УСЛОВN 3A КAСКО ОСNГУРУВA Е HA MОTОРHN N ШNHСКN ВО3NЛA
УСЛОВN 3A КAСКО ОСNГУРУВA Е HA MОTОРHN N ШNHСКN ВО3NЛA
-Пречистен текст-
ВОВЕДHN ОДРЕДБN
(1) Овие Услови 3а каско осигурување на моторни и шински во3ила (во натамошен текст: Услови), во 3ависност од содржината на договорот 3а осигурување, се применуваат на:
1) каско осигурување на моторни во3ила;
2) осигурување од кршење;
3) осигурување на багаж, патни колекции на примероци на стока и други предмети во моторни во3ила.
(2) Одделните и3ра3и употребени во овие Услови ги имаат следните 3начења:
1) „осигурувач” - Акционерско друштво 3а осигурување ЕУРОЛИНК - Cкопје;
2) „договарач на осигурување” - лице кое со осигурувачот склучило договор 3а осигурување;
3) „осигуреник” - лице чиј предмет, односно имотен интерес е осигурен и на кое му припаíаат правата од осигурување;
4) „премија” - и3нос што се плаíа по договорот 3а осигурување;
5) „сума на осигурување” - и3нос на кој во3илото, друг предмет или имотниот интерес е осигурен, ако од содржината на договорот 3а осигурување не прои3легува нешто друго;
6) „осигурен случај “ – иден, неи3весен и не3ависен од воьата на осигуреникот настан со оглед на кој се склучува осигурувањето и кој може да доведе до остварување на отштетно побарување;
7) „полиса “ - договор 3а осигурување.
8) „франши3а“ – паричен и3нос со кој осигуреникот учествува во секоја штета, утврден во овие Услови или договорен со полисата,;
9) „ ри3ик кражба“- кражба, тешка кражба, ра3бојништво, ра3бојничка кражба и од3емање на моторно во3ило.
I. КAСКО ОСNГУРУВA Е HA MОTОРHN ВО3NЛA Член 1 Предмет на каскo oсигурување на мoтoрни вoзила
(1) Предмет на осигурување се сите видови моторни, приклучни, работни и шински во3ила (во натамошен текст “во3ила”), 3аедно со аудио, видео и телекомуникациска опрема, алат и прибор стандардно испорачани од прои3водителот.
(2) Ако посебно се договори, предмет на осигурување може да биде дополнителната опрема во во3илото од член 7, со плаíање на посебна премија 3а дополнителна опрема. Осигурувањето може да се склучи со потполно и делумно каско осигурување.
(3) Ако посебно се договори, предмет на осигурување можат да бидат трошоци поради некористење на осигуреното во3ило 3аради остварен осигурен случај. Осигурувањето може да се склучи само со потполно каско осигурување со плаíање на посебна премија.
Член 2 Обем на oсигурување
(1) Осигурувањето може да биде склучено како
потполно или делумно каско осигурување и тоа:
1) „потполно каско осигурување од сите ри3ици“ опфатени со член 3 од овие Услови;
2) „потполно каско осигурување бе3 ри3ик кражба“ од сите ри3ици опфатени со член 3 освен точка 12, од овие Услови, само 3а патнички моторни во3ила и моторцикли;
3) „потполно каско осигурување бе3 ри3ик сообраíајна не3года” (добар во3ач) од сите ри3иците опфатени со член 3, освен точка 1, од овие Услови, само 3а патнички моторни во3ила;
4) Делумно каско осигурување од пожарни, природни и други ри3ици и ри3ик кражба;
5) Делумно каско осигурување од пожарни, природни и други ри3ици;
6) Делумно каско осигурување од ри3ик кражба;
7) Делумно каско осигурување само 3а време на мирување.
(2) Осигурувањето може да се склучи како дополнително каско осигурување кон осигурувањето од автомобилска одговорност, и тоа:
1) „ осигурување на стакло” од сите ри3ици опфатени со член 3 од овие Услови;
2) „осигурување на оштетувања настанати од сообраíајна не3года по туíа вина“.
(3) Потполното каско осигурување може да се прошири со осигурување на 3големени ри3ици од член 4 од овие Услови.
Член 3 Осигурени ризици сo пoтпoлнo каскo oсигурување
(1) Cо потполно каско осигурување се надоместуваат штетите што се преди3викани од следните ри3ици:
1) сообраíајна не3года, како на пример: превртување, судар, удар, ли3гање, урнување и слично. Под сообраíајна не3года се подра3бира и удар од моторно во3ило додека осигуреното во3ило е во мирување - паркирано или 3апрено;
2) паíање на некој или удар од некој предмет, освен кај работните машини, доколку 3а истите не е платена премија 3а осигурување од кршење;
3) пожар;
Пoд пoжap, ce cмeтa oгaн настанат одеднаш и неочекувано на во3илото од оган кој настанал надвор или во самото во3ило.
Осигурувачот не е во обврска да надомести штета на електрична инсталација која настанала со прегорување на истата, освен ако се ра3вил пожар.
4) ненадејно надворешно термичко или xемиско дејство;
5) удар на гром;
6) експло3ија, освен експло3ија од нуклеарна енергија;
Пoд eкcплo3иja, ce cмeтa нeнaдejнo пpojaвyвaњe нa cилa, 3acнoвaнa нa cтpeмeжoт нa пapea или гacoви 3a пpoшиpyвaњe.
7) луња;
Акционерско друштво 3а осигурување ЕУРОЛИНК - Cкопје
Под луња се смета ветер со брЗина од 17,2 м/сек, односно 62 км на час (јачина од 8 степени по Бофоровата скала) или повеíе;
8) град;
9) снежна лавина;
Со осигурувањето се опфатени и штети предиЗвикани од дејство на воЗдушен притисок од снежни лавини.
10) паíање на воЗдушни летала;
11) манифестации и демонстрации;
12) кражба, тешка кражба, раЗбојништво, раЗбојничка кражба и одЗемање на моторно воЗило (риЗик кражба).
Во случаите од оваа точка се смета дека воЗилото е украдено ако не се пронајде во рок од 60 дена, сметано од денот на пријавата За риЗикот кражба, на надлежниот орган За внатрешни работи.
Со осигурувањето од риЗикот кражба опфатени се и риЗиците сообраíајна неЗгода и погонска штета кои би настанале по остварување на риЗикот кражба.
Штетите настанати поради кражба на делови од воЗило, алат, прибор, реЗервни и други делови се опфатени со осигурување само ако деловите, алатот и приборот, во моментот на иЗвршувањето на кражбата биле прицврстени на воЗилото или ако се наоíале во Заклучено воЗило.
Во врска со риЗикот кражба, со осигурување се опфатени и оштетувања предиЗвикани на воЗило со насилно отворање Заради кражба, како и оштетувања предиЗвикани на воЗило со неовластено ставање во погон (оштетување на: врата, брава на врата, волан, електрична инсталација и други склопови во врска со ставањето на воЗилото во погон
13) Злонамерни постапки или обест на трети лица;
14) оштетување на тапацирот во осигуреното воЗило предиЗвикано при давање помош на лица кои се повредени во сообраíајна несреíа или на некој друг начин;
15) намерно предиЗвикување на штета на осигурениот предмет со цел да се спречи поголема штета на тој или друг предмет или на лица;
16) поплава, порој и високи води.
a) Под поплава се смета стихијно, неочекувано поплавување на терен од постојани води (реки, еЗера, море и др.) поради тоа што водата се иЗлила од коритото или пробила одбранбен насип или брана, иЗливање на вода поради вонредно висока плима и бранови на море и еЗера со необична јачина и од надојдување на вода од вештачки еЗера.Под поплава се смета и неочекувано поплавување на теренот поради нагло формирање на големи количества на водена маса која настанала како последица на атмосферски паíања.
б) Под порој се смета стихијно неочекувано поплавување на терен со водена маса која се формира на надолнини, поради силни атмосферски појави и се слива по улици и патишта.
в) Под висока вода се смета:
- исклучителна појава на невообичаен пораст на водостојот во неочекувано време,
- подЗемна вода како последица на високи води.
Обврската на осигурувачот За штети од високи и подЗемни води како нивни последици Започнува со порастот на високите води над однапред утврдени месечни коти на водостој или протек, иЗмерен според
покажувачот на водостојот на најблиското место на штетата.
г) Со осигурување не се опфатени:
- штети од поплави предиЗвикани со иЗлевање од каналиЗациона мрежа;
- штети на воЗила додека се наоíаат на простор помеíу поток, односно река и насип, или во живо или суво корито на река или поток, освен ако не е поинаку договорено;
- штети на воЗила настанати со движење на воЗилото во пресрет и на поплавен дел од коловоЗ или надвор од него, беЗ оглед на причината поради која се насобрала вода на коловоЗот: обилни врнежи, поплави или иЗлевање од каналиЗациската мрежа;
- штети на воЗила кои настанале со движење на воЗилото ниЗ поплавено подрачје, освен кога се работи За спасување на лица и имоти.
Член 4 Проширување на потполното каско осигурување за зголемени ризици
Ако посебно се договори и плати доплаток на премијата, со потполното каско осигурување може да се осигураат и штетите на воЗилото настанати:
1) при учество на воЗилото во натпревари Заради постигнување најголема или просечна брЗина, рели- натпревари или воЗење За оцена вклучувајíи го и службениот тренинг За тоа;
2) надвор од територијата на Европа;
3) од товарот, За време на натовар и истовар на осигуреното воЗило;
4) од поплава, порој и високи води кои не се опфатени според втората алиена на точка 16 од членот 3.
Член 5 Делумно каско осигурување
(1) Делумно каско осигурување може да се договори од следните групи на риЗици:
1) „од пожарни, природни и други риЗици и риЗик кражба“: пожар, удар на гром, експлоЗија, луња, град, снежна лавина, паíање на воЗдушни летала, манифестации и демонстрации, риЗик кражба -точки 3, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 и 12 од членот 3, од овие Услови (комбинација А);
2) „од пожарни, природни и други риЗици “: пожар, удар на гром, експлоЗија, луња, град, снежна лавина, паíање на воЗдушни летала, манифестации и демонстрации - точки 3, 5, 6, 7, 8, 9, 10 и 11 од членот 3, од овие Услови (комбинација Б);
3) риЗик кражба - точка 12 од членот 3, од овие Услови (комбинација В);
(2) Делумно каско осигурување на воЗила - “само За време на мирување” - може да се договори со осигурувањето да бидат опфатени риЗиците од член 3, точка 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13 и 16 од овие Услови. Осигурувањето важи само За време додека осигуреното воЗило се наоíа на местото кое во полисата е оЗначено со поблиска адреса како место на осигурување, со тоа што воЗилото треба да е сместено во Заклучена гаража освен ако се работи За воЗила наменети За продажба, кои се сместени во автосалони и на отворен простор кој е Заграден и постојано чуван, како и воЗила на правни лица сместени во дворното место на осигуреникот.
Со осигурувањето се опфатени и риЗиците сообраíајна неЗгода и погонска штета, кои би настанале по остварувањето на риЗикот кражба. Член 6 Дополнително каско осигурување
Дополнителното каско осигурување може да се договори само како дополнително со осигувањето од автомобилска одговорност, и тоа:
1) осигурување на стакла од кршење и оштетување, на патнички автомобили, товарни во3ила и автобуси освен кровни стакла, стакла на светлата и огледалата. Со осигурувањето се опфатени штети настанати од ри3иците од член 3 од овие Услови;
2) осигурување на патнички автомобили од сообраíајна не3года настаната по вина на во3ач на друго моторно во3ило, 3а која осигуреникот, како оштетен има право да поднесе барање 3а надомест на штета до одговорното друштво 3а осигурување, според прописите 3а 3адолжително осигурување во сообраíајот – оштетување од сообраíајна не3года по туíа вина.
Со осигурувањето се опфатени штети на автомобилот на осигуреникот:
- до и3нос од 1000 евра, под услов 3а сообраíајната не3года да е составен 3аписник од полициските службеници на Mинистерството 3а внатрешни работи ;
- до и3нос од 750 евра, под услов 3а сообраíајната не3года учесниците да потполниле и потпишале Европски и3вештај 3а сообраíајна не3года во присаство на полициски службеници или на претставник на Осигурувачот.
Со осигурувањето не се опфатени оштетувања од сообраíајни не3годи во кои другиот учесник е странско моторно во3ило како и оштетувања од сообраíајни не3годи што се се случиле надвор од територијата на Република Mакедонија.
Член 7 Осигурување на дополнителна опрема
(1) Осигурување на дополнителна опрема може да се договори со потполно и со делумно каско осигурување, со плаíање на посебна премија, од истите ри3ици 3а кои е склучено каско осигурување на во3илото.
(2) Со осигурување на дополнителната опрема е опфатено:
1) алат, дополнителна опрема, приклучни уреди, прибор и ре3ервни делови кои не се стандардно испорачани од прои3водителот како и ра3ни украсни делови и уреди наменети 3а во3илото, кои се дополнително вградени, прицврстени, односно ставени во во3илото;
2) аудио, видео и телекомуникациска опрема, клима уреди и плински уред 3а движење на во3илото, кои не се вградени од прои3водителот на во3ила, конструктивно предвидени 3а употреба во во3илото и надвор од него, Составни делови на аудио, видео и телекомуникациската опрема се сметаат антената и 3вучниците;
3) рекламни натписи во во3ило и на во3ило.
Доколку, нема траги на обивање на вратата од во3илото со осигурување не е покриен ри3икот кражба од член 3 став 1 точка 12 од овие Услови.
(2) Осигурувањето на дополнителната опрема од ставот (2), точки 1) и 2), се склучува на сума на осигурување што е еднаква на вистинската вредност на опремата, а на дополнителната опрема од став (2), точка 3), на сума на осигурување еднаква на цената на и3работка на ист рекламен напис.
(3) Кај тотална или делумна штета надоместот 3а дополнителната опрема се исплатува во висина на стварната штета, но не повеíе од сумата на
осигурување. Со исплата на штетата во висина на сумата на осигурување, престанува осигурувањето 3а предметот 3а кој е исплатена надоместокот.
(4) Со осигурување не се опфатени штети кои íе настанат на делот на во3илото 3а време додека делот просторно е одделен од него.
Член 8 Осигурување на трошоци за некористење на возило
(1) Со осигурувањето на трошоци 3а некористење на во3ило, опфатени се дневните трошоци 3а и3најмување на во3ило, или користење на такси, кога осигуреното во3ило е оштетено, уништено, исче3нато или поради остварување на осигурен случај, најмногу 3а време од 7 (седум) дена во текот на траењето на осигурувањето.
(2) Во случај на оштетување на во3илото, покриени се трошоците 3а и3најмување на во3ило или користење на такси се до 3авршување на поправката на во3илото, но не повеíе од 7 дена, 3а определен број на денови потребни 3а поправка според процената на осигурувачот, со тоа што 3а еден ден на поправка, се сметаат 8 работни часа, а во случај на уништување и исче3нување на во3илото, до набавка на ново во3ило, односно до пронаоíање на во3илото, но не повеíе од 7 дена.
(3) Со осигурувањето се покриваат трошоци 3а и3најмување на во3ило со иста работна 3афатнина на моторот како осигуреното во3ило, но најмногу до 1600 ццм, или трошоци 3а користење на такси во3ило. Во трошоци 3а и3најмување спаíаат трошоците 3а и3најмен ден и километража до 50 и3минати километри дневно. Во трошоци 3а користење на такси во3ило спаíаат трошоци 3а такси до 30 км. дневно.
(4) Tрошоците 3а и3најмување на во3ило се надоместуваат според и3носот на сметките од и3најмувачот на во3ила, односно според сметките на такси во3илото, 3аедно со фискални сметки, но најмногу до висината на договорената сума на осигурување 3а еден ден. Обврската на осигурувачот 3а надомест на овие трошоци престанува со исплатата на надоместот 3а секој ден на некористење на во3илото 3а време од 7 дена во текот на траење на осигурувањето.
(5) Осигурувањето може да се склучи само со потполно каско осигурување со плаíање на посебна премија 3а трошоци 3а и3најмување на во3ило.
Член 9 Ограничување на обврските на осигурувачот
(1) Договарачот на осигурувањето е должен при склучување на договорот да му ги пријави на осигурувачот сите околности што се од 3начење 3а оцена на ри3икот, а што му се по3нати или не можеле да му останат непо3нати.
(2) Ако осигурениот случај се остварил пред утврдување на неточноста или нецелосноста на пријавата, или по тоа, но пред раскинување на договорот односно пред постигнување на спогодба 3а 3големување на премијата, и3носот на отштетата се намалува во сра3мер со премијата што требало да се плати според вистинскиот ри3ик во однос на фактички платената премија.
(3) Ако посебно не е договорено и ако не е платена соодветна 3големена премија, висината на надоместот 3а штета утврдена според членот 17 од овие услови, се намалува во сра3мер со премијата
што требало да се плати во однос на фактички платената премија, ако осигуреното во3ило:
- се користи како такси во3ило;
- се и3дава под наем бе3 во3ач (рент – а кар).
Член 10 Nсклучување на oбврските на oсигурувачoт
(1) Осигурувачот не е во обврска да ги надомести штетите кои не се преди3викани од ри3иците од член 3 од овие Услови, како ни штетите што настанале:
1) поради дефект 3а време на движење на во3илото (така наречени погонски штети), како на пример поради: грешка во материјалот, истрошеност на материјалот, лошо ракување, оштетување на федери и аморти3ери, продупчување, пресекување или прснување на надворешна или внатрешна гума, оштетување на тркало поради во3ење со пра3ни гуми, недоволно подмачкување, недостаток на вода во ладилникот, оштетување на електрична инсталација, оптоварување преку до3волена носивост и други погонски штети.
Осигурувачот, меíутоа е во обврска да надомести штета од сообраíајна не3года, пожар и експло3ија, која настанала непосредно како последица на погонска штета.
Осигурувачот е во обврска да ја надомести штетата преди3викана поради дефект кога во3илото е во движење (погонска штета) при остварување на ри3икот кражба,
2) поради смр3нување на течноста во ладилникот или блокот на моторот;
3) на моторот или други склопови на во3илото, како последица на губење на масло или течност од ладилникот во текот на продолжувањето на во3ењето после оштетување на во3илото;
4) со губење на погонски материјал поради остварен осигурен случај;
5) со губење на масло од моторот, диференцијалот и менувачот и течност 3а ладење;
6) од товарот што се преве3ува со во3ило, освен во случај на сообраíајна не3года;
7) од товар при натовар и истовар, ако не е платен доплаток на премија, освен при натовар и истовар со дигалка, ако при тоа се откине јажето или дојде до кршење на дигалката, односно уредот 3а натовар и истовар и ако од паíање на товарот во3илото биде оштетено.
Ако при натовар или истовар на во3илото со самоистоварувачки сандак (кипер во3ила), дојде до превртување на целото во3ило, се надоместува само штетата настаната како последица на превртување;
8) поради тоа што во3илото е ставено во погон пред конечната поправка, освен ако се работи 3а штета настаната по привремената поправка што треба да ово3можи движење или влечење на во3илото до работилницата која треба да и3врши друга привремена или конечна поправка;
9) поради техничка неисправност на во3илото, со исклучок ако техничката неисправност настанала ненадејно во текот на во3ењето и преди3викала остварување на ри3ик од член 3 на овие Услови, оптоварување преку до3волената носивост, истрошеност на гуми преку пропишана граница, како и во други случаи во кои штетата настанала како исклучива последица на непридржување или повреда на одредбите 3а 3аштитни мерки;
10) 3а време на преве3ување со друго прево3но средство;
11) посредно, со остварување на осигурениот случај, како: 3агуба на 3аработувачка, денгуба, ка3на, трошоци 3а користење на и3најмено во3ило(освен ако не е поинаку договорено), плаíање по основ на одговорност, освен 3а чување на во3ило на најнужно потребно време на местото на не3годата или на друго најблиско погодно место, ако не се работи 3а место на престојувалиште односно, седиште на осигуреникот;
12) поради намалување вредноста на во3илото по поправка која е и3вршена во врска со остварениот осигурен случај;
13) поради остварување на ри3икот кражба од член 3 став (1), точка 12, ако сторителот е брачен другар, сродник по крв во права линија, брат или сестра, усвоител или усвоеник на договарачот на осигурување, односно осигуреникот, или лице кое со договарачот на осигурување или осигуреникот живее во 3аедничко домаíинство;
14) со 3атајување од лицето на кое во3илото му е дадено во наем или на користење;
15) 3а време додека во3илото е мобили3ирано или реквирирано од страна на воени или цивилни органи во мирновременски услови од моментот на стигнување на првото одредено место, до моментот на пре3емање на во3илото.
16) во непосредна причинска врска со постоењето на воен ри3ик и терори3ам;
Под воен ри3ик се подра3бира војна, инва3ија, дејства на странски непријатели, непријателски или воени операции (бе3 оглед дали е објавена војна или не), граíанска војна, побуна, револуција, востание, граíански немири имајíи го во предвид учеството во или големината на востанието, воена или у3урпаторска сила.
Под терори3ам се подра3бира: терористички акт прев3емен со било какви средства, кој вклучува но не е ограничен на употреба на сила или насилство и/или 3акана, од страна на лице или група на лица бе3 оглед дали дејствуваат сами или во име на или во врска со било која органи3ација или влада обвр3ани 3а политички, религио3ни, идеолошки или етнички цели и причини, вклучувајíи и намера да се влијае на влада и или да се 3астраши јавноста или дел од неа.
Tоварот на докажување на спротивното паíа на осигуреникот.
(2) Исклучени се обврските на осигурувачот по дополнително каско осигурување од ри3икот оштетувње од сообраíајна не3года по туíа вина (член 6, точка 2) ако штетата на осигуреникот е надоместена од одговорното друштво 3а осигурување.
(3) Доколку поинаку не се договори, и не е платен доплаток на премија, осигурувачот не е во обврска да надомести:
1) штети причинети при учество на во3илото во натпревари 3аради постигнување најголема или просечна бр3ина, рели-натпревари или во3ење 3а оцена вклучувајíи го и службениот тренинг 3а тоа;
2) штети што настанале надвор од територијата на Европа, ако поинаку не е договорено.
Член 11 Губење на правата oд oсигурување
(1) Осигуреникот ги губи правата од осигурувањето и осигурувачот не е во обврска да надомести штета која е настаната:
1) 3а време додека со во3илото управува лице бе3 соодветна до3вола 3а управување на тој вид во3ило, освен лице 3а време на обука 3а стекнување на во3ачка до3вола што се и3ведува во согласност со прописите.
Éе се смета дека во3ачот го управува во3илото бе3 во3ачка до3вола и кога со во3илото управува 3а време додека му е и3речена 3абрана 3а управување на тој вид на во3ило од страна на надлежен орган, како и лице со истекната во3ачка до3вола, кое до настанување на осигурениот случај го и3губил правото 3а неј3ино продолжување.
2) 3а време додека со во3илото управува лице под дејство на алкохол, дрога или други наркотици.
Во смисла на овие услови се смета дека:
- во3ачот е под дејство на алкохол ако во крвта има повеíе од 10,855 мили мола алкохол во 1 литар крв (повеíе од 0,5%о алкохол), или бе3 оглед на количеството на алкохол во органи3мот ако со стручен преглед се утврди дека покажува 3наци на алкохолна пореметеност;
- ако алкохолниот тест е по3итивен, а не се погрижи со анали3а точно да се утврди степенот на неговата алкохоли3ираност, освен во случај кога 3емањето на крв е штетно 3а неговото 3дравје (на пр. хемофилија);
- ако по сообраíајната не3года и3бега или одбие да се подложи на испитување на неговата алкохоли3ираност, или консумира алкохол и го онево3можи утврдувањето на количината на алкохол во крвта;
- во3ачот е под дејство на дрога или други наркотици ако со стручен преглед се утврди дека покажува 3наци на пореметување поради употреба на дрога или други наркотици, како и ако по сообраíајната не3года и3бега или одбие да се подложи на испитување неговата дрогираност.
3) намерно, или со и3мама од страна на договарачот на осигурување, осигуреникот или членови на нивното потесно семејство и другите овластени лица од член 13.
(2) Осигурувачот, меíутоа е во обврска да ја надомести штетата ако осигурениот случај не е во в3аемна причинска врска со управувањето на во3илото под дејство на алкохол, дрога или други наркотици или кога со во3илото управува лице 3а чии постапки осигуреникот одговара по било кој основ, освен ако тој (осигуреникот) 3наел или можел да 3нае дека лицето íе го управува во3илото под околностите од став (1) од овој член.
(3) По исклучок од ставот (1) на овој член, осигурувачот íе ја надомести штетата настаната под околностите од ставот (1) точка 1 и 2 на овој член во следните случаи:
1) во3ачот кој е вработен кај осигуреникот, или лице кое во3илото го 3ело во наем, ово3можило со во3илото да управува лице бе3 соодветна до3вола, или под дејство на алкохол, или сервис 3а во3ила ( поправка, перење или сл.) ово3можи со во3илото да управува лице бе3 соодветна до3вола, или под дејство на алкохол, 3а време додека во3илото се наоíало во сервисот, во кој случај вработениот, и3најмувачот, корисникот односно сервисот е одговорно лице 3аедно со лицето што управувало бе3 соодветна до3вола, или под дејство на алкохол, а во смисла на член 40 од овие Услови.
2) во3ачот кој е вработен кај осигуреникот или во3илото го 3ело во наем од осигуреникот управува под дејство на алкохол, во кој случај во3ачот е одговорно лице во смисла на член 40 од овие Услови.
(4) Осигурувачот не е во обврска да ја надомести штетата, доколку оштетеното во3ило е во сопственост на ли3инг компанија, чие управување односно користење на во3илото го доверила на фи3ичко лице кое штетата ја причинило под дејство на алкохол, бе3 во3ачка до3вола, намерно или со и3мама.
(5) Во случај на настанување на некои од ри3иците од член 3, став (1), точка 12 од овие услови, осигуреникот ги губи правата од осигурување доколку:
1) бројот на шасија или бројот на моторот на осигуреното во3ило не одговара на податоците и стандардите на прои3водителот;
2) осигуреното во3ило во моментот на настанување на ри3икот не било 3аклучено како и доколку во3илото е 3аклучено, а во него се оставени клучеви 3а стартување на моторот;
3) во било која брава од осигуреното во3ило во моментот на настанување на ри3икот бил оставен клуч 3а отклучување на во3илото или 3а стартување на моторот од во3илото.
Член 12 Договоренo учество во штета (франшиза)
(1) Договорот 3а каско осигурување може да се склучи со или бе3 франши3а.
(2) Договорот 3а каско осигурување од ри3икот кражба, 3а патнички моторни во3ила се склучува со 3адолжителна франши3а од:
1) 15% во секоја штета 3а патнички моторни во3ила чија вредност е од 25.001 евра до 40.000 евра (денарска противвредност);
2) 25% во секоја штета 3а патнички моторни во3ила чија вредност е од 40.001 евра (денарска противвредност).
3) 25% во секоја штета 3а ри3икот кражба во Република Бугарија 3а сите патнички моторни во3ила, бе3 оглед на вредноста.
(3) Во случај на остварување на ри3икот кражба во Република Бугарија на во3ила со вредност поголема од 25.001 евра 3адолжителната франши3а од точка 3, став (2) на овој член се собира со соодветната 3адолжителна франши3а од точка 1 или точка 2 од ставот (2).
Член 13 Овластени лица
(1) Лица на кои осигуреникот им го препуштил управувањето, односно користењето на осигуреното во3ило се сметаат 3а овластени лица и осигуреникот има право на надомест на штета од осигурен случај што настанал додека со осигуреното во3ило управувало, односно го користело овластено лице. Не се смета 3а овластено лице, лицето на кое осигуреното во3ило му е дадено на управување односно користење од фи3ичко лице - корисник на ли3инг, а истото лице не е овластено 3а управување односно користење на осигуреното во3ило од ли3инг компанијата, во кој случај осигурувачот не е во обврска да исплати надомест на штета.
(2) 3наењето и однесувањето на овластеното лице се смета како 3наење и однесување на осигуреникот.
(3) Осигуреникот има право на надомест на штетата од осигурен случај што настанал додека со осигуреното во3ило управувало, односно го користело лице бе3 овластување од осигуреникот, а
осигурувачот има право на регрес согласно член 40 3а исплатената штета од лицето што неовластено го користело во3илото.
Член 14 Пресметување на премија
(1) 3а утврдување на премијата основа е набавната цена на ново во3ило, и3ра3ена во денари на денот на склучување на договорот 3а осигурување.
(2) Набавна цена на ново во3ило е цената на прои3водителот 3големена 3а давачките (транспортни трошоци, данок, акци3а, царина и сл.).
(3) Ако се работи 3а во3ило што го нема во продажба, ниту во каталогот 3а ориентациони цени на моторни во3ила неговата набавна цена се утврдува според набавната цена на слично односно сродно во3ило.
(4) Во3ила со му3ејска вредност, трофејни во3ила, во3ила составени од делови на две или повеíе во3ила и сл. се осигуруваат на сума на осигурување со посебна спогодба.
Член 15 Hамалување на премија (бонус)
(1) Ако во3илото бе3 прекин било потполно каско осигурено најмалку една година и ако во тоа време не била пријавена штета, договарачот на осигурувањето има право на попуст на премијата 3а тоа во3ило во наредната година на осигурување во висина од:
- 10% ако во текот на и3минатата година на осигурување не е пријавена штета;
- 20% ако во текот на и3минатите две години на осигурување не е пријавена штета;
- 30% ако во текот на и3минатитетри години на осигурување не е пријавена штета;
- 40% ако во текот на и3минатите четири години наосигурување не е пријавена штета;
- 50% ако во текот на и3минатите пет години на осигурување не е пријавена штета.
Договарачот на осигурување што по поранешните услови 3а осигурување стекнал право на попуст поголем од 50%, го 3адржува тоа право до првопријавената штета или до губењето на попустот по некој друг основ.
Одредбите од овој став се однесуваат на договарачи на осигурување кои имаат осигурено до пет во3ила.
(2) На договарачот на осигурувањето што има склучено потполно каско осигурување, со траење од најмалку една година 3а 6 и повеíе во3ила и кај кого односот на пријавени штети спрема полисирана техничка премија (технички ре3ултат) во и3минатите три календарски години е помал од 80%, му се пресметува попуст на премија 3а наредниот период на осигурување во висина на една половина од ра3ликата помеíу 80% и процентот на остварениот технички ре3ултат.
Член 16 Зголемување на премијата (малус)
(1) Ако во3илото бе3 прекин било потполно каско осигурено најмалку една година и ако во тоа време се пријавени две или повеíе штети на договарачот на осигурувањето му се пресметува доплаток на премија (малус), и тоа:
- кај втора штета 5%
- кај трета штета 10%
- кај четврта штета 20%
- кај петта и секоја натамошна штета 40%
од и3носот на надоместокот 3а претрпената штета.
Овој доплаток се пресметува од висината на штетата, а се наплатува при исплатата на истата.
(2) На договарачот на осигурување што има склучено потполно каско осигурување со траење од најмалку една година 3а 6 и повеíе во3ила и кај кого односот на пријавени штети спрема полисирана техничка премија (технички ре3ултат) во и3минатите три календарски години и3несувал повеíе од 110% му се пресметува доплаток (малус на премијата) 3а наредниот период во висина од една половина од ра3ликата помеíу 110 и процентот на остварениот технички ре3ултат , со тоа што доплатокот не може да биде поголем од 200%.
Член 17 Останати одредби за бонус и малус
(1) Се смета дека штетата не е пријавена ако во рок од една година е ликвидирана бе3 исплата на отштета, или во полн и3нос по било кој основ е регресирана. Во тој случај на осигуреникот 3адолжително му се одобрува бонус.
(2) На осигуреник што склучува потполно каско осигурување му се одобрува бонус од 5%, ако 3а тоа во3ило има кај истиот осигурувач осигурување од автоодговорност и ако до денот на склучување на потполно каско осигурување по тоа во3ило не е пријавена штета по осигурување од автоодговорност во последната година.
(3) Бонусот по основите на овој член и член 15 од овие Услови не може да и3несува повеíе од 50%.
(4) Ако осигурувањето било во прекин, осигуреникот по прекинот има право на ист бонус 3а истото во3ило или 3а во3илото кое го 3аменил, ако до прекин во осигурувањето дошло пред истекот на годината на осигурување и ако прекинот не траел подолго од една година, под услов во претходниот период да не пријавил штета.
Ако осигурувањето било прекинато по истекот на годината на осигурување во која осигуреникот не пријавил штета, ниту пак е пријавена штета 3а време на прекинот, осигуреникот има право на бонус во смисла на соодветните одредби 3а бонус како да немало прекин, под услов прекинот да не траел повеíе од една година.
(5) Ако осигуреникот по уништување, продажба или слично, наместо претходно осигуреното во3ило осигура друго во3ило, оствареното право на бонус преминува на новото во3ило, ако новото во3ило е од иста тарифна група. Ако во3илото е уништено, продадено или слично, пред истекот на годината на осигурување, тогаш 3а следната година на осигурување се пресметува ист процент на бонус кој се применувал при пресметувањето на премијата 3а осигурување 3а отуíеното односно уништеното во3ило, ако 3аменувањето на во3илото е и3вршено во рок од една година.
Во случај на продажба на во3илото правото на бонус не се пренесува на новиот сопственик, освен во случај од став (6) од членот 31 од овие Услови.
(6) Ако осигуреникот го смени осигурувачот, му се при3нава право на бонус ако донесе писмена потврда од претходниот осигурувач 3а претходното траење на осигурување и бројот на едноподруго години бе3 пријавена штета.
(7) На осигурениците со 6 или повеíе осигурени во3ила, бонусот односно малусот се пресметува и на во3ила кои осигуреникот ги набавил во текот на траење на осигурување.
(8) Во случај на прекин на осигурувањето и повторно склучување на договор 3а осигурување на
договарачот на осигурување со 6 или повеíе воЗила му се пресметува бонус, односно малус по одредбите од член 15 и 16 од овие Услови во последните три календарски години додека траело осигурувањето. Ако прекинот траел повеíе од две години се пресметува премија За осигурување беЗ бонус односно малус.
Ако осигурувачот не располага со податоци За премиите и штетите За најмалку три претходни години, бидејíи осигуреникот не бил осигурен толкав временски период, За утврдување на бонус односно малус íе се користат податоци За две односно една осигурителна година.
(9) Осигурувачот и договарачот на осигурување имаат право да бараат повторно пресметување на бонус односно малус ако дополнително се утврди дека во пресметка не биле Земени оштетни барања што се основани, односно биле Земени оштетни барања што се неосновани.
Член 18 Утврдување (процена) на висина и надомест на штета
(1) Висината на штетата се утврдува:
1) Кај уништување или остварување на риЗикот кражба на воЗило (тотална штета) според набавната цена на ново воЗило намалена За иЗносот на севкупната амортиЗацијата на воЗилото по сите основи и паЗарната вредност на остатоците на воЗилото, што воедно претставува сума на осигурување по полисата.
Ако новонабавната вредност на воЗилото со сите дополнителни давања (транспортни трошоци, царина, данок, акциЗа и слично) во време на утврдување на висината на штетата е помала од денарската сума на која е осигурано воЗилото, висината на штетата се утврдува кога од новонабавната вредност се одбие иЗносот на амортиЗацијата на воЗилото и иЗносот на остатоците на воЗилото.
АмортиЗацијата и паЗарната вредност на остатоците на воЗилото се утврдуваат спрема актите на осигурувачот.
2) Кај оштетување на воЗила (делумна штета) според иЗносот на трошоците За поправка, намалени За паЗарна вредност на остатоците кои се Заменуваат. Во трошоци За поправка се сметаат и трошоци За демонтажа, монтажа и превоЗ.
Висината на штетата може спогодбено да се утврди со пресметка За трошоци на поправката.
Од иЗносот на трошоците За набавка на нови делови Заради Замена на оштетените и иЗносот на трошоците За лакирање не се одбива соодветен иЗнос поради истрошеност (амортиЗација), освен кога наместо уништените, односно оштетените, се набавуваат нови гуми, акумулатори или церада, и тоа во процент во кој овие делови се амортиЗирани.
Во колку За поправка на воЗилото нема делови во Република Mакедонија осигурувачот е во обврска да ја надомести цената од ценовникот на проиЗводителот на воЗилото Зголемена За соодветни давачки (царина, данок и сл.). Не се надоместуваат поголеми трошоци За поправка кои настанале поради тоа што при поправката се направени иЗмени, подобрувања или усовршувања.
Осигурувачот не е во обврска да ја надомести вредноста на целото воЗило или склопот ако оштетениот или уништениот склоп, односно дел не може да се набави За време на иЗвршувањето на
поправката, а се работи За склоп, односно дел кој каталошки е предвиден За Замена.
(2) Ако вредноста на воЗилото намалена За иЗносот на амортиЗацијата и иЗносот на вредноста на остатоците на денот на утврдување на висината на штетата е помала од трошоците За поправка, íе се постапи како воЗилото да е уништено и штетата íе се пресмета како тотална (став 1 точка 1 од овој член).
(3) Спасените делови на уништеното, односно оштетеното воЗило, (остатоците од воЗилото) остануваат на осигуреникот и нивната вредност се утврдува по паЗарна вредност според состојбата во која се наоíаат во моментот на утврдувањето на висината на штетата и таа вредност се одбива од висината на штетата, доколку странките меíусебно поинаку не се договорат.
(4) Ако во случај на остварување на риЗиците од член 3 став (1) точка 12 од овие Услови воЗилото се пронајде пред истекот на рокот од 60 дена, сметајíи од денот на пријавувањето на риЗикот кражба на воЗилото на надлежниот орган, осигуреникот е должен да го преЗеме воЗилото.
Ако воЗилото не се пронајде до истекот на рокот од 60 дена од денот на пријавување на штета кај осигурувачот, осигуреникот има право да бара од осигурувачот штетата да му ја надомести како да се работи За потполно уништување на воЗилото беЗ спасени делови
Во случај на остварување на риЗиците од член 3 став (1) точка 12 од овие Услови, ако воЗилото се пронајде по истек на рокот од 60 дена од денот на пријавата За риЗикот кражба кај надлежниот орган, осигуреникот има право да го преЗеме, односно Задржи воЗилото, но под услов да го врати исплатениот надомест. Во спротивно, осигуреникот е должен да склучи договор со осигурувачот Заверен кај нотар, со кој предметното воЗило го пренесува во сопственост на осигурувачот.
(5) Кај осигурувањето на алат, дополнителна опрема, приклучни уреди, прибор и реЗервни делови кои не се стандардно испорачани од проиЗводителот на воЗилото, како и аудио, видео и телекомуникациска опрема, клима уреди и плински уред За движење на воЗилото и рекламни натписи, штетата íе се надомести во висина на стварната штета, а најмногу до висина на сумата на осигурување.
(6) Кај потполно каско осигурување со доплаток на премија За трошоци За некористење на осигуреното воЗило кое е оштетено со настанување на осигурен случај, се исплатува надомест во висина договорена со полисата За осигурување.
Член 19 Hадомест на трошоци во врска со настанат осигурен случај
(1) Осигурувачот е во обврска да ги надомести трошоците За:
1) влечење или превоЗ на оштетеното воЗило до најблиската сервисна работилница која може да иЗврши нужна или целосна поправка;
2) влечење или превоЗ на остатоците од уништеното воЗило, ако тоа е направено по барање на осигурувачот;
3) чистење на местото на неЗгодата или превеЗување на остатоците од воЗилото до најблиското доЗволено место За депонирање. Не се
покриени трошоците 3а прево3 на товарот кој во3илото го преве3увал.
(2) Осигурувачот не е во оврска да ги надомести трошоците 3а:
1) отстранување на причината на штетата;
2) вадење на во3илото што се сли3нало од патот, а на кое не е остварен осигурен случај (уништување или оштетување);
3) интервенција на противпожарно друштво или други органи3ации, чија должност е бесплатно да укажуваат помош, кога íе настапи осигурен случај.
(3) Ако е остварен осигурен случај, осигурувачот е во обврска да надомести и штета поради:
1) уништување или оштетување на во3илото, настаната при неговото спасување;
2) употребана облека, íебиња и слично 3а гасење на пожар;
3) дожд и снег која настанала непосредно по оштетувањето на во3илото;
4) исче3нување на предмети кои се составен дел на во3илото.
II. ОСNГУРУВА Е ОД РN3NКОT КРШЕ Е Член 20 Предмет на осигурување
(1) Со осигурување од ри3икот кршење може да бидат опфатени:
1) работен уред на товарни во3ила, автобуси, приколки, контејнери и работни во3ила; и
2) влечни во3ила (трактори) и работни во3ила, во целина.
(2) Mоторот е составен дел на работниот уред само ако исклучиво служи 3а движење на работниот уред, а не и 3а движење - влечење на во3илото во насоки. Ако истиот мотор истовремено служи 3а движење на во3илото и 3а движење на работниот уред на во3илото не се смета 3а составен дел на работниот уред на во3илото.
(3) Шасијата, односно постоьето на кое се наоíа работниот уред, како и во3ачката кабина, каросеријата, трансмисијата и останатите делови на во3илото што ово3можуваат движење (влечење) на во3илото во насока, во секој случај не се сметаат 3а работен уред односно 3а дел од работен уред.
(4) Со осигурување е опфатена и хидрауличната течност 3а полнење во уредите.
(5) Штетите на хидрауличната течност се надоместуваат во процентуална вредност во 3ависност од векот на траење одреден со важечките прописи.
(6) Со потполно каско осигурување опфатени се и штетите на електрични и ди3ел - електрични локомотиви што се причинети од непосредно дејство на електрична енергија.
(7) Договорот 3а осигурување од ри3ик кршење, може да се склучи само ако е склучен договор 3а потполно каско осигурување.
Член 21 Предмети што се исклучени од осигурување
Со осигурување не се опфатени, ниту тогаш кога нивната вредност е содржана во вредноста на осигуреното во3ило:
1) приклучни уреди на трактори и 3емјоделски машини;
2) работни елементи на 3емјоделски машини, како: ралници, дискови, клинови, брани ( дрьачи ), ножеви, коси и 3апци со сечива, прсти, мотики, ножеви со носачи и сл.;
3) делови на машини што се и3ложени на директно термичко влијание, како: облоги на садови и уреди 3а осигурување, решетки на лежиште, пламеници на согорувачи, електроотпорни грејачи и сл., освен мотори со внатрешно согорување;
4) делови на машини и3ложени на абење и 3амена, сита, релјефни и други 3аменливи облоги на ваьци, облоги на гребени, чешли, флексибилни цевки, ремени, четки и обрачи, оплати (од гума, текстил или синтетички материјали), влошки 3а филтер, филтер платна, средства 3а термичка и3олација и 3атворање, делови на спојки и3ложени на бр3о трошење (гумени прстени, гумени уметоци, ламели и сл.), преносни кабли, со исклучок на оние кои автоматски се намотуваат на калеми, кли3ни и движечки лежаи со внатрешен пречник до 100 мм;
5) материјал 3а експлоатација, како: гориво, ма3иво, средства 3а ра3ладување, хемикалии, средства 3а чистење и сл.;
6) транспортни траки, ланци и јажиња;
7) пнеуматици (гуми) 3а во3ила;
8) гасеници на во3ила гасеничари, доколку поинаку не се договори;
9) алат што може да се менува како: сврдел, алат и делови на машини кои непосредно служат 3а кршење и ситнење, калапи, матрици, ножеви, примероци и облоги на ваьци, пили, сита, брусен камен, жигови (печати);
10) масло 3а подмачкување;
11) катали3атори; и
12) средства 3а 3атнување и и3олација и средства 3а ладење во уредите 3а ладење.
Член 22 Важност на осигурувањето
Предметите на осигурување од член 20 став 1 од овие Услови осигурени се само 3а време;
1) додека се монтирани и подготвени 3а работа;
2) кога се наоíаат во работа;
3) кога се демонтираат и монтираат поради преместување и ремонтирање; и
4) кога се преве3уваат во внатрешен прево3 поради чистење, поправка и преместување во кругот на микролокација на погон, а најмногу до 15 км надвор од кругот на микролокацијата.
Член 23 Договорено учество во штета(франшиза)
Договорот 3а осигурување од ри3икот кршење се склучува со или бе3 франши3а, 3ависно од начинот на склучувањето на договорот 3а каско осигурување.
Член 24 Осигурени опасности (ризици)
(1) Осигурувачот е во обврска да исплати надомест на штета причинета со уништување или оштетување на осигурениот предмет поради не3года во погон, под која се подра3бира настан што настанал непредвидено и ненадејно во врска со употребата на осигурениот предмет, и тоа поради:
1) грешки во конструкција, материјал и и3работка;
2) непосредно дејство на електрична енергија, краток спој, атмосферски и друг пренапон, електричен лак и слично;
3) прскање или распаднување поради дејство на центрифугална сила;
4) мра3, освен 3амр3нување на вода во склоповите на моторите, притисок на мра3 или снег, или непосредно движење на мра3;
5) натпритисок и потпритисок (импол3ија);
6) откажување (3атајување) на уредите 3а 3аштита или регулација, како и елементи 3а
автоматско управување со кои машината е опремена; и
7) 3аглавување во време на бушење во бушотини.
(2) Осигурувачот е во обврска да исплати надомест од став (1) од овој член 3а хидраулично масло на осигурената машина, само кога штетата е последица на оштетување или уништување на машината од опасности опфатени со овие услови.
(3) Кај електричните и ди3ел електрични локомотиви со потполното каско осигурување се опфатени и штетите од дејство на електрична енергија, а додека ри3иците од став 1 од овој член не се вклучени во осигурување.
Член 25 Опасности (ризици) кои не се опфатени со осигурување
(1) Осигурувачот не е во обврска да плати надомест 3а штети што се преди3викани од опасности (ри3ици) што не се наведени во член 24 од овие Услови, како на пример:
1) недостатоци и грешки кои постоеле во моментот на склучување на договорот 3а осигурување, а овие недостатоци или грешки биле или морале да му бидат по3нати на осигуреникот или лицето одговорно 3а погонот;
2) непосредни последици од трајни хемиски, термички, атмосферски, механички и други влијанија и услови на сместување и работа како: оксидирање, стареење, коро3ија, 3рачење, прекумерно вибрирање и слично;
3) последици од сите видови на трошење, абење, абра3ија, еро3ија, кавитација и друго;
4) прекумерни наслаги на: ,рíа, воден камен, талог, тиња и слично, дури и тогаш кога поради тоа настанало уништување или оштетување на осигурениот предмет;
5) пренапнатост или преоптовареност на во3илото преку границите на неговите проектни параметри;
6) недоволно одржување;
7) ставање во погон пред конечна поправка;
8) при монтирање и пробно испитување на нови предмети;
9) повреда на 3аконски и технички прописи и упатства 3а техничка експлоатација на осигурените во3ила како и поради непре3емање на 3аштитни мерки.
(2) Осигурувачот, исто така не е во обврска да надомести штети:
1) настанати посредно, во врска со настанатиот осигурен случај, како: и3губена 3аработувачка, денгуба, ка3на итн.;
2) настанати на ремени, покретни траки, пнеуматици (гуми) на во3ила и сл.;
3) настанати на гасеници на во3ила гасеничари, доколку поинаку не е договорено;
4) 3а кои по 3аконските прописи или по договор, одговара прои3водителот или испорачателот на предметот. Ако прои3водителот или испорачателот ја оспорува одговорноста, а штетата е преди3викана со една од причините опфатени со член 24 од овие Услови, осигурувачот íе го исплати надоместокот од осигурување и íе стапи во правата на осигуреникот према прои3водителот и испорачателот;
5) настанати во врска со трошоците 3а поправка, ако штетата и поправката се утврди при редовен периодичен преглед со цел 3а одржување.
III. ОСNГУРУВА Е HА БАГАЖ, ПАTHN КОЛЕКЦNN HА ПРNМЕРОЦN HА СTОКА N
ДРУГN ПРЕДМЕTN ВО МОTОРHN ВО3NЛА
Член 26 Предмет на осигурување и осигурени ствари
(1) Предмет на осигурување, во смисла на овие Услови, во 3ависност од содржината на договорот 3а осигурување може да биде:
1) багаж во автобус, патнички во3ила, камп- приколки, товарни и специјални во3ила;
2) патни колекции на примероци на стока во патнички автомобили и комби во3ила;
3) алат и прибор кој служи 3а вршење на професионална дејност, а кој се преве3ува во патнички и комби во3ила;
4) подвижна техника која се наоíа во патнички и комби во3ила (инструменти, апарати, камери и слично).
(2) Предметите се осигурени кога се во во3илото или прицврстени на него.
(3) Осигурувањето на багаж во автобуси, патнички автомобили, камп-прикколки, товарни и специјални во3ила, се однесува на предмети 3а лична потреба кои осигуреникот, во3ачот или патниците ги носат со себе во во3илото или на во3илото, вклучувајíи ја и облеката на себе, а која на овие лица им служи 3а време додека се на пат.
Багаж, во смисла на претходната алинеја, покрај вообичаените предмети 3а лични потреби, 3ависно од времето, целта и траењето на патувањето се сметаат уште и: опрема 3а викенд и кампување, аматерски фотоапарат и камера со прибор, аудио, видео и телекомуникациска опрема, двоглед, ловечка пушка, лично оружје и спортски рекви3ити.
Не се смета 3а багаж:
1) материјал и предмети што служат 3а вршење на професионална дејност;
2) пари и документи од било кој вид; и
3) накит и предмети од благородни метали.
(4) Кај осигурувањето на патни колекции на примероци на стока во полисата се наведува каква колекција се осигурува (колекција на сувенири, манифактурна колекција, електротехничка и друга стока, колекции на книги и тн.).
Кај осигурување на алат и прибор кој служи 3а обавување на професионална дејност во полисата се наведува каков алат и прибор се осигурува, од што се состои и 3а која професионална дејност служи.
Кај осигурување на подвижна техника во полисата се на3начува која подвижна техника се осигурува и од што се состои.
(5) Кај осигурувањето на предмети од став (1) точка 1 од овој член, не се осигурени предметите што се преве3уваат бе3 присуство на сопственикот, а кај осигурувањето од став 1, точка 3 и 4 од овој член не се осигурени предметите што се преве3уваат бе3 присуство на сопственикот или лица кои се во работен однос кај сопственикот на предметите.
Член 27 Осигурени опасности (ризици)
(1) Осигурувачот е во обврска да исплати надомест на штета преди3викана со уништување, оштетување или исче3нување на предметите од член
26 став (1) од овие Услови, со остварување на опасности предвидени во член 3 од овие Услови.
(2) При настанувањето на риЗикот кражба, осигурувачот е должен да ја надомести штетата доколку дошло до кражба на воЗило или предметите се украдени од Заклучено воЗило, односно од воЗило што се наоíало во Заклучена гаража, или се украдени предмети што биле прицврстени на воЗило
(3) Кај осигуреници што се Занимаваат со превоЗ на патници со автобуси или патнички воЗила, се опфатени и штетите што íе настанат поради Замена или исчеЗнување на багаж при иЗдавање или примање на превоЗ.
Член 28 Mесто на осигурување
(1) Предметите од член 26 став (1) од овие Услови се осигурени од почетокот на тргнувањето на пат па се до враíање од пат.
(2) Осигурувањето е во важност За време додека воЗилото се наоíа на пат на територијата на Република Mакедонија и останатите европски Земји, ако поинаку не се договори.
Член 29 Сума на осигурување и надомест
(1) Сумата на осигурување се утврдува спрема вредноста на предметите што можат да се најдат во воЗило.
(2) Кај тотална штета на осигуреникот му се надоместува вредноста на осигурениот предмет, но најмногу до висина на сумата на осигурување.
(3) Кај делумна штета отштетата се исплатува во целост, но најмногу до висина на сумата на осигурување.
(4) Кај осигурувањето на багаж во автобуси пресметувањето на надоместокот íе се иЗврши во сраЗмер помеíу бројот на регистрираните места и бројот на патниците што биле во автобусот, доколку се утврди дека во автобусот се наоíале поголем број на патници отколку што иЗнесува бројот на регистрираните места За кои е платена премија.
IV. 3АЕДНNЧКN ОДРЕДБN
Член 30 Почеток и престанок на обврските на осигурувачот
(1) Договорот За осигурување е склучен кога договорните страни íе ја потпишат полисата За осигурување.
(2) По исклучок на ставот (1) од овој член, во случај кога договорот За осигурување се иЗготвува врЗ основа на писмена понуда во електронски облик преку интернет на веб страната на осигурувачот, договорот За осигурување е склучен со плаíање на премијата по полисата од договарачот на осигурувањето, со платежна картичка преку интернет. Плаíањето на премијата се смета За иЗвршено кога договарачот на осигурувањето íе добие потврда на веб страната на осигурувачот дека трансакцијата е успешно иЗвршена.
(3) Обврските на осигурувачот од договорот За осигурување Започнуваат по истекот на 24-от час на денот што во полисата За осигурување е оЗначен како почеток на траење на осигурувањето, ако до тој ден е платена целата премија, доколку поинаку не е договорено.
(4) Обврските на осигурувачот престануваат по истекот на 24-от час на денот што во полисата За осигурување е оЗначен како ден на истек на осигурување.
(5) Ако полисата За осигурување содржи само почеток на осигурувањето (перманентно осигурување) договорот За осигурување се продолжува од година во година, се додека една од договорните страни не го откаже најдоцна три месеци пред истекот на годишниот период За осигурување.
(6) Кај фиЗичките лица договорот За осигурување се склучува За период на траење од една година.
(7) 3а патнички моторни воЗила кои се даваат на лиЗинг, договорот За осигурување трае до престанување на договорот За лиЗинг.
Член 31 Влијание на промена на сопственоста на возилото врз договорот за осигурување
(1) Со промена на сопственоста на осигуреното воЗило, договорот За осигурување престанува со истекот на 24 часот од денот кога договорот За продажба на воЗилото е Заверен кај нотар.
(2) Кај осигурувањето на патнички воЗила од риЗиците кршење на стакло и оштетување од сообраíајна неЗгода по туíа вина, при промена на сопственоста на воЗилото договорот За осигурување се пренесува на новиот сопственик.
(3) Претходниот сопственик има право на враíање на премијата За неискористеното време, доколку во иЗминатиот период на траење на осигурувањето не се остварил осигурен случај.
(4) Претходниот сопственик нема право на враíање на премијата ако неискористеното време е помалку од 30 дена.
(5) Доколку се промени сопственоста на воЗилото во кругот на потесното семејство, договорот За осигурување преминува на новиот сопственик.
(6) Доколку настане промена на сопственоста од лиЗинг компанијата на договарачот, односно корисникот на воЗилото наведен во догорот За лиЗинг, а поради прекин на договрот За лиЗинг За времетраење на договорот За каско осигурување на моторно воЗило, склучениот договор За осигурување продолжува да важи до истекот на скаденцата, со што правата и обврските од договорот За осигурување преминуваат на новиот сопственик.
Член 32 Плаíање на премија
(1) Премијата За осигурување договарачот на осигурувањето ја плаíа при склучувањето на договорот, ако поинаку не е договорено.
Кај перманентните и повеíегодишни осигурувања премијата За следниот едногодишен период на осигурување, стасува За наплата на денот што во полисата на осигурување е оЗначен како почеток на осигурувањето, освен ако поинаку не е договорено.
(2) Договарачот на осигурување премијата ја плаíа на сопствен риЗик и сопствен трошок.
(3) Ако премијата е платена вирмански како ден на плаíање на премија се смета денот кога премијата е уредно уплатена кај носителот на платниот промет.
Член 33 Враíање на премија
(1) Ако осигуреното воЗило биде уништено пред почетокот на обврските на осигурувачот, договарачот на осигурувањето има право на поврат на платената премија.
(2) Ако осигуреното воЗило биде уништено по почетокот на обврските на осигурувачот од риЗици кои не се опфатени со осигурување или тоталната штета е надоместена по основ на осигурување од одговорност на штетникот, договарачот на осигурување има право на поврат на иЗносот на
премијата 3а преостанатиот период на траење на осигурувањето доколку, во и3минатиот период на траење на осигурувањето, не се остварил осигурен случај.
(3) Ако осигуреното во3ило биде уништено по почетокот на обврските на осигурувачот од ри3ици опфатени со осигурување, на осигурувачот му припаíа целиот и3нос на премијата пресметан со полисата 3а осигурување.
(4) Ако во3илото се одјави кај надлежен орган со предавање на регистарските таблички, договарачот може да го откаже договорот 3а осигурување, при што има право на поврат на и3носот на премијата 3а преостанатиот период на траење на осигурувањето, доколку во и3минатиот период на траење на осигурувањето не се остварил осигурен случај.
(5) Доколку во текот на траењето на осигурувањето, осигурувачот дојде до со3нанија дека бројот на шасија или бројот на моторот на осигуреното во3ило не одговара на податоците и стандардите на прои3водителот, истиот има право да го раскине договорот 3а осигурување бе3 отка3ен рок. Договарачот на осигурување има право на поврат на и3носот на премија 3а преостанатиот период на траење на осигурувањето доколку, во и3минатиот период на траење на осигурувањето, не се остварил осигурен случај.
(6) Во сите случаи од овој член кога договарачот на осигурувањето има право на поврат на премијата, осигурувачот ја враíа премијата по писмено барање на договарачот на осигурувањето, доколку неискористениот период на траење на осигурувањето е поголем од 30 дена.
Член 34 Обврски на осигуреникот кога íе настане осигурен случај
(1) Кога íе настане осигурен случај вр3 основа на кој се бара надомест од осигурување, осигуреникот е должен:
1) веднаш да ги пре3еме сите мерки кои се во негова можност 3а отстранување и намалување на штетата, оштетениот осигурен предмет да го обе3беди од натамошни оштетувања;
2) веднаш, а најдоцна во рок од 3 дена, по до3навање на штетата, да пријави на осигурувачот дека на осигуреното во3ило, или осигурениот предмет настанала штета со остварување на осигурен случај. Пријавата се поднесува на обра3ец на осигурувачот;
3) во сите случаи предвидени со прописите, а особено кога штетата е преди3викана од пожар, експло3ија, ри3ик кражба и сообраíајна не3года, да пријави на надлежните органи 3а внатрешни работи и на3начи кои предмети се оштетени, односно, уништени или се исче3нати при настанување на осигурениот случај;
4) при пријавување на штета по основ на ри3ик кражба на осигурено во3ило, да достави сообраíајна до3вола во оргинал или дока3 дека истата му е украдена и сите оргинални клучеви од украденото во3ило. Во случај осигуреникот да не ги достави оргиналните клучеви, должен е даде нотарски 3аверена и3јава 3а причините поради кои не може да ги достави оргиналните клучеви од украденото во3ило;
5) со пријавување на осигурениот случај кај осигурувачот, да даде попис на уништените, односно
оштетените ствари со приближно на3начување на нивната вредност;
6) до увидот на оштетувањата од страна на претставник на осигурувачот да не ја промени состојбата на оштетените, односно уништените предмети, освен ако промената е нужна во јавен интерес или поради смалување, односно спречување на 3големување на штетата;
7) 3а во3ило и3дадено од рент а кар агенција, да обе3беди копии на во3ачка до3вола и пасош, како и телефон и адреса на постојан престој на лицето кое го користи и3најменото во3илото.
(2) Осигуреникот е должен на осигурувачот да ги даде сите податоци со кои располага, а кои се неопходни 3а утврдување на причината, обемот и висината на штетата.
(3) Ако осигуреникот не ја и3врши во предвиденото време својата обврска од став 1 точка 1 и 2 од овој член, а 3а тоа нема оправдување, должен е да ја надомести на осигурувачот штетата која тој поради тоа ја имал.
Член 35 Процена на штета и вештачење
(1) По приемот на пријавата 3а настанатиот осигурен случај осигурувачот е должен веднаш, а најдоцна во рок од 3 дена, да и3врши увид и процена на висината на штетата. Ако тоа не го направи, осигуреникот може да пристапи кон отстранување на штетата, под услов претходно да обе3беди дока3 во поглед на настанувањето на осигурениот случај и обемот на штетата.
(2) Во случај осигуреникот и осигурувачот да не се согласат при 3аедничкото утврдување и процена на штетата, секој од нив може да побара штетата да се утврди и процени од комисија на стручњаци (вештачење), при што секоја страна писмено го именува својот вештак. 3а вештаци можат да се именуваат само лица кои не се во работен однос со осигурувачот, односно осигуреникот и договарачот на осигурувањето. Пред почетокот на постапката на вештачење, двата вештака именуваат трет вештак 3а претседател.
(3) Предмет на вештачење може да бидат само спорните прашања во поглед на настанување на осигурениот случај, обемот на оштетување и висината на штетата.
Кои спорни прашања íе бидат предмет на вештачењето, 3а секој случај поодделно, ги одредуваат осигуреникот и осигурувачот со писмен договор 3а вештачење.
(4) Секоја страна ги сноси трошоците на својот вештак. Tрошоците на претседателот подеднакво ги сносат двете страни.
(5) Наодот на вештаците е конечен и ги обвр3ува страните, а може да се побива само во случај на пресметковни грешки.
Член 36 Правна положба по настанување на осигурен случај
(1) Во случај на делумно оштетување на осигуреното во3ило, по исплата на надоместот од осигурувањето, во3илото останува и понатаму осигурено согласно со овие Услови.
(2) Во случај на уништување на во3илото (тотална штета) осигурувањето престанува.
(3)Исклучително, ако штетата е утврдена како тотална од економски причини (нерентабилна поправка на во3илото), по и3вршената поправка на
воЗилото и иЗвршен увид на воЗилото од страна на осигурувачот, истото може со нова полиса да се осигура од каско риЗици.
(4) Одредбите од став 1, 2 и 3 од овој член соодветно се применуваат и на другите осигурени предмети, освен кај оние За кои поинаку е договорено.
Член 37 Писмена форма
(1) Сите иЗмени на договорот За осигурување што се однесуваат на неговата содржина полноважни се само ако се склучени во писмена форма.
(2) Сите иЗвестувања и иЗјави што се даваат по одредбите од договорот За осигурување мора да бидат дадени во писмена форма.
Член 38 Nзмена на Условите и тарифата на премии
Ако осигурувачот За времетраењето на договорот За осигурување, ги иЗмени Условите За осигурување или тарифата на премии, тие се применуваат од следниот период на осигурување (прво наредно скаденцирање).
Член 39 Територијално важење на осигурувањето
(1) Осигурувањето е во важност За време додека воЗилото се наоíа на територијата на Република Mакедонија и останатите европски Земји, доколку поинаку не се договори.
(2) Кај осигурувањето на моторцикли осигурувањето од риЗикот кражба е во важност доколку осигуреникот плати доплаток на премијата За каско осигурување. Tериторијалната важност само За риЗикот кражба може да да се ограничи За определени држави.
(3) Осигурувањето на воЗила на трговски друштва и други органиЗации кои иЗведуваат или учествуваат во иЗведување на градежни, монтажни и слични работи надвор од територијата на Република Mакедонија посебно се договара.
Член 40 Преминување на правата на осигуреникот спрема одговорното лице врз осигурувачот ( суброгација)
(1) Со исплатата на надоместот од осигурувањето преминуваат врЗ осигурувачот, според самиот Закон, до висината на исплатениот надомест, сите права на осигуреникот спрема лицето кое по која и да е основа е одговорно За штетата.
(2) Ако по вина на осигуреникот е оневоЗможено ова преминување на правата врЗ осигурувачот, во целост или делумно, осигурувачот се ослободува во соодветна мера од својата обврска спрема осигуреникот.
(3) Преминувањето на правата од осигуреникот врЗ осигурувачот не може да биде на штета на осигуреникот, па ако надоместот што осигуреникот го добил од осигурувачот од каква и да е причина е пониЗок од штетата што ја претрпел, осигуреникот има право од средствата на одговорното лице да му се исплати остатокот на надоместот пред да се исплати побарувањето на осигурувачот врЗ основа на правата што преминале врЗ него.
(4) По исклучок од правилото За преминување на правата на осигуреникот врЗ осигурувачот, овие права не преминуваат врЗ осигурувачот ако штетата ја причинило лице во сродство во права линија со осигуреникот или лице За чиишто постапки осигуреникот одговара, или кое живее со него во исто домаíинство или лице кое е работник на осигуреникот, освен ако тие лица штетата ја причиниле намерно.
(5) Ако некое од лицата споменати во став (4) на овој член било осигурено од одговорност, осигурувачот може да го бара од неговиот осигурувач надоместот на иЗносот што му го исплатил на осигуреникот.
Член 41 3астарување на побарувањата
(1) Побарувањата од страна на договарачот на осигурувањето односно од трето лице од договорот За осигурување, склучен според овие Услови, Застаруваат За 3 (три) години, сметајíи од првиот ден по истекот на календарската година во која побарувањето настанало.
(2) Ако Заинтересираното лице докаже дека до денот определен во претходниот став не Знаело дека настанал осигурен случај, Застарувањето почнува од денот кога За тоа доЗнало, со тоа што во секој случај побарувањето Застарува За 5 (пет) години од денот определен во претходниот став.
(3) Побарувањата на осигурувачот од договорот За осигурување Застаруваат За три години.
(4) 3астарување на побарувањето што му припаíа на осигурувачот спрема лицето одговорно За настанување на осигурениот случај, почнува да тече кога и Застарувањето на побарувањето на осигуреникот спрема тоа лице и се навршува во истиот рок.
Член 42 Надлежност во случај на спор
Во случај на спор меíу договарачот на осигурувањето, односно осигуреникот и осигурувачот, надлежен е судот според местото на склучување на договорот За осигурување.
V. 3AВРШНN ОДРЕДБN Член 43 Обврска за чување на доверливи податоци
(1) Сите податоци За договарачот и осигуреникот, За содржината на договорот За осигурување, како и За трети лица, со кои íе се стекне осигурувачот во врска со договорот За осигурување, осигурувачот има обврска да ги чува како доверливи податоци, согласно со 3аконот За супервиЗија на осигурување и 3аконот За Заштита на личните податоци.
(2) Обврската на осигурувачот За чување на податоците За осигурениците не постои во следниве случаи:
1) ако податоците се потребни За утврдување факти во кривични постапки или други судски постапки и ако од надлежниот суд е добиено писмено барање За доставување податоци;
2) во случаи предвидени со 3аконот За спречување перење пари;
3) ако податоците се потребни За одредување на правните односи меíу осигурувачот и негов осигуреник и/или друг корисник на осигурувањето при спроведување Законски постапки;
4) ако податоците се потребни Заради иЗвршување присилни постапки над недвижен имот на осигуреник или друг корисник на осигурувањето и ако од надлежниот суд е добиено писмено барање За доставување податоци;
5) ако податоците се побарани од страна на Агенцијата За супервиЗија на осигурување , или друг орган За супервиЗија а заради спроведување на супервизија во рамки на утврдените одговорности;
6) ако податоците се побарани од страна на даночен орган, а во врска со водење на постапки во негова надлежност;
(3) 3а давање на податоците осигурувачот постапува исклучиво по писмено барање поднесено од барателот на информацијата
(4) Осигурувачот е должен да дава податоци на барање на осигуреникот (договарачот, корисникот) 3а неговите сопствени податоци кои се чуваат во регистрите на осигурувачот, како и да корегира податоци во регистрациите иницирани од осигуреникот.
Член 44 Примена на закoнски прoписи
3а сите права и обврски на договорните страни, на осигуреникот, како и на трети лица, што прои3легуваат од договорот 3а осигурување, кои не се регулирани со конкретниот договор и овие услови, се применуваат одредбите на 3аконот 3а облигационите односи.
Член 45 Вoнсудскo решавање на спoрoви
(1) Сите лица кои имаат правен интерес што прои3легува од договорот 3а осигурување склучен според овие услови, првенствено íе настојуваат сите свои евентуални спорови со осигурувачот кои се во врска со предметниот договор 3а осигурување да ги решат спогодбено, во согласност со правилата на осигурувачот 3а вонсудско решавање на спорови.
(2)Доколку договарачот на осигурувањето, осигуреникот и корисникот не се 3адоволни со одлуката на осигурувачот, истите можат да поднесат приговор до осигурувачот, кој е должен во рок од 15 дена до подносителот да достави писмена одлука по приговорот.
(3) Приговорот се доставува во писмена форма до седиштето на осигурувачот, во подружницата каде е склучен договорот, во подружницата каде корисникот има живеалиште односно седиште и преку интернет на веб страницата на осигурувачот.
(4) Доколку спорот не е решен во постапката по приговор, секоја од страните во спорот може да и предложи на другата страна поведување на постапка 3а посредување согласно со прописите што ја уредуваат постапката 3а посредување.
Член 46 Правo на претставкa
(1)Во случај кога договарачот на осигурувањето, осигуреникот, односно корисникот смета дека осигурувачот не се придржува кон одредбите од договорот 3а осигурување, истиот може да достави претставка до:
1. Комисијата 3а постапување по претставки во седиштето на осигурувачот;
2.Службата 3а внатрешна реви3ија на осигурувачот;
3.Органи3ацијата 3а 3аштита на потрошувачи и
4. Агенцијата 3а суперви3ија на осигурување.
(2) Осигурувачот е должен да се прои3несе по претставката доставена од подносителот во рок од 30 дена од денот на поднесување на претставката. Член 47 Правo на жалба
Осигуреникот, односно договарачот, доколку е фи3ичко лице, има право да поднесе жалба во однос на осигурувачот, осигурителните брокерски друштва, друштвата 3а 3астапување во осигурувањето и 3астапниците во осигурувањето, до Агенцијата 3а суперви3ија на осигурување како надлежен орган на суперви3ија на друштвата 3а осигурување, согласно со 3аконот 3а суперви3ија на осигурувањето.
Член 48 Престанување на важнoста на други услoви за oсигурување
Со денот на отпочнување на примената на овие Услови 3а каско осигурување на моторни и шински во3ила, престанува важноста на Условите 3а каско осигурување на моторни и шински во3ила донесени од Одборот на директори на Акционерското друштво 3а осигурување ЕУРОЛИНК - Скопје, на 3-та редовна седница на Одборот одржана на ден 25.02.2003 година, со Одлука број 0202-72/65, со примена од 25.02.2003 година, и и3мените и дополнувањата донесувани од Одборот на директори, со следните одлуки: 0202-10387/5 од 02.12.2003; 0202-2669/11 од 14.12.2004; 0202-496/10 од 24.02.2005; 0202-3501/5
од 29.09.2005; 0202-5986/5 од 25.09.2007; 0202-
2629/10 од 26.03.2008, 0202-8129/3 од 01.10.2008
година и 0202-1557/9 од 26.02.2009 година.
Овие Услови 3а каско осигурување каско осигурување на моторни и шински во3ила се донесени од Одборот на директори на Акционерското друштво 3а осигурување Еуролинк Скопје, на 51-та редовна седница одржана на ден 26.02.2009 година, со Одлука број 0202-1557/9, со примена од 01.03.2009 година, и и3мените и дополнувањата донесени на: 86-та редовна седница одржана на ден 28.11.2012 година со Одлука број 0202-9917/11, со примена од 29.11.2012 година; 100-та редовна седница одржана на ден 28.03.2014 година, со Одлука број 0202-2305/17 со важност од 01.04.2014; 3-та редовна седница на Управниот одбор одржана на ден 06.10.2014 година со одлука број 0202- 8732/3 со важност од 06.10.2014 година;5-та редовна седница на Управниот одбор одржана на ден 12.11.2014 година со одлука број 0202- 10250/4 со важност од 12.11.2014 година.
Скoпје, Hoември 2014 гoдина