Contract

निक्षप

तथा कर्ाा सर

क्षण कोष ऐि, २०७3

प्रमाणीकरण र प्रकाशि नमनत

२०७3।६।18

प्रस्ताविा : सवस

2073 सालको ऐि िं. 12

ाधारणको निक्षेप र कर्ााको संरक्षण गरी मलक

को आनथक

ववकासको निनमत्त

बैंवकङ्ग तथा ववत्तीय प्रणाली प्रनतको ववश्वसिीयता अनिववृ ि गिा तथा सवस

ाधारणको आनथक

वतत

संरक्षण र सम्बिाि गिको लानग निक्षेप तथा कर्ाा सर सम्बन्धमा कािूिी व्यवस्था गिा वाञ्छिीय िएकोले,

क्षण कोषको स्थापिा र सञ्चालि गिे

िेपालको संववधािको धारा २९६ को उपधारा (१) बमोजर्मको व्यवस्थावपका–संसदले यो ऐि बिाएको छ ।

पररच्छेद – १ प्रारजम्िक

१. संजक्षप्त िाम र प्रारम्ि : (१) यस ऐिको िाम “निक्षेप तथा कर्ाा सरु क्षण कोष ऐि,

२०७3” रतेको छ ।

(२) यो ऐि तरु

न्त प्रारम्ि ति

ेछ ।

२. पररिाषा : ववषय वा प्रसङ्गले अको अथा िलागेमा यस ऐिमा,-

(क) “अध्यक्ष” िन्िाले सनमनतको अध्यक्ष xxxxxx xxx ।

(ख) “कर्ाा सरक्षण” िन्िाले कु िै पनि बङ्कै वा ववत्तीय सस्ं था वा ववत्तीय

मध्यस्थताको काया गिे संस्थाले प्रदाि गरेको कर्ाा सरक्षण सम्बन्धी काय

सम्झिु पछा र सो शब्दले पशध

ि सर

क्षण समेतलाई र्िाउँछ ।

(ग) “कोष” िन्िाले दफा ३ बमोजर्म स्थापिा िएको निक्षेप तथा कर्ाा सर कोष सम्झिु पछा।

क्षण

(घ) “ग्राह्य निक्षेप” िन्िाले यस ऐिले तोके का प्राकृ नतक व्यजिको सबै प्रकारका निक्षेपलाई सम्झिु पछा ।

(ङ) “तेश्रो पक्ष निक्षप खाता” िन्िाले बङ्कै तथा ववत्तीय सस्ं थामा निक्षेप खाता

िएको व्यजि वातेक लािग्राती तेश्रो पक्षले आफै वा उसको कािूिी प्रनतनिनधको दस्तखतमा सञ्चालि गरेको खाता सम्झिु पछा ।

(च) “तोवकएको वा तोवकए बमोजर्म” िन्िाले यस ऐि अन्तगत ववनियममा तोवकएको वा तोवकए बमोजर्म सम्झिु पछा ।

बिेको नियम वा

(छ) “निक्षेप” िन्िाले बैङ्क वा ववत्तीय संस्थाको चल्ती, बचत वा मद्दती खातामा

र्म्मा िएको रकमलाई सम्झिु पछा र सो शब्दले िेपाल राṶ बैङ्कले समय समयमा तोके का ववनिन्ि ववत्तीय उपकरण माफा त बैङ्क वा ववत्तीय संस्थाले स्वीकार गिे अन्य रकम समेतलाई र्िाउँछ ।

(र्) “निक्षेप खाता” िन्िाले िेपाल राṶ बैङ्कबाट इर्ार्तप्राप्त बैङ्क वा ववत्तीय

संस्थामा रतेको चल्ती, बचत वा मद्दती खाता सम्झिु पछा ।

(झ) “निक्षेप रकम” िन्िाले प्राकृ नतक व्यजिको निक्षप र्म्मा गररएको रकम सम्झिु पछा ।

खातामा र्ि

सकै मद्र

ामा

(ञ) “बैङ्क वा ववत्तीय संस्था” िन्िाले बैङ्क तथा ववत्तीय संस्था सम्बन्धी प्रजचलत कािूि बमोजर्म इर्ार्त प्राप्त वाजणज्य बैङ्क वा ववत्तीय संस्था सम्झिु पछा ।

(ट) “मन्रालय” िन्िाले िपाल सरकार, अथा मन्रालय सम्झिु पछा ।

(ठ) “मूल्याङ्कि नमनत” िन्िाले यस ऐिमा तोवकए बमोजर्म सरक्षण गररएको

रकमको वावषक सरक्षण शल्क बापतको रकम र शोधििाा गररिु पिे

रकमको गणिा गिे नमनत सम्झिु पछा।

(ड) “शोधििाा” िन्िाले यस ऐिको अधीिमा रती कोषले तोके बमोजर्मको

सरक्षण गररएको निक्षेपको ििािी सम्झिु पछा ।

(ढ) “सदस्य” िन्िाले सनमनतको सदस्य सम्झिु पछा र सो शब्दले अध्यक्ष समेतलाई र्िाउँछ ।

(ण) “सदस्य संस्था” िन्िाले कोषले तोके को कर्ाा सरक्षण गिे सदस्यता प्राप्त

गरेका बैङ्क वा ववत्तीय संस्था वा ववत्तीय मध्यस्थताको काया गिे संस्था सम्झिु पछा।

(त) “सनमनत” िन्िाले दफा ८ बमोजर्म गठठत कोषको सञ्चालक सनमनत सम्झि

पछा ।

(थ) “सर

क्षण शल्

क” िन्िाले निक्षेप वा कर्ाा सर

क्षण गिा कोषलाई बझ

ाउिु पिे

शल्

क सम्झिु पछा र सो शब्दले निक्षप

मा बझ

ाउिे ववशेष योगदाि समेतलाई

र्िाउँछ।

(द) “सर

जक्षत निक्षेप” िन्िाले दफा १९ बमोजर्म कोषले यो ऐि अन्तगत

सरक्षण

गरेको प्राकृ नतक व्यजिको निक्षेप सम्झिु पछा ।

(ध) “सर

जक्षत सदस्य संस्था” िन्िाले यस ऐि बमोजर्म कोषले सर

क्षण प्रदाि

गरेको निक्षेप संकलि गिे बैङ्क वा ववत्तीय संस्था सम्झिु पछा।

(ि) “सर

जक्षत निक्षेपकता”

xxxxxxx एक्लै वा संयि

खाता सञ्चालि गिे वा निक्षेप

खाताको तेस्रो पक्षको तैनसयतमा िि पछा ।

ािी प्राप्त गिे प्राकृ नतक व्यजि सम्झि

(प) “संयि

निक्षेप खाता” िन्िाले बैङ्क वा ववत्तीय संस्थामा दई

वा दई

िन्दा बढी

व्यजितरूको संयि

दस्तखतबाट सञ्चालि ति

े खाता सम्झिु पछा ।

(फ) "ववत्तीय नलक्वीडेशि" िन्िाले िप संस्थाको फरफारक सम्बन्धी कायला

ाल राṶ बैङ्कबाट गररिे बैङ्क वा ववत्तीय

ाई सम्झिु पछा ।

पररच्छेद – २

कोषको स्थापिा, पर्ूँ ी तथा काम, कतव्ा य र अनधकार

३. कोषको स्थापिा : (१) सरजक्षत सदस्य सस्ं थामा रतेको निक्षेप तथा सदस्य सस्ं थाले लगािी

गरेको कर्ाा सर गररएको छ।

क्षण गिा निक्षेप तथा कर्ाा सर

क्षण कोष िामको एउटा कोषको स्थापिा

अिस

(२) कोषको के न्द्रीय कायाालय काठमाडौं उपत्यकामा रतिेछ र कोषले आवश्यकता

ार ववनिन्ि स्थािमा आफ्िो कायाालय खोल्ि सक्िेछ ।

४. सरु क्षण सम्बन्धी ववशषे व्यवस्था : िेपाल राṶ बैङ्कबाट निक्षेप संकलि गिा इर्ार्तप्राप्त बैङ्क

वा ववत्तीय संस्थातरुको निक्षेपको सरक्षण यस ऐि बमोजर्म कोषले मार गिेछ ।

५. कोष स्वशानसत र सङ्गठठत संस्था तिु े : (१) कोष अववजच्छन्न उत्तरानधकारवाला एक स्वशानसत र सङ्गठठत संस्थाको रुपमा रतिेछ ।

(२) कोषको काम कारबातीको निनमत्त यसको एउटा छु ट्टै छाप तिेछ ।

(३) कोषले व्यजि सरत चल, अचल सम्पजत्त प्राप्त गि, र िाडा वा नलर्मा नलि ठदि सक्िेछ ।

उपिोग गि,

बेचनबखि गि

(४) कोषले आफ्िो िामबाट िानलस उर्र गिा र कोष उपर पनि सोती िाममा

िानलस उर्र लाग्ि सक्िेछ ।

(५) कोषले व्यजि सरत करार गिा र करार बमोजर्मको अनधकार प्रयोग गिा र दावयत्व निवाात गिा सक्िेछ ।

६. कोषको पर्ूँ ी : (१) कोषको अनधकृ त पूर्

ी दश अबा रुपैयाँ र चि

ा पूर्

ी पाँच अबा रुपैयाँ

तिेछ ।

(२) कोषको चि

ा पूर्

ीमा िेपाल सरकारको िब्बे प्रनतशत र िेपाल राṶ बैङ्कको दश

प्रनतशत शेयर रतिेछ ।

(३) िेपाल सरकारको स्वीकृ नत नलई सनमनतले आवश्यकता अिस बढाउि सक्िेछ ।

ार कोषको पूर्ी

(४) उपदफा (१) बमोजर्म कोषको चि

ा पूर्

ी िप

ाल सरकारले तोके को शता तथा

प्रविया अिस

ार चि

ा गररिेछ ।

७. कोषको काम, कतव्य र अनधकार : यस ऐिमा अन्यर लेजखएको काम, कतव्य र अनधकारको

अनतररि कोषको अन्य काम, कतव्

य र अनधकार देताय बमोजर्म ति

ेछ :-

(क) सरजक्षत सदस्य सस्ं था र सदस्य सस्ं थाको निक्षेप सरु क्षण गिे र

निक्षेपकताालाई शोधििाा ठदिे,

(ख) सरजक्षत सदस्य सस्ं था र सदस्य सस्ं थाबाट सािा तथा मझौलास्तरका कृ वष,

उद्योग, सेवा व्यवसाय आठद क्षेरमा प्रवात गरेको कर्ााको सरक्षण गिे,

(ग) सर

जक्षत सदस्य संस्था र सदस्य संस्थातरुले लघु ववत्त र पशध

िको क्षेरमा

गरेको लगािीको सरक्षण गिे,

(घ) सर

जक्षत सदस्य संस्थाले प्रदाि गरेको निया

कर्ा

रूको सर

क्षण गिे, र

(ङ) कोषको उद्देश्य प्राप्त गिा आवश्यक अन्य काया गिे ।

पररच्छेद – ३

सञ्चालक सनमनतको गठि, काम, कतव्ा य र अनधकार सम्बन्धी व्यवस्था

८ सनमनतको गठि : (१) कोषको उद्देश्य प्रानिको लानग यो ऐि तथा यस ऐि अन्तगत

बिेको

नियम वा ववनियम बमोजर्म कोषले गिा पिे सम्पूणा काम कारबातीतरुको सञ्चालि, रखे दखे

तथा प्रबन्ध गिा एक सञ्चालक सनमनत गठि तिेछ ।

(२) सनमनतमा देतायका सदस्यतरु रतिे छि् :-

(क)	मन्रालयको सजचव वा िेपाल
(ख)	सरकारले तोके को ववजशष्ठ श्रेणीको अनधकृ त सतसजचव, अथा मन्रालय	– अध्यक्ष – सदस्य
(ग)	सतसजचव, xxxxx, न्याय तथा संसदीय मानमला मन्रालय	– सदस्य

(घ) कायकारी निदेशक, िेपाल राṶ बैङ्क – सदस्य

(ङ) बैङ्क तथा ववत्तीय क्षेरमा कम्तीमा दश वषा अनधकृ त ठितीयस्तरको पदमा काया गरेको व्यजितरुमध्येबाट

	मन्रालयले तोके को वा मिोिीत गरेको व्यजि	– सदस्य
(च)	चाटाडा एकाउण्टेण्ट िई कम्तीमा दश वषका ो लेखा सम्बन्धी काया अििु व
	प्राप्त गरेको व्यजितरूमध्येबाट मन्रालयले
	तोके को वा मिोिीत गरेको व्यजि	– सदस्य

(छ) प्रमख

कायक

ारी अनधकृ त – सदस्य सजचव

(३) उपदफा (२) को खण्ड (ङ) र (च) बमोजर्मको सदस्यको कायकाल चार

वषक

ो ति

ेछ र निर्तरुलाई अको एक कायक

ालको लानग पि

ः मिोिीत गिा वा तोक्ि

सवकिेछ ।

(४) उपदफा (३) मा र्ि

सकै कु रा लेजखएको िए तापनि उपदफा (२) को खण्ड

(ङ) वा (च) बमोजर्म मिोिीत वा तोवकएको सदस्यको कायसम्पादि सन्तोषर्िक ििएमा निर्लाई मन्रालयले पदबाट तटाउि सक्िेछ ।त्यसरी पदबाट तटाउिु अजघ निर्लाई सफाई पेश गिे मिानसब मौका ठदिु पिेछ ।

९. सदस्य पदको लानग अयोग्यता : देतायको कु िै व्यजि सदस्य पदको लानग अयोग्य मानििेछ:-

(क) गैर िेपाली िागररक,

(ख) कु िै रार्िीनतक दलको सदस्य िएको,

(ग) तीस वषा उमेर िपगेको र पैंसठ्ठी वषा उमरे पूरा िएको,

(घ) बतल

ाएको वा मािनसक सन्तल

ि ठीक ििएको,

(ङ) सातको ऋण नतिा िसकी दामासातीमा परके ो,

(च) िैनतक पति देजखिे फौर्दारी अनियोगमा अदालतबाट कसर

(छ) कोषसँग कु िै वकनसमको ववत्तीय स्वाथा िएको, (र्) प्रचनलत कािूि बमोजर्म कालोसूचीमा परेको,

दार ठतर िएको,

(झ) कु िै पनि सर

जक्षत सदस्य संस्था वा सदस्य संस्थामा कमच

ारी िएको ।

१०. सदस्यको पद ररि तिु े अवस्था : देतायको अवस्थामा सदस्यको पद ररि िएको मानििेछ:-

(क) निर्को मत्ृ यु िएमा,

(ख) निर्ले कोष माफा त सदस्यको पदबाट ठदएको रार्ीिामा स्वीकृ त िएमा, (ग) निर् आफू ले प्रनतनिनधत्व गिे निकाय वा संस्थाको सेवामा बताल िरतेमा,

(घ) निर् मिानसब कारण नबिा लगातार तीि पटक िन्दा बढी सनमनतको

बैठकमा सूचिा िठदई अिपजस्थत िएमा ।

११. सनमनतको बैठक : (१) सनमनतको बैठक अध्यक्षले तोके को नमनत, स्थाि र समयमा बस्िेछ।

(२) सनमनतको बैठक कम्तीमा मवतिामा एकपटक ति बस्िेछ ।

े गरी आवश्यकता अिसार

(३) कम्तीमा पच्चीस प्रनतशत सदस्यले छलफलको ववषय सूची सवतत बैठक

बोलाउि नलजखत xxxxx xxxxx अध्यक्षले सात ठदिनिर सनमनतको बठकै बोलाउिु पिेछ ।

(४) सनमनतको बैठकको अध्यक्षता अध्यक्षले गिेछ र निर्को अिपु सदस्यतरूले आफू मध्येबाट छािेको सदस्यले सनमनतको बैठकको अध्यक्षता गिेछ ।

जस्थनतमा

(५) सम्पूणा सदस्य संख्याको पचास प्रनतशतिन्दा बढी सदस्य उपजस्थत िएमा

सनमनतको बैठकको लानग गणपूरक संख्या पगेको मानििेछ ।

(६) सनमनतको बैठकमा बतम

तको निणय

मान्य ति

ेछ र मत बराबर िएमा

अध्यक्षता गिे व्यजिले निणाायक मत ठदिेछ ।

(७) सनमनतको बैठकमा सदस्य संस्थातरुको प्रनतनिनधलाई आवश्यकता अिसार

पयवेक्षकको रुपमा आमन्रण गिा सवकिेछ । सनमनतको बठै कमा आमजन्रत त्यस्तो

प्रनतनिनधलाई मत ठदिे अनधकार तिे छिै ।

(८) सनमनतले तोके बमोजर्म सनमनतको बैठकको निणय

पजु स्तका सर

जक्षतसाथ राख्ने वा

राख्न लगाउिे जर्म्मेवारी प्रमख

कायक

ारी अनधकृ तको ति

ेछ ।

(९) सनमनतको बैठक सम्बन्धी अन्य कायवा वनध सनमनत आफै ले निधा तिेछ ।

ण गरे बमोजर्म

(१०) सदस्यको बैठक ित्ता तथा अन्य सवु वधा मन्रालयको स्वीकृ नत नलई सनमनतले

तोके बमोजर्म तिेछ ।

१२. सनमनतको काम, कतव्ा य र अनधकार : (१) यस ऐिमा अन्यर लेजखएको काम, कतव्य र

अनधकारको अनतररि सनमनतको अन्य काम, कतव्

य र अनधकार देताय बमोजर्म ति

ेछ :-

(क) सर

जक्षत निक्षेप र त्यस्तो निक्षेपको शोधििाा सम्बन्धी िीनतगत निणय

गिे,

(ख) कोषको प्रशासि, व्यवस्थापि, ववत्तीय सम्पजत्तको लगािी सम्बन्धी िीनतगत

निणय र कोषको ववत्तीय स्रोतको लगािी प्रत्यक्ष रुपमा गिे वा गराउिे,

(ग) सरजक्षत सदस्य सस्ं थाको सदस्यता प्रदाि गिे वा सदस्यताबाट तटाउि

सम्बन्धमा निणय गिे,

(घ) शोधििाा प्रविया सम्बन्धी निणय गि,े

(ङ) सर

जक्षत सदस्य संस्थाबाट सर

जक्षत निक्षेपमा प्रारम्िमा नलइिे योगदाि, ववशेष

योगदाि र वावषक

सरक्षण शल्

क सम्बन्धमा निणय

नलि,

(च) सर

जक्षत सदस्य संस्था तथा सदस्य संस्थाले सर

क्षण गरेका xxxxx तथा पशधि

सरक्षण कायि

मको पि

रावलोकि र सर

क्षण शल्

क ववषयमा निणय

नलिे,

(छ) शोधििाा नलिे वा ठदिे सम्बन्धी आवश्यक निणय गिे,

(र्) सर

जक्षत सदस्य संस्थाको अिग

मि तथा कारबाती सम्बन्धमा निणय

गिे,

(झ) क्षनतपूनता िि

ािी प्रविया अन्तगत

एर्ेन्सी बैङ्क छिौटका मापदण्ड तथा

आधारतरू तोक्िे,

(ञ) कोषको चि

ा पूर्

ी ववृ ि गिा कर्ाा तथा अिद

ाि सम्बन्धी प्रस्ताव स्वीकृ नतको

लानग िेपाल सरकार समक्ष पेश गिे,

(ट) आवनधक रुपमा निक्षेप सर

क्षणको सीमा रकम, निक्षेप सर

क्षण दायरा र

निक्षेप सर पेश गिे,

क्षणसँग सम्बजन्धत प्रस्ताव स्वीकृ नतको लानग िेपाल सरकार समक्ष

(ठ) कोषको आन्तररक र बाह्य लेखा परीक्षणको प्रनतवेदि स्वीकृ त गिे,

(ड) कोषको आय व्ययको वववरण, सङ्गठिात्मक ढाँचा र कमचारीतरूको तलव,

ित्ता निधाारण गिे,

(ढ) मध्यम तथा दीघकालीि रणिीनतक ववकास योर्िा, र्िचेतिामूलक कायिम,

निक्षेपकतााको तक तथा सरोकारवालातरूको संरक्षण सम्बन्धी प्रनतवेदि र

सझावतरू पाररत गिे,

(ण) समाि उद्देश्य िएका स्वदेशी तथा ववदेशी संस्थातरुस सचू िाको आदाि

प्रदाि तथा पारस्पररकताको आधारमा सतयोग र सम्झौता गिे तथा सो बमोजर्म काया गिे,

(त) कु िै पनि सरजक्षत सदस्य सस्ं थाको रुपान्तरण, प्रानि तथा ववत्तीय नलजक्वडेसि,

नलजक्वडेसि र खारेर्ीको प्रवियामा कोषको सतिानगता बारे निणय गिे,

(थ) ववत्तीय संकट तथा प्रणालीगत र्ोजखम रोकथाम र व्यवस्थापि गिा बिाइि

आकजस्मक योर्िामा कोषको सतिानगताको ववषयमा निणय गिे, र

(द) कोषको उद्देश्य पूनतका लानग आवश्यक पिे अन्य कायतरु गिे ।

१३. उपसनमनत गठि गिा सक्िे : (१) सनमनतले आवश्यकता अिस सदस्यतरू समेत रतिे गरी उपसनमनत गठि गिा सक्िेछ ।

ार एक वा सोिन्दा बढी

(२) उपदफा (१) बमोजर्म गठि िएको उपसनमनतको काम, कतव्य, अनधकार तथा

सवु वधा सनमनतले तोके बमोजर्म ति

ेछ ।

पररच्छेद – ४

सरु जक्षत सदस्य संस्थाको सदस्यता, सरु जक्षत निक्षपे र सरु क्षण शल्ु क सम्बन्धी व्यवस्था

१४. सरु जक्षत सदस्य संस्थाको सदस्यता xxxx xxx : िेपाल राṶ बैङ्कबाट इर्ार्तपरप्राप्त बैङ्क वा

ववत्तीय संस्थाले यस ऐि बमोजर्म कोषबाट सर

kg]{5 .

जक्षत सदस्य संस्थाको रुपमा सदस्यता lng'

१५. सरु जक्षत सदस्य संस्थाको सदस्यता प्राप्त गिे कायवा वनध तथा प्रविया : (१) िपाल राṶ

बैङ्कबाट इर्ार्तपरप्राप्त बैङ्क वा ववत्तीय संस्थाले सरजक्षत सदस्य सस्ं थाको सदस्यता xxx

तोवकए बमोजर्मको शल्

क बझ

ाई कोषसमक्ष निवेदि ठदिु पिेछ ।

(२) उपदफा (१) बमोजर्मको निवेदि परेमा कोषले आवश्यक छािनबि गरी

तोवकए बमोजर्मको ढाँचामा सरजक्षत सदस्य सस्ं थाको सदस्यताको प्रमाणपर र्ारी गिेछ ।

(३) उपदफा (२) बमोजर्मको सदस्यताको प्रमाणपर कसैलाई पनि तस्तान्तरण गि

तथा कु िै पनि वकनसमले पररवति गिा सवकिे छिै ।

(४) िेपाल राṶ बैङ्कबाट इर्ार्तपरप्राप्त बैङ्क वा ववत्तीय संस्थाले सरजक्षत सदस्य

संस्थाको सदस्यताको प्रमाणपर प्राप्त गिे कायवा वनध तथा अन्य प्रविया तोवकए बमोजर्म

तिेछ ।

१६. र्ािकारी ठदिु पिे : (१) िेपाल राṶ बैङ्कले बैङ्क वा ववत्तीय संस्थालाई इर्ार्तपर प्रदाि गरेमा सोको र्ािकारी कोषलाई ठदिु पिेछ ।

(२) सरजक्षत सदस्य सस्थालें िेपाल राṶ बङ्कै बाट प्रजचलत काििू बमोजर्म गाभ्िे,

गानििे वा अन्य कारणबाट आफ्िो िाम पररवति र्ािकारी कोषलाई ठदिु पिेछ ।

गिे सैिाजन्तक सतमनत प्राप्त गरेमा सोको

१७. सरु जक्षत सदस्य संस्थाको सदस्यता कायम िरतिे : (१) देतायका अवस्थामा सर संस्थाको सदस्यता कायम रतिे छैि :-

जक्षत सदस्य

(क) दामासातीमा परेमा वा खारेर् िएमा वा ववत्तीय नलजक्वडेशि िएमा,

(ख) कु िै एउटा सर

गानिएमा ।

जक्षत सदस्य संस्था अको कु िै सर

जक्षत सदस्य संस्थासँग

(२) उपदफा (१) को खण्ड (ख) मा र्िसकै कु रा लेजखएको िए तापनि कु िै एक

सरजक्षत सदस्य संस्थाको िाम रतिे गरी सरजक्षत सदस्य सस्ं थातरु एक आपसमा गानिएको

अवस्थामा त्यस्तो सरजक्षत सदस्य सस्ं थाको सदस्यता कायमै रतिेछ ।

(३) उपदफा (१) बमोजर्म सदस्यता कायम िरतेको अवस्थामा सोको सूचिा कोषले रावṶयस्तरको दैनिक पनरका र आफ्िो वेवसाइटमा प्रकाशि गिेछ ।

१८. सरु जक्षत सदस्य संस्था गानिएमा वा एकीकरण िएमा : (१) कु िै सरजक्षत सदस्य सस्ं थासगँ

अको एक वा सोिन्दा बढी सरजक्षत सदस्य सस्ं था गानिई वा एकीकरण िई िाम पररवति

गिा परमाे त्यस्तो सस्ं थाले ियाँ िाम कायम गिा कोष समक्ष निवदिे ठदिु पिछे ।

(२) उपदफा (१) बमोजर्म प्राप्त निवेदि उपर कोषले र्ा बझ गदाा व्यतोरा

मिानसब देजखएमा पररवनतत

िाममा दफा १५ को उपदफा (२) बमोजर्म सर

जक्षत सदस्य

संस्थाको सदस्यता प्रमाणपर प्रदाि गिा

पिेछ । कु िै एक सर

जक्षत सदस्यको िाम रति

गरी सर

जक्षत सदस्य संस्थातरु गानिएमा वा एकीकरण िएमा कायम रतेको सर

जक्षत सदस्य

संस्थाको िाम अनिलेख गिका लानग कोष समक्ष निवदिे ठदएमा कोषले सोती बमोजर्म

त्यस्तो सरजक्षत सदस्य सस्ं थाको िाम अनिलेख गरी गानिएका वा एकीकरण िएका अन्य

सरजक्षत सदस्य संस्थाको लगत कट्टा गररठदिु पिेछ ।

(३) उपदफा (१) बमोजर्म गानिएर ियाँ कायम ति

आएको सर

जक्षत सदस्य

संस्थाले गानिए पश्चात् कायम िएको सर

क्षण ति

सक्िे निक्षेपका आधारमा सर

क्षण शल्क

बझाउिु पिेछ ।

(४) कु िै सर

जक्षत सदस्य संस्था अको सर

जक्षत सदस्य संस्थास

गानिएमा त्यस्तो

गानििे सर

जक्षत सदस्य संस्थाले कोषलाई नति,ा बझ

ाउिु पिे सर

क्षण शल्

क, xxxxxxxx वा अन्य

र्ि

सकै रकम उपदफा (१) बमोजर्म ियाँ कायम ति

आएको सर

जक्षत सदस्य संस्थाले नति,ा

बझाउिु पिेछ ।

(५) बैङ्क तथा ववत्तीय संस्था सम्बन्धी प्रचनलत कािूि बमोजर्म गाभ्िे, गानििे, ववघटि

वा एकीकरण िएका प्रत्येक सरजक्षत सदस्य सस्थाकं ो निक्षेप कोषलाइा नलजखत र्ािकारी

गराएको नमनत देजख तीि मवतिासम्म अलग अलग रुपमै सरु जक्षत राख्िु पिेछ ।

१९. निक्षेप रकमको सरु क्षण : (१) कोषले प्रत्येक सरु जक्षत सदस्य संस्थामा खोनलएको प्रत्येक

प्राकृ नतक व्यजिको निक्षेप खातामा रतेको दई लाख रुपैयाँ सम्मको निक्षेप सरु क्षण गिेछ ।

(२) उपदफा (१) मा र्िसकै कु रा लेजखएको िए तापनि सनमनतको नसफाररसमा

िेपाल सरकारले िेपाल रार्परमा सूचिा प्रकाशि गरी निक्षेप सर तेरफे र गिा बाधा पग्ु िे छैि ।

क्षणको सीमामा आवश्यक

(३) सर

जक्षत निक्षेप रकमको मूल्याङ्कि गदाा निक्षप

खातामा रतेको साँवा र सोमा

आजर्त ब्यार् समते xxxx xxxxxx ।

(४) सर

जक्षत निक्षेप खाता िेपाली मद्र

ा वा अन्य कु िै ववदेशी मद्र

ामा रति सक्िेछ।

(५) कु िै एक सरजक्षत सदस्य सस्ं थामा कु िै पनि निक्षेपकतााले एकिन्दा बढी निक्षेप

खाता सञ्चालि गरेमा वा कु िै संयि निक्षेप खाताको वतस्सा िएमा वा तश्रे ो पक्ष लािकारी

निक्षेप खाता िएमा सबै खातालाई समविकृ त गरी एकै खाता सरत मान्यता ठदइिेछ ।

(६) ववत्तीय नलजक्वडेशिमा गएको वा खारेर्ीमा परेका कारणले कु िै सरजक्षत सदस्य

संस्थाको सदस्यता कायम िरतेको अवस्थामा समेत ववत्तीय नलक्वीडेशि वा खारेर्ीको

प्रविया अन्त्य ििएसम्म सरक्षण गररएको निक्षेप सरु जक्षत रतेको मानििेछ ।

(७) स्वैजच्छक रुपमा नलजक्वडेशिको घोषणा गिे सरजक्षत सदस्य सस्ं थाको तकमा

सरक्षण गररएको निक्षेप सो नलजक्वडेशिको प्रवियाको अन्त ििएसम्म सरजक्षत रतिेछ ।

२०. सरु जक्षत िएको िमानििे : दफा १९ मा र्िसकै कु रा उल्लेख िएको िए तापनि दते ायको

निक्षेप सरजक्षत िएको मानििे छिै :-

(क) कम्पिी सम्बन्धी प्रचनलत कािूि बमोजर्म सरजक्षत सदस्य सस्ं थाको

पदानधकारी मानििे प्राकृ नतक व्यजि, ववगत तीि वषद

ेजख सर

जक्षत सदस्य

संस्थाको लेखाको लेखापरीक्षण गदै आएको लेखापरीक्षक, सरजक्षत सदस्य

संस्थाको संस्थापक वा पाँच प्रनतशत वा सोिन्दा बढी शेयर स्वानमत्व आफ् िै वा पररवारको िाममा रतेका शेयरवालाको िाममा निक्षेप खातामा र्म्मा गररएको निक्षेप रकम,

स्पिीकरण : यस खण्डको प्रयोर्िको लानग "पररवार" िन्िाले सगोलमा

xxxxx xxx, पत्नी, छोरा, xxxx, xxxx

, धमपर

ी, बाब,

आमा, सौतेिी आमा xxxxx

पछा र सो शब्दले आफू ले पालि पोषण गिा समेतलाई र्िाउँछ ।

पिे दार्,

िाइ, ठददी र बवतिी

(ख) कु िै पनि व्यजिले कसूरर्न्य वियाकलापबाट आर्ि गरके ो रकम,

(ग) प्रचनलत कािूि बमोजर्म ववत्तीय नलजक्वडेशि वा नलजक्वडेशि वा इर्ार्तपर

बदर गिे निणय गरके ो ठदि वा सो ठदििन्दा पनछ प्राप्त िएको निक्षप ।

२१. वावषका सरु क्षण शल्ु क सम्बन्धी व्यवस्था : (१) सरु जक्षत सदस्य संस्थाले बझाउिे वावषक

सरक्षण शल्

क कोषिारा तोवकए बमोजर्म ति

ेछ ।

(२) उपदफा (१) बमोजर्म तोवकएको सर

क्षण शल्

क वषमा चार पटक श्रावण,

कानतक

, माघ र वैशाख मवतिाको १० गते निर बझ

ाउिु पिेछ ।

(३) उपदफा (२) मा र्ि

सकै कु रा लेजखएको िए तापनि कोषले वावषक

सरक्षण

शल्

क अनग्रम रुपमा तोवकए बमोजर्म बझ

ाउिु पिे गरी तोक्ि सक्िेछ ।

(४) उपदफा (१) मा उजल्लजखत प्रयोर्िको लानग कोषले निक्षेप सरक्षण बापत

सरजक्षत निक्षेपको न्यूितम शून्य दशमलव एक प्रनतशत र अनधकतम एक

प्रनतशतको सीमानिर रतिे गरी वावषक

शल्

क तोक्िेछ ।

(५) कोषको ववत्तीय साधि र स्रोतको क्षमता तथा कू ल सरजक्षत निक्षेपको अिपात

पाँच प्रनतशतिन्दा मानथ रतेमा कोषले वावषक एक प्रनतशत निधाारण गिा सक्िेछ ।

सरक्षण शल्

क शून्य दशमलव

(६) सर

क्षण शल्

क सम्बन्धी अन्य व्यवस्था तोवकए बमोजर्म ति

ेछ ।

२२. प्रारजम्िक योगदाि सम्बन्धी व्यवस्था : (१) कोषको सरजक्षत सदस्य सस्ं थाको रूपमा

प्रमाणपर प्राप्त गिा दफा १५ को उपदफा (१) बमोजर्म निवेदि ठदिे बैङ्क वा ववत्तीय

संस्थाले प्रारजम्िक योगदाि बापत प्रस्ताववत चि

ा पूर्

ीको शून्य दशमलव पाँच प्रनतशत

एकमि

रकम सर

जक्षत सदस्य संस्थाको रूपमा सदस्यता प्राप्त गदााका बखत कोषलाई

बझाउिु पिेछ ।

(२) उपदफा (१) बमोजर्मको प्रारजम्िक योगदािको रकम बझाएको सर

जक्षत सदस्य

संस्थाले चालु आनथक

वषक

ो वावषक

सरक्षण शल्

क बझ

ाउिु पिे छैि ।

(३) उपदफा (१) मा र्िसकै कु रा लेजखएको िए तापनि बङ्कै तथा ववत्तीय सस्ं था

सम्बन्धी प्रचनलत कािूि बमोजर्म गाभ्िे, गानििे वा एकीकरण प्रवियाबाट ियाँ बिेको बैङ्क

वा ववत्तीय संस्थाले प्रारजम्िक योगदाि बापत कु िै रकम बझाउिु पिे छिै ।

२३. ववशषे योगदाि सम्बन्धी व्यवस्था : (१) मलकको ववत्तीय क्षेरमा सकं ट उत्पन्न िएको

कारणबाट कोषको ववत्तीय अवस्थामा प्रनतकू ल असर परेमा सरजक्षत सदस्य सस्ं थाको ववत्तीय

अवस्था समेतलाई ध्यािमा राखी कोषले सर सक्िेछ ।

जक्षत सदस्यलाई ववश

योगदाि रकम तोक्ि

(२) उपदफा (१) बमोजर्म तोवकएको रकम बझ

ाउिु सम्बजन्धत सर

जक्षत सदस्य

संस्थाको कतव्

य ति

ेछ ।

(३) उपदफा (१) बमोजर्म ववशेष योगदाि रकम बझ तिेछ ।

ाउिे प्रविया तोवकए बमोजर्म

२४. स्वतः सरु क्षण तिु े : सर

जक्षत सदस्य संस्थाले आफ्िो संस्थामा रतेको सर

क्षण ति

सक्िे ग्राह्य

निक्षेप सर

जक्षत गिा पवतलो पटकको सर

क्षण शल्

क कोषमा र्म्मा गरेपनछ दफा १९ को

उपदफा (१) को अधीिमा रती कोषमा स्वतः सर

क्षण ति

ेछ ।

२५. ववलम्ब शल्ु क लाग्िे : (१) तोवकएको अवनधनिर कोषमा सर

क्षण शल्

क िबझ

ाउिे सर

जक्षत

सदस्य संस्थालाई देताय बमोजर्म ववलम्ब शल्क लाग्िेछ :-

(क) म्याद समाप्त िएको तीस ठदिनिर बझ दशमलव पाँच प्रनतशत,

ाउि ल्याएमा सर

क्षण शल्

कको शन्ु य

(ख) खण्ड (क) बमोजर्मको म्याद समाप्त िएको तीस ठदिनिर बझाउि ल्याएमा

सरक्षण शल्कको एक प्रनतशत,

(ग) खण्ड (ख) बमोजर्मको म्याद समाप्त िएको पन्र ठदिनिर बझाउि ल्याएमा

सरक्षण शल्

कको दई

प्रनतशत ।

(२) उपदफा (१) को खण्ड (ग) मा तोवकएको अवनधनिर पनि सरक्षण शल्क

िबझ

ाउिे सर

जक्षत सदस्य संस्थालाई कोषले निक्षेप सङ्कलि गिा रोक लगाउि िेपाल राṶ

बैङ्क समक्ष लेखी पठाउिु पिेछ र सोको र्ािकारी मन्रालयलाई ठदिका साथै त्यस्तो

र्ािकारीको व्यतोरा रावṶयस्तरको परपनरकामा समेत प्रकाशि गिा पिेछ ।

२६. कोषलाई सूचिा तथा तथ्याङ ् क बझु ाउिु पिे : (१) सरजक्षत सदस्य सस्ं थाले निक्षेपको प्रकार,

निक्षेपकतााको संख्या र निक्षेप रकम लगायतका वववरण कोषले तोवकठदएको ढाँचामा मानसक

रुपमा प्रत्येक मवतिा समाप्त िएको नमनतले पन्र ठदिनिर कोषलाई बझाउिु पिेछ ।

(२) कोषले तोके बमोजर्म सरजक्षत सदस्य सस्ं थाले निक्षेप तथा निक्षेपकतााको

तथ्याङ्क, सूचिातरूको सञ्चय वा संग्रत समेत गरी राख्िु पिेछ ।

२७. ववद्यतु ीय रजर्िर राख्िु पिे : (१) सर

जक्षत सदस्य संस्थाले ववद्यत

ीय रजर्िरको आधारमा

तथ्याङ्क (डाटाबेस) स्थापिा गरी निक्षेप र निक्षप

कता

ो पवतचाि, निक्षेपको प्रकार, प्रनत

निक्षेपकताका ो सर पिेछ ।

क्षण गररिे निक्षेप र्स्ता तथ्याङ्कतरू तत्काल तेिा सक्िे गरी अनिलेख राख्ि

(२) ववद्यत

ीय रजर्िर सञ्चालि सम्बन्धी व्यवस्था कोषले तोके बमोजर्म ति

ेछ ।

(३) निक्षप

कता

ो पवतचाि गिा तथा प्रनत निक्षेपकताा सर

क्षणमा रतेको निक्षेप रकम

यवकि गिका लानग कोषले सर

जक्षत सदस्य संस्थाबाट प्राप्त ति

े तथ्याङ्कलाई निक्षप

कतालाई

शोधििाा गिा सतयोगी ति

े गरी के जन्द्रकृ त एवं स्वचानलत रुपमा ववद्यत

ीय प्रणालीको आधारमा

तथ्याङ्क (डाटाबेस) तयार गरी राख्िु पिेछ ।

(४) सर

जक्षत निक्षप

कताा र सर

जक्षत सदस्य संस्थाले कोषको ववद्यत

ीय प्रणालीको

आधारमा तयार गररएको तथ्याङ्क (डाटाबेस) मा रतेको तथ्याङ्क र सूचिा प्राप्त गि सक्िेछि।्

(५) कोषले प्रचनलत कािूिको अधीिमा रती सरजक्षत निक्षेपकतााको व्यजिगत

तथ्याङ्कको गोपिीयता कायम रतिे गरी आफ्िो ववद्यतीय प्रणालीको आधारमा तथ्याङ्क

(डाटाबेस) तयार गरी राख्नछ ।

२८. ववत्तीय वववरण उपलब्ध गराउिु पिे : (१) सरजक्षत सदस्य सस्ं थाले िेपाल राṶ बङ्कै समक्ष

बझाउिे देतायका ववत्तीय वववरणतरू नियनमत रुपमा कोषलाई समेत उपलब्ध गराउि

पिेछ:-

(क) सरजक्षत सदस्य सस्ं थाको समग्र ववत्तीय अवस्था दजे खिे रमानै सक ववत्तीय

वववरण,

(ख) सर

जक्षत सदस्य संस्थाको लेखा परीक्षण प्रनतवेदि र वावषक

प्रनतवेदि ।

(२) कोषले निक्षेप सरु क्षणको प्रयोर्िका लानग उपदफा (१) मा उजल्लजखत

वववरणका अनतररि थप वववरण आवश्यक िएमा सम्बजन्धत सर गिा सक्िेछ ।

जक्षत सदस्य संस्थासँग माग

(३) उपदफा (२) बमोजर्म माग िएको वववरण कोषलाई उपलब्ध गराउि

सम्बजन्धत सर

जक्षत सदस्य संस्थाको कतव्

य ति

ेछ ।

पररच्छेद – ५

कोषको दावयत्व, दाबी ििु ािी तथा शोधििाा सम्बन्धी व्यवस्था

२९. निक्षेप सरु क्षण सम्बन्धी दावयत्व : (१) सर

जक्षत निक्षप

कतााको दफा १९ को उपदफा (१) र

(२) बमोजर्म निधााररत सीमासम्मको निक्षेप रकम सरक्षण गरी शोधििाा ठदिे दावयत्व

कोषको तिेछ ।

(२) उपदफा (१) मा र्िसकै कु रा लेजखएको िए तापनि दफा २० बमोजर्म

सरजक्षत िएको िमानििे निक्षेपका सम्बन्धमा कोषको कु िै दावयत्व तिे छिै ।

३०. शोधििाा ठदिे : सरजक्षत सदस्य सस्ं था समस्याग्रस्त िई ववत्तीय नलजक्वडेशि वा नलजक्वडेशि

वा खारेर्ीको प्रवियामा रतेको कारणबाट सर

जक्षत निक्षेपकतााको रकम तत्काल िि

ािी ठदि

सरजक्षत सदस्य संस्था असमथा िएको ििी ि ाल राṶ बङ्कै बाट लेखी आएमा कोषले

सम्बजन्धत निक्षेपकताालाई सरजक्षत निक्षेपको शोधििाा ठदिेछ ।

३१. दाबी ििु ािी प्रविया : (१) कु िै सरजक्षत सदस्य सस्ं थाको ववत्तीय नलजक्वडेशि, नलजक्वडेशि

वा खारेर् गिा प्रचनलत कािूि बमोजर्म प्रविया शरू िएको नलजखत सचिू ा िेपाल राṶ

बैङ्कबाट प्राप्त िएमा सोको सात ठदिनिर कोषले सरजक्षत सदस्य सस्ं थामा रतेको

निक्षेपकतााको निक्षेप सम्बन्धी वववरण तोवकएको ढाँचामा उपलब्ध गराउि सम्बजन्धत नलजक्वडेटरलाई लेखी पठाउिु पिेछ ।

(२) उपदफा (१) बमोजर्म लेखी आएमा सम्बजन्धत नलजक्वडेटरले दश ठदिनिर

ववत्तीय नलजक्वडेशि, नलजक्वडेशि वा खारेर्ीको प्रवियामा रतेको सरजक्षत सदस्य सस्ं थामा

रतेको निक्षेप र निक्षेपकताको वववरण कोषलाई उपलव्ध गराउिु पिेछ ।

(३) उपदफा (२) बमोजर्म वववरण प्राप्त िएपनछ कोषले उि वववरणको आवश्यक

छािनबि गरी कोषमा सर

क्षण िएको रकम सम्बजन्धत निक्षेपकताालाई दाबी िि

ािी ठदि

तीस ठदिनिर तोवकए बमोजर्मका सरजक्षत सदस्य सस्ं थातरू मध्येबाट एर्न्े ट छिौट गिेछ।

(४) उपदफा (३) बमोजर्म एर्ेन्ट छिौट िएपनछ त्यस्तो संस्था माफा त सम्बजन्धत

निक्षेपकताालाई तोवकए बमोजर्मका प्रमाण नलई दाबी ििािी नलि आउि रावṶय स्तरको

दैनिक पनरकामा सूचिा प्रकाशि गिा पिेछ ।

(५) उपदफा (४) बमोजर्म एर्ेन्टको रुपमा छिौट िएको सरजक्षत सदस्य सस्ं थाले

उपदफा (२) मा उजल्लजखत वववरणको आधारमा सम्बजन्धत निक्षेपकताा वा निर्को प्रचनलत

कािूि बमोजर्मको तकवालालाई प्रमाणका आधारमा दाबी ििािी ठदिु पिेछ ।

(६) उपदफा (५) बमोजर्म दाबी िि

ािी गदाा सर

जक्षत सदस्य संस्थाले काम प्रारम्ि

गरेको नमनतबाट तीि मवतिा निर शोधििाा प्रविया सम्पन्न गिा पिेछ ।

तर कोषले असाधारण अवस्थामा शोधििाा अवनधलाई बढीमा दई पटक तीि मवतिा ििाघ्िे गरी बढाउि सक्िेछ ।

पटकसम्म प्रत्येक

स्पिीकरण : यस दफाको प्रयोर्िको लानग “असाधारण अवस्था” िन्िाले सम्बजन्धत

सरजक्षत सदस्य संस्थाको काबिन्दा बावतरको पररजस्थनतले शोधििाा प्रविया अवरुि िएको

अवस्था सम्झिु पछा ।

(७) निक्षेपकतााको सर

जक्षत रकमको मूल्याङ्कि गिे प्रविया देताय बमोजर्म ति

ेछ :-

(क) सर

जक्षत सदस्य संस्थामा रतेको सर

जक्षत निक्षेपकतााको सर

जक्षत निक्षप

निधाारण गदाा मूल्याङ्कि नमनतमा समविकृ त (एनग्रगेट) रुपमा गररिेछ ।

स्पिीकरण : यस खण्डको प्रयोर्िको लानग “समविकृ त (एनग्रगेट)”

िन्िाले सर

जक्षत सदस्य संस्थामा रतेको सबै सर

जक्षत रकमको समविकृ त

वतसाब सम्झिु पछा ।

(ख) सर

जक्षत सदस्य संस्थामा रतेको संयि

खाताको निक्षप

कताक

ो निक्षेप

रकममा प्रत्येकको वतस्सा निक्षेपकता ो खाता खोल्िे बले ा िएको

रकमलाई आधार मािी गणिा गररिेछ । यसरी गणिा गदाा मापदण्ड

तथा शततरुमा वा ठदिे वा नलिे करारिामामा अन्यथा उल्लेख िएमा

बातेक प्रत्येक निक्षेपकताक मानििे छ।

ो संयि

खातामा बराबरीको वतस्सा िएको

(ग) सर

जक्षत सदस्य संस्थामा रतेको सर

जक्षत निक्षेपकतााको सर

जक्षत निक्षप

रकम तेस्रो पक्ष लािग्राती ििी इच्छाइएको अवस्थामा प्रचनलत कािूि

बमोजर्म त्यस्तो सर

जक्षत निक्षेप रकम तेस्रो पक्षलाई िि

ािी गररिेछ ।

(घ) दई

वा दई

िन्दा बढी लािग्राती उल्लेख गररएको अवस्थामा तोवकए

बमोजर्म लािग्राती निधाारण गररिेछ ।

(८) कोषले िेपाल राṶ बैङ्कबाट उपदफा (१) बमोजर्मको सूचिा पाएको नमनतबाट

दाबी िि

ािी ठदिे प्रयोर्िको लानग ठदिको गणिा शरु

तिेछ ।

(९) कोषले उपदफा (३) बमोजर्म छिौट िएको एर्ेन्ट माफा त निक्षेप सरक्षणको

दाबी रकमलाई देताय बमोजर्म ििािी गिेछ :-

(क) सर

जक्षत निक्षेपकता

ो सरु जक्षत निक्षप

रकमको अनधकार कायम ति

े गरी

सो रकम बराबर अको सर

जक्षत सदस्य संस्थामा रकमान्तर ति

े गरी,

(ख) निक्षेपकताला ाई ववत्तीय नलजक्वडेटर माफा त नसधै िेपाली मद्र

ामा िि

ािी

तिे गरी,

(ग) चेक र्ारी गरी िि

ािी ति

े गरी,

(घ) एर्ेन्ट बैङ्क तोकी सो माफा त िि

ािी ति

े गरी,

(ङ) सनमनतले निधाारण गरेका अन्य प्रवियािारा िि

ािी ति

े गरी ।

(१०) िि

ािी माग गदाा झट

ो वा र्ालसार्ीपूणा वववरण पेश गरेको प्रमाजणत िएमा

कोषले शोधििाा प्रवियालाई अस्वीकृ त गिा वा िि सक्िेछ ।

ािी िैसके को रकम वफताा गराउि

(११) दाबी िि

ािी सम्बन्धी अन्य व्यवस्था तोवकए बमोजर्म ति

ेछ ।

३२. फे ला िपरेका निक्षेपकताका ो दाबी ििु ािी : (१) दफा ३१ बमोजर्म दाबी ििािी बजु झनलि

सम्बजन्धत निक्षेपकताा वा प्रचनलत कािूि बमोजर्मको तकवाला िआएमा त्यस्तो

निक्षेपकतााको निक्षेप रकम पनछ िि एउटा छु ट्टै खाता खोली र्म्मा गिाु

ािी गिे गरी कोषले आफ्िो िाममा िेपाल राṶ बैङ्कमा पिेछ ।

(२) उपदफा (१) बमोजर्मको कोषमा रतेको निक्षेप रकमको दाबी ििािी तथा

शोधििाा प्रविया तोवकए बमोजर्म तिेछ ।

३३. कोषले शोधििाा पाउिे प्रविया : (१) ववत्तीय नलजक्वडेशि, नलजक्वडेशि वा खारेर्ीमा गएको

सरजक्षत सदस्य संस्थाबाट कोषले पाउिु पिे शोधििाा बापतको रकम यवकि िएको नमनतले

सात ठदिनिर शोधििाा ठदि कोषले सम्बजन्धत नलजक्वडेटरलाई लेखी पठाउिु पिेछ ।

(२) उपदफा (१) बमोजर्म लेखी आएमा सम्बजन्धत नलजक्वडेटरले प्रचनलत कािूिमा

र्ि

सकै कु रा लेजखएको िए तापनि सर

जक्षत सदस्य संस्थाले आफ्िा निक्षेपकता

ाई िि

ािी

गिा

पिे कोषमा सर

क्षण िएको अनधकतम सीमासम्मको रकममध्ये कोषले निक्षेपकताालाई

ििािी ठदएको रकम सम्बजन्धत निक्षेपकतााको सट्टा कोषलाई शोधििाा ठदिु पिेछ ।

(३) सम्बजन्धत नलजक्वडेटरले उपदफा (२) बमोजर्म कोषलाई शोधििाा ठदँदा दफा

३५ को उपदफा (२) को अनधिमा रती दावयत्व िि

ािी गिा

पिेछ ।

(४) शोधििाा प्रविया सम्बन्धमा िएको सम्पूणा खचल नलजक्वडेटरको खचा सरतको प्राथनमकतामा राजखिेछ ।

ाई िेपाल राṶ बैङ्क वा

(५) कोषले रकमान्तर गरेको दावयत्व र सम्पजत्तको फरक रकम सर

निक्षेप सरतको मान्यता र प्राथनमकतामा राखी नलजक्वडेटरसँग दाबी गिेछ ।

क्षणमा रतेको

(६) सम्पजत्त असलीका सम्बन्धमा ववत्तीय नलजक्वडटरलेे िेपाल राṶ बङ्कै समक्ष पेश

गरेको प्रनतवेदिमा प्रस्ताव गरेको काया कोषको वतत ववपरीत तिे लागमाे कोषले ववत्तीय

नलजक्वडेटर ववरुि िेपाल राṶ बैङ्कमा उर्र गिा सक्िेछ ।

३४. एर्ेन्ट वा वारेस राख ् न सक्िे : कोषले सम्बजन्धत नलजक्वडेटरसँग दाबी िि प्रयोर्िको लानग एर्ेन्ट वा वारेस राख्न सक्िेछ ।

ािी शोधििााको

३५. कोषको प्रत्यासि सम्बन्धी अनधकार : (१) यस ऐिको व्यवस्था बमोजर्म सरजक्षत

निक्षेपकतााको दाबीको िि

ािी कोषले गरेपनछ त्यसरी कोषबाट गररएको िि

ािीको तदसम्म

कोषको प्रत्यासि सम्बन्धी अनधकार रतिेछ ।

(२) ववत्तीय नलजक्वडेशि वा नलजक्वडेशि प्रवियामा कोषको दाबीलाई प्रचनलत कािूि

बमोजर्म सर

जक्षत निक्षप

सरतको मान्यता र प्राथनमकतामा राजखिेछ ।

(३) उपदफा (१) बमोजर्मको कोषको प्रत्यासिको अनधकारले निक्षप

कताल

े सर

जक्षत

सदस्य संस्था उपर कोषले ििाि गरके ो रकमिन्दा बढी निक्षेप रकम बाकँ ी रतेको

अवस्थामा प्रचनलत कािूि बमोजर्म उपचार खोज्िे अनधकारमा कु िै बाधा पिे छैि ।

३६. कोषले ििु ािी िठदिे : यस पररच्छेदमा अन्यर र्िसकै कु रा लेजखएको िए तापनि तोवकएको

अवनधनिर सर

क्षण शल्

क तथा ववलम्ब शल्

क िबझ

ाउिे सर

जक्षत सदस्य संस्था सोती

अवनधमा ववत्तीय नलजक्वडेशि, नलजक्वडेशि वा खारेर्ी िएमा त्यस्तो सरजक्षत सदस्य सस्ं थामा

रतेको निक्षेपको दाबी ििािी कोषले ठदिे छिै ।

३७. कर्ाा सरु क्षण सम्बन्धी व्यवस्था : कर्ाा सर

क्षण शल्

क र तत्सम्बन्धी दाबी िि

ािीको

दावयत्व एवं िि

ािी प्रविया तोवकए बमोजर्म ति

ेछ ।

पररच्छेद – ६

कोषको लेखा तथा लेखापरीक्षण, ववत्तीय सम्पजत्तको व्यवस्थापि र लगािी सम्बन्धी व्यवस्था

३८. सरु क्षण कोष : (१) निक्षेप र कर्ाा सर बमोजर्मका छु ट्टाछु ट्टै कोष रतिे छि् :-

क्षण सम्बन्धी कायक

ो लानग कोषमा देताय

(क) निक्षेप सर

(ख) कर्ाा सरु

क्षण कोष, र

क्षण कोष ।

(२) उपदफा (१) को खण्ड (क) बमोजर्मको निक्षेप सर बमोजर्मका रकम रतिेछि् :-

क्षण कोषमा देताय

(क) कोषको चि

ा पूर्

ीमध्ये सनमनतले तोके को रकम,

(ख) सर

जक्षत सदस्य संस्थाले िि

ािी गरेको प्रारजम्िक योगदाि र ववशेष योगदाि

बापतको रकम,

(ग) सर

जक्षत सदस्य संस्थाले िि

ािी गरेको वावषक

सरक्षण शल्क,

(घ) सर

जक्षत सदस्य संस्थाले िि

ािी गरेको ववलम्ब शल्

क र र्ररबािा बापतको

रकम,

(ङ) ववदेशी सरकार, निकाय वा व्यजिले प्रदाि गरेको ऋण, अिद सतायता रकम,

ाि, चन्दा,

(च) निक्षेप सर

क्षण कोषको ववत्तीय सम्पजत्तको लगािीबाट प्राप्त ति

े आय,

(छ) शोधििाा बापत प्राप्त रकम, र

(र्) िेपाल सरकारबाट प्राप्त रकम ।

(३) उपदफा (१) को खण्ड (ख) बमोजर्मको कर्ाा सर बमोजर्मका रकम रतिेछि् :-

क्षण कोषमा देताय

(क) कोषको चि

ा पूर्

ीमध्ये सनमनतले तोके को रकम,

(ख) कर्ाा सर

क्षण कायि

ममा सतिागी ति

े सदस्य संस्थाले बझ

ाउिे शल्क,

(ग) कर्ाा सर

क्षण बापत ऋणीले बझ

ाउिे शल्क,

(घ) कर्ाा सर

क्षण शल्

क बापत िेपाल सरकारले प्रदाि गिे अिद

ाि रकम,

(ङ) कर्ाा सर

क्षण कोषको ववत्तीय सम्पजत्तको लगािीबाट प्राप्त ति

े आय,

(च) ववदेशी सरकार, निकाय वा व्यजिले प्रदाि गरेको ऋण, अिद सतायता रकम, र

(छ) िेपाल सरकारबाट प्राप्त रकम ।

ाि, चन्दा र

(४) उपदफा (२) को खण्ड (ङ) र उपदफा (३) को खण्ड (च) बमोजर्मको रकम

प्राप्त गिा अगानड कोषले िेपाल सरकारको स्वीकृ नत नलिु पिेछ ।

(५) कोषले उपदफा (२) र (३) अन्तगत छु ट्टाछु ट्टै खाता खोली राख्िु पिेछ ।

प्राप्त ति

े रकम िेपाल राṶ बैङ्कमा

३९. निक्षेप सरु क्षण र्ोजखम कोष : (१) निक्षेप सरक्षण सम्बन्धी दावयत्व व्यतोिा कोष अन्तगत

एक छु ट्टै निक्षेप सरक्षण र्ोजखम कोष रतिेछ ।

(२) उपदफा (१) बमोजर्मको कोषमा निक्षेप सरक्षण कोषमा र्म्मा िएको वावषक

सरक्षण शल्क बापतको रकमबाट प्रशासनिक खचा कट्टा गरी बाकँ ी रति आउिे रकम र्म्मा

गररिेछ ।

(३) उपदफा (२) को प्रयोर्िका लानग निक्षप

सरक्षण सम्बन्धी प्रशासनिक खच

गदाा वावषक

कू ल निक्षेप सर

क्षण शल्

कको बीस प्रनतशतिन्दा बढी गिा पाइिे छैि ।

(४) उपदफा (१) बमोजर्मको निक्षेप सर

क्षण र्ोजखम कोषमा रतेको रकम सर

जक्षत

निक्षेपको दाबी ििु गिा सवकिे छैि ।

ािी वा शोधििाा गिा बातेक कोषको अन्य कु िै प्रयोर्िका लानग खच

(५) उपदफा (१) बमोजर्मको निक्षेप सरक्षण र्ोजखम कोषमा रतेको रकम निक्षेपको

दाबी िि

ािी गिा अपग

तिे िएमा दफा ३८ को उपदफा (१) को खण्ड (क) बमोजर्मको

निक्षेप सरक्षण कोषबाट व्यतोररिेछ ।

(६) सर

जक्षत निक्षेपको शोधििााको लानग नतिपा

िे रकम दफा ३८ को उपदफा (१)

को खण्ड (क) बमोजर्मको निक्षेप सरक्षण कोषमा रतेको ववत्तीय स्रोतिन्दा बढी िएमा

कोषले प्रचनलत कािूि बमोजर्म िेपाल सरकार वा अन्य संघ संस्थाबाट ऋण नलि सक्िेछ। (७) िेपाल सरकारसँग नलइिे ऋणको ब्यार् िेपाल सरकारले र्ारी गिे िब्बे ठदि

ट्रे र्री नबलको दरिन्दा बढी तिे छिै ।

४०. ऋण प्राप्त गिा र्माित ठदिु पिे : कोषले दफा ३९ को उपदफा (६) मा उजल्लजखत अवस्थामा अन्य संस्था वा संघबाट ऋण प्राप्त गिा िेपाल सरकारको र्माित आवश्यक पिे

िएमा िेपाल सरकारले त्यस्तो र्माित ठदिु पिेछ ।

४१. कोषको लेखा : (१) कोषले िेपाल लेखामाि अिस

ारको लेखा प्रणाली अिरु

प कारोबार र

ववत्तीय अवस्था स्पि देजखिे गरी निक्षेप सर

क्षण कोष, कर्ाा सर

क्षण कोष र निक्षेप सर

क्षण

र्ोजखम कोषको लेखा, रजर्िर, ववत्तीय प्रनतवेदि र्स्ता वववरण छु ट्टाछु ट्टै रुपमा राख्िु पिेछ।

(२) उपदफा (१) मा र्िसकै कु रा लेजखएको िए तापनि िेपाल लखे ामािमा

समावेश ििएका क्षेरतरुमा अन्तराावṶय लेखा मापदण्डलाई आधारको रुपमा नलिु पिेछ । (३) उपदफा (१) मा उजल्लजखत वववरणका अनतररि दफा ४२ बमोजर्मको लेखा

परीक्षण सनमनतले निधाारण गरे बमोजर्मको ढा समेत राख्िु पिेछ ।

ाको ववद्यत

ीय स्वरुपमा अन्य वववरणतरु

(४) उपदफा (१) वा (३) बमोजर्म राजखिे लेखामा कोषको काम कारबातीको

वास्तववक जस्थनतको र्ािकारी ति

े गरी कोषको आम्दािी, आनथक

कारोबार, लगािीको

वास्तववक जस्थनत तथा दावयत्वको ववस्तत

वववरण स्पि रुपमा उल्लेख गिा

पिेछ ।

गिा

(५) कोषबाट ति पिेछ ।

े सबै खचत

रू स्वीकृ त वावषक

कायि

म र बर्ेटको अधीिमा रती

(६) कोषले प्रत्येक आनथक

वषम

ा आफ्िो वासलात र आय व्ययको तरवतसाब

तयार गरी प्रमख पिेछ ।

कायक

ारी अनधकृ त तथा लेखा वविाग प्रमख

ले प्रमाजणत गरी प्रकाशि गिा

(७) कोषले आफ्िो वासलात, आय व्यय वतसाब र सोसँग सम्बजन्धत वववरण समेत

खलाई आनथक

वषा समाप्त िएको नमनतले छ मवतिानिर वावषक

प्रनतवद

ि तयार गरी

मन्रालय समक्ष पेश गिा पिेछ ।

४२. लेखापरीक्षण सनमनत : (१) सनमनतको सदस्यको संयोर्कत्वमा कोषमा तोवकए बमोजर्मको एक लेखापरीक्षण सनमनत रतिेछ ।

(२) उपदफा (१) बमोजर्मको लेखापरीक्षण सनमनतको काम, कतव्य र अनधकार

देताय बमोजर्म तिेछ :-

(क) कोषको लेखा, बर्ेट तथा लेखापरीक्षण कायवा वनध र नियन्रण व्यवस्थाका

सम्बन्धमा आफ्िो प्रनतवेदि तथा सझाव सनमनतमा पेश गिे,

(ख) कोषको आवनधक वासलात, ववत्तीय वववरण तथा अन्य कागर्ातको

लेखापरीक्षण र त्यस्ता कागर्ात ठीकसँग तयार िए ििएको बारे यवकि गिे,

(ग) कोषले अपिाएको उपयि

र्ोजखम व्यवस्था कायाान्वयिको सप

रीवेक्षण गिे,

(घ) कोषमा लागू िएको प्रचनलत कािूि पूणरुपमा पालिा िएको छ ििी ववश्वस्त

तिु कायस

कोषको प्रशासि र सञ्चालिको नियनमत व्यवस्थापकीय तथा म्पादिको लेखापरीक्षण गिे, र

(ङ) प्रचनलत कािूि तथा अन्तराावṶय लेखा मापदण्ड अिरुप कोषको आनथक

प्रशासि तथा लेखापरीक्षण कायको निनमत्त ववनियमको मस्यौदा गरी

स्वीकृ नतको लानग सनमनत समक्ष पेश गिे ।

४३. कोषको लेखा परीक्षण : (१) प्रत्येक आनथक

वषक

ो अन्त्यमा कोषको लेखापरीक्षण

मतालेखापरीक्षक वा निर्ले तोके को लेखापरीक्षकबाट तिेछ ।

(२) िेपाल सरकारले चातेमा र्ि गराउि सक्िेछ ।

सकै बखत कोषको वतसाब वकताब र्ाँच्ि वा परीक्षण

(३) सनमनतले आवश्यक ठािेमा अन्तराावṶय मान्यता प्राप्त बह्य लेखापरीक्षक नियिु गरी कोषको ववत्तीय वववरण प्रमाजणत गराउि सक्िेछ ।

४४. कोषको ववत्तीय सम्पजत्तको व्यवस्थापि र लगािी सम्बन्धी व्यवस्था : (१) कोषको ववत्तीय

स्रोतको उपयोग देताय बमोजर्म तिेछ :-

(क) यस ऐि तथा प्रचनलत कािूि बमोजर्म सरजक्षत निक्षेपको शोधििाा तथा कर्ाा

सरक्षणको काया गि,

(ख) शोधििाा प्रविया सम्बन्धी खचा गि,ा

(ग) कोषको प्रशासनिक र अन्य ववत्तीय खचा गि,ा

(घ) खण्ड (क), (ख) र (ग) मा उजल्लजखत कायका लानग कोषले व्यतोिा

पिे

दावयत्व तथा नलएको ऋण चिा गिा ।

(२) कोषको ववत्तीय सम्पजत्तको लगािी देताय बमोजर्म तिेछ :-

(क) िेपाल सरकार वा िप

ाल राṶ बैङ्कले िेपाली वा ववदेशी मद्र

ामा र्ारी गरेको

नधतोपर वा ऋणपरमा लगािी गि,ा

(ख) िेपाल राṶ बैङ्कमा लगािी निक्षेप र्म्मा गि,ा

(ग) िेपाल सरकार वा िेपाल राṶ बैङ्कले र्ारी गिे ऋणपरको अप्रनतस्पधी बोल कबोल कारोबारमा लगािी गि,ा

(घ) लगातार पाँच बषसम्म िाफामा गएका ‘क’ वगको बाजणज्य बैङ्कमा लगािी निक्षेप र्म्मा गिा ।

(३) कोषले आफ् िो ववत्तीय सम्पजत्त देताय बमोजर्म व्यवस्थापि गिेछ :-

(क) मि

ाफामा िन्दा सर

जक्षत र तत्कालै तरल ति

सक्िे क्षेरमा लगािी गिे,

(ख) स्वीकाया ततको र्ोजखम निरका ववत्तीय उपकरणमा लगािी गिे,

(ग) चातेका बखत तरल तिे सम्पजत्तमा मार लगािी गिे ।

(४) कोषका ववत्तीय साधि पररचालि सम्बन्धी अन्य व्यवस्था दते ाय बमोजर्म

तिेछ:-

(क) कोषमा रतेको तरलताको अवस्था अिसार कोषले िेपाल सरकार वा िेपाल

राṶ बैङ्कले र्ारी गरेका दावयत्वका उपकरणतरु पि गिा

सक्िेछ ।

ः खररद गिे शतमा नबिी

(ख) कोषले मन्रालय र िेपाल राṶ बैङ्कस

शोधििा

ो निजम्त आवश्यक पिे

अनतररि ववत्तीय साधिको निजम्त सम्झौतामा िएका शतका अधीिमा रती तोवकए बमोजर्म तरलता सम्झौता गिा सक्िेछ ।

(ग) खण्ड (ख) बमोजर्मको सम्झौतामा शोधििाा प्रवियालाई पूरा गिा आवश्यक

पिे आनथक

स्रोतको उल्लेख गिा

पिेछ।

(५) कोषले आफ्िो ववत्तीय सम्पजत्तको व्यवस्थापि गदाा प्रिावकारी, कम खजचलो,

न्यूि र्ोजखम र आवश्यक पदाा तरलतामा सजर्लै पररणत गिा सक्िे गरी गिा पिेछ ।

(६) िेपाल सरकार वा िेपाल राṶ बैङ्कले निष्कासि गरेका सरक्षणमा अप्रनतस्पधी

बोल कबोलमा कोष सतिागी ति सक्िेछ ।

(७) कोषको ववत्तीय सम्पजत्तको व्यवस्थापि गदाा शोधििाा कायलाई सनु िजश्चत गिे

उद्देश्यले लगािी िीनत प्रनतफल िन्दा सर

जक्षत र तरलतायि

नसिान्तमा आधाररत ति

ेछ ।

पररच्छेद – ७

अिगु मि तथा कारबाती सम्बन्धी व्यवस्था

४५. अिगु मि गिा सक्िे : (१) सर

जक्षत सदस्य संस्थाले पेश गरेका निक्षप

तथा कर्ाा सर

क्षण

सम्बन्धी कागर्ातको सत्यता प्रमाणीकरणको आवश्यकता देखेमा कोषले सम्बजन्धत सरजक्षत

सदस्य संस्थामा गई सो सम्बन्धमा स्थलगत अिगमि गिा सक्िेछ ।

(२) उपदफा (१) को प्रयोर्िको लानग कोषले त्यस्तो सरजक्षत सदस्य सस्ं थाको

ववत्तीय वववरण, तथ्याङ्क, सूचिा, निक्षेप र निक्षेपकताासंग सम्बजन्धत कागर्ाततरु तथा सरजक्षत

सदस्य संस्थाको वावषक

सरक्षण शल्

क गणिाको सत्यता र मूल्याङ्कि, निक्षेप र

निक्षेपकताातरुको तथ्याङ्क सञ्चयका साथै निक्षेप सरु क्षण योर्िाको सवसाधारणमा वास्तववक

सूचिा प्रवात गरे िगरेको बारे अिगमि गिा सक्िेछ ।

(३) उपदफा (१) बमोजर्म सत्यता प्रमाणीकरणको लानग स्थलगत अिगमिको

नसलनसलामा कोषको तफा बाट खवटएको अनधकारीले माग गरेको वववरण वा र्ािकारी

उपलब्ध गराई अिग

मिको कायल

ाई सतयोग पर्ु याउिु सम्बजन्धत सर

जक्षत सदस्य संस्थाको

कतव्

य ति

ेछ ।

(४) कोषले सर

जक्षत सदस्य संस्थाको उपदफा (१) बमोजर्म अिग

मि गिे िएमा

सोको र्ािकारी िेपाल राṶ बैङ्कलाई ठदिु पिेछ ।

(५) िप

ाल राṶ बैङ्कले गिे सर

जक्षत सदस्य संस्थाको स्थलगत अिग

मि तथा

निरीक्षणमा कोषको समेत संलग्िता रति आवश्यक देजखएमा कोषले त्यस्तो स्थलगत

अिग

मिमा कोषको कमचारी समेत संलग्ि गराउि िेपाल राṶ बैङ्कसमक्ष अिर

ोध गि

सक्िेछ ।

(६) उपदफा (५) बमोजर्म कोषबाट अिरोध िई आएमा िेपाल राṶ बङ्कै ले

सरजक्षत सदस्य संस्थाको स्थलगत अिगमि तथा निरीक्षणमा कोषको कमचारीलाई सतिागी

गराउिेछ ।

४६. र्ररबािा गिा सक्िे : (१) दफा ४५ बमोजर्म अिग

मि गदाा कु िै सर

जक्षत सदस्य संस्थाले

निक्षेप सर

क्षण शल्

क छल्िे वा िनतिे नियतले कोषमा अपूणा वा झटो वववरण उपलब्ध

गराएको देजखएमा वा अन्य कु िै तररकाबाट निक्षेप सर

क्षण शल्

क छल्िे वा िनतिे नियतले

कोषमा अपूणा वा झट

ो वववरण उपलब्ध गराएको र्ािकारी ति

आएमा कोषले त्यस्तो

सरजक्षत सदस्य संस्थालाई छल्ि खोर्ेको वा िनतरेको सर

क्षण शल्

क बराबरको नबगो िराई

सो नबगो बराबरको रकम र्ररबािा गिा सक्िेछ ।

(२) कोषले उपदफा (१) बमोजर्म गरेको र्रीवािा यस्तो सर

जक्षत सदस्य संस्थाले

आगामी सर

क्षण शल्

क बझ

ाउिे अवनधनिर बझ

ाई सक्िु पिेछ ।

(३) कु िै सर

जक्षत सदस्य संस्थाले िेपाल राṶ बैङ्कले तोके को पूर्

ी पयाप्ा तता अिपात

पर्ु याउि िसके को अवस्थामा कोषले तोवकठदएको वावषक

सरक्षण शल्

कमा शून्य दशमलव

दई प्रनतशत थप र्ररबािा गिा सक्िेछ ।

(४) उपदफा (३) बमोजर्म थप र्ररबािा गदाा दफा २६ बमोजर्म सर

जक्षत सदस्य

संस्थाले पेश गिे ववत्तीय वववरण तथा िेपाल राṶ बैङ्किारा सम्बजन्धत सरजक्षत सदस्य

संस्थाको प्रमाजणत पूर्ीकोष वववरणको आधारमा गररिेछ ।

४७. र्ािकारीका लानग लेखी पठाउिे : (१) कोषले देतायको काया गिे सरजक्षत सदस्य सस्ं थाको

सम्बन्धमा सो सम्बन्धी वववरण तथा आवश्यक कागर्ात समेत संलग्ि गरी र्ािकारीका लानग िेपाल राṶ बैङ्क समक्ष लेखी पठाउिु पिेछ :-

(क) दफा १८ बमोजर्म निवेदि िठदिे,

(ख) दफा २१ बमोजर्म वावषक

सरक्षण शल्

क िबझ

ाउिे,

(ग) दफा २३ बमोजर्म ववशेष योगदाि िबझाउिे,

(घ) दफा २५ बमोजर्म ववलम्ब शल्

क िबझ

ाउिे,

(ङ) दफा २६ बमोजर्मको सूचिा तथा वववरण उपलब्ध िगराउिे,

(च) दफा २८ बमोजर्मको ववत्तीय वववरण िबझाउिे,

(छ) यो ऐि बमोजर्म लागेको अन्य र्ररबािा वा वावषक वा

सरक्षण शल्

क िबझ

ाउिे,

(र्) निक्षेप, निक्षेपकताा र वावषक

सरक्षण शल्

क सम्बन्धी तथ्याङ्क, सूचिा असत्य

वा झटो रुपमा कोषसमक्ष पेश गिे ।

(२) कोषले िपाल राṶ बङ्कै बाट इर्ार्तपर प्राप्त बैङ्क वा ववत्तीय सस्ं थाले दफा १५

बमोजर्म सरजक्षत सदस्य सस्ं थाको सदस्यता प्राप्त गिा निवदिे िठदएमा सोको र्ािकारी

समेत िेपाल राṶ बैङ्कलाई र्ािकारी गराउिु पिेछ ।

(३) उपदफा (१) बमोजर्मको र्ािकारी प्राप्त िएपनछ िेपाल राṶ बैङ्कले सम्बजन्धत

सरजक्षत सदस्यलाई प्रचनलत कािूि बमोजर्म आवश्यक कारबाती गिा पिेछ ।

४८. पिु रावेदि गिा सक्िे : कोषले दफा ४६ बमोजर्म र्ररबािा गिे गरेको निणय वा यस ऐि

बमोजर्म कोषले गरेको अन्य निणय

वा ठदएको आदेशमा जचत्त िबझ्

िे सम्बजन्धत पक्षले

त्यस्तो निणय वा आदशके ो र्ािकारी पाएको नमनतले पतैं ीस ठदिनिर उच्च अदालत समक्ष

पिरावेदि गिा सक्िेछ ।

पररच्छदे – ८

प्रमखु कायका ारी अनधकृ त र कमचा ारी सम्बन्धी व्यवस्था

४९. प्रमखु कायका ारी अनधकृ त : (१) िेपाल सरकारले कोषको प्रशासकीय प्रमख

को रुपमा काय

गिा एकर्िा प्रमख

(२) प्रमखु

कायका कायक

ारी अनधकृ त नियजु ि गिेछ ।

ारी अनधकृ तको नियजु िको नसफाररस गिा िेपाल सरकारले देताय

बमोजर्मको एक छिौट सनमनत गठि गिेछ :-

(क)	िेपाल सरकारले तोके को निर्ामती
	सेवाको रार्परावङ्कत ववजशि श्रेणी वा सो सरतको अनधकृ त	- संयोर्क
(ख)	सतसजचव, अथा मन्रालय	- सदस्य
(ग)	कायकारी निदेशक, िेपाल राṶ बैङ्क	- सदस्य

(३) उपदफा (२) बमोजर्मको छिौट सनमनतले अथशास्त्र, वाजणज्यशास्त्र, व्यवस्थापि,

वाजणज्य कािूि, लेखा, बैवङ्कङ्ग वा बीमा ववषयमा कम्तीमा स्िातकोत्तर उपानध तानसल गरी वा

चाटाडा एकाउण्टेण्ट उपानध तानसल गरी आनथक, बवै ङ्कङ्ग, बीमा वा ववत्तीय क्षेरमा कम्तीमा

अनधकृ त ठितीय श्रेणी वा सो सरतको पदमा कम्तीमा पाँच वषिन्दा बढीको काया अििव

िएका व्यजितरू मध्येबाट तोवकएका आधारमा खला प्रनतयोनगतािारा तीि र्िा उम्मेदवार छिौट गरी नियजु िको लानग नसफाररस गिेछ ।

(४) उपदफा (३) बमोजर्म नसफाररस िएका व्यजितरु मध्येबाट िेपाल सरकारले

योग्यता, अिि

व तथा िेतत्ृ व क्षमताको मूल्याङ्कि गरी उपयि

व्यजिलाई कोषको प्रमख

कायकारी अनधकृ तको पदमा नियि गिेछ ।

(५) उपदफा (४) बमोजर्म प्रमख

कायक

ारी अनधकृ तको नियजु ि ििएसम्म बढीमा

छ मवतिाको लानग कम्तीमा रार्परावङ्कत ठितीय श्रेणी वा सो सरतको िेपाल सरकार वा

िेपाल राṶ बैङ्क वा कोषमा कायरत कु िै अनधकृ तलाई िेपाल सरकारले प्रमख अनधकृ तको पदमा काम गिे गरी तोक्ि वा खटाउि सक्िेछ ।

कायक

ारी

(६) प्रमख

कायक

ारी अनधकृ तको कायकाल चार वषक

ो ति

ेछ ।

(७) उपदफा (६) मा र्िसकै कु रा लेजखएको िए तापनि दते ायको अवस्थामा िेपाल

सरकारले प्रमख

कायक

ारी अनधकृ तलाई पदबाट तटाउि सक्िेछ :-

(क) यस ऐि बमोजर्म सम्पादि गिा

पिे कायत

रूको कायाान्वयि गिा वा गराउि

निर्मा कायक्षमताको अिाव िएमा,

(ख) निर्ले कोषको काम कारबाती बेइमािी वा बदनियतपूवक गरके ो दजे खएमा,

(ग) निर्ले आफ् िो पद अिसारको आचरण िगरमाे ,

(घ) निर्ले दफा ५० बमोजर्म िएको कायसम्पादि सम्झौता बमोजर्म कायसम्पादि गिा िसके मा, र

(ङ) निर्को काया सम्पादिको उपलब्धी सन्तोषर्िक ििएमा ।

(८) उपदफा (७) बमोजर्म प्रमख

कायक

ारी अनधकृ तलाई तटाउिु अजघ मन्रालयले

सनमनतको कु िै सदस्यको संयोर्कत्वमा तोवकए बमोजर्म एक छािनबि सनमनत गठि गिेछ। (९) उपदफा (८) बमोजर्म गठठत छािनबि सनमनतले एक मवतिानिर मन्रालय

समक्ष प्रनतवेदि पेश गिा पिेछ ।

(१०) उपदफा (८) बमोजर्मको छािनबि सनमनत गठि िएपनछ प्रमख अनधकृ तले आफ्िो पदीय जर्म्मेवारी बति गिा पाउिे छैि ।

कायक

ारी

(११) प्रमख

कायक

ारी अनधकृ तलाई आफ्िो पदबाट तटाउिु अजघ निर्लाई आफ्िो

सफाई पेश गिे मिानसब मौका ठदिु पिेछ ।

(१२) प्रमख

कायक

ारी अनधकृ तको सेवा, शत,

पाररश्रनमक तथा अन्य सवु वधा तोवकए

बमोजर्म तिेछ ।

५०. कायसा म्पादि सम्झौता गिाु पिे : (१) मन्रालयले दफा ४९ बमोजर्म नियि तिे प्रमख

कायकारी अनधकृ तसँग कायस

म्पादि सम्झौता गिा

पिेछ ।

(२) उपदफा (१) बमोजर्म कायसम्पादि सम्झौता गदाा उि सम्झौतामा प्रमख

कायकारी अनधकृ तले सम्पादि गिा

पिे काय,

सोको कायय

ोर्िा तथा सम्पादि ति

े कामको

अिग

मि तथा मूल्याङ्कि गिे सूचक सम्बन्धी व्यवस्था उल्लेख गिा

पिेछ ।

(३) प्रमख

कायक

ारी अनधकृ तले कायस

म्पादि सम्झौता बमोजर्मको प्रनतवेदि प्रत्येक

छ मवतिा समाप्त िएको अको मवतिाको पन्र गतेनिर सनमनत समक्ष पेश गिा पिेछ ।

अिस

(४) उपदफा (३) बमोजर्म प्राप्त प्रनतवेदिका सम्बन्धमा सनमनतले आवश्यकता

ार उपसनमनत गठि गरी पन्र ठदिनिर मूल्याङ्कि गिेछ ।

(५) उपदफा (४) बमोजर्म गररएको मूल्याङ्किको प्रनतवेदि सनमनतले सात ठदिनिर

मन्रालय समक्ष पेश गिा पिेछ ।

५१. प्रमखु कायका ारी अनधकृ तको काम, कतव्य र अनधकार : यस ऐिमा अन्यर लेजखएको काम,

कतव्य र अनधकारको अनतररि प्रमख

कायक

ारी अनधकृ तको अन्य काम, कतव्य र अनधकार

देताय बमोजर्म तिेछ :-

(क) सनमनतको निणय कायाान्वयि गिे वा गराउिे,

(ख) कोषको रणिीनत ववकास योर्िा तर्मा पेश गिे,

ा गरी सनमनत समक्ष स्वीकृ नतको लानग

(ग) वावषक

आय व्ययको वववरण तथा वावषक

प्रनतवेदि तर्मा

ा गरी सनमनत समक्ष

स्वीकृ नतको लानग पेश गिे, (घ) सनमनतबाट स्वीकृ त दीघक

ालीि रणिीनतक ववकास योर्िा र वावषक

कायिम कायाान्वयि गिे वा गराउिे,

(ङ) कोषबाट िए गरेका कामतरुको प्रगनत वववरण आवनधक रुपमा सनमनत समक्ष पेश गिे,

(च) कोषको दैनिक आनथक तथा प्रशासि सञ्चालि तथा व्यवस्थापि गिे एवं

मातततका कमच गिे,

ारीको रेखदेख, नियन्रण, निदेशि, अिग

मि र सप

रीवेक्षण

(छ) कोषका ववनिन्ि वविाग, शाखा र कायाालयतरूलाई वावषक रुपमा लक्ष्य

निधा ण गरी काया सम्पादि गिा लगाउिे,

(र्) दीघकालीि तथा अल्पकालीि योर्िा एवं कायि पेश गिे,

मतरु तयार गरी सनमनतमा

(झ) स्वीकृ त योर्िा एवं कायि गराउिे,

मतरुलाई लक्ष्य अिस

ार कायाान्वयि गिे,

(ञ) काया प्रगनतको रैमानसक समीक्षा गरी तत्सम्बन्धी प्रनतवेदि र कोषको रैमानसक ववत्तीय प्रनतवेदि सनमनतमा पेश गिे,

(ट) स्वीकृ त बर्ेट अन्तगत घर, र्ग्गा वा मजे शि तथा अरु उपकरणतरू खरीद

वा बतालमा नलिे र त्यसको ममत सम्िार गराउिे,

(ठ) कोषको आनथक कारोबारको लानग कु िै पनि व्यजि, फमा वा कम्पिीसगँ

ठे क्कापट्टा सम्बन्धी सम्झौता गिे,

(ड) कोषको आवश्यकता अिसार सनमनतले तोके बमोजर्म ऋण नलि सक्िे र

यसरी ऋण नलँदा प्रचनलत कम्पिी सम्बन्धी कािूि अिसार गिे,

(ढ) सनमनतले निधा

ण गरेका शता तथा आधारमा िि

ािीको प्रवियामा एर्ेन्ट

बैङ्कको छिौट काया गिे,

(ण) कोष सञ्चालि गिे सम्बन्धमा तोवकए बमोजर्मका अन्य कायतरू गिे ।

५२. कमचा ारी सम्बन्धी व्यवस्था : (१) कोषको काम प्रिावकारी रुपले सञ्चालि गिको लानग

कोषमा आवश्यक संख्यामा कमच (२) कोषमा रतिे कमचा

ारी रतिेछि् ।

ारीको नियजु ि, पाररश्रनमक तथा सेवाका शता सम्बन्धी अन्य

व्यवस्था तोवकए बमोजर्म तिेछ ।

(३) कोषले आवश्यकता अिसार अवनध तोकी ववशेषज्ञ सवाे करारमा नलि सक्िेछ।

(४) उपदफा (३) बमोजर्म करारमा नलइएका ववशेषज्ञको सेवाको शत, पाररश्रनमक र

अन्य व्यवस्था करारमा उल्लेख िए बमोजर्म तिेछ ।

(५) सनमनतले निधारा ण गरेको आधार र शतम कमचारीतरू सेवा करारमा नलि सवकिेछ ।

ा स्वीकृ त दरबन्दीको अधीिमा रती

पररच्छेद – ९ ववववध

५३. कोष र िेपाल राṶ बैङ्कले समन्वयात्मक काया गिे : कोष र िेपाल राṶ बैङ्क दव

ैले सावर्

निक

िीनतको उद्देश्य प्रानि गिा र ववत्तीय क्षेरप्रनत सवसाधारणको ववश्वास सनु िजश्चत गिा एक

आपसमा समन्वय र सतयोग पर्ु याउि देताय बमोजर्मको काया गिेछि् :- (क) तथ्याङ्क र सूचिाको आदाि प्रदाि गिा आवश्यक सम्झौता गिे,

(ख) बैङ्क तथा ववत्तीय संस्थालाई इर्ार्तपर ठदँदा र निक्षेप सरु क्षण प्रमाणपर

प्रदाि गिे प्रवियामा सतयोग पर्ु याउिे,

(ग) िेपाल राṶ बैङ्कले कु िै बैङ्क वा ववत्तीय संस्थालाई शीघ्र सधारात्मक कायमा

लैर्ाँदा वा समस्याग्रस्त घोषणा गदाा कोषलाई सूचिा प्रदाि गिे,

(घ) िेपाल राṶ बैङ्कले कु िै बैङ्क वा ववत्तीय संस्थालाई संरक्षकत्व, सम्िाववत प्रापक वा ववत्तीय नलजक्वडेशि प्रणालीको कारबाती गदाा कोषलाई सूचिा ठदिे,

(ङ) ववत्तीय जस्थरतामा कु िै सम्िाववत खतरा आउि सक्िे पररजस्थनत देखेमा यथाशक्य चाँडो एक आपसमा र्ािकारी गराउिे,

(च) िेपाल राṶ बैङ्कले कु िै बैङ्क वा ववत्तीय संस्थालाई निक्षप सकलं िमा रोक

लगाएमा, इर्ार्तपर रद्द गरेमा, व्यवस्थापि नियन्रणमा नलएमा तय र्ािकारी कोषलाई गराउिे।

सको

५४. अनधकार प्रत्यायोर्ि : (१) सनमनतले आफ्िो अनधकार मध्ये के ती अनधकार अध्यक्ष, सदस्य

वा सनमनतले गठि गरेको दफा १३ बमोजर्मको उपसनमनत वा प्रमख प्रत्यायोर्ि गिा सक्िेछ ।

कायकारी अनधकृ तलाई

(२) प्रमख कायकारी अनधकृ तले आफू लाई प्राप्त अनधकार मध्ये के ती अनधकार

कोषका अनधकृ त कमचारीलाई प्रत्यायोर्ि गिा सक्िछ ।

५५. सतयोग आदाि प्रदाि सम्बन्धी व्यवस्था : मन्रालय र कोषले एक आपसमा तरलता

व्यवस्थापि सम्बन्धी सम्झौता गरी निक्षेप सरक्षणका सम्बन्धमा आवश्यक सचू िा, तथ्याङ्क

तथा ववशेषज्ञ सेवाका लानग सतयोगको आदाि प्रदाि गिेछि् ।

५६. निदेशि ठदि सक्िे : (१) िेपाल सरकारले निक्षेप तथा कर्ाा सर

क्षणका सम्बन्धमा कोषलाई

आवश्यकता अिसार निदशे ि ठदि सक्िेछ ।

(२) उपदफा (१) बमोजर्म ठदएको निदेशिको पालिा गिा

कोषको कतव्

य ति

ेछ ।

५७. गोपिीयता राख्िु पिे : (१) कोषको पूवा स्वीकृ नत नबिा अध्यक्ष, सदस्य, प्रमख

कायक

ारी

अनधकृ त वा कु िै पनि कमच

ारी वा करारमा रतेका व्यजिले देतायका काया गिा

तँद

ैि :-

(क) आफ्िो काम कारबाती सम्बन्धी तथ्याङ्क र सूचिाको सराकी वा प्रकाशि, र

(ख) निर्ी फाइदाको निजम्त त्यस्ता तथ्याङ्क र सूचिा प्रयोग गिा वा गराउि ।

(२) उपदफा (१) मा र्िसकै कु रा लेजखएको िए तापनि प्रचनलत कािूि बमोजर्म

अिसन्धाि गिे प्रयोर्िको लानग अनधकार प्राप्त निकायबाट माग गररएका वववरण उपलब्ध

गराउँदा गोपिीयता िंग िएको मानििे छैि ।

५८. काम कारबाती बदर ितिु े : अध्यक्ष, सदस्य वा प्रमख

कायक

ारी अनधकृ तको नियजु ि वा

सनमनतको गठिमा कु िै रीत िपगेको वा अध्यक्ष वा सदस्यको पद ररि रतेको कारणले

मार कोष वा सनमनतको कु िै काम कारबाती बदर तिे छिै ।

५९. असल नियतले गरेकोमा बचाउ : (१) यो ऐि वा यस ऐि अन्तगत बि ो नियम वा ववनियम

बमोजर्म असल नियतले गरेको कु िै काम कारबातीको सम्बन्धमा अध्यक्ष, सदस्य, प्रमख

कायकारी अनधकृ त वा कोषका कु िै कमच छैि ।

ारी व्यजिगत वा सामवु तक रुपले र्वाफदेती ति

तर र्ािार्ाि वा गलत मिसायबाट गररएको कु िै कामको सन्दिमा ििे निर्

व्यजिगत रुपमा जर्म्मेवार तिेछि् ।

(२) यो ऐि वा यस ऐि अन्तगत बिेको नियम वा ववनियमको पालिा गिको

निनमत्त असल नियतले गरेको वा गिा खोर्ेको कु िै कु राले ति

आएको वा ति

े तानि

िोक्सािीको सम्बन्धमा अध्यक्ष, सदस्य, प्रमख

कायक

ारी अनधकृ त वा कोषका कु िै कमच

ारी

ववरुि कु िै वकनसमको मद्द

ा परेमा त्यस्तो मद्द

ाको खचा कोषले व्यतोिेछ ।

तर र्ािार्ाि वा गलत मिसायबाट गररएको कु िै कामको सन्दिम खचा कोषले व्यतोिे छैि ।

ा परेको मद्द

ाको

६०. प्रनतवेदि पेश गिाु पिे : कोषले प्रत्येक आनथक वषा समाप्त िएको छ मवतिानिर आफ्िो

वावषक

प्रनतवेदि मन्रालय समक्ष पेश गिा

पिेछ र सोको प्रनत िेपाल राṶ बैङ्कलाई समेत

ठदिु पिेछ ।

६१. िेपाल सरकारसगँ सम्पका : कोषले िेपाल सरकारसग पिेछ ।

सम्पका राख्दा मन्रालय माफा त राख्ि

६२. कोषमा स्वत: पररणत तिु े : कम्पिी ऐि, २०६३ बमोजर्म स्थापिा िएको निक्षेप तथा कर्ाा

सरक्षण निगम (प्रा.) नल. यो ऐि प्रारम्ि िए पनछ स्वतः कोषमा पररणत िएको मानििेछ ।

६३. कोष ववघटि गिा सक्िे : (१) िेपाल सरकारले यस ऐि बमोजर्म सरक्षण िएको निक्षप वा

कर्ााको दाबी ििािी गिा कोष असमथा िएमा कोषको ववघटि गिा सक्िेछ ।

(२) उपदफा (१) बमोजर्म कोष ववघटि गरेमा कोषको सम्पजत्त तथा दावयत्वको

जर्म्मेवारी िेपाल सरकारको तिेछ ।

६४. यसै ऐि बमोजर्म तिु े : प्रचनलत िेपाल कािूिमा र्िसकै कु रा लेजखएको िए तापनि यस

ऐिमा लेजखएको कु रामा यसै ऐि बमोजर्म तिेछ ।

६५. नियम बिाउिे अनधकार : (१) िप

ाल सरकारले यस ऐिको काया

वयि गिा आवश्यक पिे

देतायका ववषयमा नियम बिाउि सक्िेछ :-

(क) प्रमख

कायक

ारी अनधकृ तको सेवा, शता पाररश्रनमक तथा अन्य सवु वधा,

(ख) निक्षेप सर

(ग) कर्ाा सरु

क्षण सम्बन्धमा, क्षण सम्बन्धमा,

(घ) ववशेष योगदाि सम्बन्धमा र

(ङ) िेपाल सरकारले तोके का अन्य क्षेरतरूको सर

क्षण सम्बन्धमा ।

६६. ववनियम बिाउिे अनधकार : (१) आफ्िो काम कारबातीलाई व्यवजस्थत गिा कोषले यो ऐि

तथा यस ऐि अन्तगत सक्िेछ ।

बि ो नियम प्रनतकू ल िति

े गरी आवश्यक ववनियम बिाई लागू गि

(२) कोषले उपदफा (१) ले ठदएको अनधकारको सवसामान्यतामा प्रनतकू ल प्रिाव

िपिे गरी देतायका ववषयमा ववनियम बिाउि सक्िेछ :-

(क) क्षनतपूनता प्रविया, दाबी िि (ख) लगािी िीनत सम्बन्धी,

ािी तथा शोधििाा प्रविया सम्बन्धी,

(ग) सर

जक्षत सदस्य संस्थाले बझ

ाउिु पिे वावषक

सरक्षण शल्

क सम्बन्धी,

(घ) सदस्यता प्रमाणपर र सत्यता प्रमाणीकरण ववनध प्रविया सम्बन्धी,

(ङ) कोषका कमचा (च) कोषको आनथक

ारीको सेवा शता सम्बन्धी,

, प्रशासि तथा लेखा परीक्षण सम्बन्धी,

(छ) सेवा तथा मालसामाि खररद प्रविया सम्बन्धी, (र्) एर्ेन्ट बैङ्क र ववत्तीय नलजक्वडेटर सम्बन्धी,

(झ) कमचारी ववनियमावली, र्िशजि रोर्गार सम्बन्ध, रोर्गार करारको शततरु सम्बन्धी,

(ञ) सनमनतको बैठक प्रविया सम्बन्धी,

(ट) कोषको सङ्गठिात्मक ढाँचा तथा कायसम्पादि सम्बन्धी,

(ठ) कायक्षमता र जर्म्मवारीके ो अनधकार प्रत्यायोर्ि सम्बन्धी र

(ड) कोषको कायसम्पादिका लानग आवश्यक पिे अन्य ववषय सम्बन्धी ।

(३) कोषलाई आनथक दावयत्व तथा दीघकालीि असर पिे ववषयको ववनियम

बिाउँदा मन्रालयको स्वीकृ नत नलिु पिेछ ।

६७. निदेजशका तथा कायवा वनध बिाई लागू गिे : कोषले यस ऐिको कायाान्वयि गिा तथा आफ्िो

काम कारबातीलाई पारदशी, सरल र स्पि बिाउि यो ऐि वा यस ऐि अन्तगत बिेको

नियम वा ववनियमको अनधिमा रती समय समयमा आवश्यक निदेजशका तथा कायवा वनध बिाई लागू गिा सक्िेछ ।

६८. बचाउ : (१) यो ऐि प्रारम्ि तिु अजघ कम्पिी ऐि, २०६३ बमोजर्म स्थापिा िएको निक्षेप

तथा कर्ाा सरक्षण निगम (प्रा.) नल. बाट िए गरेका काम कारबाती यसै ऐि बमोजर्म िए

गरेको मानििेछ ।

(२) उपदफा (१) मा उल्लेख िए बमोजर्मको निक्षेप तथा कर्ाा सर

क्षण निगम

(प्रा.) नल. को चल अचल सम्पजत्त लगायतको र्ायर्ेथा, दावयत्व र कम्पिीमा कायरत

कमचारी स्वत: कोषमा पररणत िएको मानििेछ ।

(३) यो ऐि प्रारम्ि तँदाका बखत उपदफा (१) मा उल्लेख िए बमोजर्मको निक्षेप

तथा कर्ाा सर

क्षण निगम (प्रा.) नल. मा कायर

त मताप्रबन्धक निर्को बाँकी पदावनधसम्म

कोषको कायकारी अनधकृ तको रूपमा बताल रतिेछ ।