Contract
12 બુધવાર ૩૧ જુલાઇ, ૨૦૨૪
xxxxxx-xxxxxxx� બાંધકામ બદલ િબલ્ડર/ કોન્ęાકટરની વળતર ચૂકવવાની જવાબદારી
બાં
ધકામ અધૂરું રાખનાર યા ખામીભયુ� બાંધકામ કરનાર િબલ્ડર/ કોન્şાકટર �ાહક સુરક્ષા
ખચર્ થયો હતો.
સ્ટ�ટ કિમશન સમક્ષ સામાવાળા
િબલ્ડર-કોન્şાકટરે પોતે બાંધકામ પૂણર્ કરેલ હોવાની તેમ જ થયેલ બાંધકામમાં
ધારા અન્વયે સેવામાં ખામી બદલ દોિષત ઠરી �ાહકને વળતર ચૂકવવા જવાબદાર ઠરશે.
આ અંગેના એક મહ5વના ક�સ ટ�ન્ઝીન
િવ. બી.ક�.પાલમાં નેશનલ િમશને આપેલ
કોઈ જ ક્ષિત ન હોવાની રજૂઆત કરી હતી. સ્ટ�ટ કિમશને જાહેર બાંધકામ ખાતાના િનηL એhક્ઝકયુટીવ એhન્જિનયરની કિમશનર તરીક�
િનમણૂક કરી સ્થળ hસ્થિતનું િનરીક્ષણ
ચુકાદાની િવગતો જોઈએ તો – બી.
કરી અહેવાલ રજૂ કરવા જણાવ્ય હતું.
ક�. પાલે (મૂળ ફ�રયાદી) િબલ્ડર-કમ- કોન્şાકટર ટ�ન્ઝીન (મૂળ સામાવાળા)ની સેવા �ણ મજલાનું મકાન બાંધવા માટ� મેળવી હતી. ફ�રયાદી અને સામાવાળા વચ્ચે સૂિચત બાંધકામનો કરાર પણ
કિમશન ąારા િનયુક્ત કિમશનરે પક્ષકારો વચ્ચે કરારનો અભ્યાસ તેમ જ સાઇટ ઈન્સ્પેકશન કરી �રપોટ� તૈયાર કય� હતો અને સ્ટ�x xxxxxxx સુuત કય� હતો. મજક�ર �રપોટ�માં સામાવાળાએ
દદ� જૂઠ�� બોલે તો ક્યાં પMરબળો જવાબદાર અને
એકઝીક્યુટ કરાયો હતો. જે અન્વય
કરેલ બાંધકામ અપૂણર્ હોવાન તેમ જ
uામાિણક રહે એ માટ� શું સ્ę�ટજી હોવી જોઈએ?
પક્ષકારો વચ્ચે સૂિચત બાંધકામનો ખચર્ જે બાંધકામ થયું હતંુ તે પણ ક્ષિતયુક્ત
એ
ક અલગ લાગતો અને સૌથી ઓછો ચચાર્તો િવષય સમજવાની શરૂઆત કરી. એ જાણવાનો uયત્ન કય� ક� દદS જો સત્ય છ�પાવે ક� અસત્ય બોલે તો એમની સારવાર કઈ રીતે આકાર લે છ� અને ક�વી મુસીબતોનો સામનો કરવાની પ�રhસ્થિત ઉદભવે.
ક�વાં પ�રણામો આવી શક� અને ખરેખર વાસ્તિવક જીવનમાં બનતા આવા અસંખ્ય �કસ્સાઓ પૈકી એકબે �કસ્સા સમજવાની કોિશશ પણ કરી. જ્યારે આવી બાબતો પર ધ્યાન દોરવામાં આવે છ� ત્યારે એવા u�ો પણ સ્વાભાિવક રીતે ઉદભવે ક� એનું સોલ્યુશન અથાર્ત્
િનરાકરણ શું? આવું ના બને એ માટ� મે�ડકલ ક્ષે�ે શું uયત્ન કરવો રહ્યો? આ જાણવા માટ� સૌથી પહેલાં એ સમજવું પડ� ક� આવું થવા પાછળ ક્યાં પ�રબળો ભાગ ભજવતાં હોય છ�. તો દદS આ પાછળ ઘણી વાર મનોવૈજ્ઞાિનક અને સામાિજક �hષ્ટકોણથી આવું કરવા મજબૂર બને છ�. મોટા ભાગના દદSઓ આ સ્વીકારતા નથી એ તો એક અલગ જ િવષય બની રહે! પણ, હાલ આજે આ માટ�ના મનોવૈજ્ઞાિનક અને સામાિજક પ�રબળો શું હોય શક� તથા uામાિણકતાને uોત્સાિહત કરવા માટ�ની વ્યૂહરચનાઓ શું હોય શક� એના પર નજર કરીએ!
મનોવૈજ્ઞાિનક અને સામાિજક પLરબળો:
આ સમસ્યાને ઉક�લવા માટ� દદSઓ શા માટ� જૂઠ�� બોલે છ� તે સમજવું મહ5વપૂણર્ છ�. સામાન્ય કારણોમાં શામેલ છ�:
તમામ હેલ્થક�ર uોફ�શનલે કોઈ પણ uકારના િનણર્ય અંગે ધારણા બાંધી લેવી ક� એવું વાતાવરણ ઊભું ના કરવાનો uયત્ન કરવો જોઈએ. ઓપન-એન્ડ�ડ u�ોનો ઉપયોગ કરીને અને uિતભાવોની પુhષ્ટ કરવાથી દદSઓને વધુ ખૂલીને એમની વાત શેર કરવા uોત્સાિહત કરી શકાય. આમ તો દરેક હેલ્થક�ર uોફ�શનલ વ્ય�કત નોન-જજમેન્ટલ જ હોય છ� પરંતુ દદSને એ અનુભવાય એ ખૂબ મહ5વનું.
દદfની અuામાિણકતા પાછળનાં કારણોને સમજીને અને ખુલ્લા અને િવeાસપાm સંવાદને uોત્સાહન આપવા માટ� વ્યૂહરચનાઓ અમલમાં મૂકીને, હેલ્થક�ર uોફ�શનલ તેમના દદfઓ માટ� કાળજી અને પfરણામોની ગુણવત્તામાં સુધારો કરી શક� છ�
# દદUઓને િશિક્ષત કરવા:
દદSઓને તેમના સ્વાસ્થ્ય માટ�ના મહ5વ િવશે સંપૂણર્ રીતે
િશિક્ષત કરવાથી તેઓને સમજવામાં મદદ મળી શક� છ� ક� શા માટ� uામાિણકતા િનણાર્યક છ�. આમાં માિહતી રોકવાના સંભિવત
કિમશન �ારા િનયુક્ત કિમશનરે પક્ષકારો વચ્ચે કરારનો અભ્યાસ તેમ જ સાઇટ ઈન્સ્પેકશન કરી fરપોટ� તૈયાર કય� હતો અને સ્ટ�x xxxxxxx સુuત કય� હતો. મજક�ર fરપોટ�માં સામાવાળાએ કરેલ બાંધકામ અપૂણર્ હોવાનું તેમ જ જે બાંધકામ થયું હતું તે પણ ક્ષિતયુક્ત હોવાનું જણાવ્યું હતું
# િનદાન અને મે�ડકલ જજમેન્ટનો ડર: દદSઓને તેમની જીવનશૈલી અંગેની પસંદગીઓ માટ� િનણર્ય લેવાનો ડર હોય શક� છ� અને તેથી આ ટ�વો િવશે કદાચ જણાવતા ન પણ હોય. જેમ ક� ધૂ�પાન અથવા આલ્કોહોલનો ઉપયોગ. તો વળી ક્યારેક તબીબને સાચું કહીશ ક� દવા નથી લીધી કામના બોજને લીધે ક� સ્ş�સને કારણે, ને તબીબ ગુસ્સે થશે તો!
હેલ્થ ટાઈમ
Y ડો. મંથન શેઠ
# મૂંઝવણ, અચકાટ, અકળામણ: જાતીય સ્વાસ્થ્ય, માનિસક સ્વાસ્થ્ય અને અમુક લક્ષણો જેવા િવષયો
પ�રણામો અને તે તેમની સારવારને ક�વી રીતે અસર કરે છ� તે સમજાવવાનો સમાવેશ થાય છ�. આ અંગે uયત્ન થવો અિનવાયર્ છ�. # ગોપનીયતા જાળવવી:
દદSઓને તેમનાં કહેલાં રહસ્યો ક� એમણે જણાવેલી માિહતી અંગે ગુપ્તતા િવશે ખાતરી આપવાથી તેઓનો ડર ઓછો થઈ શક� છ�. દદSઓને યાદ અપાવવું જોઈએ ક� તેમની
માિહતી સુરિક્ષત છ� અને અસરકારક સારવાર અને સંભાળ માટ� uામાિણકતા જરૂરી છ�.
રૂ. 17 લાખ નકકી થયો હતો તથા હોવાનંુ જણાવ્ય હત.ું સ્ટ�ટ કિમશન
પર ચચાર્ કરવામાં શરમ આવવી, જેના કારણે
# િનયિમત ચેક અપ અને ફોલો અપ:
બાંધકામ પૂણર્ કરવાની સમયાવિધ 8 માસની નકકી કરાઈ હતી.
Y я`2к s`кıu (n`säLs`c)
ફ�રયાદીએ સામાવાળાને જુદા જુદા તબકક� મળીને ક�લ રૂ. 14.52 લાખની ચૂકવણી કરી દીધી હતી. મા� રૂ. 2.50 લાખનું પેમેન્ટ બાકી પડતંુ
હતંુ પરંતુ કરાર કયાર્ બાદ બે વષર્ વીત્યાં પછી પણ મકાનના એક માળનું
બાંધકામ પણ પૂણર્ થઈ
ફ�રયાદીની ફ�રયાદ અંશતઃ મંજૂર કરી, સામાવાળાએ કરેલ બાંધકામ અધૂરું અને ક્ષિતયુકત હોવાનંુ ઠરાવી ફ�રયાદીને રૂ.
૩ લાખનંુ વળતર તેમ જ માનિસક �ાસ તથા કાયર્વાહીના ખચર્ માટ� બીજા રૂ. 7
હજાર ચૂકવી આપવાનો સામાવાળા િબલ્ડર/ કોન્şાક્ટરને હુકમ કય� હતો. સ્ટ�ટ િમશનના
મજક�ર હુકમ િવરુધ્ધ
દદSઓ xxxxxxxx પોતાની પાસે જ રોકી રાખે છ�.
# ડૉક્ટરને ખુશ ક� uભાિવત કરવાની મંશા: ક�ટલાક દદSઓ પોતાને સારી hસ્થિતમાં રજૂ કરવા માગે છ�, એવું માનીને ક� આનાથી તેમના ડૉકટર ક� હેલ્થક�ર uોફ�શનલ તરફથી વધુ સકારાત્મક uિતસાદ મળશે.
જેમ ક� એવું કહેવું ક� જીવનશૈલીમાં ફ�રફાર કરી દીધો છ�, દવા
િનયિમત લB છ��, વ્યાયામ િનયિમત કરું છ�� વગેરે વગેરે.. પણ દદS આમાંનું ક�ઈ જ વાસ્તિવકતામાં કરતા નથી હોતા અને જેને લીધે
િનદાનથી લઈ સારવાર ગેરમાગ� દોરાય છ�.
# સમજણનો અભાવ: દદSઓ અમુક માિહતીના મહ5વને સમજી શકતા નથી અને તેથી અજાણતા તેને જણાવવાનું છોડી દે છ�. દદS
દદSઓ સાથે તેમની આદતો, લક્ષણો અને એક�દર આરોગ્ય િવશે િનયિમતપણે તપાસ કરવાથી તેમના માટ� નવી અથવા અગાઉ દદSને એમના સુધી જ રોકી રાખેલી માિહતી જાણવાની વધુ તકો ઊભી થઈ શક� છ�.
ટ��કમાં, તબીબી પ�રhસ્થિતઓના અસરકારક િનદાન અને સારવાર માટ� દદSની uામાિણકતા મહ5વપૂણર્ છ�. અuમાિણકતા ખોટા
િનદાન, િબનઅસરકારક સારવાર પ્લાન, હાિનકારક દવાઓની
િsયાuિતિsયાઓ, સલામતીનું સમાધાન અને આરોગ્યસંભાળના ખચર્માં વધારા તરફ દોરી શક� છ�.
દદSની અuામાિણકતા પાછળનાં કારણોને સમજીને અને ખુલ્લા અને િવeાસપા� સંવાદને uોત્સાહન આપવા માટ� વ્યૂહરચનાઓ
શકયું ન હત ત્વરાએ પૂરંુ
અને બાંધકામ બનતી કરી કબજો આપવાની
સામાવાળાએ નેશનલ કિમશન સમક્ષ કરેલ અપીલ પણ નેશનલ કિમશને
એવું સમજે છ� ક� જેતે માિહતી ડૉક્ટરને જણાવવી જરૂરી નથી. એ જણાવીને શું લાભ! આ અમુક સવર્ સામાન્ય પ�રબળો િવશે
અમલમાં મૂકીને, હેલ્થક�ર uોફ�શનલ તેમના દદSઓ માટ� કાળજી અને પ�રણામોની ગુણવLામાં સુધારો કરી શક� છ�.
-:: ક�ન્ડલ લાઇટ ::-
તકદીર...!! માણસ આ શબ્દનો ઉપયોગ �તને છ�તરવા માટ� કરતો હોય છ�.
- હરMકશન મહ�તા
ફ�રયાદીની વારંવારની રજૂઆતોને સામાવાળા િબલ્ડર / કોન્şાકટરે કોઈ દાદ આપી ન હતી. જેથી �સ્ત ફ�રયાદીએ ન્યાય મેળવવા સ્ટ�x xxxxxxxx �ડસ્પ્યુટસ
રી��સલ કિમશનના ąાર ખટખટાવ્યાં હતાં. સ્ટ�ટ કિમશન સમક્ષ ફ�રયાદીએ
ફગાવી દીધી હતી. આમ, અધૂરું યા ખામીભયુ� બાંધકામ કરનાર િબલ્ડર/ કોન્şાક્ટર �ાહકને નુકસાન-વળતર ચૂકવવા જવાબદાર બનશે.
વાત થઈ. દદSને મો�ટવેટ ક�વી રીતે કરવું એ િવશે જોઈએ ક� જે
દદSની જાyતતા માટ� તો લાભદાયી ખરું જ પણ તમામ હેલ્થક�ર uોફ�શનલે પણ ધ્યાને લેવા જેવું.
# uમાિણકતાને uોત્સાિહત કરવા માટ�ની વ્યૂહરચના/ સ્ş�ટજી શું હોઈ શક�!
# િબલ્ડીંગ şસ્ટ, િવeાસ બાંધવો:
-:: ઈત્તેફાક� ::-
હ�યામાં રાખ સંઘરી હ�યાવરાળને, સંભવ છ� એ વરાળ ‘અકાલે જલદ’ બને. અહ�યાની િજંદગીમાં છ� તાસીર મોતની, અહ�યા તો વાતવાતમાં ઘટના દુઃખદ બને.
-અ�ત ઘાયલ
િવeાસપા� સંબંધ સ્થાિપત કરવો જરૂરી છ�. દદSઓ એવા
હેલ્થક�ર સે�ટ�ગમાં uામાિણકતાને uોત્સાિહત કરવું એ મા� સચોટ
માિહતી મેળવવા િવશે નથી પણ તે એક સેતુ બનાવવા જેવું છ� જ્યાં દદSઓને સમથર્ન અને સમજણ અનુભવાય!
જણાવ્યં હત ક� સામાવાળાએ અધૂર
હેલ્થક�ર uોફ�શનલ સાથે uામાિણક હોવાની શક્યતા વધુ હોય છ�
છોડ�લંુ બાંધકામપૂણર્ કરાવવામાં તેમ જ થયેલ બાંધકામમાંની ખામીઓ દુરસ્ત કરાવવામાં તેને રૂ. ૩ લાખનો વધારાનો
જે હેલ્થક�ર uોફ�શનલ દદSઓની સુખાકારી માટ� ખરેખર કાળજી લે છ�. સાંભળવા માટ� સમય કાઢવો અને સહાનુભૂિત દશાર્વવી એ આ િવeાસના િનમાર્ણમાં ઘણો મોટો ભાગ ભજવી જાય છ�. # નોન-જજમેન્ટલ કોમ્યુિનક�શન: