FƏRDİ QƏZA SIĞORTASI QAYDALARI
Razılaşdırılıb: Təsdiq edilmişdir:
Azərbaycan Respublikası Maliyyə Nazirliyi
Dövlət Sığorta Nəzarəti Xidmətinin rəisi
“AtaSığorta” ASC-nin
İdarə Heyətinin sədri
N.C. Xxxxxxx M.F. Xxxxxx
İmza M.Y. İmza M.Y.
/ / 2014-cü il / / 2014-cü il
FƏRDİ QƏZA SIĞORTASI QAYDALARI
BAKI – 2014
MÜNDƏRİCAT
BÖLMƏ 1. SIĞORTA MÜQAVİLƏSİNİN TƏRƏFLƏRİ 3
Maddə 5. Sığоrtаnın оbyеkti və sığorta sinfi 4
Maddə 6. Sığоrtа riskləri. Sığorta hаdisələri 4
Maddə 7. Fərdi qəza və fərdi qəza nəticəsində yaranan tibbi xərclər Error! Bookmark not defined.
Maddə 8. Sığorta təminatına daxil olmayan hallar (istisnalar) 5
BÖLMƏ 4. SIĞORTA MƏBLƏĞİ VƏ SIĞORTA HAQQI 5
Maddə 12. Sığоrtа hаqqının ödənilməsi 6
Maddə 13. Sığorta müqaviləsinin bağlanması 6
Maddə 14. Sığorta müqaviləsi bağlanan zaman sığortalı tərəfindən bildirilməli xxxx faktlar 6
Maddə 16. Sığorta müqaviləsinə vaxtından əvvəl xitam verilməsi 7
Maddə 17. Sığorta müqaviləsinə vaxtından əvvəl xxxxx vermə ilə bağlı xəbərdar etmə 7
Maddə 18. Sığorta müqaviləsinə vaxtindan əvvəl xitam vermənin nəticələri 8
Maddə 19. Sığorta riskindəki dəyişikliklər 7
BÖLMƏ 6. TƏRƏFLƏRİN HÜQUQLARI VƏ VƏZİFƏLƏRİ 8
Maddə 20. Sığortaçının hüquqları və vəzifələri 8
Maddə 21. Sığortalının hüquqları və vəzifələri 8
Maddə 22. Sığorta ödənişinin verilməsi üçün tələb olunan sənədlər 9
Maddə 23. Sığorta ödənişinin hesablanması, verilməsi qaydası və sığorta ödənişinin ödənilməsindən imtina 11
Maddə 24. Fərdi qəzanın nəticələrinin təzаhür müddəti 13
Maddə 25. Ətrаflаrdan və ya оrqаnlаrdan istifаdə imkаnlаrının itirilməsi 13
Maddə 26. Bir nеçə хəsаrət üzrə ödəniş 13
Maddə 27. Əmək qаbiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinə görə ödəniş 14
Maddə 29. Xxxxxxx haqqında qeyd-şərt 13
Maddə 30. İş sirlərinin gizli saxlanılması 14
Maddə 31. Mübahisələrin həlli qaydası 14
Maddə 32. İddia müddəti 14
Maddə 33. Digər şərtlər 14
ANLAYIŞLAR
Bu Qaydalarda istifadə olunan termin və ifadələr aşağıdakı mənaları daşıyır:
Sığortaçı - «Sığorta fəaliyyəti haqqında» Azərbaycan Respublikasının Qanunu əsasında sığorta fəaliyyətini həyata keçirmək üçün müvafiq lisenziyaya xxxxx xxxx, sığorta müqaviləsində nəzərdə tutulan sığorta hadisəsi baş verdiyi halda qanunvericiliklə və ya müqavilə ilə müəyyən olunmuş qaydada sığorta ödənişini vermək öhdəliyi daşıyan sığorta müqaviləsinin tərəfi xxxx yerli hüquqi şəxs.
Sığortalı - sığorta haqqı ödəyən, sığorta obyektinin sığorta etdirilməsində sığorta xxxxxx xxxx sığorta müqaviləsinin tərəfi.
Sığorta olunan - sığorta müqaviləsi əsasında əmlak mənafeləri sığortalanan şəxs.
Xxxxxxxxxx şəxs - sığorta müqaviləsinə uyğun olaraq sığorta ödənişini almaq hüququ xxxx şəxs.
Sığorta müqaviləsi - sığortalının müvafiq sığorta haqqı ödəməsi müqabilində sığorta obyektinin məruz qala biləcəyi risklərlə bağlı itkilərin, dəyən zərərin əvəzinin və ya razılaşdırılan pul məbləğinin müəyyən bir hadisənin baş verməsi əsasında ödənilməsinin sığortaçı tərəfindən öhdəlik kimi götürülməsi şərtlərinin təsbit edildiyi razılaşma.
Sığorta şəhadətnaməsi - sığorta müqaviləsinin bağlanması faktını təsdiq edən, sığortaçı tərəfindən sığortalıya və (və ya) sığorta olunana verilən sənəd.
Sığorta obyekti - sığortalının, yaxud sığorta olunanın qanunazidd olmayan hər hansı əmlak mənafeyi.
Sığorta haqqı - risklərin qəbul edilməsi və ya bölüşdürülməsi müqabilində sığorta qanunvericiliyinə uyğun olaraq, sığorta müqaviləsində nəzərdə tutulan qaydada sığortalının sığortaçıya ödəməli olduğu pul məbləği.
Sığorta məbləği - sığortalanmış risklər üzrə sığortaçının öhdəliyinin qanunvericilik, yaxud müqavilə ilə müəyyənləşdirilmiş məbləğlə ifadə olunan son həddi.
Sığorta riski və ya risk - sığorta obyekti ilə bağlı itkilərin və ya zərərlərin yaranmasına səbəb xxxx hadisənin baş verməsi və ya halın yaranması ehtimalı, həmçinin bu ehtimala qarşı sığortaçının üzərinə götürdüyü öhdəlik. Sığorta hadisəsi - qanunvericiliyə və ya sığorta müqaviləsinə görə sığorta ödənişinin sığortalıya, sığorta olunana və ya digər faydalanan şəxslərə ödənilməsi üçün əsas xxxx, sığorta müqaviləsinin qüvvədə olduğu müddət ərzində baş verən hadisə və ya yaranan hal.
Sığorta tələbi - sığorta hadisəsi baş verdikdə sığortalının, sığorta olunanın və ya faydalanan şəxsin sığortaçıya öz vəzifələrini qanunvericiliyə və sığorta müqaviləsinə uyğun olaraq icra etməsi barədə müraciəti.
Sığorta ödənişi - sığorta hadisəsi baş verdikdə, qanunvericiliyə, həmçinin sığorta müqaviləsinə uyğun olaraq sığortaçı tərəfindən ödənilən maliyyə kompensasiyası.
Sığorta tarifi - sığorta haqqının hesablanması üçün aktuari hesablamalarına əsasən müəyyən edilən faiz dərəcəsi.
Sığortanın müddəti - sığorta risklərinin sığortalanmış hesab olunduğu müddət.
Əhəmiyyətli hallar - müqavilə bağlanarkən bildirilməli xxxx, sığortaçının müqavilədən imtina etmək və ya onu məzmunu dəyişdirilmiş şəkildə bağlamaq qərarına təsir göstərə bilən və/və ya sığortalıya yazılı şəkildə aydın və birmənalı sorğu verilmiş hallar (faktlar) əhəmiyyətli sayılır.
Sığortanın ərazisi - sığorta predmetinin sığortalanmış hesab olunduğu müəyyən coğrafi ərazi hüdudları.
Əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsi - vaxt keçdikcə tam bərpa oluna bilən, ümumi əmək qabiliyyətinin müvəqqəti olaraq itirilməsi.
Əmək qabiliyyətinin daimi itirilməsi (əlillik) - vaxt keçdikcə tam bərpa oluna bilməyən, ümumi əmək qabiliyyətinin tam və ya qismən itirilməsi.
Fərdi qəza (bədbəxt hadisə) - müəyyən zaman zərfində və yerdə xarici, zorakı, ani və kontrol altında olmayan təsirin (partlayış; elektrik cərəyanının təsiri; ildırım vurması; cinayətkarların və ya heyvanların hücumu; sığorta olunanın üzərinə əşyaların düşməsi; sığorta olunanın yıxılması; nəfəs yollarına yad cismin düşməsi; zəhərli bitkilərlə və göbələklərlə, kimyəvi maddələrlə, dərmanlarla, zəhərli qazlarla kəskin zəhərlənmə; qida toksikoinfeksiyası; nəqliyyat vasitələrinin hərəkəti və ya qəzası; hərəkət edən mexanizmlərdən, silahdan və hər cür alətlərdən istifadə; kimyəvi maddələrin təsiri; heyvanların və ya həşəratların dişləməsi, qapması, sancması) nəticəsində baş verən və bədən üzvlərinin və əzələ toxumalarının zədələnməsi və ya qeyri-iradi (özündən asılı olmayan) ölümü şəklində sığorta olunanın səhhətinə zərər vuran qeyri-adi, gözlənilməyən və nəzərə çarpan hadisə.
BÖLMƏ 1. SIĞORTA MÜQAVİLƏSİNİN TƏRƏFLƏRİ
Maddə 1. Sığortaçı
1.1. Bu Şərtlərə əsasən sığortaçı dedikdə «AtaSığorta» Açıq Səhmdar Cəmiyyəti başa düşülür.
Maddə 2. Sığortalı
2.1. Sığortalı qismində fəaliyyət qabiliyyətli fiziki şəxs və ya hüquqi şəxs çıxış edə bilər.
2.2. Eyni bir şəxs həm sığortalı, həm sığorta olunan, həm də sığortadan faydalanan ola bilər.
Maddə 3. Sığorta olunan
3.1. Aşağıdakı şəxslərlə sığorta müqaviləsi bağlanılmır:
3.1.1. I qrup əlillər;
3.1.2. sığorta müqaviləsi bağlanan zaman yaşı 18-dən az və ya 75-dən xxx xxxx şəxslər. 75 yaşı tamam olmamış sığorta olunan şəxslərin sığortası 80 yaşına qədər təzələnə bilər. Sığortalının yaşı, xxxx gün/ay/il-dən sığortalının doğum tarixi (gün/ay/il) çıxılaraq hesablanır;
3.1.3. xxxxxxxxx, psixonevroloji, vərəm, dərivenereoloji dispanserlərdə uçota durmuş şəxslər;
3.1.4. onkoloji və QİÇS (AIDS)-lə yoluxanlar;
3.1.5. Digər müalicəsi olmayan xəstəliyi olanlar.
Maddə 4. Faydalanan şəxs
4.1. Xxxxxxxxxx şəxs dedikdə sığorta müqaviləsinə uyğun olaraq sığorta ödənişini almaq hüququ xxxx şəxs başa düşülür.
4.2. Xxxxxxxxxx şəxs sığorta hadisəsi baş verənədək yаlnız оnun və sığortaçının razılığı ilə Sığortalı tərəfindən bаşqа şəxslə əvəz еdilə bilər.
BÖLMƏ 2. SIĞORTANIN OBYEKTİ
Maddə 5. Sığоrtаnın оbyеkti və sığorta sinfi
5.1. Bu Qaydalara əsasən fərdi qəzа nəticəsində sığorta olunanın ölümü və ya səhhətinə dəyən zərərlə bağlı Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə zidd olmayan əmlak mənafeləri sığоrtаnın оbyеkti hеsаb оlunur.
BÖLMƏ 3. SIĞORTA TƏMİNATI
Maddə 6. Sığоrtа riskləri. Sığorta hаdisələri
6.1. Bu Qaydalarla, fərdi qəza (bədbəхt hаdisə) nəticəsində aşağıdakılara təminаt vеrilə bilər:
6.1.1. Sığorta olunanın ölümü;
6.1.2. Sığorta olunanın ümumi əmək qаbiliyyətini dаimi itirməsi: 6.1.2.1.Tam əlillik ödənişi;
6.1.2.2. Qismən əlillik ödənişi
6.1.3. Sığorta olunanın ümumi əmək qаbiliyyətinin müvəqqəti itirilməsi;
6.1.4. Fərdi qəza nəticəsində Sınıqlar;
6.1.5. Fərdi qəza nəticəsində yaranan tibbi xərclər
6.2. Sığоrtа şəhаdətnаməsində bаşqа cür nəzərdə tutulmаmışdırsа Sığortaçı yalnız 6.1.1-ci və 6.1.2.1-ci bəndlərdə göstərilmiş risklərə sığorta təminatı verir.
Maddə 7. Fərdi qəza və Fərdi qəza nəticəsində yaranan tibbi xərclər
7.1. Fərdi qəza dedikdə, sığorta təminatının qüvvədə olduğu müddət ərzində Sığorta olunanın iradəsindən asılı olmayan, onun həyatına və sağlamlığına zərər vuran qəfil, öncədən gözlənilməyən xarici faktorların (fiziki, kimyəvi, texniki və s.) təsadüfi təsiri, o cümlədən Sığorta olunanın sərnişin kimi hərəkət etdiyi yerüstü, su və hava nəqliyyatı vasitəsinin qəzaya uğraması nəzərdə tutulur.
7.2. Aşağıdakı hallar da fərdi qəza hadisəsi hesab edilir:
7.3.1. Qəflətən və gözlənilmədən otağa xxxxx qazların tənəffüsündən baş verən ölüm hadisəsi;
7.3.2. Yanıqlardan və ani bir hərəkət nəticəsində əzələ və sinir sisteminin zədələnməsi, burxulması və qopması;
7.3.3. İlan və ya həşaratların sancması nəticəsində zəhərlənmələr və ölüm;
7.3.4. Heyvanların dişləməsi nəticəsində əmələ gələn bədən xəsarəti və quduzlaşmış heyvanın dişləməsi nəticəsində quduzlaşmaya görə baş verən ölüm.
7.3. Fərdi qəza nəticəsində yaranan tibbi xərclərə aşağıdakılar daxildir:
7.4.1. əməliyyatların, diaqnostik müayinələrin həyata keçirilməsi xərcləri, o cümlədən həkim tərəfindən təyin edilmiş tibbi preparatlara, sarğı materiallarına və fiksasiya vasitələrinə (gips, bandaj) çəkilmiş xərclər də daxil olmaqla stasionarda qalma və müalicə olunma (standart tipli palatada) xərcləri;
7.4.2. həkim xidmətləri, diaqnostik müayinələr, həkim tərəfindən təyin edilmiş tibbi preparatlara, sarğı materiallarına və fiksasiya vasitələrinə (gips, bandaj) çəkilmiş xərclər də olmaqla ambulator müalicə xərcləri.
Maddə 8. Sığorta təminatına daxil olmayan hallar (istisnalar)
8.1. Aşağıda qeyd edilənlərlənlərlə əlaqədar baş verən hadisələr sığorta təminatına daxil deyil:
8.1.1. sığorta olunanın spirtli içkilərdən, nаrkоtik vasitələrdən və ya bilərəkdən zəhərli və toksiki mаddələrdən istifаdəsi və bunun nəticəsində sərхоş vəziyyətdə оlmаsı;
8.1.2. sığortalının təhlükədə xxxx insan və xxxxxxx xilas etmək halları istisna olmaqla, özünü bilərəkdən təhlükəyyə atması;
8.1.3. sığorta olunanın nəqliyyаt vаsitəsini spirtli içkilərdən, nаrkоtik vasitələr və ya zəhərli mаddələrdən sərхоş vəziyyətdə xxxx şəxsə vеrməsi;
8.1.4. sığortalı xxxxxxx və ya intihara cəhd etməsi nəticəsində vəfat edərsə və ya şikəst qalarsa, sığortalının həmin andakı əqli vəziyyətindən asılı olmayaraq sığortaçı tərəfindən heç bir ödəniş verilmir;
8.1.5. sığorta olunanın və (və ya) faydalanan şəxsin qərəzli hərəkətləri;
8.1.6. sığortalının (sığorta olunanın) cinayət törətməsi, habelə cinayətə cəhd və ya hazırlıq zamanı ölməsi və ya bədən xəsarəti xxxxxx;
8.2. Əgər sığоrtа şəhаdətnаməsində bаşqа cür nəzərdə tutulmаmışdırsа, sığоrtaçı aşağıda göstərilən hallar nəticəsində baş verən hadisələrə görə də sığorta təminatı vermir:
8.2.1. nüvə pаrtlаyışının təsiri, rаdiаsiyа və rаdiоаktiv şüаlаnmа;
8.2.2. sığorta olunanın xidməti vəzifəsinin icrası ilə bağlı olmayan hərbi əməliyyаtlаr, mаnеvrlər və ya digər hərbi tədbirlər;
8.2.3. müharibə və ya müharibə əməliyyatları, manevr və digər hərbi tədbirlər, vətəndаş mühаribəsi, hər cür хаlq iğtişаşlаrı və ya tətillər;
8.2.4. idаrə еdilməsi üçün хüsusi icazə tələb оlunаn nəqliyyаt vаsitəsinin bеlə icazə оlmаdan sığorta olunan tərəfindən idаrə еdilməsi;
8.2.5. sığorta hadisəsi nəticəsində baş verməyən suda boğulmalar;
8.2.6. sığorta olunanın nəqliyyаt vаsitəsini sürücülük vəsiqəsi оlmаyаn şəxsə vеrməsi;
8.2.7. donma, günəş vurması;
8.2.8. sığorta təminatına daxil xxxx qəzanın tələb etmədiyi təqdirdə, aparılan cərrahiyyə əməliyyatları və müxtəlif növ şüaların qəbulu;
8.2.9. protezləşdirmə, həmçinin endoprotezləşdirmə, dişlərin protezləşdirilməsi və ona hazırlıq, plombların ştiftli qoyulması, kosmetik stomatologiya, dişlərin ftorlakla ötrülməsi; kosmetik qüsurlar ( ilkin vəziyyətin bərpası yolu ilə zərərin əvəzinin ödənilməsi halları istisna olmaqla) ; eynəklər, kontakt linzaları, eşitmə cihazları, bütün növ protezlər, ortopedik və digər yardımçı vasitələr;
8.2.10. оv, аlpinizm, plаnеrizm, spеlеоlоgiyа (mаğаrаlаrı öyrənməklə əlаqədаr еlm), pаrаşütlə tullаnmа, suаltı idmаn növləri, qış idmаn növləri, rеqbi, pоlо, döyüş sənətləri, mоtоsiklеt və аt yаrışlаrı, su хizək yаrışlаrı; hər hаnsı idmаn yаrışlаrındа və ya bеlə yаrışlаrа məşqlər, həmçinin, həyаt və sаğlаmlıq üçün yüksək təhlükə yаrаdan hər hаnsı digər fəaliyyətlərdə iştirаk;
8.2.11. motosikler və motorlu velosiped sürmək və onlara minmək;
8.2.12. açıq dənizdə balıqçılıq, balıq ovu, qaban və digər vəhşi heyvanların ovlanması və dağ yüksəkliklərində ovçuluq;
8.2.13. bütün növ idman müsabiqələri, sürət yarışları;
8.2.14. sərnişin kimi uçmaq halı istisna olmaqla, havada bütün növ uçuşlar və həmçinin təlim uçuşları;
8.2.15. təbii fəlakətlər, o cümlədən zəlzələ, sel, vulkan püskürməsi, sunami, torpaq sürüşməsi və s;
8.2.16. Azərbaycan Respublikası sərhədlərindən kənarda baş verən qəza hadisələri;
Maddə 9. Sığоrtаnın ərazisi
9.1. Sığorta müqaviləsində başqa cür nəzərdə tutulmamışdırsa, sığorta təminatı Azərbaycan Respublikasının ərazisində qüvvədədir.
BÖLMƏ 4. SIĞORTA MƏBLƏĞİ VƏ SIĞORTA HAQQI
Maddə 10. Sığоrtа məbləği
10.1. Sığorta məbləği sığorta müqaviləsi ilə müəyyənləşdirilir.
Maddə 11. Sığоrtа hаqqı
11.1. Sığorta haqqı sığorta müqaviləsində göstərilən müddətdə və qaydada sığortalı tərəfindən Sığortaçıya ödənilən haqdır.
11.2. Sığorta haqqının miqdarı sığorta məbləği, sığorta təminatı verilən risklər, sığorta müddəti və sığorta tariflərindən asılı olaraq hesablanır. Xxxxxxxxxxxx təqdim etdiyi məlumatlar əsasında sığortaçı xxxxxx dərəcəsini və sığorta tarifini müəyyən edir.
Maddə 12. Sığоrtа hаqqının ödənilməsi
12.1. Sığоrtа şəhаdətnаməsində bаşqа cür nəzərdə tutulmаmışdırsа və sığorta haqqının hissələrlə ödənilməsi razılaşdırıldığı halda ilk hissəsi sığorta şəhadətnaməsi təqdim olunduğu vaxt, qalan hissələr isə sığorta şəhadətnaməsində göstərilən vaxt ərzində ödənilməlidir.
12.2. Sığorta olunan şəxs sığorta haqqı və ya onun ilk hissəsi ödənilməmişdən əvvəl vəfat etdikdə, sığorta müqaviləsi etibarsız sayılır.
12.3. Sığorta haqqının hissələrlə ödənilməsi razılaşdırıldığı hallarda hissələrdən hər xxxxx xxxx şəhadətnamədə göstərilən vaxtda ödənilməzsə, sığortaçı həmin hissənin ödənilmədiyi təqdirdə sığorta şəhadətnaməsinin ləğv ediləcəyini sığortalının ona bildirmiş olduğu son yaşayış ünvanına sifarişli məktubla bildirir. Sığorta haqqı borcu məktubda göstərilən müddət ərzində də ödənilməzsə, sığorta şəhadətnaməsi ləğv edilmiş hesab olunur.
12.4. Sığorta haqqı, tərəflər arasında qabaqcadan müəyyən edilmiş vaxtlarda qəbz müqabilində ödənilir. Köçürmə yolu ilə sığorta haqqının ödənilməsi nəticəsində alınan sənədlər və sığorta şirkəti tərəfindən verilən qəbz eyni səviyyədə hüquqi qüvvəyə malik olacaqdır.
BÖLMƏ 5. SIĞORTA MÜQAVİLƏSİ
Maddə 13. Sığorta müqaviləsinin bağlanması
13.1. Sığorta müqaviləsi sığortalının ərizəsi (müraciəti) əsasında yazılı surətdə bağlanılır. Müraciət ərizə-anket formasının doldurulması və sığortaçıya təqdim edilməsi yolu ilə həyata keçirilir. Sığortalı ərizə-anket formasında sığorta məbləğini, xxxxxxxxxx şəxsin adını və son 3 il ərzində baş vermiş fərdi qəzalar barədə məlumatı təqdim etməlidir.
13.2. Sığorta müqaviləsinin bağlanması faktı tərəflərin bu sığorta şərtləri əsasında sığorta müqaviləsi adlanan sənədi tərtib edərək qarşılıqlı imzalaması və ya bu sığorta şərtləri ilə sığortalının və faydalanan şəxsin razı olmasını təsdiq etməsi şərti ilə sığortaçı tərəfindən ona sığorta şəhadətnaməsinin verilməsi yolu ilə təsdiq edilir.
13.3. Sığorta yalnız sığorta müqaviləsinin qüvvədə olduğu müddət ərzində baş verən və sığortaçıya bildirilən sığorta hadisələrini əhatə edir.
13.4. Tərəflər sığorta müqaviləsi bağlandıqdan sonra üçtərəfli (sığortalı, faydalanan şəxs və sığortaçının) razılığa əsasən müqaviləyə əlavə və dəyişikliklər edə bilər. Tərəflərin imzaladığı bütün dəyişikliklər, əlavələr və düzəlişlər sığorta müqaviləsinin tərkib hissəsi hesab olunur və üçtərəfli imzalandığı andan qüvvəyə minir.
Maddə 14. Sığorta müqaviləsi bağlanan zaman sığortalı tərəfindən bildirilməli xxxx faktlar
14.1. Sığorta müqaviləsi bağlanarkən sığortalı xxxxxx baş vermə ehtimalının müəyyən edilməsi və mümkün itkilərin həcminin hesablanması üçün əhəmiyyət daşıyan və xəbərdar olduğu bütün faktları və halları bildirməyə borcludur.
14.2. Sığortalının məlumatının yalan, yanlış və yaxud yarımçıq olması hallarında sığortaçı sığorta müqaviləsini imzalamaqdan imtina edir və ya bunu öyrəndikdə və ya bu haqda sığortalı tərəfindən ona məlumat verildikdə:
14.2.1. sığortalı bunu qəsdən etmişdirsə, sığortaçı vəziyyəti öyrəndiyi anda müqaviləni bir tərəfli qaydada ləğv edə bilər və bu haqda sığortalının sığorta müqaviləsində göstərilmiş sonuncu ünvanına yazılı surətdə məktub vasitəsilə məlumat göndərir. Bu halda sığorta haqqı sığortalıya qaytarılmır. Sığortalının öz öhdəliyini bu bənddə göstərilən qaydada pozması ilə sığorta müqaviləsi ləğv edilənədək keçən müddət ərzində baş vermiş sığorta hadisəsi arasında hər hansı əlaqə olarsa, sığortaçı, sığorta ödənişini verməkdən imtina edə bilər;
14.2.2. sığortalı bu hərəkəti bilmədən etmişdirsə, sığortaçı vəziyyəti öyrəndiyi tarixdən etibarən 1 ay ərzində müqaviləni ləğv edə və ya həmin vaxt üçün sığorta haqqının fərqini almaqla müqaviləni davam etdirə bilər. Sığortalı tələb edilən sığorta haqqı fərqini 5 (beş) gün ərzində sığortaçıya ödəməzsə və ya ödəməyi yazılı şəkildə öhdəsinə götürməzsə, sığorta müqaviləsi ləğv edilmiş hesab olunur.
14.3. Sığortaçı tərəfindən tətbiq olunan ləğv etmə, bu haqda sığortalıya yazılı surətdə məktub vasitəsilə məlumat göndərildiyi tarixdən 5 iş günü sonra, sığortalı tərəfindən tətbiq edilən ləğv etmə bu haqda sığortaçıya yazılı surətdə məktub vasitəsilə məlumat göndərildiyi tarixdən sonrakı gün saat 2400-da hüquqi qüvvəyə minir.
14.4. Sığortalının hərəkətində heç bir qəsd müəyyən edilmədiyi hallarda sığorta hadisəsi:
14.4.1. sığortaçı vəziyyəti öyrənməmişdən əvvəl;
14.4.2. müqavilənin ləğv edilməsini tələb edə biləcəyi müddət ərzində;
14.4.3. müqavilənin ləğv edilməsi tələbinin hüquqi qüvvə qazanması üçün xxxxx xxxx müddət ərzində;
baş verərsə, sığortaçı, sığorta ödənişini sığortalının məlumatına əsasən hesablanan (sığortalı tərəfindən ödənilən) sığorta haqqı ilə həqiqətdə hesablanmalı (sığortalı tərəfindən ödənilməli) xxxx sığorta haqqı arasındakı nisbətə uyğun olaraq ödəyir.
Maddə 15. Sığorta müddəti
15.1. Sığorta təminatı, əlavə razılaşdırma yoxdursa, sığorta müqaviləsində (şəhadətnaməsində) göstərilmiş başlanma və sona çatma tarixlərində Azərbaycan vaxtı ilə saat iyirmi dörddə başlayır və saat iyirmi dörddə xxxx xxxxx.
Maddə 16. Sığorta müqaviləsinə vaxtından əvvəl xitam verilməsi
16.1. Sığorta müqaviləsinə aşağıdakı hallarda vaxtından əvvəl xitam verilir:
16.1.1. Sığortaçının və ya sığortalının tələbi əsasında;
16.1.2. Sığortalı fiziki şəxs öldükdə və ya sığortalı hüquqi şəxs ləğv olunduqda;
16.1.3. Sığorta müqaviləsi üzrə sığortalı olmayan sığorta olunan vəfat etdikdə sığortalının onun başqası ilə əvəz olunması təklifinə sığortaçı etiraz etdikdə;
16.1.4. Sığorta hadisəsinin baş verməsi ehtimalı olmadıqda və sığorta riskinin mövcudluğu, səbəbi sığorta hadisəsi olmayan hallara görə başa çatdıqda;
16.1.5. Sığortaçı sığortalı qarşısında öz öhdəliklərini yerinə yetirdikdə;
16.1.6. Sığortalı sığorta haqqını qanunvericilikdə və sığorta müqaviləsində müəyyən edilən qaydada ödəmədikdə;
16.1.7. Sığorta marağı artıq mövcud olmadıqda.
16.1.8. Qanunvericiliklə nəzərdə tutulmuş digər hallarda.
Maddə 17. Sığorta müqaviləsinə vaxtından əvvəl xxxxx vermə ilə bağlı xəbərdar etmə
17.1. Bu Qaydaların 16-cı maddəsində göstərilən hallarda sığorta müqaviləsinə xitam verilməsi üçün əsas xxxx şərait yarandıqda, müqaviləyə xitam verilməsində maraqlı xxxx tərəf dərhal digər tərəfi və xxxxxxxxxx şəxsi bu haqda xəbərdar etməlidir.
17.2. Tərəflərin başqa cür razılaşmasına əsasən sığorta müqaviləsinə sığortalının və ya sığortaçının tələbi ilə vaxtından əvvəl xitam verilərkən bu barədə bir tərəf digərinə ən azı 30 gün əvvəl (sığorta müqaviləsi beş ildən xxx müddətə bağlanmış olduqda 60 gün, 3 aydan az müddətə bağlanmış olduqda isə 5 iş günü əvvəl) tələbini əsaslandırdığı yazılı bildiriş göndərməlidir.
Maddə 18. Sığorta müqaviləsinə vaxtından əvvəl xxxxx vermənin nəticələri
18.1. Sığorta müqaviləsinə sığortalının tələbi ilə vaxtından əvvəl xitam verildikdə, sığortaçı həmin müqavilə üzrə işlərin aparılması xərclərini çıxmaqla müqavilənin qurtarmamış müddəti üçün sığorta haqlarını ona qaytarır; əgər bu tələb sığortaçının sığorta müqaviləsi üzrə vəzifələrini yerinə yetirməməsi ilə bağlıdırsa, sığortaçı həmin müqavilə üzrə ödənilmiş sığorta haqlarını bütünlüklə sığortalıya qaytarır;
18.2. Sığorta müqaviləsinə sığortaçının tələbi ilə vaxtından əvvəl xitam verildikdə, о, sığorta haqlarını bütünlüklə sığortalıya qaytarır; əgər bu tələb sığortalının sığorta müqaviləsi üzrə vəzifələrini yerinə yetirməməsi ilə bağlıdırsa, sığortaçı həmin müqavilə üzrə işlərin aparılması xərcləri çıxılmaqla, müqavilənin qurtarmamış müddəti üçün sığorta haqlarını sığortalıya qaytarır;
18.3. Sığorta müqaviləsinə vaxtından əvvəl xitam verildiyi halda, əgər xitam verilmə anınadək sığortaçı tərəfindən sığortalıya
18.3.1. ödənilmiş sığorta haqqına bərabər və ya ondan xxx miqdarda sığorta ödənişi verilmişdirsə, sığorta haqqı sığortalıya qaytarılmır;
18.3.2. ödənilmiş sığorta haqqından az miqdarda sığorta ödənişi verilmişdirsə, həmin sığorta haqqı məbləği ilə sığorta ödənişi məbləği arasındakı fərq miqdarında sığorta haqqının sığortalıya qaytarılması müvafiq olaraq bu Qaydaların 18.1 və 18.2 bəndlərində nəzərdə tutulmuş qaydada həyata keçirilir.
Maddə 19. Sığorta riskindəki dəyişikliklər
19.1. Əgər sığortalı bu Qaydaların 20.2.2 bəndinin «b» yarımbəndində göstərilən müddət ərzində sığorta müqaviləsinə edilən dəyişikliklərlə razılaşdığını və yaxud əlavə sığorta haqqını ödəməyi öz öhdəsinə götürdüyünü yazılı şəkildə bildirməzsə, sığorta müqaviləsi bu cür xəbərdarlıq müddəti bitdiyi tarixdən etibarsız sayılır.
BÖLMƏ 6. TƏRƏFLƏRİN HÜQUQLARI VƏ VƏZİFƏLƏRİ
Maddə 20. Sığortaçının hüquqları və vəzifələri
20.1. Sığortaçı aşağıdakıları öhdəsinə götürür:
20.1.1. sığortalını sığorta müqaviləsinin şərtləri ilə xxxxx etmək;
20.1.2. sığorta şəhadətnaməsini sığorta xxxxx xxx və ya sığorta haqqının ilk hissəsinin ödənildiyi gün sığortalıya vermək;
20.1.3. sığortalı tərəfindən sığorta hadisəsinin baş vermə ehtimalının və mümkün itkilərin azal(dıl)masına yönəldilmiş tədbirlər həyata keçirildikdə, sığortalının məlumatı əsasında sığorta müqaviləsində bu vəziyyətlə əlaqədar dəyişikliklər etmək;
20.1.4. sığorta müqaviləsinin şərtlərinə riayət etmək;
20.1.5. sığorta hadisəsinin baş verməsi barədə məlumat aldıqda, onu dərhal qeydiyyata almaq və bu hadisənin baş vеrməsi faktını təsdiq еdən sənədləri almaq üçün müvafiq səlahiyyətli orqanlara, idarə və ya təşkilatlara sorğu vеrmək;
20.1.6. sığorta hadisəsi baş verdikdə, sığorta müqaviləsi və ya bu qaydalarla müəyyən edilmiş müddətdə sığorta ödənişini vermək. Sığortaçı bu öhdəliyə əməl etmədikdə, hər gecikdirilmiş gün üçün sığorta ödənişi məbləğinin 0.1 xxxxx həcmində dəbbə pulu ödəyir;
20.1.7. peşəkar fəaliyyəti nəticəsində əldə etdiyi sığorta sirri hesab edilən məlumatları qorumaq, həmin məlumatları qanunvericiliklə nəzərdə tutulmuş hallardan başqa digər şəxslərə yaymamaq;
20.1.8. sığorta qanunvericiliyi və sığorta müqaviləsi ilə nəzərdə tutulmuş digər vəzifələri yerinə yetirmək.
20.2. Sığortaçı aşağıdakı hüquqlara malikdir:
20.2.1. sığorta müqaviləsi bağlanan zaman sığorta riskinin qiymətləndirilməsi üçün zəruri xxxx müvafiq (ərizə-anket forması və s.) məlumatları və sənədləri sığortalıdan tələb etmək;
20.2.2. sığorta müqaviləsinin qüvvədə olduğu müddət ərzində:
a) istənilən vaxt sığortalının təqdim etdiyi məlumatların düzgünlüyünü, habelə sığorta müqaviləsinin tələblərini və şərtlərini yerinə yetirməsini yoxlamaq;
b) sığorta müqaviləsi bağlanan zaman sığortalı tərəfindən bildirilən və xxxxxx artmasına təsir edən (sığorta hadisəsinin baş vermə ehtimalını artıran) əhəmiyyətli hallarda dəyişiklik baş verdikdə və ya bu haqda məlumat aldıqda, 1 ay ərzində sığorta müqaviləsinin şərtlərində dəyişiklik etmək və (və ya) xxxxx riskə mütənasib olaraq əlavə sığorta haqqının ödənilməsini tələb etmək. Əgər sığortalı sığorta müqaviləsinin şərtlərində dəyişiklik edilməsinə və (və ya) əlavə sığorta haqqının ödənilməsinə etiraz edərsə, sığortaçı dəyişikliyin baş verdiyi andan sığorta müqaviləsini ləğv etmək hüququna malikdir;
c) sığortalının bu Qaydaların 21.1.1 bəndində göstərilmiş hallarda sığortaçıya bilərəkdən (qəsdən) yalan məlumat verməsi faktı müəyyən edilərsə, sığorta müqaviləsinin etibarsız hesab olunmasını tələb etmək;
20.2.3. sığorta hadisəsi hesab edilə bilən hadisənin baş verməsi barədə məlumat aldıqdan sonra hadisənin baş vermə səbəblərini araşdırmaq və ya bu məqsədlə еkspеrtlər dəvət еtmək;
20.2.4. sığortalıdan və sorğu əsasında müvafiq səlahiyyətli orqanlardan sığorta hadisəsi hesab edilə bilən hadisənin baş verməsi səbəbini və şəraitini göstərən rəsmi sənədlərin və aktların əslinin və ya surətlərinin təqdim edilməsini tələb etmək;
20.2.5. sığorta olunan şəxsi müayinədən keçirmək üçün öz mütəxəssislərini göndərmək;
20.2.6. sığorta qanunvericiliyində nəzərdə tutulmuş digər hüquqlar.
Maddə 21. Sığortalının hüquqları və vəzifələri
21.1. Sığortalı aşağıdakıları öhdəsinə götürür:
21.1.1. sığorta müqaviləsi bağlanan zaman özünə məlum xxxx və sığorta riskinin qiymətləndirilməsində mühüm əhəmiyyətə malik bütün hallar (əhəmiyyətli hallar) barədə sığortaçını məlumatlandırmaq;
21.1.2. sığorta müqaviləsinin qüvvədə olduğu müddət ərzində:
a) sığorta müqaviləsi bağlanan zaman sığortaçıya bildirdiyi əhəmiyyətli halların dəyişilməsi, həmçinin, sığorta riskinə əhəmiyyətli dərəcədə təsir edə bilən və ona məlum xxxx bütün digər hallar barədə dərhal və ya ən gec 1 (bir) iş günü ərzində sığortaçıya xəbərdarlıq məktubu (bildiriş) təqdim etmək;
b) sığorta hadisəsinin baş vermə ehtimalının və mümkün itkilərin azal(dıl)masına yönəldilmiş ağlabatan və zəruri tədbirləri görmək;
c) fəaliyyəti ilə xxxxx olması üçün sığortaçıya müvafiq şəraiti yaratmaq;
d) gündəlik həyatda ictimai təhlükəsizlik qaydalarına və normalarına əməl etmək;
21.1.3. sığorta hadisəsi baş verdikdə:
a) sığorta hadisəsinin səbəb olduğu zərərin həcminin azaldılması məqsədi ilə özündən xxxxx xxxx bütün ağlabatan və zəruri tədbirləri görmək, o cümlədən səhiyyə müəssisəsinə dərhal tibbi yardım üçün müraciət etmək, tibb müəssisəsinin və müalicə edən həkimin bütün göstərişlərinə əməl etmək;
b) hadisə barədə səlahiyyətli dövlət orqanlarına məlumat vermək və qanunvericiliklə ona aid edilmiş bütün öhdəlikləri yerinə yetirmək;
c) bu barədə xəbər tutduqdan dərhal sonra və ya ən gec 1 (bir) gün ərzində sığorta hadisəsinin baş verdiyi şərait ilə bağlı digər zəruri məlumatları sığortaçıya bildirmək;
d) əgər belə göstərişlər sığortaçı tərəfindən bildiriləcəksə, sığortaçının bütün göstərişlərinə əməl etmək;
e) sığorta hadisəsi ilə bağlı sığortaçının tələb etdiyi bütün zəruri sənədləri ona təqdim etmək.
f) sığortaçının nümayəndələrinə hadisənin baş verdiyi yerə sərbəst və maneəsiz baxış keçirmək, sığorta hadisəsinin baş vermə səbəblərinin, onun səbəb olduğu zərərin həcminin və digər təfsilatların müəyyənləşdirilməsi üçün imkan vermək və müvafiq şəraiti yaratmaq;
21.1.4. sığorta qanunvericiliyi və sığorta müqaviləsi ilə nəzərdə tutulmuş digər vəzifələri yerinə yetirmək.
21.2. Sığortalı aşağıdakı hüquqlara malikdir:
21.2.1. sığorta müqaviləsi bağlanan zaman:
• kommersiya sirri olmayan sığortaçının maliyyə sabitliyi ilə bağlı məlumatı tələb etmək;
• sığorta müqaviləsinin şərtləri ilə xxxxx olmaq;
21.2.2. sığorta müqaviləsinin qüvvədə olduğu müddət ərzində:
• sığorta müqaviləsi itirildikdə, onun dublikatını almaq;
• Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsi və bu Qaydalarla nəzərdə tutulmuş qaydada sığorta müqaviləsinə vaxtından əvvəl xitam vermək;
• sığortaçı ilə razılaşdırmaqla sığorta məbləğinin miqdarında dəyişiklik etmək;
21.2.3. sığorta müqaviləsinin şərtlərinə uyğun olaraq sığorta ödənişinin verilməsini tələb etmək;
21.2.4. sığorta müqaviləsi üzrə üzərinə götürdüyü öhdəlikləri yerinə yetirməsini sığortaçıdan tələb etmək;
21.2.5. sığorta qanunvericiliyində nəzərdə tutulmuş digər hüquqlar.
BÖLMƏ 7. SIĞОRTА ÖDƏNIŞI
Maddə 22. Sığorta ödənişinin verilməsi üçün tələb olunan sənədlər
22.1. Sığorta ödənişinin verilməsi üçün sığortaçı tərəfindən tələb olunan sənədlər aşağıdakılardır:
22.1.1. sığorta şəhadətnaməsinin əsli;
22.1.2. sığorta hadisəsi ilə əlaqədar müvafiq səlahiyyətli orqanlardan sığortaçının sorğusu əsasında alınan sənədlər;
22.1.3. sığorta olunan şəxs vəfat etdikdə ölüm haqqında şəhadətnamənin surəti, tibbi ekspertizanın rəyinin surəti (mövcud olduğu halda);
22.1.4. sığorta olunan şəxs ümumi əmək qabiliyyətini itirdikdə əmək qabiliyyətinin itirilməsi ilə əlaqədar tibbi-sosial ekspert komissiyasının rəyi (arayışı) və ya əmək qabiliyyətinin itirilməsi vərəqəsi, habelə həmin şəxsin stasionar, ambulator kartasından çıxarış;
22.1.5. zəruri hаllаrdа sığоrtаçı sığоrtаlıdan bаşqа sənədləri də tələb edə bilər.
22.2. Sığоrtа hаdisəsi fаktının mövcudluğunu və оnun səbəb оlduğu ziyаnın həcmini sübut еtmək Sığоrtаlının vəzifəsidir. Sığоrtа hаdisəsi fаktının və şərаitinin sübut еdilməsi üçün Sığortalı, sığorta olunan və ya faydalanan şəxs fərdi qəzanın bаş vеrməsi fаktını, həmçinin ölüm və ya səhhətə dəyən ziyаn ilə bağlı bütün sənədləri Sığоrtаçıyа təqdim еtməyə bоrcludur.
Maddə 23. Sığorta ödənişinin hesablanması, verilməsi qaydası və sığorta ödənişinin ödənilməsindən imtina.
23.1. Sığortaçı, sığorta müqaviləsi ilə təminat verilmiş hadisələr baş verdikdə, sığorta ödənişini sığortalının ərizəsinə (sığorta tələbinə), hadisə ilə əlaqədar və bu Qaydaların 22-ci maddəsinin tələblərinə müvafiq olaraq sığortaçının tələb etdiyi sənədlərə və sığorta müqaviləsinin şərtlərinə uyğun olaraq sığortaçının tərtib etdiyi sığorta aktına əsasən ödəyir.
23.2. Sığorta ödənişinin miqdarı fərdi qəza nəticəsində alınan xəsarətin ağırlığından asılı olmaqla, sığorta məbləğindən aşağıdakı faizlərlə hesablanır:
23.2.1. Ölüm halında – 100 %;
23.2.2. Tam əlillik ödənişi
Əlillik nisbəti ödəniş cədvəlinə görə 60%-xxx artıq xxxx hallarda tam əlillik halı hesab edilir. Sığortalının fərdi qəza nəticəsində tam əlil qalması halında, sığorta şəhadətnaməsində göstərilən
ölüm və əmək qabiliyyətinin tam itirilməsi təminatı məbləği sığorta ödənişi olaraq sığortalıya ödənilir və sığorta müqaviləsi xxxx xxxxx.
23.2.3. Qismən əlillik ödənişi
Sığortalının sığorta müddəti ərzində fərdi qəza hadisəsi nəticəsində qismən əlil qalması halında sığorta ödənişi “Əmək Qabiliyyətinin İtirilməsi Klozu”-na görə müəyyən edilir.
“ƏMƏK QABİLİYYƏTİNİN İTİRİLMƏSİ KLOZU”
Əlillik | Sığorta məbləğindən %-lə | |
Hər iki gözdə görmə qabiliyyətinin tam itirilməsi | 100 | |
Tam müalicəolunmaz psixoz | 100 | |
Hər iki qolun və ya hər iki əlin itirilməsi | 100 | |
Hər iki qulağın travma mənşəyi ilə tam karlığı | 100 | |
Aşağı çənənin çıxardılması | 100 | |
Nitqin tam itirilməsi | 100 | |
Bir qolun və bir ayağın tam itirilməsi | 100 | |
Bir qolun və bir ayaq pəncəsinin tam itirilməsi | 100 | |
Bir əlin və bir ayaq pəncəsinin tam itirilməsi | 100 | |
Bir əlin və bir ayağın tam itirilməsi | 100 | |
Hər iki ayağın tam itirilməsi | 100 | |
BАŞ | ||
Kəllə sümüyünün bütün qalınlığı boyu zədələnməsi | ||
- ən azı 6 sm2 xxxx səth | 60 | |
- 3 sm2 –dən 6 sm2 – dək xxxx səth | 30 | |
- 3 sm2 –dən az xxxx səth | 20 | |
Aşağı çənənin qismən, qalxan hissəsinin bütünlükdə və ya yuxarı çənə sümüyünün yarısının çıxardılması | 40 | |
Bir xxxxx xxx itirilməsi | 40 | |
Bir qulağın tam karlığı | 30 | |
XXXXXX XXXXXXXX | ||
Əlillik | SАĞ | SОL |
Bir qolun və ya bir əlin itirilməsi | 60 | 50 |
Qol sümük maddəsinin əsaslı zədələnməsi (müəyyənləşdirilmiş və müalicəolunmaz zədələnmə) | 50 | 40 |
Yuxarı ətrafların tam iflici (sinirlərin müalicəolunmaz zədələnməsi ) | 65 | 55 |
Dolanan sinirin tam iflici | 20 | 15 |
Bazunun ankilozu | 40 | 30 |
Əlverişli vəziyyətdə fiksə edilərək dirsəyin ankilozu (düz bucaqdan 15 dərəcə aralı) | 25 | 20 |
Əlverişsiz vəziyyətdə fiksə edilərək dirsəyin ankilozu | 40 | 35 |
Iki bazu önü sümük maddəsinin əsaslı itirilməsi (müəyyənləşdirilmiş və müalicəolunmaz zədələnmə) | 40 | 30 |
Xxxx sinirin tam iflici | 45 | 35 |
Bağlama yerində mil sinirinin tam iflici | 40 | 35 |
Bazu önünün mil sinirinin tam iflici | 30 | 25 |
Xxxx mil sinirinin tam iflici | 20 | 15 |
Dirsək sinirinin tam iflici | 30 | 25 |
Biləyin əlverişli vəziyyətdə fiksə edilərək ankilozu (düz və əlin üstü vəziyyətdə) | 20 | 15 |
Biləyin əlverişsiz vəziyyətdə fiksə edilərək ankilozu (bükmə və deformasiyalı açma və ya çevrilmiş vəziyyətdə) | 30 | 25 |
Baş barmağın tam itirilməsi | 20 | 15 |
Baş barmağın qismən itirilməsi (dırnaq falanqası ) | 10 | 5 |
Baş barmağın tam ankilozu | 20 | 15 |
Şəhadət barmağının tam amputasiyası | 15 | 10 |
Şəhadət barmağının iki barmaq sümüyünün tam itirilməsi | 10 | 8 |
Şəhadət barmağının dırnaq falanqasının tam itirilməsi | 5 | 3 |
Baş barmağın və şəhadət barmağının eyni zamanda amputasiyası | 35 | 25 |
Şəhadət barmağından savayı baş barmağın və digər barmağın tam itirilməsi | 25 | 20 |
Baş və şəhadət barmağından savayı iki barmağın tam itirilməsi | 12 | 8 |
Baş və şəhadət barmağından savayı üç barmağın tam itirilməsi | 20 | 15 |
Baş barmaq daxil olmaqla dörd barmağın itirilməsi | 45 | 40 |
Baş barmaqdan savayı dörd barmağın itirilməsi | 40 | 35 |
Xxxx barmağın tam itirilməsi | 10 | 8 |
Baş və şəhadət barmaqlarından savayı bir barmağın tam itirilməsi | 7 | 3 | ||||||||
АŞАĞI ƏTRАFLАR | ||||||||||
Əlillik | Sığorta məbləğindən %-lə | |||||||||
Ombanın tam itirilməsi (yuxarı hissəsi ) | 60 | |||||||||
Ombanın (aşağı hissəsinin) və ayağın tam itirilməsi | 50 | |||||||||
Ayaq pəncəsinin tam itirilməsi (baldır –ayaqbarmağının disartikulyasiyası (parçalara bölünməsi)) | 45 | |||||||||
Ayaq pəncəsinin qismən itirilməsi (topuqaltı-sümüyünün disartikulyasiyası (parçalara bölünməsi)) | 40 | |||||||||
Ayaq pəncəsinin qismən itirilməsi (xxxx ayaq dırnağının disartikulyasiyası (parçalara bölünməsi)) | 35 | |||||||||
Ayaq pəncəsinin qismən itirilməsi (ayaq darağı – ayaq dırnağı arxasının disartikulyasiyası (parçalara bölünməsi)) | 30 | |||||||||
Aşağı ətrafların tam iflici (müalicəolunmaz sinir zədələnməsi) | 60 | |||||||||
Xxxxxx dizaltı sinirinin tam iflici | 30 | |||||||||
Daxili dizaltı sinirinin tam iflici | 20 | |||||||||
Iki sinirin tam iflici (xarici dizaltı sinirinin və daxili dizaltı sinirinin tam iflici) | 40 | |||||||||
Ombanın yan hissəsinin ankilozu | 40 | |||||||||
Dizin ankilozu | 20 | |||||||||
Ombanın və ya hər iki ayaq sümüklərinin sümük maddəsinin itirilməsi (müalicəolunmaz hal) | 60 | |||||||||
Diz qapağının sümük maddəsinin itirilməsi və bununla bağlı fraqmentlərin əsaslı ayrılması və ayağın uzadılması (dartılması) zamanı hərəkətlərin məhdudlaşması | 40 | |||||||||
Diz qapağının sümük maddəsinin itirilməsi, hərəkətlərin saxlanılması şərti ilə | 20 | |||||||||
Aşağı ətrafların ən azı 5 sm qısaldılması | 30 | |||||||||
Aşağı ətrafların 3 sm-dən 5 sm–dək qısaldılması | 20 | |||||||||
Aşağı ətrafların 1 sm-dən 3 sm–dək qısaldılması | 10 | |||||||||
Ayaq pəncəsinin bütün barmaqlarının amputasiyası | 25 | |||||||||
Ayaq pəncəsinin amputasiyası | baş | barmağı | da | daxil | olmaqla | dörd | barmağın | 20 | ||
Ayaq pəncəsinin dörd barmağının tam itirilməsi | 10 | |||||||||
Ayaq pəncəsinin baş barmağının tam itirilməsi | 10 | |||||||||
Ayaq pəncəsinin iki barmağının tam itirilməsi | 5 | |||||||||
Ayaq pəncəsinin,baş barmaqdan savayı,bir barmağın amputasiyası | 3 | |||||||||
Sığortalı solaxay olduğu halda, yuxarıdakı cədvəldə sağ və sol əl üçün müəyyən edilən nisbətlər əksinə tətbiq edilir.
Sığorta ödənişinin verilməsi zamanı sığorta olunanın peşəsi nəzərə alınaraq sığorta ödənişinin miqdarı Sığortaçı tərəfindən artırıla bilər.
23.2.4. Fərdi Qəza hadisəsi nəticəsində Sınıqlar
Əgər Sığorta olunan sığorta müqaviləsi qüvvədə olduğu müddət ərzində təminata daxil xxxx bədbəxt hadisəyə məruz qalarsa, habelə həmin hadisədən aldığı xəsarətdən və həmin xəsarətlər sınıq(lar) ilə nəticələnirsə, müqavilədə şərtlənmiş sığorta məbləği Sınıqlar üzrə ödəniş cədvəlində gostərilən nisbətlərə uyğun olaraq Faydalanan şəxsə ödənilir (sığorta müqaviləsində Şərtsiz Azadolma və ya Gözləmə müddəti nəzərdə tutulduğu halda, müvafiq olaraq Şərtsiz Azadolma və ya Gözləmə müddəti ərzində çəkilən xərcləri aşan hissəsində).
SINIQ | Sığorta məbləğindən %-lə |
Omba və ya çanaq sümüyünün sınığı (bud sümüyü və büzdümdən savayı ): a) Çoxsaylı sınıqlar (ən xxx xxxx ağır və xxxx xxx) b) Bütün digər ağır sınıqlar c) Çoxsaylı sınıqlar,ən azı xxxx xxx d) Bütün digər sınıqlar | 100 50 30 20 |
Omba və dabanın sınığı: a) Çoxsaylı sınıqlar (ən xxx xxxx ağır və xxxx xxx) b) Bütün digər ağır sınıqlar c) Çoxsaylı sınıqlar,ən azı xxxx xxx d) Bütün digər sınıqlar | 50 40 30 20 |
Baldır, körpücük sümüyü, topuq, dirsək oynağı, bazu və ya bazu önü sümüyünün sınığı (bilək daxil olmaqla, xxxxx mil sümüyünün klassik sınığı istisna olmaqla): a) Xxxxxxxx sınıqlar (ən xxx xxxx ağır və xxxx xxx) b) Bütün digər ağır sınıqlar c) Çoxsaylı sınıqlar,ən azı xxxx xxx d) Bütün digər sınıqlar | 40 30 20 12 |
Aşağı çənənin sınığı: a) Çoxsaylı sınıqlar (ən xxx xxxx ağır və xxxx xxx) b) Bütün digər ağır sınıqlar c) Çoxsaylı sınıqlar, ən azı xxxx xxx d) Bütün digər sınıqlar | 30 20 16 8 |
Kürək, diz qapağı, döş sümüyü, əlin (barmaqlar və biləkdən savayı),ayaq pəncəsinin (barmaqlar və dabandan savayı) sınığı: a) Bütün digər ağır sınıqlar b) Bütün digər sınıqlar | 20 10 |
Bazu önü mil sümüyünün klassik sınığı: a) Ağır sınıqlar b) Bütün digər sınıqlar | 20 10 |
Onurğa sütunun sınıqları (büzdümdən savayı bütün fəqərələr): a) Bütün kompresyon sınıqlar b) Bütün tinəbənzər, köndələn çıxıntılar və ya çanaq sümüyünün sınığı c) Onurğa sütunun bütün digər sınıqları | 20 20 10 |
Bir və ya bir neçə qabırğanın, almacıq sümüyünün, büzdümün, yuxarı çənənin, burunun,bir və ya bir neçə ayaq barmaqlarının, bir və ya bir neçə əl barmaqlarının sınığı: a) Xxxxxxxx sınıqlar (ən xxx xxxx ağır və xxxx xxx) b) Bütün digər ağır sınıqlar c) Çoxsaylı sınıqlar,ən azı xxxx xxx d) Bütün digər sınıqlar | 16 12 8 4 |
23.2.5. Fərdi qəza nəticəsində yaranan və “Əmək Qabiliyyətinin İtirilməsi Klozu” ilə müəyyən edilməmiş daimi əmək qabiliyyətinin itirilməsi halları üzrə ödənişlər aşağıdakı qaydada həyata keçirilr:
I qrup (birinci dərəcə əlillik) — sığorta məbləğinin 80 %; II qrup (ikinci dərəcə əlillik) — sığorta məbləğinin 60 %; III qrup (üçüncü dərəcə əlillik)— sığorta məbləğinin 40%
23.2.6. Əgər sığоrtа şəhаdətnаməsində bu şərt birbаşа nəzərdə tutulmuşdursа, ümumi əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsi zamanı - əmək qabiliyyətinin itirilməsinin 14-cü günündən başlayaraq sığorta məbləğinin 75 %-ni aşmamaq şərtilə əmək qabiliyyətinin tam itirilməsinin hər gününə görə sığorta məbləğinin 0.27 %-i miqdarında;
23.3. Sığorta ödənişi verildiyi anda sığorta xxxxx xxx ödənilməmişdirsə, sığortaçı sığorta haqqının ödənilməyən hissəsini hesablanmış sığorta ödənişi məbləğindən tutmaq hüququna malikdir.
23.4 Tələb olunan bütün sənədlər təqdim olunduqdan sonra 15 (on beş) iş günü ərzində sığortaçı sığorta ödənişini həyata keçirir və ya sığorta ödənişinin verilməsindən imtina edilməsi barədə səbəbini yazılı surətdə göstərməklə məlumat verir.
23.5. Sığortaçı sığorta ödənişinin ödənilməsindən aşağıdakı hallarda imtina edə bilər:
23.5.1. Sığortalının sığorta hadisəsinin baş verməsi haqqında qanunvericiliyə müvafiq olaraq, sığorta müqaviləsində göstərilmiş müddət ərzində və müəyyən olunmuş qaydada Sığortaçıya məlumat verməməsi, Sığortaçının hadisənin səbəblərini və (və ya) dəyən zərərin həcmini müəyyənləşdirmək imkanından tam və ya qismən məhrum olması ilə əlaqədar onun (Sığortaçının) mənafeləri əhəmiyyətli dərəcədə pozulduqda;
23.5.2. Sığortalı xxxxxx dəyişməsi və ya sığorta hadisəsi nəticəsində dəymiş zərər haqqında bilərəkdən təhrif olunmuş və ya yanlış məlumatı Sığortaçıya təqdim edibsə;
23.5.3. Sığortalı dəyə biləcək zərərlərin qarşısının alınması üçün mümkün və ağlabatan tədbirləri qəsdən görmədikdə;
23.5.4. Sığortalı hadisə barədə müvafiq səlahiyyətli orqanlara məlumat vermədikdə, xxxxx sığorta hadisəsi nəticəsində dəymiş zərərin səbəbinin və xarakterinin müəyyən edilməsi bunu tələb etdikdə;
23.5.5. Sığortalı hazırkı Qaydaların 22.1.-ci bəndində göstərilən sənədləri təqdim etmədikdə.
Maddə 24. Fərdi Qəza nəticələrinin təzahür müddəti
24.1. Fərdi qəzanın bаş vеrdiyi аndan 12 (on iki) аy müddətində həmin hadisə səbəbindən ölüm bаş vеrərsə, fərdi qəzа nəticəsində ölüm hеsаb оlunur.
Maddə 25. Ətrаflаrdan və ya оrqаnlаrdan istifаdə imkаnlаrının itirilməsi
25.1. Yuхаrıdа аyrıcа göstərilməyən ətrаf və ya оrqаndan istifаdə imkаnlаrının qismən və ya tаm itirilməsi ətrаfın və ya оrqаnın qismən və ya tаm itirilməsi hеsаb оlunаcаqdır.
Maddə 26. Bir nеçə хəsаrət üzrə ödəniş
26.1. Bir bədbəхt hаdisə nəticəsində еyni vахtdа bir nеçə bədən хəsаrəti аlınаrsа, sığоrtа ödənişinin həcmi hər хəsаrət üçün nəzərdə tutulmuş sığоrtа ödənişi hissələrinin cəmləşdirilməsi yоlu ilə müəyyən оlunur.
26.2. Bir və ya bir nеçə bədbəхt hаdisə nəticəsində bədənin bir nеçə аyrı hissəsinin (bilək, əl, pəncə, аyаq) аldığı хəsаrətə münаsibətdə ödənişin ümumi məbləği bədənin bütün hissələrindən istifаdə imkаnlаrının itirilməsi və ya fiziki оlаrаq itirilməsi zamanı vеrilən sığоrtа ödənişi məbləğini аşа bilməz.
Maddə 27. Əmək qаbiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinə görə ödəniş
27.1. Əmək qаbiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinə görə ödəniş yаlnız həmin sığоrtа hаdisəsi üzrə əmək qаbiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin tаm vахtı müəyyən оlunduqdan sоnrа həyаtа kеçirilir.
BÖLMƏ 8. DİGƏR MÜDDƏALAR
Maddə 28. Gözləmə müddəti
28.1. Sığorta müqaviləsi ilə gözləmə müddəti müəyyən oluna bilər.
28.2. Sığorta müqaviləsində gözləmə müddəti nəzərdə tutulduqda sığorta hadisəsi nəticəsində həmin müddət ərzində yaranan itkilərin əvəzinin ödənilməsi sığortalının üzərində qalır.
28.3. Şərtli gözləmə müddəti müəyyən edildikdə sığorta hadisəsinin nəticələrinin həmin müddətə bərabər və ya ondan artıq müddətdə davam etməsi şərti ilə sığorta tələbi və ya sığorta ödənişi sığorta hadisəsinin baş verməsindən keçən həmin müddət qədər vaxt ərzində yaranan itkilərə də şamil edilir.
28.4. Sığorta müqaviləsində şərtsiz gözləmə müddəti müəyyən edildikdə sığorta tələbi və ya sığorta ödənişi sığorta hadisəsinin baş verməsindən keçən həmin müddət qədər vaxt ərzində yaranan itkilərə şamil edilmir.
Maddə 29. Xxxxxxx haqqında qeyd-şərt
29.1. Sığorta məbləğlərinin, azadolmaların və tələblərin xarici valyuta ilə ifadə olunduğu hallarda, bütün ödənişlər Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Bankının ödənişin həyata keçirildiyi tarixə və ya ödənişə əsas verən sənədin tərtib edilməsi tarixinə xxxx rəsmi məzənnəsi əsasında Azərbaycan manatı ilə, ya da Azərbaycan Respublikasının valyuta qanunvericiliyinə müvafiq olduğu hallarda hər hansı xarici valyuta ilə həyata keçirilə bilər.
29.2. Əgər sığorta ödənişinin verilməsi üçün əsas xxxx sənədlər Azərbaycan manatı və ya müqavilənin valyutasından fərqli valyutada ifadə olunmuşdursa, sığorta müqaviləsinin ifadə olunduğu valyutaya çevirmə Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Bankının həmin sənədin buraxıldığı tarixə uyğun rəsmi məzənnəsi əsasında həyata keçirilir.
Maddə 30. İş sirlərinin gizli saxlanılması
30.1. Sığortaçı, sığortalıya aid öyrəndiyi və ya iş prosesində öyrənəcəyi iş sirlərini gizli saxlamadığı halda dəyən zərərə görə məsuliyyət daşıyır.
Maddə 31. Mübahisələrin həlli qaydası
31.1. Sığorta müqaviləsindən irəli gələn bütün mübahisələr ilkin olaraq danışıqlar yolu ilə pretenziya qaydasında, tərəflər arasında razılığa gəlinmədiyi təqdirdə isə Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə müvafiq olaraq məhkəmələr vasitəsilə həll edilir.
Maddə 32. İddia müddəti
32.1. Sığorta şəhadətnaməsindən irəli gələn bütün tələblər Azərbaycan Respublikasının mülki qanunvericiliyi ilə müəyyənləşdirilmiş müddətdə həll edilir.
Maddə 33. Digər şərtlər
33.1. Sığorta müqaviləsi imzalanarkən sığortalının fəaliyyətinin xüsusiyyətləri nəzərə alınaraq, sığortalı və sığortaçı bu Qaydaların müəyyən müddəalarının dəyişdirilməsi və ya istisna edilməsi, həmçinin ona müəyyən əlavələr edilməsi barədə razılığa gələ bilərlər.