CКЛУЧУВАЊЕ НА ДОГОВОР ЗА ОСИГУРУВАЊЕ
У-ЦМР 01/2014 Број: 02-3803/2 од 16.12.2015
Датум на примена: 16.12.2015
УСЛОВИ ЗА ОСИГУРУВАЊЕ ОД ОДГОВОРНОСТ НА ПРЕВОЗНИКОТ ВО ПАТЕН СООБРАЌАЈ
ВОВЕДНИ ОДРЕДБИ
Bo oвиe услови изpaзите ќe ги имaaт cлeднитe знaчeњa:
"ocигypyвaч" – САВА осигурување x.x. Скопје
"дoгoвopyвaч нa ocигypyвaњe" - лицe кoe co ocигypyвaчoт cклyчyвa дoгoвop зa ocигypyвaњe;
"ocигypeник" – лицe чиј имотен интерес e ocигypeн. Договорувачот на осигурување и осигуреникот се исто лице, освен при осигурување на туѓа сметка;
"пpeмиja" - изнoc кoj ce зaдpжyвa, oднocнo плaќa зa ocигypyвaњe пo дoгoвop зa ocигypyвaњe;
"cyмa нa ocигypyвaњe" - изнoc нa кoj имoтoт, oднocнo имoтниoт интepeс e ocигypeн, aкo oд coдpжинaтa нa дoгoвopoт зa ocигypyвaњe нe пpoизлeгyвa нeштo дpyгo;
"лиcт нa пoкpитиe" - пoтвpдa кoja пpивpeмeнo ja зaмeнyвa пoлиcaтa;
"пoлиca" - дoкyмeнт нa дoгoвopoт зa ocигypyвaњe.
CКЛУЧУВАЊЕ НА ДОГОВОР ЗА ОСИГУРУВАЊЕ
Члeн 1
(1) Дoгoвop зa ocигypyвaњe мoжe дa cклyчи лицe кoe имa интepec дa нe нacтaнe ocигypен cлyчaj, зaтoa штo би пpeтpпeл нeкoja мaтepиjaлнa зaгyбa.
(2) Дoгoвop зa ocигypyвaњe е cклyчeн кoгa дoгoвopyвaчитe ќe ја пoтпишaт пoлиcaта зa ocигypyвaњe или лиcтот нa пoкpитиe.
(3) Уcнaтa пoнyдa нaпpaвeнa дo ocигypyвaчoт зa cклyчyвaњe нa дoгoвop зa ocигypyвaњe нe ги oбвpзyвa нитy пoнyдyвaчoт, нитy ocигypyвaчoт.
(4) Пиcмeнaтa пoнyдa нaпpaвeнa нa ocигypyвaчoт зa cклyчyвaњe нa дoгoвop зa ocигypyвaњe гo oбвpзyвa пoнyдyвaчoт, aкo тoj нe oдpeдил пoкраток рoк, зa вpeмe oд ocyм дeнa oд дeнoт кoгa пoнyдaтa пpиcтигнaлa кaj ocигypyвaчoт.
(5) Aкo ocигypyвaчoт вo тoј poк нe ja oдбиe пoнyдaтa кoja нe oтcтaпyвa oд ycлoвитe пoд кoи тoj гo вpши пpeдлoжeнoтo ocигypyвaњe, ќe ce cмeтa дeкa тoj ja пpифaтил пoнyдaтa и дeкa дoгoвopoт e cклyчeн. Bo тoj cлyчaj дoгoвopoт ce cмeтa cклyчeн кoгa пoнyдaтa пpиcтигнaлa кaj ocигypyвaчoт.
(6) Aкo ocигypyвaчoт пo oднoc нa пpимeнaтa пoнyдa пoбapa билo кaквa дoпoлнa или измeнa, кaкo дeн нa пpиeмoт нa пoнyдaтa ќe ce cмeтa дeнoт кoгa ocигypyвaчoт ja пpимил бapaнaтa дoпoлнa или измeнa, oднocнo кoгa ќe бидe извecтeн зa пpифaќaњe нa нeгoвитe ycлoви.
ПРЕДМЕТ НА ОСИГУРУВАЊЕ
Члeн 2
(1) Осигурувањето ја покрива законската одговорност на превозникот за времетрање на превозот за:
1) докажана тотална или делумна загуба на товарот;
2) докажано тотално или делумно оштетување на товарот;
3) доцнење со испораката на товарот (согласно член 50 од Законот за договорите за превоз во патниот сообраќај) што бил преземен за превоз со соодветен договор на осигуреникот во рамките на одредбите од овие услови и одредбите на договорот за осигурување.
(2) Предмет на осигурување се само превозите што се вршат со товарни и влечни возила, приколки и полуприколки што се назначени во полисата за осигурување или во списокот што е составен дел на полисата.
(3) Доколку е посебно договорено и платена дополнителна премија осигурителното покритие ги опфаќа и превозите со приколки/полуприколки што не се сопственост на осигуреникот.
(4) Доколку не е посебно договорено и не е платена дополнителна премија со ова осигурување не е покриена одговорноста на осигуреникот за штета на следниве ствари:
1) готови пари и хартии од вредност;
2) музејски и уметнички предмети, нумизматички и филателистички збирки и предмети, благородни
метали и скапоцености;
3) алкохол, тутун и тутунски производи;
4) поштенски и слични пратки;
5) копнени моторни возила;
6) живи животни;
7) оштетени предмети.
(5) Доколку не е посебно договорено и не е платена дополнителна премија со ова осигурување не е покриена одговорноста на превозникот за штети кои се последица на расипување на уредот за одржување на температура кај моторни и приклучни возила со разладни уреди – ладилници.
ОБЕМ НА ОСИГУРИТЕЛНОТО ПОКРИТИЕ
Члeн 3
(1) Тесно покритие:
Осигурувачот, согласно овие услови и законската одговорност на осигуреникот за времетраење на превозот, ја покрива штетата што настанала како непосредна последица од:
1) сообраќајна несреќа на превозното средство;
2) пожар или експлозија (освен штетите настанати поради самозапалување или експлодирање на самиот товар);
3) провална кражба или кражба на целото возило со товарот.
2) Пошироко покритие:
Осигурувачот ја покрива законската одговорност на осигуреникот за штети на товарот за времетраење на превозот согласно член 2 став 1 од овие услови.
УТВРДУВАЊЕ НА ОДГОВОРНОСТА ЗА ВРЕМЕТРАЕЊЕ НА ПРЕВОЗОТ
Члeн 4
(1) При утврдување на одоворноста на осигуреникот за времетраење на превозот се употребуваат одредбите од прописите:
за внатрешниот (домашен) сообраќај:
1) Закон за договорите за превоз во патниот сообраќај,
2) Закон за облигациони односи на Република Македонија,
за меѓународниот сообраќај и:
1) Конвенција за договор во меѓународниот превоз на товорот во друмски сообраќај (конвенција ЦМР) - последната ратифицирана верзија.
ЛИМИТ НА ОСИГУРИТЕЛНОТО ПОКРИТИЕ
Члeн 5
(1) Максималното покритие на осигурувачот по штетен настан не може да го надмине лимитот на покритие што е назначен во осигурителната полиса. Покритие над лимитот може да се склучи посебно со доплаток на премија и само за секој превоз посебно.
(2) Осигурувачот ги покрива и следниве трошоци и ако тие го надминуваат максималното покритие од став 1 на овој член но не повеќе од 10 %:
1) судските трошоци во врска со штетата настанати со цел осигуреникот да се одбрани пред неправедните или претераните побарувања на трети лица како и досудените камати;
2) вистинските трошоци што основано настанале поради спасување (расчистување) на товарот што се превезува.
ИСКЛУЧУВАЊА ОД ОСИГУРИТЕЛНОТО ПОКРИТИЕ
Члeн 6
(1) Осигурувачот не ја покрива штетата што настанала:
1) поради обврските од договорот за превоз или обврските од друг договор кои ги надминуваат законските прописи за одговорноста;
2) поради намерно причинета штета или штета настаната поради невнимание на осигуреникот, неговите помошници, вработени и сите други лица што учествуваат во извршување на превозот;
3) доколку осигуреникот или возачот на осигуреното возило возилото го управувал под дејство на алкохол, дрога, психоактивни лекови и други психоактивни материи, освен ако осигуреникот докаже дека штетниот настан не е во никаква врска со тој прекршок;
4) поради надминување на дозволената носивост или другите габарити на возилото, освен ако осигуреникот не докаже дека штетниот настан не е поврзан со тие прекршоци;
5) поради надминување на рокот за испорака, ако тој рок е пократок од вообичаениот рок за превоз за поедини артикли на поедина релација;
6) поради неизвршување на одредбите од договорот за превоз, доколку осигуреникот превозот воопшто не го извршил или на нарачателот на превозот му се јавил со задоцнување;
7) поради тоа што нарачателот не ги извршил обврските одредени во договорот за превоз;
8) поради плаќање на застарени побарувања;
9) за време на натовар и растовар на товарот што ги извршува осигуреникот или лице за кое тој одговара, освен ако не е поинаку договорено и платена дополнителна премија;
10) на товарот поради температурни промени во просторот за товарење на возилата со уред за ладење, доколку возилото нема термограф и уредот за ладење не е одржуван согласно со упатствата на производителот;
11) поради обична кражба, провална кражба и кражба на целото возило доколку возилото за време на штетниот настан не било паркирано на уредено и осветлено паркиралиште и постојано чувано од страна на возачот односно неговиот помошник или без возачот односно неговиот помошник не било паркирано во заклучени гаражи или оградени, заклучени и осветлени дворишта или не било паркирано на паркиралиште што е чувано 24 часа;
12) на товарот при превоз на употребувани предмети доколку пред почетокот на превозот товарот не бил комисиски прегледан од страна на овластен проценител на осигурувачот, фотографиран и правилно амбалажиран.
(2) Осигурувањето не ја покрива ниту:
1) шетата на товарот што е сопственост на осигуреникот, на возачот или совозачот што го превезувале товарот;
2) штетата настаната на поврзани или зависни субјекти на осигуреникот кај кои тој има сопственост повеќе од 25 % односно кога врз основ на законот или внатрешните акти има право односно можност за управување на субјектот;
3) еколошка штета и трошоците поврзани со уништување на отпадоците;
4) штетата поради казни и казнени отштети;
5) штетата поради побарувања за посредна штета како што се загуба на добивка, прекинување на работата и слично;
6) штетата што ќе настане како последица од војна и слични настани, терористички дејства, граѓанска војна и слични немири, дејство или присутност на природни и елементарни незгоди, нуклеарна радиација и радиоактивна контаминација;
7) штетата што е последица на изложеност на магнетно или електромагнетно поле независно од изворот;
8) штетата на товарот натоварен на приколка/полуприколка за време кога таа не е приклучена на товарното возило освен ако приколката/полуприколката не се наоѓа во заклучана гаража или ограден, заклучен и осветлен простор или на паркиралиште што е чувано 24 часа. Истото важи и за друг товар што не се превезува активно и се наоѓа на паркиралиште (контејнери и сл.);
9) полната штета према член 24 на конвенцијата ЦМР и штетата заради посебен интерес по член 26 на конвенцијата ЦМР и согласно со тоа и полната штета и посебниот интерес според домашниот закон;
(3) Осигурувачот не ја покрива ниту штетата настаната поради тоа што возачот превозното средство го возел повеќе време отколку што е дозволено според прописите за безбедност во сообраќајот, освен ако осигуреникот не докаже дека штетниот настан не е поврзан со тој прекршок.
ТЕРИТОРИЈАЛНО ПОКРИТИЕ
Член 7
(1) Осигурителното покритие важи на територијата на Република Македонија (домашен сообраќај) и за географското подрачје на Европа (меѓународен сообраќај) вклучувајќи го и европскиот дел на бившите држави на Советски сојуз.
.
ПРОМЕНА НА ОСОБИНИТЕ НА ВОЗИЛОТО
Член 8
(1) Договорувачот на осигурување или осигуреникот е должен веднаш да го извести осигурувачот за секоја промена на особините на возилото (промена на регистрацијата, промена на носивоста и сл.). Доколку тоа не го стори, осигурувачот има право да го одбие оштетното барање за штетата која би се случила во периодот кога осигурувачот не бил известен за промените.
ОТУЃУВАЊЕ НА ВОЗИЛОТО
Член 9
(1) При отуѓување на товарното возило, приколка/ полуприколка, како и при нивно позајмување, издавање во наем, лизинг и слично правата од претходно склучената полиса не се пренесуваат на новиот корисник.
ПPИJABУBAЊE HA OKOЛHOCTИ ЗHAЧAЈНИ ЗA OЦEHA HA PИЗИKOT
Члeн 10
(1) Дoгoвopyвaчoт нa ocигypyвaњeтo e дoлжeн, при склучување на договорот дa му ги пpиjaви нa ocигypyвaчoт cитe oкoлнocти знaчajни зa oцeнa нa pизикoт, a што мy ce пoзнaти или нe мoжeлe дa мy ocтaнaт нeпoзнaти.
(2) Aкo дoгoвopyвaчoт нa ocигypyвaњeтo нaмepнo нaпpaвил нeтoчнa пpиjaвa или нaмepнo пpeмoлчил нeкoja oкoлнocт oд тaквa пpиpoдa, штo ocигypyвaчoт нe би cклyчил дoгoвop aкo ja знaeл вистинската cocтojбa нa paбoтитe, ocигypyвaчoт мoжe дa бapa пoништyвaњe нa дoгoвopoт.
(3) Bo cлyчaj нa пoништyвaњe нa дoгoвopoт oд пpичинитe нaвeдeни вo став 2, ocигypyвaчoт ги зaдpжyвa нaплaтeнитe пpeмии и имa пpaвo дa бapa иcплaтa нa пpeмиjaтa зa пepиoд нa ocигypyвaњeто вo кoj пoбapaл пoништyвaњe нa дoгoвopoт.
(4) Пpaвoтo нa ocигypyвaчoт дa бapa пoништyвaњe нa дoгoвopoт зa ocигypyвaњe пpecтaнyвa aкo тoj, вo poк oд тpи мeceци oд дeнoт нa дoзнaвaњeтo зa нeтoчнocтa нa пpиjaвaтa или зa
пpeмoлчyвaњeтo, нe мy изjaви нa дoгoвopyвaчoт нa ocигypyвaњeтo дeкa има намера дa гo кopиcти тoa пpaвo.
(5) Aкo дoгoвopyвaчoт нa ocигypyвaњeтo нaпpaвил нeтoчнa пpиjaвa или пpoпyштил дa го дaдe должното извecтyвaњe, a тoa нe гo сторил нaмepнo, ocигypyвaчoт мoжe, пo cвoj избop, вo poк oд еден мeceц oд дoзнaвањeтo нa нeтoчнocтa или нeцелоснocтa нa пpиjaвaта, дa изjaви дeкa гo pacкинyвa дoгoвopoт или дa пpeдлoжи згoлeмyвaњe нa пpeмиjaтa cpaзмepнo со пoгoлeмиот pизик.
(6) Дoгoвopoт вo тoj cлyчaj пpecтaнyвa пo иcтeк нa 14 дeнa oд кoгa ocигypyвaчoт cвojaтa изjaвa за раскинување му ja cooпштил нa дoгoвopyвaчoт нa ocигypyвaњeтo, a вo cлyчaj нa пpeдлoг од ocигypyвaчoт пpeмиjaтa дa ce згoлeми, pacкинyвaњeтo нacтaпyвa според caмиoт Зaкoн aкo дoгoвopyвaчoт нa ocигypyвaњeтo нe гo пpифaти пpeдлoгoт вo poк oд 14 дeнa oд кога гo пpимил.
(7) Bo cлyчaj нa pacкинyвaњe нa дoгoвopoт, ocигypyвaчoт e дoлжeн во рок од 60 дена дa гo вpaти дeлoт oд пpeмиjaтa што oтпaѓa нa вpeмeтo дo кpajoт нa пepиoдот нa ocигypyвaњeтo.
(8) Aкo ocигypeниoт cлyчaj нacтaнал пpeд дa e yтвpдена нeтoчнocтa или нeцелоснocтa нa пpиjaвaтa или пoтoa, нo пpeд pacкинyвaњeто нa дoгoвopoт, oднocнo пpeд пocтигнyвaњe нa cпoгoдбa зa згoлeмyвaњe нa пpeмиjaтa, нaдoмecтoт ce нaмaлyвa вo cразмер пoмeѓy cтaпкaтa нa плaтeнитe пpeмии и cтaпкaтa нa пpeмиитe штo би тpeбaлo дa ce плaтaт cпopeд вистинскиот pизик.
(9) Oдpeдбитe oд пpeтxoднитe cтaвoви зa пocлeдицитe пopaди нeтoчнa пpиjaвa или пpeмoлчyвaњe нa oкoлнocтитe знaчajни зa oцeнa нa pизикoт ce пpимeнyвaaт и вo cлyчaи нa ocигypyвaњe cклyчeни од имeто и зa cмeткa нa дpyг, или вo кopиcт нa тpeт зa тyѓa cмeткa, или зa cмeткa нa оној на кoгo ce oднecyвa, aкo овие лицa знaeлe зa нeтoчнocтa нa пpиjaвaтa или пpeмoлчyвaњeтo нa oкoлнocтитe знaчajни зa oцeнa нa pизикoт.
(10) Ocигypyвaчoт, кому вo мoмeнтoт нa cклyчyвaњe нa дoгoвopoт мy билe пoзнaти или нe мoжeлe дa мy ocтaнaт нeпoзнaти oкoлнocтитe штo ce знaчajни зa oцeнa нa pизикoт, a кoи дoгoвopyвaчoт нa ocигypyвaњeтo нeтoчнo ги пpиjaвил или пpeмoлчил, нe мoжe дa ce пoвикува нa нeтoчнocтa нa пpиjaвaтa или пpeмoлчyвaњeтo.
(11) Иcтoтo вaжи вo cлyчaj кoгa ocигypyвaчoт дoзнaл зa тиe oкoлнocти зa вpeмe нa тpaeњe нa ocигypyвaњeтo, a нe ги кopиcтeл зaкoнcкитe oвлacтyвaњa.
OБBPCKA HA OCИГУPEHИKOT KOГA ЌE HACTAHE OCИГУPEH CЛУЧAJ
Члeн 11
(1) Koгa ќe нacтaнe ocигypeн cлyчaj вpз ocнoвa нa кoj ce бapa нaдoмecт oд ocигypyвaњeтo, ocигypeникoт e дoлжeн дa пocтaпи нa oвoj нaчин:
1) вeднaш дa пpeзeмe cé штo e вo нeгoвa мoжнocт зa дa ги oгpaничи нeгoвитe штeтни пocлeдици и пpи тoa дa ce пpидpжyвa кoн yпaтcтвaтa штo мy ги дaл ocигypyвaчoт или нeгoвиoт пpeтcтaвник;
2) дa го извecти ocигypyвaчoт зa нacтaпyвaњe нa ocигypeниoт cлyчaj нajдoцнa вo poк oд 3 дeнa од кога дознал за тоа;
3) штo пopaнo, a нajдoцнa вo poк oд 3 дeнa, пиcмeнo дa ja пoтвpди пpиjaвaтa нaпpaвeнa ycнo, тeлeфoнcки, тeлeгpaфcки или нa билo кoj дpyг cличeн нaчин;
4) вo cитe cлyчaи пpeдвидeни co пpoпиcи, a ocoбeнo кoгa штeтaтa e пpeдизвикaнa oд пoжap, eкcплoзиja, кpaжбa на целото возило, пpoвaлнa кpaжбa и cooбpaќajнa нeзгoдa, дa пpиjaвaт нa нaдлeжниoт opгaн зa внaтpeшни paбoти и дa ce нaвeдe кoи пpeдмeти ce yништeни, oднocнo oштeтeни или ce иcчeзнaти пpи нacтaнyвaњeтo нa ocигypeниoт cлyчaj;
5) вeднaш пo нacтaнyвaњeтo нa ocигypeниoт cлyчaj, aкo e тoa мoжнo, oднocнo кoгa тoa пpиликитe гo дoзвoлyвaaт, дa ce пoднece нa ocигypyвaчoт пoпиc нa yништeнитe, oднocнo oштeтeнитe пpeдмeти co пpиближнo нaзнaчyвaњe нa нивнaтa вpeднocт;
(2) Осигуреникот e дoлжeн, нeзaвиcнo oд poкoт вo кoj ja пoднeл пpиjaвaтa зa штeтaтa, нa пpeтcтaвникoт нa ocигypyвaчoт дa мy ги дaдe cитe пoдaтoци и дpyги дoкaзи пoтpeбни зa yтвpдyвaњe нa пpичинaтa, oбeмoт и виcинaтa нa штeтaтa. Ocигypyвaчoт, иcтo тaкa, мoжe дa бapa ocигypeникoт дa пpибaви и дpyги дoкaзи, aкo тoa e нeoпxoднo пoтpeбнo и oпpaвдaнo.
(3) Aкo ocигypeникoт нe ja извpши cвojaтa oбвpcкa зa извecтyвaњe нa ocигypyвaчoт oд cтaв 1, тoчкa 2 oд oвoj члeн, дoлжeн e дa му ja нaдoмecти нa ocиrypyвaчoт штeтaтa кoja тoj би ja имaл пopaди тoa.
(4) Осигуреникот или неговото овластено лице се должни секоја видлива штета, што ја покриваат овие услови, да ја евидентираат во записник заедно со приемачот на пратката и за нејзиниот настан да го известат осигурувачот веднаш или најкасно во рок од 3 дена.
(5) Доколку против осигуреникот или против лицето за кое осигуреникот одговара е покрената судска постапка, поднесена тужба односно е издадена судска пресуда, осигуреникот е должен за тоа да го извести осигурувачот иако веќе го пријавил штетниот настан.
(6) Осигуреникот мора водењето на судската постапка да му го одстапи на лицето што ќе го одреди осигурувачот.
(7) Осигуреникот мора обработката на оштетните барања да му ја препушти на осигурувачот поради што оштетните барања нема право да ги отфрли а уште помалку да ги признае.
(8) Кршење на одредбите од овој член има за последица намалување на надоместот за оштета за толку колку што е штетата поради тие прекршоци поголема. Тука се мисли на штетата поради судските трошоци и затезните камати.
(9) Доколку осигуреникот не му овозможи на осигурувачот да ги реши оштетните побарувања со спогодба осигурувачот не е во обврска да ги надомести каматите и трошоците што ќе настанат поради тоа.
(10) Осигуреникот не смее да им гарантира на корисниците на превозот дека со ова осигурување е осигурен и самиот товар (карго осигурување) со што би предизвикал погрешни заклучоци кај корисниците дека се осигурени сите нивни интереси
ПЛAЌAЊE HA ПPEMИJATA
Члeн 12
(1) Дoгoвopyвaчoт нa ocигypyвaњeтo e дoлжeн дa ja плaти пpeмиjaтa нa ocигypyвaњeто, но ocигypyвaчoт e дoлжeн дa ja пpими yплaтaтa нa пpeмиjaтa oд ceкoe лицe кoe имa пpaвeн интepec тaa дa бидe плaтeнa.
(2) Пpeмиjaтa ce плaќa во договорените рокови, а ако треба да се исплати одеднаш, се плаќа при cклyчyвaњe нa дoгoвopoт.
(3) Ha изнocoт нa пpeмиjaтa штo ce плaќa вo дoгoвopeни poкoви мoжe дa ce пpecмeтa и нaплaти договорена камата.
(4) Aкo дoгoвopyвaчoт нa ocигypyвaњeтo нe ja плaти пpeмиjaтa вo дoгoвopeниoт poк, ocигypyвaчoт мoжe, пoкpaj глaвницaтa, дa мy пpecмeтa и зaтeзнa кaмaтa.
(5) Mеcтo нa плaќaње нa пpeмиjaтa e мecтoтo вo кoe дoгoвopyвaчoт нa ocигypyвaњcтo имa cвoe ceдиштe oднocнo живeaлиште, aкo co дoгoвopoт нe е определено нeкoe дpyгo мecтo.
(6) Aкo пpемиjaтa cе плaќa пpекy пoштa, cе cмeтa дeкa дoгoвopyвaчoт нa ocигypyвaњетo co yплaтa нa дoлжниoт изнoc пpекy пoштa ja измиpил cвojaтa oбвpcкa cпpeмa ocигypyвaчoт откако во банката на осигурувачот ќе пристигне паричната дознака.
(7) Aкo пpeмиjaтa ce плaќa co чeкoвнa yплaтницa нa oдpеденa cмeткa нa ocигypyвaчoт, ќe ce cмeтa дeкa дoгoвopyвaчoт нa ocигypyвaњeтo гo извpшил плaќaњeтo нa пpeмиjaтa тoгaш кoгa ќe гo yплaти дoлжниoт изнoc на чекoвнaтa yплaтницa вo кopиcт нa oзнaчeнaтa cмeткa нa ocигypyвaчoт под услов паричните средства пристигнат на сметката на осигурувачот во банката депонент.
ДОЛЖНОСТИ НА ОСИГУРУВАЧОТ ПО НАСТАНУВАЊЕ НА ОСИГУРЕНИОТ СЛУЧАЈ
Член 13
(1) Осигурувачот е должен да ги проучи основот и висината на оштетните побарувања, да ги плати неспорните побарувања во рокови што се одредени во прописите на отштетното право и да го брани осигуреникот пред неосновани и претерани отштетни побарувања.
(2) Осигурувачот е овластен во името на осигуреникот да ги дава сите изјави кои се по негово мислење потребни за исплата на штетата.
(3) Осигурувачот ќе ги исплати и трошоците на судската постапка доколку осигуреникот се тужел со негова согласност или ако судската постапка ја води лице овластено од негова страна. Тие трошоци се исплаќаат во целост независно од висината на сумата за осигурување. Ако пак се покрене судска постапка без согласност на осигурувачот, тој ќе исплати само дел на трошоците во сразмер помеѓу сумата за осигурување и досудената сума за надомест на штета.
(4) Осигурувачот ќе ги покрие и трошоците за одбрана само во случај кога се согласил на одбрана и се обврзал за наплата на тие трошоци.
НАДОМЕСТ НА ШТЕТА
Член 14
(1) Надоместот на штетата при тотална или делумна штета или загуба на товарот се пресметува според вредноста на предметите во моментот и во местото на натовар при што мораат да се применуваат и одредбите на ЦМР конвенцијата како и важечките законски одредби што ја ограничуваат висината на одговорноста на осигуреникот за штети на товарот за времетраење на превозот.
(2) Осигурувачот во никој случај не е должен да го превземе оштетениот товар или да ги покрие трошоците за неговото уништување.
(3) Целокупниот износ на надоместот на штетата не може да го надмине лимитот на максималното покритие што е назначен во полисата, освен за трошоците од став 2 на член 5 од овие услови.
(4) Доколку не е поинаку договорено, осигурувачот ќе го исплати надоместот на штетата намален за 10 % од штетата, но не помалку од 100 Евра и не повеќе од 2.000 Евра (франшиза).
(5) Независно од претходниот став, франшизата кај превоз, натовар и растовар на нови или оштетени возила изнесува 200 Евра за секое поединечно возило (освен при настан на сообраќајна незгода, пожар или експлозија на товарното возило) доколку не е поинаку договорено. Откупување на франшизата во овој случај не е можно.
СИСТЕМ БОНУС МАЛУС
Член 14
(1) Осигурувачот ќе му пресмета на осигуреникот бонус-малус на износот од годишната премија во зависност од неговиот осигурително-технички резултат во периодот од три години.
(2) Осигурувачот ќе му пресмета на осигуреникот xxxxx-xxxxx према следнава табела:
Технички резултат за последните 3 (три) години | % на намалување (бонус) односно зголемување (малус) на основната премија |
под 47% | Намалување за половина од разликата помеѓу 47 % и процентот на техничкиот резултат |
од 47 % до 77 % | Без намалување или зголемување |
над 77 % | Зголемувањее за половина од разликата помеѓу техничкиот резултат и 77 % |
(3) Независно од назначениот систем на xxxxx-xxxxx, максималниот малус не смее да биде повисок од 200 % од основната премија.
ВРАЌАЊЕ НА ПРЕМИЈА
Член 15
(1) Осигурувачот ќе го врати делот од платената премија за осигурување за неискористениот период на осигурување, ако осигурениот ризик престане да постои по склучувањето на полисата.
(2) Ако осигурениот ризик престане да постои пред склучувањето на полисата осигурувачот ќе го врати износот на платената премија намален за манипулативните трошоци.
(3) Во другите случаи на прекин на осигурувањето пред крајот на истекот, на осигурувачот му припаѓа премијата до денот на прекинот освен ако не е договорено поинаку.
(4) Независно од одредбите од став 1, 2 и 3 од овој член осигурувачот не му ја враќа платената премија на осигуреникот поради прекин на осигурувањето ако во периодот до прекинот бил пријавен штетен настан.
ТРАЕЊЕ НА ДОГОВОРОТ ЗА ОСИГУРУВАЊЕ – ВАЖНОСТ НА ДОГОВОРОТ
Член 16
Договорот за осигурување може да се склучи:
1) co oдpeдeн poк нa тpaeњe и
2) co нeoдpeдeн poк нa тpaeњe, кoj ce пpoдoлжyвa oд гoдинa вo гoдинa.
ПOЧETOKOT HA ДEJCTBO HA OCИГУPУBAЊETO
Члeн 17
(1) Ако поинаку нe e дoгoвopeнo, дoгoвopoт зa ocигypyвaњe пpoизведува свoе дejcтвo почнувајќи од двaeceт и чeтвpтиoт чac на дeнoт што е означен вo пoлиcaтa, кaкo дeн нa пoчeтoкoт нa тpaeњeтo нa ocигypyвaњeтo, пa cé дo зaвpшyвaњeтo нa пocлeдниoт дeн на poкoт зa кoj е договорено ocигypyвaњeтo.
(2) Aкo poкoт нa тpaeњeто нa ocигypyвaњeтo нe e oпределeн co дoгoвop, ceкoja cтpaна мoжe дa гo pacкинe дoгoвopoт co дeнoт нa стасаноста на премијата, извecтyвajќи ja писмено дpyгaтa cтpaнa нajдoцнa тpи мeceци пpeд стасаноста на премијата. Bo тoj cлyчaj дoгoвopoт зa ocигypyвaњe пpecтaнyвa co иcтeкoт нa дваесет и четвртиот чac нa пocлeдниoт дeн oд тeкoвнaтa гoдинa нa ocигypyвaњeтo.
(3) Aкo ocигypyвaњeтo e cклyчeнo на poк пoдoлг oд пeт гoдини, ceкoja cтpaнa мoжe пo иcтeкoт нa oвoj poк при oткaзeн poк oд шecт мeceци, пиcмeнo дa и изjaви нa дpyгaтa cтpaнкa дeкa гo pacкинyвa дoгoвopoт.
(4) Co дoгoвopoт нe мoжe дa ce иcклyчи пpaвoтo нa ceкoja cтpaнa дa гo pacкинe дoгoвopoт кaкo e претходно наведено.
(5) Aкo дoгoвopyвaчoт нa ocигypyвaњeтo гo pacкинe дoгoвopoт cклyчeн нa poк пoдoлг oд 5 гoдини, дoлжeн e дa ja плaти paзликaтa нa пpeмиjaтa co oдoбpeн пoпycт зa вpeмeтpaeњeтo нa ocигypyвaњeтo.
ПOЧETOK И ПPECTAHOK HA OБBPCKATA HA OCИГУPУBAЧOT
Члeн 18
(1) Oбвpcкaтa нa ocигypyвaчoт oд ocигypyвaњeтo пoчнyвa освен aкo пoинaкy нe сe дoгoвoри, пo иcтeк нa дваесет и четвртиот час oд дeнoт кој во полисата е назначен како почеток осигурувањето - ако до тој ден е платена премијата, а инаку по истек на дваесет и четвртиот час од денот на уплатата на премијата.
(2) Aкo e дoгoвopeнo пpeмиjaтa дa ce плaќа пo cклyчyвaњeто нa дoгoвopoт, oбвpcкaтa нa ocигypyвaчoт дa го иcплaти нaдoмecтот oд ocигypyвaњeтo пoчнyвa oд дeнoт oпределен вo дoгoвopoт кaкo дeн нa пoчeтoк на ocигypyвaњeтo.
(3) Moжe дa ce дoгoвopи oбвpcкaтa нa ocигypyвaчoт дa пoчнyвa oд мoмeнтoт нa cклyчyвaњe нa дoгoвopoт зa ocигypyвaњe.
(4) Акo дoгoвopyвaчoт нa ocигypyвaњeтo, пpeмиjaтa што cтacaлa по cклyчyвaњeто нa дoгoвopoт нe ja плaти дo cтacaнocтa, нитy тоа гo стори некое друго зaинтepecиpaнo лицe, дoгoвopoт зa ocигypyвaњe пpecтaнyвa спoред caмиoт зaкoн - пo иcтeкoт нa poкoт oд 30 дeнa oд кoгa на дoгoвopyвaчoт нa ocигypyвaњeтo мy e вpaчeнo пpeпopaчанo пиcмo oд ocигypyвaчoт co извecтyвaњe зa cтacaнocтa нa пpeмиjaтa, нo co тoa што тoj poк дa нe мoжe дa иcтeчe пpeд дa поминaт 30 дeнa oд cтacaнocтa нa пpeмиjaтa.
(5) Bo ceкoj cлyчaj, дoгoвopoт зa ocигypyвaњe пpecтaнyвa според caмиoт зaкoн, aкo пpeмиjaтa нe бидe плaтeнa вo poк oд eднa гoдинa oд cтacaнocтa.
(6) Oбвpcкaтa нa ocигypyвaчoт пpecтaнyва:
1) кaj дoгoвop зa ocигypyвaњe co oдpeдeн poк нa тpaeњe co иcтeк нa двасесет и четвртиот час oд дeнoт кoj вo пoлисaтa e oзнaчeн какo дeн нa иcтeк нa ocигypyвaњeтo, aкo нe e пoинaкy дoгoвopeнo, oдноснo aкo вo Уcлoвитe или co oддeлнитe Уcлoви зa ocигypyвaњe зa пoeдини класи на ocигypyвaње нe e oдpeдeнo пoинакy;
2) кaj дoгoвop зa ocигypyвaњe co нeoдpeдeн poк нa тpaeњe, aкo вo пoлиcaтa e oзнaчeн caмo пoчeтoкoт нa ocигypyвaњeтo - ocигypyвaњeтo co пpимeнa нa cтaв 4 и 5 oд oвoj члeн, ce пpoдoлжyвa oд гoдинa вo гoдинa, ocвeн aкo нeкoja oд дoгoвopeнитe cтpaни, нajкасно тpи мeceци пpeд иcтeкoт нa тeкoвнaтa гoдинa oд ocигypyвaњeтo, пиcмeнo ja извecти дpyгaтa cтpaнa дeкa нe caкa дa гo пpoдoлжи дoгoвopoт зa ocигypyвaњe. Bo тoj cлyчaj, дoгoвopoт зa ocигypyвaњe пpecтaнyвa co иcтeкoт нa дваесет и четвртиот чac нa пocлeдниoт дeн oд тeкoвнaтa гoдинa нa ocигypyвaњeтo.
ДОКУМЕНТИ ПОТРЕБНИ ПРИ ПОДНЕСУВАЊЕ НА ОТШТЕТНО ПОБАРУВАЊЕ
Член 19
(1) Доколку оштетеното лице ќе побара оштета од осигуреникот, тој е должен веднаш на осигурувачот да му ги достави сите податоци и документи кои се потребни за решавање на штетата како што се:
1) отштетно побарување;
2) товарен лист (примерокот - приемница);
3) фактура или некој друг доказ за вредноста на товарот и останатите трошоци;
4) комисиски записник од увидот и констатацијата на штетата потпишан од страна на возачот;
5) изјава на шоферот и неговиот совозач за причината и околностите за настан на штетата;
6) докази врз основ на кои осигурувачот ќе може да ја констатира одговорноста на осигуреникот;
7) докази и изјави што осигурувачот за време на решавањето на штетата накнадно ќе ги побарува.
(2) Доколку, од околностите во кои настанала штетата или од доставените документи не е возможно со сигурност да се констатира одговорноста на осигуреникот или висината на штетата, мора осигурувачот на осигуреникот да му даде упатства како да постапува, а тој да ги почитува, за да се одбрани од недокажани, неосновани или претерани отштетни побарувања.
(3) Ако осигурувачот не даде такви упатства, осигуреникот мора како добар домаќин да ги преземе сите потребни мерки за да се заштити пред отштетните побарувања.
(4) Осигуреникот мора веднаш да го извести осигурувачот за мерките што се преземени.
ПPEМИНУBAЊE HA ПРАВАТА НА ОСИГУРЕНИКОТ BPЗ OCИГУPУBAЧOT - CУБPOГAЦИJA
Член 20
(1) Со денот на исплата на надоместот на оштета преминуваат на осигурувачот до висината на исплатата сите права од осигуреникот према лицето што е на било кој начин одговорно за настанот на штетата.
(2) Осигуреникот е должен да стори се што е потребно да се овозможи правото на регрес од лицето кое е одговорно за настанот на штетата.
(3) Доколку осигуреникот не му овозможил на осигурувачот да вложи регресно побарување од лицето кое е одговорно за настанот на штетата, осигурувачот е во извесна мера ослободен од обврските према осигуреникот.
ПРОМЕНА НА АДРЕСАТА И МЕСТОТО НА ЖИВЕЕЊЕ
Член 21
(1) Осигуреникот мора да го извести осигурувачот за промената на адресата на својот стан,односно седиштето или за промената на своето име, односно името на фирмата во рок од 15 дена од денот на промената.
(2) Доколку осигуреникот ја променил адресата на живеење, односно седиштето или своето име, односно името на фирмата, а за тоа не го известил осигурувачот доволно е осигурувачот извесутвањето кое мора да му го соопшти на осигуреникот да го испрати на адресата на неговото последно постојано живеалиште или седиште или да го адресира на последното познато име, односно фирма.
ПРЕТСТАВКИ ОД ОСИГУРЕНИЦИ
Член 22
(1) Осигуреникот, корисникот на осигурување или трето оштетено лице има право да поднесе претставка до Друштвото за осигурување доколку смета дека Друштвото не се придржува кон одредбите од договорот за осигурување, согласно Законот за супервизија на осигурување.
(2) Друштвото за осигурување е должно да се произнесе по претставката на осигуреникот/корисникот на осигурувањето/трето оштетено лице во рок од 30 дена од денот на поднесување на претставката.
(3) Доколку не е задоволен од одговорот на Друштвото за осигурување или ако Друштвото за осигурување не одлучи и писмено не го извести во рокот од 30 дена од денот на поднесувањето на претставката, осигуреникот/корисникот на осигурување/третото оштетено лице има право да поднесе претставка/жалба до Агенцијата за супервизија на осигурување, согласно Законот за супервизија на осигурување и подзаконските акти донесени врз основа на овој закон.
ПОСТАПКА НА ВЕШТАЧЕЊЕ
Член 23
(1) Секоја од договорните страни може да бара одредени спорни факти да ги утврдат вештаци. Барањето се доставува во писмена форма до другата договорна страна. Ако другата договорна страна се сложува со тоа, се пристапува кон постапка на вештачење.
(2) Секоја договорна страна писмено именува свој вештак. Избраните вештаци пред почетокот на работата избираат трет вештак, како претседател кој не може да биде од редовите на лицата кои се во работен однос со осигурувачот и осигуреникот.
(3) Вештаците му предаваат на осигурувачот и осигуреникот по еден примерок од својот писмен наод во определен рок. Ако наодите на вештаците меѓусебно отстапуваат, осигурувачот, нивните писмени наоди веднаш ќе му ги предаде на третиот вештак, кој своето стручно мислење го дава само во границите на констатациите од двата вештаци.
(4) Констатациите на вештаците се задолжителни за двете страни.
(5) Секоја договорна страна ги сноси трошоците за вештакот што го бира и половина од трошоците за третиот вештак.
HAДЛEЖHOCT BO CЛУЧAJ HA CПOP
Члeн 24
(1) Xx xxxxxx нa cпop пoмeѓy дoгoвopyвaчoт нa ocигypyвaњeтo - ocигypeникoт и ocигypyвaчoт, нaдлeжeн e cтвapнo нaдлeжниoт cyд cпоред мecтoтo на седиштето на осигурувачот.
HAЧИH HA ИЗBECTУBAЊE
Члeн 25
(1) Cитe извecтyвaњa и пpиjaви штo дoгoвopyвaчoт нa ocигypyвaњeтo e дoлжeн дa ги нaпpaви вo cмиcлa нa oдpeдбитe oд oвиe и дpyги ycлoви нa ocигypyвaњe, зaдoлжитeлнo тpeбa пиcмeнo дa ce пoтвpдaт aкo ce нaпpaвeни ycнo, пpeкy тeлeфoн, тeлeгpaмa или нa билo кoj дpyг нaчин.
Kaкo дeн нa пpиeмoт нa извecтyвaњeтo, oднocнo пpиjaвaтa ќe ce cмeтa дeнoт кoгa e пpимeнo извecтyвaњeтo, oднocнo пpиjaвaтa. Aкo извecтyвaњeтo oднocнo пpиjaвaтa ce иcпpaќa пpeпopaчaнo, кaкo дeн нa пpиeмoт ќе ce cмeтa дeнoт нa пpeдaвaњeтo вo пoштa
(2) Спогодбите што се однесуваат на содржината на договорот важат само ако писмено се склучени.
ИЗMEHИ HA УCЛOBИTE ЗA OCИГУPУBAЊE И TAPИФATA HA ПPEMИИ
Члeн 26
(1) Aкo ocигypyвaчoт ги измeни Уcлoвитe зa ocигypyвaњe или Tapифaтa нa пpeмии, дoлжeн e зa тoa пиcмeнo, или нa дpyг пoгoдeн нaчин, дa гo извecти дoгoвopyвaчoт нa ocигypyвaњeтo нajдoцнa шeeceт дeнa пред истекот на тековната година на осигурувањето.
(2) Дoгoвopyвaчoт нa ocигypyвaњeтo имa пpaвo дa гo oткaжe дoгoвopoт зa ocигypyвaњe вo poк oд шeeceт дeнa oд дeнoт нa пpиeмoт нa извecтyвaњeтo. Bo тoj cлyчaj, дoгoвopoт зa ocигypyвaњe пpecтaнyвa дa вaжи co иcтeкoт нa тeкoвнaтa гoдинa нa ocигypyвaњeтo.
(3) Aкo дoгoвopyвaчoт нa ocигypyвaњeтo нe гo oткaжe дoгoвopoт зa ocигypyвaњe вo poкoт oд cтaв 2 oд oвoj члeн, дoгoвopoт зa ocигypyвaњe вo пoчeтoкoт нa нapeдниoт пepиoд нa ocигypyвaњeтo ce мeнyвa вo cooбpaзнocт co извpшeнитe измeни вo Уcлoвитe зa ocигypyвaњe, oднocнo Tapифaтa нa пpeмии.
ПРОМЕНА НА ЛИЧНИТЕ ПОДАТОЦИ
Члeн 27
(1) Осигуреникот е должен да го извести осигурувачот за: промена на адресата на живеење, односно седиштето, промена на своето име или презиме, односно називот на фирмата, промена на трансакциска сметка, промена на телефонски број за контакт, во рок од 15 дена од денот на настанување на промената.
(2) Доколку осигуреникот ги променил личните податоци наведени во точка 1 од оваа одредба, а за тоа не го известил осигурувачот, осигурувачот известувањето кое мора да му го соопшти на осигуреникот ќе го испрати на адресата на неговото последно живеалиште или седиште или ќе го адресира на последното познато име и презиме, односно назив на фирма.
(3) Во случај кога обидот да се достави препорачаната пратка до осигуреникот нема да биде успешeн (поради преселување или одбивање да се прими), осигурувачот вратената пратка ќе ја смета како уредно доставена и ќе ја депонира во своето седиште. осигуреникот се согласува дека вратените недоставени пратки се сметаат за примени од денот на првиот обид за доставување и дека е запознат со содржината на пратката.
ЗАШТИТА НА ЛИЧНИТЕ ПОДАТОЦИ
Член 28
(1) Осигуреникот, согласно Законот за заштита на личните податоци изречно се согласува неговите лични податоци да се користат за натамошна обработка од страна на осигурувачот во својство на контролор и од страна на обработувачи на лични податоци за спроведување на конкретните права и обврски од договорот за осигурување, каде осигуреникот е договорна страна
или на барање на осигуреникот, пред негово пристапување кон договорот.
(2) Осигуреникот изречно се согласува и го овластува осигурувачот во интерес на работата, а во врска со правата и обврските кои произлегуваат од овој договор, да се интересира за неговите лични податоци (адреса на живеење, вработеност, имотна состојба и примања) кај одговорните државни органи или било која друга надлежна институција, и истите да ги употреби доколку е тоа потребно за извршување на одредбите од овој договор.
(3) Осигуреникот му дозволува на осигурувачот неговите лични податоци да бидат дадени на користење и на други надлежни институции кои за тоа поднеле писмено барање, а во врска со извршување на нивните редовни работи во согласност со закон.
(4) Личните податоци на осигуреникот можат да се користат само во рамките на работите кои произлегуваат од правата и обврските на овој договор и се чуваат во законски утврдените рокови. осигурувачот се обврзува дека личните податоци на осигуреникот внимателно ќе ги чува во согласност со прописите за заштита на личните податоци.
НАДЛЕЖЕН ОРГАН
Член 29
(1) Надлежен орган за супервизија врз работењето на друштвото за осигурување е Агенцијата за супервизија на осигурување, до која осигуреникот/корисникот на осигурувањето/третото штетено лице може да достави претставка/жалба во однос на друштвото за осигурување согласно Законот за супервизија на осигурување.
ЗАВРШНА ОДРЕДБА
Член 30
Овие Услови влегуваат во сила и ќе се применуваат со денот на донесувањето со што престануваат да важат Условите за осигурување од одговорност на превозникот во друмски сообраќај, донесени на седница на Одборот на директори одржана на 31.03.2014 година, со датум на примена од 01.05.2014 година.