बस.नॊ. प्रबतिादीहरु भद्दु ा आमोगको भाग दािी तथा विशषे अदारतको पै सरा विशषे अदारतको पै सरा य आधाय आमोगिाट सम्भाबनत सिोच्च अदारतभा ऩनु यािेदन गरयएका आधायहरु 1 प्रबतिादी अनन्तयाज सत्मार सभेत ६४ जना प्रबतिादीहरु बएको भद्दा नॊ.०७४-CR-०१६७), पै सरा...
अख्ततमाय दरु
ऩमोग अनस
न्धान आमोग
टॊगार, काठभाडौं
प्रेस मिज्ञमि
मिमि: २०८०।०४।०४ गिे ।
विषम: अख्ततमाय दरु
ऩमोग अनस
न्धान आमोगफाट विशेष अदारत काठभाडौंभा दामय बएका भद्द
ाहरुभा विशष
अदारतफाट बएको पै सराउऩय आमोगराई ख्चत ् त नफझु ी सिोच्च अदारतभा ऩनु यािेदन गरयएको भद्दु ा।
ऩमोग अनस
न्धान आमोगफाट विशष
अदारत, काठभाडौंभा दामय बएका भद्द
ाहरुभा विशेष
अदारतफाट बफबबन्न बभबतभा पै सरा बएका भध्मे गैयकानूनी xxx तथा हानी ऩर्ु माई भ्रष्टाचाय गयेको सम्फन्धी भद्दाभा
आमोगको बनणम यहेको छ।
अनस
ाय बभबत २०८०।०४।०२ गते सिोच्च xxxxxxx xx
यािेदन गरयएको बफफयण देहामानसाय
प्रिक्ता
बोरा दाहार
देहाम:
बस.नॊ. | प्रबतिादीहरु | भद्दु ा | आमोगको भाग दािी तथा विशषे अदारतको पै सरा | विशषे अदारतको पै सरा य आधाय | आमोगिाट सम्भाबनत सिोच्च अदारतभा ऩनु यािेदन गरयएका आधायहरु |
1 | प्रबतिादी अनन्तयाज सत्मार सभेत ६४ जना प्रबतिादीहरु बएको भद्दा नॊ. ०७४-CR- ०१६७), पै सरा बभबत: २०७९/०९/०८ | सयकायी, सािजबनक जग्गा गैयकाननु ी रुऩभा व्मख्क्त विशेषको नाभभा कामभ गयी भ्रष्टाचाय गयेको। | प्रबतिादी कु शध्िज खत्री उऩय बफगो रु. 5,25,40,159.ÇÇ, प्रबतिादी यविन्रनाथ ठाकु य उऩय बफगो रु. 4,92,45,542.48, प्रबतिादी ददऩक कु भाय साऩकोटा उऩय बफगो रु.2,09,75,230.48, प्रबतिादी याभकृ ष्ण खत्री उऩय बफगो रु. 1,48,8Ç,558.Ç0, प्रबतिादी xxxxxxxx xxxx उऩय बफगो रु. 90,17,2Ç5.Ç3, प्रबतिादी बडल्रीयाभ रािती उऩय बफगो रु. 98,17,593.75, प्रबतिादी विश्वकु भाय फस्नते उऩय बफगो रु. 5,05,Ç1,773.44, प्रबतिादी मऻप्रसाद हभु ागाईं उऩय बफगो रु. 2,13,52,1Ç4.0Ç, प्रबतिादी xxxxxxxxxxxxx xxxxxxx उऩय बफगो रु. 14,87,070.31, प्रबतिादी जमफहादयु खड्का उऩय बफगो रु. 12,98,13Ç.71, प्रबतिादी भकु ु न्दयाज ऩाण्डे उऩय बफगो रु. 1,02,ÇÇ,558.Ç0, प्रबतिादी मिु याज बट्टयाई उऩय बफगो रु. 1,02,ÇÇ,558.Ç0, प्रबतिादी अनन्तयाज सत्मार उऩय बफगो रु. 1,42,50,000.००, प्रबतिादी देियाज शभाण उऩय बफगो रु. 1,85,ÇÇ,085.94, प्रबतिादी ददबरऩकु भाय अबधकायी उऩय बफगो रु. 84,70,312.50, प्रबतिादी ऩयशयु ाभ अबधकायी उऩय बफगो रु. 1,85,ÇÇ,085.94, प्रबतिादी अच्मतु प्रसाद हभु ागाईं उऩय बफगो रु. 12,Ç2,195.31, प्रबतिादी याभके शय काकी उऩय बफगो रु. 84,70,312.50, प्रबतिादी कृ xxxxxxxxx xxxxxxx उऩय बफगो रु. 74,Ç71.88, प्रबतिादी भाधि कु ईके र उऩय बफगो रु. 74,Ç71.88, प्रबतिादी ऩष्ु कय बनयौरा उऩय बफगो रु. 1,00,92,773.44, प्रबतिादी xxxxxxxxx xxxxxxx उऩय बफगो रु. 4,42,19,773.44, प्रबतिादी फारगोऩार | पै सरा् प्रबतिादीहरुराई आॊख्शक ठहय तथा सपाई। विशेष अदारतरे आॊख्शक ठहय गदाण तथा सपाई ददॉदा बरएका आधायहरु: 1. छु ट जग्गा दताकण ो सम्फन्धभा् • जग्गाधनी प्रबतिादीहरुरे भौकाभा य अदारतभा साविक रगत, बतयो बतयेको यबसद सभेतका आधायभा छु ट जग्गा दताण गयेको बनी ख्जवकय बरई कसयु भा इन्काय यही फमान गरयददएको देख्खएको। • जग्गाधनी प्रबतिादीहरुरे भारऩोत कामाणरमका कभचायीहरुराई भोरावहजाभा ऩायी बनजहरुसॉगको बभरोभतोभा नै छु ट जग्गा दताण गयेको बनी ऩोर गयी फमान सभेत गयेको नदेख्खएको। • याṶसेिक कभचण ायी प्रबतिादीहरुरे काननु सम्भत तरयकारे काननु प्रदत्त अबधकाय प्रमोग गयी काननु ी प्रविमा ऩर्ु माई दताण गरयएको हॉदु ा फदबनमतऩूिकण दताण गरयएको होइन बनी कसयु भा इन्काय यही फमान गरयददएको देख्खएको। • हकबोगको प्रभाण िेगय नै भारऩोत ऐन, २०३४ को दपा ७ को उऩदपा (१), (२) िा (३) को गरत प्रमोग गयी व्मख्क्त विशेषको नाभभा जग्गा दताण गयेको; भारऩोत बनमभािरी, २०३६ को बनमभ ४ िा ४क. को ऩारना नगयी स्ऩष्टत् कामवण िबधगत त्रवु ट (Procedural error) गयी बनणमण गयेको; बभबसर प्रभाणफाट सभथनण नहनु े अिस्था देख्खदॉ ा देख्खदॉ ै ऩबन व्मख्क्त विशेषको नाभभा जग्गा दताण गयेको अथाणत प्रभाण िेगय िा प्रभाणको भूल्माङ्कनभा स्ऩष्ट य गम्बीय त्रवु ट यहेको य बनणमभा गम्बीय | ❖ भारऩोत ऐन, २०३४; भारऩोत बनमभािरी, २०३६; जग्गा नाऩजाॉच ऐन, २०१९; जग्गा नाऩजाॉच बनमभािरी, २०५८; जग्गा प्रशासन बनदे ख्शका, २०५८; नाऩी शाखा एिॊ नाऩी गोश्वायाको कामविबध, २०६० सभेतरे छु ट जग्गा दताण सम्फन्धी काननु ी, कामविबधगत एिॊ प्रविमागत प्रािधानहरु बनददणष्ट गयेको ऩाइन्छ। प्रस्ततु भद्दु ाभा वमनै प्रािधानहरु विऩयीत भारऩोत कामारण म रगामत कामारण मका याṶसेिक कभचण ायी प्रबतिादीहरु, जग्गाधनी प्रबतिादीहरु सभेतको बभरोभतो तथा गठभेरफाट खोरा जबनई नाऩनक्सा बएको नऩे ार सयकायको नाभभा श्रेस्ता कामभ बएको; फटु ेन जबनई नऩे ार सयकायको नाभभा दताण श्रेस्ता कामभ बएको जग्गा वकत्ताकाट गयी गयाई; जग्गाधनी प्रबतिादीहरुको रगत प्रभाण नबबड्ने साविकदेख्ख नै साभदु ावमक िन गठन बई िन ऺेत्रकै रुऩभा प्रमोग बइयहेका जग्गाहरु; साविक नाऩीभा जॊगर जबनई वपल्डफकु xxxx xx नेऩार सयकायको नाभभा दताण बएको जग्गाफाट वकत्ताकाट गयेय तथा नाऩनक्सा नै नबएको नक्सा बसटको फ्रे भ फावहयको जॊगर जबनएको जग्गा सभेतभा नमाॉ वकत्ता कामभ गयी गयाई; xxxxx xxxxxx xxxx xxxx xxxxxxxx xx नेऩार सयकायको xxxxx xxxx xxxx बबय ऩतॉ जबनएको जग्गा वकत्ताकाट गयी गयाई प्रबतिादीहरुरे फदबनमतऩूिकण छु ट जग्गा दताणको नाभभा सयकायी/सािजबनक जग्गाहरु जग्गाधनी प्रबतिादीहरुको नाभभा कामभ गयी गयाई गैयकाननु ी पाइदा तथा xxx xxxx xxx नेऩार सयकायराई गैयकाननु ी हाबन नोक्सानी ऩर्ु माएको देख्खन्छ। मसयी, काननु य प्रभाणको सभख्ु चत विश्लषे ण नगयी सयकायी/सािजण बनक जग्गाहरु व्मख्क्तको नाभभा दताण गयेको जस्तो गम्बीय विषमभा सभेत प्रबतिादीहरुरे इन्कायी फमान गयेको तथा प्रबतिादीहरुरे एक-अकाणराई ऩोर फमान नगयेको आधायहरु बरई प्रबतिादीहरुराई सपाई हनु े ठहयी बएको पै सरा त्रवु टऩूणण छ। ❖ छु ट जग्गा दताकण ो सम्फन्धभा् • गोगनऩानी ६/ङ, वक.नॊ. ६० य ६१ तथा वक.नॊ. १२७ य १२८ को xxxxx xxxxxxx xxxx xxxx बनी नाऩीको सभमभा नै नाऩनक्सा बएको नेऩार सयकायको xxxxx xxxxxxxx कामभ यहेको वक.नॊ. ४९ को जग्गा बभबत २०४१/१२/२५ भा नै वकत्ताकाट बई वक.नॊ. ६०, ६१ य ६२ कामभ बएकोभा वक.नॊ. ६० भा ऺे.प. ५-९-१-१ य वक.नॊ. ६१ भा ऺे.प. २३-३-३-० का जग्गा जग्गाधनी प्रबतिादी विष्णप्रु साद येग्भीको नाभभा दताण बएको य वक.नॊ. ६२ फाकॉ ी यहेको प्रट यख्जष्टयफाट देख्खन्छ। वक.नॊ. ४९ xxxxx xxxxxxx xxxxx २०५० xxxxx xxxx |
xxxxxxx उऩय बफगो रु. 1,98,00,000.००, प्रबतिादी कु xxxxxxx xxxxx उऩय बफगो रु. 20,12,500.००, प्रबतिादी विजमकु भाय िभाण कट्टेर उऩय बफगो रु. 20,12,500.००, प्रबतिादी xxxxxxxxx xxxxxxx उऩय बफगो रु. 2,20,12,500.००, प्रबतिादी भोहनजॊग थाऩा उऩय बफगो रु. 2,20,12,500.००, प्रबतिादी शम्बनु ायामण याजबण्डायी उऩय बफगो रु. 2,21,24,000.००, प्रबतिादी सत्मनायामण नेऩार उऩय बफगो रु. 2,00,00,000.०० य प्रबतिादी नन्दफु हादयु खड्का उऩय बफगो रु.2,00,00,000.०० कामभ गयी भ्रष्टाचाय बनिायण ऐन, 2059 को दपा ८(1), सोही ऐनको दपा ८(१)(ज) एिभ् सोही ऐनको दपा 9 य दपा ११ फभोख्जभको कसयु भा सोही ऐनको दपा 8(१), सोही ऐनको दपा 9 य दपा १1 फभोख्जभ सजाम गयी ऩाउन आयोऩ भागदािी यहेको देख्खन्छ। प्रबतिादी xxxxxxxxxxx xxxx उऩय बफगो रु. 12,15,Ç3Ç.71, प्रबतिादी बयतबसॊह ऐय उऩय बफगो रु. 12,15,Ç3Ç.71, प्रबतिादी फाफयु ाभ अमाणर उऩय बफगो रु. 1,39,7Ç5.Ç3, प्रबतिादी ओभकु भाय फस्नेत उऩय बफगो रु. 12,Ç2,195.31, प्रबतिादी बयतयाज अबधकायी उऩय बफगो रु. 1,00,92,773.44, प्रबतिादी ददिाकय ऩाठक उऩय बफगो रु. Ç5,093.75 य प्रबतिादी बयत ताभाङ्ग उऩय बफगो रु. 12,Ç2,195.31 कामभ गयी भ्रष्टाचाय बनिायण ऐन, 2059 को दपा ८(1), सोही ऐनको दपा ८(१)(ज) फभोख्जभको कसयु भा सोही ऐनको दपा 8(१) फभोख्जभ सजाम गयी ऩाउन आयोऩ भागदािी यहेको देख्खन्छ। प्रबतिादी xxx xxx नेऩार उऩय बफगो रु. 42,17,031.25, प्रबतिादी ऩशऩु बतनाथ दिु ाडी उऩय बफगो रु. 5Ç,00,5Ç2.50, प्रबतिादी | विचरनको अिस्था नदेख्खएको। • भारऩोत कामारमफाट भारऩोत बनमभािरी, २०३६ को बनमभ ५(क) फभोख्जभ आिश्मक प्रभाण फझु ी जग्गा दताण सबभबतको बसपारयसभा भारऩोत ऐन, २०३४ को दपा ७(२) फभोख्जभ जग्गा दताण गरयएको अिस्था देख्खएको। • गोगनऩानी ६/ङ, वक.नॊ. ६० य ६१ को हकभा, जग्गाधनी प्रबतिादी विष्णप्रु साद येग्भीको नाभभा छु ट जग्गा दताण गदाण वक.नॊ. ४९ को नेऩार सयकायको xxxxx xxxxxxxx कामभ बएको जग्गाफाट वकत्ताकाट बएको बनी दािी बरए ताऩबन जग्गाधनी प्रबतिादी विष्णप्रु साद येग्भीको बभ.नॊ. ३/०५९/०६० को बभबसरफाट आयोऩदािी ऩवु ष्ट बएको नदेख्खएको; २०५० सारभा वक.नॊ. ४९ को xxxxx नेऩार सयकायको xxxxx xxxx गदाण वक.नॊ. ४९ फाट वकत्ताकाट गयी कामभ बएका वक.नॊ. ६०, ६१ य ६२ जग्गाको प्रट यख्जष्टय फदय अभान्म गरयएको बन्ने ऩबन नदेख्खएको य िादी ऩऺरे वकत्ताकाट सम्फन्धी कामण तथा नाऩनक्सा बई कामभ गरयएको प्रट यख्जष्टय सभेतराई सभेटी आयोऩदािी बरन सके को नदेख्खएको। • नराङ ७/ङ, वक.नॊ. ११८, १२२, १२३, १२४, १२५ य १२७ को हकभा, वक.नॊ. ४१ फदय बइसके कोरे नऩे ार सयकायको नाभभा कामभ याख्नु ऩने औख्चत्म नबई कामभी वकत्ताको प्रट यख्जष्टयभा के हीभा फटु ेन, खय खोरयमा रेख्खएको हॉदु ा िन कामाणरमको सहभबत प्रात ग गने सभेतको व्महोयाको बबू भसधु ाय तथा व्मिस्थाऩन विबागको बभबत २०६३/०५/२६ च.नॊ. ७९० को ऩत्ररे नेऩार सयकायको नाभभा | बएको देख्खन्छ। जग्गाधनी प्रबतिादी विष्णप्रु साद येग्भीरे भारऩोत कामाणरम, धाददङ्गभा शरुु नाऩी बएको करयफ २० िषण ऩछाबड बभबत २०५३/१२/१९ भा बनजको नाभभा नाऩीनक्सा बएको वक.नॊ. ६० य वक.नॊ. ६१ का जग्गाको जग्गाधनी प्रभाणऩूजाण बरन फाकॉ ी यहेको जग्गा दताण गयी प्रभाणऩूजाण ऩाउन बनी बनिेदन ददएकोभा भारऩोत कामारण म, धाददङ्गफाट होभनाथ येग्भी (प्रबतिादी विष्णप्रु साद येग्भीको फाफ)ु को नाभभा कामभ यहेको ७ नॊ. पायाभ, १९९५ सारको ३ भहरे नाऩी बभचल्ु का, २०२३/०२/२० को जोताहाको अस्थामी बनस्सा, २०३४/०९/२३ भा बतयो बतयेको यबसद, सजबण भन भचु ल्ु का सभेतका प्रभाण आधाय देखाई ऩेश बएका कागजातहरुको िास्तविकता ऩवहचान नगयी, ऩेश बएका कागजातभा उख्ल्रख्खत जग्गा अवहरे दािी गयेको वक.नॊ. ६० य ६१ को जग्गाको साॉध बसभाना ऺेत्रपर बभल्ने हो/होइन सो सभेत एवकन नगयी बफसौं िषण अगाबडको कबथत कागजातफाट एवकन हनु नसक्नेभा त्मस्ता कागजातराई स्िीकायी, प्रबतिादी विष्णप्रु साद येग्भी िा बनजका फाफु होभनाथ येग्भीका नाभभा उक्त स्थानभा जग्गा नाऩजाॉच बए ऩश्चात अन्म जग्गाहरु दताण बएका छन् िा छैनन् बन्ने एवकन सभेत नगयी भहेश खोरा जबनएको जग्गा बभबत २०६८/१२/२९ भा प्रबतिादी विष्णप्रु साद येग्भीको नाभभा वक.नॊ. ६० य वक.नॊ. ६१ का जग्गा दताण बएको देख्खन्छ। भहेश खोराको जग्गा दताण गने िभ त्मबतभा भात्र योवकॉ दैन। उक्त साविक श्रेस्ताभा वक.नॊ. ४९ xxxx xxxx जबनई उक्त जग्गा वकत्ताकाट बई दईु िटा वकत्ता व्मख्क्तका नाभभा दताण प्रविमा शरुु बएऩबछ फाॉकी वक.नॊ. ६२ को जग्गा दताण गने उऩिभ सभेत शरुु हन्ु छ। बभबत २०५५/०९/१३ भा प्रबतिादी ध्रिु यत्न भानन्धयरे भारऩोत कामारण मभा बनजको हकबोग चरनभा यहेको कायण बनजरे नाऩजाॉच गदाण छु ट बएको जग्गा नाऩी गयाई दताण सभेत गयी जग्गाधनी प्रभाणऩूजाण ऩाउन बनी बनिदे न ददएको देख्खन्छ। बभबत २०६२/०२/१८ भा वमनै प्रबतिादीरे ताभेरीफाट जगाई गोगनऩानी ६/ङ, वक.नॊ. ८६ को जग्गा दताण गयी ऩाउन बनी बनिेदन ददएको देख्खन्छ। भारऩोत कामाणरमको बभबत २०५६/०४/२५ य नाऩी शाखाको बभबत २०५६/०८/०२ को आदेशानसु ाय वक.नॊ. ६२ फाट वक.नॊ. ८६ को जग्गा कामभ बई प्रट यख्जष्टय तमाय बएको देख्खन्छ। नाऩी कामाणरमको प्रट यख्जष्टयभा बभबत २०४१/१२/२५ को आदेशानसु ाय वक.नॊ. ४९ को जग्गाराई वक.नॊ. ६०, ६१ य ६२ कामभ बई प्रट यख्जष्टय य नक्साभा कामभ बएको य नाऩी |
कु रफहादयु भगय उऩय बफगो रु. 74,Ç71.88, प्रबतिादी ऩेभा फाङ्गग्मार राभा उऩय बफगो रु. Ç5,093.75, प्रबतिादी प्रभे फहादयु ताभाङ्ग उऩय बफगो रु. 52,72,2Ç5.Ç3, प्रबतिादी अख्म्फका सिु ेदी उऩय बफगो रु. 8,75,000.००, प्रबतिादी मदकु ु भाय रयजार उऩय बफगो रु. 1,8Ç,500.००, प्रबतिादी ईश्वयप्रसाद रम्सार उऩय बफगो रु. 54,14,0Ç2.50, प्रबतिादी याजकु भाय सिु ेदी उऩय बफगो रु. 10,99,Ç87.50, प्रबतिादी ख्शिरार श्रेष्ठ उऩय बफगो रु. 8,51,718.75, प्रबतिादी के दायप्रसाद सिु ेदी उऩय बफगो रु. 3,12,500.००, प्रबतिादी फरीप्रसाद सिु ेदी उऩय बफगो रु. 10,78,125.००, प्रबतिादी ध्रिु यत्न भानन्धय उऩय बफगो रु. 84,70,312.50, प्रबतिादी याभफहादयु गरुु ङ्ग उऩय बफगो रु. 74,Ç71.88, प्रबतिादी याभचन्र स्माङ्गतान उऩय बफगो रु. 8,8Ç,308.59, प्रबतिादी धभख्जत ताभाङ्ग उऩय बफगो रु. 37,570.31, प्रबतिादी विष्णप्रु साद येग्भी उऩय बफगो रु. 12,Ç2,195.31, प्रबतिादी पबडन्रप्रसाद अमाणर उऩय बफगो रु. 1,00,92,773.44, प्रबतिादी कृ ष्णफहादयु बसरिार उऩय बफगो रु. 49,29,199.22, प्रबतिादी होभफहादयु गन्रभा भगय उऩय बफगो रु. 2,24,875.००, प्रबतिादी येशभयाज बसरिार उऩय बफगो रु. Ç5,093.75, प्रबतिादी सोभरार कु भार उऩय बफगो रु. 82,500.००, प्रबतिादी ठकु यप्रसाद अबधकायी उऩय बफगो रु. 20,12,500.००, प्रबतिादी भोहन कोइयारा उऩय बफगो रु. 2,21,24,000.००, प्रबतिादी नभयाज कोइयारा उऩय बफगो रु. 2,00,00,000.००, प्रबतिादी याभहरय कोइयारा उऩय बफगो रु. 22,50,000.०० य प्रबतिादी प्रकाश कोइयारा उऩय बफगो रु. 1,20,00,000.०० कामभ गयी भ्रष्टाचाय | यहेको वक.नॊ. ४१ को जग्गा जग्गाधनी प्रबतिादी पबडन्रप्रसाद अमाणररे दताण गयेको बन्ने आयोऩदािी खख्ण्डत गरयसके को देख्खॉदा बभबत २०६४/०१/२१ भा प्रबतिादीरे दािीका जग्गा दताण गदाणको अिस्थाभा वक.नॊ. ४१ को अख्स्तत्ि नै नयहेको तथा भारऩोत कामाणरमको बभबत २०४१/१२/३० को बनणमफाट वक.नॊ. ४१ वकत्ताकाट बई विबबन्न वकत्ताहरु कामभ बई के ही वकत्ता जग्गाहरु अन्म व्मख्क्तका नाभभा दताण सभेत बइसके को देख्खॉदा जग्गाधनी प्रबतिादी पबडन्रप्रसाद अमाणररे वक.नॊ. ४१ को नेऩार सयकायको नाभभा दताण बएको जॊगरको जग्गा दताण गयेको बन्ने आयोऩदािी तथ्मऩयक नदेख्खएको। • ऩीडा २/ङ, वक.नॊ. २९४ को हकभा, जग्गाधनी याभफहादयु याईराई अबबमोग भागिादी ताबरकाको नॊ. ६२ भा अबबमोग भागदािी बरएको बए ताऩबन आयोऩ ऩत्रको विरुद्ध खण्डको प्रबतिादी भहरभा प्रबतिादी फनाएको नदेख्खएको; बभबत २०४२/०९/०४ भा दताण गयेको विषमभा भ्रष्टाचाय बनिायण ऐन, २०५९ को कसयु गयेको बनी ऐन प्रायम्ब हनु ु अख्घको कसयु को विषमभा अन्म प्रबतिादीहरु उऩयको भ्रष्टाचाय बनिायण ऐन, २०५९ को दपा ८(१), दपा ८(१)(ज), दपा ९ य दपा ११ फभोख्जभको कसयु गयेको बन्ने बनजहरुको हकभा भात्र िादी दािी खायेज हनु े य वक.नॊ. २९४ को जग्गा नेऩार सयकायको नाभभा कामभ बएको वक.नॊ. २ जॊगर वकत्ताकाट गयी व्मख्क्तको नाभभा दताण गरयएको िादी दािी बभबसर सॊरग्न | कामाणरमको बभबत २०५६/०८/०२ को आदेशानसु ाय वक.नॊ. ६२ ऩनु ् वकत्ताकाट बई वक.नॊ. ८६ प्रबतिादी ध्रिु यत्न भानन्धयको नाभभा कामभ बएको य वक.नॊ. ८७ फाॉकी यहेको/खोरा बनी जबनएको प्रट यख्जष्टयफाट देख्खन्छ। बभबत २०६५/१०/२३ को बनणमफाट भारऩोत कामारण मरे नाऩी कामाणरमफाट ऩनु ् वपल्ड सजबण भन, वपल्ड प्रबतिेदन, नक्सा ट्रे स सभेत ऩेश बएका प्रभाणहरु, दताणिारा बबभफहादयु याईको २०३१ सारदेख्ख बतयो बतयेका यबसदहरु, बभबत २०३२/११/०६ को घयसायको कागज सभेतका आधायभा वक.नॊ. ८६ भध्मे ऩबन वक.नॊ. १२७ भा ऺे.प. १०-९-२-३ य वक.नॊ. १२८ भा ऺे.प. ३-८-०-३ का जग्गा भात्र प्रबतिादी ध्रिु यत्न भानन्धयरे बोग चरन गयेकोरे उक्त वकत्ताहरु बनजको नाभभा दताण गयेको देख्खन्छ। मसयी फाॉकी वक.नॊ. ६२ फाट वकत्ताकाट गदै जग्गा दताण गदाण सभेत न त कागज प्रभाणको एवकन गरयन्छ न त दािी गरयएका जग्गा य ऩशे बएका कागजको साधॉ बसभाना ऺेत्रपर बभल्ने/नबभल्ने; प्रबतिादी ध्रिु यत्न भानन्धयका नाभभा उक्त स्थानको जग्गा नाऩजाॉच बए ऩश्चात अन्म जग्गा दताण बएका छन् िा छैनन् बन्ने एवकन नगयी खोरा जबनएको जग्गा एक ऩबछ अको दताण गरयन्छ। मस प्रकाय, ख्जल्रा धाददङ्ग, गोगनऩानी ६/ङ को वक.नॊ. ४९ को भहेश खोरा जबनएको जग्गाराई एक ऩबछ अको ऩटक/ऩटक तहगत (Layering) रुऩभा वकत्ताकाट गयी जग्गा शद्धु ीकयण गने प्रविमा अन्तगतण विबबन्न ऩटक वकत्ताकाट गयी व्मख्क्तको नाभभा दताण गरयएको ऩाइन्छ। भारऩोत ऐन, २०३४ को दपा २(ख२) भा सयकायी जग्गाको ऩरयबाषा बबत्र नेऩार सयकायको हक, स्िाबभत्ि। बनमन्त्रण िा अधीनभा यहेको िन, जङ्गर िा िन जङ्गरभा यहेका रुख, फट्ु मान, नदी, खोरानारा सभेत सभेटेको ऩाइन्छ। त्मसैगयी, जग्गा प्रशासन बनदे ख्शका, २०५८ को दपा ८१ भा बनददणष्ट व्मिस्थाअनसु ाय नेऩार सयकायको नाभभा दताण बएको जग्गा नऩे ार सयकायको स्िीकृ बतफाट िा अदारतको पै सराफाट भात्र श्रेस्ता सॊशोधन हनु े य भारऩोत/नाऩी कामारण मरे दताण गनण नसक्ने अिस्थाभा नेऩार सयकायको नाभभा दताण बएको भहेश खोरा व्मख्क्तका नाभभा दताण बएको बनणमण स्ित् गैयकानूनी य भ्रष्टाचायजन्म कसयु बएकोभा उक्त प्रविमाभा सॊरग्न सम्फख्न्धत प्रत्मथॉ प्रबतिादीहरु अच्मतु प्रसाद हभु ागाईं, गोविन्दप्रसाद साऩकोटा, बयत ताभाङ्ग, मऻप्रसाद हभु ागाईं, ओभकु भाय फस्नते , विष्णुप्रसाद येग्भी, कु शध्िज खत्री, ध्रिु यत्न भानन्धय, देियाज शभा,ण याभके शय काकी, ददबरऩकु भाय अबधकायी, ऩयशयु ाभ अबधकायी य |
बनिायण ऐन, 2059 को दपा ८(४) फभोख्जभको कसयु भा सोही ऐनको दपा 8(4) फभोख्जभ सजाम गयी ऩाउन आयोऩ भागदािी यहेको देख्खन्छ। साथै, सयकायी/सािजबनक जग्गाहरु गैयकानूनी रुऩभा व्मख्क्त विशेषको नाभभा कामभ गयेको देख्खएकोरे उक्त जग्गाहरु भध्मे सयकायी/सािजण बनक बएको हदसम्भ व्मख्क्त विशेषको नाभको श्रेस्ताऩूजाण खायेज गयी जग्गा जपत गयी सयकायी कामभ गयाई ऩाउन सभेतको भागदािी यहेको देख्खन्छ। विशेष अदारतफाट आयोऩदािी सम्फन्धी देहामका विषमहरुभा देहाम फभोख्जभ पै सरा बएको अिस्था देख्खन्छ् 1. छु ट जग्गा दताकण ो सम्फन्धभा् गोगनऩानी ६/ङ, वक.नॊ. ६० य ६१ को हकभा, प्रबतिादीहरु अच्मतु प्रसाद हभु ागाई, गोविन्दप्रसाद साऩकोटा, बयत ताभाङ्ग, मऻप्रसाद हभु ागाईं, ओभकु भाय फस्नेत, विष्णप्रु साद येग्भी य कु शध्िज खत्रीरे आयोवऩत कसयु फाट सपाई ऩाउने ठहयी पै सरा बएको; गोगनऩानी ६/ङ, वक.नॊ. १२७ य १२८ को हकभा, प्रबतिादीहरु ध्रिु यत्न भानन्धय, देियाज शभा,ण याभके शय काकी, ददबरऩकु भाय अबधकायी, ऩयशयु ाभ अबधकायी य यविन्रनाथ ठाकु यरे आयोवऩत कसयु फाट सपाई ऩाउने ठहयी पै सरा बएको; नीरकण्ठ ९/घ, वक.नॊ. १६२ को हकभा, प्रबतिादीहरु नत्रे याज जोशी, याभकृ ष्ण खत्री, कृ ष्णप्रसाद साऩकोटा, कु शध्िज खत्री, यविन्रनाथ ठाकु य, भाधि कु इके र, ददऩककु भाय साऩकोटा, कु रफहादयु भगय, याभफहादयु गरुु ङ्ग य फाफयु ाभ अमाणररे आयोवऩत कसयु फाट सपाई ऩाउने ठहयी पै सरा बएको; भहादेिस्थान ६(च), वक.नॊ. १८, १९ य २० को हकभा, प्रबतिादीहरु | प्रभाणफाट ऩवु ष्ट नबएको देख्खएको। • भ्रष्टाचाय बनिायण ऐन, २०५९ बभबत २०५९/०३/०५ भा रारभोहय रागये रागू बएकोभा छु ट जग्गा दताकण ो सम्फन्धभा भैदी ४/ज, वक.नॊ. १ को हकभा, ऐन फन्नुबन्दा अख्घ बभबत २०५३/१२/२७ भा बएको कामराई ऩबछ फनेको काननु रे कसयु कामभ गनण बभल्ने नदेख्खदॉ ा प्रबतिादीहरु उऩयको आयोऩदािी खायेज हनु े। • नाराङ्ग ६/द, वक.नॊ. १ को हकभा, बभबत २०४३/०१/१६ भा नक्सा ट्रे स गने कभचायीहरुराई प्रबतिादी नफनाएको अिस्था देख्खएको। • व्मख्क्तको नाभभा दताण यहेको जग्गा होस् िा सयकायको नाभभा दताण यहेको जग्गा होस,् प्रभाणको आधायभा जग्गाको स्िाबभत्ि मवकन गयी दताण सख्च्चन सक्ने बन्ने भारऩोत ऐन, २०३४ को भनसाम यहेको देख्खएको। • छु ट जग्गा दताण गने सभेतका कामण भारऩोत कामारम, धाददङ्गको विबबन्न बभबतको बनणमफाट बएको तथ्म आयोऩदािीभा नै स्िीकाय गरययहेको अिस्थाभा सोसगॉ वियोधाबास हनु े गयी काननु को आधायभा गरयएको बनणमको गरत अथण गयी भारऩोत ऐन, २०३४ अन्तगतण को काननु ी कतव्म य भारऩोत बनमभािरी, २०३६ अन्तगतण को कामविबध फभोख्जभ गरयएको बनणमको विषमभा प्रबतिादीहरूरे नेऩार सयकायराई हाबन नोक्सानी ऩर्ु माउने फदबनमतरे बरखत तमाय गयेको बनी सयकायी कागज वकते तपण दािी नबएको अिस्था य विषमिस्तभु ा भ्रष्टाचाय बनिायण ऐन, २०५९ को दपा ९ | यविन्रनाथ ठाकु यराई सपाई ददई बएको पै सरा सो हदसम्भ त्रटु ीऩूणण एिॊ फदय मोग्म यहेको छ। • नीरकण्ठ ९/घ, वक.नॊ. १६२ को हकभा् शरूु जग्गा नाऩी हदॉु ाका फखत नीरकण्ठ ९/घ को वक.नॊ. ६१ को जग्गा फट्ु मान जबनएको बथमो। भोही य जग्गाधनीको भहर खारी बथमो। प्रबतिादी याभफहादयु गरुु ङ्गका फाफु डम्फयफहादयु गरुु ङ्गरे २०२१ सारभा बबू भसधु ाय कामारम, धाददङ्गभा ऩेश गयेको पाटॉ िायीको प्रबतबरवऩ, २०३५ सारभा बतयो बतयेको यबसद सभेत सॊरग्न गयी नाऩी हॉदु ा नाऩी हनु छु ट बएकोरे नाऩी नक्सा गयी दताण गयी ऩाउन सभेत व्महोयाको बनिेदन भारऩोत कामारण म, धाददङ्गभा बभबत २०४१/०५/२१ भा ददएको देख्खन्छ। भारऩोत कामाणरम, धाददङ्गको बभबत २०४१/०८/१५ य नाऩी शाखा, धाददङ्ग को बभबत २०४१/०८/१६ का ऩत्रहरुफाट वक.नॊ. ६१ वकत्ताकाट बई वक.नॊ. १६२ को ऺे.प. ४-१२-१-२ जग्गा डम्फयफहादयु गरुु ङ्ग (जग्गाधनी प्रबतिादी याभफहादयु गरुु ङ्गको फाफ)ु को नाभभा नाऩनक्सा बई प्रट यख्जष्टय तमाय बएको य फाकॉ ी जग्गा वक.नॊ. १६३ को ऺे.प. १०८-५-०-३ कामभ बई फाॉकी यहेको देख्खन्छ। वक.नॊ. ६१ को जग्गा फटु ेन जबनई बभबत २०५०/०८/२२ भा श्री ५ को सयकायको नाभभा दताण श्रेस्ता कामभ बएको देख्खन्छ। तत्ऩश्चात बनिेदकरे बभबत २०५६/१०/१० भा भारऩोत कामाणरम, धाददङ्गभा ऩनु ् दताकण ो बनिेदन ददएकोभा भारऩोत कामारण म, धाददङ्गरे वक.नॊ. ६१ को जग्गा श्री ५ को सयकायको नाभभा अबबरेख अद्यािबधक गयी सवकएकोरे बभबसर ताभेरीभा फझु ाई ददने बनी बभबत २०५६/०५/१३ भा बनणमण गयेको देख्खन्छ। उक्त बनणमण विरुद्ध प्रबतिादी याभफहादयु गरुु ङ्गरे ऩनु यािेदन अदारत, ऩाटनभा ऩनु यािेदन गयेकोभा सम्भाबनत अदारतफाट भारऩोत कामाणरम, धाददङ्गरे बभबत २०५६/०५/१३ भा ताभेरीभा याख्ने गयी उयेको बनणमण फदय गयी प्रभाणको भूल्माङ्कन गयी जग्गा दताण गनण बभल्ने/नबभल्ने सम्फन्धभा बनणमण गनणु बनी बभबत २०६०/०९/२९ भा पै सरा बएको देख्खन्छ। उक्त पै सरा विरुद्ध भारऩोत कामाणरम, धाददङ्गरे सिोच्च अदारतभा ऩनु यािेदन गयेकोभा सम्भाबनत अदारतफाट ऩनु यािेदन अदारत, ऩाटनको पै सरा सदय गयी बभबत २०६४/०६/०४ भा पै सरा बएको देख्खन्छ। उक्त पै सरा ऩश्चात प्रबतिादी याभफहादयु गरुु ङ्गरे तेस्रो ऩटक बभबत २०६६/०९/२० भा भारऩोत कामारम, धाददङ्गभा जग्गा दताकण ो बनिेदन ददएकोभा मस ऩूिण भारऩोत कामारम धाददङ्गरे ऩनु यािेदन अदारत, ऩाटनभा गयेको प्रबतिाद, सिोच्च अदारतभा गयेको ऩनु यािेदनको ख्जवकयराई एकातपण ऩन्छाई सम्भाबनत सिोच्च |
जमफहादयु खड्का, येितीप्रसाद ढकार, बयतबसॊह ऐय, याभचन्र स्माङ्गतान य धभजीत ताभाङ्गरे आयोवऩत कसयु फाट सपाई ऩाउने ठहयी पै सरा बएको; नराङ ७/ङ, वक.नॊ. ११८, १२२, १२३, १२४, १२५ य १२७ को हकभा, प्रबतिादीहरु ऩष्ु कय बनयौरा, देियाज शभा,ण ददबरऩकु भाय अबधकायी, ऩयशयु ाभ अबधकायी, विश्वकु भाय फस्नेत, बयतयाज अबधकायी, पबडन्रप्रसाद अमाणर य बीभप्रसाद श्रेष्ठरे आयोवऩत कसयु फाट सपाई ऩाउने ठहयी पै सरा बएको; नराङ ६/ख, वक.नॊ. १९४ को हकभा, प्रबतिादीहरु कृ ष्णफहादयु बसरिार, भकु ु न्दयाज ऩाण्डे, याभकृ ष्ण खत्री, मिु याज बट्टयाई, ददऩककु भाय साऩकोटा, यविन्रनाथ ठाकु य य कु शध्िज खत्रीरे आयोवऩत कसयु फाट सपाई ऩाउने ठहयी पै सरा बएको; ऩीडा २/ङ, वक.नॊ. २९४ को हकभा, प्रबतिादीहरु यविन्रनाथ ठाकु य, मऻप्रसाद हभु ागाईं य फारगोऩार अबधकायीरे आयोवऩत कसयु फाट सपाई ऩाउने ठहयी पै सरा बएको; भैदी ४/ज, वक.नॊ. १ को हकभा, प्रबतिादीहरु होभफहादयु गन्रभा भगय, गोविन्दप्रसाद साऩकोटा य मऻप्रसाद हभु ागाईंरे आयोवऩत कसयु फाट सपाई ऩाउने ठहयी पै सरा बएको य नाराङ्ग ६/द, वक.नॊ. १ को हकभा, प्रबतिादीहरु भकु ु न्दयाज ऩाण्डे, याभकृ ष्ण खत्री, मिु याज बट्टयाई, यविन्रनाथ ठाकु य, मऻप्रसाद हभु ागाईं, ऩभे ा फङ्गग्मार राभा, फाफयु ाभ अमारण , ददऩककु भाय साऩकोटा, येशभयाज बसरिार य ददिाकय ऩाठकरे आयोवऩत कसयु फाट सपाई ऩाउने ठहयी पै सरा बएको देख्खन्छ। 2. जग्गाको बोग अनसु ाय नक्सा सधु ायको सम्फन्धभा् | तथा सयकायी कागजात गैयकाननु ी तरयकारे अनाबधकाय सच्चाएको के यभेट गयेको बनी ऐ. दपा ११ अन्तगतण को दािी ऩग्ु न नसक्ने। २. जग्गाको बोग अनसु ाय नक्सा सधु ायको सम्फन्धभा् • भारऩोत ऐन, २०३४ को दपा ८, जग्गा प्रशासन बनदे ख्शका, २०५८ य नाऩी शाखा एिॊ नाऩी गोश्वायाको कामविबध, २०६० का प्रािधानहरु विऩयीत नाऩी विबागको सहभबत िेगय नै फदबनमतऩूिकण नेऩार सयकायको नाभभा यहेको जग्गाको नाऩी य श्रेस्ता सॊशोधन गयेको देख्खएको। • भ्रष्टाचाय बनिायण ऐन, २०५९ को दपा ८ को उऩदपा (४) अन्तगतण सािजबनक िा बनजी ऺेत्रफाट याज्मकोषको यकभको दरुु ऩमोग नहोस् बन्ने विधावमकी भनसाम यहेको देख्खन्छ। उक्त दपा ८ को उऩदपा (४) को प्रमोजनको राबग आऩयाबधक कामण बन्नारे नेऩार सयकाय िा सािजण बनक सॊस्थासगॉ गरयएको कफबु रमत, सम्झौता, आददको शतण ऩारना नगन,णु त्मस्तो सॊस्थारे बनधारण यत गयेको शतण उल्रॊघन हनु े गयी व्मिसाम गनणु िा सयकायी सवु िधाको दरुु ऩमोग गनणु बन्ने यहेको ऩाइन्छ। फदबनमत ऩबन दािीको कसयु सगॉ सम्फख्न्धत देख्खनु ऩछण। उक्त दपा ८ को उऩदपा (४) भा भ्रष्टाचाय कसयु को आिश्मक तत्ि “फदबनमत” य “आऩयाबधक काम”ण तोवकददएको अिस्थाभा के िर “फदबनमत” भात्र हेयी मस प्रािधानको ऩरयबध विस्ताय हनु े गयी अिाख्छछत व्मातमा (absurd interpretation) गनण नबभल्ने हॉदु ा प्रस्ततु भद्दु ाभा दािीको जग्गाको जग्गाधनी यहेका | अदारतफाट प्रभाणको भूल्माङ्कन गयी दताण गनण बभल्ने, नबभल्ने सम्फन्धभा बनणमण गनणु बन्ने आदेशराई अनदेखा गयी उक्त जग्गाभा धानफारी, भकै फारी रगाउॉदै आएको बन्ने सभेत व्महोयाको गाउॉ सजबण भन; ख्जल्रा िन कामारण मफाट िन फटु ेन नदेख्खएको बन्ने सभेत व्महोयाको ऩत्र; नाऩी कामारण म फाट ख्झकाएइका वपल्ड प्रबतिेदन तथा वपल्ड नक्सा ट्रे स; भारऩोत कामारण म, धाददङ्गरे ऩेश गयेको स्थरगत बनयीऺण प्रबतिेदन सभेतका आधायभा भारऩोत कामारण म, धाददङ्गरे बभबत २०६८/१२/१६ भा वक.नॊ. १६२ को ऺेत्रपर ४-२-१-२ को जग्गा प्रबतिादी याभफहादयु गरुु ङ्गको नाभभा दताण गने बनणमण गयेको देख्खन्छ। उक्त बनणमण गदाण सभेत मस ऩनु यािेदनऩत्रको भाबथ प्रकयण नॊ. ५(छ)(१) भा गख्ल्रख्खत आधायहरुको रेखाजोखा विश्लषे ण नगयी उख्ल्रख्खत काननु ी आधाय विऩयीत बनणमण बइको अिस्था छ। भारऩोत ऐन, २०३४ को दपा २(ख२) फभोख्जभ फट्ु मान सयकायी जग्गाको ऩरयबाषा बबत्र ऩदणछ। जग्गा प्रशासन बनदे ख्शका, २०५८ को दपा ८१ भा छु ट जग्गा दताण अन्तगतण भारऩोत ऐन, २०३४ को दपा २(ख२) य दपा २(ख३) फभोख्जभ सयकायी तथा सिजण बनक प्रकृ बतका जग्गा सम्फन्धभा छु ट जग्गा दताणको बनिेदन नबरने य मस्ता जग्गाहरु काननु त् दताण गनण नबभल्ने बएकोरे कु नै ऩबन हारतभा दताण नगयी त्मस्तो बनिेदन खायेज गरयददने तथा नेऩार सयकायको स्िीकृ बत बएऩबछ भात्र भारऩोत कामाणरमरे नेऩार सयकायको नाभभा दताण बएको जग्गा व्मख्क्त विशेषको नाभभा दताण गयी दताण सच्माउन सक्ने बनी काननु ी प्रािधानहरु बएको ऩाइन्छ। सम्भाबनत सिोच्च अदारतफाट नयोत्तभ याना वि. नेऩार सयकाय भख्न्त्रऩरयषद्, प्रधानभन्त्री तथा भख्न्त्रऩरयषद्को सख्चिारम सभेत बएको उत्प्रषे णमक्तु ऩयभादेश सभेत भद्दु ाभा (ने.का.ऩ. २०६६, अॊक १२, बन.नॊ. ८२८०) “सयकायी जग्गा यहे बएको स्ऩष्ट बएको अिस्थाभा सयकायी जग्गाभा बोग फसोिास गयेकै आधायभा भात्र सो जग्गा बनजी हनु नसक्ने। जग्गाको प्रकृ बत ऩबतण गौचय बनी वपल्डफकु भा उल्रेख बएको, ऩबतण गौचय जग्गा सयकायी जग्गाको ऩरयबाषाभा सभेवटएको, २०४४ सारभै दािीको जग्गा नेऩार सयकायको नाउॉभा दताण बैसके को अिस्थाभा सोही जग्गाराई बभबत २०५६/१०/२० भा बनिेदकको नाभभा दताण गने बनणमण गदैभा भारऩोत ऐन, २०३४ को दपा २४(१) य (२) फभोख्जभ सो बनणमण खम्िीय हनु नसक्ने स्ित् फदय हनु े।" बन्ने बसद्धान्त प्रबतऩादन बएको आधायभा सभेत प्रस्ततु जग्गा दताण सबभबतको बसपारयस य उक्त बसपारयसको आधायभा जग्गा दताण गने बनणमण भ्रष्टाचायजन्म कामण बएकोभा उक्त कामभण ा सॊरग्न प्रबतिादीहरु नेत्रयाज जोशी, याभकृ ष्ण खत्री, कृ ष्णप्रसाद साऩकोटा, |
वऩडा १/ग, वक.नॊ. ११९ को हकभा, प्रबतिादीहरु मिु याज बट्टयाई, ददऩककु भाय साऩकोटा य यविन्रनाथ ठाकु यराई भ्रष्टाचाय बनिायण ऐन, २०५९ को दपा ८(१)(ज) फभोख्जभको कसयु भा सोही दपा फभोख्जभ जनही ३ (तीन) भवहना कै द हनु े य बफगोको हकभा, साविक जॊगर जबनएको वक.नॊ. २९ को सयकायी जॊगरको ऺेत्र घसु ाई नक्साको पे यफदर गयी प्रबतिादी प्रभे फहादयु ताभाङ्गको जग्गाको ऺेत्रपर फढाएको देख्खदॉ ा भारऩोत ऐन, २०३४ को दपा २४ फभोख्जभ त्मस्तो फढ ऺेत्रपर कामभ गयेको हदसम्भको दताण स्ित् फदय बई व्मख्क्तको दताणको रगत कट्टा हनु े काननु ी व्मिस्था बएफाट य सो फभोख्जभ सम्फख्न्धत भारऩोत कामारण मरे गनण सक्ने नै हॉदु ा बफगो वहनाबभना नै नबएको ख्स्थबतभा प्रबतिादीहरूराई न्मामको योहभा बफगो फभोख्जभ जरयिाना गनण भनाबसफ नदेख्खने ठहयी पै सरा बएको; जग्गाधनी प्रबतिादी प्रभे फहादयु ताभाङ्गको हकभा, भ्रष्टाचाय बनिायण ऐन, २०५९ को दपा ८ को उऩदपा (४) फभोख्जभको आयोऩदािी आकवषतण हनु े नबई सोही ऐनको दपा २२ को प्रबतिन्धात्भक िाक्माॊश फभोख्जभ भबतमायको कसयु भा ३ (तीन) भवहना कै द हनु े ठहयी पै सरा बएको य प्रबतिादी भकु ु न्दयाज ऩाण्डेरे आयोवऩत कसयु फाट सपाई ऩाउने ठहयी पै सरा बएको देख्खन्छ। भयु री बञ्ज्माङ्ग ३/क, वक.नॊ. ७२३, ४८६, ४०४, २५४, ४५०, ४४३ य ४२१ को हकभा, प्रबतिादीहरु कु शध्िज खत्री, ददऩककु भाय साऩकोटा, यविन्रनाथ ठाकु य य बडल्रीयाभ राितीराई भ्रष्टाचाय बनिायण ऐन, २०५९ को दपा ८(१)(ज) फभोख्जभको | प्रबतिादीहरु य नेऩार सयकायका फीच कु नै सम्झौता नयहेको तथा दािीको अन्तयिस्तु कु नै सम्झौता यहेको बन्ने नदेख्खएको अिस्था हॉदु ा प्रबतिादी जग्गाधनीहरुरे सो जग्गा दताण िा फढ कामभ गने आिेदन गयेको सफै विषमिस्तभु ा भ्रष्टाचाय बनिायण ऐन, २०५९ को दपा ८ को उऩदपा (४) अन्तगतण को आयोऩदािी आकवषतण हनु े नबई सोही ऐनको दपा ८(१)(ज) को कसयु भा सोही ऐनको दपा २२ फभोख्जभ भबतमाय बई सोही ऐनको सोही दपाको प्रबतिन्धात्भक िाक्माॊश फभोख्जभ मी प्रबतिादी जग्गाधनीहरुराई सजाम हनु े। • बफगोको हकभा, साबफकभा जॊगर जबनएको वक.नॊ. २९ को सयकायी जॊगरको ऺेत्र घसु ाई नक्साको पे यफदर गयी प्रबतिादीहरुरे जग्गाको ऺेत्रपर फढाएको देख्खदॉ ा भारऩोत ऐन, २०३४ को दपा २४ फभोख्जभ त्मस्तो फढ ऺेत्रपर कामभ गयेको हदसम्भको दताण स्ित् फदय बई व्मख्क्तको दताणको रगत कट्टा हनु े काननु ी व्मिस्था बएफाट य सो फभोख्जभ सम्फख्न्धत भारऩोत कामारण मरे गनण सक्ने नै हॉदु ा बफगो वहनाबभना नै नबएको ख्स्थबतभा प्रबतिादीहरूराई न्मामको योहभा बफगो फभोख्जभ जरयिाना गनण भनाबसफ नदेख्खएको। • सहामक स्तयका याṶसेिक कभचायी प्रबतिादीहरुरे जग्गाको ऺेत्रपर सॊशोधनको राबग भारऩोत अबधकृ त सभऺ वटप्ऩणी ऩेशसम्भ गयेका, वटप्ऩणीभा याम व्मक्त सभेत नगयेका हॉदु ा बनजहरुरे ऩदीम ख्जम्भेिायी य दावमत्ि फहन गने िभभा वटप्ऩणी उठाएकोसम्भ देख्खएको य बनजहरुरे ऺेत्रपर सॊशोधनभा कु नै बनणमण | कु शध्िज खत्री, यविन्रनाथ ठाकु य, भाधि कु इके र, ददऩककु भाय साऩकोटा, कु रफहादयु भगय, याभफहादयु गरुु ङ्ग य फाफयु ाभ अमाणरराई सपाई ददई बएको पै सरा त्रटु ीऩूणण एिॊ फदय मोग्म यहेको छ। • भहादेिस्थान ६/च, वक.नॊ. १८, १९ य २० को हकभा् उक्त वक.नॊ. १८, १९ य २० का जग्गाहरु बभबत २०३४/११/१९ भा नाऩी बएको देख्खन्छ। नाऩी हॉदु ा, वक.नॊ. १८ को जग्गा जग्गाधनी भॊगरफहादयु स्माङतान, वक.नॊ. १९ को जग्गा प्रबतिादी धभजीत ताभाङ्ग य वक.नॊ. २० को जग्गा प्रबतिादी याभचन्र स्माङतानको नाभभा नाऩी बई वपल्डफकु तमाय बएको देख्खन्छ बने प्रभाणको अबािभा बनजहरुको नाभभा दताण बएको बने देख्खदॉ ैन। उक्त जग्गा नाऩजाॉचको फखत िनऺेत्र बबत्रको य जग्गा दताण हनु े बनणमण बएको फखत साभदु ावमक िन (सयकायी िन नै हो) बबत्रको जग्गा हो। तीनै जना जग्गाधनीहरुका जग्गा नाऩजाॉच बएको बभबतबन्दा ३६ िषण ऩछाबड बभबत २०७०/०५/२७ भा छु ट्टाछु ट्टै छु ट जग्गा दताण गने सम्फन्धी बनिेदन ऩयी भारऩोत कामाणरम, धाददङ्गरे बभबत २०७०/०८/२८ भा जग्गाधनी प्रबतिादीहरुको रगत प्रभाण नबबड्ने साविकदेख्ख नै साभदु ावमक िन गठन बई िन ऺेत्रकै रुऩभा प्रमोग बइयहेका तत् वक.नॊ. का जग्गाहरु सम्फख्न्धत जग्गाधनी य जग्गाधनी प्रबतिादीहरुको नाभभा दताण गने बनणमण गयेको देख्खन्छ। उक्त जग्गा दताण गने बनणमण एकातपण वििेख्चत आधाय प्रभाणहरु य सम्फख्न्धत काननु का आधायभा गयै काननु ी छ। अकातण पण सम्भाबनत सिोच्च अदारतफाट प्रबतऩाददत काननु ी बसद्धान्तको विऩयीत ऩबन छ। त्मसका अबतरयक्त सम्भाबनत सिोच्च अदारतफाट प्रबतऩाददत बनम्न बरख्खत बसद्धान्तको सभेत प्रबतकू र यहेको छ् ▪ “छु ट जग्गा दताणको हदम्माद नाघेको कै मौं दशक ऩबछ छु ट दताकण ो नाभभा बनिेदन ऩर्मो बन्दैभा सो जग्गा दताण गनणु ऩने िा तेयो भेयोभा सनु ाउनु ऩने फाध्मता भारऩोत कामाणरमराई नयहने। वपल्डफकु भा कु नै नाभ उल्रेख बमो बन्दैभा सो कु यारे वििाददत सम्ऩख्त्तभा बनिेदकको हक बई हाल्मो बन्न बभल्दैन।” {नयोत्तभ याना वि. नेऩार सयकाय भख्न्त्रऩरयषद्, प्रधानभन्त्री तथा भख्न्त्रऩरयषद्को सख्चिारम सभेत, भद्दु ा् उत्प्रषे णमक्तु ऩयभादेश सभेत (ने.का.ऩ. २०६६, अॊक १२, बन.नॊ. ८२८०)} ▪ “सम्ऩख्त्तको खोजी मथासभमभा गनणु सम्ऩख्त्त आफ्नो हो बन्ने दािी गनेको दावमत्ि हो। सभमको राभो अन्तयाररे छू ट दताण गरयऩाऊॉ बन्ने दािीभा प्रबतकू र प्रबाि ऩादणछ । जग्गा बभच्नेको १८ नॊ. य जग्गा ऩजनीको साविक २ िषण य २०३४।९।२७ को सॊशोधनऩबछको थाहा ऩाएको ६ |
कसयु भा सोही दपा फभोख्जभ जनही ३ (तीन) भवहना कै द हनु े य बफगोको हकभा, साविक जॊगर जबनएको सयकायी जॊगरको ऺेत्र घसु ाई नक्साको पे यफदर गयी प्रबतिादीहरुरे जग्गाको ऺेत्रपर फढाएको देख्खदॉ ा भारऩोत ऐन, २०३४ को दपा २४ फभोख्जभ त्मस्तो फढ ऺेत्रपर कामभ गयेको हदसम्भको दताण स्ित् फदय बई व्मख्क्तको दताणको रगत कट्टा हनु े काननु ी व्मिस्था बएफाट य सो फभोख्जभ सम्फख्न्धत भारऩोत कामारण मरे गनण सक्ने नै हॉदु ा बफगो वहनाबभना नै नबएको ख्स्थबतभा प्रबतिादीहरूराई न्मामको योहभा बफगो फभोख्जभ जरयिाना गनण भनाबसफ नदेख्खने ठहयी पै सरा बएको; जग्गाधनी प्रबतिादीहरु अख्म्फका सिु ेदी, मदकु ु भाय रयजार, ईश्वयप्रसाद रम्सार, याजकु भाय सिु ेदी, ख्शिरार श्रेष्ठ, के दायप्रसाद सिु ेदी य फरीप्रसाद सिु दे ीको हकभा, भ्रष्टाचाय बनिायण ऐन, २०५९ को दपा ८ को उऩदपा (४) फभोख्जभको आयोऩदािी आकवषतण हनु े नबई सोही ऐनको दपा २२ को प्रबतिन्धात्भक िाक्माॊश फभोख्जभ भबतमायको कसयु भा जनही ३ (तीन) भवहना कै द हनु े ठहयी पै सरा बएको य प्रबतिादीहरु नेत्रयाज जोशी, याभकृ ष्ण खत्री, ऩशऩु बतनाथ दिु ाडी य गणु नाथ नेऩाररे आयोवऩत कसयु फाट सपाई ऩाउने ठहयी पै सरा बएको देख्खन्छ। 3. ऺत्रे पर सॊशोधनको सम्फन्धभा् बनरकण्ठ ५/च, वक.नॊ. ५१५ य ५१६ को हकभा, प्रबतिादीहरु ददऩककु भाय साऩकोटा य यविन्रनाथ ठाकु यरे आयोवऩत कसयु फाट सपाई ऩाउने ठहयी पै सरा बएको देख्खन्छ। भयु री बञ्ज्माङ्ग २/च, वक.नॊ. ९ य ११ को हकभा, प्रबतिादीहरु विश्वकु भाय फस्नेत य | नगयेका तथा बनज प्रबतिादीहरु बनणमण गनण सक्ने ऩदीम हैबसमतभा सभेत नयहेको ख्स्थबतभा बनजहरुरे फदबनमत याखी व्मख्क्त विशेषराई गैयकानूनी राब य नेऩार सयकायराई हाबन ऩर्ु माउने कामण गयेको नदेख्खएको। • भयु री बञ्ज्माङ्ग ३/क, वक.नॊ. ७२३, ४८६, ४०४, २५४, ४५०, ४४३ य ४२१ को हकभा, भारऩोत कामाणरमरे बनणमण गदाण, अभयािती साभदु ावमक िन उऩबोक्ता सभूहको बसपारयसराई उल्रेख गयेको नदेख्खएको य उक्त बसपारयसको आधायभा ऺेत्रपर सॊशोधन नबई नाऩी कामाणरमको वपल्ड प्रबतिेदन य वपल्ड नक्सा ट्रे स अनसु ाय ऺेत्रपर सॊशोधन गयेको देख्खॉदा उक्त बसपारयस गने अभयािती साभदु ावमक िन उऩबोक्ता सभूहका अध्मऺ प्रबतिादी गणु नाथ नेऩार उऩयको आयोऩदािी ऩवु ष्ट नहनु े। ३. ऺत्रे पर सॊशोधनको सम्फन्धभा् • प्रबतिादीहरुरे भारऩोत ऐन, २०३४ को दपा ८ तथा जग्गा प्रशासन बनदे ख्शका, २०५८ को दपा ३७४, दपा ३८५ सभेतरे बनददणष्ट गयेको प्रविमा ऩूया नगयी ओहदारे ऩारना गनऩणु ने काननु ी प्रविमा ऩूया नगयी सयकायी/सािजण बनक जग्गा घसु ाई व्मख्क्त विशेषको जग्गाभा असाभान्म रुऩभा ऺेत्रपर फढाई फदबनमतऩूिकण व्मख्क्त विशेषराई राब य नेऩार सयकायराई हाबन ऩर्ु माएको देख्खएको। • काननु फभोख्जभ प्रविमा ऩूया गयी ऺेत्रपर फढ कामभ गरयएको बन्ने प्रबतिादीहरुको ख्जवकय सभेत यहेको नदेख्खएको। • बनरकण्ठ ५/छ, वक.नॊ. ५१५ य ५१६ को हकभा, जग्गाधनी विष्णभु ामा श्रेष्ठराई | भवहने हदम्मादसम्फन्धी व्मिस्था ऩबन छू ट दताकण ा सम्फन्धभा विरकू रै असान्दबबकण होइनन।् जग्गाको विषमभा दािी गनण विबधकताणरे थाहा ऩाएको ६ भवहने सीभा अकायण याखेको होइन। देख्ने फझ्ु ने य अनबु ि गनण सवकने कु या सोही सभमभा थाहा ऩाएको भान्नु ऩने हन्ु छ। थाहा ऩाएको भनोगत बभबतराई भान्मता ददन नबभल्ने। छू ट दताणका राबग सयकायद्वाया तोवकने म्माद सािजण बनक स्िरुऩ बरइसके का सम्ऩख्त्त व्मख्क्त विशेषका नाभभा दताण गरयददने उद्देश्मरे गरयने नबई व्मख्क्त विशेषको बोगचरन हक स्िाबभत्िको सॊयऺणका राबग हो। दशकौँ दशक ऩबछसम्भ छू ट दताकण ो प्रविमा चारू याख्ने विबधकताकण ो भनसाम होइन। विबधकताकण ो मो सतकण तारे दताण छु ट्नकु ो बयऩदो औख्चत्मऩूणण आधाय दािीकतारण े प्रस्ततु गयेऩबछ भात्र बनजको सो जग्गाभा बोगचरन स्थावऩत यहे नयहेको हेनऩणु ने।” {शान्तदेिी भल्र वि. भारऩोत कामाणरम, चाफवहर सभेत, भद्दु ा् उत्प्रषे ण (ने.का.ऩ. २०७५, अॊक १२, बन.नॊ. १०१६०)} उख्ल्रख्खत आधाय प्रभाणहरुफाट प्रस्ततु िायदातभा सॊरग्न प्रबतिादीहरु जमफहादयु खड्का, येितीप्रसाद ढकार, बयतबसॊह ऐय, याभचन्र स्माङ्गतान य धभजण ीत ताभाङ्गराई अबबमोग भागदािी फभोख्जभ सजाम गनणु ऩनेभा सपाई ददई बएको त्रवु टऩूणण एिॊ फदयमोग्म यहेको छ। • नराङ ७/ङ, वक.नॊ. १२२, १२३, १२४, १२५ य १२७ को हकभा् साविक नाऩीभा जॊगर जबनई वपल्डफकु कामभ बई नऩे ार सयकायको नाभभा दताण बएको नराङ ७/ङ को वक.नॊ. ४१ को जग्गा नाऩनक्सा नै नबएको नक्सा बसटको फ्रे भ फावहयको जॊगर जबनएको सयकायी/सािजण बनक जॊगर ऺेत्रको जग्गा सभेत बभसाई २०३८ सारभा वकत्ताकाट गयी वक.नॊ. ११६, ११७, ११८, ११९, १२०, १२१, १२२, १२३, १२४, १२५, १२६, १२७, १२८, १२९, १३०, १३१ य १३२ गयी १७ वकत्ताहरु कामभ गयेको देख्खन्छ। जसभध्मे वक.नॊ. ११६ अनफहादयु ढॊुगाना, वक.नॊ. ११७ के शयीदत्त अमाणर य वक.नॊ. १२६ बगतादत्त अमाणरका नाभभा बभबत २०४१/१२/३० को बनणमण रे दताण बएको य वक.नॊ. ११८, १२२, १२३, १२४, १२५ य १२७ का जग्गाहरु भारऩोत कामाणरम प्रभखु रे बनयीऺण गदाण वक.नॊ. 122 भा Ç िटा घय, वक.नॊ. 124 भा 1 िटा घय, वक.नॊ. 125 भा 11 िटा घय, वक.नॊ. 127 भा 3 िटा घय, वक.नॊ. 118 भा 2 िटा घय, वक.नॊ. 123 भा 1 िटा घयफास यहेको बन्ने आधायभा बभबत २0Ç4/०1/21 भा प्रबतिादी पबडन्र प्रसाद अमाणरका नाभभा जग्गा दताण गरयमो। |
कु शध्िज खत्रीराई भ्रष्टाचाय बनिायण ऐन, २०५९ को दपा ८(१)(ज) फभोख्जभको कसयु भा सोही दपा फभोख्जभ कसयु को भात्रा अनसु ाय जनही ३ (तीन) भवहना कै द हनु े य बफगोको हकभा, साविकको सयकायी जग्गा घसु ाई नक्सा य श्रेस्ता पे यफदर गयी प्रबतिादीहरुरे जग्गाको ऺेत्रपर फढाएको देख्खए भारऩोत ऐन, २०३४ को दपा २४ फभोख्जभ त्मस्तो फढ ऺेत्रपर कामभ गयेको हदसम्भको दताण स्ित् फदय बई व्मख्क्तको दताणको रगत कट्टा हनु े काननु ी व्मिस्था बएफाट य सो फभोख्जभ सम्फख्न्धत भारऩोत कामाणरमरे गनण सक्ने नै हॉदु ा बफगो वहनाबभना नै नबएको ख्स्थबतभा प्रबतिादीहरूराई न्मामको योहभा बफगो फभोख्जभ जरयिाना गनण भनाबसफ नदेख्खने ठहयी पै सरा बएको; जग्गाधनी प्रबतिादी भोहन कोइयाराराई भ्रष्टाचाय बनिायण ऐन, २०५९ को दपा ८ को उऩदपा (४) फभोख्जभको आयोऩदािी आकवषतण हनु े नबई सोही ऐनको दपा २२ को प्रबतिन्धात्भक िाक्माॊश फभोख्जभ भबतमायको कसयु भा कसयु को भात्रा अनसु ाय ३ (तीन) भवहना कै द हनु े ठहयी पै सरा य प्रबतिादी शम्बनु ायामण याजबण्डायीरे आयोवऩत कसयु फाट सपाई ऩाउने ठहयी पै सरा बएको देख्खन्छ। भयु री बञ्ज्माङ्ग २/च, वक.नॊ. १५ को हकभा, प्रबतिादीहरु विश्वकु भाय फस्नेत य कु शध्िज खत्रीराई भ्रष्टाचाय बनिायण ऐन, २०५९ को दपा ८(१)(ज) फभोख्जभको कसयु भा सोही दपा फभोख्जभ कसयु को भात्रा अनसु ाय जनही ३ (तीन) भवहना कै द हनु े य बफगोको हकभा, साविकको सयकायी जग्गा घसु ाई नक्सा य श्रेस्ता पे यफदर गयी प्रबतिादीहरुरे जग्गाको ऺेत्रपर फढाएको देख्खए भारऩोत ऐन, | प्रबतिादी फनाएको नदेख्खएको; पामर नक्सा तमाय गयी ऺेत्रपर फढ्ने गयी बनणमण गयेको सक्कर कागजात बभबसर िादी ऩऺरे दाख्खर गयेको नदेख्खएको य जग्गाधनी विष्णभु ामा श्रेष्ठको नाभभा बभबत २०६८/०५/२० भा ऺेत्रपर फढी कामभ हनु े गयी गयेको बनणमण उऩय भगु ादेिी भगयरे नाऩी कामाणरम सभेतराई विऩऺी फनाई धाददङ्ग ख्जल्रा अदारतभा ०७३-CP-००५६ को दवु षत दताण फदय गयी ऩाउॉ बन्ने वपयाद दामय गयी कायिाहीमक्तु अिस्थाभा यहेको देख्खदॉ ा विचायाधीन यहेको विषमभा असय ऩने गयी विशेष अदारतफाट अवहरे नै बनणमण गनण बभल्ने नदेख्खएको। • सहामक स्तयका याṶसेिक कभचायी प्रबतिादीहरुरे जग्गाको ऩारयत बरखतभा सहीसम्भ गयेका, नाऩी कामारण मको बरखतभा कै वपमत रेखी ऩठाएको आधायभा ट्रामर चेकफाट फढ ऺेत्रपर बनी वटप्ऩणी उठाई भारऩोत अबधकृ त सभऺ ऩेश गयेका तथा फढ ऺेत्रपर कामभ गने बनणमण कताण नबएका हदॉु ा राए अह्रमाएको काभ गने कभचण ायीरे फदबनमत याखी व्मख्क्त विशेषराई राब य नेऩार सयकायराई हाबन ऩर्ु माएको बन्ने आयोऩदािी ऩवु ष्ट नहनु े। • बफगोको हकभा, भारऩोत कामारण मरे भारऩोत ऐन, २०३४ फभोख्जभ गयेको बनणमण भा ख्चत्त नफझ्ु ने ऩऺरे दपा ३१ फभोख्जभ ऩनु यािेदन गनण ऩाउने काननु ी उऩचाय यहे बएको, नेऩार सयकायको जग्गा व्मख्क्तरे दताण गयेभा ऐ. दपा २४ फभोख्जभ त्मस्तो दताण स्ित् फदय हनु े देख्खदॉ ा त्मस्तो दताणको रगत कट्टा | त्मसऩूिण नै 2049 सारभा वक.नॊ. 41 सबसभ नै नेऩार सयकायको नाभभा दताण श्रेस्ता कामभ गरयएको बथमो। मसयी 2038 सारभा नै वक.नॊ. 41 को जग्गा विबबन्न 17 िटा वकत्ताभा वकत्ताकाट बइसके को हॉदु ा भारऩोत कामारण म, धाददङ्गरे विबाग भापण त् बनणमण सच्माउन भन्त्रारभा रेखी ऩठाएकोभा भन्त्रारमरे वक.नॊ. 41 राई सबसभ नै नेऩार सयकायको नाभभा यातनकु ो औख्चत्म छैन बनी बनणमण गयेको बथमो। सम्भाबनत विशेष अदारतफाट मस विषमभा िादी दािी नऩग्ु ने गयी पै सरा गदाण वक.नॊ. 41 को जग्गाफाट पबडन्र प्रसाद अमाणररे जग्गा दताण गयेको बन्ने भागदािी नै झठा ु ा हो वकनकी वक.नॊ. 41 कामभ नै छैन बनन् े आधाय बरइएको देख्खन्छ। सािजण बनक सम्ऩख्त्त जसभा “Doctrine of Parens Patriae” को बसद्धान्त रागु हन्ु छ। नाऩीका फखत स्ऩष्ट रुऩभा वक.नॊ. 41 को जग्गा जॊगर जबनएकोभा वििाद छैन। उक्त जग्गाफाट नै अन्म सयकायी जॊगर सभेत बभसाई 2038 सारभा 17 िटा वकत्ताकाट बएको छ। उक्त 17 िटा वकत्ताभध्मे Ç िटा वकत्ताको शरुु जॊगर जबनएको सयकायी/सािजण बनक जग्गा कब्जा गयी प्रबतिादी पबडन्र अमारण रे गोठ खडा गयेको सोही जग्गा ऩबछ दताण गये गयाएको स्ऩष्ट देख्खएको अिस्थाभा सम्भाबनत विशेष अदारतफाट असान्दबबकण प्राविबधक प्रश्न उल्रेख गयी विषमिस्तु बबत्र नै प्रिेश नगयी हरकु ा वकबसभफाट बएको पै सरा त्रवु टऩूणण एिॊ फदयमोग्म छ। सािजण बनक सम्ऩख्त्तको सॊयऺण गने दावमत्ि याज्मको सफै अॊग बनकामभा हनु े बन्ने कु याभा वििाद नै नयहेकोभा के िर असान्दबबकण प्राविबधक विषम (वक.नॊ. ४१ कामभ नै हनु े) राई उल्रेख गयी बएको पै सरा न्मामीक, वििके ऩूण,ण तकण सॊगत पै सरा भान्न सक्ने अिस्था छैन। तसथ,ण प्रस्ततु सयकायी जग्गा व्मख्क्तका नाभभा दताण गने प्रविमाभा सॊरग्न प्रत्मथॉ प्रबतिादीहरु ऩष्ु कय बनयौरा, देियाज शभा,ण ददबरऩकु भाय अबधकायी, ऩयशयु ाभ अबधकायी, विश्वकु भाय फस्नेत, बयतयाज अबधकायी, पबडन्रप्रसाद अमाणर य बीभप्रसाद श्रेष्ठराई सपाई ददई बएको पै सरा त्रवु टऩूणण एिॊ फदय मोग्म यहेको छ। • नराङ ६/ख, वक.नॊ. १९४ को हकभा् नाऩीका फखत जॊगर, बबय ऩतॉ जबनएको वक.नॊ. 1Ç9 को जग्गा 2043 सारभा वकत्ताकाट गयी वक.नॊ. 193, 194 य 195 कामभ बएको देख्खन्छ। त्मसभध्मे वक.नॊ. 193 चन्र प्रसाद बसरिारको नाभभा दताण बएको य सो सम्फन्धी विषम हारसम्भ मस आमोगभा अनसु न्धानको िभभा यहेको छ। वक.नॊ. १९४ को जग्गा दताण गयी ऩाॉउ बन्ने प्रबतिादी कृ ष्णफहादयु बसरिाररे बभबत |
२०३४ को दपा २४ फभोख्जभ त्मस्तो फढ ऺेत्रपर कामभ गयेको हदसम्भको दताण स्ित् फदय बई व्मख्क्तको दताकण ो रगत कट्टा हनु े काननु ी व्मिस्था बएफाट य सो फभोख्जभ सम्फख्न्धत भारऩोत कामाणरमरे गनण सक्ने नै हॉदु ा बफगो वहनाबभना नै नबएको ख्स्थबतभा प्रबतिादीहरूराई न्मामको योहभा बफगो फभोख्जभ जरयिाना गनण भनाबसफ नदेख्खने ठहयी पै सरा बएको; जग्गाधनी प्रबतिादी प्रकाश कोइयाराराई भ्रष्टाचाय बनिायण ऐन, २०५९ को दपा ८ को उऩदपा (४) फभोख्जभको आयोऩदािी आकवषतण हनु े नबई सोही ऐनको दपा २२ को प्रबतिन्धात्भक िाक्माॊश फभोख्जभ भबतमायको कसयु भा कसयु को भात्रा अनसु ाय ३ (तीन) भवहना कै द हनु े ठहयी पै सरा बएको य प्रबतिादी अनन्तयाज सत्माररे आयोवऩत कसयु फाट सपाई ऩाउने ठहयी पै सरा बएको देख्खन्छ। भयु री बञ्ज्माङ्ग २/च, वक.नॊ. २२ को हकभा, प्रबतिादीहरु भोहनजॊग थाऩा य विश्वकु भाय फस्नेतराई भ्रष्टाचाय बनिायण ऐन, २०५९ को दपा ८(१)(ज) फभोख्जभको कसयु भा सोही दपा फभोख्जभ कसयु को भात्रा अनसु ाय जनही ३ (तीन) भवहना कै द हनु े य बफगोको हकभा, साविकको सयकायी जग्गा घसु ाई नक्सा य श्रेस्ता पे यफदर गयी प्रबतिादीहरुरे जग्गाको ऺेत्रपर फढाएको देख्खए भारऩोत ऐन, २०३४ को दपा २४ फभोख्जभ त्मस्तो फढ ऺेत्रपर कामभ गयेको हदसम्भको दताण स्ित् फदय बई व्मख्क्तको दताणको रगत कट्टा हनु े काननु ी व्मिस्था बएफाट य सो फभोख्जभ सम्फख्न्धत भारऩोत कामाणरमरे गनण सक्ने नै हॉदु ा बफगो वहनाबभना नै नबएको ख्स्थबतभा प्रबतिादीहरूराई न्मामको योहभा बफगो | भारऩोत कामारण मरे गनण सक्ने नै देख्खएको, सयकायी जग्गा व्मख्क्तरे दताण गयेभा साविक भरु कु ी ऐन, जग्गा आिाद गनेको भहर तथा हारको भरु कु ी देिानी सॊवहता, २०७४ को दपा ३०५ फभोख्जभ जवहरेसकु ै ऩबन नारेश ददई फदय गयाउन सवकने काननु ी व्मिस्था ऐ. दपा ३१३ भा यहे बएको अिस्थाभा सो फभोख्जभ नेऩार सयकायरे काननु ी उऩचाय खोज्न सक्ने नै देख्खॉदा बफगो वहनाबभना नबएको ख्स्थबतभा प्रबतिादीहरूराई न्मामको योहभा बफगो फभोख्जभ जरयिाना गनण भनाबसफ नदेख्खएको। • प्रबतिादीहरुको नाभ दताकण ो जग्गा खायेज गयी जग्गा जपत गयीऩाउॉ बन्ने िादी दािीको सन्दबभण ा, उक्त िादी दािी के - कु न काननु अन्तगतण को हो? दािीभा खरु ाउन नसकी आयोऩदािी नै अस्ऩष्ट यहेको तथा देिानी प्रकृ बतको सो आयोऩदािी हेने ऺेत्राबधकाय विशेष अदारतराई यहेको नदेख्खएको, फढ ऺेत्रपर स्ित् फदय बई व्मख्क्तको दताणको रगत कट्टा हनु े काननु ी व्मिस्था यहेकोरे सो हदसम्भको आयोऩदािी ऩग्ु न नसक्ने। • दािीको जग्गाको जग्गाधनी यहेका प्रबतिादीहरु य नेऩार सयकायका फीच कु नै सम्झौता नयहेको तथा दािीको अन्तयिस्तु कु नै सम्झौता यहेको बन्ने नदेख्खएको अिस्था हॉदु ा प्रबतिादी जग्गाधनीहरुरे सो जग्गा दताण िा फढ कामभ गने आिेदन गयेको सफै विषमिस्तभु ा भ्रष्टाचाय बनिायण ऐन, २०५९ को दपा ८ को उऩदपा (४) अन्तगतण को आयोऩदािी आकवषतण हनु े नबई सोही ऐनको दपा ८(१)(ज) को | 2043/०8/०9 भा बनिेदन ददनु बएकोभा उक्त विषमराई तत्सभमभा ताभेरीभा याखेको देख्खन्छ। ऩनु : बभबत २058/11/०8 भा अनकु ू र सभम ऩायी बभबसर जगाई कायिाही गयी ऩाउॉ बन्ने बनिेदन ददएको य त्मसको 10 िषण ऩछाबड बभबत 20Ç8/०2/22 भा उक्त वक.नॊ. 194 को ऺेत्रपर ३९-६-३-३ को जग्गा प्रबतिादी कृ ष्णफहादयु बसरिारका नाभभा दताण बएको देख्खन्छ। फाकॉ ी वक.नॊ. 195 को जग्गा फट्यु ान बबयकै नाभभा हार ऩबन कामभ यहेको ऩाइन्छ। उक्त वक.नॊ. 194 को जग्गा कु न काननु अनसु ाय व्मख्क्तको नाभभा दताण गयेको हो सो खल्ु दैन, कानूनरे त्मस्तो कामण फख्जतण गयेको छ। बतयो यबसद, 7 नॊ. जोताहा बनस्सा, गा.वि.स.को बसपारयसको आधायभा दताण गदाण नाऩीका फखत प्रबतिादी कृ ष्णफहादयु बसरिार िा बनजका एकाघय सगोरका अन्म व्मख्क्तका नाभभा उक्त स्थानकै जग्गा दताण बए/नबएको बतयो यबसद, 7 नॊ. जोताहा बनस्साभा उख्ल्रख्खत जग्गा उक्त वक.नॊ. 194 को जग्गाको चाय वकल्रासॉग बबड्ने/नबबड्ने, उक्त कागजातहरुको आबधकारयकता व्मख्क्तको हकबोग बतयोको जग्गा बए उक्त जग्गा नाऩीका फखत कसयी सयकायी जॊगर बबय ऩतॉ हनु गमो सो को विश्वसबनम आधायको विश्रेषण नै नगयी जग्गा नाऩी बएको करयफ 34 िषण ऩछाबड अनाबधकृ त जोतबोगफाट जग्गाको रुऩ ऩरयितनण बएऩबछ सोही गैयकाननु ी जोतबोगराई आधाय भानी गैयकानूनी रुऩभा जग्गा दताण बएको स्ऩष्टत् देख्खएको अिस्थाभा सो प्रविमाभा सॊरग्न प्रबतिादीहरु कृ ष्णफहादयु बसरिार, भकु ु न्दयाज ऩाण्डे, याभकृ ष्ण खत्री, मिु याज बट्टयाई, ददऩककु भाय साऩकोटा, यविन्रनाथ ठाकु य य कु शध्िज खत्रीराई सपाई ददई बएको विशेष अदारतको पै सरा त्रवु टऩणू ण एिॊ फदय मोग्म यहेको छ। • वऩडा 2/ङ, वक.नॊ. २९४ को हकभा् नाऩीका फखत वऩडा 2/ङ को वक.नॊ. 2 को ऺेत्रपर 180-4-3-3 को जग्गा जॊगर जबनई नाऩ नक्सा बएकोभा उक्त जग्गाभा प्रबतिादी याभफहादयु याईरे िन ऺेत्र पडान गयेको बनी उजयु ी ऩयी बभबत 2039/12/30 भा एक सदस्मीम िन सॊयऺण विशेष अदारत, बत्रशरु ीफाट िन ऺेत्र पडान नगयेको बनी प्रबतिादी याभफहादयु याईराई सपाई ददई पै सरा बएको देख्खन्छ। उक्त िन सॊयऺण विशेष अदारत, बत्रशरु ीको पै सराको विषम िन ऺेत्र पडान गये/नगयेको बन्ने बएकोभा उक्त पै सराको गरत व्मातमा गयी उक्त वक.नॊ. 2 को सयकायी जॊगरराई वकत्ताकाट गयी वक.नॊ. 294 य 295 कामभ गयी वक.नॊ. 294 को ऺेत्रपर 18-0-0-0 को जग्गा याभफहादयु याईको नाभभा दताण गयी फाॉकी जग्गाराई वक.नॊ. २९५ भा जॊगर नै कामभ याखेको अिस्था छ। मसयी, पै सराको गरत व्मातमा |
फभोख्जभ जरयिाना गनण भनाबसफ नदेख्खने ठहयी पै सरा बएको; जग्गाधनी प्रबतिादी नभयाज कोइयाराराई भ्रष्टाचाय बनिायण ऐन, २०५९ को दपा ८ को उऩदपा (४) फभोख्जभको आयोऩदािी आकवषतण हनु े नबई सोही ऐनको दपा २२ को प्रबतिन्धात्भक िाक्माॊश फभोख्जभ भबतमायको कसयु भा कसयु को भात्रा अनसु ाय ३ (तीन) भवहना कै द हनु े ठहयी पै सरा बएको य प्रबतिादीहरु सत्मनायामण नेऩार, याभप्रसाद अबधकायी य नन्दफु हादयु खड्कारे आयोवऩत कसयु फाट सपाई ऩाउने ठहयी पै सरा बएको देख्खन्छ। भयु री बञ्ज्माङ्ग २/घ, वक.नॊ. ३७६ को हकभा, प्रबतिादीहरु विश्वकु भाय फस्नेत य कु शध्िज थाऩाराई भ्रष्टाचाय बनिायण ऐन, २०५९ को दपा ८(१)(ज) फभोख्जभको कसयु भा सोही दपा फभोख्जभ कसयु को भात्रा अनसु ाय जनही ३ (तीन) भवहना कै द हनु े य बफगोको हकभा, साविकको सयकायी जग्गा घसु ाई नक्सा य श्रेस्ता पे यफदर गयी प्रबतिादीहरुरे जग्गाको ऺेत्रपर फढाएको देख्खए भारऩोत ऐन, २०३४ को दपा २४ फभोख्जभ त्मस्तो फढ ऺेत्रपर कामभ गयेको हदसम्भको दताण स्ित् फदय बई व्मख्क्तको दताकण ो रगत कट्टा हनु े काननु ी व्मिस्था बएफाट य सो फभोख्जभ सम्फख्न्धत भारऩोत कामाणरमरे गनण सक्ने नै हॉदु ा बफगो वहनाबभना नै नबएको ख्स्थबतभा प्रबतिादीहरूराई न्मामको योहभा बफगो फभोख्जभ जरयिाना गनण भनाबसफ नदेख्खने ठहयी पै सरा बएको; जग्गाधनी प्रबतिादी याभहयी कोइयाराराई भ्रष्टाचाय बनिायण ऐन, २०५९ को दपा ८ को उऩदपा (४) फभोख्जभको आयोऩदािी आकवषतण हनु े नबई सोही ऐनको दपा २२ | कसयु भा सोही ऐनको दपा २२ फभोख्जभ भबतमाय बई सोही ऐनको सोही दपाको प्रबतिन्धात्भक िाक्माॊश फभोख्जभ मी प्रबतिादी जग्गाधनीहरुराई सजाम हनु े। • भारऩोत कामारम, धाददङ्गको विबबन्न बभबतको बनणमफाट बएको तथ्म आयोऩदािीभा नै स्िीकाय गरययहेको अिस्थाभा सोसगॉ वियोधाबास हनु े गयी काननु को आधायभा गरयएको बनणमको गरत अथण गयी भारऩोत ऐन, २०३४ अन्तगतण को काननु ी कतव्म य भारऩोत बनमभािरी, २०३६ अन्तगतण को कामविबध फभोख्जभ गरयएको बनणमको विषमभा प्रबतिादीहरूरे नेऩार सयकायराई हाबन नोक्सानी ऩर्ु माउने फदबनमतरे बरखत तमाय गयेको बनी सयकायी कागज वकते तपण दािी नबएको अिस्था य विषमिस्तभु ा भ्रष्टाचाय बनिायण ऐन, २०५९ को दपा ९ तथा सयकायी कागजात गैयकाननु ी तरयकारे अनाबधकाय सच्चाएको के यभेट गयेको बनी ऐ. दपा ११ अन्तगतण को दािी ऩग्ु न नसक्ने। | गयी सयकायी जॊगरराई व्मख्क्तको नाभभा दताण प्रविमाभा सॊरग्न व्मख्क्तहरुका विरुद्ध आयोऩऩत्र दामय बएकोभा सम्भाबनत विशेष अदारतफाट भत्ृ मु बइसके का जग्गा दताणिारा याभफहादयु याईराई प्रबतिादी कामभ गरयएन, िायदात बएको बभबतभा रागु यहेको भ्रष्टाचाय बनिायण ऐन, 2017 को दािी नबरई भ्रष्टाचाय बनिायण ऐन, 2059 को भागदािी बरइमो बन्ने आधाय बरई प्रस्ततु जग्गा दताण प्रविमाभा सॊरग्न प्रबतिादीहरु यविन्रनाथ ठाकु य, मऻप्रसाद हभु ागाईं य फारगोऩार अबधकायीराई सपाई ददई पै सरा बएको अिस्था छ। प्रस्ततु पै सरा बनम्न बरख्खत आधाय प्रभाणफाट त्रवु टऩूणण एिॊ फदयमोग्म यहेको छ् ▪ एक सदस्मीम िन सॊयऺण विशषे अदारत, बत्रशरु ीको िन पडानी नगयेको बन्ने पै सरा याभफहादयु याईरे सपाई ऩाउने आधाय फन्न सक्दैन। िन पॉ डानी नगनणु य यावṶम िनको बाग व्मख्क्तका नाभभा दताण हनु ु फेग्रा-फेग्रै विषमहरु हनु ।् ▪ जग्गा दताणिारा याभफहादयु याईको भत्ृ मु बएको कायणरे भात्र बनजराई प्रबतिादी कामभ नगरयएको बन्ने देख्खन्छ। तय, एक जना व्मख्क्तको भत्ृ मु बएको कायण बनजराई प्रबतिादी कामभ नगरयएको बन्ने कायणरे भात्र प्रस्ततु विषमको सयकायी िन ऺेत्रको जग्गा व्मख्क्तको नाभभा दताण गने प्रविमाभा सॊरग्न अन्म प्रबतिादीहरु यविन्रनाथ ठाकु य, मऻप्रसाद हभु ागाईं य फारगोऩार अबधकायीराई सभेत सपाई ददने गैयकाननू ी रुऩभा सयकायी जग्गा दताणको कामरण ाई फदय नगने गयी बएको पै सरा त्रवु टऩूणण एिॊ फदयमोग्म यहेको छ। ▪ कु नै िायदात हदॉु ाका फखत कु नै कामरण ाई तत्कार प्रचबरत कानूनरे अऩयाधीकयण गयेको छ य उक्त कामरण ाई ऩबछल्रो फनेको कानूनरे सभेत अऩयाधीकयण गयी रगाताय रुऩभा अऩयाधीकयण गयेको छ बन्ने त्मस्तो िायदातका सम्फन्धभा ऩबछल्रो फनके ो कानून अन्तयगत भागदािी बरनराई बतु प्रबािी कानूनको बसद्धान्त आकवषतण बएको भान्न बभल्दैन बन्ने आसमको व्मातमा गदै प्रबतिादीहरुरे कसयु गदाकण ो अिस्थाभा भाबनसराई वििी गने कामरण ाई कानूनरे अऩयाध नभानेको िा ऩछाबड फनेको कानूनरे अगाबड गरयएको कामरण ाई कसयु भानी साविकको कानूनभा बएको बन्दा फढी सजामको व्मिस्था गयेको बन्न बभल्ने अिस्था सभेत यहेको देख्खन नआएकोरे ख्जउभास्ने फेच्ने कामण (बनमन्त्रण) ऐन, २०४३ अनसु ाय गरयएको सजामराई Ex Post Facto Law भानी प्रस्ततु भद्दु ाभा प्रबतिादीहरुराई उक्त ऐन अनसु ाय गरयएको सजामराई Ex Post Facto Law सम्फन्धी अिधायणा विऩरयत बएको भान्न बभल्ने देख्खन नआउने। |
को प्रबतिन्धात्भक िाक्माॊश फभोख्जभ भबतमायको कसयु भा कसयु को भात्रा अनसु ाय ३ (तीन) भवहना कै द हनु े ठहयी पै सरा बएको य प्रबतिादी अनन्तयाज सत्माररे आयोवऩत कसयु फाट सपाई ऩाउने ठहयी पै सरा बएको देख्खन्छ। फैयनी ९/ख, वक.नॊ. १२३ को हकभा, प्रबतिादीहरु विश्वकु भाय फस्नेत य भोहनजॊग थाऩाराई भ्रष्टाचाय बनिायण ऐन, २०५९ को दपा ८(१)(ज) फभोख्जभको कसयु भा सोही दपा फभोख्जभ कसयु को भात्रा अनसु ाय जनही ३ (तीन) भवहना कै द हनु े य बफगोको हकभा, भारऩोत कामारण मरे भारऩोत ऐन, २०३४ फभोख्जभ गयेको बनणमण भा ख्चत्त नफझ्ु ने ऩऺरे दपा ३१ फभोख्जभ ऩनु यािेदन गनण ऩाउने काननु ी उऩचाय यहे बएको, नेऩार सयकायको जग्गा व्मख्क्तरे दताण गयेभा ऐ. दपा २४ फभोख्जभ त्मस्तो दताण स्ित् फदय हनु े देख्खदॉ ा त्मस्तो दताणको रगत कट्टा भारऩोत कामारण मरे गनण सक्ने नै देख्खएको, सयकायी जग्गा व्मख्क्तरे दताण गयेभा साविक भरु कु ी ऐन, जग्गा आिाद गनेको भहर तथा हारको भरु कु ी देिानी सॊवहता, २०७४ को दपा ३०५ फभोख्जभ जवहरेसकु ै ऩबन नारेश ददई फदय गयाउन सवकने काननु ी व्मिस्था ऐ. दपा ३१३ भा यहे बएको अिस्थाभा सो फभोख्जभ नेऩार सयकायरे काननु ी उऩचाय खोज्न सक्ने नै देख्खदॉ ा बफगो वहनाबभना नबएको ख्स्थबतभा प्रबतिादीहरूराई न्मामको योहभा बफगो फभोख्जभ जरयिाना गनण भनाबसफ नदेख्खने ठहयी पै सरा बएको; जग्गाधनी प्रबतिादी ठाकु यप्रसाद अबधकायीराई भ्रष्टाचाय बनिायण ऐन, २०५९ को दपा ८ को उऩदपा (४) फभोख्जभको आयोऩदािी आकवषतण हनु े नबई | ▪ “कानून फभोख्जभ कसयु दाय ठहयेको अऩयाधीराई साना बतना प्राविबधक कु याहरुका आधायभा बनजरे गयेको अऩयाधको अऩयाबधक दावमत्िफाट बनजराई भक्तु (Exonerate) गदाण अऩयाधी आपू रे गयेको काननू को सजामफाट फच्ने (Impunity) अिस्था तथा त्मसफाट सभाजभा ऩने साभाख्जक असय सभेतको दृवष्टकोणफाट त्मस्तो हनु राई काननू सम्भत िा औख्चत्मऩूणण भान्न नबभल्ने” {उत्तभ राभा वि. श्री ५ को सयकाय, भद्दु ा् जीउ भास्ने फच्े ने (न.े का.ऩ. २०६१, अॊक ९, बन.न.ॊ ७४३२)} बन्ने व्मातमा बएको अिस्था छ। ▪ सयकायी जॊगर व्मख्क्तका नाभभा दताण गने कामण सो दताण कामभ यहॉदासम्भ जवहरे सकु ै थाहा ऩाए ऩबन स्ित् फदय हनु े कामण बएको हॉदु ा उक्त कामण दताण गयेको अिस्थाभा ऩबन गैयकाननु ी अऩयाध यहेको य आयोऩऩत्र दामय गदाणको अिस्थाभा ऩबन रगाताय गैयकानूनी कामण बएकोरे मो रगाताय अऩयाध (Continuous Crime) बएको कामण हो। तसथ,ण आयोऩऩत्र दामय बएको अिस्थाभा ऩबन अऩयाध कामभ नै यहेको कामरण ाई आयोऩऩत्र दामय बएको अिस्थाको कानून भात्र प्रमोग गरयमो बन्ने आधायभा प्रबतिादीहरुराई सपाई ददने य गैयकानूनी कामण फदय गयी उक्त जग्गा जपत गयी सयकायी कामभ नगने पै सरा त्रवु टऩूणण य फदयमोग्म छ। सम्भाबनत सिोच्च अदारतफाट प्रबभरा याई श्रेष्ठ वि. नेऩार सयकाय बएको नक्करी शैख्ऺक प्रभाणऩत्र, भ्रष्टाचाय भद्दु ाभा (ने.का.ऩ. २०६८, अॊक १०, बन.नॊ. ८६९७) सभेत “नक्करी प्रभाणऩत्र ऩेश गयी त्मसफाट पाइदा िा सवु िधा बरने व्मख्क्तरे सो पाइदा िा सवु िधा बरइयहेसम्भ य त्मस्तो पाइदा िा सवु िधा नबरए ऩबन ऩेश गयेको सो नक्करी प्रभाणऩत्रको अख्स्तत्ि यहेसम्भ नक्करी शैख्ऺक प्रभाणऩत्रसगॉ सम्फख्न्धत कसूय िायदातको बनयन्तयता यही यहन्छ। त्मसकायण ऩबन मस्तोभा सीबभत हदम्मादको कानूनी व्मिस्था प्रबािकायी हनु नसक्ने हदॉु ा ितभण ान भ्रष्टाचाय बनिायण कानूनभा हदम्मादको सीबभत व्मिस्था नगयी खल्ु रा हदम्माद याख्खएको छ। तय, ऩवहराको िायदातको सम्फन्धभा साविक ऐनअनसु ाय कायिाही गदाण ऩबन अबबमक्तु राई प्रत्मऺ पाइदा ऩग्ु ने गयी िा ऐनको उद्देश्म नै ऩयाजीत हनु े गयी काननू ी प्रािधानको व्मातमा अदारतरे नगने।” बन्ने बसद्धान्त प्रबतऩादन बएको छ। प्रस्ततु भद्दु ाभा सभेत मो बसद्धान्त स्ऩष्ट रुऩभा आकवषतण हनु े अिस्थाभा सयकायी जग्गा व्मख्क्तका नाभभा दताण गयेको जस्तो सािजण बनक हक वहत विरुद्धको कसयु भा साभान्म प्राविबधक कायणहरु देखाउॉदै प्रस्ततु िायदातभा सॊरग्न प्रबतिादीहरु यविन्रनाथ ठकु य, मऻप्रसाद हभु ागाईं य फारगोऩार अबधकायीराई सपाई ददने गयी बएको पै सरा त्रवु टऩूणण एिॊ फदयमोग्म |
सोही ऐनको दपा २२ को प्रबतिन्धात्भक िाक्माॊश फभोख्जभ भबतमायको कसयु भा कसयु को भात्रा अनसु ाय ३ (तीन) भवहना कै द हनु े ठहयी पै सरा बएको य प्रबतिादीहरु कु रप्रसाद दाहार, विजमकु भाय िभाण कट्टेर य याभप्रसाद अबधकायीरे आयोवऩत कसयु फाट सपाई ऩाउने ठहयी पै सरा बएको देख्खन्छ। साॊकोश ३/घ, वक.नॊ. १८०४ को हकभा, प्रबतिादीहरु कु शध्िज खत्री य विश्वकु भाय फस्नेतराई भ्रष्टाचाय बनिायण ऐन, २०५९ को दपा ८(१)(ज) फभोख्जभको कसयु भा सोही दपा फभोख्जभ कसयु को भात्रा अनसु ाय जनही ३ (तीन) भवहना कै द हनु े य बफगोको हकभा, साविक जॊगर जबनएको वक.नॊ. २९ को सयकायी जॊगरको ऺेत्र घसु ाई नक्साको पे यफदर गयी प्रबतिादी सोभरार कु भारको जग्गाको ऺेत्रपर फढाएको देख्खदॉ ा भारऩोत ऐन, २०३४ को दपा २४ फभोख्जभ त्मस्तो फढ ऺेत्रपर कामभ गयेको हदसम्भको दताण स्ित् फदय बई व्मख्क्तको दताणको रगत कट्टा हनु े काननु ी व्मिस्था बएफाट य सो फभोख्जभ सम्फख्न्धत भारऩोत कामाणरमरे गनण सक्ने नै हॉदु ा बफगो वहनाबभना नै नबएको ख्स्थबतभा प्रबतिादीहरूराई न्मामको योहभा बफगो फभोख्जभ जरयिाना गनण भनाबसफ नदेख्खने ठहयी पै सरा बएको; जग्गाधनी प्रबतिादी सोभरार कु भारराई भ्रष्टाचाय बनिायण ऐन, २०५९ को दपा ८ को उऩदपा (४) फभोख्जभको आयोऩदािी आकवषतण हनु े नबई सोही ऐनको दपा २२ को प्रबतिन्धात्भक िाक्माॊश फभोख्जभ भबतमायको कसयु भा कसयु को भात्रा अनसु ाय ३ (तीन) भवहना कै द हनु े ठहयी पै सरा बएको य प्रबतिादी जमफहादयु खड्कारे आयोवऩत कसयु फाट सपाई ऩाउने | यहेको छ। • भैदी ४/ज, वक.नॊ. १ को हकभा् जग्गा नाऩजाॉचको सभमभा नाॉऩ जाचॉ नबएको चायै तपण जॊगररे घेरयएको सयकायी जग्गा नाॉऩ जाॉच गयी दताण गयी ऩाउॉ बनी प्रबतिादी होभफहादयु गन्रभा भगयरे बभबत 2038/12/08 भा बनिेदन ददएकोभा उक्त बनिेदन असान्दबबकण देखाई यवहयहेको अिस्थाभा 15 िषण ऩछाबड बभबत 2053/12/27 का ददन उक्त जग्गा दताण गने बन्ने बनणमण बएको छ। तत्काबरन अिस्थाभा धाददङ्ग ख्जल्राभा वफ्र बसट ऩद्धतीभा नाऩी गरयएको बथमो। उक्त ऩद्धतीभा नाऩी गदाण जहाॉ आिादी छ त्महाॉ भात्र नाऩी गरयन्छ। आिादी एरयमाको नाऩी हॉदु ा छेउछाउ, दामा,ॉ फामा,ॉ बफचभा ऩयेका सयकायी प्रकृ बतका जग्गाहरु जॊगर, फट्यु ान, बबय, ऩहया, खोरा, आददराई ऩबन वकत्ता नम्फय ददई नाऩी गयी सयकायी जग्गाको वकबसभ छु ट्याइन्छ तय आिादी नम्फयी जग्गासगॉ नजोबडएका बसभा नयहेका जग्गाहरु सफै सयकायी जॊगर, फट्यु ान, बबय, ऩहया, खोरा हनु े हॉदु ा उक्त जग्गाहरु नावऩदॉ ैन। तय, बिड बसट ऩद्धतीको नाऩीभा सयकायी िन, जॊगर, फट्यु ान, बबय, ऩहया, आिादी नम्फयी सफै जग्गाहरु सफै नावऩन्छ। सफैभा वकत्ता नम्फय ददइन्छ। वफ्र बसट ऩद्धती अन्तयगत तत्काबरन अिस्थाभा नाऩी बएको धाददङ्ग ख्जल्राभा नाऩीका फखत नाऩी नै नबएको जग्गा नाऩी गयी ऩाउॉ बनी 20३8 सारभा बनिेदन ददएकोभा बनिेदक प्रबतिादी होभफहादयु गन्रभा भगयको भाग फभोख्जभको जग्गा नाऩी गयी उक्त जग्गाराई वकत्ता नॊ. 1 उल्रेख गयी 2053 सारभा दताण गने कामण बएको छ। नाऩीको सभमभा नाऩी नबएका जग्गा फाहेकका जग्गाहरु स्ित: सयकायी जग्गाहरु बएको य प्रस्ततु वक.नॊ. 1 कामभ गयेको जग्गाको चायै तपण सयकायी जॊगर नै यहेकोरे चायैतपण सयकायी जॊगररे घेरयएको स्थानभा व्मख्क्तरे जोत खन गर्मो, गोठ फनामो, घय फनामो बन्दैभा उक्त जग्गाराई व्मख्क्तको नाभभा दताण गने कामण प्रथभ दृवष्टभै गैयकानूनी य फदय मोग्म बएकोभा उक्त प्रविमासॉग सम्फख्न्धत सम्ऩूणण प्रबतिादीहरुराई सपाई ददई बएको पै सरा त्रवु टऩूणण एिॊ फदय मोग्म यहेको छ। विशेष अदारत, काठभाडौंफाट उक्त भैदी 4/ज, वक.नॊ. 1 को ऺेत्रपर 28-1-3-0 को जग्गा दताणसगॉ सम्फख्न्धत प्रबतिादीहरु होभफहादयु गन्रभा भगय, गोविन्दप्रसाद साऩकोटा य मऻप्रसाद हभु ागाईंराई सपाई ददॉदा 2053 सारभा बएको िायदातभा भ्रष्टाचाय बनिायण ऐन, 2059 अनसु ायको अबबमोग भागदािी बरएको बन्ने आधाय बरइएको छ। उक्त बनणमाधाय भाबथ प्रकयण नॊ. 5(छ)(६) भा वििेचना गये फभोख्जभ सम्भाबनत |
ठहयी पै सरा बएको देख्खन्छ। | सिोच्च अदारतफाट उत्तभ राभा वि. श्री 5 को सयकाय (ने.का.ऩ. 20Ç1, अॊक 9, बन.नॊ. 7432) भद्दु ाभा प्रबतिादीरे कसयु गदाणको अिस्थाभा कानूनरे अऩयाध बनेको य ऩछाबड फनेको कानूनरे सो अगाबड गयेको कामरण ाई कासयु नै भानी साबफक कानूनभा बएको बन्दा फढी सजामको व्मिस्था नगयेको स्थीबतभा ऩबछल्रो कानून अनसु ाय बएको अबबमोग भागदािीराई Ex-post facto law सम्फन्धी अिधायणा विऩरयत बएको भान्न बभल्ने नदेख्खने बनी प्रबतऩाददत बसद्धान्तको विऩयीत यहेको छ। त्मसैगयी, उक्त पै सरा भाबथ प्रकयण नॊ. 5(छ)(६) भा वििेचना बएको रगाताय अऩयाध (Continuous Crime) को िायदातको अिस्था य प्रबभरा याई श्रेष्ठ वि. नेऩार सयकाय, भद्दु ा् नक्करी शैख्ऺक प्रभाणऩत्र, भ्रष्टाचाय (ने.का.ऩ. 20Ç8, अॊक 10, बन.नॊ. 8Ç9७) को बसद्धान्त सभेतको आधायभा त्रवु टऩूणण यहेको छ। अत: सयकायी/सािजण बनक जग्गा व्मख्क्तको नाभभा दताण गयेको जस्तो याज्म नै अबबबािक बई हेनणु ऩने विषमभा भद्दु ाको तथ्मबबत्र प्रिेश नै नगयी हरकु ा रुऩभा िायदात बएको सभमको कानून फभोख्जभको अबबमोग भागदािी नयहेको बनी उक्त भैदी 4/ज, वक.नॊ. 1 बनी नाऩी गयाई व्मख्क्तको नाभभा जग्गा दताण गने प्रविमाभा सॊरग्न प्रबतिादीहरु होभफहादयु गन्रभा भगय, गोविन्दप्रसाद साऩकोटा य मऻप्रसाद हभु ागाईंराई सपाई ददने गयी बएको पै सरा त्रटु ीऩूणण यहेकोरे उक्त पै सरा फदय गयी उख्ल्रख्खत प्रत्मथॉ प्रबतिादीहरुराई अबबमोग भागदािी फभोख्जभ सजाम गयी ऩाउॉ। • नाराङ्ग ६/द, वक.नॊ. १ को हकभा् नाराङ्ग गा.वि.स. को जग्गा नाऩ जाचॉ हॉदु ा वफ्र बसट ऩद्धती अन्तयगत जग्गा नाऩी बएको उक्त नाऩीको सभमभा िन, जॊगर बएको, ियीऩयी साॉध बसभानाभा कतै ऩबन आिादी नम्फयी जग्गा नयहेको, नाऩी सभेत नबएको जग्गा नाऩॉ जाॉच गयी ऩाउॉ बनी प्रबतिादी येशभयाज बसरिाररे बनिेदन ददएको देख्खन्छ। नाऩीको सभमभा नाऩजाॉच नै नबएको सयकायी जॊगर व्मख्क्तको नाभभा नाऩजाॉच हनु े अिस्था नै विद्यभान नदेख्खॉदा तत्सभमभा बनिेदन ताभेरीभा याखेको देख्खन्छ। बभबत 2054/10/28 भा बनज प्रबतिादी येशभयाज बसरिाररे ताभेरीफाट बनिेदन जगाई ऩाउॉ बनी बनिेदन ददएको य जग्गा नाऩी बएको झण्डै 33/34 िषण ऩछाबड, शरुु बनिेदन ददएको 25 िषण ऩछाबड ताभेरी जगाई ऩाउॉ बनी बनिेदन ददएको 14 िषण ऩछाबड साबफक रगत, 2041 सारको प्रट यख्जष्टय नक्सा, स्थरगत सजभण ीन |
सभेतको आधाय उल्रेख गयी शरुु नाऩी बएको सभमभा नाऩी नै नबएको साविकको िन, जॊगर ऺेत्रको जग्गा 33/34 िषभण ा िन, जॊगर खनजोत, आिादी गयेको आधायभा साविकको रगत प्रट यख्जUयको जग्गा मही दािीको जग्गा हो/होइन बनी एवकन नगयी नाऩीको सभम ऩश्चात उक्त नाराङ्ग गा.वि.स. िडा नॊ. 7 िा उक्त गा.वि.स.भा प्रबतिादी येशभयाज बसरिार िा बनजका एकाघय सगोरका ऩरयिायको अन्म सदस्मका नाभभा कु नै जग्गा दताण बमो िा बएन, उक्त जग्गा प्रस्ततु नाराङ्ग Ç/द, वक.नॊ. 1 को जग्गा दताण गने आधायसगॉ कु नै नाता सम्फन्ध सयोकाय ऩो छ की सो सभेत नहेयी विश्लषे ण नै नगयी बएको पै सरा त्रवु टऩूणण एिॊ फदयमोग्म यहेको छ। साथै, उक्त पै सरा सम्भाबनत सिोच्च अदारतफाट प्रबतऩाददत “सयकायी जग्गा यहे बएको स्ऩU बएको अिस्थाभा सयकायी जग्गाभा बोग फसोफास गयेकै आधायभा भात्र सो जग्गा बनजी हनु नसक्ने” बन्ने बसद्धान्त (नयोत्तभ याना वि. नेऩार सयकाय भख्न्त्रऩरयषद्, प्रधानभन्त्री तथा भख्न्त्रऩरयषद्को सख्चिारम सभेत, भद्दु ा् उत्प्रषे णमक्तु ऩयभादेश सभेत, ने.का.ऩ. 20ÇÇ, अॊक 12, बन.नॊ. 8280) सभेतको आधायभा त्रवु टऩूणण एिॊ फदयमोग्म यहेको छ। तसथ,ण उख्ल्रख्खत आधाय प्रभाणफाट नाराङ्ग ६/द, वक.नॊ. 1 को जग्गा दताण प्रविमाभा सॊरग्न प्रबतिादीहरु भकु ु न्दयाज ऩाण्डे, याभकृ ष्ण खत्री, मिु याज बट्टयाई, यविन्रनाथ ठाकु य, मऻप्रसाद हभु ागाईं, ऩेभा फङ्गग्मार राभा, फाफयु ाभ अमाणर, ददऩककु भाय साऩकोटा, येशभयाज बसरिार य ददिाकय ऩाठकराई सपाई ददनेगयी बएको पै सरा त्रवु टऩूणण यहेकोरे उक्त पै सरा फदय गयी प्रत्मथॉ प्रबतिादीहरुराई आयोऩदािी फभोख्जभ सजाम गयी ऩाउॉ। ❖ जग्गाको बोग अनसु ाय नक्सा सधु ाय य ऺत्रे पर सॊशोधनको सम्फन्धभा् • भ्रUाचाय बनिायण ऐन, २०५९ को दपा ८(१)(ज) भा कु नै याṶसेिकरे आपू िा अरु कु नै व्मख्क्तराई गैयकाननु ी राब िा नेऩार सयकाय िा सािजण बनक सॊस्थाराई गैयकाननु ी हाबन ऩर्ु माउने फदबनमतरे सयकायी िा सािजण बनक सम्ऩख्त्त गैयकाननु ी रुऩभा आफ्नो िा अरुको नाभभा दताण, बोग चरन गने गयाउने काभ गयेभा सजाम हनु े; दपा ९ भा कु नै बरखत तमाय गने कतव्ण म बएको कु नै याṶसेिकरे नेऩार सयकाय िा सयकायी बनकाम िा सािजण बनक सॊस्था िा कु नै व्मख्क्तराई हानी ऩर्ु माउने फदबनमतरे त्मस्तो कु नै बरखत तमाय गयेभा बनजराई सजाम हनु े य दपा ११ भा सयकायी बनकाम िा सािजबनक सॊस्थाको कागजातभा अनाबधकाय िा गैयकाननु ी तरयकारे सच्माउने, के यभेट गने, थऩघट गने िा हेयपे य गने याṶसेिक िा अन्म व्मख्क्तराई सजाम हनु े बनी काननु ी |
व्मिस्था बएको ऩाइन्छ। प्रस्ततु भद्दु ाभा भ्रUाचाय बनिायण ऐन, २०५९ रे दपा ८, दपा ९ य दपा ११ भा ऩथृ क-ऩथृ क कामहण रुराई स्ऩU रुऩभा ऩथृ क-ऩथृ क भ्रUाचायको कसयु को ऩरयबाषा गयी सजाम सभेतको व्मिस्था गयेको देख्खदॉ ा नक्सा सधु ाय गने य ऺेत्रपर सॊशोधन गने सभेतका कामण भारऩोत कामारण म, धाददङ्गको विबबन्न बभबतको बनणमण फाट बएको तथ्म आयोऩदािीभा नै स्िीकाय गरययहेको अिस्थाभा सोसॉग वियोधाबास हनु े गयी ऩथृ क-ऩथृ क दपाभा यहेको ऩथृ क-ऩथृ क दािी बरई काननु को आधायभा दामय बएको आयोऩऩत्रको गरत अथण गयी भारऩोत ऐन, २०३४ अन्तगतण को काननु ी कतव्म य भारऩोत बनमभािरी, २०३६ अन्तगतण को कामविबध फभोख्जभ गरयएको बनणमको विषमभा प्रबतिादीहरूरे नेऩार सयकायराई हाबन नोक्सानी ऩर्ु माउने फदबनमतरे बरखत तमाय गयेको बनी सयकायी कागज वकते तपण दािी नबएको अिस्था य विषमिस्तभु ा भ्रUाचाय बनिायण ऐन, २०५९ को दपा ९ तथा सयकायी कागजात गैयकाननु ी तरयकारे अनाबधकाय सच्चाएको के यभेट गयेको बनी ऐ. दपा ११ अन्तगतण को दािी ऩग्ु न नसक्ने बनी बएको पै सरा त्रवु टऩूणण यहेको छ। प्रस्ततु िायदातहरुभा गरत बरखत तमाय गने कामण य सयकायी कागज सच्माउने कामण ऩवु U बइसके ऩबछ विशेष अदारतराई ऺेत्राबधकाय नै नबएको सयकायी कागज वकते तपण दािी नबएको बन्ने असम्फद्ध आधाय उल्रेख गयी कसयु ठहय बएका प्रबतिादीहरु मिु याज बट्टयाई, ददऩककु भाय साऩकोटा, यविन्रनाथ ठाकु य, प्रभफहादयु ताभाङ्ग, कु शध्िज खत्री, बडल्रीयाभ रािती, अख्म्फका सिु ेदी, मदकु ु भाय रयजार, ईश्वयप्रसाद रम्सार, याजकु भाय सिु ेदी, ख्शिरार श्रेष्ठ, के दायप्रसाद सिु ेदी, फरीप्रसाद सिु ेदी, विश्वकु भाय फस्नेत, भोहन कोइयारा, प्रकाश कोइयारा, भोहनजॊग थाऩा, नभयाज कोइयारा, याभहयी कोइयारा, ठाकु यप्रसाद अबधकायी य सोभरार कु भारराई ऩबन दपा ९ य दपा ११ फभोख्जभको कसयु फाट उन्भख्ु क्त ददई बएको पै सरा प्रथभ दृवU भै त्रवु टऩूणण यहेको छ। • भ्रUाचाय बनिायण ऐन, २०५९ को दपा ८(१)(ज) भा कु नै याṶसेिकरे आपू िा अरु कु नै व्मख्क्तराई गैयकाननु ी राब िा नेऩार सयकाय िा सािजण बनक सॊस्थाराई गैयकाननु ी हाबन ऩर्ु माउने फदबनमतरे सयकायी िा सािजण बनक सम्ऩख्त्त गैयकाननु ी रुऩभा आफ्नो िा अरुको नाभभा दताण, बोग चरन गने गयाउने काभ गयेभा कै द य बफगो खरु ेकोभा बफगोफभोख्जभ जरयिाना गयी बफगो असरु उऩय गरयनेछ बनी स्ऩU सजामको प्रािधान बएको ऩाइन्छ। प्रस्ततु भद्दु ाभा प्रबतिादीहरुराई भ्रUाचाय बनिायण ऐन, २०५९ को दपा ८(१)(ज) फभोख्जभको कसयु भा ठहय बएको, बफगो |
खरु ेको य सजामको स्ऩU काननु ी व्मिस्था देख्खदॉ ा देख्खदॉ ै जफजस्ण ती रुऩभा स्ऩU काननु को अऩव्मातमा गदै जग्गाको बोग अनसु ाय नक्सा सधु ाय य ऺेत्रपर सॊशोधनको सम्फन्धभा बफगोको हकभा, साविकको सयकायी जग्गा घसु ाई नक्सा य श्रेस्ता पे यफदर गयी प्रबतिादीहरुरे जग्गाको ऺेत्रपर फढाएको देख्खए भारऩोत ऐन, २०३४ को दपा २४ फभोख्जभ त्मस्तो फढ ऺेत्रपर कामभ गयेको हदसम्भको दताण स्ित् फदय बई व्मख्क्तको दताणको रगत कट्टा हनु े काननु ी व्मिस्था बएफाट य सो फभोख्जभ सम्फख्न्धत भारऩोत कामाणरमरे गनण सक्ने नै हॉदु ा बफगो वहनाबभना नै नबएको ख्स्थबतभा प्रबतिादीहरूराई न्मामको योहभा बफगो फभोख्जभ जरयिाना गनण भनाबसफ नदेख्खने बनी स्ऩU काननु ी व्मिस्थाको प्रबतकू र यहेको य फेभनाबसफ आधाय बरई बएको पै सरा सो हदसम्भ त्रवु टऩूणण छ। तसथ,ण कसयु ठहय बएका प्रबतिादीहरु मिु याज बट्टयाई, ददऩककु भाय साऩकोटा, यविन्रनाथ ठाकु य, प्रभफहादयु ताभाङ्ग, कु शध्िज खत्री, बडल्रीयाभ रािती, अख्म्फका सिु ेदी, मदकु ु भाय रयजार, ईश्वयप्रसाद रम्सार, याजकु भाय सिु ेदी, ख्शिरार श्रेष्ठ, के दायप्रसाद सिु ेदी, फरीप्रसाद सिु ेदी, विश्वकु भाय फस्नेत, भोहन कोइयारा, प्रकाश कोइयारा, भोहनजॊग थाऩा, नभयाज कोइयारा, याभहयी कोइयारा, ठाकु यप्रसाद अबधकायी य सोभरार कु भारराई आयोऩऩत्रभा भाग गरयए अनसु ायको जरयिाना सभेत गयी ऩाॉउ। • सयकायी/सािजण बनक जग्गा गैयकाननु ी रुऩभा वकत्ताकाट गयी घसु ाई व्मख्क्त विशेषको नाभभा छु ट जग्गा दताण गने, बोग अनसु ाय गैयकाननु ी रुऩभा नक्सा सधु ाय गने तथा जग्गाको ऺेत्रपर सॊशोधन गने बनणमण प्रविमाभा जग्गा ऺेत्रपर आधाय कायण सभेत खरु ाई शरुु तह वटप्ऩणी उठान कामदण ेख्ख नै सॊरग्न यहेको तथ्म वििाद यवहत छ। सहामक स्तयका याṶसेिक कभचायी प्रबतिादीहरु सभेतको फदबनमत बनजहरुरे गयेको आऩयाबधक कामफण ाट ऩवु U हनु े विषम हो। विषमिस्तकु ो उठान नै वटप्ऩणीफाट शरुु हन्ु छ। बनजहरुरे फमानभा कामाणरम प्रभखु िा अबधकृ तरे जफजस्ण ती फाध्म ऩायी काभ गयाएको हो बन्न सके को अिस्था छैन। िन ऺेत्रको जग्गा नक्सा सधु ाय िा ऺेत्रपर सॊशोधनको नाभभा व्मख्क्तको दताण हकबोगको जग्गाभा घसु ाई ऺेत्रपर फढाउन हन्नु बन्ने एउटा साभान्म सभझको भाबनसराई थाहा हन्ु छ बने सहामक स्तयका याṶसेिकराई थाहा नहनु े बन्ने कल्ऩनासम्भ गनण सवकन्न। तसथ,ण प्रस्ततु भद्दु ाभा सहामक स्तयका याṶसेिक कभचायी प्रबतिादीहरुरे जग्गाको ऺेत्रपर सॊशोधनको राबग भारऩोत अबधकृ त सभऺ वटप्ऩणी ऩेशसम्भ गयेका, वटप्ऩणीभा याम व्मक्त सभेत नगयेका हदॉु ा बनजहरुरे ऩदीम |
ख्जम्भेिायी य दावमत्ि फहन गने िभभा वटप्ऩणी उठाएकोसम्भ देख्खएको य बनजहरुरे ऺेत्रपर सॊशोधनभा कु नै बनणमण नगयेका तथा बनज प्रबतिादीहरु बनणमण गनण सक्ने ऩदीम हैबसमतभा सभेत नयहेको ख्स्थबतभा बनजहरुरे फदबनमत याखी व्मख्क्त विशेषराई गैयकानूनी राब य नेऩार सयकायराई हाबन ऩर्ु माउने कामण गयेको नदेख्खएको आधाय बरई बनजहरुराई सपाई ददई बएको पै सरा त्रवु टऩूणण यही फदय बागी छ। तसथ,ण ठहय बएको िायदातभा सॊरग्न सहामक कभचायी प्रबतिादीहरु भकु ु न्दयाज ऩाण्डे, नेत्रयाज जोशी, याभकृ ष्ण खत्री, शम्बु नायामण याजबण्डायी, अनन्तयाज सत्मार, सत्मनायामण नेऩार, याभप्रसाद अबधकायी, नन्दफु हादयु खड्का, कु रप्रसाद दाहार, विजमकु भाय िभाण कट्टेर य जमफहादयु खड्काराई सभेत आयोऩ भागदािी फभोख्जभ सजाम गयी ऩाॉउ। • भ्रUाचाय बनिायण ऐन, २०५९ को दपा ८(१)(ज) भा स्ऩU रुऩभा “सयकायी िा सािजण बनक सम्ऩख्त्त गैयकाननु ी रुऩभा आफ्नो िा अरुको नाभभा दताण बोग चरन गने गयाउने” कामरण ाई अऩयाधीकयण गयेको छ। ऐ. ऐनको दपा ८(१) भा सजामको सम्फन्धभा “बफगो खरु ेकोभा बफगो फभोख्जभ जरयिाना गयी बफगो असरु उऩय गरयने” बन्ने व्मिस्था छ। प्रस्ततु भद्दु ाभा प्रत्मके िायदातभा बफगो खरु ेको अिस्था छ। प्रस्ततु भद्दु ाको िायदातभा बफगो असरु उऩय गरयने विषम बनेको व्मख्क्तका नाभ दताणको जग्गाभा घसु ाएको सयकायी जग्गा साविकको अिस्थाभा नऩे ार सयकायको नाभभा कामभ गयाउनु नै हो। प्रस्ततु आयोऩऩत्रको भूर भागदािीको विषम नै मो हो। काननु भा दद्वविधा नै छैन। सािजण बनक सम्ऩख्त्तको सॊयऺण याज्मका सफै बनकामरे गनणु ऩने दावमत्ि यहन्छ। तसथ,ण सयकायी जग्गा साविकको अिस्थाभा नऩे ार सयकायको नाभभा कामभ नगयाई बएको पै सरा सो हदसम्भ त्रवु टऩणू ण यहेकोरे कसयु ठहय बएको िायदातको सयकायी जग्गा साविकको अिस्थाभा नऩे ार सयकायको नाभभा कामभ गने पै सरा गयी ऩाॉउ। • साबफक श्रेस्ता बनरकण्ठ गा.वि.स. िडा नॊ. 5/च, वक.नॊ. 515 य 51Ç को जग्गाका सम्फन्धभा बभबत 20Ç8/०5/20 को नाऩी कामारमको बनणमण दठक फेदठकको सम्फन्धभा ख्जल्रा अदारतभा भद्दु ा चबरयहेकोरे साधायण ऺेत्राबधकाय अन्तयगत त्महीफीँ ाट बनणमण हनु े नै हॉदु ा सो विषमभा प्रबतिादीहरु ददऩक कु भाय साऩकोटा य यविन्रनाथ ठाकु य उऩयको आयोऩदािी ऩग्ु न नसक्ने बनी बएको पै सरा त्रवु टऩूणण यहेको छ। विशेष अदारतभा दामय बएको भद्दु ा पौजदायी प्रकृ बतको साधायण ऺेत्राबधकाय अन्तयगत कै भद्दु ा हो। ख्जल्रा अदारतको भद्दु ा देिानी प्रकृ बतको भद्दु ा हो। मी फेग्रा-फेग्रै प्रकृ बतका भद्दु ाभा आपू सभऺ आएको विषमिस्तभु ा |
ठहछण िा ठहदैन, ऺेत्राबधकाय ऩदैन िा हदम्माद हकदैमा छैन िा उक्त विषमभा अको अदारतको पै सरा नबएसम्भ मस अदारतफाट पै सरा गनण उऩमक्तु हनु े नदेख्खॉदा भरु तिीभा यहन्छ बन्ने विषम फाहेक ख्जल्रा अदारतको साधायण ऺेत्राबधकायफाट पै सरा हन्ु छ बनी तथ्मबबत्र प्रिेश नै नगयी कसयु नठहने बनी बएको पै सरा त्रवु टऩूणण छ। जग्गाधनी प्रबतिादीहरुरे सयकायी/सािजण बनक जग्गा घसु ाई नक्सा श्रेस्ता सच्माउन रगाई ऺेत्रपर फढाई, नेऩार सयकायको नाभभा कामभ यहेको जग्गा वकत्ताकाट गयी गयाई, आफ्नो रगत प्रभाण नबबड्न,े साविकदेख्ख साभदु ावमक िन ऺेत्रकै रुऩभा प्रमोग बइयहेको जग्गाको छु ट दताण गयी गयाई नक्सा सधु ाय गयी गयाई प्रचबरत काननु द्वाया बनषेबधत तियफाट व्मिसाम गयी गैयकाननु ी रुऩभा सयकायी/सािजण बनक जग्गा आफ्नो नाभभा कामभ गयी बरएको तथ्मभा वििाद यहेको देख्खदॉ ैन। मस्तो अिस्थाभा मी प्रबतिादीहरु उऩयको भ्रUाचाय बनिायण ऐन, २०५९ को दपा ८(४) को सट्टा सोही ऐनको दपा ८(१)(ज) को कसयु भा सोही ऐनको दपा २२ फभोख्जभ भबतमाय बई सोही ऐनको सोही दपाको प्रबतिन्धात्भक िाक्माॊश फभोख्जभ मी प्रबतिादी जग्गाधनीहरुराई सजाम हनु े ठहय गयी बएको पै सरा सो हदसम्भ त्रवु टऩूणण देख्खन्छ। |