlar için, ihale dokümanında fiyat farkı verilmesine ilişkin hüküm bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, 1/7/2021 ile 30/11/2021 tarihleri arasında (bu tarihler dâhil) ihalesi yapılan işlerde ihale tarihinin (son teklif verme tarihi) içinde bulunduğu aya ait endeks, 1/7/2021 tarihinden önce ihale edilen işlerde ise 2021 yılı Haziran ayına ait endeks temel endeks olarak kabul edilerek ve sözleşme fiyatları esas alınarak yüklenicinin başvurusu üzerine sözleşmesine göre hesaplanan fiyat farkına ilave olarak idarece ek fiyat farkı verilebilmesi öngörülmektedir. Ayrıca bu sözleşmelerin yüklenicinin başvurusu ve idarenin onayı ile devredilebilmesi imkânı getirilerek uygulanacak kurallar belirlenmektedir.
Alım türleri, konuları, ürün ve girdiler, işin niteliği, sözleşmesine göre fiyat farkı verilip verilmediği veya uygulanan fiyat farkı formülü gibi kriterlere göre farklı ek fiyat farkı hesaplama yöntemleri belirlenmesine ve sözleşmelerin devrine ilişkin esas ve usullerin tespiti konusunda Cumhurbaşkanına yetki verilmektedir.
4734 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi ve diğer maddelerinde yer alan istisnalar ile diğer kanunlarla 4734 sayılı Kanundan istisna edilen mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinden Türk Lirası üzerinden yapılan sözleşmeler için idareler tarafından bu maddeye uygun olmak kaydıyla ilgili mevzuatında ek fiyat farkı verilmesine ve/veya bu sözleşmelerin devredilmesine yönelik düzenleme yapılmasına imkân tanınmaktadır.
Ek fiyat farkı veya sözleşmelerin feshi
GEÇİCİ MADDE 6- (Ek: 08/04/2022-7394/19 md.) 1/4/2022 tarihinden önce 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa göre ihale edilen mal ve hizmet alımları ile yapım işlerine ilişkin Türk lirası üzerinden yapılan ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla devam eden (kabulü/geçici kabulü onaylanmamış olan) sözleşmelerde;
a) 1/1/2022 tarihinden sonra (bu tarih dâhil) gerçekleştirilen kısımlar için; ihale dokümanında fiyat farkı hesaplanmasına ilişkin hüküm bulunanlarda, sözleşmesine göre hesaplanan fiyat farkı tutarı oransal olarak artırılabilir, ihale dokümanında fiyat farkı hesaplanmasına ilişkin hüküm bulunmayanlar ile hüküm bulunmakla birlikte sadece girdilerin bir kısmı için fiyat farkı hesaplananlarda hesaplanmayan kısımlar için de fiyat farkı verilebilir.
b) 1/1/2022 ile 31/3/2022 tarihleri arasında (bu tarihler dâhil) gerçekleştirilen kısımlar için, ihale dokümanında fiyat farkı hesaplanmasına ilişkin hüküm bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, 1/7/2021 ile 31/3/2022 tarihleri arasında (bu tarihler dâhil) ihalesi yapılan işlerde ihale tarihinin (son teklif verme tarihi) içinde bulunduğu aya ait endeks, 1/7/2021 tarihinden önce ihale edilen işlerde ise 2021 yılı Haziran ayına ait endeks temel endeks olarak kabul edilerek ve sözleşme fiyatları kullanılarak yüklenicinin başvurusu üzerine sözleşmesine göre hesaplanan fiyat farkına ilave olarak ek fiyat farkı verilebilir.
1/4/2022 tarihinden önce 4734 sayılı Kanuna göre ihale edilen (3 üncü maddesindeki istisnalar dâhil) yapım işlerine ilişkin Türk lirası üzerinden imzalanan ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla devam eden (geçici kabulü onaylanmamış olan) sözleşmelerde, 1/1/2022 ile 31/3/2022 tarihleri arasında (bu tarihler dâhil) iş programına göre gerçekleştirilemeyen iş miktarı için süre uzatımı verilebilir.
1/1/2022 tarihinden önce 4734 sayılı Kanuna göre ihale edilen mal ve hizmet alımları ile yapım işlerine ilişkin Türk lirası üzerinden yapılan ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla devam eden sözleşmelerden, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla gerçekleşme oranı ilk sözleşme bedelinin yüzde 15’ine kadar olanlar (bu oran dâhil) yüklenicinin başvurusu üzerine feshedilip tasfiye edilir. Geçici 5 inci maddeye göre devredilen sözleşmeler için bu fıkra kapsamında fesih başvurusunda bulunulamaz. Feshedilen sözleşmelerde birinci fıkranın (a) ve (b) bendindeki hükümler uygulanmaz. Sözleşmenin feshi halinde yüklenici hakkında fesihten kaynaklanan kısıtlama ve yaptırımlar uygulanmaz ve yüklenicinin teminatı iade edilir. Bu durumda, fesih tarihine kadar gerçekleştirilen imalatlar dışında idareden herhangi bir mali hak talebinde bulunulamaz ve 4734 sayılı Kanunun 53 üncü maddesinin (j) fıkrasının (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel iade edilmez. Yüklenici tarafından can ve mal güvenliği ile yapı güvenliğine yönelik idarece uygun görülecek tedbirlerin alınması şarttır. Bu kapsamda düzenlenecek fesihnamelerden damga vergisi alınmaz. Bu fıkra kapsamında feshedilen sözleşmelere konu edilen mal ve hizmet alımları ile yapım işleri, Hazine ve Maliye Bakanlığının uygun görüşü üzerine yeniden ihale edilebilir.
Geçici 5 inci maddenin altıncı ve yedinci fıkraları kapsamındaki sözleşmeler için birinci, ikinci, üçüncü ve beşinci fıkralara uygun olarak ilgili mevzuatında düzenleme yapılabilir.
Birinci fıkranın (a) ve (b) bentleri kapsamına girecek alım türleri, ürün ve girdiler ile bu bentlere ilişkin hesaplama yöntemlerini; (a) bendinde belirtilen oranları ve uygulama dönemini; başvuru ve onay süreleri ile fiyat farkı, ek fiyat farkı, süre uzatımı ve sözleşmenin feshine dair diğer hususlar dâhil yukarıdaki fıkraların uygulanmasına ilişkin esas ve usulleri tespite Cumhurbaşkanı yetkilidir.
Taşıma yoluyla eğitime erişim kapsamında bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce, 4734 sayılı Kanuna göre ihale edilen veya aynı Kanunun 22 nci maddesine göre imzalanan öğrenci taşıma ve öğle yemeği hizmet alımlarına ilişkin sözleşmeler ile aynı Kanunun 3 üncü maddesinin (e) bendine göre imzalanan öğle yemeği hizmet alımlarına ilişkin sözleşmelerin/protokollerin (bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce fesih veya tasfiye edilenler ile kabulü yapılanlar hariç), 1/1/2022 ile 30/6/2022 tarihleri arasında (bu tarihler dâhil) gerçekleştirilen kısımları için, sözleşmede/protokolde fiyat farkı hesaplanmasına ilişkin hüküm bulunmayanlar ile hüküm bulunmakla birlikte sadece girdilerin bir kısmı için fiyat farkı hesaplananlarda hesaplanmayan kısımlar için ek fiyat farkı verilebilir. Bu fıkra kapsamındaki sözleşmelerde/protokollerde bu maddenin diğer fıkraları uygulanmaz. Bu fıkra kapsamında ek fiyat farkı hesaplanmasına ilişkin esas ve usuller Kamu İhale Kurumunun görüşü üzerine Millî Eğitim Bakanlığınca belirlenir.
(7394/19) 7394 sayılı Kanunun 19 uncu maddesi ile yapılan değişikliğin gerekçesi: Taşıma yoluyla eğitim hizmetinin aksamadan yürütülmesini temin etmek üzere, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa göre ihale veya doğrudan temin usulü ile karşılanan öğrenci taşıma ve öğle yemeği hizmetleri ile aynı Kanımun 3 üncü maddesinin (e) bendine göre Millî Eğitim Bakanlığına bağlı üretim yapan okullar ve merkezlerden temin edilen öğle yemeği hizmetlerinin 1 Xxxx 2022 - 30 Haziran 2022 tarihleri arasındaki kısımlanna ek fiyat verilmesine imkân tanınmakta ve ek fiyat farkına ilişkin esas ve usullerin tespiti için Milli Eğitim Bakanlığına yetki verilmektedir.
Madde 40- Bu Kanun 1.1.2003 tarihinde yürürlüğe girer.
(4735/40) Gerekçe madde 40 – Kanun, Kamu İhale Kanununa göre yapılan ihalelere ilişkin sözleşmelerin düzenlenmesi ve uygulanması ile ilgili esas ve usulleri belirlemek üzere hazırlandığından, Kamu İhale Kanunu ile aynı tarihte yürürlüğe girmesi gerekli görülmüştür.
Yürütme
Madde 41- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
(4735/41) Gerekçe madde 41 – Yürütme maddesidir.
5/1/2002 TARİHLİ VE 4735 SAYILI KANUNA İŞLENEMEYEN HÜKÜMLER
1) 30/7/2003 tarihli ve 4964 sayılı Kanunun hükmüdür:
Geçici Madde 1- 4734 ve 4735 sayılı kanunlarda bu Kanunla yapılan değişikliklerden dolayı yeniden düzenlenmesi gereken standart ihale dokümanı, Tip Sözleşme ve yönetmelikler, bu Kanunun yayımlandığı tarihten itibaren altmış gün içinde Kurum tarafından hazırlanarak yürürlüğe konulur. 4734 sayılı Kanundaki parasal limitlerde bu Kanunla yapılan değişiklikler ve yeni eklenen parasal limitler, 22.1.2002 tarihinde geçerli kabul edilerek 1.1.2003 tarihine göre 4734 sayılı Kanunun 67 nci maddesindeki esaslar dahilinde Kurum tarafından güncellenir. Bu düzenlemelerin yürürlüğe konulmasına kadar, idareler, mevcut usul, esas ve yönetmelik hükümlerini uygulamaya devam ederler.
4734 sayılı Kanunun 3 üncü ve geçici 4 üncü maddelerinde bu Kanunla yapılan değişikliklerden dolayı hazırlanması ve yürürlüğe konulması gereken esas ve usuller, bu Kanunun yayımlandığı tarihten itibaren otuz gün içinde hazırlanır ve yürürlüğe konulur. Bu düzenlemelerin yayımlanmasına kadar idareler, 4734 sayılı Kanunun bu Kanunla değiştirilmeden önce yürürlükte bulunan 3 üncü ve geçici 4 üncü maddeleri gereği hazırlanan ve yürürlüğe konulan esas ve usulleri uygulamaya devam ederler.
4734 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin (g) bendindeki istisna hükmünden yararlanan kuruluşların sözleşme altında yüklenici oldukları yapım işi alımları da on yıl süreyle aynı bentte öngörülen istisna hükümlerine tâbidir.
(4964/Geçici md.1) 4964 sayılı Kanunun Geçici 1 inci maddesinin gerekçesi: Madde ile 4734 ve 4735 sayılı kanunlarda yapılan değişikliklere paralel olarak, uygulama yönetmeliklerinde ve diğer ilgili mevzuatta yapılması gerekli değişikliklerin bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren altmış gün içinde yürürlüğü konulması ve bu arada boşluk doğmamasını temine yönelik teknik bir düzenleme yapılmaktadır.
Genel Kurul aşamasında önerge ile getirilen değişikliğin gerekçesi; “Bent kapsamındaki bazı kuruluşların yapım işleri alanında faaliyette bulunmakta olmaları nedeniyle, bu kuruluşların istekli sıfatıyla katılarak kazandıkları yapım ihalelerine ilişkin sözleşmeleri ifa etmek için yapacakları yapım işi alımlarında yeniden ihale yapılması sözleşmenin ifasını imkânsız hale getireceğinden dolayı böyle bir düzenleme yapılması zorunlu görülmektedir.” şeklindedir.
2) 25/11/2020 tarihli ve 7257 sayılı Kanunun hükmüdür:
MADDE 9 – 4646 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“Şirket kurulumu ve devir
EK MADDE 1 – Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile ilgili kamu iktisadi teşebbüsleri ve bunların bağlı ortaklıkları tarafından bu maddenin yürürlük tarihinden önce yurt dışında kurulan şirketlerin Türkiye’deki şubelerinin bulunduğu yerlerde söz konusu şirketlerin ortaklarınca, işletme konuları, ticaret unvanları, sermayeleri ve ortaklık payları aynı kalmak suretiyle, bu madde ve özel hukuk hükümlerine tabi olmak ve ikinci fıkrada belirtilen işlemleri gerçekleştirmek üzere, Cumhurbaşkanı kararıyla ayrı birer şirket kurulabilir. Bu şirketler, bu madde ve 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun bu maddeye aykırı olmayan hükümlerine göre Hazine ve Maliye Bakanlığının görüşü de alınmak suretiyle hazırlanacak esas sözleşmelerinin tescil ve ilanıyla faaliyete geçerler.
Kurulan şirketler faaliyete geçmelerini müteakip en geç altı ay içerisinde yurt dışındaki şirketlerle yapacakları protokollerle, yurt dışındaki şirketlerin her türlü; haklarını, alacaklarını, yükümlülüklerini, taşınırlarını ve taşınmazlarını, gemilerini ve taşıtlarını, ruhsatlarını ve lisanslarını, fikri ve sınai haklarını, uluslararası kuruluşlar ve şirketler nezdindeki hisselerini ve ortaklıklarını, sözleşmelerini ve kredi anlaşmalarını, araçlarını, gereçlerini ve malzemelerini, yazılımlarını ve donanımlarını, yazılı ve elektronik ortamdaki kayıtlarını ve diğer dokümanlarını, taraf olduğu davaları ve icra takiplerini, bu maddenin yürürlük tarihinden önceki borçlarını ve personelini devralabilirler. Söz konusu devir işlemlerinin tamamlanmasıyla beraber, yurt dışında kurulan şirketlerin Türkiye’deki şubeleri talep üzerine tasfiyesiz terkin olunur. Bu devirlere ilişkin bütün devir, temlik ve intikal işlemleri ile bu işlemlerden doğan kazançlar ve bu işlemlerle ilgili olarak düzenlenecek her türlü sözleşme, protokol ve kâğıtlar damga vergisi dâhil her türlü vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülüklerden istisnadır. Bu devir işlemlerine ve protokollere ilişkin olarak ortaya çıkabilecek tereddütleri gidermeye Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı yetkilidir. İlgili mevzuatta yurt dışındaki şirketlere yapılan atıflar devir işlemlerinin tamamlanmasını müteakip ilgisine göre Türkiye’de kurulan şirketlere yapılmış sayılır.
Kurulan şirketler, işletme konusu dâhilinde olmak kaydıyla 11/9/1981 tarihli ve 2522 sayılı Kamu Kuruluşlarının Yurt Dışındaki İhalelere Katılması Hakkında Kanuna tabi olmaksızın yurt içinde ve yurt dışında gereken faaliyetleri yürütmeye yetkilidir. Bu şirketler hakkında; 10/2/1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu, 5/1/1961 tarihli ve 237 sayılı Taşıt Kanunu, 8/9/1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu, ceza ve ihalelerden yasaklanma hükümleri hariç 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu, 5/1/2002 tarihli ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu, 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun kuruluşa ve tescile, ayni ve nakdi sermaye konulmasına, sermaye ve kanuni yedek akçelerle ilgili olarak kendiliğinden sona ermeye ilişkin hükümleri, 8/6/1984 tarihli ve 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname, 22/1/1990 tarihli ve 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname, 18/5/1994 tarihli ve 527 sayılı Kanun Hükmünde Kararname, 4/7/2001 tarihli ve 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile kamu kurum ve kuruluşlarına personel alınmasına dair ilgili mevzuat hükümleri uygulanmaz. Ancak, Türkiye Büyük Millet Meclisi denetimine ilişkin 2/4/1987 tarihli ve 3346 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri ile Fonların Türkiye Büyük Millet Meclisince Denetlenmesinin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun 9 uncu maddesi hükümleri uygulanır. Kurulan şirketlerde 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununa tabi personel istihdam edilir.
Kurulan şirketlerin ortaklık yapısını değiştirmeye, yurt içinde ve yurt dışında şirket kurmasına veya bir şirkete yüzde elliden fazla hisseyle ortak olmasına karar vermeye Cumhurbaşkanı yetkilidir.”
(7257/9) 7257 sayılı Kanunun 9 uncu maddesiyle 4646 sayılı Kanuna eklenen 1 inci maddenin gerekçesi: Madde ile 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanununa eklenmesi öngörülen ek 1 inci madde kapsamındaki devrilerin katma değer vergisinden istisna tutulması öngörülmektedir.
1 20/11/2008 tarihli ve 5812 sayılı Kanunun 32 nci maddesiyle; bu fıkrada yer alan “Çerçeve sözleşme” ibaresi,
“Çerçeve anlaşma”, “kısa” ibaresi “münferit” olarak değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
2 Bu maddede geçen “pilot” ibareleri, 30/7/2003 tarihli ve 4964 sayılı Kanunun 45 inci maddesiyle “pilot veya
koordinatör” olarak değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
3 20/11/2008 tarihli ve 5812 sayılı Kanunun 34 üncü maddesiyle; bu bentte yer alan “yirmi gün” ibaresi, “on
gün” olarak değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
4 Bu maddenin başlığı “Öngörülemeyen durumlar nedeniyle işin tasfiyesi” iken, 30/7/2003 tarihli ve 4964 sayılı
Kanunun 46 ncı maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
5 Bu fıkrada geçen “en geç otuz gün” ibaresi, 30/7/2003 tarihli ve 4964 sayılı Kanunun 47 nci maddesiyle “en
geç kırkbeş gün” olarak değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
6 Bu madde başlığı 14/02/2020 tarihli ve 7221 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin hükmüdür.
7 Bu madde başlığı 14/02/2020 tarihli ve 7221 sayılı Kanunun 31 inci maddesinin hükmüdür.