Sözleşmenin Taşıdığı Özellikler Örnek Maddeleri

Sözleşmenin Taşıdığı Özellikler. Spekülatif sözleşmeler ile riskli sözleşmelerde sözleşmenin uyarlanmasının talep edilemeyeceği, zira sözleşmenin kuruluşundan sonra ortaya çıkan her türlü riskin bu sözleşmelerde taraflarca üstlenildiği kabul edilmektedir87. Spekülatif sözleşmelerde ortada büyük bir risk vardır, taraflardan biri ya büyük oranda kazanç sağlayacak ya da zarara uğrayacaktır. Sözleşme ilişkisi bünyesinde fazlasıyla risk barındırdığı için bu sözleşmelerde uyarlamadan bahsedilemez. Bunun en güzel örneği borsa işlemleridir (örn. hisse senedi alımı)88. Ancak bazı sözleşmeler tamamen spekülatif olmamakla birlikte, buna ilişkin unsuru bünyesinde barındırır. Örneğin uzun süreli sözleşme- lerde sözleşmenin kuruluşundan sonra uzun vadede şartların değişme ihtimali daha beklenebilir bir nitelik taşır ve bu sebeple risk unsurunu barındırır89. Ancak uyarla- manın talep edilip edilemeyeceği sözleşmenin spekülatif karakterinin değerlendiril- mesi yoluyla tespit edilmelidir90 Bir diğer sözleşme grubu ise riskli sözleşmelerdir. Bu sözleşmelerde amaç bek- lentinin tam tersine bir gelişme olursa bu durumun kötü sonuçlarını bertaraf etmek- tir. Bu sebeple riskli sözleşmelerde sonradan ortaya çıkan değişikliğin göze alındığı, hesaba katıldığı kabul edilmektedir91. Örneğin kefalet sözleşmesinde sözleşmenin konusu, borçlunun borcunu ödememe ihtimaline karşılık önlem alma amacıyla şah- si teminat sağlamaktır. Ancak değişen şartlar, tipik teminat sözleşmesiyle üstlenilen riskin dışında kalıyorsa ve teminat sözleşmesinin bu şartlarda bağlayıcı olmayacağı sözleşmeden anlaşılıyorsa işlem temelinin çöktüğünden bahsedilebilir92. Bu sözleş- melerde riskin taraflarca zımni olarak üstlenilmiş olduğu bu sebeple de uyarlama 86 BGH, VIII ZR 221/76, U.v. 08.02.1978, BeckRS 1978 (E.T. 24.05.2015).