Çifte Vergilendirmenin Türleri Örnek Maddeleri

Çifte Vergilendirmenin Türleri. Çifte vergilendirmede önemli bir ayrıma dikkat çekmekte yarar bulunmaktadır. Bir üst kavram olarak çifte vergilendirme ulusal düzeyde oluşabileceği gibi uluslararası düzeyde de oluşabilmektedir.7 Bir ülkenin kendi sınırları içerisinde kendi vergi kanunlarının uygulanmasından doğan çifte vergilendirme ulusal çifte vergilendirme (internal double taxation), birden fazla devletin aynı mükellefi aynı vergi konusu üzerinden belirli dönem içinde vergilendirmesiyle oluşan çifte vergilendirme ise uluslararası çifte vergilendirme (international double taxation) olarak adlandırılmaktadır.8 Bir başka deyişle, ulusal çifte vergilendirme, bir devletin örgütlenme biçimine bağlı olarak (merkezi devlet ve federal devlet gibi) vergilendirme yetkisini paylaşan birimlerinin aynı mükellef ve vergi konuları üzerinde vergilendirme yetkilerini kullanmasından kaynaklanırken uluslararası çifte vergilendirmede birden fazla devletin aynı konu üzerinden vergi alma çabalarının çakışması söz konusu olmaktadır. Çifte vergilendirme denilince akla ilk olarak uluslararası çifte vergilendirme geldiği de ifade edilmelidir. OECD MVA’da çifte vergilendirme ekonomik ve hukuki çifte vergilendirme olarak temel bir ayrıma tabi tutulmaktadır.9 Çifte vergilendirmenin bu iki ana sınıflandırması genel kabul görmektedir. Buna göre, aynı kişinin elindeki gelir veya servetten birden fazla devletin vergi alması durumunda uluslararası hukuki çifte vergilendirme, iki ayrı kişinin elindeki aynı gelir ve servetten vergi alınması durumunda uluslararası ekonomik çifte vergilendirme ortaya çıkmaktadır. Çifte vergilendirmenin türlerine ilişkin yapılan tanımların hiçbirinin ulusal ve uluslararası öğretide bir tanım ve terim birliği olmadığından kavramın içeriğini belirlemede yeterli olamadığı belirtilmelidir.10 Ekonomik çifte vergilendirmede aynı vergi konusu farklı kişiler elinde birden fazla devlet tarafından vergilendirilmektedir. Bu tür çifte vergilendirme, vergi Xxxxxxxxxx Xxxxxx (Çifte Vergileme ve Milletlerarası Vergi Anlaşmaları, s. 1), Xxxxx Xxxxx (Uluslararası Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları ve Türkiye Uygulaması, İstanbul, 1989, s. 1) gibi yazarların verdiği tanımların bir sentezi durumundadır.