Korneal Metabolizma ve İnnervasyon. Xxxxxx, damardan yoksun olduğu için ihtiyacı olan besinleri almak ve metabolik atıkları uzaklaştırmak için alternatif yollar kullanmaktadır. Bu yollar humor aköz, prekorneal gözyaşı filmi ve atmosfer, komşu skleradaki kapillar yatak, bulbar ve palpebral konjunktivalardan oluşmaktadır. Stromanın arka kısmı ve endotel katmanı besin ihtiyacının büyük kısmını humor aközden karşılamaktadır. Glukoz hekzos monofosfat şantı ve anaerobik glikoliz yolu ile metabolize edilir. Stromal metabolizma oldukça yavaştır (Xxxxx, 2019). Anterior kornea ise bu ihtiyaçlar için çoğunlukla gözyaşı filmi ve atmosferi kullanmaktır (Xxxxx, 2008). Korneaya gelen oksijenin (O2) büyük kısmını epitel ve endotel katları kullanır ve bu oksijenin en büyük kaynağı atmosferdir. O2‟nin kaynakları - Humor aköz (Endotel için büyük öneme sahiptir) - Limbal kapillar damarlar - Göz kapakları kapalı durumda iken, tarsustaki kapillar damarlar - Gözyaşı film tabakasındaki çözünmüş oksijendir (En önemli kaynak). Kornea vücuttaki diğer dokulara göre sinir yönünden çok zengindir. Kornea sinirleri trigeminal gangliondan çıkar ve limbusun yakınından kornea stromasına girer. Korneanın innervasyonu beşinci kraniyal sinir olan trigeminal sinirin ramus ophthalmicus dalı ile sağlanır (Stepp vd., 2017; Asena vd., 2018; Xxxxx, 2019). Kornea epiteli vücuttaki en yoğun innerve edilen epitel dokudur. Korneaya köpeklerde ortalama 12 sinir gövdesi kedilerde ise 19 sinir gövdesi girer. Bu sinir sonları ağrı, basınç ve sıcaklığa karşı duyarlıdır. Epiteldeki sinir uçları yoğun olduğu için süperfisiyal epitel kayıplarında ağrı ciddi boyuttadır. Fakat derin ülserleşme olgularında aynı şiddette ağrı ortaya çıkmamaktadır. Korneanın duyarlılığı Xxxxxx- Xxxxxx esteziyometre ile ölçülmüş ve köpek, kedi, at, sığır, koyun ve keçilerde benzer sonuçlar alınmıştır. Duyarlılıktaki farklılıklar, korneadaki bölgeye, kafatası biçimine, hayvanın yaşına, sağlık durumuna ve gözdeki patolojinin durumuna bağlı ortaya çıkmaktadır. Köpeklerde korneanın merkezi periferinden daha duyarlıdır. Brahiosefalik ırkların dolikosefalik ve mesatisefalik ırklara göre daha az duyarlı olduğu bildirilmiştir. Ayrıca brachiosefalik kedi ırklarının evcil kısa tüylü ırklara nazaran kornealarının merkezinin perifere göre daha duyarlı olduğu bilinmektedir (Xxxxxx, 2002; Xxxxx, 2019). Duyusal innervasyonun kornea epiteli üstünde pozitif trofik etisi vardır. Korneanın periferinde veya limbusta oluşturulan korneal ensizyon, laserasyon veya komşu sklerada meydana gele...
