Contract

6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ

SÖZLEŞMESİ KANUNU

İKİNCİ BASKI

Xxxxxx Yönetmelikler

TÜRK L METAL

II 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

1. Basım : Ağustos 2017

2. Basım : Haziran 2018

ISBN : 978-975-6610-72-5

Türk Metal Sendikası Araştırma ve Eğitim Merkezi

Kumrular Caddesi Sümer 2 Sokak No: 23 Kat: 1

06420 Çankaya/ANKARA

Tel : 0 (000) 000 00 00

xxxxxxxxx@xxxxxxxxx.xxx.xx

Tasarım ve Baskı:

BÜYÜK ANADOLU MEDYA GRUP

İstanbul Cad. Elif Sokak,

Sütçü Xxxxx İş Merkezi No : 7/ 17 - 18 İskitler / ANKARA

Tel : 0 (000) 000 00 00 (Pbx)

Faks : 0 (000) 000 00 00

III

6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ

SÖZLEŞMESİ KANUNU

Xxxxxx Yönetmelikler

Türk Metal Sendikası Araştırma ve Eğitim Merkezi Yayınları - 24

Ankara/2018

IV 6356 SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU

İÇİNDEKİLER

6356 SAYILI SENDİKALAR

VE TOPLU İŞ SÖZLEŞME KANUNU

Xxxxxx Yönetmelikler

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç ve Tanımlar

Madde Sayfa

Amaç 1 3

Tanımlar 2 3

İKİNCİ BÖLÜM

Kuruluş serbestisi	3	4
İşkolları	4	4
İşkolunun tespiti	5	5
Kuruculuk şartları	6	5
Kuruluş usulü	7	6
Kuruluşların tüzüğü	8	6
Organlara dair ortak hükümler	9	7
Genel kurulun oluşması	10	8
Genel kurulun görev ve yetkileri	11	8
Genel kurulun toplantı zamanı	12	9
Genel kurulun toplantı ve karar yeter sayıları	13	10

Kuruluş Esasları ve Organlar

Genel kurulda yapılacak seçimlerde uyulacak esaslar

14 10

Seçimlere itiraz 15 12

Genel kurul dışında yapılan delege seçimi 16 13

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Sendika üyeliği ve üyeliğin kazanılması	17	13
Üyelik aidatı	18	14

Üyelik

Sendika üyeliğinin sona ermesi ve askıya alınması

19 14

VI İÇİNDEKİLER

Üst kuruluşlara üyelik	20	15
Uluslararası işçi ve işveren kuruluşlarına üyelik	21	15
Kuruluşların katılması veya birleşmesi	22	16

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Güvenceler

İşçi kuruluşu yöneticiliğinin güvencesi	23	16
İşyeri sendika temsilciliğinin güvencesi	24	17
Sendika özgürlüğünün güvencesi	25	18

BEŞİNCİ BÖLÜM

Faaliyetler

Kuruluşların faaliyetleri 26 19

İşyeri sendika temsilcisinin atanması ve görevleri

27 20

ALTINCI BÖLÜM

Kuruluşların gelirleri ve giderleri	28	21
Kuruluşların denetimi ve şeffaflık	29	22
Tutulacak defter ve kayıtlar	30	23
Kapatma	31	24
Kuruluşun sona ermesi hâlinde malların devri	32	24

Kuruluşların Gelirleri, Denetimi ve Kapatılması

YEDİNCİ BÖLÜM

Toplu İş Sözleşmesinin Genel Esasları

içeriği
Toplu iş sözleşmesinin kapsamı ve düzeyi	34	25
Toplu iş sözleşmesinin şekli ve süresi	35	26
Toplu iş sözleşmesinin hükmü	36	26
Tarafların durumunda değişiklik	37	26
İşyerinin veya bir bölümünün devri	38	27
Toplu iş sözleşmesinden yararlanma	39	27
Teşmil	40	28

Toplu iş sözleşmesi ve çerçeve sözleşmenin

33 25

		VII
SEKİZİNCİ BÖLÜM Toplu İş Sözleşmesinin Yapılması
Yetki	41	29
Yetki tespiti için başvuru	42	30
Yetki itirazı	43	30
Yetki belgesi	44	31
Yetki belgesi bulunmaksızın yapılan toplu iş sözleşmesi	45	32
Toplu görüşmeye çağrı	46	32
Toplu görüşmenin başlaması ve süresi	47	32

Toplu iş sözleşmesinin imzalanması, tevdi edilmesi ve işyerinde ilanı

DOKUZUNCU BÖLÜM

Toplu İş Uyuşmazlıklarının Çözümü

48 33

Uyuşmazlığın tespiti	49	33
Arabuluculuk	50	33
Yüksek Hakem Kuruluna başvurma	51	34
Özel hakeme başvurma	52	34
Yorum davası ve eda davasında faiz	53	35
ONUNCU BÖLÜM Yüksek Hakem Kurulunun Kuruluşu ve Çalışma Esasları
Kuruluşu	54	35
Yönetim yapısı	55	36
Çalışma esasları	56	37
Hakeme ve arabulucuya başvurma yönetmeliği	57	37
ON BİRİNCİ BÖLÜM Grev ve Lokavt
Grevin tanımı	58	38
Lokavtın tanımı Kanuni grev ve lokavt kararının alınması ve uygulamaya konulması	59 60	38 38

Grev oylaması 61 39

VIII İÇİNDEKİLER
Grev ve lokavt yasakları	62	40
Grev ve lokavtın ertelenmesi	63	41
Grev ve lokavtın uygulanması	64	41
Kanuni grev ve lokavta katılamayacak işçiler	65	42
Grev hakkının ve lokavtın güvencesi	66	43
Kanuni grev ve lokavtın iş sözleşmelerine etkisi	67	43
İşçi alma ve başka işe girme yasağı	68	43
Kanuni grev ve lokavtın konut haklarına etkisi	69	44
Kanun dışı grev ve lokavtın sonuçları	70	44
Tespit davası	71	45
Grev hakkının ve lokavtın kötüye kullanılması	72	45
Grev ve lokavt gözcüleri	73	45
Grev ve lokavt hâlinde mülkî amirin yetkileri	74	46
Grev ve lokavtı sona erdirme kararı	75	46
ON İKİNCİ BÖLÜM Çeşitli ve Son Hükümler
Sendikanın faaliyetinin durdurulması	76	47
Tutanaklar ve sicil	77	47
Ceza hükümleri	78	47
Görevli ve yetkili mahkeme	79	49
Diğer kanunların uygulanması	80	49
Yürürlükten kaldırılan hükümler	81	49
Ek Madde 1		50
Ek Madde 2		50
Geçici Madde 1		51
Geçici Madde 2		51
Geçici Madde 3		51
Geçici Madde 4		51

		IX
Geçici Madde 5		51
Geçici Madde 6		52
Geçici Madde 7		52
Yürürlük	82	53
Yürütme	83	53
(1) Sayılı Cetvel		54
6356 Sayılı Kanuna Ek ve Değişiklik Getiren

Mevzuatın veya Anayasa Mahkemesi Tarafından Verilen İptal Kararlarının Yürürlüğe Giriş Tarihlerini Gösterir Tablo

İLGİLİ YÖNETMELİKLER

İşkolları Yönetmeliği 59

Sendika Üyeliğinin Kazanılması ve Sona Ermesi ile Üyelik Aidatının Tahsili Hakkında Yönetmelik

Sendika ve Konfederasyonların Denetim Esasları ve Tutacakları Defterler ile Toplu İş Sözleşmesi Sicili Hakkında Yönetmelik

Toplu İş Sözleşmesinde Arabulucuya ve Hakeme Başvurma Yönetmeliği

Toplu İş Sözleşmesi Yetki Tespiti ile Grev Oylaması Hakkında Yönetmelik

125

135

143

161

SENDİKALAR VE

TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU

Kanun Numarası : 6356

Kabul Tarihi : 18/10/2012 Yayımlandığı Resmî Gazete : Tarih : 7/11/2012

Sayı : 28460

Yayımlandığı Düstur : Tertip : 5 Cilt : 53

2 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç ve Tanımlar

Amaç

Madde 1 – (1) Bu Kanunun amacı, işçi ve işveren sendikaları ile konfederasyonların kuruluşu, yönetimi, işleyişi, denetlenmesi, çalışma ve örgütlenmesine ilişkin usul ve esaslar ile işçilerin ve işverenlerin karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumları ile ça- lışma şartlarını belirlemek üzere toplu iş sözleşmesi yapmalarına, uyuşmazlıkları barışçı yollarla çözümlemelerine, grev ve lokavta başvurmalarına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

Tanımlar

Madde 2 – (1) Bu Kanunun uygulanmasında;

a) Bakanlık: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığını,

b) Çerçeve sözleşme: Ekonomik ve Sosyal Konseyde tem- sil edilen işçi ve işveren konfederasyonlarına üye işçi ve işveren sendikaları arasında işkolu düzeyinde yapılan sözleşmeyi,

c) Görevli makam: İşyeri toplu iş sözleşmesi için işyerinin, iş- letme toplu iş sözleşmesi için işletme merkezinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünü, aynı Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünün yetki alanına giren işyerleri için yapılacak grup toplu iş sözleşmelerinde bu işyerlerinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünü, birden fazla Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünün yetki alanına giren işyerlerini kapsayacak grup toplu iş sözleşmesi için ise Bakanlığı,

ç) Grup toplu iş sözleşmesi: İşçi sendikası ile işveren sendikası arasında, birden çok üye işverene ait aynı işkolunda kurulu işyer- lerini ve işletmeleri kapsayan toplu iş sözleşmesini,

d) İşletme toplu iş sözleşmesi: Bir gerçek veya tüzel kişiye ya da bir kamu kurum veya kuruluşuna ait aynı işkolundaki birden çok işyerini kapsayan sözleşmeyi,

e) İşveren vekili: Xxxxxen adına işletmenin bütününü yöneten- leri,

f) Konfederasyon: Değişik işkollarında en az beş sendikanın bir araya gelerek oluşturdukları tüzel kişiliğe sahip kuruluşu,

4 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

g) Kuruluş: Sendika ve konfederasyonları,

ğ) Sendika: İşçilerin veya işverenlerin çalışma ilişkilerinde,

ortak ekonomik ve sosyal hak ve çıkarlarını korumak ve geliş- tirmek için en az yedi işçi veya işverenin bir araya gelerek bir iş- kolunda faaliyette bulunmak üzere oluşturdukları tüzel kişiliğe sahip kuruluşları,

h) Toplu iş sözleşmesi: İş sözleşmesinin yapılması, içeriği ve sona ermesine ilişkin hususları düzenlemek üzere işçi sendikası ile işveren sendikası veya sendika üyesi olmayan işveren arasın- da yapılan sözleşmeyi,

ı) Üst kuruluş: Konfederasyonları,

i) Yönetici: Kuruluşun ve şubesinin yönetim kurulu üyelerini, ifade eder.

(2) İşveren vekilleri, bu Kanunun uygulanması bakımından iş- veren sayılır.

(3) Bu Kanunun uygulanması bakımından işçi, işveren ve iş- yeri kavramları 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununda ta- nımlandığı gibidir.

(4) İş sözleşmesi dışında ücret karşılığı iş görmeyi taşıma, eser, vekâlet, yayın, komisyon ve adi şirket sözleşmesine göre bağım- sız olarak meslekî faaliyet olarak yürüten gerçek kişiler de bu Kanunun ikinci ila altıncı bölümleri bakımından işçi sayılır.

İKİNCİ BÖLÜM

Kuruluş Esasları ve Organlar

Kuruluş serbestisi

Madde 3 – (1) Kuruluşlar, bu Kanundaki kuruluş usul ve esas- larına uyarak önceden izin almaksızın kurulur. Sendikalar kurul- dukları işkolunda faaliyette bulunur.

(2) Kamu işveren sendikalarının, aynı işkolundaki kamu işve- renleri tarafından kurulması ve faaliyette bulunması şartı aran- maz.

İşkolları

Madde 4 – (1) İşkolları bu Kanuna ekli (1) sayılı cetvelde göste- rilmiştir.

(2) Bir işyerinde yürütülen asıl işe yardımcı işler de, asıl işin girdiği işkolundan sayılır.

(3) Bir işkoluna giren işler, işçi ve işveren konfederasyonları- nın görüşü alınarak ve uluslararası normlar göz önünde bulundu- rularak Bakanlıkça çıkarılacak bir yönetmelikle belirlenir.

İşkolunun tespiti

Madde 5 – (1) Bir işyerinin girdiği işkolunun tespiti Bakanlıkça yapılır. Bakanlık, tespit ile ilgili kararını Resmî Gazete’de yayım- lar. Bu tespite karşı ilgililer, kararın yayımından itibaren on beş gün içinde dava açabilir. Mahkeme iki ay içinde kararını verir. (Ek cümle: 12/10/2017-7036/29 md.) Karar hakkında istinaf yoluna başvurulması hâlinde bölge adliye mahkemesi iki ay içinde ka- rarını verir. (Değişik cümle: 12/10/2017-7036/29 md.) Bu karara karşı temyiz yoluna başvurulması hâlinde Yargıtay, uyuşmazlığı iki ay içinde kesin olarak karara bağlar.

(2) Yeni bir toplu iş sözleşmesi için yetki süreci başlamış ise iş- kolu değişikliği tespiti bir sonraki dönem için geçerli olur. İşkolu tespit talebi ve buna ilişkin açılan davalar, yetki işlemlerinde ve yetki tespit davalarında bekletici neden sayılmaz.

(3) İşkolu değişikliği yürürlükteki toplu iş sözleşmesini etkile- mez.

Kuruculuk şartları

Madde 6 – (1) Fiil ehliyetine sahip ve fiilen çalışan gerçek veya tüzel kişiler sendika kurma hakkına sahiptir. Ancak 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsız- lık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerini aklama ve kaçakçılık suçla- rından birinden mahkûmiyeti bulunanlar sendika kurucusu ola- maz.

(2) İşveren sendikası kurucusunun tüzel kişi olması hâlinde tüzel kişiyi temsil eden gerçek kişide de birinci fıkrada belirtilen şartlar aranır.

6 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

Kuruluş usulü

Madde 7 – (1) Kuruluşlar, kurucularının kuruluşun merkezinin

bulunacağı ilin valiliğine dilekçelerine ekli olarak kuruluş tüzüğü- nü vermeleriyle tüzel kişilik kazanır. Sendikalar için kurucuların kurucu olabilme şartlarına sahip olduklarını ifade eden yazılı be- yanları; üst kuruluşlar için ilgili kuruluşların genel kurul kararları dilekçeye eklenir.

(2) Vali, tüzük ve kurucuların listesini on beş gün içerisinde Bakanlığa gönderir. Bakanlık; kuruluşun adını, merkezini ve tü- züğünü on beş gün içinde resmî internet sitesinde ilan eder.

(3) Tüzüğün veya bu maddede sayılan belgelerin içerdikleri bilgilerin kanuna aykırılığının tespit edilmesi ya da bu Kanunda öngörülen kuruluş şartlarının sağlanmadığının anlaşılması hâ- linde ilgili valilik kanuna aykırılık veya eksikliklerin bir ay içinde giderilmesini ister. Bu süre içinde kanuna aykırılığın veya eksik- liğin giderilmemesi hâlinde, Bakanlığın veya ilgili valiliğin başvu- rusu üzerine mahkeme, gerekli gördüğü takdirde kurucuları da dinleyerek üç iş günü içinde kuruluşun faaliyetinin durdurulma- sına karar verebilir. Mahkeme kanuna aykırılığın veya eksikliğin giderilmesi için altmış günü aşmayan bir süre verir.

(4) Tüzük ve belgelerin kanuna uygun hâle getirilmesi üzerine mahkeme durdurma kararını kaldırır. Verilen süre sonunda tüzük ve belgelerin kanuna uygun hâle getirilmemesi hâlinde ise mah- keme kuruluşun kapatılmasına karar verir.

(5) Tüzük değişiklikleri ikinci fıkra hükmüne göre ilan edilir. Tüzük değişikliği ve kanuna aykırılık veya eksikliğin bulunduğu diğer işlemlerde de yukarıdaki hükümler uygulanır.

Kuruluşların tüzüğü

Madde 8 – (1) Kuruluşların tüzüklerinde aşağıdaki hususların yer alması gerekir:

a) Adı, merkezi ve adresi

b) Amacı

c) Sendikanın faaliyet göstereceği işkolu

ç) Sendika kurucularının ad ve soyadları, kimlik bilgileri, mes- lek ve sanatları ve yerleşim yerleri; üst kuruluşları kuran sendi- kaların işkolları ile ad ve adresleri

d) Üye olma, üyelikten çıkma ve çıkarılmanın şartları

e) Genel kurulun oluşumu, toplanma zamanı, görev ve yetki- leri, üye ve delegelerinin oy kullanmaları, çalışma usul ve esasları ile toplantı ve karar yeter sayıları

f) Genel kurul dışında kalan organlar, bu organların oluşumu, görev, yetki ve sorumlulukları, çalışma usul ve esasları ile toplantı ve karar yeter sayıları

g) Şube veya bölge şubelerinin nasıl kurulacağı, birleştirile- ceği veya kapatılacağı, görev ve yetkileri, genel kurullarının top- lantılarına ve kararlarına ilişkin usul ve esaslar ile sendika genel kurulunda şube ve bölge şubelerinin nasıl temsil edileceği

ğ) Üyelerce ödenecek aidat ve sendika yöneticilerinin ücretleri ile ilgili usul ve esaslar

h) Demirbaşların satış ve terkininde uygulanacak usul ve esaslar

ı) İç denetim usulleri

i) Tüzüğün değiştirilme usulleri

j) Sona erme hâlinde mallarının tasfiye şekli

k) Organlarının oluşumuna kadar kuruluşun işlerini yürütme- ye ve kuruluşu temsile yetkili geçici yönetim kurulu üyelerinin ad ve soyadları ile yerleşim yerleri

Organlara dair ortak hükümler

Madde 9 – (1) Kuruluşun ve şubelerinin organları; genel kurul, yönetim kurulu, denetleme kurulu ve disiplin kuruludur. Bu or- ganlardan genel kurul dışında kalanların üye sayıları üçten az do- kuzdan fazla; konfederasyonların yönetim kurullarının üye sayı- ları beşten az yirmi ikiden fazla ve şubelerin genel kurul dışındaki kurullarının üye sayıları üçten az beşten fazla olamaz. Genel kurul dışındaki organlara asıl üye sayısı kadar yedek üye seçilir.

(2) Kuruluşlar ihtiyaca göre başka organlar da kurabilir. Ancak genel kurul ile yönetim, denetim ve disiplin kurullarının görev ve yetkileri bu organlara devredilemez.

(3) Kuruluşların genel kurul dışındaki organlarına seçilebil- mek için 6 ncı maddede aranan şartlara sahip olmak gerekir. Bu şartlara sahip olmayan birinin seçildiğini tespit eden valiliğin

8 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

veya Bakanlığın başvurusu üzerine mahkeme, bu kişinin görevi- ne son verir. Mahkemenin kararı kesindir.

(4) Genel kurul dışındaki organlara seçilen üyelerin ad ve so- yadları ile açılan ve kapatılan şubeler, ilgili valiliğe bildirilir ve 7 nci maddenin ikinci fıkrasına göre ilan edilir.

(5) Genel kurul dışındaki organlara seçilenlerin 6 ncı maddede sayılan suçlardan biri ile mahkûm olmaları hâlinde görevleri ken- diliğinden sona erer.

(6) Kuruluş ve şube yönetim, denetleme ve disiplin kurulu üyelerinin görevleri, milletvekili veya belediye başkanı seçilme- leri hâlinde kendiliğinden son bulur.

(7) Tüzükte daha yüksek bir yeter sayı öngörülmemişse, genel kurul dışında kalan organlar için; toplantı yeter sayısı kurul üye sayısının salt çoğunluğu, karar yeter sayısı toplantıya katılanların salt çoğunluğudur.

Genel kurulun oluşması

Madde 10 – (1) Kuruluşların genel kurulu, tüzüğüne göre üye veya delegelerden oluşur. Kuruluş ve şubelerin yönetim, denet- leme ve disiplin kurulu üyeleri, bu sıfatla kendi genel kurullarına delege olarak katılır.

(2) Delege sıfatı, bir sonraki olağan genel kurul için yapılacak delege seçimi tarihine kadar devam eder.

(3) Delege seçiminin usul ve esasları kuruluşun tüzüğü ile be- lirlenir. Ancak tüzüklere delege seçilebilmeyi engelleyici hüküm- ler konulamaz.

Genel kurulun görev ve yetkileri

Madde 11 – (1) Genel kurulun görev ve yetkileri şunlardır:

a) Organların seçimi

b) Tüzük değişikliği

c) Yapılacak ilk genel kurula sunulması ve geçmişe etkili ol- maması kaydıyla ilgili makamlar veya mahkemelerce kanuna aykırı görülerek düzeltilmesi istenen konular hakkında yönetim kuruluna yetki verilmesi

ç) Yönetim kurulu ve denetleme kurulu raporları ile yeminli mali müşavir raporlarının görüşülmesi

d) Yönetim kurulu ve denetleme kurulunun ibrası

e) Bütçenin kabulü

f) Yönetim kurulu, denetleme kurulu ve disiplin kurulu üyele- rine verilecek ücret, tazminat, ödenek ve yolluklar ile sosyal hak- ların belirlenmesi

g) Taşınmaz satın alınması veya mevcut taşınmazların satıl- ması hususunda yönetim kuruluna yetki verilmesi

ğ) Üst kuruluş kurucusu olma, üst kuruluşlara üye olma veya üyelikten çekilme

h) Şube açma, birleştirme veya kapatma, bu konuda tüzükte belirlenen esaslar doğrultusunda yönetim kuruluna yetki veril- mesi

ı) Birleşme veya katılma

i) Uluslararası kuruluşun kurucusu olma, uluslararası kuru- luşlara üye olma veya üyelikten çekilme

j) Kuruluşun feshi

k) Mevzuat veya tüzükte genel kurulca yapılması öngörülen diğer işlemleri yerine getirme ve başka bir organa bırakılmamış konuları karara bağlama

(2) Şube genel kurulları, sadece birinci fıkranın (a), (ç), (d) ve

(k) bentlerinde belirtilen görevleri yerine getirir. Şube genel ku- rullarının mali ibra yetkisi yoktur.

Genel kurulun toplantı zamanı

Madde 12 – (1) Kuruluşların ilk genel kurulu tüzel kişiliğin ka- zanılmasından, şubelerin ilk genel kurulu ise kuruluş tarihinden itibaren altı ay içinde yapılır.

(2) Olağan genel kurul en geç dört yılda bir toplanır.

(3) İki genel kurul toplantısı arasındaki döneme ait faaliyet ve hesap raporu, yeminli mali müşavir raporu, denetleme kurulu raporu ve gelecek döneme ait bütçe teklifi toplantı tarihinden on beş gün önce genel kurula katılacaklara gönderilir.

(4) Olağanüstü genel kurul, yönetim kurulu veya denetleme kurulunun gerekli gördüğü hâllerde ya da genel kurul üye veya

10 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

delegelerinin beşte birinin yazılı isteği üzerine altmış gün içinde yazılı istekteki konuları öncelikle görüşmek üzere toplanır. Talep tarihi itibarıyla olağan genel kurul toplantı tarihine altı aydan az bir süre kalması hâlinde olağanüstü genel kurula gidilemez; an- cak, isteğe konu olan hususlar olağan genel kurul gündemine xxx- nır.

(5) Genel kurula çağrı yönetim kurulu tarafından yapılır.

(6) Yukarıdaki hükümlere aykırı hareket eden kuruluş veya şube yönetim kuruluna; kuruluşun üyelerinden birinin veya du- rumu tespit eden Bakanlığın başvurusu üzerine, mahkeme ka- rarıyla işten el çektirilir. Mahkeme, ayrıca genel kurulu kanun ve tüzük hükümlerine göre en kısa zamanda toplamak ve yeni yö- netim kurulu seçilinceye kadar kuruluşu yönetmekle görevli ol- mak üzere 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu hükümleri gereğince bir veya üç kayyım tayin eder.

Genel kurulun toplantı ve karar yeter sayıları

Madde 13 – (1) Genel kurulun toplantı yeter sayısı üye veya de- lege tam sayısının salt çoğunluğudur. Tüzükte daha yüksek bir yeter sayı belirlenebilir. İlk toplantıda yeter sayı sağlanamazsa ikinci toplantı en çok on beş gün sonraya bırakılır. Bu toplantıya katılanların sayısı, üye veya delege tam sayısının üçte birinden az olamaz.

(2) Delegelerin veya üyelerin genel kurula katılmaları ve oy kullanmaları engellenemez.

(3) Genel Kurulun karar yeter sayısı toplantıya katılan üye veya delege sayısının salt çoğunluğudur. Ancak bu sayı üye veya dele- ge tam sayısının dörtte birinden az olamaz. Tüzükte daha yüksek bir yeter sayı belirlenmemişse, tüzük değişikliği, fesih, birleşme, katılma, üst kuruluşun veya uluslararası kuruluşun kurucusu olma, üst kuruluşlara ve uluslararası kuruluşlara üyelik ile üye- likten çekilme hâllerinde karar yeter sayısı üye veya delege tam sayısının salt çoğunluğudur.

Genel kurulda yapılacak seçimlerde uyulacak esaslar

Madde 14 – (1) Genel kurulda yönetim kurulu, denetleme ku-

rulu ve disiplin kuruluna üye seçimi ile delege seçimi, yargı göze- timi altında serbest, eşit, gizli oy, xxxx xxxxx ve döküm esasına ve tüzük hükümlerine göre yapılır.

(2) Seçim yapılacak genel kurul toplantılarından en az on beş gün önce genel kurula katılacak üye veya delegeleri belirleyen listeler, toplantının gündemi, yeri, günü, saati ve çoğunluk olma- dığı takdirde yapılacak ikinci toplantıya ilişkin hususları belirten bir yazı ile birlikte yetkili seçim kurulu başkanlığına verilir.

(3) Hâkim, seçime katılacak ve oy kullanacak üye veya de- legeleri belirleyen listeleri inceleyerek onaylar ve ilan edilmek üzere bir nüshasını ilgili kuruluş veya şubeye verir. İlgili kuruluş onaylı listeyi genel kurul toplantı tarihinden yedi gün önce kuru- luş merkez veya şube binasında asmak suretiyle ilan eder. İlan süresi üç gündür.

(4) İlan süresi içerisinde seçim kurulu başkanlığına yapıla- cak itirazlar, en geç iki gün içinde incelenir ve kesin olarak karara bağlanır. Bu suretle kesinleşen listeler ile toplantıya ilişkin diğer hususlar hâkim tarafından onaylanarak ilgili kuruluş veya şube- ye gönderilir.

(5) Seçim kurulu başkanlığı, kuruluşun üyesi olmayan kişiler arasından bir başkan ve seçimlerde aday olmayan üyeler arasın- dan iki üye belirleyerek seçim sandık kurulunu oluşturur. Seçim sandık kurulu yedek başkan ve üyeleri de aynı şekilde belirlenir. Seçim sandık kurulu, seçimlerin yapılması ve oyların sayımı ile görevlidir.

(6) Seçimlerde aday olanların listeleri, başkanlık divanınca dü- zenlenerek ilgili seçim kurulu başkanlığına mühürlenmek üzere verilir.

(7) Listede adı bulunanlar, resmî kimlik belgesi göstermek ve listeyi imzalamak suretiyle oy kullanır. Oy, sandık kurulu başkanı tarafından adayları gösteren ve seçim kurulu başkanlığınca mü- hürlenmiş listedeki isimlerin işaretlenmesi suretiyle kullanılır. Seçilecek organı oluşturan üye sayısından fazla adayın işaretlen- diği oy pusulaları ile diğer kâğıtlara yazılan oylar geçersiz sayılır.

(8) Seçim süresinin sonunda seçim sonuçları, seçim sandık kurulu tarafından bir tutanakla tespit edilir ve bir nüshası seçim yerinde asılmak suretiyle duyurulur.

12 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

(9) Kullanılan oylar ve diğer belgeler tutanağın bir nüshası

ile birlikte üç ay süreyle saklanmak üzere yetkili seçim kurulu başkanlığına verilir. Seçim sonuçları anılan başkanlık tarafından derhâl ilan edilir ve ilgili kuruluş veya şubesine bildirilir.

(10) Seçimler sırasında sandık kurulu başkanı ve üyelerine karşı işlenen suçlar, kamu görevlilerine karşı işlenmiş sayılır.

(11) Seçimde görev alan seçim kurulu ve seçim sandık ku- rulu üyelerine 26/4/1961 tarihli ve 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunda belirtilen esaslara göre ilgili kuruluşça ücret ödenir.

Seçimlere itiraz

Madde 15 – (1) Genel kurulda yapılan organ ve delege seçimle- rinin devamı sırasında yapılan işlemlere ilişkin olarak seçim so- nuç tutanaklarının düzenlenmesinden itibaren iki gün içinde ya- pılacak itirazlar hâkim tarafından aynı gün incelenir ve kesin ola- rak karara bağlanır. İtiraz süresinin geçmesi ve itirazların karara bağlanmasından hemen sonra hâkim, 14 üncü madde hükümle- rine göre kesin sonuçları ilan eder ve ilgili kuruluş veya şubesine bildirir.

(2) Bakanlık veya kuruluş ya da şubesinin üye ve delegeleri; kanun ve tüzük hükümlerine aykırı olarak genel kurul ve seçim yapılması veya seçim sonuçlarını etkileyecek ölçüde bir usulsüz- lük ya da kanuna aykırı uygulama iddiasıyla, bu işlemlerin veya genel kurulun iptali için genel kurul tarihinden itibaren bir ay içe- risinde dava açabilir. Dava basit yargılama usulüne göre iki ay içe- risinde sonuçlandırılır. (Ek cümle: 12/10/2017-7036/30 md.) Karar hakkında istinaf yoluna başvurulması hâlinde bölge adliye mah- kemesi bir ay içinde kararını verir. (Değişik cümle: 12/10/2017- 7036/30 md.) Bu karara karşı temyiz yoluna başvurulması hâlin- de Yargıtayca on beş gün içinde kesin olarak karar verilir.

(3) Genel kurulun veya genel kurulda yapılan organ seçiminin iptaline karar verildiği takdirde mahkeme; genel kurulu kanun ve tüzük hükümlerine göre en kısa zamanda toplamak, seçimleri yapmak ve yeni yönetim kurulu seçilinceye kadar kuruluşu yö- netmekle görevli olmak üzere, 4721 sayılı Kanun hükümleri ge- reğince bir veya üç kayyım tayin eder ve görev sürelerini belirler.

Genel kurul dışında yapılan delege seçimi

Madde 16 – (1) Genel kurul dışında yapılan delege seçimleri üyeler tarafından serbest, eşit, gizli oy, xxxx xxxxx ve döküm esa- sına ve tüzük hükümlerine göre yapılır.

(2) Genel kurul dışında yapılan delege seçimlerine seçim so- nuçlarının ilanından sonra iki gün içinde yapılacak itirazlar, mah- keme tarafından kesin olarak karara bağlanır. Delege seçiminin mahkeme tarafından iptal edilmesi hâlinde, seçimler on beş gün içinde yenilenir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Üyelik

Sendika üyeliği ve üyeliğin kazanılması

Madde 17 – (1) On beş yaşını dolduran ve bu Kanun hükümleri- ne göre işçi sayılanlar, işçi sendikalarına üye olabilir.

(2) Bu Kanun anlamında işveren sayılanlar, işveren sendikala- rına üye olabilir.

(3) Sendikaya üye olmak serbesttir. Hiç kimse sendikaya üye olmaya veya olmamaya zorlanamaz. İşçi veya işverenler aynı işkolunda ve aynı zamanda birden çok sendikaya üye olamaz. Ancak aynı işkolunda ve aynı zamanda farklı işverenlere ait iş- yerlerinde çalışan işçiler birden çok sendikaya üye olabilir. İşçi ve işverenlerin bu hükme aykırı şekilde birden çok sendikaya üye olmaları hâlinde sonraki üyelikler geçersizdir.

(4) Bir işyerinde yardımcı işlerde çalışan işçiler de, işyerinin girdiği işkolunda kurulu bir sendikaya üye olabilir.

(5) Sendikaya üyelik, Bakanlıkça sağlanacak elektronik baş- vuru sistemine e-Devlet kapısı üzerinden üyelik başvurusun- da bulunulması ve sendika tüzüğünde belirlenen yetkili organın kabulü ile e-Devlet kapısı üzerinden kazanılır. Üyelik başvurusu, sendika tarafından otuz gün içinde reddedilmediği takdirde üyelik talebi kabul edilmiş sayılır. Haklı bir neden gösterilmeden üyelik başvurusu kabul edilmeyenler, bu kararın kendilerine tebliğin- den itibaren otuz gün içinde dava açabilir. Mahkemenin kararı kesindir. Mahkemenin davacı lehine karar vermesi hâlinde üye- lik, red kararının alındığı tarihte kazanılmış sayılır.

14 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

Üyelik aidatı

Madde 18 – (1) Üyelik aidatının miktarı kuruluşların tüzükle-

rinde belirtilen usul ve esaslara göre genel kurul tarafından be- lirlenir.

(2) Üyelik ve dayanışma aidatları, yetkili işçi sendikasının iş- verene yazılı başvurusu üzerine, işçinin ücretinden kesilmek su- retiyle ilgili sendikaya ödenir.

(3) Yukarıdaki hükümlere göre ödenmesi gereken aidatı kes- meyen veya kesmesine rağmen bir ay içinde ilgili işçi sendikası- na ödemeyen işveren, bildirim şartı aranmaksızın aidat miktarını bankalarca işletme kredilerine uygulanan en yüksek faiziyle bir- likte ödemekle yükümlüdür.

(4) Üye aidatının tahsiline ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenir.

Sendika üyeliğinin sona ermesi ve askıya alınması

Madde 19 – (1) İşçi veya işveren, sendikada üye kalmaya veya üyelikten ayrılmaya zorlanamaz.

(2) Her üye, e-Devlet kapısı üzerinden çekilme bildiriminde bulunmak suretiyle üyelikten çekilebilir. E-Devlet kapısı üzerin- den yapılan çekilme bildirimi elektronik ortamda eş zamanlı ola- rak Bakanlığa ve sendikaya ulaşır.

(3) Çekilme, sendikaya bildirim tarihinden itibaren bir ay sonra geçerlilik kazanır. Çekilenin bir aylık süre içinde başka bir sendi- kaya üye olması hâlinde yeni üyelik bu sürenin bitimi tarihinde kazanılmış sayılır.

(4) Sendika üyeliğinden çıkarılma kararı genel kurulca verilir. Karar, e-Devlet kapısı üzerinden Bakanlığa elektronik ortam- da bildirilir ve çıkarılana yazı ile tebliğ edilir. Çıkarılma kararına karşı üye, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde mahkeme- ye itiraz edebilir. Mahkeme iki ay içinde kesin olarak karar verir. Üyelik, çıkarılma kararı kesinleşinceye kadar devam eder.

(5) İşveren veya işveren vekili sıfatını kaybedenlerin sendika ve üst kuruluşlardaki üyelikleri ve görevleri, bu sıfatı kaybettik- leri tarihte kendiliğinden sona erer. Ancak, tüzel kişiliği temsilen işveren vekili sıfatı ile işveren sendikalarına üye olanların bu sıfatı

kaybetmeleri hâlinde tüzel kişiliğin üyeliği düşmez. Bu durumda işveren vekilinin kuruluş organlarındaki görevleri sona erer.

(6) Sosyal Güvenlik Kurumundan yaşlılık veya malullük aylığı ya da toptan ödeme alarak işten ayrılan işçilerin sendika üyeliği sona erer. Ancak çalışmaya devam edenler ile kuruluş ve şube- lerinin yönetim, denetleme ve disiplin kurullarındaki görevleri sı- rasında yaşlılık veya malullük aylığı ya da toptan ödeme alanların üyeliği, görevleri süresince ve yeniden seçildikleri sürece devam eder.

(7) İşkolunu değiştirenin sendika üyeliği kendiliğinden sona erer.

(8) İşçi kuruluşu ve şubelerinin organlarında görev almak üyeliği sona erdirmez.

(9) İşçi sendikası üyesinin bir yılı geçmemek üzere işsiz kal- ması üyeliğini etkilemez.

(10) Herhangi bir askeri ödev nedeniyle silah altına alınan üye- nin üyelik ilişkisi bu süre içinde askıda kalır.

(11) Üyeliğin kazanılması ile üyeliğin sona ermesine ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenir.

Üst kuruluşlara üyelik

Madde 20 – (1) Üst kuruluş üyeliğine başvuru genel kurul ka- rarına bağlıdır. Üst kuruluş üyeliği, tüzükte belirlenen yetkili or- ganın kabulüyle kazanılır. Aynı zamanda birden fazla üst kurulu- şa üye olunamaz. Aksi hâlde sonraki üyelikler geçersizdir.

(2) Üst kuruluş üyeliğinden çekilme genel kurul kararına bağ- lıdır. Çekilme, üst kuruluşa bildirim tarihinden itibaren bir ay son- ra geçerlilik kazanır.

(3) Üst kuruluş üyeliğinden çıkarılma, üst kuruluş genel kuru- lu kararıyla olur.

(4) Üye olma, üyelikten çekilme ve çıkarılma kararları, üst ku- ruluş tarafından bir ay içerisinde Bakanlığa bildirilir.

Uluslararası işçi ve işveren kuruluşlarına üyelik

Madde 21 – (1) Kuruluşlar tüzüklerinde gösterilen amaçlarını gerçekleştirmek üzere uluslararası işçi ve işveren kuruluşlarının

16 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

kurucusu olabilir, bu kuruluşlara serbestçe üye olabilir ve üyelik- ten çekilebilir, iş birliğinde bulunabilir, üye ve temsilci gönderebilir veya kabul edebilir ve dış temsilcilik açabilir.

(2) Uluslararası işçi ve işveren kuruluşları Dışişleri Bakanlığının görüşü alınmak suretiyle İçişleri Bakanlığının izniyle Türkiye’de temsilcilik açabilir ve üst kuruluşlara üye olabilir.

(3) Yukarıdaki fıkralara aykırılık hâlinde İçişleri Bakanlığınca üyeliğin iptal edilmesi, temsilciliğin faaliyetinin durdurulması veya kapatılması için, kuruluş merkezinin veya temsilciliğin bu- lunduğu yerde dava açılabilir.

(4) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde faaliyet gösteren işçi ve işveren kuruluşları Türkiye’de kurulu üst kuruluşlara üye olabilir.

Kuruluşların katılması veya birleşmesi

Madde 22 – (1) Bir kuruluşun aynı nitelikteki bir kuruluşa ka- tılması hâlinde, katılan kuruluşun bütün hak, borç, yetki ve çıkar- ları katıldığı kuruluşa kendiliğinden geçer.

(2) Aynı nitelikteki bir kuruluşla birleşen kuruluşların bütün hak, borç, yetki ve çıkarları birleşme sonucu meydana getirdikleri yeni tüzel kişiliğe kendiliğinden geçer.

(3) Katılan veya birleşen kuruluşun üyeleri, kendiliğinden ka- tıldıkları veya yeni meydana getirdikleri kuruluşun üyesi olur.

(4) Katılımın yapıldığı ya da yeni meydana getirilen kuruluş, durumu bir ay içerisinde Bakanlığa bildirir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Güvenceler

İşçi kuruluşu yöneticiliğinin güvencesi

Madde 23 – (1) İşçi kuruluşunda yönetici olduğu için çalıştığı işyerinden ayrılan işçinin iş sözleşmesi askıda kalır. Yönetici di- lerse işten ayrıldığı tarihte iş sözleşmesini bildirim süresine uy- maksızın veya sözleşme süresinin bitimini beklemeksizin feshe- der ve kıdem tazminatına hak kazanır. Yönetici, yöneticilik süresi içerisinde iş sözleşmesini feshederse kıdem tazminatı fesih tari- hindeki emsal ücret üzerinden hesaplanır.

(2) İş sözleşmesi askıya alınan yönetici; sendikanın tüzel kişi- liğinin sona ermesi, seçime girmemek, yeniden seçilmemek veya kendi isteği ile çekilmek suretiyle görevinin sona ermesi hâlinde, sona erme tarihinden itibaren bir ay içinde ayrıldığı işyerinde işe başlatılmak üzere işverene başvurabilir. İşveren, talep tarihin- den itibaren bir ay içinde bu kişileri o andaki şartlarla eski işle- rine veya eski işlerine uygun bir diğer işe başlatmak zorundadır. Bu kişiler süresi içinde işe başlatılmadığı takdirde, iş sözleşmeleri işverence feshedilmiş sayılır.

(3) Yukarıda sayılan nedenler dışında yöneticilik görevi sona eren sendika yöneticisine ise başvuruları hâlinde işveren tara- fından kıdem tazminatı ödenir. Ödenecek tazminatın hesabın- da, işyerinde çalışılmış süreler göz önünde bulundurulur ve fesih anında emsalleri için geçerli olan ücret ve diğer hakları esas alınır. İşçinin iş kanunlarından doğan hakları saklıdır.

İşyeri sendika temsilciliğinin güvencesi

Madde 24 – (1) İşveren, işyeri sendika temsilcilerinin iş sözleş- melerini haklı bir neden olmadıkça ve nedenini yazılı olarak açık ve kesin şekilde belirtmedikçe feshedemez. Fesih bildiriminin tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde, temsilci veya üyesi bulun- duğu sendika dava açabilir.

(2) Dava basit yargılama usulüne göre sonuçlandırılır. (Değişik cümle: 12/10/2017-7036/31 md.) Mahkemece verilen karar hak- kında istinaf yoluna başvurulması hâlinde bölge adliye mahke- mesi kesin olarak karar verir.

(3) Temsilcinin işe iadesine karar verilirse fesih geçersiz sa- yılarak temsilcilik süresini aşmamak kaydıyla fesih tarihi ile ka- rarın kesinleşme tarihi arasındaki ücret ve diğer hakları ödenir. Kararın kesinleşmesinden itibaren altı iş günü içinde temsilcinin işe başvurması şartıyla, altı iş günü içinde işe başlatılmaması hâlinde, iş ilişkisinin devam ettiği kabul edilerek ücreti ve diğer hakları temsilcilik süresince ödenmeye devam edilir. Bu hüküm yeniden temsilciliğe atanma hâlinde de uygulanır.

(4) İşveren, yazılı rızası olmadıkça işyeri sendika temsilcisinin işyerini değiştiremez veya işinde esaslı tarzda değişiklik yapa- maz. Aksi hâlde değişiklik geçersiz sayılır.

18 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

(5) Bu madde hükümleri işyerinde çalışmaya devam eden yö-

neticiler hakkında da uygulanır.

Sendika özgürlüğünün güvencesi

Madde 25 – (1) İşçilerin işe alınmaları; belli bir sendikaya gir- meleri veya girmemeleri, belli bir sendikadaki üyeliği sürdürme- leri veya üyelikten çekilmeleri veya herhangi bir sendikaya üye olmaları veya olmamaları şartına bağlı tutulamaz.

(2) İşveren, bir sendikaya üye olan işçilerle sendika üyesi ol- mayan işçiler veya ayrı sendikalara üye olan işçiler arasında, ça- lışma şartları veya çalıştırmaya son verilmesi bakımından her- hangi bir ayrım yapamaz. Ücret, ikramiye, prim ve paraya ilişkin sosyal yardım konularında toplu iş sözleşmesi hükümleri saklıdır.

(3) İşçiler, sendikaya üye olmaları veya olmamaları, iş saatleri dışında veya işverenin izni ile iş saatleri içinde işçi kuruluşlarının faaliyetlerine katılmaları veya sendikal faaliyette bulunmaların- dan dolayı işten çıkarılamaz veya farklı işleme tabi tutulamaz.

(4) İşverenin (…) (1) yukarıdaki fıkralara aykırı hareket etmesi hâlinde işçinin bir yıllık ücret tutarından az olmamak üzere sen- dikal tazminata hükmedilir. (1)

(5) Sendikal bir nedenle iş sözleşmesinin feshi hâlinde işçi, 4857 sayılı Kanunun (…) (2) , 20 ve 21 inci madde hükümlerine göre dava açma hakkına sahiptir. İş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiğinin tespit edilmesi hâlinde, 4857 sayılı Kanunun 21 inci maddesine göre işçinin başvurusu, işverenin işe başlatması veya başlatmaması şartına bağlı olmaksızın sendikal tazminata karar verilir. Ancak işçinin işe başlatılmaması hâlinde, ayrıca 4857 sa- yılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen taz- minata hükmedilmez. İşçinin 4857 sayılı Kanunun yukarıdaki hü- kümlerine göre dava açmaması ayrıca sendikal tazminat talebini engellemez. (2)

(1) Anayasa Mahkemesi’nin 22/10/2014 tarihli ve E.: 2013/1, K.: 2014/161 sayılı Ka- rarı ile bu fıkrada yer alan “…fesih dışında…” ibaresi iptal edilmiştir.

(2) Anayasa Mahkemesi’nin 22/10/2014 tarihli ve E.: 2013/1, K.: 2014/161 sayılı Ka- rarı ile bu fıkrada yer alan “18” ibaresi iptal edilmiştir.

(6) İş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiği iddiası ile açılacak davada, feshin nedenini ispat yükümlülüğü işverene aittir. Feshin işverenin ileri sürdüğü nedene dayanmadığını iddia eden işçi, feshin sendikal nedene dayandığını ispatla yükümlüdür.

(7) Fesih dışında işverenin sendikal ayrımcılık yaptığı iddiasını işçi ispat etmekle yükümlüdür. Ancak işçi sendikal ayrımcılık ya- pıldığını güçlü biçimde gösteren bir durumu ortaya koyduğunda, işveren davranışının nedenini ispat etmekle yükümlü olur.

(8) Yukarıdaki hükümlere aykırı olan toplu iş sözleşmesi ve iş sözleşmesi hükümleri geçersizdir.

(9) İşçinin iş kanunları ve diğer kanunlara göre sahip olduğu hakları saklıdır.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Faaliyetler

Kuruluşların faaliyetleri

Madde 26 – (1) Kuruluşlar, tüzüklerinde yer alan konularda serbestçe faaliyette bulunur.

(2) Kuruluşlar, çalışma hayatından, mevzuattan, örf ve adet- ten doğan uyuşmazlıklarda işçi ve işverenleri temsilen; sendika- lar, yazılı başvuruları üzerine iş sözleşmesinden ve çalışma ilişki- sinden doğan hakları ile sosyal güvenlik haklarında üyelerini ve mirasçılarını temsilen dava açmak ve bu nedenle açılmış davada davayı takip yetkisine sahiptir. Yargılama sürecinde üyeliğin sona ermesi üyenin yazılı onay vermesi kaydıyla bu yetkiyi etkilemez.

(3) Kuruluşlar, faaliyetlerinden yararlanmada üyeleri arasın- da eşitlik ilkesi ve ayrımcılık yasaklarına uymakla yükümlüdür. Kuruluşlar, faaliyetlerinde toplumsal cinsiyet eşitliğini gözetir.

(4) Kuruluşların kendi faaliyetleri ile üyelerine sağladıkları hak ve çıkarların üyesi olmayanlara uygulanması, bu Kanunun yedin- ci ila on ikinci bölümlerinde yer alan hükümler saklı kalmak kay- dıyla yazılı onaylarına bağlıdır.

(5) Kuruluşlar, tüzükleriyle belirlenen amaçları dışında faali- yette bulunamaz.

20 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

(6) İşçiler ve işçi kuruluşları işveren kuruluşlarına, işveren ku-

ruluşları da işçi kuruluşlarına üye olamaz; gerek doğrudan doğ- ruya, gerek temsilcileri veya mensupları veya araya koyacakları diğer kimseler aracılığıyla biri diğerinin kurulmasına, yönetim ve faaliyetine müdahalede bulunamaz.

(7) Kuruluşlar siyasi partilerin ad, amblem, rumuz veya işaret- lerini kullanamaz.

(8) Kuruluşlar ticaretle uğraşamaz. Ancak, kuruluşlar genel kurul kararıyla nakit mevcudunun yüzde kırkından fazla olma- mak kaydıyla sanayi ve ticaret kuruluşlarına yatırımda buluna- bilir.

(9) Kuruluşlar elde ettikleri gelirleri üyeleri ve mensupları ara- sında dağıtamaz. Ancak sendikaların grev ve lokavt süresince tüzüklerine göre üyelerine yapacakları yardımlar ile kuruluşların eğitim amaçlı yardımları bu hükmün dışındadır.

(10) (Ek: 10/9/2014-6552/19 md.) İşveren sendikaları, tüzük- lerinde hüküm bulunmak ve şartları genel kurul kararıyla be- lirlenmek kaydıyla, işçilerin sigorta primlerinin işveren payının ödemelerinde kullanılmak ve nakit mevcudunun yüzde yirmi beşini aşmamak üzere karşılıksız yardıma dayalı dayanışma ve yardım fonu oluşturabilir.

İşyeri sendika temsilcisinin atanması ve görevleri

Madde 27 –(1) Toplu iş sözleşmesi yapmak üzere yetkisi ke- sinleşen sendika; işyerinde işçi sayısı elliye kadar ise bir, elli bir ile yüz arasında ise en çok iki, yüz bir ile beş yüz arasında ise en çok üç, beş yüz bir ile bin arasında ise en çok dört, bin bir ile iki bin arasında ise en çok altı, iki binden fazla ise en çok sekiz işyeri sendika temsilcisini işyerinde çalışan üyeleri arasından atayarak on beş gün içinde kimliklerini işverene bildirir. Bunlardan biri baş temsilci olarak görevlendirilebilir. Temsilcilerin görevi, sendika- nın yetkisi süresince devam eder.

(2) Sendika tüzüğünde işyeri sendika temsilcisinin seçim- le belirlenmesine ilişkin hüküm bulunması hâlinde, seçilen üye temsilci olarak atanır.

(3) İşyeri sendika temsilcileri ve baş temsilcisi; işyeri ile sınırlı olmak kaydı ile işçilerin dileklerini dinlemek ve şikâyetlerini çö- zümlemek, işçi ve işveren arasındaki iş birliğini, çalışma barışını ve uyumunu sağlamak, işçilerin hak ve çıkarlarını gözetmek ve iş kanunları ile toplu iş sözleşmelerinde öngörülen çalışma şartları- nın uygulanmasına yardımcı olmakla görevlidir.

(4) İşyeri sendika temsilcileri, işyerindeki işlerini aksatmamak ve iş disiplinine aykırı olmamak şartı ile görevlerini yerine getirir. İşyerlerinde, sendika temsilcilerine görevlerini hızlı ve etkili bi- çimde yapmalarına imkân verecek kolaylıklar sağlanır.

ALTINCI BÖLÜM

Kuruluşların Gelirleri, Denetimi ve Kapatılması

Kuruluşların gelirleri ve giderleri Madde 28 – (1) Kuruluşların gelirleri;

a) Üyelik ve dayanışma aidatları,

b) Tüzüklerine göre yapabilecekleri faaliyetlerden sağlanacak gelirler,

c) Bağışlar,

ç) Mal varlığı gelirleri, mal varlığı değerlerinin devir, temlik ve satışlarından doğan kazançlardan,

ibarettir.

(2) Kuruluşlar; kamu kurum ve kuruluşları, siyasi partiler, es- naf ve küçük sanatkâr kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarından yardım ve bağış alamaz.

(3) İşçi kuruluşları, işverenler ve bu Kanun ve diğer kanunlara göre kurulan işveren kuruluşlarından; işveren kuruluşları da iş- çilerden ve bu Kanun ve diğer kanunlara göre kurulu işçi kuru- luşlarından yardım ve bağış alamaz. Kuruluşlar, yurt dışındaki kişi, kurum ve kuruluşlardan Bakanlığa önceden bildirimde bu- lunmak suretiyle yardım ve bağış alabilir. Ancak, işçi kuruluşları yurt dışında kurulu işveren ve işveren kuruluşlarından; işveren kuruluşları ise işçi ve işçi kuruluşlarından yardım ve bağış ala- maz. Nakdî yardım ve bağışların bankalar aracılığıyla alınması zorunludur.

22 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

(4) Yukarıdaki hükümlere aykırı olarak yardım ve bağış alın-

ması hâlinde üyelerden birinin veya Bakanlığın başvurması üze- rine, mahkeme kararıyla, alınan yardım Hazineye aktarılır.

(5) Kuruluşlar, tüm nakdî gelirlerini bankaya yatırmak zorun- dadır. Zorunlu giderleri için kasalarında tutacakları nakit miktarı genel kurullarınca belirlenir.

(6) Kuruluşlar, gelirlerini bu Kanunda ve tüzüklerinde gösteri- len faaliyetleri dışında kullanamaz veya bağışlayamaz.

(7) (Değişik: 14/4/2016 - 6704/26 md.) Kuruluşlar, yönetim kurulu kararıyla ve nakit mevcudunun yüzde onunu aşmamak kaydıyla;

a) Yurt içi ve yurt dışındaki doğal afet bölgelerine doğrudan veya yetkili makamlar aracılığıyla konut, eğitim ve sağlık tesisleri kurulması amacıyla kamu kurum ve kuruluşlarına,

b) Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ile koordinasyon hâlinde, 8/6/1949 tarihlive 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun mülga 64 üncü maddesi ve 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 47 nci maddesinin sekizinci fıkrasında sayılanlar ile 12/4/1991 ta- rihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu, 3/11/1980 tarihli ve 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun, 17/7/2004 tarihli ve 5233 sayılı Terör ve Terörle Mücadeleden Doğan Zararların Karşılanması Hakkında Kanunun ek 1 inci mad- desi hükümlerine göre nakdî tazminat ödenmesi veya aylık bağ- lanması hakkı bulunanlara,

c) (Ek: 23/2/2017-6824/23 md.) Bakanlıkla yapılacak işbirliği protokolü çerçevesinde, kadın istihdamını destekleyici faaliyetler kapsamında kullanılması şartıyla Bakanlığa,

ayni ve nakdî yardımda bulunabilir.

Kuruluşların denetimi ve şeffaflık

Madde 29 – (1) Kuruluşların denetimi, kanun ve kuruluşun tüzük hükümlerine göre denetleme kurulları tarafından yapılır. Denetimde, yönetim ve işleyişin, gelir, gider ve bilançoların ve bunlarla ilgili işlemlerin kanun, tüzük ve genel kurul kararlarına uygunluğu incelenir.

(2) Kuruluşların gelir ve giderlerine ilişkin mali denetimleri, en geç iki yılda bir 1/6/1989 tarihli ve 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununa göre dene- tim yetkisine sahip yeminli mali müşavirlerce yapılır. Bu deneti- min yapılmış olması, denetleme kurulunun yükümlülüğünü orta- dan kaldırmaz.

(3) Kuruluşlar; faaliyet, dış denetim ve denetleme kurulu ra- porları ile genel kurul kararlarını uygun vasıtalarla derhâl yayın- lar.

(4) Kuruluşların ve şubelerin kurucu ve yöneticileri, ken- dileri, eşleri ve velayetleri altında bulunan çocuklarına ait mal bildirimlerini 19/4/1990 tarihli ve 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu ve ilgili yönetmeliklere göre vermek zorundadır.

(5) İç ve dış denetim esasları, işçi ve işveren konfederasyon- larının görüşleri alınarak Bakanlıkça çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenir.

Tutulacak defter ve kayıtlar

Madde 30 – (1) Kuruluşlar, aşağıda yazılı defter ve kayıtları tut- mak zorundadır:

a) Üye kayıt ve üyelik sona erme listeleri

b) Genel kurul, yönetim kurulu, denetleme kurulu ve disiplin kurulu karar defterleri

c) Gelen ve giden evrak kayıt defterleri ile zimmet defteri

ç) Aidat kayıtları, yevmiye ve envanter defterleri ile defterike-

bir

d) Gelirlere ilişkin kayıt ve defterler

(2) 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre de-

mirbaş sınıfına giren her türlü eşya veya malzeme demirbaş def- terine kaydedilir.

(3) Kuruluşların tutmak zorunda oldukları dosya, üye kayıt ve üyelik sona erme listeleri, defter ve kayıtlar ile bunların tutulma- sındaki usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenir.

24 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

Kapatma

Madde 31 – (1) Anayasada belirtilen Cumhuriyetin nitelikleri-

ne ve demokratik esaslara aykırı faaliyetlerde bulunan kuruluş, merkezlerinin bulunduğu yer Cumhuriyet Başsavcısının talebi üzerine mahkeme kararı ile kapatılır. Aykırı davranış bireysel ola- rak yöneticiler tarafından gerçekleştirildiği takdirde, mahkemece sadece o yöneticilerin görevine son verilmesine karar verilir.

(2) Yukarıdaki fıkra uyarınca açılan davalar nedeniyle mah- keme, yargılama süresince talep üzerine veya resen kuruluşun faaliyetlerinin durdurulmasına ve yöneticilerinin geçici olarak görevden alınmasına karar verebilir.

(3) Yukarıdaki hükümler veya bu Kanunda öngörülen diğer faaliyeti durdurma hâllerinde, kuruluşların mallarının yönetimi ve çıkarlarının korunması ve durdurma süresi sonunda yeniden faaliyete geçebilmesi için genel kurul yapılması, 4721 sayılı Kanun hükümleri gereğince tayin olunacak bir veya üç kayyım tarafın- dan sağlanır.

Kuruluşun sona ermesi hâlinde malların devri

Madde 32 – (1) Tüzüğünde hüküm bulunması kaydıyla tüzel kişiliği sona eren sendikanın mal varlığı bu Kanuna göre kurul- muş aynı nitelikteki bir kuruluşa ya da üyesi bulunduğu üst ku- ruluşa; üst kuruluş üyesi değilse aynı nitelikteki bir üst kuruluşa bırakılabilir. Üst kuruluşun sona ermesi hâlinde, mal varlığı üyesi bulunan kuruluşlara bırakılabilir. Tüzükte hüküm bulunmaması hâlinde feshe karar veren genel kurul, mal varlığını yukarıdaki esaslara göre devredebilir.

(2) Tüzükte hüküm olmaması ya da fesih hâlinde; genel ku- rul kararının bulunmaması veya devrin ilgili kuruluş tarafından kabul edilmemesi hâlinde, tasfiye sonucunda kalacak paralar İşsizlik Sigortası Fonuna aktarılır ve mallar Türkiye İş Kurumuna devredilir.

YEDİNCİ BÖLÜM

Toplu İş Sözleşmesinin Genel Esasları

Toplu iş sözleşmesi ve çerçeve sözleşmenin içeriği

Madde 33 – (1) Toplu iş sözleşmesi, iş sözleşmesinin yapılması, içeriği ve sona ermesine ilişkin hükümleri içerir.

(2) Toplu iş sözleşmesi, tarafların karşılıklı hak ve borçları ile sözleşmenin uygulanması ve denetimini ve uyuşmazlıkların çö- zümü için başvurulacak yolları düzenleyen hükümleri de içerebi- lir.

(3) Çerçeve sözleşme, sözleşmenin tarafı olan işçi ve işveren sendikasının üyeleri hakkında uygulanır ve meslekî eğitim, iş sağlığı ve güvenliği, sosyal sorumluluk ve istihdam politikalarına ilişkin düzenlemeleri içerebilir.

(4) Çerçeve sözleşme, taraflardan birinin çağrısı ve karşı tara- fın çağrıya olumlu cevap vermesi ile en az bir, en çok üç yıl için yapılır.

(5) Toplu iş sözleşmeleri ve çerçeve sözleşmeler, Anayasaya ve kanunların emredici hükümlerine aykırı düzenlemeler içeremez.

Toplu iş sözleşmesinin kapsamı ve düzeyi

Madde 34 – (1) Bir toplu iş sözleşmesi aynı işkolunda bir veya birden çok işyerini kapsayabilir.

(2) Bir gerçek ve tüzel kişiye veya bir kamu kurum ve kuru- luşuna ait aynı işkolunda birden çok işyerinin bulunduğu işyerle- rinde, toplu iş sözleşmesi ancak işletme düzeyinde yapılabilir.

(3) Grup toplu iş sözleşmesi, tarafların anlaşması üzerine bir işçi sendikası ile bir işveren sendikası arasında, birden çok üye işverene ait aynı işkolunda kurulu işyerleri ve işletmeleri kapsa- mak üzere yapılır.

(4) İşletme toplu iş sözleşmesi yapılacak işyerlerinin aranılan niteliğe sahip olup olmadıklarına ilişkin uyuşmazlıklar, işletme merkezinin bulunduğu yerdeki mahkemede on beş gün içinde karara bağlanır. (Değişik cümle: 12/10/2017-7036/32 md.) Karar hakkında istinaf yoluna başvurulması hâlinde bölge adliye mah- kemesi on beş gün içinde kesin olarak karar verir.

26 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

Toplu iş sözleşmesinin şekli ve süresi

Madde 35 – (1) Toplu iş sözleşmesi yazılı olarak yapılır.

(2) Toplu iş sözleşmesi en az bir ve en çok üç yıl süreli olarak

yapılabilir. Toplu iş sözleşmesinin süresi, sözleşmenin imzalan- masından sonra taraflarca uzatılamaz, kısaltılamaz ve sözleşme süresinden önce sona erdirilemez.

(3) Faaliyetleri bir yıldan az süren işlerde uygulanmak üzere yapılan toplu iş sözleşmelerinin süresi bir yıldan az olabilir. İşin bitmemesi hâlinde bu sözleşmeler bir yılın sonuna kadar uygula- nır.

(4) Toplu iş sözleşmesi süresinin bitmesinden önceki yüz yirmi gün içinde, yeni sözleşme için yetki başvurusunda bulunulabilir. Ancak, yapılacak toplu iş sözleşmesi önceki sözleşme sona erme- dikçe yürürlüğe giremez.

Toplu iş sözleşmesinin hükmü

Madde 36 – (1) Toplu iş sözleşmesinde aksi belirtilmedikçe iş sözleşmeleri toplu iş sözleşmesine aykırı olamaz. İş sözleşmeleri- nin toplu iş sözleşmesine aykırı hükümlerinin yerini toplu iş söz- leşmesindeki hükümler alır. Toplu iş sözleşmesinde iş sözleşme- lerine aykırı hükümlerin bulunması hâlinde ise iş sözleşmesinin işçi yararına olan hükümleri geçerlidir.

(2) Sona eren toplu iş sözleşmesinin iş sözleşmesine ilişkin hükümleri yenisi yürürlüğe girinceye kadar iş sözleşmesi hükmü olarak devam eder.

Tarafların durumunda değişiklik

Madde 37 – (1) Toplu iş sözleşmesine taraf olan sendikanın tü- zel kişiliğinin sona ermesi, faaliyetinin durdurulması, işçi sendi- kasının yetkiyi kaybetmesi ve toplu iş sözleşmesinin uygulandığı işyerlerinde işverenin veya işyerinin girdiği işkolunun değişmesi toplu iş sözleşmesini sona erdirmez.

(2) Toplu görüşmeye çağrı tarihinde bir işveren sendikasına üye bulunan işveren, sendika üyeliğinin sona ermesi hâlinde sen- dikaya yapılmış olan çağrı ile bağlı kalır.

(3) Sözleşmenin imzalanması tarihinde taraf işveren sendika- sının üyesi olan işveren, sendikası ile ilişkisinin kesilmesi hâlinde yapılmış olan sözleşme ile bağlı kalır.

İşyerinin veya bir bölümünün devri

Madde 38 – (1) İşletme toplu iş sözleşmesi kapsamında olan ya da toplu iş sözleşmesi bulunan bir işyeri veya işyerinin bir bö- lümünün devrinde, devralan işverenin aynı işkoluna giren işyeri veya işyerlerinde yürürlükte bir toplu iş sözleşmesi var ise; devra- lınan işyeri veya işyerlerinde uygulanan toplu iş sözleşmesinden doğan hak ve borçlar, iş sözleşmesi hükmü olarak devam eder. Devralan işverenin işyeri ya da işyerlerinde uygulanan bir toplu iş sözleşmesi yok ise; devralınan işyerinde yürürlükteki toplu iş sözleşmesinden doğan hak ve borçlar, yeni bir toplu iş sözleşmesi yapılıncaya kadar toplu iş sözleşmesi hükmü olarak devam eder.

(2) Toplu iş sözleşmesi bulunmayan bir işyerinin işletme toplu iş sözleşmesi tarafı olan bir işverence devralınması durumunda işyeri, işletme toplu iş sözleşmesi kapsamına girer.

Toplu iş sözleşmesinden yararlanma

Madde 39 – (1) Toplu iş sözleşmesinden taraf işçi sendikasının üyeleri yararlanır.

(2) Toplu iş sözleşmesinden, sözleşmenin imzalanması tari- hinde taraf sendikaya üye olanlar yürürlük tarihinden, imza tari- hinden sonra üye olanlar ise üyeliklerinin taraf işçi sendikasınca işverene bildirildiği tarihten itibaren yararlanır.

(3) Toplu iş sözleşmesinin imza tarihi ile yürürlük tarihi ara- sında iş sözleşmesi sona eren üyeler de, iş sözleşmelerinin sona erdiği tarihe kadar toplu iş sözleşmesinden yararlanır.

(4) Toplu iş sözleşmesinin imzası sırasında taraf işçi sendika- sına üye olmayanlar, sonradan işyerine girip de üye olmayanlar veya imza tarihinde taraf işçi sendikasına üye olup da ayrılanlar veya çıkarılanların toplu iş sözleşmesinden yararlanabilmele- ri, toplu iş sözleşmesinin tarafı olan işçi sendikasına dayanışma aidatı ödemelerine bağlıdır. Bunun için işçi sendikasının onayı aranmaz. Dayanışma aidatı ödemek suretiyle toplu iş sözleşme-

28 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

sinden yararlanma, talep tarihinden geçerlidir. İmza tarihinden önceki talepler imza tarihi itibarıyla hüküm doğurur.

(5) Dayanışma aidatının miktarı, üyelik aidatından fazla olma- mak kaydıyla sendika tüzüğünde belirlenir.

(6) Faaliyeti durdurulmuş sendikalara dayanışma aidatı xxxx- mez.

(7) Bu Kanun anlamında işveren vekilleri ile toplu iş sözleşmesi görüşmelerine işvereni temsilen katılanlar, toplu iş sözleşmesin- den yararlanamaz.

(8) Grev sonunda yapılan toplu iş sözleşmesinden, 65 inci mad- deye göre zorunlu olarak çalışanlar dışında işyerinde çalışmış olanlar aksine hüküm bulunmadıkça yararlanamaz.

Teşmil

Madde 40 – (1) Bakanlar Kurulu; teşmili yapılacak işyerinin kurulu bulunduğu işkolunda en çok üyeye sahip sendikanın yap- mış olduğu bir toplu iş sözleşmesini, o işkolundaki işçi veya işve- ren sendikalarının veya ilgili işverenlerden birinin ya da Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanının talebi üzerine, Yüksek Hakem Kurulunun görüşünü aldıktan sonra tamamen veya kısmen ya da zorunlu değişiklikleri yaparak, o işkolunda toplu iş sözleşmesi bu- lunmayan işyeri veya işyerlerine teşmil edebilir. Yüksek Hakem Kurulu bu konudaki görüşünü on beş iş günü içinde bildirir.

(2) Teşmil kararında teşmilin gerekçesi açıklanır. Yürürlüğe gi- receği tarih de belirtilmek suretiyle teşmil kararı Resmî Gazete’de yayımlanır, ancak yürürlük tarihi Resmî Gazete’de yayım tarihin- den önceki bir tarih olarak belirlenemez.

(3) Teşmil edilen toplu iş sözleşmesinin sona ermesi ile teşmil kararı da ortadan kalkar.

(4) Bakanlar Kurulu teşmil kararını, gerekçesini de açıklaya- rak gerekli gördüğünde yürürlükten kaldırabilir.

(5) Toplu iş sözleşmesinin, tarafların hak ve borçlarını düzenle- yen hükümleri ile özel hakeme başvurma hakkındaki hükümleri teşmil edilemez.

(6) Yetki için başvurulduktan sonra bu işlem tamamlanıncaya kadar veya yetki belgesi alındıktan sonra yetki devam ettiği sü- rece, kapsama giren işyerleri için teşmil kararı alınamaz.

(7) Toplu iş sözleşmesinin teşmil edildiği işletme veya işyerinde her zaman yetki için başvurulabilir ve yeni toplu iş sözleşmesinin yapılmasıyla birlikte teşmil uygulaması kendiliğinden sona erer.

SEKİZİNCİ BÖLÜM

Toplu İş Sözleşmesinin Yapılması

Yetki

Madde 41 – (1) Kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde birinin üyesi bulunması şartıyla işçi sendikası, toplu iş sözleşmesinin kapsamına girecek işyerinde başvuru tarihinde çalışan işçilerin yarıdan fazlasının, işletmede ise yüzde kırkının kendi üyesi bulunması hâlinde bu işyeri veya işletme için toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkilidir. (1)

(2) İşletme toplu iş sözleşmeleri için işyerleri bir bütün olarak dikkate alınır ve yüzde kırk çoğunluk buna göre hesaplanır.

(3) İşletmede birden çok sendikanın yüzde kırk veya fazla üyesinin olması durumunda başvuru tarihinde en çok üyeye sa- hip sendika toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkilidir.

(4) Bir işveren sendikası, üyesi işverenlere ait işyeri veya iş- yerleri, sendika üyesi olmayan bir işveren ise kendi işyeri veya işyerleri için toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkilidir.

(5) Bir işkolunda çalışan işçilerin yüzde birinin tespitinde Bakanlıkça her yıl xxxx ve temmuz aylarında yayımlanan ista- tistikler esas alınır. Bu istatistiklerde her bir işkolundaki top- lam işçi sayısı ile işkollarındaki sendikaların üye sayıları yer alır. Yayımlanan istatistik, toplu iş sözleşmesi ve diğer işlemler için yeni istatistik yayımlanıncaya kadar geçerlidir. Yetki belgesi al- mak üzere başvuran veya yetki belgesi alan işçi sendikasının yetkisini daha sonra yayımlanacak istatistikler etkilemez.(1)

(6) Yayımından itibaren on beş gün içinde itiraz edilmeyen is- tatistik kesinleşir. İstatistiğin gerçeğe uymadığı gerekçesiyle bu süre içinde Ankara İş Mahkemesine başvurulabilir. Mahkeme bu itirazı on beş gün içinde sonuçlandırır. (Değişik iki cümle:

(1) 10/9/2014 tarihli ve 6552 sayılı Kanunun 20 nci maddesiyle, bu fıkralarda yer alan “yüzde üçünün” ibareleri “yüzde birinin” şeklinde değiştirilmiştir.

30 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

12/10/2017-7036/33 md.) Mahkemece verilen karar hakkında, ilgililerce veya Bakanlıkça istinaf yoluna başvurulması hâlinde bölge adliye mahkemesi bir ay içinde kararını verir. Bu karara karşı temyiz yoluna başvurulması hâlinde Yargıtay, temyiz tale- bini bir ay içinde kesin olarak karara bağlar.

(7) Bakanlık, yetkili sendikanın belirlenmesinde ve istatistik- lerin düzenlenmesinde kendisine gönderilen üyelik ve üyelikten çekilme bildirimleri ile Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılan işçi bil- dirimlerini esas alır.

Yetki tespiti için başvuru Madde 42 – (1) Toplu iş sözleşmesi yapmakisteyen işçi sendika-

sı Bakanlığa başvurarak yetkili olduğunun tespitini ister. İşveren sendikası veya sendika üyesi olmayan işveren de Bakanlığa baş- vurarak yetkili işçi sendikasının tespitini isteyebilir.

(2) Bakanlık, kayıtlarına göre başvuru tarihi itibarıyla bir işçi sendikasının yetkili olduğunu tespit ettiğinde, başvuruyu, işyeri veya işletmedeki işçi ve üye sayısını, o işkolunda kurulu işçi sen- dikaları ile taraf olacak işveren sendikası veya sendika üyesi ol- mayan işverene altı iş günü içinde bildirir.

(3) İşçi sendikasının yetki şartlarına sahip olmadığının ya da işyerinde yetki şartlarına sahip bir işçi sendikasının bulunmadı- ğının tespiti hâlinde, bu bilgiler sadece başvuruyu yapan tarafa bildirilir.

(4) Sigortalılığın başlangıcı ile sona ermesine ilişkin bildirim- lerden yasal süresi içinde Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılma- yanlar, yetkili işçi sendikasının tespitinde dikkate alınmaz.

(5) Yetki tespiti ile ilgili usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenir.

Yetki itirazı (1)

Madde 43 –(1) Kendilerine 42 nci madde uyarınca gönderilen tespit yazısını alan işçi veya işveren sendikaları veya sendika

(1) 10/9/2014 tarihli ve 6552 sayılı Kanunun 20 nci maddesiyle, bu maddenin ikinci fıkrasında yer alan “yüzde üçünden” ibaresi “yüzde birinden”, dördüncü fıkrasın- da yer alan “yüzde üçünü” ibaresi “yüzde birini” olarak değiştirilmiştir.

üyesi olmayan işveren; taraflardan birinin veya her ikisinin yet- ki şartlarına sahip olmadığı veya kendisinin bu şartları taşıdığı yolundaki itirazını, nedenlerini de göstererek yazının kendilerine tebliğ edildiği tarihten itibaren altı iş günü içinde mahkemeye ya- pabilir.

(2) İtiraz dilekçesi görevli makama kayıt ettirildikten sonra mahkemeye verilir. Kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçilerin yüzde birinden daha az üyesi bulunan işçi sendikası, yetki itira- zında bulunamaz. (1)

(3) İtiraz dilekçesinde veya ekinde somut delillerin yer alma- ması hâlinde itiraz incelenmeksizin reddedilir. İşçi ve üye sayı- larının tespitinde maddi hata ve süreye ilişkin itirazları mahke- me altı iş günü içinde duruşma yapmaksızın kesin olarak karara bağlar. (Değişik cümle: 12/10/2017-7036/34 md.) Bunların dışın- daki itirazlar için mahkeme, duruşma yaparak karar verir ve bu karar hakkında istinaf yoluna başvurulması hâlinde bölge adliye mahkemesi bir ay içinde kararını verir. (Ek cümle: 12/10/2017- 7036/34 md.) Bu karara karşı temyiz yoluna başvurulması hâlin- de Yargıtay bir ay içinde kesin olarak karar verir.

(4) 42 nci maddenin üçüncü fıkrası uyarınca kendisine yet- ki şartlarına sahip olmadığı bildirilen işçi sendikası, altı iş günü içinde yetkili olup olmadığının tespiti için dava açabilir. Mahkeme açılan davayı o işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde birini üye kaydeden işçi sendikaları ile işveren sendikası veya sendika üyesi olmayan işverene de bildirir. Mahkeme davayı iki ay içinde sonuç- landırır. (1)

(5) İtiraz, karar kesinleşinceye kadar yetki işlemlerini durdu- rur.

Yetki belgesi

Madde 44 – (1) Tespit yazısına süresi içinde itiraz edilmemişse sürenin bitimini takip eden altı iş günü içinde; yapılan itiraz redde- dilmişse ya da kendisine yetki şartlarına sahip olmadığı bildirilen

32 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

sendikanın itirazı sonucunda yetki şartlarına sahip olduğunu tes- pit eden kesinleşmiş mahkeme kararının tebliğ edildiği tarihten itibaren altı iş günü içinde; ilgili sendikaya, Bakanlıkça bir yetki belgesi verilir.

Yetki belgesi bulunmaksızın yapılan toplu iş sözleşmesi Madde 45 – (1) Yetki belgesi bulunmaksızın yapılan bir toplu

iş sözleşmesinde taraflardan birinin veya ikisinin yetki şartla- rına sahip olmadığı ve bu nedenle sözleşmenin hükümsüzlüğü, Bakanlıkça durumun tespitinden itibaren kırk beş gün içinde, ilgi- lilerce veya Bakanlıkça mahkemede dava yolu ile ileri sürülebilir.

(2) Talep hâlinde mahkeme, toplu iş sözleşmesinin uygulan- masını dava sonuna kadar durdurabilir.

Toplu görüşmeye çağrı

Madde 46 – (1) Taraflardan biri, yetki belgesinin alındığı tarih- ten itibaren on beş gün içinde karşı tarafı toplu görüşmeye çağırır. Çağrı tarihi, çağrıyı yapan tarafça derhâl görevli makama bildirilir.

(2) Bu süre içerisinde çağrı yapılmazsa, yetki belgesinin hük- mü kalmaz.

(3) Çağrıyı yapan taraf, toplu görüşmede ileri süreceği teklifle- rin bütününü çağrı süresi içinde karşı tarafa vermek zorundadır. Ancak, tarafların toplu görüşme gereği ileri sürecekleri tekliflerde değişiklik yapma hakları saklıdır.

Toplu görüşmenin başlaması ve süresi

Madde 47 – (1) Çağrının karşı tarafa tebliğ edildiği tarihten iti- baren altı iş günü içinde taraflar toplu görüşmenin yer, gün ve sa- atini aralarında anlaşarak belirler ve bunu görevli makama yazı ile bildirir. Anlaşmaya varılamazsa, taraflardan birinin başvurusu üzerine, yapılacak ilk toplantının yeri, günü ve saati görevli ma- kamca derhâl belirlenir ve taraflara bildirilir.

(2) İşçi sendikası, çağrı tarihinden itibaren otuz gün içinde ya- pılacak olan ilk toplantıya gelmez veya aynı süre içinde toplu gö- rüşmeye başlamazsa yetkisi düşer.

(3) Toplu görüşmenin süresi, ilk toplantı tarihinden itibaren altmış gündür.

Toplu iş sözleşmesinin imzalanması, tevdi edilmesi ve işye- rinde ilanı

Madde 48 – (1) Toplu görüşmenin sonunda bir anlaşmaya va- rılırsa dört nüsha olarak düzenlenecek olan toplu iş sözleşmesi, taraf temsilcilerince imzalanır ve iki nüshası altı iş günü içinde çağrıyı yapan tarafça görevli makama tevdi edilir. Görevli makam sözleşmenin bir nüshasını Bakanlığa gönderir.

(2) İşveren, bir toplu iş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesi hükmündeki özel hakem veya Yüksek Hakem Kurulu kararı ile toplu hak uyuşmazlıklarında verilmiş mahkeme veya özel hakem kararlarını, işyeri veya işyerlerinde işçiler tarafından görülebile- cek yerlere asmakla yükümlüdür.

DOKUZUNCU BÖLÜM

Toplu İş Uyuşmazlıklarının Çözümü

Uyuşmazlığın tespiti

Madde 49 – (1) Toplu görüşme için kararlaştırılan ilk toplantıya taraflardan biri gelmez veya geldiği hâlde görüşmeye başlamaz- sa, toplu görüşmeye başladıktan sonra toplantıya devam etmezse veya taraflar toplu görüşme süresi içerisinde anlaşamadıklarını bir tutanakla tespit ederlerse ya da toplu görüşme süresi anlaşma olmaksızın sona ererse, taraflardan biri uyuşmazlığı altı iş günü içinde görevli makama bildirir. Aksi takdirde işçi sendikasının yetkisi düşer.

Arabuluculuk

Madde 50 – (1) Uyuşmazlık yazısını alan görevli makam altı iş günü içinde taraflardan en az birinin katılımı ile veya katılım ol- mazsa resen, resmî listede bir arabulucu görevlendirir. Tarafların resmî arabulucu listesindeki bir arabulucu ismi üzerinde anlaşma sağlamaları hâlinde, belirlenen kişi görevli makam tarafından o uyuşmazlıkta arabulucu olarak görevlendirilir.

(2) Arabulucu, tarafların anlaşmaya varması için her türlü ça- bayı harcar ve ilgililere önerilerde bulunur.

34 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

(3) Arabulucunun görevi kendisine yapılacak bildirimden iti-

baren on beş gün sürer. Bu süre tarafların anlaşması ile en çok altı iş günü uzatılabilir ve görevli makama bildirilir.

(4) Arabulucu, tarafların anlaşmasını sağlarsa 48 inci madde hükümleri uygulanır.

(5) Arabuluculuk süresinin sonunda anlaşma sağlanamamış- sa, arabulucu üç iş günü içinde uyuşmazlığı belirleyen bir tutanak düzenler ve uyuşmazlığın sona erdirilmesi için gerekli gördüğü önerileri de ekleyerek görevli makama tevdi eder. Görevli makam, tutanağı en geç üç iş günü içinde taraflara tebliğ eder.

(6) Taraflar ve diğer bütün ilgililer, arabulucunun anlaşmazlık konusu ile ilgili istediği her türlü bilgi ve belgeyi vermekle yü- kümlüdür.

(7) Görevli makam, uyuşmazlığın kapsamını ve niteliğini de dikkate alarak arabulucuya ödenmesi gereken ücreti yönetme- likte belirtilen alt ve üst sınırlar içerisinde belirler.

Yüksek Hakem Kuruluna başvurma

Madde 51 –(1) Grev oylaması sonucunda grev yapılmaması yö- nündeki kararın kesinleşmesinden itibaren altı iş günü içinde işçi sendikası; grev ve lokavtın yasak olduğu uyuşmazlıklarda 50 nci maddenin beşinci fıkrasında belirtilen tutanağın tebliğinden ya da erteleme süresinin uyuşmazlıkla sonuçlanması hâlinde süre- nin bitiminden itibaren taraflardan biri altı iş günü içinde Yüksek Hakem Kuruluna başvurabilir. Aksi takdirde işçi sendikasının yetkisi düşer.

(2) Yüksek Hakem Kurulu kararları kesindir ve toplu iş sözleş- mesi hükmündedir.

Özel hakeme başvurma

Madde 52 – (1) Taraflar, anlaşarak toplu hak veya çıkar uyuş- mazlıklarının her safhasında özel hakeme başvurabilir.

(2) Toplu iş sözleşmesine, taraflardan birinin başvurması üze- rine özel hakeme gidileceğine dair hükümler konulabilir. Toplu iş sözleşmesinde aksine hüküm yoksa 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun özel hakeme ilişkin hü-

kümleri uygulanır. Toplu hak uyuşmazlıklarında özel hakem ka- rarları genel hükümlere tabidir.

(3) Toplu çıkar uyuşmazlıklarında taraflar özel hakeme baş- vurma hususunda yazılı olarak anlaşma yaparlarsa, bundan sonra arabuluculuk, grev ve lokavt, kanuni hakemlik hükümleri uygulanmaz. Toplu çıkar uyuşmazlıklarında özel hakem kararları toplu iş sözleşmesi hükmündedir.

(4) Uyuşmazlığın her safhasında taraflar anlaşarak özel ha- kem olarak Yüksek Hakem Kurulunu da seçebilir.

Yorum davası ve eda davasında faiz

Madde 53 – (1) Uygulanmakta olan bir toplu iş sözleşmesinin yorumundan doğan uyuşmazlıklarda sözleşmenin taraflarınca dava açılabilir. Mahkeme en geç iki ay içinde karar verir. (Değişik cümle: 12/10/2017-7036/35 md.) Karar hakkında istinaf yoluna başvurulması hâlinde bölge adliye mahkemesi, uyuşmazlığı iki ay içinde kesin olarak karara bağlar.

(2) Toplu iş sözleşmesine dayanan eda davalarında, temerrüt tarihinden itibaren işletme kredilerine uygulanan en yüksek faiz oranı uygulanır.

ONUNCU BÖLÜM

Yüksek Hakem Kurulunun Kuruluşu ve Çalışma Esasları

Kuruluşu

Madde 54 – (1) Yüksek Hakem Kurulu, Yargıtayın bu Kanundan doğan uyuşmazlıklara bakmakla görevli dairelerinin başkanları arasından başkanlık süresi en fazla olanın başkanlığında; (1)

a) Bakanlar Kurulunca, bakanlıklar bünyesi dışında, işçi veya işveren kuruluşları ile hiçbir şekilde bağlantısı bulunmayan ve si- yasi parti organlarında görevli olmayan, ekonomi, işletme, sosyal politika veya iş hukuku konularında bilgi ve tecrübe sahibi olan- lar arasından seçilecek bir üye,

(1)18/1/2017 tarihli ve 6770 sayılı Kanunun 36 ncı maddesiyle bu fıkrada yer alan “başkanlarından en kıdemli olanının başkanlığında;” ibaresi “başkanları arasın- dan başkanlık süresi en fazla olanın başkanlığında;” şeklinde değiştirilmiştir.

36 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

b) Üniversitelerin iş ve sosyal güvenlik hukuku anabilim dalı

öğretim üyeleri arasından Yükseköğretim Kurulunca seçilecek bir üye,

c) Bakanlık Çalışma Genel Müdürü,

ç) İşçi sendikaları konfederasyonlarından kendisine mensup işçi sayısı en yüksek olan konfederasyonca seçilecek iki üye,

d) Xxxxxxxxxx adına en çok işveren mensubu olan işveren sen- dikaları konfederasyonunca biri kamu işverenlerinden olmak üzere seçilecek iki üyeden,

oluşur. Ancak uyuşmazlık konusunun tarafı olan sendikanın bağlı bulunduğu işçi konfederasyonunun farklı olması hâlinde, bağlı bulunduğu konfederasyonun seçeceği bir üye, uyuşmazlık konusunun tarafı olan sendikanın bağlı bulunduğu bir başka iş- veren sendikaları konfederasyonu bulunması hâlinde de sendi- kanın bağlı bulunduğu konfederasyonun seçeceği bir üye, ikinci üyenin yerine Kurul üyesi olarak toplantıya katılır.

(2) Seçimle gelen üyeler, iki yıl için seçilir ve yeniden seçilme- leri mümkündür. İşçi ve işverenler adına seçilecek üyelerde 6 ncı maddedeki kurucular için öngörülen şartlar aranır.

(3) Seçimle gelen her bir üye için aynı şekilde ikişer yedek üye seçilir. Kurul Başkanlığı için birinci ve ikinci yedekler, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunca hukuk daireleri başkanları arasından seçilir. Yüksek Hakem Kuruluna katılacak üyelerin seçilmesi, her seçim döneminden üç ay önce Bakanlıkça ilgili makam ve kuru- luşlardan istenir.

Yönetim yapısı

Madde 55 – (1) Yüksek Hakem Kurulunun yazışma ve uz- manlık hizmetlerini yürütmek üzere Yüksek Hakem Kurulu Başkanlığına bağlı olarak bir genel sekreterlik kurulur. Genel sekreter başkanın teklifi üzerine genel usullere göre atanır.

(2) Yüksek Hakem Kurulunun talebi üzerine Başbakanlıkça yeteri kadar raportör ve uzman atanır veya görevlendirilir. Ancak, işçi veya işveren kuruluşlarında çalışmakta olanlar, raportör veya uzman olarak görevlendirilemez.

Çalışma esasları

Madde 56 – (1) Yüksek Hakem Kurulu başvuru dilekçesinin alındığı günden başlayarak altı iş günü içinde başkan ve en az beş üyenin katılımı ile toplanır. Mazeretli veya izinli olan asıl başkan veya üyenin yerini aynı gruptan yedek başkan veya yedek üye- lerden biri alır.

(2) Yüksek Hakem Kurulu, uyuşmazlığı dosya üzerinde ince- ler. Gerekli görüldüğü durumlarda taraflar ve ilgililerden uyuş- mazlıkla ilgili her türlü bilgi ve belgeyi isteyebilir. Taraflar ve diğer bütün ilgililer, Yüksek Hakem Kurulunun istediği bilgi ve belgeyi vermekle yükümlüdür. Yüksek Hakem Kurulu, görüşlerini öğ- renmek istediği kişileri çağırıp dinler veya bunların görüşlerini yazı ile bildirmelerini ister. Bunlar hakkında 6100 sayılı Kanunun tanıklara ve bilirkişilere ilişkin hükümleri uygulanır. Taraflar da, bilgilendirmek amacıyla Kurulda dinlenmelerini isteyebilir, bilgi ve belge sunabilir.

(3) Yüksek Hakem Kurulu toplantıya katılanların çoğunluğu ile karar verir. Oyların eşitliği hâlinde başkanın bulunduğu taraf çoğunluğu sağlar.

(4) Bu madde gereğince yapılacak ödemeleri karşılamak üzere gerekli ödenek Bakanlık bütçesine konulur.

Hakeme ve arabulucuya başvurma yönetmeliği

Madde 57 – (1) Yüksek Hakem Kurulunun çalışma usul ve esasları; Yüksek Hakem Kurulunun başkan ve üyeleri ile bu Kurulda görevlendirilecek uzman ve raportörlere ödenecek taz- minatlar; bilirkişi ve tanıklara verilecek ücretler ve toplu çıkar uyuşmazlıklarında özel hakem incelemesinde uygulanacak usul hükümleri; arabulucuların nitelikleri, seçimi, ücretleri ve görev- lendirilmeleri Maliye Bakanlığının görüşü alınarak Bakanlıkça çı- karılacak bir yönetmelikle düzenlenir.

38 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

ON BİRİNCİ BÖLÜM

Grev ve Lokavt

Grevin tanımı

Madde 58 – (1) İşçilerin, topluca çalışmamak suretiyle işyerin- de faaliyeti durdurmak veya işin niteliğine göre önemli ölçüde ak- satmak amacıyla, aralarında anlaşarak veya bir kuruluşun aynı amaçla topluca çalışmamaları için verdiği karara uyarak işi bırak- malarına grev denir.

(2) Toplu iş sözleşmesinin yapılması sırasında uyuşmazlık çık- ması hâlinde, işçilerin ekonomik ve sosyal durumları ile çalışma şartlarını korumak veya geliştirmek amacıyla, bu Kanun hüküm- lerine uygun olarak yapılan greve kanuni grev denir.

(3) Kanuni grev için aranan şartlar gerçekleşmeden yapılan grev kanun dışıdır.

Lokavtın tanımı

Madde 59 – (1) İşyerinde faaliyetin tamamen durmasına neden olacak tarzda, işveren veya işveren vekili tarafından kendi kara- rıyla veya bir kuruluşun verdiği karara uyarak, işçilerin topluca işten uzaklaştırılmasına lokavt denir.

(2) Toplu iş sözleşmesinin yapılması sırasında uyuşmazlık çık- ması ve işçi sendikası tarafından grev kararı alınması hâlinde bu Kanun hükümlerine uygun olarak yapılan lokavta kanuni lokavt denir.

(3) Kanuni lokavt için aranan şartlar gerçekleşmeden yapılan lokavt kanun dışıdır.

Kanuni grev ve lokavt kararının alınması ve uygulamaya ko- nulması

Madde 60 – (1) Grev kararı, 50 nci maddenin beşinci fıkrasında belirtilen uyuşmazlık tutanağının tebliği tarihinden itibaren alt- mış gün içinde alınabilir ve bu süre içerisinde altı iş günü önceden karşı tarafa bildirilecek tarihte uygulamaya konulabilir. Bu süre içerisinde, grev kararının alınmaması veya uygulanacağı tarihin karşı tarafa bildirilmemesi hâlinde toplu iş sözleşmesi yapma yet- kisi düşer.

(2) Uyuşmazlığın tarafı olan işveren sendikası veya sendika üyesi olmayan işveren, grev kararının kendisine tebliğinden iti- baren altmış gün içinde lokavt kararı alabilir ve bu süre içerisinde altı iş günü önceden karşı tarafa bildirilecek tarihte uygulamaya koyabilir.

(3) Grev ve lokavt kararları, kararı alan tarafça işyeri veya iş- yerlerinde derhâl ilan edilir.

(4) Bildirilen tarihte başlamayan grev hakkı veya lokavt düşer. Süresi içinde grev kararı uygulamaya konulmamışsa ve alınmış bir lokavt kararı da yoksa veya lokavt da süresi içinde uygulama- ya konulmamışsa yetki belgesinin hükmü kalmaz.

(5) Grev ve lokavt kararlarının uygulanacağı tarih, kararı alan tarafça karşı tarafa tebliğ edilmek üzere notere ve bir örneği de görevli makama tevdi edilir. Uygulama tarihi, kararı alan tarafça ayrıca işyeri veya işyerlerinde derhâl ilan edilir.

(6) (İptal: Anayasa Mahkemesi’nin 22/10/2014 tarihli ve E.: 2013/1, K.: 2014/161 sayılı Kararı ile.)

(7) Kanuni grev kararı alınan bir uyuşmazlıkta Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı uyuşmazlığın çözümü için bizzat arabu- luculuk yapabileceği gibi bir kişiyi de arabulucu olarak görevlen- direbilir.

Grev oylaması

Madde 61 – (1) Grev kararının işyerinde ilan edildiği tarihte o iş- yerinde çalışan işçilerin en az dörtte birinin ilan tarihinden itiba- ren altı iş günü içinde işyerinin bağlı bulunduğu görevli makama yazılı başvurusu üzerine, görevli makamca talebin yapılmasın- dan başlayarak altı iş günü içinde grev oylaması yapılır.

(2) Oylamaya ilişkin itirazlar, oylama gününden başlayarak üç iş günü içinde mahkemeye yapılır. İtiraz, mahkemece üç iş günü içinde kesin olarak karara bağlanır.

(3) Oylamada grev ilanının yapıldığı tarihte işyerinde çalışan işçilerden oylamaya katılanların salt çoğunluğu grevin yapılma- ması yönünde karar verirse, bu uyuşmazlıkta alınan grev kararı uygulanamaz. Bu durumda 60 ıncı maddenin birinci fıkrasında belirtilen sürenin sonuna kadar anlaşma sağlanamazsa veya 51

40 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

inci maddenin birinci fıkrasında belirtilen süre içerisinde işçi sen- dikası Yüksek Hakem Kuruluna başvurmazsa yetki belgesinin hükmü kalmaz.

(4) İşletme toplu iş sözleşmesi yapılmasına ilişkin uyuşmaz- lıkta grev oylaması talebi, işletmenin her bir işyerinin bağlı bu- lunduğu görevli makama yapılır. Grev oylaması isteyen işçilerin sayısının yeterli orana ulaşıp ulaşmadığının tespiti ile grev oy- lamasının sonuçları işletme merkezinin bağlı bulunduğu görevli makamda toplanır ve toplu sonuç orada belirlenir.

(5) Grup toplu iş sözleşmesi yapılmasına ilişkin uyuşmazlık- ta grev oylaması talebi, grubun her bir işyerinin bağlı bulunduğu görevli makama yapılır. Grev oylaması isteyen işçilerin sayısının yeterli orana ulaşıp ulaşmadığının tespiti ile grev oylamasının so- nuçları her işyeri için ayrıca belirlenir.

(6) Grev oylamasının usul ve esasları Bakanlıkça çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenir.

Grev ve lokavt yasakları

Madde 62 – (1) Can ve mal kurtarma işlerinde; cenaze işlerin- de ve mezarlıklarda; şehir şebeke suyu, elektrik, doğal gaz, petrol üretimi, tasfiyesi ve dağıtımı ile nafta veya doğalgazdan başlayan petrokimya işlerinde; (…)(1) Millî Savunma Bakanlığı ile Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığınca doğrudan işletilen işyerlerinde; kamu kuruluşlarınca yürütülen itfaiye (…)(1) ve hastanelerde grev ve lokavt yapılamaz.(1)

(2) Bakanlar Kurulu, genel hayatı önemli ölçüde etkileyen doğa olaylarının gerçekleştiği yerlerde bu durumun devamı süresince yürürlükte kalmak kaydıyla gerekli gördüğü işyerlerinde grev ve lokavtı yasaklayabilir. Yasağın kalkmasından itibaren altmış gün içinde altı iş günü önce karşı tarafa bildirilmek kaydıyla grev ve lokavt uygulamasına devam edilir.

(1) Anayasa Mahkemesinin 22/10/2014 tarihli ve E.: 2013/1, K.: 2014/161 sayılı Ka- rarı ile, bu fıkrada yer alan “…bankacılık hizmetlerinde;…” ve “…ve şehir içi toplu taşıma hizmetlerinde…” ibareleri iptal edilmiştir.

(3) Başladığı yolculuğu yurt içindeki varış yerlerinde bitirme- miş deniz, hava, demir ve kara ulaştırma araçlarında grev ve lo- kavt yapılamaz.

Grev ve lokavtın ertelenmesi

Madde 63 – (1) (Değişik: 31/10/2016–KHK-678/35 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7071/32 md.) Karar verilmiş veya başlanmış olan kanuni bir grev veya lokavt; genel sağlığı veya millî güven- liği, büyükşehir belediyelerinin şehir içi toplu taşıma hizmetlerini, bankacılık hizmetlerinde ekonomik veya finansal istikrarı bozu- cu nitelikte ise Bakanlar Kurulu bu uyuşmazlıkta grev ve lokavtı altmış gün süre ile erteleyebilir. Erteleme süresi, kararın yayımı tarihinde başlar.

(2) Erteleme kararının yürürlüğe girmesi üzerine, 60 ıncı mad- denin yedinci fıkrasına göre belirlenen arabulucu, uyuşmazlı- ğın çözümü için erteleme süresince her türlü çabayı gösterir. Erteleme süresi içerisinde taraflar aralarında anlaşarak uyuş- mazlığı özel hakeme de götürebilir.

(3) Erteleme süresinin sonunda anlaşma sağlanamazsa, altı iş günü içinde taraflardan birinin başvurusu üzerine uyuşmazlık Yüksek Hakem Kurulunca çözülür. Aksi takdirde işçi sendikası- nın yetkisi düşer.

Grev ve lokavtın uygulanması

Madde 64 – (1) İşçiler greve katılıp katılmamakta serbesttir. Greve katılan işçiler ile lokavta maruz kalan işçiler işyerinden ayrılmak zorundadır. Greve katılmayan veya katılmaktan vaz- geçenlerin işyerinde çalışmaları hiçbir şekilde engellenemez. Ancak, işveren bu işçileri çalıştırıp çalıştırmamakta serbesttir.

(2) Greve katılan veya lokavta maruz kalan işçilerin işyerine giriş çıkışı engellemeleri yasaktır.

(3) Grev başlamadan önce üretilen ürünlerin satılmasına ve işyeri dışına çıkarılmasına engel olunamaz.

(4) Greve katılmayıp çalışan işçilerin ürettiği ürünlerin satıl- masına ve işyeri dışına çıkarılmasına, işyeri için gerekli madde- lerin, araç ve gereçlerin işyerine sokulmasına engel olunamaz. Bu

42 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

fıkraya göre işlerin görülmesinde 68 inci madde hükümleri uygu- lanır.

(5) Grev esnasında greve karar veren sendikanın kusurlu ha- reketi sonucu grev uygulanan işyerinde neden olunan maddi za- rardan sendika sorumludur. Yetkili işçi sendikasının kararı olma- dan işçi ya da yöneticilerin bireysel eylemlerinden kaynaklanan zararlardan kusuru olan yönetici ya da işçi sorumludur.

Kanuni grev ve lokavta katılamayacak işçiler

Madde 65 – (1) Hiçbir surette üretim veya satışa yönelik ol- mamak kaydıyla niteliği bakımından sürekli olmasında teknik zorunluluk bulunan işlerde faaliyetin devamlılığını veya işyeri güvenliğini, makine ve demirbaş eşyalarının, gereçlerinin, ham- madde, yarı mamul ve mamul maddelerin bozulmamasını ya da hayvan ve bitkilerin korunmasını sağlayacak sayıda işçi, kanuni grev ve lokavt sırasında çalışmak, işveren de bunları çalıştırmak zorundadır.

(2) Grev ve lokavt dışında kalacak işçilerin niteliği, sayısı ve yedekleri, işveren veya işveren vekili tarafından toplu görüşme- nin başlamasından itibaren altı iş günü içinde işyerinde yazı ile ilan edilir ve bu ilanın bir örneği taraf işçi sendikasına tebliğ edilir. Bu tebliğden itibaren altı iş günü içinde işçi sendikası mahkeme- ye itirazda bulunmazsa ilan hükümleri kesinleşir. İtiraz hâlinde mahkeme altı iş günü içinde kesin olarak karar verir.

(3) Grev ve lokavta katılamayacak işçiler her ne sebeple olur- sa olsun kanuni süre içinde tespit edilmemiş ise işveren veya işçi sendikası çalışacak işçi sayısının tespitini süre geçtikten son- ra da görevli makamdan isteyebilir. Görevli makam bu tespiti en kısa zamanda yaparak taraflara tebliğ eder. Gerekli hâllerde gö- revli makam resen tespitte bulunabilir. Görevli makamın tespiti- ne karşı, taraflardan her biri mahkemeye altı iş günü içinde itiraz edebilir. Mahkeme altı iş günü içinde kesin olarak karar verir.

(4) Grev ve lokavtın uygulanacağı dönemde hangi işçilerin iş- yerinde çalışmaya devam edecekleri görevli makamca grev ve lokavt kararının bildirilmesinden itibaren üç iş günü içinde resen tespit edilerek ilgili işverene ve işçilere yazı ile bildirilir. O işyerin-

de çalışan ve toplu görüşmede taraf olan işçi sendikası ve şubesi- nin yöneticileri bu hükme tabi tutulamaz.

(5) İşveren, grev ve lokavta katılamayacak işçilerden herhangi bir nedenle çalışmayanların yerine görevli makamın yazılı izni ile yeni işçi alabilir.

Grev hakkının ve lokavtın güvencesi

Madde 66 – (1) Toplu iş sözleşmelerine ve iş sözleşmelerine, grev hakkı veya lokavttan vazgeçilmesine veya bunların kısıt- lanmasına dair konulacak hükümler geçersizdir.

(2) Kanuni bir grev kararının alınmasına katılma, teşvik etme, greve katılma veya greve katılmaya teşvik etme nedeniyle bir iş- çinin iş sözleşmesi feshedilemez.

(3) Grev ve lokavt süresince işçiler, sigorta yardımlarından 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun ilgili hükümlerine göre yararlanır.

Kanuni grev ve lokavtın iş sözleşmelerine etkisi

Madde 67 – (1) Kanuni greve katılan, greve katılmayan veya katılmaktan vazgeçip de grev nedeniyle çalıştırılamayan ve ka- nuni lokavta maruz kalan işçilerin iş sözleşmeleri grev ve lokavt süresince askıda kalır.

(2) İşveren, grev ve lokavt nedeniyle iş sözleşmeleri askıda ka- lan işçilerin grev veya lokavtın başlamasından önce işleyen üc- retlerini ve eklerini olağan ödeme gününde ödemek zorundadır. Ödemeyi yapacak personel de bunun için çalışmakla yükümlü- dür. Aksi hâlde 65 inci maddenin beşinci fıkrası hükmü uygulanır.

(3) Grev ve lokavt süresince iş sözleşmeleri askıda kalan işçi- lere bu dönem için işverence ücret ve sosyal yardımlar ödenemez, bu süre kıdem tazminatı hesabında dikkate alınmaz. Toplu iş söz- leşmelerine ve iş sözleşmelerine bunların aksine hüküm konula- maz.

İşçi alma ve başka işe girme yasağı

Madde 68 – (1) İşveren, kanuni bir grev veya lokavt süresince, 67 nci madde hükmü gereğince iş sözleşmeleri askıda kalan iş- çilerin yerine, sürekli ya da geçici olarak başka işçi alamaz veya

44 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

başkalarını çalıştıramaz. Ancak greve katılamayacak ve lokavta maruz bırakılamayacak işçilerden, ölen, kendi isteği ile ayrılan veya iş sözleşmesi işveren tarafından haklı nedenle feshedilenle- rin yerine yeni işçi alınabilir. İşverenin bu yasağa aykırı hareketi, taraf sendikanın yazılı başvurusu hâlinde görevli makamca de- netlenir.

(2) Greve katılmayan veya katılmaktan vazgeçen işçiler, an- cak kendi işlerinde çalıştırılabilir. Bu işçilere, greve katılan işçile- rin işleri yaptırılamaz.

(3) Kanuni bir grev ve lokavt dolayısıyla iş sözleşmeleri askıda kalan işçiler, grev veya lokavt süresince başka bir işverenin ya- nında çalışamaz. Aksi hâlde işçinin iş sözleşmesi işverence haklı nedenle feshedilebilir. Ancak kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışan işçiler, kanuni haftalık çalışma süresini tamamlayacak süreyi aş- mamak üzere başka bir işverenin işyerinde çalışabilir.

Kanuni grev ve lokavtın konut haklarına etkisi

Madde 69 – (1) İşveren, kanuni bir grev veya lokavt süresince greve katılan veya lokavta uğrayan işçilerin oturdukları ve kendi- si tarafından sağlanmış olan konutlardan çıkmalarını isteyemez.

(2) İşveren, bu konutlarda oturan işçilerden, grev ve lokavt sü- resi içinde konutların onarımı, su, gaz, aydınlatma ve ısıtma gider- leri ile rayiç kirayı talep edebilir.

(3) İşveren, konutların su, gaz, aydınlatma ve ısıtma hizmetle- rini, kanuni grev ve lokavt süresince kısıntıya uğratamaz. Ancak bu hizmetlerin kanuni grev ve lokavt yüzünden kısıntıya uğramış olanlarının devamı, işçiler tarafından istenemez.

Kanun dışı grev ve lokavtın sonuçları

Madde 70 – (1) Kanun dışı grev yapılması hâlinde işveren, gre- vin yapılması kararına katılan, grevin yapılmasını teşvik eden, greve katılan veya katılmaya ya da devama teşvik eden işçilerin iş sözleşmelerini haklı nedenle feshedebilir.

(2) Kanun dışı bir grev yapılması hâlinde bu grev nedeniyle işverenin uğradığı zararlar, greve karar veren işçi kuruluşu veya kanun dışı grev herhangi bir işçi kuruluşunca kararlaştırılmaksı-

zın yapılmışsa, bu greve katılan işçiler tarafından karşılanır.

(3) Kanun dışı lokavt yapılması hâlinde işçiler iş sözleşmele- rini haklı nedenle feshedebilir. İşveren, bu işçilerin lokavt süresi- ne ilişkin iş sözleşmesinden doğan bütün haklarını bir iş karşılığı olmaksızın ödemek ve uğradıkları zararları tazmin etmekle yü- kümlüdür.

Tespit davası

Madde 71 – (1) Taraflardan her biri, karar verilen veya uygu- lanmakta olan bir grev veya lokavtın kanun dışı olup olmadığının tespitini mahkemeden her zaman talep edebilir. Mahkeme bir ay içinde karar verir. (Değişik cümle: 12/10/2017-7036/36 md.) Karar hakkında istinaf yoluna başvurulması hâlinde bölge adliye mahkemesi bir ay içinde kesin olarak karar verir. Verilecek karar, tarafları, işçi ve işveren sendikasının üyelerini bağlar ve ceza da- vaları için kesin delil teşkil eder.

(2) Hâkim tedbir olarak dava konusu grev veya lokavtın dur- durulmasına karar verebilir.

Grev hakkının ve lokavtın kötüye kullanılması

Madde 72 – (1) Taraflardan birinin veya Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanının başvurusu üzerine mahkemece, grev hakkı veya lokavtın iyi niyet kurallarına aykırı tarzda toplum zararı- na veya millî servete zarar verecek şekilde kullanıldığının tespit edilmesi hâlinde, uygulanmakta olan grev veya lokavtın durdu- rulmasına karar verilir.

(2) Kanuni bir lokavtın işyerini temelli olarak kapalı tutmak amacıyla yapıldığı kesinleşmiş mahkeme kararıyla belirlenirse, mahkeme kararının lokavt yapmış işverene veya işveren sen- dikasına bildirilmesi ile birlikte lokavt durdurulur. Mahkeme ka- rarına rağmen lokavtın uygulanmaya devam edilmesi, işçilere 70 inci madde hükümlerinden yararlanma hakkı verir.

Grev ve lokavt gözcüleri

Madde 73 – (1) İşyerinde grev ilan etmiş olan işçi sendikası, ka- nuni bir grev kararına uyulmasını sağlamak için güç kullanmak-

46 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

sızın ve tehditte bulunmaksızın kendi üyelerinin grev kararına uyup uymadıklarını denetlemek amacıyla, işyerinin giriş ve çıkış yerlerine, kendi üyeleri arasından en çok dörder grev gözcüsü ko- yabilir.

(2) Grev gözcüleri, işyerine giriş ve çıkışlara engel olamaz, gi- ren ve çıkanları kontrol amacıyla dahi durduramaz.

(3) İşyerinde lokavt ilan etmiş olan işveren sendikası, kanuni bir lokavt kararına uyulmasını sağlamak için güç kullanmaksızın ve tehditte bulunmaksızın kendi üyelerinin lokavt kararına uyup uymadıklarını denetlemek amacıyla lokavtın kapsamına giren işyerlerine gözcüler gönderebilir.

Grev ve lokavt hâlinde mülkî amirin yetkileri

Madde 74 – (1) Mahallin en büyük mülkî amirleri halkın günlük yaşamı için zorunlu olan ve aksaması muhtemel hizmet ve ihti- yaçları karşılayacak, işyerinde faaliyetin devamlılığını sağlayacak tedbirleri alır.

(2) Grev ve lokavtın uygulanması sırasında mahallin en büyük mülkî amirinin kamu düzenine ilişkin alacağı tedbirler, kanuni bir grev veya lokavtın uygulanmasını engelleyici nitelik taşıyamaz.

Grev ve lokavtı sona erdirme kararı

Madde 75 – (1) Kanuni bir grev veya lokavtı sona erdirme ka- rarı, kararı alan tarafça ertesi iş günü sonuna kadar yazı ile karşı tarafa ve görevli makama bildirilir.

(2) Grevin veya lokavtın sona erdiği, görevli makam tarafın- dan işyerinde ilan edilir. Kanuni grev ve lokavt, ilanın yapılması ile sona erer.

(3) Grevin uygulanmasına son verilmesi lokavtın, lokavtın uy- gulanmasına son verilmesi grevin kaldırılmasını gerektirmez.

(4) Grevi uygulayan işçi sendikasının herhangi bir nedenle kapatılması, feshedilmesi veya infisah etmesi hâllerinde grev ve alınmış bir karar varsa lokavt kendiliğinden sona erer ve yetki belgesi hükümsüz olur.

(5) Lokavtı uygulayan işveren sendikasının herhangi bir ne- denle kapatılması, feshedilmesi veya infisah etmesi hâllerinde lokavt kendiliğinden sona erer.

(6) Grevi uygulayan sendikanın, yetki tespiti için başvurduğu tarihte işyerindeki üyesi işçilerin dörtte üçünün sendika üyeliğin- den ayrıldıklarının tespiti hâlinde, ilgililerden biri grevin sona er- dirilmesi için mahkemeye başvurabilir. Mahkemece belirlenecek tarihte grevin sona ereceği ikinci fıkradaki usule göre ilan edilir.

ON İKİNCİ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Sendikanın faaliyetinin durdurulması

Madde 76 – (1) Sendikanın faaliyetinin durdurulması hâlinde, yedinci ila on ikinci bölümlerde belirtilen işlemler ve uygulama- lar, durdurma kararıyla birlikte askıya alınır. Bu işlemler ve uy- gulamalar, sendikanın faaliyete geçmesi ile kaldığı yerden devam eder.

Tutanaklar ve sicil

Madde 77 – (1) Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü bu Kanun gereğince kendisine tevdi edilen tutanak ve yazıları aldığı tarih- ten başlayarak üç iş günü içinde Bakanlığa gönderir. Bir nüshasını da dosyasında saklar.

(2) Bakanlık, toplu iş sözleşmeleri için bir sicil tutar. Toplu iş sözleşmesinin metni üzerinde anlaşmazlık çıktığı takdirde, Bakanlıkça sicile kaydedilmiş metin esas alınır. Sicilin tutulması- na ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenir.

Ceza hükümleri

Madde 78 – (1) Bu Kanuna göre;

a) 6 ncı maddede belirtilen sendikalar için kurucu olabilme şartlarına sahip olduğuna ilişkin gerçeğe aykırı beyanda bulu- nanlar, fiilleri daha ağır bir cezayı gerektirmediği takdirde yediyüz Türk Lirası,

b) 14 üncü maddeye göre yapılacak seçimlerle ilgili oylamala- ra ve bu oylamaların sayım ve dökümüne hile karıştıranlar, fiilleri daha ağır bir cezayı gerektirmediği takdirde beşbin Türk Lirası,

48 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

c) 17 nci maddeye aykırı olarak üye kaydedenler ile 19 uncu

maddeye aykırı olarak üye kalmaya veya üyelikten ayrılmaya zorlayanlar, fiilleri daha ağır bir cezayı gerektirmediği takdirde her bir üyelik için yediyüz Türk Lirası,

ç) 26 ncı maddenin altıncı fıkrasına aykırı hareket edenler ile yedinci fıkrasına göre siyasi partilerin ad, amblem, rumuz veya işaretlerinin kullanılmasına karar veren veya kullananlar beşbin Türk Lirası,

d) 28 inci maddenin ikinci ve üçüncü fıkralarına aykırı hareket eden kuruluşların yetkili sorumluları binbeşyüz Türk Lirası, fiilin tekrarı hâlinde ise ayrıca bağış miktarı kadar,

e) Bu Kanunda kanuni grev veya lokavt için belirtilen şartlar gerçekleşmeksizin alınan bir grev veya lokavt kararının uygu- lanması hâlinde; grev veya lokavta karar verenler, böyle bir grev veya lokavta karar verilmesine veya uygulanmasına veya bunla- ra katılmaya veya devama zorlayan veya teşvik edenler ile lokav- ta katılanlar ve devam edenler fiilleri daha ağır bir cezayı gerek- tirmediği takdirde beşbin Türk Lirası,

f) Kanun dışı greve katılanlar ve devam edenler yediyüz Türk Lirası,

g) Kanuni bir grev veya lokavt kararının bu Kanunda yazılı usul ve esaslar dışında uygulanması hâlinde, bu kararı uygulayanlar, uygulanmasına veya devamına zorlayanlar veya teşvik edenler beşbin Türk Lirası,

ğ) Grev veya lokavtın mahkeme kararıyla sürekli veya geçici, tamamen veya kısmen yasaklanmasına rağmen, kararı kaldır- mayanlar, uygulamaya devam edenler, devamına teşvik edenler, zorlayanlar, katılan ve katılmaya devam edenler fiilleri daha ağır bir cezayı gerektirmediği takdirde beşbin Türk Lirası,

h) Greve katıldıkları veya lokavta maruz kaldıkları hâlde, grev veya lokavtın uygulandığı işyerlerinden ayrılmayanlar ile işçileri bu eylemlere zorlayan veya teşvik edenler fiilleri daha ağır bir ce- zayı gerektirmediği takdirde yediyüz Türk Lirası,

ı) 65 inci maddede belirtilen izni almadan yeni işçi alan işveren, izinsiz aldığı her bir işçiyle ilgili olarak yediyüz Türk Lirası,

i) 68 inci madde hükmüne aykırı olarak grev yapan işçilerin

yerine işçi çalıştıran işveren veya işveren vekili, aldığı her bir iş- çiyle ilgili olarak binbeşyüz Türk Lirası,

j) İşçi sendikasının üyesi olmayan grev gözcüleri ile 73 üncü madde hükümlerine aykırı davranan grev gözcüleri binbeşyüz Türk Lirası,

idari para cezası ile cezalandırılır.

(2) Bu maddenin birinci fıkrasının (a) ve (d) bentlerinde belir- tilen fiilleri işleyenler, idari yaptırım kararının kesinleşmesinden itibaren beş yıl süreyle sendika organlarında görev alamaz.

(3) Birinci fıkrada öngörülen idari yaptırımlar, gerekçesi belir- tilmek suretiyle Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürünce verilir.

Görevli ve yetkili mahkeme

Madde 79 – (1) Bu Kanunun uygulanmasından doğan uyuş- mazlıklar iş davalarına bakmakla görevli ve yetkili mahkeme- lerde görülür. Ancak yedinci ila on birinci bölümlerin uygulanma- sından doğan uyuşmazlıklar için, görevli makamın bulunduğu yer mahkemesi yetkilidir.

Diğer kanunların uygulanması

Madde 80 – (1) Kuruluşlar hakkında, bu Kanunda hüküm bu- lunmayan hâllerde 4721 sayılı Kanun ile 4/11/2004 tarihli ve 5253 sayılı Dernekler Kanununun bu Kanuna aykırı olmayan hüküm- leri uygulanır.

(2) Toplu iş sözleşmeleri hakkında, bu Kanunda hüküm olma- yan hâllerde 4721 sayılı Kanun ve 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu ile iş sözleşmesini düzenleyen diğer kanun- ların bu Kanuna aykırı olmayan hükümleri uygulanır.

(3) Bu Kanunda aksi öngörülmedikçe, bu Kanunun uygulan- masına ilişkin tebligat 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre yapılır.

Yürürlükten kaldırılan hükümler

Madde 81 – (1) 5/5/1983 tarihli ve 2821 sayılı Sendikalar Kanunu, 5/5/1983 tarihli ve 2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanunu ve 30/1/1950 tarihli ve 5521 sayılı İş

50 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

Mahkemeleri Kanununun 1 inci maddesinin ikinci fıkrasının (A) bendi yürürlükten kaldırılmıştır.

(2) Diğer mevzuatta 2821 ve 2822 sayılı kanunlara yapılan atıf- lar bu Kanuna yapılmış sayılır.

Ek Madde 1 – (Ek: 10/9/2014-6552/21 md.; Xxxxx: Anayasa Mahkemesi’nin 14/5/2015 tarihli ve E.: 2014/177, K.: 2015/49 sa- yılı Kararı ile.)

Ek Madde 2- (Ek: 20/11/2017-KHK-696/112 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7079/105 md.) (1)

(1) Hükümet, kamu işveren sendikaları ile işçi sendikaları kon- federasyonları arasında;

a) 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde yer alan kamu idareleri ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar, kanunla kurulan fonlar ve kefalet sandıkları, özel kanunlarla kurulan diğer kamu kurum ve kuruluşları, hizmetlerini genel bütçenin transfer tertiplerinden yardım alarak yürüten kamu kurum ve kuruluşlarında,

b) Kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıkları (işti- rakler hariç), birlikte ya da ayrı ayrı sermayesinin %50’sinden fazlası kamu kurum ve kuruluşlarına ait olan her türlü işlet- me ve şirketler, 24/11/1994 tarihli ve 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun çerçevesinde özelleştirme kapsamında veya programında bulunanlardan sermayesinin

%50’sinden fazlası kamuya ait kuruluşlarda,

c) İl özel idareleri, belediyeler ve bunların üyesi olduğu mahalli idare birlikleri, belediyelerin bağlı kuruluşları, müessese ve işlet- meleri ile bunların birlikte ya da ayrı ayrı sermayesinin %50’sin- den fazlasına sahip oldukları şirketlerde,

çalıştırılan işçilerin mali ve sosyal haklarını belirlemek üzere kamu toplu iş sözleşmeleri çerçeve anlaşma protokolü imzala-

(1) 20/11/2017 tarihli ve 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 136 ncı mad- desi uyarınca bu maddenin 2/1/2018 tarihinde yürürlüğe gireceği hüküm altına alınmış, daha sonra bu hüküm 1/2/2018 tarihli ve 7079 sayılı Kanunun 124 üncü maddesiyle aynen kabul edilerek kanunlaşmıştır.

nabilir. Bu protokol hükümleri geçerlilik süresi içinde bu madde kapsamındaki idareler ile taraf konfederasyona üye olan sendi- kalar için bağlayıcıdır.

Geçici Madde 1 – (1) Kuruluşlar bu Kanun gereği yapmak zo- runda oldukları tüzük değişikliklerini bu Kanunun yayımı tarihin- den itibaren bir yıl içinde yönetim kurulu kararıyla gerçekleştirir. Tüzük değişiklikleri, yapılacak ilk genel kurulun onayına sunulur. Ancak, sendikalar faaliyet göstereceği işkolunu, bu Kanunun 4 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen yönetmeliğin yayı- mı tarihinden itibaren bir ay içerisinde yönetim kurulu kararıyla belirler.

Geçici Madde 2 – (1) Bakanlık, 19 uncu maddede belirtilen yö- netmeliğin yayımı tarihinden itibaren altı ay içinde kayıtlarında yer alan üye listelerini işçi sendikalarına gönderir. Sendikalar, varsa itirazlarını bir ay içinde Bakanlığa bildirir. Bakanlık, itirazları en geç bir ay içinde karara bağlar.

Geçici Madde 3 – (1) Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin dü- zenlemeler, bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren bir yıl içinde yürürlüğe konulur. Bu düzenlemeler yürürlüğe girinceye kadar, mülga 2821 ve 2822 sayılı kanunlara dayanılarak yürürlüğe ko- nulan düzenlemelerin bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam olunur.

Geçici Madde 4 – (1) 17 nci maddenin beşinci fıkrasında belirti- len sendika üyeliğinin kazanılması ve 19 uncu maddenin ikinci ve dördüncü fıkralarında belirtilen sendika üyeliğinden çekilme iş- lemlerinin e-Devlet kapısı üzerinden yapılması; bu Kanunun yü- rürlüğe girdiği tarihten itibaren birinci yılın sonuna kadar, mülga 2821 sayılı Kanunun 22 nci maddesinin üçüncü ve beşinci fıkraları ile 25 inci maddesinin ikinci fıkrası hükümlerine göre yapılır.

Geçici Madde 5 – (1) Kanunun yayımı tarihinde sendika yöneti- cisi olduğu için iş sözleşmesini feshetmiş olan yöneticiler hakkın- da 23 üncü maddenin ikinci ve üçüncü fıkra hükümleri uygulanır.

52 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

Ancak 23 üncü maddenin ikinci fıkrasındaki nedenlerden biri ile görevi sona eren yöneticiler, bu tarihten itibaren bir ay içerisinde işverene başvurmak kaydıyla emsal ücret üzerinden kıdem taz- minatına hak kazanır.

Geçici Madde 6 – (1) (Mülga: 10/9/2014-6552/144 md.)

(2) (Değişik: 20/8/2016-6745/72 md.) Mülga 2822 sayı- lı Kanunun 12 nci maddesine göre Bakanlıkça yayımlanan 2009 Temmuz istatistiğinde kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçile- rin en az yüzde onunu üyesi bulunduran işçi sendikaları ile 2009 Temmuz istatistiği sonrasında 15/9/2012 tarihine kadar kurul- muş işçi sendikalarının bu fıkrayı değiştiren Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iki yıl içinde yapacakları yetki tespit baş- vuruları 41 inci maddede yer alan işyeri veya işletme çoğunluğu şartlarına göre sonuçlandırılır.

(3) (Mülga: 4/4/2015-6645/81 md.)

(4) Bu Kanunun yürürlük tarihinden önce başlamış toplu iş sözleşmesi görüşmeleri ve toplu iş uyuşmazlıkları mülga 2822 sayılı Kanun ve bu Kanuna dayalı tüzük ve yönetmeliklere göre sonuçlandırılır.

Geçici Madde 7- (Ek: 20/11/2017-KHK-696/113 md.; Aynen ka- bul: 1/2/2018-7079/106 md.) (1)

(1) 5018 sayılı Kanuna ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde yer alan kamu idareleri ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluş- lar, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye ekli (I) sayılı listede yer alan idareler ile birlikte veya ayrı ayrı sermayesinin yarısın- dan fazlası il özel idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşlarına ait şirketler, anılan Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 23 üncü ve geçici 24 üncü maddeleri uyarınca sürekli işçi kadrolarına, ge- çici işçi pozisyonlarına veya işçi statüsüne geçirilen işçilerinden; geçişten önce işçinin çalıştığı alt işveren işyerinin girdiği işkolu

mevcut işyerinin girdiği işkolu ile aynı olanları o işkolundaki mev- cut işyerinden, farklı olanları ise geçişten önce işçinin çalıştığı alt işveren işyerinin girdiği işkolunda yeni tescil edilecek işyerlerin- den Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirir.

(2) Birinci fıkra kapsamındaki işyerlerinin her biri bu Kanunun uygulanması bakımından bağımsız bir işyeri sayılır.

(3) Birinci fıkra kapsamında yeni tescil edilen işyerlerinden bil- dirilen işçiler, bu madde kapsamındaki idarelerde geçiş işlemin- den önce alt işveren işçileri için Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve en son sona erecek olan toplu iş sözleşmesi- nin sona ermesiyle birlikte 4 üncü maddeye uygun şekilde Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilir.

(4) Bu maddenin uygulanmasında bu Kanunun bu maddeye aykırı diğer hükümleri uygulanmaz.

Yürürlük

Madde 82 – (1) Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

Madde 83 – (1) Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürü- tür.

54 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

(1) SAYILI CETVEL

No	İşkolları
1	Avcılık, balıkçılık, tarım ve ormancılık
2	Gıda sanayi
3	Madencilik ve taş ocakları
4	Petrol, kimya, lastik, plastik ve ilaç
5	Dokuma, hazır giyim ve deri
6	Ağaç ve kâğıt
7	İletişim
8	Basın, yayın ve gazetecilik
9	Banka, finans ve sigorta
10	Ticaret, büro, eğitim ve güzel sanatlar
11	Çimento, toprak ve cam
12	Metal
13	İnşaat
14	Enerji
15	Taşımacılık
16	Gemi yapımı ve deniz taşımacılığı, ardiye ve antrepoculuk
17	Sağlık ve sosyal hizmetler
18	Konaklama ve eğlence işleri
19	Savunma ve güvenlik
20	Genel işler

6356 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN VEYA ANAYASA MAHKEMESİ TARAFINDAN VERİLEN

İPTAL KARARLARININ

YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHLERİNİ GÖSTERİR TABLO

Değiştiren Kanunun/KHK’nin veya İptal Eden Anayasa Mahkemesi Kararının Numarası	6356 sayılı Kanunun Değişen veya İptal Edilen Maddeleri	Yürürlüğe Giriş Tarihi
6385	GEÇİCİ MADDE 6	19/1/2013
6552	26, 41, 43, EK MADDE 1, GEÇİCİ MADDE 6	11/9/2014
6645	GEÇİCİ MADDE 6	23/4/2015
Anayasa Mahkemesinin 14/5/2015 tarihli ve E.: 2014/177, K.: 2015/49 sayılı Kararı	EK MADDE 1	11/6/2015
Anayasa Mahkemesinin 22/10/2014 tarihli ve E.: 2013/1, K.: 2014/161 sayılı Kararı	25, 60, 62	11/11/2015
6704	28	26/4/2016
6745	GEÇİCİ MADDE 6	7/9/2016
KHK/678	63	22/11/2016
6770	54	27/1/2017
6824	28	8/3/2017
7036	5, 15, 24, 34, 41, 43, 53, 71	25/10/2017
KHK/696	EK MADDE 2, GEÇİCİ MADDE 7	2/1/2018
7071	63	8/3/2018
7079	EK MADDE 2, GEÇİCİ MADDE 7	2/1/2018

İLGİLİ YÖNETMELİKLER

İŞKOLLARI YÖNETMELİĞİ

Resmi Gazete Tarihi : 19.12.2012 Resmi Gazete Sayısı : 28502

Amaç

Madde 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı 18/10/2012 tarihli ve 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununun 4 üncü mad- desinde sayılan işkollarına hangi işlerin gireceğini tespit etmektir.

İşkollarına giren işler

Madde 2 – (1) Her bir işkoluna giren işlerin neler olduğu, ekonomik faaliyetlerin sınıflandırılmasına ilişkin uluslararası norm ve standartlar göz önünde bulundurularak düzenlenen işkolları listesi EK-1’de gösterilmiştir.

(2) NACE Rev 2-Altılı Ekonomik Faaliyet Sınıflaması kapsamında tanımlanamayan veya sınıflandırılamayan işlere ve işyerlerine kodsuz olarak yer verilmiştir.

Asıl işe yardımcı işler

Madde 3 – (1) Bir işyerinde yürütülen asıl işe yardımcı işler de, asıl işin girdiği işkolundan sayılır.

İşyerinin girdiği işkolunun belirlenmesi

Madde 4 – (1) Bir işyerinin hangi işkoluna girdiği konusunda anlaşmazlık çıkması halinde, ilgililerin başvurusu üzerine, işkolu, o işyerinde yürütülen işin niteliğine göre Çalışma ve Sosyal Güven- lik Bakanlığınca belirlenir. Bakanlık tespit ile ilgili kararını Resmî Gazete’de yayımlar. Bu tespite karşı ilgililer, Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununun 5 inci maddesine göre kararın yayımından itibaren onbeş gün içinde dava açabilir.

(2) Yeni bir toplu iş sözleşmesi için yetki süreci başlamış ise işkolu değişikliği tespiti bir sonraki dönem için geçerli olur. İşkolu tespit talebi ve buna ilişkin açılan davalar, yetki işlemlerinde ve yetki tespit davalarında bekletici neden sayılmaz.

(3) 10/11/1983 tarihli ve 83/7376 sayılı İşkolları Tüzüğüne göre belirlenmişolanişyerlerininişkolu(Ekibare:RG-26/7/2013-28719)yeni bir işkolu tespiti yapılıncaya kadar, en son yetki belgesi alan sen- dikanın kurulu bulunduğu işkolundan sayılır.

62 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

İstatistikler

Madde 5 – (1) Her işkolunda çalışan, sendikalara üye olan ve

olmayan işçilerin sayılarıyla bunların sendikalara dağılımı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca, her yıl xxxx ve temmuz aylarında çıkartılacak istatistiklerde gösterilir; bu istatistikler Resmî Gaze- te’de yayımlanır. Yayımlanan istatistik, toplu iş sözleşmesi ve diğer işlemler için yeni istatistik yayımlanıncaya kadar geçerlidir.

Yürürlük

Madde 6 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

Madde 7 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı yürütür.

EK-1 İŞKOLLARI LİSTE

1. Avcılık, Balıkçılık, Tarım ve Ormancılık

2. Gıda Sanayi

3. Madencilik ve Taş Ocakları

4. Xxxxxx, Xxxxx, Xxxxxx, Plastik ve ilaç

5. Dokuma, Hazır Giyim Ve Deri

6. Ağaç ve Kâğıt

7. İletişim

8. Basın, Yayın ve Gazetecilik

9. Banka, Finans ve Sigorta

10. Ticaret, Büro, Eğitim ve Güzel Sanatlar

11. Çimento, Toprak ve Cam

12. Metal

13. İnşaat

14. Enerji

15. Taşımacılık

16. Gemi Yapımı ve Deniz Taşımacılığı, Ardiye ve Antrepoculuk

17. Sağlık ve Sosyal Hizmetler

18. Konaklama ve Eğlence İşleri

19. Savunma ve Güvenlik

20. Genel İşler

64 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

01 AVCILIK, BALIKÇILIK, TARIM VE ORMANCILIK
Sınıf	Alt Sınıf	Tanım
01.11		Tahılların (pirinç hariç), xxxxxxxxxxxxx ve yağlı tohumların yetiştirilmesi
01.12		Çeltik (kabuklu pirinç) yetiştirilmesi
01.13		Sebze, kavun-karpuz, kök ve yumru sebzelerin yetiştirilmesi
01.14		Şeker kamışı yetiştirilmesi
01.15		Tütün yetiştirilmesi
01.16		Lifli bitkilerin yetiştirilmesi
01.19		Tek yıllık (uzun ömürlü olmayan) diğer bitkisel ürünlerin yetiştirilmesi
01.21		Üzüm yetiştirilmesi
01.22		Tropikalvesubtropikalmeyvelerinyetiştirilmesi
01.23		Turunçgillerin yetiştirilmesi
01.24		Yumuşak çekirdekli meyvelerin ve sert çekir- dekli meyvelerin yetiştirilmesi
01.25		Diğer ağaç ve çalı meyvelerinin ve sert kabuklu meyvelerin yetiştirilmesi
01.26		Yağlı meyvelerin yetiştirilmesi
01.27		İçecek üretiminde kullanılan bitkisel ürünlerin yetiştirilmesi
01.28		Baharatlık, aromatik (ıtırlı), uyuşturucu nitelikte ve eczacılıkla ilgili bitkisel ürünlerin yetiştirilmesi
01.29		Diğer çok yıllık (uzun ömürlü) bitkisel ürünlerin yetiştirilmesi
01.30		Dikim için bitki yetiştirilmesi

Sınıf	Alt Sınıf	Tanım
01.41		Sütü sağılan büyük baş hayvan yetiştiriciliği
01.42		Diğer sığır ve manda yetiştiriciliği
01.43		At ve at benzeri diğer hayvan yetiştiriciliği
01.44		Deve ve devegillerin yetiştiriciliği
01.45		Koyun ve keçi yetiştiriciliği
01.46		Domuz yetiştiriciliği
01.47		Kümes hayvanları yetiştiriciliği
01.49		Diğer hayvan yetiştiriciliği
01.50		Karma çiftçilik
01.61		Bitkisel üretimi destekleyici faaliyetler
01.62		Hayvan üretimini destekleyici faaliyetler
	01.63.01	Hasat sonrası diğer ürünlerin ayıklanması ve temizlenmesi ile ilgili faaliyetler (pamuğun çırçırlanması ve nişastalı kök ürünleri hariç)
	01.63.02	Sert kabuklu ürünlerin kabuklarının kırılması ve temizlenmesi ile ilgili faaliyetler
	01.63.03	Haşhaş vb. ürünlerin sürtme, ezme ve temiz- lenmesi ile ilgili faaliyetler
	01.63.04	Mısır vb. ürünlerin tanelenmesi vetemizlenmesi ile ilgili faaliyetler
	01.63.05	Tütünün sınıflandırılması, balyalanması vb. hizmetler
	01.63.06	Nişastalı kök ürünlerinin ayıklanması ve te- mizlenmesi (patates vb.)
	01.63.90	Hasat sonrası bitkisel ürünler ile ilgili diğer fa- aliyetler
01.64		Bitkisel üretim için tohumun işlenmesi

66 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

Sınıf	Alt Sınıf	Tanım
01.70		Avcılık, tuzakla avlanma ve ilgili hizmet faa- liyetleri
02.10		Orman yetiştirme (Silvikültür) ve diğer orman- cılık faaliyetleri
02.20		Endüstriyel ve yakacak odun üretimi
02.30		Tabii olarak yetişen odun dışı orman ürünlerinin toplanması
02.40		Ormancılık için destekleyici faaliyetler
03.11		Deniz balıkçılığı
03.12		Tatlı su balıkçılığı
03.21		Deniz ürünleri yetiştiriciliği
03.22		Tatlı su ürünleri yetiştiriciliği
91.04		Botanik bahçeleri, hayvanat bahçeleri ve tabiatı koruma alanlarıyla ilgili faaliyetler

02 GIDA SANAYİ
Sınıf	Alt Sınıf	Tanım
		Hayvansal ve bitkisel yağdan yapılan sabun imalatı
10.11		Etin işlenmesi ve saklanması
	10.12.01	Kümes hayvanları etlerinin üretimi (taze veya dondurulmuş) (yenilebilir sakatatları dâhil)
	10.12.02	Kümes hayvanlarının kesilmesi, temizlenmesi veya paketlenmesi işi ile uğraşan mezbahaların faaliyetleri
	10.12.03	Kümes hayvanlarının yağlarının sofra yağına çevrilmesi
10.13		Et ve kümes hayvanları etlerinden üretilen ürünlerin imalatı
10.20		Balık, kabuklu deniz hayvanları ve yumuşak- çaların işlenmesi ve saklanması
10.31		Patatesin işlenmesi ve saklanması
10.32		Sebze ve meyve suyu imalatı
10.39		Başka yerde sınıflandırılmamış meyve ve seb- zelerin işlenmesi ve saklanması
	10.41.01	Ayçiçekyağı imalatı
	10.41.02	Bitkisel sıvıyağ(yenilebilen) imalatı (soya, susam, haşhaş, pamuk, fındık, kolza, hardal vb. yağlar) (zeytinyağı, ayçiçeği yağı ve mısır yağı hariç)
	10.41.05	Prina yağı imalatı (diğer küspelerden elde edilen yağlar dâhil) (mısır yağı hariç)
	10.41.06	Kakao yağı, badem yağı, kekik yağı, defne yağı, hurma çekirdeği veya babassu yağı, keten to- humu yağı, Hint yağı, xxxx xxxx ve diğer benzer yağların imalatı (bezir yağı hariç)
	10.41.07	Zeytinyağı imalatı (saf, sızma, rafine)
	10.41.10	Balık ve deniz memelilerinden yağ elde edilmesi

68 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

Sınıf	Alt Sınıf	Tanım
	10.41.11	Domuz don yağı (stearin), domuz sıvı yağı, ole- ostarin, oleoil ve yenilemeyen sıvı don yağı (tal- low oil) ile diğer hayvansal katı ve sıvı yağların imalatı (işlenmemiş)
10.42		Margarin ve benzeri yenilebilir katı yağların imalatı
10.51		Süthane işletmeciliği ve peynir imalatı
10.52		Dondurma imalatı
10.61		Öğütülmüş hububat ve sebze ürünleri imalatı
10.62		Nişasta ve nişastalı ürünlerin imalatı
10.71		Ekmek, taze pastane ürünleri vetaze kek imalatı
10.72		Peksimet ve bisküvi imalatı; dayanıklı pastane ürünleri ve dayanıklı kek imalatı
10.73		Makarna, şehriye, kuskus ve benzeri unlu ma- xxxxxxxx imalatı
10.81		Şeker imalatı
10.82		Xxxxx, çikolata ve şekerleme imalatı
10.83		Kahve ve çayın işlenmesi
10.84		Baharat, sos, sirke ve diğer çeşni maddelerinin imalatı
10.85		Hazır yemeklerin imalatı
10.86		Homojenize gıda müstahzarları ve diyetetik gıda imalatı
10.89		Başka yerde sınıflandırılmamış diğer gıda mad- delerinin imalatı
10.91		Çiftlik hayvanları için hazır yem imalatı
10.92		Ev hayvanları için hazır gıda imalatı

Sınıf	Alt Sınıf	Tanım
11.01		Alkollü içeceklerin damıtılması, arıtılması ve harmanlanması
11.02		Üzümden şarap imalatı
11.03		Elma şarabı ve diğer meyve şaraplarının imalatı
11.04		Diğer damıtılmamış mayalı içeceklerin imalatı
11.05		Bira imalatı
11.06		Malt imalatı
11.07		Alkolsüz içeceklerin imalatı; maden sularının ve diğer şişelenmiş suların üretimi
12.00		Tütün ürünleri imalatı
20.59.11 (Mülga: RG-26/3/2014-28953)
	56.29.90	Dışarıya yemek sunan diğer işletmelerin fa- aliyetleri (spor, fabrika, işyeri, üniversite, vb. mensupları için tabldot servisi, vb. dâhil, özel günlerde hizmet verenler hariç)
	56.29.03	Hava yolu şirketleri ve diğer ulaştırma şirketleri için sözleşmeye bağlı düzenlemelere dayalı ola- rak yiyecek hazırlanması ve temini hizmetleri
	71.20.11	Gıda konusunda teknik test ve analiz faaliyetleri (veteriner denetimi de dâhil olmak üzere gıda hijyeni alanında teknik test faaliyetleri)

70 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

03 MADENCİLİK VE TAŞ OCAKLARI
Sınıf	Alt Sınıf	Tanım
05.10		Taş kömürü madenciliği
05.20		Xxxxxx madenciliği
07.10		Demir cevherleri madenciliği
07.21		Uranyum ve toryum cevherleri madenciliği
07.29		Diğer demir dışı metal cevherleri madenciliği
08.11		Süsleme ve yapı taşları ile kireç taşı, alçı taşı, tebeşir ve kayağantaşı (arduvaz-kayraktaşı) ocakçılığı
08.12		Çakıl ve kum ocaklarının faaliyetleri; kil ve kaolin çıkarımı
08.91		Kimyasal ve gübreleme amaçlı mineral ma- denciliği
08.92		Turba çıkarımı
08.93		Tuz çıkarımı
08.99		Başka yerde sınıflandırılmamış diğer maden- cilik ve taş ocakçılığı
09.90		Madencilik ve taş ocakçılığını destekleyici diğer faaliyetler
19.10		Kok fırını ürünlerinin imalatı
23.70		Taş ve mermerin kesilmesi, şekil verilmesi ve bitirilmesi
	19.20.12	Turba, linyit ve taş kömürü briketleri imalatı (kömür tozundan basınçla elde edilen yakıt)
24.46		Nükleer yakıtların işlenmesi

Sınıf

Alt Sınıf

Tanım

43.99.02

Yeraltı çalışmaları (madencilik, depolama, vb. için düşey galeri ve kuyu açma faaliyeti dâhil, su kuyusu açma hariç)

71.12.04

Jeolojik, jeofizik ve ilgili araştırma vedanışman- lık hizmetlerineyönelik mühendislik faaliyetleri (maden yatağı, yer altı toprak oluşumu, vb. hizmetler) (petrol vedoğalgaz için olanlar hariç)

72 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

04 PETROL, KİMYA, LASTİK, PLASTİK VE İLAÇ
Sınıf	Alt Sınıf	Tanım
		Mekanik olsun veya olmasın her çeşit dolma kalem, tükenmez kalem ile boya kalemi, pastel boya imalatı
06.10		Ham petrol çıkarımı
06.20		Doğalgaz çıkarımı
09.10		Petrol ve doğal gaz çıkarımını destekleyici fa- aliyetler
	10.41.03	Beziryağı imalatı
	15.12.10	Plastik veya kauçuk saat kayışı imalatı
	19.20.15	Petrol türevi yakıtların, petrol gazları ve diğer hidrokarbonların imalatı
	19.20.16	Petrolden madeni yağların (yağlama ve makine yağları) imalatı (gres yağı dâhil)
	19.20.17	Vazelin, parafin mumu, petrol mumu, petrol koku, petrol bitümeni ve diğer petrol ürünlerinin imalatı
	19.20.19	Ağırlık itibariyle %70 veya daha fazla oranda pet- rol yağları veya bitümenli yağlardan elde edilen diğer karışımların üretimi (%70 petrol yağı ile karıştırılmış biyodizelden ürünler dâhil, madeni yağlar hariç)
20.11		Sanayi gazları imalatı
20.12		Boya maddeleri ve pigment imalatı
20.13		Diğer inorganik temelkimyasal maddelerin imalatı
20.14		Diğer organik temel kimyasal maddelerin imalatı
20.15		Kimyasal gübre ve azot bileşiklerinin imalatı
20.16		Birincil formda plastik hammaddelerin imalatı

Sınıf	Alt Sınıf	Tanım
20.17		Birincil formda sentetik kauçuk imalatı
20.20		Haşere ilaçları ve diğer zirai-kimyasal ürünlerin imalatı
20.30		Boya, vernik ve benzeri kaplayıcı maddeler ile matbaa mürekkebi ve macun imalatı
20.41		Sabun ve deterjan ile temizlik ve parlatıcı mad- deler imalatı
20.42		Parfümlerin, kozmetiklerin ve kişisel bakım ürünlerinin imalatı
20.51		Patlayıcı madde imalatı
20.52		Tutkal imalatı
20.53		Uçucu yağların imalatı
(Ek satır: RG- 26/3/2014- 28953) 20.59		Başka yerde sınıflandırılmamış diğer kimyasal ürünlerin imalatı
20.59.01 (Mülga: RG-26/3/2014-28953)
20.59.03 (Mülga: RG-26/3/2014-28953)
20.59.04 (Mülga: RG-26/3/2014-28953)
20.59.05 (Mülga: RG-26/3/2014-28953)
20.59.06 (Mülga: RG-26/3/2014-28953)
20.59.07 (Mülga: RG-26/3/2014-28953)
20.59.08 (Mülga: RG-26/3/2014-28953)
20.59.09 (Mülga: RG-26/3/2014-28953)
20.59.10 (Mülga: RG-26/3/2014-28953)
20.59.12 (Mülga: RG-26/3/2014-28953)

74 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

Sınıf	Alt Sınıf	Tanım
20.59.13 (Mülga: RG-26/3/2014-28953)
20.59.14 (Mülga: RG-26/3/2014-28953)
20.59.15 (Mülga: RG-26/3/2014-28953)
21.10		Temel eczacılık ürünleri imalatı
21.20		Eczacılığa ilişkin ilaçların imalatı
22.11		İç ve dış lastik imalatı; lastiğe sırt geçirilmesi ve yeniden işlenmesi
22.19		Diğer kauçuk ürünleri imalatı
22.21		Plastik tabaka, levha, tüp ve profil imalatı
22.22		Plastik torba, çanta, poşet, çuval, kutu, damacana, şişe, makara vb. paketleme malzemelerinin imalatı
22.23		Plastik inşaat malzemesi imalatı
22.29		Diğer plastik ürünlerin imalatı
	23.99.01	Asfalttan ve benzeri malzemelerden yapılan ürün- lerin imalatı (çatı yapımında veya su yalıtımında kullanılan bitüm esaslı keçeler dâhil)
	25.73.05	Plastikten kalıp ve döküm modeli imalatı (kek ve ayakkabı kalıpları hariç)
26.80		Manyetik ve optik kaset, bant, CD, vb. ortamların imalatı
27.20		Akümülatör ve pil imalatı
27.33		Kablolamada kullanılan gereçlerin imalatı
	32.30.19	Spor amaçlı dağcılık, avcılık veya balıkçılık eş- yalarının imalatı (kasklar, olta kamışları, olta iğneleri ve kancaları, otomatik olta makaraları, el kepçeleri, kelebek ağları, yapma balıklar, sinekler gibi suni yemler, kurşunlar, yapma kuşlar vb.)

Sınıf	Alt Sınıf	Tanım
	32.30.20	Spor veya açık hava oyunları için diğer eşyala- rın imalatı (boks eldiveni, spor eldiveni, yaylar, beyzbol ve golf sopaları ile top ve diğer eşyaları, tenis masası, raket, ağ ve topları, tozluklar, bacak koruyucular, şişme ve diğer havuzlar vb.)
	32.30.21	Top imalatı (beyzbol, futbol, basketbol ve vo- leybol için)
	32.40.05	Oyuncak bebek, kukla ve hayvanlar ile bunların giysi, parça ve aksesuarlarının imalatı (içi doldu- rulmuş olanlar hariç)
	32.40.07	Oyuncak müzik aletleri imalatı
	32.40.08	Binmek için tasarlanmış tekerlekli oyuncak- ların imalatı (plastik bisikletler ve üç tekerlekli bisikletler dâhil)
	32.40.10	Tekerlekli oyuncaklar, oyuncak bebek arabaları, oyuncak trenler ve diğer küçültülmüş boyutlu modeller/maketler veya inşaat oyun takımları, yarış setleri imalatı (motorlu olanlar, pres döküm oyuncaklar ve plastik diğer oyuncaklar dâhil)
	32.40.90	Başka yerde sınıflandırılmamış oyun ve oyun- cakların imalatı
	32.50.02	Suni uzuvlar, protez ve ortopedik ürünler ile bunların parça ve aksesuarlarının imalatı (suni eklem, dişçilikle ilgili bağlantı parçaları, ortopedik ayakkabı ve korse, diş teli, tıbbi çivi, fıtık bağı vb.)
	32.50.06	Dişçi çimentosu, dişçilik mumları, dolgu maddesi, kemik tedavisinde kullanılan çimento, jel preparat, steril adhezyon bariyeri, dikiş malzemesi (katgüt hariç), doku yapıştırıcısı, laminarya, emilebilir hemostatik, vb. imalatı
	32.50.07	Tıpta, cerrahide, dişçilikte veya veterinerlikte kullanılan şırınga, iğne, katater, kanül ve ben- zerlerinin imalatı

76 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

Sınıf	Alt Sınıf	Tanım
32.91		Süpürge ve fırça imalatı
	32.99.01	Terzi mankeni, el kalbur ve eleği, yapma çiçek, meyve ve bitkiler, şaka ve sihirbazlık benzeri eşya, koku püskürtücüleri ve mekanizmaları, tabut vb. eşyaların imalatı (gelin çiçeği dâhil)
	32.99.06	Peruk, takma saç, takma sakal, takma kaş vb. imalatı
	32.99.08	Tarih verme, damga, mühür veya numara verme kaşeleri, numeratör, elle çalışan basım aletleri, kabartma etiketleri, el baskı setleri, hazır daktilo şeritleri ve ıstampaların imalatı
	32.99.11	Mantar can simitlerinin imalatı
	32.99.13	Termos ve vakumlu kapların imalatı
	32.99.14	Tebeşir imalatı (yazı, çizim veya terzi tebeşiri)
	32.99.15	Suni balmumu ile suni mumların ve müstahzar mumların imalatı
	32.99.16	Yazı veya çizim tahtaları imalatı
	32.99.17	Sigara çakmakları ve diğer çakmaklar ile çabuk tutuşan (piroforik) alaşımların imalatı (çakmaklar için kap hacmi ≤ 300cm3 sıvı veya sıvılaştırılmış gaz yakıtları dâhil)
	32.99.90	Başka yerde sınıflandırılmamış diğer imalatlar (bağırsak (ipek böceği guddesi hariç), kursak ve mesaneden mamul eşyalar dâhil, tıbbi amaçlı steril olanlar hariç)
35.21		Gaz imalatı
	46.71.01	Sıvı yakıtlar ve bunlarla ilgili ürünlerin toptan ticareti (ham petrol, ham yağ, mazot, benzin, biodizel, fuel oil, gaz yağı, madeni yağlar, gres yağları vb.)

Sınıf	Alt Sınıf	Tanım
	46.71.03	Gazlı yakıtlar ve bunlarla ilgili ürünlerin toptan ticareti (LPG (bütan ve propan), tüpgaz, doğalgaz (LNG, CNG) vb. dâhil, şebeke üzerinden yapılanlar hariç)
47.30		Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda oto- motiv yakıtının perakende ticareti
49.50		Boru hattı taşımacılığı
	52.21.12	Kara taşımacılığını destekleyici olarak gazların sıvılaştırılması
	71.12.05	Petrol ve doğalgaz çıkarım projelerine yönelik mühendislik ve danışmanlık faaliyetleri
	71.20.07	Bileşim ve saflık konularında teknik test ve analiz faaliyetleri (atık, yakıt, metal, mineral ve kim- yasallar gibi maddelerin biyolojik ve kimyasal özellikleri ile mikrobiyoloji, biyokimya vb. ilgili alanlarda test ve analiz faaliyetleri)
	71.20.08	Su, hava vb. kirliliği konularında teknik test ve analiz faaliyetleri
	71.20.09	Fiziksel özellikler konusunda teknik test ve analiz faaliyetleri (metal, plastik, tekstil, beton ve diğer maddelerin mukavemeti, esnekliği, iletkenliği gibi fiziksel özellikleri ile gerilim, sertlik, darbe direnci vb. test ve analiz faaliyetleri)
72.11		Biyoteknolojiyle ilgili araştırma ve deneysel ge- liştirme faaliyetleri
	95.29.03	Spor araç ve gereçleri ile kamp malzemelerinin bakımı ve onarımı (kayak, sörf tahtası, paten, raket, diğer spor ve açık hava oyunlarına ait eşya ve ekipmanlar) (spor ve eğlence amaçlı silahların onarımı hariç)

78 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

05 DOKUMA, HAZIR GİYİM VE DERİ
Sınıf	Alt Sınıf	Tanım
		(Değişik ibare: RG-26/3/2014-28953) Her türlü iplikten dokunan çuval imalatı
	01.63.07	Çırçırlama faaliyeti
	10.12.04	Kuş tüyü ve ince kuş tüyü imalatı (derileri dâhil)
13.10		Tekstil elyafının hazırlanması ve bükülmesi
13.20		Dokuma
13.30		Tekstil ürünlerinin bitirilmesi
13.91		Örgü (triko) veyatığ işi (kroşe) kumaşların imalatı
13.92		Giyim eşyası dışındaki tamamlanmış tekstil ürünlerinin imalatı
13.93		Halı ve kilim imalatı
13.94		Halat, urgan, kınnap ve ağ imalatı
13.95		Dokusuz kumaşların ve dokusuz kumaştan yapılan ürünlerin imalatı, giyim eşyası hariç
13.96		Diğer teknik ve endüstriyel tekstillerin imalatı
13.99		Başka yerde sınıflandırılmamış diğer tekstillerin imalatı
14.11		Deri giyim eşyası imalatı
14.12		İş giysisi imalatı
14.13		Diğer dış giyim eşyaları imalatı
14.14		İç giyim eşyası imalatı
14.19		Diğer giyim eşyalarının ve giysi aksesuarlarının imalatı
14.20		Xxxxxxx eşya imalatı

Sınıf	Alt Sınıf	Tanım
14.31		Örme (trikotaj) ve tığ işi (kroşe) çorap imalatı
14.39		Örme (trikotaj) ve tığ işi (kroşe) diğer giyim eşyası imalatı
15.11		Derinin tabaklanması ve işlenmesi; kürkün iş- lenmesi ve boyanması
15.12		Bavul, el çantası ve benzerleri ile saraçlık ve koşum takımı imalatı (deri giyim eşyası hariç)
15.20		Ayakkabı, bot, terlik vb. imalatı
	17.24.03	Tekstil duvar kaplamalarının imalatı
20.60		Suni veya sentetik elyaf imalatı
31.03		Yatak imalatı
	32.40.04	İçi doldurulmuş oyuncak bebeklerin ve oyuncak hayvanların imalatı
	32.99.10	Ateşe dayanıklı ve koruyucu güvenlik kıyafetleri vebaşlıkları ile diğer güvenlik ürünlerinin imalatı (solunum ekipmanları ve gaz maskeleri hariç)
	33.19.01	Tentelerin, kamp ekipmanlarının, çuvalların ve balıkçılık ağları gibi diğer hazır tekstil malze- melerinin onarımı
	33.19.02	Halatlar, gemi çarmık vehalatları ile yelken bezleri ve bez astarlı muşambaların onarımı
95.23		Ayakkabı ve deri eşyaların onarımı
	95.29.02	Giyim eşyası ve ev tekstil ürünlerinin onarımı ve tadilatı (deri giyim eşyaları hariç)
	95.29.07	Deri ve deri bileşimli giyim eşyaları ile kürk giyim eşyalarının onarımı

80 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

06 AĞAÇ VE KÂĞIT
Sınıf	Alt Sınıf	Tanım
		Kurşun kalem imalatı
16.10		Ağaçların biçilmesi ve planyalanması
16.21		Ahşap kaplama paneli veağaçesaslı panel imalatı
16.22		Birleştirilmiş parke yer döşemelerinin imalatı
16.23		Diğer bina doğramacılığı ve marangozluk ürün- lerinin imalatı
16.24		Ahşap konteyner imalatı
16.29		Diğer ağaç ürünleri imalatı; mantardan, saz, sa- man ve benzeri örme malzemelerinden yapılmış ürünlerin imalatı
17.11		Kâğıt hamuru imalatı
17.12		Kâğıt ve mukavva imalatı
17.21		Oluklu Kâğıt ve mukavva imalatı ile Kâğıt ve mu- kavvadan yapılan muhafazaların imalatı
17.22		Kâğıttan yapılan ev eşyası, sıhhi malzemeler ve tuvalet malzemeleri imalatı
17.23		Kâğıt kırtasiye ürünleri imalatı
	17.24.02	Duvar kağıdı ve benzeri duvar kaplamalarının imalatı (tekstil duvar kaplamaları hariç)
17.29		Kâğıt ve mukavvadan diğer ürünlerin imalatı
	23.99.07	Amyantlı Kâğıt imalatı
	25.73.06	Ahşap ve diğer malzemelerden kalıp ve döküm modeli imalatı (kek ve ayakkabı kalıpları hariç)
31.02		Mutfak mobilyalarının imalatı
31.09		Diğer mobilyaların imalatı

Sınıf	Alt Sınıf	Tanım
	32.20.22	Diğer yaylı/telli müzik aletlerinin imalatı (saz, gitar, keman, vb.)
	32.40.01	Oyun Kâğıt ve kartlarının imalatı (iskambil vb.)
	32.40.03	Yap boz, puzzle ve benzeri ürünlerin imalatı (lego vb. dâhil)
	32.40.09	Oyun tahtaları (satranç, dama, dart, tavla tahta- ları, okey istekası, go vb.) ve tabu, monopol vb. oyunların imalatı
95.24		Mobilyaların ve ev döşemelerinin onarımı

82 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

07 İLETİŞİM
Sınıf	Alt Sınıf	Tanım
		İletişim işkolunda faaliyet gösteren çağrı merkezleri
		(Mülga satır: RG-26/3/2014-28953) (…)
	42.22.05	Telekomünikasyon şebeke ve ağlarının bakım ve onarımı
	(Ek satır: RG- 26/3/2014- 28953)42.22.06	Uzun mesafe telekomünikasyon (iletişim) hatlarının inşaatı (uzun mesafe yer üstü/ altı veya deniz altı telekomünikasyon iletim hatları)
	(Ek satır: RG- 26/3/2014- 28953) 42.22.07	Kentsel (kısa mesafe) telekomünikasyon (iletişim) hatlarının inşaatı (anten dahil iletim kuleleri ve trafo istasyonları ve yerel sınırlar içerisindeki dağıtım alt istasyon- ları vb.)
53.10		Evrensel hizmet yükümlülüğü altında pos- tacılık faaliyetleri
61.10		Kablolu telekomünikasyon faaliyetleri
61.30		Uydu üzerinden telekomünikasyon faa- liyetleri
	61.90.04	Telekomünikasyon uygulamalarına yönelik radar istasyonlarının işletilmesi
	61.90.90	Başka yerde sınıflandırılmamış diğer te- lekomünikasyon faaliyetleri (uydudan izleme, iletişim telemetresi vb. uzmanlık gerektiren telekomünikasyon uygulamala- rının sağlanması, çevrim içi internet erişimi sağlanması, VOIP sağlanması, vb.)
63.12		Web portalları

08 BASIN, YAYIN VE GAZETECİLİK
Sınıf	Alt Sınıf	Tanım
18.11		Gazetelerin basımı
18.12		Diğer matbaacılık
18.13		Basım ve yayım öncesi hizmetler
18.14		Ciltçilik ve ilgili hizmetler
18.20		Kayıtlı medyanın çoğaltılması
32.11		Madeni para basımı
58.11		Kitap yayımı
58.12		Rehberlerin ve posta adres listelerinin yayım- lanması
58.13		Gazetelerin yayımlanması
58.14		Dergi ve süreli yayınların yayımlanması
58.19		Diğer yayıncılık faaliyetleri
58.29		Diğer yazılım programlarının yayımlanması
	59.20.01	Müzik yayımcılığı faaliyetleri (basılı müzik notaları, elektronik formdaki müzikal besteler, müzikal ses diskleri, indirilebilir müzikler vb.)
	59.20.02	Ses kayıt ve canlı kayıt faaliyetleri (seslerin, sözlerin ve müziğin ses kayıt stüdyosunun özel teknik ekipmanları kullanılarak kaydedilmesi ile konferans, seminer, konser vb. canlı etkinliklerde yapılan kayıt hizmetleri vb.)
	59.20.06	Radyo programı yapımcılık faaliyetleri
60.10		Radyo yayıncılığı
60.20		Televizyon programcılığı ve yayıncılığı faaliyetleri
63.91		Haber ajanslarının faaliyetleri
	74.20.28	Bağımsız foto muhabirlerinin faaliyetleri
	90.03.11	Bağımsız gazetecilerin faaliyetleri

84 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

09 BANKA, FİNANS VE SİGORTA
Sınıf	Alt Sınıf	Tanım
64.11		Merkez bankası faaliyetleri
64.19		Diğer parasal aracılık faaliyetleri
64.30		Trustlar, fonlar ve benzeri mali varlıklar
64.91		Finansal kiralama
	64.92.01	Diğer kredi verme faaliyetleri (bankacılık sistemi dışında borç para verilmesi, uluslararası ticari finansman, mevduat kabul etmeyen uzmanlaş- mış kuruluşlarca konut kredisi verilmesi, rehin karşılığında borç para verilmesi vb.) (ikrazatçılar hariç)
	64.92.07	İkrazatçıların faaliyetleri
	64.92.08	Tüketici finansman şirketlerinin faaliyetleri
64.99		Başka yerde sınıflandırılmamış diğer finansal hizmet faaliyetleri (Sigorta ve emeklilik fonları hariç)
65.11		Hayat sigortası
65.12		Hayat sigortası dışındaki sigortalar
65.20		Reasürans
65.30		Emeklilik fonları
	66.11.02	Finansalpiyasalarınyönetimi(emtiasözleşmeleri borsası, menkul kıymetler borsası, hisse senedi borsası, vb. yönetimi dâhil, kamu otoriteleri ta- rafından yapılanlar hariç)
66.12		Menkul kıymetler ve emtia sözleşmeleri aracılığı

Sınıf	Alt Sınıf	Tanım
	66.19.02	İpotekli satış ile kredi simsarlığı ve danışmanlığı faaliyetleri (sigorta ve emeklilik fonları ile esnaf ve sanatkarlar kredi kefalet kooperatiflerinin faaliyetleri hariç)
	66.19.03	Finansal danışmanlık faaliyetleri
	66.19.04	Menkul kıymetlerin operasyon ve takas işlemi faaliyetleri
	66.19.05	Yatırım bankacılığına ilişkin yardımcı faaliyetler (birleşme ve devir faaliyeti, işletme finansmanı ve risk sermayesi finansman faaliyeti, vb.)
	66.19.07	Yediemin faaliyetleri
	66.19.90	Başka yerde sınıflandırılmamış finansal hizmet- lere yardımcı diğer faaliyetler (finansal işlemlerin operasyonu ve takas merkezi faaliyetleri, servet yönetimi ve saklama hizmetleri, vb.)
66.21		Risk ve hasar değerlemesi
66.22		Sigorta acentelerinin ve aracılarının faaliyetleri
66.29		Sigorta ve emeklilik fonuna yardımcı diğer fa- aliyetler
66.30		Fon yönetimi faaliyetleri

86 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

10 TİCARET, BÜRO, EĞİTİM VE GÜZEL SANATLAR
Sınıf	Alt Sınıf	Tanım
		Kooperatifçilik faaliyetleri
		Emniyet Genel Müdürlüğü yardımcı hizmet fa- aliyetleri
	32.99.18	Fildişi, kemik, boynuz, sedef gibi hayvansal mal- zemelerden oyma eşyaların imalatı
	43.99.04	Vinç ve benzeri diğer inşaat ekipmanlarının ope- ratörü ile birlikte kiralanması (özel bir inşaat çeşidinde yer almayan)
45.11		Otomobillerin ve hafif motorlu kara taşıtlarının ticareti
45.19		Diğer motorlu kara taşıtlarının ticareti
45.31		Motorlu kara taşıtlarının parça ve aksesuarlarının toptan ticareti
45.32		Motorlu kara taşıtlarının parça ve aksesuarlarının perakende ticareti
	45.40.02	Motosikletler ve motorlu bisikletlerin belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda perakende ticareti
	45.40.03	Motosikletler ve motorlu bisikletlerin parça ve aksesuarlarının belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda perakende ticareti
	45.40.04	Motosikletler ve motorlu bisikletlerin toptan ticareti
	45.40.05	Motosikletler ve motorlu bisikletlerin parça ve aksesuarlarının toptan ticareti
	45.40.06	Motosikletler, motorlu bisikletler ve bunların parça ve aksesuarlarının bir ücret veya sözleş- meye dayalı olarak toptan ticareti

Sınıf	Alt Sınıf	Tanım
	45.40.07	Motosikletler, motorlu bisikletler ve bunların parça ve aksesuarlarının diğer perakende tica- reti (uzmanlaşmamış olanlar ile internet, posta, tezgâh, pazar vb. yoluyla yapılanlar)
46.11		Tarımsalhammaddelerin, canlı hayvanların, tekstil hammaddelerinin ve yarı mamul malların satışı ile ilgili aracılar
46.12		Yakıtların, maden cevherlerinin, metallerin ve endüstriyel kimyasalların satışı ile ilgili aracılar
46.13		Kereste ve inşaat malzemelerinin satışı ile ilgili aracılar
46.14		Makine, sanayi araç ve gereçleri ile deniz ve hava taşıtlarının satışı ile ilgili aracılar
46.15		Mobilya, ev eşyaları, madeni eşyalar ve hırda- vatların satışı ile ilgili aracılar
46.16		Tekstil, giysi, kürk, ayakkabı ve deri eşyaların satışı ile ilgili aracılar
46.17		Gıda, içecek ve tütün satışı ile ilgili aracılar
46.18		Belirli diğer ürünlerin satışı ile ilgili uzmanlaşmış aracılar
46.19		Çeşitli malların satışı ile ilgili aracılar
46.21		Tahıl, işlenmemiş tütün, tohum ve hayvan yemi toptan ticareti
46.22		Çiçeklerin ve bitkilerin toptan ticareti
46.23		Canlı hayvanların toptan ticareti
46.24		Ham deri, post ve deri toptan ticareti
46.31		Meyve ve sebzelerin toptan ticareti
46.32		Et ve et ürünlerinin toptan ticareti
46.33		Süt ürünleri, yumurta ve yenilebilir sıvı ve katı yağların toptan ticareti
46.34		İçecek toptan ticareti

88 6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU / İlgili Yönetmelikler

Sınıf	Alt Sınıf	Tanım
46.35		Tütün ürünlerinin toptan ticareti
46.36		Şeker, çikolata ve şekerleme toptan ticareti
46.37		Kahve, çay, kakao ve baharat toptan ticareti
46.38		Balık, kabuklular ve yumuşakçalar da dâhil diğer gıda maddelerinin toptan ticareti
46.39		Belirli bir mala tahsis edilmemiş mağazalardaki gıda, içecek ve tütün toptan ticareti
46.41		Tekstil ürünlerinin toptan ticareti
46.42		Giysi ve ayakkabı toptan ticareti
46.43		Elektrikli ev aletleri toptan ticareti
46.44		Porselen ve cam eşya ile temizlik maddelerinin toptan ticareti
46.45		Parfüm ve kozmetik ürünlerinin toptan ticareti
46.46		Eczacılık ürünlerinin toptan ticareti
46.47		Mobilya, halı ve aydınlatma ekipmanlarının top- tan ticareti
46.48		Saat ve mücevher toptan ticareti
46.49		Diğer ev eşyalarının toptan ticareti
46.51		Bilgisayar, bilgisayar çevre birimleri ve yazılım toptan ticareti
46.52		Elektronik ve telekomünikasyon ekipmanlarının ve parçalarının toptan ticareti
46.61		Tarımsal amaçlı makine ve ekipmanlar ile aksam ve parçalarının toptan ticareti
46.62		Takım Tezgâhlarının toptan ticareti
46.63		Madencilik, bina ve bina dışı inşaat makinelerinin toptan ticareti
46.64		Tekstil endüstrisi makineleri ile dikiş ve örgü makinelerinin toptan ticareti

Sınıf	Alt Sınıf	Tanım
46.65		Büro mobilyalarının toptan ticareti
46.66		Diğer büro makine ve ekipmanlarının toptan ticareti
46.69		Diğer makine ve ekipmanların toptan ticareti
	46.71.02	Katı yakıtlar ve bunlarla ilgili ürünlerin toptan ticareti (linyit, taş kömürü, odun kömürü, kok kömürü, yakacak odun vb.)
46.72		Metallerin ve metal cevherlerinin toptan ticareti
46.73		Ağaç, inşaat malzemesi ve sıhhi teçhizat toptan ticareti
46.74		Hırdavat, sıhhi tesisat ve ısıtma tesisatı malze- melerinin toptan ticareti
46.75		Kimyasal ürünlerin toptan ticareti
46.76		Diğer ara ürünlerin toptan ticareti
46.77		Atık ve hurda toptan ticareti
46.90		Belirli bir mala tahsis edilmemiş mağazalardaki toptan ticaret
47.11		Belirli bir mala tahsis edilmemiş mağazalarda gıda, içecek veya tütün ağırlıklı perakende ticaret
47.19		Belirli bir mala tahsis edilmemiş mağazalarda yapılan diğer perakende ticaret
47.21		Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalardaki meyve ve sebze perakende ticareti
47.22		Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalardaki et ve et ürünlerinin perakende ticareti
47.24		Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalardaki ek- mek, pastalar, unlu mamuller veşekerli ürünlerin perakende ticareti
47.25		Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalardaki içeceklerin perakende ticareti

Document Metadata

Table of Contents

Contract

Document Metadata