UITSPRAAK

Geschilleninstantie Openbare Apotheken Referentie: 20230060

UITSPRAAK

Inzake

De heer [naam] wonende te [plaats] klager

tegen

mevrouw [naam]

de beherend apotheker van apotheek [naam]gevestigd te [plaats] verweerster

2023/0060/OA 1

DE PROCEDURE

Klager heeft een klacht ingediend jegens verweerster.

Klager heeft op 13 juni 2023 de Geschilleninstantie Openbare Apotheken (hierna verder te noemen: de (geschillen)commissie) schriftelijk gemachtigd alle relevante gegevens betreffende het geschil op te vragen en heeft schriftelijk ingestemd het geschil bij bindend advies door de geschillencommissie te laten beslechten.

Verweerster en klager zijn gehoord op basis van een schriftelijke procedure van hoor en wederhoor.

De geschillencommissie heeft kennisgenomen van en zal beslissen op basis van de volgende en tussen partijen gewisselde stukken:

• een e-mail van klager met de omschrijving van zijn klacht van 19 mei 2023;

• een aanvullende e-mail van klager van1 juni 2023;

• het verweerschrift van verweerster ontvangen op 11 juli 2023;

• de repliek van klager van 20 juli 2023;

• de dupliek van verweerster van 8 augustus 2023.

De geschillencommissie heeft besloten op basis van de stukken tot een uitspraak te komen.

SAMENVATTING VAN HET GESCHIL

Klager verwijt verweerster dat hij niet vooraf is geïnformeerd over de kosten van de medicatie. Ook dat verweerster hem geen goedkopere generieke middelen heeft aangeboden.

2023/0060/OA 2

1. DE FEITEN

De geschillencommissie gaat uit van de volgende als vaststaand aangenomen feiten:

1.1 Op 6 december 2022 leverde apotheek [naam] voor 2 weken Nifedipine 5 mg op het huisadres van klager.

1.2 Op 20 december 2022 leverde apotheek [naam] bij klager thuis, 90 tabletten/capsules van het geneesmiddel Nifedipine 5 mg.

2. TOELICHTING OP DE KLACHT

De klacht houdt zakelijk en samengevat het volgende in:

2.1 Op 6 december 2022 ontving xxxxxx van apotheek [naam] een levering voor 2 weken Nifedipine

5 mg. In overleg met de huisarts werd besloten om de medicatie te continueren. Op 20 december 2022 leverde apotheek [naam] Nifedipine 5 mg, 90 tabletten/capsules.

2.2 Op 31 december 2022 ontving xxxxxx een factuur van in totaal € 191,19 van zijn zorgverzekeraar.

Klager moest een bedrag van € 149,95 eigen risico betalen voor de Nifedipine 5 mg.

2.3 Klager had online gezien dat er voor Nifedipine in de plaats, ook goedkopere generieke middelen verkrijgbaar zijn. Op 3 januari 2023 nam klager contact op met apotheek [naam]. Een alternatief voor Nifedipine was er niet volgens de assistente. De assistente stelde klager voor om een e-mail naar verweerster te sturen.

2.4 Op 3 januari 2023 stuurde klager een e-mail naar verweerster. Haar reactie was voor klager geen antwoord op zijn vragen. Verweerster ging niet in op de zorgen van klager die hij eerder aan de telefoon en in de e-mail had geuit. Klager nam hier geen genoegen mee en diende een klacht in bij de klachtenfunctionaris. Ook nam klager contact op met zijn zorgverzekeraar. Volgens de zorgverzekeraar moet de apotheek desgevraagd informatie geven over de prijs van de medicatie.

2023/0060/OA 3

2.5 Klager stelt dat verweerster hem voorafgaande aan de verstrekking van de medicatie, had moeten informeren over de kosten van de Nifedipine capsules 5 mg. Hiervoor verwijst hij naar de Regeling transparantie zorgaanbieders TH/NR-018, artikel 4 Informatieverstrekking en artikel 38 Wet marktordening gezondheidszorg.

2.6 Klager vordert van verweerster een bedrag van € 149,95 (de kosten voor de geleverde medicijnen)

3. HET VERWEER

Het verweer houdt zakelijk en samengevat het volgende in:

3.1 Verweerster stelt dat Nifedipine 5 mg, het enige geregistreerde geneesmiddel is passend bij de diagnose van klager. Verweerster heeft de medicatie via de reguliere groothandel besteld en geleverd aan klager. De IGJ (Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd) had destijds toestemming gegeven voor import van het betreffende geneesmiddel, waardoor verweerster kon voldoen aan haar zorgplicht.

3.2 Verweerster stelt dat het hier gaat om verzekerde zorg, waarbij patiënten niet rechtstreeks in de apotheek betalen voor de medicatie. De apotheek declareert de zorg (in dit geval de kosten voor de verstrekte medicatie) direct bij de zorgverzekeraar van de patiënt. De zorgverzekeraar zorgt voor de verdere financiële afhandeling met de verzekerde. Het is volgens verweerster dan ook ongebruikelijk om patiënten vooraf te informeren over de prijs van de medicijnen. In hoeverre het eigen risico al is verbruikt door de patiënt, is in de apotheek niet bekend.

3.3 Verweerster heeft geleerd van de klacht en maatregelen genomen. Vanaf april 2023 wordt de prijs van de medicatie op het afleveretiket geprint. In verband met het Idea contract (Integraal Doelmatigheidscontract Excellente Apothekers) bij [naam zorgverzekeraar], was dit eerder niet zo. De prijs op het etiket was niet hetzelfde als de daadwerkelijke declaratie. Sinds april 2023 heeft apotheek [naam] een preferentie contract; de afleveretiketten corresponderen met de declaratieprijs.

2023/0060/OA 4

4. BEOORDELING DOOR DE GESCHILLENCOMMISSIE

4.1 Op de apotheker-patiëntrelatie is afdeling 7.7.5 BW (Burgerlijk Wetboek) van toepassing. Deze bepalingen leggen de hulpverlener de verplichting op om bij de werkzaamheden de zorg van een goed hulpverlener in acht te nemen en daarbij te handelen in overeenstemming met de op hem of haar rustende verantwoordelijkheid, voortvloeiend uit de voor hulpverleners geldende professionele standaard (artikel 7:453 van het BW). Voor apothekers is dit de Professionele Standaard Farmaceutische Zorg.

4.2 Klager verwijt verweerster dat hij niet vooraf is geïnformeerd over de kosten van de medicatie. Ook dat verweerster hem geen goedkopere generieke middelen heeft aangeboden. De commissie bespreekt de klachten in samenhang met elkaar.

4.3 De commissie stelt vast dat Nifedipine 5 mg vanwege de geneesmiddelentekorten, al langere tijd niet beschikbaar was. De IGJ heeft in het besluit - Aflevering alternatieven voor ‘Nifedipine 5 mg capsules’ tijdelijk toegestaan -, van 14 oktober 2022, het volgende bepaald: In verband met een tekort van ‘Nifedipine CF 5 mg, capsules (RVG 15869)’ mogen fabrikanten, groothandelaren en apotheekhoudenden tijdelijk alternatieven, afkomstig uit andere lidstaten of, indien commercieel niet beschikbaar in andere lidstaten, uit het Verenigd Koninkrijk of uit één van de MRA-landen (Australië, Canada, Israël, Japan, Nieuw-Zeeland, Zwitserland of de Verenigde Staten) en het afleveren aan artsen. Partijen hoeven geen individuele toestemming vooraf te vragen bij de inspectie en ook geen artsenverklaringenadministratie bij te houden. Het gaat alleen om alternatieven met dezelfde stof, sterkte en toedieningsvorm voor: Nifedipine CF 5 mg, capsules (RVG 15869).

4.4 Nifedipine is een stofnaam van de actieve stof die in het geneesmiddel werkzaam is. Dit middel is verkrijgbaar als generiek geneesmiddel en wordt door diverse fabrikanten op de markt gebracht. Vast staat dat op het moment dat klager zijn recept inleverde bij apotheek [naam], er in Nederland geen geregistreerd middel voor Nifedipine 5 mg beschikbaar was. Om toch te kunnen voldoen aan de vraag van klager, heeft verweerster in overeenstemming met bovengenoemd besluit, Nifedipine 5 mg uit het buitenland besteld. Het is de IGJ die aanwijst welk preparaat vervolgens mag worden besteld. Het betrekken van medicijnen op de buitenlandse markt brengt met zich mee dat de kosten voor aankoop van deze medicijnen hoger en soms veel hoger kunnen zijn, dan de kosten voor aankoop van dezelfde medicijnen

2023/0060/OA 5

als deze verkrijgbaar zijn op de Nederlandse markt. Dit is in het algemeen niet bekend bij de patiënten/klanten van de apotheek.

4.5 Vast staat dat klager op 6 en 20 december 2022 Nifedipine capsules 5 mg aan huis geleverd kreeg. Klager is verzekerd; de bewuste medicatie valt onder de basisverzekering. De apotheek stuurde de rekening voor de medicatie rechtstreeks naar de zorgverzekeraar van klager. Op 31 december 2022 ontving xxxxxx van zijn zorgverzekeraar een factuur van een nog te betalen bedrag van € 191,19 (waarvan € 149,95 voor levering van Nifedipine) eigen risico.

4.6 De NZa (Nederlandse Zorgauthoriteit) heeft Transparantie- en informatie-eisen betreffende informatievoorziening aan patiënten opgesteld. Deze vermeldt in het geval er rechtsstreek wordt gedeclareerd bij de zorgverzekeraar, het volgende: indien de patiënt, voor wie de apotheek kosten declareert bij de zorgverzekeraar, vragen heeft over de prijs, kan de apotheek hem/ haar verwijzen naar de zorgverzekeraar. Indien de patiënt expliciet om de prijs vraagt, kan de apotheek hem/haar het bedrag melden dat bij de zorgverzekeraar in rekening wordt gebracht. De apotheek voegt hieraan toe dat de kosten die de zorgverzekeraar voor het eigen risico in rekening brengt, hier vanaf kunnen wijken.

4.7 De commissie oordeelt dat in deze richtlijnen van de NZa nergens staat vermeld dat de patiënt moet worden geïnformeerd over de prijs van geneesmiddelen die vallen in het kader van verzekerde zorg. Alleen als de patiënt hierom vraagt, moet deze informatie worden verstrekt. Onweersproken is dat klager hier niet om heeft gevraagd. Dat klager hierna werd geconfronteerd met kosten die verband houden met zijn eigen risico, kan verweerster naar het oordeel van de commissie niet worden verweten. Van verweerster kan niet worden verlangd dat zij van iedere patiënt op de hoogte is of zijn eigen risico al is opgemaakt of dat bij verstrekking van medicatie hierover een deel eigen risico dient te worden betaald.

4.8 Alles overziende oordeelt de commissie dat verweerster heeft gehandeld zoals mag worden verwacht van een redelijk handelend en redelijk bekwaam vakgenoot in vergelijkbare omstandigheden. De commissie acht de klacht ongegrond.

De commissie merkt nog het volgende op. De commissie vindt de klacht van klager invoelbaar. Klager is door een ongelukkige samenloop van omstandigheden geconfronteerd met hoge zorgkosten. Dit is veroorzaakt door het geneesmiddelentekort in Nederland, waardoor de

2023/0060/OA 6

kosten van vergelijkbare geneesmiddelen die betrokken worden op de buitenlandse markt, behoorlijk hoger kunnen zijn. Helaas is dit inherent aan het zorgsysteem zoals wij dit nu in Nederland kennen. Het initiatief van verweerster om de prijzen op de verpakking te vermelden is een goede stap, mits de patiënt goed geïnformeerd wordt dat kosten die de zorgverzekeraar in het kader van het eigen risico in rekening brengt, kunnen verschillen van de prijs op de verpakking.

5. DE GEVORDERDE SCHADEVERGOEDING

Klager vordert van verweerster een bedrag van € 149,95. De commissie heeft het geschil ongegrond verklaard en komt dan niet toe aan de beoordeling van de schadevergoeding.

2023/0060/OA 7

DE UITSPRAAK

De commissie verklaart de klacht ongegrond.

Deze beslissing is genomen door:

De xxxx xx. X.X.X. Xxxx, voorzitter

Mevrouw drs. M.M.M. Ten Brinke-van Hoof, openbaar apotheker, lid op voordracht van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie

Mevrouw drs. S. Keizers, openbaar apotheker, lid op voordracht van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie

De heer drs. P.J.A.M. Xxxxxxxx, lid vanuit patiëntenperspectief Xxxxxxx xxx. X. Xxxxxxxxx, lid vanuit patiëntenperspectief

bijgestaan door mw. mr. C.M.M. Xxxx, ambtelijk secretaris.

Eindhoven, 28 september 2023 namens de commissie:

De xxxx xx. X.X.X. Xxxx, voorzitter.

2023/0060/OA 8