Gemi Tanımı Örnek Maddeleri

Gemi Tanımı. Gemi tanımı hem teknik hem de hukuki anlamda yapılabileceği gibi gemi her iki yönüyle de ayrı ayrı incelenebilir. Ancak çalışma, gemi ve gemi inşa sözleşmesinin hukuki niteliği ile sınırlandırılmış olduğundan geminin teknik anlamına kısaca değinmek yeterli olacaktır. Teknik anlamda gemi, suyun kaldırma kuvvetinden faydalanarak yüzer vaziyette kalma yeteneğinden yararlanmak suretiyle, bir dış etken vasıtasıyla sevk edilebilen veya yelken, makine gibi donanımları ile kendini sevk edebilen, nehir, göl ve deniz gibi sularda, bir yerden bir yere can ve mal taşımak, gezinti yapmak, balık avlamak, savaş durumunda saldırı ve savunma gücü kazanmak vb. amaçlarla kullanılan tüm deniz araçlarına denir (Çevik, 2005, s.2). Yine teknik anlamda gemi, suyun kaldırma kuvveti ile yüzebilen, istenen yönde hareket edebilen ve su içinde yük ve yolcu taşımacılığı, özel görevler veya yurt savunması yapmak amacıyla değişik boyut ve şekillerde yapılmış yüzer bir yapı olarak tanımlanabilir (Baykal, 2011, s.1). Geminin bir yönüyle yapısı ve donanımları işaret edilerek yapılan teknik anlamda gemi tanımında geminin kullanım amaçlarına da kısmen değinilmiş olmaktadır. Esasen teknik anlamda gemi tanımıyla hukuki anlamda gemi tanımı birbirine benzemektedir. Zira TTK’nın 931 inci maddesinde gemi, tahsis edildiği amaç, suda hareket etmesini gerektiren, yüzme özelliği bulunan ve pek küçük olmayan her araç, kendiliğinden hareket etmesi imkanı bulunmasa da, bu Kanun bakımından gemi sayılır, şeklinde tanımlanmaktadır.4 TTK, gemi tanımında mülga 6762 sayılı Ticaret Kanunundan farklı olarak “tekne” ibaresine yer vermemiş bunun yerine “araç” ibaresini kullanmıştır. Gemi inşa teknolojisindeki gelişmeler, tekne şeklinde (içi oyuk, hacimli şekilde) olmayan araçların da gemi sayılması ihtiyacını doğurduğundan, tekne yerine araç teriminin kullanılması isabetli olmuştur (Kender, Çetingil, Xxxxxxxxxx, 2014., s.35). Görüldüğü üzere bu tanıma göre bir aracın gemi olarak kabul edilebilmesi için tahsis edildiği amacın suda hareket etmesini gerektirmesi, suyun üstünde ve altında yüzme yeteneği bulunması ve ayrıca pek küçük olmaması şartlarının bir arada bulunması gerekmektedir. TTK’da anılan tanıma yer verilmiş olmasına rağmen Türk hukukunda genel kabul gören ortak bir tanım henüz yapılmamıştır. Bazı yazarlara göre Kanun maddesindeki anılan tarif, sadece ticaret hukuku açısından gemi kavramını tespit etmekte olduğundan, bu tarife göre gemi sayılmayan bir aracın, bu Kanunun düzenleme alanı dışında gemi vasfını...