Contract
જેમ્વ લૉટ
નનકરા ફેક્સ્ટય
જેમ્વ લૉટ
19 જાન્યાઅયી 1736 ના, એગ્નેવ લૉટે એના નલા
જન્ભેરા ફેટા ને શાથ ભાાં રીધ. "એના નતા ના નાભ ય ાઅણે એને જેમ્વ ફરાલશ,ાં " એભણે કહ્,ુાં "ાને ાઅણે એનુાંફહુ ધ્માન યાખશ.ાં "
એના નત ને ખફય શતી કે એ એના એલા ફાક
નલે નલચાયી યશી શતી જે શલે જીનલત નશતા.
એગ્નેવે એના ત્ર ની ફહુ વાલધાની થી
દેખબા કયી, ણ એ લાયાંલાય ફીભાય યશત
જ તાયે લધાયે જાઇમે , ત તને ખફય છે કે ક્ાાં
ાઅલલાનુાં છે!
શત. xxx-xxx એ ભટ થમ, એ દાતાં દુ ખાલા ાને ભાથા ના દદવ થી ફહુ બય
ીકડત થલા રાગ્મ.
તુાં ્કૂર ભકરલા ભાટે ફહુ નાજુક છે. xભે તને ઘય ય જ બણાલશ.ુાં
ના
ી યીતે
જેમ્વ ્કટરેન્ડ ના વમદ્ર કકનાયે ભાછરી
કડલાલાા ફદયગાશ ગ્રીનક ભાાં ભટ
થમ. એના નતા એ એક સથાય તયીકે
ળરૂાઅત કયી, ણ જલ્દી તેઓ ભાછીભાય ાને બફલ્ડય ભાટે વલવ પ્રકાય ન વાભાન
ફનાલલા રાગ્મા.
જમાયે એની તબફમત વાયી શતી ત્માય
રક કશતા શતા કે જેમ્વ ના
યલાન જેમ્વ જલ્દી ળીખી જત શત. એની
દાદાજી એક ગબણતજ્ઞ શતા.
કયલાય ભાાં ગબણત ની યાંયા શતી.
ભાાઁ જે ળીખલાડતી એ નવલામ એને એના
નતા ની કામવળાા ભાાં લ્તઓ ફનાલલી
વદ શત.ુ
છી, જેમ્વ ્કર ગમ, ણ ત્માાં x
ધીભ ાને કભજય શત ... ગબણત ના નલમ ને છડી ને. ત્માાં એનુાં પ્રદળવન ળાનદાય શત!ુાં
xxx-xxx એ ભટ થમ, જેમ્વ ને એના નતા ની કામવળાા ભાાં કાભ કયવુાં વારાંુ રાગતુાંશત.ુ એને નાનલક દ્વાયા લયાતા ાઈકયણ - જેભ કે કાંાવ ાને દૂયફીન - ની ભયમ્ભત કયલી
ુ
હુાં ફહુ ફધુાંળીખલા ભાગુ છાં. હુાં રડન શોંચલાની યાશ નશીં જાઇ ળકાં.
વદ શત.ુ
છી, જમાયે જેમ્વ વત્તય લવ ન થમ ત્માયે એનુાં જીલન ફદરાાઇ ગય.ુાં એની ભાાઁ નુાં મત્ૃ ય થાઇ ગયુાં ાને એના નતાએ ઘણા ૈવા
ગભાલી દીધા. થડા વભમ છી જેમ્વે
લૈજ્ઞાનનક ાઈકયણ ફનાલલાનુાંળીખલા ભાટે xxx xxxxxxxxxxxx xx.ુંુ
જેમ્વે તાને ભાટે એક ઘડ ખયીદ્ય ાને એ નીકી ડમ. ાઅ પ્રલાવ ભાટે એને ફાય કદલવ રાગ્મા.
રડન ભાાં જેમ્વ ભાટે કદલવ ાઅવાન ન
છ ભકશના ભાાં યલાન જેમ્વે
શતા. એકભાત્ર ાઈકયણ નનભાવતા જે એને પ્રનળબિત કયલા વશભત થમા, એણે કહ્ુાં કે જેમ્વે રૂ ુાં એક લવ લેતન લગય કાભ કયવુ
ડળે.
એ નળખાાઈ થી લધાયે ળીખયુાં જે ત્માાં ફે લવ થી શત.
હુાં ભકશનાઓ થી ફશાય નથી ગમ,
ણ ભાયે ાઅ ભકા ન ાનધકતભ રાબ ાઈઠાલલ જાઇમે.
જેમ્વ ાઅટરી ભશનત કેલી યીતે કયે છે?
જેમ્વ ાવે કાઇ નલકલ્ ન શત. એટરે
જેમ્વે કઠય ભશનત કયી. એ વાત લવ નુ
એ ભાની ગમ. એણે જલ્દી એના ભાબરક
પ્રનળિણ એક લવ ભાાં કયલા ભાગત શત.
જૉન ભગવન ને એની કઠય ભશનત ાને
એની ાવે ખાલા ભાટે ફહુ ઓછા ૈવા શતા.
કોળર થી પ્રબાનલત કમાવ.
લવ ના અંત ભા, એ ફહુ ફીભાય થાઇ ગમ.
લીવ લવ ની ાઈભય ભા,
જેમ્વ એના ઘયે ાછ
એ વભમે ગ્રાવગ નુાં વ્મ્ત ફદ
xxxx, xxxx
પમો. ્કટરેન્ડ ભાાં એ જલ્દી તાને ફહ ાઆન્ડીવ ાને ાભેકયકા ની લધતી લવાશત
ફશતય ભશસવ
કયલા રાગ્મ. એ એના નલા
વાથે લેાય કયી યહ્ુાં શત.ુાં જેમ્વ બાગ્મળાી
વ્મલવામ વફનધત કાભ ળધલા વન્ન ળશય
શત કે એને નલશ્વનલદ્યારમ ભાાં નકયી ભી
ગ્રાવગ ગમ.
ગ્રાવગ યનુ નલનવટિ ી
ગાઇ. ત્માાં એને જભૈકા થી ભકરાલેરા થડા લૈજ્ઞાનનક ાઈકયણ ની ભયમ્ભત કયલાની શતી.
ાઅ ાઈકયણ ખાયા ાણી થી
િનતગ્ર્ત થાઇ ગમા છે. જ, તુ એને દુ રુ્ત કયી ળકીળ?
હુાં ાઅ પ્રમગ કયલા ચાહુ છાં. શુાં તુાંાઅ ાઈકયણ ફનાલી ળકીળ, જેમ્વ?
xxxxx xxxx ફધુાં વાયી યીતે ચારી યહ્ુાં શત.ુ એણે એક નલી લકવળ ચાલુ કયી જમાાં એણે છેલટે વ વ્મક્ક્સતઓ ને નનયક્સુ ત કમાવ.
કેભ નશીં? જેમ્વ કાંાઇ
ણ ફનાલી ળકે છે.
જેમ્વે ાઅ કાભ એટરી વયવ યીતે કયુંુ કે એને નલશ્વનલદ્યારમ ભાાં ગબણત ાઈકયણ નનભાવતા ફનાલલાભાાં ાઅવ્મ. શલે એ ત્માના પ્રનવદ્ધ લૈજ્ઞાનનક ને ભી ળકત શત. જેમ્વ એભની
કાઇ ાઅ લાદ્યમત્ર ને વયખુાં કયલા
ાવે થી ઘણુાં ફધુાં ળીખમ ાને લૈજ્ઞાનનક એ
ણ એના જ્ઞાન ાને કોળર ની પ્રળવા કયી.
રાવ્યુાંછે. નભ્ટય લૉટ એને જરૂય દુ રુ્ત કયળે.
છી 1765 ભાાં જેમ્વે એની નતયાાઇ
ફશન ભાગયેવ ટ નભરય વાથે રગ્ન કમાવ.
1763 ભાાં એક કદલવ, એક જુ ના નભત્ર પ્રપવય જૉન એન્ડયવન, ભયાભત કયાલલા જેમ્વ ભાટે એક ભડેર રાવ્મા. એ એક
પ્રાયાંબબક પ્રકાય નુાં લયા એન્જીન શતુાં જે ન્યકભન એન્જીન કશલાત ુાં શત.ુ
ન્યકભન એન્જીન ન ાઈમગ કનનિળ ખાણ ભાાં થી ાણી કાઢલા ભાટે કયલાભાાં ાઅલત શત. જેમ્વ લૉટે જે કાંાઇ જયુાં એનાથી એ ફહુ ભકશત થમ.
ભેં ાઅ એન્જીન નલે ઘણુ
રડન ભાાં એન્જીનીમય એન
લાચાં યુાં છે. xxxxx xxx
ળક્ છે.
ાય કયલ
સધાયલાભાાં નલપ યહ્યા.
જ તુાંએને ઠીક કયી ળકીળ, જેમ્વ?
જમાયે ાણી ને ાઈકાલાભાાં ાઅલે છે
ત એ લયા રૂે ગેવ ભાાં કયલનતિત
ઠાંડુ ાણી
ન્ટન
લજન ને રીધે શારત ડાડ નીચે ઝૂકે છે
લજન
થામ છે. લયા, ાણી ની તરના ભા
ાઈય
ફહુ લધાયે જગ્મા યકે છે - રગબગ
ાઈઠ છે
ન
1700 ગણી લધાયે. જ લયા એક
ાત્ર ભાાં પવામ છે ાને ફહુ જલ્દી ઠાંડી થામ છે, ત એ પયી ાણી ભાાં ફદરાાઇ જામ છે.
લયા નવબરન્ડય ને બયે છે
ફાઇરય
ાઅગ
ડાડ
ાણી કયલા ન્યકભન એન્જીન
નીચે ઝૂકેર ડાડ
ાઅ દ્ધનત ન ાઈમગ કયતુાંશત.ુાં ણ એ એન્જીન ફહુ વાયી યીતે કાભ નશતુ કયત.ુ એને ચરાલલા ભાટે બયયૂ કરવા રાગતા શતા. જેમ્વે એને
સધાયલાન એક ય્ત ળધ્મ.
નવબરન્ડય ભાાં ઠાંડા
ાણી ન છટકાલ નવબરન્ડય ઠાંડુ થામ છે
લયા ાછી ાણી ભાાં કયલનતિત થામ છે
ન્ટન નીચે
ડે છે
ાં -યડ
ાઈય ખેંચામ છે
ખાણ ભાાં થી
ાણી ાં થામ છે
ન્યકભન એન્જીન કેલી યીતે કાભ કયે છે
જેમ્વે ભકશનાઓ સધી વભ્મા નલે
એના નલચાય ને પ્રત્મિ રૂ ાઅલાભાાં એને
નલચાય.ુંુ ભે 1765 ભાાં એક યનલલાય ની ફયે એને એક ાઈકેર ભળ્મ. જેમ્વ ગ્રાવગ ના ાકવ ભાાં પયત શત જમાય
ઘણા લો રાગ્મા. એ જેમ્વ ભાટે કકઠન લો શતા. શલે એના ફે નાના ફાક શતા જેનુાં
ારન-ણ એણે કયલાનુાંશત.ુાં ઘય
એના ભગજ ભાાં એક ળાનદાય નલચાય
ચરાલલા ભાટે એણે નલી નશય ના નનભાવણ
ાઅવ્મ.
એને ભાટે એને એક
ારગ કન્ડેન્વય ની જરૂયત ડળે!
કામવ ભાટે વલેિણ નુાં કાભ શાથ ભાાં રીધ.ુ
કાળ હુાં પયી લયા ના એન્જીન ય કાભ કયી ળકત.
જેમ્વ શલે 35 લવ ન શત ાને એ
છી, 1774 ભા, જેમ્વ ની ત્ની નુાં મત્ૃ યુ થાઇ ગય.ુ
ાલાયનલાય એના કાભ થી ાઈદાવ યશત
શલે એને ્કટરેન્ડ યશલા ભાાં કાઇ યવ ન શત.
શત. ફધી લાત ને ફહુ રાફ વભમ
રાગે છે, એવુાં એને રાગતુાંશત.ુાં ત્ની એ
એને ખફય શતી કે ફયનભિંગશાભ ભાાં એક ભાણવ શત, જે ૈવા ાને નલચાય થી એને ભદદ કયલા
એને ખળ યાખલાની યી કનળળ કયી.
ચાશત શત. જેમ્વે એન વભાન ફાધ્મ ાને
એના ફાક વાથે દબિણ ફાજુ ચાલ્મ ગમ.
xxxx તભે પયી બચિંનતત છ? કપકય ન કય, ફધુાંફયાફય થાઇ જળે.
માત્રા ને તેજ કયલા નનનિત રૂ થી લયા ન ાઈમગ કયી ળકામ? એણે નલચાય.ુંુ
ફનભિંગશાભ ભાાં યશલાલાી વ્મક્ક્સત નુાં નાભ
શતુાંભેથ્યુ ફલ્ટન. એ એક કાયખાનાન
શ્રીભત ભાબરક શત ાને એની નલજ્ઞાન ભા
ફહુ રુબચ શતી. એને ૈવા કભાલાના નલા
ય્તા ળધલા ણ વદ શતા! જેમ્વ ને
ફવ ાઅલા એક ાટવ નય ની જરૂયત શતી.
હુાં તભને ાશીં ન નઝાય
ફતાવાં નભ્ટય લૉટ.
ાઅણે એક વાથે ભી ને કાઇ ભટા કાભ કયી ળકીશ.ુાં જેમ્વ, તાર કાભ ફહુ ભશત્લણવ છે.
ગજફ નુાં લકવળ છે નભ્ટય ફલ્ટન.
ફનભિંગશાભ ની ફશાય વશ ભાાં ક્્થત ભેથ્ય ફલ્ટન નુાં કાયખાનુાંએના વભમ ભાટે ફહુ
ાઅધનુ નક શત.ુાં ફલ્ટને તયાંત એના કાયખાના ભા
ાણી કયલા જેમ્વ ના નલા એન્જીન ને
્થાનત કયીને એન નલશ્વાવ પ્રગટ કમો. એ
ફહુ કાભમાફ યહ્ય.
અંત ભા!ાં કાઇ છે ખરુાં જે ભને વભજે છે.
થડા વભમ ભાાં ફલ્ટન ાને લૉટ ના
ીંગ એન્જીન ના વાલવજનનક
યીિણ કયલાન વભમ ાઅલી ગમ.
બ્લભકપલ્ડ કરવા ની ખાણ ભા
ાઈત્વાકશત બીડ જભા થાઇ ગાઇ. xxxx xxxxxxxxxxxx કાભ કયળે?
એન્જીન શાાઈવ ભાાં ફાઆરય ભાાં થી નીકતી ગયભી બમાનક શતી.
જુઓ! એ કાભ કયી યહ્ુાં છે!
એન્જીનીમયે એક ભાક મત્ર તા્યુ
ાને છી એક રીલય ખેંચય.ુાં છી એણે
ાન્મ એન્જીન ની તરના
એક લાલ્લ ખલ્મ. એક ભટા ાલાજ
ભાાં ચથા બાગ નુાં ઇંધણ
વાથે, ાં ઝૂક્ુાં ... ા
નુાં ભટુાં શન્ે ડર નીચે ફાજ ને ાઈય-નીચે એણે કાભ
લાયે છે!
ાઅ ત શજી શલ
ુાં ગનથયુ
કયવુાં ળર કય!ુંુ
એક કરાક થી ણ ઓછા વભમ ભા
ખાણ ભાાં થી 57 પીટ (રગબગ 17
છે.
ભીટય) ાણી ફશાય નીકી ચક્ુાં શત.ુ
એ 300 પીટ ઊંડી ખાણ
ભાાં થી ાણી
ળકે છે.
કયી
ચાર, શલે જીલ ભાાં જીલ ાઅવ્મ!
ાઅખયે, જેમ્વ લૉટ ના ભશાન નલચાય ના
વપતા છતાાં કનવલાર ભાાં જેમ્વ એન
ાબગમાય લો છી, એના એન્જીનને
ાઅનદ ન રાઇ ળક્. ાને ન ત એની નલી
વપતા ભી.
ત્ની એની એવુાં કયી ળકી.
ાઅ વોથી ાનપ્રમ જગ્મા છે.
એ તાને શુાં વભજે છે?
થડા વભમ ભાાં જેમ્વ ટીન ાને તાફા ની ખાણ ભાાં એના એન્જીન ની ્થાના કયલા કનવલાર ચાલ્મ ગમ. ાઅ ખાણ ભાાં
ઘણીલાય યી યીતે ાણી બયાાઇ જતુાંશતુાં ણ
ાણી ના ને ાઈજાવ ાઅલા ાઅવાવ
યતા કરવા ન શતા. ફલ્ટન એન્ડ લૉટ ના એન્જીન એ ઇંધણ ની ફચત કયી, જે ફહુ
ભશત્લણવ શતી.
નશીં,નશીં! એ ફયાફય નથી.
જેભ ાનેકલાય થતુાંશતુાંતેભ, ાનધક કાભ કયલાથી જેમ્વ ફીભાય ાને દુ ાઃખી થાઇ જત
વોબાગ્મથી, ભેથ્યુ ફલ્ટન વભજી
ગમા કે જેમ્વ ફીભાય છે. ાને નભનવવ
શત. એલા વભમે એ વીધી યીતે નલચાયી
લૉટે ખદ રખીને જેમ્વ ની ફીભાયી ની
નશત ળકત. ત્માાં સધી કે એના
લાત ફતાલી!
વ્માલવાનમક બાગીદાય ભેથ્યુ ફલ્ટન વાથે
ણ ભતબેદ થાઇ ગમ ાને એણે ફલ્ટન ને કડલા ત્ર રખમા.
ભાયે ભાથે જ ફધુાં કાભ ડયુાં છે. હુાં ાઅણ કયાય તડલાનુાં નલચાયી યહ્ય છાં.
એ દયમ્માન, ભેથ્યુ ફલ્ટન એના વાથી ના કોળર ન ાઈમગ કયલા ાન્મ મજનાઓ ફનાલી યહ્યા શતા.
ફલ્ટન એન્ડ લૉટ ્ટીભ એન્જીન ાઈય-
નીચે ની ગનત વાથે કાભ કયતુ શત,ુાં જે ાણી
ફલ્ટન એક યટયી ગનત લાળાં
એન્જીન નલકનવત કયલા ાઇચછતા શતા. એ ગ-ગ પયે. ાને એલા ભળીન ને ાઈજાવ ાઅે જે સતી કડાાં ાને
ાન્મ ઘણ વાભાન ફનાલતા શતા.
ને કયલા ાથલા ખાણ ના ભજયૂ ને
વતશ ય રાલલા ભાટે ાઅદળવ શત.ુ
તુાં કટન નભર ભાાં કાભ કયે એલા એક યટયી એન્જીન ની કડઝાાઆન કય.
ભાયા ભગજ ભાાં એક- ફે નલચાય છે.
ત્રણ ભીટય રાફા કાગ ય ફનેરા
ફલ્ટન એન્ડ લૉટ ની ખમાનત દૂય-દૂય
યટયી એન્જીન ના ાઅનલષ્કાય ની
સધી પેરાાઇ ગાઇ. એક કદલવ, જેમ્વને
કડઝાાઆન જાઇને ફલ્ટન ખળ શતા.
વમ્રાટ જમર્જ તતીમ ને તાના એન્જીન
નલે વભજાલલાન ભક ભળ્મ.
એ ફહુ ાઅકવક છે, નભ્ટય લૉટ. તભે ાભને નલન્ડવય ભા
ાઅલી ને જરૂય ભ.
xxxxx, ભને ખફય શતી કે તુાંએ કયી ળકીળ!
થડા વભમ ભા, ફલ્ટન એન્ડ લૉટ કનીાં
ને એન્જીન ના એટરા ઓડવય ભલા રાગ્મા કે તેઓ ભાટે ફનાલલા ાળક્ શતા!
xxxxxx xxxxx એટરે કાભ કયવુાં ફધ
ન કયું
્ટીભ એન્જીન ની વપતાએ જેમ્વ લૉટ ને
કેભકે એનુાંનવુાં એન્જીન ફહુ વપ થાઇ ાન્મ નલમભાાં રુબચ યાખલા થી ન યક્.
ગયુાં શત.ુાં એણે એન્જીન સધાયલાન
એ વભમ ભાાં જમાયે ફધા ત્ર શાથેથી
પ્રમાવ ચાલુ યાખમ ાને એના ત્રુ વાથે એની પ્રગનત નલે ચચાવ કયી.
, જેમ્વ,
રખલાભાાં ાઅલતા શતા, એણે એક નલળે ળાશી ાને પ્રેવ ન ાઈમગ કયીને એની "કી" કયલાની એટરે એની નકર
ફનાલલાની ળધ કયી. ાઅ નલનધ થી વભમ ની ફચત થાઇ ાને એ ફહુ રકનપ્રમ થાઇ.
ભાયી ાવે ાઅને સધાયલાન
ફીજ એક વાય નલચાય છે,
જેમ્વ!
તભે જાઇ ળક છ કે "કી"
ય રખાણ ખટુાં છે ણ કાગ ાત છે. તભે એને
ફીજી ફાજુ થી લાચી ળક છ.
ાઅનલષ્કાયક જેમ્વે જયુાં કે કાઇ એન્જીન કેટલુાં કાભ કયી ળકે છે, એ ભાલાન કાઇ વાય ય્ત ન શત. એણે એન્જીન ની
િભતા ની તરના ઘડા વાથે કયી. એ
શલે એક એન્જીન ની િભતા ને એક નનનિત શવવાલય તયીકે ફતાલી ળકત શત.
‘
]
જેમ્વે ગણતયી કયી કે એક ઘડ એક નભનનટ ભાાં 33000 ાાઈન્ડ (1500 કકરગ્રાભ) ન બાય એક ફુટ (0.305
હુાં એ ળધી ળકુાં છાં કે એ ઘડ એક નભનનટ ભાાં કેટર બાય ાઈઠાલી ળકળે.
ભીટય) સધી ાઈઠાલી ળકે છે.
હુાં ફતાલી ળકુાં છાં કે એ ફહુ બાયે છે!
ફલ્ટન ાને લૉટ ્ટીભ એન્જીન યના
એક ાઅનલષ્કાય ને સયબિત યાખલા ન
એભના કાભ થી ાભીય ાને પ્રનવદ્ધ થાઇ
ગમા, ણ એન ભતરફ એ નશીં કે એભની મશ્ુ કેરીઓ યી થાઇ ગાઇ શતી. ફીજા રક શભેળા એભના નલચાય ચયલા ની કનળળ કયી યહ્યા શતા.
ભેં ાઅણી ેટન્ટ ના ફચાલ ભાટે
ાદારત ભાાં લધાયે વભમ નલતાવ્મ છે,
ાઅનલષ્કાય ય ઓછ.
એકભાત્ર ય્ત શત ેટન્ટ રેલાન. એન ભતરફ એ થમ કે પક્સત ાઅનલષ્કાયક જ કાઇ નલળે ાઅનલષ્કાય ને ફનાલી,
ાઈમગ કયી ાથલા લેચી ળકત શત.
ણ ેટન્ટ ને ડકાયી ળકાતુાંશતુાંાને એની ભમાવદા કલ થડી નનનિત કારાલનધ યતી જ શતી.
ણ ાઅણે એ કયવજુ ડળે. જ
ાઅણે એ નશીં કયીમે ત કાઇ ણ
ાઅણા નલચાય થી ૈવા કભાાઇ ળકળે.
1800 ભા, જેમ્વ લૉટ ચવઠ લવ ના શતા.
એના નભત્ર ભેથ્યુ નવત્તેય થી લધુ શતા.
xx xxે, એભનુાંમખમ ેટન્ટ વભાપ્ત
થાઇ ગય.ુાં શલે ફને ાટવ નય ના યીટામય
થલાન વભમ ાઅલી ગમ શત.
ાઅ એક ફહુ વારુાં ઘય છે, જેમ્વ. xxx તભે તભાયા કયલાય વાથે
ાઅયાભ થી યશી ળક છ.
ણ જેમ્વ લૉટે લધાયે ાઅયાભ ન કમો. એને એના નભત્ર વાથે લૈજ્ઞાનનક નલમ ય ચચાવ કયલાભાાં ભજા ાઅલતી શતી. એણે એની
લૈજ્ઞાનનક ળધ ચાલુ યાખી. એણે એક ફગીચ
ણ તૈમાય કમો. ણ ાનધકતય એણે એજ કયુંુ
જેભાાં એને ભજા ાઅલતી શતી...
એણે એના નલા ઘય ભાાં તાનુાંએક
લકવળ ફનાવ્યુાં ાને ાઅનલષ્કાય કયલાનુ
જેમ્વે એના લયા એન્જીન ાને એ છી
લયા ના ાઈમગ થી દુ નનમા ને શભેળ ભાટે
ચાલુ યાખય!ુ
ફદરાતા જાઇ. 1804 ભાાં શરા ્ટીભ
રકભકટલે વાડા નલ ભાાઇર (16 કકરભીટય) ની માત્રા કયી.
1819 ભાાં જેમ્વ નુાં મત્ૃ યુ થાઇ ગય.ુાં એભના કાભ
ાને એભના જેભાાં ાઅનલષ્કાયક ના કાભ થી બિટન, દુ નનમા ન વોથી ભટ ઔદ્યબગક દેળ ફનલાની યાશ ય ાગ્રેવય થય.ુાં
ાઅગ નુાં તથ્મ ્ટીભ એન્જીન લધુ ળક્ક્સતળાી શતા ાને એને
ળક્ક્સત ાને ાઈદ્યગ
રગબગ ક્ામ ણ ફનાલી ળકાતા શતા. એના
થી બિટન ન ચશય શભેળ ભાટે ફદરાાઇ ગમ.
એ શરા કે જેમ્વ લૉટે વાયી યીતે કાભ કયતા
ગ્રાભીણ નલ્તાય ના નાના, ાકયલાકયક
લયા એન્જીન ફનાવ્મા, કાઇ ણ ભળીન ને
ાલય ાઅલાની ત્રણ દ્ધનત શતી - ્નાય,ૂ શલા ાને ાણી.
વ્મલવામ કવફા ભાાં ભટા કાયખાના ભા
કયલનતિત થમા.
લૉટ ાને લૉટ
જેમ્વ લૉટ ના નાભ ય યખામેલુાં "લૉટ", ળક્ક્સત
નુાં એક એકભ છે, જેન ાઈમગ ઘણીલાય
નલદ્યત ળક્ક્સત ભાલા ભાટે કયલાભાાં ાઅલે છે.
્નાય ૂતભાયા તાના શાઇ ળકે ાથલા ઘડા, ખચચય, ાથલા ફદ ના શાઇ ળકે જે ટ્રેડનભર ની ચાયે ફાજુ પયે. શલા ાથલા ાણી ન
ાઈમગ નભર ના લનચક્કી ના ખા
60-લૉટ ન રાાઇટ ફલ્ફ 40-લૉટ ના ફલ્ફ થી લધુ ળક્ક્સતળાી શમ છે. ાઈદાશયણ તયીકે જેમ્વ લૉટ નુાં શવવાલય નુાં ભા રગબગ 750-લૉટ ફયાફય શમ છે.
ાથલા ચક્ર ને ઘભ
ાઅલત શત.
ાલલા ભાટે કયલાભા
જેમ્વ લૉટ ના જીલનકા ની થડી ભશત્લણવ નતનથઓ
1736 જેમ્વ લૉટ ન જન્ભ ્કટરેન્ડ ના ગ્રીનક ભાાં થમ.
1755 જેમ્વ ાઈકયણ ફનાલલાનુાંાધ્મમન કયલા રડન ગમા.
1763 ગ્રાવગ નલશ્વનલદ્યારમ ભાાં વભાયકાભ ભાટે ાઅલેરા ન્યકભન એન્જીન ના
એક ભડેર ને જેમ્વે સધાય.વ
1765 જેમ્વે ન્યકભન એન્જીન ને લધુ વારુાં ફનાલલા ન એક ય્ત ળધ્મ.
1774 જેમ્વ ફનભિંગશાભ ચાલ્મા ગમા ાને કાયખાના ના ભાબરક, ભેથ્યુ ફલ્ટન વાથે બાગીદાયી કયી.
1776 ફલ્ટન ાને લૉટ ન ્ટીભ
ાઅવ્મ.
વાલવજનનક રૂ થી ાઈમગ ભાાં રાલલાભા
1783 જેમ્વે શલુાં યટયી ્ટીભ એન્જીન ફનાવ્ય.ુ
1819 જેમ્વ લૉટ નુાં 83 લવ ની ાઅયુ ભા,
નનધન થય.ુાં
ફનભિંગશાભ ાવે એભના ઘય ભા,