Kriyoterapi Örnek Maddeleri

Kriyoterapi. Bir biyolojik sistemden ısının çekilerek doku hasarı meydana getirilmesi işlemine kriyoterapi denir. Kriyoterapi, Yunanca Cryos (buz gibi donmuş) ve therapy(tedavi) kelimelerinden oluşur(195). Kriyoterapide amaç hedeflenen dokuların soğutularak nekroze edilmesidir. Bu işlem, kriyojenik ajanların doku ile direkt veya indirekt olarak temas ettirilmesi suretiyle yapılır. Tıbbın birçok dalında geniş bir kullanım alanına sahiptir(113). Mısırlılar M.Ö. 2500’te travma ağrısını dindirmek için soğuk ajanlar kullanmışlardır. M.Ö 5. yy’da Hipokrat, travma veya kemik hastalıklarından kaynaklanan ağrının giderilmesinde soğuk uygulamasının önemine değinmiştir. Hipokrat'tan sonra geçen yirmi yüzyıl içerisinde soğuk uygulaması sadece anestezik olarak kullanılmıştır(88). Dr. Xxxxx Xxxxxx kontrollü doku yıkımında aşırı soğuk tatbikini uygulayan ilk hekim olmuştur. 1851 ağrı ve hemorajiyi lokal olarak kontrol etmek amacıyla -24°C’ye kadar soğutulmuş tuz-buz karışımı kullanmıştır(44,76). Dr. Xxxxxxx Xxxxx 1889 yılında sıvılaştırılmış havayı lupus eritematozus, herpes zoster, verruka, nevi ve küçük hemanjiyomların tedavisinde kullanmıştır(76). Irvive ve Turnacliffe karbondioksit karı bulunana kadar sıvılaştırılmış havayı sebaroik keratoz, liken ve dermatit ve herpes zoster tedavisinde başarıyla yıllarca uygulamışlardır(28). Dr.Xxxxxxxxx 1942 yılında deri bir torba içinde toplanan ve çubuk şeklinde sıkıştırılarak kullanılabilen taşınabilir bir karbondioksit karı geliştirmiştir(28). Bu ajanların tamamı sıvı nitrojenin kullanılmaya başladığı, yani bir anlamda modern kriyoterapinin başladığı tarih olan, 1960’lı yıllara kadar uygulanmıştır(44,76). Xxxxxx S Xxxxxx ve Xxx 1961 yılında dokuları birkaç santimetre derinliğine kadar etkileyebilen bir kapalı sistem likit nitrojen (sıvı azot) cihazı geliştirdiklerini bildirmişlerdir(15,51,141,157). Xxxxxxx Xxxxx 1965 yılında , Xxxxxx'xx geliştirdiği alete bir sprey sistemi eklemiş, 1967 yılında da Zacarian sistemi elde taşınabilir ve uygalanabilir boyutlara getirerek popülaritesini arttırmıştır(51,88). 1968 yılında Xxxxx X. Xxxxxxx 1968 yılında primer ve metastatik kemik tümörlerinin tedavisi için ortopedide kriyoterapiyi kullanmaya başlamıştır(76). Bu gelişmeler sonunda daha derin doku tahribi oluşturmak mümkün olmuştur. Böylece benign lezyonlar yanında malign lezyonlar da kriyoterapinin kullanım alanına dahil olmuştur.