UITDAGINGEN EN OPPORTUNITEITEN. Als enabling technology biedt ICT opportuniteiten voor innovatie en valorisatie in een brede waaier van maatschappelijke domeinen. De overlap met de maatschappelijke uitdagingen en opportuniteiten in de andere VRWI Transitiegebieden 2025 is evident. Op basis van de roadmaps van verschillende Vlaamse kennisinstellingen7 wordt hieronder een overzicht gegeven van maatschappelijke uitdagingen en opportuniteiten
UITDAGINGEN EN OPPORTUNITEITEN op basis van eerdere studies - bijvoor- beeld de studie van de VRWB (voorloper van de huidige VRWI) naar de voedingsindustrie in Vlaanderen (VRWB, 2004) en ook de meer recente inventarisatie van trends en maatschappelijke uitdagingen door IDEA Consult in 2012 - kunnen we een aantal belangrijke maatschappelijke uitdagingen identificeren waarop de voedingssector zal moeten inspelen: o.a. bevolkingsgroei, waardoor de vraag naar voedsel tussen nu en 2050 met 70% zal toenemen, vergrijzing, klimaatverandering (tekort aan zoet water, vermindering landbouwgrond), pandemieën, ondervoeding en malnutrition versus welvaartsziekten, urbanisatie en toenemende globalisering.
UITDAGINGEN EN OPPORTUNITEITEN. Een aantal maatschappelijke trends en uitdagingen zijn van fundamenteel belang voor de voedingsindustrie: o.a. bevolkingsgroei (waardoor de vraag naar voedsel tussen nu en 2050 wereldwijd met 70% zal toenemen), vergrijzing, klimaatverandering (tekort aan zoet water, vermindering landbouwgrond), pandemieën, ondervoeding en malnutrition versus welvaartsziekten, urbanisatie en toenemende globalisering. Op basis van deze maatschappelijke trends en uitdagingen heeft het expertpanel (bestaande uit vertegenwoordigers vanuit de gehele voedings- en innovatieketen) in zijn eerste bijeenkomst vier belangrijke subtransitiegebieden (en bijbehorende doelstellingen) geïdentificeerd, die kansen bieden voor de Vlaamse voedingsindustrie. Hieronder lichten we deze kort toe. Het aanbieden van kwaliteitsvolle en veilige voeding is een manier voor Vlaanderen om zich te onderscheiden ten aanzien van andere regio’s en landen. Toegankelijkheid en betaalbaarheid van basisvoeding is hierbij een belangrijk uitgangspunt. Door de toenemende globalisering (en toenemende concurrentie, bijvoorbeeld in het kader van het Free Trade Agreement met de VS) wordt het voor een kleine regio als Vlaanderen steeds belangrijker om zich te onderscheiden. Vlaanderen kan het verschil maken door in te zetten op hoogwaardige voedingsproducten. Het inzetten op de kwaliteit van sensorische karakteristieken van voedingsproducten speelt hierbij een belangrijke rol. Ook het inzetten op microbiologische en fysicochemische houdbaarheid en verlenging van houdbaarheid ten einde afzetmarkten voor (koel)verse producten te verruimen, naast het tegengaan van voedselverspilling door consumenten zijn belangrijke uitdagingen op dit gebied. Mede als gevolg van vooruitgang op het gebied van medische technologie en de toenemende kennis op het gebied van gezondheid en welzijn zal de wereldbevolking de komende jaren snel toenemen. Volgens de VN zal de wereldbevolking tussen nu en 2025 met 20% toenemen tot 8 miljard inwoners, en zelfs met 40% tegen 2050. Deze bevolkingsgroei zal ervoor zorgen dat meer bepaald de middenklasse de komende jaren sterk zal groeien. Bij deze verwachte bevolkingsgroei (en groei van de middenklasse) zal de vraag naar voedsel wereldwijd met 70% toenemen tussen nu en 2050 (OECD-FAO, 2008). Een belangrijke uitdaging zal daarom zijn om aan deze toenemende vraag naar voedsel te kunnen voldoen. De toenemende vraag naar voedsel, in combinatie met de vermindering van landbouwgrond (in het voordeel van bijvoor...
UITDAGINGEN EN OPPORTUNITEITEN. Uiteraard zijn er meer uitdagingen en opportuniteiten in de gezondheids- en welzijnssector op te sommen dan de vijf die opgenomen werden in het strategiehuis. Toch wil het expertenpanel, vanuit een toekomstgerichte visie op 2025, voldoende focus leggen en ambitie realiseren in die maatschappelijke uitdagingen en opportuniteiten waarvan verwacht wordt dat ze in de komende 10 jaar een meer pertinente rol zullen spelen. De onderstaande vijf uitdagingen en opportuniteiten fungeren tegelijkertijd als doelstellingen waarop de wetenschaps-, technologie- en innovatieprioriteiten zich richten: