ZAKON1

ZAKON1

O UPRAVLjANjU OTPADOM

I - OPŠTE ODREDBE

Član 1.

Ovim zakonom uređuju se:

- sve kategorije otpada, osim otpada navedenog u stavu 3. ovog člana,

- sve vrste djelatnosti, operacije i postrojenja u upravljanju otpadom.

Odredbe ovog zakona ne primjenjuju se na: radioaktivni otpad; gasove koji se emituju u atmosferu; otpadne vode, osim tečnog otpada; muljeve iz kanalizacionih sistema i otpad septičkih jama, osim muljeva iz postrojenja za tretman muljeva; otpad životinjskog porijekla iz objekata za uzgoj, držanje, klanje životinja, kao i objekata za proizvodnju, skladištenje i promet proizvoda životinjskog porijekla, fekalne materije sa farmi i druge prirodne, neopasne supstance koje se koriste u poljoprivredi; otpad iz rudarstva koji nastaje istraživanjem, iskopavanjem, preradom i skladištenjem mineralnih xxxxxxxx, xxx i otpad iz kamenoloma; otpad koji nastaje pri traženju, iskopavanju, prevozu i konačnoj obradi ili uništavanju minsko-eksplozivnih sredstava i drugih bojnih sredstava i eksploziva.

Upravljanje otpadom iz stava 2. ovog člana uređuje se posebnim propisima.

Cilj zakona

Član 2.

Cilj Zakona o upravljanju otpadom je podsticanje i obezbjeđivanje najvažnijih uslova radi:

- sprečavanja nastajanja otpada,

- prerade otpada za ponovnu upotrebu i reciklažu,

- izdvajanje sirovog materijala iz otpada i njegovo korišćenje za proizvodnju energije i

- sigurno odlaganje otpada.

Prioriteti u upravljanju otpadom

1 Интерно пречишћен текст Закона о управљању отпадом у који су укључене одредбе Закона о измјенама и допунама закона о управљању отпадом („Службени гласник Републике Српске“, број 65/08).

Član 3.

Radi postizanja cilja iz člana 2. ovog zakona potrebno je preduzeti slijedeće neophodne mjere:

- smanjenje na minimum proizvodnje otpada a posebno njegovih opasnih karakteristika,

- smanjenje količine otpada,

- tretiranje otpada na način kojim se osigurava povrat sirovinskog materijala iz njega,

- spaljivanje ili odlaganje na deponije na ekološki prihvatljiv način onih vrsta otpada koji ne podliježu povratu komponenti.

Preduzimajući mjere iz stava 1. ovog člana uzimaju se u obzir:

- ekološki korisni efekti,

- tehnička izvodljivost uz korišćenje najbolje raspolož ive tehnologije,

- ekonomska izvodljivost.

Mjere iz stava 1. ovog člana preduzimaju se na način da se izbjegne ugrožavanje zdravlja ljudi i bez stvaranja štete ili prouzrokovanja značajnih rizika po životnu sredinu, a naročito:

- bez rizika po vode, vazduh, tlo, životinje i biljke,

- bez stvaranja smetnji putem buke ili mirisa,

- bez štetnog uticaja po prirodu ili mjesta koja su od posebnog interesa.

II - DEFINICIJE

Član 4.

Za potrebe ovog zakona koriste se slijedeće definicije:

- "biorazgradivi otpad"je svaki otpad koji je pogodan za aerobnu ili anaerobnu razgradnju, kao što je hrana, vrtni otpad, papir i karton;

- otpad životinjskog porijekla obuhvata leševe životinjskog porijekla i njihove dijelove, sastavne dijelove životinjskog tijela koji nisu namijenjeni ili bezbjedni za ishranu ljudi i konfiskat,

- "deponija" je mjesto na površini ili ispod površine zemljišta gdje se otpad odlaže, uključujući: unutrašnja mjesta za odlaganje (npr. deponije gdje proizvođ ač otpada zbrinjava vlastiti otpad na mjestu nastanka), i stalna mjesta koja se upotrebljavaju za dugogodiš nje odlaganje otpada isključujući objekte gdje nije dozvoljeno skladištenje otpada, a otpad xx xxxxxxx za xxxxx transport u cilju ponovnog korišćenja, tretmana ili odlaganja na drugom mjestu i prethodno skladištenje otpada za ponovnu upotrebu ili tretman za period, po pravilu, manji od tri godine ili prethodno skladištenje otpada za odlaganje u periodu manjem od jedne godine;

- "imalac" znači svako fizičko ili pravno lice, koje posjeduje otpad;

- "inertni otpad" znači otpad koji nije podložan značajnim fizičkim, hemijskim ili biološkim promjenama. Inertni otpad xx xxxx rastvarati, spaljivati ili na drugi način fizički ili hemijski obrađivati, biološki razgrađivati ili nepovoljno uticati na druge supstance xx xxxxxx dolazi u kontakt na način da prouzrokuje zagađenje životne sredine ili ugrožavanje zdravlja ljudi;

- "komunalni otpad" znači otpad iz domaćinstva, kao i drugi otpad koji je zbog svoje prirode ili sastava sličan otpadu iz domaćinstva;

- "neopasni otpad" znači otpad koji nije definisan kao "opasni otpad";

- "odlaganje" xx xxxx koja djelatnost propisana podzakonskim aktom koji donosi ministar nadležan za zaštitu životne sredine;

- "pravno ili fizičko lice" je fizičko ili pravno lice odgovorno za bilo koju vrstu djelatnosti upravljanja otpadom;

- "opasni otpad" znači svaki otpad koji je utvrđen posebnim propisom i koji ima jednu ili više karakteristika datih u podzakonskom aktu koji donosi ministar nadležan za zaštitu životne sredine, koji prouzrokuju opasnost po zdravlje ljudi i životnu sredinu, po svom porijeklu, sastavu ili koncentraciji, kao i onaj otpad koji je naveden u Katalogu otpada kao opasni i regulisan posebnim propisima;

- "otpad" znači sve materije ili predmete koje imalac odlaže, namjerava odložiti ili xxxx odložiti u skladu sa jednom od kategorija navedenih u podzakonskom aktu kojeg donosi ministar nadležan za zaštitu životne sredine, a nalaze se u Katalogu otpada usvojenom u posebnom zakonskom propisu;

- "povrat komponenti" je svaka djelatnost data podzakonskim aktom koji donosi ministar nadležan za zaštitu životne sredine, uključujući ponovno korišćenje;

- "ponovno korišćenje" je svaka djelatnost kojom se otpad upotrebljava za namjenu za xxxx xx prvobitno zamišljen;

- "proizvođač je pravno ili fizičko lice čijom djelatnošć u se proizvodi otpad ili pravno ili fizičko lice koje obavlja predtretman, sortiranje ili druge operacije koje dovode do promjena fizičkih karakteristika ili sastava otpada;

- "skladištenje" je ostavljanje otpada koje vrši proizvođač unutar postrojenja i pogona, na period ne duži od tri godine;

- "skupljanje" je djelatnost sistematskog skupljanja i po mogućnosti sortiranja otpada u cilju olakšanja budućeg tretmana;

- "tečni otpad" je svaki otpad u tečnoj formi, uključujući otpadne vode, ali isključujući mulj;

- "transport" je kretanje otpada van postrojenja;

- "tretman" znači fizičke, termalne, hemijske ili biološke procese, uključujući sortiranje, koji mijenjaju karakteristike otpada u cilju smanjivanja količine ili opasnih osobina, olakšavaju rukovanje ili povećavaju povrat komponenti otpada;

- "upravljanje otpadom" je sistem djelatnosti i radnji koji podrazumijeva prevenciju nastanka otpada, smanjivanje količine otpada i njegovih opasnih karakteristika, tretman otpada, planiranje i kontrolu djelatnosti i procesa upravljanja otpadom, transport otpada, uspostavljanje, rad, zatvaranje i održavanje uređaja za tretman otpada nakon zatvaranja, monitoring, savjetovanje i obrazovanje u vezi djelatnosti i radnji na upravljanju otpadom.

III - OSNOVNA NAČELA

Član 5.

Načela upravljanja otpadom su:

- načelo prevencije - da bi se smanjio rizik po zdravlje ljudi i životnu sredinu i da bi se izbjegla degradacija životne sredine prilikom planiranja i prilikom izvođenja djelatnosti u upravljanju otpadom treba izbjegavati nastajanje otpada ili smanjiti količine i štetnosti nastalog otpada;

- načelo opreznosti - radi sprečavanja opasnosti ili štete po životnu sredinu koju prouzrokuje otpad preduzimać e se i one mjere za koje nije uvijek na raspolaganju naučna podloga;

- načelo odgovornosti proizvođača otpada- prema karakteristikama proizvoda proizvođač je odgovoran za odabir najprihvatljivijeg ekološkog rješenja u tehnologiji proizvodnje, pri tome imajući u vidu životni ciklus proizvoda kao i korišćenje najadekvatnije raspoložive tehnologije;

- načelo zagađivač plaća - proizvođač ili imalac otpada snosi sve troškove prevencije, tretmana, odlaganja i monitoringa otpada, kao i troškove sanacionih mjera zbog šteta prouzrokovanih životnoj sredini ili štete koju će otpad nejvjerovatnije prouzrokovati;

- načelo blizine- podrazumijeva da tretman ili odlaganje otpada treba da se vrši u najbližem adekvatnom postrojenju ili lokaciji, uzimajući u obzir ekološku i ekonomsku profitabilnost;

- načelo regionalnosti - podrazumijeva da izgradnja postrojenja i objekata za tretman otpada i njegovo odlaganje treba da bude obezbjeđena na xxxxx xx xxxxxxx potrebe regiona i omogućava samoodrživost izgrađenih objekata.

IV - PLANIRANjE UPRAVLjANjA OTPADOM

Član 6.

Nadležni organi dužni su izraditi planove za upravljanje otpadom u roku propisanom ovim zakonom, koji će obuhvatati:

- vrstu, količinu i porijeklo otpada koji se proizvodi i koji se treba tretirati ili odložiti,

- ciljeve upravljanja otpadom,

- uslove koji se tiču tehničko-tehnološke opremljenosti uređaja unutar prostora na kojem se nalaze,

- raspoloživ i podesan tretman i mjesta odlaganja i uređaje unutar određene teritorije,

- specijalno uređenje sistema za tretman ili odlaganje otpada za više opština,

- specijalni sistem upravljanja za pojedine vrste otpada, kao što je opasni otpad, tečni otpad, ambalažni otpad, itd.,

- strateški program sa razrađenim prioritetima u upravljanju otpadom i djelatnosti koje se trebaju preduzeti,

- listu predloženih mjera koje se trebaju preduzeti,

- procjenu troškova za izvršavanje zadataka u upravljanju otpadom.

Član 7.

Narodna skupština Republike Srpske može dati ovlašćenje međuentitetskom konsultativnom tijelu za zaštitu životne sredine da usklađuje entitetske strateške planove za upravljanje otpadom. Usklađivanje entitetskih strateških planova u upravljanju otpadom se postiže na slijedeći način:

- izdavanjem smjernica o metodologiji izrade i sadržaja strategije za upravljanje otpadom u entitetu;

- davanjem komentara i mišljenja na nacrt strateškog plana za upravljanje otpadom,

- održavanjem zajedničkih sastanaka radi usklađivanja nacrta entitetskih planova,

- utvrđivanjem opšte politike upravljanja otpadom na nivou Bosne i Hercegovine, koje obuhvata pitanja nabrojana u članu 6. alineja 1-4. i opasni otpad.

Strategija upravljanja otpadom

Član 8.

Strategiju upravljanja čvrstim otpadom na period od šest xxxxxx donosi Narodna skupština Republike Srpske, na prijedlog Vlade Republike Srpske. Strategiju upravljanja otpadom priprema Ministarstvo za urbanizam, stambeno-komunalne djelatnosti, građevinarstvo i ekologiju (u daljem tekstu: Ministarstvo nadležno za zaštitu životne sredine), u saradnji sa drugim nadležnim ministarstvima. Strategija iz stava 1. ovog člana objavljuje se u "Službenom glasniku Republike Srpske". Prije podnošenja Nacrta strategije iz stava 1. ovog člana Narodnoj skupštini Vlada vrši konsultacije sa:

- međuentitetskim tijelom za zaštitu životne sredine,

- Vladom Federacije Bosne i Hercegovine,

- predstavnicima udruženja za zaštitu životne sredine,

- predstavnicima opštinskih, odnosno gradskih organa uprave.

Saradnja iz stava 4. ovog člana vrši se saglasno odredbama Zakona o zaštiti životne sredine. Strategija iz stava 1. ovog člana xxxx biti usklađena sa Strategijom ekonomskog razvoja Republike Srpske i lokalnim razvojnim planovima. Vlada Republike Srpske je obavezna podnijeti Narodnoj skupštini izvještaj o sprovođenju Strategije upravljanja čvrstim otpadom svake dvije godine.

Regionalni i lokalni planovi upravljanja otpadom

Član 9.

Vlada Republike Srpske donosi regionalni plan upravljanja otpadom na osnovu sporazuma dvije ili više jedinica lokalne samouprave o zajedničkom upravljanju otpadom na teritoriji

Republike Srpske. Plan iz stava 1. ovog člana xxxx biti u saglasnosti sa Strategijom iz člana

8. stav 1. ovog zakona. Jedinice lokalne samouprave donose lokalne planove upravljanja otpadom, koji moraju biti u saglasnosti sa Strategijom upravljanja otpadom i koje usvajaju skupštine lokalne samouprave. Prije usvajanja, plan iz stava 3. ovog člana dostavlja se ministru za urbanizam, stambeno-komunalne djelatnosti, građevinarstvo i ekologiju (u daljem tekstu: ministar nadležan za zaštitu životne sredine) na stručnu ocjenu i mišljenje.

Sadržaj lokalnog plana upravljanja čvrstim otpadom

Član 10.

Lokalni planovi upravljanja čvrstim otpadom sadrže slijedeće elemente:

- program o sakupljanju opasnog otpada iz domaćinstava,

- strateške planove za korišćenje komponenti iz komunalnog otpada,

- program za smanjenje procenta biorazgradivog otpada i ambalažnog otpada u komunalnom otpadu,

- programe za podizanje javne svijesti u upravljanju otpadom,

- prostor namijenjen za lociranje postrojenja za upravljanje otpadom,

- saradnju između opština da bi se postigli zadati ciljevi.

Izrada plana iz stava 1. ovog člana vrši se u saradnji sa nadležnim organima uprave, predstavnicima privrednih organizacija i udruženja koje se bave pitanjima zaštite životne sredine. Lokalni plan upravljanja čvrstim otpadom donosi se na period od šest xxxxxx i može se revidirati, a stavlja se na uvid javnosti svake godine.

V - DOZVOLA ZA UPRAVLjANjE OTPADOM

Član 11.

Poslove upravljanja otpadom iz nadležnosti Republike Srpske vrši Ministarstvo nadležno za zaštitu životne sredine u saradnji sa Ministarstvom nadležnim za zaštitu zdravlja i drugim nadležnim ministarstvima.

Član 12.

Za obavljanje djelatnosti upravljanja otpadom propisanih ovim zakonom i podzakonskim aktima donesenim na osnovu ovog zakona potrebno je pribaviti dozvolu koju donosi Ministarstvo nadležno za zaštitu životne sredine.

Član 13.

Pored urbanističke saglasnosti, odobrenja za građenje i ekološke dozvole propisane posebnim propisima, uvijek je potrebna dozvola za upravljanje otpadom (u daljem tekstu: dozvola).

Član 14.

Dozvola nije potrebna u slijedećim slučajevima:

- prikupljanje i kretanje otpada unutar mjesta gdje se otpad proizveo,

- kretanje otpada između različitih postrojenja ili lokacija istog proizvođača, sa izuzetkom opasnog otpada,

- prevoz otpada koji vrši xxx proizvođač sa svojim vlastitim prevoznim sredstvima do lokacije ili postrojenja za tretman, u slučaju malih količina ne većih od 100 kg po jednoj pošiljci sa izuzetkom opasnog otpada,

- vraćanje ambalaže ili iskorišćenih proizvoda xx xxxxxx trgovaca.

Licu koje prikuplja i prevozi svoj kućni otpad na mjesto za prikupljanje otpada nije potrebna dozvola za ovakve djelatnosti.

Član 15.

Zahtjev za dobijanje dozvole xxxx sadržavati slijedeće:

- podatke o podnosiocu zahtjeva i odgovornom licu kada se radi o različitim licima,

- opis vrste i ukupne količine otpada - ulaz i izlaz,

- opis očekivanih uticaja na životnu sredinu,

- predloženi ili stvarni kapacitet postrojenja ili lokacije,

- opis postrojenja ili lokacije, uključujući karakteristike životne sredine,

- predloženi/postojeći tretman,

- predložene/postojeće metode za sprečavanje i smanjenje zagađivanja,

- predložene/postojeće djelatnosti, praćenje i plan kontrole,

- predložen plan za djelatnosti zatvaranja i postupke nakon zatvaranja,

- finansijske i druge garancije xx xxxxxx podnosioca zahtjeva. Član 16.

- dokaz o registraciji podnosioca zahtjeva za obavljanje djelatnosti za koju se podnosi zahtjev,

- dokaz o isunjavanju tehničko-tehnoloških uslova za obavljanje djelatnosti za koju se podnosi zahtjev,

- urbanističku saglasnost,

- ekološku dozvolu i

- odobrenje za građenje.

Sadržaj zahtjeva iz stava 1. ovog člana pripremaju pravna lica ovlaštena od ministarstva nadležnog za zaštitu životne sredine.

Član 16. Dozvola sadrži:

- tehničko - tehnološke uslove za rad,

- vrstu i količinu otpada koji se treba tretirati i/ili odložiti,

- opšte tehničke zahtjeve za rad , monitoring i sisteme praćenja,

- metode tretmana,

- mjere predostrožnosti koje se trebaju preduzeti,

- podatke o porijeklu, odredištu i tretmanu otpada, te vrste i količine takvog otpada. Dozvola xx xxxx izdati ukoliko:

- projekat nije u skladu sa pravnim, ekološkim i zdravstvenim zahtjevima,

- podnosilac zahtjeva nema tehničkih stručnjaka za upravljanje postrojenjima ili lokacijom,

- nije obezbjeđen tehnički i profesionalni razvoj i obuka osoblja,

- nisu preduzete neophodne mjere sprečavanja nesreća/akcidenata i ograničenje njihovih posljedica,

- nije osigurana odgovarajuća finansijska ili druga garancija,

- projekat nije u skladu sa relevantnim planom (planovima) za upravljanje otpadom.

Dozvole se izdaju samo za određene vrste otpada i samo za obavljanje određenih djelatnosti propisanih podzakonskim aktom. Xxxxxxx se izdaje na period od pet xxxxxx s xxx da se dozvola za deponije i spaljivanje izdaje na period od deset xxxxxx. Dozvola se može produžiti za isti vremenski period ako se nisu promijenili uslovi pod xxxxxx xx dozvola data.

Finansijske garancije

Član 17.

Xxxx xxxx su odgovorna u postrojenjima sa opasnim otpadom i deponijama za opasni i bezopasni otpad moraju dati finansijsku garanciju ili druge oblike garancija propisane posebnim propisima radi podmirivanja troškova koji se odnose xx xxxxx od štete ili troškove koj i se odnose na smanjivanje moguće štete na minimum kao i troškova prouzrokovanih djelatnostima koje se preduzimaju nakon zatvaranja postrojenja ili deponija.

Finansijska garanacija xxxx biti srazmjerna količini otpada, očekivanim troškovima i pojavi rizika. Finansijska garancija ili njen dio za rad deponije xxxx postojati koliko je potrebno za održavanje i djelatnosti nakon zatvaranja lokacije a najmanje 30 xxxxxx.

VI - NADZOR NAD UPRAVLjANjEM OTPADOM

Član 18.

Proizvođači otpada i odgovorna lica postrojenja za upravljanje otpadom dužni su sprovoditi program kontrole, monitoringa i voditi evidenciju o uslovima datim u dozvoli i ostalim relevantnim podacima i jednom godišnje podnijeti izvještaj nadležnom organu za zaštitu životne sredine. Proizvođači otpada i odgovorna lica dužni su obavijestiti nadležni organ za zaštitu životne sredine o otkrivenim negativnim uticajima na životnu sredinu odmah, a najviše 12 sati nakon što se otkrije.

Član 19.

Nadzor nad primjenom odredaba ovog zakona i propisa donesenih na osnovu njega vrši Ministarstvo nadležno za zaštitu životne sredine, putem inspektora nadležnih za zaštitu životne sredine. Organ iz stava 1. ovog člana vrši nadzor nad odgovornim licem za upravljanje otpadom i proizvođačima otpada u pogledu ispunjenosti uslova za obavljanje djelatnosti upravljanja otpadom.

Član 20.

Odgovorno lice je dužno inspektoru za zaštitu životne sredine omogućiti vršenje nadzora. Inspektor ima pravo da:

- uđe na lokaciju, u postrojenja i poslovne prostorije,

- zahtijeva od svih pravnih ili fizičkih xxxx xx xxxxx na raspolaganje sve potrebne podatke, dokumentaciju i informacije,

- zaustavi prevoz otpada,

- otvori kontejnere sa otpadom,

- uzme uzorke otpada,

- vizuelno evidentira činjenično stanje (video, slike, itd.),

- zahtijeva preduzimanje svih neophodnih mjera potrebnih radi usklađivanja djelatnosti sa uslovima iz dozvole i posebnih propisa, kojim mjerama xx xxxx nanijeti šteta i neopravdani troškovi odgovornom licu,

- zaustavi djelatnosti ako su u opasnosti životna sredina ili ljudsko zdravlje.

Uzimaju se tri uzorka. Jedan xx xxxx na lokaciji, jedan kao rezerva, a jedan će se koristiti za testiranje ili kao dokaz.

Član 21.

Nakon izvršenog nadzora inspektor za zaštitu životne sredine rješenjem može:

- odrediti posebne uslove za budući rad,

- propisati posebne mjere koje se trebaju preduzeti i odrediti rok za preduzimanje mjera,

- narediti obustavu rada dok se uslovi ili zahtijevi ne ispune,

- izreći novčanu kaznu,

- zatvoriti postrojenje ako se aktivnosti ne mogu izvoditi bez štete po životnu sredinu i ljudsko zdravlje.

Ako se u vršenju inspekcijskog nadzora utvrdi da će budući rad i proizvodnja otpada prouzrokovati neposrednu opasnost, inspektor donosi rješenje protiv kojeg žalba ne odlaže izvršenje.

VII - DJELATNOSTI I ODGOVORNOSTI UPRAVLjANjA OTPADOM

Član 22.

Sve djelatnosti se preduzimaju tako da imaju najmanji uticaj na životnu sredinu i ljudsko zdravlje, da se smanji količina i štetan uticaj otpada, da se promoviš e ponovna upotreba, reciklaža i bezbjedno odlaganje otpada. U cilju sprečavanja produkovanja otpada i smanjenja količina i štetnih uticaja otpada stimulisaće se:

- korištenje tehnologija kojima se vrši racionalno korišćenje materijala i energije;

- zadržavanje materijala i ostataka unutar procesa proizvodnje i potrošnje što xx xxxx moguće;

- proizvodnja proizvoda kojom se produkuje najmanja količina otpada i stvara najmanje štetnih uticaja;

- zamjena materijala koji prouzrokuju rizik kad postanu otpad.

U cilju upotrebe materija ili energije iz otpada stimulisaće se ponovna upotreba, reciklaža i zamjena sirovina otpadom, a ukoliko to nije moguće stimulisaće se korišćenje otpada kao energetskog izvora. Produkovani otpad se koristi samo ako je ekološki koristan, i ako je to korišćenje tehnički i ekonomski izvodljivo. Otpad se odlaže samo ako nije moguće korišćenje njegovog materijala i energije u postojećim tehničkim i ekonomskim uslovima i ako su troškovi ponovnog korišćenja nerazumno visoki u poređenju sa troškovima odlaganja. Zabranjeno je napuštati, gomilati, odlagati ili tretirati otpad bez nadzora. Zabranjeno je miješati različite vrste otpada, osim ako se xxx radnjama omogućava povrat sirovina i odlaganje.

Odgovornost proizvođača

Član 23.

Proizvođač će dizajnirati proizvod i ambalažu, koristiti tehnologije i razvijati proizvodnju na način koji vodi najefikasnijoj upotrebi materijala i energije, stimuliše ponovno korišćenje i reciklažu proizvoda, a na kraju životnog ciklusa proizvoda proizvođač će promovisati

ekološki održiv tretman, korišćenje i odlaganje. Proizvođač će stimulisati korišćenje takvih sirovina i osnovnih materijala, poluproizvoda i ambalaže koji smanjuju upotrebu energije i materijala i čijom upotrebom se smanjuje proizvodnja otpada i upotreba ambalaže koja duže traje i koja ima najmanje opterećenje na životnu sredinu kada postane otpad. Ostaci nastali u toku tehnološkog procesa, a koji se uvode ponovo u tehnološki proces, kao i proizvodi koji se mogu koristiti ponovo za prvobitnu svrhu bez daljeg tretmana, postaju otpad jedino kada izađu iz ovog proizvodnog ciklusa. Da bi se ispunile obaveze utvrđene u stavovima 1-3. ovog zakona proizvođač je obavezan da:

- postigne minimalne ciljeve za sakupljanje i povrat raznih vrsta otpada navedenih u podzakonskim propisima;

- postigne maksimalne ciljeve za odlaganje, posebno za deponije onih vrsta otpada koji su utvrđeni posebnim propisom;

- ne koristi materijale i opasne supstance i robu koja prelazi granične vrijednosti za sve materijale ili supstance koje su utvrđene u podzakonskom aktu.

Član 24.

Proizvođač xx xxxxx obavijestiti prodavca i potrošača o važnim karakteristikama proizvoda i ambalaže sa stanovišta upravljanja otpadom, kao i o načinu tretmana u slučaju kraja životnog ciklusa proizvoda i otpada produkovanog iz njega. Podzakonskim aktom će se propisati: forma, način, sadržaj i postupak obavještavanja. Otpad slabog kvaliteta, rok trajanja proizvoda i ponovna upotreba proizvoda i pakovanje, materijalne karakteristike proizvoda, pakovanje i obnovljivost kvaliteta će biti označeni na vidljivom mjestu na proizvodu u skladu sa posebnim propisima.

Član 25.

Proizvođač će primiti nazad i nadoknaditi korišćene proizvode ili otpad od proizvoda od imaoca, u skladu sa posebnim propisima, radi ponovnog korišćenja ili odlaganja na ekološki prihvatljiv način. Proizvođač može primiti nazad ili nadoknaditi proizvode ili otpad od proizvoda od imaoca ili sklopiti ugovor sa prodavačem za obavljanje tih usluga. Proizvođač će nadoknaditi kauciju/depozit xxxx xx prethodno plaćena na proizvod. Posebnim propisom se propisuje obaveza korišćenja sistema naknade kaucije/depozita za određene proizvode.

Član 26.

Odgovorno lice u postrojenjima, za xxxx xx prema Zakonu o zaštiti životne sredine potrebna ekološka dozvola, priprema i donosi plan upravljanja otpadom koji sadrži:

- dokumentaciju o otpadu koji se produkuje u preduzeć u, xxxx se povrat vrši u preduzeću ili čije odlaganje obavlja preduzeće (vrsta, sastav i količina otpada);

- mjere koje se preduzimaju radi sprečavanja produkcije otpada, posebno kada se radi o opasnom otpadu;

- odvajanje otpada, posebno opasnog otpada xx xxxxx vrste otpada i od otpada koji će se ponovo koristiti;

- skladištenje otpada na samoj lokaciji, načini tretmana i odlaganje.

Za nova postrojenja plan za upravljanje otpadom se prilaže uz zahtjev za dobijanje ekološke dozvole propisane Zakonom o zaštiti životne sredine. Za postojeća postrojenja plan se dostavlja nadležnom organu za zaštitu životne sredine u periodu od šest mjeseci od xxxx stupanja na snagu ovog zakona. Planovi za upravljanje otpadom preduzeća se ažuriraju svake tri godine ili nakon promjene u radu postrojenja.

Koordinator za otpad

Član 27.

Odgovorno lice postrojenja, za xxxx xx prema Zakonu o zaštiti životne sredine potrebna ekološka dozvola, xxxx odrediti lice koje će vršiti poslove koordiniranja upravljanja otpadom (u daljem tekstu: koordinatora za otpad). Organ nadležan za poslove zaštite životne sredine će biti obaviješten o određivanju koordinatora za otpad. Koordinator za otpad xx xxxxx:

- da izradi nacrt plana za upravljanje otpadom,

- da ažurira plan za upravljanje otpadom,

- da organizuje sprovođenje plana za upravljanje otpadom,

- da predlaže mjere za poboljšanje prevencije, ponovnog korišćenja i reciklaže otpada,

- da pregleda usklađenost pravnih zahtjeva za upravljanje otpadom i izvještava odgovorno lice o stanju usklađenosti.

Odgovornost koordinatora za otpad ne smanjuje odgovornosti odgovornog lica u postrojenju proizišle vršenjem djelatnosti upravljanja otpadom.

Odgovornost prodavača

Član 28.

Podzakonskim aktom će se utvrditi postupak i način po kojem je prodavač proizvoda ili vršilac usluga (u daljem tekstu: prodavač) xxxxx uzeti nazad ili nadoknaditi kauciju za iskorišćenu ambalažu ili proizvode, način selektivnog prikupljanja i predaje iskorišćenih proizvoda proizvođaču ili odgovornom licu ovlašćenom za poslove upravljanja otpadom.

Zajednički uslovi za proizvođača i prodavača

Član 29.

Proizvođač i prodavač mogu prenijeti obaveze iz člana 25. stav 1. i člana 28. na odgovorno lice sistema za prikupljanje otpada putem ugovora xxxx će uslovi biti regulisani posebnim zakonskim propisom. Uvoznik ima istu odgovornost kao i proizvođač prema čl. 23-25.

Sistem prikupljanja otpada

Član 30.

Sistem za prikupljanje otpada može uspostaviti proizvođač ili prodavač, ili preduzeće za upravljanje otpadom. Zahtjev za izdavanje dozvole sistema prikupljanja otpada sadrži, pored elemenata propisanih članom 15:

- organizacionu strukturu sistema,

- geografsko područje sa kojeg se prikuplja otpad,

- vrste otpada koje se trebaju prikupiti,

- raspored prikupljanja,

- metode tretmana.

Pored uslova propisanih u članu 16. stav 1. uslovi koji se moraju ispuniti da bi se dobila dozvola iz člana 13. ovog zakona su:

- dovoljan broj i raspored - mjesta za prikupljanje,

- obezbjeđenje ispunjenja ciljeva utvrđenih propisima,

- obezbjeđenje ekološki prihvatljivog upravljanja otpadom.

Dozvola xxxx da opiše djelokrug i ključne elemente sistema za prikupljanje, vrstu i količinu otpada, geografsko područje koje ovaj sistem pokriva, način finansiranja, šemu sakupljanja, dokumentaciju o kretanju otpada.

Odgovornost proizvođača i imaoca otpada

Član 31.

Proizvođač i imalac otpada dužni su skupljati, brinuti se o povratu ili odlaganju otpada koji produkuju njihove djelatnosti ili o otpadu koji posjeduju. Proizvođač i imalac otpada je odgovoran za ekološki prihvatljivo skladištenje otpada prije njegovog povrata ili odlaganja. Proizvođač ili imalac otpada može vršiti povrat ili odlaganje xxx koristeći adekvatnu opremu, postupak ili postrojenje za povrat ili odlaganje u skladu sa propisanim uslovima ili koristiti ovlašćenu službu za tretman otpada uz nadoknadu. Podzakonskim aktom će se propisati postupak selektivnog prikupljanja, pakovanja i označavanja otpada, imajući u vidu akte koje donosi opština.

Posebne odredbe o upravljanju komunalnim otpadom

Član 32.

Komunalni otpad se sakuplja i tretira u skladu sa posebnim propisom o pružanju usluga xx xxxxxx komunalnih preduzeća. Pružanje usluga upravljanja komunalnim otpadom u nadležnosti je jedinice lokalne samouprave. Usluge mogu pružati javna ili privatna preduzeća. Domaćinstva su dužna prikupljati svoj produkovani otpad i predati ga komunalnim preduzećima, a opasni otpad predati na određena mjesta za selektivno prikupljanje (centre) ili osobi xxxx xx ovlašćena za pružanje usluga u upravljanju otpadom. Proizvođači otpada koji nisu domaćinstva će koristiti usluge preduzeća za otpad koji oni produkuju ukoliko njihov otpad ima iste ili slične osobine kućnog otpada. Proizvođači nisu obavezni koristiti usluge preduzeća za otpad ukoliko skupljaju i tretiraju svoj otpad u skladu sa propisima iz oblasti zaštite životne sredine i ako predaju svoj otpad ovlašćenom odgovornom licu za upravljanje otpadom. U slučaju uvođenja sistema selektivnog prikupljanja otpada, domaćinstva i drugi proizvođači otpada će biti obavezni izvršiti selekciju i prikupljati otpad u skladu sa xxx propisom.

Član 33.

Javne usluge za upravljanje komunalnim otpadom obuhvataju:

- prikupljanje otpada iz domaćinstava i drugih izvora koji proizvode komunalni otpad,

- tretman komunalnog otpada uključujući upravljanje povrata sirovina ili odlaganja,

- rukovođenje mjestima za selektivno prikupljanje otpada.

Područja za selektivno sakupljanje otpada određena su tako da se kućni otpad selektivno sakuplja odvojeno od opasnog otpada iz domaćinstva. Rad mjesta za selektivno sakupljanje otpada xxxx biti u skladu sa tehničkim zahtjevima i uslovima utvrđenim dozvolom xxxx xx u pitanju upravljanje otpadom.

Član 34.

Javne usluge obavljaju xxxx xxxx su ovlašćena za pružanje usluga upravljanja otpadom i koja su odabrana putem raspisanog tendera. Tender raspisuje jedinica lokalne samouprave za jednu ili više djelatnosti upravljanja otpadom ili za sve djelatnosti upravljanja otpadom. Posebnim propisom urediće se uslovi za plaćanja javnih usluga.

Član 35.

Odlukom jedinice lokalne samouprave o upravljanju komunalnim otpadom urediće se:

- geografsko područje koje pokriva preduzeće;

- osnovni zahtjevi za obezbjeđenje rada preduzeća, uključujući metode skupljanja (kao npr. selektivno skupljanje otpada), učestalost, prava i obaveze preduzeća i domaćinstava onih xxxx je otpad sličan otpadu iz domaćinstava;

- određivanje načina korišćenja usluga preduzeća za proizvođače i vlasnike otpada, a koji nisu domaćinstva;

- vrste kaznenih odredbi i stimulacionih mjera;

- tehničke i druge zahtjeve koji se odnose na obezbjeđenje usluga uključujući skupljanje, tretman i odlaganje;

- uvođenje sistema selektivnog prikupljanja otpada, zajedno sa određivanjem mjesta za selektivno prikupljanje otpada;

- određivanje lokacije za deponije i lokacije za druge vrste tretmana otpada;

- procjena visine naknade kojom se omogućava pouzdana, kontinuirana i prihvatljiva usluga i uslovi plaćanja;

- uslove za pronalaženje i tretiranje nezakonitog komunalnog otpada.

Tretman otpada

Član 36.

Preduzeće za upravljanje otpadom smatra se i proizvođačem otpada ukoliko prizvodi otpad u toku tretmana. Preduzeće iz stava 1. ovog člana vodi evidenciju podataka o otpadu koji je preuzeo na tretman ili produkovao i obavještava nadležni organ za zaštitu životne sredine u skladu sa posebnim propisima najmanje jednom godišnje. Izvještaj sadrži:

- vrstu i sastav otpada u skladu sa Katalogom otpada i njegovim sadržajem,

- količinu otpada,

- porijeklo ili izvor otpada.

Podzakonskim xxxxx xxxx se propisati da je potrebno odobrenje ili tehnička kvalifikacija za korišćenje i prodaju određenih tehnologija, opreme i materijala za tretman otpada.

Sakupljanje otpada

Član 37.

Proizvođač ili imalac otpada skuplja otpad odvojeno u skladu sa potrebom budućeg tretmana. Prikupljanje otpada unutar lokacije proizvođača ili imaoca na način koji isključuje negativan uticaj na životnu sredinu, vremenski je ograničen i ne zahtijeva posebnu dozvolu. Preduzeće za prikupljanje otpada skuplja otpad od proizvođača i imaoca i transportuje ga do mjesta za prikupljanje otpada, transfer stanice ili mjesta za ponovnu upotrebu i recikliranje, tretman ili konačno odlaganje. Otpad se može preuzeti od imaoca i na mjestima za prikupljanje.

Korišćenje otpada

Član 38.

Otpad se može koristiti kao sirovinski materijal i za proizvodnju energije. Otpad se koristi na način da proizvodi koji nastaju korišćenjem otpada neće prouzrokovati xxxx ekološko opterećenje nego proizvodi iz osnovnog sirovinskog materijala.

Transport otpada

Član 39.

Otpad se transportuje na način koji isključuje zagađenje životne sredine. U slučaju zagađenja nastalog u toku transporta, xxxxxxxxx xx odgovoran za čišćenje i dovođenje u prvobitno stanje zagađenog područja. U slučaju transporta koji nije kombinovan sa aktivnostima tretmana otpada xxxxxxxxx xx u skladu sa stavom 1. ovog člana odgovoran samo za ispravnu isporuku otpada na odredište koje je odredio pošiljalac, na lokaciji xxxx xx odobrena za upravljanje otpadom. Ako se otpad ne može isporučiti na odredište, xxxxxxxxx xx vratiti otpad pošiljaocu. Transport opasnog otpada je praćen odgovarajućom dokumentacijom propisanom posebnim propisom kojeg donosi ministar nadležan za zaštitu životne sredine u saradnji sa ministrom nadležnim za saobraćaj. Opasni otpad u toku transporta xxxx biti označen i pakovan u skladu sa navedenim propisom iz stava 4. ovog člana. Prevoz opasnog otpada xxxx biti usklađen sa opštim uslovima za prevoz opasnih roba.

Odlaganje otpada

Član 40.

Odlaganje se može vršiti:

- na deponije,

- kao termalno odlaganje i

- primjenom hemijskih, bioloških ili fizičkih postupaka.

Deponija

Član 41.

- Pored elemenata propisanih u članu 16. stav 1. ovog zakona dozvola za odlaganje otpada na deponije će sadržavati:

- klasu deponije (deponija za opasni, deponija za bezopasni, deponija za inertni otpad);

- popis vrste i ukupna količina otpada xxxx xx dozvoljeno odložiti na deponiji;

- zahtjeve za pripremu deponije, aktivnosti deponovanja, postupak monitoringa i kontrole odlaganja, uključujući plan za nepredviđene situacije, kao i privremene zahtjeve za zatvaranje deponija i postupke nakon zatvaranja;

- zahtjeve za postupke primanja otpada;

- obavezu podnosioca zahtjeva da izvijesti, bar jednom godišnje, nadležni organ o vrstama i količinama odloženog otpada i o rezultatima programa monitoringa.

Dozvola za nove sanitarne deponije može se izdati samo za deponovanje na regionalnom nivou. Nadležni organ vrši pregled lokacije deponije u pogledu ispunjenosti uslova iz dozvole, prije početka odlaganja.

Spaljivanje

Član 42.

Pored elemenata propisanih članom 15. zahtjev za dozvolu za spaljivanje otpada sadrži opis mjera kojima se obezbjeđuje:

- da je postrojenje projektovano, opremljeno i funkcioniše u skladu sa zahtjevima kategorije otpada koji se spaljuje;

- da se omogući u što većoj mjeri povrat toplote koja se proizvede u procesu spaljivanja;

- da se količina i štetni efekti ostataka svedu na minimum i omogući reciklaža gdje je to moguće;

- da se odlaganje ostataka otpada čija se proizodnja ne može spriječiti, smanjiti ili reciklirati izvršava u skladu s odredbama ovog zakona.

Pored elemenata propisanih članom 16. stav 1, dozvola sadrži:

- kategorije i količinu otpada koje se mogu tretirati,

- podatke o ukupnom kapacitetu postrojenja za spaljivanje;

- utvrđene postupke uzorkovanja i mjerenja radi ispunjenja obaveza periodičnih mjerenja za svaku zagađujuću materiju vazduha ili vode.

Dozvola iz stava 1. ovog člana pored podataka iz stava 2. ovog člana sadrži:

- količine različitih kategorija opasnog otpada koji se može tretirati;

- specifikaciju minimalnog i maksimalnog protoka masa tih opasnih otpada, njihove najniže i najviše kalorijske vrijednosti i njihov maksimalan sadržaj zagađujućih materija.

Opšta pravila za opasni otpad

Član 43.

Otpad koji se ne nalazi na spisku otpada u posebnom propisu kao opasni ili xxxx sadržaj je nepoznat, smatra se opasnim dok se ne ustanovi da su opasni ili bezopasni. Opasni otpad se može pomiješati sa drugim otpadom ili materijalima samo na osnovu posebne dozvole nadležnog organa za zaštitu životne sredine. U skladu sa stavom 2. ovog člana, dozvola se izdaje:

- ako se korišćenje ili odlaganje otpada može efikasnije preduzeti kao tretman smjese, nego kao tretman njenih pojedinih komponenti,

- ako rizik po životnu sredinu i zdravlje zbog smjese nije povećan,

- ako smjesa ne predstavlja rizik za vodu, vazduh, zemlju, biljni i životinjski svijet,

- ako smjesa ne prouzrokuje štetu po životnu sredinu bukom ili mirisom,

- ako smjesa ne ugrožava pejzaže ili mjesta od posebnog interesa.

Opasni otpad proizveden u domaćinstvima, institucijama ili službama se sakuplja odvojeno, na način da se onemogući zagađivanje i šteta po životnu sredinu. Predaja otpada preduzeću koje je ovlašćeno za sakupljanje opasnog otpada vrši se u skladu sa podzakonskim aktom.

Registracija deponija

Član 44.

Svaka deponija xxxx biti registrovana u katastru nekretnina i katastru zagađivača. Postojeće deponije ili one koje su zatvorene kao rezultat revidiranja plana prilagođavanja registruju se u katastar nekretnina i katastru zagađivača na osnovu odluke nadležnog organa za zaštitu životne sredine. Vlasnik deponije xx xxxxx po zatvaranju deponije zahtijevati od nadležnog organa procjenu potencijanog xxxxxx xxxx ona predstavlja za životnu sredinu i/ili ljudsko zdravlje. Nadležni organ obavještava katastar o procjeni potencijalnog rizika. Ukoliko je nadležni organ ili sud xxxxx odluku kojom je utvrđena značajna kontaminacija zemljišta otpadom obavjestiće o tome katastar nekretnina i katastar zagađivanja radi evidentiranja kontaminacije, njene prirode i obima. Nadležni organ i sud nalažu vlasniku deponije da preduzme neophodne mjere radi sprečavanja potencijalne opasnosti po zdravlje ili štete po ljudsko zdravlje i zagađivanja životne sredine.

VIII - PREKOGRANIČNO KRETANjE OTPADA

Opšti zahtjevi prekograničnog kretanja otpada

Član 45.

Prekogranično kretanje otpada vrši se pod uslovom da:

- država BiH i Republika Srpska - izvoznice nemaju tehničke mogućnosti i neophodna postrojenja, kapacitete ili odgovarajuće lokacije za odlaganje otpada, radi odlaganja otpada na ekološki prihvatljiv i efikasan način ili ako se otpadi koji su u pitanju koriste xxx xxxxxxxx za industruju recikliranja ili povrata komponenti u državi BiH i Republici Srpskoj - uvoznicama;

- je kretanje otpada odobreno samo zbog posebnih razloga, inače je transport ili odlaganje otpada zabranjeno;

- se otpad pakuje, etiketira i transportuje na način kojim se sprečava zagađenje životne sredine u skladu sa najboljom raspoloživom praksom;

- postoji odgovarajuća dokumentacija o kretanju xx xxxxx gdje je njegovo kretanje počelo do momenta odlaganja u skladu sa nacionalnim i međunarodnim standardima i međunarodnim propisima koji se odnose na početak prekograničnog prometa do xxxxx odlaganja.

Prekogranično kretanje započeto u Republici Srpskoj

Član 46.

U slučaju prekograničnog kretanja otpada xxxx xx Republika Srpska izvoznik, nadležni organi obavješatavaju ili će zahtijevati od proizvođača ili izvoznika da pismeno obavijesti, putem Ministarstva nadležnog za zaštitu životne sredine, nadležni organ tih država o bilo kom prekograničnom kretanju otpada. Obavještenje xxxx sadržavati :

- podatke o izvoru, sastavu i količini otpada i podatke o proizvođaču;

- u slučaju otpada iz različitih izvora detaljan inventar otpada, i ukoliko se zna, identitet prvobitnih proizvođača;

- način na koji je riješen prevoz i osiguranje trećih lica da se pokriju troškovi u slučaju štete;

- mjere koje treba preduzeti da se osigura siguran transport;

- naziv primaoca otpada, lokacija postrojenja za tretman i odlaganje, kao i vrstu i važenje dozvole za rad postrojenja;

- podatke o procesima tretiranja i odlaganja otpada. Nije dozvoljeno vršenje poslova prekograničnog kretanja dok proizvođač ili izvoznik ne primi pismeno potvrdu da je nadležni organ:

- primio pismenu saglasnost zemlje uvoznice i tranzitnih zemalja i

- primio od zemlje uvoznice potvrdu o postojanju ugovora između izvoznika i odlagača koja ističe ekološki način upravljanja otpadom.

Ugovor iz stava 3. alineja 2. ovog člana xxxx uključivati obavezu:

- prijema otpada nazad ukoliko pošiljka nije realizovana xxxx xx planirano ili ukoliko xx xxxxx do kršenja odredaba ovog zakona i podzakonskih akata;

- obaveza primaoca da obezbjedi što je prije moguće i ne kasnije od 180 xxxx xxxxx prijema otpada, potvrdu za nadležni organ da je odlaganje otpada izvršeno na ekološki prihvatljiv način.

Prekogranično kretanje u slučaju xxxx xx Republika Srpska konačno odredište

Član 47.

Zabranjuje se prekogranični uvoz otpada radi odlaganja otpada u Republici Srpskoj. Otpad se može uvoziti u Republiku Srpsku samo radi aktivnosti povrata materijala. U slučaju prekograničnog kretanja xxxx xx konačno odredište Republika Srpska, država koja izvozi šalje pismeno obavještenje ministarstvu nadležnom za zaštitu životne sredine. Obavještenje xxxx biti u skladu s zahtjevima iz člana 46. stav 2. ovog zakona i drugim informacijama u skladu sa zahtjevima iz člana 46. stav 3. ovog zakona. Ministarstvo nadležno za zaštitu životne sredine je dužno u roku od 60 xxxx xxxxx prijema obavještenja pismeno dati dozvolu za kretanje, odbiti davanje dozvole za kretanje ili zahtijevati dodatne informacije. Ministar nadležan za zaštitu životne sredine donosi rješenje kojim daje odobrenje za prekogranično kretanje/uvoz otpada, koje sadrži:

- podake iz člana 46. stav 2,

- specifične uslove za kretanje (obavezu korišćenja određenih graničnih prelaza, informacije o kretanju za nadležne organe, način i vrijeme transporta, važenje odobrenja...).

Prekogranično kretanje xxxx xx Republika Srpska tranzitna zemlja

Član 48.

U slučaju prekograničnog kretanja xxxx xx Republika Srpska tranzitna zemlja primjenjuju se odredbe iz prethodnih članova.

Opšte odredbe za sve vrste prekograničnog kretanja

Član 49.

Opšte obavještenje se može prihvatiti kada se otpad koji ima iste hemijske i fizičke karakteristike prevozi redovno istom odlagaču preko iste carinske ispostave na izlazu iz zemlje izvoza, putem iste carinske ispostave na ulazu u zemlju uvoza i u slučaju transporta putem iste carinske ispostave na ulazu ili izlazu iz zemlje ili zemalja tranzita. Na osnovu opšteg obavještenja, ministar nadležan za zaštitu životne sredine izdaje opšte odobrenje na period od najviše 12 mjeseci. Nakon ovog perioda opšte odobrenje može biti revidirano i produženo za isti vremenski period ako nije došlo do promjena uslova. Izuzetno, ministar nadležan za zaštitu životne sredine može staviti van snage opšte odobrenje koje se daje pod uslovima iz stava 1. i 2. ovog člana.

Član 50.

Ministar nadležan za zaštitu životne sredine će podzakonskim aktom propisati sadržaj i izgled pratećeg dokumenta kojeg je dužno potpisati svako lice koje vrši prekogranični prevoz otpada nakon isporuke otpada, kao i lice koje vrši prijem otpada. Podzakonskim aktom iz stava 1. ovog člana propisuje xx xxxxxxxx u kojem je odlagač otpada xxxxx obavijestiti izvoznika i nadležne organe države izvoznice o primanju pošiljke xx xxxxxx odlagača otpada u odgovarajuć em roku i o završetku aktivnosti upravljanja otpadom.

Član 51.

Za prekogranično kretanje otpada treba imati odgovarajuć u finansijsku garanciju ili polisu osiguranja ili drugi oblik osiguranja zavisno od zahtjeva države uvoznice ili tranzitne države. Podzakonskim aktom utvrđuju se oblici osiguranja kojima se može osigurati prekogranično kretanje otpada.

Član 52.

Kada prekogranično kretanje otpada za koje postoji odobrenje ne može da se izvrši u skladu s odredbama ugovora, zemlja koja izvozi obezbjeđuje da otpad bude vraćen u zemlju izvoznicu, xx xxxxxx izvoznika, ukoliko se ne može naći drugo rješenje za odlaganje otpada na ekološki prihvatljiv način u roku od 90 xxxx od xxxx dolaska otpada na odredište.

Član 53.

Prekogranično kretanje će se smatrati nezakonitim:

- ako sve zemlje koje učestvuju nisu obavještene,

- ako ne postoji odobrenje svih zemalja,

- ako je odobrenje falsifikovano ili pribavljeno prevarom,

- ako je suprotno datom odobrenju,

- ako se vrši namjerno odlaganje otpada (odbacivanjem) kojim se krše odredbe ovog zakona i opšti principi međunarodnog zakonodavstva o zaštiti životne sredine.

Član 54.

U slučaju kretanja opasnog otpada radi odlaganja između entiteta BiH, potrebno je obavještenje ministarstva nadležnog za zaštitu životne sredine entiteta iz kojeg se izvozi otpad, ministarstvu nadležnom za zaštitu životne sredine entiteta u koji se uvozi otpad. Obavještenje sadrži:

- podatke o izvorima, sastavu i količini opasnog otpada,

- dogovoren putni pravac i dogovoreno osiguranje za xxxxx xxxxxx u slučaju štete,

- mjere za obezbjeđenje sigurnog transporta,

- naziv primaoca otpada, lokacije na kojoj će se tretirati i način na koji će se odlagati otpad.

Izuzetno, Republika Srpska može zabraniti kretanje izvjesnih vrsta opasnog otpada ili kretanja iz drugog entiteta koji su već najavljeni.

Član 54a.

Poslove inspekcijskog nadzora nad sprovođenjem odredaba Zakona o upravljanju otpadom (u daljem tekstu: Zakon) i podzakonskih akata donesenih na osnovu njega, obavlja Republička uprava za inspekcijske poslove putem republičkog ekološkog inspektora i inspektora u jedinicama lokalne samouprave nadležnim za zaštitu životne sredine.

Inspektori u vršenju nadzora provjeravaju:

- postupanje proizvođača sa otpadom koji proizvedu,

- zakonitost rada pravnih ili fizičkih xxxx xxxx obavljaju djelatnost upravljanja otpadom,

- sprovođenje mjera upravljanja otpadom utvrđenih dozvolom za upravljanje otpadom ili odobrenim Planom prilagođavanja,

- vođenje evidencije o otpadu i dostavljanje podataka,

- prekogranični prevoz otpada,

- transport otpada i

- postupanje sa uvezenim otpadom.

Inspektor u vršenju nadzora ima pravo i dužnost da:

- xxxxxx da se utvrđene nepravilnosti u primjeni odredaba Zakona i podzakonskih akata donesenih na osnovu njega otklone u određenom roku,

- zabrani djelatnost upravljanja otpadom ukoliko utvrdi da se djelatnost obavlja bez pribavljene dozvole ili odobrenog plana prilagođavanja, a da se oni ne mogu pribaviti ni u naknadno ostavljenom roku od 60 xxxx,

- zabrani obavljanje djelatnosti upravljanja otpadom ukoliko utvrdi da se djelatnost obavlja bez podnesenog zahtjeva za odobrenje Plana prilagođavanja, nakon januara 2009. godine,

- zabrani djelatnost upravljanja otpadom do otklanjanja utvrđenih nepravilnosti ukoliko utvrdi da se djelatnost upravljanja otpadom obavlja suprotno dozvoli ili odobrenom Planu prilagođavanja,

- naloži otklanjanje nedostataka skladištenja otpada unutar lokacije proizvođača, ukoliko se on skladišti na ekološki neprihvatljiv način,

- zabrani prekogranično kretanje otpada ukoliko za to nije pribavljeno odobrenje, ili se otpad transportuje suprotno izdatom odobrenju,

- zabrani transport opasnog otpada ako se opasni otpad prevozi bez transportne dokumentacije ili ako nije propisano upakovan i označen.

IX - NAKNADA ŠTETE

Član 55.

Ako nepoznato lice izvrši djelatnosti u upravljanju otpadom suprotno ovom zakonu, obavezaće se Republika Srpska na preduzimanje hitnih mjera, odnosno djelatnosti čišćenja, radi zaštite ljudskog zdravlja, flore i faune i životne sredine. Republika Srpska ima pravo nadoknade troškova koji nastanu obavljanjem djelatnosti i preduzimanjem mjera iz stava 1. ovog člana od lica za koje se utvrdi da je izvršilo nedozvoljenu djelatnost.

X - KAZNENE ODREDBE

Član 56.

Novčanom kaznom u iznosu od 1.000 - 10.000 KM kazniće se za prekršaj svako pravno i fizičko lice ako:

- ne pribavi dozvolu za djelatnosti upravljanja otpadom (član 13.),

- krši uslove u dozvoli,

- ne uskladišti otpad na ekološki prihvatljiv način prije njegovog odlaganja ili ponovnog korišćenja (član 31.),

- redovno ne obavještava nadležni organ o otpadu preuzetom na tretman (član 36.),

- koristi otpad suprotno odredbi člana 38,

- odlaže otpad suprotno odredbi člana 40,

- vrši prekogranični promet otpada suprotno članu 46. stav 4.

- sa otpadom postupa suprotno članu 3. ovog zakona

- ne pribavi rješenje o odobravanju plana prilagođavanja propisane članom 57. Zakona,

- krši uslove propisane rješenjem o odobravanju plana prilagođavanja,

- ne uskladišti otpad na ekološki prihvatljiv način prije njegovog odlaganja ili ponovnog korištenja propisano članom 31. Zakona,

- ako proizvođač otpada skladišti otpad unutar lokacije proizvođača duže od tri godine,

- redovno ne obavještava nadležni organ o produkovanom otpadu ili otpadu preuzetom na tretman prema članu 36. Zakona,

- odmah ne obavijesti nadležni organ o otkrivenim negativnim uticajima na životnu sredinu, a najkasnije 12 sati nakon što otkrije negativan uticaj u skladu sa članom 18. Zakona,

- izmiješa različite vrste otpada na način suprotan članu 22. Zakona,

- koristi otpad suprotno članu 38. Zakona,

- transportuje otpad suprotno članu 39. Zakona,

- transportuje opasni otpad koji nije propisno upakovan i propisno označen ili bez transportne dokumentacije, xxxx xx propisano članom 39. Zakona,

- odlaže otpad suprotno odredbi člana 40. Zakona,

- spaljuje otpad bez pribavljene dozvole za spaljivanje otpada propisane članom 42. Zakona,

- miješa opasni otpad sa drugim otpadom ili materijalima bez pribavljene posebne dozvole nadležnog organa xxxx xx propisano članom 43. Zakona,

- vrši prekogranični prevoz otpada bez rješenja o odobrenju za prekogranični transport otpada ili suprotno rješenju o odobrenju za prekogranični transport otpada, što je u suprotnosti sa čl. 45. 46. i 48. Zakona i

- uvozi otpad radi odlaganja suprotno članu 47. Zakona.

Novčanom kaznom od 500 - 1.700 KM kazniće se za prekršaj iz stava 1. ovog člana odgovorno lice. Novčane kazne uplaćuju se u korist Xxxxx za zaštitu životne sredine Republike Srpske.

XI - PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE

Postojeća postrojenja i djelatnosti

Član 57.

Uređaji i postrojenja koji u trenutku stupanja na snagu ovog zakona imaju dozvolu ili koja već obavljaju djelatnosti upravljanja otpadom moraju ispuniti slijedeće uslove:

- lice koje obavlja djelatnosti upravljanja otpadom dužno je da najkasnije do kraja januara 2009. godine podnese nadležnom organu za zaštitu životne sredine Plan prilagođavanja upravljanja otpadom, radi odobravanja, koji je izrađen u skladu sa Pravilnikom o sadržaju Plana prilagođavanja za postojeća postrojenja i uređaje za djelatnosti upravljanja otpadom i aktivnostima koje preduzima nadležni organ.

- ako postrojenje nije deponija ili krajnje odlagalište, zatvaranje će se izvršiti najkasnije do kraja januara 2011. godine.

- ako je riječ o deponiji, zatvaranje će se izvršiti najkasnije do kraja januara 2012. godine.

U slučaju da se ne odobri plan prilagođavanja nadležni organ će donijeti odluku o zatvaranju i djelatnostima nakon zatvaranja postrojenja ili lokacije. Ako postrojenje nije deponija ili krajnje odlagališ te, zatvaranje će se izvršiti u roku od tri godine od xxxx stupanja na snagu ovog zakona. Ako se radi o deponiji, zatvaranje će se izvršiti u roku od četiri godine od xxxx stupanja na snagu ovog zakona. Nadležni organ propisaće uslove budućih djelatnosti ili mjere za sanaciju štete nanesene životnoj sredini, nadgledanje i naknadne aktivnosti. Podzakonskim aktom urediće se sadržaj plana prilagođ avanja i aktivnosti koje će preduzeti nadležni organ.

Član 58.

Sva pravna lica moraju uskladiti svoje djelatnosti sa odredbama ovog zakona u roku od jedne godine od stupanja na snagu ovog zakona. Na sve započete postupke za dobijanje odobrenja za obavljanja djelatnosti upravljanja otpadom, u slučajevima gdje nije donesena odluka, primjenjivaće se odredbe ovog zakona.

Član 59.

Odredbe Zakona o zaštiti životne sredine koje se tiču nadležnosti drugih organa, primjenjivaće se u mjeri u kojoj nisu u suprotnosti sa odredbama ovog zakona.

Član 60.

Narodna skupština Republike Srpske donosi xxxxxx iz člana 8. stav 1. u roku od 18 mjeseci od stupanja na snagu ovog zakona. Ministar nadležan za zaštitu životne sredine donosi slijedeće akte:

- katalog otpada uključujući opasan otpad radi sprovođ enja člana 4. alineja 10 u roku od šest mjeseci od xxxx stupanja na snagu ovog zakona;

- Vlada Republike Srpske će u roku od šest mjeseci od xxxx stupanja na snagu ovog zakona donijeti uredbu kojom će propisati način postupanja sa ambalažom i ambalažnim otpadom, obaveze učesnika sistema za upravljanje ambalažom i ambalažnim otpadom, visinu i način obračunavanja i plaćanja naknada za ambalažu i ambalažni otpad.

- Ministar nadležan za zaštitu životne sredine će u roku od godinu xxxx od xxxx stupanja na snagu ovog zakona donijeti pravilnik kojim će regulisati način upravljanja otpadnim gumama.

- uslove za obavljanje različitih djelatnosti upravljanja otpadom uključujući tehničke uslove i zahtjeve radi sprovođenja člana 12, član 36. stav 3, član 43. stav 4. u roku od šest mjeseci od xxxx stupanja na snagu ovog zakona;

- uslove za zatvaranje i naknadnih mjera za postrojenja iz oblasti upravljanja otpadom koja ne mogu nastaviti xx xxxxx radi implementacije člana 58. u roku od šest mjeseci od xxxx stupanja na snagu ovog zakona;

- posebne propise koji se odnose na upravljanje specifič nim vrstama otpada: otpadna ulja, otpad od opreme koja sadrži PCB i PCT, iskorišćene baterije i akumulatore, stara vozila, otpad od električne i elektronske opreme radi implementacije člana 23. u roku od jedne godine od xxxx stupanja na snagu ovog zakona.

Ministar nadležan za zaštitu životne sredine u saradnji sa ministrom nadležnim za zdravlje donosi u roku od godinu xxxx od xxxx stupanja na snagu ovog zakona akte koji se odnose na:

- djelatnosti upravljanja otpadom i zadatke vezane za medicinski otpad,

- djelatnosti upravljanja otpadom i zadatke vezane za ljudske lijekove,

- zahtjeve javnog zdravstva za različite djelatnosti i operacije upravljanja otpadom.

Ministar nadležan za zaštitu životne sredine u saradnji sa ministrom nadležnim za poljoprivredu i vodoprivredu donosi akte koji se odnose na sprovođenje člana 1. stav 2. u roku od godinu xxxx od stupanja na snagu ovog zakona. Ministar nadležan za zaštitu životne sredine u saradnji sa ministrom nadležnim za saobraćaj donosi akte koji se odnose na zahtjeve vezane za transport otpada, drumskim, željezničkim putem ili brodom (član 39.) u roku od šest mjeseci od stupanja na snagu ovog zakona. Ministar nadležan za zaštitu životne sredine u saradnji sa ministrom nadležnim za energertiku, rudarstvo i industriju donosi akte koji se odnose na uslove upravljanja otpadom nastalim u građevinarstvu, nastalih izgradnjom i rušenjem objekata, u roku od jedne godine od stupanja na snagu ovog zakona (član 23.). Ministar nadležan za zaštitu životne sredine u saradnji sa ministrom nadležnim za obrazovanje donosi akte koji se tiču uslova za edukaciju i obuku koordinatora za otpad za sprovođenje člana 27. stav 1. u roku šest mjeseci od stupanja na snagu ovog zakona.

Stupanje na snagu

Član 61.

Ovaj zakon stupa na snagu osmog xxxx od xxxx objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srpske".

Broj: 01-625/02

26. jula 2002. godine Banja Luka

Predsjednik Narodne skupštine, Xx Xxxxxx Xxxxxxx, x.x.

Napomena:

Objavljeno 24.08.2002

Interno prečišćen tekst Zakona o upravljanju otpadom u koji su uključene odredbe Zakona o izmjenama i dopunama zakona o upravljanju otpadom („Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 65/08).