��Wयालाई स्प� र पारदशẺ बनाउन कम्पनीको सञ्चालक स�म�तले �नयमावल�को �नयम ४९ को उप�नयम (२) को अ�धकार �योग गर� “हाइ�ोईलेक्���सट� ईन्भे�मेन्ट एण्ड डेभलपमेन्ट कम्पनी �ल�मटेड, लगानी नी�त, २०८०” स्वीकृ त गर� लागू गरेको छः
�स्तावना
सञ्चालक स�म�तबाट स्वीकृ त �म�तः २०८०/०४/०५
हाइ�ोईलेक्���सट� ईन्भे�मेन्ट एण्ड डेभलपमेन्ट कम्पनी �ल�मटेड लगानी नी�त, २०८०
कम्पनीले प�रचालन गरेको रकमको कम्पनीको �वन्धप� तथा �नयमावल�मा भएको व्यवस्था बमोिजम
सरिक्षत, दक्षतापूणर् एवम् �भावकार� रुपमा ��तफलय� क्षे�मा लगानी गनर् तथा लगानी सम्बन्धी �नणय
��Wयालाई स्प� र पारदशẺ बनाउन कम्पनीको सञ्चालक स�म�तले �नयमावल�को �नयम ४९ को उप�नयम (२) को अ�धकार �योग गर� “हाइ�ोईलेक्���सट� ईन्भे�मेन्ट एण्ड डेभलपमेन्ट कम्पनी �ल�मटेड, लगानी नी�त, २०८०” स्वीकृ त गर� लागू गरेको छः
१. संिक्ष� नाम र �ारम्भ
१.१ यस नी�तको नाम “हाइ�ोईलेक्���सट� ईन्भे�मेन्ट एण्ड डेभलपमेन्ट कम्पनी �ल�मटेड, लगानी नी�त, २०८०” रहेको छ।
१.२ यो नी�त सञ्चालक स�म�तबाट स्वीकृ त भएको �म�तबाट �ारम्भ हन
२. प�रभाषाः �वषय वा �स�ले अक� अथर् नलागेमा यस नी�तमा,
ेछ।
(क) “एकल �ाहक कजार् सीमा” भ�ाले कम्पनीबाट �च�लत कानून वमोिजम स्थापना भएको कु नै कम्पनी वा सोको सहायक कम्पनी वा सो कम्पनी स्थापना गन� कु नै व्यि� वा समूह मख्य �व�र्क रहेको अन्य कम्पनीलाई एकल वा सह�व�ीयकरण वा संयू� रुपमा �दान गनर् स�कने कजार्को अ�धकतम सीमालाई सम्झनु पछर्। यस �योजनका ला�ग मख्य �व�र्क भ�ाले १०% वा सो भन्दा बढ� शेयर धारण गरेको, सञ्चालक स�म�तमा अध्यक्ष xx
सञ्चालक रहेको, कायकर् अवस्थालाई सम्झनु पछर्।
ार� �मख
भई कायर् गरेको वा ऋणमा जमानत �दान गरेको
(ख) “आयोजना” भ�ाले जल�व4त
तथा न�वकरणीय ऊजा
ो उत्पादन, �सारण वा �वतरण गन�
आयोजनालाई सम्झनु पछर्। सो शब्दले त्यस्तो आयोजना सञ्चालन गन� वा जल�व4त तथा
न�वकरणीय ऊजार्को व्यापार वा �ा�व�धक परामशकर् कम्पनी वा संग�ठत संस्थालाई समेत जनाउने छ।
ो व्यवसाय गन� उ�ेश्यले स्थापना भएको
(ग) “कम्पनी” भ�ाले हाइ�ोईलेक्���सट� ईन्भे�मेन्ट एण्ड डेभलपमेन्ट कम्पनी �ल�मटेडलाई
सम्झनु पछर्।
(घ) “कजार् लगानी” भ�ाले कम्पनीबाट आयोजनामा एकल रुपमा वा अन्य ब�क तथा �व�ीय
संस्थासगँ सह�व�ीयकरण अन्तगत रहेर ग�रने कजार् लगानीलाई सम्झनु पछर्।
(ङ) “पूजी कोष” भ�ाले कम्पनीको च�ा पूजी, अ�वत�रत मनाफा तथा जगेडा कोषमा छु �ाईएको रकमको योगलाई सम्झनु पछर्।
(च) “�त्यक्ष कजा” भ�ाले कम्पनी एक्लैले कु नै आयोजना �वकास वा सञ्चालन गनर् �वाह हन
कजार् सम्झनु पछर्।
(छ) “�मख
कायक
ार� अ�धकृ त” भ�ाले कम्पनीको �मख
कायक
ार� अ�धकृ त सम्झनु पछर्।
साथै, सो शब्दले कम्पनीको दै�नक कायर् सञ्चालन गनर् सञ्चालक स�म�तबाट िजम्मेवार�
पाएको �न�म� वा कायम मक
ायम �मख
कायक
ार� अ�धकृ तलाई समेत जनाउने छ।
(ज) “ब�क वा �व�ीय संस्था” भ�ाले �च�लत कानून बमोिजम स्थापना भई नेपाल रा� ब�कबाट
�व�ीय कारोवार गनर् स्वीकृ �त �ा� ब�क वा �व�ीय संस्था सम्झनु पछर्। सो शब्दले �च�लत कानून बमोिजम स्थापना भएका �नक्षेप वा �नय�मत योगदान स्वीकार गन� संस्था, वीमा
कम्पनी र प र्बीमा कम्पनीलाई समेत जनाउनेछ।
(झ) “संय�
कजा”
भ�ाले कु नै कम्पनी वा संस्था वा त्यस्तो कम्पनी वा संस्थाले सञ्चालन
गरेको कु नै प�रयोजनालाई कम्पनीले अन्य संस्थागत लगानीकतार्सँग �मल� अलग अलग
�धतो �लई वा एउटै �धतो प�रपासू गर� �वाह भएको कजार् सम्झनु पछर्।
(ञ) “सह�व�ीयकरण कजा” भ�ाले �च�लत कानून वमोिजम स्थापना भएका ब�क वा �व�ीय
संस्थासँग �मलेर पा�रपासक
ो आधारमा जोिखम तथा �धतो �वभाजन हन
े गर� आयोजनालाई
�वाह भएको कजार् सम्झनु पछर्।
(x) “स्वपजी लगानी” भ�ाले कम्पनीबाट आयोजनाको शेयरमा भएको लगानीलाई सम्झनु पछर्।
३. मागदशक
यस शव्दले आयोजनामा भएको लगानीको स्वपज
�स�ान्तः
ीको अंशलाई समेत जनाउनेछ।
3.१ �च�लत कानून, कम्पनीको �वन्धप� तथा �नयमावल� एवम् नेपाल रा� ब�कले जार� गरेको
�नद�शन तथा मागद
शनको अ�धनमा रह� कम्पनीले प�रचालन गरेको रकम सर
िक्षत र न्यून
जोिखमय�
हने, लगानीकतार्लाई उपय�
��तफल �दने, कम्पनीको लगानीको �व�व�धकरण
हने तथा नेपाल सरकारको ह�रत ऊजाको ल�य परा गनर् सहयोग गन� �स�ान्तबाट
४. उ�ेश्यः
कम्पनीको लगानी नी�त �नद�िशत हन
ेछ।
4.१ लगानीका सम्भा�वत जोिखमहरुको प
ार्नम
ान, प�हचान र न्यू�नकरण गद� कम्पनीले प�रचालन
गरेको �व�ीय �ोतको सर
िक्षत, �भावकार�, ��तफलय�
र दक्षतापण
र् प�रचालनको
माध्यमबाट उपय� लगानी सरचं ना �नमार्ण गर� लगानीकतार्लाई न्यायोिचत ��तफल �दान
गनर्
यस नी�तको मलभत
उ�ेश्य हन
ेछ। अन्य उ�ेश्य देहाय बमोिजम हन
ेछनः
(क) लगानीमा अन्तर �न�हत जोिखम तथा ��तफलको मूल्या�नको आधारमा उच्चतम
��तफल �ा��को �न�म� उपय� लगानी सरचं नाको प�हचान गन�,
(ख) लगानी सम्बन्धी �नणयको मापदण्ड र ��Wयालाई सरल, स्प� र पारदशẺ बनाई
लगानी �वस्तार र �व�व�धकरण गन�,
(ग) �व�ीय �ोतको प�रचालनको �भावका�रता अ�भव�ृ � गर� तरलता व्यवस्थापनलाई चस्ु त बनाउने।
(घ) लगानी पवू र् ग�रने आयोजना �व�षण तथा मल्यू ा�न एवम् लगानी �वाह र आयोजना
सञ्चालनको Wममा हन
े आयोजनाको अनग
मन तथा मल्
यांकनका माध्यमबाट लगानी
५. रणनी�तः
जोिखमको पूवार्नम
xx, प�हचान र न्यू�नकरणलाई �भावकार� बनाउने।
५.१ लगानी �व�र्नः
(क) लगानीयोग्य आयोजनाहरुको प�हचानका ला�ग नेपाल सरकारका �नकाय, जल�व4त
एवम् ऊजार्सगँ सम्बिन्धत सावज�नक सस्ं था तथा सरोकारवाला �नकायहरु, नीिज
क्षे�का ऊजार् उत्पादक संस्थाहरु लगायतका �नकायहरुसगँ सहकायर् गन�।
(ख) ऋण लगानीका ला�ग सह�व�ीयकरण गठन गनर् वािणज्य ब�कहरु, पूवार्धार �वकास
ब�कहरु, कमचार� स�य कोष, नाग�रक लगानी कोष लगायतका अन्य सरकार� तथा
नीिज ब�क तथा �व�ीय संस्थाहरुसँग सहकायर् गन�।
(ग) लगानी सम्बन्धी �नणय ��Wयालाई वस्त�ु न� र �छटो छ�रतो बनाउने।
५.२ �व�ीय �ोत प�रचालनः
(क) लगानीका ला�ग आवश्यक �व�ीय �ोतको उपलव्धता स�नि�त गनर् �व�ीय योजनाका आधारमा �व�ीय �ोत योजना तयार गर� कायार्न्वयन गन�।
(ख) अन्य �व�ीय उपकरणहरु (Financial Instruments) बाट तलनात्मक रुपमाकम लागत
भएको र द�घकाल�न �कृ �तको �व�ीय �ोत प�रचालन गनर् रा��य तथा अन्तररा��य
संघ संस्थाहरुसँग सहकायर् गन�।
५.३ लगानी जोिखम व्यवस्थापनः
(क) लगानी पवू र् ग�रने आयोजना �व�ष
ण तथा मूल्यांकन एवम् लगानी �वाह र आयोजना
सञ्चालनको Wममा हन
े आयोजनाको अनग
मन तथा मल्
यांकनका माध्यमबाट लगानी
जोिखमको पूवार्नमान, प�हचान र न्यू�नकरण व्यविस्थत बनाउने।
(ख) लगानी जोिखम न्यू�नकरणका ला�ग �नणय �कृ यालाई सरल, स्प�, पारदिशर् र
प ार्नमानयोग्य बनाउने।
५.४ क्षमता �वकासः
(क) �भावकार� रुपमा लगानी व्यवस्थापन गनर् सक्ने गर� कम्पनीको संस्थागत क्षमता र
�व�स�नयतामा अ�भब�� गन�।
(ख) लगानी दक्षता अ�भब�ृ �का ला�ग संस्थागत क्षमता र मानव संशाधनको �वकास गन�।
६. �ाथ�मकताः
कम्पनीले प�रचालन गरेको �व�ीय �ोतको उपयोग गदार् लगानीका ला�ग उपलव्ध अवसरहरु एवम लगानीको ��तफल, सरक्षा, जोिखम र लगानीको संरचना समेतलाई दृ��गत गर� मूलतः देहायका क्षे�मा �ाथ�मकताका साथ लगानी ग�रनेछः-
६.१ ऋण लगानीः
(क) नेपाल सरकारको स्वा�मत्व वा �नयन्�णमा रहेका सावज�नक �नकाय वा त्यस्ता
�नकायले स्थापना गरेका कम्पनीले �व�र्न गरेका आयोजनाहरु,
(ख) नेपाल सरकारबाट �ाथ�मकता �ा� आयोजनाहरु,
(ग) कमच
ार� स�य कोष, नाग�रक लगानी कोष, सामािजक सरक्षा कोष जस्ता सावज
�नक
�नकाय वा वािणज्य ब�क वा प ार्धार �वकास बक� सहभागी भएको सह�व�ीयकरणको
माध्यमबाट लगानी हने आयोजनाहरु,
(घ) ऋण लगानीमा वैदेिशक लगानी वा वैदेिशक �वकास साझेदारहरु संलग्न रहेका आयोजनाहरु,
(ङ) कम्पनीको नेतत्ृ वमा गठन हन
े सह�व�ीयकरण माफर् त लगानी हन
े आयोजनाहरु,
(च) नीिज क्षे�का अनभवी �व�xxxxxx �वकास हने आयोजनाहरु,
(छ) आयोजना �व�र्क कम्पनीले आयोजना �वकासका ला�ग जार� गरेको सरिक्षत
ऋणप�मा हन
६.२ शेयर लगानीः
े लगानी।
(क) नेपाल सरकारबाट रा��य �ाथ�मकता �ा� आयोजनाहरु,
(ख) नेपाल सरकारको स्वा�मत्व वा �नयन्�णमा रहेका सावज
�नक �नकाय वा त्यस्ता
�नकायले स्थापना गरेका कम्पनीले �व�र्न गरेका आयोजनाहरु,
(ग) सावज
�नक तथा नीिज क्षे�का अनभ
वी �व�र्कबाट �वकास हन
े आयोजनाहरु,
(घ) शेयर लगानीमा �वदेशी लगानीकतार् सहभागी भएका आयोजनाहरु।
६.३ आयोजनाहरुको शेयर तथा ऋणमा लगानी गदार् जोिखम र ��तफल समेतलाई दृ��गत गर�
यथासक्य ठू ला आयोजना तथा रा��य महत्वका जलाशय एवम् अधज आयोजनाहरुलाई �ाथ�मकतामा रािखने छ।
लाशयय�
६.४ कम्पनीको लगानी संरचनामा आयोजनाको �वकास तथा �शारण, �वतरण, व्यापार तथा
�ा�व�धक परामशर् सम्बन्धी आयोजनाको लगानीमा यथासक्य सन्तल लगानी �वाह ग�रने छ।
न कायम हन
े गर�
६.५ मा�थ उल्लेिखत �ाथ�मकता कम्पनीको लगानी सम्बन्धी �नणयको ला�ग सामान्य मागदशन
(general guidelines) मा� हन
ेछन।
प�छल्लो �ाथ�मकताWमको कु नै क्षे�मा लगानी गन�
उपय�
र �व�सनीय वातावरण सज
ना भएमा वा त्यस्तो अवसर �ा� भएमा प�छल्लो
�ाथ�मकताWमको क्षे�मा लगानी गनर् कु नै बाधा पन� छैन।
७. लगानीका क्ष�ः
७.१ �च�लत कान
, कम्पनीको �वन्धप� तथा �नयमावल� एवम् �नयामक�य मागद
शनको
अ�धनमा रह� कम्पनीबाट देहायको क्षे�मा लगानी �वाह हनेछः-
(क) जल�व4त तथा न�वकरणीय ऊजार् �वकास सम्वन्धी आयोजनाहरु,
(ख) �व4त
(ग) �व4त
को �शारण तथा �वतरण सम्बन्धी आयोजनाहरु, व्यापार सम्वन्धी आयोजनाहरु,
(घ) आयोजना �वकासको अध्ययन, �डजाईन, xxxxx, गन� �नकायहरु।
८. ऋण लगानीको सीमाः
�नमार्ण सप
र�वेक्षण आ�दको काय
८.१ कम्पनीको �वन्धप� तथा �नयमावल� एवम् �नयामक�य मागदशनको अ�धनमा रह�
कम्पनीबाट कु नै आयोजनामा �वाह हने कजार्को अ�धकतम सीमा कम्पनीको कू ल पूजी
कोषको देहाय बमोिजमको ��तशत हनेछः
लगानीको क्षे� | सह�व�ीयकरणमा सहभागी भएर कजार् �वाह गदार् | सह�व�ीयकरणको नेतत्व गरेर कजार् �वाह गदार् | आयोजनामा �त्यक्ष वा संय�ु कजार् �वाह गदार् |
सावजर् �नक क्षे�का आयोजनाहरु | २५ ��तशत | ५० ��तशत | २५ ��तशत |
नीिज क्षे�का आयोजनाहरु | 20 ��तशत | २५ ��तशत | 20 ��तशत |
८.२ नीिज क्षे�बाट �वकास हने आयोजनाको हकमा एकल �ाहक कजार् सीमा कम्पनीको कू ल
पूज
ी कोषको २५ ��तशत र सावज
�नक क्षे�बाट �व5धन हन
े आयोजनाको हकमा ५०
��तशत हनेछ। तर, नेपाल सरकारको अ�धकाशं स्वा�मत्व भएको �नकायको सहायक
कम्पनीले �वकास गन� आयोजनामा कजार् �वाह गदार् सो �नकायलाई एकल �ाहक कजा
सीमा लागू हने छनै ।
८.३ कु नै आयोजना �वशेषका ला�ग अन्तरा��य �व�ीय संस्थाहरु, �वदेशी दातृ �नकाय, �वदेशी
लगानीकतार् वा नेपाल सरकारबाट कम्पनी माफर् त लगानी गन� गर� वैदेिशक ऋण, लगानी
वा अनद
ान �ा� भएमा त्यस्तो ऋण, लगानी वा अनद
ानको शतर् बमोिजम नै लगानीको
सीमा कायम हनेछ।
८.४ कु नै आयोजनामा सह�व�ीयकरणमा सहभागी भई वा सह�व�ीयकरणको नेतत्वमा कम्पनीबाट
�वाह हन
े कजार्को अ�धकतम सीमा देहाय अनरु
प हन
ेछः-
(क) सावज
�नक �नकायबाट �वकास हन
े आयोजनाको हकमा कू ल ऋण रकमको अ�धकतम
५० ��तशतसम्म।
(ख) �नजी क्षे�बाट �वकास हन
��तशतसम्म।
े आयोजनाको हकमा कू ल ऋण रकमको अ�धकतम ३५
८.५ सह�व�ीयकरणमा सहभागी भएर वा सह�व�ीयकरणको नेतत्वमा जल�व4त आयोजनामा
कजार् �वाह गदार् कम्पनीको कजा
ो अंश रु. ५० करोड भन्दा कम हन
े छैन। तर,
कम्पनीबाट ऋण वा शेयर लगानी भएका जल�व4त आयोजनाहरुको क्यास्के ड आयोजना
वा क्षमता अ�भव�ृ � गन� गर� �नमा
हने प
क आयोजनाको हकमा यो न्यूनतम सीमा लागू
हनेछैन।
९. शेयर लगानीको सीमाः
९.१ कम्पनीको लगानीको क्षे� �भ�का कु नै प�न आयोजना वा कम्पनीमा शेयर लगानी गदार्
कम्पनीको लगानीको अंश आयोजनाको कु ल शेयर पजू ीको २० ��तशत वा यस कम्पनीको
कु ल पूज
ी कोषको १० ��तशत मध्ये जन
घट� छ सो सीमासम्म मा� हन
ेछ।
१०. लगानीका शतहरुः
१०.१ कम्पनीबाट सह�व�ीयकरण कजार् �वाह गदार् देहायको शतर् प
ा गनर्
पन�छः
(क) कम्पनीको सहभा�गतामा �वाह हन
े सह�व�ीयकरण कजार्का शतह
रु सह�व�ीयकरणको
�नणय
बमोिजम हन
ेछन।
(ख) सह�व�ीयकरणमा सहभागी भई कजार् �वाह गन� स्वीकृ �त �दान गदार् कम्पनीले
आवश्यक शतह
रु तोक्न सक्नेछ। त्यस्ता शतह
रुको अनप
ालना स�ु नि�त हन
अवस्थामा मा� कम्पनी सह�व�ीयकरणमा सहभागी हनेछ।
(ग) सह�व�ीयकरणमा सहभागी भई कजार् �वाह गदार् कम्पनीबाट �वाह हने कजार्को अंश
सामान्यतः सह�व�ीयकरणको नेतत्व गन� बैक वा �व�ीय संस्थाले �दान गन� कजार्
भन्दा बढ� हने छनै ।
(घ) आयोजनाको �नमार्ण अव�ध सम्प� भए प�ात अ�धकतम १५ वषर् �भ�मा कजार् च�ा
गनर् आवश्यक पन� नगद �वाहको स�नि�त हनु पनछ।�
१०.२ कु नै आयोजनालाई सह�व�ीयकरणमा सहभागी नभई कम्पनीले �त्यक्ष वा संय� कजा
�वाह गन� भएमा त्यस्ता कजार्का शतहरु कम्पनीले तोके बमोिजम हनेछन।
१०.३ कम्पनीबाट कु नै आयोजना �वकास गन� उ�ेश्यले स्थापना भएको कम्पनीमा शेयर लगानी
गदार् देहायका शतहरु प
ा भएको हन
ु पन�छः
(क) आयोजनाको सम्भाव्यता अध्ययन भई लाभ, लागत र जोिखमको �व�षण गनर् स�कन
अवस्था भएको हनु पन�छ।
(ख) आयोजनाको सम्भाव्यता अध्ययन ��तवेदनका आधारमा शेयर लगानी र सोबाट �ा�
हने ��तफललाई न्यूनतम १० ��तशतले बVा (Discount) गदार् कायम हने खुद नगद
�वाहको वतर्मान मूल्य (Net Present Value) सकारात्मक हनु पन�छ।
(ग) आयोजनाबाट हन
े उत्पादन वा सेवाको बजार स�ु नि�त हन
े गर� सम्विन्धत �नकायसँग
ख�रद �वW�को सम्झौता भएको हन
ु पन�छ। तर, लगानी सम्बन्धी �नणय
गदार् ख�रद
�वW�को सम्झौता भईनसके को हकमा आयोजनालाई लगानी रकम भ�ानी गनपर् ूव
सो सम्झौता भई सक्नपन� शतर् तोक� लगानी स्वीकृ त गनर् स�कनेछ।
(घ) कम्पनीले शय
र लगानी गन� कम्पनी पिब्लक �ल�मटेड कम्पनी हन
ु पन�छ। �ाईभेट
�ल�मटेड कम्पनी भए �च�लत कानून अनस
ार पिब्लक �ल�मटेड कम्पनी हन
योग्य
हनु पन� एवम् पिब्लक �ल�मटेड कम्पनीमा रुपान्तरण हने ��तव�ता जनाएको हन
पन�छ।
(ङ) कम्पनीले शय
र लगानी गन� कम्पनीले �च�लत कान
बमोिजम सवस
ाधारणका ला�ग
शेयर �नश्कासनको व्यवस्था गनर् पन�छ।
१०.४ आयोजनाको �कृ �त र जोिखमको मा�ा सम अन्य थप शतहरु �नधार्रण गनर् सक्नेछ।
का आधारमा लगानी स्वीकृ त गदार् कम्पनीले
१०.५ दफा १०.३ मा जनसक
ै कु रा लेिखएको भए ताप�न कु नै सावज
�नक �नकाय वा �वदेशी
लगानीकतार्सगँ को साझेदार�मा �वकास ग�रने जल�व4त वा अन्य नवीकरणीय ऊजार्
आयोजनाका हकमा लगानीका शतहरु सोह� साझेदार�मा उल्लेख भए बमोिजम हने छन।
११. कम्पनीबाट लगानी नहने आयोजनाहरुः
११.१ देहायका आयोजनाहरुमा कम्पनीले स्वपजू ी वा कजार् लगानी गन� छनै ः
(क) एकजना मा� �ाकृ �तक व्यि� वा प�रवारका सदस्यमा� �मख सस्ं थापक रहेको वा
सञ्चालक स�म�तमा प�रवारका सदस्यहरुको बहम कम्पनीले �वकास गन� आयोजना,
त संख्या रहेको कम्पनी वा त्यस्तो
(यस �योजनका ला�ग “प�रवार” भ�ाले प�त, पत्नी, छोरा, बहार�, छोर�, धमप�,
बाब,
आमा, सौतेनी आमा, सासू, ससरा, दाज,
भाउजू, भाइ, भाइ बह
ार�, �दद�, �भनाज,
ब�हनी, ब�हनी ज्वाइँ , साला, साल�, ना�त/ना�तनी (छोरा वा छोर�का सन्तान) आ�द सम्झनु पछर्।)
(ख) एकलौट� व्यवसाय, सहकार� संस्था वा साझेदार� फमब
ाट �वकास हन
े आयोजना,
(ग) पच्चीस मेगावाट भन्दा कम क्षमताको जल�व4तु आयोजनाको क्यास्के ड वा पूरक आयोजना बाहेक),
आयोजना (लगानी भइसके का
(घ) �च�लत कानून बमोिजम ब�कको ऋण न�तर� कालोसूचीमा समावेश भएको व्यि� वा
कम्पनी �मख
संस्थापक वा आधारभत
शेयरधनीको रुपमा संलग्न रहेको आयोजना
(कालोसूचीमा बहाल रहेको अवस्थासम्म),
(ङ) �च�लत कानून बमोिजमको �नयामक �नकायबाट कारवाह� भएको व्यि� वा कम्पनी
�मख
संस्थापक वा आधारभत
शेयरधनीको रुपमा संलग्न रहेको आयोजना (त्यस्तो
कारवाह� वहाल रहेको अव�धसम्म)।
११.२ सह�व�ीयकरणमा सहभागी भई वा सह�व�ीयकरणको नेतत्व गर� कजार् �वाह गदार्
आयोजनाको कू ल लागतमा कू ल कजार्को अंश ८० ��तशत भन्दा बढ� हन कम्पनीले कजार् लगानी गन� छैन।
े आयोजनामा
११.३ अन्य कु नै प�न ब�क वा �व�ीय संस्थामा �नष्कृ य कजार् (Non-Performing Loan) मा
वगẺकरण भएको कजार् �तन� �योजनका ला�ग कम्पनीबाट कजार् वा प क छैन।
जार् �दान ग�रन
१२. कजार् स्वाप तथा पूनकजार् सम्बन्धी व्यवस्थाः
१२.१ �नमा
को Wममा रहेका वा �नमा
सम्प� भई सके का प�रयोजनाले सा�वकमा अन्य बै�
तथा �व�ीय संस्थाबाट �लएको कजार् भ� गर� �लन सक्नेछ।
ानी गन� �योजनका ला�ग कम्पनीले कजार् स्वाप
१२.२ �नमार्ण सम्प� भई सञ्चालनमा रहेको र कजार् च�ा भई सके को (Debt Free) आयोजना
र सोको नगद �वाहको �धतोमा अक� आयोजनाको �नमाणका ला�ग लगानी गनर् कम्पनीले
प कजार् �दान गनर् सक्नेछ।
१२.३ �नमार्ण सम्प� भई सञ्चालनमा आएको वा �नमार्णको Wममा रहेको आयोजनाको �नमाणर्
अव�धको थप दा�यत्व भ�ानीका ला�ग कम्पनीले एक्लैले वा सह�व�ीयकरणमा सहभागी
भएर अल्पकाल�न वा द�घक
१३. तरलता व्यवस्थापन:
ाल�न कजार् वा प क
जार् �दान गनर् सक्नेछ।
१३.१ कम्पनीले आफ्नो कु ल �व�ीय �ोतको कम्तीमा पा ��तशत रकम तरल सम्प�तको रुपमा
रा� सक्नेछ। त्यस्तो तरल सम्प�त तरुन्तै नगदमा प�रणत गनर् स�कने �कृ �तका
अल्पकाल�न उपकरणहरुमा वा बढ�मा एक वषर् अव�धको म� स�कनेछ।
ती �नक्षेपमा लगानी गन
१३.२ यस नी�त अनरु
प कजार् �वाह तथा लगानी गदार् व्यवस्थापन गनपर्
न� तरलताको सीमा
कोषको सम्पि� दा�यत्व स�म�तले समय समयमा �नधार्रण गरेबमोिजम हन
१३.३ तरलताको सीमा �नधार्रण गदार् �त्येक म�हनाको नगद �ा�� र नगद भ�ु
ेछ।
ानीको अनम
ानका
आधारमा कम्तीमा छ म�हनाको दा�यत्व भ�ानीका ला�ग आवश्यक तरलताको उपलव्धता
स�ु नि�तता हन
१४. लगानी सम्बन्धी �नणयर्
े गर� �नधार्रण गनर्
��Wयाः
पन�छ।
१४.१ कम्पनीबाट कु नै प�न आयोजना वा कम्पनीमा ग�रने लगानी सञ्चालक स�म�तबाट स्वीकृ त
हनु पन�छ। तर, सञ्चालक स�म�तले आवश्यकता अनसार �नि�त मापदण्ड, सीमा र शत
तोक� लगानी स्वीकृ त गन� �त्यायोजन गनर् सक्नेछ।
१४.२ लगानीका ला�ग �स्ता�वत आयोजनाको मूल्या�न तथा �व�ष
णको मापदण्ड र लगानीको
�नणय
��Wया सञ्चालक स�म�तबाट स्वीकृ त काय�व�ध बमोिजम हन
ेछ।
१४.३ कम्पनीबाट लगानी भएका आयोजनाहरुको अनगमन तथा मल्ू या�न स्वीकृ त काय�व�ध
बमोिजम हन
१५. लगानी संरचनाः
ेछ।
१५.१ द�गो एवम् आकषक ��तफलको स�नि�तताका ला�ग आयोजनाहरुको शये र तथा ऋणमा
लगानी संरचना | अ�धकतम |
ऋण लगानी | कु ल लगानीको 7५ ��तशतसम्म |
शेयर लगानी | कु ल लगानीको 3५ ��तशतसम्म |
सन्त�ु लत रुपले लगानी गन� गर� द�घक बमोिजम तयार ग�रनेछः
ाल�न लगानी संरचना (Investment Portfolio) देहाय
१५.२ प�रचालन भएको �व�ीय �ोतको न्यूनतम ८० ��तशत रकम जल�व4त आयोजनामा लगानी ग�रनेछ।
सँग सम्बिन्धत
१५.३ जल�व4तसगँ सम्बिन्धत आयोजनामा भएको कु ल लगानी मध्ये न्यूनतम ७५ ��तशत
जल�व4त �वकाससँग सम्बिन्धत आयोजनामा र अ�धकतम २५ ��तशतसम्म जल�व4तको
�शारण, �वतरण तथा व्यापारसँग सम्बिन्धत आयोजनाहरुमा लगानी गन� गर� पोटर्फो�लयो व्यवस्थापन ग�रनेछ।
१६. लगानीको द�घक
ाल�न तथा वा�षक
ल�यः
१६.१ लगानीका अवसर र सम्भावनाको �व�षणका आधारमा लगानी र सोको सरचं नाको
द�घकाल�न रणनी�त र ल�य �नधार्रण ग�रनेछ।
१६.२ कम्पनीको नगद �वाह, �व�ीय �ोत प�रचालनको सम्भावना, लगानीको ��तव�ता समेतका
आधारमा द�घक
ाल�न ल�य �ा�� हन
े गर� लगानीको वा�षक
ल�य �नधार्रण ग�रनेछ।
१७. लगानी जोिखम व्यवस्थापनः
१७.१ कम्पनीबाट भएको वा हन
े लगानीको जोिखम व्यवस्थापनको ला�ग सञ्चालक स�म�तले
अलग्गै नी�त तथा काय�र् व�ध तयार गर� लागू गन�छ।
१७.२ लगानीका सम्भा�वत जोिखमहरुको प
ार्नम
ान, प�हचान र न्यू�नकरण गनर् कम्पनी �भ�
आवश्यक संयन्� र संस्कृ �तको �वकास ग�रनेछ।
१८. कजार् वगẺकरण सम्बन्धी व्यवस्थाः
१८.१ कम्पनीबाट भएको कजार् लगानीको कजार् वगẺकरण तथा कजार् नोक्सानी सम्बन्धी व्यवस्था नेपाल रा� ब�कबाट बैक तथा �व�ीय संस्थालाई जार� भएको �नद�शनमा �नधार्�रत मापदण्ड
बमोिजम हन
१९. खारे जी तथा बचाउः
ेछ।
१९.१. कम्पनीको Treasury and Investment Policy खारेज ग�रएको छ।
१९.२. सा�वकको Treasury and Investment Policy अनसार भएका सम्पूणर् कायह
रु यसै नी�त
अनरुप भएको मा�ननेछ।
१९.३. कम्पनीमा हाल �चलनमा रहेको ऋण तथा स्वपूजी सम्बन्धी कायार्�व�ध यस नी�त अन्तगत
बनेको मा�ननेछ। त्यस काय�व�धमा उल्लेख भएको कु नै �वषय यस नी�तसँग बािझएमा
बािझएको हदसम्म अमान्य हनेछ।
१९.४. यस नी�तमा भएका व्यवस्थाहरु �च�लत कानून, नेपाल सरकारको सम्बिन्धत नी�त कम्पनीको �वन्धप� तथा �नयमावल� एवम् नेपाल रा� ब�कको �नद�शनसँग बािझएमा,
बिझएको हदसम्म अमान्य हन
२०. संशोधन तथा पूनरावलोकनः
ेछ।
२०.१. सञ्चालक स�म�तले आवश्यकता अनसार यस नी�तलाई संशोधन वा खारेज गनर् सक्नेछ।
२०.२. नेपाल रा� ब�कले कम्पनीको लगानी सम्बन्धमा कु नै �नद�िशका जार� गरेमा सो �नद�िशका
२१. व्याख्याः
अनरु
प हन
े गर� यस नी�तमा संशोधन ग�रनेछ।
२१.१. यस नी�तको कायार्न्वयनको Wममा कु नै ���वधा उत्प� भएमा �च�लत कानूनको अधीनमा रह� सञ्चालक स�म�तले आवश्यक व्याख्या गर� �� गनर् सक्नेछ।
२१.२. यस नी�तको व्यख्याको सम्वन्धमा सञ्चालक स�म�तले गरेको �नणय
अिन्तम हन
ेछ।