Uitspraak Geschillencommissie Financiële Dienstverlening nr. 2021-0954 (mr. dr. H.O. Kerkmeester, voorzitter, mr. M.E.J. Bracco Gartner,
Uitspraak Geschillencommissie Financiële Dienstverlening nr. 2021-0954 (mr. dr. H.O. Xxxxxxxxxxx, voorzitter, mr. X.X.X. Xxxxxx Gartner,
N.W. Over de Vest, leden en mr. X.X. xxx Xxxxxxxxx, secretaris)
Klacht ontvangen op : 29 januari 2021 Ingediend door : De consument
Tegen : Noordnederlands Effektenkantoor B.V., gevestigd te Heerenveen, verder te noemen NNEK
Datum uitspraak : 10 november 0000
Xxxx uitspraak : Niet-bindend advies
Uitkomst : Vordering afgewezen
Bijlage : Relevante bepalingen
Samenvatting
De consument stelt dat hij een totaal kostenniveau van 1,25% (dan wel 1,40% inclusief transactie- kosten) is overeengekomen en dat het daarom niet terecht is dat NNEK daarbovenop bemiddelingskosten in rekening brengt. De commissie gaat hier niet in mee. Hoewel de term ‘bemiddelingskosten’ niet expliciet genoemd wordt in de overeenkomst tot vermogensbeheer, ligt het naar het oordeel van de commissie wel in de contractuele rechtsverhouding besloten dat NNEK bemiddelingskosten in rekening mag brengen. De vordering van de consument wordt afgewezen.
1. Het procesverloop
1.1 De commissie beslist op basis van haar reglement en op basis van de door partijen aan Kifid ingestuurde documenten inclusief bijlagen. Het gaat hier om: 1) het klachtformulier van de consument; 2) het verweerschrift van NNEK; 3) de repliek van de consument; en 4) de dupliek van NNEK.
1.2 Partijen zijn opgeroepen voor een hoorzitting op vrijdag 15 oktober 2021. Partijen hebben deelgenomen aan deze hoorzitting.
1.3 De consument heeft gekozen voor een niet-bindend advies. Dit betekent dat partijen elkaar niet aan de uitspraak kunnen houden.
2. Het geschil tussen partijen
Wat is er gebeurd?
2.1 In 2005 heeft de consument een overeenkomst tot vermogensbeheer gesloten met Vierlander Effecten N.V. (hierna: Vierlander). Later is dit Paerel Vermogensbeheer B.V. (hierna: Paerel) geworden.
2.2 In 2011 heeft Paerel besloten haar vermogensbeheeractiviteiten te stoppen. Paerel en NNEK zijn overeengekomen dat NNEK de beheerrelatie met de klanten van Paerel zou voort- zetten, tenzij de klant daar niet mee zou instemmen.
2.3 In de vermogensbeheerovereenkomst met Vierlander was onder meer het volgende bepaald:
De klacht en vordering
2.4 De consument vindt dat NNEK ten onrechte bemiddelingskosten en fondskosten in rekening brengt. Uit de overeenkomst met Xxxxxxxxxx (zie overweging 2.3) blijkt dat er vermogens- beheerkosten van 1,25% zijn overeengekomen. Opgeteld met transactiekosten van 0,50% bij een omloopsnelheid van 30% bedragen de totale kosten dus 1,25% + (0,50% x 30%) = 1,40%. In 2020 kwam hij erachter dat de in rekening gebrachte totale kosten voor het vermogens- beheer niet 1,40% maar 2,22% bedroegen. Dit verschil wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door de bemiddelingskosten (0,45%) en de fondskosten (0,34%). De consument is deze kosten nooit overeengekomen – niet met Vierlander/Paerel en (dus) ook niet met NNEK – en daarom vindt hij dat NNEK ten onrechte bemiddelingskosten en fondskosten in rekening brengt. Hij vordert daarom een schadevergoeding van NNEK.
Het verweer
2.5 NNEK heeft verweer gevoerd tegen de stellingen van de consument. Voor zover relevant zal de commissie bij de beoordeling daarop ingaan.
3. De beoordeling
Bemiddelingskosten
3.1 De consument stelt in wezen dat hij een totaal kostenniveau van 1,25% (dan wel 1,40% inclusief transactiekosten) is overeengekomen en dat het daarom niet terecht is dat NNEK daarbovenop bemiddelingskosten in rekening brengt.
3.2 De commissie merkt allereerst op dat er niet alleen een kostenniveau van 1,40% is overeengekomen, maar ook een wijzigingsbevoegdheid: zie artikel 9.4 van de overeenkomst tot vermogensbeheer (opgenomen in de bijlage bij deze uitspraak). Dit betekent dat (Vierlander, later Paerel en nu) NNEK de overeengekomen vergoeding mag wijzigen.
3.3 Verder is het kostenniveau van 1,40% maar een deel van het totale kostenplaatje. Dat blijkt uit de twee vergoedingenoverzichten die NNEK in deze procedure heeft ingebracht.
3.4 NNEK heeft allereerst toegelicht dat de consument bij de overgang van Paerel naar NNEK in 2011 niet meer is gaan betalen. De kosten zijn door NNEK in het volgende overzicht weergegeven:
De kosten dienstverlening (waaronder de beheerkosten en de bemiddelingskosten) zouden bij Paerel neerkomen op 1,40%, terwijl ze bij NNEK op 1,33% neerkwamen. De kosten instrumenten (fondskosten) waren bij Paerel hoger dan bij NNEK. Dit omdat Paerel een ‘eigen’ beleggingsfonds selecteerde met relatief hoge fondskosten.
3.5 Verder heeft NNEK toegelicht dat de kosten sinds 1 januari 2014 anders zijn verdeeld. Op die datum is namelijk het provisieverbod in werking getreden. Vóór de ingang van dit provisieverbod betaalden fondsaanbieders een provisie aan beleggingsondernemingen (waaronder NNEK).
NNEK betaalde de provisie die zij van fondsaanbieders ontving één-op-één door aan haar klanten: NNEK verrekende de ontvangen provisie met de bemiddelingskosten die zij haar klanten in rekening bracht. Daardoor waren de uiteindelijk in rekening gebrachte bemiddelingskosten zeer gering (en soms zelfs negatief).
3.6 Ná ingang van het provisieverbod betalen fondsaanbieders geen provisie meer en daardoor zijn de fondskosten omlaag gegaan (gelijk aan de hoogte van die provisies). Tegelijkertijd zijn de bemiddelingskosten (met evenveel) omhoog gegaan. NNEK ontvangt namelijk geen provisie meer die zij met de bemiddelingskosten kan verrekenen. Per saldo is de consument niet meer gaan betalen. Dit is weergegeven in onderstaand overzicht:
3.7 De commissie vindt dat XXXX duidelijk heeft toegelicht waarom er thans 0,45% bemiddelingskosten in rekening worden gebracht. De commissie is het niet eens met de consument dat de bemiddelingskosten onterecht in rekening zijn gebracht. Hoewel de term ‘bemiddelingskosten’ misschien niet expliciet genoemd wordt in de overeenkomst tot vermogensbeheer, ligt het – gelet op de overeengekomen wijzigingsbevoegdheid en de hierboven beschreven samenhang tussen de fondskosten, provisie en bemiddelingskosten – wel in de contractuele rechtsverhouding besloten dat NNEK bemiddelingskosten in rekening mag brengen. Dat bemiddelingskosten werden berekend is de consument bovendien voldoende duidelijk geworden in de kostenoverzichten die hij maandelijks van NNEK in zijn portal ontving.
Fondskosten
3.8 Over de fondskosten kan de commissie kort zijn. Fondskosten zijn kosten die de fonds- beheerder in rekening brengt. Deze kosten worden rechtstreeks verwerkt in de koers van het fonds en worden dus niet apart door NNEK in rekening gebracht. Verder laten de door NNEK opgestelde overzichten goed zien dat de fondskosten – anders dan de consument meent – geen deel uitmaken van het overeengekomen kostenniveau van 1,40%. Die 1,40% betreft kosten dienstverlening, terwijl de fondskosten tot de kosten instrumenten behoren. De fondskosten komen bovenop de vermogensbeheerkosten, maar dat is dus niet ten onrechte. Dit betekent dat ook dit klachtonderdeel ongegrond is.
4. De beslissing
De commissie wijst de vordering af.
Deze uitspraak is een niet-bindend advies. Tegen deze uitspraak staat geen hoger beroep open bij de Commissie van Beroep Financiële Dienstverlening. U kunt de zaak nog wel aan de rechter voorleggen.
Binnen twee weken na de verzenddatum van deze uitspraak kunt u een schriftelijk verzoek indienen tot herstel van vergissingen in de uitspraak zoals schrijffouten, een verkeerde naam/datum of rekenfouten. De beslissing van de geschillencommissie in de uitspraak kan hiermee niet ter discussie worden gesteld. Binnen een maand na de verzenddatum van de uitspraak kunt u een schriftelijk verzoek indienen om de uitspraak aan te vullen als u vindt dat de geschillencommissie niet heeft beslist over alle onderdelen van uw vordering. Dit ziet niet op de situatie waarin u meent dat de geschillencommissie in haar uitspraak niet uitdrukkelijk al uw argumenten, ter onderbouwing van uw vordering, heeft behandeld. Meer informatie hierover staat in artikel 40 van het reglement van de geschillencommissie, te vinden op de website xxx.xxxxx.xx/xxxxxxxxxxx-xx-xxxxxxxx.